CHƯƠNG 2

XU THẾ PHÁT TRIỂN CỦA BÁO CHÍ

TRONG KỶ NGUYÊN KỸ THUẬT SỐ

Thực hiện bởi Nhóm 2 - Báo chí hiện đại

 Nội dung chính
1 BÁO CHÍ ĐA NỀN TẢNG 7 BÁO CHÍ KHÔNG CÒN QUẢNG CÁO

2 BÁO CHÍ DI ĐỘNG 8 “BỨC TƯỜNG PHÍ”

3 BÁO CHÍ XÃ HỘI 9 BÁO CHÍ SÁNG TẠO

4 BÁO CHÍ DỮ LIỆU

BÁO CHÍ RÔ-BỐT

5
BÁO CHÍ ĐỒ HỌA
6
Journalism

Multi platform journalism

BÁO CHÍ ĐA NỀN TẢNG

Multi platform

BÁO CHÍ ĐA NỀN TẢNG

 KHÁI NIỆM BÁO CHÍ ĐA NỀN TẢNG

Báo chí đa nền tảng là xu hướng báo chí mà người đọc có thể tiếp cận
tin tức trên tất cả các nền tảng khác nhau: Máy tính, thiết bị di động cầm
tay (smartphone, iPad, Notebook…); báo giấy, báo mạng điện tử; các ứng
dụng xã hội như Facebook, Snapchat, Twitter…

BÁO CHÍ ĐA NỀN TẢNG

1. Nền tảng mạng xã hội

2. Nền tảng di động

3. Nền tảng web

BÁO CHÍ ĐA NỀN TẢNG

Nền tảng mạng xã hội
Chia sẻ đường link lên Mạng xã hội
Instant Articles

-> Distributed content

- Đánh mất tầm ảnh hưởng
- Doanh thu sụt giảm
- Thế bị động BÁO CHÍ ĐA NỀN TẢNG
Nền tảng di động

Chủ động tìm công chúng

Ngắn gọn, cô đọng, tối giản

Đưa tin nổi bật, theo dòng sự kiện

Dễ sử dụng

BÁO CHÍ ĐA NỀN TẢNG

Nền tảng web

Sử dụng đa phương tiện

Trao quyền cho người dùng

Chủ động trong chiến lược nội dung

Thông tin cập nhập nhanh, chính xác

BÁO CHÍ ĐA NỀN TẢNG

Nền tảng khác

Các nền tảng phi báo chí: màn hình quảng cáo công cộng
tại các quảng trường, nhà ga, các phương tiện công cộng,...

Báo chí đa nền tảng là xu thế

tất yếu, tuy nhiên vẫn còn những
thách thức không nhỏ. Cần đầu tư
về tiền bạc lẫn công nghệ, đội ngũ
nhân sự và chiến lược lâu dài.

BÁO CHÍ ĐA NỀN TẢNG

 Báo chí di động

Chúng ta không còn sống trong một thế giới ưu tiên thiết bị di động trước hết nữa,
chúng ta đang ở trong thế giới chỉ dành cho thiết bị di động (mobile - only) Larry Page

BÁO CHÍ DI ĐỘNG

 Điện thoại thông minh Máy tính bảng

PDA (Personal Digital Assistant) Thiết bị đọc sách điện tử

Xu hướng báo chí mới: Báo chí di động

BÁO CHÍ DI ĐỘNG
 Thiết bị di động đang trở thành nền tảng đọc báo
Những tác động 1 số một của các cơ quan báo chí
đến báo chí và
truyền thông
2 Điện thoại di động đã thay đổi cách thức sản xuất
thông tin của các cơ quan báo chí

Về ứng dụng đọc báo:

Web: giao diện được thiết kế đơn giản, thân thiện, phù hợp với kết cấu của thiết bị
di động. Bố cục sắp xếp chiều dọc, phù hợp hành vi sử dụng của người dùng
App: có những nét tương đồng về màu sắc, biểu trưng của báo. Di chuyển tùy biến
Về cách thức tác nghiệp: điện thoại di động trở thành nền tảng tác nghiệp của nhà
báo
Về phần sản xuất nội dung cho điện thoại: Xây dựng tích hợp chức năng hiển thị bài
viết trước khi đẩy lên trang trong các phần mềm tạo bài
Về hình thức và nội dung của tác phẩm: thay đổi nhiều chuẩn mực chung của báo chí
truyền thông
BÁO CHÍ DI ĐỘNG
 Thiết bị di động thúc đẩy tự do thông tin trong xã hội và trào
Những tác động 3 lưu báo chí công dân ngày càng mạnh mẽ hơn

đến báo chí và

truyền thông
Không một nhà báo nào có thể có mặt tại hiện trường nhanh bằng chính người dân Mike
tại đó với chiếc điện thoại có khả năng quay chụp và kết nối internet trong tay
Martinez

Trào lưu: “Nhà báo công dân"

Nhờ sự hậu thuẫn của thiết bị di động, các nhà báo có thêm “tai mắt khắp nơi"
giúp đưa tin nhanh chóng, đa chiều, đầy đủ hơn
BÁO CHÍ DI ĐỘNG
Báo in và loại hình báo được đăng tải trên những tờ báo in, vậy chúng ta nên hiểu Wolfgang
báo di động là loại hình báo chí được tối ưu hoá cho các thiết bị di động và được
Blau
tiếp nhận trên các thiết bị đó.

Báo chí di động được định nghĩa là báo chí sử dụng các thiết bị di động làm
Judd Slivka
công cụ tác nghiệp

Ivo Burum,
Báo chí di động, còn được gọi Mojo, là một loại hình truyền tải thông tin hiện đại,
theo dó, mọi người sử dụng điện thoại thông minh để sáng tạo và tập hợp các câu Stephen Quinn
chuyện

Báo chí di động là gì? BÁO CHÍ DI ĐỘNG

Khái niệm Báo chí di động

Báo chí di động là một quá trình thu thập và truyền tải thông tin nhờ việc sử
dụng các thiết bị di động. Nó là một xu hướng trong đăng tải thông tin và phát
sóng, trở thành tiêu chuẩn mới trong tác nghiệp báo chí, đặc biệt đối với tường
thuật sự kiện nóng.

BÁO CHÍ DI ĐỘNG

 Thuật ngữ “Báo chí di động" (Mojo) - Đội ngũ phóng viên tờ Gannet, Mỹ
2005
Lịch sử báo chí di
động thế giới và 2007 Lần đầu tiên báo chí sử dụng nội dung được ghi bằng điện thoại di động
Việt Nam
2009 Sử dụng Iphone để phỏng vấn và phát trực tiếp

Tại Việt Nam

2010 - 2011 VietnamPlus, Dân Trí, Tuổi Trẻ có trang báo dành cho điện thoại di động

Thanh niên cung cấp ứng dụng tiện ích đọc báo trên thiết bị di động
2013

BÁO CHÍ DI ĐỘNG

 Nguyên tắc viết cho báo di động

Tiêu đề Lời dẫn

Hấp dẫn, thông tin cốt lõi, ngắn gọn, xúc tích
Có tính độc lập Có tác dụng níu kéo, thúc đẩy đọc cả bài báo
Chứa từ khoá tối ưu Khoảng 155 ký tự
Dưới 55 ký tự Có vừa đủ thông tin

Nội dung bài Đa phương tiện

Xử lý theo nguyên tắc thắp ngược
Audio, video,
Các câu ngắn gọn, đơn giản, tránh nhiều mệnh đề
infographic,...
Nên đặt các liên kết đến các bài viết liên quan

BÁO CHÍ DI ĐỘNG

 1 Nhà báo, phóng viên trở nên cơ động, linh hoạt
hơn trong tác nghiệp

2 Quá trình truyền tin về toà soạn hiệu quả hơn

Lợi thế của tác

nghiệp bằng thiết 3 Tiết kiệm chi phí và nhân sự khi sản xuất tác
phẩm báo chí

bị di động
4 Góp phần vào sự an toàn của nhà báo khi tác
nghiệp

5 Luôn được bổ sung, cải tiến giúp chất lượng tác

phẩm báo chí chất lượng truyền tin ngày càng
nâng cao
BÁO CHÍ DI ĐỘNG
Một số lưu ý khi tác nghiệp
bằng thiết bị di động
Câu hỏi: Nếu là phóng viên, bạn sẽ tác nghiệp bằng thiết bị di động như thế nào?

BÁO CHÍ DI ĐỘNG

Một số lưu ý khi tác nghiệp
bằng thiết bị di động
Câu hỏi: Nếu là phóng viên, bạn sẽ tác nghiệp bằng thiết bị di động như thế nào?
Trước khi tác nghiệp
Để điện thoại ở chế độ máy
bay
Lau sạch ống kính máy
Luôn quay chụp theo chiều
ngang, nút home ở tay trái
Dành 1s để lấy nét
Kiểm tra microphone
Trong khi tác nghiệp Rời khỏi hiện trường
Tiến gần đối tượng để có âm
thanh tốt nhất
Kiểm tra lại hình ảnh, âm
Không nên dùng chức năng
thanh để đảm bảo các đoạn
zoom của máy
phim, ảnh chụp đạt chất
Quay/Chụp từ nhiều góc độ
lượng để phát sóng
Quay nhiều đoạn ngắn
Lựa chọn chi tiết đắt giá
Lưu tâm đến các nhược điểm
BÁO CHÍ DI ĐỘNG
của điện thoại
 Chân máy tripod Bàn phím di động

Một số
thiết bị cơ Micro ngoài Đèn

bản để tác
nghiệp
Pin và bộ sạc Các ứng dụng

BÁO CHÍ DI ĐỘNG

Báo chí xã hội
Sự ra đời và phát triển như vũ bão của Internet, các
công cụ truyền thông số đã và đang thay đổi quy
trình làm tin, tiếp nhận và chia sẻ thông tin.

BÁO CHÍ XÃ HỘI

 Mạng xã hội - nguồn tin
trong tác nghiệp báo chí

Mạng xã hội có thể đem đến những điều sâu và rộng hơn đối với công
Ludtke
việc của nhà báo

Hội thảo khoa

Trong năm 2022, thế giới dành ra 12.500 tỉ giờ để sử dụng internet,
học "Phát triển
trong đó hơn 4.000 tỉ giờ sử dụng mạng xã hội và thời gian sử dụng
nội dung báo chí
mạng xã hội của mỗi người Việt Nam vào khoảng 2 giờ 34 phút mỗi
cho các nền tảng
ngày.
mạng xã hội”

BÁO CHÍ XÃ HỘI

Mạng xã hội - nguồn tin
trong tác nghiệp báo chí

Có thể nói rằng, ở một mức

độ nào đó, thông tin trên
mạng xã hội đã đi trước
một bước so với báo chí
chính thống.

BÁO CHÍ XÃ HỘI

Sử dụng mạng xã hội
trong các tòa soạn
báo chí Việt Nam

Tính đến năm 2022, cả nước có 127 cơ quan báo; 670 cơ quan tạp chí (có 327 tạp chí lý luận chính trị
và khoa học, 72 tạp chí văn học nghệ thuật); 72 cơ quan đài phát thanh, truyền hình. Trong đó có
không ít toà soạn có chuyên mục riêng về các thông tin từ mạng xã hội như Thế giới mạng của Báo
Thanh Niên.

BÁO CHÍ XÃ HỘI

 Vai trò của nhà báo

Nhà báo là “người lính xung kích trên mặt trận tư tưởng”
Sử dụng mạng xã hội trong
các tòa soạn báo chí Việt Nam
Câu hỏi: Nên hay không nên sử dụng nguồn tin mạng xã hội trong tác nghiệp báo chí?
Xu hướng 1
Nhà báo đảm trách trong lĩnh
vực khác nhau sử dụng các
phương pháp khác nhau để
thu thập thông tin và có MQH
khác nhau với nguồn tin của
họ
Xu hướng 2
Phóng viên làm việc ở loại
hình báo chí khác nhau có
cách thức khác nhau trong
việc sử dụng MXH như 1
nguồn tin
Xu hướng 3
Không ít nhà báo, dù chưa
từng hay đã từng sử dụng
nguồn tin từ MXH, đều cho
rằng phải biết cách sử dụng
MXH
BÁO CHÍ XÃ HỘI
Sử dụng mạng xã hội trong các tòa soạn báo chí Việt Nam

BÁO CHÍ XÃ HỘI

 Sử dụng mạng xã hội trong
các tòa soạn báo chí Việt Nam

Mạng xã hội đã và đang trở thành nguồn thông tin bổ ích cho các nhà báo Việt Nam
trong giai đoạn hiện nay, tuy nhiên nhà báo cần biết chọn lọc thông tin.
“MXH nếu không cẩn trọng sẽ trở thành gió độc”
BÁO CHÍ DỮ LIỆU
(Data Journalism)

BÁO CHÍ DỮ LIỆU

 Dữ liệu

Dữ liệu (Big data) là thông tin và được lưu trữ và xử lý bằng máy tính
Khái niệm
nhằm một mục đích nào đó.

Structured data Unstructured data

Video
Các giao dịch Âm thanh
Dữ liệu log data Email
Bảng thống kê Các nghiên cứu
Nội dung social media

BÁO CHÍ DỮ LIỆU

Báo chí dữ liệu

“Báo chí dữ liệu là loại hình nghệ thuật và cách thức

tìm kiếm các câu chuyện… bằng dữ liệu rồi kể lại
chúng” (Nhà báo Lê Quốc Minh)

Báo chí dữ liệu là hình thức sử dụng dữ liệu (thường là

thông tin dạng số) thu thập được và sử dụng dữ liệu
đó (ở dạng thô hoặc đã qua phân tích, tổng hợp và
chắt lọc) với nhiều hình thức trình bày khác nhau

BÁO CHÍ DỮ LIỆU

BÁO CHÍ DỮ LIỆU
Lịch sử hình thành và phát triển
của báo chí dữ liệu

BÁO CHÍ DỮ LIỆU

 Lịch sử hình thành và phát triển
của báo chí dữ liệu HIỆN TẠI
2009 - 1011 Vệc sử dụng dữ

Thời kỳ bùng nổ liệu đã trở thành

NHỮNG NĂM 1 phần thiết yếu
của việc sử dụng
2 90 CỦA THẾ trong quá trình
dữ liệu trong
NHỮNG NĂM KỶ XX sản xuất tin tức
quá trình sản
80 CỦA THẾ Bùng nổ những
1967 xuất tin tức với
KỶ XX cuộc hội thảo, những tờ báo
Nhà báo Philip
1952 Chỗ đứng của thảo luận về báo tiên phong
Meyer và phóng
Mỹ thử sử dụng 1 báo chí dữ liệu chí dữ liệu trên
viên Rich Morin
máy tính bắt đầu được thế giới
phân tích và sử
mainframe để dự thừa nhận
dụng dữ liệu để
đoán kết quả của
viết báo
cuộc bầu cử Tổng
thống
BÁO CHÍ DỮ LIỆU
Báo chí dữ liệu ở
Việt Nam Chưa thực sự phát triển

Sử dụng nhiều các hình thức đơn giản như đơn giản
như Website, Infographics, Videographics,..

BÁO CHÍ DỮ LIỆU

Một số ví dụ về báo chí dữ liệu ở Việt Nam BÁO CHÍ DỮ LIỆU
 Dữ liệu là trung tâm: Dữ liệu là nguồn thông tin của
báo chí dữ liệu và cũng có thể là công cụ nói lên 1
vấn đề hoặc kể 1 câu chuyện nào đó.
Đặc điểm của Đề tài đa dạng và hướng đến các vấn đề đằng sau
báo chí dữ liệu sự kiện
Dữ liệu được khai thác từ nhiều nguồn khác nhau.
Ví dụ
Hình thức trình bày phong phú
Công cụ thực hiện đa dạng

BÁO CHÍ DỮ LIỆU

 Quy trình sản xuất báo chí dữ liệu
Nhóm sản xuất cơ bản: Biên tập viên, thiết kế và nhà phát triển ứng dụng

1 2 3 4 5

Tìm nguồn và lọc dữ Tạo ý tưởng Dùng các công cụ, Dùng công cụ có Xuất bản bài báo
liệu ứng dụng đồ hoạ sẵn hoặc dùng ngôn dữ liệu
ngữ lập trình

BÁO CHÍ DỮ LIỆU

Những yêu cầu Nguồn dữ liệu mở hay ngân hàng dữ liệu là yếu tố
sống còn để tạo nên báo chí dữ liệu
để phát triển
báo chí dữ liệu
Báo chí dữ liệu gắn liền với công nghệ (thiết kế và
phát triển ứng dụng)

Tối ưu thời gian sản xuất tác phẩm báo chí dữ liệu

Để phát triển báo chí dữ liệu, điều kiện quan trọng

nhất là xây dựng và nâng cao trình độ đội ngũ nhân sự

BÁO CHÍ DỮ LIỆU

Báo chí rô-bốt
(Trí tuệ nhân tạo)

Tại sao lại gọi là “Báo chí rô bốt”?

Báo chi rô bốt có từ khi nào?
Đặc điểm chính của báo chí rô bốt là gì?
Liệu sự ra đời của báo chí rô bốt sẽ tạo điều kiện
hay lấy mất cơ hội của các nhà báo?
 Tại sao lại gọi là “Báo chí rô bốt”?
Rô bốt
“Một cơ chế được lập trình tự động theo hai
hoặc nhiều trục nhất định để thực hiện những
nhiệm vụ cho sẵn”
Rô bốt đc chia làm 2 nhóm chính:
Rô bốt công nghiệp
Rô bốt dịch vụ
Báo chí Rô bốt
Được xem là phương thức rô bốt tự động hóa
phân tích các dữ liệu và sản xuất tin bài dựa
trên các thuật toán cho trước sau khi được lập
trình bởi con người.
Báo chí rô bốt được xếp vào nhóm rô bốt công
nghiệp
Báo chi rô bốt có từ
khi nào? Dòng thời gian

Lần đầu tiên xuất hiện công bố sử dụng

NĂM 2006 thuật toán để viết các bài báo

Công bố một công trình NCKH giải

NĂM 2016
thích chi tiết phần mềm viết tin
Wordsmith.
Báo chí robot vẫn được xem là một cách
HIỆN TẠI thức làm báo mới và đang được thử nghiệm
ở một số lĩnh vực báo chí nhất định.
Theo thông tin từ Trung tâm Tow về báo
... chí số, những bài báo viết bằng các thuật
toán đã ra đời cách đây trên 40 năm
ChatGPT là ứng dụng AI được tạo ra
từ dữ liệu lớn (big data) và công
nghệ học sâu
Trong báo chí, ChatGPT giúp:
Tóm tắt nội dung văn bản và
tài liệu lớn
Tìm kiếm những góc nhìn mới
và những chủ đề chưa biết
Gợi ý chủ đề, đề tài phù hợp
Xác định chiều hướng dư luận
xã hội và nhu cầu công chúng
Dịch thuật nội dung bài
...
 1 Sản xuất hàng ngàn tin bài với tốc độ nhanh nhạy và độ chuẩn
xác cao.

2 Thường được sử dụng nhiều trong một số lĩnh vực như tài
chính, bất động sản, trò chơi thể thao và tội phạm

Đặc điểm chính

của báo chí rô bốt 3 Báo chí robot dựa trên những dữ liệu khách quan và cụ thể

là gì? Tốc độ đưa tin và sự chính xác là những yếu tố quan trọng
4 hàng đầu. Do đó báo chí robot có thể được sử dụng cho loại tin
tức tức thời.

5 Báo chí Robot giúp tối ưu trải nghiệm người dùng khi truy cập
dữ liệu trên các thiết bị di động khác nhau.
Liệu sự ra đời của báo chí rô bốt sẽ tạo điều kiện hay
lấy mất cơ hội của các nhà báo?
Đối với tôi những dự án như thế này bao gồm Quân smit đơn giản chỉ là từ hóa số liệu chúng ta thay vì
dùng biểu đồ tròn hay cột để trình bày số liệu thì bây giờ chúng ta có thể dùng ngôn ngữ viết vẫn còn
nhiều khía cạnh đặc trưng mà một con robot phóng viên cần viết để viết một bản tin hay thậm chí nếu
như có cải tiến thêm phong cách viết hài hước khôn ngoan thì chúng vẫn không thể bằng con người

Theo Simon Colton

Bản tin do con người viết được nhiều người yêu thích hơn so với robot sản xuất ra vì họ cho rằng
những gì con người viết hấp dẫn và có giá trị thông tin hơn nhiều so với robot
Theo một nghiên cứu của Đài phát thanh NPR của Mỹ

=> Robot có thể viết những thông tin cơ bản cung cấp các số liệu cơ bản như ai cái gì ở đâu. Còn nhà báo
thì sẽ thêm vào những phân tích bình luận sâu sắc hơn để nhằm trả lời câu hỏi tại sao và như thế nào.

=> Nhà báo sẽ đứng trước nguy cơ giảm dần biên chế và thất nghiệp nếu không giữ được bản sắc riêng
của chính mình trước sự phát triển nhanh chóng của trí tuệ nhân tạo - báo chí rô bốt.
Báo chí đồ họa
Quan niệm về báo chí đồ họa
Lịch sử hình thành
Phân loại đồ họa trên báo chí
Sáng tạo tác phẩm báo chí đồ họa
Xu hướng của báo chí đồ họa
 1) Đồ họa a) = đồ họa + thông tin

Mini game
2) Báo chí b) “có thể vẽ hoặc vẽ”
nối chữ đồ họa

3) Đồ họa c) đồ họa trong báo

thông tin chí
 1) “Đồ họa” là khái niệm thuộc ngành thiết kế là nghệ thuật
dùng chữ màu sắc hình khối bố cục để truyền tải các thông
điệp cụ thể.

Quan niệm 2) Báo chí đồ họa sử dụng các hình thức đồ họa graphic để
trình bày thông tin.
Đặc thù của báo chí đồ họa là hình ảnh kết hợp với chữ
về báo chí in.
Thường tái hiện hoặc bổ sung thêm các thông tin đã có
đồ họa và kể lại câu chuyện một cách hấp dẫn trực quan

3) Đồ họa kết hợp với thông tin ra đời thuật ngữ “thông tin đồ
họa”, Chuyên sử dụng các bảng, biểu, bản đồ, đồ thị,... để thể
hiện các dữ liệu, tin tức báo chí.
 Lịch sử hình thành

Năm 1875 Năm 1987 Năm 2012 Ngày nay

lần đầu tiên tờ The Times cuốn sách về đồ họa thông tờ National Gepgraphic và báo chí đồ họa đã tận dụng
(Anh) cho in bản đồ dự báo tin trên báo chí đầu tiên do NYTimes.com đoạt giải Peter nhiều ứng dụng và công cụ số
thời tiết Peter Sullivan Sullivan Award để thể hiện sinh động và gần
gũi hơn với người đọc

Tại Việt Nam, báo chí đồ họa xuất hiện từ năm 1975 trên một số tờ báo in như: Nhân dân, Quân đội nhân dân
Phân loại đồ họa trên báo chí Quay lại Trang Chương trình

Theo tác giả của “8 loại tin tức đồ họa” Theo tác giả của “10 loại tin đồ họa”

1. Biểu đồ đơn
1. Bài báo trực quan 2. Biểu đồ hỗn hợp
2. Lưu đồ ( sơ đồ luồng) 3. Đồ họa liệt kê
3. Thời gian biểu 4. Thời gian biểu
4. Hình hướng dẫn minh họa 5. Phương thức thực hiện
5. Ảnh đồ họa 6. Đồ họa quy trình
6. Đồ họa so sánh 7. Đồ họa so sánh
7. Số liệu 8. Đồ họa chỉ địa điểm
8. Trực quan dữ liệu 9. Nhiếp ảnh đồ họa
10. Đồ họa phân cấp theo mức độ quan trọng
Theo tác giả của “8 loại tin tức đồ họa”

BÀI BÁO TRỰC QUAN LƯU ĐỒ THỜI GIAN BIỂU

Lấy ấn tượng thị giác là mục tiêu thể Mô tả trực quan quy trình của sự việc Thể hiện diễn biến của sự việc theo
hiện giúp người xem hình dung điều gì đang thời gian
diễn ra
Theo tác giả của “8 loại tin tức đồ họa”

HÌNH HƯỚNG DẪN ẢNH ĐỒ HỌA ĐỒ HỌA SO SÁNH

Thể hiện bằng hình ảnh hoặc nhiếp Giống với hình ảnh hướng dẫn minh Phù hợp với các đề tài có hai nhóm dữ
ảnh - Phù hợp với các nội dung mang họa - Thường được áp dụng cho các kiện cần được đối chiếu để làm nổi bật
tính giải thích, hướng dẫn bài báo phân tích sâu, nhiều dữ kiện tính cách đặc điểm của từng bên
 BIỂU ĐỒ ĐƠN
Chỉ sử dụng một loại biểu đồ để thể
hiện xu hướng của dữ liệu
ĐỒ HỌA QUY TRÌNH
mô tả một quá trình
BIỂU ĐỒ HỖN HỢP
Là loại biểu đồ kết hợp các hình thức
biểu đồ khác nhau
ĐỒ HỌA CHỈ ĐỊA ĐIỂM
hay bản đồ được dùng khi chuyển thể
thông tin về một địa phương, Quốc gia
hay khu vực quốc tế
ĐỒ HỌA LIỆT KÊ
Là loại trình bày các khối màu sắc sử
dụng kỹ thuật vẽ chữ để làm nổi bật
phần chính văn
NHIẾP ẢNH ĐỒ HỌA
Là hình thức báo chí kết hợp với nhiếp
ảnh hoặc đồ họa dựa trên nhiếp ảnh
ĐỒ HỌA PHƯƠNG THỨC
THỰC HIỆN
Mô tả các bước tạo ra một sự vật
ĐỒ HỌA PHÂN CẤP THEO
MỨC ĐỘ QUAN TRỌNG
So sánh các cấp độ khác nhau của các
chi tiết và mối quan hệ giữa chúng
03
yếu tố
Sáng tạo tác phẩm báo chí đồ họa

01 Các công cụ sáng tạo

Phần mềm sáng tạo đồ họa trên báo chí

Photoshop - xử lí ảnh QuarkPress - Adobe InDesign - Adobe Affer Effect - 3Ds MAX -
phần mềm trình bày phần mềm trình bày đồ họa video đồ họa 3D
Sáng tạo tác phẩm báo chí đồ họa

02 Sử dụng bộ câu hỏi

Câu hỏi tại sao?

1 Giúp xác định sự cần thiết và mục đích phải sử dụng đồ họa từ đó thu thập các thông tin liên quan
xác định các ý chính phân tích

2 Câu hỏi như thế nào?

Giúp xác định ý tưởng diễn đạt, sàng lọc và tinh chỉnh dữ liệu, xác định giải pháp thiết kế trình bày

Câu hỏi có tác dụng không?

3 Giúp xác định khả năng hiểu thông tin, nội dung quan trọng và đặc biệt là đánh giá lại mức cần thiết
của đồ họa
Sáng tạo tác phẩm báo chí đồ họa

03 Tuân thủ một số quy tắc trong thiết kế

1 2 3
Sử dụng tương phản Chọn một bộ màu Giữ cho thiết kế
giúp thiết kế nổi bật đơn giản đơn giản

4 5
Sắp xếp hình ảnh
Chọn một bộ font
gọn gàng
Xu hướng của báo chí đồ họa
Về xu hướng thiết kế
Công chúng ngày càng chú ý đến hình ảnh và sản phẩm đa
phương tiện trong khi “ngại” đọc chữ

Về hình thức
Các trang web đang phấn đấu để bắt kịp xu hướng mới nhất
trong thiết kế web và đồ họa

Về xu hướng tiếp nhận của công chúng

Báo chí đồ họa nhanh chóng chiếm ưu thế về thời gian lưu lại
xem tác phẩm

Về xu hướng công nghệ

Báo chí đồ họa ứng dụng công nghệ chuyển thể các bản thiết
kế trên máy tính thành các sản phẩm hiển thị trên thiết bị số

Về xu hướng nội dung

Nội dung của báo chí theo hướng cá nhân hóa. Các nhà báo
chuyển sang sản xuất nội dung theo quan tâm của công
chúng mục tiêu
BÁO CHÍ KHÔNG CÒN QUẢNG CÁO
Báo chí không còn quảng cáo

01 Đặt vấn đề

Quảng cáo trên báo in sa sút

1 Vì vậy, các nhà làm báo đặt nhiều hi vọng và đầu tư cho
quảng cáo số (digital), báo điện tử.

Chuyển biến thất bại

2 Hầu hết các cơ quan báo chí khi chuyển sang báo mạng điện
tử để trông cậy vào quảng cáo online online đều thất bại

3 Nguyên nhân là gì?

Lý do: Báo in chiếm khổ lớn, báo điện tử lại bị thu nhỏ
nhiều =>> lợi nhuận bị giảm đáng kể
Báo chí không còn quảng cáo

02 Báo chí không còn độc quyền

Trước đây, báo chí là độc quyền

Là nguồn cung cấp thông tin, điều phối dư luận chủ yếu

Sự xuất hiện của mạng xã hội

Quảng cáo trên mạng xã hội là xu thế khi nhắm trúng
người dùng.

Quảng cáo lập trình bị “ghét bỏ”

Nhiều quảng cáo xuất hiện tràn lan trên các trang mạng
xã hội, tạo ra một “thảm họa” đối với người dùng.
=> Chặn quảng cáo
Báo chí không còn quảng cáo

Quyền lực mạnh hơn cho

03 Facebook, Google, Apple

Tương lai dường như thuộc về Facebook và Google

Tiến sĩ Adam Fraser (Australia)

Facebook đang nuốt chửng thế giới

Emily Bell thuộc đại học Columbia khẳng định

Báo chí phải dựa vào các chung gian mạng xã hội để truyền tải thông tin. Báo chí trở
thành kẻ bị động
Báo chí không còn quảng cáo

04 Con đường nào cho báo chí?

Dựng tường thu phí Paywall

1 một cách sáng tạo

2 Thử nghiệm với thanh toán giá trị

nhỏ
3 Củng cố quan hệ với độc giả Email

Tiếp nhận (một cách thận trọng)

4 quảng cáo tự nhiên
Quan niệm về “bức tường phí”

“Bức tường phí”

“Paywall” bức tường phí là bức tường ngăn
cách giữa công chúng và thông tin, bắt
công chúng phải trả phí để có được thông
tin.
Xu hướng thu phí công chúng sẽ càng
phát triển khi báo in ngày càng mất vị thế,
còn báo chí đa phương tiện phát triển
mạnh mẽ nhờ vào các thiết bị tương hỗ.
“Bức tường phí”

Những người tiên phong

1997 9/2005 2002 Ở Mỹ

Đi tiên phong và vô cùng Newyork Times là tờ đầu

Tờ Arkansas Democrat-
thành công là tờ báo Wall New York Times tiên sử dụng công nghệ thực
Gazette
Street Journal tế ảo
“Bức tường phí”

Sự cần thiết của Paywall Quay lại Trang Chương trình

Thứ nhất Thứ hai Thứ ba Cuối cùng

Thông tin quá dư Vấn đề bản quyền Các nhà quảng cáo
Nghi ngờ về việc có
thừa từ khi Internet cần giải quyết trước không ủng hộ thu phí
nên và có đáng để
ra đời khi thu phí báo chí đa phương
trả tiền cho tin này
tiện
không
“Bức tường phí”

Khó khăn khi áp dụng Paywall Quay lại Trang Chương trình

Thứ nhất Thứ hai Thứ ba

Việc phải trả phí để đọc
Thu phí người đọc trực Việc tạo ra những dữ liệu
nội dung có thể khiến
tuyến không giết chết số có thể giữ chân khách
không gian quảng cáo
báo in hàng
của công ty truyền thông
trở nên giá trị hơn
“Bức tường phí”

Paywall ở Việt Nam

1) Hình thức thu phí công chúng của báo chí đa

phương tiện ở Việt Nam còn mới mẻ và chưa
được áp dụng mạnh mẽ

2) Năm 2012, Baomoi.com mở thu phí

5000/ bài

3) Để thành công với việc thu phí này, các tờ

báo phải chú trọng sản xuất các tin “độc”, bản
quyền phải được tôn trọng, nội dung chỉn chu
được đào sâu.
Báo chí sáng tạo
Đặc điểm của các phương thức
Bản tin nhạc Rap
1. Bản tin nhạc Rap là sự kết hợp giữa âm nhạc và
chính luận, biến những tin tức tưởng chừng như
khô khan trở nên trào phúng và hấp dẫn
2. Trên thế giới, nổi bật có thể kể đến Juice Rap
news của Huggu Farrant và Giordano Nani
3. Ở Việt Nam, bản tin nhạc Rap được biết đến với
Rapnewplus
Báo chí nhập vai
1. Công nghệ thực tế ảo ra đời giúp công chúng
kết nối, đồng cảm hơn với các tác phẩm báo chí
2. Newyork Times là tờ báo đầu tiên sử dụng công
nghệ thực tế ảo
3. Sử dụng báo chí nhập vai, người dùng không chỉ
được xem, nghe mà họ còn được là một phần
trong chính những tác phẩm đó.
Báo chí sáng tạo

Quy trình sản xuất báo chí dữ liệu

Giai đoạn 1: Làm việc với dữ liệu

Giai đoạn 2: Sáng tạo trực quan

Giai đoạn 3: Thể hiện sản phẩm thiết kế lên trang báo

Quy trình sản xuất báo chí dữ liệu tại

toà soạn The Guardian
BÁO CHÍ DỮ LIỆU