Eksklusibo lamang sa IETI College of Science and Technology San Pedro– SENIOR HIGH SCHOOL

TALAAN NG NILALAMAN
PANIMULA
Ang pagsulat ay isa sa limang makrong kasanayan; pagsasalita, pagbasa, UNANG MARKAHAN:
pagsulat, pakikinig at panonood na siyang nililinang sa isang indibidwal. May kakayahan Aralin 1: Kahulugan at Kalikasan ng Akademikong Pagsulat
ang bawat isa na sumulat ng isang akda, pang-akademiko man o para sa pansariling
kahingian lamang. Pinagagana nito ang ating isipan, ang lawak ng ating kaalaman at ang Aralin 2: Pagkilala sa Iba’t Ibang Akademikong Sulatin
likot ng ating imahinasyon.
Aralin 3: Pagsulat ng Abstrak
Sa asignaturang ito Filipino sa Piling Larangan - Akademik, aalamin natin ang mga
Aralin 4: Pagsulat ng Bionote
salik na dapat ninyong matutunan hinggil sa iba’t ibang sulating pang-akademiko
gayundin aalamin natin ang kahulugan, kalikasan, kaanyuan at layunin ng mga ito. Isa sa Aralin 5: Pagsulat ng Replektibong Sanaysay
mga layunin ng asignaturang ito na ikaw ay makalikha ng isang akademikong sulatin na
naaayon sa kahingian ng iyong napiling propesyon o disiplina. Pauunlarin natin ang iyong Aralin 6: Pagsulat ng Lakbay Sanaysay
kaalaman hinggil sa mga teknikal na pagsulat at kung paano ito susuriin ayon sa disiplina. Aralin 7: Pagsulat ng Photo Essay
Ilalahad din sa asignaturang ito ang pagkakaiba ng akademikong pagsulat sa personal na
pagsulat.
Ilan sa mga inaasahang output na iyong magagawa ay Bionote, Talumpati, IKALAWANG MARKAHAN:
Replektibong Sanaysay, Posisyong Papel, Lakbay-Sanaysay at Photo Essay. Mapag-
Aralin 8: Pagsulat ng Posisyong Papel
aaralan din natin sa asignaturang ito ang iba’t ibang akademikong pagsulat para sa
trabaho katulad na lamang, Katitikan ng Pulong at Pagsulat ng Panukalang Proyekto. Aralin 9: Pagsulat ng Talumpati
Aralin 10: Pagsulat ng Katitikan ng Pulong
Aralin 11: Pagsulat ng Panukalang Proyekto

Eksklusibo lamang sa IETI College of Science and Technology San Pedro– SENIOR HIGH SCHOOL
PARA SA MGA MAG-AARAL: MGA KASANAYANG PAMPAGKATUTO
Ang modyul na ito ang magsisilbi mong gabay sa pag-aaral habang ikaw ay PAMANTAYANG PAMANTAYAN SA PAGGANAP
nasa inyong tahanan. Nilalaman ng modyul na ito ang iba’t ibang gawain at aralin PANGNILALAMAN (Performance Standards)
na marapat mo lamang matutunan. Bilang pasimula, narito ang ilang mga bagay (Content Standards)
na dapat mong maunawaan nang sa gayo’y maging matagumpay ang daloy ng
iyong pagkatuto. Ang bawat aralin ay kakikitaan ng iba’t ibang bahagi at icon na Nauunawaan ang kalikasan, layunin Nasusuri ang kahulugan at kalikasan
dapat mong maunawaan: at paraan ng pagsulat ng iba’t ibang ng pagsulat ng iba’t ibang anyo ng
anyo ng sulating ginagamit sa pag- sulatin
Sa bahaging ito nakalahad ang mga dapat aaral sa iba’t ibang larangan
mong mapagtagumpayan matapos ang
bawat aralin.
Natitiyak ang angkop na proseso ng Nakasusulat ng 3-5 na sulatin mula sa
Sa bahaging ito, tayo ay magkakaroon ng
pagsulat ng piling sulating nakalistang anyo na nakabatay sa
isang gawain upang magkaroon ka na ng
akademiko pananaliksik
pahapyaw na introduksyon para sa aralin.

Sa bahaging ito, atin ng tatalakayin ang Nagagamit ang angkop na format at Nakagagawa ng palitang pagkikritik
mga konsepto hinggil sa ating paksa. teknik ng pagsulat ng akademikong (dalawahan o pangkatan) ng mga
Magkakaroon na rin dito ng elaborasyon. sulatin sulatin

PAMANTAYAN SA PAGMAMARKA
Binubuo ng bahaging ito ay ang ilang mga
pagsasanay nang sa gayo’y magkaroon Likhang-sulat (Written Works)
ng pagpapanatili ng aralin sa iyong - Mga awtput, pagsusulit, pagsasanay, takdang aralin 25%
kaisipan.
Gawaing Pagganap (Performance Task)
Sa bahaging ito ating susukatin ang iyong - Indibidwal na gawain, iba’t ibang akdang sulatin 45%
natutunan batay sa aralin na ating natapos -
nang talakayin. Pangunahing Pagsusulit (Major Exam)
- Midterm at Final na pagsusulit 30%
Karagdagan:
Pangkabuuan 100%
Sa bahaging ito, nakalista ang mga pinagbatayan
TALASANGGUNIAN para sa mga impormasyong ating nakalap.

GABAY SA PAG-AARAL
Eksklusibo lamang sa IETI College of Science and Technology San Pedro– SENIOR HIGH SCHOOL
 TAYAIN

Upang matiyak ang iyong tagumpay bilang isang mag-aaral ng kursong ito,
ang mga sumusunod ay ang mga bagay na gagabay sa iyong pag-aaral; sa
pagkumpleto ng iyong mga itinalagang gawain; at sa pagharap sa mga
konsepto o aralin sa paksang ito.
 Sanayin ang sarili sa pagbabasa, siguraduhing ikaw ay maglalaan ng
oras sa pagbabasa ng mga materyales na ibinabahagi ng iyong guro,
bagamat may mga pagkakataon na may mga bahagi kang hindi lubos na
maunawaan, basahin mong muli ito at lagyan ng tanda nang sa gayo’y
madali mo itong makikita. Suriin at alamin ang kahulugan ang mga
kahulugan ng mga salitang hindi lubos naunawaan nang sa gayo’y
maging sistematiko ang iyong pagbabasa hinggil sa paksa.
 Magtala ng mga mahahalagang detalye o paksa, sa bawat talakayan
at aralin na iyong napagtatagumpayan, siguraduhin na mayroon kang
mga tala sa iyong kwaderno ng mga mahahalagang detalye na marapat
mong matandaan hinggil sa paksang tinalakay.
 Huwag ipagpaliban ang mga gawain, tiyaking ikaw ay nakasunod sa
bawat petsa na ibinibigay ng iyong guro, huwag hahayaan na matabunan
ang mga dapat na maunang gawain, sundin ang iyong study schedule
 Humingi ng tulong kung kinakailangan, hindi madali ang iyong
prosesong mapgdadaanan upang mapagtagumpayan ang kursong ito,
hindi masamang magtanong o magpatulong sa mga taong nakapaligid
sa iyo, nariyan ang iyong pamilya at ang iyong guro. Hanggat maaari
kung may nais bigyang linaw, huwag mahihiyang magtanong.
 Maging handa sa bawat pagkakataon, sa pagsisimula ng isang
bagong aralin ikaw ay nangangailangan na nasa magandang kondisyon,
hindi tinatamad, hindi nag-iisip ng iba’t ibang gawain at kailangang
nakatuon ang iyong isipan sa bawat tunguhin na makikita sa bawat
aralin. Sapagkat isa sa mga gantimpala na matatamasa mo ay ang
makita mo ang iyong progreso.
 Maging positibo, naway ang bawat gawain na nakalathala rito’y maging
kawili-wili, may mga pagkakataon na ikaw ay makararamdam ng hirap
ngunit laging isaisip na ang bawat hamon na ating nararanasan ay may
kalakip na tagumpay.

 Maging tapat, ang mga gawain na nakalatag sa modyul na ito ay hindi

nangangailangan na lahat ng kasagutan ay makikita sa modyul na ito,
hindi masamang ikaw ay kumuha ng mga ideya sa iba’t ibang
reperensiya pakatatandaan lamang na marapat mong bigyang pagkilala
ang orihinal na awtor ng iyong mga kinuhang reperensiya.

GABAY SA PAGSUSULIT

Eksklusibo lamang sa IETI College of Science and Technology San Pedro– SENIOR HIGH SCHOOL
 Ang iyong responsibilidad bilang isang mag-aaral ay hindi lamang tumitigil E. Pangongopya (Plagiarism) - pagsipi ng kopya ng ibang may-akda na
sa pagkumpleto ng iyong mga nakatalagang gawain ngunit umuusbong din sa hindi nabigyan ng nararapat na pagkilala.
pagsasagawa nito ang buong katapatan at integridad, sa pamamagitan ng
pagsunod sa mga patnubay sa ibaba: F. Sabotage - kapag pinipigilan ng isang mag-aaral ang iba na
makumpleto ang kanilang gawain
1. HUWAG MANDAYA! Sa kahit na anong paraan o pamamaraan huwag na
huwag mandaya! Ang mga sumusunod ay mga pamamaraan o paraan na
maituturing na pandaraya:
Bilang bahagi ng mga panuntunan at regulasyon ng paaralan ang
bawat paglabag ay may kaukulang parusa na maaaring saklaw ang mga
A. Hindi pagiging matapat sa aspetong akademiko - kasama rito ang
sumusunod:
hindi sinasadyang pagkuha ng mga larawan ng mga sagot at
pagpapadala nito sa isang kaibigan habang ang pagsusulit ay a. Pagbabawas ng puntos sa pagsusulit;
kasalukuyang nagaganap. Maaari ring isama rito ang b. kumperensya ng magulang / tagapag-alaga;
pakikipagtalastasan tungkol sa parehong pagsusulit kasama ang ibang c. serbisyo sa komunidad;
mag-aaral mula sa ibang klase sa magkakaibang oras. d. pagsuspinde;
e. pagpapatalsik sa paaralan.
B. Panlilinlang - pagbibigay ng maling impormasyon sa isang guro
patungkol sa pormal na akademikong pagsasanay, pagbibigay ng hindi Ang iyong kredibilidad bilang isang mag-aaral ay nasa mataas na
ttama at / o hindi tapat na mga dahilan. peligro sa tuwing ikaw ay lumalabag sa mga panuntunan ng paaralan at kahit
na sa tingin mo ito ay kanilang karaniwang ginagawa – piliin mong laging
pumanig sa katotohanan!
C. Pagmamanipula ng impormasyon- may kasamang pagdaraya ng
data, impormasyon o pagsipi sa anumang pormal na pang-akademikong
pagsasanay.

D. Panggagaya (Impersonation)- isang anyo ng pagdaraya kung saan

ang ibang tao ang tumatapos ng mga gawain o kaya’y pagsusulit na
hindi naman niya pagmamay-ari.

INTRODUKSYON SA
AKADEMIKONG PAGSULAT
ARALIN 1
Eksklusibo lamang sa IETI College of Science and Technology San Pedro– SENIOR HIGH SCHOOL

KAHULUGAN AT KALIKASAN NG
AKADEMIKONG PAGSULAT
Matapos ang aralin na ito ang mga mag-aaral ay inaasahang:
 Nabibigyang-kahulugan ang akademikong pagsulat
 Napaghahambing ang personal na pagsulat at akademikong
pagsulat.
MGA BATAYANG KAALAMAN SA PAGSULAT
Masistema ang pagsulat dahil bawat panada ay may katumbas na
makabuluhang tunog at isinasaayos ang mga panandang ito upang makabuo ng
makabuluhang salita at pangungusap.
Ang pagsulat ay nakadepende sa wika. Kung walang wika, walang
pagsulat. Dahil arbitraryo ang wika, nagiging arbitraryo rin ang pagsulat.
Napagkasunduan ang tumbasan ng mga titik, ang kahulugan ng salita, ang
kabuluhan ng pagpapahayag.
PAGTUKLAS BLG. 1
Panuto: Ilahad ang iyong nalalaman hinggil sa pagsulat sa pamamagitan
ng twitter na nasa ibaba. Maaari ka ring magtala ng ilang mga katanungan
hinggil sa ating aralin at ito ay susubukin nating sagutan sa dulong bahagi
nito.
MAGLAHAD NG MGA KATANUNGAN HINGGIL SA ARALIN:
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
Eksklusibo lamang sa IETI College of Science and Technology San Pedro– SENIOR HIGH SCHOOL
 KAHULUGAN, LAYUNIN AT KAHALAGAHAN NG PAGSULAT
Ang mga sumusunod ay iba’t ibang pananaw tungkol sa pagsulat:
Ang pagsulat ay ang masistemang paggamit ng mga grapikong marka na
kumakatawan sa espisipikong lingguwistikong pahayag (Rogers, 2005).
Ang pagsulat ay sistema ng permamente o malapermanenteng panada na
kumakatawan sa mga pahayag (Daniel & Bright, 1996). Permamente dahil
nakasulat o nakaukit ang mga pananda sa papel, kahoy, bato at iba pang
materyal.
Anuman ang dahilan ng pagsusulat, ito ay nagdudulot ng malaking tulong sa
nagsusulat, sa mga taong nakababasa nito, at maging sa lipunan sa
pangkalahatan sapagkat ang kanilang mga isinulat ay magiging dokumento ng
nakalipas na pangyayari o panahon na magsisilbing tulay paa sa kabatiran ng
susunod na henerasyon. Ayon nga kay Mabilin (2012), ang pagsulat ay isang
pagpapahayag ng kaalamang kailanman ay hindi maglalaho sa isipan ng mga
bumasa at babasa sapagkat ito ay maaaring magpasalin-salin sa bawat panahon.
Maaaring mawala ang alaala ng sumulat ngunit ang kaalamang kanyang ibinahagi
ay mananatiling kaalaman.
PAGSASANAY BLG. 1
Panuto: Isiping ikaw ay isang
manunulat, sa paanong
paraan mo bibigyang
kahulugan ang pagsulat?
Ilahad ito sa post-it na nasa
kaliwang bahagi.
LAYUNIN AT KAHALAGAHAN NG PAGSULAT
Ayon kay Royo (2001), na nasulat sa aklat ni Dr. Eriberto Astroga Jr. na
Pagbasa, Pagsulat, at Pananaliksik, malaki ang naitulong ng pagsulat sa
paghubog sa damdamin, mithiin, pangarap, agam-agam, bungang-isip, at mga
pagdaramdam.
Ang pangunahing layunin ng pagsulat ay ang mapabatid sa mga tao o
lipunan ang paniniwala, kaalaman, at mga karanasan ng taong sumulat.
Ayon naman kay Mabilin (2012), sa kanyang aklat na Transpormatibong
Komunikasyon sa Akademikong Filipino ang layunin sa pagsasagawa ng
pagsulat ay maaaring mahati sa dalawang bahagi:
 Personal o Ekspresitibo kung saan ang layunin ng pagsulat ay
nakabatay sa pansariling pananaw, karanasan, naiisip, o nadarama ng
manunulat. Ang karaniwang halimbawa nito ay ang pagsulat ng
Sanaysay, maikling kuwento, tula, dula, awit at iba pang akdanag
pampanitikan.
 Panlipunan o Sosyal kung saan ang layunin ng pagsulat ay ang
makipag-ugnayan sa ibang tao o sa lipunang ginagalawan. Ang ibang
tawag sa layuning ito ng pagsusulat ay transaksiyonal. Halimbawa nito
ay ang tesis, pagsulat ng liham, disertasyon, at iba pa. ginagawa ang
mga sulating ito taglay ang isang tiyak na layunin at ito ay walang iba
kundi ang layuning makipag-uganayan sa tao o lipunan.
Eksklusibo lamang sa IETI College of Science and Technology San Pedro– SENIOR HIGH SCHOOL
 tinatalakay. Iwasan ang paggamit ng mga pahayag na batay sa aking
pananaw o ayon sa aming haka-haka o opinion.
KAHULUGAN AT KALIKASAN NG AKADEMIKONG PAGSULAT 2. Pormal- Iwasan ang paggamit ng gma salitang kolokyal o balbal. Gumamit
ng mga salitang pormal na madaling mauunawaan ng mambabasa. Ang
Ang pagsulat ay isang pangangailangan. Nagsusulat ang tao upang
tono o himig ng paglalahad ng mga kaisipan o impormasyon ay dapat na
tugunan ang mga personal na pangangailalangan gaya ng pagpapahayag ng
maging pormal din.
saloobin at pagbubuo at pagpapatatag ng mga ugnayan tungo sa pagpapabuti ng
3. Maliwanag at Organisado- Ang mga talata ay mahalagang magtaglay ng
sarili. Maliban sa mga ito, nagsusulat din ang tao upang tugunan ang mga
kaisahan. Hindi ito dapat masamahan ng mga kaisipang hindi makatutulong
akademiko at propesyonal na pangangailangan.
sa pagpapaunlad ng paksa. Maging ang pag-uugnay ng mga parirala o
Ang akademikong pagsulat o intelektwal na pagsulat ay uri ng pagsulat pangungusap ay dapat na pilimpili nang sa ganoon ay hindi ito makagulo sa
na kailangan ang mataas na antas ng pag-iisip. Ang mahusay na manunulat ng ibang sangkap na mahalaga sa ikalilinaw ng paksa.
akademikong teksto ay may mapanuring pag-iisip. May kakayahan siyang 4. May Paninidigan- Ang kaniyang mga layunin na maisagawa ito ay
mangalap ng impormasyon o datos, mag-organisa ng mga ideya, mag-isip nang mahalagang mapanindigan niya hanggan sa matapos niya ang kaniyang
lohiko o makatwiran, magpahalaga sa orihinalidad at inobasyon, at magsuri at isusulat. Maging matiyaga sa pagsasagawa ng pananaliksik at pagsisiyasat
gumawa ng sintesis. ng mga datos para matapos ang pagsulat sa napiling paksa.
5. May Pananagutan- Ang mga ginamit na mga sanggunian ng mga nakalap
Ito ay paraan ng isang iskolar upang mas malawak na maipamahagi ang
ng datos o impormasyon ay dapat na bigyan ng nararapat na pagkilala.
kaniyang kaalaman. Ang saliksik na kaniyang nailalathala ay isa sa mga sukatan
Mahalagang maging mapananagutan ang manunulat sa awtoridad ng mga
ng ambag niya sa larangan. Ang akademikong pagsulat ay aplikasyon ng naunang
ginamit na sanggunian.
mga kasanayang akademiko, gaya ng mapanuring pagbasa, kakayahang ayusin
ang mga kaisipan nang may tamang estruktura, wastong komunikasyon, at iba pa.
Huhusay ang kasanayan ng isang indibidwal sa akademikong pagsulat sa
Pormal at maingat ang wikang gamit sa akademikong pagsulat.
pamamagitan ng pagpapaunlad ng sarili sa mga kaugnay na kasanayan.
Sumusunod ito sa mga pamantayan ng wastong gramatika at estruktura.
MGA KATANGIAN NG AKADEMIKONG PAGSULAT
Ang akademikong pagsulat ay mayroong malaking pagkakaiba sa personal Ang akademikong pagsualt ay aplikasyon ng nanunang mga kasanayang
na pagsulat sapagkat ang personal na pagsulat ay maaaring gumamit ng wika na akademiko, gaya ng mapanuring pagbasa, kakayahang ayusin ang mga
impormal, magaan ang tono, at kumbersasyonal. Madalas ding maligoy ang kaisipan nang may tamang estruktura, wastong komunukasyon, at iba pa.
paglalahad ng personal na pagsulat na karaniwang nangangailangan ng hindi Huhusay ang kasanayan ng isang indibidwal sa akademikong pagsulat sa
literal na pagbasa. pamamagitan ng pagpapaunlad ng sarili sa mga kaugnay na kasanayan.
Mahalagang maunawaan din ang mga katangiang dapat taglayin ng
akademikong pagsulat. Ilan sa mga ito ay ang mga sumusunod:
1. Obhetibo- ang mga datos na isusulat ay batay sa kinalabasan ng
ginawang pag-aaral at pananaliksik. Iwasan ang pagiging subhetibo o ang
pagbibigay ng personal na opinion o paniniwala hinggil sa paksang

Eksklusibo lamang sa IETI College of Science and Technology San Pedro– SENIOR HIGH SCHOOL