Download as pdf or txt
Download as pdf or txt
You are on page 1of 133

English-Hmong Phrasebook

with
Useful Wordlist
(for Hmong speakers)

Center for Applied Linguistics


English-Hmong Phrasebook
with
Useful Wordlist
(for Hmong speakers)

Adapted and translated by Cheu Thao

Center for Applied Linguistics


June 1981
C o p y r i g h t © 1981
By the Center f o r A p p l i e d L i n g u i s t i c s
3520 Prospect S t r e e t , N.W.
Washington, D.C. 20007

Printed i n the U.S.A.


ENGLISH-HMONG PHRASEBOOK

Contents

Introduction v

Map o f the U n i t e d States v i i

Unit 1 Coping w i t h the Language B a r r i e r 1

Unit 2 U s e f u l Forms o f E t i q u e t t e 3

Unit 3 Giving Information About Y o u r s e l f 5

Unit 4 Recognizing Signs... 8

Unit 5 Converting Weights and Measures 10

Unit 6 Using Numbers 13

Unit 7 Dealing with Money 16

Unit 8 Dealing with Time 18

Unit 9 Locating Things 21

Unit 10 Describing Things and People 24

Unit 11 Doing Things 29

Unit 12 Going P l a c e s 35

Unit 13 Conveying I n f o r m a t i o n 40

Unit 14 Health 43

U n i t 15 Food 46

U n i t 16 Clothing 50

Unit 17 Housing 54

Unit 18 Jobs 59

Unit 19 About S c h o o l s 62

Useful Wordlist—Hmong-English 65

Useful Wordlist—English-Hmong 95

iii
PHAU TXHAIS KAB LUS \SKIV-HMOOB

Cov N t s i a b Lus

Lus Xa Rau Tus Nyeem vi

Zaj 1 Hais Txog Kev H a i s Lus 1

Zaj 2 Lo Puav Lus S i b Tham 3

Zaj 3 Kev Qhia Koj Rau Luag Paub 5

Zaj 4 Lus Qhia T h i a b Cim 8

Zaj 5 Hloov Kev Nyhav T h i a b Kev Ntsuas 10

Zaj 6 Kev S i v Leb 13

Zaj 7 Hais Txog N y i a j T x i a g 16

Zaj 8 Hais Txog Sijhawm 18

Zaj 9 Hais Txog Chaw Ub No 21

Zaj 10 Hais Txog Khoora T h i a b Neeg 24

Zaj 11 Hais Txog Kev Ua Ub No 29

Zaj 12 Taug Kev Mus Rau Qhov Ub Qhov Nov 35

Zaj 13 Kev Nug Kom Paub 40

Zaj 14 Kev Noj Zoo Nyob Hu 43

Zaj 15 Zaub Mov 46

Zaj 16 Khaub Ncaws 50

Zaj 17 Vajtse 54

Zaj 18 Haujlwm 59

Zaj 19 Hais Txog Tsev Kawm Ntawv 62

Cov Lus T x h a i s — H m o o b - A s k i v 65

Cov Lus T x h a i s — A s k i v - H r a o o b 95

iv
INTRODUCTION

The E n g l i s h phrases i n t h i s book are grouped


by s u b j e c t and are s e l e c t e d f o r t h e i r d i r e c t -
ness, b r e v i t y , and r e l e v a n c e to the needs of
newly a r r i v e d r e s i d e n t s o f the United S t a t e s .
They are, f o r the most p a r t , presented i n the
form of short, t w o - l i n e d i a l o g u e s .
The phrases and supplementary vocabulary
i n the 19 u n i t s cover a wide range o f s i t u a -
t i o n s and serve t o i n t r o d u c e new Hmong r e s i -
dents to the d a i l y a c t i v i t i e s of American
l i f e . The two w o r d l i s t s p r o v i d e terms which
are most f r e q u e n t l y needed. In many phrases,
the important E n g l i s h words and t h e i r Hmong
e q u i v a l e n t s are u n d e r l i n e d . The c a s s e t t e
tapes which accompany t h i s phrasebook are
a v a i l a b l e s e p a r a t e l y , and p r o v i d e spoken
models of both the E n g l i s h and Hmong phrases.
As with a l l phrasebooks, t h i s one i s not
intended as a step-by-step textbook f o r
l e a r n i n g E n g l i s h . I t i s intended as a handy
r e f e r e n c e book f o r immediate use when E n g l i s h
phrases or words are needed.
T h i s phrasebook i s l a r g e l y an a d a p t a t i o n
of the English-Vietnamese Phrasebook (CAL,
1975) by Nguyen Hy Quang. I t i s based on
needs as experienced by Indochinese f a m i l i e s
who have been a r r i v i n g i n the United States
s i n c e 1975. T h i s Hmong e d i t i o n has been
adapted and t r a n s l a t e d by Cheu Thao. Some of
the i l l u s t r a t i o n s were generously provided
by Bounsou Sananikone.

v
LUS XA RAU TUS NYEEM

Nyob hauv phau ntawv Askiv-Hmoob no muaj


ntau z a j l u s ; txhua l o l u s nyob hauv txhua
z a j lus yooj yim heev t h i a b zoo rau cov nyuam
qhuav t u a j txog Asmeslivkas teb kawm. Tsuas
xr
muaj co kab Ins s i b tham l u v l u v ntau nkaus
xwb.
Zaj l u s t h i a b cov l u s uas nyob hauv z a j
19 yuav qhia rau cov Hmoob nyuam qhuav t u a j
txog t s h i a b kom paub txog Asmeslivkas t x o j
kab ke ua neej. Ob horn l u s t x h a i s (Hmoob-
A s k i v t h i a b Askiv-Hmoob) hauv phau ntawv no
puav l e e j yog cov l u s uas Asmeslivkas n i a j
hnub s i v . Cov l u s uas raug kes kab rau hauv
qab yog cov tseem ceeb. Muaj daim kaw-lus
nrog phau ntawv no qhia nej ny°ern l u s Askiv,
l u s Hmoob t h i a b .
Phau ntawv no l o s zoo i b yam l i ntau ntau
phau; yuav t s i s p i a v t a s txhua l o l u s Askiv
l i nej mus kawm hauv tsev kawm ntawv, t i a m s i s
yuav pab tau nej thaum nej tseem t s i s tau
paub l u s Askiv zoo.
Phau ntawv no yog kho t h i a b t x h a i s tawm
ntawm Phau Kab Lus Askiv-Nyab L a j (CAL, 1975)
uas yog Nguyen Hy Quang sau l o s . Txhua z a j
l u s , txhua kab l u s t h i a b txhua l o l u s yog sau
raws kev txawj ntse ntawm cov neeg thoj nam
I s d u s c i s uas t u a j rau teb chaws no xyoo 1975.
Phau ntawv no yog Cawv Thoj kho t h i a b
t x h a i s . Ib co duab hauv phau ntawv no yog
niam Bounsou Sananikone kes.

vi
MAP OP E UNITED STATES

THE 50 STATES IMPORTANT CITIES

ALABAMA 18 MONTANA 38 A t l a n t a , Georgia 16


ALASKA 49 NEBRASKA 35 B a l t i m o r e , Maryland 11
ARIZONA 42 NEVADA 47 Boston, Massachusetts 5
ARKANSAS 30 NEW HAMPSHIRE 2 Chicago, I l l i n o i s 28
CALIFORNIA 48 NEW JERSEY 8 C l e v e l a n d , Ohio 22
COLORADO 40 NEW MEXICO 41 D a l l a s , Texas 32
CONNECTICUT 7 NEW YORK 4 Denver, C o l o r a d o 40
DELAWARE 10 NORTH CAROLINA 14 D e t r o i t , Michigan 24
FLORIDA 17 NORTH DAKOTA 37 Honolulu, Hawaii 50
GEORGIA 16 OHIO 22 Los A n g e l e s , C a l i f o r n i a 48
HAWAII 50 OKLAHOMA 33 Miami, F l o r i d a 17
IDAHO 44 OREGON 46 New O r l e a n s , L o u i s i a n a 31
ILLINOIS 28 PENNSYLVANIA 9 New Y o r k , New York 4
INDIANA 23 RHODE ISLAND 6 Philadelphia, Pennsylvania 9
IOWA 27 SOUTH CAROLINA 15 Richmond, V i r g i n i a 13
KANSAS 34 SOUTH DAKOTA 36 S a l t Lake C i t y , Utah 43
KENTUCKY 21 TENNESSEE 20 San F r a n c i s c o , C a l i f o r n i a 48
LOUISIANA 31 TEXAS 32 S e a t t l e , Washington 45
MAINE 1 UTAH 43
MARYLAND 11 VERMONT 3
MASSACHUSETTS 5 VIRGINIA 13
MICHIGAN 24 WASHINGTON 45
MINNESOTA 26 WEST VIRGINIA 12
MISSISSIPPI 19 WISCONSIN 25
MISSOURI 29 WYOMING 39

vii
UNIT 1 ZAJ 1
COPING WITH THE LANGUAGE BARRIER HAIS TXOG KEV HAIS LUS

What i s your name? K o j l u b npe hu l i c a s ?


— Kuv l u b npe hu ua Vws.
— My name i s Vue.
Thov t x i m kuv t s i s t o t a u b .
( I am s o r r y ) I don't understand.
Kuv h a i s l u s A s k i v t s i s t a u zoo
I don't speak E n g l i s h (very w e l l ) . (pes t s a w g ) .

I d o n ' t know v e r y much E n g l i s h . Kuv t s i s paub l u s A s k i v n t a u pes


tsawg.

P l e a s e speak slowly. Thov h a i s majmam.

I s t i l l don't u n d e r s t a n d . P l e a s e Kuv tseem t s i s t a u t o t a u b . Thov


say t h a t a g a i n . k o j r o v h a i s dua.

Do you u n d e r s t a n d ? K o j puas t o t a u b ?
— Yes, I u n d e r s t a n d . — To, kuv t o t a u b .
— No, I don't u n d e r s t a n d . — T s i s t o , kuv t s i s t o t a u b .

(Speaker p o i n t i n g t o a f o r k : ) (Tus neeg h a i s l u s taw r a u r a b


rawg:)
What i s t h i s i n E n g l i s h ? Nov l u s A s k i v hu l i c a s ?
(What so you c a l l t h i s ? ) (Nov k o j hu licasY)
— I t i s a fork. — Yog r a b rawg.

I don't u n d e r s t a n d t h i s . Can you Kuv t s i s t o t a u b qhov nov. Thov k o j


h e l p me? pab kuv puas t a u ?

I u n d e r s t a n d some o f i t . Kuv t o t a u b t e j qhov.

I understand a l l of i t . Kuv t o t a u b t a g nrho.

I don't u n d e r s t a n d a l l o f i t . Kuv t s i s t o t a u b t a s nrho.

I can speak French. Kuv h a i s l u s F a b k i s t a u .

Do you speak French? K o j puas paub h a i s l u s F a b k i s ?

I want t o l e a r n more E n g l i s h . Kuv xav kawm A s k i v n t x i v .

Thank you f o r h e l p i n g me learn Ua t s a u g k o j t a u pab kuv kawm ntawv


more E n g l i s h . Askiv ntxiv.

1
Coping w i t h ...

I am s t u d y i n g English at school. Kuv tseem t a b torn kawm ntawv


A s k i v torn t s e v kawm ntawv.

I am s t u d y i n g E n g l i s h a t home. Kuv tseem t a b torn kawm ntawv


A s k i v torn t s e v .

I am s t u d y i n g E n g l i s h w i t h an Kuv tseem t a b torn kawm ntawv A s k i v


American f r i e n d . nrog i b t u g p h o o j ywg A s m e s l i v k a s .

( P o i n t i n g t o a w r i t t e n word:) (Taw r a u i b l o l u s sau:)


How do you say t h i s word? Lo l u s no k o j nyeem l i c a s ?

What does t h i s word mean? Lo l u s no t x h a i s licas?

What does t h i s s e n t e n c e mean? Kab l u s no t x h a i s licas?

Does anybody h e r e speak Hmong? Cov neeg no puas muaj t u s h a i s l u s


Hmoob?

I s t h e r e a Hmong-English Nyob nov puas muaj phau t x h a i s l u s


d i c t i o n a r y here? Hmoob-Askiv?

How do you say i t ? Lo l u s no h a i s licas?

That i s very difficult. Yam no nyuab heev.

That i s easy. Qhov torn y o o j y i m heev.

I don't know how t o say i t i n Kuv t s i s paub .hais l o ntawd ua


English. Askiv.

I am l e a r n i n g more E n g l i s h e v e r y Kuv tseem n i a j hnub kawm A s k i v


day. ntxiv.

Did I say i t r i g h t ? Kuv h a i s l o ntawd puas r a u g ?

How do you s p e l l y o u r name? H a i s k o j l u b npe i b t u g ntawv z u j


zus l i c a s ?

I t i s V-U-E. Yog V-U-E.

I have b r o u g h t f r i e n d a l o n g t o Kuv t a u c o j i b t u g phoojywg nrog


h e l p me w i t h my E n g l i s h . kuv t u a j pab kuv cov A s k i v .

This i s B l i a , a good f r i e n d o f Nov yog n p l i a s , kuv i b t u g


mine. phoojywg z o o .

The a l p h a b e t ( c o v niam n t a w v ) :

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S

T U V W X Y Z

2
UNIT 2 ZAJ 2
USEFUL FORMS OF ETIQUETTE LO PUAV LUS SIB THAM

Hello, (or Hi.) Nyob zoo.

Good m o r n i n g . Nyob zoo ( s i v thaum sawv n t x o v ) .

Good afternoon. Nyob zoo ( s i v thaum t a v s u ) .

Good evening. Nyob zoo ( s i v thaum t s a u s ntuj).

Goodbye. Mus lawm nawb ( s i v thaum nruab


hnub).

Good n i g h t . Mus lawm nawb ( s i v thaum t s a u s


ntuj).

How a r e you? Koj puas n o j qab nyob zoo?


— I am f i n e , thank you. — Kuv n o j qab nyob zoo, ua t s a u g .
And you ? Koj ne?
— I am f i n e , t o o . — Kuv n o j qab nyob zoo i b yam
thiab.

Thank you v e r y much. Ua t s a u g n t a u .


— You a r e welcome. — T s i s ua l i c a s (zoo s i a b p a b ) .
— Don't mention i t .
— T s i s txhob h a i s t x o g .
•Thanks.
Ua t s a u g .
•Thanks a l o t .
Ua t s a u g ntau.
Excuse me.
Thov t x i m .
Pardon me.
Thov t x i m .
I am s o r r y .
Thov t x i m (kuv muaj l u s t u s i a b ) .
T h a t i s v e r y good.
Zoo heev.
Congratulations.
Muaj l u s zoo s i a b n t a u .
My name i s
Kuv l u b npe hu ua .
T h i s i s Mr.
Nov yog yawg h l o b •
T h i s i s Mrs.
Nov yog n i am .
Useful Forms

T h i s i s Miss Nov yog t u s muam .

I am p l e a s e d t o meet y o u . Kuv zoo s i a b n t a u t a u n t s i b k o j .

P l e a s e come i n . Los hauv no.

P l e a s e s i t down. Zaum o s .

*Good lock. Thov kom k o j / n e j t a u koob hm o v


zoo.

Have a good trip. Thov kom txhob muaj d a b t s i dawm


k o j t e s k o j taw.

*Have a good day. Thov kom k o j t a u t x a i s koob hmoo


t a s hnub.
— Thank you. You, too.
— Ua t s a u g . K o j i b yam.
*So l o n g .
Sib n t s i b dua t s i s n t e v saum no.
•I'll see you l a t e r .
Kuv mam n t s i b k o j i b n t s i s .
•Take c a r e .
Nyob zoo nawb.
Thank you. T h a t ' s v e r y nice Ua t s a u g . K o j yog i b t u g neeg zoo
of you. heev.

•May I h e l p you? Kuv yuav pab t a u k o j d a b t s i ?


(Koj xav t a u d a b t s i ? )

P h r a s e s marked w i t h an a s t e r s i k (•) a r e those you may h e a r A m e r i c a n s use


when they speak t o you; t o use them c o r r e c t l y y o u r s e l f , you need t o know
more E n g l i s h .

Yam yuav t a u paub:

Kab l u s twg yog muaj l u b hnub qub (•) r a u torn hauv n t e j yog cov l u s uas
nej yuav hnov A s m e s l i v k a s s i v thaum l u a g nrog n e j s i b tham; t i a m s i s
nej yuav s i v t a u kawm l u s A s k i v n t x i v t h i a j yuav s i v t a u cov l u s ntawd
kom raug z o o .

4
UNIT 3 ZAJ 3
GIVING INFORMATION ABOUT YOURSELF KEV QHIA KOJ RAU LU AG PAUB

My name i s Moua Chong Chue. Kuv l u b npe yog Muas Txooj Tswb.

My c l a n name i s Moua. ( o r , My Kuv l u b xeem yog Muas.


surname i s Moua, o r a l s o , My
l a s t name i s Moua.)

My g i v e n name i s Chue. ( o r , My Kuv l u b npe yog Tswb.


f i r s t name i s Chue.)

My h o n o r a r y name i s Chong. Kuv l u b npe l a u s yog T x o o j .

I o n l y use my h o n o r a r y name Kuv t s u a s s i v kuv l u b npe l a u s


Chong. T x o o j nkaus xwb.

S i n g l e p e o p l e o n l y use t h e i r Cov tseem t s i s t a u muaj t x i v / p o j


g i v e n names. niam t s u a s s i v lawv cov npe nkaus
xwb.

Moua Chong Chue i s how I w r i t e Muas T x o o j Tswb yog kuv sau KUV
my name t h e Hmong way. lub npe l i Hmoob.

Chong Chue Moua i s how I w r i t e T x o o j Tswb Muas yog kuv l u b npe l i


my name t h e A m e r i c a n way. Asmeslivkas.

The A m e r i c a n way has t h e h o n o r a r y A s m e s l i v k a s hom yuav tsum sau npe


name f i r s t . l a u s ua n t e j .

The Hmong way has t h e c l a n name Hmoob hom yuav tsum sau xeem ua
first. nte j .

C a l l me Chong. That i s t h e name I Hu kuv ua T x o o j . Ntawd yog l u b npe


go by. kuv nyiam s i v .

(Speaker i n t r o d u c i n g w i f e : ) (Tus h a i s l u s taw rau nws p o j naim


T h i s i s my w i f e Yang L e e . Nov yog kuv p o i niam Y a i L i s .

(Speaker i n t r o d u c i n g husband:) (Tus h a i s l u s taw r a u t u s t x i v : )


T h i s i s my husband Moua Chong Nov yog kuv t u s t x i v Muas Txooj
Chue. Tswb.

T h i s i s my son Souvanh. Nov yog kuv t u s t u b Xus Vas.

What i s your l a s t name? K o j yog xeem tug?


— My l a s t name i s Moua. — Kuv yog xeem Muas.
5
Giving Information

What i s your f i r s t name? Koj l u b npe hu licas?


— My f i r s t name i s Chue. — Kuv l u b npe hu ua Tswb.

T h i s i s my d a u g h t e r Kao Nou. Nov yog kuv t u s n t x h a i s Nkauj Hnub.

Excuse me. What i s your name? Thov t x i m . K o j l u b npe hu l i c a s ?


H a i s k o j l u b npe i b t u g ntawv
How do you s p e l l your name? z u j zus l i c a s ?
— Yog C-H-U-E.
— I t i s C-H-U-E.
Koj hais licas?
How do you say i t ?
Koj t u a j qhov twg t u a j ?
Where a r e you from?
— I am from Laos. — Kuv t u a j Los Tsuas t e b t u a j .
I am Hmong.
Kuv yog Hmoob.
Where were you b o r n ?
— I was b o r n i n X i e n g Khouang Koj yug nyob qhov twg?
province. — Kuv yug hauv Xeev Khuam t e b .
How do you s p e l l i t ? Koj h a i s Xeev Khuam i b t u g ntawv
z u j zus l i c a s ?
— I t i s X-I-E-N-G K-H-O-U-A-N-G. — Yog X-E-E-V K-H-U-A-M.

When were you b o r n ? Koj yug thaum twg?


— I was b o r n i n May, 1940. — Kuv yug thaum l u b 5 h l i s n t u j
1940.

What i s y o u r d a t e o f birth? Koj yug hnub twg?

How many c h i l d r e n do you have? Koj muaj tsawg t u s menyuam?


— I have f o u r c h i l d r e n . — Kuv muaj p l a u b twg menyuam.
Do you have r e l a t i v e s i n t h e U.S.? Koj puas muaj neeg t x h e e b ze hauv
A s m e s l i v k a s t e b no?
— No, I d o n ' t have any relatives — T s i s muaj, kuv t s i s muaj i b t u b
i n t h e U.S. neeg t x h e e b ze hauv A s m e s l i v k a s
t e b no l i .

I have an A m e r i c a n s p o n s o r . Kuv muaj i b t u g niam qhuav t x i v


qhuav A s m e s l i v k a s .

I d o n ' t have a s p o n s o r . Kuv t s i s muaj niam qhuav t x i v


qhuav.

My d a u g h t e r m a r r i e d an A m e r i c a n Kuv t u s n t x h a i s yuav A s m e s l i v k a s .
citizen.

My d a u g h t e r has A m e r i c a n c i t i z e n - Kuv t u s n t x h a i s h l o o v ua A s m e s l i v -
ship. kas lawm.

I am b e i n g s p o n s o r e d by a Ib l u b koom haum t x a i s neeg t h o j


v o l u n t a r y agency. nam t x a i s kuv t u a j .

The name o f the agency i s Lub npe t s e v kab xwm ntawd hu ua

I have a ( g r e e n ) Immigrant Kuv muaj daim ntawv pov t h a w j nyob


R e g i s t r a t i o n Card. t e b chaws no (daim ntawv n t s u a b ) .

The r e g i s t r a t i o n number o f my card Kuv t u s n a j npawb ntawv nkag t e b


is . chaws yog .
Kuv t s i s muaj daim ntawv h l a
I do not have a p a s s p o r t . t e b chaws.

Kuv cov ntawv tseem ceeb poob t a s


All my p a p e r s were lost. lawm.

6
Giving Information

I f i n i s h e d primary school. Kuv kawm ntawv t i a v theem q i s .

I f i n i s h e d secondary s c h o o l . Kuv kawm ntawv t i a v theem nrab.

I finished college. Kuv kawm ntawv t i a v theem s i a b .

THE FAMILY (TSEV NEEG)

parents niam t h i a b t x i v half brother kwv t i j , nus i b


t u g niam l o s i b
father txiv tug t x i v

mother niam half sister niam l a u s , niam


h l u a s muam i b
father-in-law yawm t x i v tug niam l o s l b
tug t x i v
mother-in-law niam tais
relatives neeg txheeb ze
grandparents pog yawg
uncle yawg, t x i v
grandfather yawg ntxawm, dab l a u g

grandmother pog aunt pog, niam


ntxawm, niam
grandchildren cov xeeb ntxwv t a i s hluas

children menyuam cousin npawg

child i b t u g me- niece ntxhais xeeb


nyuam ntxwv

son tus tub nephew t u b xeeb ntxwv

daughter tue n t x h a i s

stepson tus tubtshiab

stepdaughter tus ntxhais


tshiab

son-in-law t u s vauv

daughter-in-law tus nyab

husband tus txiv

wife t u s p o j niam

brother kwv t i j , nus

yawm y i j ; t x i v
brother-in-law laus; t x i v hluas

muam, niam l a u s ,
sister niam h l u a s

niam t i j , niam
sister-in-law ntxawm

tus t i j laug,
older brother nus h l o b

younger b r o t h e r t u s kwv, nus y a u

older sister t u s niam l a u s ,


muam h l o b

younger sister t u s niam h l u a s ,


muam yau

7
UNIT 4 ZAJ 4
RECOGNIZING SIGNS LUS QHIA THIAB CIM

Entrance Chaw nkag mus

Exit Chaw tawm

Push Thawb

Pull Rub

Danger Txaus ntshai

Restroom Chav tawm r o o j , chav d e j

L a d i e s o r Women Chav p o j niam

Gentlemen o r Men Chav t x i v n e e j

Emergency Exit T x o j kev tawm ceev

F i r e Escape T x o j kev k h i a v h l u a v taws

F i r e Alarm Tswb ceeb toom h l u a v taws

No L i t t e r i n g T s i s pub pov t o o b x i b

No Smoking T s i s pub haus luam yeeb

No A d m i s s i o n T s i s pub nkag mus


S t e p Up Nee n t a i v
S t e p Down Nqis ntaiv
Wet P a i n t Ua zoo cov p l e e v tseem ntub
For Sale C i a muag

F o r Rent Cia ntiav


Beware o f Dog Ua zoo dev torn

Hours: 9:00 a.m.-5:00 p.m. Ua haujlwm thaum 9 t e e v sawv n t x o v


rau 5 teev tsaus n t u j
Recognizing Signs

Keep O f f t h e G r a s s Txhob t s u j nyom

Hospital Tsev kho mob

U.S. Mail Xa ntawv A s m e s l i v k a s

Post O f f i c e Tsev xa ntawv

Bank Tsev c i a n y i a j

Elevator N t a i v h l u a v taws xob

Stairs Theem n t a i v

Up Nee mus saud

Down N q i s lawm hauv

E x a c t Fare Only N q i t x a u s nkaus xwb

E x a c t Change O n l y N y i a j t x a u s nkaus xwb

Delivery i n Rear Chaw f a i b nyob nram qab

Out of Order Puas lawm, s i v t s i s t a u lawm

To Lobby Mus rau hauv chav nkag tuaj

Wet Floor Ua zoo npoo t s e v tseem ntub

North Sab qaum t e b

South Sab qab teb

East Sab hnub t u a j

West Sab hnub poob

W a i t i n g Room Chav t o s

Use N i c k e l s , Dimes, o r Q u a r t e r s S i v t a u n p i b 5, 10, 25 xee

Change Nyiaj n t x i v , hloov

9
UNIT 5 ZAJ 5
CONVERTING WEIGHTS AND MEASURES HLOOV KEV NYHAV THIAB KEV NTSUAS

MEASUREMENTS (KEV NTSUAS)

1 inch 1 n t i v xoo

1 foot (12 i n . ) 1 taws (12 n t i v xoo)

1 yard (3 f t . ) 1 dag (3 taws)

1 mile (1760 yd.) 1 mais (1760 taws)

1 millimeter=0.04 inch 1 m i s l i s m e v = 0 . 0 4 n t i v xoo

1 centimeter=0.40 inch 1 xastismev=0.40 n t i v xoo

1 meter=3.30 f e e t 1 mev=3.30 taws

1 kilometer=0.62 mile 1 k i s l a u s m e v = 0 . 6 2 mais

10
Converting

LIQUID MEASURES (KEV YEEM DEJ)

1 teaspoon D i a v kav f e s i b d i a

1 tablespoon D i a v n o j mov i b d i a

1 fluid ounce 0.03 lam f w j

1 cup (8 f l u i d ounces) 0.23 lam f w j ( i b khob) « ...


1 liter
1 pint (2 cups)
0.47 lam f w j (ob khob)
1 quart (2 p i n t s )
0.95 lam f w j ( p l a u b khob)
1 gallon (4 q u a r t s )
3.78 lam f w j (yim khob) 1 quart
1 liter (1.06 q u a r t s )
1 lam f w j (1.06 k h u a j )

TEMPERATURE (KEV NTUAS CUA)

Sov 212 F a s l i a s h a i s (°F) muaj l i sov 100 x i a s x i v (°C)


°F °C
HO-.

122 50

104 40

86 30

68 20
ISO-;

ISO-:
50 10
1*0-,
32 0

14 -10 no--
normal , M r«o normal
body — — — body
0 -17 .8 température w temperature
f-30
-4 -20 comfortable 8 0
comfortable
— room
temperature 7
temperature
-22 -30

Yuav n r h i a v kev sov x i a s x i v yuav tsum muab


(kev sov F a s l i a s h a i s - 3 2 ) x 5
9

Yuav n r h i a v kev sov F a s l i a s h a i s yuav tsum muab


(5 x kev sov x i a s x i v ) + 32
9"

li
Converting

WEIGHTS (KEV LUJ)

1 ounce ( o z . ) I b os

1 pound (16 o z . ) Hnyav 16 os

1 t o n (2,000 l b s . ) Hnyav 2,000 phaus

1 gram=0.035 ounce 1 k l a s muaj 0.035 os

1 k i l o g r a m = 2 . 2 pounds 1 k i s l a u s k l a s muaj 2.2 phaus

12
UNIT 6 ZAJ 6
USING NUMBERS KEV SIV LEB

C a r d i n a l Numbers (Suav L e b ) :

0 zero

1 one 11 eleven 21 twenty-one 200

2 two 12 twelve 22 twenty-two 1,000

3 three 13 thirteen 30 thirty 2,000

4 four 14 fourteen 40 forty 10,000

5 five 15 fifteen 50 fifty 100,000


thousand
6 six 16 sixteen 60 sixty
1,000,000
7 seven 17 seventeen 70 seventy

8 eight 18 eighteen 80 eighty

9 nine 19 nineteen 90 ninety

10 ten 20 twenty 100 one hundred

O r d i n a l Numbers (Leb T h i b ) :

1st first 20 t h twentieth

2nd second 30 t h thirtieth

3rd third 100th hundredth

4 th fourth lOOOth thousandth

5 th fifth 1/2 one-half

6 th sixth 1/3 one-third

7 th seventh 2/3 two-thirds

8 th eighth 1/4 one-fourth ( o r one q u a r t e r )

9 th ninth 3/4 three-fourths (or three quarters)

10th tenth 5/8 five-eighths

13
U s i n g Numbers

What i s y o u r phone number? K o j t u s n a j npawb xov t o o j yog


licas?
— My phone number i s 643-8709 — Kuv t u s n a j npawb xov t o o j yog
( s i x f o u r t h r e e , e i g h t seven 643-8709.
oh n i n e ) .

What i s t h e room number? Chav t s e v n a j npawb pes tsawg?


— The room number i s 532 ( f i v e — Naj npawb chav t s e v yog 532.
thirty-two).

What i s t h e house number? Lub t s e v n a j npawb pes tsawg?


— The house number i s 1246 — Nan npawb t s e v yog 1246.
(twelve f o r t y - s i x ) .
Do you have a S o c i a l S e c u r i t y K o j puas muaj n a j npawb khaws se
number? laus?
— Y e s , I do. My S o c i a l S e c u r i t y — Muaj. Kuv t u s n a j npawb khaws
number i s 465-54-9908. se l a u s yog 465-54-9908.

How many c h i l d r e n do you h a v e ? K o j muaj tsawg t u s menyuam?


— Kuv muaj ob t u g menyuam.
— I have two c h i l d r e n .
K o j xav t a u sijhawm n t a u npaum
How much t i m e do you need? licas ?
— Kuv xav t a u peb hnub.
— I need t h r e e days.
K o j muaj n y i a j pes tsawg?
How much money do you have? — Kuv muaj nees nkaum d a u s l a s .
— I have twenty d o l l a r s .
How much i s t h i s ? Nov pes tsawg?
— I t ' s $2.98 (two n i n e t y - e i g h t ) . — Yog ob d a u s l a s c u a j caum y i m
xee.
7
How much would i t c o s t ? Nov yuav r a u g pes tsawg"
— I t would c o s t about t e n — Nov yuav raug l i kaum d a u s l a s .
dollars.

How o l d a r e you? K o j muaj tsawg xyoo?


— I am 36 y e a r s o l d . — Kuv muaj 36 xyoo.
How t a l l a r e you? K o j s i a b pes tsawg?
— I am f i v e ( f e e t ) four — Kuv s i a b 5 dos n r i g nphau thiab
(inches). ob x i b .

How much do you weigh? K o j nyhav pes tsawg?


— I weigh 135 pounds. — Kuv nyhav 135 phaus.

How l o n g i s t h i s ? Qhov no n t e v pes tsawg?


— I t i s 64 i n c h e s . — Nov n t e v 64 n t i .

How heavy i s i t ? Nov nyhav pes tsawg?


— Nyhav l i 25 phaus.
— I t i s about 25 pounds.
Lub no r a u t a u r o j zeb ntsuam
How much g a s can t h i s h o l d ? hov n t a u ?
— Lub no r a u t a u ob nkas l o o s
— I t can h o l d two g a l l o n s . (7 lam fwv t h i a b i b n r a b ) .

How much w a t e r s h o u l d I use? Kuv yuav tsum s i v d e j hov n t a u l i ?


— Use about 3 cups. — S i v l i peb khob.
What i s t h e t e m p e r a t u r e t o d a y ? Hnub no sov pes tsawg?
— I t i s about 85 d e g r e e s . — Sov l F " 8 5 .
I s i t very c o l d o u t s i d e ? Nraum zoov puas no heev?
— Y e s , i t ' s 24 d e g r e e s . — No hos, no t x o g 24.
Is i t very hot outside? Nraum zoov puas sov heev?
— Y e s , i t ' s 96 d e g r e e s . — Sov hos, sov t x o g 96.

14
U s i n g Numbers

Who wants t o be first? L e e j twg xav ua n t e j ?


— I want t o be first. — Kuv xav yog t u s ua n t e j .

Is t h i s the f i r s t time? Zaum no, puas yog t h a w j zaug?


— T s i s yog, yog zaum ob.
— No, t h i s i s the second time.
Thov t x i m . Lub t s e v tawm r o o j
Excuse me. Where i s the r e s t r o o m ? nyob qhov twg?
— Nyob sab laug ntawm theem peb.
— The t h i r d door on t h e l e f t . -
What i s the d a t e t o d a y ? Hnub no yog hnub pes tsawg?
— I t i s T h u r s d a y , t h e 25th — Hnub no yog hnub p l a u b t i m 25.
(twenty-fifth).

I s t h i s the l a s t one? Nov puas yog t u s torn qab kawg


nkaus ?
— Yes, t h i s i s the l a s t one. — Yog, nov yog t u s torn qab kawg
nkaus.
— No, t h i s i s the next to l a s t . — T s i s yog, yog t u s ua n t e j t u s
kawg.
— No, t h e r e a r e t h r e e more/many — T s i s yog, tseem t s h a u v peb t u s
more. ntxiv/ntau tus n t x i v .

15
UNIT 7 ZAJ 7
DEALING WITH MONEY HAIS TXOG NYIAJ TXIAG

Dollar (?) (SI.00) Dauslas

Half-dollar, fifty cents N p i b 50 xee


($.50; 50^)

Quarter, twenty-five cents N p i b 25 xee


($.25; 2 5 5 6 )

Dime, t e n c e n t s ($.10; 10f£) N p i b 10 xee

Nickel, f i v e c e n t s ($.05; 5£) N p i b 5 xee

Penny/cent (fi) ($.01; l£) Npib 1 xee

Do you have any money? K o j puas muaj me n t s i s n y i a j ?


— Y e s , I have some. — Muaj, kuv muaj me n t s i s
thiab.
— No, I don't have any money. — T s i s muaj, kuv t s i s muaj
nyiaj l i .
How much money do you have? K o j muaj n y i a j pes tsawg?
— I have 10 d o l l a r s . — Kuv muaj 10 d a u s l a s .
— I d o n ' t have enough money. — Kus t s i s muaj n y i a j t x a u s .

Do you have change f o r a d o l l a r ? Koj puas muaj n y i a j pauv i b


dauslas?

Do you have change f o r a q u a r t e r ? K o j puas muaj n y i a j pauv l u b n p i b


25 xee.

Do you have change f o r a one/ K o j puas muaj n y i a j pauv daim i b /


a five? t s i b dauslas?

How much do I owe you? Kuv t s h u a v k o j n q i pes tsawg?


— You owe me t h r e e d o l l a r s and — K o j t s h u a j kuv n q i peb d a u s l a s
twenty-five cents. t h i a b nees nkaum t s i b xee.

How much would i t c o s t ? Nov yuav raug n y i a j pes tsawg?


— I t would c o s t a l o t o f money. — Nov yuav raug n y i a j ntau heev.

You gave me a dime t o o much. K o j t a u muab t s h a j i b l u b n p i b


kaum xee r a u kuv.

I'm a f r a i d you made a m i s t a k e . Kuv n t s h a i k o j xam yuam kev lawra.

16
Dealing with

How much i s t h i s ? Nov yog pes tsawg?


— I t ' s $1.95 (one n i n e t y - f i v e ) — Nov yog l b d a u s l a s c u a j caum
plus tax. t s i b xee t s i s xam s e .
— I t ' s $1.95 i n c l u d i n g t a x . — Nov yog i b d a u s l a s c u a j caum
t s i b xee xam se huv s i .

Does t h i s include tax? Tus n q i puas ntxuag s e ?

W i l l you t a k e a c h e c k ? Koj puas t x a i s tshev?

Here i s my identification? Nov yog kuv daim ntawv pov t h a w j


nrog c e v .

(At t h e p o s t o f f i c e : ) (Nyob torn l u b t s e v xa ntawv:)


I would l i k e t o buy a money o r d e r , Kuv xav muas daim ntawv n y i a j ,
please. puas t a u ne.

(At t h e bank:) (Nyob hauv t s e v c i a n y i a j : )


I would l i k e t o open a c h e c k i n g Kuv xa q h i b l b qho chaw t s o n y i a j
account. sau t s h e v .

I would l i k e t o open a s a v i n g s Kuv xa q h i b i b qho chaw t s e g n y i a j ,


account.

I would l i k e t o d e p o s i t some money Kuv xav t s o me n t s i s n y i a j r a u hauv


i n my s a v i n g s a c c o u n t . kuv t u s n a j npawb t s e g n y i a j .

I would l i k e t o w i t h d r a w some money. Kuv xav r h o me n t s i s n y i a n tawm.

I would l i k e t o cash t h i s check, Kuv xav pauv daim t s h e v no. Kuv


p l e a s e . I have an account h e r e . muaj npe t s o n y i a j nyob hauv no.

Here i s my name and my account Nov yog kuv l u b npe t h i a b kuv n a j


number. npawb t s o n y i a j .

17
UNIT 8 ZAJ 8
DEALING WITH TIME HAIS TXOG SIJHAWM

What t i m e i s i t ? ( o r , Do you have Tsawg t e e v lawm? ( l o s , K o j l u b t e e v


the time?) muaj tsawg t e e v lawm?)
— I t i s 9:15 ( n i n e f i f t e e n ) . — Yog c u a j t e e v mus kaum t s i b f e e b .
— I t i s t e n m i n u t e s t o f i v e (4:50). — Yog t s i b t e e v t s h u a v kaum f e e b .
— I t i s h a l f past three (3:30). — Yog peb t e e v mus peb caug f e e b .
— I t i s a quarter to seven/six — Yog xya t e e v t s h u a v kaum t s i b
f o r t y - f i v e (6:45). feeb.
What i s t h e d a t e t o d a y ? ( o r . What Hnub no h l i x i a b l i c a s lawm?
day o f t h e month i s t h i s ? )
— I t i s Thursday, the 18th — Yog hnub p l a u b , x i a b kaum yira.
(eighteenth).

What day o f t h e week i s t h i s ? Hnub no yog hnub pes tsawg?


— I t i s Wednesday. — Yog hnub peb.
What time do you open t h i s m o r n i n g ? Tag k i s no, k o j q h i b thaum tsawg
teev?

What time do you c l o s e ? K o j kaw thaum tsawg t e e v ?

A r e you open on S a t u r d a y s and K o j puas q h i b hnub r a u t h i a b hnub


Sundays? xya?

We a r e e a r l y . Peb t u a j t x o g ntxov.

We a r e l a t e . Peb t u a j t x o g qeeb.

When d i d you a r r i v e i n t h e U n i t e d K o j t u a j t x o g hauv A s m e s l i v k a s t e b


States? no thaum twg?
— I a r r i v e d i n the United S t a t e s — Kuv t u a j t x o g hauv A s m e s l i v k a s
i n A p r i l , 1975. t e b no l u b p l a u b h l i s n t u j xyoo
1975 .
— I a r r i v e d i n the United States — Kuv nyuam qhuav t u a j t x o g hauv
recently. A s m e s l i v k a s t e b t s i s ntev no.

What d a y / d a t e d i d you a r r i v e i n K o j t u a j t x o g hauv A s m e s l i v k a s t e b


the United S t a t e s ? hnub twg/hnub pes tsawg?
— I a r r i v e d on A p r i l 2 1 s t . — Kuv t u a j t x o g l u b p l a u b h l i s
n t u j hnub t i m 21.

How l o n g have you been i n t h e K o j nyob hauv A s m e s l i v k a s t e b t a u


U.S. ? hov ntev lawm?
— I have been i n t h e U.S. 6 — Kuv nyob hauv A s m e s l i v k a s t e b
months. t a u 6 h l i lawm.

18
Dealing with

Have you been h e r e v e r y l o n g ? K o j nyob hauv nov n t e v heev lawm


vob?
— I have been h e r e o n l y a s h o r t — Kuv nyuam qhuav t u a j nyob hauv
time. nov t a u t s i s n t e v .

He's been i n t h e U.S. a l o n g time Nws t u a j nyob hauv nov t a u ntev


lawm.

Will i t take a long time? Nov puas yuav s i v sijhawm ntev?

How l o n g w i l l i t t a k e ? Nov yuav s i v sijhawm hov n t e v ?


— I t w i l l t a k e t h r e e days. — Nov yuav s i v peb hnub.
— I t w i l l t a k e a l o t of t i m e . — Nov yuav s i v sijhawm ntau heev.

What t i m e do I have t o be there? Kuv yuav tsum mus t x o g tod thaum


tsawg t e e v ?
— At three o 'clock. — Thaum peb t e e v .

When w i l l i t be r e a d y ? Thaum twg qhov nov mam t i a v ?


— I t w i l l be ready F r i d a y . — Qhov nov yuav t i a v hnub t s i b .
What t i m e w i l l t h e bus be here? Lub t s h e b n t i a v l o j yuav l o s t x o g
nov thaum tsawg t e e v ?
— I t w i l l be h e r e i n about 10 — Lub t s h e b n t i a v l o j yuav l o s t x o g
minutes nov I i kaum feeb torn n t e j no.

U s e f u l Terms (Cov Lus Zoo S i v ) :

day nruab hnub next month lwm lub h l i s

night hmo ntuj l a s t month lub h l i s dhau l o s

morning sawv ntxov next year lwm xyoo

noon tav su last year xyoo dhau

afternoon hnub q a i j
Sunday hnub xya
evening tsaus ntuj
Monday hnub i b
hour teev (moos)
Tuesday hnub ob
minute feeb
Wednesday hnub peb
second* 60 zaus ntawm
1 feeb ( v i b Thursday hnub p l a u b
nasthis)
Friday hnub t s i b
week nyoog
Saturday hnub rau
month hli

year xyoo January ib h l i s ntuj

today hnub no February ob h l i s ntuj

tomorrow tag kis March peb h l i s ntuj

yesterday nag hmo April plaub h l i s ntuj

n e x t week* xya hnub n t x i v May tsib hlis ntuj

l a s t week xya hnub dhau June rau h l i ntuj


los

Yam yuav t a u paub t x o g :

Yog h a i s t x o g h l i t h i a b xyoo, yuav tsum s i v " i n " thaum h a i s t x o g hnub l o s


xya hnub, yuav tsum s i v "on" thaum h a i s t x o g sijhawm, s i v " a t " t e j zaum
l u a g yuav s i v " i n " thaum h a i s t x o g sijhawm t h i a b xws l i " i n t h r e e d a y s . "

19
July xya h l i n t u j October kaum h l i n t u j

August yim h l i ntuj November kaum i b h l i s ntuj

September c u a j h l i -ntuj December kaum ob h l i s ntuj

20
UNIT 9 ZAJ 9
LOCATING THINGS HAIS TXOG CHAW UB NO

in GAS 2
To r
MiLes<
wA/
° >
EAST CAM f^Ete*

Where i s i t ? Nyob qhov twg?
— I t i s here/there. — Nyob n o v / t o d .
— I t i s inside/outside. — Nyob sab hauv/sab n r a u d .
— I t i s i n here/out there. — Nyob hauv nov/nraud.
— I t i s out h e r e / i n t h e r e . — Nyob sab nraum no/sab hauv t o d .
— I t i s up here/down t h e r e . — Nyob saum no/hauv qab t o d .
— I t i s down here/up t h e r e . — Nyob hauv qab no/saud t o d .

I don't know where i t i s . Kuv t s i s paub xyov nws nyob qhov


twg.

Can you show me where i t i s ? Koj pab taw r a u kuv s a i b nyob


qhov twg puas t a u ?

C o u l d you t e l l me where t h i s place K o j pab q h i a r a u kuv s a i b t h a j chaw


is? no nyob qhov twg puas t a u ?

(At a p u b l i c p l a c e x ) (Nyob torn cov chaw uas sawv daws


mus t a u : )
E x c u s e me. Where i s t h e r e s t r o o m ? Thov t x i m . Tsev tawm r o o j nyob
qhov twg ?
— I t i s o v e r t h e r e , on t h e l e f t / — Nyob puag t o d , ntawm phab l a u g /
right. phab x i s .
— I t i s t h i s way. F o l l o w me. — Nyob torn no. Raws kuv qab.
— Come w i t h me. I w i l l show you — Nrog kuv mus. Kuv mam taw r a u
where i t i s . k o j t i a s nyob qhov twg.

( I n a p r i v a t e home:) (Nyob hauv l u a g t s e v : )


E x c u s e me. Where i s t h e bathroom? Thov t x i m . Chav d e j nyob qhov twg?
— I t i s upstairs/downstairs. — Nyob theem saum t o j / t h e e m hauv
qab.
— I t i s t h i s way. The second door — Nyob torn no. Lub qhov r o o j ob
on t h e r i g h t / l e f t . ntawm s a b x i s / l a u g .

Would you l i k e me t o show you K o j puas xav kom kuv c o j k o j mus


where i t i s ? taw s a i b nyob qhov twg?
— Yes, p l e a s e . — Xav, thov t h i a b s a i b .

Would you l i k e me t o t a k e you Koj puas xav kom kuv c o j k o j mus


there? tod?

Where do you l i v e ? K o j nyob qhov twg?


— I live in Springfield, — Kuv nyob hauv S p r i n g f i e l d ,
Virginia. Virginia.

21
Locating Things

Where a r e you from? Koj t u a j qhov twg t u a j ?


— I am from Laos. — Kuv t u a j Los Tsuas t e b t u a j .
— I am from C a l i f o r n i a . — Kuv t u a j C a l i f o r n i a t u a j .

Where were you b o r n ? Koj yug nyob qhov twg?


— I was born i n V i e n t i a n e , Laos. — Kuv yug hauv Vees cam, Los
Tsuas t e b .
(At t h e s u p e r m a r k e t : ) (Nyob hauv l u b khw l o j : )
E x c u s e me. Where can I f i n d some Thov t x i m . Kuv xav muas me n t s i s
rice? t x h u v , muaj nyob qhov twg ne?
— R i c e i s i n A i s l e 6. — Txhuv nyob hauv kern 6.

E x c u s e me. I s t h e r e any p u b l i c Thov t x i m . Puas muaj xov t o o j t s o


t e l e p h o n e around h e r e ? n p i b nyob n c i g i b cheeb tsam nov?

Where can I g e t something t o e a t / Puas muaj chaw muag zaub mov/dej


drink? nyob qhov twg?

Can you buy i t i n a d e p a r t m e n t Koj muas qhov nov puas t a u nyob


store/drugstore? hauv l u b t s e v muag khoom l o j / t s e v
muag t s h u a j ?

What i s t h e a d d r e s s ? Chaw nyob yog l i c a s ?


— The a d d r e s s i s 4621 ( f o r t y - s i x — Chaw nyob yog 4621 ntawm t x o j
twenty-one) J e f f e r s o n S t r e e t . kev J e f f e r s o n .

Where i s t h i s p l a c e l o c a t e d ? Qhov chaw no nyob r a u qhov twg?


— I t i s on t h e c o r n e r o f 1 8 t h — Qhov chaw no nyob r a u ntawm ces
and Franklin. kawm t x o j kev 18 t h i a b F r a n k l i n
— I t i s on W i l s o n B o u l e v a r d , — Qhov chaw no nyob r a u ntawm
between B a r c l a y S t r e e t and t x o j kev l o j W i l s o n , hauv nruab
Camden S t r e e t . nrab t x o j kev B a r c l a y t h i a b
Camden.
— I t i s across the s t r e e t from — Qhov chaw no nyob h l a t x o j kev
the p o s t o f f i c e . ntawm l u b t s e v xa ntawv.
Did you see Mr. M a r t i n anywhere? Koj puas pom yawg h l o b M a r t i n nyob
qhov twg ?

Where d i d you p u t t h e c a n o p e n e r ? Koj muab t u s h l a u t h o k o s poom c i a


rau qhov twg?
— I put i t i n t h a t drawer. — Kuv muab c i a hauv l u b gab r o o j .
— I p u t i t on t h e k i t c h e n c o u n t e r . — Kuv muab c i a r a u saum l u b t x e e
hauv t s e v mov.
— I put i t r i g h t here. — Kuv muab c i a r a u ntawm no.
— I d o n ' t remember where I p u t i t . — Kuv t s i s nco xyov kuv muab c i a
rau qhov twg lawm.

Where do -1 s i g n ? Kuv yuav sau yuas r a u qhov twg?


— S i g n r i g h t h e r e , on t h i s line. — Sau yuas r a u ntawm no, saum t x o
qaum kab no.
( B e f o r e s i t t i n g down t o d i n n e r : ) (Ua n t e j yuav zaum n o j mov:)
Where s h o u l d I s i t ? C i a kuv zaum qhov twg?
— You s i t between J i m and Nancy. — K o j zaum hauv n r u a b n r a b J i m
t h i a b Nancy.

(Getting into a car:) (Ua n t e j yuav nkag zaum hauv


tsheb:)
Where s h o u l d I s i t ? C i a kuv zaum qhov twg?
— Please s i ti n f r o n t . — Zaum pern hauv n t e j .
— Please s i t i n the back. — Zaum nram gab.

Where d i d you f i n d i t ? Koj n r h i a v t a u qhov nrov nyob qhov


twg?
— I found i t b e h i n d t h e d o o r . — Kuv n r h i a v t a u nraum qhov r o o j .
— I found i t among my c l o t h e s . — Kuv n r h i a v t a u hauv kuv c o v
khaub ncaws.
— I found i t i n t h e s t r e e t . — Kuv n r h i a v t a u hauv k e v .

22
Locating Things

Where do I put this? Kuv yuav muab qhov nov c i a qhov


twg?
— Put i t on t h e bed. — Muab c i a r a u saum t x a j .
— Put i t under t h e bed. — Muab c i a hauv qab t x a g .

Which way i s n o r t h / s o u t h / e a s t / Qaum teb/qab teb/hnub t u a j / h n u b poob


west? yog sab twg ?
— North/south/east/west i s t h i s — Qaum t e b / q a b teb/hnub t u a j /
way. hnub poob yog sab no.

How a r e you l i s t e d i n t h e phone K o j l u b npe hauv phau ntawv xov


book? t o o j yog sau l i c a s ?
— I am l i s t e d under Lue Yang. — Kuv l u b npe sau t i a s Lwn Y a j .
— I am l i s t e d under Kramer, — Kuv l u b npe sau t i a s Kramer,
R o b e r t N. R o b e r t N.

Where s h o u l d I l o o k ? Kuv yuav n r h i a v t a u qhov twg?


— Look i n the Y e l l o w Pages. — N r h i a v hauv phau ntawv xov t o o j
da j .
— Look i n t h e d i r e c t o r y . — N r h i a v hauv phau muaj npe
(phau dawb).

Yam yuav t a u paub txog:

Y e l l o w Pages (phau ntawv xov t o o j d a j ) yog l b phau ntawv uas l u b t s e v xov


t o o j ua tawm r a u sawv daws txhua xyoo. Nyob hauv phau ntaw no muaj chaw
nyob t h i a b n a j npawb xov t o o j txhua l u b t s e v muag khoom, t s e v haujlwm,
t s e v kawm ntawv n t i a v , t s e v kho d e j , kho ub no t h i a b ntau horn t s e v ua ub no
uas nyob hauv t h a j chaw ntawm n e j .

23
UNIT 10 ZAJ 10
DESCRIBING THINGS AND PEOPLE HAIS TXOG KHOOM THIAB NEEG

How do you l i k e i t h e r e ? Koj nyiam qhov no l i c a s ?


— I l i k e i t v e r y much. — Kuv nyiam qhov nov h e e v .
— I t i s very nice. — Qhov nov zoo heev.
— I am n o t used t o t h e c o l d / t h e — Kuv tseem t s i s t a u swm cov
weather/the t r a f f i c y e t . huab cua/cua t x i a s / t h i a b t e j
kev.

How l o n g have you been i n t h e U.S.? Koj nyob hauv A s m e s l i v k a s t e b no


t a u hov n t e v lawm?
— I have been h e r e s i x months. — Kuv nyob hauv no t a u r a u h l i
lawm.
— I l e f t Laos i n May. — Kuv t a u ncaim Los Tsuas t e b
lub t s i b h l i s n t u j .

How o l d a r e you? Koj muaj tsawg xyoo lawm?


— I am 36 y e a r s o l d . — Kuv muaj 36 xyoos.
— I am a l m o s t 21. — Kuv yuav l u a g muaj 21 xyoos.
— I was 18 l a s t week. — Kuv muaj 18 xyoos t h i a b xya
hnub.

Are you h u n g r y / t h i r s t y ? Koj puas t s h a i b p l a b / n q h i s d e j ?


— Y e s , I am. — T s h i a b , t s h a i b h o s / n q h i s hoS.
— No, I am n o t . — Wb, t s i s t s h a i b / t s i s n q h i s .

Are you b u s y / f r e e / i n a h u r r y ? Koj puas muaj haujlwm ntau/puas


khoom/puas maj?
— Y e s , I am. — Muaj, kuv muaj haujlwm n t a u /
t s i s khoom/tsis maj.
— No, I am n o t . — Wb, kuv t s i s muaj haujlwm n t a u /
t s i s k h o o m / t s i s maj.

Are you r e a d y y e t ? Koj puas t a u t i a v ?


— Y e s , I am. — T i a v , kuv t i a v lawm.
— No, I am n o t . — Wb, kuv t s i s t a u t i a v .

How do you f e e l ? Koj nyob l i c a s xwb?


— I feel fine. — Kuv n o j qab nyob zoo.
— I don't f e e l very w e l l . — Kuv t s i s x i s nyob pes tsawg.
— So s o . — T s i s mob, t s i s ua l i c a s .

24
Describing Things

( T a s t i n g an A m e r i c a n d i s h f o r t h e ( S a j zaub mov A s m e s l i v k a s thawj


f i r s t time:) zaug : )
How do you l i k e i t ? Koj puas x i s hom zaub no?
— I t i s v e r y good. — Qab kawg.
— T h i s i s a new t a s t e f o r me. — Cov nov kuv nyuam qhuav t a u s a j .
— I w i l l have t o l e a r n t o l i k e i t . — Kuv yuav t a u xyaum nov kom nyiam.
— I r e a l l y d o n ' t know y e t . — Kuv tseem t s i s t a u paub.
— I'm s o r r y , I d o n ' t t h i n k I l i k e — Thov t x i m , n t s h a i kuv yuav t s i s
it. nyiam cov zaub no.

( D e s c r i b i n g L a o t i a n food:) ( H a i s t x o g zaub Nplog:)


What does i t t a s t e l i k e ? Cov zaub no qab l i c a s ?
— I t i s salty/sweet/spicy/sour. — Daw n t s e v / q a b z i b / n t s i m t x o b /
qaub.
— I t t a s t e s almost l i k e — Cov nov yuav l u a g qab zoo l i

How f a s t can you t y p e ? Koj n t a u s ntawv t a u hov c e e v ?


— I can type 60 words a m i n u t e . — Kuv n t a u s 1 feeb t a u 60 l o l u s .
— Not v e r y f a s t . O n l y about 40 — T s i s ceev pes tsawg. I b feeb
words a m i n u t e . t a u l i ntawm 40 l o l u s xwb.
( A t t h e b a r b e r shop:) (Nyob torn t s e v t x i a v p l a u b hau:)
How do you l i k e your h a i r cut? K o j nyiam kom t x i a v k o j cov p l a u b
hau l i c a s ?
— I want i t s h o r t / m e d i u m / l o n g / — Kuv nyiam kom l u v / l u v i b nrab/
very long/over the c o l l a r . n t e v / n t e v heev/npog c a j dab
tshos.

What k i n d o f c a r a r e you p l a n n i n g Koj xav t a u c i a t i a s yuav muas hom


t o buy? t s h e b dab t s i ?
— I am p l a n n i n g t o buy a s m a l l — Kuv xav t a u c i a t i a s yuav muas i b
c a r / a l a r g e c a r / a s t a t i o n wagon/ l u b t s h e b me/tsheb l o j / t s h e b
a pickup truck. dav p l a u b f a b / t s h e b qhov quav
cuas luara.

A r e you p l a n n i n g t o buy a new c a r K o j puas xav t a u c i a h a i s t i a s


o r a used one? yuav muas i b l u b t s h e b t s h i a b l o s
qub?
— I am p l a n n i n g t o buy a used/ — Kuv xav t a u c i a t i a s yuav muas
new one. i b lub tsheb qub/tshiab.

What k i n d o f apartment a r e you K o j tseem t a b torn n r h i a v hom t s e v


looking for? kern zoo l i c a s ?
— I am l o o k i n g f o r a one-bedroom/ — Kuv tseem t a b torn n r h i a v cov
two-bedroom a p a r t m e n t . t s e v kern i b chav/ob c h a v .
— I am l o o k i n g f o r an e f f i c i e n c y / — Kuv tseem t a b torn n r h i a v i b l u b
s t u d i o apartment. t s e v kern r a u cov t s i s t a u muaj
t x i v l o s p o j niam.

(About a new f r i e n d : ) ( H a i s t x o g t u s phooj ywg t s h i a b : )


What i s he l i k e ? Nws yog hom neeg zoo l i c a s ?
— He i s v e r y n i c e . — Nws yog hom neeg zoo heev.
— He has a good p e r s o n a l i t y . — Nws yog hom neeg zoo t a u t x a u s
nyiam.
— He i s v e r y funny. — Nws yog hom neeg nyiam t s o dag.
— He i s a l o t o f f u n . — Nws yog hom neeg nyiam kev lorn
zem heev.
— I can't t e l l . He i s v e r y q u i e t . — Kuv t s i s paub yuav h a i s l i c a s .
Nws yog hom neeg t s i s t s h u a
hais l u s .

What does he l o o k l i k e ? Nws l u b c e v zoo l i c a s ?


— He i s s h o r t / t a l l . — Nws n q i s / s i a b .
— He has b l a c k / b r o w n / b l o n d h a i r . — Nws cov p l a u b hau dub/daj dub
nyos/dav l i kub.
— He i s s l i m / h e a v y s e t . — Nws t s i s muaj n q a i j ( y u a g ) /
muaj n q a i j ( r o g ) .
— He has a b e a r d / m u s t a c h e . — Nws muaj p l a u b p a i g t x i g /
p l a u b f w j txwv.

25
Describing Things

— He i s d a r k - s k i n n e d / l i g h t - Nws yog horn neeg tawv n t x h i b /


skinned . tawv mos.

Is he o l d o r young? Nws l a u s l o s h l u a s ?
— He i s o l d / y o u n g . — Nws l a u s / h l u a s .
— He i s about 30 o r 35. — Nws muaj l i 30 r a u 35 x y o o s .
— I r e a l l y don't know. — Kuv t s i s paub l i .

What i s t h e m a t t e r w i t h him? Nws ua l i c a s ?


— He i s u p s e t about s o m e t h i n g . — Nws t s i s t x a u s s i a b r a u t e j yam
dabtsi.
— He i s s i c k . — Nws t s i s x i s nyob.
— He i s w o r r i e d about h i s f a m i l y . — Nws t x h a w j nws t s e v neeg.

How l o n g do I have t o w a i t ? Kuv yuav t a u t o s hov n t e v l i ?


— You w i l l have t o w a i t about 15 — K o j yuav t a u t o s l i 15 f e e b /
m i n u t e s / t w o weeks. 14 hnub.
— I t won't be l o n g . — Yuav t s i s n t e v .
— O n l y a few m i n u t e s . — I b p l i a g n t x i v nkaus xwb.

How good i s h i s E n g l i s h ? Nws h a i s l u s A s k i v t a u zoo npaum


licas?
— I t i s v e r y good. — Zoo heev.
— I t is fair. — Zoo t x a u s .
— I t i s n o t v e r y good. — T s i s zoo pes tsawg.

How do you l i k e y o u r c o f f e e ? Koj nyiam haus kav f e s zoo


licas?
— I l i k e i t b l a c k / w i t h cream/ — Kuv nyiam kav f e s dub/ntxuag
w i t h s u g a r / w i t h cream and kua m i s / n t x u a g piam t h a j / n t x u a g
sugar. kua mis t h i a b piam t h a j .

( T a l k i n g about a l o s t suitcase:) ( H a i s t x o g l u b thawv nqa ntawm


tes p l o j : )
How b i g was i t ? Lub thawv ntawd l o j npaum l i c a s ?
— I t was t h i s b i g . — Lub thawv ntawd l o j l i no.

What c o l o r was i t ? Lub thawv ntawd cov kob zoo l i c a s ?


— I t was b l u e . — Lub thawv ntawd x i a v .

How f a r i s i t from h e r e ? Nyob hov deb ntawm no?


— I t i s t h r e e b l o c k s from h e r e . — Nyob deb ntawm no peb l e e j
tsev.
— I t i s a 10-minute walk from — Nyob deb ntawm no 10 feeb
here. mus taw.
— I t i s nearby/not f a r . — Nyob ze n o v / t s i s deb ntawm no.
— I t i s a l o n g way from h e r e . — Nyob deb ntawm no.

( T r y i n g on a c o a t : ) (Sim t s h o l o j : )
How i s i t ? Zoo l i c a s ?
— I t i s too l a r g e / s m a l l . — L o j hwv/me hwv.
— I t f i t s me p e r f e c t l y . — Tab torn haum nkaus k u v .
— I don't l i k e the s t y l e . — Kuv t s i s nyiam horn t s h o no.
— I t d o e s n ' t l o o k good on me. — Lub t s h o no t s i s phim kuv.

(About t h e q u a l i t y o f a watch:) ( H a i s t x o g kev zoo ntawm l u b t e e v


co j :)
I s t h i s a good one? Lub no puas yog horn zoo?
— Y e s , i t i s a v e r y good one. — Yog, l u b no yog horn zoo heev.
— I t i s not the b e s t . — Lub no t s i s yog horn zoo t s h a j
plaws.
— I t i s a cheap model. — Lub no yog horn p h e e j y i g .
— I t i s cheap, b u t r u n s w e l l . — Lub no yog horn p h e e j y i g t i a m
s i s k h i a v zoo.

( R e f e r r i n g t o an o b j e c t : ) ( H a i s t x o g lwm yam khoom:)


Is i t expensive? Qhov nov puas kirn heev?
— Yes, i t i s very expensive. — Kim, qhov nov kirn heev.
— No, i t i s not v e r y e x p e n s i v e . — Wb, l u b no t s i s kirn pes t s a w g .
I t ' s cheap. Qhov nov p h e e j y i g .

26
Describing Things

How i s t h e w e a t h e r ? Huab c u a zoo l i c a s ?


— I t i s hot/cold/windy/raining/ — Sov/no/muaj c u a / l o s n a g / l o s t e .
snowing.
( R e f e r r i n g t o a machine:) (Hais txog l u b tshuab:)
What i s wrong w i t h i t ? Lub t s h u a b no puas l i c a s ?
— I t d o e s n ' t work. — T s i s ua haujlwm.
— Something i s wrong w i t h i t . — Yuav tsum muaj t e j qhov puas*
— I t needs t o be f i x e d . — Lub t s h u a b no yuav t a u kho.

( T a l k i n g about a s i c k f r i e n d : ) ( H a i s t x o g i b t u g p h o o j ywg mob:)


How i s he? Nws zoo l i c a s lawm?
— He i s s t i l l s i c k . — Nws tseem mob.
— He i s a l i t t l e / m u c h b e t t e r . — Nws zoo me n t s i s / n t a u lawm.
— He i s a l r i g h t now. — Tarnsim no nws zoo lawm.

I s i t a l r i g h t t o s i t h e r e / t o use Thov zaum/siv qhov nov puas t a u ?


this?
— I t i s alright. — Tau kawg.
— Don't. — Tsis tau.

SOME COMMON DESCRIPTIONS (TEJ COV LUS YUAV TAU SIV)

bad phem long ntev

beautiful zoo n k u a j low, short qis, luv

cheap pheej y i g narrow nqaim

clean huv, du near ze

cold txias new tshiab

deep tob old l a u s , qub

dirty l o phem shallow ntiav

dry qhuav short luv

easy yooj yim slow qeeb

expensive kirn small me

far deb soft mos

fast ceev strong mua j zog

good zoo thick t u ab

hard nyuab, tawv thin nyias

heavy hnyav ugly phem

high, tall siab weak t s i s muaj zog

hot kub wet ntub d e j

large dav wide dav

light sib young hluas

SOME COLORS (HOM PUAV KOB)

black dub gray txho

blue xiav green ntsuab

brown liab daj pink l i a b dawb muac

27
Describing T h i n g s ...

purple p a j yeeb white dawb

red liab yellow daj

SOME COMMON DESCRIPTIONS OF A PERSON (TEJ LP LUS HAIS TXOG TUS T I B NEEG)

afraid ntshai lucky muaj hmoo

angry chim, npau mean txhais hais tias


taws
nice s i a b zoo
broke tawg, puas
patient siab ntev
careful paub ceev f a v
pleasant nyiam lorn zem
careless phlom moj
polite paub c a i

cheerful muaj l u s zoo poor pluag


siab
sad chim, t u s i a b
cold no
selfish xav n o j / t a u i b
dead tuag leeg

dishonest tsis ncaj short qis

dumb ruam shy t x a j muag

fair ib nrab sick t s i s x i s nyob,


mob
fat rog
sincere ua t i a g ( z o o )
frank h a i s n c a j ncee
sleepy t s a u g zog
generous s i a b dawb
smart ntse
glad zoo siab
stupid ruam
happy zoo siab
tall siab
hard-working nquag
thin nyias
honest ncaj
thirsty nqhis dej
hot kub
tired nkees
hungry tshaib plab
unpleasant t s i s nyiam lom
hurt mob zem

impatient siab luv upset tus siab


impolite t s i s paub c a i wealthy nplua nuj

intelligent ntse well noj qab nyob


zoo
kind s i a b zoo
worried txhawj
lazy tub nkeg

28
UNIT 11 2AJ 11
DOING THINGS HAIS TXOG KEV UA UB NO

Do you work here? K o j puas ua h a u j l w n qhov nov?


— Ua, kuv ua haujlwm qhov nov.
— Y e s , I work h e r e .
K o j puas t a u ua haujlwm ntawm no
Did you work h e r e ? l o s dua?
— Tau, kuv t a u ua haujlwm ntawm no
— Y e s , I worked h e r e . dua l o s .

Do you e a t h e r e ? K o j puas t a u n o j mov ntawm no?


— Yes, I e a t here. — Tau, kuv t a u n o j mov ntawm no.

Did you e a t h e r e ? K o j puas t a u n o j mov ntawm no l o s


dua?
— Yes, I a t e here. — Tau, kuv t a u n o j mov ntawm no
l o s dua.

Do you s l e e p h e r e ? Koj puas p_w ntawm no?


— Yes, I s l e e p here. — Pw, kuv pw ntawm no.

Did you s l e e p h e r e ? K o j puas t a u p_w ntawm no l o s dua?


— Yes, I s l e p t here. — Tau, kuv t a u pw ntawm no l o s d u a .

What d i d he want? Nws xav t a u d a b t s i ?


— He wanted t o see y o u . — Nws xav n t s i b k o j .

When d i d t h e y t e l l you? Thaum twg lawv t a u h a i s r a u k o j ?


— They t o l d me y e s t e r d a y . — Lawv/nkawd t a u h a i s r a u kuv
nag hmo.

What d i d he s a y ? Nws t a u h a i s l i c a s ?
— He s a i d , "O.K." — Nws t a u h a i s t i a s "O.K."
— He s a i d , "No." — Nws t a u h a i s t i a s " T s i s t a u .
— He d i d n o t say a n y t h i n g . — Nws t s i s t a u h a i s d a b t s i .

Where d i d B i l l go? B i l l mus qhov twg lawm?


— He went t o eaT. — Nws mus n o j nov lawm.
Yam yuav t a u paub:

Ntawm t e j l o l u s n e j yuav pom muaj "ED" nyob torn qab. Cov l u s no yuav
q h i a r a u n e j paub t i a s h a i s t x o g t e j yam dhau l o s lawm xws l i (work
h l o o v ua w o r k e d ) . Muaj cov l u s ua h l o o v mus r a u l u b c a i j dhau yuav h l o o v
ua lwm l o l u s lawm xws l i "EAT" h l o o v ua "ATE" l o s "SLEEP" h l o o v ua
"SLEPT."

29
Doing Things

D i d you l i k e i t ? K o j puas nyiam qhov nov?


— Kuv nyiam qhov no heev.
— I liked i t v e r y much.
Nws ( t u s p o j niam) t u a j ntawm no i b
D i d she come h e r e alone? l e e g xws, puas yog?
— T s i s yog, nws nrog i b t u g p h o o j
— No, she came w i t h a f r i e n d . ywg t u a j .

What d i d she g i v e you? Nws t a u muab d a b t s i r a u k o j ?


— She gave me a p r e s e n t . — Nws t a u muab khoom s a i b dab muag
rau kuv.

D i d you f i n i s h i t y e t ? K o j ua t i a v lawm l o s t s i s t a u ?
— Yes, I f i n i s h e d i t a long — T i a v lawm, kuv twb ua t i a v n t e v
t i m e ago. lawm.
— I just finished i t . ~ Kuv nyuam qhuav ua t i a v .
— I d i d not f i n i s h i t y e t . — Kuv tseem ua t s i s t a u t i a v .

Where d i d you f i n d this? Kuv n r h i a v qhov nov t a u qhov twg?


— Kuv n r h i a v t a u ntawm no.
— I found i t r i g h t here.
K o j l u b t e e v t s i s k h i a v lawm puas
D i d your watch s t o p ? yog?
— Yog, t s i s k h i a v lawm.
— Yes, i t s t o p p e d . — T s i s yog, tseem ua haujlwm.
— No, i t i s s t i l l working. K o j puas t a u muab t u s cwj mem
qhuav ntawm no?
D i d you t a k e t h e p e n c i l from here? — T s i s t a u , John muab lawm.
— No, John took i t . Nov t a u s i v sijhawm hov n t e v ?
— Tau s i v l i ntawm ob t e e v .
How much time d i d i t t a k e ?
K o j t a u nrog t u s twg nyob xya hnub
— I t took n e a r l y two h o u r s . dhau l o s ?
— Kuv t a u nrog i b t u g p h o o j ywg
Who d i d you s t a y w i t h l a s t week? nyob.
— I d
When s tiady eyou
d w hi et ahr a about
f r i e n td h. a t ? K o j t a u hnov qhov ntawd thaum twg?
— I heard about i t y e s t e r d a y . — Kuv t a u hnov qhov ntawd nag hmo.
D i d Bee l o v e Shoua? N p i s ( t u s t x i v neeg) puas h l u b Sua?
— Yes, he l o v e d h e r v e r y much. — Hlub, N p i s h l u b Sua heev.
— No, he d i d not l o v e h e r . — T s i s h l u b , N p i s t s i s h l u b Sua.
D i d you do t h i s ? Koj puas t a u ua qhov no?
— No, S t e v e L a r s o n d i d t h a t . — T s i s t a u , S t e v e L a r s o n t a u ua
qhov ntawd.

How l o n g d i d you l i v e there? K o j t a u nyob qhov ntawd hov n t e v


lawm?
— I lived there for three years. — Kuv nyob ntawd t a u peb xyoos.

where d i d you buy t h i s ? Koj muas yam no qhov twg?


— I bought i t i n L a o s . — Kuv muas yam no t i m Los Tsuas t e b .

Who d i d you s e l l i t t o ? Koj t a u muag yam no r a u t u s twg?


— I s o l d i t t o Bob Casey. — Kuv t a u muag r a u Bob Casey.
Why d i d you r e t u r n i t ? Ua cas k o j xa qhov no r o v gab t u a j ?
-- I r e t u r n e d i t because i t was — Kuv xa rov t u a j v i m t i a s puas
broken. lawm.

When d i d i t b e g i n ? Qhov nov t a u p i b thaum twg l o s ?


— I t began two weeks ago. — Tau p i b muaj 14 hnub l o s lawm.
— I t j u s t began. — Qhov nov nyuam qhuav p i b xwb.
— I t began on J u l y 1 2 t h ( J u l y — Qhov nov t a u p i b thaum l u b xya
twelfth). h l i n t u j hnub t i m 12 l o s .
— I do not know when i t began. — Kuv t s i s paub xyov qhov nov t a u
p i b thaum twg l o s .

30
Doing T h i n g s

When d i d i t end? Qhov nov t a u tsum thaum twg?


— I t ended two weeks ago. — Tau tsum muaj 14 hnub l o s .
— I t j u s t ended. — Nyuam qhuav tsum no xwb.
— I t ended on A p r i l 20th — Tau tsum thaum l u b 4 h l i s n t u j
(April twentieth). hnub t i m 20.
— I do n o t know when i t ended. — Kuv t s i s paub xyov qhov nov t a u
tsum thaum twg.

Did she become an A m e r i c a n c i t i z e n ? Nws ( t u s p o j niam) puas t a u h l o o v ua


Asmeslivkas?
— Yes, she became an A m e r i c a n — Tau, nws twb t a u ua A s m e s l i v k a s
c i t i z e n l a s t year. t s a i b no lawm.

When d i d she l e a v e ? Nws ( t u s p o j niam) tawm mus thaum


twg?
— She l e f t t e n m i n u t e s ago. — Nws twb tawm mus t a u muaj kaum
f e e b lawm.
— She l e f t last Friday. — Nws twb tawm mus hnub t s i b dhau
l o s no lawm.
— She l e f t on May 1 5 t h (May — Nws twb tawm mus l u b t s i b h l i s
fifteenth) . n t u j , hnub t i m 15 lawm.

Did he answer your l e t t e r ? Nws puas t a u t e b k o j t s a b ntawv?


— Yes, he answered i t r i g h t away. — Tau, nws twb t e b thaum t a u t x a i s
lawm.

Who d i d you a s k ? Koj t a u nug t u s twg?


— Kuv nug L a r r y Tanaka lawm.
— I asked L a r r y Tanaka.
Koj twb t a u k o j daim ntawv n q i
Did you g e t your p a y c h e c k ? zog lawm l o s ?
— Tau lawm, kuv nyuam qhuav t a u
— Yes, I j u s t g o t i t . k i a g no.
— T s i s t a u , kuv tseem t s i s t a u t a u .
— No, I d i d n ' t g e t i t .
When d i d you g e t h e r e ? Koj twb l o s t x o g qhov nov thaum twg?
— I j u s t got here. — Kuv nyuam qhuav l o s txog n t u a .
— I got here f i f t e e n minutes — Kuv twb l o s t x o g qhov nov t a u
ago. 15 feeb lawm.

D i d you c l o s e t h e windows? Koj puas t a u kaw cov qhov r a i ?


— Y e s , I c l o s e d a l l t h e windows. — Tau, kuv twb kaw t a s nrho cov
qhov r a i lawm.

D i d you open t h e windows? Koj puas t a u q h i b cov qhov r a i ?


— Yes, I opened a l l t h e windows. — Tau, kuv twb q h i b t a s nrho cov
qhov r a i lawm.

Where d i d you p u t my k e y s ? Koj muab kuv cov yawm s i j t s o r a u


qhov twg ?
— I p u t them o v e r there. — Kuv muab t s o r a u t o d lawm.

Did you w r i t e t o him? Koj puas t a u sau ntawv mus r a u nws?


— Yes, I w r o t e t o him y e s t e r d a y . — Tau, nag hmo kuv twb sau r a u
nws lawm.
— No, I d i d n ' t w r i t e t o h i m . — T s i s t a u , kuv t s i s t a u sau r a u
nws.

Did you c a l l him b a c k ? Koj puas t a u hu r o v r a u nws?


— Y e s , I c a l l e d him r i g h t away. — Tau, kuv twb hu r o v r a u nws
k i a g tamsim ntawd lawm.
How l o n g d i d you t e a c h there? Koj twb q h i a ntawv t o d t a u hov n t e v
lawm?
— I taught there f o r three years. — Kuv q h i a ntawv t o d t a u 3 xyoos
lawm.

How much d i d i t c o s t you? K o j them qhov nov pes tsawg?


— I t c o s t me n e a r l y a hundred — Kuv them i b puas d a u s l a s .
dollars.

31
Doing T h i n g s

What d i d he need? Nws xav t a u d a b t s i ?


— Nws xav t a u haujlwm ua.
— He needed a j o b .
K o j twb muab phau ntawv nyeem no
How l o n g d i d you keep t h e book? c i a t a u hov ntev lawm?
— Kuv twb muab c i a t a u ob h i i s
— I k e p t i t f o r two months. lawm.

D i d you f o r g e t a l l about i t ? Koj t s i s nco t a s lawm puas yog?


— Yes, I d i d . I f o r g o t a l l about — Yog, kuv nco t s i s t a u t a s •
it. lawm.

D i d John r e a d t h i s ? John puas t a u nyeem qhov nov?


— Yes, he j u s t r e a d i t . — Tau, nws nyuam qhuav nyeem
tas.
How l o n g d i d you w a i t ? Koj twb t o s t a u hov ntev lawm?
— I w a i t e d f o r n e a r l y an h o u r . — Kuv twb t o s yuav t a u i b t e e v .

D i d someone d r i v e you t h e r e ? Puas t a u muaj neeg t s a v t s h e b xa


kuv mus t o d ?
— Y e s , F r a n k d r o v e me t h e r e . — Muaj, Frank t a u t s a v t s h e b xa
kuv mus t o d .

What k i n d o f t e x t b o o k d i d you Koj t a u s i v phau ntawv s i m horn


use? twg?
— I used an A m e r i c a n t e x t b o o k . — Kuv t a u s i v A s m e s l i v k a s horn phau
ntawv s i m .
— I d i d n o t use any book. — Kuv t s i s t a u s i v i b phau ntawv
li.

D i d someone e x p l a i n i t t o you? Puas t a u muaj t u s neeg twg p i a v


qhia koj?
— Yes, a f r i e n d e x p l a i n e d i t — Muaj, i b t u g phooj ywg twb p i a v
t o me. q h i a r a u kuv lawm.

D i d he l e t you see i t ? Nws puas t a u muab r a u k o j xyuas?


— Yes, he l e t me see p a r t o f i t . — Tau, nws twb muab r a u kuv xyuas
i b nrab lawm.

D i d you speak t o him i n Lao? Koj puas t a u nrog nws tham ua l u s


Nplog?
— No, I spoke t o him i n E n g l i s h . — T s i s t a u , kuv t a u nrog nws tham
ua l u s A s k i v .

D i d you pay your rent? Koj puas t a u them k o j cov n q i


tsev?
— Yes, I d i d . — Tau, kuv twb them lawm.

When d i d you pay i t ? Koj them n q i t s e v thaum twg?


— I p a i d i t l a s t week. — Kuv twb them t a u xya hnub lawm.

Where d i d you meet him? K o j t a u n t s i b nws qhov twg?


— I met him a t t h e home o f a — Kuv t a u n t s i b nws torn i b t u g
friend. phooj ywg l u b t s e v .
D i d t h a t make you happy? Qhov ntawd puas ua r a u k o j zoo
siab?
— Y e s , i t made me v e r y happy. — Ua, qhov ntawm t a u ua r a u kuv
zoo s i a b heev.

D i d you make i t y o u r s e l f ? Puas yog k o j ua k o j ?


— Y e s , I made i t m y s e l f . — Yog, kuv ua k u v .
When d i d i t s t a r t ? Qhov nov t a u p i b thaum twg?
— I t s t a r t e d two weeks ago. — Twb p i b t a u kaum p l a u b hnub
lawm.
— I t just started. — Nyuam qhuav p i b no.
— I t s t a r t e d on A p r i l 20th — Twb t a u p i b thaum l u b 4 h i i s ntuj
(April twentieth). hnub t i m 20 lawm.
— I do n o t know when i t s t a r t e d . — Kuv t s i s paub xyov p i b thaum
twg.

32
Doing T h i n g s

Who d i d you r i d e w i t h ? Koj t a u nrog t u s neeg twg c a i j


tsheb?
— I rode w i t h J o s e G a r c i a . — Kuv t a u nrog J o s e G a r c i a
c a i j tsheb.

Did someone show you how t o do i t ? Puas t a u muaj t u s neeg twg q h i a k o j


ua?
— Y e s , Leon R u b i n showed me how — Muaj, Leon Rubin twb q h i a kuv
to do i t . ua lawm.

Where d i d you see i t ? Koj t a u pom qhov nov qhov twg?


— I saw i t i n a d r u g s t o r e . — Kuv pom qhov nov hauv l u b t s e v
muag t s h u a j .

When d i d i t happen? Thaum twg qhov nov na l i no?


— I t happened two weeks ago. — Twb ua l o s t a u 14 hnub lawm.
— I t happened j u s t now. — Nyuam qhuav ua tamsim no.
— I t happened on A p r i l 20th — Twb ua thaum l u b 4 h i i s n t u j ,
( A p r i l twentieth) hnub t i m 20 lawm.
— I do not remember when i t — Kuv nco t s i s t a u xyov ua thaum
happened. twg l o s .

Where d i d they move t o ? Lawv t s h a i s tawm mus qhov twg lawm?


— They moved t o C a l i f o r n i a . — Lawv twb t s h a i s mus C a l i f o r n i a
lawm.

Did y o u r t e a c h e r know about t h i s ? Koj t u s x i b fwb puas t a u paub t x o g


t e j no?
— Yes, she knew about i t . — Paub, nws ( p o j niam) twb paub
t x o g t e j no lawm.

Where d i d you s i t ? Koj twb zaum qhov twg lawm?


— I sat i n front. — Kuv twb zaum pern hauv n t e j lawm.

Which one d i d you p i c k ? Koj twb x a i v yam twg lawm?


— Kuv twb x a i v yam no lawm.
— I p i c k e d t h i s one.
Koj haus cov d e j twg torn qhov chaw
What d i d you d r i n k a t the p a r t y ? lorn zem?
— Kuv haus d e j kua qaub.
— I drank lemonade.
Koj t a u xa mus thaum twg?
When d i d you send i t ? — Kuv t a u xa tawm nog hmo.
— I sent i t yesterday.
What d i d she d e c i d e t o do? Nws twb t x i a v t x i m s i a b ua d a b t s i
lawm?
— She d e c i d e d t o g e t a summer — Nws twb t x i a v t x i m s i a b ua h a u j -
job. lwm thaum l u b c a i ] sov lawm.

Where d i d you l e a r n E n g l i s h ? Koj t a u kawm A s k i v qhov twg l o s ?


— I learned i t here, i n America. — Kuv t a u kawm A s k i v hauv Asmes-
l i v k a s no.

Did he u n d e r s t a n d i t ? Nws puas t a u t o t a u b ?


— He u n d e r s t o o d i t p e r f e c t l y . — Nws t o t a u b zoo lawm.
— He d i d n ' t u n d e r s t a n d i t a t a l l . — Nws t s i s t a u t o t a u b i b qho l i .
— He u n d e r s t o o d some o f i t . — Nws t o t a u b yam puav lawm.

How much money d i d he b o r r o w from Nws t a u t x a i s n y i a j pes tsawg


you? ntawm k o j ?
— He borrowed t e n d o l l a r s from — Nws t a u t x a i s kaum d a u s l a s ntawm
me. kuv.

Who d i d you p l a y c a r d s w i t h ? Neb nrog t u s neeg twg ua p h a i b ?


— We p l a y e d c a r d s w i t h B i l l and — Wb t a u nrog B i l l t h i a b Nancy
Nancy. ua p h a i b .
Did you watch i t on TV? Koj puas t a u n t s i a z a j ntawd hauv
lub t h i s v i s ?
— Y e s , b u t I o n l y watched i t f o r — Tau, t i a m s i s kuv n t s i a muaj l i
f i f t e e n minutes. kaum t s i b f e e b .

33
Doing Things

D i d you b r i n g your I d e n t i f i c a t i o n K o j puas t a u nqa k o j daim ntawv


Card (I.D. card)? pov thawj nrog cev?
— Yes, I b r o u g h t a l l my p a p e r s — Tau, kuv nqa t a s nrho kuv t e j
w i t h me. ntaub ntawv nrog kuv lawm.

How much money d i d you spend? K o j s i v n y i a j t a s pes tsawg lawm?


— I spent n e a r l y f i f t y d o l l a r s . — Kuv s i v t a s ze t s i b caug
d a u s l a s lawm.

D i d you t r y t o f i x i t ? K o j puas t a u s i m kho?


— I t r i e d , b u t I c o u l d not f i x i t . — Tau, kuv t a u sim lawm, t i a m s i s
kuv kho t s i s t a u .

D i d someone h e l p you do i t ? Puas muaj t u s pab k o j ua?


— Yes, Mike h e l p e d me do i t . — Muaj, Mike pab kuv ua lawm.

D i d you walk h e r e ? K o j t u a j taw t u a j nov l o s ?


— Y e s , I w a l k e d h e r e w i t h Howard — Yog kawg, kuv nrog Howard Chao
Chao. t u a j taw t u a j nov.

34
UNIT 1 2 ZAJ 1 2
GOING PLACES TAUG KEV MUS RAU QHOV UB QHOV NOV

Going around i n the c i t y : Mus n e i g hauv z o s :

Where a r e you going? Koj mus qhov twg?


— I am g o i n g to the drugstore. — Kuv mus torn l u b t s e v muag tshuaj.
— I am g o i n g shopping. — Kuv mus kav khw.
— I am g o i n g t o work. — Kuv mus ua haujlwm.
— I am g o i n g home. — Kuv mus t s e v .
— I am g o i n g f o r a walk. — Kuv mus t a u g k e v .

Do you know how t o g e t t h e r e ? K o j puas paub mus t o d ?


— Y e s , I do/No, I d o n ' t . — Paub, kuv p a u b / T s i s paub, kuv
t s i s paub.

E x c u s e me. What's t h e b e s t way t o Thov t x i m . T x o j kev twg mus t a u


get t o t h i s address? ntawm qhov chaw no yooj y i m t s h a j
plaws?

How a r e you g o i n g t h e r e ? Koj mus t o d l i c a s ?


— I am g o i n g t o t a k e a c a b — Kuv yuav c a i j t s h e b t a v x i s mus
(taxi). tod.
— I am g o i n g by b u s . — Kuv c a i j t s h e b n t i a v l o j mus.
— I b t u g p h o o j ywg yuav xuas
— A friend will g i v e me a ride. t s h e b xa kuv mus.
— I b t u g neeg yuav xa kuv mus
— Someone w i l l drive me t h e r e . tod.
— Kuv yuav mus taw.
— I am g o i n g t o walk.
Nyob puas nrug d e b ntawm no?
Is i t f a r from h e r e ? — Nyob d e b / T s i s nyob deb/Kuv
— Y e s / N o / I d o n ' t know. t s i s paub.

How f a r i s i t from h e r e ? Nyob nrug hov deb ntawm no?


— I t i s o n l y t h r e e b l o c k s from — Nyob n r u g deb ntawm no peb koog
here. t s e v nkaus xwb.
— I t i s a l o n g way from h e r e . — Nyob nrug deb ntawm no h e e v .
-- I t i s about f i f t y m i l e s from — Nyob nrug deb ntawm no t s i b
here. caug l a v k e v ( m a i s ) .
— I t i s about an h o u r ' s d r i v e — C a i j t s h e v mus l i i b t e e v .
from h e r e .

(To a c a b d r i v e r : ) (Nrog t u s neeg t s a v t s h e b t a v x i s tham:)


G r e y h o u n d Bus S t a t i o n , please. Pab xa kuv mus t o d chaw t s h e b n t i a v
I03 G r e y h o u n d .

35
Going P l a c e s

A r e you g o i n g by y o u r s e l f o r w i t h K o j mus i b l e e g xwb l o s nrog t u s


someone? neeg twg mus?
— I am g o i n g w i t h someone. — Kuv nrog i b t u g neeg mus.

(To a p o l i c e o f f i c e r : ) (Nrog t u s neeg ceev xwm tham:)


O f f i c e r , I t h i n k I'm l o s t . What i s Yawg h l o b , kuv xav t i a s kuv yuam
t h e b e s t way t o g e t t o t h i s kev lawm. T x o j kev twg mus t a u
address? ntawm qhov chaw no y o o j yim t s h a j
plaws?

I have a map. Kuv muaj i b daim ntawv g h i a k e v .

I c o u l d not f i n d i t on t h i s map. Kuv n r h i a v t s i s t a u hauv daim


ntawv q h i a kev no.

What i s t h e a d d r e s s ? Qhov chaw nyob yog licas?

D i d you have t r o u b l e g e t t i n g h e r e ? K o j t u a j qhov nov puas nyuab?


— No, your d i r e c t i o n s were v e r y — T s i s nyuab, k o j q h i a t a u r a u
clear. kuv zoo heev.
— No, I d i d n ' t have any t r o u b l e . — T s i s nyuab, kuv t s i s muaj kev
nyuab s i a b d a b t s i .
— I am a f r a i d s o . — Kuv n t s h a i yuav nyuab t h i a b .

Can I g i v e you a r i d e somewhere? K o j puas xav kom kuv c o j k o j mus


qhov twg ?
— I f i t ' s n o t t o o much o u t o f — Xav yog t i a s t s i s nyob deb heev
y o u r way. ntawm k o j t x o j k e v .

Thanks a l o t f o r t h e r i d e . Ua t s a u g n t a u k o j pab xa k u v .

Goodbye. S i b n t s i b dua.

(To a bus d r i v e r : ) (Nrog t u s neeg t s a v t s h e b n t i a v


l o j tham:)
E x c u s e me. I s t h i s bus g o i n g Thov t x i m . Lub t s h e b n t a i v l o j no
downtown ? puas mus torn p l a w v z o s ?

What i s t h e f a r e , p l e a s e ? N q i c a i j pes tsawg?

I would l i k e a t r a n s f e r , p l e a s e . Kuv xav t a u daim ntawv h l o o v t s h e b .

I am g o i n g t o Macy's d e p a r t m e n t Kuv yuav mus torn Macy l u b t s e v muag


s t o r e . Do I g e t o f f h e r e ? khoom. Puas yog n q i s qhov nov?

(On t h e phone:) (Hu xov t o o j : )


C o u l d you send a cab t o 1824 K o j pab xa i b l u b t s h e b t a v x i s
(eighteen twenty-four) J e f f e r s o n t u a j ntawm 1824 t x o j kev J e f f e r s o n .
Street, please?

(To a p o l i c e o f f i c e r i n t h e s t r e e t : ) (Nrog t u s neeg ceev xwm tham ntawir


t x o j kev:)
O f f i c e r , I b e l i e v e I'm l o s t . Can Yawg h l o b , kuv xav t i a s kuv poob
you h e l p me? zoo lawm. Thov k o j pab kuv puas
tau?

Traveling: Taug k e v :

I am g o i n g t o C h i c a g o . Kuv mus Chicago.

How a r e you g o i n g ? K o j yuav mus l i c a s ?


— Kuv yuav c a i j dav h l a u / t s h e b
— I am g o i n g by p l a n e / t r a i n / b u s . ciav hlau/tsheb ntiav l o j .
— Kuv nrog i b t u g p h o o j ywg c a i j
— I am r i d i n g w i t h a f r i e n d . t s h e b mus.
— Kuv yuav t s a v t s h e b mus.
— I am g o i n g t o d r i v e .
(Nyob torn l u b qhov r a i muag p i b : )
( A t a t i c k e t window:) Kuv xav muas i b daim p i b mus
I would l i k e a t i c k e t t o C h i c a g o , Chicago.
please. — Mus xwb l o s mus t h i a b r o v ?
— One way o r round t r i p ?
36
Going P l a c e s

What g a t e number, p l e a s e ? Lub qhov r o o j pes tsawg?


— Gate number 5. — Lub qhov r o o j t s h i b .

E x c u s e me. What t i m e i s t h e n e x t Thov t x i m . Lwm l u b t s h e b n t i a v l o j


bus t o B a l t i m o r e ? mus torn B a l t i m o r e yuav l o s thaum
tsawg t e e v ?

E x c u s e me. I s t h i s t h e r i g h t bus Thov t x i m . Puas yog l u b t s h e b n t i a v


for Baltimore? l o j mus torn B a l t i m o r e ?

E x c u s e me. What t i m e i s t h e n e x t Thov t x i m . Lwm l u b t s h e b c i a v h l a u


t r a i n t o New York C i t y ? mus New York yuav l o s thaum tsawg
teev?

E x c u s e me. when does F l i g h t 714 Thov t x i m . F i j 714 yuav tawm ya


leave, please? thaum twg?

When does F l i g h t 329 from C h i c a g o F i j 329 tawm C h i c a g o l o s t x o g qhov


a r r i v e here? nov thaum twg?

I s F l i g h t 411 on t i m e ? F i j 411 puas yuav l o s t x o g raws


sijhawm?

Do you have any luggage t o c h e c k ? K o j puas muaj hnab yuav tshawb


xyuas?
— Y e s , I have two b a g s . — Muaj, kuv muaj ob l u b hnab.

(On t h e bus:) (Hauv l u b t s h e b n t i a v l o j : )


E x c u s e me. When do we g e t t o Thov t x i m . Thaum twg peb mam mus
Sacramento? t x o g Sacramento?

(On t h e t r a i n : ) (Hauv l u b t s h e b c i a v h l a u : )
Which way i s t h e d i n i n g car? T x o j kev twg mus torn l u b t s h e b
muaj zaub nov n o j ?

Where i s t h e r e s t r o o m ? Chav tawm r o o j nyob qhov twg?

(At the r a i l r o a d s t a t i o n : ) (Tom chaw n r e s t s h e b c i a v h l a u : )


E x c u s e me. Where i s t h e l o c k e r Thov t x i m . Chav r a u khoom nyob
room? qhov twg?

Kuv yuav c o j l u b hnab no mus


Where can I c h e c k t h i s bag? tshawb xyuas t a u qhov twg?

Qhov chaw mus muab hnab nyob qhov


Where i s t h e baggage c h e c k o u t ? twg?

(To a p o r t e r : ) (Nrog t u s neeg nqa hnab tham:)


K o j pab nqa cov hnab no puas t a u ?
C o u l d you h e l p me w i t h t h e baggage?
Chaw tawm nyob qhov twg?
Which way i s t h e e x i t ?

U s e f u l Terms (Cov Lo Lus Yuav Tau S i v ) :

taxi/cab/ tsheb tav x i s motorcycle t s h e b maus t a u s


taxicab
bus s t o p chaw t o s t s h e b
bus tsheb ntiav l o j ntiav l o j

train tsheb ciav hlau bus station chaw nres t s h e b


ntiav l o j
airplane/plane dav h l a u
railroad chaw n r t s t-heb
boat nko j station ciav hlau

car/automobile tsheb airport t s h a v dav h l a u

bicycle tshev tuam/nees street/road kev


zab

37
Going P l a c e s

avenue/boule- kev l o j map ntawv q h i a kev


vard/highway
departures kev tawm mus
lane/court/place kab kev taug kev

freeway/express- kev k h i a v ceev arrivals kev l o s txog


way
w a i t i n g room chav zaum t o s
l a j kab raws
turnpike kev l o j information
booth chav nug xov
pib
ticket
baggage hnab nqa t a u g
one way t i c k e t p i b mus xwb kev

roundtrip p i b mus t h i a b passenger neeg c a i j tsheb/


ticket los dav h l a u

gate qhov r o o j nkag conductor neeg xyuas p i b

platform chaw t i a j n r e s schedule sijhawm c a i s c i a


tos tsheb

More U s e f u l Terms (Lo Puav L u s Yuav Tau S i v N t x i v ) :

I m m i g r a t i o n and chaw s a i b xyuas airline ticket t s e v kab xwm muag


Naturalization neeg nkag t e b office p i b dav h l a u
S e r v i c e (INS) chaws t h i a b
h l o o v h a i v neeg airport t s h a v dav h l a u

employment tsev nrhiav bank tsev c i a nyiaj


office haujlwm
hotel t s e v n t i a v pw
unemployment t s e v s a i b xyuas (hom l o j )
office neeg poob h a u j -
lwm motel t s e v n t i a v pw
(hom me)
city hall t s e v kab xwm z o s
drugstore t s e v muag t s h u a j
police station t s e v k a v xwm
department s t o r e t s e v l o j muag
sheriff's office t s e v k a v xwm khoom s i v
hauv z o s
movie theater t s e v n t s i a yeeb
real estate t s e v kab xwm yam
office muag v a j t s e
l i a j av d r i v e - i n movie chaw zaum hauv
t s h e b n t s i a yeeb
school t s e v kawm ntawv yam

elementary t s e v kawm ntawv f i v e and t e n npe t s e v muag


school theem p i b store khoom

secondary t s e v kawm ntawv t s e v muag khoom


school theem nrab hardware s t o r e kho v a j t s e

church tsev teev ntuj t s e v muag ntawv


bookstore nyeem
hospital t s e v kho mob
public library t s e v khaws-qiv
post office t s e v xa ntawv ntawv nyeem

Western Union t s e v xa xov n t a u s gas station chaw muag r o j


office Western U n i o n tsheb
chaw n r e s t s h e b garage chaw r a u t s h e b
railroad station ciav hlau
laundry ' t s e v ntxhua
chaw n r e s t s h e b khaub ncaws
bus station
ntiaj l o j
38
Going P l a c e s

laundromat tsev t s o npib S a l v a t i o n Army t s e v muag khoom


n t x h u a khaub store luag c o j t u a j
ncaws pub

dry cleaner t s e v ntxhua Goodwill I n - t s e v muag khoom


khaub ncaws dustries store qub
qhuav
t s e v muag khoom
sewing shop t s e v xaws grocery store
no j
khaub ncaws
t s e v khw l o j
supermarket
shoe r e p a i r shop t s e v kho khau muag khoom n o j

appliance repair t s e v kho t s h u a b restaurant t s e v muag zaub


shop h l u a v taws xob mov s i a v

t s e v muag r o o j t s e v haus kav


furniture store cafeteria
tog fes

t s e v muag khoom delicatessen t s e v muag zaub


thrift shop qub mov s i a v

zos Suav
Chinatown

39
UNIT 13 ZAJ 13
CONVEYING INFORMATION KEV NUG KOM PAUB

The t e l e p h o n e : Xov tooj:

Excuse me. I t t h e r e a p u b l i c Thov t x i m . Puas muaj xov t o o j t s o


t e l e p h o n e near h e r e ? n p i b nyob ze ntawm no?

May I use your phone? Kuv thov s i v k o j l u b xov t o o j


puas t a u ?
— P l e a s e do. — Tau kawg. Y i j meem s i v .

What i s your t e l e p h o n e number? K o j t u s n a j npawb xov t o o j yog


pes tsawg?
— My t e l e p h o n e number i s 362-7089. — Kuv t u s n a j npawb xov t o o j yog
362-7089 .

What i s t h e a r e a code? Koj t u s n a j npawb cheeb tsam yog


pes tsawg?
— The a r e a code i s 202. — Tus n a j npawb cheeb tsam yog 202

What i s t h e t e l e p h o n e number t h e r e ? Tus n a j npawb xov t o o j ntawm ko


yog pes tsawg?

Do you have h i s t e l e p h o n e number? K o j puas muaj nws t u s n a j npawb


xov t o o j ?

( R e f e r r i n g t o a telephone d i r e c - ( H a i s t x o g kev s i v phau ntawv


tory:) n r h i a v xov t o o j : )
E x c u s e me. I am h a v i n g t r o u b l e Thov t x i m . Kuv t s i s paub n r h i a v
f i n d i n g t h e t e l e p h o n e number o f a i b t u g phooj ywg t u s n a j npawb
f r i e n d i n h e r e . C o u l d you h e l p me? xov t o o j hauv nov. K o j pab kuv
puas t a u ?

H e l l o . I would l i k e t o speak t o H e s l a u s . Kuv xav thov nrog yawg


Mr. S m i t h , p l e a s e . h l o b Smith tham.

P l e a s e t e l l him t h a t Mr. An c a l l e d . Pab h a i s r a u nws t i a s An hu t u a j .


Thank y o u . Ua t s a u g .

P l e a s e ask h i m t o c a l l me a t Pab h a i s kom nws hu r a u kuv ntawm


362-4981. 362-4981.

I s t h i s your home phone number? Nov puas yog k o j t u s n a j npawb


xov t o o j torn t s e v ?

40
Conveying Information

I s t h i s y o u r o f f i c e phone number? Nov puas yog k o j t u s n a j npawb xov


t o o j torn chaw haujlwm?

O p e r a t o r , I am l o o k i n g f o r t h e num- Tus t x u a s xov t o o j , kuv xav t a u Y a j


b e r o f Mr. Yang Toua. Tuam t u s n a j npawb xov t o o j .

H i s f a m i l y name i s Yang, s p e l l e d Nws l u b xeem yog Yang, h a i s i b tug


Y-A-N-G. H i s g i v e n name i s Toua, z u j zus yog Y-A-N-G. Nws l u b npe yog
s p e l l e d T-O-U-A. Toua, h a i s i b t u g z u j zus yog
T-O-U-A.

O p e r a t o r , I would l i k e t o make a Tus t x u a s xov t o o j , kuv xav hu mus


long d i s t a n c e c a l l t o Harrisburg, deb lawm torn H a r r i s b u r g nyob Penn-
Pennsylvania. sylvania .

The p e r s o n I am c a l l i n g i s Tus neeg kuv hu yog

H i s number i s Nws t u s n a j npawb xov t o o j yog

My name i s Kuv l u b npe yog

This i s a person-to-person call. Nov yog xov t o o j mus deb r a u i b t u g


neeg nkaus xwb.

This is a station-to-station call. Nov yog xov t o o j mus deb r a u t u s


neeg twg.

This is a collect call. Nov yog xov t o o j mus deb r a u t u s


t x a i s them.

I'm s o r r y . I t h i n k I've g o t t h e Thov t x i m . Zoo l i kuv hu yuam kev


wrong number. lawm.

I'm s o r r y . T h e r e ' s no one h e r e by Tu s i a b n t a u . Ts i s muaj i b t u g neeg


t h a t name. I t h i n k you've g o t t h e ntawm no hu l i ntawd. Tejzaum k o j
wrong number. hu yuam kev lawm.

The l i n e i s b u s y . Xov t o o j tseem t s i s t a u khoom.

No one answered. T s i s muaj i b t u g neeg t e b l i .

The Western U n i o n o f f i c e ; Tsev xov t o o j c u a W e s t e r n U n i o n ;

Where i s t h e n e a r e s t Western U n i o n Lub t s e v xov t o o j cua ze t s h a j


office? plaws nyob qhov twg?

I would l i k e t o send a t e l e g r a m t o Kuv xav thov xa i b t s a b xov t o o j


, please. cua mus r a u

I would l i k e t o send a t e l e g r a m t o Kuv xav thov xa i b t s a b xov t o o j


by t h e l e a s t e x p e n s i v e cua ua p h e e j y i g t s h a j plaws mus
way p o s s i b l e . rau

What i s t h e minimum c h a r g e ? N q i xa tsawg kawg nkaus yog npaum


licas?

What i s t h e minimum c h a r g e f o r a N q i xa i b t s a b xov t o o j c u a hmo


night l e t t e r ? n t u j tsawg kawg nkaus yog npaum
licas?

This i s the t e x t o f the telegram. Nov yog z a j l u s xov t o o j c u a .

How much would I have t o pay? Kuv yuav t a u them pes tsawg?

How long w i l l i t take to get there? Hov n t e v l i t s a b xov t o o j cua t h i a j


yuav t x o g t o d ?

41
Conveying Information

The p o s t office; Tsev xa ntawv;

Puas muaj i b l u b t s e v xa ntawv


Is there a post o f f i c e near h e r e ? nyob ze ntawm no?

Lub t s e v xa ntawv ze t s h a j plaws


Where i s t h e n e a r e s t p o s t office? nyob qhov twg ?

How much p o s t a g e does t h i s letter Yuav t a u l o n q i xa pes tsawg r a u


need, p l e a s e ? t s a b ntawv no?

I would l i k e t o send t h i s letter by Kuv xav xa t s a b ntawv no mus kom


Special Delivery. t x o g s a i t s i s h a i s hnub twg.

I would t h i s by Kuv xav xa t s a b ntawv no mus kom


l i k e t o send t s i s pub p i o j .
Registered Mail.
I, would l i k e t o Kuv xav xa pob khoom no mus r a u
to . send t h i s package

I would l i k e t o Kuv xav muas t s i b daim ntawv xa


letters. have f i v e a i r nruab n t u g .

I would l i k e t o have a book o f Kuv xav t a u i b phau n q i xa 18 x e e .


18-cent stamps, p l e a s e .

Do I need more p o s t a g e on this Kuv puas yuav t a u l o n q i xa n t x i v


letter? r a u t s a b ntawv no?

I would l i k e t o buy a money o r d e r Kuv xav muas i b d a i g ntawv n y i a j


for f i f t y d o l l a r s , please. t s i b caug d a u s l a s .

How much does i t c o s t by r e g u l a r Xa i b t s a b ntawv t s i s maj/mus nruab


mail/airmail? n t u g yuav raug n y i a j npaum l i c a s ?

42
UNIT 14 ZA J 14
HEALTH KEV NOJ ZOO NYOB HU

I want t o see a d o c t o r . Kuv xav mus cuag i b t u g kws tshuaj

I want t o go t o t h e h o s p i t a l . Kuv xav mus torn l u b t s e v kho mob.

©an you c a l l an ambulance f o r me? Koj pab hu l u b t s h e b t h a u j neeg


mob r a u kuv puas t a u ?

(On t h e telephone:) (Hu xov t o o j r a u t u s t x u a s xov


tooj:)
Operator, t h i s i s a medical emer- Tus t x u a s xov t o o j , nov yog muaj
gency. Can you h e l p me? neeg mob l o j . Thov k o j pab kuv
puas t a u ?

A r e you a l r i g h t ? Koj puas ua l i c a s ?


— I d o n ' t know. I t h i n k I s p r a i n e d — Kuv xav t i a s kuv l u b pob taws
my a n k l e . q i s lawm.

Are you h u r t ? Koj puas mob?


— No, I am a l r i g h t . Thank you. — T s i s mob, kuv t s i s ua l i c a s li.
Ua t s a u g .

(On t h e phone:) (Hu xov t o o j : )


I would l i k e t o make an a p p o i n t m e n t Kuv xav teem c a i j t u a j n t s i b t u s
w i t h Doctor C l a r k , p l e a s e . kws t s h u a j C l a r k .

(To a f r i e n d : ) (Nrog phooj ywg tham:)


I need t o see a d o c t o r . Can you Kuv xav mus cuag i b t u g kws t s h u a j
recommend one? Koj pab q h i a i b t u g r a u kuv puas
tau?

What seems t o be t h e t r o u b l e ? Koj mob qhov twg?


— I have a p a i n r i g h t h e r e , d o c t o r . — Kuv mob ntawm no.
— I have a p a i n i n my l e g / s t o m a c h / — Kuv mob ceg/mob plab/mob hauv
chest. siab.
How do you f e e l ? Koj puas zoo me n t s i s ?
— Not v e r y w e l l , d o c t o r . — T s i s t a u zoo pes tsawg.
— I have a f e v e r . — Kuv ua daus no.
— I have a bad cough. — Kuv hnoos heev.
— I feel tired. — Kuv t s i s muaj z o g .
— I don't s l e e p too w e l l . — Kuv pw t s i s t s a u g zog zoo pes
tsawg.
— I have no a p p e t i t e . — Kuv t s i s qab l o .

43
Health

Have you e v e r had t h i s b e f o r e ? K o j puas t a u ua l i no dua?


— No, I have never had t h i s — T s i s t a u , kuv t s i s t a u ua i b
oefore. zaug l i no l o s dua.

How l o n g have you had t h i s ? Koj ua l i no l o s hov ntev lawm?


— I have been l i k e t h i s f o r two — Kuv ua l i no l o s t a u ob hnub
days. lawm.

A r e you t a k i n g any m e d i c i n e for i t ? Koj puas t a u n o j i b yam t s h u a j l i ?


— No, I am n o t . — Kuv t s i s t a u .

Do you have h e a l t h insurance? K o j puas muaj n q i them kev kho mob?


— Y e s , I do. — Muaj, kuv muaj.
— No, I d o n ' t . — T s i s muaj, kuv t s i s muaj.

Is i t serious, doctor? Puas yog mob loj?

Do I have t o s t a y home from work? Kuv puas yuav t a u nyob so torn t s e v ?

About how l o n g w i l l I have t o s t a y Kuv yuav t a u pw saurn t x a j hov ntev


i n bed? li?

Do I need a s p e c i a l d i e t ? Kuv puas yuav t a u c a i v t e j horn zaub


mov d a b t s i ?

Do I have t o come back and see you Kuv puas yuav t a u r o v qab t u a j
again, doctor? n t s i b k o j dua lawm?

*Do you u n d e r s t a n d the i n s t r u c t i o n s K o j puas t o t a u b r a u cov l u s q h i a


on t h e l a b e l ? nyob ntawm daim ntawv l o ntawm
lub fwj?
— Y e s , I do, b u t I w i l l ask a — T o t a u b , t i a m s i s kuv mam nug i b
f r i e n d t o make s u r e . t u g phooj ywg kom q h i a dua.

• T h a t ' s a good i d e a . You have t o Koj xav t a u zoo kawg. Yuav tsum
be c a r e f u l w i t h m e d i c i n e s . ceev f a j r a u t e j t s h u a j .

(To a druggist/pharmacist:) (Nrog t u s neeg muag t s h u a j / t o v


t s h u a j tham:)
Do you have a n y t h i n g f o r a cough? K o j puas muaj t s h u a j hnoos?

Do you have a n y t h i n g f o r a sore K o j puas muaj t s h u a j mob qa?


throat?

I would l i k e a r e c e i p t f o r i t , Kuv xav t a u daim ntawv muag.


please.

Do you need a p r e s c r i p t i o n f o r K o j puas xav t a u daim ntawv muas


this? t s h u a j r a u cov t s h u a j no?

Is there a drugstore/pharmacy Puas muaj l u b tsev/chaw muag t s h u a j


near here? nyob ze ntawm no?
k
For understanding o n l y / s i v e i a r a u kom t o t a u b nkaus xwb.

Common H e a l t h Problems (Lus H a i s Txog Teeb Meem Kev Mob Nkees)

pain mob constipation cem quav

common c o l d ua daus no malaria ua npaws

headache mob taub hau arthritis mob raws pob


txha
stomachache mob piab
asthma mob ua pa tsis
toothache mob hniav nto

flu ua daus no l o s diarrhea mob zawv p i a b


kua ntswg

44
H e a l t h ...

stroke, heart plawv t s i s d h i a ulcer k i a v t x h a b nyob


attack zoo hauv p l a b hnyuv

allergy t s i s haum

Names o f Some P a r t s o f t h e Body ( L u s H a i s Txog Neeg LubC e v ) :

head taub hau ears pob ntseg

neck caj dab nose qhov ntswg

shoulder xwb pwg mouth qhov n c a u j

arm caj npab teeth hniav

hand txhais tes tongue nplaig

finger ntiv tes hair p l a u b hau

chest hauv s i a b skin tawv n q a i j

abdomen p l a b mog bone pob txha

back nruab qaum blood ntshav

leg sab c e g intestines nyhuv

foot t x h a i s ko taw liver siab

toe n t i v taw xoo lungs ntsws

face n t s e j muag stomach plab

eyes qhov muag bladder lub zais z i s

Names o f Some U s e f u l M e d i c a l S p e c i a l i s t s ( L u s H a i s Txog T e j Cov Neeg


Kho Mob):

physician/doctor kws tshuaj

gynecologist neeg kho p o j niam cov kab mob

obstetrician neeg kho p o j niam t h i a b menyuam

surgeon kws p h a i s neeg

pharmacist/druggist kws t o v t s h u a j

dentist kws kho h n i a v

pediatrician neeg kho menyuam yaus

ophthalmologist kws kho qhov muag

cardiologist kws kho plawv

psychologist kws paub t x o g s i a b neeg

45
UNIT 15 ZA J 15
FOOD ZAUB MOV

I am h u n g r y . Kuv t s h a i b p l a b .
Are you h u n g r y ? Koj puas t s h a i b p l a b ?
— No, I am not h u n g r y . — T s i s t s h a i b , kuv t s i s t s h a i b
plab.
Is t h e r e a r e s t a u r a n t around h e r e ? Puas muaj t s e v muag zaub mov n o j
nyob ze ntawm no?

T h i s food i s d e l i c i o u s 1 Cov zaub mov no qab kawgl

Do you l i k e i t ? Koj puas nyiam cov nov?


— Yes, i t ' s v e r y good. I l i k e i t — Nyiam, cov nov qab kawg. Kuv
v e r y much. nyiam cov nov heev.
— I t ' s O.K. — Noj nyog.
— I'm s o r r y , I c a n ' t e a t i t . I'm — Tus s i a b n t a u , kuv n o j t s i s t a u s
not used t o i t . cov nov. Kuv t s i s t a u n o j dua.

P l e a s e have some more. Noj dua n t x i v .


— No, thank you. I've had — Tau lawm, ua t s a u g . Kuv t s a u
enough. lawm.

Would you l i k e s o m e t h i n g t o e a t ? Koj puas xav n o j d a b t s i ?


— No, thank you. I've a l r e a d y — Tau lawm, ua t s a u g . Kuv twb
eaten. n o j lawm.

Would you c a r e f o r s o m e t h i n g t o K o j xav haus d a b t s i ?


drink?
— May I have a g l a s s o f o r a n g e — Kuv thov i b khob d e j t x i v kab
juice? ntxwv?

How about a w h i s k e y and soda? Yuav me n t s i s cawv n t s i m w h i s k e y


yom?
— No, t h a n k s . I don't d r i n k . — Tau lawm, ua t s a u g n t a u . Kuv
t s i s haus.

Have you had b r e a k f a s t y e t ? Koj puas t a u n o j t s h a i s ?


— Y e s , I have. — Tau, kuv twb noj" lawm.
Have you had l u n c h y e t ? K o j puas t a u n o j s u s ?
— No, I h a v e n ' t . — T s i s t a u , kuv tseem t s i s t a u n o j .

Have you had d i n n e r yet? Koj puas t a u n o j hmo?

46
Food

I s t h e r e a C h i n e s e r e s t a u r a n t near Puas muaj t s e v muag zaub mov Suav


here? nyob ze ntawm no?

Would you l i k e a cup o f t e a ? Koj puas xav haus i b khob d e ] c e s ;


— Y e s , thank you. — Xav, ua t s a u g .
With or without sugar? Rau piam thav l o s t s i s r a u ?
— T s i s r a u piam t h a j .
— Without sugar.
Tom l u b roo j muag s u :
At a lunch counter:
Kuv xav tau i b khob d e j c e s .
I'd l i k e a cup o f h o t t e a .
I'd l i k e a ham sandwich and a Kuv xav tau i b daim mov c i r a u
glass of milk. n q a i j t h i a b i b khob mis nyu j .

I'll have two eggs and t o a s t . Kuv xav tau ob lub qe t h i a b daim
mov c i .
— How would you l i k e your eggs? — K o j nyiam kom ua qe l i c a s ?
— I would l i k e them s o f t - b o i l e d / — Kuv xav t a u qe h l a b de 3 kub/qe
scrambled/fried. t s o o rau ro; t h i a b mis/qe n t h e e .

I would l i k e a s m a l l Coke. Kuv xav tau i b khob Pev x i j me.

I want a bowl o f c h i c k e n soup. Kuv xav tau i b n t i g q a i b hau.

I want a hamburger. Kuv xav tau i b lub mov c i r a u n q a i j

I want a c h e e s e b u r g e r . Kuv xav tau i b lub mov c i r a u n q a i j


n t x u a g r o j khov.

G i v e me two scoops o f i c e cream. Muab ob daim mis khov r a u kuv.

I want v a n i l l a / c h o c o l a t e / s t r a w - Kuv xav t a u mis khov vas n i l a s /


berry. saus kaus l a s / t x i v pos.

Would you l i k e some d e s s e r t ? Koj puas n o j khoom gab z i b ?


— Y e s . I would l i k e some r i c e — N o j . Kuv xav t a u me n t s i s p a j
pudding. npleg k i b .

Where do I pay? Kuv yuav mus them nyob qhov twg?


— Pay a t t h e c a s h i e r . — Them torn l u b r o o j khaws n y i a j .
Yam yuav t a u paub:

Nyob A s m e s l i v k a s t e b , hauv cov t s e v muag zaub mov n o j , raws l u a g kev c a i ,


thaum n o j mov t a s , ua ntev yuav tawm l o s mus, yuav t a u t s o me n t s i s n y i a j
pub r a u t u s nqa t h i a b t x h a b zaub mov. Cov n y i a j pub no yuav nyob ntawm
10 r a u 15% ntawm cov n q i zaub mov.

COMMON FOODS (ZAUB MOV)

Meats Vegetables Zaub

beef n q h a i ; nyug cabbage zaub qhwv

pork n q a i j npuas cauliflower zaub paj

chicken nqaij qaib Chinese cabbage zaub qhwv Suav

lamb nqai j yaj mustard g r e e n s zaub n t s u a b

veal n q a i j menyuam lettuce zaub xas l a v


nyuj
leek zaub zoc I i dos
duck n q a i j OS
carrot zaub ntug hauv
turkey n q a i j q a i b cov paus
txwv
47
Food

asparagus zaub qhwv qws garlic

bamboo s h o o t s ntsuag xyoob red pepper kua t x o b liab

bean s p r o u t s kaus taum b l a c k pepper fwj txob

mushroom nceb salt ntsev

radish zaub ntug hauv sugar piam t h a j


paus k h e e j
citronella txiv duaj
cucumber dib
lemon t x i v qaub (moj
tomato txiv lws l i a b nos)

beet zaub ntug hauv lime t x i v qaub ntsuab


paus l i a b
ginger qhiav
eggplant txiv lws n t e v
cinnamon i b yam xyab t x o b
g r e e n pepper kua t x o b n t s u a b
Fruits T x i v Ntoo
string beans taum n t e v
apple t x i v ev paum
peas t x i v laum huab
xeeb orange t x i v kab ntxwv

l i m a beans kaus taum tangerine t x i v kab ntxwv


hom l o j
corn pob kws
banana txiv tsawb
pumpkin t a u b dag
peach txiv duaj
bitter melon dib txaig
pear t x i v moj coos
potatoes qos y a j ywm
plum t x i v moj mab
sweet p o t a t o e s qos y a j ywm qab
zib cantaloupe dib txaig

Seafood N q a i j Hauv Dej honeydew melon dib pag qab z i b


H i a v Txwv
watermelon dib dej
fish ntses
grape t x i v quav ntswg
shrimp cws nyoos

crab roob r i s raisin ' t x i v quav ntswg


qhuav
lobster cws hom l o j
grapefruit t x i v kab ntxwv
trout ntses dej tsuag qaub

codfish n t s e s pas t h u s C e r e a l s and Txhuv K i b - c i


Grains T h i a b Noob
sardine n t s e s xas d i s
rice txhuv
tuna fish n t s e s pas t h u s
hom l o j glutinous rice mov nplaum
("sticky rice")
S p i c e s and T x u j Lom (Rau
Seasonings Zaub) corn pob kws

Chinese parsley zaub txhwb soybean taum pauv

onion dos sesame noob hnav

green onion dos ntsuab peanut t x i v laum huab


xeeb

48
Food

Yam yuav t a u paub:

Hauv A s m e s l i v k a s t e b , i b k i s l a u s l o s i b phaus n q a i j yuav p h e e j y i g l o s


kirn nyob ntawm horn n q a i j t h i a b t h o o j n q a i j . "Horn n q a i j " yog horn phem l o s
zoo. "Thooj n q a i j " yog t x i a v ntawm qhov twg l o s .
N q i t x i v n t o o t h i a b zaub kirn t h i a b p h e e j y i g nyob ntawm l u b c a i j c o g .
Yog mus yuav thaum l u b c a i j ua zaub t h i a b c a i j t x i v n t o o s i a v , cov n q i
yuav p h e e j y i g me n t s i s . T s i s t a s l i ntawd, koos poos t x i v t h i a b zaub
yuav p h e e j y i g dua cov l u a g mus de torn t e b , v a j l o s . Cov t s e v muag cov
khoom ntawd hu ua t s e v khw l o j ( S u p e r m a r k e t s ) . T e j hnub l u a g yuav muag
khoom l u v n q i hu ( S a l e I t e m s ) . Ua n t e j yuav muaj muag khoom l u v n q i , l u a g
yuav t s h a j xo tawm r a u hauv cov xov xwm.

49
UNIT 16 ZAJ 16
CLOTHING KHAUB NCAWS

Buying clothes: Muas khaub ncaws:


May I h e l p you? Kuv pab k o j puas t a u ?
— I would l i k e t o buy a s p o r t — Kuv xav muas i b l u b t s h o k i s l a s .
shirt.
— I would l i k e t o buy a b l o u s e . — Kuv xav muas i b l u b t s h o t e s
ntev.
What's y o u r s i z e ? K o j hnav t s h o n a j npawb pes tsawg?
— I am s o r r y , I d o n ' t know my — Tu s i a b n t a u , kuv t s i s paub kuv
size. t u s n a j npawb t s h o .
Can you t a k e my measurements? K o j pab n t s u a s kuv puas t a u ?
Can I t r y i t on? Kuv t h o v s i m puas t a u ?

Where c a n I t r y t h i s on? Kuv yuav mus s i m t a u nyob qhov twg?

It i s too large. Lub no l o j hwv.

Do you have s m a l l e r s i z e s ? K o j puas muaj cov me me ntsis?

It i s too small. Lub no me hwv.

Do you have l a r g e r sizes? K o j puas muaj cov l o j me n t s i s ?

It i s too t i g h t a t the waist. Ceev ntawm duav heev.

The s l e e v e s a r e t o o l o n g . Tes n t e v hwv.

Do you do a l t e r a t i o n s ? K o j puas t x i a v t h i a b kho?

Do you c h a r g e e x t r a f o r a l t e r a - K o j puas xam n q i kho n t x i v ?


tions?
When w i l l i t be r e a d y ? Thaum twg t h i a j yuav t a u ?

T h i s s i z e f i t s me O.K. (well). Tus n a j npawb no t a b tom haum k u v .

Does t h i s have t o be d r y c l e a n e d ? Lub no puas yog yuav tsum n t x h u a


qhuav?
Can you l a u n d e r t h i s a t home? K o j n t x h u a l u b no tom t s e v puas t a u ?
Clothing

Does t h i s have t o be hand-washed? Lub no puas yog yuav tsum xuas t e s


ntxhua?

Is t h i s machine-washable? Lub no n t x h u a hauv t s h u a b puas t a u ?

Does t h i s have t o be i r o n e d ? Lub no puas yog yuav tsum luam


(thaum n t x h u a t a s ) ?

This i s too expensive. Lub no k i m heev.

I would l i k e s o m e t h i n g c h e a p e r . Kuv xav t a u t e j hom p h e e j y i g d u a .

T h i s i s a l i t t l e t o o f a n c y f o r me. Lub no z o o r a u kuv me n t s i s lawm.

I s t h i s on s a l e ? Lub no puas yog muag l u v n q i ?

What was t h e r e g u l a r p r i c e ? Tus n q i t s i s l u v yog pes tsawg?

SOME ITEMS OF CLOTHING (KHAUB NCAWS HOM PUAV):

Men's C l o t h i n g Khaub Ncaws T x i v scarf phuam kauv c a j


Nee j dab

suit cev r i s t s h o l o j jeans r i s ntaub txhav

coat tsho tshooj ntev jacket t s h o tawv t i j no


sab nraud
work c l o t h e s r i s t s h o ua
trousers/pants r i s hnav haujlwm

dress shirt t s h o ua zam Women's Khaub Ncaws P o j


Clothing Niam
sport shirt t s h o hnav ua s i
dress ris tsho
tie ntaub vas c a j
dab t s h o s blouse t s h o hnav t u a j
sab nraud
bow t i e qhov r h a i s ntawm
t x o j ntaub vas skirt tiab
c a j dab
suit r i s tsho l o j
underwear r i s tsho sab
hauv pantsuit cev r i s t s h o
loj
T-shirt t s h o s a b hauv
( t s h o t i j kauv) underwear r i s t s h o hauv
qab
undershorts r i s hauv qab
panties r i s hauv qab
briefs r i s c e g l u v hauv
qab bra k h i a b mis

pajamas r i s t s h o hnav slip t i a b / r i s hauv


pw qab
Bermuda s h o r t s r i s ceg l u v s t o c k i n g s (hose) vuam txwv n t e v

bathrobe t s h o hnav npog pantyhose vuam txwv l o o j


cev t x o g pern duav

socks thorn khwm jeans r i s ntaub txhav

sweater tsho ntaub t i v nightgown t i a b hnav pw


no
housecoat t s h o hnav nyob
raincoat t s h o t i v nag hauv t s e v

overcoat t s h o t i v no pajamas r i s t s h o hnav


pw

51
Clothing

Footwear Horn S i v Rau Ko umbrella kaus t i v


Taw tshav-nag

shoes khau sun glasses tsom qhov muag


t h i a v hnub
socks thorn khwm
belt s i v tawv
stockings thorn khwm npog
hauv caug wallet hnab tawv me
( t x i v neej l i )
d r e s s shoes khau ua zam
cuff links cov menyuam
work shoes khau r a u mus khawm n t s i a t e s
haujlwm tsho
t e n n i s shoes khau n t a u s pob tie clip qhov khawm n t a u b
kauv c a j dab
sneakers khau n t a u b
handkerchief phuam so ntswg
slippers/ khau k h i a b
sandals purse hnab tawv p o j
niam
boots khau l o o j plab
hlaub jewelry nyiaj-kub

overshoes khau sab n r a u d ring nphlaib

Other Personal Lwm Horn Khoom necklace sawv c a j dab


Items S i v Rau Yus
bracelet hlua tes
hat kos mom
chain h l u a c a j dab
cap kos mom caws hlua tes
pliaj
earrings qhws n t s e j
watch lub teev c o j
diaper n t a u b ceev z i s
glasses tsom i a v qhov
muag suitcase thawv r a u khaub
ncaws

Yam yuav t a u paub;


Cov khaub ncaws xws l i pam vov, t o g hauv ncoo n t a u b puas chaw, t e j zaum
l u a g yuav muaj muag l u v n q i n t x i a s sawv daws hauv t e j khw l o j . Lub c a i j
yuav muaj muag l u v n q i , l u a g yuav t s h a j xo q h i a tawm r a u hauv xov xwm
hauv z o s .

Washing c l o t h e s : Kev n t x h u a khaub ncaws:

(At the dry c l e a n e r ' s : ) (Nyob torn l u b t s e v n t x h u a khaub


ncaws qhuav:)
I would l i k e t o have this Kuv xav muab cov nov n t x h u a qhuav.
dry cleaned.

No s t a r c h on t h e s h i r t s , please. Txhob muab hmoov n t x h u a r a u cov


t s h o no.
I would l i k e t o have i t F r i d a y Kuv xav t a u cov nov hnub t s i b
afternoon. I s that possible? thaum hnub q a i j . Puas yuav t a u ?
When w i l l i t be r e a d y ? Thaum twg cov nov mam tiav?
I s t h e r e a laundromat around h e r e ? Puas muaj t s e v n t x h u a khaub ncaws
nyob ze ntawm no?
(At t h e laundromat:) (Nyob torn t s e v t s o n p i b n t x h u a
khaub ncaws:)
Clothing

How much money do you have t o p u t Kuv yuav tsum t s o n y i a j pes tsawg
i n t h e machine? rau hauv l u b t s h u a b no?

About how much i s a l o a d ? Ntxhua i b zaug yuav n t i m khaub


ncaws hov n t a u ?

E x c u s e me. How do you o p e r a t e this Thov t x i m . Yuav s i v l u b t s h u a b no


machine? licas?

How much soap s h o u l d you use f o r Ntxhua zaus yuav r a u xum npum n t a u
one l o a d ? npaum l i c a s ?

When do you add soap? Thaum twg k o j .Tiam n t x i v xum npum?

About how l o n g w i l l i t take? Lub t s h u a b no yuav ntxhua hov n t e v ?

E x c u s e me. A r e you u s i n g this Thov t x i m . K o j puas tseem s i v l u b


machine? t s h u a b no?

U s e f u l Terms (Cov Lus Zoo S i v )

( c l o t h e s ) washer tshuab ntxhua pillowcase hnab hauv ncoo


khaub ncaws
bath towel phuam so cev
(clothes) dryer tshuab z i a b
khaub ncaws face towel phuam ntxuav muag

detergent t s h u a j ntxhua k i t c h e n towel phuam so t s e v mov


khaub ncaws
tablecloth ntaub pua r o o j
sheets ntaub puas chaw
napkin ntawv so qhov
pillow tog hauv ncoo ncau j

blanket pam vov curtain n t a u b npog qhov r a i

Sewing c l o t h e s : Kev xaws khaub ncaws:

I s t h e r e a sewing shop a r o u n d Puas muaj t s e v xaws khaub ncaws


here? nyob ze ntawm no?

I need some t h r e a d Kuv xav t a u me n t s i s xov.

I need some n e e d l e s . Kuv xav t a u koob n t x i v .

Where a r e t h e p a t t e r n b o o k s ? Cov phau ntawv q h i a horn khaub


ncaws nyob qhov twg?
How much i s a y a r d o f this material? Cov n t a u b no i b dag licas?

U s e f u l Terms (Cov Lus Zoo S i v ) :

s e w i n g machine t s h u a b xaws wool ntaub xo


khaub ncaws
cotton rwb
fabric ntaub
silk n t a u b xo
t a p e measure khoom s i v
ntsuas nylon ntaub n i s l o o s

button khawm bobbin lub l e g xov

zipper t x o j swb r i s d r e s s form qauv r i s t s h o


tsho
lining n t a u b pua t s e v
hooks and eyes menyuam khawm
pas ntoo pattern horn ua c i a s a i b
53
UNIT 17 ZAJ 17
HOUSING VAJTSE

Renting a place t o l i v e : Key n t i a v chaw nyob:

I need an a p a r t m e n t f o r a f a m i l y Kuv xav t a u i b l u b t s e v kern r a u i b


of four. t s e p l a u b l e e g nyob.

Is i t furnished? Puas muaj r o o j t o g t x a j chaw?

How much i s t h e r e n t ? Lub n q i t s e v yog pes tsawg?

Is there a laundry room i n t h e Puas muaj chaw ntxhua khaub ncaws


building? nyob hauv l u b t s e v l o j ntawd?

Where i s t h e manager's office, Tus s a i b xyuas v a j t s e l u b t s e v kab


please? xwm nyob qhov twg?

Are the u t i l i t i e s included i n the Cov n q i d e j n q i , h l u a v taws puas


rent? nyob nrog n q i t s e v ?

I would l i k e t o show t h e l e a s e t o Kuv xav muab d a i m ntawv n t i a v t s e v


a f r i e n d before signing i t . nyob no r a u i b t u g phooj ywg xyuas
ua n t e j yuav sau yuas r a u . Puas
yuav ua licas?

Do I have t o make a d e p o s i t ? Kuv puas yuav t a u t s o n y i a j ua n t e j ?

Is there parking reserved f o r Puas muaj chaw nres t s h e b t s e g c i a


tenants? r a u cov n t i a v t s e v nyob?

Is there free parking? Puas muaj chaw nres t s h e b dawb?

I would l i k e t o see t h e manager, Kuv xav thov n t s i b t u s s a i b xyuas


please. tsev.

I have a c o m p l a i n t t o make. Kuv muaj l u s t s i s t x a u s s i a b yuav


hais.
How many bedrooms a r e t h e r e ? Cov nov muaj tsawg chav pw?

How many bathrooms a r e t h e r e ? Cov nov muaj tsawg chav d e j ?

Is i t near a school? Puas nyob ze t s e v kawm ntawv?

54
Housing

I s i t near a bus l i n e ? Puas nyob ze kev t s h e b n t i a v loj?

Is there central a i r conditioning? Puas muaj chaw q h i b cua t x i a s ?

I s i t near a s h o p p i n g center? Puas muaj khw nyob z e ?

(Checking i n t o a h o t e l : ) (Kev sau npe nkag hauv chaw n t i a v


so: )
I would l i k e a s i n g l e room.
Kuv xav t a u chav i b l u b t x a j .
I would l i k e a d o u b l e room.
Kuv xav t a u chav ob l u b t x a j .
How much i s i t f o r a d a y ?
Ib hnub raug n y i a j pes tsawg?
What i s t h e c h e c k o u t t i m e ?
Yuav sau npe tawm thaum t a v l i c a s ?

A HOUSE (TSEV KHEEJ)

entrance qhov r o o j nkag downstairs theem hauv qab

hall chav l o j roof ru tsev

living room chav t x a i s qhua wall phab n t s a

bedroom chav pw mantelpiece daim khwb qhov


cub n t e
dining room chav n o j mov
floor npoo t s e v
kitchen t s e v mov
door qhov r o o j
bathroom chaw da d e j
window qhov r a i
powder room chaw n t x u a v t e s
stairway ntaiv
recreation room chav so ua s i
Venetian blinds ntaub npog qhov
fireplace qhov cub nte rai
window shade n t a u b npog qhov
screened porch daim n t x a i j rai
h l a u npog qhov
cub radiator l u b rhaub d e j
kom t s e v sov
closet t x e e d a i khaub
ncaws furnace t s h u a b ua kom
t s e v sov
attic saum n t h a b
water heater l u b rhaub d e j
linen closet txee rau ntaub
washing machine t s h u a b ntxhua
basement theem hauv qab (or, c l o t h e s khaub ncaws
washer)
utility room chav khoom s i v
laundry tub dab n t x h u a khaub
garage chaw r a u tsheb ncaws
front yard qab t s i b taug f u s e box thawv t x u a s
h l a u v taws xob
back y a r d t i a j nraum qaum
tsev w a t e r meter tshuab ntsuas
dej
garden va j
gas meter tshuab ntsuas
patio chaw nyob nraum r o j zeb ntsuam
qaum t s e v
e l e c t r i c meter tshuab ntsuas
t o o l shed chav rau r a u j - h l u a v taws xob
riam txuas
qhov cub
upstairs theem saum t o j
55
Housing ...

oven qhov cub c i bathtub dab da d e j


nqai j
washbowl dab n t x u a v muag
refrigerator txee txias
toilet bowl dab tawm r o o j
kitchen sink dab n t x u a v tais
diav toilet seat chaw zaum tawm
rooj
kitchen cabinet t x e e r a u khoom
hauv t s e v mov shower kav da d e j
dishwasher tshuab ntxuav medicine cabinet txee rau tshuaj
t a i s diav
towel rack kav h l a u d a i
garbage d i s p o s a l t s h u a b zom qub daim ntaub npog
zaub qub mov dab da d e j
pantry t x e e r a u khoom faucet kav h l a u q h i b d e j

FURNISHING A HOUSE (NRHIAV ROOJ TOG RAU HAUV TSEV)

furniture rooj tog, txaj blanket pam vov


chaws
pillow t o g hauv ncoo
table rooj
bedspread ntaub pua chaw
dining table r o o j n o j mov
tablecloth ntaub pua r o o j
lamp t a b l e r o o j txawb t e e b
napkin ntawv so t e s
kitchen table r o o j n o j mov
shower c u r t a i n n t a u b npog dab
coffee table r o o j kav f e s da d e j

chair r o o j zaum p o t s and pans l a u j kaub-yias

armchair r o o j zaum t i a g pan l a u j kaub


tes
f r y i n g pan yias
sofa r o o j zaum n t e v
saucepan l a u j kaub hau
rug ntaub pua taw zaub
rooj
kettle l a u j kaub rhaub
bed txaj dej

d o u b l e bed t x a j ob l e e g pw coffeepot l a u j kaub kav


fes
s i n g l e bed t x a j i b l e e g pw
teapot l a u j kaub r a u
mattress pam pua saum ces
toj
kitchen knife riam
box spring pam pua hauv
qab dishtowel n t a u b so t a i s
diav
buffet t x e e r a u khob
t h i a b phaj can opener tus hlau tho
kos poom
dresser r o o j r a u khaub
ncaws b o t t l e opener tus hlau qhib
lam f w j
lamp t e e b txawb
corkscrew t u s kav h l a u
mirror daim i a v t s h a u qhov

curtain ntaub npog qhov silverware n y i a j npib


rai n y i a j choj

sheet n t a u b pua chaw


56
Housing

fork rawg chob bath towel phuam da d e j


spoon diav face towel phuam ntxuav
muag
knife riam
b a t h soap xum npum n t x u a v
chopsticks rawg tais cev
dishes phaj t a i s diav b a t h sponge daim txhuam cev

cup khob vacuum cleaner l u b nqus t s e v

saucer p h a j me broom khaub rhuab

plate dustpan daim txhuam lauj


phaj l o j
kaub
bowl ntim
mop t u s so t s e v
glass khob l a v
brush t u s txhuam ub no
tray p h a j nqa zaub
mov, vab feather duster tus plaub qaib
nplawm p l u a
s a l t and pepper lub ntim ntsev tsauv
shakers t h i a b fwj txob
dustcloth daim so p l u a
toothbrush t u s txhuam h n i a v tshauv

toothpaste t s h u a j txhuam waste b a s k e t l u b r a u yam pov


hniav tseg

comb zuag garbage can thoob r a u yam


pov t s e g
tus n t s i s plaub
hairbrush hau disinfectant t s h u a j t u a kab

tus c h a i s fwj detergent t s h u a j ntxhua


razor
txhuv khaub ncaws

Household r e p a i r s : Kev kho v a j t s e

I t d o e s n ' t work. Lub no puas lawm.

What's wrong w i t h i t ? Lub no puas l i c a s lawm?


— I t doesn't s t a r t . — T s i s t i g lawm.
— I t b r o k e down. — Puas lawm.

— I t ' s broken. — Puas lawm.

Can you f i x i t ? K o j kho puas t a u ?

Does s o m e t h i n g need t o be r e p l a c e d ? Puas muaj t e j yam yuav t a u kho?


Yuav s i v n y i a j hov n t a u l o s
How much would i t c o s t t o f i x i t ? kho?
Does t h a t c o v e r b o t h p a r t s and Nov puas yog t a s nrho n q i khoom
labor? thiab nqi tes?
Kuv xav h a i s t i a s kuv kho kuv yuav
I t h i n k I can f i x t h i s myself. tau.
Puas yuav muaj yam no nyob hauv
Would a h a r d w a r e s t o r e have i t ? l u b t s e v muag khoom kho v a j t s e ?
Puas muaj t s e v muag khoom kho
I s t h e r e a hardware s t o r e nearby? v a j t s e nyob ze ntawm no?

I want t o g e t a hammer and some Kuv xav muas i b r a b r a u j t h i a b i b


nails. co n t s i a thawv.
(Showing t h e hardware s t o r e c l e r k a (Cev i b qho khoom puas r a u t u s
worn-out p a r t : ) neeg ua haujlwm hauv l u b t s e v muag
khoom kho v a j t s e : )
E x c u s e me. Where can I g e t a r e - Thov t x i m . Kuv yuav n r h i a v t a u yam
placement f o r t h i s ? l o s h l o o v qhov no nyob qhov twg?

I would l i k e t o r e t u r n t h i s . Kuv xav t h i m qhov nov.

It i s t h e wrong size. Qhov nov l o j t s i s s i b haum.

I would l i k e t o exchange t h i s f o r Kuv thov h l o o v dua lwm l u b . Lub no


a n o t h e r one, p l e a s e . T h i s i s t h e t s i s haum.
wrong s i z e .

It i s too s m a l l / b i g . Me h w v / l o j hwv.

U s e f u l Items (Cov Khoom Tseem C e e b ) :

light bulb l u b qe t e e b hlauv extension cord txoj hlua txua


taws xob ntxiv

key yawm s i j nail ntsia thawv

lock ntsuas phoo screw/nut ntsia t i g

fuse lub q i a txuas bolt lub kauj h l a u


h l u a v taws xob dhos n t s i a t i g

washer ( f o r a tus kav h l a u tape txoj hlua ntsuas


faucet) qhib dej
lubricating o i l lub nyem r o j
glue kua nlpaum
paint p l e e v kob
sandpaper ntawv txhuam
ntoo/hlau turpentine t s h u a j ntxuav
kob

B a s i c Household Tools (Rauj N t s i a S i v Rau Hauv T s e v ) :

hammer rab rauj drill tus tshau tho


qhov
(pair of) p l i e r s txwg c i a j t a i s
drill bit t u s l e e s txam
screwdriver tus t i g ntsia
wrench rab c i a j
saw r a b kaw
flashlight lub teeb nyem
chisel r a b txhaum
paint brush t u s p l e e v kob

58
UNIT 18 ZAJ 18
JOBS HAUJLWM

I am l o o k i n g f o r a j o b . Kuv n r h i a v haujlwm.
I am o u t o f work. Kuv poob haujlwm.

I do n o t have a j o b . Kuv t s i s muaj haujlwm.

I am a p p l y i n g f o r a job. Kuv sau npe ua haujlwm.

Can you h e l p me f i n d a j o b ? K o j pab n r h i a v haujlwm r a u kuv


puas t a u ?
I am g o i n g t o a j o b i n t e r v i e w . Kuv mus s i b tham kev ua haujlwm.
Can you go w i t h me? K o j nrog kuv mus puas t a u ?

W i l l t h i s organization help me Lub t s e v koom haum no puas yuav


f i n d a job? pab n r h i a v haujlwm r a u kuv?
What was your occupation before K o j ua haujlwm d a b t s i ua n t e j k o j
you came t o t h e U.S.? tuaj Asmeslivkas?
— I was i n the m i l i t a r y . — Kuv ua t u b r o g .
— I was a government o f f i c i a l . — Kuv ua haujlwm r a u Tseem Fwv.
— I was a (profession) . — Kuv yog ( q h i a yam
haujlwm.
— I worked f o r (name o f — Kuv t a u ua haujlwm r a u
organization). ( q h i a npe chaw ua h a u j l w m ) .
How l o n g d i d you work a t t h a t job? K o j ua yam haujlwm ntawd l o s hov
n t e v lawm?
— I worked a t t h a t j o b f o r s i x — Kuv ua yam haujlwm ntawd l o s t a u
years. r a u l u b h l i s lawm.

How much does t h i s j o b pay? Luag them n y i a j r a u k o j pes tsawg?

What a r e t h e w o r k i n g h o u r s ? Lub c a i j ua haujlwm yog licas?

Do you g e t p a i d e v e r y week o r Luag them n y i a j r a u k o j t x h u a 14


e v e r y o t h e r week? hnub l o s t x h u a 7 hnub?

Besides the s a l a r y , are there any Tas r a u cov n y i a j h l i , puas muaj


b e n e f i t s going with the job? yam puav n t x i v n q i zog t h i a b ?

What a b o u t l e a v e s and vacations? Hnub so mob t h i a b hnub so haujlwm


ne?
59
Jobs

What about pay r a i s e s and advance- Kev nee n y i a j t h i a b nee haujlwm ne?
ment?

Who w i l l be my d i r e c t s u p e r v i s o r ? L e e j twg yuav yog t u s s a i b xyuas


kuv ua haujlwm?

When c a n you l e t me know? Thaum twg k o j mam p h i a r a u kuv paub?

I would l i k e a l i t t l e t i m e t o t h i n k Kuv xav t a u sijhawm me n t s i s xav


about i t . tso.
When do I have t o l e t you know? Kuv yuav tsurn t e b r a u k o j paub
thaum twg?
Is t h i s a f u l l - t i m e or a part-time Nov yog haujlwm puv sijhawm l o s i b
job? n r a b sijhawm?
PEOPLE AND JOBS (NEEG THIAB HAUJLWM)

accountant neeg khaws n t a u b doctor kws tshuaj


ntawv n y i a j
txiag draftsman kws yees t s h u a b
architect kws k e s duab dressmaker kws xaws r i s
vajtse tsho
a u t o mechanic kws kho t s h e b economist kws xam nyiaj
txiag
babysitter neeg zov menyuam
electrician kws kho h l u a v
baker neeg ua mov c i taws xob
barber kws t x i a v p l a u b engineer kws ua k e v / c h o j
hau
farmer neeg ua liaj/teb
bartender neeg t x h a b d e j
caw farm hand t u b t e s t u b taw
hauv l i a j / t e b
blacksmith kws n t a u s h l a u
f a s h i o n model kws hnav khaub
bookbinder kws xaws ntawv ncaws t s h i a b
bookkeeper neeg khaws ntawv foreman t h a w j s a i b xyuas
neeg ua haujlwm
bricklayer kws l o thawv
cib hairdresser kws caws p l a u b
hau
butcher neeg t u a t s i a j
housekeeper neeg t u v a j t s e
c a b i n e t maker kws ua thawv
interpreter neeg t x h a i s l u s
carpenter kws ua v a j t s e
janitor neeg t u v a j t s e
cashier neeg khaws n y i a j
journalist kws sau ntawv
chauffeur neeg t s a v t s h e b xov xwm

clerk neeg muag khoom lathe operator kws dhos t s h u a b

clerk typist neeg n t a u s ntawv laundryman neeg n t x h u a


khaub ncaws
cook neeg ua n o j
lawyer neeg h a i s p l a u b
d e l i v e r y person neeg xa khoom ntug
dentist kws kho h n i a v locksmith kws ua n t s u a s
phoo
dietitian neeg ua zaub mov
hauv t s e v kho machinist kws kho t s h u a b
mob
60
Jobs

maid tub txib scientist t u s paub t x o g


neeg/tsiaj/dej/
mechanic kws k h o t s h e b ntoo

miner kws khawb qhov s h o r t o r d e r cook neeg ua n o j ceev


nyiaj/kub
stock clerk tub t x i b hauv
mover neeg t s h a i s t s e v kab xwm
khoom
supervisor t h a w j s a i b xyuas
newspaper tub xa ntawv neeg ua haujlwm
d e l i v e r y person xov xwm
tailor kws t x i a v r i s
neeg zov t s e v tsho
n i g h t watchman hmo n t u j
teacher x i b fwb q h i a
neeg xyuas ntawv
nurse neeg mob
translator neeg t x h a i s l u s
(telephone) neeg t x u a s xov
operator too 2 truck driver neeg t s a v t s h e b
t h a u j khoom
optician kws t x i a v tsom
qhov muag TV r e p a i r p e r s o n neeg kho l u b
t x a i s duab
painter kws p l e e v kob
typist kws n t a u s ntawv
pharmacist kws t o v t s h u a j
upholsterer kws xaws r o o j -
photographer kws yees duab tog

plumber kws kho k a v d e j waiter neeg r a u zaub


mov ( t x i v n e e j )
printer kws luam ntawv
watchmaker kws kho t e e v
professor x i b fwb
welder kws cam h l a u
radio technician kws k h o v i b t h a b
nyub yard worker neeg t u t i a j
nyom
researcher kws tshawb n r h i a v
zoo keeper neeg t u v a j yug
restaurant t h a w j s a i b xyuas tsia j
manager t s e v muag mov

61
UNIT 19 ZAJ 19
ABOUT SCHOOLS HAIS TXOG TSEV KAWM NTAWV

Is there a school i n t h i s area? Puas muaj t s e v kawm ntawv nyob z e


i b cheeb tsam ntawd?
What k i n d o f s c h o o l i s i t ? Yog horn t s e v kawm ntawv twg?
— I t ' s an e l e m e n t a r y s c h o o l . — Yog t s e v kawm ntawv theem p i b .
— I t ' sa junior high/inter- — Yog t s e v kawm ntawv theem p i b
mediate school. nqe s i a b .
— I t ' s a high school. — Yog t s e v kawm ntawv theem n r a b .
— Yog t s e v kawm ntawv nqe q i s r a u
— I t ' s a nursery (school). cov menyuam l u v 6 xyoo.
— Yog t s e v kawm ntawv nqe s i a b
— I t ' sa kindergarten. r a u cov menyuam l u v 6 xyoo.
Nov puas yog l u b t s e v kawm ntawv
Is i t a public school? dawb?
— Yog, l a s mas.
— Yes, i t i s . — T s i s yog, yog l u b t s e v kawm
— No, i t ' s a p r i v a t e s c h o o l . ntawv n t i a v .
— No, i t ' s a p a r o c h i a l s c h o o l . — T s i s yog, yog t s e v t e e v n t u j l u b
t s e v kawm ntawv.
I would l i k e t o see t h e p r i n c i p a l , Kuv xav t h o v n t s i b t u s t h a w j s a i b
please. xyuas t s e v kawm ntawv.

I am a n x i o u s f o r my c h i l d r e n t o Kuv t x h a w j tsam kuv cov menyuam


resume t h e i r s c h o o l i n g . r o v t s i s t a u kawm ntawv.

I would l i k e t o e n r o l l them i n Kuv xav s a u npe kawm ntawv r a u k u v


school. cov menyuam.

I w o u l d l i k e t o r e g i s t e r my s o n Kuv xav s a u npe kawm ntawv r a u kuv


Vue. t u s t u b Vws.
Do I have t o pay f o r t h e t u i t i o n ? Kuv puas yuav t a u them n q i kawm?

He h a s a t t e n d e d s c h o o l i n L a o s . Nws twb t a u kawm ntawv nyob L o s


Tsuas t e b dua lawm.
He h a s h a d years of school. Nws twb t a u kawm ntawv
x y o o ( s ) lawm.

This i s h i s school record. Nov yog daim ntawv g h i a t x o g nws


t e j k e y kawm ntawv.
62
About Schools

What g r a d e s h o u l d he be i n ? Nws yuav t a u mus kawm nyob r a u nqe


twg?
He needs a l o t o f t u t o r i n g i n Nws yuav tsum t a u kawm ntawv A s k i v
English. ntau n t x i v .
I would l i k e t o g e t a c q u a i n t e d Kuv xav nrog nws t u s x i b fwb s i b
with h i s teacher. paub.
Vue was v e r y good i n math. Vws kawm xam p h a j t a u zoo heev.

I t w i l l be some t i m e b e f o r e he i s Yuav t a u s i v sijhawm me n t s i s ua


f u l l y adjusted. n t e j nws yuav swm.
Are t h e r e s c h o o l buses? Cov nov puas yog t s h e b l o j t h a u j
menyuam kawm ntawv?
Where s h o u l d he w a i t f o r t h e bus? Nws yuav t a u t o s t s h e b l o j nyob
qhov twg ?
What t i m e s h o u l d he be t h e r e ? Nws yuav t a u t o s t o d thaum tsawg
teev?

What about s c h o o l s u p p l i e s ? Ntawv s a u , cwj mem ne?

Does t h e s c h o o l p r o v i d e them? Tsev kawm ntawv puas muab ntawv s a u ,


c w j mem pub r a u menyuam kawm ntawv?

What s c h o o l s u p p l i e s do I have t o Kuv yuav t a u muas c o v ntawv s a u ,


buy f o r him? cwj mem d a b t s i r a u mws?

Does he have t o b r i n g h i s l u n c h Nws puas yuav t a u nqa su t u a j torn


to school? t s e v kawm ntawv?

Does he have t o pay f o r h i s l u n c h Nws puas yuav t a u them nws c o v n q i


at school? su torn t s e v kawm ntawv?

Vue was a b s e n t y e s t e r d a y b e c a u s e Nag hmo Vws t s i s t u a j kawm ntawv


he was s i c k . v i m t i a s nws t s i s x i s nyob.

Can t h e s c h o o l h e l p h i m l e a r n more Tsev kawm ntawv puas yuav pab q h i a


English? ntawv A s k i v n t x i v r a u nws?

I c a n h e l p h i m w i t h h i s homework Kuv pab puas t a u nws ua nws cov


assignments. haujlwm torn t s e v .

My c h i l d r e n need t o l e a r n E n g l i s h . Kuv c o v menyuam xa kawm ntawv A s k i v .


Can you recommend a t e x t b o o k ? K o j pab q h i a i b phau ntawv kawm
r a u kuv puas t a u ?
I would l i k e t o s t u d y more E n g l i s h . Kuv xav kawm ntawv A s k i v ntxiv.
Can you h e l p me? K o j pab kuv puas t a u ?
I would l i k e t o know more about t h e Kuv xav paub n t x i v t x o g t x o j k a b
s c h o o l s y s t e m i n t h e U.S. Can you ke kawm ntawv nyob hauv A s m e s l i v -
h e l p me? kas t e b . K o j pab kuv puas t a u ?
I w i l l a p p r e c i a t e v e r y much any Kuv yuav nco k o j t x i a j n t s i g n t a u
h e l p you c a n g i v e my c h i l d r e n i n ntawm k o j pab kuv c o v menyuam hauv
school. t s e v kawm ntawv.

I would l i k e t o know how my child- Kuv xav paub s a i b kuv cov menyuam
ren a r e doing i n school. kawm ntawv l i c a s hauv t s e v kawm
ntawv.
U s e f u l Terms (Cov L u s Zoo S i v )

pen cwj mem k u a eraser lub t u a kua cwj mem

pencil cwj mem qhuav paper daim ntawv

63
About S c h o o l s

book/textbook phau ntawv library chav t s e v khaws


nyeein ntawv
notebook phau ntawv s a u principal's t h a w j s a i b xyuas
office t s e v kawm ntawv
bookbag hnab r a u ntawv chaw ua haujlwm

principal thawj s a i b tsev registrar"s chav sau npe


kawm ntawv office kawm ntawv

teacher x i b fwb athletic field t i a j xyaum t e s


taw
student neeg kawm ntawv
playground t i a j ua s i
classmate p h o o j ywg kawm
ntawv ua k e subject hom kawm
friend p h o o j ywg test/examination kev s i b tw k e v
txawj
classroom chav t s e v kawm
ntawv semester nqe kawm r a u h l i

laboratory chav xyaum t o v school term c a i j kawm ntawv


tshuaj
summer v a c a t i o n c a i j so thaum
lunchroom chav n o j s u s l u b c a i j sov

holiday hnub s o haujlwm report card daim ntawv q h i a


t x o g k e v kawm
recess so ua s i
good g r a d e s cov nqe zoo
lunch recess so n o j s u s
bad g r a d e s cov nqe phem
c l a s s schedule caij faib qhia
attendance kev mus kawm
class chav kawm ntawv
course hom kawm
notice daim ntawv ceeb
toom credit hom kawm t i a v

grade nqe kawm graduation kev t i a v k e v


kawm ntawv
t s e v kawm ntawv
school district ntawm l b cheeb day c a r e c e n t e r chaw zov me-
tsam nyuam

koom haurn niam- first grade t h a w j nqe


P.T.A. txiv thiab x i b
fwb second grade nqe ob

kev s i b n t s i b third grade nqe peb


P.T.A. m e e t i n g ntawm n i a m - t x i v
t h i a b x i b fwb f o u r t h grade nqe p l a u b

thawv n t i m fifth grade nqe t s i b


lunchbox
sus
sixth grade nqe rau
tus pas ntsuas
ruler seventh grade nqe xya
colored pencils cov cwj mem k u a
kob e i g h t h grade nqe yim

colored crayons cov cwj mem k o b n i n t h grade nqe cua j


qhuav
t e n t h grade nqe kaum
chalk cwj mem av dawb
e l e v e n t h grade nqe kaum i b
ink kua cwj mem
t w e l f t h grade nqe kaum ob

64
USEFUL WORDLIST

HMONG-ENGLISH

A CA\A7 QAB ZIB Wine

ASKIV English CEEB Surprise

AUB NCAUG Saliva CEEB TOOM S t a t e , warn

AV Ground CEEV Fast, quick;


quick
AV LIAJ/AV TEB Soil
CEEV ( t s h o ceev) Tight
C
CEEV FAJ Careful
CAB NYOB HAUV Parasite
PLAB CEEV FAJ TSAM Danger
MUAJ XWM
CAI TEEV NTUJ/ Religion
DAB QHUAS CEEV HEEV Emergency

C A I J COJ KHAUB Period CES KAUM Corner


NCAWS
CEV NQAIJ Skin
C A I J MUAJ XWM Event
CEV TAWV NQAIJ Body
C A I J NO Winter
CHAIS PLAUB Shave
C A I J NPLOOJ Spring
NTOOS HLAV CHAV Room

C A I J NPLOOJ Autumn, fall CHAV DA DEJ Bathroom


NTOOS ZEEG
CHAV KAWM NTAWV Classroom
C A I J SAWV NTXOV Morning
CHAV LOJ Hall
C A I J SO Recess
CHAV PW Bedroom
C A I J SO HAUJLWM Vacation
CHAV RAU KHOOM L o c k e r room
C A I J SO KAWM Vacation
NTAWV CHAV TAWM ROOJ Restroom

C A I J SOV Summer CHAV TXAIS QHUA L i v i n g room

C A I J TAV SU Afternoon, CHAV XYAUM TES Gymnasium


noon TAW

C A I J TSAUS NTUJ Evening CHAV ZAUM TOS W a i t i n g room

C A I J TSHEB Ride CHAW Place, position

CAIS SIJHAWM Schedule CHAW KHO MOB Clinic

CAJ DAB Neck CHAW MUAG KAV Cafeteria


FES
CAJ NPAB Arm
CHAW MUAG ROJ Gas station
CAW Invite TSHEB

CAWV NTSIM Alcohol, CHAW NOJ MOV D i n i n g room


liquor
CHAW NRES NKOJ Port

65
CHAW NRES TSHEB DAI

CHAW NRES TSHEB Parking CO Shake

CHAW NRES TSHEB Railroad CO (tswb) Ring


CIAV HLAU station
CO CEV RAWS SU AB Dance
CHAW NRES TSHEB Bus s t a t i o n KWV TXHIAJ
NTIAV LOJ
COG Plant
CHAW NYOB Address, post
COG LUS Promise
CHAW NYOB (tsev) Home
COJ KEV Guide
CHAW NYOB NRAUM Patio
QAUM TSEV COJ UA Lead

CHAW PIB Ground COOB Many

CHAW RAU TSHEB Garage COV HLUAS Youth

CHAW SIM TOV Laboratory COV MENYUAM KHAWM


TSHUAJ NTSIA TES TSHO Cuff links

CHAW T I A J NRES Platform COV NE EG KHAWB


TOS TSHEB QHOV NYIAJ/KUB Miner

CHAW TOS TSHEB Bus s t o p COV NYUJTWM


NTIAV LOJ Cattle
COV TSAM
CHAW TU MENYUAM Orphanage Benefit
NTSUAG COV UA TAU
Quantity
CHAW UA HAUJLWM Agency CUA
A i r , wind
CHAW UA SI Playground CUA KUB
Heat
CHAW XYAUM MUS Parade CUA TXIAS Air-
KEV conditioning

CHAW ZAUM Seat CUAB YEEJ CUAB Heritage


TAM
CHAW ZAUM HAUV Drive-in
TSHEB NTSIA YEEB movie CUAG Reach
YAM
CUAJ HLIS NTUJ September
CHEB Clean
CWJ MEM AV DAWB Chalk
CHEEB TSAM Area
CWJ MEM KUA Pen
CHIJ Flag
CWJ MEM QHUAV Pencil
CHIM ( t s i s txaus Upset
siab) CWS Shrimp

CHIM ( s i a b phem) Angry CWS HOM LOJ Lobster

CHOJ Bridge D

CHWV Touch DA DEJ SAUM TUS Shower


KAV HLAU
CI (hnub c i ) Bright, shine
DAB NEEG Story
CIA Let
DAB NTXUAV MUAG Sink
CIA QIV/TXAIS Lend
DAB NTXUAV TAIS Kitchen sink
C I A J NTSWJ Wrench DIAV

CIAM TEB KAV District DAG Lie

CIM Sign DAI Hang

66
DAIM DUAV

DAIM Piece DAJ Yellow

DAIM DUAB Picture DAUSLAS ( n y i a j Dollar


dauslas)
DAIM KAWLUS ( k a s Tape
xev) DAV L a r g e , wide

DAIM LO NQI Label DAV HLAU Plane

DAIM MENYUAM Card DAV HLAU KIV Helicopter


NTAWV TXHAV TSHUAB

DAIM NPOG Cover DAV NTXIV Spread

DAIM NQI XA Stamp DAW NTSEV Bitter


NTAWV
DAWB White
DAIM NTAUB NPOG Shawl
XWB PWG DAWB ( t a u dawb) Free

DAIM NTAWV Paper DAWB PAUG Blank

DAIM NTAWV HLA Passport DEB Away, far


CIAM TEB
DE J Water
DAIM NTAWV MUAS Prescription
TSHUAJ DEJ HIAV TXWV Ocean, sea

DAIM NTAWV NTAUB Sheet DEJ KHOV Ice

DAIM NTAWV Money o r d e r DEJ NAG Rainfall


NYIAJ
DEJ NYAB Flood
DAIM NTAWV QHIA Report card
DEJ SIV NTXUAV Turpentine
DAIM NTAWV QHIA Report KUA KOB
COV HAUJLWM UA
LOS DEV Dog

DAIM NTAWV QHIA Resume DHAU Cross, pass


KEV TXAWJ
DHIA Jump
DAIM NTAWV QHIA Map
KEV/ROOB HAV DHIA DEJ Dive

DAIM NTAWV SAU List DHIA SIAB High jump


NPE
DIB Cucumber
DAIM NTAWV SIB Contract
COG LUS DIB DEJ Watermelon,
melon
DAIM NTAWV TXAIS Receipt
KHOOM DIB PAG QAB ZIB Honeydew melon

DAIM PAM PUA Box spring DIB TXAIG Bitter melon


HAUV QAB
DIB TXAIG Cantaloupe
DAIM PHAJ KWV Record
TXHIAJ DIG MUAG Blind

DAIM P I B Ticket DOS Onion

DAIM PIB MUS One-way ticket DOS NTSUAB Green o n i o n

DAIM P I B MUS Roundtrip DU Clean


THIAB LOS ticket
DUA Again, pass
DAIM RUB TAWM Drawer
DUAB UA ZOG Film
DAIM TIAB HNAV Slip
PW DUAV Waist

67
PUB HNAB TAWV

DUB Black HAUV QAB Bottom, down,


under
F
HAUV SIAB Chest
FAIB Divide
HAV ZOOV Jungle
FAUS Bury
HEEV TAS ZOG Terrible
FEEB Minute
HLA C r o s s , pass
F I J DAV HLAU YA Flight
HL AB SE Sash
FUB Jar
HLAU Metal
FWJ TXOB B l a c k pepper
HLI Moon
FWS Perspiration
HLI NTUJ Month
H
HLOB (menyuam Grow
HAIS Say hlob)

HAIS IB TUG Spell HLOOV Change,


NTAWV ZUJ ZUS replace

HAIS KWV TXHIAJ Sing HLOOV MUS Transfer

HAIS LUS Speak HLOOV UA Become

HAIS NQI Bargain HLOOV UA LWM YAM Convert

HAIS RAWS Refer HLUA KHAU Shoestring

HAIS TAWM Propose HLUAS Young

HAIS TIAG Frank, sincere HLUAV TAWS Fire

HAIS TXOG Mention HLUAV TAWS XOB Electricity

HAIV NEEG Citizenship, HLUB Love


nationality,
race HLWB Mind

HAUJLWM Job HMO NTUJ Night

HAUJLWM HAUV Homework HMOO Chance


TSEV (cov h a u j -
lwm l u b t s e v HMOOV Powder
kawm ntawv muab
los) HMOOV NPLEJ Flour

HAUJLWM HAUV Housework HMOOV NTXHUA Starch


TSEV KHAUB NCAWS

HAUJLWM TSIS Freeze HMOOV POB KWS Cornstarcn


KHIAV
HNAB Bag, case
HAUJSAM Monk
HNAB HAUV NCOO Pillowcase
HAU M Fit
HNAB LOOJ TES Glove
HAUM NKAUS Exact
HNAB NQA TAUG Baggage
HAUS Drink KEV

HAUV CAUG Knee HNAB POJ NIAM Purse

HAUV NRUAB NRAB Between, HNAB RAU NTAWV Bookbag


middle
HNAB TAWV ME Wallet
HAUV PLAWV Center ( t x i v neej l i )
HNAB TAWV RAU KHAUB NCAWS IB THEEM

HNAB TAW RAU Suitcase HOM LOJ ME Size


KHAUB NCAWS
HOM LUS HAIS Dialect
HNAB TSHOS Pocket
HOM NIAJ HNUB UA Common
HNAV Wear
HOM QHIA HAUV Curriculum
HNIA Kiss TSEV KAWM NTAWV

HNIAV ( i b t u g ) Tooth HOM SIB TW Game

HNOOS Cough HOM TAU LOS Profit

HNOV Hear HOM TAU TSAM Advantage

HNOV NTXHIAB Smell HOM TAU UA DHAU Experience


LOS
HNUB Day
HOM TSHIAB Modern
HNUB IB Monday
HOM UA KUA Fluid, liquid
HNUB NO Today
HU Call
HNUB NYOOG Age
HUAB Cloud, fog
HNUB OB Tuesday
HUAB CUA Weather
HNUB PEB Wednesday
HUAB TAIS NTUJ God
HNUB PLAUB Thursday
HUV Clean
HNUB QUB Star
I
HNUB RAU Saturday
IB NTXIV Another
HNUB SO HAUJ- Holiday
LWM IB ( i b ntawm Lean
phab n t s a )
HNUB TIM Date
IB CO Amount, p a r t ,
HNUB TSIB Friday quantity

HNUB XYA Sunday IB HLIS NTUJ January

HNYAV Heavy IB HOM Each

HNYUV Intestine IB HOM TXIV LAUM Peas


HUAB XEEB
HOM Item, t y p e ,
sort, kind; IB HOM ZAUB ZOO Leek
section LI DOS

HOM CIA NTSIA Pattern IB NPAB (0.91 Yard


mev)
HOM DAV HLAU Airline
IB NPIB TOOJ ( i b Cent
HOM HAUJLWM Occupation, xee)
profession
IB NRAB Average, half
HOM KAB KE Method,
system IB NTAWM PLAUB Quarter

Trade IB NT I Inch

HOM KEV CAI Tradition IB NTUS Term


THAUM UB
IB PAB Team
HOM KHOOM Quality
IB RUAM Step
HOM KUB HNYIAB Combustible
TAU ZOO IB THEEM Step

69
IB TUG KEV NRHIAV NYIAJ TXIAG

IB TUG Each KEM CAUG Kneel

IB YAM Also, each KEM SEEM Space

IB ZAUG Once KEV Way

K KEV CAI L U CHOJ Law

KAB HLA KEV Crosswalk KEV CEEV Speed

KAB KEV Court KEV DAG Dishonest;


lie
KAB LUS Phrase,
sentence KEV HAIS KWV Concert
TXHIAJ
KAB MOB Disease,
virus KEV HLOB Growth

KAB MOB DEV Rabies KEV HLOOV Alteration


VWM
KEV KHIAV TAWM Fire escape
KAB NTAUS HLAU Steel THAUM TSEV KUB
NYHIAS
KAB NUV NTSES Bait
KEV KHO MOB Treatment
KAB YOOV Insect
KEV LOJ Highway
KAUJ Roll
KEV LOM ZEM Amusement, f u n
KAUM HLI NTUJ October
KEV LOS TXOG Arrival
KAUM IB HLIS November
NTUJ KEV LUV NQI Discount

KAUM OB HLIS December KEV MOB Pain


NTUJ
KEV MOB KEV Sickness
KAUS TAUM Lima bean NKEES

KAUS TIV Umbrella KEV MOB NKEES Illness


TSHAV-NAG
KEV MOB RAWS POB Arthritis
KAV FES Coffee TXHA

KAV HLAU QHIB Faucet KEV MUAB RAU Offer


DEJ
KEV MUAG KHOOM Sale
KAV HLAU TSHAU Drill bit
QHOV KEV MUAJ CAI Eligibility
TXAIS
KAV HLAU TXAIS Antenna
XOV KEV MUS XYUAS Visit

KAV KHOOB PLAWV Pipe KEV NCAJ NCEES Justice

KAV TEB CHAWS Govern KEV NCIG ZOS Beltway

KAW Arrest; block, KEV NCO TXOG Memory


c l o s e , shut
KEV NOJ NYIAJ Corruption
KAWG Last TXIAG

KAWG NKAUS Final KEV NOJ QAB NYOB Health


HUV
KAWM Learn, study
KEV NPAJ Preparation
KAWM NTAWV Educate
KEV NQIS TES UA Action
KAWM TIAV Graduate
KEV NRHIAV NYIAJ Economy
KEM Aisle; room TXIAG
KEV NRHIAV/TSHAWB KEV XAV

KEV NRHIAV/ Search KEV SIB TUA Attack


TSHAWB
KEV SIB TO Race
KEV NTAUS SIAB Patience
NTEV KEV SIB ZE Relation

KEV NTES Capture KEV SIM Test

KEV NTSEEG Trust KEV TAUG KEV Trip, travel

KEV NTSUAS Evaluation, KEV TAWM MUS Departure


measure TAUG KEV

KEV NTSUAS SOV/ Degree KEV TEEM CAIJ Appointment


NO SIB NTSIB

KEV NTXHUA KHAUB Laundry KEV THAJ YEEB Peace


NCAWS
KEV THAUJ XA Transport
KEV NTXHUA QHUAV Dry-cleaning
KEV THOV TXOG Demand
KEV NYUAB SIAB Trouble
KEV THUAM Criticism
KEV PAM TUAG Funeral
KEV T I A J TUS Peace
KEV PIAV QHIA Description
TXOG KEV TSHAIB Hunger
NQHIS
KEV PLOJ TUAG Dead
KEV TSHEB CIAV Railroad
KEV POOB HAUJLWM Unemployment HLAU

KEV POOB SIAB Shock KEV TSIS SIB Conflict


HAUM XEEB
KEV PUAS Damage
KEV TSIS TEB Migration
KEV PUAS SIAB Emotion TSAWS CHAW
PUAS NTSWS
KEV TUAJ YEEM Voluntary
KEV PUB Donation PAB DAWB

KEV QHIA TAS NRHO Detail KEV TXHAWB Support

KEV QHIA UB NO Information KEV TXI DAB/NTUJ Sacrifice

KEV QHUAB QHIA Orientation KEV TXIB HAUJLWM Assignment

KEV SAIB XYUAS Control KEV UA DUA Duplication

KEV SAIB XYUAS Care KEV UA HAUJLWM Employment


(tu)
KEV UA KOM PAUB Identification
KEV SAU NPE Register POM

KEV SAU NPE CIA Registration KEV UA KOM TSIS Strike


HAUM XEEB
KEV SIB NRAUS Collision
KEV UA KOM TSIS Sterilization
KEV SIB NTAUS Crime MUAJ MENYUAM
SIB TUA
KEV UA LAG LUAM Business
KEV SIB NTSIB Meeting
KEV UA PA Respiration
KEV SIB NUG MOO Communication
KEV UA YEEB YAM Show
KEV SIB SAU Unity
KEV XA KHOOM Supply
KEV SIB SAU UA Union
PAB-PAWG KEV XAM PHAJ Math

KEV SIB TSOO Collision KEV XAV Feeling


KEV XAV TAU KWS KE KEV UA VAJTSE

KEV XAV TAU Demand KHOOM SAIB DAB Present


MUAG
KEV XYUAM XIM Attention,
safety KHOOM SIV Material

KEV XYUAM XIM UA Prevention KHOOM SIV ( l a u j Equipment


NTEJ kaub, t a i s d i a v )

KEV YUAV POJ Polygamy KHOOM SIV NTSUAS Tape measure


NIAM NTAU
KHUAM Hang
KEV YUG MENYUAM Birth
KHWS L I Seem
KEV YWJ SIAB Liberty
KIB Fry
KEV ZOO NKAUJ Beauty
KIM Expensive
KEV ZOO SIAB Congratulations
NROG KIS LAS Sport

KHAUB NCAWS Clothing KIV TAUB HAU Vertigo

KHAUB RHUAB Broom KO TW Tail

KHAWB Dig KOB Color

KHAWB (khawb Scratch KOOB HMOO Luck


pob)
KOOB NPE NTO Popular
KHAWS CIA Keep, m a i n t a i n ,
save KOOB NTSIA Pin

KHEEJ Round KOOM HAUM NIAM- P.T.A.


TXIV THIAB XIB
KHI Tie FWB

KHIAV Run KOS MOM Hat

KHIAV RAWS LWM Elope KOS MOM CAWS Cap


TUS MUS PLIAJ

KHIAV TAWM Escape, flee KOS POOS Can

KHIB (1-3-5) Odd KUA CWJ MEM Ink

KHO Fix KUA KOB Paint

KHO KOM HAUM Adjust KUA MIS NYEEM Yogurt


QAUB
KHO KOM RAUG Correct
KUA NPLAUM Glue
KHO KOM RAWS Adapt
KUA TXIV NTOO Juice
KHO KOM ZOO Improve
KUA TXOB Pepper
KHO SIAB TSIS Lonely
MUAJ TUS NROG KUA TXOB LIAB Red pepper
NYOB
KUA TXOB NTSUAB Green pepper
KHOB Cup
KUB ( d e j kub) Hot
KHOB IAV Glass
KUB NYHIAB Burn
KHOOM Object, thing
KWS CAM HLAU Welder
KHOOM NTIAV Private
KWS CAWS PLAUB Hairdresser
KHOOM PUB CIA Gift HAU
SAIB DAB MUAG
KWS KE KEV UA Architect
KHOOM QAB Z I B Dessert VAJTSE

72
KWS KHO HLAUV TAWS XOB LOS NAG

KWS KHO HLAUV Electrician L


TAWS XOB
LAB Million
KWS KHO HNIAV Dentist
LAG LUAM VAJTSE Real e s t a t e
KWS KHO KAV Plumber AV
DEJ
LAG NTSEG Deaf
KWS KHO PLAWV Cardiologist
LAJ KAB Fence
KWS KHO QHOV Ophthalmologist
MUAG LAJ KAB RAWS KEV Turnpike
LOJ
KWS KHO TEEV Watchmaker
LAM FWJ Bottle
KWS KHO TSHEB A u t o mechanic
LAU QAIB Rooster
KWS LUAM NTAWV Printer
LAUJ KAUB Pan, sauce pan
KWS NTAUS HLAU Blacksmith
LAUJ KAUB KAV Coffeepot
KWS NTAUS NTAWV Typist FES

KWS PAUB IB YAM Specialist LAUJ KAUB RAU Teapot


TWG ZOO CES

KWS PHAIS NEEG Surgeon LAUJ KAUB RHAUB Kettle


DEJ
KWS TOV TSHUAJ Druggist,
pharmacist LAUS Old

KWS TSHUAJ Doctor LEEB NKAUB Parrot

KWS TXIAV PLAUB LEEG Tendon


HAU Barber
LEEJ MUAM ( t s i s Miss
KWS TXIAV RIS t a u muaj t x i v )
TSHO Tailor
LEM Turn
KWS TXIAV TSOM
QHOV MUAG Optician L I NTAWM About

KWS UA KEV/UA LIAB Red


CHOJ Engineer
LIAB DAWB MUAG Pink
KWS UA NTSUAS
PHOO Locksmith L I A J TEB Farm

KWS UA VAJTSE LICAS How


Carpenter
KWS XAWS NTAWV Bookbinder LO LUS Word

KWS XAWS RIS Dressmaker LO LUS NTSUAS Fact


TSHO CIA

KWS YEES DAUB Photographer LO PHEM Dirty

KWS YEES TSHUAB Draftsman LOJ Great

KWV T I J Relatives LOJ DAV Huge

KWV T I J NROG Half brother LOJ LEEB Wild


NIAM NROG TXIV
LOM ZEM Funny,
KWV TXHIAJ Song pleasant

KWV YEES Guess LOS ( l o s neeg) Bury

KWV YEES UA Create LOS ( l o s tsev) Come

KWV YEES XAM Estimate LOS NAG Rain


LOS TXOG MIS NYUJ

LOS TXOG Arrive LUB ZOG Energy, f o r c e

LOV Break LUB ZOG TXOJ CAI Power

LOV TES TAW Disable LUJ KEV HNYAV Weigh

LUAG Laugh LUS CEEB TOOM Notice,


statement
LUAG HAUJLWM Goal, plan
LUS HAIS Language
LUAG NTXHI Smile
LUS HAIS KOM UA
LUAG TUG Private RAWS Order

LUAM NTAWV Publish LUS HAIS TSEG


CIA Massage
LUAM RIS TSHO Iron
LUS NTUAS
LUAM TAW NTOG Slide Advice
LUS NUG Question
LUB Bow t i e
RHAIS NTAWM TXOJ LUS QHIA TSIS Secret
NTAUB VAS CAJ TAU
DAB
LUS QHIA TXOG Instruction
LUB CAIJ Moment,
period, LUS ROV Opposite
term
LUS THOV TXOG/ Prayer
LUB CEV Form, shape FIV YEEM

LUB HAUV PAUS Capital LUS TXIAV TXIM Sentence


XEEV TEB
LUV Short
LUB HNUB Sun
LUV LUV Brief
LUB LOG Wheel
LUV NQI Discount,
LUB MLOOG POB Headphone special
NTS EG
LWJ
LUB NEEJ Life Melt
M
LUB NEEJ DHAU History
LOS MAIS (1.61 k i s
l a u s mev) Mile
LUB NEEJ YAV TOM Future
NTEJ MAJ Express; hurry

LUB PLAWV Heart ME Little, small,


minor
LUB PLAWV ZOS Downtown
ME NTSIS Some
LUB QE Egg
MENYUAM ( i b t u g ) Child
LUB SO TAWM Eraser
MENYUAM ( n t a u Children
LUB TAIS Bowl tus)

LUB TEEV COJ Watch MENYUAM DEJ Creek

LUB TEEV DAI/ Clock MENYUAM KAWM Pupil


TXAWB NTAWV

LUB TXAIS DUAB Television MENYUAM MIV Kitten


UA ZOG ( t h i v i )
MENYUAM NTSUAG Orphan
LUB VAJ YUG Zoo
TSIAJ MENYUAM ROJ HMAB Doll

LUB YEES DUAB MIS NYUJ Milk


74
MIS NYUJ KHOV NCE RAU NTAWM

MIS NYUJ KHOV Ice cream MUAJ KAUM OB Dozen

MIV Cat MUAJ KOOB NPE Famous

MLOOG Listen MUAJ LA J LI M Awake


PLAB PLAW
MLOOG TUS HLOB Obey
MUAJ NYIAJ/NPLUA Wealthy
MLUAS Calm NWJ

MOB Hurt, sick, MUAJ 0.47 L I V Pint


sore
MUAJ PLUAJ SIAB
MOB HNIAV Toothache ZOO Goodwill

MOB NTSWS Tuberculosis MUAJ ROOJ TOG


TXAJ CHAWS NROG Furnish
MOB NTSWS TXHAM Pneumonia
DEJ MUAJ SIAB HLUB
NEEG TXOM NYEM Humanitarian
MOB PLAB Stomachache
MUAJ TIAG True
MOB RAWS NTAWM Rheumatism
TEJ POB TXHA SIB MUAJ TSWV YIM UA Capable
TXUAS TAU

MOB RWJ HAUV Ulcer MUAJ TXIM TXHAUM Guilty


PLAB QUA
MUAJ XWM Happen
MOB TAUB HAU Headache
MUAJ XWM ( s i b Accident
MOB UA PA TSIS Asthma tsoo)
NTO
MUAJ ZOG Strong
MOB ZAWV PLAB Diarrhea
MUAS Buy, p u r c h a s e
MOS Young
MUS Go
MOS LWJ Deer
MUS NKAG NROG Attend
MOS LWJ HOM Elk
LOJ MUS TAW Walk

MOS TXWV Bullet N

MOV NPLAUM Glutinous rice NAB Snake

MUAB Take NAG HMO Yesterday

MUAB CIA Put NAJ NPAWB Number

MUAB PAB Provide NAJ NPAWB CIA/ Account


TXAIS NYIAJ
MUAB PUB Offer
NAS TSUAG NTAUS Mouse
MUAB RAU Give TUS

MUAB TSO Put NCAIM Separate

MUAG Sell; smooth NCAJ True

MUAG NTEEV Gentle NCAJ ( s i a b Honest


ncaj)
MUAJ Have
NCAWS Kick
MUAJ CAI Reasonable
NCE NTOO Climb
MUAJ CAI SAIB Responsible
XYUAS NCE NTXIV Raise

MUAJ CAI TXAIS Eligible NCE RAU NTAWM Depend

75
NCE RAU NTAWM YUS NEEG XYUAS P I B

NCE RAU NTAWM Independence NEEG NYOB TSEV Tenant


YUS NTIAV

NCEB Mushroom NEEG PAJ HLWB Idiot


QEEB
NCEJ Post
NEEG P E J XEEM Civilian
NCEJ QAB Thigh
NEEG PHEM NTAWM Pirate
NCIG Around NTUG DEJ

NCIG VAJ VOOG Circle NEEG SAU NPE Registrar


KAWM NTAWV
NCO Miss
NEEG TAUG KEV Pedestrian
NCO TAU Recognize,
remember NEEG THOJ NAM Immigrant

NCO TEB CHAWS Homesick NEEG TOJ SIAB Highlander

NCO TXIAJ NTSIS Appreciate NEEG TSAV NKOJ Sailor

NEEG Citizen, NEEG TSAV TSHEB Driver,


person chauffeur

NEEG ASMESLIVKAS American NEEG TSAV TSHEB


NTIAV LOJ Bus driver
NEEG CEEV XWM Police officer
NEEG TSAV TSHEB
Cab driver
NEEG HAIS PLAUB Attorney, TAV X I S
NTUG lawyer
NEEG TU T I A J
Yardman
NEEG KHAWS NTAUB Accountant NYOM
NTAWV NYIAJ
TXIAG NEEG TU VAJTSE Housekeeper,
janitor
NEEG KHAWS NTAWV Bookkeeper
NEEG TUA T S I A J Butcher
NEEG KHAWS NYIAJ Cashier
NEEG TXAWV TEB Alien
NEEG KHIAV Operator CHAWS
TSHUAB
NEEG TXHAB DEJ Bartender
NEEG KHO MENYUAM Pediatrician CAW
YAUS
NEEG TXHAIS LUS Interpreter,
NEEG KHO MOB Physician translator

NEEG KHO POJ Gynecologist NEEG UA L I A J Farmer


NIAM COV KAB MOB TEB

NEEG LAUS Adult NEEG UA MOV CI Baker

NEEG MOB Patient NEEG UA NOJ Cook

NEEG MUAG KHOOM Clerk NEEG UA ZAUB MOV Dietitian


HAUV TSEV KHO
NEEG NQA KHOOM Porter MOB

NEEG NROG C A I J Passenger NEEG XA KHOOM D e l i v e r y man

NEEG NTAUS NTAWV Clerk typist NEEG XA XOV L i a i s o n person,


messenger
NEEG NTXHUA Laundryman
KHAUB NCAWS NEEG XAWS ROOJ-
TOG Upholsterer
NEEG NYOB COOB Crowd
UA KE NEEG XYUAS NEEG Nurse
MOB
NEEG NYOB NTAWM Resident
IB THAJ CHAW TWG NEEG XYUAS P I B
Conductor
76
NEEG ZEJ ZOS NQI

NEEG ZEJ ZOS Neighbor NPAJ SI A UA Risk

NEEG ZOV MENYUAM Babysitter NPAU SUAV Dream

NEEG ZOV QHOV Guard NPAV LUS Promise


ROOJ
NPAWG Cousin
NEES Horse
NPE Name
NIAJ HNUB E v e r y day
NPE MENYUAM YAUS Nickname,
NIAM Mother surname

NIAM NTXAWM Aunt NPE TSEV MUAG F i v e and t e n


KHOOM store
NIAM POG Grandmother
NPIB IB XEE Penny
NIAM QHUAV TXIV Sponsor
QHUAV NPIB KAUM XEE Dime

NIAM TAIS Mother-in-law NPIB TSIB XEE Nickel

NIAM TSEV Housewife NPIB NEES NKAUM Quarter


TSIB
NIAM-TXIV Parent
NPLAIG Tongue
NKAG SIAB Understand
NPLOOJ NTOOS Leaf
NKAUM Hide
NPOG Cover
NKAUS XWB Only
NPOJ POB Ball
NKAWG Pair
NPOO TSEV Floor
NKAWM KHAU Shoes
NPUA Pig
NKAWM KHAU KHIAB Sandals
NPUAJ TEG Applaud
NKAWM KHAU LOOJ Boots
PLAB HLAUB NQA Bring, carry

NKAWM KHAU NTAUB Sneakers NQAIJ Meat

NKAWM KHAU SAB Overshoes NQAIJ HAUV DEJ Seafood


NRAUD HIAV TXWV

NKAWM VUAM TXWJ Socks NQAIJ MENYUAM Veal


NYUJ
NKEES Tired
NQAIJ NCEJ QAB Ham
NKHAUS Curve
NQAIJ NPUAS Pork
NKOJ Boat, ship
NQAIJ NYUG Beef
NKUAJ Cage
NQAIM Narrow
NO Cold
NQE Chapter,
NO TSHEE Shiver section;
d e g r e e ; grade
NOJ Eat
NQE KAWM Course
NOJ QAB NYOB ZOO Fine
NQE KAWM RAU Semester
NOJ TSIAB Celebrate HLI

NOOB Grain, seed NQE LAUJ Hook

NOOB HNAV Sesame NQHIS DEJ Thirsty

NOOG Bird NQI Price, value

77
NQI C A I J TSHEB NTSES

NQI CAIJ TSHEB Fare NTAUB PUA TSEV Carpet

NQI KAWM NTAWV Tuition NTAUB QHWV TES Bandage


TAW
NQI NTIAV TSEV Rent
NYOB NTAUB SO TAIS Dishtowel
DIAV
NQI THEM KEV Insurance
TXHAWJ XEEB NTAUB XO Silk

NQI XA NTAWV Postage NTAU S Beat, h i t

NQIS TES U A Process NT AU S KEV PHOOJ Acquaint


YWG
NQOS Swallow
NTAU S NQI Prize
NQUS TSEV Vacuum c l e a n e r
NTAU S NTAWV Type
NRAIM Hide
NTAUS POB TES- Tennis
NRAM QAB Below NIV

NRHIAV Explore, find, NTAUS TS WV YIM Invent


seek UA YAM TSHIAB

NRHIAV KEV S I B Acquaint NTAWM Within


PAUB
NTAWM IB PUAS Percent
NRHIAV POM Discover
NTAWM IB SAB Next
NRHIAV/TSHAWB Search
NTAWV SO QHOV Napkin
NROG Include; with NCAUJ

NROG UA Cooperate NTAWV TXHUAM Sandpaper


NTOO
NROV ( h a i s l u s Aloud
nrov) NTES Arrest

NROV (suab nrov) Loud NTEV Long

NRUAB QAUM Back NTIAJ TEB Earth, world

NRUAS Drum NTIAV Rent

NTAB SAUM DEJ Float NTIAV (dej Shallow


ntiav)
NTAU L o t s , many,
much, s e v e r a l NTIAV NYOB Lease

NTAU DUA More NTIV NPLHAIB Ring

NTAUB Fabric, linen NT IV TAW XOO Toe

NTAUB CEEV Diaper NTIV TES Finger


ZIS
NTOG Fall
NTAUB NPOG QHOV Curtain
RAI NTOO Wood

NTAUB NTAWV Document NTSE (neeg ntse) B r i g h t , smart,


wise, i n t e l l i -
NTAUB PLAUB Wool gent
TSIAJ
NTSE ( r i a m ntse) Sharp
NTAUB PUA CHAW Bedspread
NTSEEG Believe
NTAUB PUA ROOJ Tablecloth
NTSEJ MUAG Face
NTAUB PUA TAW Rug
ROOJ NTSES Fish

78
NTSES DEJ TSUAG NYIAJ NPIB NYIAJ CHOJ

NTSES DEJ TSUAG Trout NTXEEV Reverse

NTSES PAS THU Codfish NTXHAIS Daughter, girl

NTSES PAS THUS Tunafish NTXHAIS TSHIAB Stepdaughter


HOM LOJ
NTXHAIS XEEB Niece
NTSES XAS DIS Sardine NTXWV

NTSEV Salt NTXHIAB Odor, s m e l l

NTSHAI Fear, afraid NTXHUA Wash

NTSHAV Blood NTXHUA KHAUB Launder


NCAWS
NTSHAV LOS/TAWM Bleed
NTXHW Elephant
NTSHIAB Clear
NTXIM NYIAM Gracious
NTSIA Look, watch
NTXIM YUAV Possible
NTSIA ( n t s i a pob Seed TAU
kws)
NTXIV Again, extra,
NTSIA L I A J QHOV Bolt further
ROOJ
NTXIV MUS Continue
NTSIA POM View
NTXIV RAU Add, plus
NTSIA SAU Copy
NTXIV RAU KOM Fill
NTSIA THAWV Nail PUV

NTSIA THAWV Screw NTXOV Early


NTSWJ
NTXUAG Include
NTSIAB LUS HAIS Purpose
CIA NTXUAV Wash

NTSIAB LUS SAU Subject NTXUAV DUAB Develop


HAIS TXOG
NTXUB Hate
NTSIAB LUS UA Policy
RAWS NUG Ask

NTSIAG TO Calm, q u i e t NUG XYUAS Investigate

NTSIAV Grain NUV LOS TUAV TES Greet


NUG KEV NYOB ZOO
NTS IB Meet
NYEEM (av nyeem) Thick
NTSIS NTSE Edge
NYHAV IB TOOS Ton
NTSUAB Green
NYHAV NPAUM L I Ounce
NTSUAG XYOOB Bamboo shoot 28.35 KAS LAS

NTUAS Urge NYIAG S t e a l , rob

NTUAV Vomit NYIAG MENYUAM Kidnap

NTUB DEJ Wet NYIAJ Cash, money

NTUG End NYIAJ (npib) Silver

NTUG DEJ HIAV Coast NYIAJ HLI Salary


TXWV
NYIAJ NPIB Coin
NTUJ Sky
NYIAJ NPIB NYIAJ Silverware
NTUS KEV CHOJ

79
NYIAJ NTXIV PHAU NTAWV TXHAIS LUS

NYIAJ NTXIV Change PAJ YEEB NTSHA Purple

NYIAJ TSAM NTXIV Interest PAM PUA SAUM TOJ Mattress

NYIAJ TSO UA Deposit PAM VOV Blanket


NTEJ
PAS DEJ Dam
NYIAJ-KUB Jewelry
PAUB Know
NYIAM Like
PAUB CAI Gracious,
NYIAS Thin polite

NYOB L i v e , stay; PAUB HAIS OB HOM Bilingual


locate IUS

NYOB NTAWM Depend PAUB TAU Recognize

NYOB NTEV Permanent PAUB TXOG Aware;


knowledge
NYOB TWJ YWM Calm
PAUS NTSIS Cause
NYOM Grass
PAUV Replace
NYUAB Difficult,
hard PAWG Group, mass

NYUAB SIB CHAB PAWG TUB ROG Army


Complicate
SIB CHAWS
PAWG TUB ROG Air Force
NYUJ NRUAB NTUG
Cow
O PEB HLIS NTUJ March

OB HLIS NTUJ February PEJ XEEM People

OB LEEG Both PEJ XEEM HUAB Population


HWM
OB TOM Double
PEM HAUV NTEJ Front
OB ZAUG Twice
PHAB HNUB POOB West
OS Duck
PHAB NTAWV Page
OS CAJ DAB Goose
NTEV PHAB NTSA Wall

P PHAB GUAM TEB North

PA Air PHAIB Card

PA DEJ TEEV Lake PHAJ Plate

PAB Aid, assist, PHAJ NQA ZAUB Tray


help, serve, MOV
support
PHAJ TAIS DIAV Dishes
PAB (pab n y u j Group
twm) PHAU MENYUAM Pamphlet
NTAWV
PAB NEEG Mop
PHAU NTAWV MUAJ Directory
PAJ HLWB Brain NPE TEJ CHAW UB
NO
PAJ NPLEG Pudding
PHAU NTAWV NYEEM Book, t e x t b o o k
PAJ NTAUB Embroidery
PHAU NTAWV SAU Notebook
PAJ NTOOS Flower *
PHAU NTAWV Dictionary
PAJ POB KWS Popcorn TXHAIS LUS

80
PHEEJ Y I G QAB L I VAS NI LAS

PHEEJ YIG Cheap PLUAS SU Lunch

PHEM Bad; u g l y PLUAS TSHAIS Breakfast

PHOOJ YWG Friend POB Box

PHOOJ YWG KAWM Classmate POB KAB NTXAU Pimple


NTAWV UA KE
POB KHOOM Package
PHOS Pound
POB KWS Corn
PHUA Split
POB NTSEG Ear
PHUAM KAUV CAJ Scarf
DAB POB TAWB Basket

PHUAM SO CEV Towel POB TAWS Ankle

PHUAM SO NTSWG Handkerchief POB TES Wrist

PIAM THAJ Sugar POB TXHA Bone

PIB Begin, start POB ZEB Rock, s t o n e

PIV TXWV Example POG KOOB YAWG Ancestor


KOOB
PIV XAM Pretend
POG YAWG Grandparents
PLAB Stomach
POJ HUAB TAIS Queen
PLAB MOG Abdomen
POJ NIAM Female, woman,
PLAM Loose lady, wife

PLAS Owl POJ NIAM NQA Waitress


ZAUB MOV
PLAUB Four
POM See
PLAUB FAB SIB Square
LUAG POM TAWM
Appear
PLAUB FWJ TXWV Mustache POM ZOO
Approve
PLAUB HAU Hair POOB
Fail
PLAUB HLIS April POOB SIAB Shock
NTUJ
POOB TAWG Crush
PLAUB NOOG Feather
POV Throw
PLEEV KUA KOB Paint
POV NTAWV Vote
PLHAUJ TAUB Gourd
PUAB TSAIG Jaw
PLHAUJ TAUB NKAS Gallon
LOOS (3.78 lam PUB Feed
fwv)
PUB UA Allow, permit
PLIG Spirit
PUV Full
PLOJ Loss
PUV NKAUS Complete
PLOJ LAWM Loss
PW Sleep
PLUA TSHAUV Dust
Q
PLUAG Poor
QAB Delicious
PLUAS HMO Dinner
QAB L I VAS NI Vanilla
PLUAS MOV Meal LAS
QAB LO RAJ

QAB LO Appetite QHOV TOD There

QAB ZIB Sweet QHOV TSHIJ Well

QAIB Chicken QHOV TWG LOS TAU Anywhere

QAIB COV TXWV Turkey QHOV YUAM KEV Error

QAUB Sour QHUA Guest

QAUG ZOG Weak QHUAB QHIA Advise,


recommend
QAUV Model
QHUAV Dry, empty
QAUV RIS TSHO D r e s s form
QHWS NTSEJ Earring
QEEB Late; slow
QHWV Cover
QHIA Teach, tell
QIA DUB Selfish
QHIA RAU Recommend
QIB Level
QHIAV Ginger
QIJ Garlic
QHIB Open
QIS Low, short
QHOV ( l u b qhov) Hole
QIS POB TXHA Sprain
QHOV CHAW Place
QIV Borrow
QHOV CHAW P I B Base
QOOB LOO Product
QHOV CHAW TUAV Headquarters
HAUJLWM TSEEM QOS YAJ YWM Potato
CEEB
QOS YAJ YWM QAB Sweet p o t a t o
QHOV CUB NTE Fireplace ZIB

QHOV HAUV QAB Bottom QUB Old

QHOV MUAG Eye QUB ZAUB QUB MOV Garbage

QHOV NCAUJ Mouth QW CEM Protest

QHOV NTEV Length QW QUAJ Scream

QHOV NTSWG Nose QWS-RAUJ Tools

QHOV NTXA Grave R

QHOV NYIAJ/KUB/ Mineral RAB CHAIS Razor


HLAU
RAB DIAV Spoon
QHOV QA Throat
RAB DIAV KAV FES Teaspoon
QHOV QUAV TSHEB Trunk
RAU KHOOM RAB KAW Saw

QHOV RAI Window RAB KOOB Needle

QHOV ROOJ Door RAB PHOM Gun

QHOV ROOJ KHIAV Fire exit RAB RAUJ Hammer


HLUAV TAWS
RAB RAWG Fork
QHOV ROOJ LOJ Porch
RAB RAWG TAIS Chopsticks
QHOV ROOJ Entrance
NKAG RAB RIAM Knife

QHOV ROOJ TAWM Exit RAJ Flute

82
RAU HLI NTUJ RUB

RAU HLI NTUJ June ROJ AV Gasoline

RAU NQI Prize ROJ EJXAS Fuel

RAU NTXIV Complete ROJ HMAB Rubber

RAU TXIM Punish ROJ ZEB NTSUAM Gas

RAUG LUS TSIS Charge ROOB Mountain, hill


ZOO
ROOB RIS Crab
RAUG MOB I n j u r e , wound
ROOJ Table
RAUG NPLUA Charge
ROOJ HAUJLWM Program
RAUG NQI Cost
ROOJ KAV FES Coffee table
RAUG RAWS CAI Legal
ROOJ NOJ MOV Dining table
RAUG RAWS NTAUB Official
NTAWV ROOJ SAIB XYUAS Committee

RAUG YOG Right ROOJ TOG TXAJ Furniture


CHAWS
RAUM Kidney
ROOJ TSAV XWM Department
RAWS Chase SAIB XYUAS

RAWS QAB Follow; ROOJ TSEEM FWV Congress


pursuit KAV TEB CHAWS

RAWS TSIAJ Hunt ROOJ TXAWB TEEB Vanity table

RHO Withdraw ROOJ UA KEV LOM Orchestra


ZEM
RHO MENYUAM TAWM Abortion
ROOJ VAG Gate, post
RHUAV Ruin, destroy
ROOJ ZAUM Chair
RIAM PHOM Weapon
ROOJ ZAUM NTEV Sofa
RIAM-TXUAS Tools
ROOJ ZAUM TIAG Armchair
RIS CEG LUV Bermuda s h o r t s TES

RIS HNAV Pants, ROV MOB DUA Relapse


trousers
ROV QAB Return
RIS NTAUB TXHAV Jeans
ROV QAB LOS Come back
RIS TSHO Cloth
ROV UA DUA React
RIS TSHO HNAV PW Pajamas
ROV UA KOM MUAJ Reinforce
RIS TSHO HNAV UA Dress ZOG DUA
ZAM
ROV UA TSO Rehearse
RIS TSHO LOJ Suit
RU TSEV Roof
RIS TSHO SAB
HAUV Underwear RUAJ Firm

RIS TSHO UA TEJ RUAM Dumb,


CE Pantsuit
ridiculous
ROG RUAM ( t s i s ntse)
Fat Fool
ROG DHAU HWV RUAM TSIS PAUB
LAWM QAB HAU Stupid
Overweight
ROJ RUB Pull
Oil
RWB SUAB

RWB Cotton SIAB TXIA NTSHAV Cruel

S SIB Light

SAB CEG Leg SIB FAIB Share

SAB HNUB TUAJ East SIB HAUM Correspond

SAB LAUG Left SIB HLOOV Exchange

SAB NRAUM ZOOV Exterior, SIB KHO UA IB Organize


outside PAB

SAB NTEV Length SIB NPAUG Equal

SAB SAUM NPOO AV Surface SIB NTAUS SIB Fight


TUA
SAB XIS Right
SIB NUG (sam Interview
SAI Quick Phaj)

SAI SAI NO Recent SIB PIV Compare


(nyuam qhuav no)
SIB RAUG Correspond
SAIB Watch
SIB SAU Form, join
SAIB TSIS TAUS Discriminate
SIB SAU UA KE Unite
SAJ Taste
SIB SAU UA KEV Party
SAU Write LOM ZEM

SAU HOM LUJ Score SIB THAM Discuss


TAU
SIB TOV Mix
SAU NPE Enroll
SIB TSHUAM UA KE Merge
SAU YUAS Endorse, sign
SIB TUA Attack
SAUM NTHAB Attic
SIB TW Compete, r a c e
SAUM TOJ Above
SIB TXAWV Vary
SAW ( t s i m sawv) Get up
SIB TXUAM Mix
SAWV CAJ DAB Necklace
SIB TXUAS Join
SAWV HLAU Chain
SIB XYAWS Mix
SE (sau s e ) Tax
SIB YUAV Marry
SEEM Rest
SIJHAWM Occasion, time
SIAB High, tall
SIJHAWM MAJ Rush hour
SIAB DAWB Generous,
gracious, kind SIJHAWM TSIS UA Spare t i m e
DABTSI
SIAB KAWG NKAUS Top
SIM Try
SIAB LUV Impatient
SIV Use; spend
SIAB NKHAUS Dishonest
SIV TAWV Belt
SIAB NTEV Patient
SO Break, relax,
SIAB NTXIV Rise rest

SIAB PHEM Cruel SOV Warm

SIAB TAWV Brave SUAB Sound, v o i c e

84
SUAB KWV TXHIAJ THAWJ SAIB XYUAS NEEG UA HAUJLWM

SUAB KWV TXHIAJ Music TAWM MUS Leave

SUAB NROV Noise TAWM MUS CUAG Outreach

SUAB PUAM Sand TAWS TEEB Light

SUAV (1-2-3) Count TAWV Hard

SWB Defeat TAWV RUAJ Solid

T TE Snow

TAG K I S Tomorrow TEB Respond

TAM ( h a i s / u a tarn) Represent TEB CHAWS Country

TAMSIM NTAWD Sudden TEB LUS Answer

TAMSIM Present TEE Drop

TAMSIM NO Now TEE DUB DUB Period

TAS End, finish TEEB CI Light

TAS DU LUG Empty TEEB MEEM Problem

TAS NRHO All TEEB NYEM Flashlight

TAS UB NO General TEEB TXAWB Lamp

TAS ZOG Extreme TEEV SIJHAWM Hour

TAU Gain TEJ HOM Some

TAU LAWM Ready TEJ LUB Some

TAU NYIAJ Earn TEJ LUB CAIJ Temporary

TAU TSAM Profit TEJ VUAG Wave

TAUB DAG Pumpkin TES TAW TUAG Paralysis

TAUB HAU Head TES TSHO Sleeve

TAUG KEV Travel THAIV Defend,


protect
TAUJ DUB Citronella
THAJ TSAM Area
TAUM NTEV String bean
THAM Talk
TAUM PAUV Soybean, bean
sprout THAUM During

TAV Rib THAUM IB TAG Midnight


HMO
TAW TES Point
THAUM UB Before
TAWB Cage
THAWB Push
TAWG Break, b r o k e n ;
explode THAWJ CEEV Sheriff
XWM
TAWG UA T E J PAB Split
TEJ DAIM THAWJ KAV TEB President
CHAWS
TAWM FWS Perspire, sweat
THAWJ SAIB TSEV Principal
TAWM HAUJLWM Resign KAWM NTAWV

TAWM HAUJLWM VIM Retire THAWJ SAIB XYUAS Foreman


TXOJ KEV LAUS NEEG UA HAUJLWM

85
THAWJ TSEV KAB XWM TSEV CIA NYIAJ

THAWJ TSEV KAB TIG Turn


XWM
TIS (kooj t i s ) Wing
THAWV Box
TOB Deep
THEE Coal
TOG HAUV NCOO Pillow
THEEM Level
TOJ ROOB Hill
THEEM HAUV QAB Basement,
downstairs TOM Bite

THEEM PIB Base TOM HAU NTEJ Ahead

THEEM SAUM TOJ Upstairs TOM NTEJ Forward; next

THEM (nyiaj) Pay TOM QAB A f t e r , back,


behind, l a s t
THEM COV NYIAJ
TSHUAJ NQI Reimburse TOS Wait

THIAB TOTAUB Understand


And
THIM ROV QAB TSA KHOB HAUS Toast
Retreat FOOM KOOB HMOO
THOOB
Bucket TSAB NTAWV Letter
THOOB NTIAJ TEB
International TSAB NTAWV HOM Registered
THOOJ SAU NPE CIA mail
Piece
THOOJ AV TSAB NTAWV XA Air letter
Land NRUAB NTUG
THOOJ KUB
Gold TSAB XOV NTAUS Telegram
THOOJ NQAIJ LEEG
Muscle TSAUG ZOG Asleep
THOV
Ask, pray TSAUS NTUJ Dark
THOV HAWM
Hope, w i s h TSAV Drive
THOV TXIM
Excuse, pardon TSAWG Small
THOV ZAM TXIM
Apologize TSAWG DUA Less
TI
Narrow TSAWG KAWG Minimum
TIAB NKAUS
Skirt
TIAJ Decrease,
Field TSAWG ZUS reduce
T I A J NRAUM QAUM
TSEV Back y a r d Spread
TSEB
T I A J TSHAV PUAM Desert Important
TSEEM CEEB
T I A J XYAUM TES Athletic field Great
TSEEM CEEB HEEV
TAW
Government
TSEEM FWV
TIAM NEEJ Century
TSEEM FWV TUG Public
TIAMSIS But
TSEEM TSIS TAU Occupied
TIAV Finish KHOOM

TIAV LAWM Ready TSEEM TSIS TAU Pure


MUAJ TUS KOV
TIAV RAWS SIAB Succeed
NYIAM TSEG Save

TIB NEEG Human TSEV CIA NYIAJ Bank

86
TSEV HAIS PLAUB NTUG TSHAWB XYUAS

TSEV HAIS PLAUB Court TSEV MUAG NTAWV Bookstore


NTUG NYEEM

TSEV HAUJSAM Pagoda TSEV MUAG Drugstore


TSHUAJ
TSEV KAB XWM Agency, office
TSEV MUAG ZAUB Grocery store
TSEV KAB XWM KAV City hall MOV
20S
TSEV NEtij Family,
TSEV KAV XWM Police station household

TSEV KAW NEEG Jail TSEV NOJ MOV Restaurant


RAUG TXIM (them n y i a j )

TSEV KAWM NTAWV School TSEV NOJ MOV Delicatessen


RAWS QAUV
TSEV KAWM NTAWV
DAWB Public school TSEV NTIAV PW
(horn l o j ) Hotel
TSEV KAWM NTAWV
MENYUAM LUV 5 Nursery TSEV NTIAV PW
(horn me) Motel
XYOOS

TSEV KAWM NTAWV Kindergarten TSEV NTSIA YEEB


Movie t h e a t e r
RAU COV LUV 6 YAM
XYOO
TSEV QHOV TAUB Prison
TSEV KAWM NTAWV University
THEEM KAWG TSEV TEEV NTUJ Church

TSEV KAWM NTAWV High school TSEV TEEV NTUJ Parochial


THEEM NRAB LUB TSEV KAWM school
NTAWV
TSEV KAWM NTAWV Elementary
THEEM P I B school TSEV TSO NPIB Laundromat
NTXHUA KHAUB
TSEV KAWM NTAWV College NCAWS
THEEM SIAB
TSEV UA KHOOM Company,
TSEV KEM Apartment UB NO factory,
industry
TSEV KHAWS NTAWV Library
TSEV UA YEEB Theater
TSEV KHEEJ House YAM

TSEV KHO MOB Hospital TSEV XA NTAWV Post office

TSEV KHW Market TSHAIB PLAB Hungry

TSEV KHW LOJ Supermarket TSHAIS Move

TSEV KHW TEEM Fair TSHAJ Exceed


CAIJ
TSHAJ PLAWS Most
TSEV LOJ Building
TSHAJ SIJHAWM Overtime
TSEV LOJ MUAG Department
KHOOM SIV store TSHAJ XO Advertize

TSEV MOV Kitchen TSHAJ XO TAWM Declare

TSEV MUAG KHAU Shoe s t o r e TSHAU QHOV Drill

TSEV MUAG KHOOM Store TSHAV Field

TSEV MUAG KHOOM TSHAV DAV HLAU Airport


PHEEJ YIG Thrift shop
TSHAWB Explore
TSEV MUAG KHOOM
UA TSEV Hardware s t o r e TSHAWB XYUAS Check, i n s p e c t

87
TSHEB TSIS NCO

TSHEB Car, TSHUAJ HOM PLEEV Ointment

automobile TSHUAJ KHE MI Chemical


TSHEB CIAV HLAU
Train TSHUAJ LOM Poison
TSHEB MAUS TAUS
Motorcycle TSHUAJ LUB Pill
TSHEB NOJ MOV
Dining car TSHUAJ MUAJ Vitamin
TSHEB NTIAV LOJ ZOG
Bus
TSHEB TAV XIS TSHUAJ NROJ Herbal
Cab, taxi medicine
TSHEB THAUJ
KHOOM Truck TSHUAJ NTSUAV Detergent
TSEV
TSHEB THAUJ NEEG Ambulance
MOB TSHUAJ TXHUAM Toothpaste
HNIAV
TSHEB TUAM (nees Bicycle
zab) TSHUAV NQI Owe

TSHEE Shake TSIAJ-TXHU Animal

TSHEM TAWM Delete TSIB HLIS NTUJ May

TSHIAB New TSIM ( t s i m ntawm Wake up


dab ntub l o s )
TSHIAB ( n q a i j Fresh
tshiab) TSIM NEEJ Settle

TSHO Shirt TSIS POM ZOO Object


NROG
TSHO HNAV NPOG Bathrobe
CEV TSIS CUS Dull

TSHO HNAV NYOB Housecoat TSIS DAG Honest


HAUV TSEV
TSIS DU Rough
TSHO HNAV TUAJ Blouse
SAB NRAUD TSIS HAUM Oversize

TSHO LOJ Coat TSIS HNOV LUS Dull

TSHO NTAUB TIV Sweater TSIS KAM TXAIS Deny


NO
TSIS KHOOM Busy
TSHO TAWV TIV Jacket
NO TSIS MUAB SIAB Ignore
RAU
TSHO TIV NAG Raincoat
TSIS MUAJ MOB Healthy
TSHUAB DHOS Lathe
TSIS MUAJ NQI Waste
TSHUAB NTX-HUA Washing
KHAUB NCAWS machine TSIS MUAJ NROG Exclude

TSHUAB PA Blow TSIS MUAJ TSWV Incapable


YIM UA TAU
TSHUAB TSHEB Engine
TSIS MUAJ TUS Alone
TSHUAB TXIAV Lawn mower NROG NYOB
NYOM
TSIS MUAJ TUS Nobody
TSHUAB ZIAB Dryer TWG
KHAUB NCAWS
TSIS MUAJ ZOG Weak
TSHUAJ Drug, m e d i c i n e
TSIS NCAJ Cheat
TSHUAJ DIAS TAUB Aspirin
HAU TSIS NCO Forget
TSIS NCO QAB LAWM TUA NEEG

TSIS NCO QAB Unconscious TSIS UA NTXIV


LAWM ( t u a g i b LAWM Renounce
tsig)
TSIS XAM LUAG
TSIS NKAG SIAB Misunderstand TEJ Selfish

TSIS NROG Without TSIS X I S NYOB


Sick
TSIS NTEV Temporary TSIS YOG
Wrong
TSIS NTXUAG Without TSIS ZOO
Ugly
TSIS NYIAM Dislike TSIV
Move
TSIS NYIAM TSO Serious TSO
DAG Drop
TSO DAG
TSIS NYUAB Simple Joke
TSO KEV
TSIS PAUB CAI Impolite, rude Permit
TSO NYIAJ UA
TSIS PAUB NTAWV Illiterate LAG-LUAM Investment

TSIS POM ZOO Illegible TSO TAWM Release


(nyeem t s i s t a u )
TSO Z I S Urinate
TSIS POM ZOO Oppose
NROG TSOB NTOO Plant, tree

TSIS PUB TUS TWG Confidential TSOM IAV Mirror


PAUB
TSOM IAV QHOV Glasses
TSIS RAUG Wrong MUAG

TSIS RAUG RAWS Inappropriate TSOO Beat, b r e a k ,


smash
TSIS RAUG RAWS Illegal
CAI TSOO KOM TAWG Grind
MOS MOS
TSIS RAUG ZOO Imperfect
TSOO UA KOM TAWG Crash
TSIS RUAJ Loose
TSOOM NEEG Nation
TSIS SAIB XYUAS Careless
TSOV Tiger
TSIS SIV NEEG Automatic
( t a u s mas t i v ) TSOV ROG War

TSIS TAU RAWS Desperate TSUAV Chop


SIAB NYIAM
TSUM SO Recess
TSIS TSHAIS Immobile
CHAW TSUM TSIS UA Quit

TSIS TSHUA MUAJ Rare TSWB CEEB TOOM F i r e alarm


HLUAV TAWS
TSIS TSHUA TSEEM Minor
CEEB TSWV TSEV Host

TSIS TSHUAJ SIAV Rare TSWV YIM Idea

TSIS TU Careless TU NTIV TES KOM Manicure


ZOO NKAUJ
TSIS TUAJ Absent
TU SIAB Sad, sorry
TSIS TXAIS Reject
TUA Kill
TSIS TXAUS SIAB Complaint;
upset TUA KAB MOB Disinfectant

TSIS TXAWJ XAV Impolite TUA NEEG Murder


TUA PHOM TXAUS NTSHAI

TUA PHOM Shoot TUS PAB Assistant

TUA TSIAJ QUS Hunt TUS PAS NTSUAS Ruler


(maib mev)
TUAG D i e , dead
TUS PAUB KEV Economist
TUAG DEJ Drown NYIAJ TXIAG

TUAJ Present TUS PAUB TXOG Scientist


NEEG/TSIAJ/DEJ/
TUAJ YEEM Apply NTOO

TUAV Hold TUS PAUB TXOG Psychologist


SIAB NEEG
TUB Son
TUS SAIB XYUAS Boss
TUB HUAB TAIS Prince HAUJLWM

TUB MAB TUB QHE Labor TUS SAIB XYUAS Manager


HAUJLWM
TUB NKEEG Lazy
TUS SAIB XYUAS Supervisor
TUB ROG Soldie. NEEG UA HAUJLWM

TUB SAB Rob TUS THAWJ HAUV Minister


TSEV TEEV NTUJ
TUB TES TUB TAW Member
TUS THAWJ NTHE Commander
TUB TSHIAB Stepson LAJ KAM

TUB TXIB Maid TUS TIG NTSIA Screwdriver


HLAU
TUB XEEB NTXWV Nephew
TUS TSWV Owner
TUG (kuv t u g , Property
k o j tug) TUS TWG LOS TAU Anybody

TUS ( t i a j t u s ) Flat TUS TXIAV TXIM Judge


PLAUB NTUG
TUS CAI MEEJ
TSWV Democracy TUS TXIV Husband

TUS DEJ TUV Flea


River
TUS HAIS LOS UA TWV TSIS TAU Fail
HAUJLWM TAM
Representative TWV TXIAJ Gamble
TUS HLAU QHIB
LAM FWJ TXAIS ( t a u ) Get
B o t t l e opener
TUS HLAU THO KOS TXAIS (txais Accept
POOM lus)
Can opener
TUS HLUB TXAIS ( t x a i s Borrow
nyiaj)
TUS KAV HLAU Dear
TSHAU QHOV TXAIS NYIAJ Loan

TUS KAV NROOG Corkscrew TXAIS UA HAUJLWM Hire

TUS KHO POJ NIAM TXAJ Bed


THIAB MENYUAM Mayor
TXAJ MUAG Shy
TUS MUAM NROG
NIAM NROG TXIV Obstetrician TXAUG Chisel

TUS NEEG SAB TXAUS Enough


LAJ Half sister
TXAUS NKAUS Exact
TUS NROG SIB
NTAUS/SIB TW Counselor TXAUS NTSHAI Terrible

90
Opponent
TXAUS SLAB TXOJ HLAU TXUAS HLUAV TAWS XOB

TXAUS SIAB Pleased, proud; I'XIAV TXIM SIAB Decide


satisfy
T X I J L I THAUM Since
TXAV Move
TXIV Father
TXAWB Throw
TXIV DUAJ Peach
TXAWM LICAS LOS However
TXIV EV PAUM Apple
TXAWM TIAS Although
TXIV KAB NTXWV Orange
TXAWV Different,
strange TXIV KAB NTXWV Tangerine
ME
TXAWV TEB CHAWS Foreign
TXIV KAB NTXWV Grapefruit
TXEE DAI KHAUB QAUB
NCAWS Closet
TXIV'LAUM HUAB Peanut
TXEE RAU KHOB XEEB
THIAB PHAJ Buffet
TXIV LWS LIAB Tomato
TXEE RAU KHOOM
Dresser TXIV LWS NTEV Eggplant
TXEE RAU NTAUB
Linen closet TXIV MOJ COOS Pear
TXEE RAU NTAWV
Bookcase TXIV MOJ MAB Plum, prune
TXEE TXIAS
Refrigerator TXIV NEEB H e a l e r , shaman
TXHAB ROJ NYEEM
Lubricate TXIV NEEJ Male, man,
TXHAIS HAIS TIAS gentleman
Mean
TXHAIS KO TAW TXIV NEEJ NQA Waiter
Foot ZAUB MOV
TXHAIS TES
Hand TXIV NTOO Fruit
TXHAJ TSHUAJ
Vaccinate TXIV NTSEEJ Nut
TXHAM
Sneeze TXIV PUV LUJ Pineapple
TXHAUM Violent TXIV QAUB (moj Lemon
TXHAWJ nos)
Worry, a n x i o u s
TXHO TXIV QAUB NTSUAB Lime
Gray
TXHO LIAB TSEB TXIV QUAV NTSWG Grape
Brown NYOOS
TXHOS CAUG Kneel
TXIV QUAV NTSWG Raisin
TXHUA HNUB E v e r y day QHUAV

TXHUA LUB TXIV TSAWB Banana


Each
TXHUA LUB CAIJ TXOG Reach
Always
TXHUA TXHUA TXOG L I SIAB Achieve
Every
XAV CIA
TXHUAM Brush
TXOJ CAI Reason
TXHUB Fill
TXOJ CAI KAV Constitution
TXHUJ NPLEJ HAUJLWM TEB
Wheat CHAWS
TXHUV Rice
TXOJ HLAB NTSHA Vein
TXIAS Cool
TXOJ HLAU TXUAS Fuse
TXIAV Cut HLUAV TAWS XOB

91
TXOJ HLUA VIB.THAB NYUB

TXOJ HLUP String UA KOM MUS TSIS Block


TAUS
TXOJ HLUA HLAU Wire
UA KOM NTSHAI Scare
TXOJ HLUA NTAUB Tie
VAS CAJ DAB UA KOM PAUB Introduce

TXOJ HLUA TES Bracelet UA KOM POM Prove

TXOJ HLUA TXUAS Extension cord UA KOM PUAS D e s t r o y , harm,


NTXIV ruin

TXOJ KAB Line UA KOM TAWG MOS


MOS Smash
TXOJ KAB KE IB Behavior
TUG NEEG UA UA KOM TXAUS
SIAB Satisfy
TXOJ KAB KEV Lane
TXOJ KEV Route, r o a d , UA KOM YUAM KEV
Trick
s t r e e t , way
UA KOM ZOO SIAB
TXOJ KEV KHIAV Expressway Cheerful
CEEV UA LUAM DEJ
Swim
TXOJ KEV LOJ Boulevard UA NEEB
Heal
TXOJ KEV TSHAB Thruway UA NOJ
Cook
FLAWS
UA NPAWS
TXOM NYEM Poor Malaria, fever
UA NTEJ
TXOM NYEM TSHAIB Suffer Before; lead
NQHIS UA NTEV
Permanent
TXUAG Save UA PA
Breath
TXUAM NROG Interfere UA PA NYUAB
HAIS/NROG UA Suffocate
UA PAUJ
TXUJ LOM Spices Revenge
UA PHEM
TXWG Pair Commit
UA POB QOOB
U C h i c k e n pox
UA PUAS
UA Act, make Damage
UA QOOB LOO
UA DAUS NO Flu Produce
UA RAWS
UA HAIS NROG Deal Copy
UA RAWS QAB
UA HAUJLWM Operate, Imitate
work UA RAWS SIAB
Humor
UA KE Together UA SI
Play
UA KEV CAI (ua Ceremony UA TAU
A b l e , can
neeb)
UA TSAUG
UA KOM CHIM Incense Thank
HEEV V

UA KOM DAV NTXIV Develop, VAB Tray


expand
VA J UA SI Park
UA KOM KHOV Freeze
VAJTSE Home
UA KOM MOB Harm
VAUV Son-in-law
UA KOM MUAJ Excite
SIAB VIB THAB NYUB Radio
XA YOG TI

X XWS LI QUB Regular, usual

XA Send XWS LI QUB ( t h a Normal


mab das)
XA MUS Transfer
XYA HLI NTUJ July
XA NROG TUAJ Enclose
XYA HNUB Week
XA NTAWV Mail
XYAB Incense
XA RAU Refer
XYAUM UA Practice
XAIV Choose, select
XYEEJ Refuse
XAIV TSA Elect
XYOO Year
XAU ( d e j xau) Leak
XYUAM XIM Beware
XAUV Lock
XYUAS Visit
XAV Feel, think
Y
XAV KOM Expect
YA Fly
XAV TAU Want
YAJ Lamb
XAV UA Eager
YAM Item, type,
XAWS Sew sort

XEEB MENYUAM Pregnant YAM NTUJ TSIM Nature


LOS
XEEB NTXWV Grandchildren
YAM POM THAUM UA Result
XEEM Clan TAS

XEEV TEB State YAM POV TSEG Garbage

XIAV Blue YAM YUAV TAU Note


PAUB
XIB FWB Professor
YAM YUAV TSUM Necessary
XIB FWB PHIA Tutor KOM TAU
NTAWV HAUV TSEV
YAWG Grandfather
XIB FWB QHIA Teacher
NTAWV YAWG HNUB QUB General
RAU
XOB TUA Lightning
YAWM S I J Key
XOV ( l e g xov) Thread
YAWM TXIV Father-in-law
XOV NTXIV QHOV Stitch
MOB YEEB Opium

XOV TOOJ Telephone YEEB NCUAB Enemy

XOV XWM News YEEB NKAB Pipe

XUAS TES UA Handmade YEEB YAM Movie

XUM NPUM Soap YEEJ Gain, win

XUM NPUM DA Bath soap YEEJ YUAV UA Impossible


DEJ TSIS TAU

XWB PWG Shoulder YIM HLI NTUJ August

XWM UB NO Matter YOG TUG Belong t o

XWS L I As YOG TIAG Real


YOOJ QAIB ZOO

YOOJ QAIB Mosquito ZAUB HAU Soup

YOOJ YIM Easy, s i m p l e ZAUB MOV Food

YUAM Force ZAUB NTSUAB Mustard greens

YUAM KEV M i s t a k e ; wrong ZAUB NTUG HAUV Carrot


" PAUS
YUAV LUAG Almost
ZAUB NTUG HAUV Radish
YUAV MUAJ XWM Danger PAUS KHEEJ
(as t a b l a i s )
ZAUB NTUG HAUV Beet
YUAV TSUM (yuav Must PAUS LIAB
tsum mus)
ZAUB PAJ Cauliflower
YUAV TSUM TAU Need
ZAUB QHWV Cabbage
YUG Feed
ZAUB QHWV QWS Asparagus
YUG UA NTEJ TXOG Premature b i r t h
CAIJ ZAUB QHWV SUAV Chinese
cabbage
YUS TUA YUS Suicide
ZAUB TXHWB Chinese
YWJ PHEEJ Unify parsley

Z ZAUB XAS LAV Lettuce

ZAJ LUS Lesson ZAUM Sit

ZAJ LUS HAIS Speech ZAUM KHOOJ YWB Squat

ZAJ LUS HAIS Science ZE Near, c l o s e


TXOG NEEG/TSIAJ/
DEJ/NTOO ZIB MU Honey

ZAJ LUS SAU Text ZIS Urine


CIA
ZOM Chew
ZAM TXIM Forgive
ZOO F i n e , good,
ZAUB Vegetable nice, great

94
USEFUL WORDLIST

ENGLISH-HMONG

A AFTER Tom qab

ABDOMEN P l a b mog AFTERNOON C a i j t a v su

ABLE Ua t a u AGAIN N t x i v , dua

ABORTION Rho menyuam AGE Hnub nyoog


tawra
AGENCY Chaw ua haujlwm,
ABOUT L i ntawm t s e v kab xwm

ABOVE Saum t o j AGREE Pom zoo

ABSENT Tsis tuaj AHEAD Tom hau n t e j

ACCEPT Txais AID Pab

ACCIDENT Muaj xwm ( s i b AIR


tsoo) Cua, pa
AIR-
ACCOUNT Naj npawb c i a / CONDITIONING
txais nyiaj Cua t x i a s
AIR FORCE Pawg t u b r o g nruab
ACCOUNTANT Neeg khaws ntug
n t a u b ntawv n y i a j
txiag Tsab ntawv xa
AIR LETTER n r u a b ntug
Txog l i s i a b xav
cia Horn dav h l a u
AIRLINE
ACQUAINT N r h i a v kev s i b AIRPORT Tshav dav h l a u
paub, n t a u s kev
p h o o j ywg AISLE Kern

ACROSS Hla ALCOHOL Cawv n t s i m

ACT, MAKE Ua, n q i s t e s ALIEN Neeg txawv t e b


ua chaws

ACTION Kev n q i s t e s ALL Tas nrho


ua
ALLOW Pub ua
ADAPT Kho kom raws
ALMOST Yuav l u a g
ADD, PLUS Ntxiv rau
ALONE T s i s muaj t u s
ADDRESS Chaw nyob nrog nyob

ADJUST Kho kom haurn ALOUD Nrov ( h a i s l u s


nrov)
ADULT Neeg l a u s
ALSO l b yam
ADVANTAGE Horn t a u tsam
ALTERATION Kev h l o o v
ADVERTIZE T s h a j xo
ALTHOUGH Txawm t i a s
ADVICE Lus n t u a s
ALWAYS Txhua l u b c a i j
ADVISE,
RECOMMEND Qhuab q h i a AMBULANCE Tsheb t h a u j neeg
mob
AFRAID Ntshai
AMERICAN Neeg A s m e s l i v k a s

95
AMOUNT

AMOUNT l b CO ARTHRITIS Kev mob raws pob


txha
AMUSEMENT Kev lorn zem
AS Xws l i
ANCESTOR Pog koob yawg
koob ASK Thov, nug

AND Thiab ASLEEP Tsaug zog

ANGRY Chim ( s i a b phem) ASPARAGUS Zaub qhwv qws

ANIMAL Tsiaj-txhu ASPIRIN T s h u a j d i a s taub


hau
ANKLE Pob taws
ASSIGNMENT Kev t x i b haujlwm
ANOTHER lb ntxiv
ASSIST Pab
ANSWER Teb l u s
ASSISTANT Tus pab
ANTENNA Kav h l a u txais
xov ASTHMA Mob ua pa t s i s n t o

ANXIOUS Txhawj ATHLETIC FIELD T i a j xyaum t e s


taw
ANYBODY Tus twg l o s t a u
ATTACK Kev s i b t u a ; s i b
ANYWHERE Qhov twg l o s t a u tua

APARTMENT Tsev kem ATTEND Mus nkag nrog

APOLOGIZE Thov zam txira ATTENTION Kev xyuam xim

APPEAR Pom tawm ATTIC Saum nthab

APPETITE Qab l o ATTORNEY Neeg h a i s p l a u b


ntug
APPLAUD Npuaj t e g
AUGUST Yim h l i ntuj
APPLE T x i v ev paum
AUNT Niam ntxawm
APPLY Ua raws, t u a j
ye em AUTOMATIC T s i s s i v neeg
( t a u s mas t i v )
APPOINTMENT Kev teem c a i j s i b
ntsib AUTO MECHANIC Kws kho t s h e b

APPRECIATE Nco txiaj ntsis AUTOMOBILE Tsheb

APPROVE Pom zoo AUTUMN C a i j nplooj ntoos


zeeg
APRIL Plaub h l i s ntuj
AVERAGE l b nrab
ARCHITECT Kws ke kev ua
vajtse AWAKE Muaj l a j l i m p l a b
plaw
AREA T h a j tsam, cheeb
tsam AWARE Paub t x o g

ARM Caj npab AWAY Deb

ARMCHAIR Rooj zaum t i a g t e s B

ARMY Pawg t u b r o g BABYSITTER Neeg zov menyuam

AROUND Ncig BACK Tom qab; nruab


qaum
ARREST N t e s , kaw
BACK YARD T i a j nraum qaum
ARRIVAL Kev l o s txog tsev

ARRIVE Los txog BAD Phem

96
BAG BOLT

BAG Hnab BELIEVE Ntseeg

BAGGAGE Hnab nqa t a u g ke*' BELONG TO Yog tuq

BAIT Kab nuv n t s e s BELOW Nram qab

BAKER Neeg ua mov c i BELT S i v tawv

BALL Npoj pob BELTWAY Kev n c i g zos

BAMBOO SHOOT Ntsuag xyoob BENEFIT Cov tsam

BANANA a T x i v tsawb BERMUDA SHORTS R i s ceg l u v

BANDAGE Ntaub qhwv t e s BEST Zoo t s h a j plaws


taw
BETTER Zoo zog
BANK Tsev c i a n y i a j
BETWEEN Hauv nruab nrab
BARBER Kws t x i a v p l a u b
hau BEWARE Xyuam xim

BARGAIN Hais nqi BICYCLE Tsheb tuam (nees


zab)
BARTENDER Neeg t x h a b d e j
caw BILINGUAL Paub h a i s ob horn
lus
BASE Qhov chaw p i b ,
theem p i b BIRD Noog

BASEMENT Theem hauv qab BIRTH Kev yug menyuam

BASKET Pob tawb BITE Tom

BATH SOAP Xum npum da d e j BITTER Daw n t s e v

BATH TOWEL Phuam so cev BITTER LEMON Dib t x a i g

BATHROBE Tsho hnav npog cev BLACK Dub

BATHROOM Chav da d e j BLACK PEPPER Fwj t x o b

BEAN SPROUT Taum pauv BLACKSMITH Kws ntaus h l a u

BEAT Ntaus, t s o o BLANK Dawb paug

BEAUTIFUL Zoo nkauj BLANKET Pam vov

BEAUTY Kev zoo n k a u j BLEED Ntshav tawm, n t s h a v


los
BECOME Hloov ua
BLIND D i g muag
BED Txa j
BLOCK Kaw; ua kom mus
BEDROOM Chav pw t s i s taus

BEDSPREAD Ntaub pua chaw BLOOD Ntshav

BEEF N q a i j nyug BLOUSE Tsho hnav t u a j sab


nraud
BEET Zaub ntug hauv
paus l i a b BLOW Tshuab pa

BEFORE Ua n t e j , thaum ub BLUE Xiav

BEGIN Pib BOAT Nkoj

BEHAVIOR T x o j kab ke i b t u g BODY Cev tawv n q a i j


neeg ua
BOLT Ntsia liaj qhov
BEHIND Tom qab rooj
BONE CAPABLE

BONE Pob t x h a BRUSH Txhuam

BOOK Phau ntawv nyeem BUCKET Thoob

BOOKBAG Hnab rau ntawv BUFFET Txee rau khob


t h i a b phaj
BOOKBINDER Kws xaws ntawv
BUILDING Tsev l o j
BOOKCASE Txee r a u ntawv
BULLET Mos txwv
BOOKKEEPER Neeg khaws ntawv
BURN Kub h n y i a b
BOOKSTORE Tsev muag ntawv
nyeem BURY Los, faus

BOOTS Nkawm khau looj BUS Tsheb n t i a v l o j


plab hlaub
BUS DRIVER Neeg t s a v t s h e b
BORROW Qiv, txais ntiav l o j

BOSS Tus s a i b xyuas BUS STATION Chaw nres t s h e b


haujlwm ntiav l o j

BOTH Ob leeg BUS STOP Chaw t o s t s h e b


ntiav l o j
BOTTLE Lam fw j
BUSINESS Kev ua l a g luam
BOTTLE OPENER Tus h l a u q h i b lam
fwj BUSY T s i s khoom

BOTTOM Qhov hauv qab BUT Tiamsis

BOULEVARD Txoj kev l o j BUTCHER Neeg t u a t s i a j


BOW TIE Lub rhais BUTTON Menyuam khawm
ntawm t x o j ntaub
vas c a j dab BUY Muas
BOWL Lub tais C

BOX Pob, thawv CAB, TAXI Tsheb t a v x i s

BOX SPRING Daim pam pua hauv CAB DRIVER Neeg t s a v t s h e b


qab tav x i s

BRACELET Txoj hlua t e s CABBAGE Zaub qhwv

BRAIN Paj hlwb CAFETERIA Chaw muag k a v


f es
BRAVE S i a b tawv
CAGE Nkuaj, tawb
BREAK Lov, tawg, t s o o ,
so CALL Hu

BREAKFAST Pluas tshais CALM N t s i a g t o , mluas,


nyob tw j ywm
BREATH Ua pa
CAMERA Lub yees duab
BRIDGE Choj
CAN Kos poos; ua t a u
BRIEF Luv l u v
CAN OPENER Tus h l a u t h o k o s
BRIGHT Ci (hnub c i ) , n t s e poom

BRING Nqa CANTALOUPE Dib txaig

BROKEN Tawg CAP Kos mom caws


pliaj
BROOM Khaub rhuab
CAPABLE Muaj tswv y i m ua
BROWN Txho l i a b tseb tau

98
CAPITAL CLEAN

CAPITAL Lub hauv paus CHASE Raws


xeev t e b
CHAUFFEUR Neeg t s a v t s h e b
CAPTURE
Kev n t e s CHEAP Pheej y i g
CAR,
AUTOMOBILE CHEAT Tsis ncaj
Tsheb
CARD Daim menyuam ntawv CHECK Tshawb xyuas
txhav; phaib
CHEERFUL Ua kom zoo s i a b
CARDIOLOGIST Kws kho plawv
CHEMICAL T s h u a j khe mi
CARE Kev s a i b xyuas
(tu) CHEST Hauv s i a b

CAREFUL Ceev f a j CHEW Zom

CARELESS T s i s s a i b xyuas, CHICKEN Qaib


t s i s tu
CHICKEN POX Ua pob qoob
CARPENTER Kws ua v a j t s e
CHILD Menyuam ( i b t u g )
CARPET Ntaub pua t s e v
CHILDREN Menyuam ( n t a u t u s )
CARROT Zaub ntug hauv
paus CHIN Puab tsaig

CARRY Nqa CHINATOWN Zos Suav

CASE Hnab CHINESE


CABBAGE Zaub qhwv Suav
CASH Nyiaj
CHINESE
CASHIER Neeg khaws n y i a j PARSLEY Zaub txhwb

CAT Miv CHISEL Txaug

CATTLE Cov nyujtwm CHOOSE Xaiv

CAULIFLOWER Zaub p a j CHOP Tsuav

CAUSE Ua kom, paus CHOPSTICKS Rab rawg tais


ntsis
CHURCH Tsev t e e v ntuj
CELEBRATE Noj t s i a b
CINNAMON T x u j lorn
CENT l b npib tooj ( i b
xee) CIRCLE N e i g v a j voog

CENTER Hauv plawv CITIZEN Neeg

CENTURY Tiam n e e j CITIZENSHIP H a i v neeg

CEREMONY Ua kev c a i CITRONELLA T a u j dub


(ua neeb)
CITY Zos
CHAIN Sawv h l a u
CITY HALL Tsev kab xwm kav
CHAIR Rooj zäum zos

CHALK Cwj mem av dawb CIVILIAN Neeg p e j xeem

CHANCE S i j hawm, hmoo CLAN Xeem

CHANGE Hloov, n y i a j ntxiv CLASSMATE P h o o j ywg kawm


ntawv ua ke
CHAPTER Nqe
CLASSROOM Chav kawm ntawv
CHARGE Raug l u s t s i s z o o ,
raug nplua CLEAN Huv, du, cheb

99
CLEAR CORRUPTION

CLEAR Ntsh i a b COMPANY Tsev ua khoom


ub no
CLERK Neeg muag khoom
COMPARE Sib piv
CLERK TYPIST Neeg n t a u s ntawv
COMPETE S i b tw
CLIMB Nee ntoo
COMPLAINT T s i s txaus siab
CLINIC Chaw kho mob
COMPLETE Puv nkaus, r a u
CLOCK Lub t e e v d a i / t x a w b ntxiv

CLOSE Kaw COMPLICATE Nyuab s i b chab


s i b chaws
CLOSET Txee d a i khaub
ncaw s CONCERT Kev h a i s kwv
txhiaj
CLOTH Ris tsho
CONDUCTOR Neeg xyuas p i b
CLOTHING Khaub ncaws
CONFLICT Kev t s i s s i b haurn
CLOUD Huab xeeb

COAL Thee CONFIDENTIAL T s i s pub t u s twg


paub
COAST Ntug d e j h i a v txwv
CONGRATULA-
COAT Tsho l o j TIONS Kev zoo s i a b nrog

CODFISH N t s e s pas t h u CONGRESS Rooj tseem fwv k a v


t e b chaws
COFFEE Kav f e s
CONSENT Pom zoo
COFFEE TABLE Rooj kav f e s
CONSTITUTION Txoj c a i kav
COFFEEPOT Lau j kaub kav f e s haujlwm t e b chaws

COIN Nyia j npib CONTINUE N t x i v mus

COLD No CONTRACT Daim ntawv s i b


cog l u s
COLLEGE Tsev kawm ntawv
theem s i a b CONTROL Kev s a i b xyuas

COLLISION Kev s i b t s o o , kev CONVERT Hloov ua lwm yam


s i b nraus
COOK Neeg ua no j ,
COLOR Kob ua no j

COMB Zuag n t s i s p l a u b COOL Txias


hau
COOPERATE Nrog ua
COMBUSTIBLE Horn kub h n y i a b
t a u zoo COPY N t s i a sau, ua raws

COME Los ( l o s tsev) CORKSCREW Pus k a v h l a u t s h a u


qhov
COME BACK Rov qab l o s
n
CORN o b kws
COMMANDER Tus t h a w j nthe
l a j kam CORNSTARCH Hmoov pob kws

COMMIT Ua phem CORNER Ces kaum

COMMITTEE Rooj s a i b xyuas CORRECT Kho kom raug

COMMON Zoo s i b xws, hom CORRESPOND S i b r a u g , s i b haurn


n i a j hnub ua
CORRUPTION Kev n o j n y i a j
COMMUNICATION Kev s i b nug moo txiag

lOO
COST DEPARTMENT STORE

COST Raug n q i DAMAGE Kev puas, ua


puas
COTTON Rwb
DANCE Co cev raws suab
COUGH Hnoos kwv t x h i a j

COUNSELOR Tus neeg sab l a j DANGER Yuav muaj xwm ( a s


tab la i s )
COUNT Suav (1-2-3)
DARK Tsaus n t u j
COUNTRY Teb chaws
DATE Hnub t i m
COURSE Nqe kawm
DAUGHTER Ntxhais
COURT Tsev h a i s p l a u b
n t u g ; kab kev DAY Hnub

COUSIN Npawg DEAD Tuag

COVER Qhwv, npog, daim DEAF Lag ntseg


npog
DEAL Ua h a i s nrog
COW Nyu j
DEAR Tus h l u b
CRAB Roob r i s
DECEMBER Kaum ob h i i s
CRASH Tsoo ua kom tawg ntuj

CREATE Kwv yees ua DECIDE Txiav txim siab

CREEK Menyuam d e j DECLARE T s h a j xo tawm

CRIME Kev s i b n t a u s / DECREASE Tsawg zus


s i b tua
DEEP Tob
CRITICISM Kev thuam
DEER Mos l w j ?
CROSS Hla, dhau
DEFEAT Swb
CROSSWALK Kab h l a kev
DEFEND Thaiv
CROWD Neeg nyob coob
ua ke DEGREE Kev n t s u a s sov/no;
nqe
CRUEL S i a b phem, s i a b
t x i a ntshav DELAY Ua kom qeeb

CRUSH Poob tawg DELETE Tshem tawm

CUCUMBER Dib DELICATESSEN Tsev n o j mov raws


qauv
CUFF LINKS Cov menyuam khawm
n t s i a t e s tsho DELICIOUS Qab

CUP Khob DELIVERY MAN Neeg xa khoom

CURRICULUM Horn q h i a hauv DEMAND Kev thov t x o g ,


t s e v kawm ntawv kev xav t a u

CURTAIN Ntaub npog qhov DEMOCRACY Tus c a i meej


rai tswv

CURVE Nkhaus DENTIST Kws kho h n i a v

CUT Txiav DENY T s i s kam t x a i s

D DEPARTMENT Rooj t s a v xwm s a i b


xyuas
DAILY N i a j hnub
DEPARTMENT Tsev l o j muag
DAM Pas d e j STORE khoom s i v

101
DEPARTURE DRIVE

DEPARTURE Kev tawm mus t a u g DISCUSS S i b tham


kev
DISEASE Kab mob
DEPEND Nyob ntawm, nee
r a u ntawm DISHES Phaj t a i s diav

DEPOSIT N y i a j t s o ua n t e j DISHONEST Kev dag, s i a b


nkhaus
DESCRIPTION Kev piav qhia txog
DISHTOWEL Ntaub so t a i s
DESERT T i a j tshav puam diav

DESPERATE T s i s t a u raws DISINFECTANT Tua kab mob


s i a b nyiam
DISLIKE T s i s nyiam
DESSERT Khoom qab z i b
DISTANCE Ntus k e v
DESTROY Nruav, ua kom puas
DISTRICT Ciam t e b k a v
DETAIL Kev g h i a t a s nrho
DIVE Dhia d e j
DETERGENT T s h u a j ntxuav t s e v
DIVIDE Faib
DEVELOP Ua kom dav n t x i v ,
n t x u a v duab DOCTOR Kws tshuaj

DIALECT Horn l u s h a i s DOCUMENT Ntaub ntawv

DIAPER Ntaub ceev z i s DOG Dev

DIARRHEA Mob zawv p l a b DOLL Menyuam r o j hmab

DICTIONARY Phau ntawv t x h a i s DOLLAR Dauslas


lus
DONATION Kev pub
DIE Tuag
DOOR Qhov r o o j
DIETICIAN Neeg ua zaub mov
hauv t s e v kho mob DOUBLE Ob torn

DIFFERENT Txawv DOWN Hauv qab

DIFFICULT Nyuab DOWNSTAIRS Theem hauv qab

DIG Khawb DOWNTOWN Lub plawv z o s

DIME N p i b kaum xee DOZEN Muaj kaum ob

DINING CAR Tsheb n o j mov DRAFTSMAN Kws yees t s h u a b

DINING ROOM Chaw n o j mov DRAWER Daim r u b tawm

DINING TABLE Rooj n o j mov DREAM Npau suav

DINNER P l u a s hmo DRESS R i s t s h o hnav ua


zam
DIRECTOR Thawj t s e v kab xwm
DRESS FORM Qauv r i s t s h o
DIRECTORY Phau ntawv muaj
npe t e j chaw ub no DRESSER Txee r a u khoom

DIRTY Lo phem DRESSMAKER Kws xaws r i s t s h o

DISABLE Lov t e s taw DRILL Tshau qhov

DISCOUNT Kev l u v n q i , luv DRILL BIT Kav h l a u tshau


nqi qhov

DISCOVER N r h i a v pom DRINK Haus

DISCRIMINATE Saib t s i s taus DRIVE Tsav

102
DRIVE-IN MOVIE EVALUATION

DRIVE-IN Chaw zaum hauv EGGPLANT Txiv lws ntev


MOVIE t s h e b n t s i a yeeb
yam ELECT Xaiv t s a

DRIVER Neeg t s a v tsheb ELECTRICIAN Kws kho h l a u v


taws xob
DROP Tee; t s o
ELECTRICITY H l u a v taws xob
DROWN Tuag d e j
ELEMENTARY Tsev kawm ntawv
DRUG, SCHOOL theem p i b
MEDICINE Tshuaj
ELEPHANT Ntxhw
DRUGGIST Kws t o v t s h u a j
ELIGIBILITY Kev muaj c a i
DRUGSTORE Tsev muag t s h u a j txais

DRY Qhuav ELIGIBLE Muaj c a i t x a i s

DRY-CLEANING Kev ntxhua qhuav ELK Mos l w j horn l o j

DRYER Tshuab z i a b khaub ELOPE K h i a v raws lwm


ncaws t u s mus

DUCK Os EMERGENCY Ceev heev

DULL T s i s hnov l u s , EMBROIDERY P a j ntaub


t s i s eus
EMOTION Kev puas s i a b puas
DUMB Ru am ntsws

DUPLICATION Kev ua dua EMPLOYMENT Kev ua haujlwm

DURING Thaum EMPTY Qhuav, t a s du l u g

DUST Plua tshauv ENCLOSE Xa nrog tuaj

E END T a s ; ntug

EACH Txhua l u b , i b yam, ENDORSE Sau yuas


i b t u g , i b horn
ENEMY Yeeb ncuab
EAGER Xav ua
ENERGY Lub zog
EAR Pob n t s e g
ENGINE Tshuab t s h e b
EARLY Ntxov
ENGINEER Kws ua kev/ua c h o j
EARN Tau nyiaj
ENGLISH Askiv
EARRING Qhws n t s e j
ENOUGH Txaus
EARTH N t i a j teb
ENROLL Sau npe
EAST Sab hnub t u a j
ENTRANCE Qhov r o o j nkag
EASY Yooj yim
EQUAL S i b npaug
EAT Noj
EQUIPMENT Khoom s i v ( l a u j
ECONOMIST Tus paub kev n y i a j kaub, t a i s d i a v )
txiag
ERASER Lub so tawm
ECONOMY Kev n r h i a v nyiaj
txiag ERROR Qhov yuam kev

EDGE Ntsis ntse ESCAPE K h i a v tawm

EDUCATE Kawm ntawv ESTIMATE Kwv yees xam

EGG Lub qe EVALUATION Kev n t s u a s

103
EVENING FIRE ALARM

EVENING C a i j tsaus ntuj FALL N t o g , poob; c a i j


n p l o o j ntoos zeeg
EV 'NT C a i j muaj xwm,
c a i j muaj l u s FAMILY Tsev neeg

EVERY Txhua t x h u a FAMOUS Muaj koob npe

EVERY DAY Txhua hnub, n i a j FAR Deb


hnub
FARE Nqi caij tsheb
EXACT Haum nkaus, t x a u s
nkaus FARM L i a j teb

EXAMPLE Piv txwv FARMER Neeg ua l i a j t e b

EXCHANGE Sib hloov FAST Ceev

EXCEED Dhau, t s h a j FAT Rog

EXCITE Ua kom muaj s i a b FATHER Txiv

EXCLUDE T s i s muaj nrog FATHER-IN-LAW Yawm t x i v

EXCUSE Thov t x i m FAUCET Kav hlau qhib dej

EXIT Qhov r o o j tawm FEAR, AFRAID Ntshai

EXPAND Ua kom dav n t x i v FEATHER P l a u b noog

EXPECT Xav kom FEBRUARY Ob h l i s ntuj

EXPENSIVE Kim FEED Yug, pub

EXPERIENCE Horn t a u ua FEEL Xav


dhau l o s
FEELING Kev xav
EXPLODE Tawg
FENCE Laj kab
EXPLORE N r h i a v , tshawb
FEMALE Poj niam
EXPRESS Ceev, maj
FEVER Ua daus no
EXPRESSWAY T x o j kev k h i a v
ceev FIELD Tiaj, tshav

EXTENSION CORD Txoj h l u a txuas FIGHT Sib ntaus s i b


ntxiv tua

EXTERIOR Sab nraum zoov FIGURE Daim duab

EXTRA Ntxiv FILL N t x i v r a u kom


puv, txhub
EXTREME Tas zog
FILM Duab ua zog
EYE Qhov muag
FINAL Kawg nkaus
p
FIND Nrhiav
FABRIC Ntaub
FINE Noj qab nyob zoo,
FACE N t s e j muag zoo

FACT Lo l u s ntsuas c i a FINGER Ntiv tes

FACTORY Tsev ua khoom FINISH Tas, tiav


ub no
FIRE Hluav taws
FAIL Poob, twv t s i s t a u
FIRE ALARM Tswb ceeb toom
FAIR Tsev khw teem caij h l u a v taws

104
FIRE ESCAPE GARAGE

FIRE ESCAPE Kev k h i a v tawm FORGIVE Zam tx im


thaum t s e v kub
hnyiab FORM, JOIN S i b sau

FIRE EXIT Qhov r o o j k h i a v FORM, SHAPE Lub cev


h l u a v taws
FORTUNATE Zoo s i a b
FIREPLACE Qhov cub n t e
FORWARD Tom ntej
FIRM Rua j
FOUR Plaub
FISH Ntses
FRANK Hais tiag
FIT Haum
FREE Dawb ( t a u
FIVE AND TEN Npe t s e v muag dawb)
STORE khoom
FREEZE Ua kom khov,
FIX Kho haujlwm t s i s
khiav
FLAG Chi j
FRESH Tshiab (nqaij
FLASHLIGHT Teeb nyem tshiab)

FLAT Tus ( t i a j t u s ) FRIDAY Hnub tsib

FLEA Tuv FRIEND Phooj ywg

FLEE K h i a v tawm FRONT Pern hauv ntej

FLIGHT F i j dav h l a u ya FRUIT T x i v ntoo

FLOA Ntab saum d e j FRY Kib

FLOOD *)ej nyab FUEL Roj ejxas

FLOOR Npoo t s e v FULL Puv

FLOUR Hmoov n p l e j FUN Kev lorn zem

FLOWER P a j ntoos FUNERAL Kev pam tuag

FLU Ua daus no FUNNY Lorn zem

FLUID, LIQUID Horn ua kua FURNISH Muaj r o o j t o g t x a j


chaws nrog
FLUTE Raj
FURNITURE Rooj t o g t x a j
FLY Ya chaws

FOG Huab FURTHER Ntxiv

FOLLOW Raws qab FUSE Txoj hlau txuas


h l u a v taws xob
^OOD Zaub mov
FUTURE Lub n e e j yav torn
FOOL Ruam ( t s i s ntej
ntse)
G
FOOT T x h a i s ko taw
GAIN Tau; y e e j
FORCE Lub zog, yuam
GALLON P l h a u j taub nkas
FOREIGN Txawv t e b chaws l o o s (3.78 lam
fwv)
FOREMAN Thawj s a i b xyuas
neeg ua haujlwm GAMBLE Twv txiaj

FORK Rab rawg GAME Horn s i b tw

FORGET T s i s nco GARAGE Chaw r a u t s h e b

105
GARBAGE GUEST

GARBAGE Qub zaub qub mov. GOURD P l h a u j taub


yam pov t s e g
GOVERN Kav t e b chaws
GARDEN Vaj
GOVERNMENT Tseem fwv
GARLIC Qij
GRACIOUS S i a b dawb; paub
GAS Roj zeb ntsuam c a i ; n t x i m nyiam

GAS STATION Chaw muag r o j GRADE Nqe


tsheb
GRADUATE Kawm t i a v
GASOLINE Roj av
GRAIN N t s i a v , noob
GATE Rooj vag
GRANDCHILDREN Xeeb ntxwv
GENERAL Tas ub no, yawg
hnub qub r a u GRANDDAUGHTER N t x h a i s xeeb
ntxwv
GENEROUS S i a b dawb
GRANDFATHER Yawg
GENTLE Muag nteev
GRANDMOTHER Niam pog
GENTLEMAN Txiv neej
GRANDPARENTS Pog yawg
GESTURE Kev p i a v t e s taw
GRANDSON Tub xeeb ntxwv
GET Txais
GRAPE T x i v quav ntswg
GET UP Sawv ( t s i m sawv) nyoos

GIFT Khoom pub c i a s a i b GRAPEFRUIT T x i v kab ntxwv


dab muag qaub

GINGER Qhiav GRASS Nyom

GIRL Ntxhais GRAVE Qhov n t x a

GIVE Muab r a u GRAY Txho

GLAD Zoo siab GREAT L o j ; z o o ; tseem


ceeb heev
GLASS Khob i a v
GREEN Ntsuab
GLASSES Tsom i a v qhov muag
GREEN ONION Dos ntsuab
GLOVE Hnab l o o j t e s
GREEN PEPPER Kua txob ntsuab
GLUE Kua nplaum
GREET Nuv l o s tuav t e s
GLUTINOUS RICE Mov nplaum nug kev nyob zoo

GO Mus GRIND Tsoo kom tawg mos


mos
GOAL Luag haujlwm
GROCERY STORE Tsev muag zaub mov
GOD Huab t a i s ntuj
GROUND Av, chaw p i b
GOLD Thooj kub
GROUP Pab, pawg
GOOD, NICE Zoo
GROW H l o b (menyuam h l o b
GOODWILL Muaj p l u a j s i a b
zoo GROWTH Kev hlob

GOODWILL Tsev muag khoom GUARD Neeg zov qhov r o o j


INDUSTRIES qub
STORE GUESS Kwv yees

GOOSE Os c a j dab ntev GUEST Qhua


GUIDE HOPE

GUIDE C o j kev HEALER T x i v neeb

GUILTY Muaj t x i m txhaum HEALTH Kev n o j qab nyob


huv
GUN Rab phom
HEALTHY T s i s muaj mob
GYMNASIUM Chav xyaum t e s taw
HEAR Hnov
GYNECOLOGIST Neeg kho p o j niam
cov kab mob HEART Lub plawv

HEAT Cua kub


H
HEAVY Hnyav
HAIR P l a u b hau
HELICOPTER Dav h l a u k i v
HAIRDRESSER Kws caws p l a u b hau tshuab

HALF lb nrab HELP Pab

HALF BROTHER Kwv t i j nrog niam HERBAL Tshuaj nroj


nrog t x i v MEDICINE

HALF SISTER Muam nrog niam HERITAGE Cuab y e e j cuab tarn


nrog t x i v
HIDE Nkaum, nraim
HALL Chav l o j
HIGH, TALL Siab
HAM Nqaij neej qab
HIGH JUMP Dhia siab
HAMMER Rab r a u j
HIGH SCHOOL Tsev kawm ntawv
HAND Txhais tes theem nrab

HANDMADE Xuas t e s ua HIGHLANDER Neeg t o j s i a b

HANDSOME Zoo nraug HIGHWAY Kev loj

HANDKERCHIEF Phuam so ntswg HILL Toj roob

HANG Khuam, d a i HIRE Txais ua haujlwm

HAPPEN Muaj xwm HISTORY Lub n e e j dhau l o s

HAPPY Zoo siab HIT Ntaus

HARD Tawv, nyuab HOLD Tuav

HARM Ua kom mob/puas HOLE Qhov ( l u b qhov)

HARDWARE STORE Tsev muag khoom HOLIDAY Hnub so haujlwm


ua t s e v
HOME V a j t s e , chaw nyob
HAT Kos mom
HOMESICK Nco t e b chaws
HATE Ntxub
HOMEWORK Haujlwm x i b fwb
HAVE Muaj muab l o s ua torn
tsev
HEAD Taub hau
Ncaj ( s i a b n c a j ) ,
HEADACHE Mob t a u b hau t s i s dag

HEADPHONE Lub mloog pob HONEY Z i b mu


ntseg
HONEYDEW
HEADQUARTERS Qhov chaw t u a v MELON Dib pag qab z i b
haujlwm tseem
ceeb HOOK Nqe lauj

Ua neeb HOPE Thov hawm

107
HORSE INTERPRETER

HORSE Nees ILLITERATE T s i s paub ntawv

HOSPITAL Tsev kho mob ILLNESS Kev mob nkees

HOST Tswv tsev IMITATE Ua raws qab

HOT Kub ( d e j kub) IMMEDIATE Tarnsim ntawd

HOTEL Tsev n t i a v pw IMMIGRANT Neeg t h o j nam


(horn l o j )
IMMOBILE T s i s t s h a i s chaw
HOUR Teev sijhawm
IMPATIENT Siab luv ( t s i s
HOUSE Tsev k h e e j thev)

HOUSECOAT Tsho hnav nyob IMPERFECT T s i s raug zoo


hauv t s e v
IMPOLITE T s i s t x a w j xav,
HOUSEHOLD Tsev neeg t s i s paub c a i

HOUSEKEEPER Neeg t u v a j t s e IMPORTANT Tseem ceeb

HOUSEWIFE Niam tsev IMPOSSIBLE Y e e j yuav ua t s i s


tau
HOUSEWORK Haujlwm hauv tsev
IMPROVE Kho kom zoo
HOW Licas
INAPPROPRIATE T s i s raug raws
HOWEVER Txawm l i c a s l o s
INCAPABLE T s i s muaj tswv
HUGE L o j dav yim ua t a u

HUMAN Tib neeg INCENSE Xyab? ua kom chim


heev
HUMANITARIAN Muaj s i a b h l u b
neeg txom nyem INCH lb n t i

HUMOR Ua raws siab INCLUDE Ntxuag, nrog

HUNGER Kev t s h a i b nqhis INDEPENDENCE Nee r a u ntawra


yus
HUNGRY Tshaib plab
INDUSTRY Tsev ua khoom
HUNT Raws t s i a j , t u a ub no
t s i a j qus
INFORMATION Kev q h i a ub no
HURRY Maj
INJURE Raug mob
HURT Mob
INK Kua cwj mem
HUSBAND Tus txiv
INSECT Kab, yoov
I
INSPECT Tshawb xyuas
ICE Dej khov
INSTRUCTION Lus qhia txog
ICE CREAM Mis n y u j khov
INSURANCE Nqi them k e v
IDEA Tswv y i m t x h a w j xeeb

IDENTIFICATION Kev ua kom paub INTELLIGENT,


pom SMART N t s e (neeg n t s e )

IDIOT Neeg p a j hlwb qeeb INTEREST Nyiaj tsam n t x i v

IGNORE T s i s muab s i a b r a u INTERFERE Txuam nrog h a i s ,


nrog ua
ILLEGAL T s i s raug raws c a i
INTERNATIONAL Thoob n t i a j t e b
ILLEGIBLE T s i s pom zoo
(nyeem t s i s t a u ) INTERPRETER Neeg t x h a i s l u s

108
INTRODUCE LAUNDRY

INTRODUCE Ua kom paub KIDNAP N y i a g menyuam

INVENT Ntaus tswv yim ua KIDNEY Raum


yam t s h i a b
KILL Tua
INVESTIGATE Nug xyuas
KIND Horn; s i a b dawb
INVESTMENT Tso n y i a j ua
lag-luam KINDERGARTEN Tsev kawm ntawv
r a u cov l u v 6
INVITE Caw xyoo

IRON Luam r i s t s h o KISS Hnia

ISLAND Thooj av hawv KITCHEN Tsev mov


plawv d e j
KITTEN Menyuam miv
ITEM, TYPE,
SORT Horn, yam KNEE Hauv caug

J KNEEL Kern caug, t x h o s


caug
JACKET Tsho tawv t i v no
KNIFE Rab riam
JAIL Tsev kaw neeg
raug t x i m KNOW Paub

JANITOR Neeg t u v a j t s e KNOWLEDGE Paub t x o g

JANUARY lb h l i s ntuj L

JAR Fub LABEL Daim l o n q i

JAW Puab t s a i g LABOR Tub mab tub qhe

JEANS R i s ntaub t x h a v LABORATORY Chaw sim t o v


tshuaj
JEWELRY Nyiaj-kub
LADY P o j niam
JOB Haujlwm
LAKE Pa d e j teev
JOIN S i b txuas
LAMB Yaj
JOKE Tso dag
LAMP Teeb txawb
JUDGE Tus t x i a v t x i m
p l a u b ntug LAND Thooj av

JUICE Kua t x i v ntoo LANE T x o j kab kev

JULY Xya h l i n t u j LANGUAGE Lus ha i s

JUMP Dhia LARGE Dav

JUNE Rau h l i n t u j LAST Tom qab, kawg

JUNGLE Hav zoov LATE Qeeb

JUSTICE Kev n c a j ncees LATHE Tshuab dhos

K LAUGH Luag

KEEP Khaws e i a LAUNDER Ntxhua khaub


ncaws
KETTLE L a u j kaub rhaub
dej LAUNDROMAT Tsev t s o n p i b
n t x h u a khaub ncaws
KEY Yawm s i j
LAUNDRY Kev ntxhua khaub
KICK Ncaws ncaws

109
LAUNDRYMAN MAIL

LAUNDRYMAN Neeg ntxhua khaub LIKE Nyiam; zoo l i


ncaws
LIMA BEAN Kaus taum
LAW Kev c a i l i j c h o j
LIME T x i v qaub n t s u a b
LAWN MOWER Tshuab t x i a v nyom
LINE T x o j kab
LAWYER Neeg h a i s plaub
ntug LINEN Ntaub

LAZY Tub nkeeg LINEN CLOSET Txee r a u n t a u b

LEAD Ua n t e j , c o j ua LIQUID Horn ua k u a

LEAF N p l o o j ntoos LIQUOR Cawv n t s i m

LEAK Xau ( d e j xau) LIST Daim ntawv sau npe

LEAN l b ( i b ntawm phab LISTEN Mloog


ntsa)
LITTLE Me
LEARN Kawm
LIVE Nyob, ua n e e j
LEASE Ntiav nyob
LIVING ROOM Chav t x a i s qhua
LEAVE Tawm mus
LOAN Txais nyiaj
LEEK Ib horn zaub zoo
I i dos LOBSTER Cws horn l o j

LEFT Sab l a u g LOCATE Nyob

LEG Sab c e g LOCK Xauv

LEGAL Raug raws c a i LOCKER ROOM Chav r a u khoom

LEMON T x i v qaub LOCKSMITH Kws ua n t s u a s phoo


(moj n o s )
LONELY Kho s i a b t s i s muaj
LEND Cia q i v / t x a i s t u s nrog nyob

LENGTH Sab n t e v , qhov LONG Ntev

LESS Tsawg dua LOOK Ntsia

LESSON Zaj l u s LOOSE Plam, t s i s ruaj

LET Cia LOSE Ploj, poob

LETTER Tsab ntawv LOSS P l o j lawm, poob


lawm
LETTUCE Zaub xas l a v
LOT Ntau
LEVEL Theem, q i b
LOUD Nrov (suab nrov)
LIAISON
PERSON Neeg xa xov LOVE Hlub

LIBERTY Kev ywj s i a b LOW Qis

LIBRARY Tsev khaws LUBRICATE Txhab r o j nyeem


ntawv
LUCK Koob hmoo
LIE Dag, k e v dag
LUNCH P l u a s su
LIFE Lub n e e j
M
LIGHT S i b ; taws t e e b ,
teb c i MAID Tub txib

LIGHTNING Xob t u a MAIL Xa ntawv

110
MAINTAIN MONTH

MAINTAIN Khaws c i a MESSENGER Neeg xa xov

MAKE Ua METAL Hlau

MALE Txiv neej METHOD Horn kab ke

MALARIA Ua npaws MICE Nas t s u a g ntaus


tus
MAN Txiv neej
MIDDLE Hauv nruab nrab
MANAGER Tus s a i b xyuas
haujlwm MIDNIGHT Thaum i b t a g
hmo
MANICURE Tu n t i v t e s kom
zoo n k a u j MIGRATION Kev t s i s t e b
tsaws chaw
MANY Ntau, coob
MILE Mais (1.61 k i s
MAP Daim ntawv q h i a l a u s mev)
k e v , roob hav
MILK Mis n y u j
MARCH Peb h l i s n.u"i
MILLION Lab
MARK Cim (cim t s e
MIND Hlwb, l u s xav
MARKET Tsev khw
MINER Cov neeg khawb
MARRY Sib yuav qhov n y i a j / k u b

MASS Pawg MINERAL Qhov nyiaj/kub/


hlau
MASSAGE Lus h a i s t s e g c i a
MINIMUM Tsawg kawg nkaus
MATH Kev xam p h a j
MINISTER Tseem fwv; t u s
MATTER Xwm ub no t h a w j hauv t s e v
teev ntuj
MATTRESS Pam pua saum
toj MINOR Me; t s i s t s h u a
tseem ceeb
MAY Tsib h l i s ntuj
MINUTE Feeb
MAYOR Tus >av nroog
MIRROR Tsom i a v
MEAL Pluas mov
MISS L e e j muam ( t s i s
MEAN Txhais hais tias t a u muaj t x i v ) ;
nco
MEASURE Kev ntsuas
MISTAKE Yuam kev
MEAT Nqai j
MISUNDERSTAND T s i s nkag siab
MECHANIC Kws kho t s h e b
MIX Sib tov, s i b
MEDICINE Tshuaj txuam, s i b xyaws

MEET Ntsib MODEL Qauv

MEETING Kev s i b n t s i b MODERN Horn t s h i a b

MELT Ploj ( t s i s pom), MOMENT Lub caij


lwj
MONDAY- Hnub i b
MEMBER Tub t e s t u b taw
MONEY Nyia j
MEMORY Kev nco t x o g
MONEY ORDER Daim ntawv n y i a j
MENTION Hais txog, hais
tawm MONK Haujsam

MERGE S i b tshuam ua ke MONTH Hli ntuj

111
MOON OBJECT

MOON Hli NECK Ca j dab

MOP Pab neeg NECKLACE Sawv ca j dab

MORE Ntau dua NEED Yuav tsum t a u

MORNING C a i j sawv n t x o v NEEDLE Rab koob

MOSQUITO Yooj qaib NEIGHBOR Neeg z e j z o s

MOST T s h a j plaws NEPHEW Tub xeeb ntxwv

MOTEL Tsev n t i a v pw NEW Tshiab


(horn me)
NEWS Xov xwm
MOTHER Niam
NEXT Tom n t e j , ntawm
MOTHER-IN-LAW Niam tais i b sab

MOTORCYCLE Tsheb maus t a u s NICE Zoo, zoo k a u j

MOUNTAIN, HILL Roob NICKEL N p i b t s i b xee

MOUTH Qhov n c a u j NICKNAME Npe menyuam yaus

MOVE Tshais, txav, tsiv NIECE N t x h a i s xeeb


ntxwv
MOVIE Yeeb yam
NIGHT Hmo n t u j
MOVIE THEATER Tsev n t s i a yeeb
yam NOBODY T s i s muaj t u s twg

MUCH Ntau NOISE Suab nrov

MURDER Tua neeg NOON C a i j t a v su

MUSCLE Thooj n q a i j leeg NORMAL Xws l i qub ( t h a


mab d a s )
MUSHROOM Nceb
NORTH Phab quam t e b
MUSIC Suab kwv t x h i a j
NOSE Qhov ntswg
MUST Yuav tsum (yuav
tsum mus) NOTE Yam yuav t a u paub

MUSTACHE P l a u b f w j txwv NOTEBOOK Phau ntawv sau

MUSTARD GREENS Zaub n t s u a b NOTICE Lus ceeb toom,


ceeb toom
N
NOVEMBER Kaum i b h l i s ntuj
NAIL Ntsia thawv
NOW Tarns im no
NAME Npe
NUMBER Na j npawb
NAPKIN Ntawv so qhov
ncauj NURSE Neeg xyuas neeg
mob
NARROW Ti, nqaim
NURSERY Tsev kawm ntawv
NATION Tsoom neeg rau cov menyuam
l u v 5 xyoos
NATIONALITY H a i v neeg
NUT Txiv ntseej
NATURE Yam n t u j t s i m
los 0

NEAR, CLOSE Ze OBEY Mloog t u s h l o b

NECESSARY Yam yuav tsum kom OBJECT Khoom; t s i s pom


t a u , muaj z o o nrog

112
OBSTETRICIAN PARROT

OBSTETRICIAN Tus kho p o j niam ORPHANAGE Chaw t u menyuam


t h i a b menyuam ntsuag

OCCASION Sijhawm OUNCE Nyhav npaum l i


28.35 k a s l a s
OCCUPATION Horn haujlwm
OUTREACH Tawm mus cuag
OCCUPIED Tseem t s i s
t a u khoom OUTSIDE Sab nraum zoov

OCEAN Dej h i a v txwv OVERSHOES Nkawm khau sab


nraud
OCTOBER Kaum h l i ntuj
OVERSIZE T s i s haum
ODOR, SMELL Ntxhiab
OVERTIME T s h a j sijhawm
ODD K h i b (1-3-5)
OVERWEIGHT Rog dhau hwv lawm
OFFER Kev muab r a u ,
muab pub OWE Tshuav n q i

OFFICE Tsev kab xwm OWL Plas

OFFICIAL Raug raws n t a u b OWNER Tus tswv


ntawv
P
OIL Ro j
PACKAGE Pob khoom
OINTMENT T s h u a j horn p l e e v
PAGE Phab ntawv
OLD L a u s , qub
PAGODA Tsev haujsam
ONE-WAY TICKET Daim p i b mus
PAIN Kev mob
ONION Dos
PAINT Kua kob, p l e e v
ONLY Nkaus xwb kua kob

OPEN Qhib PAIR Nkawg, txwg

OPERATE Ua haujlwm PAJAMAS R i s t s h o hnav pw

OPERATOR Neeg k h i a v t s h u a b PAMPHLET Phau menyuam ntawv

OPHTHALMOLOGIST Kws kho qhov muag PAN L a u j kaub

OPIUM Yeeb PANTS,


TROUSERS R i s hnav
OPPONENT Tus nrog s i b
n t a u s / s i b tw PANTSUIT R i s t s h o ua t e j ce

OPPOSE T s i s pom zoo nrog PAPER Daim ntawv

OPPOSITE Lus r o v PARADE Chaw xyaum mus kev

OPTICIAN Kws t x i a v tsom PARALYSIS Tes taw t u a g


qhov muag
PARASITE Cab nyob hauv p l a b
ORANGE T x i v k a b ntxwv
PARDON Thov txim
ORCHESTRA Rooj ua k e v lorn
zem PARENT Niam-txiv

ORDER Lus h a i s kom ua PARK V a j ua s i


raws
PARKING Chaw n r e s t s h e b
ORGANIZE S i b kho ua i b pab
PAROCHIAL Tsev t e e v n t u j l u b
ORIENTATION Kev qhuab qhia SCHOOL t s e v kawm ntawv

ORPHAN Menyuam n t s u a g PARROT Leeb nkaub

113
PART POISON

PART Ib co PHONE Xov tooj

PARTY S i b sau ua kev PHOTOGRAPHER Kws yees daub


lorn zem
PHRASE Kab l u s
PASS Dhau, h l a , dua
PHYSICIAN Neeg kho mob
PASSENGER Neeg nrog caij
PICTURE Daim duab
PASSPORT Daim ntawv h l a
ciam teb PIECE T h o o j , daim

PATIENCE Kev n t a u s s i a b PIG Npua


ntev
PILL Tshuaj l u b
PATIENT S i a b n t e v , neeg
mob PILLOW Tog hauv ncoo

PATIO Chaw nyob nraum PILLOWCASE Hnab hauv ncoo


qaum t s e v
PATTERN Horn c i a n t s i a PIMPLE Pob kab n t x a u

PAY Them (nyiaj) PIN Koob n t s i a

PEACE Kev t i a j t u s , kev PINEAPPLE T x i v puv l u j


t h a j yeeb
PINK L i a b dawb muag
PEACH Txiv duaj
PINT Muaj 0.47 l i v
PEANUT T x i v laum huab
xeeb PIRATE Neeg phem ntawm
ntug dej
PEAR T x i v moj coos
PIPE Yeeb nkab, kav
PEAS Ib horn t x i v laum khoob plawv
huab xeeb
PLACE Qhov chaw
PEDESTRIAN Neeg t a u g kev
PLAN Luag haujlwm
PEDIATRICIAN Neeg kho menyuam
yaus PLANE Dav h l a u

PEN Cwj mem kua PLANT Tsob n t o o , cog

PENCIL Cwj mem qhuav PLATE Phaj'

PENNY N p i b i b xee PLATFORM Chaw t i a j n r e s


tos tsheb
PEOPLE Pej xeem
PLAY Ua s i
PEPPER Fwj t x o b , kua t x o b
PLAYGROUND Chaw ua s i
PERCENT Ntawm i b puas
PLEASANT Lorn zem
PERFECT Zoo kawg
PLEASED Txaus s i a b
PERIOD Lub c a i j ; t e e dub
dub; c a i j c o j PLUM T x i v moj mab
khaub ncaws
PLUMBER Kws kho kav d e j
PERMANENT Ua n t e v , nyob n t e v
PLUS Ntxiv rau
PERMIT Tso kev, pub ua
PNEUMONIA Mob ntsws txham
PERSON Neeg dej

PERSPIRATION Fws POCKET Hnab t s h o s

PERSPIRE Tawm fws POINT Taw t e s

PHARMACIST Kws t o v t s h u a j POISON Tshuaj lorn


POLICE OFFICE PUBLIC

POLICE OFFICER Neeg ceev xwm PRETEND P iv xam

POLICE STATION Tsev kav xwm PRETTY Zoo nkauj

POLICY N t s i a b l u s ua raws PREVENTION Kev xyuam xim ua


ntej
POLITE Paub c a i
PRICE Nqi
POLYGAMY Kev yuav p o j niam
ntau PRINCE Tub huab tais

POOR Txom nyem, p l u a g PRINCIPAL Thawj s a i b t s e v


kawm ntawv
POPCORN Paj pob kws
PRINTER Kws luam ntawv
POPULAR Koob npe n t o
PRISON Tsev qhov taub
POPULATION Pej xeem huab hwm
PRIVATE Khoom n t i a v , luag
PORCH Qhov r o o j l o j tug

ORK N q a i j npuas PRIZE Rau n q i , n t a u s


nqi
ORT Chaw n r e s n k o j
PROBLEM Teeb meem
0 TER Neeg nqa khoom
PROCESS N q i s t e s ua
POSITION Chaw
PRODUCE Ua qoob l o o
POSSIBLE N t x i m yuav t a u
PRODUCT Qoob l o o
POST N e e j , r o o j vag,
chaw nyob PROFESSION Horn haujlwm

POST OFFICE Tsev xa ntawv PROFESSOR Xib fwb

POSTAGE Nqi xa ntawv PROFIT Tau tsam, horn


tau l o s
POTATO Qos ya j ywm
PROGRAM Rooj haujlwm
POTS AND PANS L a u j kaub
PROGRESS Zoo dua qub
POUND Pho°
PROMISE Cog l u s , npav l u s
POWDER Hmoov
PROPERTY Tug (kuv t u g , koj
POWER Lub zog t x o j c a i tug)

PRACTICE Xyaum ua PROPOSE H a i s tawm

RA Thov PROTECT Thaiv

PRAYER Lus thov txog/fiv PROTEST Qw cem


yeem
PROUD Txaus s i a b
PREGNANT Xeeb menyuam
PROVE Ua kom pom
PREMATURE Yug ua n t e j t x o g
BIRTH caij PROVIDE Muab pab, muab
rau
PREPARATION Kev n p a j
PRUNE T x i v moj mab
PRE CRIPTIO aim ntawv muas
shua j PSYCHOLOGIST Tus paub t x o g
s i a b neeg
RESENT T u a j , tarnsim;
khoom s a i b dab P.T.A. Koom haum niam-
muag txiv thiab xib
fwb
PRESIDENT Thawj kav t e b
chaws PUBLIC Tseem fwv t u g
PUBLIC SCHOOL RELAX

PUBLIC SCHOOL Tsev kawm ntawv REAL Yog tiag


dawb
REAL ESTATE Lag luam v a j t s e
PUBLISH Luam ntawv av

PUDDING Paj npleg REASON Txoj c a i

PULL Rub REASONARLE Muaj c a i

PUMPKIN Taub dag RECEIPT Daim ntawv t x a i s


khoom
PUNISH Rau t x im
RECENT S a i s a i no (nyuam
PUPIL Menyuam kawm ntawv qhuav no)

PURCHASE Muas RECESS Tsum so, c a i j so

PURE Tseem t s i s t a u RECOGNIZE Nco t a u , paub


muaj t u s kov tau

PURPLE P a j yeeb n t s h a RECOMMEND Qhia rau

PURPOSE Ntsiab lus hais c i a RECORD Daim phaj kwv


txhiaj
PURSE Hnab p o j niam
RECOVER Zoo mob
PURSUIT Raws qab
RECREATION,
PUSH Thawb REST So

PUT Muab c i a , muab t s o RED Liab

R RED PEPPER Kua txob liab

RABIES Kab mob dev vwm REDUCE Tsawg zus

RACE H a i v neeg; kev REFER Xa r a u , h a i s raws


s i b tw, s i b tw
REFRIGERATOR Txee t x i a s
RADIO V i b thab nyub
REFUSE Xyee j
RADISH Zaub ntug hauv
paus k h e e j REGISTER Sau npe c i a

RAILROAD Kev tsheb c i a v hlau REGISTERED MAIL Tsab ntawv horn


sau npe c i a
RAILROAD Chaw n r e s t s h e b
STATION ciav hlau REGISTRAR Neeg sau npe
kawm ntawv
RAIN Los nag
REGISTRATION Kev sau npe c i a
RAINCOAT Tsho t i v nag
REGULAR Xws l i qub
RAINFALL Dej nag
REHEARSE Rov ua t s o
RAISE Nee n t x i v
REJECT Tsis txais
RAISIN T x i v quav ntswg
qhuav REIMBURSE Them cov n y i a j
tshuaj n q i
RARE T s i s t s h u a muaj;
t s i s tshuaj siav REINFORCE Rov ua kom muaj
zog dua
RAZOR Rab c h a i s
RELAPSE Rov mob dua
REACH Cuag, t x o g
RELATION Kev s i b ze
REACT Rov ua dua
RELATIVES Kwv t i j
READY Tau lawm, t i a v
lawm RELAX So

U6
RELEASE SALT

RELEASE Tso tawm RIDICULOUS Ruam

RELIGION C a i teev n t u j / RIGHT Sab x i s , raug


dab qhuas yog

REMEMBER Nco t a u RING N t i v n p l h a i b ; co


(tswb)
RENOUNCE T s i s ua n t x i v lawm
RISE Nee n t x i v , siab
RENT Nqi n t i a v tsev ntxiv
nyob; n t i a v
RISK Npaj s i a ua
REPLACE H l o o v , pauv
RIVER Tus d e j
REPORT Daim ntawv q h i a
cov haujlwm ua ROAD T x o j kev
los
ROB N y i a g , t u b sab
REPORT CARD Daim ntawv q h i a
ROCK, STONE Pob zeb
REPRESENT Tarn ( h a i s / u a tam)
ROLL Kau j
REPRESENTATIVE Tus ha i s l o s ua
haujlwm tam ROOF Ru t s e v

RESEMBLE Zoo xws li ROOM Chav, kern

RESIDENT Neeg nyob ntawm ROOSTER Lau q a i b


i b t h a j chaw twg
ROUGH T s i s du
RESIGN Tawm haujlwm
ROUND Kheej
RESPIRATION Kev ua pa
ROUNDTRIP Daim p i b mus
RESPOND Teb TICKET thiab los

RESPONSIBLE Mua j ca i sa i b ROUTE, ROAD T x o j kev


xyuas
RUBBER Roj hmab
REST Seem, so
RUDE T s i s paub c a i
RESTAURANT Tsev n o j mov
(them n y i a j ) RUG Ntaub pua taw r o o j

RESTROOM Chav tawm r o o j RUIN Ua kom puas,


rhuav
RESULT Yam pom thaum ua
tas RULER Tus pas n t s u a s
(maib mev)
RESUME Daim ntawv q h i a
kev t x a w j RUN Khiav

RETIRE Tawm haujlwm vim RUSH HOUR Sijhawm maj


t x o j kev l a u s
S
RETREAT Thim r o v qab
SACRIFICE Kev t x i dab/ntuj
RETURN Rov qab
SAD Tu s i a b
REVENGE Ua p a u j
SAFETY Kev xyuam xim
REVERSE Ntxeev
SAILOR Neeg t s a v nkoj
RHEUMATISM Mob raws ntawm t e j
pob txha s i b t x u a s SALARY Nyiaj hli

RIB Tav SALE Kev muag khoom

RICE Txhuv SALIVA Aub ncaug

RIDE Caij tsheb SALT Ntse</

117
SALVATION ARMY STORE SHOE STOI

SALVATION Tsev muag khoom SEED Noob, n t s i a


ARMY STORE qub ( n t s i a pob kws)

SAME Zoo i b yam l i SEEK Nrhiav

SAND Suab puam SEEM Khws l i

SANDALS Nkawm khau k h i a b SELECT Xaiv

SANDPAPER Ntawv txhuam ntoo SELFISH T s i s xam l u a g


t e j ? q i a dub
SARDINE N t s e s xas d i s
SELL Muag
SASH H l a b se
SEMESTER Nqe kawm r a u h l i
SATISFY Txaus s i a b , ua
kom t x a u s s i a b SEND Xa

SATURDAY Hnub r a u SENTENCE Lus t x i a v txim,


kab l u s
SAUCE PAN L a u j kaub
SEPARATE Ncaim
SAVE Khaws c i a , txuag,
tseg SEPTEMBER Cuaj h l i s ntuj

SAW Rab kaw SERIOUS T s i s nyiam t s o


dag
SAY Hais
SERVE Pab
SCARE Ua kom n t s h a i
SESAME Noob hnav
SCARF Phuam kauv c a j dab
SETTLE Tsim n e e j
SCHEDULE C a i s sijhawm
SEVERAL Ntau
SCHOOL Tsev kawm ntawv
SEW Xaws
SCIENCE Zaj l u s h a i s t x o g
neeg/tsiaj/dej/ SHAKE Co, tshee
ntoo
SHALLOW Ntiav (dej ntiav
SCIENTIST Tus paub t x o g
neeg/tsiaj/dej/ SHAMAN T x i v neeb
ntoo
SHAPE Lub cev
SCORE Sau horn l u j t a u
SHARE Sib faib
SCRATCH Khawb (khawb pob)
SHARP Ntse (riam ntse)
SCREAM Qw q u a j
SHAVE Chais plaub
SCREW N t s i a thawv n t s w j
SHAWL Daim ntaub npog
SCREWDRIVER Tus tig ntsia hlau xwb pwg

SEA Dej h i a v txwv SHEET Daim ntawv ntaub

SEAFOOD N q a i j hauv d e j SHERIFF Thawj ceev xwm


h i a v txwv
SHINE Ci (hnub c i )
SEASON Caij
SHIP Nkoj
SEARCH Kev nrhiav/tshawb
SHIRT Tsho
SEAT Chaw zaum
SHIVER No t s h e e
SECRET Lus qhia t s i s tau
SHOCK Kev poob s i a b ,
SECTION Horn, nqe poob s i a b

SEE Pom SHOE STORE Tsev muag khau

118
SHOES

SHOES Nkawm khau SMASH Tsoo, ua kom tawg


mos mos
SHOESTRING H l u a khau
SMELL N t x h i a b , hnov
SHOOT Tua phom ntxhiab

SHORT Luv, q i s SMILE Luag n t x h i

SHOULDER Xwb pwg SMOOTH Muag

SHOW Kev ua yeeb yam SNAKE Nab

SHOWER Da d e j saum t u s SNEAKERS Nkawm khau ntaub


kav h l a u
SNEEZE Txham
SHRIMP Cws
SNOW Te
SHUT Kaw
SOAP Xum npum
SHY T x a j muag
SOCKS Nkawm vuam t x w j
SICK T s i s x i s nyob,
mob SOFA Rooj zaum n t e v

SICKNESS Kev mob kev nkees SOIL Av l i a j / a v t e b

SIGN Cim, sau yuas SOLDIER Tub r o g

SILK Ntaub xo SOLID Tawv r u a j

SILVER Nyiaj (npib) SOME T e j l u b , t e j horn,


me n t s i s
SILVERWARE N y i a j npib nyiaj
cho j SON Tub

SIMPLE Yooj yim, t s i s SON-IN-LAW VaUV


nyuab
SONG Kwv txhiaj
SINCE Txij l i thaum
SORE Mob
SINCERE Hais tiag
SORRY Tu siab
SING H a i s kwv t x h i a j
SORT Horn, yam
SINK Dab n t x u a v muag,
dab n t x u a v t a i s SOUND, VOICE Suab
diav
SOUP Zaub hau
SIT Zaum
SOUR Qaub
SIZE Horn l o j me
SOYBEAN Taum pauv
SKIN Cev nqaij
SPACE Kern seem
SKIRT Tiab
SPARE TIME Sijhawm t s i s ua
SKY Ntuj dabtsi

SLEEP Pw SPEAK Hais l u s

SLEEVE Tes t s h o SPECIAL Luv n q i

SLIDE Luam taw ntog SPECIALIST Kws paub i b yam


twg zoo
SLIP Daim t i a b hnav pw
SPEECH Zaj l u s h a i s
SLOW Qeeb
SPEED Kev ceev
SMALL Me, tsawg
SPELL H a i s i b t u g ntawv
SMART Ntse z u j zus

119
SPEND SWEET POTATO

SPEND Siv ( n y i a j , STREET Txoj kev


sijhawm)
STRIKE Kev ua kom tsis
SPICES T x u j lorn haum xeeb

SPIRIT Plig STRING Txoj hlua

SPLIT Tawg ua t e j pab STRING BEAN Taurn n t e v


t e j daim, phua
STRONG Muaj zog
SPONSOR Niam qhuav txiv
qhuav STUDY Kawm

SPOON Rab d i a v STUPID Ruam t s i s paub qab


hau
SPORT Kis l a s
SUBJECT N t s i a b l u s sau
SPRAIN Q i s pob txha h a i s txog

SPREAD Tseb, dav n t x i v SUCCEED T i a v raws s i a b


nyiam
SPRING C a i j nplooj ntoos
hiav SUDDEN Tamsim ntawd

SQUARE P l a u b f a b s i b luag SUFFER Txom nyem t s h a i b


nqhis
SQUAT Zaum k h o o j ywb
SUFFOCATE Ua pa nyuab
STAMP Daim n q i xa ntawv
SUGAR Piam t h a j
STAR Hnub qub
SUICIDE Yus t u a yus
STARCH Hmoov n t x h u a khaut
ncaws SUIT Ris tsho l o j

START Pib SUITCASE Hnab tawv r a u


khaub ncaws
STATE Xeev t e b ; ceeb
toom SUMMER C a i j sov

STATEMENT Lus ceeb toom SUN Lub hnub

STAY Nyob SUNDAY Hnub xya

STEAL, ROB Nyiag SUPERMARKET Tsev khw l o j

STEEL Kab n t a u s h l a u SUPERVISOR Tus s a i b xyuas


neeg ua haujlwm
STEP I b ruam, i b theem
SUPPLY Kev xa khoom
STEPDAUGHTER Ntxhais tshiab
SUPPORT Kev txhawb, pab
STEPSON Tub t s h i a b
SURFACE Sab saum npoo av
STERILIZATION Kev ua kom t s i s
muaj menyuam SURGEON Kws p h a i s neeg

STITCH Xov n t x i v qhov SURNAME Npe menyuam yaus


mob
SURPRISE Ceeb
STOMACH Plab
SWALLOW Nqos
STOMACHACHE Mob plab
SWEAT Tawm fws
STONE Pob zeb
SWEATER Tsho n t a u b t i v no
STORE Tsev muag khoom
SWEET Qab z i b
STORY Dab neeg
SWEET POTATO Qos y a j ywm qab
STRANGE Txawv zib

1
SWIM , TOOTHPASTE

SWIM Ua luam dej THANK Ua tsaug

SYSTEM Horn kab ke THEATER Tsev ua yeeb yam

1 THERE Qhov tod

TABLE Rooj THICK Nyeem (av nyeem)

TABLECLOTH Ntaub pua rooj THIGH Ncej qab

TAIL Ko tw THIN Nyias

TAILOR Kws t x i a v r i s THING Khoom


tsho
THINK Xav
TAKE Muab
THIRSTY Nqhis dej
TALK Tham
THREAD Xov (leg xov)
TALL Siab
THRIFT SHOP Tsev muag khoom
TANGERINE Txiv kab ntxwv me pheej y i g

TAPE Daim kawlus THROAT Qhov qa


(kas xev)
THROW Txawb, pov
TAPE MEASURE Khoom s i v ntsuas
THURSDAY Hnub plaub
TASTE Saj
THRUWAY Txoj kev tshab
TAX Se (sau se) plaws

TEACH Qhia TICKET Daim pib

TEACHER Xib fwb qhia ntawv TIE Txoj hlua ntaub


vas caj dab; k h i
TEAM l b pab
TIGER Tsov
TEAPOT Lauj kaub rau ces
TIGHT Ceev (tsho ceev)
TEASPOON Rab diav kav fes
TIME Sijhawm
TELEGRAM Tsab xov ntaus
TIRED Nkees
TELEPHONE Xov tooj
TOAST Tsa khob haus
TELEVISION Lub t x a i s duab ua foom koob hmoo
zog (thi vi)
TODAY Hnub no
TELL Qhia
TOE Ntiv taw xoo
TEMPORARY Tej lub c a i j .
t s i s ntev TOGETHER Ua ke

TENANT Neeg nyob t9ev TOMATO Txiv lws l i a b


ntiav
TOMORROW Tag k i s
TENDON Leeg
TON Hnyav i b toos
TENNIS Ntaus pob tes-mv
TONGUE Nplaig
TERM l b ntus, lub c a i j
TOOLS Riam-txuas,
TERRIBLE Heev tas zog, qws-rauj
txaus ntshai
TOOTH Hniav ( i b tug)
TEST Kev sim
TOOTHACHE Mob hniav
TEXT Zaj lus sau c i a
TOOTHPASTE Tshuaj txhuara
TEXTBOOK Phau ntawv nyeem hniav

121
TOP VACUUM CLEANER

TOP Saum n t s i s kawg TUTOR X i b fwb p h i a


nkaus, s i a b kawg ntawv hauv t s e v
nkaus
TWICE Ob zaug
TOUCH Chwv
TYPE Horn; n t a u s ntawv
TOWEL Phuam so c e v
TYPIST Kws n t a u s ntawv
TOWN Zos
U
TRADE Horn kawm
UGLY Phem, t s i s zoo
TRADITION Horn k e v c a i thaum
i ub ULCER Mob r w j hauv p l a b
qua
TRAIN Tsheb c i a v h l a u
UMBRELLA Kaus t i v t s h a v - n a g
TRANSFER H l o o v mus, xa mus
mus UNCLE Yawg

TRANSLATOR Neeg t x h a i s l u s UNCONSCIOUS T s i s nco qab lawm


(tuag i b t s i g )
TRANSPORT Kev t h a u j xa
UNDER Hauv qab
TRAVEL Taug k e v <<
UNDERSTAND T o t a u b , nkag s i a b
TRAY P h a j nqa zaub mov,
vab UNDERWEAR R i s t s h o sab hauv

TREATMENT Kev kho mob UNEMPLOYMENT Kev poob haujlwm

TREE Tsob ntoo UNIFY Ywj pheej

TRICK Ua kom yuam kev UNION Kev s i b sau ua


pab-pawg
TRIP, TRAVEL Kev t a u g kev
UNITE S i b sau ua ke
TROUBLE Kev nyuab s i a b
UNITY Kev s i b sau
TROUT Ntses dej tsuag
UNIVERSITY Tsev kawm ntawv
TRUCK Tsheb t h a u j theem kawg
khoom
UPHOLSTERER Neeg xaws
TRUE Muaj t i a g , ncaj rooj-tog

TRUNK Qhov quav t s h e b UPSET T s i s txaus s i a b ,


r a u khoom chim

TRUST Kev ntseeg UPSTAIRS Theem saum t o j

TRY Sim URGE Ntuas

TUBERCULOSIS Mob ntsws URINATE Tso zis

TUESDAY Hnub ob URINE Zis

TUITION N q i kawm ntawv USE Siv

TUNAFISH N t s e s pas t h u s USEFUL Zoo siv


horn l o j
USUAL Xws l i qub
TURKEY Q a i b cov txwv
V
TURN T i g , lern, f i j
VACATION C a i j so haujlwm,
L a j k a b raws kev c a i j so kawm ntawv
TURNPIKE loj
VACCINATE Txhaj tshuaj
Dej s i v n t x u a v
TURPENTINE Vua kob VACUUM CLEANER Nqus t s e v

^22
VALUE WIRE

VALUE Nqi WASHING Tshuab ntxhua


MACHINE khaub ncaws
VANILLA Qab l i vas n i l a s
WASTE T s i s muaj n q i
VANITY TABLE Rooj txawb t e e b
WATCH Lub t e e v c o j ;
VARY Sib txawv n t s i a ; saib

VEAL N q a i j menyuam n y u j WATCHMAKER Kws kho t e e v

VEGETABLE Zaub WATER Dej

VEIN Txoj hlab ntsha WATERMELON,


MELON Dib d e j
VERTIGO Kiv t a u b hau
WAVE T e j vuag
VIEW N t s i a pom
WAY Kev, t x o j k e v
VILLAGE ZOs ,
WEAK T s i s muaj z o g .
VIOLENT Txhaum qaug zog

VIRUS Kab mob WEALTHY Muaj n y i a j / n p l u a


nw j
VISIT Kev mus xyuas,
xyuas WEAPON Riam phom

VITAMIN T s h u a j muaj z o g WEAR Hnav

VOICE Suab WEATHER Huab cua

VOLUNTARY Kev t u a j yeem pab WEDNESDAY Hnub peb


dawb
WEEK Xya hnub
VOMIT Ntuav
WEIGH Luj kev hnyav
VOTE Pov ntawv
WELDER Kws cam h l a u
W
WELL Qhov tshij
WAIST Duav
WEST Phab hnub
WAIT Tos poob

WAITER T x i v n e e j nqa WET Ntub d e j


zaub mov
WHEAT Txhuj nplej
WAITING ROOM Chav zaum t o s
WHEEL Lub l o g
WAITRESS Poj niam nqa zaub
mov WHITE Dawb

WAKE UP Tsim ( t s i m ntawm WIDE Dav


dab ntub l o s )
WIFE Poj niam
WALK Mus taw
WILD Loj leeb
WALL Phab n t s a
WIN Yeej
WALLET Hnab tawv me
( t x i v neej l i ) WIND Cua

WANT Xav t a u WINDOW Qhov r a i

WAR Tsov r o g WINE Cawv qab z i b

WARM Sov WING Tis (kooj t i s )

WARN Ceeb toom WINTER C a i j no

WASH Ntxuav, ntxhua WIRE Txoj hlua hlau

123
WISE zoo

WISE Ntse WRIST Pob t e s

WISH Thov hawm WRITE Sau

WITH Nrog WRONG Yuam kev, t s i s


yog, t s i s raug
WITHDRAW Thim r o v qab,
rho Y

WITHIN Ntawm YARD l b npab (0.91 mev)

WITHOUT T s i s nrog, tsis


ntxuag YARDMAN Neeg t u t i a j
nyom
WOMAN P o j niam
YEAR Xyoo
WOOD Ntoo
YELLOW Daj
WOOL Ntaub p l a u b
tsia j YESTERDAY Nag hmo

WORD Lo l u s YOGURT Kua m i s nyeem


qaub
WORK Ua haujlwm
YOUNG H l u a s , mos
WORLD Ntiaj teb
YOUTH Cov h l u a s
WORRY, ANXIOUS Txhawj
Z
WOUND Raug mob
ZOO Lub v a j yug
WRENCH Ciaj ntswj tsia j

124
ISBN 87281-147-6

You might also like