CHƯƠNG 9: ĐỘC QUYỀN

NỘI DUNG CHƯƠNG 9

Đặc điểm của Nguyên nhân Hoạt động của

thị trường độc tồn tại độc doanh nghiệp
quyền quyền độc quyền

Vì sao độc Kiểm soát độc

Chính sách
quyền là không quyền: Thuế và
phân biệt giá
hiệu quả? giá trần
ĐẶC ĐIỂM THỊ TRƯỜNG ĐỘC QUYỀN

Thị trường độc quyền

hoàn toàn (monopoly) Hàng hóa duy nhất,
là thị trường mà trong không có sản phẩm
đó chỉ có duy nhất một thay thế
người bán

Doanh nghiệp độc Doanh nghiệp độc

quyền có thể quyết quyền không có đường
định giá bán sản phẩm cung
NGUYÊN NHÂN TỒN TẠI ĐỘC QUYỀN

Độc quyền do
Độc quyền Độc quyền tự
chính phủ tạo
nguồn lực nhiên
ra
 HOẠT ĐỘNG CỦA DOANH NGHIỆP ĐỘC QUYỀN
• Đường cầu của doanh nghiệp độc quyền

Q
 • Doanh thu: TR = PQ, trong đó
HOẠT giá P và lượng bán Q đều thay
đổi
ĐỘNG
• Doanh thu biên: doanh thu
CỦA tăng thêm khi bán thêm một
DOANH đơn vị sản phẩm
NGHIỆP • Công thức: 𝑀𝑅 =
∆𝑇𝑅 𝑑𝑇𝑅
ĐỘC ∆𝑄
ℎ𝑎𝑦 𝑀𝑅 =
𝑑𝑄

QUYỀN • Doanh thu biên có quy luật

giảm dần
HOẠT ĐỘNG CỦA DOANH NGHIỆP ĐỘC QUYỀN

Q
MR
HOẠT ĐỘNG CỦA DOANH NGHIỆP
ĐỘC QUYỀN

• Nguyên tắc tối đa hóa lợi nhuận: tại mức sản lượng
thỏa mãn MR = MC

• Mức giá bán được xác định bởi đường cầu

• Lợi nhuận 𝜋 = 𝑃 − 𝐴𝐶 × 𝑄
 HOẠT ĐỘNG CỦA DOANH NGHIỆP ĐỘC QUYỀN

P MC Tối đa hóa lợi nhuận: MR = MC

P*: Mức giá độc quyền
N
P*
Lợi nhuận AC

A D
B
M
MR

Q* Q
 Phân biệt giá: bán một loại hàng hóa
ở các mức giá khác nhau

HÀNH VI
PHÂN Phân biệt giá hoàn hảo: Bán cho từng
người tiêu dùng với mức giá đúng
BIỆT GIÁ bằng mức sẵn lòng chi trả của họ.

Phân biệt giá hoàn hảo hầu như

không thể thực hiện được trong thực
tế
 Phân biệt giá: bán những
mức giá khác nhau cho
những đối tượng khác
HÀNH VI nhau
PHÂN
BIỆT GIÁ Phân biệt giá: bán những
mức giá khác nhau vào
những thời gian hay địa
điểm khác nhau
VÌ SAO ĐỘC • Doanh nghiệp độc quyền sản xuất ở mức
sản lượng thấp hơn sản lượng hiệu quả

QUYỀN LÀ xã hội
 Doanh nghiệp độc quyền gây

KHÔNG HIỆU tổn thất vô ích, hay độc quyền là không hiệu
quả

QUẢ
VÌ SAO ĐỘC QUYỀN LÀ KHÔNG HIỆU QUẢ

P
MC

E Q*: sản lượng hiệu quả

Q* Q
VÌ SAO ĐỘC QUYỀN LÀ KHÔNG HIỆU QUẢ

P
MC

A
P1
E Tổn thất vô ích = (ABE)
P* M

B
D

Q1 Q* Q
CAN THIỆP CỦA CHÍNH PHỦ
Luật chống độc
quyền: làm
Không làm gì
cho thị trường
cả
trở nên cạnh
tranh hơn

Quốc hữu hóa

doanh nghiệp Định giá tối đa:
độc quyền tư Pmax = MC
nhân
 Chính sách can thiệp bằng thuế (theo
sản lượng) chỉ làm cho tình trạng độc
Can thiệp quyền thêm trầm trọng.

bằng
chính sách
thuế
Chính sách can thiệp bằng thuế khoán
(thuế không theo sản lượng) không có
tác dụng giảm tổn thất vô ích, chỉ
chuyển lợi nhuận từ doanh nghiệp độc
quyền sang ngân sách chính phủ.
 KẾT THÚC
CHƯƠNG 9