‫بخش اول ‪ :‬تبیین پول شویی‬

‫‪ -1‬تعریف پول شويي‬

‫چنانچه پول های غیر قانونی ونامشروع در چرخه ای از مبادالت قرار گیرد‬
‫بنحويكه پس از خروج از چرخه ‪ ،‬قانونی جلوه نماید فرایند پول شویی شكل گرفته است ‪.‬‬

‫‪ -1-1‬مصاديق تطهير پول‬

‫مخفی کردن و پنهان نگاه داشتن ماهیت ‪ ،‬منشاء ‪ ،‬محل ‪ ،‬ترتیبات انتقال و جابجایی‬
‫پول و حقوق مربوط به مالکیت سرمایه ‪ ،‬در حالی که شخص آگاه باشد که این سرمایه حاصل‬
‫از یک جرم جدی است ‪ ،‬همگی از مصادیق تطهیر پول بشمار می رود‪.‬‬

‫‪ -2-1‬تعريف پول شويي در پيش نويس اليحه قانون مبارزه با جرم پول شویي در‬
‫ايران‬

‫جرم پول شویی عبارت است از هر گونه تبدیل یا تغییر یا نقل و انتقال یا پذیرش یا‬
‫تملک دارائی با منشاء غیر قانونی ‪ ،‬به طور عمدی و یا علم به آن برای قانونی جلوه دادن‬
‫دارائی یاد شده است ‪.‬‬

‫‪ -2‬مصاديق پول كثيف‬

‫‪ -1-2‬قاچاق مواد مخدر و داروهای آرام بخش‬

‫‪ -2-2‬قاچاق انسان و اعضای انسان‬

‫‪ -3-2‬دزدی ‪ ،‬رباخواری ‪ ،‬رشوه و فساد‬

‫‪ -4-2‬فرار از مالیات‬

‫‪ -5-2‬تروریسم‬

‫‪ -3‬ويژگيهاي جرم پول شويي‬

‫‪ )1‬پول شویی جرم ثانویه است ‪.‬‬

‫‪ )2‬پول شویی جرمی سازمان یافته است‬

‫‪ )3‬پول شویی جرمی فرا ملی است‬

‫‪1‬‬
 ‫‪ )4‬پول شویی جرم فرهیختگان است‬

‫‪ -1-3‬مفهوم ثانويه بودن جرم پول شويي‬

‫برای ارتکاب این جرم باید جرم دیگری از قبیل قاچاق مواد مخدر ‪ ،‬آدم ربایی ‪ ،‬فروش‬
‫اعضای بدن و‪ ....‬اتفاق بیافتد‪.‬‬

‫‪ -2-3‬مفهوم سازمان يافته بودن جرم پول شويي‬

‫به دنبال خصیصه جرم ثانویه ‪ ،‬سازمان یافته بودن این جرم بعد دیگری از مشکل‬
‫تعقیب مجرمین را بدنبال می آورد بطور مثال دزد یا قاتلی که به صورت انفرادی عمل میکند‬
‫با پیگیری های پلیسی و قضایی دستگیر میشود ولی در جرم پول شویی مسئولین با سازمانهای‬
‫مجهزی روبرو هستند که سطوح مختلف سازمان از عاملین ساده (مثالً خرده فروش مواد‬
‫مخدر ) ‪ ،‬افراد واسطه ماهر تا افراد تحصیل کرده و متخصص را در بر می گیرد‪ .‬بنا براین با‬
‫دستگیری یک مجرم افراد دیگر به راحتی به کار خود ادامه داده و کار را برای مجریان قانون‬
‫مشکل می نمایند‪.‬‬

‫‪ -3-3‬مفهوم فراملي بودن جرم پول شويي‬

‫جرم ثانویه پول شویی که توسط سازمان متشکل صورت می گیرد لزوما ً در یک‬
‫محدوده جغرافیایی خاص یا درمرزهای حاکمیت یک کشور اتفاق نمی افتد‪ .‬سازمان یافته بودن‬
‫این جرم به عبور از مرزها برای انجام پول شویی کمک می کند و برای مرتکبین این جرم ‪،‬‬
‫دهکده جهانی معنا می یابد با این ویژگی اهمیت همکاری بین المللی و نقش سازمانهای بین‬
‫المللی برای هماهنگی کشورها برای مقابله با آن روشن میگردد‪.‬‬

‫‪ -4-3‬مفهوم اطالق جرم پول شويي فرهيختگان‬

‫در سازمانهای متشکل جنایی برای انجام مراحل ثانویه و نهایی پول شویی‬
‫ازافرادمتخصص از جمله حسابداران ‪ ،‬حقوق دانان ‪ ،‬وکال و کارمندان بانک استفاده می شود‪.‬‬
‫طبیعت این جرم این است که برای تمیز جلوه دادن درآمدهای حاصل از جنایت از سازمانهای‬
‫آبرومندی مانند بانکها و متخصصین بانکی ‪ ،‬دفاتروکالت و حسابرسی استفاده شود‪.‬‬

‫‪ -4‬مراحل پول شويي‬

‫‪ -1-4‬جاگذاری ‪ :‬این اولین مرحله درچرخه تطهیر است ‪ .‬مجرمین برای اینکه خود را‬
‫از شر پول نقد حاصل ازجرم رها کنند اجباراً باید از خدمات صنعت مالی و بخصوص سپرده‬
‫گیری استفاده نمایند‪ .‬بنابراین پولهای نقد در سیستم مالی را درابعاد کوچک جایگذاری شده یا‬

‫‪2‬‬
 ‫به خارج ازکشور قاچاق می شود‪ .‬هدف تطهیرکننده این است که پول نقد را ازمحل بدست‬
‫آوردن آن دور نمایدتا به این ترتیب از پیگیری ضابطین مصون باشد وسپس آن را به صورت‬
‫دارایی های دیگر مانند تراول چک ‪ ،‬حواله پستی و غیره در آورد‪.‬‬

‫‪ -2-4‬خواباندن ‪ :‬در واقع اولین اقدام برای مخفی کردن وپنهان نگه داشتن منشاء‬
‫مالکیت پول است به طریقی که با ایجاد الیه های پیچیده توسط مبادالت مالی از هرنوع‬
‫پیگیری حسابرسی در امان باشد‪ .‬در این مرحله منشاء پول گمنام و ناشناخته میشود منظور از‬
‫خواباندن بی ارتباط کردن پولهای غیر قانونی از منشاء جنایت وسیله ایجاد شبکه پیچیده ای از‬
‫مبادالت مالی پیاپی است که هدف آن پوشیده نگاهداشتن منابع مذکور از هرگونه پیگیری‬
‫حسابرسی و غیر قابل ردیابی کردن منشاء مالکیت آنها می باشد‪.‬‬

‫‪ -3-4‬ادغام ‪ :‬ادغام آخرین مرحله فرآیند تطهیر پول است ‪ .‬در این مرحله است که‬
‫پول کثیف و غیر قانونی با اقتصاد قانونی و سیستم مالی رسمی ادغام شده و با سایر دارایی‬
‫های موجود در سیستم مالی مخلوط می گردد‪ .‬ادغام پول (تمیزشده ) بااقتصادبه نحوی توسط‬
‫تطهیرکنندگان صورت میگیرد که ظاهراً به نظر میرسد از راه قانونی بدست آمده است‪ .‬در‬
‫این مرحله تمیز بین ثروت قانونی و غیر قانونی از یکدیگر بسیار مشکل است‪.‬‬

‫‪ -5‬مشاغل در معرض سوء استفاده پول شويان‬

‫‪ -5 -1‬سیستم بانکی شامل بانکهای عامل – بانکهای کارگزار – بانکهای برون مرزی‬

‫‪ -5 -2‬سیستم بانکی موازی ( سیستم حواله ای )‬

‫‪ -5 -3‬صرافیها‬

‫‪ -5 -4‬بازار سهام ( بی نام ) و اوراق قرضه‬

‫‪ - 5 -5‬دفاتر اسناد رسمی‬

‫‪ -5 -6‬بنگاه های خیریه‬

‫‪ -5 -7‬آژانسهای مسافرتی و شرکتهای حمل ونقل‬

‫‪ -5 -8‬شرکت های بیمه‬

‫‪ -5 -9‬عرضه کنندگان کاال های گران قیمت‬

‫‪ -5 -10‬قمارخانه ها و کازینوها‬

‫‪3‬‬
 ‫بخش دوم ‪:‬اقدامات حقوقی بین المللی‬

‫‪ -1‬اقدامات حقوقي بين المللي در خصوص مبارزه با پول شویي‬

‫‪ -1‬كنوانسيون وين‬

‫‪ -2‬كنوانسيون سازمان ملل براي مبارزه با جرائم سازمان يافته فرا ملي (پالرمو )‬

‫‪ -2‬اقدامات انجام شده در كنوانسيون وين‬

‫مهمترين نكته دركنوانسيون به بند ‪1‬ماده ‪ 3‬آن در مبحث جرائم و مجازات ها بر‬
‫ميگردد‪ .‬زيرا به موجب آن از طرف هاي متعاهد خواسته شده در قوانين داخلي خود براي‬
‫ارتكاب عمدي هر يك از جرايم مرتبط با مواد مخدر ‪ ،‬تدابير الزم را اتخاذ نمايند‪.‬‬

‫‪ -3‬شمول جرم ها براساس كنوانسيون پالرمو‬

‫‪ -1-3‬جرم انگاري مشاركت در گروه هاي مجرم سازمان يافته‬

‫‪ -2-3‬جرم انگاري پول شوئي‬

‫‪ -3-3‬جرم انگاري ارتشاي (فساد مالي ) ماموران دولتي‬

‫‪ -4-3‬جرم انگاري ممانعت از اجراي عدالت‬

‫‪ -4‬زمان تدوين قطعنامه ‪1373‬شوراي امنيت در زمينه مبارزه با تروريسم و مفادآن‬

‫قطعنامه مذكور پس از حمله به مركز تجارت جهاني (حادثه ‪11‬سپتامبرسال‬

‫‪)2001‬تدوين يافته است بر اساس اين قطعنامه هرگونه حمايت از گروه هاي تروريستي‬
‫ممنوع اعالم شده و به شوراي امنيت اختيار داده شده تا هر كشوري را كه بر خالف قطعنامه‬
‫عمل كند طبق ماده ‪ 41‬و ‪ 42‬منشور ملل متحد با آن رفتار كنند‪ .‬ازمفاد قطعنامه چنين مستفاد‬
‫مي گردد كه كليه كشورهاي جهان مكلف هستند تا اقداماتي رابراي پيش گيري ازتأمين مالي‬
‫تروريسم وانجام عمليات تروريستي انجام داده ونسبت به توقيف ‪ ،‬ضبط و مصادره اين گونه‬
‫اموال اقدام نمايند ‪.‬‬

‫‪ -5‬مواردی از تعهدات مندرج در قطعنامه ‪ 1373‬شوراي امنيت براي دولتها ‪:‬‬

‫برخی از تعهداتی که به صورت آمرانه از دولتها تقاضا شده است عبارتند از‪:‬‬

‫‪4‬‬
 ‫‪ - 5 -1‬جلوگيري و مقابله با تأمين مالي اعمال تروريستي‬

‫‪ - 5 -2‬انسداد بدون تأخير حسابها و ساير دارايي هاي مالي يا منابع اقتصادي‬
‫اشخاصي كه مرتكب اعمال تروريستي ميشوند يا در تسهيل ارتكاب اعمال تروريستي مشاركت‬
‫دارند ‪.‬‬

‫‪ - 5 -3‬خوداري از ارائه هرگونه حمايت (فعال یاغیرفعال )به افرادي كه در اعمال‬

‫تروريستي دخالت دارند‪.‬‬

‫‪ - 5 -4‬اتخاذ اقدامات ضروري جهت جلو گيري از ارتكاب اعمال تروريستي كه‬
‫شامل هشدار قبلي به ساير دولت ها از طريق تبادل اطالعات ميشود‪.‬‬

‫‪ - 5 -5‬خوداري از پناه دادن به افرادي كه در اعمال تروريستي نقش تأمين مالي‬

‫طراحي حمايت يا ارتكاب را دارا هستند‪.‬‬

‫‪ - 5 -6‬همكاري تنگا تنگ با ساير كشورها درزمينه پيگيري هاي مربوط به اعمال‬
‫مجرمانه ‪ ،‬تأمين مالي و حمايت از اعمال تروريستي‬

‫ومواردی دیگر‬

‫‪ -6‬تاريخچه گروه كاري اقدام مالي براي مبارزه با پول شويي (‪)FATF‬‬

‫‪)) The Financial Action Task Force On Money Laundering‬‬

‫گروه كاري اقدام مالي براي مبارزه با پول شويي (‪ )FATF‬نهادي است بين المللي كه‬
‫باهدف توسعه سياست هاي مبارزه باپول شويي درسطح ملي وبين المللي ايجاد گرديده است ‪.‬‬
‫گروه مذكور صرفاْ نهادي تصميم گيرنده است كه بااراده سياسي كشورهاي غربي براي تدوين‬
‫قوانين وتفاهم ملي براي مبارزه با جرم پول شويي شكل گرفته است ‪.‬این نهاد هر‪ 5‬سال يكبار‬
‫رسالت خود را بازنگري و فنون جديد پول شويي وتدابير الزم براي مقابله با آن را به صورت‬
‫پويا مورد رسيدگي قرار مي دهد ‪ .‬مدت رياست برگروه كاري اقدام مالي براي مبارزه با پول‬
‫شويي يك سال است و يك مقام دولتي بلند پايه كه ازبين اعضاء برگزيده شده رياست دبيرخانه‬
‫تخصصي ‪ FATF‬درستاد مركزي سازمان همكاري اقتصادي وتوسعه (‪ )OECD‬واقع‬
‫درپاريس راعهده دار مي گردد ‪ FATF .‬دراجالس كشورهاي گروه هفت كه درسال ‪1989‬‬
‫درشهر پاريس برگزار شد ‪ ،‬موجوديت يافت وتوافق شد كه اين گروه تا سال ‪ 2004‬به كارخود‬
‫ادامه دهد‪ .‬درآوريل ‪ ، 1990‬يعني كمتر از يك سال بعد از موجوديت يافتن گروه مذكور ‪ ،‬پيش‬
‫نويس پيشنهادهاي چهل گانه – كه برنامه اي فراگير براي مبارزه باپول شويي رافراهم مي‬
‫كرد – منتشر شد ‪ .‬در اكتبر ‪ FATF ، 2001‬طرح مهم ديگري تحت عنوان هشت‬

‫‪5‬‬
 ‫پیشنهادویژه ارائه داد واین پیشنهادها به عنوان متمم پیشنهادهای چهل گانه که تحت عنوان‬
‫(مجموعه تدابير براي مبارزه باعمليات تأمين مالي تروريسم وسازمان هاي تروريستي) مي‬
‫باشد مطرح شدند‪ .‬امروزه پيشنهادي چهل گانه ‪ FATF‬توسط يكصد وسي كشور جهان پذيرفته‬
‫شده ‪ ،‬پيشنهادهاي چهل گانه با رويكردي جهاني تدوين يافته وكاربردي جهاني دارند ‪.‬‬

‫‪ -7‬قلمروشمول جرم پول شويي برمبناي (‪: )FATF‬‬

‫كليه كشور ها بايد پول شويي را مطابق با كنوانسيون وين و كنوانسيون پالرمو جرم‬
‫تلقي كنند‪.‬‬

‫‪ -8‬برمبناي (‪ )FATF‬موسسات مالي در مواردزير بايد اقدام به احراز هويت و‬

‫شناسایي مشتري نمايند ‪:‬‬

‫‪ -8 -1‬به هنگام برقراري روابط بين موسسه مالي و مشتري‬

‫‪ - 8 -2‬مشتريان گذري چنانچه ميزان خدمت يا عمليات مورد تقاضاي آنان بيش از‬
‫سقف مقرر پيش بيني شده باشد‬

‫‪ -8 -3‬حواله وجه‬

‫‪ - 8 -4‬هنگامي كه خدمت يا عمليات مورد تقاضاي مشتري مشكوك بنظر رسد‬

‫‪ -8 -5‬عدم حصول اطمينان در صحت يا كفايت اطالعاتي كه قبالً در خصوص‬

‫مشتريان اخذ گرديده است‬

‫‪ -9‬برمبناي (‪ )FATF‬مواردی از ضوابط شناسايي مشتري به شرح ذیل می باشد ‪:‬‬

‫‪ -9 -1‬احراز و شناسايي هويت مشتري از طريق اسناد داده ها و اطالعات از منابع‬

‫موثق‬

‫‪ - 9 -2‬شناسايي مالك واقعي يا ذينفع واتخاذ ضوابط وتمهيدات متعارف به نحوي كه‬
‫مؤسسه مالي اطمينان حاصل نمايد كه ذينفع يا مالك واقعي كيست ‪.‬‬

‫‪ - 9 -3‬درخصوص اشخاص حقوقي ونحوه تأسيس آن مؤسسه مالي بايد ترتيبي اتخاذ‬
‫نمايد كه بتواند اطالعات الزم درخصوص ساختار ‪ ،‬مالكيت وكنترل كنندگان آن و ‪ ...‬را به‬
‫دست آورد‪.‬‬

‫‪ - 9 -4‬اخذ اطالعات در خصوص اهداف و ماهيت روابط تجاري‬

‫‪6‬‬
 ‫‪ -10‬برمبناي (‪ )FATF‬تكليف موسسات مالي در خصوص شناسايي كارگزاران‬
‫فرامرزي به شرح ذیل می باشد ‪:‬‬

‫‪ -1-10‬اخذ اطالعات كافي درخصوص طبيعت وماهيت فعاليت مؤسسه متقاضي‬

‫روابط كارگزاري واخذ اطالعاتي درخصوص شهرت واعتبار مؤسسه ‪ ،‬نحوه نظارت بر‬
‫مؤسسه به ويژه آنكه آيا قواعد وضوابط مربوط به مبارزه با پول شويي وتأمين مالي تروريسم‬
‫درمؤسسه مذكور اعمال مي گردد ‪.‬‬

‫‪ -2-10‬ارزيابي ضوابط مربوط به مبارزه با پول شويي وتأمين مالي تروريسم‬

‫درمؤسسه مذكور ‪.‬‬

‫‪ -3-10‬اخذ مجوز در مورد برقراري ارتباط كارگزاري جديد از مقامات صالحيت‬

‫دار‪.‬‬

‫‪ -4-10‬مستند سازي وظايف ومسئوليت هاي هريك ازمؤسسات ‪.‬‬

‫‪ -5-10‬درخصوص حساب (‪ ) Payable through account‬مؤسسات مالي بايد‬

‫مراقبت هاي الزم را به عمل آورده تااطمينان حاصل نمايند كه مؤسسه متقاضي نسبت به‬
‫شناسايي واحراز هويت مشترياني كه دسترسي مستقيم به حساب دارند ‪ ،‬اقدام مي نمايد ‪.‬‬

‫‪ -11‬برمبناي (‪ )FATF‬وظيفه موسسات مالي در خصوص نگهداري اطالعات و‬

‫مدارك و اسناد هويت مشتري عبارت است از‪:‬‬

‫مؤسسات مالي مكلفند اسناد مربوط به هويت مشتري (مانند رونوشت گذرنامه ‪،‬‬
‫گواهينامه و ‪ ) ...‬و حسابها ومكاتبات تجاري را به مدت حداقل ‪ 5‬سال نگهداري نمايند ‪ .‬اسناد ‪،‬‬
‫مدارك و اطالعات مربوط به هويت مشتري و يا ثبت معامالت بايد دردسترس مقامات‬
‫صالحيت دار دراجراي قانون قرار گيرد ‪.‬‬

‫‪ -12‬برمبناي (‪ )FATF‬عالوه بر موسسات مالي ‪،‬اشخاص يا صاحبان مشاغل غير‬

‫مالي ذیل بايد ضوابط شناسايي مشتريان را رعايت نمايند ‪:‬‬

‫‪ -1-12‬كازينو ها‬

‫‪ -2-12‬دفتر معامالت امالك‬

‫‪ -3-12‬فروشندگان فلزات و سنگهاي قيمتي‬

‫‪ -4-12‬وكال و سر دفتران‬

‫‪7‬‬
 ‫‪ -5-12‬خريد و فروش امالك و مستغالت‬

‫‪ -6-12‬مديريت موكلين در زمينه هاي پولي سهام و ساير اوراق بهادار‬

‫‪ -7-12‬مديريت حساب سپرده يا سهام‬

‫‪ -8-12‬مباشرت و مشاركت در ايجاد يا تأسيس يك شركت و خريد و فروش موسسه‬

‫مالي‬

‫‪ -13‬ضوابط دیگری برای ردیابی پول شویی وتأمین مالی تروریسم ‪:‬‬

‫‪ -1-13‬تكليف دولتها نسبت به تأسيس بانكهاي مجازي برمبناي (‪)FATF‬‬

‫دولت ها نبايد مجوز تأسيس بانكهاي مجازي را صادر يا با ادامه فعاليت آنها موافقت‬
‫نمايند ‪ .‬مؤسسات مالي نیز نبايد با موسسات مالي خارجي كه اجازه مي دهند حسابهاي آنها‬
‫توسط بانكهاي مزبور مورد استفاده قرار گيرد ‪ ،‬رابطه كاري برقرار نمايند‪.‬‬

‫‪ -2-13‬وظيفه واحد اطالعات مالي ( ‪ )F.I.U‬برمبناي (‪)FATF‬‬

‫كشورها بايد مركزي تحت عنوان (واحد اطالعات مالي) (( ((‪Financial‬‬

‫‪Intelligence Unit‬جهت اخذ و ذخيره اطالعات ‪ ،‬تجزيه و تحليل و انتشار گزارش مربوط‬
‫به معامالت مشكوك و ساير اطالعات مربوط به پول شويي وتأمين مالي تروريسم ‪ ،‬تأسيس‬
‫نمايند ‪ .‬واحد اطالعات مالي بايد به صورت مستقيم ويا غير مستقيم امكان اخذ اطالعات به‬
‫هنگام را از مؤسسات مالي و مراجع ذيربط داشته باشد‪.‬‬

‫‪ -3-13‬وظيفه كشورها در همكاري و معاضدت بين المللي برمبناي (‪)FATF‬‬

‫كشورها بايد سريعا ً نسبت به الحاق يا عضويت و اجراي كامل كنوانسيون هاي وين‬
‫‪،‬پالرمو ‪ ،‬کنوانسیون ‪1999‬سازمان ملل متحد در زمينه سركوب تأمين مالي تروريسم اقدام‬
‫نمايند‪.‬‬

‫‪ -14‬برخی از پیشنهادات هشتگانه (‪ )FATF‬درمورد تأمین مالی تروریسم ‪:‬‬

‫‪ -1-14‬وظيفه كشور ها در جرم شناختن تأمين مالي تروريسم و پول شويي مرتبط‬
‫باآن ‪:‬‬

‫‪8‬‬
 ‫هر كشور بايد تأمين مالي تروريسم اعمال تروريستي و همكاري با سازمان هاي‬
‫تروريستي را جرم كيفري اعالم كند‪ ،‬كشورها بايد ترتيبي اتخاذ كنند تا اين جرم ها جرايم‬
‫منشاء پول شويي شناخته شوند‪.‬‬

‫‪ -2-14‬وظيفه كشور ها در گزارش دهي جهت معامالت مشكوك مرتبط با تروريسم ‪:‬‬

‫چنانچه مؤسسات مالي ياديگر مؤسسات تجاري يا اشخاص حقوقي مشمول تعهدات ضد‬
‫پول شويي ‪ ،‬شك كنند يا داليل منطقي براي سوءظن داشته باشندكه وجوه مورد نظر ‪ ،‬مرتبط با‬
‫تروريسم است ‪ ،‬يا براي استفاده در تروريسم واعمال تروريستي يا سازمانهاي تروريستي‬
‫منظور شده است ‪ ،‬ملزم هستند كه بالفاصله سوء ظن خود را به مقام هاي ذيصالح گزارش‬
‫دهند ‪.‬‬

‫‪ -3-14‬وظيفه كشور ها در انتقال الكترونيكي ‪:‬‬

‫كشورها بايد اقداماتي در جهت ملزم كردن مؤسسات مالي وپرداخت کنندگان پول براي‬
‫گنجاندن اطالعات دقيق و هدفمند در خصوص مبدأ انتقال و پرداخت كننده (نام ‪ ،‬نشانی‬
‫وشماره حساب) در انتقاالت وجوه و پيامهاي الكترونيكي ارسالي مربوط ‪ ،‬بعمل آورند و‬
‫اطالعات مذكور بايد درتمام مراحل پرداخت ‪ ،‬انتقال يا پيام مربوط به همراه آن باشد‪.‬‬

‫‪9‬‬
 ‫بخش سوم ‪ :‬اقدامات مالی بین المللی‬

‫‪ -1‬تاريخچه بانك تسويه بين المللي ( ‪)BIS‬‬

‫بانك تسويه بين المللي ( ‪ ) BIS‬قديمي ترين مؤسسه مالي بين المللي است و تاكنون‬
‫بعنوان مركز اصلي براي همكاري بانكهاي مركزي دنيا باقي مانده است‪ .‬اين بانك براساس‬
‫طرح يانگ (‪ )1930‬كه مربوط به باز پرداخت هاي خسارت جنگ جهاني توسط آلمان بر‬
‫اساس قرارداد ورساي بود تاسيس شد ‪.‬‬

‫‪ -2‬كميته بال‬

‫كميته بال در اواخر سال ‪ 1974‬توسط رؤساي بانكهاي مركزي ‪ 10‬كشور تشكيل‬
‫گرديد و بطور منظم چهاربار در سال تشكيل جلسه مي دهد‪ .‬اين كميته داراي تقريبا ً سي گروه‬
‫كاري است كه آنها جلسات منظمي دارند‪.‬‬

‫‪-1-2‬كشور هاي عضو كميته بال‬

‫اعضاي كميته از كشور هاي بلژيك ‪ ،‬كانادا ‪ ،‬فرانسه ‪ ،‬آلمان ‪ ،‬ايتاليا ‪ ،‬ژاپن ‪،‬‬
‫لوكزامبورگ ‪ ،‬هلند ‪ ،‬اسپانيا ‪ ،‬سوئد ‪ ،‬سوئيس ‪ ،‬بريتانيا و اياالت متحده تشكيل شده اند‪.‬‬

‫‪ -2-2‬چگونگی تامين اعضاي دبير خانه كميته بال و تعداد اعضای آن‬

‫دبيرخانه كميته توسط بانك تسويه بين المللي تامين مي گردد ‪ 12 .‬نفر پرسنل دبيرخانه‬
‫از ناظرين متخصص به طور موقت ازكشورهاي عضو مي باشند‪.‬‬

‫‪ -3‬اصول رهنمود ‪ 1988‬كميته بال‬

‫‪ -1-3‬شناسايي مشتري ‪ :‬بانكها بايد براي احراز هويت اصلي مشتري كوشش منطقي‬
‫نمايند وروش كار موثري براي احراز حسن نيت مشتري جديد داشته باشند ‪.‬‬

‫‪ -2-3‬تطبيق با مقررات ‪ :‬مديريت بانكها بايد مطمئن باشند كه هر دادوستدي با اصول‬

‫عالي اخالقي ‪ ،‬قانون ومقررات مربوطه تطبيق دارد واطمينان حاصل نمايند كه درمواردي كه‬
‫داليل كافی براي ارتباط نقل وانتقالي با فعاليتهاي تطهير وجود دارد ‪ ،‬سرويسهاي بانكي ارائه‬
‫نمي شود ‪.‬‬

‫‪ -3-3‬همكاري با سازمانهاي مجري قانون ‪ :‬درچارچوب انجام تكاليف ومقررات‬

‫مربوط به رازداري ‪ ،‬بانكها بايد با مجريان قانون درمواردي كه داليل منطقي براي شك‬

‫‪10‬‬
 ‫درمورد پول شويي وجود دارد ويا تصميمات شايسته اي طبق مقررات بايدگرفته شود ‪،‬‬
‫همكاري نمايند ‪.‬‬

‫د الحاق بيانيه ‪ :‬به كليه كشورها توصيه شده است كه به بيانيه ملحق شده واصول آن را‬
‫در سيستم هاي مالي خود به اجرا گذارند‬

‫‪ -4‬تفاوت رهنمود ‪ 1988‬با ‪ 2001‬كميته بال در تعريف مشتري‬

‫رهنمود ‪ 1988‬كميته بال در اجراي اصل ‪ 15‬از ‪ 25‬اصل اساسي پيشنهادي اين كميته‬
‫صرفا ً به لزوم شناسايي مشتري اشاره نموده بدون اينكه مصداق كلمه مشتري را شرح دهد‪ .‬در‬
‫رهنمود اخير تعريف مشتري با دامنه گسترده اي مطرح ميشود‪.‬‬

‫‪ -1-4‬تعريف مشتري در رهنمود كميته بال ‪2001‬‬

‫‪ -1-1-4‬شخص حقيقي يا حقوقي كه در خواست گشايش حساب يا انجام انواع خدمات‬

‫بانكي را دارد ‪.‬‬

‫‪ -2-1-4‬اگرذینفع یادستور دهنده اصلی عملیات بانکی شخصا ً به بانک مراجعه نمی‬
‫کند ‪ ،‬طبق این ضوابط هم نماينده يا وكيل او وهم ذينفع اصلي به عنوان مشتري بانك محسوب‬
‫ميشوند‪.‬‬

‫‪ -3-1-4‬ذينفع انتقاالتي كه از طرف بانك يا مؤسسه مالي صورت ميگيرد‪ .‬نيز تابع‬
‫ضوابط مربوط به مشتري هستند‪.‬‬

‫‪ -4-1-4‬بانكهاي كارگزار نيز از نظر جاري بودن ضوابط شناسايي مشتري جزء‬
‫مشتريان قلمداد شده اند ‪ -4-2 .‬روش هاي پذيرش و احراز هويت مشتري در رهنمود كميته‬
‫بال ‪2001‬‬

‫‪ -1-2-4‬به كشور مبداء مشتري توجه شود‬

‫‪ -2-2-4‬موقعيت و شرايط كاري وي در نظر گرفته شده ومنشأثروت یا منابع مالی او‬
‫ونوع فعالیتهای تجاری اش شناسایی گردد‬

‫‪ -3-2-4‬به شناسايي مقامات سياسي و كنترل حساب آنان توجه شود‪.‬‬

‫‪ -4-2-4‬توجه خاص به نمايندگان ‪ ،‬وكال و واسطه هاي متخصص احراز هويت‬

‫مشتريان اينترنتي‬

‫‪11‬‬
 ‫‪-3-4‬ريسكهايي كه بانك در صورت عدم انجام توصيه هاي رهنمود وشناسايي مشتري‬
‫با آن روبرو است عبارتند از‪:‬‬

‫‪ -1-3-4‬ريسك شهرت براي بانكها‬

‫چنانچه بانكها مشتريان خود را خوب شناسايي ننمايند شهرتشان در آينده به واسطه آن‬
‫به خطر مي افتد‪ .‬ريسك شهرت تهديد جدي براي بانكها است زيرا طبيعت كار بانك اين است‬
‫كه جلب اعتماد مشتريان را بنمايد ولي نبايد به راحتي قرباني فعاليت هاي غير قانوني مشتريان‬
‫شود ‪.‬‬

‫‪ -2-3-4‬ريسك عمليات براي بانكها‬

‫چنانچه بانكها مشتريان خود را بنحوي شناسايي ننمايند هر گونه زيان مستقيم ويا غير‬
‫مستقيم ناشي از آن ‪ ،‬عمليات داخلي بانك را مختل يا دچار مشكل مي كند‪.‬‬

‫‪ -3-3-4‬ريسك قانوني بانكها‬

‫بانكها ممكن است به دليل عدم دقت كافي در شناسايي مشتري مواجه با دعاوي عليه‬
‫خود گردند احتمال طرح دعاوي عليه بانك به واسطه قراردادهايي كه قابليت اجرايي ندارند مي‬
‫تواند بانكها را با ريسك قانوني مواجه كند‪.‬‬

‫‪ -4-3-4‬ريسك تمركز براي بانكها‬

‫برداشت ناگهاني يا سريع وجوه از حسابها توسط مشتريان شناخته نشده باعث اثرات‬
‫زيان بخش در مورد نقدينگي بانك ميشود‪.‬‬

‫‪ -5-4‬شمول مبادالت مشكوك از نقطه نظر كميته بال ‪2001‬‬

‫‪ -5-4 -1‬مبادالتي كه بنظر مي رسد از نظر اقتصادي و تجاري معقول نيست‬

‫‪ -5-4 -2‬سپرده نقدي با حجم زياد كه توجيه قابل قبولي ندارد‬

‫‪ -5-4 -3‬اقالم واريزي به حساب كه با مانده آن هماهنگي ندارد‬

‫‪ -5-4 -4‬نحوه سابقه حساب به گونه اي كه يك باره دگرگون شود‪.‬‬

‫‪ -5‬اهداف رهنمود ‪ 2001‬كميته بال‬

‫‪12‬‬
 ‫‪ -5 -1‬هدف اين رهنمود ايجاد استانداردهايي براي شناسايي مشتري در داخل كشورها‬
‫است‪.‬‬

‫‪-5 -2‬كميته بال عقيده دارد رهنمودهاي كشورها در مورد شناسايي مشتري بايد با‬
‫پروسه هاي ريسك اعتباري نيزهماهنگ گردد‪.‬‬

‫‪ - 5 -3‬كميته بال در رهنمود ‪ 2001‬خود بر لزوم هماهنگي با توصيه هاي سازمان‬

‫نيروهاي اجرايي مالي (‪ )FATF‬در بسياري از موارد تاكيد ميكند‪.‬‬

‫بخش چهارم ‪ :‬نظام حقوقی ایران ومسأله پول شویی‬

‫‪ -1‬اصل ‪ 46‬و ‪ 47‬قانون اساسي در خصوص مالكيت مشروع‬

‫اصل ‪ : 46‬هركس مالك حاصل كسب وكار مشروع خويش است و هيچكس نمي تواند‬
‫به عنوان مالكيت نسبت به كسب و كار خود امكان كسب و كار را از ديگري سلب كند‬

‫اصل ‪ 47‬چنين مي گويد‪ :‬مالكيت شخصي كه از راه مشروع باشد محترم است ضوابط‬
‫را قانون معين ميكند‪.‬‬

‫‪ -2‬موارد استثنايي مالكيت مشروع بر اساس اصل ‪ 49‬قانون اساسي‬

‫دولت موظف است ثروت هاي ناشي از ربا ‪ ،‬غصب ‪ ،‬رشوه ‪ ،‬اختالس ‪ ،‬سرقت ‪ ،‬قمار‬
‫‪ ،‬سوء استفاده از موقوفات ‪ ،‬سوء استفاده از مقاطعه كاري ها و معامالت دولتي فروش زمين‬
‫هاي موات و مباحات اصلي ‪ ،‬داير كردن اماكن فساد و ساير موارد غير مشروع را گرفته و به‬
‫صاحب حق رد كند ودرصورت نبودن اوبه بيت المال بدهد‪.‬اين حكم بايدبا رسيدگي وتحقيق‬
‫وثبوت شرعي به وسيله دولت اجراشود‪.‬‬

‫‪ -3‬اقدامات انجام شده توسط ايران در رابطه با امر پول شويي‬

‫با توجه به اصل ‪ 46‬و ‪ 47‬و ‪ 49‬قانون اساسي و قانون مبارزه با مواد مخدر و نيز‬
‫قانون مجازات عمومي و ساير قوانين مي توان گفت كه بستر قانوني جمهوري اسالمي ايران‬
‫براي مبارزه با امر پول شويي كامالً آماده است اما يك پديده اساسي رادرارتباط با پول شويي‬
‫نبايد فراموش كرد ‪ ،‬پول شويي جرم ثانويه است‪.‬‬

‫‪ -4‬اساس تدوين اليحه مبارزه با پول شويي‬

‫مي توان گفت آنچه در سيستم حقوقي ايران بايد به آن توجه كرد اين است كه قانون‬
‫خاص ‪ ،‬پول شويي را جرم شناخته و همه طرف هاي در گير آن را مجرم بداند وبراي آنان‬

‫‪13‬‬
‫مجازات تعيین كند‪ .‬در اين رابطه اليحه پول شويي از تصويب مجلس شوراي اسالمي گذشته و‬
‫هم اكنون در مجمع تشخيص مصلحت نظام ميباشد‪.‬‬

‫‪ -5‬متن پیش نویس الیحه مبارزه با پول شویی ‪:‬‬

‫ماده ‪ : 1‬تعريف اليحه مبارزه با پول شويي‬

‫هرگونه فعل يا ترك فعل كه براي قانوني جلوه دادن وجوه يا اموال مشتريان با منشاء‬
‫غير قانوني صورت گيرد‪ .‬پول شويي محسوب مي شود و از نظر قانون جرم است‬

‫ماده ‪ : 2‬مصاديق اموال غير قانوني بر اساس اليحه مبارزه با پول شويي‬

‫وجوه يا اموال غير قانوني ‪ ،‬وجوه يا اموالي است كه از طريق فعاليت هاي خالف‬
‫قانون مانند ارتشاء ‪ ،‬اختالس ‪ ،‬تباني در معامالت دولتي ‪ ،‬كالهبرداري ‪ ،‬قاچاق كاال و جرايم‬
‫مربوط به مواد مخدر ‪ ،‬فحشاء ‪ ،‬قمار ‪ ،‬ربا و سرقت حاصل شده يا بر خالف قانون نزد‬
‫اشخاص باقي مانده است‬

‫ماده ‪ : 8‬اعضاي شوراي عالي مبارزه با پول شويي براساس اليحه مبارزه با پول‬
‫شويي‬

‫شوراي عالي مبارزه با پول شويي به رياست معاون اول رئيس جمهور و عضويت‬
‫وزيران امور اقتصادي و دارايي ‪ ،‬بازرگاني‪ ،‬امور خارجه ‪ ،‬اطالعات ‪ ،‬رئيس كل بانك‬
‫مركزي جمهوري اسالمي ايران و رئيس سازمان مديريت و برنامه ريزي كشور ‪ ،‬دادستان كل‬
‫كشور‪ ،‬دادستان ديوان محاسبات ‪ ،‬رئيس سازمان پليس مالي ‪.‬‬

‫ماده ‪ :10‬براساس اليحه مبارزه با پول شويي اشخاصي که مكلف به رعايت آيين نامه‬
‫اجراي قانون مبارزه با پول شويي هستند عبارتند از ‪:‬‬

‫كليه اشخاص حقيقي و حقوقي از قبيل بازرسان ‪ ،‬حسابرسان ‪ ،‬كارشناسان ‪ ،‬وكال ‪،‬‬
‫مشاوران ‪ ،‬بانكها ‪ ،‬صندوق هاي قرض الحسنه ‪ ،‬مؤسسات اعتباري ‪ ،‬شركت هاي بيمه ‪،‬‬
‫سازمان بورس اوراق بهادار ‪ ،‬شركت هاي كارگزاري بورس ‪ ،‬دفاتر اسناد رسمي سازمان‬
‫ثبت اسناد وامالك كشور‪ ،‬بخش عمومي غيردولتي وبه طور كلي ‪ ،‬سازمان ها و شركتهايي كه‬
‫شمول قانون برآنها مستلزم ذكر نام است‪.‬‬

‫‪14‬‬
 ‫بخش پنجم ‪ :‬دستورالعمل اجرایی مقررات پیشگیری از پول شویی دربانک‬

‫‪ -1‬اليحه مبارزه با پول شويي‬

‫هيئت وزيران موظف است آيين نامه هاي اجرايي اين قانون را ظرف مدت ‪ 6‬ماه از‬
‫تاريخ تصويب قانون تهيه و براي اجرا ابالغ نمايد‬

‫‪ -2‬تقسيم بندی مشتريان شعب بانكها‬

‫به دو دسته دائمي و گذري ( اتفاقي )تقسيم مي شوند ‪ ،‬مشتريان دائمي مشترياني هستند‬
‫كه روابط آنها با شعبه بانك مستمر است ‪ ،‬درحاليكه رابطه مشتريان گذري با شعبه فاقد وصف‬
‫استمراراست ‪.‬‬

‫‪ -3‬وظيفه بانكها در شناسايي و احراز هويت اشخاص حقيقي‬

‫شعب در صورتي مجاز به انجام عمليات بانكي براي مشتريان خود ميباشندكه نسبت به‬
‫شناسايي و احراز هويت مشتريان خود اقدام نموده باشند ‪ .‬الزم به توضيح است به هنگام ايجاد‬
‫روابط با مشتريان حقيقي ضرورت دارد اطالعات الزم درخصوص شغل يا حرفه مشتري‬
‫بطور كامل اخذگردد تا در صورت برخورد به عمليات پيچيده و مشكوك كه با الگوي متعارف‬
‫شغلي يا حرفه اي مشتري مطابقت ندارد تحقيق بيشتري نموده و در صورت لزوم به مراجع‬
‫ذيربط اعالم نمايند‪.‬‬

‫‪ -4‬اطالعاتي که بانكها قبل ازافتتاح حساب براي مشتريان بايد به همراه مدارك معتبر‬
‫اخذ نمايند عبارتند از‪:‬‬

‫‪ -4 -1‬هدف و قصد از افتتاح حساب و برقراري رابطه مشتري باشعبه‬

‫‪ -4 -2‬ماهيت عمليات مورد درخواست و ميزان گردش مورد انتظار‬

‫‪ -4 -3‬منشاء مال مورد استفاده‬

‫‪ -4 -4‬جزييات مربوط به حرفه مشتري ‪ ،‬اطالعات در خصوص كار فرما و غيره‬

‫‪ -5‬مدارك احراز هويت براي اشخاص حقيقي‬

‫شناسنامه عكس دار ‪ ،‬كارت ملي ‪ ،‬گواهينامه رانندگي معتبر ‪ ،‬گذرنامه معتبر‬

‫‪ -6‬مواقع احراز هويت مشتري توسط بانكها‬

‫‪15‬‬
 ‫‪ -1-6‬هنگام افتتاح انواع حسابها‬

‫‪ -2-6‬در صورت انجام معامالت اتفاقي بيش از مبلغ مقرر در مقررات پيشگيري از‬
‫پول شويي يا انجام دو يا چند معامله مرتبط بيش از مبلغ مذكور‬

‫‪ -7‬روش هاي شناسايي اشخاص حقيقي هنگام افتتاح انواع حسابها‬

‫‪ -1-7‬اخذ معرفي نامه معتبر كه به امضاء حداقل يك نفر ازمشتريان شناخته شده يا‬
‫اشخاص مورد اعتماد شعبه ‪ ،‬رسيده باشد ؛ در اين خصوص ‪ ،‬معرفي نامه ازيكي از بانكها‬
‫ومؤسسات اعتباري داراي مجوز ازبانك مركزي ‪ ،‬سازمانهاي دولتي ويا نهادها و كانونهاي‬
‫حرفه اي (كانون وكالي دادگستري ‪ ،‬كانون كارشناسان دادگستري و ‪ ) . . .‬وامثال آن نيز‬
‫مورد قبول است ‪.‬‬

‫‪ -2-7‬اخذ اطالعات (توسط خود شعبه ) درمورد سوابق متقاضي از بانكهايي كه‬
‫متقاضي با آنها رابطه مستمر بانكي داشته ويا دارد‬

‫‪ -3-7‬استفاده از اطالعات مندرج درجواز كسب يا گواهي اشتغال به كار وموارد مشابه‬
‫‪.‬‬

‫‪ -8‬مدارك و اطالعات الزم قبل از افتتاح جهت اشخاص حقوقي‬

‫‪ -8 -1‬اصل اسناد مربوط به ثبت شركت ‪ ،‬مؤسسه ‪ ،‬سازمان وغيره ‪.‬‬

‫‪ -8 -2‬اساسنامه ‪ ،‬شركتنامه ‪.‬‬

‫‪ -8- 3‬ساير مدارك معتبر درصورت لزوم به تشخيص آن شعبه ‪.‬‬

‫‪ -8 -4‬موضوع فعاليت شخص حقوقي ‪.‬‬

‫‪ -8 -5‬صورتهاي مالي ‪.‬‬

‫‪ -8 -6‬نام و اقامتگاه شخص حقوقي ‪.‬‬

‫‪ -8 -7‬اطالعات مربوط به مؤسسين ‪ ،‬مديران ‪ ،‬اعضاء هيئت مديره ‪ ،‬سهامداران عمده‬

‫(بيش از ‪ ، )%20‬حسابرس (حسابرسان ) مستقل ‪ ،‬بازرس (بازرسان ) قانوني و ‪...‬‬

‫‪ -9‬مدارك و اطالعات احراز هويت و شناسايي شخص حقيقي خارجي‬

‫‪ -9 -1‬اخذ يك برگ فتوكپي گذرنامه ومطابقت آن با اصل ‪.‬‬

‫‪16‬‬
 ‫‪ -9 -2‬آدرس محل اقامت دائم براساس مدارك مثبته ‪.‬‬

‫‪ -9 -3‬ارائه معرفي نامه ازدونفر معرف قابل قبول يا ازيكي از سازمانهاي دولتي يا‬
‫كنسولگريهاي خارجي يا بانكها ومؤسسات مالي معتبر خارجي ‪.‬‬

‫‪ -9 -4‬اقرار نامه وتعهد مبني بر نداشتن تخلف مالي درساير كشورها ‪.‬‬

‫‪ -9 -5‬درخصوص افتتاح حساب جاري ‪ ،‬حضور شخص حقيقي خارجي وتكميل‬

‫كارت افتتاح حساب جاري درحضور متصدي شعبه ضروري است ‪ .‬ليكن درخصوص افتتاح‬
‫ساير حسابها ‪ ،‬ارائه وكالت نامه رسمي كه مفاد آن توسط يكي از سفارتخانه هاياكنسولگريهاي‬
‫ايران گواهي شده باشد نیز قابل پذیرش می باشد‪.‬‬

‫‪ -10‬هدف از شناسايي معامالت غير حضوري‬

‫‪ -1-10‬حصول اطمينان از اينكه متقاضي همان شخصي است كه ادعا مي نمايد‬

‫‪ -2-10‬عدم استفاده از اسامي موهوم و مجهول ( وجود خارجي داشتن )وسكونت يا‬
‫فعاليت درآدرس اعالم شده‬

‫‪ -3-10‬الزام به حضور مشتري در شعبه و افتتاح حساب براساس بندهاي ‪ 1‬الي ‪5‬‬
‫همين فصل‬

‫‪ -4-10‬تماس با محل كار و يا محل سكونت متقاضي بصورت مستقل‬

‫‪ -5-10‬اخذ اطالعات از كار فرما‬

‫‪ -6-10‬اخذ فيش حقوقي ويا استفاده از صورتحساب بانكي‬

‫‪-11‬كارگزاري بانكي‬

‫منظور از كارگزاري بانكي ( ‪ ) Correspondent Banking‬ارائه خدمات مربوط به‬

‫حساب جاري و يا سايرحسابهاي مورد تقاضاي مشتريان كارگزاري (‪Client‬‬
‫‪ ) Correspondent Banking‬است كه از اين حسابها براي مديريت منابع مالي خود استفاده‬
‫مي نمايند‪.‬‬

‫‪17‬‬
 ‫‪ -12‬انواع مشتريان كارگزاري‬

‫بانكها ‪ ،‬موسسات اعتباري غير بانكي ‪ ،‬صرافيها ‪ ،‬صندوقهاي سرمايه گذاري ‪،‬‬
‫شركتهاي سرمايه گذاري ‪ ،‬صندوقهاي بازنشستگي ‪ ،‬صندوقهاي قرض الحسنه ‪ ،‬شركتهاي‬
‫ليزينگ و مؤسسات مشابه‬

‫‪ -13‬معامالت اتفاقي‬

‫معامالت اتفاقي كليه معامالت وخدماتي است كه از سويي مبلغ آن بيشتر از ميزان‬
‫تعيين شده در مقررات (كه درحال حاضر يكصد ميليون لاير است ) مي باشد وازسوي ديگر‬
‫مشتري براي شعبه ناشناخته است يعني سابقه اي مبني براحراز هويت و شناسايي مشتري‬
‫دربايگاني شعبه وجود ندارد ولذا شعبه جهت انجام معامله يا ارائه خدمت بايد نسبت به احراز‬
‫هويت وشناسايي مشتري اقدام نمايد (چنانچه مشتري قبالً توسط بانك ديگري مورد شناسايي‬
‫واحراز هويت قرار گرفته باشد ودريافت سوابق واطالعات مربوطه همراه با تاييد بانك مذكور‬
‫براي شعبه امكانپذير باشد ‪ ،‬شعبه مي تواند با اتكاء به سوابق مزبور ‪ ،‬خدمات مورد نياز‬
‫مشتري را ارائه نمايد ‪.‬‬

‫‪ -14‬عمليات بانكي مشكوك‬

‫عمليات مشكوك عبارت است از معامالت وعملياتي كه شخص با دردست داشتن‬

‫اطالعات وداليل منطقي ظن پيداكند كه اين عمليات ومعامالت به منظور پول شويي انجام مي‬
‫شود ‪(.‬موضوع بند ‪ 4‬ماده ‪ 1‬مقررات پيشگيري ازپول شويي درمؤسسات مالي )‬

‫‪ -15‬اهم اقدامات پايور ارشد در برخورد با عمليات مشكوك‬

‫‪ -15 -1‬مسئول ذيربط درشعبه (پايور ارشد ) مكلف است بركليه عمليات ومعامالت‬
‫بانكي روزانه مشتريان با هدف شناسايي عمليات مشكوك نظارت مستمر داشته ودرصورت‬
‫دريافت هرگونه گزارش از كاركنان درشعبه ‪ ،‬موضوع را بررسي ودرصورت تائيد مشكوك‬
‫بودن عمليات ‪ ،‬مراتب را باقيد فوريت وباتكميل فرمهاي پيوست ‪ ،‬مستقيماْ و بطوركام ْ‬
‫ال‬
‫محرمانه به مقام كميته مسئول نظارت بر امور مبارزه با پولشويي دربانك ( آقاي ‪/‬‬
‫خانم‪ ) ............‬گزارش نمايد ‪.‬‬

‫‪ -15 -2‬هيچ يك از مسئولين يا كاركنان شعب ( و بانك ) به هيچ وجه مجاز نيستند‬
‫موارد مشكوك مربوط به مشتريان را دراختيار آنها ويا اشخاص ثالث قرار دهند ‪.‬‬

‫‪ -15 -3‬ارائه خدمت به مشترياني كه نتوانند مدارك واطالعات هويتي وشناسايي مورد‬
‫لزوم به شرح مندرج دراين دستورالعمل را ارائه نمايند ‪ ،‬ممنوع است ‪.‬‬

‫‪18‬‬
 ‫‪ -16‬برخی از مصاديق عمليات بانكي مشكوك‬

‫‪ - 16 -1‬عدم ارائه اطالعات مورد نظر شعبه ويا عدم احراز اصالت مستندات و‬
‫مدارك احراز هويت‬

‫‪ - 16 -2‬فعال شدن ناگهاني حسابهاي راكد و كم كار بدون توجيه منطقي‬

‫‪ - 16 -3‬تبديل وجه نقد (بيش از سقف مقرر)به ارزهاي ديگر‬

‫‪ - 16 -4‬تغيير بدون دليل نام ذينفع اعتبار اسنادي‬

‫‪ - 16 -5‬تاكيد بر استفاده از اسامي مخفف و مجعول در خصوص نام خريدار و يا‬

‫ذينفع اعتبار اسنادي‬

‫‪ - 16 -6‬درخواست بدون دليل عدم ارائه گواهي مبداء ساخت كاال كه توسط اتاق‬
‫بازرگاني محل صادر ميگردد‪.‬‬

‫‪19‬‬