ΒΑΣΙΚΕΣ ΔΕΞΙΟΤΗΤΕΣ

ΒΑΣΕΩΝ
ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ
MS ACCESS

Ενότητα 1: ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΒΑΣΕΩΝ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ & ΚΑΤΑΝΟΗΣΗ

ΒΑΣΙΚΩΝ ΕΝΝΟΙΩΝ – ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΒΑΣΕΩΝ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ

27 Μαρ 2023 – 31 Μαρ 2023

Εισαγωγή βάσεων Αποτελέσματα
Χρήση Ανάκτηση
δεδομένων & Εκθέσεις/
εφαρμογής βάσης πληροφοριών. Χρήση φορμών
κατανόηση Αναφορές.
δεδομένων. Βασικές στην εμφάνιση
βασικών εννοιών Εξαγωγή
Χρήση πινάκων. λειτουργίες & και διαχείριση
– Οργάνωση δεδομένων.
Σχεδίαση & ερωτήματα δεδομένων.
βάσεων Δυνατότητες
σχέσεις. queries.
δεδομένων. εκτυπώσεων.

2
❑ Divyalakshmi P., Krsihnan R., Sangeetha KS., «Microsoft® Office Access™», New Horizons, 2007.
❑ Elmasri R., Navache Sh. «Fundamental of Database Systems», Pearson Addison-Wesley Ed., 2007.
❑ Microsoft Co. «Βοήθεια και Εκμάθηση του Microsoft 365», https://support.microsoft.com/el-gr/microsoft-365, 2023.
❑ O’Neil St. «Using Microsoft Access», Σημειώσεις, 2018.
❑ Sez S., «Microsoft Access 2019 Training Tutorials»,
https://www.youtube.com/playlist?list=PLzj7TwUeMQ3j9iS4gy9HWfUcxQ7r7qBQ3, 2020.
❑ Ανδρεάτος Αν., «Υπολογιστικά Φύλλα και Βάσεις Δεδομένων στη μικρή επιχείρηση», ΙΜΕ ΓΣΕΒΕΕ, 2012.
❑ Βασιλειάδου Μ., Υάκινθος Χ., Μπαρμπουνάκη Στ., «Πληροφορική. Ηλεκτρονικοί Υπολογιστές», Ίδρυμα Ευγενίδου,
2020.
❑ Βουτσινάς Β., «Βάσεις Δεδομένων. Συστήματα Διαχείρισης Βάσεων Δεδομένων» , Σημειώσεις τμ. Οργάνωσης και
Διοίκησης Επιχειρήσεων, Πανεπιστήμιο Πατρών, 2014.
❑ Γιαννακάς Π., Παπαδόπουλος Δ., «Δεδομένα και Επιχειρήσεις», Σημειώσεις τμ. Διοίκησης Επιχειρήσεων, ΤΕΙ
Δυτικής Ελλάδας, 2014.
❑ Κλεισαρχάκης Γ., «Εισαγωγή στις Βάσεις Δεδομένων», ΑΣΤΕΑΝ 2011.
❑ Πηγουνάκη Κ. «Εισαγωγή στις Βάσεις δεδομένων ΙΙ». Σημειώσεις τμ. Οικονομικών Επιστημών, Πανεπιστήμιο
Κρήτης.
❑ Τσιµάρας Δ., Βάλσαµος Π., Κανδήρος Ανδ., Καπλάνογλου Λ., Πολύδωρος Π., «Ανάπτυξη Εφαρμογών με Σχεσιακές
Βάσεις Δεδομένων», Διδακτικές Σημειώσεις, ΕΚΔΔΑ, 2010.
3
Σκοπός της ενότητας:
❑ Σκοπός της ενότητας είναι οι συμμετέχοντες να
γνωρίσουν τις βασικές αρχές και έννοιες των
βάσεων δεδομένων, έτσι ώστε να είναι σε θέση να
σχεδιάζουν σχεσιακές βάσεις δεδομένων και να
αναπτύσσουν εφαρμογές σχεσιακών βάσεων
δεδομένων για την ταχύτερη και
αποτελεσματικότερη λειτουργία των δημοσίων
υπηρεσιών.
Στόχοι:
Ειδικότερα, οι επιμορφούμενοι θα είναι σε θέση να:
❑ Περιγράφουν τι είναι βάση δεδομένων και να
προσδιορίζουν τα πλεονεκτήματα- μειονεκτήματα
των βάσεων δεδομένων.
❑ Διακρίνουν τις βάσεις δεδομένων από τα
συστήματα διαχείρισης βάσεων δεδομένων.
❑ Αναγνωρίζουν τις έννοιες: οντότητα, πεδίο,
πρωτεύον κλειδί, πίνακας, τύποι πεδίων
οντοτήτων.
❑ Συσχετίζουν δύο ή περισσότερες οντότητες.
4
Πηγή: https://www.domo.com/data-never-sleeps
5
Ορισμοί Αμερικανικής Επιτροπής Εθνικών
Προτύπων:
❑ Δεδομένα (Data) είναι οποιαδήποτε παράσταση
(χαρακτήρες, αριθμητικές ποσότητες, σύμβολα)
στην οποία δίνεται ή είναι δυνατόν να δοθεί µία
σημασία (έννοια).
❑ Πληροφορία (Information) είναι η σημασία που δίνει
ο άνθρωπος σε ένα σύνολο δεδομένων, τα οποία
επεξεργάζεται µε τη βοήθεια «προκαθορισμένων
συμφωνιών» που έχουν θεσπισθεί από τον ίδιο.
Μετατροπή δεδομένων σε πληροφορία
Αδυναμίες τήρησης δεδομένων σε ανεξάρτητα
αρχεία:
❑ Εξάρτηση των εφαρμογών από τα δεδομένα (data-
dependent).
❑ Πλεονασμός δεδομένων (data redundancy).
❑ Ασυνέπεια δεδομένων (data inconsistency).
❑ Αδυναμία μερισμού δεδομένων (data sharing).
❑ Αδυναμία προτυποποίησης και ανομοιομορφία
περιβάλλοντος.
❑ Δυσκολία ανταλλαγής δεδομένων (data interchange)
μεταξύ διαφορετικών συστημάτων.
Τι είναι μια Βάση Δεδομένων (ΒΔ) (DataBase – DB);
Βάση Δεδομένων (Database) είναι μία οργανωμένη
συλλογή από σχετιζόμενα δεδομένα σε μέσο μαζικής
αποθήκευσης, με τις παρακάτω ιδιότητες:
❑ Αναπαριστά κάποια άποψη του πραγματικού κόσμου
(microworld).
❑ Αποτελεί μία λογικά συνεκτική συλλογή δεδομένων
που έχει κάποια εγγενή σημασία.
❑ Σχεδιάζεται, δομείται και πληρώνεται με δεδομένα για
ένα συγκεκριμένο σκοπό. 6
Σύστημα Βάσης Δεδομένων - ΣΒ∆ (Database Βάση Δεδομένων έναντι Επεξεργασία Αρχείων
System)

Ορισμός Κατασκευή Χειρισμός

(definition) (construction) (manipulation)

Προσέγγιση βάσης δεδομένων:

Ελάττωση των ❑ ελαχιστοποίηση των απαιτήσεων σε χώρο
πλεοναζόντων αποθήκευσης, λιγότερα προβλήματα ενημέρωσης
δεδομένων των δεδομένων
Ανεξαρτησία των ❑ εύκολη η αλλαγή της δομής των αρχείων
δεδομένων από ❑ εύκολη χρήση ή κατάργηση ευρετηρίων
τις εφαρμογές ❑ απόκρυψη των λεπτομερειών αποθήκευσης,
διαχείρισης αρχείων
Πολλαπλές όψεις ❑ ταυτόχρονη πρόσβαση σε δεδομένα και λειτουργίες
των δεδομένων από πολλούς χρήστες
❑ εξουσιοδοτημένη πρόσβαση στα δεδομένα 7
Πριν τη χρήση των Η/Υ: Δεκαετία του 1990:
❑ Χειρόγραφα ή τυπογραφημένα: βιβλιοθήκες, ❑ Αντικειμενοστραφή (Object oriented database),
κυβερνητικά αρχεία, ιατρικά αρχεία αρχιτεκτονική πελάτη-εξυπηρέτη (client server),
κατανεμημένες βάσεις
Δεκαετία του 1950:
Δεκαετία του 2000:
❑ Κάρτες και ταινίες (σειριακή επεξεργασία) –
Batch processing ❑ Εφαρμογές προγραμματισμού πόρων της
επιχείρησης (ERP – Enterprise Resource Planning)
Δεκαετία του 1960: και της διαχείρισης τους (MRP– Management
Resource Planning), Internet
❑ Γενικευμένη χρήση δίσκων
Δεκαετία του 2010:
❑ Εφαρμογή πρώτων γενικού σκοπού ΣΔΒΔ
(διαχωρισμός της λειτουργίας διαχείρισης από ❑ Μεγάλος όγκος δεδομένων (big data)
τις εφαρμογές)
❑ Cloud computing
❑ Δικτυωτό μοντέλο (network data model)
❑ Data lakes
❑ Ιεραρχικό μοντέλο (hierarchical data model)
❑ ML
Δεκαετία του 1970:
❑ Κίνηση NoSQL (NotOnlySQL)
❑ Σχεσιακό μοντέλο (relationship data model)
❑ MongoDB
Δεκαετία του 1980:
❑ Κίνηση NewSQL
❑ Γλώσσα SQL (Structured Query Language)
8
Κοινές χρήσεις μεγάλης κλίμακας δεδομένων Στο περιβάλλον της δημόσιας διοίκησης, οι
υπηρεσίες που παρέχονται στους πολίτες
προϋποθέτουν τη συγκέντρωση και τήρηση
δεδομένων για σημαντικούς τομείς
δραστηριότητας, όπως:
❑ Δημόσια Διοίκηση – Τοπική Αυτοδιοίκηση
❑ Οικονομικά και φορολογικά θέματα
❑ Κοινωνική ασφάλιση - Υπηρεσίες Υγείας
❑ Δημόσια ασφάλεια
❑ Εθνική άμυνα

9
Τα βήματα της σχεδίασης είναι τα εξής:
❑ Συλλογή Απαιτήσεων της ΒΔ.
❑ Υλοποίηση ενός Εννοιολογικού Σχήματος.
❑ Υλοποίηση ενός Λογικού Σχήματος.
❑ Υλοποίηση του Εσωτερικού σχήματος της βάσης
που αποτελεί και το τελικό σχήμα της και αφορά
την ολοκληρωμένη μορφή της βάσης.

10
Μοντέλο Οντοτήτων-Συσχετίσεων (Ο/Σ)- Συμβολισμοί σε διαγράμματα Ο/Σ:
Entity-Relationship Model (ER):
❑ Εννοιολογικό μοντέλο. Δύο βασικά δομικά
στοιχεία/έννοιες: Οντότητες και συσχετίσεις.
❑ Μια οντότητα (entity) αντιστοιχεί σε ένα
αντικείμενο/πρόσωπο/πράγμα/έννοια του
πραγματικού κόσμου (ουσιαστικό): βιβλίο,
φοιτητής, μάθημα, υπάλληλος, πιστωτική-κάρτα,
τραπεζικός-λογαριασμός.
Η οντότητα συμβολίζεται με οριζόντιο
παραλληλόγραμμο.
❑ Μια συσχέτιση (relationship) σε μια διασύνδεση
μεταξύ δύο ή περισσότερων οντοτήτων (ρήμα):
φοιτητής-δανείζεται-βιβλίο, φοιτητής-γράφεται-
μάθημα, υπάλληλος-δουλεύει-τμήμα, πελάτης-έχει
λογαριασμό κτλ.
Η συσχέτιση συμβολίζεται με ρόμβο.
❑ To γνώρισμα (attribute) περιγράφει μία ιδιότητα ή
χαρακτηριστικό σε μία οντότητα ή συσχέτιση.
Το γνώρισμα συμβολίζεται με έλλειψη.
❑ Πρωτεύον κλειδί (primary key) είναι ένα ή
περισσότερα γνωρίσματα που προσδιορίζουν
μοναδικά μια οντότητα. Συμβολίζεται με
υπογράμμιση του γνωρίσματος. 11
Λόγος πληθικότητας: Ολική συμμετοχή:
❑ ένα-προς-ένα 1:1
❑ ένα-προς-πολλά 1:Ν
❑ πολλά-προς-ένα Ν:1
❑ πολλά-προς-πολλά Ν:Μ

Προσδιορίστε τις πληθικότητες/συμμετοχές:

❑ Κάθε καθηγητής πρέπει να διδάσκει τουλάχιστον
ένα μάθημα.
❑ Κάθε καθηγητής διδάσκει ακριβώς ένα μάθημα.
❑ Κάθε καθηγητής διδάσκει ακριβώς ένα μάθημα και
κάθε μάθημα πρέπει να διδάσκεται από κάποιον 12
καθηγητή.
Σχεσιακό μοντέλο δεδομένων (Relational Data
Model):
❑ Αποτελεί μοντέλο αναπαράστασης δεδομένων και
είναι αυτό που χρησιμοποιείται συχνότερα μέχρι
σήμερα.
Πρωτεύον – ξένο κλειδί:
❑ Πρωτεύον κλειδί (primary key) ενός πίνακα
ονομάζεται ένα πεδίο ή ένα σύνολο πεδίων που η
τιμή του, ή ο συνδυασμός των τιμών τους κάνουν
κάθε πλειάδα του πίνακα μοναδική.

❑ Διατυπώθηκε το 1970 από το μαθηματικό ❑ Ξένο κλειδί (foreign key) ενός πίνακα ονομάζεται
Δρ.E.F.Codd και θεωρείται το σημαντικότερο ίσως ένα πεδίο που είναι ίδιο με το πρωτεύον κλειδί
επίτευγμα στο πεδίο των ΒΔ, διότι για πρώτη ενός άλλου πίνακα και χρησιμοποιείται για να
φορά περιέγραψε τις ΒΔ με αυστηρές υλοποιήσει τη λογική σύνδεση μεταξύ δύο
μαθηματικές έννοιες. πινάκων, που σχετίζονται εννοιολογικά μεταξύ
τους.
❑ Στο σχεσιακό μοντέλο τόσο οι οντότητες, όσο και
οι συσχετίσεις αναπαρίστανται ως σχέσεις Τύποι δεδομένων:
(relations), που υλοποιούνται ως πίνακες (tables).
Ονομασία Περιγραφή
❑ Ένας πίνακας είναι μία ορθογώνια, γραμμική Κείμενο Αλφαριθμητικοί χαρακτήρες
διάταξη στοιχείων σε οριζόντια και κάθετη μορφή, Αριθμός Ακέραιος ή πραγματικός
δηλαδή σε γραμμές (rows) ή πλειάδες (tuples) και Ημερομηνία / ώρα
στήλες (columns) ή πεδία (fields). Νομισματική μονάδα €
Λογική (Boolean) 0ή1
❑ Κάθε στήλη αντιστοιχεί σε κάποια ιδιότητα της
σχέσης και ονομάζεται χαρακτηριστικό (attribute).
❑ Κάθε γραμμή του πίνακα είναι ένα σύνολο τιμών
που περιέχονται στις διαφορετικές στήλες μιας
σχέσης
13
Δομή βάσης δεδομένων: Σχήμα – Στιγμιότυπο βάσης δεδομένων:
❑ Με τον όρο δομή της Β∆ εννοούμε τους τύπους Η περιγραφή μιας Β∆ αποτελεί το σχήμα της, ενώ τα
δεδομένων, τις συσχετίσεις μεταξύ των δεδομένων αποθηκευμένα δεδομένα αντιστοιχούν σε ένα σύνολο
και τους περιορισμούς που πρέπει να ισχύουν για στιγμιότυπων.
τα δεδομένα.
❑ Η περιγραφή της Β∆ ονομάζεται σχήμα της Β∆
(database schema), προσδιορίζεται κατά το
σχεδιασμό της και δεν αλλάζει συχνά
❑ Το σύνολο των δεδομένων που βρίσκονται σε
μια Β∆ μία συγκεκριμένη χρονική στιγμή
ονομάζεται κατάσταση (state) της Β∆.
❑ Κάθε διαφορετικό «στοιχείο» μιας οντότητας που
έχει διαφορετικές ιδιότητες (γνωρίσματα) από
τα υπόλοιπα, ονομάζεται στιγμιότυπο της
οντότητας (instance ή snapshot) ή εμφάνιση της
οντότητας. Σε μια δεδομένη κατάσταση μιας Β∆,
κάθε δομικό στοιχείο του σχήματος έχει το δικό
του τρέχον σύνολο στιγμιότυπων.
❑ Αποθήκευση βάσης δεδομένων:
▪ Αποθήκευση σχήματος βάσης δεδομένων.
▪ Αυτόματη αποθήκευση αλλαγών δεδομένων.
14
Θέλουμε να υλοποιήσουμε μία Βάση
Δεδομένων που θα διαχειρίζεται τις ιατρικές
εξετάσεις και τις νοσηλείες των ασθενών στα
νοσοκομεία:
❑ Για κάθε ασθενή μας ενδιαφέρει να γνωρίζουμε:
τον ΑΜΚΑ, τον αρ. ταυτότητας, το επώνυμο, το
όνομα, την ημερομηνία γέννησης, το φύλο, τη
διεύθυνση κατοικίας, τον Δήμο κατοικίας, τον ΤΚ
και το τηλέφωνο.
❑ Για κάθε νοσοκομείο μας ενδιαφέρει: η ονομασία
νοσοκομείου και το ημερήσιο νοσήλιο.
❑ Για κάθε ιατρική εξέταση μας ενδιαφέρει: η
ονομασία ιατρικής εξέτασης και το κόστος
ιατρικής εξέτασης.
❑ Ένας ασθενής μπορεί να νοσηλευτεί σε ένα ή
περισσότερα νοσοκομεία, ενώ ένα νοσοκομείο
μπορεί να νοσηλεύσει έναν ή περισσότερους
ασθενείς. Για κάθε νοσηλεία πρέπει να
καταχωρείται η ημερομηνία εισόδου και η
ημερομηνία εξόδου.
❑ Ο ασθενής μπορεί να πραγματοποιήσει μία ή
περισσότερες ιατρικές εξετάσεις, ενώ κάθε ιατρική
εξέταση μπορεί να πραγματοποιηθεί από ένα ή
περισσότερους ασθενείς. Για κάθε ιατρική εξέταση
πρέπει να καταχωρείται η ημερομηνία εξέτασης
❑ Ένα νοσοκομείο παρέχει μία η περισσότερες
ιατρικές εξετάσεις σε ένα ασθενή, ενώ μία ιατρική
εξέταση σε ένα ασθενή μπορεί να παρασχεθεί από
ένα ή περισσότερα νοσοκομεία.
Οντότητες:
❑ Ασθενής.
❑ Νοσοκομείο.
❑ Ιατρική εξέταση.
Σχέσεις:
❑ Ασθενής νοσηλεύεται σε νοσοκομείο: Μ:Ν.
❑ Ασθενής πραγματοποιεί ιατρική εξέταση: Μ:Ν.
❑ Νοσοκομείο πραγματοποιεί σε ασθενή ιατρική
εξέταση: Μ:Ν
15
Απαιτήσεις:
❑ Ορισμός πρωτεύοντος κλειδιού σε κάθε πίνακα

ΗΜ_ΕΙΣΟΔΟΥ
ΚΩΔ_ΑΣΘΕΝΗ
ΑΑ_ΝΟΣΗΛΕΙΑΣ
ΗΜ_ΕΞΟΔΟΥ
ΑΜΚΑ
ΟΝΟΜΑΣΙΑ_
ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟΥ
ΑΡ_
Ν ΝΟΣΗΛΕΥΕΤΑΙ
Μ ΚΩΔ_
ΤΑΥΤΟΤΗΤΑΣ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟΥ
ΗΜΕΡΗΣΙΟ_
ΕΠΩΝΥΜΟ ΝΟΣΗΛΕΙΟ
ΑΣΘΕΝΗΣ

ΟΝΟΜΑ
ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ

Μ Ν
ΗΜ_ΓΕΝΝΗΣΗΣ ΠΡΑΓΜΑΤΟ-
ΠΟΙΕΙ
ΦΥΛΟ ΑΑ_ΙΑΤΡ_ΕΞΕΤΑΣ
ΗΣ_ΑΣΘΕΝΗ
ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ_
ΚΑΤΟΙΚΙΑΣ
Κ
ΗΜ_ΙΑΤΡ_
ΔΗΜΟΣ_ ΕΞΕΤΑΣΗΣ
ΚΑΤΟΙΚΙΑΣ

ΙΑΤΡΙΚΗ ΕΞΕΤΑΣΗ
ΤΚ_ΚΑΤΟΙΚΙΑΣ

ΤΗΛΕΦΩΝΟ_
ΚΑΤΟΙΚΙΑΣ ΚΩΔ_ΙΑΤΡ_ ΚΟΣΤΟΣ_
ΟΝΟΜΑΣΙΑ_
ΕΞΕΤΑΣΗΣ
ΙΑΤΡ_ΕΞΕΤΑΣΗΣ
ΙΑΤΡ_ΕΞΕΤΑΣΗΣ 16
Καθορισμός οντοτήτων.

ΑΣΘΕΝΗΣ (Οντότητα) ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ (Οντότητα)

Γνωρίσματα Περιγραφή
ΚΩ∆_ΑΣΘΕΝΗ Εσωτερικός κωδικός αριθμός ασθενή που δίνεται Γνωρίσματα Περιγραφή
αυτόματα από το σύστημα ΚΩ∆_ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟΥ Κωδικός νοσοκομείου
ΑΜΚΑ Αριθμός μητρώου κοινωνικής ασφάλισης ασθενή ΟΝΟΜΑΣΙΑ_ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟΥ Ονομασία νοσοκομείου
ΑΡ_ ΤΑΥΤΟΤΗΤΑΣ Αριθμός δελτίου αστυνομικής ταυτότητας ασθενή ΗΜΕΡΗΣΙΟ_ΝΟΣΗΛΙΟ Κόστος ημερήσιου νοσηλίου του νοσοκομείου
ΕΠΩΝΥΜΟ Επώνυμο ασθενή (σε ευρώ)
ΟΝΟΜΑ Όνομα ασθενή
ΗΜ_ΓΕΝΝΗΣΗΣ Ημερομηνία γέννησης ασθενή
ΝΟΣΗΛΕΥΕΤΑΙ ή ΝΟΣΗΛΕΙΑ_ΑΣΘΕΝΗ (Συσχέτιση)
ΦΥΛΟ Φύλο ασθενή (Η τιμή 0 αντιστοιχεί σε Άνδρες ενώ
Γνωρίσματα Περιγραφή
η τιμή 1 αντιστοιχεί σε Γυναίκες)
ΑΑ_ΝΟΣΗΛΕΙΑΣ Εσωτερικός αύξων αριθμός νοσηλείας
∆ΙΕΥΘΥΝΣΗ_ΚΑΤΟΙΚΙΑΣ ∆ιεύθυνσης κατοικίας ασθενή
ασθενή που δίνεται αυτόματα από το
∆ΗΜΟΣ_ΚΑΤΟΙΚΙΑΣ ∆ήμος κατοικίας ασθενή σύστημα
ΤΚ_ΚΑΤΟΙΚΙΑΣ Ταχυδρομικός Κώδικας κατοικίας ασθενή ΗΜ_ΕΙΣΟ∆ΟΥ Ημερομηνία εισαγωγής ασθενή στο
ΤΗΛΕΦΩΝΟ_ΚΑΤΟΙΚΙΑΣ Τηλέφωνο κατοικίας ασθενή νοσοκομείο
ΗΜ_ΕΞΟ∆ΟΥ Ημερομηνία εξαγωγής ασθενή από το
νοσοκομείο
ΙΑΤΡΙΚΗ ΕΞΕΤΑΣΗ (Οντότητα)
Γνωρίσματα Περιγραφή
ΠΡΑΓΜΑΤΟΠΟΙΕΙ ή ΙΑΤΡΙΚΗ_ΕΞΕΤΑΣΗ_ΑΣΘΕΝΗ (Συσχέτιση)
ΚΩ∆_ΙΑΤΡ_ΕΞΕΤΑΣΗΣ Κωδικός ιατρικής εξέτασης
Γνωρίσματα Περιγραφή
ΟΝΟΜΑΣΙΑ_ΙΑΤΡ_ΕΞΕΤΑΣΗΣ Ονομασία ιατρικής εξέτασης
ΑΑ_ΙΑΤΡ_ΕΞΕΤΑΣΗΣ_ΑΣΘΕΝΗ Εσωτερικός αύξων αριθμός ιατρικής
ΚΟΣΤΟΣ_ΙΑΤΡ_ΕΞΕΤΑΣΗΣ Κόστος ιατρικής εξέτασης (σε ευρώ)
εξέτασης ασθενή που δίνεται αυτόματα από
το σύστημα.
ΗΜ_ΙΑΤΡ_ΕΞΕΤΑΣΗΣ Ημερομηνία διεξαγωγής ιατρικής εξέτασης

Στους πίνακες περιγραφής των οντοτήτων και των συσχετίσεων που ακολουθούν
η υπογράμμιση πεδίων υποδεικνύει την ιδιότητα του πρωτεύοντος κλειδιού τους.

17
Σχεσιακό μοντέλο.

ΑΣΘΕΝΕΙΣ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΑ
ΟΝΟΜΑ ΠΕ∆ΙΟΥ ΤΥΠΟΣ ΜΕΓΕΘΟΣ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΠΡΟΕΠΙ- ΟΝΟΜΑ ΠΕ∆ΙΟΥ ΤΥΠΟΣ ΜΕΓΕΘΟΣ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΠΡΟΕΠΙ-
ΑΚΕΡΑΙΟΤΗΤΑΣ ΛΟΓΗ ΑΚΕΡΑΙΟΤΗΤΑΣ ΛΟΓΗ

ΚΩ∆_ΑΣΘΕΝΗ Αυτόματη Πρωτεύον κλειδί ΚΩ∆_ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟΥ Κείμενο 3 Πρωτεύον κλειδί

αρίθμηση ΟΝΟΜΑΣΙΑ_ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟΥ Κείμενο 30
ΑΜΚΑ Κείμενο 11 ΗΜΕΡΗΣΙΟ_ΝΟΣΗΛΙΟ Νομισματική
ΑΡ_ ΤΑΥΤΟΤΗΤΑΣ Κείμενο 8 μονάδα
ΕΠΩΝΥΜΟ Κείμενο 30
ΟΝΟΜΑ Κείμενο 20 ΝΟΣΗΛΕΙΕΣ_ΑΣΘΕΝΩΝ
ΗΜ_ΓΕΝΝΗΣΗΣ Ημερομηνία ΟΝΟΜΑ ΠΕ∆ΙΟΥ ΤΥΠΟΣ ΜΕΓΕΘΟΣ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΠΡΟΕΠΙ-
/Ώρα ΑΚΕΡΑΙΟΤΗΤΑΣ ΛΟΓΗ
ΦΥΛΟ Κείμενο 1 ΑΑ_ΝΟΣΗΛΕΙΑΣ Αυτόματη Πρωτεύον κλειδί
∆ΙΕΥΘΥΝΣΗ_ΚΑΤΟΙΚΙΑΣ Κείμενο 50 αρίθμηση
∆ΗΜΟΣ_ΚΑΤΟΙΚΙΑΣ Κείμενο 50 ΚΩ∆_ΑΣΘΕΝΗ Αριθμός Ξένο κλειδί
ΤΚ_ΚΑΤΟΙΚΙΑΣ Κείμενο 6 ΚΩ∆_ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟΥ Κείμενο 3 Ξένο κλειδί
ΤΗΛΕΦΩΝΟ_ΚΑΤΟΙΚΙΑΣ Κείμενο 12 ΗΜ_ΕΙΣΟ∆ΟΥ Ημερομηνία/Ώρα
ΗΜ_ΕΞΟ∆ΟΥ Ημερομηνία/Ώρα
ΙΑΤΡΙΚΕΣ_ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ
ΟΝΟΜΑ ΠΕ∆ΙΟΥ ΤΥΠΟΣ ΜΕΓΕΘΟΣ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΠΡΟΕΠΙ-
ΑΚΕΡΑΙΟΤΗΤΑΣ ΛΟΓΗ ΙΑΤΡΙΚΕΣ_ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ_ΑΣΘΕΝΩΝ
ΚΩ∆_ΕΞΕΤΑΣΗΣ Κείμενο 5 Πρωτεύον κλειδί ΟΝΟΜΑ ΠΕ∆ΙΟΥ ΤΥΠΟΣ ΜΕΓΕΘΟΣ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΠΡΟΕΠΙ-
ΑΚΕΡΑΙΟΤΗΤΑΣ ΛΟΓΗ
ΟΝΟΜΑΣΙΑ_ΕΞΕΤΑΣΗΣ Κείμενο 30
ΚΟΣΤΟΣ Νομισματική ΑΑ_ΙΑΤΡ_ΕΞΕΤΑΣΗΣ_ Αυτόματη Πρωτεύον κλειδί
μονάδα ΑΣΘΕΝΗ αρίθμηση
ΚΩ∆_ΑΣΘΕΝΗ Αριθμός Ξένο κλειδί
ΚΩ∆_ΕΞΕΤΑΣΗΣ Κείμενο Ξένο κλειδί
Επιπλέον οντότητες:
5
ΚΩ∆_ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟΥ Κείμενο 3 Ξένο κλειδί
❑ Νοσηλείες ασθενών (προέκυψε από τη συσχέτιση ΗΜ_ΙΑΤΡ_ΕΞΕΤΑΣΗΣ Ημερομηνία/Ώρα
Νοσηλεύεται).
❑ Ιατρικές Εξετάσεις Ασθενών (προέκυψε από την
τριαδική συσχέτιση πραγματοποιεί) 18
Έκθεση σχέσεων.

19
Δεδομένα πινάκων.

Δεδομένα Πίνακα «ΑΣΘΕΝΕΙΣ»

20
Δεδομένα πινάκων.

Δεδομένα Πίνακα «ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΑ» Δεδομένα Πίνακα «ΙΑΤΡΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ»

❑ Νοσηλείες ασθενών (προέκυψε από τη συσχέτιση

Νοσηλεύεται).
❑ Ιατρικές Εξετάσεις Ασθενών (προέκυψε από την
τριαδική συσχέτιση πραγματοποιεί)

21
Δεδομένα πινάκων.

Δεδομένα Πίνακα Δεδομένα Πίνακα

«ΙΑΤΡΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΑΣΘΕΝΩΝ» «ΝΟΣΗΛΕΙΕΣ ΑΣΘΕΝΩΝ»

22
Απεικόνιση του μοντέλου Οντοτήτων-
Συσχετίσεων σε Σχεσιακό:
❑ Για κάθε ισχυρό τύπο οντοτήτων δημιουργούμε
έναν πίνακα που περιλαμβάνει όλα τα απλά
γνωρίσματα. Επιλέγουμε ένα υποψήφιο κλειδί ως
πρωτεύον κλειδί του πίνακα.
❑ Για κάθε τύπο συσχετίσεων 1:1 επιλέγουμε τον
πίνακα με την ολική συμμετοχή και εισάγουμε σε
αυτόν ως ξένο κλειδί το πρωτεύον κλειδί του
άλλου πίνακα.
❑ Για κάθε τύπο συσχετίσεων 1:Ν επιλέγουμε τον
πίνακα με τη συμμετοχή Ν και εισάγουμε σε αυτόν
το πρωτεύον κλειδί του πίνακα με συμμετοχή 1 ως
ξένο κλειδί.
❑ Για κάθε τύπο συσχετίσεων Ν:Μ δημιουργούμε
έναν νέο πίνακα και προσθέτουμε σε αυτόν τα
πρωτεύοντα κλειδιά των δύο πινάκων ως ξένα
κλειδιά. Το πρωτεύουν κλειδί του νέου πίνακα θα
είναι ο συνδυασμός των δύο ξένων κλειδιών.
❑ Για κάθε πλειότιμο γνώρισμα δημιουργούμε έναν
νέο πίνακα. Προσθέτουμε σε αυτόν τον πίνακα το
γνώρισμα και το πρωτεύον κλειδί του τύπου
οντότητας που περιέχει το πλειότιμο γνώρισμα.
Βελτίωση της σχεδίασης:
❑ Μήπως υπάρχουν κάποιες στήλες που είναι
περιττές, επειδή μπορούν να υπολογιστούν από
υπάρχοντα πεδία;
❑ Οι κατ’ επανάληψη διπλότυπες πληροφορίες σε
κάποιον από τους πίνακες είναι ικανή ένδειξη, ότι
ίσως χρειάζεται να χωρίσουμε τον πίνακα σε δύο
πίνακες που έχουν μια σχέση ένα-προς-πολλά.
❑ Αν έχουμε πίνακες με πολλά πεδία και πολλά κενά
πεδία σε μεμονωμένες εγγραφές, τότε εξετάζουμε
να ξανασχεδιάσουμε τον πίνακα, ώστε να έχει
λιγότερα πεδία και περισσότερες εγγραφές.
❑ Έχει διασπαστεί κάθε στοιχείο πληροφορίας στα
μικρότερα χρήσιμα μέρη του;
❑ Περιέχει κάθε στήλη ένα δεδομένο σχετικό με το
θέμα του πίνακα; Εάν μια στήλη δεν περιέχει
πληροφορίες σχετικές με το θέμα του πίνακα,
τότε ανήκει σε διαφορετικό πίνακα.
❑ Οι σχέσεις ένα-προς-ένα και ένα-προς-πολλά
απαιτούν κοινές στήλες μεταξύ των
συνδεδεμένων πινάκων.
❑ Οι σχέσεις πολλά-προς-πολλά απαιτούν έναν
ενδιάμεσο πίνακα. 23
Παρατηρήσεις: Ενημέρωση της βάσης δεδομένων:
❑ Όλα τα δεδομένα μιας βάσης αποθηκεύονται σε ❑ Εισαγωγή (insertion) μίας εγγραφής σε έναν
πίνακες. πίνακα. Σε μια βάση δεδομένων, θα χρειαστεί να
εισάγουμε δεδομένα, είτε εισάγοντας εγγραφές
❑ Κάθε πίνακας σε μια βάση δεδομένων πρέπει να από την αρχή, είτε προσθέτοντας εγγραφές στις
περιέχει δεδομένα σχετικά με έναν μοναδικό τύπο ήδη υπάρχουσες.
αντικειμένου.
❑ Διαγραφή (deletion) μίας εγγραφής σε έναν
❑ Κάθε εγγραφή σε μια βάση δεδομένων πρέπει να πίνακα. Σε μια βάση δεδομένων, θα χρειαστεί να
περιέχει δεδομένα μόνο για ένα μοναδικό διαγράψουμε εγγραφές από ένα σύνολο
αντικείμενο. εγγραφών ενός πίνακα.
❑ Κάθε πεδίο ενός πίνακα πρέπει να περιέχει μόνο ❑ Ενημέρωση (update) δεδομένων πεδίων μίας
ένα στοιχείο δεδομένων. εγγραφής σε έναν πίνακα.
❑ Το περιεχόμενο ενός πεδίου συσχετίζεται μ’ έναν
κατάλληλο τύπο δεδομένων, όπως: κείμενο,
αριθμό, ημερομηνία/ ώρα, ναι/ όχι.
❑ Τα πεδία έχουν συσχετιζόμενες ιδιότητες πεδίων,
όπως: μέγεθος πεδίου, μορφή, προεπιλεγμένη
τιμή.
❑ Κύριος σκοπός της συσχέτισης πινάκων σε μια
βάση δεδομένων είναι η ελαχιστοποίηση της
επανάληψης των δεδομένων.

24
Ένα σχεσιακό σχήμα βάσης δεδομένων Περιορισμοί αναφορικής ακεραιότητας:
χρειάζεται να ικανοποιεί κάποιους δομικούς
❑ Ο σκοπός της ακεραιότητας αναφορών είναι η
περιορισμούς οι οποίοι μπορούν να αποτροπή των ορφανών εγγραφών και η
χωριστούν στις εξής κατηγορίες: διατήρηση των αναφορών σε συγχρονισμό, ώστε
❑ Περιορισμοί πεδίου ορισμού: Η τιμή κάθε πεδίου να μην προκύψει ποτέ αυτή η υποθετική
πρέπει να είναι μία ατομική τιμή στο πεδίο κατάσταση.
ορισμού του πεδίου. EMPLOYEES empid firstname lastname depid salary

❑ Περιορισμοί κλειδιού: Κάθε σχέση πρέπει να έχει 1 102 Νικηφόρος Διαμαντίδης 5 1.212,50 €
ένα πρωτεύον κλειδί το οποίο έχει μοναδικές 2 109 Μαρία Αθανασίου 1 2.787,69 €
τιμές (συνθήκη της μοναδικότητας). 3 153 Μαρία Αλεβιζάτου 2 1.321,92 €

❑ Περιορισμοί ακεραιότητας οντοτήτων: Δεν μπορεί

4 172 Χρήστος Βλάσσης 3 1.101,70 €

η τιμή ενός πρωτεύοντος κλειδιού να είναι NULL 5 189 θεόδωρος Αγγελίνας 5 1.908,28 €
6 205 Ηλίας Μακρής 3 1.050,96 €
❑ Περιορισμοί σημασιολογικής ακεραιότητας:
Επιβάλλουν τυχόν επιπρόσθετους κανόνες του Μ

μικρόκοσμου (πχ. «ο μισθός ενός εργαζομένου δεν

μπορεί να υπερβαίνει τον μισθό του 1

προϊσταμένου του»). DEPARTMENTS depname manager

❑ Περιορισμοί αναφορικής ακεραιότητας: Ορίζονται 1 Διοίκησης/Επίβλεψης 109

μεταξύ δύο σχέσεων και χρησιμοποιούνται για τη 2 Οικονομoλόγων/Λογιστών 153
διατήρηση της συνέπειας μεταξύ πλειάδων των 3 Επιστημόνων/Μηχανικών 431
δυο σχέσεων 4 Εξωτερικών συνεργατών 230
5 Γραμματείας 234

25
❑ Ευρετήριο (index) είναι ένας εσωτερικός πίνακας
που περιέχει δύο στήλες: µία µε την τιμή του
πεδίου ή των πεδίων που συμπεριλαμβάνονται
στο ευρετήριο και μια µε τη φυσική θέση κάθε
εγγραφής του πίνακα, που περιέχει την τιμή αυτή.
❑ Κάθε ευρετήριο μπορεί να εφαρμοστεί σε ένα ή
περισσότερα πεδία, ανάλογα µε τα κριτήρια των
αναζητήσεων που θέλουμε να ορίζουμε.
❑ Όσο περισσότερα δεδομένα καταχωρούμε στους
πίνακες μιας βάσης δεδομένων, τόσο μεγαλύτερη
είναι η ανάγκη χρήσης ευρετηρίων.
❑ Όταν καταχωρούμε δεδομένα σε έναν πίνακα που
περιέχει ένα ή περισσότερα πεδία με ευρετήριο, το
σύστημα διαχείρισης β.δ. πρέπει να ενημερώνει τα
ευρετήρια κάθε φορά που προστίθεται ή αλλάζει
μια εγγραφή.
Θέλουμε να κατασκευάσουμε μία Βάση Οντότητες:
Δεδομένων διαχείρισης ανθρώπινου
❑ Υπάλληλος.
δυναμικού σε μία εταιρία:
❑ Τμήμα.
❑ Η εταιρία αποτελείται από τμήματα. Για κάθε
τμήμα μας ενδιαφέρει να ξέρουμε: την ονομασία ❑ Έργο.
του και τον προϊστάμενό του.
Σχέσεις:
❑ Η εταιρία απασχολεί ένα σύνολο από υπαλλήλους.
Για τους υπαλλήλους μας ενδιαφέρει να κρατάμε: ❑ Υπάλληλος ανήκει σε ένα τμήμα: 1:Ν.
το όνομα, το επώνυμο, τον κωδικό τμήματος στο
οποίο ανήκουν, τον μισθό και την ημερομηνία ❑ Κάθε τμήμα έχει έναν προϊστάμενο: Ν:1.
πρόσληψης.
❑ Ένας υπάλληλος μπορεί να απασχολείται σε ένα ή
❑ Στην εταιρία εκτελούνται μία σειρά από έργα περισσότερα έργα. Σε κάθε έργο μπορούν να
(projects). Για κάθε έργο μας ενδιαφέρει να απασχολούνται πολύ υπάλληλοι: Μ:Ν
κρατάμε: τον τίτλο, τον προϋπολογισμό, την
ημερομηνία έναρξης του έργου, την ημερομηνία
ολοκλήρωσης του έργου και το ποσοστό
ολοκλήρωσής του.
❑ Κάθε υπάλληλος ανήκει σε ένα τμήμα. Κάθε τμήμα
έχει έναν προϊστάμενο.
❑ Κάθε υπάλληλος μπορεί να απασχολείται σε ένα ή
περισσότερα έργα.

27
Θέλουμε να κατασκευάσουμε μία Βάση Οντότητες:
Δεδομένων για την αλυσίδα βιβλιοπωλείων
❑ Κατάστημα.
«Δημόκριτος»:
❑ Βιβλίο.
❑ Σε κάθε πόλη υπάρχει μόνο ένα κατάστημα. Για
κάθε κατάστημα διατηρούμε πληροφορίες για την Σχέσεις:
ταχυδρομική του διεύθυνση (η οποία αποτελείται
από οδό, αριθμό και ΤΚ) και το ωράριο ❑ Κατάστημα (πρέπει να) διαθέτει βιβλία: Μ:Ν.
λειτουργίας του.
❑ Βιβλίο (μπορεί να) είναι επανέκδοση βιβλίου: 1:1.
❑ Κάθε κατάστημα πουλά βιβλία. Ένα βιβλίο πρέπει
να διατίθεται από ένα ή περισσότερα
καταστήματα. Κάθε κατάστημα μπορεί να διαθέτει
ή όχι ένα βιβλίο και αν το διαθέτει μπορεί να έχει
ένα ή περισσότερα αντίτυπά του. Για κάθε βιβλίο
που πουλά ένα κατάστημα, κρατάμε τον αριθμό
των αντιτύπων που διαθέτει και την τιμή που το
πουλά (που μπορεί να είναι διαφορετική για κάθε
κατάστημα).
❑ Κάθε βιβλίο έχει έναν μοναδικό κωδικό (ISBN).
Επίσης, κρατάμε πληροφορία για τον εκδοτικό
οίκο, τον χρόνο έκδοσής του, τους συγγραφείς του
και τον τίτλο του.
❑ Κάποια βιβλία αποτελούν επανεκδόσεις
προηγούμενων βιβλίων. Κάθε επανέκδοση έχει
διαφορετικό ISBN.
28
Θέλουμε να κατασκευάσουμε μία Βάση
Δεδομένων ενός Συνεργείου Αυτοκινήτων:
❑ Το συνεργείο απασχολεί ένα σύνολο από
υπαλλήλους. Για τους υπαλλήλους μας ενδιαφέρει
να κρατάμε: το ονοματεπώνυμο, τη διεύθυνση, το
τηλέφωνο, την ειδικότητα και τον μισθό.
❑ Το συνεργείο διαθέτει ανταλλακτικά τα οποία
χρησιμοποιούνται στις επισκευές των
αυτοκινήτων.
❑ Για κάθε ανταλλακτικό κρατάμε στοιχεία για: τον
τύπο, τον κωδικό, το κόστος και την ποσότητα
των αποθεμάτων.

❑ Οι πελάτες κλείνουν ραντεβού με το συνεργείο για ❑ Μας ενδιαφέρει να ξέρουμε ποια και πόσα
την επισκευή του αυτοκινήτου τους. Για κάθε ανταλλακτικά χρησιμοποιήθηκαν σε κάθε
πελάτη θέλουμε να ξέρουμε: το ονοματεπώνυμο, επισκευή.
τη διεύθυνση, την πόλη και τηλέφωνο.
❑ Κάθε επισκευή έχει ένα συνολικό κόστος που
❑ Για το ραντεβού κρατάμε πληροφορία για: την προκύπτει από το άθροισμα του κόστους των
ημερομηνία, την ώρα και μία μικρή περιγραφή του ανταλλακτικών και του κόστους εργασίας.
προβλήματος.
❑ Μας ενδιαφέρει να διατηρούμε στοιχεία για τις
❑ Για το αυτοκίνητο θέλουμε να ξέρουμε: τη μάρκα, οφειλές κάθε πελάτη.
το μοντέλο, τη χρονολογία κατασκευής, τον
αριθμό κυκλοφορίας και τον αριθμό πλαισίου του.
❑ Κάθε πελάτης μπορεί να φέρει περισσότερα από
ένα αυτοκίνητα για επισκευή.
❑ Σε κάθε αυτοκίνητο γίνεται μία επισκευή, για την
οποία κρατάμε τα εξής στοιχεία: ημερομηνία
έναρξης επισκευής, ημερομηνία λήξης επισκευής
και περιγραφή. Η επισκευή γίνεται από κάποιον
υπάλληλο. 29
Οντότητες:
❑ Υπάλληλος.
❑ Πελάτης.
❑ Αυτοκίνητο.
❑ Επισκευή.
❑ Ανταλλακτικά.
❑ Ραντεβού.

Σχέσεις:
❑ Ο πελάτης:
▪ Πρέπει να έχει αυτοκίνητο: 1:Ν.
▪ Μπορεί να κλείνει ραντεβού: 1:Ν.
❑ Κατά τη διάρκεια συγκεκριμένης επισκευής:
▪ Πρέπει να επισκευάζεται αυτοκίνητο: 1:Ν.
▪ Μπορεί να χρησιμοποιούνται ανταλλακτικά:
Μ:Ν.
▪ Πρέπει να απασχολούνται υπάλληλοι: Μ:Ν.

30
31
δεδομένων.
❑ Κατανόηση του τι είναι μια βάση δεδομένων.
❑ Κατανόηση ότι η πληροφορία είναι το
επεξεργασμένο αποτέλεσμα δεδομένων.
❑ Κατανόηση του τρόπου που είναι οργανωμένη μια
βάση δεδομένων όσον αφορά τους πίνακες, τις
εγγραφές και τα πεδία.
❑ Κατανόηση ότι όλα τα δεδομένα μιας βάσης
αποθηκεύονται σε πίνακες.
❑ Κατανόηση της αυτόματης αποθήκευσης αλλαγών
σε μια βάση δεδομένων.
❑ Γνώση μερικών κοινών χρήσεων μεγάλης κλίμακας
βάσεων δεδομένων, όπως: κοινωνικά δίκτυα,
συστήματα κρατήσεων, κυβερνητικά μητρώα,
εγγραφές τραπεζικών λογαριασμών, πληροφορίες
ασθενών νοσοκομείων.
❑ Κατανόηση ότι κάθε πίνακας σε μια βάση
δεδομένων πρέπει να περιέχει δεδομένα σχετικά
με έναν μοναδικό τύπο αντικειμένου.
❑ Κατανόηση ότι κάθε εγγραφή σε μια βάση
δεδομένων πρέπει να περιέχει δεδομένα μόνο για
ένα μοναδικό αντικείμενο.
❑ Κατανόηση ότι κάθε πεδίο ενός πίνακα πρέπει να
περιέχει μόνο ένα στοιχείο δεδομένων.
❑ Κατανόηση ότι το περιεχόμενο ενός πεδίου
συσχετίζεται μ’ έναν κατάλληλο τύπο δεδομένων,
όπως: κείμενο, αριθμό, ημερομηνία/ ώρα, ναι/ όχι.
❑ Κατανόηση ότι τα πεδία έχουν συσχετιζόμενες
ιδιότητες πεδίων, όπως: μέγεθος πεδίου, μορφή,
προεπιλεγμένη τιμή.
❑ Κατανόηση του τι είναι το πρωτεύον κλειδί.
❑ Κατανόηση του τι είναι το ευρετήριο πίνακα και
ότι ο κύριος σκοπός ύπαρξής του είναι η
γρηγορότερη αναζήτηση στα δεδομένα.
❑ Κατανόηση ότι ο κύριος σκοπός της συσχέτισης
πινάκων σε μια βάση δεδομένων είναι η
ελαχιστοποίηση της επανάληψης των δεδομένων.
❑ Κατανόηση σχέσεων που βασίζονται στο
ταίριασμα ενός μοναδικού πεδίου ενός πίνακα με
ένα πεδίο ενός άλλου πίνακα.
❑ Κατανόηση της σημασίας της διατήρησης
ακεραιότητας αναφορών στις σχέσεις μεταξύ
πινάκων.
32