Professional Documents
Culture Documents
Midterm Reviewer
Midterm Reviewer
1
Kahawig ng teoryang bow-wow, nagkaroon daw
3 Pillars of Sustainable Development ng wika ng tao, ayon sa teoryang ito, sa
a.Environment pamamagitan ng mga tunog na nalilikha ng
b. Economic mga bagay-bagay sa paligid. Anong teorya ito?
c. Social DING-DONG
1. MNCs -Multinational Corporations Ginagamit kung nais tanggalin o alisin ang isang
2. GATT -General Agreement on Tariffs bagay. PAHIRIN
and Trade Ito ay pantukoy panao na tumutukoy sa
3. GDP- Gross Domestic Product maraming bilang. KINA
4. SDG -Sustainable Development Goals
5. MDG -Millenium Development Goals MGA TEORYANG PINAGMULAN NG WIKA
6. WTO -World Trade Organization -TEORYANG BOW-WOW - Ayon sa teoryang
7. IEFO -International Economic and ito, maaaring ang wika raw ng tao ay mula sa
Financial Organizations panggagaya sa mga tunog ng kalikasan.
8. IMF-International Monetary Fund -TEORYANG POOH-POOH - Unang natutong
9. EEA -European Economic Area magsalita ang mga tao, ayon sa teoryang ito,
10. WCED -World Commission on nang hindi sinasadya ay napabulalas sila bunga
Environment and Development ng mga masisidhing damdamin tulad ng sakit,
11. DDT -Dichlorodiphenyltrichloroethane tuwa, sarap, kalungkutan, takot, pagkabigla at
12. UNISDR -United Nations Office for iba pa. Hal. Aray! Wow!
Disaster Risk Reduction -TEORYANG YO-HE-HO - Pinaniniwalaan ng
13. UNFCCC -United Nations Framework mga nagmungkahi ng teoryang ito na ang tao ay
Convention on Climate Change natutong magsalita bunga diumano ng kanyang
14. IPCC -Intergovernmental Panel on pwersang pisikal. Hindi nga ba’t tayo’y
Climate Change nakalilikha rin ng tunog kapag tayo’y
15. DRRR -Disaster Readiness and Risk nag-eeksert ng pwersa. Hal. Boogsh, Pow
Reduction -TEORYANG TA-RA-RA-BOOM-DE-AY - Likas
16. CDP -Customer Data Platform sa mga sinaunang tao ang mga ritwal. Kaakibat
ng mga ritwal na iyon ay ang pagsasayaw,
pagsigaw at incantation o mga bulong.
FIL -TEORYANG TA-TA - ang kumpas o galaw ng
kamay ng tao na kanyang ginagawa sa bawat
Ang mga _______tao diumano ay kulang na partikular na okasyon. Hal. Paalam=kumpay ng
kulang sa mga bokabularyong magagamit. kamay
-TEORYANG DING-DONG - ayon sa teoryang
Ano ang tawag sa tunog ng aso dito sa ito, sa pamamagitan ng mga tunog na nalilikha
Pilipinas? AW-AW ng mga bagay-bagay sa paligid. Ngunit ang
Ano ang tawag sa tunog ng pusa dito sa teoryang ito ay hindi limitado sa mga kalikasan
Pilipinas? MIYAW lamang kungdi maging sa mga bagay na likha
Unang natutong magsalita ang mga tao, ayon sa ng tao.
teoryang ito, nang hindi sinasadya ay
napabulalas sila bunga ng mga masisidhing ANTAS NG WIKA
damdamin tulad ng sakit, tuwa, sarap, PORMAL - salitang istandard dahil kinikilala,
kalungkutan, takot, pagkabigla at iba pa. POOH tinatanggap at ginagamit
2
-PAMBANSA - salitang karaniwang ginagamit sa BALARILA
mga aklat pangwika/pambalarila sa lahat ng NANG
mga paaralan. -Panghalili sa noong Hal. Nang siya ay umalis -
PAMPANITIKAN O PANRETORIKA - salitang -Panghalili sa para o upang Hal. Maligo nang
gamitin ng mga manunulat sa kanilang mga maging mabango
akdang pampanitikan. salitang karaniwang -Sagot sa paano o gaano Hal. Tumakbo nang
matatayog, malalalim, makulay at masining. mabilis
-Pandiwang inuulit Hal. Kain nang kain
IMPORMAL - salitang karaniwan, palasak,
pang-araw-araw na madalas nating gamitin sa NG
pakikipag-usap at pakikipagtalastasan sa mga -Pantukoy ng pangngalan Hal. Tinamaan ng
kakilala at kaibigan. bato -Pagmamay-ari Hal. Bilin ng nanay
-LALAWIGANIN - bokabularyong dayalektal. DIN, DAW, DITO, DIYAN, DOON -Kasunod ng
Gamitin ang mga ito sa mga partikular na pook o mga salitang nagtatapos sa katinig Hal.
lalawigan lamang Nagsulat daw
-KOLOKYAL - mga pang-araw-araw na salita na RIN, RAW, RITO, RIYAN, ROON -Kasunod ng
ginagamit sa mga pagkakataong impormal. mga salitang nagtatapos sa patinig
pagpapaikli ng isa, dalawa o higit pang salita. Hal. Hal. Naglaba raw
nasaan=nasa’n HAGDAN - Ang istrakturang inaakyatan at
-BALBAL - slang. Ito ang pinakadinamiko. binababaan
Maaari kasing ang usong salitang balbal HAGDANAN - Ang puwang kung saan
ngayon ay laos na bukas. nakalapag ang hagdan
BARAYTI NG WIKA - nag-uugat ang mga NILA, SILA, KILA -Panghalip panao na
barayti ng wika sa pagkakaiba-iba ng mga tumutukoy sa maraming bilang
indibidwal at grupo, maging ng kani-kanilang Hal. Bahay nila
tirahan, interes, gawain, pinag aralan at iba pa. NINA, SINA, KINA -Pantukoy panao na
Samakatwid, may dalawang dimension ang tumutukoy sa maraming bilang
baryabilidad ng wika – ang dimensyong hal. nina Pedro, sina Juan at Jose, kina Rosa
heograpiko at dimensyong sosyal. MAY - Kapag sinusundan ng pangngalan,
pang-uri, pandiwa o pang-abay
-DAYALEKTO - Ito ang barayti ng wikang MAYROON -Kapag sinusundan ng kataga,
nalilikha ng dimesyong heograpiko. Pang-aklat. panghalip panao, pamatlig o pang-abay na
Ayon sa pag-aaral ni Ernesto Constantino, panlunan
mayroong higit sa 400 na dayalek Hal. Mayroon kaming binabalak sa sayawan.
MAYNILA – Aba ang ganda! PAHIRIN -Ginagamit kung nais tanggalin o alisin
BATANGAS – Aba, ang ganda eh! ang isang bagay
BATAAN – Ka ganda ah! PAHIRAN-Ginagamit kung ang nais ay lagyan
RIZAL?– Ka ganda, hane! ang isang bagay
-SOSYOLEK - tawag sa barayting nabubuo Hal. Pahiran mo ng mantikilya ang tinapay.
batay sa dimensyong sosyal.
A. Wiz ko feel ang mga hombre ditech, day! Kapag sasabihin ang isang aksyon na nangyari
B. Girl, bukas na lang tayo mag-lib. Mag-malling lang, uulitin ang unang pantig ng salitang-ugat.
muna tayo ngayon. Halimbawa: Kagigising ko lang
Ang sosyolek ay maaari ring may okupasyunal
na rehistro. Hal. LEGAL JARGON. Ang GAMIT NG WIKA SA LIPUNAN
JARGON ang mga tanging bokabularyo ng INSTRUMENTAL - ang tungkulin ng wika kung
isang partikular na pangkat ng gawain. ginagamit ito upang maisakatuparan ang nais
Hal. Hearing, pleading, court, fiscal, appeal, mangyari ng isang tao
justice - Pagpilit manood ng concert
-IDYOLEK - Paghingi ng kapatawaran
A. Mike Enriquez REGULATORI - ang tungkulin ng wika kung
B. Noli de Castro ginagamit ito upang kontrolin o magbigay-gabay
sa kilos o asal ng tao
3
- Paskil sa paaralan Magbangon-nangangahulugan ng pagtatag o
- Panuto sa pagsusulit pag-ooganisa.
REPRESENTASYONAL - ang tungkulin ng wika Sundin-nangangahulugan ng pagsunod sa
kung ito’y ginagamit ng tao sa pagbabahagi ng panuto, tuntunin, batas at payo
impormasyon Sundan-nangangahulugan pagsunod sa nauuna
- Class reporting Kita-ginagamit kung ang isa sa mga nagsasalita
- Pagtuturo ng guro ang kikilos
INTERAKSIYONAL - ang tungkulin ng wika Kata-ginagamit kapag kapwa kikilos ang mga
kung ginagamit ito ng tao sa pagpapanatili at tauhan ng pahayag (tayo)
pagpapatatag ng relasyong sosyal sa kapwa
- Pagbati ng magandang umaga WASTONG BANTAS
- Pangungumusta sa kaibigan 1. Tandang pananong (?)
PERSONAL - ang tungkulin ng wika kung 2. Tandang Padamdam (!)
ginagamit ito ng tao sa pagpapahayag ng 3. Tuldok (.)
sariling personalidad batay sa sariling 4. Tuldok Kuwit (;) - naghihiwalay sa mga
kaparaanan, damdamin, opinyon o pananaw sugnay
- Pagsulat ng journal Hal.: Pinagkaisahan nila ako;
- Pagpost ng status sa social media pinagtatadyakan;sinamantala na walang
HEURISTIKO - ang tungkulin ng wika kung kasama na maaaring sumaklolo at
ginagamit sa paghahanap o paghingi ng tumulong
impormasyon upang makakuha ng iba’t ibang 5. Tutuldok (:) - hanay ng mga tala o
kaalaman sa mundo halimbawa
- Mga batang nagbabasa ng libro, pahayagan, Hal.: mga halamang gamot: lagundi,
etc. bayabas
- Mga batang nanonood ng telebisyon at 6. Gitling (-) - pang bigyang-diin na ang
pakikinig sa radyo isang salita ay hiram lamang
IMAHINATIBO - ang tungkulin ng wika kung Hal. mag-computer
ginagamit ito ng tao sa pagpapalawak ng -ginagamit din sa mga tambalang salita
kanyang imahinasyon Hal. balat-sibuyas
- Malikhaing pagsulat 7. Elipsis (...) - upang ipakita na mayroon
- Masining na pagbigkas pang ibang pahayag na hindi na isinama
sa paglalahad.
WASTONG GAMIT NG SALITA PARA SA Hal. Nagulantang ang lahat sa inasal ng
MARETORIKANG PAGPAPAHAYAG dayuhang panauhin…pinagsisihan ang
Kung-Ginagamit ang Kung bilang pangatnig na mabuting pagtanggap dito.
panubali at pagbibigay ng kondisyon. 8. Kuwit (,) - paghahanay ng mga kaisipan
Kong-ginagamit bilang panghalip panao na nasa o halimbawa sa isang uri o pangkat.
anyong paukol. 9. Kudlit (‘) - panghalili sa mga
Subukin-“ to spy on” nawawalang titik sa isang salita.
Subukan-“ to try” Hal. Iba’t iba, siyamnapu’t isa, do’n
Pinto-”door”
Pintuan-”Doorway”
Iwan/Iwanan
Walisin-walisin ang mga tiyak/espisipikong
bagay na wawalisin
Walisan-tiyak na lugar na katatagpuan ng bagay
na wawalisin
Linisin/Linisan
Operahin/Operahan-medikal prosidyur na
isasagawa sa bahagi ng katawan
Bumangon-nangangahulugan ng pagtayo
buhat sa higaan