Downloadfile 6

KC Soap
คอร์สสบูก่ อ้ น (Oil Soap) สร้างอาชีพ by อาจารย์ไก่ และอาจารย์โก้
กนก สมดี (ก.ไก่) Line ID : kanoksomdee Tel : 084-546-4296,

081-751-6886
KC Soap
ฝากถึงผู้อ่าน
สมัยเรียนปี 4 ที่คณะวิทยาศาสตร์ ภาควิชาเคมี มหาวิทยาลัย
ธรรมศาสตร์ จะมี อ ยู่วิ ช าหนึ่ ง ชื่ อ ว่า เคมี อุส าหกรรม ผมจํา ได้ว่า ท่า น
อาจารย์ได้ให้พวกเราสร้างโปรเจคธุรกิจอะไรก็ได้ท่ตี อ้ งใช้ความรูต้ า่ งๆ ที่ได้
เรียนมาตัง้ แต่ปี 1 ตอนนัน้ กลุ่มของเราเลือกธุรกิจถุงยางอนามัย ก็ ตาม
ประสาวัยรุน่ ทั่วไปที่นกึ แค่สนุกขึน้ มาเฉยๆ ไม่ได้คิดอะไรมากไปกว่านัน้ เรา
ได้ทาํ แผนธุรกิจขึน้ มาโดยมีจุดเด่นที่ถงุ ยางอนามัยของเราเมื่อฉีกออกมา
จะมาสามารถสวมเข้า ไปที่ อ วัย วะเพศโดยที่ ส ารหล่ อ ลื่ น ไม่ เ ลอะมื อ
ท้ายที่สดุ อาจารย์ก็ได้นาํ เสนอโปรเจคของอาจารย์เองด้วยและมันคือสิ่งที่
จะเปลี่ยนชีวิตของพวกผมไปตลอดกาล อาจารย์ได้เสนอแผนธุรกิจทําสบู่
ขายแถมท่านได้ทาํ ตัวอย่างของสบู่ขึน้ มาด้วยเป็ น สบู่ก ลีเซอรีนใสผสม 3
นํา้ ผึง้ ลงไป แรกเห็นก็ไม่ได้คิดอะไรก็แค่สบู่ธรรมดาก้อนหนึ่งกลิ่นก็ไม่ได้

หอมอะไรมากมาย สําหรับผมในตอนนัน้ ถือว่าเป็ นเรื่องธรรมดามากและ
กลับคิดว่า แค่สบู่ มันคือโครงงานของเด็กประถมชัดๆ หลังจากเรียนเสร็จ
ผมก็ตอ้ งแปลกใจกับเพื่อนๆหลายคนที่แทบจะจําอะไรไม่ได้กบั สิง่ ที่ได้เรียน
ไปเลยในวิชานัน้ นอกจากคําว่า สบู่ ซึ่งมันก็เป็ นเพียงสิ่งเดียวที่ยงั วนเวียน
อยู่ในหัวของผมเช่นกัน ทําไมของธรรมดาที่ดเู รียบง่ายมันถึงได้ติดตรึงอยู่
ในใจเราตลอดเวลา นับจากวันนัน้ มาคําว่าสบู่ก็เวียนว่ายตายเกิดอัดแน่น
อยู่ในหัวของผมจนแทบระเบิด จนในที่สดุ ผมก็ทนไม่ได้ที่จะต้องเอาคําว่า
สบู่ที่อยู่ในหัวออกมาสักที ผมเริ่มทําการศึกษาเกี่ยวกับเรื่องของการทําสบู่
และในตอนนัน้ กลับพบว่ามันเป็ นเรื่องที่น่าตลกที่นักศึกษาเคมีอย่างเรา

081-751-6886
KC Soap
กลับไม่มีความสามารถที่จะทําสบู่ได้ อะไรมันจะลึกลับซับซ้อนขนาดนี ้
องค์ค วามรู ข้ องสบู่ช่ า งกว้า งใหญ่ ไ พศาลเหลือ เกิ น จนในที่ สุด ผมต้อ ง
กลับมาคุยกับตัวเองว่าทําไมเราถึงไม่สามารถนําความรู ท้ างด้านเคมีที่
เรียนมา มาใช้กบั สบู่ได้เลยและท้ายที่สดุ ก็พบว่าปั ญหาไม่ได้อยู่ที่เราไม่มี
ความรู ใ้ นการทําสบู่แต่อยูต่ รงที่เราไม่สามารถจัดการความรู ต้ า่ งๆได้อย่าง
เป็ นระบบ เมื่อรู ถ้ ึงแก่นของปั ญหาแล้วผมก็กลับไปที่จุดเริ่มต้นของสบูโ่ ดย
การศึ ก ษาของที่ ไ ปที่ ม าของสบู่ ว่ า มี แ หล่ ง กํา เนิ ด มาจากไหนและมี
วิ วั ฒ นาการความเป็ นมาอย่ า งไรและก็ พ บว่ า สบู่ นั้ น อยู่ ใ นหน้ า
ประวัติศาสตร์ของมนุษยชาติมาโดยตลอด แรกเริม่ เดิมทีสบูไ่ ม่ได้มีหน้าตา
อย่างที่เราเห็นกันในปั จจุบนั แต่ต่อมาก็ได้มีการพัฒนาผ่านร้อนผ่านหนาว
ผ่านสงครามต่างๆ นาๆ สุดท้ายก็กลายมาเป็ นสบูใ่ ห้เราได้ใช้กนั ในทุกวันนี ้ 4
สิ่งนีม้ นั ยิ่งตอกยํา้ ลงไปในสมองผมทุกครัง้ ที่ได้ใช้สบู่ เรากําลังได้เรียนรู ้
ประวัติ ศ าสตร์อัน ยาวนานของมัน จนในที่ สุด ผมก็ กลายเป็ น กลุ่มคนที่
หลงใหลในศาสตร์ของการทําสบู่ไปโดยไม่รูต้ ัวและนับจากวันนัน้ จนถึง
ตอนนี ส้ บู่ก็ ไ ด้ก ลายเป็ น ส่ว นหนึ่ง ของชี วิ ตของผมไปแล้ว ต้อ งขอบคุณ
คณาจารย์ที่ ไ ด้ป ระสิท ธิ์ ป ระสาทวิ ช าความรู ต้ ่า งๆ และครอบครัว ที่ ไ ด้
สนับสนุนและหล่อหลอมทําให้ผมได้กลายมาเป็ น คนทําสบู่ ในวันนี ้ และ
ในที่สดุ ผมก็ได้ส่งมอบความรู ท้ ี่จาํ เป็ นสําหรับ คนทําสบู่ ลงในอีบ๊คุ เล่มนี ้
เพื่อเป็ นเสมือนคูม่ ือไว้สาํ หรับผูท้ ี่สนใจจะทําสบูแ่ ละสามารถนําความรูน้ ไี ้ ป
พัฒนาต่อยอดเพื่อเป็ นประโยชน์ตอ่ โลกต่อไป

081-751-6886
KC Soap
สบู่
สบู่ คําที่คนุ้ หูดเู รียบง่ายแต่ลกึ ซึง้ การทําสบูใ่ นปั จจุบนั กลายเป็ น
เรือ่ งใกล้ตวั ของทุกคนไปแล้ว หลายคนเคยบอกกับผมว่าสบูค่ ือเรือ่ งกล้วยๆ
แค่เปิ ดเน็ตดูก็ทาํ ได้แล้วแน่นอนครับแค่เราเปิ ดอินเตอร์เน็ตค้นหาวิธีการ
ทํา สบู่ก็ ส ามารถผลิต สบู่ไ ด้แ ล้ว แต่ค าํ ถามคื อ สบู่ที่ ท าํ ขึน้ นั้น มี คุณ ภาพ
เพียงพอเหมาะสมต่อการใช้งานหรือไม่ วัสดุอุปกรณ์ที่เลือกใช้เหมาะสม
มากเพี ย งใดและสามารถดึง ศัก ยภาพที่ แ ท้จ ริง ของตัว วัต ถุดิ บ ออกมา
ได้มากน้อยแค่ไหน หากเราลงลึกเข้าไปถึงแก่นของการทําสบูจ่ ะพบว่าสบู่
เป็ นเรื่องง่ายที่จะทําแต่เป็ นเรื่องยากที่จะทําออกมาให้ดตี อ้ งอาศัยทัง้
ประสบการณ์ความรูอ้ ย่างถูกต้องเหมาะสมและเป็ นระบบ ซึ่งคณะผูจ้ ดั ทํา
ได้เล็งเห็นว่าคนทําสบู่จาํ เป็ นต้องเข้าใจถึงรู ปแบบและระบบของการผลิต 5
สบู่ที่ ถูก ต้อ ง จึ ง ได้ท าํ การรวบรวมความรู ้ รู ป แบบและวิ ธี ก ารที่ จ ํา เป็ น

สําหรับการทําสบู่ จึงเกิดเป็ นอีบ๊คุ เล่มนีข้ นึ ้
เนือ้ หาในอีบ๊คุ เล่มนีจ้ ะเป็ นเนือ้ หากึ่งวิชาการที่ผแู้ ต่งพยายามสือ่

ความหมายออกมาให้เ ป็ น ภาษาที่ ค นทั่วไปสามารถเข้าใจได้มากที่สุด
ผูอ้ ่านจะได้เรียนรู ว้ ิธีการทําสบู่อย่างเป็ นระบบ ตัง้ แต่ประวัติ ความเป็ นมา
ของสบูไ่ ปจนถึงวิธีการคํานวณและออกแบบสบู่ โดยจะแบ่งออกเป็ น 4 บท
หลัก เริ่มตัง้ แต่การเตรียมตัวก่อนการทําสบู่ การวิเคราะห์วัตถุดิบ การ
คํานวณและออกแบบสูตรสบูแ่ ละการทําสบูช่ นิดต่างๆ ปิ ดท้ายด้วยสูตรสบู่
ที่จดั เตรียมไว้ให้กว่า 50 สูตร

081-751-6886
KC Soap
อีบุ๊คเล่มนีเ้ หมาะกับผูท้ ี่สนใจศึกษาการทําสบู่อย่างเป็ นระบบ

รู ล้ ึก โดยหวังเป็ นอย่างยิ่งว่าจะเป็ นรากฐานที่สาํ คัญที่จะพัฒนาต่อยอด
ความรูใ้ นการทําสบูต่ อ่ ไป

081-751-6886
KC Soap
สารบัญ
บทที่ 1 เตรียมตัวก่อนทําสบู… ่ ………………….…………… 13
1.ทําความรูจ้ กั กับจักรวาลสบู…่ ……………………….. 13
2. ประวัติความเป็ นมาของสบูก่ อ้ น…………………….. 17
สบูย่ คุ โบราณ (Ancient soap)………………………. 17
สบู่สมัยใหม่ (Modern soap)………………………... 22
3. สบูน่ าํ้ มันคืออะไรและแตกต่างจากสบูช่ นิดอื่นอย่างไร 25
ปฏิกิรยิ า Saponification ของสบูก่ อ้ น………………. 26
4. ทําไมต้องทําสบูใ่ ช้เอง……………………………….. 28
5. อุปกรณ์………………………………………………. 30
1. อุปกรณ์ดา้ นความปลอดภัย……………………… 31
7
2. ภาชนะผสมสบู… ่ …………………………….…… 32
3. อุปกรณ์ช่งั ………………………………….….….. 33
4. อุปกรณ์ที่ใช้ในการตักหรือตวง………….…….….. 34
5. อุปกรณ์วดั อุณหภูม… ิ ………………………..…… 35
6. อุปกรณ์สาํ หรับกวนสบู… ่ ………………..….……. 37
7. แม่พิมพ์เทสบู… ่ …………………………..….…… 39
8. อุปกรณ์ให้ความร้อน…………………………..…. 41
บทที่ 2 วิเคราะห์วตั ถุดิบ…………….…………..…………… 43

1. นํา้ มัน ( Oil , Fat , Wax ) …………..……………… 43
1. Triglyceride (ไตรกลีเซอไรด์) ………………….… 43

081-751-6886
KC Soap
2. กรดไขมันอิ่มตัว (Saturated fatty acid) ………… 44

3. กรดไขมันไม่อิ่มตัว (Unsaturated fatty acid) …... 45
1) Free fatty acid (กรดไขมันอิสระ) ………….… 49
2) อื่นๆ (วิตามิน, สารต้านอนุมลู อิสระ, สี) …...… 49
2. นํา้ (WATER, AQUA) ………..……………..……… 51
เรียนรูเ้ กี่ยวกับการใช้นาํ้ อย่างเหมาะสม………..…… 53
สามรูปแบบในการคํานวณปริมาณนํา้ ………..…….. 54
1) เทียบจากปริมาณนํา้ มัน………..….………..… 54
2) คิดจากความเข้มข้นของด่าง………..……....… 55
3) การคิดเป็ นสัดส่วนระหว่างนํา้ กับด่าง……….… 56
3. ด่าง……..……………..………....……………..…… 59
1. โซดาไฟ (caustic soda) ………….…….…..….… 59 8
2. ด่างคลี (caustic potash) …………………..….… 60
วิธีการผสมนํา้ ด่าง………………….…………..….… 60
3. กลิน่ ………………………..………………………… 62
นํา้ มันหอมละเหย (Essential Oil) ………………..… 63
ตัวอย่างนํา้ มันหอมละเหยและสรรพคุณ….……… 64
กลิน่ สังเคราะห์(Fragrance) …………………..….… 66
สารที่ทาํ ให้กลิน่ ติดทนนาน (Perfume Fixative)….… 68
4. สี……………………..………………………………. 71
1. Dye (สีที่ละลายในตัวทําละลาย) …………..……. 71
2. Pigment (สีที่กระจายในตัวทําละลาย) …….……. 72

081-751-6886
KC Soap
5. สมุนไพรและสารสกัด…..……………………………. 74
สมุนไพร………………..………..…………………… 77
สารสกัด………………..……………..……………… 82
6. สารเติมแต่งเพิ่มเติม (ADDITIVES) ………………... 89
1. สารกันบูด (Preservative) …………….………… 89
2. สารเพิ่มความแข็ง………………………………… 90
3. สารป้องกัน UV…………………………………… 90
บทที่ 3 การคํานวณสูตรสบู… ่ ..………..………….................. 91

1. การคํานวณปริมาณนํา้ มัน,ด่าง,นํา้ , นํา้ มันส่วนเกิน... 91
และการตัง้ สูตรสบูน่ าํ้ มัน………………………........
ปริมาณนํา้ มันและการคํานวณปริมาณด่าง……....... 92 9
การคํานวณปริมาณนํา้ มันส่วนเกิน(Superfat) ……. 96
การคํานวณปริมาณนํา้ …………..............………… 97
แบบทดสอบวัดความเข้าใจ………........…………… 99
2. การออกแบบสบู… ่ ……………........................…… 100
บทที่ 4 การทําสบู่………………………….......................…… 105

1. การทําสบูส่ ตู รเย็น………………........……………… 105
2. สบูส่ ตู รเย็น-เตาอบ…………………........…..……… 112
3. การทําสบูส่ ตู รร้อน…………………………..........… 116
4. การทําสบูส่ ตู รกึง่ ร้อน…………………………...…… 120
5. ความแตกต่างของแต่ละวิธีการทําสบู…
่ ……...…….. 123

081-751-6886
KC Soap
6. เทรส (TRACE) …………..........…………...........… 125

7. นํา้ มันส่วนเกิน (SUPERFAT) ……………….......… 131
8. การบ่มสบู่ (CURING) ……….……………..........… 134
1) บ่มเพื่อให้ดา่ งโซดาไฟที่หลงเหลืออยูใ่ นก้อนสบูท่ าํ 134
ปฏิกิรยิ ากับนํา้ มันจนหมด
2) บ่มเพื่อให้นาํ้ ที่อยูใ่ นก้อนสบูร่ ะเหยออกไป............. 135
สูตรสบู่ 137
สูตรสบู่กลุ่มเพิ่มความชุ่มชืน้ (MOISTURIZER) 137
ALOE VERA GEL………..........…………................... 138
COCOA BUTTER & ALMOND……..........………….. 139
LANOLIN……….......................………….................. 140 10
NATTO GUM……….................………….................. 141
JOJOBA OIL & GREEN TEA.…………..…............... 142
AVOCADO & CUCUMBER.…………....................... 143
OAT & CINNAMON.…………................................... 144
HONEY YOGURT.…………...................................... 145
SODIUM PCA & UREA.………….............................. 146
MIX BUTTER……….................................................. 147
สูตรสบู่กลุ่มรักษาและป้ องกันสิว (ANTI-ACNE) 148

SALICYLIC BHA……................................................ 149
VIT B รวม……........................................................... 150

081-751-6886
KC Soap
PAPAYA…................................................................. 151
PINEAPPLE…............................................................ 152
SUGAR CANE…....................................................... 153
ชะเอมเทศ…............................................................... 154
ถั่วเขียว…................................................................... 155
CHARCOAL…........................................................... 156
LACTIC ACID…........................................................ 157
TEA TREE OIL & CINNAMON POWDER.................. 158
สบู่สูตรกลุ่มผิวกระจํ่างใส (WHITENING) 159

KOJIC ACID.............................................................. 160
ARBUTIN WHITE....................................................... 161 11
ผลัดเซลล์ผิว................................................................ 162
DOUBLE WHITE........................................................ 163
กลูตา้ ไทโอน................................................................ 164
มังคุดนํา้ ผึง้ ................................................................. 165
ทานาคา..................................................................... 166
สครับผลัดเซลล์ผิว....................................................... 167
นมแพะนํา้ ผึง้ ............................................................... 168
คอมโบสมุนไพร........................................................... 169

081-751-6886
KC Soap
สูตรสบู่กลุ่มต่อต้านริว้ รอย (ANTI-AGING) 171

ORGANIC ANTI-AGING............................................ 172
AVENA SATIVA......................................................... 173
VIT E.......................................................................... 174
ALEPPO.................................................................... 175
นมลา.......................................................................... 176
COFFEE..................................................................... 177
GABA NATURAL....................................................... 178
SALMON.................................................................... 179
นํา้ มันม้า..................................................................... 180
THE REAR................................................................. 181
12
สบู่กลุ่มอืน่ ๆ 182
LAUNDRY SOAP....................................................... 183
NATURAL SHAMPOO BAR....................................... 184
SYNDET SHAMPOO BAR.......................................... 185
DOG SOAP................................................................ 186
SYNDET BAR............................................................. 187
ก้อนครีมนวด (ไม่ใช่สบู)่ .............................................. 188
ก้อนโลชั่น (ไม่ใช่สบู)่ ................................................... 189
MENTHOL.................................................................. 190
สูตรดับกลิน่ ตัวฆ่าเชือ้ แบคทีเรีย..................................... 191
สบูโ่ กนหนวด............................................................... 192

081-751-6886
KC Soap
บทที่ 1
เตรียมตัวก่อนทําสบู่
1.ทําความรู้จักกับจักรวาลสบู่
สบูเ่ กิดขึน้ ครัง้ แรกประมาณ 2,800 ปี ก่อนคริสตกาล ต่อมาในยุค
หลัง ๆ ก็ มี ก ารคิ ด ค้น ใส่สี กลิ่น และคุณ สมบัติ พิ เ ศษอื่ น ๆ ลงในสบู่ จน
ออกมาเป็ นสบูอ่ ย่างที่เราใช้กนั ทุกวันนี ้ โดยสารตัง้ ต้นหลักทีม่ กั ใช้ทาํ สบูค่ อื
สารชําระล้าง ซึง่ สามารถสรุปองค์ประกอบโดยรวมในการทําสบูไ่ ด้ดงั นี ้
13
แผนภาพแสดงประเภทของสารชําระล้างและชนิดของสบู่

081-751-6886
KC Soap
จากแผนภาพจะเห็นว่าโครงสร้างหลักของจักรวาลในการทําสบู่
คือ สารชําระล้างต่าง ๆ เช่น นํา้ ยาล้างรถ นํา้ ยาถูพืน้ เป็ นต้น และแบ่ง
ออกมาเป็ นเครือ่ งสําอางประเภทสารชําระล้างได้ 2 ประเภท นั่นคือ
1.สบู่ (ใช้กรดไขมัน + ด่าง)
2.สารชําระล้าง (ไม่ใช้กรดไขมัน + ด่าง)
ในสบูจ่ ะแบ่งได้อีก 2 ชนิด คือ สบูน่ าํ้ มันและสบูห่ ลอมเทหรือสบู่

กลีเซอรีน และสบู่นาํ้ มันแบ่งสบู่ได้อีก 2 ชนิด คือ สบู่กอ้ นและสบู่เหลว ซึ่ง
เนื้ อ หาในหนั ง สื อ เล่ ม นี้ จ ะครอบคลุ ม ส่ ว นนี้ ข องสบู่ ก้ อ นซึ่ง เป็ น
ส่ว นย่ อ ยที่ สุด ของจัก รวาลทั้ง หมดแต่ ส าํ คัญ ที่ สุด ซึ่ ง เกิ ด จากการทํา
ปฏิ กิ ริ ย า โดยใช้ด่ า งเป็ นโซดาไฟหรื อ โซเดี ย มไฮดรอกไซด์( Sodium 14
hydroxide:NaOH) มาทําปฏิกิรยิ ากับนํา้ มัน จนเกิดเป็ นสบูก่ อ้ นขึน้ มา

081-751-6886
KC Soap
สบู่ เ หลว เป็ นการใช้ด่ า งคลี ห รื อ โพแทสเซี ย มไฮดรอกไซด์

(Potassium hydroxide:KOH) ทํ า ปฏิ กิ ริ ย ากั บ นํ้า มั น สบู่ ที่ ไ ด้ จ ะเป็ น
สบูเ่ หลว เช่น สบูโ่ กนหนวด
สบู่เหลวเป็ นที่นิยมมากในท้องตลาดพอๆกับสบู่กอ้ น ซึ่งสบู่ทงั้ 2 15

ชนิด มีวางจําหน่ายทั่วไปตามห้างสรรพสินค้ากว่า 90% ของสบู่ทงั้ หมด
แต่ในส่วนของสบู่เหลวในปั จจุบนั มักจะเติมสารชําระล้างลงไปด้วยจึงเกิด
เป็ น สบู่ลูก ผสมระหว่างสบู่เ หลวแบบดั้งเดิ มกับ สารชําระล้าง และจาก
แผนภาพยังมีสบู่อยู่อีกหนึ่งชนิดคือสบู่กลีเซอรีนแท้จริงแล้วสบู่กลีเซอรีน
พืน้ ฐานตัง้ ต้นก็คือ สบู่นาํ้ มัน แต่มีการเติมตัวทําละลายต่าง ๆ ลงไป เพื่อ
ทําการละลายสบูก่ อ้ นให้มีความใส น่าใช้มากขึน้

081-751-6886
KC Soap
สบู่ก ลีเ ซอรีน มี ค วามแตกต่า งทางกายภาพต่างจากสบู่นาํ้ มัน

ประเภทสบูก่ อ้ นตรงที่เมื่อโดนความร้อนสบู่กลีเซอรีนจะหลอมละลายไหล
ได้เหมือนนํา้ และเมื่อเย็นตัวลงก็จะกลับมาแข็งตัวใหม่ได้อีกครัง้ จึงเรียก
สบู่กลีเซอรีนในอีกชื่อหนึ่งว่าสบู่หลอมเทและด้วยคุณสมบัติหลอมเหลวได้
นีเ้ องทําให้สามารถเทลงในแม่พิมพ์ที่มีรูปร่างที่สลับซับซ้อนได้ 16
แต่จุดด้อยของสบู่กลีเซอรีน อยู่ตรงที่เมื่อเก็บในที่มีอุณหภูมิสงู
หรือความชืน้ สูงจะเสียสภาพได้ง่าย ซึ่งต่างจากสบู่นาํ้ มัน ที่ยิ่งทิง้ ไว้นาน
คุณภาพสบูย่ ิ่งสูงขึน้

081-751-6886
KC Soap
2. ประวัตคิ วามเป็ นมาของสบู่ก้อน

หนังสือเล่มนีจ้ ะแบ่งสบู่ออกเป็ น 2 ยุคเพื่อให้เข้าใจได้ง่ายและ
เห็นภาพมากขึน้ คือ
1. สบู่ยุคโบราณ(Ancient soap) นับตัง้ แต่กาํ เนิดสบู่จนถึงการ

เปลีย่ นชนิดของด่างจากขีเ้ ถ้ามาเป็ นโซดาแอด(Soda ash) หรือโซดาซักผ้า
ซึ่ ง มี ชื่ อ ทางวิ ท ยาศาสตร์ว่ า โซเดี ย มคาร์บ อเนต(Sodium carbonate:
Na2CO3) ในช่วงประมาณศตวรรษที่ 18
2. สบู่สมัยใหม่(Modern soap) นับจากเริ่มมีการเปลี่ยนชนิด

ของด่างจากขีเ้ ถ้ามาเป็ นโซดาแอด(Soda ash) และเปลี่ยนมาใช้โซดาไฟ
(Caustic soda) มีชื่อทางวิทยาศาสตร์ว่า โซเดียมไฮดรอกไซด์ (Sodium
17
hydroxide: NaOH) ซึง่ มีการใช้ตอ่ มาจนถึงปั จจุบนั
สบู่ยุคโบราณ(Ancient soap)
ต้นกําเนิดของสบู่ที่แท้จริงยังเป็ นที่ถกเถียงกันอยู่ในวงวิชาการ
แต่ ต ามตํา นานของอารยธรรมโรมั น บอกไว้ว่ า มี ก ารเรี ย กชื่ อ สบู่ ว่ า
“SAPO(ซาโป)” ตัง้ ชื่อตามภูเขาซาโป(Mount Sapo) ซึ่งใช้เป็ นสถานที่ใน
การบูชายัญสัตว์เพื่อบูชาเทพเจ้าตามความเชื่อของคนในสมัยนัน้ ทําให้
บริเวณนีจ้ ะมีเถ้ากระดูกและไขมันสัตว์อยูจ่ าํ นวนมาก และเมื่อฝนตกลงมา
เถ้ากระดูกและไขมันสัตว์ตา่ งๆ ก็ได้ไหลลงไปรวมในแม่นาํ้ ไทเบอร์ (ในขีเ้ ถ้า
จะมีสารจําพวกด่างและในไขมันสัตว์จะมีกรดไขมัน เมื่อฝนตกนํา้ ก็จะทํา
การผสมด่างเข้ากับกรดไขมันเกิดเป็ นสบู่) ชาวบ้านเมื่อนําผ้าไปซักหรือไป

081-751-6886
KC Soap
อาบนํา้ บริเวณนัน้ มักพบว่าผ้าและเนือ้ ตัวมีความสะอาดมากกว่าแหล่งนํา้

อื่ น ๆ และสัง เกตว่ า มี ฟ องเกิ ด ขึ น้ จึ ง ทํา ให้เ ชื่ อ ได้ว่ า คํา ว่ า สบู่น่ า จะมี
ต้นกําเนิดมาจากตรงนัน้
ภาพอักษรลิม่
แต่ ห ลัก ฐานทางโบราณคดี ที่
เก่ า แก่ ที่สุด เท่าที่มี การค้นพบ
ทํา ให้ เ รารู ้ว่ า สบู่ นั้ น มี ค วาม
เก่าแก่กว่ายุคอารยธรรมโรมัน
แต่ในสมัยนัน้ ยังไม่ได้เรียกว่า
สบู่ซึ่ง หลัก ฐานชิ น้ นี ค้ ื อ อัก ษร
ลิ่ม โบราณที่ ส ลัก ไว้บ นแผ่น ดิ น เหนี ย วของอารยธรรมบาบิ โ ลนในแถบ
ตะวันออกกลาง (บริเวณเอเชียตะวันตกเฉียงใต้ในปั จจุบนั ) ซึง่ มีอายุเก่าแก่ 18
ถึง 2,800 ปี ก่อนคริสตกาล ในแผ่นดินเหนียวเขียนว่ามีการนําไขมันมาต้ม

ด้วยนํา้ ขีเ้ ถ้าเพื่อใช้ทาํ ความสะอาดร่างกาย
ภาพอักษรอียิปต์โบราณ
1,500 ปี ก่อนคริสตกาลใน
อารยธรรมอี ยิ ป ต์ไ ด้มี ก าร
บันทึกไว้ในกระดาษปาปิ รุส
ที่ เ กี่ ย วข้ อ งกั บ ทางการ
แพทย์ (Ebers papyrus) ว่า
มีการทําสบูข่ นึ ้ โดยใช้นาํ้ มัน
สัตว์กับนํา้ มันพืชผสมรวมกันกับเกลือของด่าง (Alkaline salts) เพื่อใช้ใน

081-751-6886
KC Soap
การรักษาโรคผิวหนังและทําความสะอาดร่างกาย ต่อไปในช่วงปลายอารย
ธรรมอียิปต์ โมเสสได้บอกเกี่ยวกับสบู่ไว้วา่ ใช้เพื่อทําความสะอาดร่างกาย
กับชาวยิว โดยในคัมภีรไ์ บเบิลบอกไว้ว่าเมื่อนําขีเ้ ถ้าจากไม้และนํา้ มันมา
ผสมกันจะได้ “Borith” ซึง่ เป็ นภาษาฮิบรู แปลว่า สบูห่ รือวัตถุดิบที่ใช้ในการ
ทําสบูส่ ามารถนํามาใช้กบั เส้นผมได้
312 ปี ก่อนคริสตกาลใน
ยุคของอารยธรรมโรมัน
ซึง่ มีการสร้างโรงอาบนํา้
สาธารณะขึน้ มากมายก็
ได้มีการทําสบูข่ นึ ้ เพื่อใช้
ทําความสะอาดร่างกาย 19
และคําว่า SOPA หรือ โรงอาบนํา้ สาธารณะแห่งอารยธรรมโรมัน
สบู่ ก็ได้ถือกําเนิดขึน้ ตัง้ แต่ยคุ นัน้ เป็ นต้นมา

สบู่อเลปโป ต่ อ มาหลั ง จากที่
ชาวยิวได้อพยพย้ายถิ่นที่อยู่
เข้า มายัง บริ เ วณตะวัน ออก
กลางก็ได้มีการทําสบูข่ นึ ้ ตาม
เมืองต่างๆ และตัง้ ชื่อสบูต่ าม
เมื อ งที่ ท ํา ขึ น้ หนึ่ ง ในสบู่ที่ มี
ชื่อเสียงมาจนถึงปั จจุบนั คือ สบู่อเลปโป(Aleppo soap) ตัง้ ตามชื่อเมือง

081-751-6886
KC Soap
อเลปโป ประเทศซีเรียโดยมีการใช้นาํ้ มันลอเรลผสมกับนํา้ มันมะกอกบาง

สูตรก็บอกว่าใช้นาํ้ มันลอเรลล้วนผสมกับขีเ้ ถ้าจากถ่านไม้
ในช่วงนีก้ ารทําสบูเ่ ป็ นที่นิยมมากและต่อมาในยุคสงครามครูเสด

ซึง่ เป็ นสงครามแย่งชิงดินแดนศักดิ์สทิ ธิ์ (เมืองเยรูซาเล็ม ประเทศอิสราเอล
ในปั จจุบนั ) ระหว่างผูท้ ี่นบั ถือศาสนาคริสในยุโรปกับศาสนาอิสลามในแถบ
ตะวัน ออกกลางซึ่ง ตัว สงครามนั้น กิ น ระยะเวลานานประมาณ 200 ปี
ในช่วงศตวรรษที่ 11 ถึง 13 แต่ความขัดแย้งนัน้ เกิดขึน้ มาเป็ น 1,000 ปี
ด้วยเหตุนีเ้ องทําให้ชาวยุโรปบางส่วนได้เรียนรู ว้ ิธีการทําสบู่จากดินแดน
ตะวันออกกลาง
ศตวรรษที่ 12 ในประเทศอังกฤษเริม่ มีการผลิตสบูข่ นึ ้

20
ศตวรรษที่ 14 หลังจบสงครามครู เสดในยุโรปสบู่ก็ได้รบั ความ
นิยมมากเนื่องจากความเชื่อทางศาสนาที่ว่า หากไม่ทาํ ให้รา่ งกายสะอาด
อยูเ่ ป็ นประจําจะทําให้เกิดภัยพิบตั ิ
ศตวรรษที่ 17 มีการผลิตสบู่
จากนํา้ มันมะกอกแท้ขนึ ้ มา ที่
เมื อ งคาสตี ล ประเทศสเปน
เกิ ด เป็ น สบู่ค าสตี ล (Castile
Soap) ในอิตาลีก็มีการทําสบู่
สบู่คาสตีล ด้วยไขมันแพะและขีเ้ ถ้าจาก
ต้นบีชขณะเดียวกันฝรั่งเศสก็เริ่มใช้นาํ้ มันมะกอกเพื่อทําสบู่ที่เมืองมาร์ซ ์

081-751-6886
KC Soap
เกิ ด เป็ น สบู่ม าร์แ ซย์ (Marseille Soap) และสูต รสบู่ม าแซย์ก็ ไ ด้ร ับ การ
ยอมรับ อย่า งเป็ น ทางการครัง้ แรกในปี ค.ศ. 1688 ในช่ ว งรัช สมัย ของ
พระเจ้าหลุยส์ที่ 14 และเริ่มมีการนํานํา้ หอมมาใช้กบั สบูเ่ ป็ นครัง้ แรกซึง่ สบู่
ในยุคนัน้ มีการใช้งานที่หลากหลายไม่ว่าจะเป็ นชําระล้างร่างกาย สระผม
โกนหนวดไปจนถึงใช้เพื่อซักผ้าล้างจานชาม
ประมาณปี ค.ศ. 1633 พระเจ้าชาร์ลส์ที่ 1 แห่งอังกฤษได้รบั สิทธิ

ผูกขาดในการผลิตสบู่นานถึ ง 14 ปี ให้กับสมาคมผู้ผลิ ตสบู่แห่ งเวสต์มิ นสเตอร์
ซึ่งผลิตสบู่สูตรนํา้ มันมะกอกใส่กลิ่นขึน้ เพื่อการค้าและมีราคาแพงมาก
ทําให้ในอังกฤษบ้านที่มีสบู่ถือเป็ นการแสดงฐานะอย่างหนึ่ง การอาบนํา้
และใช้สบูจ่ ึงกลายเป็ นแฟชั่นของชนชัน้ สูงซึง่ ในอังกฤษถือว่ามีอตั ราการใช้
สบูส่ งู กว่าประเทศอื่นๆ ในยุโรปและความนิยมนีก้ ็ได้กระจายไปทั่วทัง้ ยุโรป 21
และอเมริกาซึ่งเป็ นอาณานิคมของอังกฤษและฝรั่งเศส ด้วยความนิยมนี ้

เองจึงทําให้จาํ นวนสบู่ที่ผลิตได้ไม่พอต่อความต้องการของผูใ้ ช้ผนวกกับ
การทําสบูใ่ นสมัยนัน้ ต้องใช้นาํ้ ด่างจากขีเ้ ถ้าจากไม้อยูซงึ่ เป็ นเรื่องยากมาก
ที่จะวัดความเข้มข้นที่แน่นอนจะใช้เพียงวิธีการวัดง่ายๆ ว่าด่างจากขีเ้ ถ้า
จากไม้ใช้ได้หรือยังโดยการโยนไข่ลงไปในนํา้ ด่างถ้าไข่ลอยถือว่าใช้ได้หรือ
การที่นาํ้ ด่างสามารถละลายขนนกได้ซึ่งวิธีการเหล่านีเ้ ป็ นวิธีการที่ไม่ได้
มาตรฐานและต้อ งใช้เวลานาน ทํา ให้ก ารผลิตสบู่ผลิต ได้ครัง้ ละน้อยๆ
บางครัง้ ก็เกิดความเสียหายสบูไ่ ม่แข็งตัวเป็ นก้อน

081-751-6886
KC Soap
ด้วยเหตุ นี ้เองในปี ค.ศ. 1791 ช่ วงต้นแห่ งการปฏิ วัติ ฝรั่งเศสทั่วทั้ ง

ยุโรปปั่ นป่ วนเกิดสงครามกลางเมืองขึน้ หลายแห่ง สบู่เป็ นสิ่งจําเป็ นที่ตอ้ ง
ใช้ในการทําความสะอาดร่างกายทหารที่ตอ้ งไปรบ ซักเสือ้ ผ้า ล้างคราบ
เลือดเพื่อป้องกันการเกิดโรคระบาด นิโคลัส เลอบลังก์(Nicholas Lablanc)
นั กเคมี ชาวฝรั่ งเศสได้ ผลิ ตด่ างชนิ ดใหม่ ขึ ้ นคื อโซดาแอด ( Soda ash)
ซึ่ง ผลิต ได้ง่ายสามารถวัดปริมาณความเข้มข้น ได้แน่นอนและสามารถ
นํามาทําเป็ นสบู่ที่ได้มาตรฐาน นับตัง้ แต่นนั้ มาก็เป็ นการเปลี่ยนโฉมหน้า
ของจักรวาลสบู่จากสบู่ยคุ โบราณที่ใช้นาํ้ ด่างจากขีเ้ ถ้าจากไม้เข้าสู่สบู่ยุค
สมัยใหม่ที่ใช้โซดาแอดแทน
สบู่สมัยใหม่(Modern soap)
หลังจากที่มีการผลิตโซดาแอชสบู่ก็ได้กลายเป็ นอุต สาหกรรม 22
ขนาดใหญ่ ทํา ให้มี ก ารศึ ก ษาเรื่ อ งของการผลิ ต สบู่ อ ย่ า งกว้า งขวาง

จนกระทั่ ง ปี ค.ศ. 1823 มิ เชล เออเจน เชอฟเริ ล (Michel Eugene Chevreul)
นักเคมีชาวฝรั่งเศสก็ ได้บอกว่าแท้จริงแล้วนัน้ ในนํา้ มันประกอบไปด้วย
กรดไขมันต่างๆ กับกลีเซอรอล (หรือกลีเซอรีน)ซึ่งในการเกิ ดสบู่นั้น คื อ
การที่ ก รดไขมัน ในตัว นํา้ มัน รวมตัว กับ ด่า งโซดาแอดทํา ให้ผู้ค นเข้า ใจ
มากขึน้ เกี่ยวกับสบู่

081-751-6886
KC Soap
ในปี ค.ศ. 1861 เออร์เนสต์โซลเวย์ (Ernest Solvay) นักเคมีชาว

เบลเยี ย ม ได้ท ํา การทดลองเติ ม เกลื อ ลงไปในตัว สบู่ เช่ น เกลื อ แกง
(Sodium chloride)ทําให้สบู่แข็งตัวมากขึน้ เป็ นการเพิ่มคุณภาพให้กบั สบู่
และลดต้นทุนในการผลิต
ทหารม้ากําลังขนเสบียงช่วงสงครามโลกครัง้ ที่ 1
ช่ ว งสงครามโลกครัง้ ที่ 1
สบู่ก็ ยัง คงเป็ น สิ่งจําเป็ น
สํา หรับ ใช้ท างการทหาร
อยู่ แต่เ นื่ อ งจากมี ค วาม
ต้องการการชําระล้างนัน้
สูง เพื่ อ ความรวดเร็ ว ใน
การล้างและทําความสะอาด ทําให้ในปี ค.ศ. 1916 นักวิทยาศาสตร์ของ 23
เยอรมันก็ได้ทาํ การผลิตสารชําระล้าง (Detergent) ขึน้ เพื่อผสมลงไปใน

ตัวสบู่เพื่อเพิ่มประสิทธิ ภาพในการชํา ระล้างของตัว สบู่แ ละตัวของสาร
ชํา ระล้างเองก็ มี ลกั ษณะเป็ น ผงสามารถพกพาได้ส ะดวก นับ แต่นนั้ มา
การผลิตสบู่จึงมักมีการเติมสารเพิ่มฟองเข้าไปด้วยการถือกําเนิดของสาร
ชําระล้างนีส้ ง่ ผลให้เกิดสบูช่ นิดใหม่ขนึ ้ คือ สบูก่ ลีเซอรีน
ในศตวรรษที่ 20 ได้มีการนําด่างโซดาไฟ (Sodium hydroxide)

ซึ่ง มี ก ารค้น พบขึน้ มานานแล้วแต่ยัง ผลิตยากอยู่แ ละเมื่ อสามารถผลิต
ได้ง่ายและประหยัดต้นทุนจึงนํามาใช้ทาํ สบูแ่ ทนโซดาแอชและยังคงใช้อยู่
จนถึงปั จจุบนั

081-751-6886
KC Soap
ในปั จ จุ บัน นี ้ก ารผลิ ต สบู่ นั้น จะให้ค วามสํา คัญ กั บ เรื่ อ งของ
สารเติมแต่งต่าง ๆ เป็ นหลักไม่วา่ จะเป็ น สารสกัด สารกันบูด สารเพิ่มฟอง
ที่ผูผ้ ลิตต่างเน้นไปที่เรื่องของความปลอดภัยต่อผูบ้ ริโภคและเป็ นมิตรกับ
สิง่ แวดล้อมและเมื่อไม่นานมานีก้ ระแสการใช้เครือ่ งสําอางโดยเฉพาะสบู่ที่
เน้นสูตรสบู่ในยุคโบราณแต่ใช้ด่างเป็ นด่างโซดาไฟแทนด่างจากขีเ้ ถ้าจาก
ถ่านไม้ ก็กลับได้รบั ความนิยมเพิ่มขึน้ อย่างต่อเนื่อง เนื่องจากความนิยม
ของผูบ้ ริโภคที่เริม่ มีการตระหนักถึงผลกระทบของสารเคมีที่มีผลต่อสุขภาพ
ผูบ้ ริโภคที่มีกาํ ลังซือ้ ต่างมองหาคําว่า “ออแกนิค” , “ธรรมชาติแท้ 100 % ”
อันจะเห็นได้ว่าผูค้ นเริ่มรู จ้ ักพวกสบู่โบราณทัง้ หลายเช่น สบู่อเลปโป สบู่
มาร์แซย์ ฯลฯ มากขึน้ และมีการบริโภคผลิตภัณฑ์เหล่านีม้ ากขึน้ เรื่อยๆ
เรียกได้ว่าเป็ นการขึน้ ไปถึงจุดสูงสุดและกลับคืนสู่สามัญและหากกระแส 24
ความนิยมของผูบ้ ริโภคยังคงไม่เปลี่ยนแปลงเป็ นเช่นนีไ้ ปเรื่อยๆ ในไม่ชา้
เราก็อาจจะได้เห็นผูผ้ ลิตที่ผลิตสบู่ออกวางจําหน่ายในท้องตลาดด้วยสูตร
สบูโ่ บราณแท้ 100% ในราคาที่คอ่ นข้างสูงแต่มีคนยอมจ่ายอย่างแน่นอน
ดังที่กล่าวมาแล้วข้างต้นผูเ้ ขียน จึงขอเชิญชวนให้ท่านผูอ้ ่านได้

เข้า ไปศึ ก ษาเนื อ้ หาใน e-book เล่ม นี อ้ ย่ า งลงลึก ในรายละเอี ย ด และ
หวังเป็ นอย่างยิ่งว่า e-book เล่มนี ้ จะเป็ นหนึ่งในแรงบันดาลใจให้ท่า น
ลุกขึน้ มาทําสบู่ดว้ ยตัวของท่านเอง เพราะสบู่คือเรื่องใกล้ตัวที่ใคร ๆ ก็
สามารถทํา ได้ หากได้ร ับ ความรู ้อ ย่ า งถูก ต้อ งและเพี ย งพอ ท่ า นก็ จ ะ
สามารถทําสบูท่ ี่มีคณ ุ ภาพและเป็ นที่นิยมในท้องตลาดต่อไปได้

081-751-6886
KC Soap
3. สบู่นา้ํ มันคืออะไรและแตกต่างจากสบู่ชนิดอื่นอย่างไร
ก่อนจะทําความรู จ้ ักกับชนิดของสบู่นาํ้ มัน คุณต้องรู ก้ ่อนว่าใน
นํ้า มั น นั้ น จะมี อ งค์ ป ระกอบหลั ก ทางเคมี เรี ย กว่ า ไตรกลี เ ซอไรด์
(Triglyceride) ซึง่ ประกอบด้วย กลีเซอรอลรวมอยูก่ บั กรดไขมัน
ไตรกลีเซอไรด์
25
กลีเซอรอล กรดไขมัน
โดยกรดไขมันจะเป็ นตัวเข้าทําปฏิกิริยากับด่างจนเกิ ดเป็ นสบู่
ปฏิกิริยาการเกิดสบู่นีม้ ีชื่อว่าปฏิกิริยา ซาปอนนิเฟเคชัน(Saponification)
โดยถ้ า เป็ นด่ างโซดาไฟหรื อโซเดี ยมไฮดรอกไซด์ ( Sodium hydroxide:
NaOH) จะได้ส บู่ก้อ นขึน้ มา ทั้ง นี ถ้ ้า หากเป็ น ด่า งคลี ห รือ โพแทสเซี ย ม
ไฮดรอกไซด์ (Potassium hydroxide:KOH) จะได้สบูเ่ หลว

081-751-6886
KC Soap
สบูน่ าํ้ มันมีดว้ ยกัน 2 ชนิดคือ สบูก่ อ้ นและสบูเ่ หลว
โซดาไฟ สบูก่ อ้ น
กรดไขมัน
ปฏิกิริยา Saponification ของสบู่ก้อน
ด่างคลี สบูเ่ หลว 26
กรดไขมัน
ปฏิกิริยา Saponification ของสบู่เหลว
ส่วนกลีเซอรอลที่เหลือปะปนอยู่ในสบู่ ซึ่งไม่ทาํ ปฏิกิริยากับใคร

จะเป็ นตัวช่วยสําคัญที่ทาํ ให้สบูน่ นั้ มีความชุ่มชืน้
จากปฏิ กิ ริย า Saponification หรื อ ปฏิ กิ ริ ย าการเกิ ด สบู่นี เ้ อง

ทํา ให้เ รารู ว้ ่า ความแตกต่า งของสบู่แ ต่ล ะตัว นั้น จะขึน้ อยู่กับ ชนิ ด และ
ปริมาณของกรดไขมันที่อุดมอยู่ในตัวนํา้ มัน เช่น ในนํา้ มันมะพร้าว จะมี
กรดไขมันที่ชื่อว่า กรดรอลิค อยู่มากเมื่อนํามาทําเป็ นสบู่จะให้เนือ้ สบู่ที่มี

081-751-6886
KC Soap
ความแข็งและค่าทําความสะอาดสูงมากแต่ให้ค่าความชุ่มชื่นตํ่า หรือใน
นํา้ มันมะกอกมีกรดไขมันชื่อ โอเลอิก อยูม่ ากเมื่อนํามาทําสบูจ่ ะให้สบู่ที่ให้
ค่าความสะอาดตํ่าแต่ความชุ่มชืน้ สูงมาก ซึง่ รายละเอียดของชนิดของกรด
ไขมันนีจ้ ะอยูใ่ นหัวข้อนํา้ มัน
อย่ างไรก็ ดี ในการผลิ ตสบู่นั้น จะต้องเกิ ดปฏิ กิ ริ ยา Saponification

จึ ง จะถื อ ว่า นี่ คื อ สบู่ที่ แ ท้จ ริง แม้ว่า ผลิต ภัณ ฑ์นั้น ๆ จะผลิต ขึน้ มาและ
สามารถชําระร่างกายได้ก็ ตาม แต่ถ้าไม่เกิ ดปฏิ กิ ริยานี ้ จะไม่ถื อว่าผลิ ต ภั ณ ฑ์
นัน้ เป็ นสบู่ และจะเรียกผลิตภัณฑ์นนั้ ๆ ว่า สารชําระล้าง
เหล่านีถ้ ือว่าเป็ นเรื่องสําคัญมาก เพราะถ้าหากเราไม่รูว้ ่าสบู่นนั้

เกิดจากอะไร เราจะไม่เข้าใจถึงการทําสบูไ่ ด้อย่างแท้จริง และไม่อาจทําสบู่
27
ที่มีคณ
ุ ภาพตามต้องการได้

081-751-6886
KC Soap
4. ทําไมต้องทําสบู่ใช้เอง
สบู่เ ป็ น ผลิ ต ภัณ ฑ์เ ครื่ อ งสํา อางชํา ระล้า งผิ ว กายที่ จ ํา เป็ น ต่อ
ชีวิตประจําวัน เพื่อขจัดสิ่งสกปรกออกจากร่างกายซึง่ เป็ นที่นิยมใช้กนั มาก
ที่สดุ ในโลก โดยเฉพาะกลุม่ ประเทศที่อยูใ่ นเขตเส้นศูนย์สตู รเพราะมีสภาพ
อากาศที่รอ้ นตลอดทัง้ วัน โดยเฉลี่ยมักใช้สบู่วันละ 2 ครัง้ จึงทําให้เกิ ด
ค่าใช้จ่ายในส่วนนีพ้ อสมควร
และสํา คัญ ไปกว่ า นั้น คื อ การที่ เ ราต้อ งสัม ผัส กั บ สบู่ทุก วัน
อย่างน้อยวันละ 2 เวลา ซึ่งถ้าหากสบู่ที่เราใช้นนั้ มีสารเคมีบางตัวที่ส่งผล
กระทบต่อสุขภาพผิว เช่น สารกันบูดบางตัวหรือกลิ่นบางตัว เมื่อใช้ไปเป็ น
ระยะเวลานาน ๆ ผิวหนังที่เคยชุ่มชืน้ จะเริ่มอ่อนล้า กลายเป็ นคนผิวแห้ง
แพ้ง่าย ทําให้การดําเนินชีวิตเป็ นไปอย่างไม่ปกติสขุ 28
แม้วา่ ปั จจุบนั จะมีสบูเ่ พื่อสุขภาพผลิตภัณฑ์ออกมาจําหน่ายอยู่

ในท้องตลาดเป็ นจํานวนมาก ซึง่ มีราคาค่อนข้างสูง จะดีกว่าไหม หากคุณ
สามารถผลิตสบูเ่ พื่อสุขภาพทีม่ ีความปลอดภัยขึน้ มาใช้เอง แถมเป็ นมิตร
ต่อผิว และขัน้ ตอนการผลิตที่ไม่ยงุ่ ยากอะไรเลย สามารถหาแหล่งวัตถุดิบ
และเรียนรูไ้ ด้งา่ ย ซึง่ ข้อดีในการทําสบูใ่ ช้มีดงั นี ้
* ทําให้คณ
ุ ลดค่าใช้จ่าย สําหรับผลิตภัณฑ์บาํ รุงผิวอื่นๆ เพราะ
สบูธ่ รรมชาติมีความชุ่มชื่น ช่วยบํารุงอยูใ่ นตัว
* ลดการใช้สารเคมีกบั ผิว สามารถฟื ้ นฟูผิวตัวเองให้กลับเข้าสู่

สภาพสมดุลตามธรรมชาติทาํ ให้ผวิ แข็งแรงอีกครัง้

081-751-6886
KC Soap
* สามารถต่อยอดธุรกิจในอนาคตเพื่อสร้างรายได้ ได้
* ลงทุนตํ่าเมื่อเทียบกับธุรกิจอื่น
* สบูส่ ามารถเก็บไว้ใช้ได้นาน และต้องไม่ลมื ว่าสบูเ่ ป็ นผลิตภัณฑ์

ที่ใช้แล้วหมดไป ทุกคนต้องใช้สบูก่ นั ทุกคน หากผลิตออกมา
ถูกใจผูใ้ ช้จะสามารถครองตลาดได้
และทั้งหมดที่ กล่าวมานี ้ คื อ เหตุผลที่ ท าํ ไมเราต้องผลิตสบู่เพื่ อใช้เ อง

ถ้าหากต้องการผลิตสบู่ชนิดอื่นที่ไม่ใช่สบู่กอ้ น จําเป็ นอย่างยิ่งที่จะต้องมี
ความรู พ้ ืน้ ฐานด้านสบู่กอ้ นเสียก่อน บางคนชอบบอกว่า สบู่กอ้ นใช้แล้ว
ไม่ถกู ใจใช้แล้วผิวแห้ง แสบผิว นัน้ เป็ นเพราะเราไม่เคยได้ใช้สบู่กอ้ นที่ให้
ค่าความชุ่มชืน้ สูงใช้แล้วสบายผิวต่างหาก ซึ่งถ้าเราทําสบู่เองเป็ น เราก็จะ 29
สามารถออกแบบสบูใ่ ห้มีคณ ุ สมบัติตามที่ตอ้ งการได้
ทัง้ หมดนีท้ ี่กล่าวมาเพียงแค่คณ

ุ เริ่มศึกษาและลงมือทํา คุณก็จะ
สามารถทําสบูท่ ี่มีคณ
ุ ภาพด้วยตัวของคุณเองได้อย่างแน่นอน

081-751-6886
KC Soap
5. อุปกรณ์
ปั จ จุบัน อุป กรณ์ในการทําสบู่น าํ้ มัน นั้น มี ด ว้ ยกัน หลากหลาย
แล้วแต่ความสะดวกของผูน้ าํ ไปใช้ โดยเฉพาะคนที่เริ่มทดลองทําสบู่ไป
ระยะหนึ่งแล้วจนฝี มือคงที่ระดับหนึ่ง มักจะเริ่มมีการประยุกต์การใช้งาน
อุป กรณ์เ พื่ อ ให้เ ข้า กับ รู ป แบบการทํา สบู่ข องแต่ล ะบุค คล จนเกิ ด เป็ น
อุป กรณ์เ ฉพาะทางส่ว นบุค คล และหากอุป กรณ์นั้น ใช้ง านได้ดี ก็ อ าจ
ทําขึน้ มาเพื่อจําหน่ายได้อีกด้วย
สํา หรับ มื อ ใหม่ ที่ เ ริ่ ม ต้น ทํา สบู่ อย่ า ได้กัง วลกับ การเลื อ กใช้
อุปกรณ์ในการทําสบู่ ไม่จาํ เป็ นต้องเลือกใช้อุปกรณ์ที่มีราคาสูง สามารถ
เลือกประยุกต์ใช้อปุ กรณ์ที่ตนเองมีในบ้านได้
30
ในหนังสือเล่มนีผ้ ูเ้ ขียน ขออนุญาตแนะนําว่า หากท่านกําลังจะ
เตรียมจัดหาอุปกรณ์ในการทําสบูใ่ ห้ทอ่ งไว้ในใจว่า
ุ กรณ์อะไรรอบตัวบ้างทีเ่ รามีอยู่แล้วและสามารถนาํ มาใช้ได้

“มีอป
ถ้าหากไม่มีกข็ อหรือยืมใครได้ไหม
ถ้าหาไม่ได้จริง ๆ หากต้องซือ้ ก็ตอ้ งซือ้ ของทีจ่ าํ เป็ นต้องใช้

และสมราคาจริง ๆ”

081-751-6886
KC Soap
แค่คิดเท่านีท้ ่านก็จะมีอปุ กรณ์ในการทําสบู่ครบพอที่จะสามารถ

ทําสบูป่ ระเภทนัน้ ๆ ได้แล้ว และอีกข้อที่ควรพิจารณา คือ สบูน่ าํ้ มันมีหลาย
ประเภทมาก สํา หรับ มื อ ใหม่ ผู้เ ริ่ ม ต้น แนะนํา ว่ า ให้เ ลื อ กทํา สบู่ส ัก 1
ประเภทก่อน เพราะจะได้ไม่ตอ้ งจัดหาอุปกรณ์หลายอย่าง เมื่อมีความ
ชํานาญสบู่ประเภทแรกแล้ว จึงค่อย ๆ ขยับขยายไปเรื่อย ๆ โดยอุปกรณ์
ที่ใช้ในการทําสบูน่ าํ้ มันแบบก้อน มีดว้ ยกันประมาณ 8 กลุม่ ดังนี ้
1. อุปกรณ์ด้านความปลอดภัย
เป็ นเรื่องสําคัญอันดับต้นๆ ที่ควรพิจารณา แต่หลายคนมักไม่
ค่ อ ยให้ค วามสํา คัญ โดยอุป กรณ์ด ้า นความปลอดภัย จะต้อ งปกป้ อ ง
ทุกส่วนของร่างกายไม่ให้สมั ผัสโดยตรงกับสบู่ซึ่งนอกจากจะเป็ นเรื่องของ
ความปลอดภัยแล้วยังเป็ นการลดการปนเปื ้อนสิ่งแปลกปลอมกับตัวสบู่ 31
ด้ว ย อุป กรณ์ด ้านความปลอดภัย สํา หรับ คนทําสบู่ไ ด้แ ก่ แว่น ตานิรภัย
ถุงมือ หน้ากากอนามัย ผ้าคลุมผม ผ้ากันเปื ้อน ที่กล่าวมาก็คืออุปกรณ์
พืน้ ฐานที่สามารถหาได้โดยง่าย

081-751-6886
KC Soap
2. ภาชนะผสมสบู่
คือ วัสดุที่ใช้เป็ นภาชนะในการผสมนํา้ มันกับตัวด่าง ในกรณีสบู่

สูตรที่ไม่ใช้ความร้อน (สูตรเย็น) สามารถใช้เป็ นภาชนะอะไรก็ได้แต่ไม่ควร
เป็ นโลหะ เช่ น อลู มิ เนี ยม เหล็ ก สังกะสี ฯลฯ แต่ สามารถใช้เป็ นสแตนเลสได้
(เหล็ก กล้า ไร้ส นิ ม )แต่โ ดยทั่ว ไปจะนิ ย มใช้เ ป็ น พวกกระบอกพลาสติ ก
เบอร์ 2( High density polyethylene:HDPE)หรื อ พลาสติ ก เบอร์ 5
(Polypropylene:PP) ซึ่งเป็ นพลาสติกชนิดที่แข็งแรงและทนความร้อน 32
แม้ว่ า เราไม่ ไ ด้ท ํา สบู่สูต รร้อ นก็ ค วรใช้เ ป็ น พลาสติ ก ประเภทนี ้ เพราะ
สามารถนําไปใช้ได้กับสบู่ทุกประเภท แต่ถ้าหากไม่สามารถหาได้จริง ๆ
สามารถใช้ขวดนํ้าดื่ มตัดครึ่ ง (โดยทั่วไปขวดนํ้าดื่ มที่ มี ขายตามร้านสะดวกซื ้อ
ต่ า ง ๆ เป็ นพลาสติ ก เบอร์ 1( Polyethylene terephthalate) ซึ่ ง เป็ น
พลาสติกชนิดทนความร้อนได้ไม่สงู )

081-751-6886
KC Soap
3. อุปกรณ์ช่ัง
ถือเป็ นสิ่งที่สาํ คัญอันดับต้นๆ ของอุปกรณ์ที่ใช้ในการทําสบู่เลย

ทีเดียว เนื่องจากว่าเมื่อเราทําการคํานวณสูตรสบู่เรียบร้อยและเราจะต้อง
ทําการชั่งสารในหน่วยต่าง ๆ เช่น กรัม(g), กิโลกรัม(kg), ออนซ์(oz), ปอนด์
( lb) , มิ ล ลิลิต ร( ml), ลิต ร( L) ฯลฯ(ในหนัง สือ เล่มนี ใ้ ช้ห น่วยกรัม(g)) ซึ่ง
หน่วยการชั่งตวงเหล่านี ้ มนุษย์เราไม่สามารถวัดด้วยมือเปล่า ได้อ ย่า ง 33
แม่นยํา ต้องอาศัยอุปกรณ์เป็ นตัวช่วย โดยเครื่องชั่งที่นิยมใช้กันมากคือ
รู ปแบบดิจิทลั เพราะให้ค่าการคํานวณที่มีความแม่นยํากว่าเครื่องชั่งที่เป็ น
เข็มหน้าปั ด เนื่องจากในกรณี ที่ตอ้ งชั่งวัตถุดิบในปริมาณน้อยจะทํา ให้
สัดส่วนของสูตรสบูท่ ี่คาํ นวณนัน้ ผิดเพีย้ น ส่งผลให้ได้สบูไ่ ม่มีคณ ุ ภาพ

081-751-6886
KC Soap
4. อุปกรณ์ทใี่ ช้ในการตักหรือตวง
คื อ อุปกรณ์ที่ ใช้ในการตักหรื อตวงวัตถุดิ บต่ าง ๆ ที่ ใช้ในการทําสบู่
เช่น ผงสมุนไพร สี กลิ่น เป็ นต้น โดยหากทําสบู่จนชํานาญระดับหนึ่งจน
สูตรสบู่คงที่แล้ว มักจะใช้อปุ กรณ์ในการตักหรือตวงมากกว่าการชั่งเพราะ
สะดวกและใช้เวลาน้อยกว่า และวัสดุที่ใช้สาํ หรับอุปกรณ์ประเภทนีค้ วร
เป็ น พลาสติ ก หรือ โลหะชนิ ดเดี ยวกับ ภาชนะผสมสบู่ ที่ ส าํ คัญ สิ่ง ที่ ควร
คํานึงถึง คือ วัสดุที่นาํ มาใช้ตอ้ งไม่ทาํ ปฏิกิริยาใด ๆ กับวัตถุดิบเพื่อไม่ให้
เกิดสารตกค้างหรือปนเปื ้อนในสบู่ เพราะอาจเกิดผลข้างเคียงกับผิวได้
34

081-751-6886
KC Soap
5. อุปกรณ์วัดอุณหภูมิ
เป็ นอุปกรณ์ที่ใช้วดั อุณหภูมิในการทําสบู่ เนื่องจากในปฏิกิริยา

การเกิดสบู่นนั้ อุณหภูมิถือว่าเป็ นสิ่งสําคัญมากที่จะทําให้ได้สบูม่ ีคณ ุ ภาพ
และอุณหภูมิก็เป็ นสิ่งที่ใช้แบ่งประเภทของวิธีการทําสบู่ เช่น สบู่สตู รเย็น
เป็ นสบูท่ ี่จะใช้นาํ้ มันทําปฏิกิรยิ ากับด่างที่อณ
ุ หภูมิหอ้ งหรือประมาณไม่เกิน
30 องศาเซลเซียส เป็ นต้น แต่ในด้านของการปฏิบตั ิจริงแล้วในการทําสบู่
35
สูต รเย็ น เราจะไม่ค่อยให้ความสําคัญ กับ อุณหภูมิ เท่าไรนัก แค่เ อามือ
สัมผัสกับภาชนะที่ใส่ตวั ด่างและนํา้ มัน แล้วรู ส้ กึ ไม่รอ้ นไม่เย็นก็ถือว่าใช้ได้
แต่ห ากจะทําสบู่ที่ ตอ้ งใช้ความร้อ น เช่ น สูต รร้อ น อุป กรณ์วัดอุณหภูมิ
ถือว่าจําเป็ นมากเนื่องจากสบู่สตู รร้อน นํา้ มันกับด่างต้องทําปฏิกิริยากันที่
อุณหภูมิประมาณ 60 องศาเซลเซียส หรือต่างกันไม่เกิน 10 องศาเซลเซียส
ซึ่ ง แน่ น อนว่ า มนุ ษ ย์ไ ม่ ส ามารถใช้ร่ า งกายวัด เป็ นตัว เลขได้แ น่ น อน
จึงจําเป็ นต้องใช้อปุ กรณ์ในการตรวจวัดซึง่ อุปกรณ์ในการวัดอุณหภูมิเราจะ
เรีย กว่า เทอร์โ มมิ เ ตอร์ ( Thermometer) ซึ่ง มี ม ากมายหลายรู ป แบบ
ขึน้ อยู่กับการใช้งาน สําหรับคนทําสบู่จะนิยมใช้เป็ นแบบปื นยิงเลเซอร์
(ราคาประมาณ 300-600 บาท)

081-751-6886
KC Soap
เทอร์ โ มมิ เ ตอร์ ป ระเภทนี ้จ ะสามารถวั ด อุ ณ หภู มิ โ ดยใช้

ลํา แสงเลเซอร์ห รือไอร้อ นโดยที่ตัวเทอร์โ มมิ เตอร์ไ ม่ตอ้ งสัม ผัส กับสิ่งที่
ต้องการวัดเลย ทําให้สะดวกในการใช้งานมาก
และเทอร์โมมิเตอร์อีกประเภทหนึ่งเป็ นเทอร์โมมิเตอร์แบบที่ตอ้ ง
สัมผัสกับสิ่งที่ตอ้ งการวัดอุณหภูมิ เราจะไม่นิยมนํามาใช้กบั สบู่เนื่องจาก
ตัววัสดุอาจทําปฏิกิริยากับตัวสบูไ่ ด้ หรือหากเป็ นเทอร์โมมิเตอร์แบบปรอท
หากแตก ตัวปรอทอาจหกปนเปื ้อนเข้าไปในเนือ้ ของสบู่ได้ เทอร์โมมิเตอร์
ประเภทนี ้ จึงไม่นิยมใช้ในการทําสบู่
36

081-751-6886
KC Soap
6. อุปกรณ์สาํ หรับกวนสบู่
ในการทําสบู่จาํ เป็ นจะต้องใช้อปุ กรณ์กวนให้ด่างกับนํา้ มันผสม
เข้าเป็ นเนือ้ เดียวกัน และเป็ นตัวช่วยในการเร่งให้เกิ ดสบู่ได้เร็วขึน้ หาก
อุปกรณ์ที่ใช้ในการกวนสามารถกวนสบู่ได้เร็วก็จะเกิดเนือ้ สบู่ที่เร็วตามไป
ด้วย ซึ่งจะทําให้ประหยัดเวลาในการทําสบู่ ผูท้ าํ สบู่ส่วนใหญ่จะนิยมใช้
ที่ป่ ั นมือถือ (Stick blender) เพื่อเป็ นตัวช่วยในการกวนสบู่
37
โดยวัสดุที่ใช้ทาํ ตัวปั่ นมือถือมักจะเป็ นโลหะชนิดที่สามารถใช้กบั
อาหารได้และไม่ขึน้ สนิม สําหรับผูท้ ี่สนใจทําสบู่สตู รเย็นควรจะมีติดตัวไว้
สักหนึ่งชิน้ ราคาที่ป่ ั นมือถือจะอยูท่ ี่ประมาณ 600 – 2,000 บาท ขึน้ อยูก่ บั
คุณภาพและยี่หอ้ แต่ผเู้ ขียนแนะนําในราคาพันต้น ๆ จะมีอายุการใช้งาน
นานกว่าชิน้ ที่มีราคาถูกเพราะใช้วสั ดุดีกว่า
สํา หรับ ผู้ที่ ไ ม่อ ยากซือ้ ที่ ป่ ั นมือ ถื อ ก็ ส ามารถใช้ต ะกร้อมื อหรือ
ไม้พายซิลโิ คนใช้กวนสบูไ่ ด้ แต่จะใช้เวลานานกว่าใช้ที่ป่ ั นมือถือ

081-751-6886
KC Soap
สํา หรับ ผู้ที่ ต ้อ งการผลิต สบู่ค รัง้ ละจํา นวนมาก ๆ อาจต้อ งใช้
หม้อสแตนเลสที่มีขนาดใหญ่ตามความต้องการและหากทําสบู่ประเภทที่
ต้องใช้ความร้อนอาจจะต้องใช้เตาแก๊ส และถ้าต้องการผลิตในปริมาณที่
มากกว่านัน้ อี กก็ ตอ้ งใช้เป็ นหม้อ กวนสบู่ซึ่งมี ขนาดตัง้ แต่ประมาณ 5 –
1,000 ลิตร ขึน้ อยูก่ บั ความต้องการในการผลิต
38

081-751-6886
KC Soap
7. แม่พมิ พ์เทสบู่
แม่พิมพ์สบู่หรือพิมพ์เทสบู่ สําหรับสบู่นาํ้ มันแล้วมักจะมีรูปร่าง
ไม่ซบั ซ้อนเท่ากับสบูก่ ลีเซอรีน โดยทั่วไปแล้วมักจะเป็ นรูปสีเ่ หลีย่ มโดยวัสดุ
ที่ใช้ทาํ จะเป็ นไม้ (เวลาใช้ตอ้ งใช้กระดาษเคลือบห่ออาหารหรือที่ชอบเรียก
กันว่ากระดาษข้าวมันไก่รองก่อน) ซิลิโคนหรือกระดาษแข็งเคลือบเงาแบบ
กันนํา้ ก็ สามารถนํามาใช้แทนกันได้ แต่สาํ หรับคนที่ไม่อยากลงทุนเรื่อง
แม่พิมพ์สามารถใช้กล่องนมหรือกล่องนํา้ ผลไม้มาประยุกต์ใช้ได้เช่นกัน
39
สําหรับสบู่สตู รเย็นสามารถใช้แม่พิมพ์ที่มีความซับซ้อนมากกว่า
สบู่สตู รร้อนเนื่องจากตอนจะเท สบู่ลงในแม่พิมพ์สบู่จะยังคงมีความเหลว
สูงอยู่

081-751-6886
KC Soap
สบู่นาํ้ มันบางตัว เช่น สบู่เค้กจะไม่ใช้แม่พิมพ์เพราะจะใช้วิธีการปาดจน

เนือ้ สบู่แข็งตัว หรือสบู่ที่ทาํ จากนํา้ มันเหลือใช้ตวั สบู่ก็จะแข็งตัวอยูใ่ นหม้อ
สบูอ่ ยูแ่ ล้ว
40

081-751-6886
KC Soap
8. อุปกรณ์ให้ความร้อน
ในสบู่สตู รที่ตอ้ งใช้ความร้อน จําเป็ นต้องใช้อปุ กรณ์ให้ความร้อน
โดยนิ ย มใช้ห ม้ อ ตุ๋ น ที่ ตัว หม้อ เป็ น เซรามิ ก ส์ห รื อ แก้ว ไม่ แ นะนํา ให้ใ ช้
หม้อดินเพราะหม้อดินอาจถูกด่างกัดหรือโดนอุปกรณ์ที่ใช้กวนกระแทก
ทําให้ดินหลุดลอกออกมาปนกับเนือ้ สบูไ่ ด้
41
สาเหตุที่ใช้เป็ นหม้อ ตุ๋น เพราะเป็ น อุปกรณ์ที่ สามารถควบคุม

ความร้อนได้ง่ ายและสามารถให้ความร้อนได้เป็ นระยะเวลานาน แต่ ถ้ าหาก
ไม่มีหม้อตุ๋นก็ สามารถใช้เป็ นเตาแก๊สหรือเตาไฟฟ้าได้ โดยใช้วิธีการให้
ความร้อนแบบตุน๋ แต่วิธีนีต้ อ้ งคุมอุณหภูมิให้คงที่ไม่ให้รอ้ นจนเกินไป

081-751-6886
KC Soap
สบู่สูต รเย็ น-เตาอบ จะใช้อุปกรณ์ให้ค วามร้อนเป็ นเตาอบแต่

โดยทั่วไปแล้วเตาอบจะให้ความร้อนเริ่มต้นที่ 100 องศาเซลเซียส แต่สบู่
สูตรเย็น-เตาอบ ต้องการความร้อนเพียง 60 องศาเซลเซียส เป็ นเวลา 20
นาที เวลาใช้จึงจะทําการวอร์มเตาด้วยอุณหภูมิที่ 100 องศาเซลเซียสแล้ว
ปิ ดไฟ จากนัน้ ค่อยนําสบู่เข้าไปพักไว้ในเตาอบประมาณ 20 นาที แล้ว
นําออก ดังกล่าวจะเห็นได้วา่ สบูส่ ตู รเย็น-เตาอบ นัน้ ต้องการเพียงแค่ความ
ร้อนเท่านัน้ หากไม่มีเตาอบก็สามารถใช้อุปกรณ์อะไรก็ ได้ที่สามารถให้
ความร้อ นประมาณ 60 องศาเซลเซี ย สได้ เช่ น เตาแก๊ ส โดยการให้
ความร้อนกับหม้อสแตนเลสแล้วนําสบู่ใส่ลงไป(ควรมีวสั ดุรองรับสบูด่ ว้ ย
เพื่อไม่ให้สบู่สมั ผัสกับก้นหม้อโดยตรง) จากนัน้ ปิ ดฝาหม้อเท่านีก้ ็เป็ นการ
ให้ความร้อนกับตัวสบู่แล้ว แต่การทําด้วยวิธีนีต้ อ้ งควบคุมอุณหภูมิให้ดี 42
และบางคนอาจใช้ห ม้อ ตุ๋ น ให้ค วามร้อ นแล้ว ทํา แบบเดี ย วกับ การให้
ความร้อนโดยใช้เตาแก๊สก็ได้
สํา หรับ ผู้ที่ ต ้อ งการทําสบู่ในปริมาณมากเป็ นสิบ หรือ เป็ นร้อย

กิ โ ลกรัม จะต้อ งใช้เ ป็ น หม้อ กวนสบู่ซ่ึง ทําจากสแตนเลส 2 ชั้น การให้
ความร้อนมีทงั้ แบบไฟฟ้าและเตาแก๊ สสามารถเลือกใช้ได้ตามต้อ งการ

081-751-6886
KC Soap
บทเรียนที่ 2
วิเคราะห์วัตถุดบิ
1. นํา้ มัน ( Oil , Fat , Wax )
นํา้ มัน , ไขมัน ที่นาํ มาใช้ในการทําสบูน่ นั้ สามารถแยกได้เป็ น 2 ประเภท

1. นํ้ามันทีท่ าํ ปฏิกิริยากับด่าง (กลายเป็ นเนื้อสบู่) 43
2. นํ้ามันที่ไม่ผ่านการทําปฏิกริ ิยากับด่าง (Superfat)

ในหัว ข้อ นี จ้ ะกล่า วถึง แค่น าํ้ มัน ที่ ผ่า นการทําปฏิ กิ ริย ากับด่าง
ในส่วนของ superfat จะกล่าวในบทถัดไป
ในองค์ประกอบของนํา้ มันหรือไขมัน ไม่ว่าจะมาจากพืช,สัตว์

หรือคน ชนิดใดๆ ก็ตามล้วน ประกอบไปด้วย 3 ส่วนดังนี ้
1. Triglyceride (ไตรกลีเซอไรด์)
คือชื่อทางเคมีของเหล่านํา้ มันหรือไขมันซึ่งใน Triglyceride จะ
ประกอบไปด้วย 2 ส่วนหลักๆ คือ Glycerine กับ Fatty acid (กรดไขมัน)

081-751-6886
KC Soap
โดยสองส่วนนีจ้ ะผนึกกําลังกันจับตัวเป็ นก้อนอย่างแน่นเหนียว แต่เมื่อเรา

นําเจ้า triglyceride ไปทําปฏิกิรยิ ากับด่างโซดาไฟ ด่างจะทําให้ Glycerine
กับ Fatty acid นัน้ แยกตัวออกจากกัน หลักจากนัน้ โซเดียมที่มาจากด่าง
จะเข้าทําปฏิกิริยากับกรดไขมันที่หลุดออกมา กลายเป็ นสบู่น่นั เอง ถ้าทาง
เคมี เ ขาจะเรี ย กกัน ว่ า “เกลื อ ของกรดไขมั น ” ซึ่ ง กรดไขมัน ที่ เ ป็ น
องค์ประกอบของ triglyceride นัน้ สามารถแบ่งได้เป็ นสองประเภทหลักๆ
44
2. กรดไขมันอิ่มตัว (Saturated fatty acid)

มีอยูห่ ลายชนิดมากๆ แต่ในการทําสบูเ่ ราจะพิจารณาหลักๆ แค่ 4
ตัว คือ
Lauric acid (กรดลอลิก) - ให้ความแข็ง , ฟอง และค่าการทํา

ความสะอาด
Myristic acid (กรดไมริสติก) - ให้ความแข็ง (มากกว่ากรดลอลิก)

ฟอง และค่าการทําความสะอาด

081-751-6886
KC Soap
Palmitic acid (กรดปามิติก) – ให้ความแข็ง (มากกว่ากรดไมริ

สติก) ฟองครีม ค่าการทําความสะอาด
Stearic acid (กรดสเตียริก) - เช่นเดียวกับสามตัวที่กล่าวมาแต่

จะให้ความแข็งมากที่สดุ
กรดไขมันอิ่มตัวนัน้ โดยหลักจะให้คุณสมบัติแก่สบู่คือความแข็ง
(Hardness) , การชําระล้าง (Cleansing) , ฟอง (Bubbly) เป็ นหลัก ซึ่งถ้า
นํา้ มันชนิดไหน ที่มีกรดไขมันอิ่มตัวอยูเ่ ป็ นจํานวนมาก (50% ขึน้ ไป) เราจะ
เรียกนํา้ มันชนิดนัน้ ว่า นํา้ มันแข็ง (Hard oil) เช่น นํา้ มันมะพร้าว, นํา้ มัน
ปาล์ม, นํา้ มันแก่นปาล์ม
นํา้ มันในกลุ่มที่มีกรดไขมันอิ่มตัวอยู่เยอะนัน้ จะทําให้สบู่เป็ น 45

Trace ได้เ ร็ว แต่ต อ้ งระวังในเรื่อ งของค่าการชําระล้างหากใช้นาํ้ มันใน
กลุม่ นีโ้ ดยส่วนใหญ่จะให้คา่ ที่สงู ผิวหนังอาจจะแห้งหลังใช้งานได้
3. กรดไขมันไม่อ่มิ ตัว (Unsaturated fatty acid)

ในการทําสบูจ่ ะพิจารณาหลักๆ อยู่ 4 ตัวเช่นกัน คือ
Ricinoleic acid (กรดไรซิโนเลอิก) - ให้ความชุ่มชืน้ , ฟองครีม และสร้าง

ความเสถียรให้กบั ฟอง
Oleic acid (กรดโอเลอิก) – ให้ความชุ่มชืน้ , ไม่ให้ฟอง, ให้ความรูส้ กึ ลืน่ ๆ

081-751-6886
KC Soap
Linoleic acid (กรดไลโนเลอิ ก ) - ให้ค วามชุ่ม ชื น้ , อาจจะทํา ให้เ กิ ด จุด

สีเหลืองบนผิวสบูไ่ ด้งา่ ย
Linolenic acid (กรดไลโนเลนิก) – ให้ความชุม่ ชืน้
ซึ่งทัง้ สี่ตัวจะให้ค่าการบํารุ ง (Conditioning) กับ ฟองละเอียด

(Creamy) เป็ นหลัก และอีกหนึ่งคุณสมบัติสาํ คัญของกรดไขมันชนิดนีค้ ือ
สามารถทําปฏิกิริยากับอากาศ หรือเราเรียกชื่อปฏิกิริยานีว้ ่า Oxidation
(ออกซิเดชั่น) แล้วจะทําให้สง่ กลิน่ หืนออกมาได้ ซึง่ ถ้านํา้ มันชนิดใดที่มีกรด
ไขมันไม่อ่ิมตัวเป็ นองค์ประกอบที่เยอะเราจะเรียกนํา้ มันนัน้ ว่าเป็ น นํา้ มัน
อ่อน (Soft oil) เช่น นํา้ มันมะกอก, นํา้ มันคาโนล่า เป็ นต้น
นํา้ มันในกลุม่ นี ้ จะเป็ น Trace ช้ากว่ากลุม่ ที่มีกรดไขมันอิม่ ตัวอยู่ 46

เยอะ และอาจจะใช้เวลาในการบ่มนาน เนื่องจากนํา้ มันในกลุม่ นีไ้ ม่คอ่ ยให้
ค่ า ในเรื่ อ งของความแข็ ง และฟองมัก จะน้อ ย ผู้ใ ช้บ างกลุ่ม จะไม่ช อบ
เนื่องจากจะให้ความรู ส้ ึกเหมือนล้างไม่หมด ซึ่งเป็ นผลจากส่วนค่าการ
บํารุงที่คอ่ นข้างสูง หรือก็คือผิวจะมีความชุ่มชืน้ หลังการใช้งาน

081-751-6886
KC Soap
47

081-751-6886
KC Soap
เมื่อเรารู จ้ ักกับชนิดของกรดไขมันแล้ว ทีนีก้ ็จะมีวิธีดูว่านํา้ มันชนิด

นัน้ ๆ มีกรดไขมันอิ่มตัว หรือไม่อิ่มตัว อยู่เยอะกว่ากัน ได้จากค่า Iodine
value
ค่า Iodine คือการนํา สารที่ชื่อว่า Iodine (ไอโอดีน) มาทําปฏิกิริยา
กับนํา้ มันแล้วดูว่านํา้ มันทําปฏิกิริยากับ Iodine จํานวนเท่าไหร่จากนัน้ จึง
นํามาคํานวณเป็ นตัวเลขให้เรา ซึ่งกรดไขมันที่จะสามารถทําปฏิกิริยากับ
Iodine ได้ตอ้ งเป็ นกรดไขมันแบบไม่อิ่มตัวเท่านัน้ กล่าวคือ ถ้านํา้ มันชนิด
ไหนทําปฏิกิริยากับ Iodine ได้มาก แสดงว่าในนํา้ มันชนิดนัน้ มีกรดไขมัน
ประเภทไม่อิ่มตัวอยู่เยอะนั่นเอง สามารถตีความได้ว่ามีค่า Iodine เยอะ
ก็หมายถึงมีกรดไขมันไม่อิ่มตัวเยอะ หรือก็คือนํา้ มันชนิดนัน้ ๆ เป็ นนํา้ มัน
อ่อน แล้วเมื่อนํามาทําสบู่ สบู่ที่ได้จะมีค่าการบํารุ งที่สงู แต่ความแข็งและ 48
ฟองอาจจะน้อย
นอกจากค่า Iodine แล้วยังมีคา่ INS ที่สามารถบอกได้วา่ นํา้ มัน
ชนิดนัน้ ๆ มีกรดไขมันประเภทประเภทไหนอยู่
ค่า INS คือนําค่า Saponification value มาหักลบกับค่า Iodine
value แปลเป็ นภาษาคนแบบเข้าใจง่ายๆ คือ เอาจํานวนกรดไขมันทัง้ หมด
มาหักลบกับกรดไขมันไม่อิ่มตัว ดังนัน้ ก็จะเหลือแค่ค่าจํานวนกรดไขมัน
อิ่มตัว หรือก็ คือค่า INS สามารถเอาไว้ดูปริมาณของกรดไขมันอิ่มตัวได้
นั่นเอง ดังนัน้ ค่าในสูตรคุณมีค่า INS เยอะเราก็พอจะตีความได้ว่า สบู่ที่
ออกมาจะมีความแข็ง, ฟอง ที่เยอะแต่ความชุ่มชืน้ อาจจะน้อย และการเกิด
กลิน่ หืนอาจจะเกิดขึน้ ได้ยาก

081-751-6886
KC Soap
1. Free fatty acid (กรดไขมันอิสระ)

กรดไขมันอิสระคือ กรดไขมันที่ไม่ได้จับตัวอยู่กับกลีเซอรีนตัง้ แต่ตน้
ซึ่งเป็ นส่วนที่ทาํ ให้เกิด light trace นั่นเองเพราะว่าปกติแล้ว ด่างโซดาไฟ
จะเข้าทําปฎิกิริยาเพื่อทําให้กลีเซอรีนกับกรดไขมันหลุดออกจากกันก่อน
จากนัน้ ถึงค่อยเข้ามาทําปฏิกิริยากับกรดไขมันที่หลุดออกมา เราสามารถ
เติมกรดไขมันอิสระลงในสูตรของเราสัก 1-3% เพื่อเพิ่มความแข็งได้
2. อื่นๆ (วิตามิน, สารต้านอนุมูลอิสระ, สี)
นอกจาก 2 อย่างที่ได้กล่าวมา ณ ข้างต้นก็ยงั มีสารอื่นๆ ที่เป็ น
ส่วนประกอบเฉพาะของนํา้ มันแต่ละตัวเช่น สาร Oryzanol ในนํา้ มันรําข้าว
ซึ่ งทําหน้าที่ เป็ น สารต้านอนุสมูลอิ สระ ใช้เพื่ อลดริ ว้ รอย หรื อจุ ดหมองคลํา้ ได้ ,
นํ้า มัน ปาล์ม ที่ ยัง ไม่ ไ ด้ฟ อกสี ก็ จ ะมี สี ส ้ม แดงอยู่ หรื อ แม้ก ระทั่ง นํ้า มัน 49
มะพร้าวสกัดเย็นที่ยงั มีกลิน่ มะพร้าวหลงเหลืออยู่ ทัง้ นีก้ ารที่เราอยากจะใช้
ประโยชน์จากสารเหล่านี ้ เราต้องศึกษาถึงสภาวะที่เหมาะสมกับสารชนิด
นัน้ เพราะว่าการทําสบู่ดว้ ยสูตรร้อน สารบางตัวไม่อาจทนความร้อนได้จะ
สลายไปก่ อ น รวมไปถึ งปริมาณที่เ ราจะใส่ว่าเพี ยงพอต่อการออกฤทธิ์
หรือไม่
พึงระลึกไว้เสมอว่า นํา้ มันบางชนิดที่เราคิดว่าดี หากทําปฏิกิรยิ า

กับสารผิดประเภท จากที่มีความสามารถในการบํารุ งผิวได้ดี สร้างความ
ชุ่มชืน้ ให้กบั ผิว แต่เมื่อเข้าไปทําปฏิกิรยิ ากับด่าง จะเปลีย่ นเป็ นคุณสมบัติที่
ตรงกันข้ามได้

081-751-6886
KC Soap
อย่าลืมว่านํา้ มันก่อนที่จะเป็ นสบูก่ บั หลังที่เป็ นสบูเ่ ป็ นคนละตัวกันคุณสมบัติจงึ ต่างกัน
สุดท้ายเราจะใช้นาํ้ มันตัวไหนในการทําสบู่ ขึน้ อยู่กับเป้าหมาย

หรือความต้องการทีม่ ่งุ หวัง เช่น อยากให้สบู่ลา้ งออกง่าย มีฟองเยอะ หรือ
จะเน้นเป็ นสูตรที่ให้ความชุ่มชืน้ แก่ผิว เมื่อทราบความต้องการแล้วจากนัน้
จึงค่อยทําการเลือกนํา้ มันในกลุ่มที่มีกรดไขมันอิ่มตัว หรือกลุ่มกรดไขมัน
ไม่อิ่มตัว มาทําเป็ นสบู่ แล้วทดลองใช้ จากนัน้ ก็ค่อยๆ ทําการปรับสูตรจน
ได้สบูท่ ี่เราพึงพอใจมาใช้งาน
50

081-751-6886
KC Soap
2. นํา้ (Water, Aqua)

นํา้ หนึ่งในวัตถุดิบที่สาํ คัญในการผลิตสบู่นาํ้ มัน เนื่องจากผงด่าง
โซดาไฟจะต้องทําการละลายกับนํา้ ก่อนถึงจะนําไปผสมกับนํา้ มันเพื่อทํา
เป็ นสบูน่ าํ้ มันต่อไปได้ ซึง่ ในความเป็ นจริงแล้ว นัน้ เราสามารถนําของเหลว
อื่นๆ เพื่อนํามาละลายด่างโซดาไฟได้เช่นเดียวกัน ไม่ว่าจะเป็ น นํา้ นม, นํา้
ผลไม้, นํา้ ต้มสมุนไพร, ชา, กาแฟ, ไวน์, เบียร์ หรือจะสารพัดของเหลว
คุณสามารถนํามาละลายด่างโซดาไฟได้
51
ก่อนที่เราจะนํานํา้ หรือของเหลวมาใช้ละลายด่าง ควรพิจารณาถึง

ความเหมาะสมว่าสามารถนํามาละลายด่างได้หรือไม่ โดยยึดหลักในการ
พิจารณาดังนี ้
1. เรื่ อ งของไอออนหรื อ แร่ ธ าตุ ต่ า งๆที่ มี ป ระจุ เช่ น Ca2+

(แคลเซียมไออน) และ Mg2+ (แมกนีเซียมไออร) ถ้านํา้ หรือของเหลวใดๆ มี
แร่ธาตุสองตัวนีเ้ ป็ นส่วนผสมอยู่ จะทําให้เกิด “นํา้ กระด้าง” ส่งผลปฎิกิริยา
การทําสบู่โดยตรง โดยแทนที่สบู่จะวิ่งเข้าไปจับตัวกับสิง่ สกปรกบนผิวหนัง

081-751-6886
KC Soap
กลับไปจับตัวกับแร่ธาตุทงั้ สองตัวนีแ้ ทน จึงทําให้ประสิทธิภาพการทํางาน

ของสบูล่ ดลง
วิธีแก้ ให้เติมสาร Tetrasodium EDTA เพื่อเป็ นการปรับสภาพ

นํา้ ลงไปประมาณ 0.1% ของนํา้ หนักนํา้
2. สารประเภทที่เป็ นกรด ผสมอยูใ่ นของเหลวนัน้ ๆ ซึง่ ตามหลักการ

ด่างจะทําปฏิกิรยิ าสะเทินกับกรด ถ้าของเหลวนัน้ มีกรดอยูแ่ ล้ว เมื่อเราเติม
ด่างลงไป ด่างจะไปทําปฏิกิรยิ ากับกรด ทําให้ปริมาณค่าด่างที่มีลดน้อยลง
และเมื่อนําไปทําปฏิกิรยิ ากับนํา้ มันอาจจะทําให้ มีนาํ้ มันเหลือมากเกินกว่า
ที่ เ ราคํา นวณไว้ ส่ง ผลทํา ให้ส บู่เ กิ ด การนิ่ ม ตัว ลง กว่ า ปรกติ ก็ เ ป็ น ได้
ตัวอย่าง นํา้ ส้ม, นํา้ มะนาว หรือนํา้ ที่มีรสเปรีย้ ว 52
3. สารที่เป็ นไขมันผสมอยู่ในของเหลว โดยปกติแล้วไขมันจะทํา

ปฏิกิริยา saponification กับด่างได้แต่ถา้ ในของเหลวนัน้ ๆ มีไขมันอยู่ใน
ปริมาณมากเกินกว่าที่ควร จะทําให้ประสิทธิภาพในการทําปฏิกิรยิ ากับด่าง
ลดลง แทนที่จะทําปฏิกิรยิ าพอดีกบั ด่างที่เราเตรียมไว้ กลับไปทําปฏิกิรยิ า
กับไขมันที่อยู่ในของเหลวแทน ผลกระทบที่อาจเกิดขึน้ คือ ทําให้ไม่ได้สบู่
ที่มีคณ
ุ สมบัติเรือ่ งฟองหรือความแข็งตามที่ตงั้ เป้าหมายไว้ ตัวอย่าง นํา้ นม
คุณสมบัติของนํา้ แต่ละชนิด
นํ้าก๊อก สามารถใช้ได้ แต่ตอ้ งระวังในการนํามาใช้ เพราะนํา้ ก๊อกในบาง

พืน้ ที่ อาจมีความกระด้างมากเป็ นพิเศษ

081-751-6886
KC Soap
นํ้าดื่ม สามารถใช้ได้ ถึงแม้จะเป็ นนํา้ แร่ก็ตาม เพราะปริมาณเกลือแร่

ไม่ได้มีเยอะขนาดที่จะสงผลต่อก้อนสบูไ่ ด้
นํ้ า กลั่ น สามารถใช้ ไ ด้ เ นื่ อ งจากนํ้า กลั่ น ไม่ มี เ กลื อ แร่ ช นิ ด ใดเป็ น
องค์ประกอบอยูแ่ ล้ว (นํา้ กลั่นเติมรถ สามารถใช้ได้)
นํ้า DI (Désionise water) เป็ นนํา้ กลั่นที่เหมาะสมในการทําเครื่องสําอาง

มากที่สดุ แต่ในกรณีสบูน่ าํ้ มันอาจจะไม่จาํ เป็ นที่ตอ้ งใช้นาํ้ ที่มีความบริสทุ ธิ์
ขนาดนีก้ ็ได้ แต่หากต้องการสามารถนํามาใช้ได้เช่นเดียวกัน
นํ้ า ทะเล ไม่เหมาะจะนํามาทําสบู่เนื่องจากมี ป ริมาณเกลือ แร่อยู่เ ยอะ

เกินไป
53
เรียนรู้เกี่ยวกับการใช้นาํ้ อย่างเหมาะสม
ในการผลิตสบู่นนั้ ปั จจัยที่มีส่วนสําคัญที่จะทําให้สบู่จับตัวได้ดี
หรือไม่นนั้ “นํา้ ” กับ “เวลา” ถือเป็ นสิง่ สําคัญ ไม่วา่ จะสูตรร้อน หรือสูตรเย็น
ระยะเวลากวนสบู่กบั ปริมาณนํา้ ต้องเข้ากันอย่างลงตัว เช่น ถ้าใส่นาํ้ น้อย
ระยะเวลาในการกวนก็ จ ะน้ อ ยตาม แต่ ทั้ ง นี ้ ต้ อ งพึ ง ระวั ง ด้ว ยว่ า
ส่วนประกอบที่นาํ มาผสมในสบูน่ นั้ สามารถกระจายตัวได้ชา้ หรือเร็ว
เช่น มะขามบด มีกระกระจายตัวได้ชา้ ต้องอาศัยระยะเวลาใน

การกวนเพื่อ คนให้เข้ากัน รวมถึ งส่วนประกอบต่างๆ ไม่ว่า จะเป็ นสีที่มี
ความหลากหลาย โดยเฉพาะในกรณีกวนสบู่สตู รเย็น อาจต้องใช้เวลาใน
การกวนเร็วกว่าปกติ เพราะหากช้าเกิน อาจทําให้สบูแ่ ข็งตัวก่อนเทได้

081-751-6886
KC Soap
สูตรในการคํานวณปริมาณขัน้ ตํ่านํา้ ที่ทาํ ปฏิกิริยาละลายด่างได้ดี

มีดงั นี ้
นํา้ ด่าง 1 กรัม ต่อ โซดาไฟ 1 กรัม
ด่างจึงจะละลาย
3 รูปแบบในการคํานวณปริมาณนํา้
1. เทียบจากปริมาณนํา้ มัน
ในวิ ธี นี ป้ ริม าณนํา้ ที่ เราจะใส่นั้น จะขึน้ กับ ปริม าณนํา้ มัน ที่เรา
นํามาใช้โดยไม่คาํ นึงถึงปริมาณด่าง เช่น
54
1. ใช้นาํ้ จํานวน 35% ของจํานวนนํา้ มัน 800 กรัม
เราจะได้ 35% ของ 800 มีคา่ เท่ากับ 0.35 x 800 = 280
กรัม
2. ใช้นา้ํ เป็ นจํานวน 40% ของนํา้ มัน 1200 กรัม
เราจะได้ 40% ของ 1200 มีคา่ เท่ากับ 0.4 x 1200 = 480
กรัม

081-751-6886
KC Soap
ควรใช้กี่ % ถึงเหมาะสม?
ค่าที่ผมมองว่ากําลังดีจะอยูใ่ นช่วง 25 % ถึง 45 % แต่ % ที่ผมชอบ
ใช้เป็ นการส่วนตัวจะอยูท่ ี่ 35 % ทัง้ นีน้ าํ้ มันแต่ละชนิดจะเกิด Trace ช้าเร็ว
ไม่เ ท่า กัน เพราะนํา้ มัน อ่อ นบางชนิ ด เกิ ด Trace ช้า มาก ดัง นั้น การลด
ปริมาณนํา้ ลง ก็เป็ นทางเลือกหนึง่ ที่ดี ซึง่ สามารถร่นระยะเวลาในการผลิต
สบูข่ องเราลงได้
2. คิดจากความเข้มข้นของด่าง
ในวิธีนีป้ ริมาณของนํา้ จะถูกบอกในรู ปของความเข้มข้นของด่าง
ซึง่ เราจะรูค้ วามเข้มข้นของด่างได้ เราต้องรู้ปริมาณของด่างที่ได้จากการ
คํานวณ SAP value ก่อน ยกตัวอย่างเช่น
55
1. นํา้ มันมะพร้าว 800 กรัม จะต้องใช้ดา่ งจํานวน 146 กรัม
โดยมี superfat 0%
ต้องการสารละลายด่างเข้มข้น 30%
จะเห็นได้วา่ ด่างจํานวน 30 กรัม ละลายในนํา้ 70 กรัม
(บวกกันแล้วต้องได้ 100)
ในสูตรต้องใช้ด่างจํานวน 146 กรัม ดังนัน้ จะละลายใน
นํา้ = (146 x 70) ÷ 30 = 340 กรัม

081-751-6886
KC Soap
2. นํา้ มันคาโนล่า 800 กรัม จะต้องใช้ด่างจํานวน 106 กรัม

โดยมี superfat 0%
ต้องการสารละลายด่างเข้มข้น 35%
จะเห็นได้ว่า ด่างจํานวน 35 กรัม ละลายในนํา้ 65 กรัม
(บวกกันแล้วต้องได้ 100)
ในสูตรต้องใช้ด่างจํานวน 106 กรัม ดังนัน้ จะละลายใน
นํา้ = (106 x 65) ÷ 35 = 197 กรัม
เราจะเห็นได้ว่าการคิดปริมาณนํา้ จากความเข้มข้นของด่างจะ
แตกต่างกับรูปแบบแรก คือยิ่งด่างมีความเข้มข้นมากเท่าไหร่ปริมาณนํา้ จะ
น้อยลง แต่ในรูปแบบแรกยิ่งมีเปอร์เซ็นต์มากเท่าไหร่ ปริมาณนํา้ จะมากขึน้
ตามกัน 56
3. การคิดเป็ นสัดส่วนระหว่างนํา้ กับด่าง

ในวิธีนีจ้ าํ เป็ นต้องรู้ปริมาณด่างที่ใช้ก่อน แล้วจึงค่อยหาสัดส่วน
นํา้ ว่าจะใช้เป็ นกี่เท่า ยกตัวอย่างเช่น
1. นํา้ มัน ปาล์ม 800 กรัม ใช้ด่า งจํา นวน 113 กรัม โดยมี
superfat 0 %
สัดส่วนที่จะใช้นนั้ เริม่ ต้นที่นาํ้ ด่าง 1 ส่วน ต่อนํา้ 1 ส่วน
ดังนัน้ ปริมาณนํา้ ที่จะใช้ก็คือ 113 กรัม เท่ากับด่าง

081-751-6886
KC Soap
2. นํา้ มัน มะกอก 800 กรัม ต้อ งใช้ด่า งโซดาไฟ 103 กรัม
โดยมี Superfat 5%
ปริมาณนํา้ ที่จะใช้คือนํา้ ด่าง 1 ส่วนต่อนํา้ 2.5 ส่วน ก็จะ
ได้เป็ น 103 ต่อ 103 x 2.5
คิดเป็ นนํา้ ด่าง 103 กรัม ต่อนํา้ 256 กรัม ดังนัน้ เราต้องใช้
นํา้ เท่ากับ 256 กรัม
ถ้า เราใช้ส ัด ส่ว น 1 : 1 นํ้า ที่ ใ ช้อ าจจะน้อ ยเกิ น ไป จนทํา ให้น ํ้า ด่ า งทํา
ปฏิกิริยากับนํา้ มันไม่ท่วั ถึงถ้าเราไม่กวนให้ดี หรือการเกิดเทรสอาจจะเร็ว
เกินไปไม่ทนั ได้เติมสารอะไรเลย จึงเลยเทรสที่เราต้องการ
57
เพราะฉะนัน้ สัดส่วนที่แนะนําคือนํา้ ด่าง 1 ส่วน ต่อนํ้า 2 - 3 ส่วน
ทัง้ นีจ้ ะเลือกปริมาณนํา้ โดยการคิดจากแบบไหน สามารถเลือกได้ตาม

ต้องการ
เมื่อเราเลือกชนิดของนํา้ หรือของเหลวที่จะนํามาละลายด่างได้แล้ว
ต่อมาควรเตรียมความพร้อมของเหลวก่อนที่จะนํามาละลายด่าง
ถ้า ในของเหลวมี นํ้ า ตาล เป็ น องค์ป ระกอบ สิ่ง ที่ ค วรทํา คื อ นํา
ของเหลวนัน้ ไปแช่แข็งหรือทําให้เย็นจัดๆ จากนัน้ จึงค่อยๆ นําผงด่างมา
ละลายที ล ะน้อ ย โดยค่อ ยๆเท ค่อ ยๆคน จนผงด่า งละลายจนเป็ น เนือ้
เดียวกัน ซึ่งการที่ตอ้ งเตรียมความพร้อมด้วยวิธีนีก้ ่อน เพราะว่าด่างจาก

081-751-6886
KC Soap
โซดาไฟนัน้ จะเข้าไปทําปฏิกิรยิ ากับนํา้ ตาล ทําให้นาํ้ ตาลไหม้ ผลที่ตามมา

คื อ ทํา ให้เ ปลี่ย นเป็ น สีด าํ และอาจจะส่ง กลิ่ น ได้ และที่ ส าํ คัญ เมื่ อ ด่ า ง
ละลายมักจะปล่อยความร้อนออกมาเป็ นจํานวนมาก หากทําการเทผงด่าง
ไปละลายทีเดียว อาจส่งผลทําให้มีความร้อนสูงเกินไป ทําให้ของเหลวเสีย
สภาพได้
58
หมายเหตุ:
เมื่ อ ละลายด่า งจนหมด แล้ว พบว่ า มี ต ะกอนเกิ ด ขึ น้ อาจเป็ น

เพราะว่า ในของเหลวนัน้ มีองค์ประกอบบางอย่างที่ไม่ทนต่อความเป็ นด่าง
ดัง นั้น เราสามารถแก้ไ ขตะกอนนี ไ้ ด้ ด้ว ยการกรองเศษตะกอนนั้นออก
จากนัน้ จึงค่อยนําไปผสมกับนํา้ มันเพื่อเข้าสูก่ ระบวนการผลิตสบูต่ อ่ ไป

081-751-6886
KC Soap
3. ด่าง
ด่ า งที่ ใ ช้ท ํา สบู่ น ํ้า มั น มี ห ลายชนิ ด มากแต่ ที่ เ ป็ นที่ นิ ย มและ
สามารถหาซือ้ ได้ตามท้องตลาดทั่วไปจะมี 2 ชนิด คือ
1. โซดาไฟ (caustic soda)

โซดาไฟ มี ชื่ อ ทางเคมี ว่ า โซเดี ย มไฮดรอกไซด์ ( Sodium
hydroxide) มี สญ ั ลักษณ์ทางเคมี คือ NaOH (อ่านว่า เอ็น-เอ-โอ-เอช)
เป็ นโมเลกุลของสารประกอบที่เกิดจากอะตอมของ Na(โซเดียม)รวมตัวกับ
OH(ไฮดรอกซี่ ) ซึ่ ง มี ค่ า ความเป็ น ด่ า งที่ สูง มาก มี ฤ ทธิ์ กัด กร่อ นและจะ
ปลดปล่อยพลังงานความร้อนออกมาเมื่อ ละลายกับ นํา้ จะนิยมใช้ด่าง
ชนิดนีใ้ นการทําสบู่ก้อนโดยกลไกการเกิ ด ปฏิกิริยาคือ ไอออนของ Na+
จะเข้าทําปฏิกิริยาซาปอนนิฟิเคชันกับบริเวณหมู่ไฮดรอกซี่ของกรดไขมัน 59
เกิดเป็ นสบูก่ อ้ น
โดยทั่วไปโซดาไฟจะอยู่ในรู ปของแข็งที่เป็ นผลึกแผ่นสีขาวขุ่น

สามารถหาซื ้อ ได้ต ามร้า นขายวั ส ดุ ก่ อ สร้า งทั่ ว ไป แต่ ส ํา หรับ เกรด
เครื่องสําอางมักจะอยู่ในรู ปทรงกลมคล้ายเม็ดทรายหรือที่เรียกว่าโซดาไฟ
แบบมุกจะมีความบริสทุ ธิ์สงู กว่าแบบแรกซึ่งในความเป็ นแล้วสามารถใช้
โซดาไฟแบบใดก็ได้ในการทําสบูก่ อ้ น

081-751-6886
KC Soap
2. ด่างคลี(caustic potash)
ด่างคลี มีชื่อทางเคมีว่า โพแทสเซียมไฮดรอกไซด์(Potassium
hydroxide) มี ส ัญ ลัก ษณ์ท างเคมี คื อ KOH (อ่ า นว่ า เค-โอ-เอช)เป็ น
โมเลกุลของสารประกอบที่เกิดจากอะตอมของ K (โพแทสเซียม) รวมตัวกับ
OH(ไฮดรอกซี่) ซึ่งมีค่าความเป็ นด่างที่สงู มากแต่ไม่สงู เท่าโซดาไฟ มีฤทธิ์
กัดกร่อนและจะปลดปล่อยพลังงานความร้อนออกมาเมื่อละลายกับนํา้ แต่
จะไม่รุนแรงเท่าโซดาไฟ จะนิยมใช้ด่างชนิดนีใ้ นการทําสบู่เหลวโดยกลไก
การเกิดปฏิกิริยาคือ ไอออนของ K+ จะเข้าทําปฏิกิริยาซาปอนนิฟิเคชันกับ
บริเวณหมูไ่ ฮดรอกซี่ของกรดไขมันเกิดเป็ นสบูเ่ หลว
โดยทั่ว ไปด่า งคลีจ ะอยู่ในรู ปของแข็ง ที่เ ป็ นผลึก แผ่นสีขาวขุ่น

สามารถหาซื อ้ ได้ตามร้า นขายสารเคมีส ร้า งทั่ว ไปโดยจะมี 2 แบบ คือ 60
ด่างคลี 100% กับ ด่างคลี 90% หมายถึง มีเนือ้ ของด่างคลีอยู่ 90 ส่วน อีก
10 จะเป็ นสารเจือปนอื่นๆ เช่น โซดาไฟ เป็ นต้น ซึ่งสามารถใช้ทาํ สบู่เหลว
ได้ทั้ง คู่แ ต่ใ นการคํา นวณต้อ งคํา นวณสัด ของด่า งคลี ที่ มี อ ยู่ใ ห้ถูก ต้อ ง
ในท้อ งตลาดด่า งคลี 1 00 % จะหาซื อ้ ยากและมี ร าคาสูง จึ ง นิ ย มใช้เ ป็ น
ด่างคลี 90%
วิธีการผสมนํา้ ด่าง
ขัน้ ตอนแรกให้ช่ งั นํา้ หนักของนํา้ กับด่างแยกกันต่อให้นําด่างเทลงในนํ้า
ห้ามเทนํ้าลงด่างเพราะอาจจะทําให้เกิดการกระเด็นเนื่องจากความ
ร้อนอาจทําให้น้ําเดือดได้จากนัน้ ใช้วสั ดุทนความร้อน (ไม่แนะนําให้ใช้

081-751-6886
KC Soap
โลหะ) คนให้ดา่ งกับนํา้ เข้ากันโดยให้สงั เกตุวา่ นํา้ ด่างจะใสจนมองเห็นวัสดุ

ที่ ใ ช้ค น ขั้น ตอนนี ต้ ้อ งระวัง เป็ น พิ เ ศษเพราะจะเกิ ด ความร้อ นสูง มาก
ควรสวมถุงมือและอุปกรณ์ความปลอดภัย ไอระเหยของนํา้ ด่างอาจทําให้
จมูก และดวงตาเกิ ดการระคายเคื องได้ควรผสมนํา้ ด่างในที่ ที่มีอากาศ
ถ่ายเทสะดวก หากนํา้ ด่างกระเด็นโดนผิวหนังใช้นาํ้ ธรรมดาล้างออกอาการ
แสบร้อนจะหายไป
61

081-751-6886
KC Soap
3. กลิ่น
ในยุคต้นของการทําสบู่ แรกเริ่มเดิมทีนนั้ ไม่มีการใส่กลิ่นแต่งเสริม

ลงไปเพราะมีจุดประสงค์เ พีย งเพื่อ ทําความสะอาดร่างกายเท่านั้น แต่
ต่อมาเมื่อการทําสบู่ได้เข้าไปยังประเทศฝรั่งเศสซึ่งถือเป็ นเมืองหลวงแห่ง 62
นํา้ หอม ผูผ้ ลิตสบู่จึงได้มีการทดลองเติมกลิ่นลงไปเพื่อสร้างความหอม

น่าใช้ให้กบั ตัวสบูม่ ากขึน้ และนับแต่นนั้ เป็ นต้นมา ถือเป็ นการเปลี่ยนโฉม
หน้าให้กบั สบูไ่ ปตลอดกาล กลิน่ จึงกลายเป็ นส่วนหนึง่ ของสบู่ ซึง่ ในช่วงต้น
นัน้ กลิ่นได้มาจากการนําวัตถุดิบจากธรรมชาติมาใช้ แต่ต่อมาเมื่อมีความ
ต้องการกลิ่นมากขึน้ จนไม่สามารถผลิตได้ทนั และต้นทุนในการผลิตก็สงู
ผนวกกับมีการแพ้กลิ่นจากพวกเกสรดอกไม้มากขึน้ นักเคมีจึงได้ทาํ การ
สังเคราะห์กลิ่นขึน้ มาในห้องปฏิบตั ิการซึ่งกลิ่นที่ได้นนั้ เป็ นการลอกเรียน
แบบกลิน่ จากธรรมชาติ แถมต้นทุนในการผลิตตํ่า โดยสามารถจําแนกกลิน่
ที่นาํ มาใช้ทาํ สบูไ่ ด้ 2 ชนิดคือ

081-751-6886
KC Soap
นํา้ มันหอมละเหย(Essential Oil)
เป็ นกลิ่ น ที่ ไ ด้จ ากการธรรมชาติ โดยการนํา วัต ถุดิ บ มาจาก

ธรรมชาติ โ ดยตรง เช่ น ดอกไม้ รากไม้ เปลื อ กไม้ หรื อ ส่ ว นไหนก็ ไ ด้
ที่สามารถให้กลิน่ ได้ และมีอยูใ่ นธรรมชาติ สามารถทําการสกัดออกมาเป็ น
63
กลิ่น ได้ นํา้ มัน หอมละเหย นอกจากจะให้กลิ่นหอมแล้วยังได้สรรพคุณ
ต่างๆ ออกมาด้วย เช่น กลิ่นจากดอกลาเวนเดอร์ มีฤทธิ์ผ่อนคลายทําให้มี
อาการง่วงและทําให้นอนหลับสบายขึน้ กลิน่ ส้ม ช่วยบรรเทาอาการคลืน่ ไส้
หากนํามาทานวดช่วยลดอาการแน่น ท้องได้ กลิ่นยูคาลิปตัส ช่วยเรื่อง
ระบบทางเดินหายใจลดอาการขัดจมูกได้ กลิ่นตะไคร้ สามารถไล่แมลงได้
เป็ นต้น ซึ่งมีการใช้กลิ่นในลักษณะนีม้ านานหลายร้อยปี แล้ว เมื่อนํากลิ่น
เหล่านีล้ งไปในสบู่ผใู้ ช้ก็จะได้รบั สรรพคุณเหล่านีไ้ ปด้วยทําให้เกิดความ
พอใจมากขึน้ แต่กลิ่นเหล่านีจ้ ะมีราคาที่ค่อนข้างสูงเนื่องจากในการผลิต
ต้องใช้วตั ถุดิบจากธรรมชาติจาํ นวนมาก กว่าจะได้แต่ละหยดและต้องใช้
ระยะเวลาในการสกัดนาน ทําให้ตน้ ทุนในการผลิตสูงแต่ผบู้ ริโภคหลายคน

081-751-6886
KC Soap
ก็พร้อมจ่ายเพื่อให้ได้มาซึง่ สรรพคุณของกลิน่ แต่การใช้กลิน่ หล่านีต้ อ้ งระวัง

เรื่องของอาการแพ้ดว้ ย เนื่องจากกลิ่นเหล่านีส้ ่วนใหญ่จะได้จากการนํา
ส่วนของเกสรของดอกมาสกัด คนที่เป็ นภูมิแพ้และมีอาการแพ้เกสรดอกไม้
ควรหลีกเลีย่ งการใช้
ตัวอย่างนํา้ มันหอมละเหยและสรรพคุณ
นํ้ามันหอมละเหยจากดอกลาเวนเดอร์
ชื่อทางวิทยาศาสตร์ : Lavandula angustifolia (Lavender) Flower Oil
ได้จาก : ส่วนดอก
สรรพคุ ณ : ขจั ด รัง แค ช่ ว ยให้ผ่ อ นคลายทํา ให้น อนหลับ ได้ง่ า ยขึ น้
ลดอาการคัน ตามผิ ว หนัง ลดริว้ รอยจุด ด่า งดํา ลดสิว อัก เสบ เยี ย วยา
64
ผิวไหม้จากแดด
นํ้ามันหอมระเหยเจอร์เรเนียม
ชื่อทางวิทยาศาสตร์ : Pelargonium graveolens Flower Oil
สรรพคุณ : ลดเลือนรอยแผลเป็ น อาการอักเสบ ช่วยทําให้ผอ่ นคลาย
อาการเคลียด ทําให้รูส้ กึ สดชื่นมีสมาธิ ไล่แมลง
นํา้ มันหอมละเหยเปปเปอร์มนิ้ ท์
ชื่อทางวิทยาศาสตร์ : Mentha piperita (Peppermint) Oil
ได้จาก : ส่วนใบ

081-751-6886
KC Soap
สรรพคุณ : บรรเทาอาการเมื่อยล้า กระตุน้ พลังงาน ฆ่าเชือ้ ต้านการอักเสบ

ทําให้สดชื่นมีสมาธิ ลดอาการคลืน่ ไส้อาเจียน
นํา้ มันหอมละเหยโรสแมรี่
ชื่อทางวิทยาศาสตร์ : Rosmarinus officinalis (Rosemary) Leaf Oil
สรรพคุณ : บรรเทาอาการปวดเมือ่ ย กระตุน้ การไหลเวียนโลหิต ทําให้รูส้ กึ
สดชื่น บรรเทาความเหนื่อยล้า ลดเลือนริว้ รอย ขจัดรังแค
นํ้ามันหอมละเหยอบเชย
ชื่อทางวิทยาศาสตร์ : Cinnamomum Zeylanicum Leaf Oil
ได้จาก : ส่วนใบ
65
สรรพคุณ : เพิ่มความสดชื่น ลดอาการอ่อนพลีย ต้านแบคทีเรีย รักษาสิว
นํ้ามันหอมละเหยมะกรูด
ชื่อทางวิทยาศาสตร์ : citrus aurantium bergamia (bergamot) fruit oil
ได้จาก : ส่วนผล
สรรพคุณ : บรรเทาอาการปวดศี ร ษะ ป้อ งกัน รัง แค รัก ษาอาการปวด
ระคายเคือง บรรเทาอาการผิวหนังอักเสบ ทําให้สดชื่น ฆ่าเชื่อโรค ช่วยให้
ทางเดินหายใจโล่ง

081-751-6886
KC Soap
กลิ่นสังเคราะห์(Fragrance)
เป็ นกลิ่นที่ได้จากการสังเคราะห์ขึน้ ในห้องปฏิ บัติการโดยการ

ดัด แปลงโครงสารทางเคมีข องสารเคมี ประเภทที่ให้ก ลิ่น ได้ และนํามา
รวมกันเพื่อเลียนแบบกลิ่นจากธรรมชาติซึ่งไม่ให้สรรพคุณใดๆ นอกจากนี ้
66
ยังมีการเลียนแบบกลิ่นจากธรรมชาติที่ไม่มีการสกัดออกมาด้วย เช่น กลิ่น
กล้วย กลิ่ นข้าว เป็ นต้น และยังมี การสังเคราะห์พวกกลิ่ นนํ้าหอมต่ างๆ ที่ ไม่ มี
ในธรรมชาติ แ ล้ว ตั้ง ชื่ อ ขึน้ ตามอารมณ์ของศิ ล ปิ น หรือ นัก วิท ยาศาสตร์
ที่ผสมกลิ่นขึน้ มา โดยมาระยะหลังนีเ้ ริ่มมีคนเกิดอาการแพ้กลิ่นสังเคราะห์
เพิ่มมากขึน้ เนื่องจากเป็ นกลิ่นที่เกิดจากการใช้สารเคมีในการสร้างขึน้ มา
ผูใ้ ช้กลิน่ ประเภทนีจ้ ึงควรระวังและควรศึกษาถึงอาการแพ้ที่อาจเกิดขึน้ ได้
ในการใช้กลิน่ กับสบูโ่ ดยทั่วไปแล้วคนทําสบูม่ กั จะไม่ใช้กลิน่ เพียง

ชนิดเดียว มักจะมีการผสมกลิ่นขึน้ ให้เป็ นกลิ่นเฉพาะ เพื่อสร้างเอกลักษณ์
รวมถึงช่วยเพิ่มความหอมน่าใช้ เช่น กลิ่นลาเวนเดอร์มกั เข้าได้ดีกับกลิ่น
มะนาว โดยลาเวนเดอร์มีความหอมและตัดความสดชื่นไม่เลี่ยนโดยกลิ่น

081-751-6886
KC Soap
มะนาว เราสามารถนํานํา้ มันหอมละเหยมาผสมกับกลิน่ สังเคราะห์เพื่อเพิม่

ความหอมได้
67

081-751-6886
KC Soap
สารทีท่ าํ ให้กลิ่นติดทนนาน (Perfume Fixative)
นอกจากกลิน่ ทัง้ 2 ประเภทแล้วยังมีสงิ่ ที่เกี่ยวข้องกับกลิน่ อีกหนึง่

อย่า งที่ ตัวมัน เองก็ ให้กลิ่น แต่เ พิ่ม เติม คุณ สมบัติ มา คื อ การทํา ให้กลิ่น 68
ติดทนนานซึง่ เป็ นสิง่ ที่คนใช้สบูต่ อ้ งการ โดยเราจะเรียกว่า สารที่ทาํ ให้กลิน่
ติ ด ทนนาน (Perfume Fixative)ซึ่ ง ในสบู่จ ะเน้น ให้ส ารนี ย้ ึ ด กลิ่ น ไว้กับ
ผิวหนังของผูใ้ ช้ในช่วงระยะเวลาหนึง่ ก่อนจะระเหยหายไป
ในยุ ค ต้น ของการทํา นํ้า หอมมี ก ารนํา สารประเภทนี ม้ าจาก

ธรรมชาติโดยจะเรียกว่า อําพันทะเล(Ambergris) ซึง่ แท้จริงแล้วคือสํารอก
หรืออ๊วกของวาฬสเปิ รม์ ที่กินสัตว์จาํ พวกหมึกเข้าไปและสํารอกส่วนที่ยอ่ ย
ไม่ได้ออกมาเป็ นก้อนอ๊วก โดยก้อนอ๊วกนีจ้ ะลอยขึน้ ไปบนผิวนํา้ และมีกลิ่น
เหม็นแต่เมื่อสัมผัสกับแสงแดดและลมเป็ นระยะเวลานานก็ จะเกิ ด การ
แข็ ง ตัว เป็ น ก้อ นและมีกลิ่น หอม ชาวประมงที่ ออกท่อ งทะเลไปพบหรือ
บางครั้ง ซัด มาตามชายฝั่ ง ผู้ผ ลิ ต นํ้า หอมในยุค นั้น เห็ น ว่ า มี ก ลิ่ น หอม

081-751-6886
KC Soap
จึ ง นํา มาผสมในนํา้ หอม ปรากฏว่า นอกจากจะให้ท าํ ให้น าํ้ หอมมี ก ลิ่น

ที่หอมขึน้ แล้วยังช่วยให้นาํ้ หอมติดทนนานมากขึน้ ด้วย จึงทําให้อาํ พันทะเล
เป็ นที่ตอ้ งการของอุตสาหกรรมนํา้ หอม และมีราคาสูงมากโดยอําพันทะเล
คุณภาพดีนาํ้ หนัก 1 กิโลกรัม จะมีราคาสูงถึงหลายล้านบาทเลยทีเดียว
นอกจากนีย้ งั มีสารทําให้กลิน่ คงทนจากสัตว์บกจําพวกกวางด้วย

โดยแรกเริ่มมีผสู้ งั เกตว่าเวลากวางอยู่ในช่วงฤดูผสมพันธุ์ กวางมักจะฉี่ไว้
ยังจุดต่างๆ เพื่อเรียกกวางเพศตรงข้ามและสังเกตได้ว่ากองฉี่นีส้ ามารถ
เรียกกวางเพศตรงข้ามที่อยู่ออกไปไกลหลายร้อยกิโลเมตรได้ คนสมัยนัน้
จึ ง เชื่ อ ว่ า ต้อ งมี ส ารบางอย่า งที่ ท ํา ให้ก ลิ่ น นั้น ติ ด คงทนอยู่ไ ด้น านและ
กระจายไปทั่วบริเวณ ต่อมาภายหลังพบว่าเป็ นสารเคมีที่สตั ว์เหล่านีห้ ลั่ง
ออกมาจากต่อมใต้สมองและถูกเก็บไว้ที่บริเวณใกล้อณ ั ฑะจึงมีการนําต่อม 69
เก็บสารนีม้ าใช้ในการทํานํา้ หอมเรียกว่า กลิ่นชะมด(Musk) ซึ่งทําให้กลิ่น

หอมติดทนนานไม่แพ้อาํ พันทะเล
แต่ ม าช่ ว งหลัง นี ้อ ํา พัน ทะเลนั้น ไม่ พ อต่ อ ความต้อ งการของ

ท้ อ งตลาดและกลิ่ น ชะมดก็ ถู ก ต่ อ ต้ า นอย่ า งหนั ก จากนั ก อนุ ร ั ก ษ์
นักวิทยาศาสตร์จึงทําการสร้างสารเคมีลอกเรียนแบบขึน้ มาซึ่งให้ทงั้ กลิ่น
และคุณ สมบัติ ค ล้า ยกับ สารทํา ให้ก ลิ่น ติ ด คงทนจากธรรมชาติ แ ละยัง
สามารถผลิตได้ในราคาถูก โดยนํา้ หนัก 200 ราคาอยูท่ ี่ประมาณ 200-500
บาทเท่านัน้ แต่คุณภาพนัน้ ยังต่างจากที่ได้จากธรรมชาติมากแต่ก็ เ ป็ น
ทางเลื อ กที่ ดี ส ํา หรับ คนทํา สบู่ ที่ ต ้อ งการลดต้น ทุ น ในการผลิ ต และ

081-751-6886
KC Soap
ในผลิตภัณฑ์สบู่ในปั จจุบนั ที่มีขายตามท้องตลาดก็มกั จะมีการใส่สารชนิด

นีล้ งไปด้วยเพื่อให้กลิน่ หอมติดตัวผูใ้ ช้ได้นานขึน้
กลิ่นนิยมใช้ประมาณ 3% ของนํ้าหนักของนํ้ามัน
สารที่ทาํ ให้กลิน่ ติดทนนานนิยมใช้ 2% ของกลิน่ โดยให้ผสมลงไปใน
กลิ่นคนให้เข้ากันก่อนเทลงสบู่
70

081-751-6886
KC Soap
4. สี
โดยทั่วไปสีสามารถแบ่งประเภทตามการกระจายตัวได้ 2 ประเภท
71
1. Dye (สีทล่ี ะลายในตัวทําละลาย)
สีในกลุ่มนีจ้ ะละลายได้ดี ในตัวทําละลายที่แตกต่างกันไป โดย
พืน้ ฐานจะมีแบบที่ละลายในนํา้ กับแบบที่ละลายได้ในนํา้ มัน ในกรณีที่เรา
ทําสบู่นาํ้ มันแบบก้อนเราจึงจําเป็ นที่จะต้องเลือกใช้แบบที่ละลายได้ใน
นํ้ า มั น หรือ ที่ รู จ้ ัก กัน ดีในชื่ อ ว่าสีน าํ้ มัน ไม่เ ช่ น นั้น จะรวมตัวกับ เนือ้ สบู่
ได้ยาก และทุกครัง้ ที่มีการนําสีไปใช้ ต้องทําการละลายสีให้เป็ นสารละลาย
ก่ อ น โดยการนําผงสีที่ ตอ้ งการ นํา ไปละลายนํา้ มันซึ่งเราสามารถแบ่ง
นํา้ มันที่จะใช้ในสูตรมาละลายก็ได้ หรือใช้นาํ้ มันที่ช่ งั แยกโดยเฉพาะก็ได้
ซึ่งสีบางสีนนั้ จะละลายค่อนข้างยาก แต่โดยส่วนใหญ่แล้วจะละลายได้ดี
ในกลุน่ นํา้ มันอ่อน ส่วนการจะใช้นาํ้ มันในการละลายสีมากน้อยขนาดไหน

081-751-6886
KC Soap
ในจุด นี ไ้ ม่มี ก ารกํา หนดที่ ต ายตัว ขอเพี ย งไม่น อ้ ยเกิ น ไป จนทํา ให้ผ งสี
ละลายไม่หมด หรือไม่เยอะเกินไปจนทําให้สดั ส่วนนํา้ มันในสูตรผิดเพีย้ น
ได้
สีในกลุม่ นีจ้ ะมีราคาที่ถกู กว่ากลุม่ Pigment แต่ก็จะมีขอ้ เสียคือ

สีจะเพีย้ นได้ง่ายเมื่อโดนแดดหรือความร้อน รวมไปถึงความหลากหลาย
ของเฉดสีจะมีให้เลือกน้อยกว่ากลุม่ Pigment
72
2. Pigment (สีทก่ี ระจายในตัวทําละลาย)

สีในกลุม่ นีไ้ ม่ละลายในตัวทําละลายใดๆ แต่จะกระจายตัวในตัว
ทําละลาย ส่วนการจะเลือกนําตัวทําละลายอะไรมาใช้นนั้ ควรพิจารณา
ความต้องการว่าจะทําสบูช่ นิดไหน เช่น จะทําสบูน่ าํ้ มันก็เลือกนํานํา้ มันมา

081-751-6886
KC Soap
เป็ นตัวทําละลาย แต่ถา้ จะทําสบู่กลีเซอรีนควรเลือกใช้แอลกอฮอล์มาเป็ น

ตัวทําละลายแทนนํา้ มัน หรือนํากลีเซอรีนมาใช้เป็ นตัวทําละลายได้เช่นกัน
พอเราเลือกตัวทําละลายได้แล้ว ต่อมาเราจะมาทําความรู จ้ กั กับ

สีประเภทนีใ้ ห้มากขึน้ กัน ถ้าคุณไปหาซือ้ สีประเภทนีแ้ ล้วบอกกับคนขายว่า
“ขอสี pigment หน่อย” คนขายบางท่านอาจจะงงไม่นอ้ ย ซึ่งสี Pigment
ในท้อ งตลาดจะมี ใ ห้เ ลื อ กหลายประเภทเช่ น สี ไ มก้า ( Mica) , สี เ ลค
( Lake), สีอความารีน ( Aquamarine) หรือ Titanium dioxide (TD) สี
ในแต่ละประเภทจะให้ เฉดสีที่แตกต่างกัน บางชนิดอาจจะมีความแวววับ
หรือสะท้อนแสงได้ดี โดยรวมแล้วสีในกลุ่ม Pigment นัน้ จะมีตวั เลือกให้
เลือกเยอะกว่าในกลุม่ สีนาํ้ มัน (Dye)
73
สี ใ นกลุ่ ม นี ้ จ ะมี ร าคาค่ อ นข้ า งแพงกว่ า Dye มาก แต่ มี
ความสามารถในการทนต่อความร้อนและแสงแดดได้ดี อีกทัง้ ค่าสีคงที่
มีความเพีย้ นหรือซีดจางยาก

081-751-6886
KC Soap
5. สมุนไพรและสารสกัด
แรกเริ่มเดิมทีสบู่มีไว้เพียงเพื่อทําความสะอาดร่างกายเท่านัน้
ปั จจุบนั กระบวนการผลิตสบู่ มีการเพิ่มส่วนผสมอื่นๆ เข้ามา เช่น เติมกลิน่
ลงไปจนสบู่ ก ลายเป็ นแฟชั่ น และถู ก พั ฒ นาต่ อ เนื่ อ งจนกลายเป็ น
74
เครื่องสําอาง โดยคุณสมบัติหลักของสบู่นอกจากเกิดจากตัวนํา้ มันแล้ว
ยังเกิดจากสมุนไพรหรือสารสกัดที่ได้เติมลงไปด้วย ซึ่งถ้าหากจะบอกถึง
ความจําเป็ นว่าสบูจ่ าํ เป็ นต้องใส่สมุนไพรหรือสารสกัดหรือไม่ ก็ตอ้ งบอกว่า
ไม่จาํ เป็ นต้องใส่เพราะจุดประสงค์หลักของสบู่คือการชําระล้างทําความ
สะอาด
ในทศวรรษที่ ผ่ า นมาสบู่ ที่ ใ ส่ ส มุ น ไพรหรื อ สารสกั ด ต่ า งๆ

กลับกลายเป็ นที่นิยมสูงสุดในจํานวนสบู่ทงั้ หมดที่มีขายในท้องตลาดโดย
กินส่วนแบ่งประมาณ 60% ของมูลค่าทางการตลาดสบู่และสบู่นาํ้ มันที่ใส่
สมุนไพรหรือสารสกัดก็รวมอยูใ่ น 60% นีด้ ว้ ย ดังนัน้ สมุนไพรหรือสารสกัด
ถึงจะไม่จาํ เป็ นสําหรับสบูแ่ ต่ก็กลายเป็ นส่วนหนึง่ ของสบูไ่ ปแล้ว

081-751-6886
KC Soap
มีผลสํารวจรายงานว่าร้อยละ 90% ของผูซ้ ือ้ สบู่จะค้นหาว่าสบู่

ที่ จะซื ้อนั้นใส่ สมุ นไพรหรื อสารสกั ดอะไรบ้างและจะตัดสิ นใจซื ้อเมื่ อทราบว่ า
สมุ นไพรหรื อสารสกัดนั้นให้สรรพคุณอย่ างไรกับผิ ว สิ่ งเหล่ านี ้เป็ นการตอกยํ้ า
ว่า หากคิ ด จะทํา สบู่แ ล้ว ควรหมั่น ศึก ษาเติ ม ความรู เ้ รื่อ งสมุน ไพรและ
สารสกัดไว้บา้ ง
มีคนหลายคนสงสัยว่าพวกสมุนไพรหรือสารสกัดที่ใส่ในสบู่นนั้
ช่วยบํารุ งผิวได้จริงหรือไม่ คําตอบคือสามารถช่วยบํารุ งผิวได้จริง ถ้าใส่ใน
ปริม าณที่ เ หมาะสมก็ จ ะสามารถออกฤทธิ์ ท างชี ว ภาพกับ ร่า งกายผู้ใ ช้
ได้จริง
ตัวอย่างเช่น คนทําสบู่ตอ้ งการทําสบู่นาํ้ มันผงถ่าน ผงถ่านก็คือ

75
ถ่านจากการเผาไม้ที่อุณหภูมิสงู กว่า 1000 องศาเซลเซียส โดยส่วนใหญ่
จะใช้เ ป็ น ถ่ า นไม้ไ ผ่น าํ มาบดให้เป็ น ผง สาเหตุที่ ใ ช้อุณ หภูมิ ใ นการเผา
ค่อนข้างสูงเพราะสารประกอบต่างๆ ที่อยู่ในเนือ้ ไม้จะแตกตัวกลายเป็ น
แร่ ธ าตุ ทํา ให้ผ งถ่ า นนั้น อุ ด มด้ว ยแร่ ธ าตุ ห ลายชนิ ด เช่ น แคลเซี ย ม
โพเเทสเซียม ธาตุเหล็ก โซเดียม ซึ่งมีขนาดอนุภาคเล็กมากจนสามารถฆ่า
พวกสิ่งมีชีวิตขนาดเล็ก เช่น แบคทีเรียได้ ดังนัน้ หากนํามาใช้ก็จะช่วยต้าน
พวกแบคที เ รี ย ที่ เ ป็ น สาเหตุแ ห่ ง การเกิ ด สิ ว ได้ แต่ ห ากใช้ใ นปริม าณที่
มากเกินไปก็อาจไปทําลายแบคทีเรียประจําถิ่นที่คอยเป็ นตัวปกป้องไม่ให้
พวกสิง่ แปลกปลอมมาเจริญเติบโตบนผิวของเรา ส่งผลให้ผิวหนังเกิดความ
อ่อนแอและแพ้ง่าย

081-751-6886
KC Soap
นอกจากนีต้ ัวผงถ่านเองก็ มีสมบัติในการดูดความชื น้ ได้ดีมาก

โดยเฉพาะคนที่มีผิวมัน อาจใช้ผงถ่านในการควบคุมความมันบนผิวหน้า
ได้ แต่หากใช้มากเกินไปอาจทําให้ความชุ่มชืน้ บนผิวถูกดูดไปจนทําให้ผิว
แห้งกร้านเป็ นสาเหตุของการเกิดริว้ รอย จากที่กล่าวมาคงพอทราบแล้วว่า
ก่อนจะใช้สมุนไพรหรือสารสกัดตัวใดต้องศึกษาให้ละเอียดเพื่อให้ได้ผล
ตามต้องการ
76

081-751-6886
KC Soap
สมุนไพร
77
สมุนไพร มีความหมายตามพระราชบัญญัติยา พ.ศ.2510 ว่า ยา
ที่ได้จากพืช สัตว์ หรือ แร่ธาตุ ซึง่ มิได้ผสม ปรุง หรือแปรสภาพ
จากความข้างต้นคือคําจํากัดความของคําว่าสมุนไพร ซึ่งโดย
ส่วนใหญ่สมุนไพรที่นิยมนํามาใส่ในสบูม่ กั จะเป็ นสมุนไพรที่ได้มาจากส่วน
ต่างๆ ของพืช เช่น ขมิน้ ทานาคา ผงถ่าน มะขาม เป็ นต้น และนิยมใช้เป็ น
สมุนไพรแบบแห้งและเป็ นผงเนื่องจากจะทําให้กระจายตัวได้ดีในสบู่นาํ้ มัน
โดยหากใช้เป็ นสมุนไพรสดอาจทําให้สบู่เน่าเสียได้ เนื่องจากสมุนไพรสด
มักจะเป็ นแหล่งอาหารของสิ่งมีชีวิตขนาดเล็ก เช่น เชือ้ ราและแบคทีเรีย
นอกจากสมุนไพรแบบผงละเอียดธรรมดาแล้วยังมีแบบผงสครับด้วย เช่น
ผงสครับกาแฟ ผงสครับวอลนัท เป็ นต้น

081-751-6886
KC Soap
สมุน ไพรที่ เ ป็ น ผงสครับ มัก จะให้เ นื อ้ สัมผัส ที่ ห ยาบเวลาใช้จึง

มีสว่ นช่วยในการผลัดเซลล์ผิวด้วย การใช้ผงสมุนไพรกับสบูห่ ากต้องการใช้
ให้เห็นผลจะต้องใช้เป็ นระยะเวลานานเนื่องจากสารสําคัญที่ออกฤทธิ์ทาง
ชี ว ภาพที่ อ ยู่ใ นตัว สมุน ไพรนั้น มัก จะฝั ง อยู่ลึก ในตัว สมุน ไพรและหลุด
ออกมาสัมผัสกับผิวหนังได้ในปริมาณที่นอ้ ยมาก และสมุนไพรแต่ละตัวก็มี
ปริมาณการใช้ที่แตกต่างกันขึน้ อยู่กบั ชนิดของสมุนไพรนัน้ ๆ แต่โดยทั่วไป
ก็มกั จะใส่กนั กันในปริมาณ 0.2% - 5% ของนํา้ หนักนํา้ มัน
ดังนัน้ ก่อนจะใช้สมุนไพรตัวใดกับสบู่ตอ้ งศึกษาการใช้งานก่อน

ว่ า ต้อ งใส่ใ นปริ ม าณเท่ า ใดและต้อ งศึ ก ษาด้ว ยว่ า ใส่ต อนไหนถึ ง จะมี
ประสิทธิภาพ เนื่องจากสมุนไพรบางชนิดสามารถทนความร้อนได้สงู เช่น
ผงถ่านสามารถใส่ตงั้ แต่ตอนที่สบู่เป็ นเทรสขัน้ ต้นได้เลยในสบู่สูตรร้อน 78
หรือขมิน้ หากต้องการให้สารสําคัญที่อยูใ่ นตัวขมิน้ ออกมาต้องใช้ความร้อน

ในการสกัดออกมาก่อนอาจนําขมิน้ สดหั่นชิน้ ไปผสมกับตัวนํา้ มันตัง้ แต่ตน้
แล้วนํานํา้ มันไปเคี่ยวให้รอ้ นที่อุณภูมิ 60 องศาเซลเซียสเป็ นระยะเวลา
ประมาณ 24 – 72 ชั่วโมงแล้วจึงนํานํา้ มันมาทําสบู่ จากนัน้ จึงใส่ตวั ผง
สมุนไพรขมิน้ เพิ่มเข้าไปเพื่อความสวยงาม รวมถึงยังสามารถใส่ผงว่าน
หางจระเข้เข้าไปได้ แต่อาจไม่ทนต่อความร้อนสูงซึ่งควรใส่ตอนท้ายก่อน
นําสบู่ลงแม่พิมพ์เป็ นต้น หรือรังไหมซึ่งอุดมไปด้วยเอนไซม์เซอริซินซึ่งมี
คุณประโยชน์ในการบํารุ งผิวที่ดีมากตัวหนึ่งเมื่อจะนํามาใช้กบั สบู่จะต้อง
นําไปละลายกับตัวด่างโซดาไฟก่อน เป็ นต้น

081-751-6886
KC Soap
จากที่กล่าวมาข้างต้นยังมีการใช้สมุนไพรอีกรู ปแบบหนึ่งคือการ
ใช้เป็ นนํา้ สมุนไพร เช่น นํา้ ผลไม้ นํา้ ผัก นํา้ นม เหล่านีส้ ามารถใช้แทนนํา้
ได้เ ลยแต่ จ ะต้อ งนํา ไปแช่ แ ข็ ง ก่ อ นเนื่ อ งจากถ้า นํา มาผสมกับ ด่ า งใน
อุณหภูมิปกติความร้อนความรุ นแรงที่เกิดขึน้ จากด่างจะทําให้นาํ้ สมุนไพร
เหล่านีเ้ สียสภาพ จนทําให้สเี ปลีย่ นหรือมีกลิน่ เหม็นและทําให้สบูเ่ น่าเสียได้
นอกจากนีต้ อ้ งดูค่า pH ของนํา้ สมุนไพรด้วยหากค่า pH ตํ่ามาก

เกินไปแสดงว่ามีความเป็ นกรดสูงเมื่อนํามาทําสบู่อาจทําให้สบู่ฟองน้อย
หรือไม่แข็งตัวได้ หากใช้เป็ นนํา้ นมนอกจากจะต้องนําไปแช่แข็งก่อนแล้ว
ควรเลือกใช้เป็ นนมชนิดพร่องมันเนยเพราะเมื่อนํามาละลายด่าง ตัวด่างจะ
เข้าไปทําปฏิกิรยิ ากับตัวไขมันในนมทําให้สดั ส่วนของสบูผ่ ิดเพีย้ นไปได้
79
สําหรับคนที่ตอ้ งการใช้สมุนไพรสด หากต้องการใช้จริงๆ ก่อนที่
จะนํามาใช้ ควรทําการบดให้ละเอียดจากนัน้ จึงแยกกากใยออก เพื่อให้
เนื อ้ ของสมุน ไพรสดที่ ไ ด้เ ละมากที่ สุด ซึ่ง ต่า งชาติ จะเรีย กเนื อ้ ที่ เ ละใน
ลักษณะนีว้ ่า พูเร(puree) และหากนํามาใช้ในปริมาณมากเกินไปจะทําให้
เนือ้ สบู่นิ่ม ถ้าต้องการทําเพื่อจําหน่ายควรใส่สารกันบูดด้วย เช่น เนือ้ ของ
อโวกาโดซึ่ ง มี วิ ต ามิ น บํา รุ ง ผิ ว สูง และนิ ย มนํา มาใช้แ บบสด โดยก่ อ น
นํามาใช้ก็ตอ้ งนําเนือ้ ไปบดและแยกกากออกให้เป็ นพูเร
หลายคนคงคิดว่าการใส่สมุนไพรลงไปในตัวสบูก่ ็ไม่น่าจะมีอะไร
มากก็แค่ใส่ๆ ลงไปแล้วก็คนๆ ให้เข้ากันก็ได้สบู่แล้วแต่ในความเป็ นจริง
แล้ว หากต้องการสบู่สมุนไพรที่มีคุณภาพใช้แล้วเห็นผล คนทําสบู่จาํ เป็ น

081-751-6886
KC Soap
อย่างยิ่งที่จะต้องศึกษาให้รูจ้ ริงถึงคุณสมบัติ ผลกระทบและวิธีการนํามา

ใช้งานโดยแนะนําว่าให้คอ่ ยๆ ศึกษาและเก็บประสบการณ์ไปเรือ่ ยๆ รับรอง
ว่าในไม่นานเราจะสามารถเป็ นคนทําสบู่ที่มีความรู ค้ วามสามรถในการ
ใช้งานสมุนไพรได้อย่างมีประสิทธิภาพ
ตารางแสดงรายชื่อสมุนไพรและสรรพคุณเบือ้ งต้น
ชื่อผงสมุนไพร สรรพคุณ
ข้าวไรซ์เบอรี่ บํารุงผิว ให้ความชุ่มชืน้ ลดสิว
ทานาคา ผิวกระจ่างใส ควบคุมความมัน
ถ่านไม้ไผ่ ดูดสารพิษ ดูดความชืน้ ฆ่าเชือ้ 80
เสลดพังพอน บรรเทาผิวหนังอักเสบ ทําให้ผอ่ นคลาย

ฟ้ าทะลายโจร ยับยัง้ เชือ้ แบคทีเรียได้ดจี ึงสามารถบรรเทาสิวหัวหนองได้
มะกรูด ให้ความชุ่มชืน้ กับผิว ฆ่าเชือ้ บํารุงเส้นผม
ใบย่านาง ต้านเชือ้ แบคทีเรีย และมีสารต้านอนุมลู อิสระค่อนข้างสูง
ใบบัวบก ป้องกันการเกิดรอยแผลเป็ น ช่วยให้ผิวสร้างคอลลาเจนได้ดี
ขึน้
ขมิน้ ชัน ลดการอักเสบ รักษาสิว ผิวกระจ่างใส

081-751-6886
KC Soap
ชื่อผงสมุนไพร สรรพคุณ
เปลือกมังคุด บรรเทาอาการโรคผิวหนังกลากเกลือ้ น ยับยัง้ แบคทีเรียที่ทาํ ให้
เกิดสิว
กวาวเครือขาว ขจัดรังแค ป้องกันเชือ้ รา กระชับผิวทําให้ดไู ม่เหี่ยวย่น
ไพล ต้านการอักเสบ ด้านเชือ้ โรคที่ก่อให้เกิดสิว
ใบเตย ป้องกันแบคทีเรีย ขจัดกลิน่ เหม็นอับของร่างกาย
ส้มโอ ลดสิวเสีย้ นสิวอุดตัน ช่วยลดริว้ รอยจุดด่างดํา
บอระเพ็ด ลดสิว ต้านอนุมลู อิสระป้องกันการเกิดริว้ รอยก่อนวันอันควร
มะขาม ผลัดเซลล์ผิว ลดริว้ รอยและจุดด่างดํา
บัวหิมะ บรรเทาอาการอักเสบของผิวหนังที่ถกู ทําลาย บรรเทาอาการ
คันที่ผิวหนัง 81
แอปเปิ้ ล มี AHA ช่วยผลัดเซลล์ผิวทําให้ผวิ กระจ่างใสขึน้
กระเจี๊ยบ มี AHA ช่วยผลัดเซลล์ผิวทําให้ผวิ กระจ่างใสขึน้
มะขามป้ อม มีวิตามินซีเยอะต้านอนุมลู อิสระ กระตุน้ การสร้างคอลลาเจน
บํารุงผิว
ตําลึง บรรเทาอาการผิวหนังอักเสบ แสบร้อน
ถั่วเขียว ดูดซับความมันได้ดี ต้านการอักเสบ ทําให้ผิวนุม่
มะรุ ม ให้ความชุ่มชืน้ กับผิว
มะเฟื อง ขจัดรังแค ป้องกันเชือ้ ราที่เป็ นสาเหตุของกลากเกลือ้ น
แครอท ฟื ้ นฟูเซลล์ผิว ลดการอักเสบบวมแดงที่เกิดจากการอักเสบของ
ผิวหนัง

081-751-6886
KC Soap
สารสกัด
82
สารสกัด คือ สาระสําคัญที่อุดมอยู่ในสมุนไพรหรือเป็ นสารเคมี

ที่ตอ้ งที่เกิดจากการสังเคราะห์ขนึ ้
ในการสกั ด สารจะเลื อ กวิ ธี ก ารสกั ด อย่ า งไรนั้น จะขึ ้น กั บ

โครงสร้างทางเคมีของสารนัน้ ๆ แต่สิ่งที่เหมือนกันคือในการจะสกัดสารใด
ก็ ตามจําเป็ นจะต้องใช้ตัวทําละลายซึ่งเป็ นเสมือนสิ่งที่จะนําพาสารนัน้
ออกมา เช่น หากต้องการสกัดสาระสําคัญที่อยูใ่ นตะไคร้ ซึง่ มีคณ ุ สมบัติให้
กลิ่นที่สดชื่ นและมีฤทธิ์ ไล่แมลงต้องนําแอลกอฮอร์มาเป็ นตัวทําละลาย
ในการสกัดหรือในรําข้าวมีสารสําคัญที่เป็ นสารต้านอนุมูลอิสระสูงมาก
ต้องใช้เฮกเซนเป็ นตัวทําละลายในการสกัด เป็ นต้น

081-751-6886
KC Soap
ตัวทําละลายเหล่านีส้ ดุ ท้ายแล้วจะถูกกําจัดออกไปให้เหลือแต่
สารสํา คั ญ ที่ ต ้อ งการเท่ า นั้น แต่ ใ นบางครั้ง ก็ ไ ม่ ส ามารถที่ จ ะนํา ตัว
ทําละลายออกไปได้ทงั้ หมดจึงเป็ นสาเหตุแห่งการแพ้ได้ ดังนัน้ ก่อนจะใช้
สารสกัดใด นอกจากจะศึกษาเรื่องสรรพคุณของสารนัน้ แล้วยังต้องทราบ
ด้วยว่าสารสกัดนัน้ ใช้สารอะไรเป็ นตัวทําละลายและส่งผลกระทบอะไรต่อ
ผิวหนังหรือไม่
จะเห็นได้วา่ สารสกัดที่มีจาํ หน่ายอยู่ในท้องตลาดส่วนใหญ่จะอยู่

ในรู ปของของเหลวซึ่งในความเป็ นจริงแล้วโดยมาก จะเป็ นผลิตภัณฑ์ใน
รูปแบบของสารละลาย คือ มีตวั สารสกัดเป็ นตัวถูกละลายและมีตวั ทําลาย
คอยละลายสารสําคัญไว้เพื่อให้ง่ายต่อการใช้งาน แต่ก็มีสารสกัดหลาย
ชนิ ด ที่ นิ ย มจํา หน่ า ยเป็ นผง เช่ น วิ ต ามิ น บี 3, Tranexamic acid เมื่ อ 83
นํามาใช้ตอ้ งทําการละลายนํา้ เสียก่อน ตามสัดส่วนที่ใช้ ควรใช้ในปริมาณ

ที่ เ หมาะสม เพื่ อ ไม่ ใ ห้เ กิ ด อัน ตราย เช่ น Salicylic acid ซึ่ ง เป็ นกรดที่
ค่อนข้างมีความรุ นแรง แต่สามารถใช้กบั ผิวหนังมนุษย์ได้โดยจะมีอาการ
แสบยิบๆ ช่วยละลายหัวสิวอุดตันได้เป็ นอย่างดี หากใช้นอ้ ยเกินไปก็จะไม่
แสดงประสิทธิ ภาพได้เต็มที่ แต่ถ้าหากใช้มากเกิ นไปอาจทําให้เกิ ดการ
ระคายเคืองได้เนื่องจากกรดที่มากเกิ นไปจะเข้าไปทําลายเซลล์ผิวหนัง
ชั้น นอกอย่า งหนัก ส่ง ผลให้เ กิ ด อาการผิ ว หนัง ลอกและอัก เสบได้ โดย
ปริมาณที่นยิ มใช้ คือ ไม่เกิน 2% เราจะนําปริมาณการใช้งานนีไ้ ปใช้กบั สาร
ตัว อื่ น ไม่ไ ด้เด็ด ขาดเพราะสารแต่ละตัวจะมี ปริมาณการใช้ที่เหมาะสม
แตกต่างกัน

081-751-6886
KC Soap
นอกจากนีส้ ารสกัดบางชนิดยังไม่สามารถนํามาใช้ร่วมกันได้
เช่น Alpha arbutin จะทํางานได้ดีเมื่ออยูใ่ นสภาวะที่เป็ นด่างหากจะนําไป
รวมกับสารสกัดตัวอื่น ไม่ควรใช้รวมกับสารสกัดที่มีความเป็ นกรดสูง เช่น
พวก AHA ทัง้ หลายเนื่องจากจะไปทําให้สมดุลของ pH เปลี่ยนไปในทางที่
เป็ น กรด ส่ง ผลทํา ให้ Alpha arbutin กลายเป็ น สารพิ ษเกิ ดอัน ตรายต่อ
ผู้ใ ช้ไ ด้ นอกจากนี เ้ มื่ อ นํา มาใช้ง านควรคํา นึ ง ถึ ง เรื่ อ งอุณ หภูมิ เ พราะ
สารสกัดโดยทั่วไปมักจะไม่ทนต่อความร้อนที่สงู จึงนิยมนํามาผสมใส่ใน
สบูต่ อนท้ายสุด
สารสกัดมีการออกฤทธิ์ทางชีวภาพได้ดีกว่าสมุนไพร ทัง้ นีท้ าง

อย. ประเทศญี่ปนยื ุ่ นยันแล้วว่าสารให้ความขาวสามารถทําให้ขาวได้จริง
ทัง้ 9 ตัว ล้วนแต่เป็ นสารสกัดทัง้ สิน้ ดังนัน้ คนทําสบู่จึงมักใช้สารสกัดคูก่ บั 84
ตัวสมุนไพรโดยเน้นให้สารสกัดออกฤทธิ์ทางชีวภาพส่วนสมุนไพรจะเน้นที่
ความดึงดูดน่าใช้และความรู ส้ ึกถึงความปลอดภัย ดังนัน้ ในการใช้งาน
สารสกัดและสมุนไพรจึงเป็ นของคูก่ นั ที่คอยสนับสนุนเกือ้ กูลซึง่ กัน ขอเพียง
ผูผ้ ลิตมีความรู เ้ ข้าใจในการเลือกใช้สมุนไพรและสารสกัดอย่างถูกต้อง
เหมาะสมเพื่อเพิ่มประสิทธิภาพของตัวสบู่และป้องกันไม่ให้เกิดอาการแพ้
ในการใช้งาน

081-751-6886
KC Soap
ตารางแสดงรายชื่อสารสกัดและสรรพคุณเบือ้ งต้น
ชื่อสารสกัด สรรพคุณ
ชาเขียว ทําให้รอยดํา รอยแดงจางหายไป
ใยไหม ปกป้องผิวจากมลภาวะภายนอก และให้ผิวสัมผัสที่นมุ่ นวล
ขิง ช่วยให้สวิ แห้งยุบไวพร้อมปรับผิวขาว กําจัดรอยดํา ทําให้
หน้าใสขึน้
vitamin B3 ช่วยลดริว้ รอย ลดรอยแดง/ดํา
มะพร้าว รักษาความชุม่ ชืน้ รักษาอาการผิวแห้ง แตก ลอก เป็ นขุย ลด
อาการผื่นแพ้ แสบคันตามผิวหนัง จึงช่วยให้ผิวนวลเนียน
แครอท มีคณ
ุ สมบัตชิ ่วยควบคุมความมัน กระชับรูขมุ ขน
85
ขมิน้ ชัน ช่วยกําจัดสิวอักเสบ ฝ้า กระ และริว้ รอย
นํ้าดอกกุหลาบ ป้องกันการเกิดริว้ รอยและลดการระคายเคืองผิว
มะขาม ลดฝ้า กระ จุดด่างดํา
แตงกวา เพิ่มความชุ่มชืน้ ให้แก่ผิว ทําให้ผิวหนังสดชื่น เพิ่มความ
ยืดหยุน่ ลดการ บวมแดง สมานผิว
กาแฟ คืนความสดชื่นให้ผิว
องุน่ ช่วยลบเลือนริว้ รอยบนผิวหน้า
เกสรดอกบัว เพิ่มความกระจ่างใสให้ผิว ลดริว้ รอย ลดการเหีย่ วย่น
หลวง
สาหร่ายทะเล ช่วยให้ผิวชุม่ ชื่น เต่งตึง เรียบเนียน และกระชับ

081-751-6886
KC Soap
สาหร่ายทะเล ช่วยให้ผิวชุม่ ชื่น เต่งตึง เรียบเนียน และกระชับ

เมือกหอยทาก ช่วยฟื ้ นฟูผิว
คาเวียร์ ช่วยให้ผิวดูออ่ นวัย ลดเลือนริว้ รอย
หม่อน คืนความชุม่ ชืน้ ให้แก่เซลล์ผิว บํารุงผิวให้นมุ่ ลบเลือน
ริว้ รอย และจุดด่างดําบนผิวหน้าได้
ว่านหางจระเข้ ช่วยกระชับรูขมุ ขน บํารุงผิวพรรณให้ช่มุ ชืน้ ลดอาการอักเสบ
ของผิว
ใบบัวบก มีฤทธิ์ในการยับยัง้ อนุมลู อิสระ ลดรอยหมองคลํา้ รอยด่าง
ดําของผิว
86
มะละกอ ช่วยลดเลือนความหมองคลํา้
มะนาว ผิวขาวขึน้ เพิ่มความชุม่ ชืน้ ลดความแห้งกร้านของผิว

โปรตีนนํ้านม ช่วยยกกระชับผิวหน้าให้เต่งตึง ลดริว้ รอยลึกให้ดจู างลง
แบบนํ้า
collagen การยกกระชับผิว
นมแพะ ให้ผิวนุม่ และ ลดริว้ รอย
มะเฟื อง ช่วยเสริมการผลัดเซลล์ผิวที่เสือ่ มสภาพ เผยผิวเปล่งปลั่ง
กระจ่างใสแลดูขาวอย่างเป็ นธรรมชาติ
ฝั กข้าว สามารถลดริว้ รอยของผิวหนังได้

081-751-6886
KC Soap
สับปะรด ช่วยปรับสภาพผิวให้กระจ่างใสมากยิง่ ขึน้

นํ้าผึง้ ช่วยให้ผิวเนียนนุม่ รักษานํา้ หล่อเลีย้ งที่ผิวไม่ทาํ ให้ผิวแห้งตึง
ลดการอักเสบของผิวหนัง
แอปเปิ้ ล เพิ่มความชุ่มชืน้ ให้กบั ผิวหน้า ทําให้ใบหน้ากระจ่างใส
มะเขือเทศ ช่วยเพิ่มความชุม่ ชื่นให้ผิว อีกทัง้ ยังป้องกันการเกิดริว้ รอยได้

ด้วย
วิตามิน E ช่วยชะลอวัย ต้านความเสือ่ มของเซลล์ ช่วยบํารุงผิวทําให้
ผิวชุ่มชืน้ ลดการอักเสบของผิวจากแสงแดด
เรตินอล รักษา รักษาสิว ลดริว้ รอย 87
สิว ลดริว้ รอย
ไข่มุก รักษาสิว ลดริว้ รอย
BHA รักษาสิวละลายสิวอุดตัน
AHA รอยแผลเป็ น จุดด่างดํา รอยยุงกัด รอยสิว
โยเกิรต์ ทําให้ผิวนุม่ ชุ่มชืน้ ทําให้ผวิ ขาวใส เรียบเนียน
มังคุด ชะลอการเกิดริว้ รอยแห่งวัย
ทับทิม ลดเลือนริว้ รอย รอยด่างดํา ช่วยยับยัง้ การสร้างเม็ดสีผิว

081-751-6886
KC Soap
โสม ช่วยปรับสภาพผิวพรรณให้เต่งตึง แลดูออ่ นกว่าวัย ช่วยทํา
ให้ผิวนุม่
มะหาด ผิวกระจ่างใสขึน้
ไฮยาลูโรนิค รักษาริว้ รอยแห่งวัย
กวาวเครือขาว เพิ่มความชุ่มชืน้ ให้กบั ผิว ช่วยลดเลือนริว้ รอยให้แก่ผิว
แอล-กลูต้าไธโอน อาหารผิวเพื่อ ผิวเนียน ขาว ใส
vitamin c ( L- ทําให้ผิวดูสว่างสดใสขึน้ ลดริว้ รอย กระตุน้ การสร้าง
ascorbic acid ) คอลลาเจน ต้านอนุมลู อิสระ
Alpha arbutin ช่วยให้ ขาว กระจ่างใส
ทานาคา 88
ช่วยลดการสร้างเซลล์เม็ดสีที่ผิวและยับยัง้ แบคทีเรีย
สาเหตุสวิ
คาโมมายล์ ช่วยเพิ่มความแข็งแรง เนียนนุม่ ชุม่ ชืน้ ให้กบั เซลล์ผิว ลด
การระคายเคือง การอักเสบของสิว และผิวพรรณ

081-751-6886
KC Soap
6. สารเติมแต่งเพิม่ เติม (Additives)

ในการผลิตสบู่เพื่อใช้เองนัน้ เพียงแค่มีนาํ้ นํา้ มัน ด่างโซดาไฟ
กลิ่น และสมุนไพรหรือสารสกัด วัตถุดิบทัง้ 5 อย่าง ก็สามารถผลิตสบู่ที่มี
คุณ ภาพที่ ดี ม าใช้ง านได้แ ล้ว แต่ทั้ง นี ก้ ็ อ าจจะยัง มี จุด เล็ก ๆ ที่ ส ามารถ
เติ มเต็ มหรื อทําให้สบู่ก้อนของเรามี ความสมบูรณ์มากขึ น้ ซึ่ งเราสามารถทําได้
โดยการใช้สารกลุม่ นี ้ ผมขอเรียกว่าสารเติมแต่งเพิ่มเติม ซึ่งเป็ นสารกลุม่ ที่
ไม่ใส่ก็ได้ แต่ถา้ ใส่ก็ดี ซึง่ สามารถจัดไว้เป็ นหมวดหมูท่ ี่ใช้กนั บ่อยได้ ดังนี ้
1. สารกันบูด (Preservative)
หน้าที่หลักๆ ของสารกันบูด คือ ป้องกันการเติบโตของเชือ้ ราและ
แบคที เ รี ย ซึ่ ง ในส่ ว นของเชื ้อ รานั้น จะเป็ นปั ญ หามากกว่ า แบคที เ รี ย
เนื่องจากมีการเติบโตได้ง่ายกว่า เพราะตามปกติแล้วการผลิตสบู่นนั้ ไม่มี 89
superfat หรือ ไม่มี สารเติ ม แต่ง ใดๆ การที่ จ ะบูด หรือ มี เ ชื อ้ ราขึน
้ นัน้ เป็ น
เรือ่ งยากมาก แต่กรณีที่เกิดเชือ้ รา มักพบว่า เมื่อมีการเติมผงสมุนไพรลงไป
หรือของสดลง สิ่งเหล่านีม้ ีผลทําให้สบู่เกิดเชือ้ ราหรือบูดได้ ทัง้ นีร้ ะยะเวลา
ในการบูดขึน้ อยู่กบั ความชืน้ ความสะอาดของสบู่ หากเก็บไว้ในสภาวะดี
อายุของสบู่ก็สามารถเก็บไว้ได้นานหลายปี กว่าจะบูด หากมีการใส่สาร
กันบูดลงไปก็สามารถยืดอายุของสบู่ได้ และสารกันบูดบางตัวยังสามารถ
ทําหน้าที่ตา้ นการเกิดปฏิกิรยิ า Oxidation ลดอาการเหม็นหืนของก้อนสบู่
ในกรณีที่ใช้นาํ้ มันอ่อนในสัดส่วนที่เยอะได้

081-751-6886
KC Soap
2. สารเพิม่ ความแข็ง
การปรับความแข็งนอกจากจะปรับที่ชนิดของนํา้ มันที่ใช้แล้ว ยัง
สามารถเติมส่วนเพิ่มความแข็งต่างๆ ได้ดงั นี ้
1. เติมเกลือ ที่เรานํามาประกอบอาหาร เช่นเกลือชมพู เกลือดํา
ขอเพียงเป็ นเกลือที่มี โซเดียมคลอไรด์อยู่ ซึ่งเกลือจะทําให้ความหนาแน่น
ของสารที่ มี ป ระจุ ใ นก้ อ นสบู่ มี ค วามหนาแน่ น ขึ ้น ผลที่ ต ามมาก็ คื อ
ความแข็งของก้อนสบูท่ ี่เพิ่มขึน้
2. โซเดี ย มแลคเตท ( Sodium lactate) สารตัว นี ้เ ป็ นที่ นิ ย ม
ในการทําให้สบู่แข็ งตัวขึน้ ใช้ได้นานขึน้ รวมไปถึ งทําให้ผิ วเนื อ้ สบู่มี ความเนี ย น
มากขึน้ ด้วย
สารในกลุ่ม นี ถ้ ้า ใช้ม ากเกิ น ไปจะทํา ให้ส บู่มี ค วามเปราะหรื อ 90
มีความร่วนของผิว เพราะฉะนัน้ ควรใช้ในสัดส่วนที่พอดี
3. สารป้ องกัน UV
สารป้องกัน UV โดยหลักจะเอาไว้ใช้เพื่อป้องกันการเปลีย่ นของสี
หรือสารบางตัวที่มีสามารถเสื่อมสภาพได้เมื่อเจอแสงแดด ซึ่งจะมีราคา
ค่อนข้างสูงในการทําสบูจ่ ึงไม่คอ่ ยนิยมนํามาใส่กนั
จริงๆ แล้วสารในกลุม่ นีม้ ีอีกมากมายหลายตัวแต่ 90% ของสูตร

จะนิยมใช้กนั ไม่เกิน 3 กลุม่ นี ้ ทัง้ นี ้ เราต้องระลึกอยูเ่ สมอว่าสารกลุม่ นีเ้ ป็ น
สารเอาไว้เพื่อเติมเต็ม หรือ เมื่อสูตรสบู่มีปัญหาเท่านัน้ ดังนัน้ ถ้าหากไม่
พบปั ญหาไม่จาํ เป็ นต้องใส่ก็ได้

081-751-6886
KC Soap
บทที่ 3
การคํานวณสูตรสบู่
1. การคํานวณปริมาณนํา้ มัน,ด่าง,นํา้ , นํา้ มันส่วนเกิน และ
การตั้งสูตรสบู่นาํ้ มัน
ก่อนอื่นเลยต้องรู ก้ ่อนว่าในตัวของนํา้ มันนัน้ จะมีองค์ประกอบ
หลัก คือ ไตรกลีเซอไรด์ ซึ่งในไตรกลีเซอไรด์นีจ้ ะประกอบด้วย กรดไขมัน
รวมอยู่กบั กลีเซอรอล ในปริมาณแตกต่างกันขึน้ อยู่กบั ชนิดของนํา้ มัน ซึ่ง
ตัว กรดไขมัน จะเป็ น ตัว เข้า ไปทํา ปฏิ กิ ริย ากับ ด่า งจนเกิ ด เป็ น สบู่นาํ้ มัน
ปฏิกิรยิ าที่เกิดขึน้ นีเ้ รียกว่า ปฏิกิริยา ซาปอนนิฟิเคชัน(Saponification)
91
ย้อ นกลับ ไปในยุคศตวรรษที่ 17 ต้อ งยอมรับ ว่า ในยุคนีย้ ังไม่

สามารถ ทราบปริมาณด่างของนํา้ ได้ชัดเจน ว่าปริมาณเท่าไร จึงจะทํา
ปฏิ กิ ริย าพอดี กับ นํา้ มัน แต่ต่อ มาเมื่ อ มี ก ารทราบแล้ว ว่า ด่างจะเข้าทํา
ปฏิกิริยากับกรดไขมันในนํา้ มัน ทําให้สามารถคํานวณปริมาณด่างได้พอดี
ซึ่ งนํ้ามันแต่ ละตัวก็ จะมี ปริ มาณกรดไขมันแตกต่างกัน ดังนั้น นํ้ามันแต่ ละตั ว

081-751-6886
KC Soap
ก็จะมีความสามารถในการทําปฏิกิรยิ ากับด่างได้ในปริมาณที่ตา่ งกันซึง่ ค่า

ความสามารถในการทําปฏิกิรยิ ากับด่างนีเ้ ราจะเรียกว่า
ค่า ซาปอนนิฟิเคชัน(Saponification number หรือ
Saponification value หรือ SAP value)
ค่า SAP value คื อ ปริม าณของด่างโพแทสเซี ยมไฮดรอกไซด์
(KOH) ในหน่วยมิลลิกรัมที่สามารถทําปฏิกิริยากับไตรกลีเซอไรด์ (นํา้ มัน
หรือไขมัน) ปริมาณ 1 กรัมได้สมบูรณ์
ปริมาณนํา้ มันและการคํานวณปริมาณด่าง
นํา้ มันแต่ละตัวก็ จะมีค่า SAP value ที่แตกต่างกัน เช่น นํา้ มัน
มะกอกมี ค่ า SAP value 189.7 หมายความว่ า ด่ างโพแทสเซี ยมไฮดรอกไซ ด์ 92
(KOH) จํา นวน 189.7 มิ ลิ ก รัม ทํา ปฏิ กิ ริ ย าได้พ อดี กับ นํ้า มัน มะกอก
ปริมาณ 1 กรัม
หมายเหตุ * หน่วยของค่า SAP value มีหน่วยเป็ น มิลลิกรัม ซึง่

ไม่สะดวกในการนํามาใช้งานจึงควรเปลี่ยนให้หน่วยเป็ น กรัม โดยการนํา
189.7
1000 หารจะได้เท่ากับ 1000 = 0.1897 ในหนังสือเล่มนีจ้ ะใช้ค่า SAP
value ที่หาร 1000 แล้วเพื่อความสะดวก
สมมติ ว่ า คนทํา สบู่ต ้อ งการใช้น ํ้า มัน มะกอก 250 กรัม จะต้อ งใช้ด่า ง
โพแทสเซียมไฮดรอกไซด์ (KOH) เท่าไร?

081-751-6886
KC Soap
วิธีทาํ ค่า SAP value ของนํา้ มันมะกอกเท่ากับ 0.1897 ความหมาย คือ

ต้ อ ง ใ ช้ น ํ้ า มั น ม ะก อ ก 1 ก รั ม ทํ า ป ฏิ กิ ริ ย าพ อดี กั บ ด่ า ง
โพแทสเซียมไฮดรอกไซด์ (KOH) จํานวน 0.1897 กรัม
ถ้าหาก ต้องการใช้นาํ้ มันมะกอก 250 กรัมจะต้องใช้ดา่ งโพแทสเซียมไฮ

250�0.1897
ดรอกไซด์ (KOH) เท่ากับ = 47.425 กรัม
1
ดังนัน้ ต้องใช้ดา่ งโพแทสเซียมไฮดรอกไซด์ (KOH) เท่ากับ 47.425 กรัม
จากที่ ก ล่ า วมาจะเห็ น ว่ า เป็ นการคํา นวณปริ ม าณของด่ า ง

โพแทสเซียมไฮดรอกไซด์ (KOH) ซึง่ เป็ นด่างที่ใช้ในการทําสบูช่ นิดสบูเ่ หลว
แต่ เมื่ อเราต้องการทําสบู่ ก้อน จะต้องใช้ด่ างโซดาไฟหรื อโซเดี ยมไฮดรอกไซด์
(NaOH) ซึง่ ค่า SAP value ของนํา้ มันก็จะต้องเปลีย่ นไปด้วยเนื่องจากด่าง 93
ที่ใช้เป็ นคนละตัวกันซึง่ จะขอลงรายละเอียดทางเคมีนิดหน่อย
เนื่ อ งจากตัว ด่ า งโพแทสเซี ย มไฮดรอกไซด์ (KOH) มี น ํ้า หนัก

มากกว่าตัวด่างโซดาไฟหรือโซเดียมไฮดรอกไซด์(NaOH)(นํา้ หนักนีเ้ ราจะ
เรียกกันว่ามวลโมเลกุล) โดยมวลโมเลกุลของ KOH เท่ากับ 56.1 ส่วนมวล
โมเลกุลของ NaOH เท่ากับ 40 ค่า SAP value เป็ นค่าที่ได้จากการใช้มวล
โมเลกุลของสารไปคํานวณ ดังนัน้ ค่า SAP value ของนํา้ มันที่ใช้ KOH ก็
จะมีคา่ สูงกว่าค่าที่ใช้ NaOH พอจะเดากันได้ไหมว่ามากกว่ากี่เท่า คําตอบ
40
คือ 56.1 = 0.713 เท่านัน้ เอง ดังนัน้ หากจะคํานวณค่าด่างเป็ น NaOH ก็
ให้นาํ ค่า SAP value ของนํา้ มันที่ใช้กบั KOH คูณด้วย 0.713

081-751-6886
KC Soap
ตัว อย่ า งเช่ น SAP value ของนํ้า มัน ที่ ใ ช้กับ KOH ของนํ้า มัน
มะกอก คือ 0.1897 เมื่อต้องการเปลี่ยนเป็ นค่าของ NaOH ให้นาํ 0.189 x
0.713 = 0.135
ตัวอย่าง หากต้องการใช้นาํ้ มันทานตะวันจํานวน 500 กรัม ทําสบู่ก้อน

ต้องใช้โซดาไฟหรือโซเดียมไฮดรอกไซด์(NaOH)เท่าไร
วิธีทาํ ค่า SAP value(NaOH) ของนํา้ มันทานตะวันเท่ากับ 0.134
ความหมายคือ
ต้องใช้นาํ้ มันทานตะวัน 1 กรัมทําปฏิกิรยิ าพอดีกบั ด่าง NaOH
จํานวน 0.134 กรัม
ถ้าหากต้องการใช้นาํ้ มันทานตะวัน 500 กรัมจะต้องใช้ดา่ ง NaOH เท่ากับ
500�0.134
= 67 กรัม 94
1
จะเห็นได้วา่ หากเราทราบค่า SAP value(NaOH) ของนํา้ มันก็จะ

สามารถคํานวณปริมาณด่างได้
ข้างต้นเป็ นการคํานวณปริมาณด่างที่ใช้กบั นํา้ มันเพียงตัวเดียว

แต่ในการทําสบู่โดยทั่วไปแล้วจะใช้นาํ้ มันมากกว่า 1 ชนิด เช่น ในสบู่ 1
ก้อนอาจมีทงั้ นํา้ มันมะพร้าว นํา้ มันมะกอก นํา้ มันคาโนลา นํา้ มันรําข้าว
เป็ นต้น ซึง่ การคํานวณจะเป็ นดังต่อไปนี ้
ตัวอย่าง ต้องการทําสบูก่ อ้ นจากนํา้ มันมะพร้าว 350 กรัม, นํา้ มันมะกอก

300 กรัม, นํา้ มันคาโนลา 250 กรัม, นํา้ มันรําข้าว 100 กรัม ต้องใช้ดา่ ง
NaOH กี่กรัม

081-751-6886
KC Soap
กําหนดให้
SAP value นํา้ มันมะพร้าว = 0.190, นํามันมะกอก = 0.134,
นํา้ มันคาโนลา = 0.133, นํา้ มันรําข้าว = 0.128
วิธีทาํ นํานํา้ หนักของนํา้ มันคูณด้วยค่า SAP value ของตัวมันเองจะได้
นํา้ มันมะพร้าว = 350x0.190 = 66.5

นํา้ มันมะกอก = 300x0.134 = 40.2
นํา้ มันคาโนลา = 250x0.133 = 33.25
นํา้ มันรําข้าว = 100x0.128 = 12.8
จากนัน้ นําตัวเลขที่ได้ทงั้ หมดมารวมกันจะได้ปริมาณของด่างทีเ่ ข้าทํา

ปฏิกิรยิ าพอดีกบั นํา้ มันทุกตัวรวมกันจํานวน 1000 กรัม = 95
66.5+40.2+33.25+12.8 = 152.75 กรัม
ดังนัน้ จะต้องใช้ดา่ งNaOH 152.75 กรัมทําปฏิกิรยิ ากับนํา้ มันทัง้ หมด

รวมกัน 1000 กรัม

081-751-6886
KC Soap
การคํานวณปริมาณนํา้ มันส่วนเกิน(Superfat)
จากตัวอย่างการทําสบู่จากนํา้ มันหลายตัว จะเห็นได้ว่าหากใช้
ด่าง NaOH 153 กรัม ก็จะทําปฏิกิรยิ าพอดีกบั นํา้ มันทัง้ หมด 1000 กรัม ซึง่
ในทางปฏิบตั ิ คนทําสบู่มกั ต้องการให้มีนาํ้ มันเหลืออยู่บา้ ง ไม่ตอ้ งการให้
นํา้ มันทัง้ หมดทําปฏิกิริยากับด่างแล้วเกิดเป็ นสบู่ทงั้ หมด เพื่อต้องการเก็บ
ความชุ่มชื น้ อยู่ในสบู่ มาช่วยในการบํารุ งผิว ซึ่งนํา้ มันที่หลงเหลืออยู่นี ้
เรียกว่า นํา้ มันส่วนเกิน(Superfat) โดยปกติสบู่กอ้ นมักต้องการให้มีนาํ้ มัน
ส่วนเกินอยู่ที่ประมาณ 5%-20% ของนํา้ มันทัง้ หมด เช่น จากตัวอย่างใช้
นํา้ มันทัง้ หมด 1000 กรัม ต้องการ superfat 5% ของนํา้ มันจะได้ปริมาณ
superfat = 1000x5% = 1000x0.05 = 50 กรัม

ดังนัน้ ต้องการ superfat 50 กรัม 96
ในทางปฏิบตั ิเราอาจจะเพิ่มนํา้ มันจากเดิมไปอีก 50 กรัมก็ได้และ

นํา้ มันที่เพิ่มเข้าไปก็ควรเป็ นนํา้ มันที่มีคณ
ุ สมบัติในการบํารุงผิว แต่ปริมาณ
ของนํา้ มันก็จะกลายเป็ น 1050 กรัม ซึ่งมีอีก 1 วิธีคือการลดปริมาณของ
ด่างลง โดยให้ด่างให้เข้าทําปฏิกิริยากับนํา้ มันแล้วเหลือนํา้ มันอยู่ 5% พูด
ง่าย ๆ คือ ด่างหมดนํา้ มันเหลือ สูตรการคํานวณคือ
นํา้ หนักของด่าง – (นํา้ หนักของด่าง x %superfat)
จากตัวอย่างจะได้ = 153-(153x0.05) = 145.35 กรัม

แสดงว่าหากใช้ดา่ ง NaOH 145.35 กรัม ก็จะเหลือ superfat อยู่ 5% หรือ
50 กรัม นั่นเอง

081-751-6886
KC Soap
การคํานวณปริมาณนํา้
ในการทํา สบู่นั้น ต้อ งมี ส่วนประกอบของนํา้ เข้ามาช่ วยในการ
ละลายด่าง ดังนัน้ จึงต้องมีการคํานวณหาปริมาณนํา้ ที่จะใช้
โดยปกติเมื่อทําสบูจ่ ะมีการใช้นาํ้ คิดเป็ นเปอร์เซ็นต์ของตัวนํา้ มัน

อยู่ที่ประมาณ 35% – 38% ของนํา้ หนักของนํา้ มันที่ใช้ทงั้ หมด เช่น จาก
ตัวอย่าง ใช้นาํ้ มันทุกตัวรวมกัน เท่ากับ 1000 กรัม ดังนัน้ ถ้าจะใช้นาํ้ 35%
ของนํ้า มัน จะได้ป ริ ม าณนํ้า = 1000x35% = 1000x0.35 = 350 กรัม
แสดงว่าต้องใช้นาํ้ ละลายด่าง 350 กรัม
การคิดเปอร์เซ็นต์ของนํา้ หากใช้เปอร์เซ็นต์นอ้ ยๆ จะทําให้สบูแ่ ข็งตัวเร็วขึน้

เนือ้ สบูจ่ ะแข็งเนื่องจากนํา้ ระเหยออกไปเร็ว แต่หากเปอร์เซ็นต์ของนํา้ มาก
97
สบูก่ ็จะแข็งตัวช้าและค่อนข้างนิม่ คนทําสบูม่ กั จะมีคา่ เปอร์เซ็นต์ของนํา้ ที่
ตนเองพอใจอยูแ่ ล้วขึน้ อยูก่ บั แต่ละสูตรของแต่ละคน
สรุปรวมจากตัวอย่างข้างต้นจากตัวอย่างทีใ่ ช้นาํ้ มันหลายชนิด จะต้องใช้

นํา้ มันมะพร้าว 350 กรัม
นํา้ มันมะกอก 300 กรัม
นํา้ มันคาโนลา 250 กรัม
นํา้ มันลําข้าว 100 กรัม
ด่างNaOH 154.35 กรัม
นํา้ 350 กรัม

081-751-6886
KC Soap
นอกจากนีห้ ากต้องการใส่สิ่งอื่นๆ เพิ่มเติม เช่น กลิ่น, สารสกัด

หรือสมุนไพร
ตัวอย่าง จากสูตรที่ทาํ กันมา ต้องการใส่กลิน่ เพิ่มอีก 3% ของนํา้ มัน

ผงทานาคา 0.5%ของตัวนํา้ มัน จะได้วา่
กลิน่ = 1000x0.03 = 30 กรัม
ผงทานาคา = 1000x0.005 = 5 กรัม
ดังนั้น ในสบู่สตู รนี้จะประกอบด้วย

นํา้ มันมะพร้าว 350 กรัม
นํา้ มันมะกอก 300 กรัม
นํา้ มันคาโนลา 250 กรัม 98
นํา้ มันรําข้าว 100 กรัม
ด่าง NaOH 154.35 กรัม
นํา้ 350 กรัม
ผงทานาคา 5 กรัม
กลิน่ 30 กรัม
นํา้ หนักรวมของสบูท่ งั้ ก้อนจะเท่ากับ 1539.35 กรัม

081-751-6886
KC Soap
แบบทดสอบวัดความเข้าใจ
1. ต้องการทําสบูน่ าํ้ มันแบบก้อนจากนํา้ มันทัง้ หมด 500 กรัม ประกอบด้วย
นํา้ มันอโวกาโด 10% นํา้ มันมะกอก 25% นํา้ มันวอทนัท 45% นํา้ มันปาล์ม
20% และต้องการ%นํา้ 35% ผงขมิน้ 0.2% ผงมะขาม 0.3% และกลิน่ 3%
จะต้องใช้นาํ้ มันชนิดละกี่กรัม ด่างกี่กรัม นํา้ กี่กรัม ผงสมุนไพรกี่กรัม กลิ่น
กี่กรัม และนํา้ หนักรวมของสบูท่ ี่ได้ทงั้ หมดกี่กรัม
คําตอบ (ส่งคําตอบทีไ่ ด้ท่ี Line: แหล่งความรู้ไม่มีท่สี นิ้ สุด)
99

081-751-6886
KC Soap
2. การออกแบบสบู่
เมื่ออ่านทฤษฎีการทําสบูท่ งั้ หมด ดังที่กล่าวมาจนมาถึงบรรทัดนี ้
แล้ว คงพอจะเข้าใจเรื่องของวัตถุดิบและอุปกรณ์ต่าง ๆ กันมาบ้างแล้ว
บทเรียนนีจ้ ะเป็ นวิธีการนําความรู ท้ ี่เราได้ศึกษาทฤษฎีต่างๆ มา ผลิตเป็ น
สูตรสบูต่ ามที่เราต้องการ
ขัน้ ตอนแรก เราต้องรูค้ วามต้องการเราก่อนว่า อยากได้สบูท่ ี่มี

คุณสมบัตแิ บบไหน ตัวอย่าง เช่น
- ต้องการความกระจ่างใส
- ต้องการความชุ่มชืน้
- ต้องการลดสิว
- ต้องการฟองเยอะ ๆ 100
แนะนําว่าสําหรับมือใหม่ควรเลือกคุณสมบัตเิ ด่นเพียง 1 – 2
อย่างก่อน ไม่ควรเลือกคุณสมบัตมิ ากเกินไป เพราะเวลาเลือกวัตถุดบิ ที่
นํามาเพิ่มเติมจะคํานวณค่าสูตรได้ยาก อาจเกิดความสับสนได้
ขัน้ ต่อมา เมื่อเลือกคุณสมบัติตา่ ง ๆ ของสบูท่ ี่จะทําได้แล้ว ต่อมา

คือการเลือกนํา้ มัน เช่น เราต้องการสบูท่ ี่ให้ความชุ่มชืน้ และฟองมาก เราก็
ต้องพิ จารณาก่ อนว่ า มี น ํ้ามันอะไรบ้างที่ มี กรดไขมันชนิ ด ที่ ให้ความชุ่ มชื น้ สู ง
โดยเราอาจเลือกนํา้ มันมาสัก 2 ชนิด ได้แก่ นํา้ มันมะกอก นํา้ มันละหุ่ง
เป็ นต้น จากนัน้ นําทัง้ 2 ชนิดมาพิจารณาต่ออีกว่า นํา้ มันชนิดไหน ให้ฟอง

081-751-6886
KC Soap
เยอะกว่ากัน เช่น นํา้ มันละหุ่งให้ฟองและความชุ่มชืน้ สูงกว่านํา้ มันมะกอก

ทีนเี ้ ราก็ได้นาํ้ มันที่ทงั้ ให้ความชุ่มชืน้ สูงและให้ฟองมากแล้ว
ขัน้ ตอนต่อมา คือ เราต้องดูว่าถ้าหากเราใช้นาํ้ มันดังกล่าวมาทํา

สบู่จะได้สบู่ที่มีลกั ษณะทางกายภาพแบบไหนโดยดูจากกรดไขมัน ของ
นํา้ มันที่เลือก ซึ่งนํา้ มันละหุ่งที่เราเลือกมานีเ้ มื่อนํามาทําสบูแ่ ล้วจะได้สบูท่ ี่
แข็งตัวช้าหรือไม่คอ่ ยแข็งตัว ดังนัน้ เราอาจจะเลือกนํา้ มันที่ทาํ ให้สบูแ่ ข็งตัว
มากขึน้ โดยเราอาจเลือกมาพิจารณาสัก 2 ตัว คือ นํา้ มันมะพร้าว และ
นํา้ มันปาล์ม ซึ่งเป็ นนํา้ มันที่ให้สบู่ที่มีความแข็งสูงทัง้ คู่ แต่นา้ํ มันมะพร้าว
ให้ค่าความแข็งสูงก็จริงแต่ให้ความชุ่มชืน้ ตํ่าเพราะมีกรดไขมันรอลิค อยู่
เยอะต่ างจากนํ้ามันปาล์มที่ ให้ค่ าความแข็ งตัวสูงแล้วก็ ให้ค่ าความชุ่ มชื ้นสู ง
ด้วยเช่นกันเพราะมีกรดไขมันปาล์มมิติกสูง ดังนัน้ เราจึงเลือกนํา้ มันปาล์ม 101
ทีนเี ้ ราก็จะได้นาํ้ มันทัง้ หมด 2 ตัว คือ ละหุง่ และนํา้ มันปาล์ม
ขั้ นตอนต่ อมา คื อ การหาสั ดส่ วนที่ จะใช้ ของนํ้ ามั นแต่ ละตั ว
โดยมี หลักคร่ าวๆ คื อ สัดส่ วนของนํ้ามั นที่ ให้ค่ าความแข็ งตั วปกติ จะอยู่ ที่
ประมาณ 20% – 40% ของนํา้ มันทั้งหมด ที่ เหลือก็ จะเป็ นนํา้ มันตัวอื่น ๆ ดังนั้น
จากนํา้ มันที่เราเลือกมาทัง้ หมด 2 ตัวก็จะได้สดั ส่วนของนํา้ มันปาล์มแล้ว
สมมติว่าใช้นาํ้ มันปาล์มสัก 40% ของนํา้ มันทัง้ หมดเพราะราคา

ถูกสุดและก็ให้คา่ ความแข็งและชุ่มชืน้ สูงด้วยจึงสามารถเลือกปริมาณการ
ใช้สงู สุดได้ ต่อนํา้ มันที่เหลืออีก 1 ตัว คือนํา้ มันละหุ่ง จะใช้เป็ น 60%ของ
นํา้ มันทัง้ หมด

081-751-6886
KC Soap
สรุปเราก็จะได้สดั ส่วนของนํา้ มันทัง้ หมดแล้ว คือ

1. นํา้ มันปาล์ม 40%
2. นํา้ มันละหุง่ 60%
สมมติวา่ ใช้นาํ้ มันทัง้ หมด 500 กรัม ก็จะต้องใช้นาํ้ มันทัง้ หมด
1. นํา้ มันปาล์ม 200 กรัม
2. นํา้ มันละหุง่ 300 กรัม
นํานํา้ มันทัง้ หมดมาคํานวณปริมาณด่าง NaOH ได้ประมาณ 64 กรัม
ขั้น ตอนต่ อ มา คื อ คํา นวณปริ ม าณนํ้า โดยดู จ ากนํ้า มัน ที่ ใ ช้

ส่วนใหญ่จะเป็ นนํา้ มันที่ให้คา่ ความแข็งตัวตํ่า ดังนัน้ จะเลือกปริมาณนํา้ ที่
35% ของนํา้ มันทัง้ หมด จะได้ปริมาณนํา้ เท่ากับ 175 กรัม
102
ขัน้ ตอนต่อมาคือกลิ่นปกติจะใช้ประมาณ 3% ของนํา้ มันดังนัน้
กลิน่ ก็จะใช้ประมาณ 16 กรัม
ขั้นตอนสุดท้าย คือ การเลือกสมุนไพร สารสกัด สารเติมแต่งอืน่

โดยสมมติว่าเราลองทําใช้เองก่อนยังไม่ได้ทาํ ขายก็ยงั ไม่ตอ้ งใส่สารกันบูด
รวมถึงสีก็ยงั ไม่ตอ้ งใส่ แต่เราควรจะใส่สมุนไพรที่ให้ความชุ่มชืน้ สูงไปด้วย
สัก 2 ตัว เช่น ผงแตงกวากับผงว่านหางจระเข้ โดยใช้ปริมาณประมาณ
อย่างละ 0.5%ของนํา้ มันทัง้ หมด ก็จะได้
- ผงแตงกวา 2.5 กรัม

- ผงว่านหางจระเข้ 2.5 กรัม

081-751-6886
KC Soap
สรุปรวมทัง้ หมด จะได้

5. ด่าง NaOH 64 กรัม
6. นํา้ 175 กรัม
6. กลิน่ 16 กรัม
7. ผงแตงกวา 2.5 กรัม
8. ผงว่านหางจระเข้ 2.5 กรัม
รวมทัง้ หมด จะได้สบูน่ าํ้ หนัก 760 กรัม
จากข้างต้น เราพอจะคํานวณย้อนกลับเพื่อหานํา้ หนักของสบู่ที่

103
ต้องการได้จากนํา้ หนักของนํา้ มันได้ ดังนี ้
จากสูตรสบูท่ ี่เราช่วยกันสร้างนี ้
นํา้ หนักสบูท่ งั้ หมดที่ได้คือ 760 กรัม จะใช้นาํ้ มันทัง้ หมด 500 กรัม
ถ้าเราต้องการสบูท่ งั้ หมด 1,000 กรัม ก็จะต้องใช้นาํ้ มัน =
1000�500
= 657.89 กรัม
760
ดังนัน้ ถ้าเราต้องการสบูท่ งั้ หมด 1,000 กรัม จะต้องใช้นาํ้ มันประมาณ 658

กรัม
ทั้ง หมดที่ ก ล่า วมานี ้ คื อ แนวทางที่ ใ ช้ใ นการตั้งสูต รสบู่ ซึ่ง เรา
สามารถใช้เป็ นแนวทางในการออกแบบสบู่ได้ซึ่งไม่มีกฎเกณฑ์ตายตัว แต่

081-751-6886
KC Soap
สําหรับคนทําสบู่มือใหม่อาจใช้วิธีการนีเ้ ป็ นแนวทางในการออกแบบสบู่
ในเบือ้ งต้นก่อน หลังจากนัน้ ก็พฒ
ั นาปรับปรุงให้เป็ นแนวทางการออกแบบ
สูตรสบูข่ องตนเองต่อไป
104

081-751-6886
KC Soap
บทที่ 4
การทําสบู่
การทําสบู่สูตรเย็น
การทําสบูส่ ตู รเย็นนัน้ ถือเป็ นวิธีที่เก่าแก่แต่โบราณ ในช่วงยุคต้นๆ 105
ของการทําสบู่ โดยปกติแล้วผูท้ ี่ผลิตสบูจ่ ะไม่คอ่ ยนิยมใช้วิธีทาํ สบู่สตู รเย็น

กันมากนัก เนื่องจากต้องใช้ระยะเวลาในการหมักและรอนานกว่าสบู่จะ
แข็งตัวเป็ นก้อนจนเมื่อมีการพัฒนา นําสีมาผสมเข้ากับตัวสบู่ เพื่อให้เกิด
ความสวยงามน่าใช้จึงมีการทําสบู่สูตรเย็นมากขึน้ โดยเน้นไปที่การเล่น
ลวดลายของสบูด่ ว้ ยสีตา่ ง ๆ
วิธีการทํามีดังนี้
เริ่มต้นจากการวางแผนงาน ด้วยการวาดภาพก่อนว่าจะทําสบู่
นํา้ มันให้มีรูปร่างและลวดลายแบบไหน และใส่สีอะไรบ้าง เพื่อที่จะได้รูว้ า่

081-751-6886
KC Soap
ในขัน้ ตอนการเทสบู่ลงแม่พิมพ์จะต้องเทสบู่สีใดก่อน-หลังและต้องทําการ
กวักสบูแ่ บบไหน
รูปภาพที่ได้ออกแบบไว้ 106
เมื่อวางแผนเรียบร้อยแล้วขัน้ ตอนต่อไป คือ การเตรียมสีนาํ้ มันที่

จะผสมแยกไว้และเริม่ ทําการผสมนํา้ มันเข้ากับด่างโดยอุณหภูมิของนํา้ มัน
กั บ ของด่ า งควรจะอยู่ท่ี อุ ณ หภู มิ ห ้อ งหรื อ ประมาณไม่ เ กิ น 30 องศา
เซลเซียส ทัง้ คู่

081-751-6886
KC Soap
ขัน้ ตอนต่อมาหลังจากที่วดั อุณภูมิเรียบร้อยแล้วให้นาํ ด่างเทลง

ในนํา้ มันแล้ว จากนัน้ คนให้นาํ้ มันผสมเข้ากับด่างจนเกิดสบูใ่ นระยะเทรส
ขัน้ ต้นจากนัน้ ให้เติมกลิน่ ลงไปและคนให้เข้ากัน
107
และทําการแยกสบู่ออกตามจํานวนสีที่ได้เตรียมไว้และนําสีมา
ผสมกับส่วนนีค้ นให้เข้ากัน จะได้สบู่ตามจํานวนสีที่ได้วางแผนไว้ในระยะ
เทรสขัน้ ต้น

081-751-6886
KC Soap
เมื่อได้ตามต้องการแล้ว ให้ทาํ การกวนสบู่ให้เกิดระยะเทรสขัน้

กลางหรือบางคนวางแผนว่าจะเทตอน เทรสขัน้ ต้นก็สดุ แล้วแต่ แต่มีขอ้ ควร
คํา นึ ง ถึ ง อยู่ป ระการหนึ่ ง คื อ ยิ่ ง มี ก ารเล่น สี ม ากลํา ดับ การเทก็ ยิ่ ง มาก 108
เช่นเดียวกัน ซึ่งหากต้องการทําให้สบู่แข็งตัวในเทรสระยะกลางพร้อมกัน
ทัง้ หมด สบู่สีที่จะเทในลําดับท้ายๆ อาจจะแข็งตัวก่อนก็เกิดขึน้ ได้ ดังนัน้
จึงต้องมีการวางแผนให้ดีๆ ด้วยว่าจะทําให้สบู่สีใดเป็ นเทรสระยะต่าง ๆ
ก่อน-หลัง เพื่อที่จะสามารถเทสบูท่ งั้ หมดได้ครบตามต้องการโดยที่ไม่มีสบู่
สีใดสีหนึง่ แข็งตัวก่อน
จากนัน้ ทําการเทสบู่ลงในแม่พิมพ์ตามลําดับของสีที่ได้วางแผน
ไว้โดยในขัน้ ตอนนีม้ กั จะมีการกวักเพื่อเล่นลวดลายโดยการกวักสบูค่ ือการ
ทําให้เนือ้ สบู่สีต่างๆ ปนกันเพื่อให้เกิดลวดลายตามต้องการ ส่วนรู ปแบบ
การกวักสบูน่ นั้ มีมากมายหลายรูปแบบสามารถลองทําได้ดงั นี ้

081-751-6886
KC Soap
109
รูปตัวอย่างลายการกวัก
เมื่อทําการเทและเล่นลวดลายโดยการกวักเรียบร้อยแล้ว อาจใช้
ช้อนแต่งบริเวณผิวหน้าของสบูใ่ ห้มลี วดลายสวยงามตามต้องการ และอาจ
นําสีไมก้าหรือพวกดอกไม้แห้งต่างๆ โรยไปบนผิวหน้าก็ได้ตามสมควร

081-751-6886
KC Soap
ในขั้ น ตอนสุ ด ท้า ย เพื่อป้องกันไม่ให้ด่างที่ยังหลงเหลืออยู่ที่

บริเ วณผิ ว หน้า ของสบู่เ กิ ด ปฏิ กิ ริย ากับ อากาศแล้ว เกิ ดเป็ น ฝ้า ขาวจาก 110
โซดาแอช(Soda ash) ควรใช้นาํ้ หรือแอลกอฮอร์พ่นปกคลุมผิวหน้าสบู่ไว้
เล็กน้อยเป็ นอันเสร็จ
ควรทิง้ ให้สบูแ่ ข็งตัวอยูใ่ นแม่พิมพ์นานพอจนสามารถแกะออกได้

โดยไม่ทาํ ให้รูปทรงของสบู่เสียหาย โดยปกติจะใช้เวลาประมาณ 15 – 72
ชั่วโมง ขึน้ อยูก่ บั ชนิดของนํา้ มันและเมื่อแกะออกจากแม่พิมพ์แล้วให้ตดั สบู่
ให้ได้ตามขนาดที่ตอ้ งการ
ข้อควรคํานึงคือ เนื่องจากค่า pH ของสบู่นนั้ ยังคงสูงมากหาก

นํามาใช้อาจเกิดการระคายเคืองกับผิวจึงควรบ่มสบูไ่ ว้ในที่แห้งและมืดเป็ น
ระยะเวลาประมาณ 4 – 8 สัปดาห์ ก่อน จากนัน้ จึงจะสามารถนํามาใช้ได้

081-751-6886
KC Soap
จะเห็ น ได้ ว่ า การทํา สบู่ สู ต รเย็ น นั้ น ต้ อ งทํา การบ่ ม สบู่ เ ป็ น

ระยะเวลาค่ อ นข้า งนานกว่ า จะสามารถนํา มาใช้ไ ด้ซึ่ง เราสามารถใช้
กระบวนการทํา สบู่แ บบสูต รเย็ น -เตาอบเพื่ อ ช่ ว ยย่น ระยะเวลาในการ
นํามาใช้งานให้เร็วขึน้ โดยวิธีนจี ้ ะทําให้สบูน่ นั้ สามารถใช้งานได้ภายใน 24
ชั่วโมง หลังจากทําสบูเ่ สร็จ ซึง่ จะได้กล่าววิธีการทําสบูส่ ตู รนีต้ อ่ ไป
111

081-751-6886
KC Soap
2. สบู่สูตรเย็น-เตาอบ
สบู่ สูต รนี ้เ พิ่ ง จะมี ก ารทํา มาได้ไ ม่ น านมานี ้เ องโดยเป็ นการ
แก้ปัญหาของตัวสบูส่ ตู รเย็นที่ตอ้ งใช้ระยะเวลานานมากในการบ่มเก็บกว่า
จะสามารถนํามาใช้ง านได้ ด้ว ยเหตุนีจ้ ึ งมีก ารคิด ค้น พัฒนาต่อว่าหาก 112
ต้องการทําให้สบู่สตู รเย็นนัน้ ให้เกิดสภาวะเนือ้ เจลได้รวดเร็ว โดยที่สีของ
สบู่ไม่เพีย้ นหรือเสียสภาพไปจากเดิมแล้วทิง้ ไว้ให้แข็งตัวสบู่นนั้ ก็จะไม่ตา่ ง
อะไรจากสูตรร้อนนัน้ หมายความว่าจะสามารถนําสบู่มาใช้ได้ภายใน 24
ชั่วโมง
การจะทําให้สบูเ่ ย็นให้เกิดสภาวะเนือ้ เจลได้ในระยะเวลาอันสัน้

นัน้ ต้องอาศัยความร้อนเข้ามาช่วยดังนัน้ หากคนที่ตอ้ งการจะทําสบู่สตู รนี ้
จําเป็ นต้องมีอุปกรณ์ให้ความร้อน เช่น เตาอบ หม้อตุ๋น หรืออะไรก็ ได้ที่
สามารถให้ความร้อนได้

081-751-6886
KC Soap
การทําสบู่สูตรเย็น-เตาอบ ไม่ค่อยเป็ นที่นิยมสําหรับคนทําสบู่

มากนักเนื่องจากค่อนข้างยุ่งยากกว่าวิธีปกติเพราะเมื่อทําสบู่สตู รเย็นเสร็จ
แล้ว ก็ ต ้อ งมาทํา การให้ค วามร้อ นอี ก ครัง้ และผู้ที่ จ ะทํา สบู่สูต รนี ต้ ้อ งมี
ประสบการณ์ในการคุมอุณหภูมิให้คงที่ไม่รอ้ นหรือเย็นจนเกินไป โดยหาก
อุณหภูมิในการอบตํ่าเกินไปสบู่ก็จะเข้าสู่สภาวะเนือ้ เจลช้ามาก แต่ถา้ ให้
อุณหภูมิสงู เกินไปอาจทําให้นาํ้ ที่อยู่ในสบู่เกิดการขยายตัวเป็ นฟองทําให้สี
และรูปทรงของสบูผ่ ิดเพีย้ นไปจากเดิมได้
นอกจากนีเ้ รื่องของระยะเวลาในการนําเข้าเตาอบก็สาํ คัญมาก

หากอบในเวลาที่เหมาะสมจะได้เนือ้ สบูท่ ี่เนียนสวย ในต่างประเทศมีคนทํา
สบู่หลายคนฝึ กฝนการทําสบู่สตู รนีจ้ นชํานาญทําให้สามารถผลิตสบู่ท่ีมี
สีสนั สวยงามและสามารถนํามาใช้ได้เลยเมื่อสบู่แข็งตัว ข้อดีของวิธีนี ้ คือ 113
ทําให้สามารถผลิตสบู่ได้จาํ นวนมากเพียงพอต่อความต้องการของลูกค้า
ปั จจุบนั ในประเทศไทยสบู่สตู รเย็น เริ่มเป็ นที่นิยมมากขึน้ เรื่อยๆ ในธุรกิจ
ของชําร่วย จากประสบการณ์สว่ นตัวที่ได้พบเจอกับคนทําสบู่ที่อยูใ่ นธุรกิจ
ของชําร่วย ก็ ต่างประสบปั ญหาผลิตไม่ทันทัง้ สิน้ โดยบางคนมีคิวทําสบู่
สูตรเย็น เพื่อเป็ นของชําร่วยนัน้ ยาวถึง 2 ปี โดยสาเหตุหลักนัน้ มาจากการที่
ตัวสบูส่ ตู รเย็นต้องใช้เวลาในการบ่มเก็บนานมากอย่างน้อยก็ 2- 4 สัปดาห์
ถึงจะสามารถใช้ได้จึงเป็ นเหตุผลที่ทาํ ให้ผลิตไม่ทนั ต่อความต้องการ ดังนัน้
จึงอยากจะแนะนําให้ลองทําสบู่ดว้ ยวิธีนีด้ ู อาจต้องใช้เวลาลองผิดลองถูก
สักระยะหนึ่งก่อน แต่เมื่อฝี มือคงที่แล้วจะสามารถผลิตสบู่สง่ ลูกค้าได้เร็ว
กว่าเดิมอย่างแน่นอน

081-751-6886
KC Soap
วิธีทาํ สบู่สูตรเย็น - เตาอบ

ทําทุกอย่างเหมือนกับสบูส่ ตู รเย็นปกติเลยแต่เมื่อเสร็จสิน้ ขัน้ ตอน
การเทสบู่เสร็จเรียบร้อยแล้วให้นาํ สบู่ไปใส่เตาอบให้ความร้อนที่อุณหภูมิ
60 องศาเซลเซียสเป็ นระยะเวลาประมาณ 20 นาทีจากนัน้ นําออกมาตาก
ให้แข็ง แล้วสามารถนําไปใช้วดั ค่า pH และใช้งานต่อไป 114
ในการทําสบู่สตู รนี ้ นอกจากต้องคุมอุณหภูมิและเวลาให้ดีแล้ว

ยังต้องคํานึงอีกหนึ่งเรื่อง คือกลิ่นหากใช้เวลาหรืออุณหภูมิในการอบนาน

081-751-6886
KC Soap
เกิ นไป กลิ่นของสบู่จะเสียสภาพและระเหยหายไปได้ดงั นัน้ จึงต้องระวัง

เรือ่ งนีด้ ว้ ยส่วนวิธีแก้ปัญหานี ้ ส่วนใหญ่มกั ใช้วิธีเพิ่มปริมาณกลิน่ ลงไปจาก
เดิม
115

081-751-6886
KC Soap
3. การทําสบู่สูตรร้อน
ในการทําสบู่สตู รร้อนนัน้ จัดได้วา่ เป็ นวิธีการทําสบู่ที่นิยมกันมาก
ในอุตสาหกรรมสบู่จะใช้วิธีนีเ้ ป็ นหลักเนื่องจากไม่จาํ เป็ นต้องบ่มเป็ นระยะ
เวลานาน ทําเสร็จแล้วสามารถใช้ได้เลย แต่ในเรื่องของลวดลายความ
สวยงามนัน้ อาจจะไม่ค่อยเหมาะสมเท่าไหร่ เนื่องจากลักษณะของเนือ้
สัมผัสที่หนืดของสบูส่ ตู รร้อน ทําให้ยากต่อการเล่นลวดลาย
ให้ท ํา การวอร์ม ภาชนะที่ ใ ห้ค วามร้อ นระดับ นึ ง ก่ อ น จากนั้น
เตรียมนํา้ ด่าง ก่อนที่เราจะนํานํา้ ด่างกับนํา้ มันมาผสมกันอุณหภูมิควร
ห่างกัน ไม่เกิ น 10 องศาเซลเซียส เช่น นํา้ มันอุณหภูมิ 30 องศา นํา้ ด่าง
116
อุณหภูมิ 35 องศา สามารถผสมได้ หรือนํา้ มันอุณหภูมิ 60 องศา นํา้ ด่าง
อุณ หภูมิ 51 องศา ก็ ส ามารถผสมกัน ได้ ไม่จ ํา เป็ น ว่า จะต้อ งผสมกัน ที่
อุณหภูมิเท่าไหร่ แต่ขอให้ทงั้ สองอย่างอุณหภูมิหา่ งกันไม่เกิน 10 องศา เป็ น
อันใช้ได้
จากนัน้ ก็เทนํา้ ด่างลงไปผสมกับนํา้ มันในภาชนะที่ให้ความร้อน

อยู่แล้วและทําการ ตีป่ ั นหรือกวนไปเรื่อยๆ จนเป็ นระยะ Heavy trace ซึ่งใน
ระหว่างที่เป็ น เทรส ให้ทาํ การคุมอุณหภูมิไว้ที่ 60 องศาเซลเซียส บวกลบ
ได้นดิ หน่อยจากนัน้ ให้ทาํ การปิ ดฝาตุน๋

081-751-6886
KC Soap
ให้ทาํ การตุ๋นไปเรื่อยๆ จนกว่าเขาจะเข้าสู่ระยะเจล ซึ่งในช่วง

ระยะนีใ้ ห้หมั่นคอยเฝ้าดูเนื่องจากบางทีอณ ุ หภูมิสงู เกินไปทําให้นาํ้ ระเหย
ออกมา เนือ้ สบู่จะพอง ปะทุ ขึน้ มาได้ ควรแก้ปัญหาด้วยการหมั่นคนให้
ความร้อนกระจายให้ท่ วั ถึง หากยังไม่ม่ นั ใจว่าเข้าสู่ระยะเจลรึยงั ให้ลอง
เอาเนือ้ สบูม่ าถูกบั มือ ถ้าไม่มีความมันของนํา้ มันเปื ้อนที่มือเป็ นอันใช้ได้ 117
ในระยะเจลโดยส่ว นใหญ่ อุณ หภูมิ จ ะอยู่ที่ ป ระมาณ 80 องศา

เซลเซียส ซึ่งเราต้องรอให้อุณหภูมิลดตํ่าลงมาอยู่ในช่วงประมาณ 70 - 75
องศาเซลเซียส แล้วจึงค่อยใส่กลิน่ แล้วคนให้เข้ากัน

081-751-6886
KC Soap
เมื่อนํา้ หอมเข้ากันกับเนือ้ สบู่ดีแล้วจึงค่อยตักเทใส่พิมพ์ จากนัน้

118
ค่อยเคาะพิมพ์จนกว่าผิวหน้าเนือ้ สบู่จะไม่ยุบลงไป ทัง้ นีเ้ พื่อให้เนือ้ สบู่
เนียนติดกัน

081-751-6886
KC Soap
จากนัน้ เราก็ปล่อยให้เนือ้ สบูแ่ ข็งตัว ส่วนจะนานขนาดไหนขึน้ กับ

นํา้ มันที่ใช้ หรืออุณหภูมิที่ใช้เก็ บซึ่งโดยส่วนใหญ่จะใช้เวลาประมาณ 6
ชั่ว โมง แต่ถ้า สบู่แ ข็ ง พอที่ จ ะนํา ออกจากแม่พิ ม พ์ไ ด้แ ล้ว ก็ ส ามารถนํา
ออกมาตัดก่อนได้เลย แต่ถ้าทิง้ ไว้เกิ น 24 ชั่วโมงแล้ว สบู่ยังไม่แข็งหรือ
ยังไม่สามารถนําออกจากพิมพ์ได้ น่าจะมีปัญหาบางอย่างกับสูตรหรือ
กระบวนการทํา
หลังจากที่ตดั สบู่แล้วเราจึงค่อยทําการบ่มเพื่อให้ได้ความแข็งที่
ต้องการแล้วจึงค่อยนําไปใช้หรือบรรจุในแพคเกจที่ได้ทาํ เอาไว้
119

081-751-6886
KC Soap
4. การทําสบู่สูตรกึ่งร้อน
ในการทํา สบู่สูต รกึ่ ง ร้อ นนั้น จะมี ค วามคล้า ยคลึง กับ สูต รร้อน
อยู่มากในส่วนที่มีการให้ความร้อนแก่เนือ้ สบู่เพื่อเร่งปฏิกิรยิ า แต่ในกรณีนี ้
เราจะให้ ค วามร้ อ นถึ ง เพี ย งแค่ ร ะยะ heavy trace แล้ ว จึ ง ยุ ติ ก ารให้
ความร้อนจากนัน้ จึงปล่อยให้สบู่เข้าสู่ระยะเจลเอง ซึ่งเมื่อเป็ นระยะเจล
แล้ว อุณ หภูมิ จ ะไม่สูง ถึ ง ระดับ 80 องศาเซลเซี ย ส ซึ่ง จะเหมาะกับ คนที่
ไม่อยากให้ตอนเป็ นระยะเจลมีอณ ุ หภูมิสงู มากจนเกินไป หรือยังไม่เคยชิน
กับการคุมอุณหภูมิระหว่างการทําสบู่
ให้ทาํ การเปิ ดวอร์มภาชนะที่ให้ความร้อนระดับนึงก่อน จากนัน้
120
เตรียมนํา้ ด่าง ก่อนที่เราจะนํานํา้ ด่างกับนํา้ มันมาผสมกันอุณหภูมิควร
ห่างกันไม่เกิน 10 องศาเซลเซียส โดยจะผสมกันที่ช่วงอุณหภูมิไหนก็ได้
จากนัน้ ก็เทนํา้ ด่างลงไปผสมกับนํา้ มันในภาชนะที่ให้ความร้อน

อยูแ่ ล้ว และทําการ ตีป่ ั นหรือกวนไปเรื่อยๆ จนเป็ นระยะ Heavy trace ซึ่งใน
ระหว่ า งที่ ส บู่เ ป็ น เทรส ให้ท ํา การคุม อุณ หภูมิ ไ ว้ที่ 60 องศาเซลเซี ย ส
บวกลบได้นิดหน่อยจากนัน้ ให้ทาํ การปิ ดฝาตุ๋นและหยุดการให้ความร้อน
แก่เนือ้ สบู่

081-751-6886
KC Soap
ทําการตุ๋นสบู่จากความร้อนภายในเดิมสักระยะ ให้ความร้อน
รวมกับอุณหภูมิที่ตวั เนือ้ สบู่ จนเกิดการคายตัวออกมาเอง จนเข้าสู่ระยะ
เจล ซึ่งในช่วงขัน้ ตอนนีจ้ ะใช้เวลามากกว่าสูตรร้อน รวมถึงตอนเข้าสูร่ ะยะ
เจลอาจจะไม่ชดั เจนเท่าสูตรร้อนดังนัน้ ๆ หมั่นกวน และดูลกั ษณะเนือ้ สบู่
121
เมื่อเข้าสูร่ ะยะเจลแล้วในสูตรกึ่งร้อนนีอ้ ณ
ุ หภูมจิ ะอยูท่ ี่ประมาณ
70 - 75 องศาเซลเซียส ซึง่ เป็ นอุณหภูมิท่เี หมาะสมต่อการใส่กลิน ่ จากนัน้ ทํา
การกวนต่อไปเพื่อให้กลิน่ เข้ากันกับเนือ้ สบู่

081-751-6886
KC Soap
หลังจากที่นาํ้ หอมเข้ากันกับเนือ้ สบู่ดีแล้วจึงค่อยตักเทใส่พิมพ์

จากนัน้ ค่อยเคาะพิมพ์จนกว่าผิวหน้าเนือ้ สบูจ่ ะไม่ยบุ ลงไป ทัง้ นีเ้ พื่อให้เนือ้
สบูเ่ นียนติดกัน
เมื่อเข้าที่กนั อย่างลงตัวแล้วก็ปล่อยให้เนือ้ สบูแ่ ข็งตัว ส่วนจะนาน 122

ขนาดไหนขึน้ กับนํา้ มันที่ใช้ หรืออุณหภูมิที่ใช้เก็ บซึ่งโดยส่วนใหญ่จะใช้
เวลาประมาณ 6 ชั่วโมง แต่ถา้ สบูแ่ ข็งพอที่จะนําออกจากพิมพ์ได้ก็สามารถ
นําออกมาตัดก่อนได้เลย แต่ถ้าทิง้ ไว้เกิน 24 ชั่วโมงแล้ว สบู่ยังไม่แข็งตัว
หรือยังไม่สามารถนําออกจากพิมพ์ได้น่าจะมีปัญหาบางอย่างกับสูตรหรือ
กระบวนการทํา
หลังจากที่ตัดสบู่แล้วเราจึงค่อยทําการบ่มเพื่อให้ได้ความแข็ง
ที่ตอ้ งการแล้วจึงค่อยนําไปใช้หรือบรรจุในแพคเกจที่ได้ทาํ เอาไว้

081-751-6886
KC Soap
5. ความแตกต่างของแต่ละวิธีการทําสบู่
ถ้าคุณได้อา่ นวิธีทาํ สบูม่ าจนครบทุกวิธีแล้ว แต่ก็ยงั ลังเลว่าจะทํา
วิธีไหนดี ในหัวข้อนีผ้ มจะสรุปและเปรียบเทียบให้เห็นกันไปเลยครับ
123

081-751-6886
KC Soap
เมื่อเห็นความแตกต่างหลักๆ ของแต่ละวิธีแล้วนัน้ สุดท้ายคุณก็เลือกวิธี

ตามที่คณ ุ สะดวกหรือถนัดที่จะทําได้เลยครับ
124

081-751-6886
KC Soap
6. เทรส (Trace)
สบู่นาํ้ มันเกิดจากการทําปฏิกิริยาระหว่างด่างโซดาไฟและนํา้ มัน
ซึ่งเราจะเรียกปฏิกิริยานีว้ ่า Saponification ซึ่งปฏิกิริยานี ้ ไม่ใช่ผสมด่าง
กับนํา้ มันกันปุ๊ ปจะได้สบู่ป๊ั ปเลย มันจะค่อยๆ ทําปฏิกิรยิ ากัน ทีนเี ้ ราจะรู ไ้ ด้
ยังไงล่ะว่าถึงขัน้ ไหนแล้ว และใกล้เสร็จแล้วหรือยัง
เราก็สามารถดูได้จากลักษณะเนือ้ สบูใ่ นละช่วงเวลาที่เรากวนสบู่

ได้เลยครับ ภาษาทําสบู่เราจะเรียกว่าดูจาก เทรส หรือที่แปลว่าร่องรอย
นั่นเอง เราจะมาลงลึกกันว่า เทรส คืออะไร เทรสในทางเคมี คือ อิมลั ชั่น
( Emulsion) หรือ มัน ก็ คื อ การที่ ของสองสิ่ง ที่ ป รกติ ไ ม่ร วมตัว กัน มาอยู่
ด้วยกันได้ ก่อนจะมาพูดถึงสบู่ผมอยากให้นึกถึงนํา้ สลัดก่อน นํา้ สลัดโดย
พืน้ ฐานจะทําจากนํา้ ส้มสายชู ผสมกับนํา้ มันพืช ทีนโี ้ ดยธรรมชาติสองสิ่งนี ้ 125
มันจะไม่รวมตัวกันแต่เมื่อเราเติม ไข่แดงลงไป แล้วผสมให้เข้ากันปรากฎว่า

จากที่ปกติแยกชัน้ กัน แต่กลับมารวมตัวกันเป็ นเนือ้ ครีมได้อย่างดี ซึ่งสอง
สิ่งนัน้ รวมกันอยู่ดว้ ยกันได้เพราะมีไข่แดงที่ทาํ หน้าที่เชื่อมประสานเอาไว้
หรือเราจะเรียกไข่แดงว่าเป็ น อิมลั ซิไฟเออร์ (Emulsifier)
ทีนเี ้ รากลับมาที่สบูข่ องเราถ้าเรานําเอานํา้ เปล่ากับนํา้ มันมาผสม

กันโดยที่ไม่มีด่างสิ่งที่เกิดขึน้ คือมันจะแยกชัน้ ออกจากกันแต่ทีนีใ้ นการทํา
สบู่จริงๆ คือเราจะต้องเอานํา้ เปล่าผสมด่างโซดาไฟแล้ว ค่อยนํานํา้ ด่างนี ้
ไปผสมกับนํา้ มันเมื่อเราทําการคนส่วนผสมทัง้ สองให้เข้ากันปรากฏว่า
สามารถรวมตัวกันได้ดี

081-751-6886
KC Soap
สามารถสังเกตได้ว่า ในช่วงระยะเริ่มต้น เมื่อทําการกวนเนือ้ สบู่

ช่วงแรกๆ ลักษณะของนํา้ มันกับนํา้ ด่างจะมีความเหลวคล้ายนํา้ เปล่าและ
ลักษณะสีจะขุน่ เราจะเรียกระยะนีว้ า่ Light trace หรือ เทรสขัน้ ต้น
จากนัน้ เมื่อเรากวนเนือ้ สบู่ไปเรื่อยๆจะเริ่มมีความข้นขึน้ มาใน

ระดับ ที่ เ มื่ อ เราลากตะกร้อ มื อ ในเนื อ้ สบู่มัก จะพบว่า มี ร อยเส้น วิ่ ง ตาม
126
ตะกร้อ หรือดูจากความหนืดที่มีลกั ษณะคล้ายนมข้น เราจะเรียกระยะนีว้ ่า
Medium trace หรือ เทรสขัน ้ กลาง

081-751-6886
KC Soap
จากนัน้ เมื่อเราทําการกวนต่อไปอีกระยะ จนถึงจุดๆ นึง จุดที่มีความหนืด

ขึน้ อย่างชัดเจนในระดับที่สามารถทําให้เนือ้ สบู่ตงั้ ยอดได้ เราจะเรียกระยะ
นีว้ ่า Heavy trace หรือ เทรสขัน้ ปลาย เหล่าคนทําสบูต่ า่ งชาติเขาจะชอบ
สังเกตุขนั้ นีจ้ ากการลองขีดเขียนลงบนผิวเนือ้ สบู่ถา้ เป็ นรอยแล้วไม่หายไป
คือ Heavy trace
127
สาเหตุที่ทาํ ให้เกิดการเปลี่ยน เทรส ไปในแต่ละขัน้ ปั จจัยหลักๆ

เลยก็คือ ความเร็วในการกวนเนือ้ สบู่ เพราะว่ายิ่งเราตีกวนผสมเร็วและแรง
มากเท่าไหร่จะยิ่งเป็ นการทําให้ของเหลวแตกตัวเป็ นเม็ดเล็กๆ มากเท่านัน้
และเมื่อยิ่งเป็ นเม็ดเล็กๆ มากขึน้ เท่าไรกลับเป็ นผลดีทาํ ให้มีการรวมตัว
เข้า กัน ได้ดี ม ากขึ น้ เท่ า นั้น ดัง นั้น การใช้อุป กรณ์ที่ ช่ ว ยปั่ นตี ก วน เช่ น

081-751-6886
KC Soap
Stick blender หรืออะไรก็ แล้วแต่ที่เป็ นการช่วยผสม ก็ จะเป็ นตัวช่วยเร่ง

ความเร็วในการเปลีย่ น เทรส จากระดับหนึง่ ไปสูร่ ะดับหนึง่
ทัง้ สามระยะนีด้ า่ งและนํา้ มันก็เริม่ ต้นทําปฏิกิรยิ ากันส่วนนึง แต่ก็

ยังมีอีกหลายส่วนที่ยงั ไม่ได้ทาํ ปฏิกิริยายังเป็ นนํา้ มันและนํา้ ด่างอยู่ แต่
สามารถผสมอยู่ด ้ว ยกัน ได้ ดัง นั้น ถ้า เราไม่ มี ก ารควบคุม อุณ หภูมิ ใ ห้
เหมาะสม หรือเราไปเติมสารอะไรบางอย่างที่ไปทําลายความเสถียรของ
อิมลั ชั่น เนือ้ สบู่ที่กาํ ลังทํานัน้ อาจทําให้นาํ้ มันกับนํา้ ด่างแยกตัวกันออก
จากกันได้
เมื่อเราทําให้สบู่ของเราเป็ น เทรส แล้วไม่ว่าจะเป็ น เทรส อะไรก็

ตามถ้าเราทิง้ ไว้ให้นานสักระยะนึง นานพอที่ดา่ งและนํา้ มันทําปฏิกิริยากัน
128
จนหมดจนเข้าสูร่ ะยะที่เรียกว่า Gel state (ระยะเจล) ในระยะนีเ้ ป็ นระยะ
ที่ ส บู่ทั้ง ก้อ นกลายเป็ น เนื อ้ สบู่ห มด นั้น หมายความว่า ด่า งและนํา้ มัน
ทํา ปฏิ กิ ริย ากัน จนหมดแล้วนั่นเอง (ในกรณี Superfat 0 % ) และการที่
เนือ้ สบูเ่ ราจะเข้าสูร่ ะยะนีเ้ ราทําได้สองวิธี

081-751-6886
KC Soap
1. เร่ง หรือ บังคับ ให้เนือ้ สบู่เข้าสู่ระยะ gel

การที่จะเร่งหรือบังคับให้เข้าสูร่ ะยะ gel สามารถทําได้โดยการให้
ความร้อนแก่เนือ้ สบู่ไม่ว่าจะเป็ นการทําสูตรร้อน หรือ สูตรเย็นตูอ้ บ เพราะ
การให้ความร้อน คือ การเร่งความเร็วปฏิกิริยา saponification จากที่ตอ้ งใช้
เวลาหลายอาทิตย์ให้ลดลงเหลือเพียงแค่ไม่ถึงชั่วโมง ดังนัน้ พอให้อณ ุ หภูมิ
ที่ประมาณ 60 องศาเซลเซียส เนือ้ สบูเ่ ราที่อยูใ่ นสภาวะที่เป็ น trace ไม่วา่ จะ
trace อะไรก็ตามก็จะทําให้เขาเข้าสูส่ ภาวะ gel ได้
ถามว่าถ้าเกิน 60 องศาหล่ะจะเป็ นอะไรไหม คําตอบคือเกินได้

แต่ก็จะมีโอกาสทําให้ อิมลั ชั่น หรือ สภาวะที่เป็ นเทรส เกิดการแยกชัน้ ของ
นํา้ และนํา้ มัน คําถามต่อมาทําไมต้อง 60 องศาเซลเซียส เอาจริงๆ ก็ ไม่
129
จําเป็ นต้อง 60 องศาเซลเซียส เป๊ ะหรอกครับ แต่เพียงช่วงที่กาํ ลังจะเข้าสู่
เจลมัก จะปล่อ ยความร้อ นออกมาประมาณ 10 องศาเซลเซี ย ส ทํา ให้
อุณหภูมิรวมอยู่ที่ 70 องศาเซลเซียส ซึ่งเป็ นอุณหภูมิที่ส่วนตัวผม ชอบนํา
สบู่ในพิมพ์เพราะเนือ้ สบู่จะเนียนและไม่แข็งเกินไปตอนจะนําไปใส่พิมพ์
นั่นเองครับ
2. ปล่อยให้เนือ้ สบู่เข้าสู่ระยะ gel เอง

แม้เราไม่มีการให้ความร้อนแก่เนือ้ สบู่ในขณะที่กาํ ลังเป็ นเทรส
ถ้าเราได้ปล่อยให้ช่วงเวลานัน้ ส่วนผสมทุกอย่างได้ทาํ ปฏิกิริยากันเอง มัน

081-751-6886
KC Soap
สามารถเข้าสู่สภาวะเจลเองได้เหมือนกัน เพียงแต่จะช้าหน่อย ซึ่งเราจะ

สังเกตุยากกว่าในกรณีที่เราให้ความร้อนเสริมเข้าไป
โดยสรุ ป
เมื่อทําการผสมนํา้ ด่าง และนํา้ มันเข้าด้วยกัน และทําการตีกวน
ปั่ น จนเป็ นเนือ้ เดียวกันเข้าสูส่ ภาวะ อิมลั ชั่น หรือก็ คือ เทรส ซึง่ ในช่วงของ
ระยะเทรสนั้น จะมี อ ยู่ 3 ระยะคื อ Light trace , Medium trace และ
Heavy trace ตามลําดับ หลังจากระยะเทรสเสร็จสมบูรณ์แล้ว หลังจาก
นัน้ จะเข้าสูส่ ภาวะเจลหรือก็คือเป็ นเนือ้ สบูอ่ ย่างสมบูรณ์น่นั เอง
130

081-751-6886
KC Soap
7. นํา้ มันส่วนเกิน (Superfat)

Superfat หรือ นํา้ มัน ส่ว นเกิ น ที่ อ ยู่ใ นเนื อ้ สบู่
นํา้ มันส่วนนีเ้ กิ ด
จากการทํา ปฏิ กิ ริ ย า saponification กับ ด่ า งโซดาไฟ และหลงเหลื อ
ออกมาจากการทําสบู่ ยังคงมีนาํ้ มันที่ตกค้างในก้อนสบู่ ซึ่ง Superfat จะ
ช่วยบํารุ งผิว ให้ผิวชุ่มชืน้ หลังจากการใช้สบู่ เมื่อเราทําการชะล้างอาบนํา้
ฟอกผิวพรรณด้วยสบู่ และเมื่อล้างออก Superfat ยังคงอยูบ่ นผิวกายของ
ผูใ้ ช้น่นั เอง
ควรใส่ Superfat เท่าไร
ไม่มีกาํ หนดตายตัวว่าต้องใส่เท่าไหร่ทงั้ นีข้ ึน้ กับความชอบของ

ผูใ้ ช้แนะนําให้เริ่มต้นที่ 5% ก่อนถ้าใช้แล้วยังรู ส้ กึ ผิวแห้งจนเกินไปก็เพิ่มขึน้
131
เป็ น 10% ตามลําดับ
ช่วงเวลาในการใส่ Superfat
การใส่ superfat สามารถทําได้ 2 วิธี
1. ใส่พร้อมกับนํ้ามันตั้งต้น (ในสูตร)
ในวิ ธี นี ใ้ ห้ท าํ การตั้งค่า superfat ในเว็ ป คํา นวณปริมาณด่าง
ตามที่ตอ้ งการแล้วเลือกชนิดนํา้ มันใส่ลงในรายชื่ อนํา้ มันได้เลยแต่วิธีนี ้
นํา้ มันที่เราตัง้ ใจจะให้เป็ น Superfat นัน้ อาจจะกลายเป็ นเนือ้ สบู่ และ
นํ้ า มั น ที่ เ ราต้ อ งการให้ เ ป็ นเนื ้อ สบู่ อ าจจะมาเป็ น superfat แทน
เนื่องมาจาก นํา้ มันทัง้ หมดผสมรวมกันแล้วทําปฏิกิริยากับด่างพร้อมกัน

081-751-6886
KC Soap
ซึ่งด่างที่เข้าทําปฏิกิรยิ ามักไม่เลือกทําปฏิกิริยาว่า เอ๊ะนี่คือนํา้ มันแพง หรือ

นี่คือนํา้ มันถูก ดังนัน้ การจะใส่ superfat ในวิธีนีเ้ ราจะไม่สามารถเลือก
นํา้ มันที่ตอ้ งการจะให้เหลือในก้อนสบูห่ ลังการทําปฏิกิรยิ าได้น่นั เอง
แต่ถา้ ในกรณีทเี่ ราใช้นา้ํ มันเพียงชนิดเดียว การเซต superfat

ด้วยวิธีนีก้ ็เป็ นวิธีที่สะดวก
2. ใส่แยกภายหลัง (นอกสูตร)
ในกรณีที่เราต้องการให้นาํ้ มันที่เราเลือกให้เป็ น super fat หรือ
เลือกที่จะให้นาํ้ มันส่วนนีห้ ลงเหลืออยู่ในก้อนสบู่แบบแน่ๆ สามารถทําได้
โดยการเซต ในเว็ ป soapcalc ให้เ ป็ น 0% หรือ 0.5% จากนั้น จึ ง ค่อ ยชั่ง
superfat แยกออกมา แล้ว จึ ง ค่อ ยนํา มาใส่ใ นช่ ว งที่ เ ป็ น Heavy trace 132
เพราะว่ า เราไม่ ต ้อ งการให้เ กิ ด การทํา ปฏิ กิ ริ ย ากับ ด่ า งนั่น เอง แต่ เ รา
สามารถเติมช่วง light trace สามารถเติมได้เช่นกัน เพียงแค่อาจจะมีสว่ น
ที่ทาํ ปฏิกิรยิ ากับด่างเยอะกว่าตอนที่ใส่ช่วง heavy trace นั่นเอง
ใส่น้าํ มันอะไรดี
นํ้ า มั น ที่ นิ ย มนํ า มาใช้ เ ป็ น superfat มั ก จะเป็ นนํ้ า มั น ที่ มี
คุณสมบัติในการบํารุ งผิวที่สงู อุดมไปด้วยสารสําคัญที่มีประโยชน์ต่อผิว
หรือเรามักจะเรียกนํา้ มันในกลุม่ นีว้ า่ Luxury oil (นํา้ มันหรูหรา) เช่นนํา้ มัน
มะพร้ า วสกั ด เย็ น , Grape seed oil, macadamia oil, shea butter,
jojobar oil เป็ นตัน ซึ่งนํา้ มันที่กล่าวมาจะไม่นิยมนําไปใช้ทาํ ปฏิกิรย ิ ากับ

081-751-6886
KC Soap
ด่าง หรือทําให้กลายเป็ นเนือ้ สบู่น่นั เอง เพราะ สารสําคัญต่างๆ อาจสลาย

ไปเนื่องจากความเป็ นด่างที่สงู หรือความร้อนที่เกิดขึน้ ในระหว่างที่ทาํ ได้
133

081-751-6886
KC Soap
8. การบ่มสบู่ (curing)
เมื่ อ เราทํา สบู่เ สร็จ แล้ว ไม่ว่า จะด้ว ยวิ ธี ใ ดก็ ต าม เราจะต้อ งมี
ขัน้ ตอนการบ่มสบู่ก่อนที่จะนําไปใช้ ก่อนที่เราจะรู ว้ ่าเราจะบ่มสบู่อย่างไร
ได้บา้ ง เราต้องมารู ก้ นั ก่อนว่า เราจะบ่มสบู่ไปเพื่ออะไร ซึ่งจุดประสงค์ของ
การบ่มสบูม่ ีอยู่ 2 ข้อ
1. บ่มเพื่อให้ด่างโซดาไฟที่หลงเหลืออยู่ในก้อนสบู่
ทําปฏิกิรยิ ากับนํา้ มันจนหมด
ในข้อนีจ้ ะมีความสําคัญมากเป็ นพิเศษ ในกรณีที่ทาํ สบู่สตู รเย็น
หรือวิธีที่ไม่มีการให้ความร้อนในการทําสบู่เลย เพราะอะไร ?? เพราะว่าใน
ปฏิกิรยิ า Saponification โดยปกติแล้วถ้าไม่มีการให้ความร้อนใดๆ ปฏิกิรยิ านี ้
จะใช้เวลา 2-4 อาทิตย์ ถึงจะสิน้ สุดลงด้วยตัวเอง แต่ในการทําสบู่สตู รเย็น 134
เราเพี ย งแค่ ป่ ั นหรื อ กวนให้ไ ด้ค วามหนื ด ที่ ต ้อ งการแล้ว จึ ง เทลงพิ ม พ์

ถึงแม้วา่ สบู่จะแข็งพอที่จะแกะออกจากพิมพ์แล้ว ซึ่งจะใช้ระยะเวลา เพียง
2 – 3 วั น แล้ว แต่ ช นิ ด นํ้า มั น ที่ คุ ณ ใช้ อี ก ด้ ว ย ซึ่ ง ระยะเวลาเพี ย งแค่
2-3 วั น ปฏิ กิ ริ ย า Saponification ยั ง ไม่ จ บลง หรื อ ก็ คื อ ด่ า งกั บ นํ้ า มั น
ยังทําปฏิกิริยากันไม่หมด หรือก็คือยังคงมีด่างเหลือในก้อนสบู่น่นั เอง ถ้า
นํา สบู่ไ ปใช้ทัน ที จะเกิ ด อาการแสบผิ วได้ ดัง นั้น ต้อ งให้เวลาในการทํา
ปฏิกิรยิ ากันต่อไปจนกว่าด่างจะหมดไปจึงสามารถนํามาใช้ได้

081-751-6886
KC Soap
2. บ่มเพือ่ ให้นา้ํ ที่อยู่ในก้อนสบู่ระเหยออกไป

ในจุดประสงค์ของการบ่มในข้อนีจ้ ะเกิดขึน้ กับสบู่สตู รร้อนหรือ
สูตรที่มีการให้ความร้อนเข้ามาช่วยในการทําสบู่ เพราะการให้ความร้อน
ในระหว่างการทําสบู่นนั้ เป็ นการเร่งปฏิกิริยา Saponification ให้จบลง
ดังนัน้ เมื่อมั่นใจแล้วว่าสบูน่ นั้ ไม่มีดา่ งหลงเหลืออยู่ แต่สบูย่ งั มีความนิ่มอยู่
นั่นเป็ นเพราะว่าในก้อนสบู่ยงั มีนาํ้ อยูใ่ นปริมาณมาก จึงต้องบ่มสบู่เพื่อให้
นํา้ ระเหยออกไป เมื่อนํา้ ในก้อนสบู่ลดลงแล้วจะส่งผลให้กอ้ นสบู่มีความ
แข็งมากขึน้ ถามว่าจําเป็ นไหมในการบ่มเพื่อให้กอ้ นสบูม่ ีความแข็งมากขึน้
ทั้ง นี ้ ขึน้ อยู่กับ นํา้ มัน ที่ ใช้ รวมถึ ง ความชอบส่วนตัว จากประสบการณ์
บางท่านที่ทาํ สบู่สตู รร้อน เมื่อแกะออกจากพิมพ์แล้วมักจะนําไปใช้ทนั ที
เพราะชอบความนิ่มของก้อนสบู่ แต่สาํ หรับคนที่ไม่ชอบก็จะต้องทําการบ่ม 135
สบูเ่ พื่อให้มีความแข็งที่ตอ้ งการ
เมื่อเรารู้จุดประสงค์ของการบ่มแล้วต่อมาเราจะมาดูกันต่อว่าเราจะ
บ่มสบู่อย่างไร
การบ่มสบู่สามารถทําได้โดยการทิง้ ไว้เฉยๆ และสภาวะของห้อง
ที่เราใช้บ่มสบู่จะต้องเป็ นอย่างไรนัน้ ถ้าดูจากจุดประสงค์ของการบ่มสบู่
ทั้ง สองข้อ เราจะเห็ น ว่า มี ปั จ จัย สํา คัญ ต่ อ การบ่ ม คื อ อุ ณ หภู มิ และ
ความชื้น ดังนัน้ หากอุณหภูมิของห้องเราสูง จะทําให้การบ่มสบู่เป็ นได้
อย่างรวดเร็ว เนื่องจากความร้อนจะทําให้ดา่ งทําปฏิกิรยิ ากับนํา้ มันเร็วขึน้
ผนวกกับกับทําให้นาํ้ ระเหยออกจากก้อนสบูเ่ ร็วขึน้ ด้วย ดังนัน้ เราสามารถ
นําสบู่เข้าตูอ้ บที่อุณหภูมิ ที่ป ระมาณ 60 องศาเซลเซียสได้ แต่ตอ้ งระวัง

081-751-6886
KC Soap
อย่าให้รอ้ นจนเกินไป มิเช่นนัน้ สบูจ่ ะกลับมาเป็ น gel state ใหม่อีกครัง้ วิธี

นีส้ ามารถช่วยลดระยะเวลาในการบ่มสบู่ได้ แต่ถา้ ใครไม่มีตอู้ บ สามารถ
ทําได้โดยการวางไว้สกั ระยะก็เพียงพอแล้ว นอกจากนีท้ ี่ละเลยไม่ได้เลยนัน้
คือ ความชืน้ ในห้อง ไม่ควรตํ่าหรือสูงจนเกินไป การนําพัดลมมาช่วยเป่ า
ที่กอ้ นสบู่ สามารถทําได้เพราะเป็ นการช่วยทําให้นาํ้ ระเหยออกได้เร็วขึน้
คําถามต่อมาคือเราควรตัดก้อนสบูก่ ่อนบ่มหรือบ่มก่อนแล้วค่อยตัด
คําตอบคือควรจะตัดก่อนแล้วค่อยบ่มเพราะว่าเมื่อตัดแล้ว จะทํา
ให้สบู่มีพืน้ ที่ผิวสําหรับให้นาํ้ ระเหยออกไปมากขึน้ แต่ถา้ บ่มสบู่ก่อนแล้ว
ค่ อ ยตัด จะทํา ให้ขั้น ตอนการตัด ทํา ได้ย าก เนื่ อ งจากเมื่ อ นํ้า ระเหยไป
ส่วนนึงแล้วสบูจ่ ะมีความแข็งเพิ่มขึน้
136
สรุ ปแล้วจําเป็ นต้องบ่ม หรือไม่บ่ม
คําตอบคือ ถ้าคุณทําสูตรเย็น ต้องบ่ม เพื่อให้ด่างทําปฏิกิริยา
หมดก่อน แต่ถา้ คุณทําสูตรร้อน คุณจะบ่มหรือไม่บม่ ก็ได้ ขึน้ กับว่าได้ความ
แข็งของก้อนสบูต่ ามที่ตอ้ งการ

081-751-6886
KC Soap
สูตรสบูก่ ลุ่ม
เพิม่ ความชุ่มชืน้ 137
(MOISTURIZER)

081-751-6886
KC Soap
สูตรที่ 1
Aloe Vera gel
ส่วนผสม
1. นํา้ มันมะพร้าว 85 กรัม
2. นํา้ มันคาโนล่า 198 กรัม
3. นํา้ มันทานตะวัน 57 กรัม
5. เนือ้ ว่านหางจระเข้ป่ ั นละเอียด 57 กรัม
7. โซดาไฟ 280 กรัม 138
8. นํา้ มันหอมระเหย 280 กรัม
สบูส่ ตู รนีไ้ ด้นาํ ว่านหางจระเข้มาใช้ซงึ่ คือ หนึง่ ในสมุนไพรที่ถกู เรียกโดยชาว

อียิปต์โบราณว่า “พืชแห่งความเป็ นนิรนั ดร์” โดย สรรพคุณของว่านหาง
จระเข้ส ามารถคื น ความชุ่ม ชื น้ ให้กับ ผิ ว ได้ดี มาก และที่ ส าํ คัญ ไม่ทาํ ให้
ผิวรูส้ กึ เหนอะหนะหลังใช้งานด้วย ดังนัน้ สบูส่ ตู รนี ้ จะเหมาะมากกับคนที่มี
ผิวแห้งและผิวมัน

081-751-6886
KC Soap
Cocoa Butter & Almond
1. นํา้ มันแก่นปาล์ม 295 กรัม
2. นํา้ มันอัลมอนด์ 87 กรัม
4. โกโก้บตั เตอร์ 87 กรัม
6. โซดาไฟ 112 กรัม
7. นํา้ มันหอมระเหย (2%) 25 กรัม
139
ในสบู่สตู รนีม้ ีโกโก้บตั เตอร์ หรือไขมันที่ได้จากเมล็ดโกโก้ เป็ นที่รูจ้ กั ในแง่
ที่มีประโยชน์รอบด้านและมีคุณสมบัติให้ความชุ่มชืน้ ให้กับผิว อีกทัง้ ยัง
ช่วยฟื ้ นฟูผิวแห้งและผิวที่ไวต่อการกระตุน้ นอกจากนีแ้ ล้วโกโก้บตั เตอร์ยงั
มีวิตามิน E เป็ นองค์ประกอบซึง่ เป็ นสารแอนตีอ้ อกซิแดนท์ อีกด้วย และ
ยังมีนาํ้ มันอัลมอนด์ที่สามารถให้ความชุ่มชื น้ แก่ผิวทําให้ผิวไม่แห้งหรือ
ระคายเคือง

081-751-6886
KC Soap
Lanolin
3. นํา้ มันมะกอก 140 กรัม
4. นํา้ มันเมล็ดองุ่น 70 กรัม
5. Lanolin 3% (ไม่ทนต่อความร้อน) 21 กรัม
8. นํา้ มันหอมระเหย (2%) 22 กรัม 140
ในสูตรนีจ้ ะใช้ Lanolin ซึง่ เป็ นสารสกัดที่ได้จากขนแกะ ช่วยในการ ปกป้อง

และปรับสมดุลความชุ่มชืน้ ในผิวหนังเรา รวมไปถึงช่วยรักษาคอลลาเจนที่
ผิวหนังอีกด้วย รวมไปถึงนํา้ มันเมล็ดองุ่นที่ชว่ ยให้ผิวมีความยืดหยุน่ และ
นุม่ ลืน่ รวมไปถึงความชุม่ ชืน้ ได้ดี

081-751-6886
KC Soap
Natto gum
1. นํา้ มันถั่วเหลือง 280 กรัม
3. นํา้ มันงา 140 กรัม
7. นัตโตะกัม 3.5 กรัม
8. กลิน่ 141
สารสกัดจากถั่วนัตโตะ มีประสิทธิ ภาพในการให้ความชุ่มชืน้ ถึงผิวชัน้ ใน

ได้ดี เนื่องจากมีกรด พอลีกลูตามิก ที่เด่นในเรื่องการให้ความชุ่มชืน้ แก่
ผิวหนัง ดังนัน้ จึงเป็ นสารสกัดจากธรรมชาติที่เหมาะสําหรับนํามาให้ความ
ชุ่มชืน้ แก่ผิวหนังในสบูน่ นั้ เอง

081-751-6886
KC Soap
Jojoba oil & Green tea
3. นํา้ มันรําข้าว 115 กรัม
5. นํา้ มันโจโจบา 140 กรัม
6. นํา้ มันเมล็ดชา 50 กรัม
7. ผงชาเขียว 8 กรัม
8. นํา้ 287 กรัม 142

ในสูต รนี จ้ ะใช้น ํ้า มัน Jojoba เป็ น ตัว หลัก ในการให้ค วามชุ่ ม ชื น้ กับ ผิ ว
เนื่องมาจากนํา้ มัน Jojoba นัน้ มีโครงสร้างคล้ายกับนํา้ มันที่ร่างกายผลิต
ขึน้ ตามธรรมชาติ จึงสามารถให้ความชุ่มชืน้ กับผิวได้อย่างเป็ นธรรมชาติ
และที่สาํ คัญไม่อดุ ตันรูขมุ ขน และไม่ก่อให้เกิดอาการระคายเคือง และยังมี
นํา้ มันเมล็ดชาที่คณ ุ ค่าการบํารุ งสูง เทียบเท่าได้กบั นํา้ มันมะกอก จนได้รบั
สมญาว่าเป็ นนํา้ มันมะกอกแห่งทวีปเอเชีย

081-751-6886
KC Soap
Avocado & Cucumber
4. นํา้ มันอโวคาโด 140 กรัม
5. เนือ้ อโวคาโด (บดละเอียดและแยกกาก) 40 กรัม
6. นํา้ แตงกวา 170 กรัม
7. สารสกัดแตงกวา (3%) 7.5 กรัม
8. นํา้ 100 กรัม 143

ในสูตรนีจ้ ะมีนาํ้ มันและเนือ้ อโวคาโดเป็ นตัวหลักในการให้ความชุ่มชื น้

ด้วยความที่นาํ้ มันอโวคาโดเป็ นนํา้ มันที่ สามารถดูดซึมเข้าสู่ผิวหนังของ
มนุษย์ได้ดีมากเมื่อเทียบกับนํา้ มันชนิดอื่น รวมไปถึงผลอโวคาโดจะช่วย
บํารุงผิวที่แห้งกร้าน ให้กลับมาชุ่มชืน้ และเปล่งปลั่งได้ และยังมีนาํ้ แตงกวา
ที่อดุ มไปด้วยซิสติน และเมธิโอนิน ที่ทาํ ให้ผิวหนังมีความยืดหยุน่ อีกด้วย

081-751-6886
KC Soap
Oat & Cinnamon
4. นํา้ มันจมูกข้าว 70 กรัม
5. ข้าวโอ๊ต 7 กรัม
6. ผงซินนามอน 12 กรัม
ส่วนประกอบที่ทาํ หน้าที่หลักในการบํารุงในสูตรนี ้ คือ ข้าวโอ๊ต เนื่องจากใน

ข้าวโอ๊ตจะมีสารเบต้ากลูแคน ที่ให้ความชุ่มชืน้ ได้ดีอีกทัง้ ยังช่วยสมานแผล
รวมไปถึงสารอีกหลายกลุม่ ที่มีสว่ นช่วยในการลดการระคายเคือง และการ
อักเสบได้ รวมไปถึงยังมี ผงซินนามอน ที่ถกู นําใช้ในทางการแพทย์มากกว่า
พันปี และยังสามารถทําให้ผิวมีความนุ่มลื่นได้อีกด้วย แต่ถา้ ใช้ในรู ปของ
สารสกัดจะสามารถต้านอนุมลู อิสระได้ รวมไปถึงนํา้ มันจมูกข้าวที่มีความ
คล้ายคลึงกับนํา้ มันที่ผิวมนุษย์สร้างขึน้ เพื่อให้ความชุ่มชื่น ดังนัน้ จึงเหมาะ
กับการนําให้ความชุ่มชืน้

081-751-6886
KC Soap
Honey Yogurt
4. นํา้ มันข้าวโพด 210 กรัม
5. นม (แช่งแข็ง) 110 กรัม
6. โยเกิรต์ (แช่แข็ง) 120 กรัม
7. นํา้ ผึง้ 43 กรัม
8. นํา้ 20 กรัม 145

นํา้ ผึง้ และโยเกิรต์ เป็ นคู่หทู ี่ถกู นํามาใช้เป็ นส่วนประกอบของเครื่องสําอาง

หลายชนิด เนื่องมาจากในโยเกิรต์ จะมีไรโบฟลาวินหรือวิตามินบี 2 ที่ช่วย
สร้างความชุ่มชืน้ ให้กบั ผิวได้ดี และยังช่วยให้เซลล์ผิวฟื ้ นฟูอีกด้วย รวมไป
ถึ ง โปรตี น ชนิ ด ต่า งๆ ที่ ช่ ว ยทํา ให้ผิ ว แข็ ง แรง ในส่ว นของนํา้ ผึง้ นั้น จะมี
เอ็นไซม์ที่ง่ายต่อการซึมเขํา้ ไปในส่วนลึกของผิวหนังและให้ความชุ่มชืน้
จากภายใน

081-751-6886
KC Soap
Sodium PCA & Urea
4. Sodium PCA 0.5 – 10% 4 กรัม
5. Urea ใช้ได้ไม่เกิน 10% 2 กรัม
สารให้ค วามชุ่มชื น้ หลักในสูต รนี อ้ าจจะไม่ค่อ ยคุน้ เคยกัน แต่ Sodium 146
PCA และ Urea นัน้ นิยมนํามาใช้เพื่อเพิ่มความชุ่มชืน้ กับผิวมาก เนื่องจาก
สารทัง้ สอง เป็ นสารที่เกิ ดขึน้ ตามธรรมชาติภายในผิวมนุษย์ ซึ่งจะช่วย
สมดุลและเพิ่ มความชุ่ มชื ้นให้กับผิ ว รวมไปถึ งป้ องกันการสูญเสี ยความชุ่ มชื ้น
โดยไม่ก่อให้เกิดอาการระคายเคือง และไม่อดุ ตันรูขมุ ขน

081-751-6886
KC Soap
Mix Butter
4. เชียบัตเตอร์ 28 กรัม
6. แมนโก้บตั เตอร์ 14 กรัม
ในสูตรนีจ้ ะเป็ นการรวมนําเอาไตรกลีเซอไรด์ในกลุม่ ที่เป็ นไข มาใช้เป็ นสาร

ให้ความชุ่มชืน้ หลัก ซึง่ ทุกตัวจะเด่นในเรือ่ งของให้ความชุ่มชืน้ แก่ผิวหนังได้
อย่างดี และไขแต่ละชนิดยังอุดมไปด้วย วิตามิน ที่ช่วยให้บาํ รุงผิวได้ดี

081-751-6886
KC Soap
รักษาและป้ องกันสิว 148
(Anti-Acne)

081-751-6886
KC Soap
Salicylic BHA
4. Salicylic (ไม่เกิน 3%) 57 กรัม
149
ในสูตรนีจ้ ะใช้ Salicylic acid (กรดซาลิไซลิค) หรือ BHA (กรดเบต้า ไฮ
ดรอกซี) ซึ่งมีคณ
ุ สมบัติในการฆ่าเชือ้ โรคและละลายสิวอุดตันได้ดีมาเป็ น
สารสําคัญในการลดสิว

081-751-6886
KC Soap
Vit B รวม
5 . กลิน่ 15 กรัม
6 . วิตามินบี 5 0.5-2% 6 กรัม
7. วิตามินบี 6 0.5-3% 6 กรัม
8. วิตามินบี 12 2% 14 กรัม 150
ในสูตรวิตามินบีรวมนัน้ จะเป็ นการใช้วิตามินบี 6, บี 5 และ บี 12 โดยตัวที่

ทําหน้าที่ในการลดความมันบนผิวหน้าซึง่ เป็ นสาเหตุของสิวคือ วิตามินบี 6
ในส่ว นของวิ ต ามิ น บี 5 และวิ ต ามิ น บี 12 จะช่ ว ยในการลดการอัก เสบ
ลดรอยแดง และกักเก็บความชุ่มชืน้ ซึง่ เหมาะในการใช้รว่ มกับวิตามินบี 6

081-751-6886
KC Soap
Papaya
7. Papain (1-5%) 25 กรัม
151
สบู่สตู รมะละกอ เป็ นสูตรที่นิยมตลอดการ จะขึน้ ชื่อในเรื่องของการลดสิว
และเพิ่ ม ความกระจ่ า งใสกับ ผิ ว เนื่ อ งมากเอ็ น ไซม์ Papain ที่ มี อ ยู่ใ น
มะละกอ ซึง่ จะทําให้ผิวหนังผลัดเซลล์ใหม่ได้เร็วขึน้

081-751-6886
KC Soap
Pineapple
2. นํา้ มันละหุง่ 35 กรัม 3
4. นํา้ สับปะรด 270 กรัม
5. สารสกัดสับปะรด 2-3% 20 กรัม
สารสกัดสําคัญที่จะช่วยลดสิวได้ในสูตรนีค้ ือ สารสกัดจากสับปะรด ซึ่งมี 152

เอนไซม์โบรมี เลน ที่ ช่ วยลดความมั นบนใบหน้า และช่ วยทําความสะอาดผิ ว
กระชับรู ขุมขน รวมไปถึงลบเลือนริว้ รอย และยังมีวิตามิน C ที่ช่วยต้าน
อนุมลู อิสระ

081-751-6886
KC Soap
Sugar cane
7. สารสกัดจากอ้อย 3% 20 กรัม
153
สารสกัดจากอ้อย มีสารสําคัญ Polisocanol อยู่ มีคณ ุ สมบัติในลดการหลั่ง
นํา้ มันของต่อมไขมันลง และช่วยฆ่าเชือ้ ที่เป็ นต้นเหตุของสิวได้

081-751-6886
KC Soap
ชะเอมเทศ
6. ชะเอมเทศสกัด 0.5 – 1 % 1 กรัม
ชะเอมเทศ เป็ นสมุ น ไพรที่ เ หมาะกั บ การรัก ษาสิ ว เนื่ อ งจาก มี ส าร 154
Licochalcone A ที่มีคณ
ุ สมบัติลดอาการอักเสบของผิว ลดรอยแดงจากสิว
และลดความมันของผิว ที่เป็ นหนึง่ ในต้นเหตุของการเกิดสิวได้

081-751-6886
KC Soap
ถั่วเขียว
6. ผงถั่วเขียว 2% 14 กรัม
ตามตําราแพทย์ แผนไทยและจีน ต่างบอกกันเป็ นเสียงเดียวกันว่าถั่วเขียว 155

นัน้ เป็ นสมุนไพรฤทธิ์เย็นซึ่งสามารถขับสารพิษและบรรเทาอาการอักเสบ
ของผิวหนังได้และรวมไปถึงการป้องกันการเกิดสิวได้ เนื่องจากถั่วเขียวมี
ปริม าณโปรตี น ที่ สูง เมื่ อ เที ย บกับ ถั่ว ชนิ ด อื่ น จึ ง มี ส่ว นช่ ว ยในการทํา ให้
ผิวหนังแข็งแรง

081-751-6886
KC Soap
Charcoal
7. ผงถ่าน 25 กรัม
156
ในสูตรนีจ้ ะไม่ใช้สารสําคัญที่เป็ นกรดหรือเร่งให้เกิดการผลัดเซลล์ผิวแต่จะ
ใช้ผงถ่าน ที่มีความสามารถในการดูดซับสิง่ สกปรกและความมันส่วนเกิน
จากผิวได้ดี ซึง่ เป็ นการป้องกันการเกิดสิวได้เหมาะสําหรับคนที่ผิวแพ้ง่าย
หรือผิวบางเป็ นพิเศษ

081-751-6886
KC Soap
Lactic acid
7. กรดแลคติก 5% 35 กรัม
157
กรดแลคติค จัดเป็ นกรดในกลุม่ แอลฟาไฮดรอกซี (AHA) ที่สามารถพบได้
ในนม ซึ่งมีคุณสมบัติในการผลัดเซลล์ผิวที่ตายแล้ว โดยไม่ก่อให้เกิดการ
ระคายเคืองและยังคงความชุ่มชืน้ ไว้ อีกทัง้ ยังช่วยในการลดการอุดตันของ
สิง่ สกปรกในรูขมุ ขน ซึง่ เป็ นสาเหตุของการเกิดสิว

081-751-6886
KC Soap
Tea tree oil & Cinnamon powder
7. นํา้ มันทีทรี 0.5% 3.5 กรัม
8. ผงซินนามอน 14 กรัม 158
นํา้ มันทีทรี คือ นํา้ มันที่สกัดได้จากต้นทีทรี เป็ นพืชพืน้ เมืองของประเทศ

ออสเตรเลีย ซึ่ง จะมี คุณ สมบัติ ใ นการฆ่า เชื อ้ โรคที่ เ ป็ น ต้น เหตุข องการ
เกิดสิว ช่วยลดการอักเสบของสิวและยังช่วยลดการอุดตันบริเวณรู ขมุ ขน
อี ก ด้ว ย นอกจากนั้น ยัง มี ผ งซิ น นามอนที่ เ ด่ น ในเรื่ อ งของการฆ่ า เชื ้อ
แบคทีเรีย ซึง่ เหมาะกับการใช้คกู่ บั นํา้ มันทีทรีเพื่อแก้ปัญหาสิวบนใบหน้า

081-751-6886
KC Soap
สบูส่ ูตรกลุ่ม
ผิวกระจ่างใส 159
(WHITENING)

081-751-6886
KC Soap
Kojic Acid
2. นํา้ มันเมล็ดชา 224 กรัม
5. สารสกัดกรดโกจิก 15 กรัม
6. นํา้ มันหอมละเหยต้นชา 10 กรัม
สบู่สตู รนีเ้ ป็ นสบู่สตู รที่เน้นการออกฤทธิ์ช่วยลดการสร้างเม็ดสี ช่วยให้ผิว 160

ไม่ คลํ้าซึ่ งเป็ นคุณสมบัติ ของกรดโคจิ กและได้ความชุ่ มชื ้นจากนํ้ามันเมล็ ดชา
และจะรู ส้ กึ ผ่อนคลายจากนํา้ มันหอมละเหยต้นชาที่มีฤทธิ์บรรเทาอาการ
ผื่นคัน ผื่นแดง การระคายเคืองทํางผิวหนังได้เป็ นอย่างดี

081-751-6886
KC Soap
Arbutin white
4. เชียร์บตั เตอร์ 75 กรัม
7. อัลฟ่ า อาร์บตู ิน (ห้ามใช้เกิน 2%) 10 กรัม
8. นํา้ มันหอมละเหยโรสแมรี่ 5 กรัม
9. นํา้ มันหอมละเหยกํายาน 5 กรัม 161
10. นํำามั
้ นหอมระเหยสะระแหน่ 5 กรัม
สบู่สตู รนีเ้ ป็ นสบู่ผิวขาวที่เน้นการทํางานของอัลฟ่ า อาร์บตู ิน โดยจะเข้าไป

ยับยัง้ การสร้างเม็ดสีผิว และให้ความชุ่มชื น้ สูงจากตัวนํา้ มันโดยเฉพาะ
เชี ยร์บัตเตอร์ ผนวกกับกลิ่นที่เป็ นการผสมผสานของนํา้ มันหอมละเหย
ทั้ง 3 ชนิ ด ที่ ใ ห้ค วามหอมแบบอโลม่ า และมี คุ ณ สมบั ติ ใ นการยับ ยั้ง
เชือ้ แบคทีเรียที่เป็ นสาเหตุแห่งการเกิดสิว ทําให้สบู่สตู รนีน้ อกจากจะให้
ความขาวแล้วยังให้ความรูส้ กึ ผ่อนคลายสบายผิวเมื่อใช้งานด้วย

081-751-6886
KC Soap
ผลัดเซลล์ผิว
6. กรดซาลิไซลิก (อย. ห้ามใช้เกิน 2%) 10 กรัม
7. นํา้ มันหอมละเหยลาเวนเดอร์ 10 กรัม
8. นํา้ มันหอมละเหยมะนาว 5 กรัม
162
สบู่ สูตรนี ้เป็ นสบู่ที่ เน้นการผลัดเซลล์ผิ วที่ ได้จากกรดซาลิ ไซลิ ก ช่ วยลบเลื อ น
รอยด่างดําต่างๆ และเป็ นสบู่ที่ให้คา่ ความสะอาดสูงในขณะเดียวกันก็ให้
ความชุ่มชืน้ สูงเช่นเดียวกันจึงสามารถควบคุมความมันบนผิวหน้าได้ดว้ ย
และกลิ่นที่ได้จะทําให้รูส้ กึ สดชื่นผ่อนคลายเหมาะกับการใช้งานหลังจากที่
ออกกําลังกายเสียเหงื่อมาเป็ นอย่างยิ่ง

081-751-6886
KC Soap
Double white
3. นํา้ มันระหุง่ 50 กรัม
6. วิตามิน บี 3 (เป็ นผงให้ละลายนํา้ ก่อน) 5 กรัม
7. N-Acetyl glucosamine (เป็ นผงให้ละลายนํา้ ก่อน) 5 กรัม
8. นํา้ มันหอมละเหยส้ม 15 กรัม
163
สบู่สตู รดับเบิล้ กระจ่างใสเนื่องจากใส่สารที่ให้ความขาวกระจ่างใส 2 ตัว
ที่ปกติก็ให้ความขาวอยู่แล้วแต่เมื่อใส่พร้อมกัน 2 ตัว จะทํางานเสริมกัน
เป็ นอย่างดีแล้วนํา้ มันที่ใช้จะให้ทงั้ ความสะอาด ความชุ่มชืน้ และฟองใน
ปริมาณมาก และกลิ่นส้มที่ให้ความหอมหวานละมุนมีฤทธิ์ ช่วยฆ่าเชื อ้
แบคทีเรียจะทํารูส้ กึ ดีมากเมื่อใช้งาน

081-751-6886
KC Soap
กลูต้าไทโอน
7. L-Glutathione Reduced 15 กรัม (เป็ นผงให้ละลายนํา้ ก่อน)
8. นํา้ มันหอมละเหยมะกรูด 5 กรัม
9. นํา้ มันหอมละเหยพิมเสน 5 กรัม 164
10. นํา้ มันหอมละเหยกระดังงา 5 กรัม
สบู่สตู รนีเ้ ป็ นสูตรที่ได้รบั ความนิยมมากตัวหนี่งจากสารสกัดกลูตา้ ไทโอน

ที่มีฤทธิ์ยบั ยัง้ การผลิตของเม็ดสีผิว และตัวนํา้ มันจะเน้นที่ความชุ่มชืน้ เป็ น
หลักและลดการละคายเคืองด้วยกลิ่นทัง้ 3 ตัว และให้ความรู ส้ กึ หนักแน่น
เวลาใช้งาน

081-751-6886
KC Soap
มังคุดนํา้ ผึง้
1. ไขวัว 250 กรัม
3. นํา้ มันงา 100 กรัม
6. ผงสมุนไพรมังคุด 3 กรัม
8. นํา้ มันหอมละเหยหญ้าแฝก 4 กรัม
9. นํา้ มันหอมละเหยลาเวนเดอร์ 4 กรัม 165
10. นํา้ มันหอมละเหยกํายาน 2 กรัม
สบู่ สูตรนี ้จะเน้นความกระจ่ างใสจากสมุ นไพรธรรมชาติ มังคุ ดให้ความชุ่ มชื ้ น

สูงมากจากนํา้ ผึง้ และนํา้ มันทัง้ 3 ตัว และให้ความรู ส้ ึกเป็ นธรรมชาติจาก
กลิ่นหญ้าแฝก (กลิ่นจะเหมือนหญ้าตัดใหม่ๆ หอมมาก) ตัดด้วยความ
เป็ นอโรมาของกลิน่ ลาเวนอร์และกํายานทําให้รูส้ กึ สบาย

081-751-6886
KC Soap
ทานาคา
3. นํา้ มันโจโจบาร์ 50 กรัม
4. นํา้ มันอโวกาโด 75 กรัม
7. ผงสมุนไพรทานาคา 3 กรัม
8. นํา้ มันหอมละเหยลาเวนเดอร์ 8 กรัม
9. นํา้ มันหอมละเหยซีดาร์วดู 4 กรัม 166
10. นํา้ มันหอมละเหยส้มป่ า 4 กรัม
11. นํา้ มันหอมละเหยกระดังงา 2 กรัม
สบู่สูต รนี จ้ ะเน้น ความกระจ่ า งใสจากสมุน ไพรธรรมชาติ คื อ ทานาคา

อาจจะไม่กระจ่างใสในเร็ววันแต่เมื่อใช้ไปนานๆ ผิวก็จะค่อยๆ กระจ่างใส
ขึน้ และให้ความชุ่มชืน้ สูงจากนํา้ มัน และกลิ่นที่ใช้ถึง 4 ตัวผสมกันที่จะให้
ความรูส้ กึ ตื่นเต้นเร่าร้อนเวลาใช้

081-751-6886
KC Soap
สครับผลัดเซลล์ผิว
5. ผงสคลับผิววอลนัท 3 กรัม
6. กลิน่ ยูคาลิปตัส 15 กรัม
สบู่ส ครับ ผิ ว จากผงสครับ วอลนัท ช่ ว ยขจัด เซลล์ผิ วที่ ตายแล้วทําให้ผิว

กระจ่างใสขึน้ อย่างเป็ นธรรมชาติ ด้วยนํา้ มันทัง้ สองชนิดที่เน้นเรือ่ งของการ 167
ทําความสะอาดผิวกายและกลิ่นยูคาลิปตัสที่ช่วยให้ทางเดินหายใจโล่งขึน้
เมื่อใช้สบูน่ แี ้ ล้วจะรูส้ กึ สะอาดผิวกายและสดชื่นมาก

081-751-6886
KC Soap
นมแพะนํา้ ผึง้
3. นํา้ มันเมล็ดแอปริคอต 250 กรัม
4. นํา้ มันอาร์แกน 50 กรัม
6. นมแพะ 190 กรัม
8. กลิน่ นมข้าว 15 กรัม
168
สบู่เน้นการบํารุ งผิวจากนมแพะช่วยให้ผิวกระจ่างใสขึน้ เมื่อใช้เป็ นระยะ
เวลานานและมีนาํ้ ผึง้ และนํา้ มันอาร์แกนที่ให้ความชุ่มชืน้ สูงและช่วยยับยัง้
แบคทีเรียแล้วให้ความรูส้ กึ หอมหวานจากกลิน่ นมข้าว

081-751-6886
KC Soap
คอมโบสมุนไพร
5. นํา้ มันจมูกข้าว 50 กรัม
8. รังไหม (ละลายกับด่าง) 2 รัง 169
9. ผงสมุนไพรแตงกวา 1 กรัม
10. ผงสมุนไพรว่านนางคํา 0.5 กรัม
11. ผงสมุนไพรขมิน้ 0.5 กรัม
12. ผงสมุนไพร ไพร 0.5 กรัม
13. นํา้ มันหอมละเหยโรสแมรี่ 5.4 กรัม
14. นํา้ มันหอมละเหยทรีที 3 กรัม
15. นํา้ มันหอมละเหยเจอเรเนียม 2.5 กรัม
16. นํา้ มันหอมละเหยสะระแหน่ 1.8 กรัม
17. นํา้ มันหอมละเหยยูคาลิปตัส 1.2 กรัม

081-751-6886
KC Soap
18. นํา้ มันหอมละเหยลาเวนเดอร์ 1.2 กรัม
สบู่สตู รรวมสมุนไพรที่เน้นความกระจ่างใสจากการทํางานร่วมกันกับ ว่าน

นางคํา ขมิน้ และไพรซึ่งหากใช้มากเกินไปอาจทําให้แสบร้อนได้ (หากใช้
แล้วแสบผิวให้ลดปริมาณการใช้ลง) และแตงกวากับนํา้ มันที่เน้นความ
ชุ่มชื น้ และสูตรรวมนํา้ มันหอมละเหยทัง้ หมดที่เมื่อนํามารวมกันแล้วจะ
สามารถบรรเทาอาการปวดหัวได้ทาํ ให้นอนหลับสบายขึน้
170

081-751-6886
KC Soap
ต่อตํา้ นริว้ รอย 171
(ANTI AGING)

081-751-6886
KC Soap
Organic Anti-Aging
5. เชียร์บตั เตอร์ 3 กรัม(superfat)
6. นํา้ มันโจโจบาร์ 3 กรัม(superfat)
7. นํา้ มันมะพร้าว 3 กรัม(superfat)
8. นํา้ มันหอมละเหย/กลิน่ 16 กรัม 172
สูตรนีจ้ ะเน้นหนักไปที่การต่อต้านริว้ รอยจากจากธรรมชาติของนํา้ มันเอง

โดยนํา้ มันที่สร้างเนือ้ สบูก่ ็ให้คา่ ความชุ่มชืน้ สูงอยูแ่ ล้วผนวกกับนํา้ มัน อีก 3
ตัวที่ใช้เป็ น superfat ใส่ตามไปทีหลังซึง่ เป็ นนํา้ มันที่มีคา่ วิตามินอีสงู จึงทํา
ให้ผิวหนังยังคงความชุ่มชืน้ อมนํา้ และเต่งตึง สูตรนีเ้ หมาะกับคนที่ผิวแห้ง
มากๆ และคนมีอายุที่ผิวหนังขาดนํา้ เริม่ มีอาการหย่อนคล้อย

081-751-6886
KC Soap
Avena sativa
1. นํา้ มันคาโนโนล่า 400 กรัม
5. นํา้ มันจมูกข้าว 5 กรัม(superfat)
6. นํา้ มันอาร์แกน 5 กรัม(superfat)
7. สารสกัด (ข้าว) โอ๊ต 10 กรัม
8. ผงข้าวโอ๊ต 5 กรัม 173
9. นํา้ มันหอมละเหย/กลิน่ 16 กรัม
สูตรนีจ้ ะเน้นความชุ่มชืน้ เหมือนกับสูตรที่ 1 แต่จะให้ฟองและความสะอาด

มากขึน้ ช่วยควบคุมความมันบนผิวหน้าได้และตัวสารสกัดจากข้าวโอ๊ตก็มี
คุณสมบัติบาํ รุงผิวและอมนํา้ ช่วยให้ผิวดูเต่งตึงอ่อนเยาว์

081-751-6886
KC Soap
VIT E
2. นํา้ มันอโวกาโด 150 กรัม
4. นํา้ มันวอลนัท 140 กรัม
5. ขีผ้ งึ ้ 100 กรัม
8. วิตามินอี 15 กรัม 174
สบู่สูต รวิ ต ามิ น อี ที่ มี ส่ว นช่ ว ยในการลบเลือ นริว้ รอยแล้ว ส่วนผสมของ
นํ้า มั น ที่ จ ะเสริ ม ความสามารถของวิ ต ามิ น อี ให้ ท ํา งานอย่ า งเต็ ม
ประสิทธิ ภาพเหมาะมากกับคนที่มีผิวแห้ง ริว้ รอย จดด่างดํา และมีขีผ้ งึ ้ ที่
ช่วยเก็บความชุ่มชืน้ ของผิวหนังให้ยงั คงเต่งตึง

081-751-6886
KC Soap
Aleppo
1. นํา้ มันลอเรล 350 กรัม
สบูส่ ตู รโบราณที่ตงั้ ชื่อตามชื่อเมืองอเลปโปประเทสซีเรีย ที่ใช้สว่ นผสมหลัก

เป็ นนํา้ มันลอเรลที่ให้กลิ่นหอมสดชื่นแล้วความสะอาดอย่างลํา้ ลึกแถม
ยัง ให้ค วามชุ่ม ชื น้ สูง ด้ว ย ทํา ให้ผิ ว ได้ร บั ความชุ่ม ชื น้ ช่ ว ยชะลอริว้ รอย 175
ก่อนวัยอันควรเหมาะกับคนที่มีผิวมันและรูขมุ ขนกว้าง

081-751-6886
KC Soap
นมลํา
2. โซดําไฟ 64 กรัม
3. นมลํา 190 กรัม
สบู่สตู รโบราณอีกหนึง่ สูตรที่ใช้นมลําผสมกับนํา้ มันมะกอกช่วยต้านอนุมลู

อิสระ ช่วยควบคุมความชุ่มชืน้ ของผิว เพิ่มสารอาหารให้กบั ผิวที่แห้งกร้าน
ลดอาการระคายเคืองผิว เพิ่มความกระชับ ยืดหยุ่นให้กบั ผิว รักษาสมดุล
ของนํา้ และไขมันในชัน้ ผิวเหมาะกับทุกสภาพผิว 176

081-751-6886
KC Soap
Coffee
2. นํา้ มันเม็ดกาแฟ 200 กรัม
7. ผงสมุนไพรกาแฟ 2.5 กรัม
8. สารสกัดกาแฟ 15 กรัม 177
9. กลิน่ กาแฟ 15 กรัม
สบูส่ ตู รนีจ้ ะเน้นการเร่งสลายเซลลูไลท์ และไขมันส่วนเกินจากสารสกัด

กาแฟ และนํา้ มันเม็ดกาแฟ และเพิ่มความเป็ นกาแฟเข้าไปด้วยผงกาแฟ
และกลิน่ กาแฟ ทําให้นา่ ใช้ยิ่งขึน้ สบูส่ ตู รนีเ้ ป็ นสูตรที่คอ่ นข้างได้รบั ความ
นิยมในกลุม่ คนรักกาแฟเป็ นอย่างมาก

081-751-6886
KC Soap
GABA Natural
7. สารสกัดกาบา 15 กรัม
8. กลิน่ 15 กรัม 178
สบู่สตู รชะลอริว้ รอยก่อนวัยอันควรและปกป้องการเสื่อมของเซลล์ผิวจาก

สารกาบาที่ได้มาจากการสกัดส่วนของจมูกข้าว และสารออไรซาซาติวา
จากนํา้ มันรําข้าวที่ช่วยต้านอนุมลู อิสระ

081-751-6886
KC Soap
Salmon
3. นํา้ มันปลาแซลมอน 100 กรัม
สบู่สูตรช่วยบํารุ งขนและผิวหนัง และลดอาการอักเสบของผิวหนัง จาก 179

นํา้ มันปลาแซลมอน และยังช่วยให้เซลล์ผิวทํางานหนักน้อยลง ซึ่งเป็ นหนึง่
ในสาเหตุแห่งริว้ รอยก่อนวันอันควร

081-751-6886
KC Soap
นํา้ มันม้า
1. นํา้ มันม้า 250 กรัม
3. นํา้ มันเมล็ดแฟลกซ์ 100 กรัม
สบู่สตู รนีค้ นทําสบู่หลายคนถือว่าเป็ นสูตรที่ทรงพลังมากด้านการเยียวยา 180

ริว้ รอยต่า ๆ เพราะมีนาํ้ มันจากม้า ซึ่งเป็ นนํา้ มันที่มีความชุ่มชื น้ สูงมาก
จริงๆ หลายคนบอกว่า แค่เอานํา้ มันม้ามาทาตามผิวหนัง ตามรอยแตกงา
ต่างๆ ก็สามารถลดเลือนริว้ รอยเหล่านีไ้ ด้แล้ว

081-751-6886
KC Soap
THE REAR
1. นํา้ มันโบราจ 75 กรัม
2. นํา้ มันถั่ว Kukui 65 กรัม
3. นํา้ มันนกอีมู 50 กรัม
4. นํา้ มันเบาบับ 85 กรัม
5. นํา้ มันเมล็ดบาบาสสุ 60 กรัม
6. นํา้ มันอะบิสสิเนียน 90 กรัม
7. นํา้ มันซีบคั ธอร์น 75 กรัม
9. นํา้ 190 กรัม 181
10. นํา้ มันหอมละเหยสน 5 กรัม
11. นํา้ มันหอมละเหยคาโมมาย 0.3 กรัม
สบู่สตู รนีแ้ ถมให้แค่เฉพาะหนังสือเล่มนีเ้ ท่านัน้ เพราะเป็ นสูตรรวมนํา้ มัน

หายากจากแหล่งต่างๆ ทั่วโลก แต่ก็สามารถหาซือ้ ได้ในประเทศนํา้ มัน
ทุกตัวล้วนแต่อดุ มไปด้วยวิตามินต่างๆ และสารสําคัญที่ทรงคุณประโยชน์
ช่วยต้านอนุมลู อิสระ ลบเลือนริว้ รอย กระชับผิว บรรเทาอาการโรคผิวหนัง
ต่างๆ ตบท้ายด้วยกลิน่ หอมสดชื่นของนํา้ มันหอมละเหย
สนและคาโมมายที่จะทําให้กลิน่ หอมสดชื่นและติดทนนานกว่า 24 ชั่วโมง
เลยทีเดียว

081-751-6886
KC Soap
สบูก่ ลุ่มอืน่ ๆ 182
(ETC)

081-751-6886
KC Soap
Laundry soap
3. ด่างโซดาไฟ 91 กรัม
4. กลิน่
สบูซ่ กั ผ้าสูตรนีจ้ ะใช้นาํ้ มันแข็งที่ให้คา่ การชําระสูงมาเป็ นองค์ประกอบหลัก

และไม่มีการเติมสารเพิ่มฟองลงไปดังนัน้ จะไม่เกิ ดการระคายเคืองที่มือ
หลังซักผ้า ในบางท่านจะนิยมนําเบคกิง้ โซดามาใช้ร่วมเพื่อการทําความ
183
สะอาดที่ ดี ขึ น้ โดยใส่ในปริมาณ 2ส่วน ต่ อสบู่ซักผ้า 1ส่วน สามารถนําก้ อ นสบู่
มาฝนให้เป็ นชิน้ เล็กๆ เพื่อสะดวกต่อการใช้งาน

081-751-6886
KC Soap
Natural Shampoo bar
3. นํา้ มันเมล็ดดอกคําฝอย 70 กรัม
5. นํา้ มันแมคคาเดเมีย 55 กรัม
ในสูตรแชมพูกอ้ นนีจ้ ะใช้นาํ้ มันที่สรรพคุณในการบํารุ งเส้นผมได้อย่างดี

ดังนั้น จะไม่ ท ําให้หนังศรี ษะแห้งหลังใช้งาน และเนื่ องจากไม่ ได้มี การเติ มสาร
จําพวกสารซิลโิ คนลงไป อาจทําให้เส้นผมติดกันได้หลังใช้งาน

081-751-6886
KC Soap
Syndet shampoo bar
1. Sodium cocoyl isethionate 400 กรัม
2. Sodium coco sulfate 300 กรัม
3. เชีย บัตเตอร์ 20 กรัม
4. Cocobetain 150 กรัม
5. วิตามินบี 5 15 กรัม
6. โกโก้บตั เตอร์ หรือ ไขผึง้ 20 กรัม
7. ซิทิลแอลกอฮอ 45 กรัม
8. สเตียริก 5 กรัม 185
9. BTMS-50 25 กรัม
10. นํา้ หอม 20 กรัม
ในสูตรนีเ้ หมาะสําหรับท่านที่ไม่ชอบอาการเส้นผมติดกันหลังการสระผม
จากสูตรแชมพูกอ้ น ซึ่งสูตรนีจ้ ะไม่ใช่สบู่นาํ้ มันแต่จะเป็ นการนําสารเพิ่ม
ฟองที่มีความอ่อนโยน และเหมาะแก่การใช้กับเส้นผมและรวมถึงสารที่
ช่วยให้เส้นผมไม่พนั กันหลังใช้งานมาขึน้ รูปให้เป็ นก้อน

081-751-6886
KC Soap
Dog soap
8. นํา้ ส้มสายชู หรือนํา้ มะนาว 16 กรัม 186
เนื่องจากผิวหนังของสุนขั มีความเป็ นด่างที่สงู กว่าคนเรามาก ดังนัน้ จึงต้อง

มีการเติมส่วนผสมที่มีความเป็ นกรดลงไปเพื่อให้ความเป็ นด่างของก้อนสบู่
ลดลงจากปรกติ

081-751-6886
KC Soap
Syndet bar
1. Sodium Laureth sulfate 400 กรัม
2. Sodium coco sulfate 300 กรัม
3. เชีย บัตเตอร์ 20 กรัม
4. Cocamidopropyl betain 150 กรัม
5. นํา้ มัน Superfat 15 กรัม
6. โกโก้บตั เตอร์ หรือ ไขผึง้ 20 กรัม
7. ซิทิลแอลกอฮอ 45 กรัม
8. สเตียริก 5 กรัม 187
9. นํา้ หอม 20 กรัม
สบูก่ อ้ นสูตรนีเ้ หมาะสําหรับคนที่ตอ้ งการฟองในรูปแบบที่มีลกู เล่นแตกต่าง

จากสบู่นาํ้ มันทั่วไป เช่น ฟองวิป หรือฟองโฟม เนื่องจากสูตรนีไ้ ม่ใช่สตู ร
นํา้ มันแต่จะเป็ นการนําสารเพิ่มฟองชนิดต่างๆ มาขึน้ รู ปให้เป็ นก้อน ทัง้ นี ้
สารเพิ่มฟองที่เลือกใช้ในสูตรจะเป็ นสารเพิ่มฟองที่มีความอ่อนโยนและมี
ลักษณะฟองที่หนา

081-751-6886
KC Soap
ก้อนครีมนวด (ไม่ใช่สบู่)
1. เชียบัตเตอร์ 57 กรัม
3. ไขผึง้ 30 กรัม
5. นํา้ มันอาร์แกน 15 กรัม
6. นํา้ มันอโวคาโด 15 กรัม
7. นํา้ มันหอมระเหย 1.5 กรัม
188
ครีมนวดก้อนนีจ้ ะไม่มีองค์ประกอบของสารชําระล้างอยูใ่ ดๆ ดังนัน้ ใช้เพื่อ
การบํารุ งเท่านัน้ ซึ่งจะเป็ นการนํานํา้ มันหรือไขที่สรรพคุณในการบํา รุ ง
เส้นผมมาอยู่ดว้ ยกัน แนะนําให้ใช้หลังจากที่สระผมเสร็จ โดยการถูบน
ฝ่ ามือแล้วจึงนําไปนวดบริเวณเส้นผม แล้วจึงใช้ผา้ ขนหนูซับผมให้แห้ง
สามารถเติมสารเพิ่มฟองลงไปเพื่อให้สามารถล้างออกได้ในกรณีที่รูส้ กึ ว่ามี
ความมันเกินไป

081-751-6886
KC Soap
ก้อนโลชั่น (ไม่ใช่สบู่)
3. ไขผึง้ 115 กรัม
5. วิตามินอี 7 กรัม
สูตรนีเ้ ป็ นอีกหนึ่งสูตรที่ไม่ใช่สบู่ แต่เหมาะที่จะนํามาใช้บาํ รุ งหลังจากที่ใช้

สบู่นาํ้ มันเพื่มเพิ่มความชุ่มชืน้ หลังใช้สบู่กอ้ น ซึ่งจะเป็ นการนํานํา้ มันที่มี 189
สรรพคุณด้านการบํารุงผิวที่สงู มาอยูด่ ว้ ยกัน แล้วขึน้ รูปให้เป็ นก้อน

081-751-6886
KC Soap
Menthol
6. เมนทอล (1%) 7 กรัม
สบู่สตู รนีม้ ีการเติม เมนทอล ซึ่งผลิตจากนํา้ มันที่ได้จากพืช เช่น สะระแหน่ 190

โดยจะให้ความรู ส้ ึกเย็นสดชื่นกับผิวและมีฤทธิ์ ระงับแบคทีเรียรวมไปถึง
ผ่อนคลายกล้ามเนือ้ อีกด้วย

081-751-6886
KC Soap
สูตรดับกลิ่นตัวฆ่าเชือ้ แบคทีเรีย
7. ไตรโคลซาน 2 กรัม
191
ในสูตรนีจ้ ะใช้ไตรโคลซาน ซึง่ เป็ นสารที่มีคณ
ุ สมบัติในการฆ่าเชือ้ แบคทีเรีย
ที่เป็ นต้นเหตุของกลิน่ ตัวได้ดี

081-751-6886
KC Soap
สบู่โกนหนวด
2. นํา้ มันพร้าว 170 กรัม
7. ดินเบนโทไนท์ 15 กรัม
192
สบู่โกนหนวดสูตรนีจ้ ะใช้ดินเบนโทไนท์ ซึ่งจะทําให้ผิวมีความลื่นมากขึน้
เพื่ อให้ง่ ายต่ อการโกน และยังมี น ํ้ามันละหุ่งเพื่ อเพิ่ มฟองและยังคงความชุ่มชื ้น
แก่ผิวหนังหลังการโกน รวมถึงนํา้ มันอัลมอนด์ที่ทาํ ให้ผิวกระชับและไม่
ระคายเคือง

081-751-6886

Downloadfile 6

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Downloadfile 6

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

KC Soap

คอร์สสบูก่ อ้ น (Oil Soap) สร้างอาชีพ by อาจารย์ไก่ และอาจารย์โก้

กนก สมดี (ก.ไก่) Line ID : kanoksomdee Tel : 084-546-4296,

นํา้ ผึง้ ลงไป แรกเห็นก็ไม่ได้คิดอะไรก็แค่สบู่ธรรมดาก้อนหนึ่งกลิ่นก็ไม่ได้

กนก สมดี (ก.ไก่) Line ID : kanoksomdee Tel : 084-546-4296,

กนก สมดี (ก.ไก่) Line ID : kanoksomdee Tel : 084-546-4296,

สบู่ที่ ถูก ต้อ ง จึ ง ได้ท าํ การรวบรวมความรู ้ รู ป แบบและวิ ธี ก ารที่ จ ํา เป็ น

เนือ้ หาในอีบ๊คุ เล่มนีจ้ ะเป็ นเนือ้ หากึ่งวิชาการที่ผแู้ ต่งพยายามสือ่

กนก สมดี (ก.ไก่) Line ID : kanoksomdee Tel : 084-546-4296,

อีบุ๊คเล่มนีเ้ หมาะกับผูท้ ี่สนใจศึกษาการทําสบู่อย่างเป็ นระบบ

กนก สมดี (ก.ไก่) Line ID : kanoksomdee Tel : 084-546-4296,

บทที่ 2 วิเคราะห์วตั ถุดิบ…………….…………..…………… 43

กนก สมดี (ก.ไก่) Line ID : kanoksomdee Tel : 084-546-4296,

2. กรดไขมันอิ่มตัว (Saturated fatty acid) ………… 44

กนก สมดี (ก.ไก่) Line ID : kanoksomdee Tel : 084-546-4296,

บทที่ 3 การคํานวณสูตรสบู… ่ ..………..………….................. 91

บทที่ 4 การทําสบู่………………………….......................…… 105

กนก สมดี (ก.ไก่) Line ID : kanoksomdee Tel : 084-546-4296,

6. เทรส (TRACE) …………..........…………...........… 125

สูตรสบู่กลุ่มรักษาและป้ องกันสิว (ANTI-ACNE) 148

กนก สมดี (ก.ไก่) Line ID : kanoksomdee Tel : 084-546-4296,

สบู่สูตรกลุ่มผิวกระจํ่างใส (WHITENING) 159

กนก สมดี (ก.ไก่) Line ID : kanoksomdee Tel : 084-546-4296,

สูตรสบู่กลุ่มต่อต้านริว้ รอย (ANTI-AGING) 171

กนก สมดี (ก.ไก่) Line ID : kanoksomdee Tel : 084-546-4296,

กนก สมดี (ก.ไก่) Line ID : kanoksomdee Tel : 084-546-4296,

1.สบู่ (ใช้กรดไขมัน + ด่าง)

2.สารชําระล้าง (ไม่ใช้กรดไขมัน + ด่าง)

ในสบูจ่ ะแบ่งได้อีก 2 ชนิด คือ สบูน่ าํ้ มันและสบูห่ ลอมเทหรือสบู่

กนก สมดี (ก.ไก่) Line ID : kanoksomdee Tel : 084-546-4296,

สบู่ เ หลว เป็ นการใช้ด่ า งคลี ห รื อ โพแทสเซี ย มไฮดรอกไซด์

สบู่เหลวเป็ นที่นิยมมากในท้องตลาดพอๆกับสบู่กอ้ น ซึ่งสบู่ทงั้ 2 15

กนก สมดี (ก.ไก่) Line ID : kanoksomdee Tel : 084-546-4296,

สบู่ก ลีเ ซอรีน มี ค วามแตกต่า งทางกายภาพต่างจากสบู่นาํ้ มัน

กนก สมดี (ก.ไก่) Line ID : kanoksomdee Tel : 084-546-4296,

2. ประวัตคิ วามเป็ นมาของสบู่ก้อน

1. สบู่ยุคโบราณ(Ancient soap) นับตัง้ แต่กาํ เนิดสบู่จนถึงการ

2. สบู่สมัยใหม่(Modern soap) นับจากเริ่มมีการเปลี่ยนชนิด

กนก สมดี (ก.ไก่) Line ID : kanoksomdee Tel : 084-546-4296,

อาบนํา้ บริเวณนัน้ มักพบว่าผ้าและเนือ้ ตัวมีความสะอาดมากกว่าแหล่งนํา้

ถึง 2,800 ปี ก่อนคริสตกาล ในแผ่นดินเหนียวเขียนว่ามีการนําไขมันมาต้ม

กนก สมดี (ก.ไก่) Line ID : kanoksomdee Tel : 084-546-4296,

และคําว่า SOPA หรือ โรงอาบนํา้ สาธารณะแห่งอารยธรรมโรมัน

สบู่ ก็ได้ถือกําเนิดขึน้ ตัง้ แต่ยคุ นัน้ เป็ นต้นมา

กนก สมดี (ก.ไก่) Line ID : kanoksomdee Tel : 084-546-4296,

อเลปโป ประเทศซีเรียโดยมีการใช้นาํ้ มันลอเรลผสมกับนํา้ มันมะกอกบาง

ในช่วงนีก้ ารทําสบูเ่ ป็ นที่นิยมมากและต่อมาในยุคสงครามครูเสด

ศตวรรษที่ 12 ในประเทศอังกฤษเริม่ มีการผลิตสบูข่ นึ ้

กนก สมดี (ก.ไก่) Line ID : kanoksomdee Tel : 084-546-4296,

ประมาณปี ค.ศ. 1633 พระเจ้าชาร์ลส์ที่ 1 แห่งอังกฤษได้รบั สิทธิ

และอเมริกาซึ่งเป็ นอาณานิคมของอังกฤษและฝรั่งเศส ด้วยความนิยมนี ้

กนก สมดี (ก.ไก่) Line ID : kanoksomdee Tel : 084-546-4296,

ด้วยเหตุ นี ้เองในปี ค.ศ. 1791 ช่ วงต้นแห่ งการปฏิ วัติ ฝรั่งเศสทั่วทั้ ง

ขนาดใหญ่ ทํา ให้มี ก ารศึ ก ษาเรื่ อ งของการผลิ ต สบู่ อ ย่ า งกว้า งขวาง

กนก สมดี (ก.ไก่) Line ID : kanoksomdee Tel : 084-546-4296,

ในปี ค.ศ. 1861 เออร์เนสต์โซลเวย์ (Ernest Solvay) นักเคมีชาว

เยอรมันก็ได้ทาํ การผลิตสารชําระล้าง (Detergent) ขึน้ เพื่อผสมลงไปใน

ในศตวรรษที่ 20 ได้มีการนําด่างโซดาไฟ (Sodium hydroxide)

กนก สมดี (ก.ไก่) Line ID : kanoksomdee Tel : 084-546-4296,

ดังที่กล่าวมาแล้วข้างต้นผูเ้ ขียน จึงขอเชิญชวนให้ท่านผูอ้ ่านได้

กนก สมดี (ก.ไก่) Line ID : kanoksomdee Tel : 084-546-4296,

กนก สมดี (ก.ไก่) Line ID : kanoksomdee Tel : 084-546-4296,

สบูน่ าํ้ มันมีดว้ ยกัน 2 ชนิดคือ สบูก่ อ้ นและสบูเ่ หลว