KASAYSAYAN NG WIKANG PAMBANSA

AT ALPABETONG FILIPINO

Raymund Orine Osoteo, LPT

Don Mariano Marcos Memorial State University—Mid La Union
Campus
Batsilyer ng Sekondaryang Edukasyon
Nagpakapaham sa Filipino
Cum Laude
Teacher at Saint Luis College
Lyceum-Northwestern University
Master in Education Major in Filipino (ongoing)
KASAYSAYAN NG WIKANG
PAMBANSA
 1 SITWASYONG PANGWIKA

WIKANG PAMBANSA WIKANG OPISYAL WIKANG PANTURO

ü De Facto—in fact, ü Ginagamit sa

legal by the fact pamahalaan at ü P a t a k a r a n g
ü De Jure—batas negosyo E d u k s y o n g
ü W i k a n g ü Wikang itinadhana Bilinggwal
napagkaisahang n g b a t a s n a ü MTB-MLE (Grades
gamitin ng isang gagamitin sa sentro 1-3)
pangkat ng tao ng pamahalaan at
kalakalan
 2 TAGALOG—PILIPINO—FILIPINO

TAGALOG (1937) PILIPINO (1959) FILIPINO (1987)

ü Manuel L. Quezon ü Carlos P. Garcia ü Corazon C. Aquino

K a u t u s a n g SALIGANG BATAS 1987,

K a u t u s a n g ARTIKULO XIV SEKSIYON 6
Tagapagpaganap Blg. 134 Pangkagawaran blg. 7 ü Ang wikang pambansa ng
(1937)
(Agosto 13, 1959) Pilipinas ay FILIPINO.
ü Ipinahayag na ang
ü Ang pambansang wika Samantalang nililinang, ito ay
Tagalog ang siyang dapat payamanin at
magiging batayan ng ay tatawaging Pilipino
payabungin pa salig sa
wikang pambansa ng ü Jose P. Romero—
umiiral na katutubong wika at
Pilipinas. Kalihim ng Kagawaran iba pang wika
ü Wikang Pambansang ng Edukasyon noong ü Modernisasyon ng wikang
batay sa Tagalog 1959 pambansa
3 AHENSIYA NG WIKANG
PAMBANSA

SWP LWP KWF

(1936) (1987) (1991)

Surian ng wikang Linangan ng Komisyon sa

Pambansa Wikang Pambansa Wikang Filipino
 SWP (1936)
3 AHENSIYA NG WIKANG
PAMBANSA
Surian ng Wikang
Pambansa
q Surian ng Wikang Pambansa
q Manuel L. Quezon
q November 13, 1936

Batas Commonwealth blg. 184

q Lumikha ng isang lupon at itinakda ang mga kapangyarihan nito
kabilang na rito ang pagpili ng isang katutubong wika na siyang
pagbabatayan ng wikang pambansa.
q Jaime C. Veyra—Ang unang naging pangulo ng SWP
q “naglalayon na makapili ng isang wikang katutubo na siyang
magiging batayan ng pagpapatibay at pagpapa-unlad ng wikang
pamabansa ng Pilipinas”
 LWP (1987)
3 AHENSIYA NG WIKANG
PAMBANSA
Linangan ng Wikang
Pambansa

q Linangan ng Wikang Pambansa

q Corazon Aquino
q 1987

Kautusang tagapagpaganap Bilang 117 (1987)

q Corazon Aquino
q “bilang pamalit sa SWP na tutugon sa patuloy napagsasaliksik at
pagpapaunlad ng wikang pambansa”
 KWF (1991)
3 AHENSIYA NG WIKANG
PAMBANSA
Komisyon sa
Wikang Filipino

q Komisyon sa Wikang Filipino

Batas Republika Blg. 7104

q Agosto 17, 1991
q Corazon Aquino
q “pangunahing ahensiya ng pamahalaan na may katungkulang
magsagawa ng mga pananaliksik, paglilinang, pagpapalaganap, at
pagpapaunlad ng Filipino at iba pang wika sa bansa.”
PAGDIRIWANG NG WIKANG
PAMBANSA
4 PAGDIRIWANG NG WIKANG
PAMBANSA

PROKLAMASYON BLG. 35 PROKLAMASYON BLG. 12

q Hulyo 26, 1946 q Linggo ng Wika

q Lingo ng Wika q March 29-April 4
q Marso 27 - Abril 2 q Kaarawan ni Balagtas
q Sergio Osmenia q Ramon Magsaysay
4 PAGDIRIWANG NG WIKANG
PAMBANSA

PROKLAMASYON BLG. 186 PROKLAMASYON BLG. 1041

q Linggo ng Wika
q Buwan ng Wikang
q Nilipat ng Agosto 13-
Pambansa
19
q Isang buwan ng
q Kaarawan ni Manuel
pagdiriwang
Quezon (Aug. 19)
q Fidel Ramos
q Ramon Magsaysay
OPISYALES SA PAGPILI NG
WIKANG PAMBANSA
5 OPISYALES SA PAGPILI NG
WIKANG PAMBANSA

ANG MGA NAHIRANG NA KAGAWAD AY

FILEMON SOTTO (Visayang Cebu)
ANG MGA SUMUSUNOD:
q Kagawad
q Di nakaganap ng tungkulin dahil sa
JAIME C. VEYRA (Visayang Samar)
kapansan
q Tagapangulo

CECILIO LOPEZ (Tagalog) FELIX SALAS-RODRIGUEZ (Visayang Hiligaynon)

q Tagapagpaganap q Kagawad

SANTIAGO A. FONACIER (Ilokano) CASIMIRO F. PERFECTO (Bikol)

q Kagawad q kagawad

FILEMON SOTTO (Visayang Cebu) HADJI BUTU (Muslim)

q Kagawad q Kagawad
q Di nakaganap ng tungkulin dahil sa kapansan q Di nakaganap ng tungkulin dahil sa
maagang pagkamatay
OPISYALES NG KWE SA
KASALUKUYAN
6 OPISYALES NG KWF SA
KASALUKUYAN
ARTHUR P. CASANOVA
q Kasalukuyang tagapangulo ng KWF
q Kinatawan ng Wikang Tagalog
CARMELITA C. ABDURAHMAN
q Kinatawan ng Wikang Samar-Leyte
LORNA E. FLORES
q Kinatawan ng Mga Wika sa Katimugang
Pamayanang Kultural
ANGELA E. LORENZANA
q Kinatawan ng Wikang Bikol
ALAIN RUSS G. DIMZON
q Kinatawan ng Wikang Hiligaynon
MA. CRISANTA N. FLORES
q Kinatawan ng Wikang Pangasinan
JIMMY B. FONG
q Kinatawan ng mga Wika sa Kahilagaang
Pamayanang Kultural
HOPE SABANPAN YU
q Kinatawan ng Wikang Sebwano
ABRAHAM P. SAKILI ‘
q Kinatawan ng mga Wika ng Muslim Mindanao
LUCENA P. SAMSON
q Kinatawan ng Wikang Kapampangan
ANNA KATARINA B. RODRUEZ
q Bilang Direktor Heneral
ARTIKULO XIV SEKSIYON 6-9,
1987 KONSTITUSYON
7 ARTIKULO XIV SEKSIYON 6-9,
1987 KONSTITUSYON

SEKSIYON 6 SEKSIYON 7

q Ukol sa mga layunin sa

q Ang wikang pambansa ng
kominuikasyon at pagtuturo,
Pilipinas ay FILIPINO.
ang mga wikang opisyal ng
Samantalang nililinang, ito ay
Pilipinas ay FILIPINO, at
dapat payamanin at
hangga’t walang itinatadhana
payabungin pa salig sa umiiral
ang batas, Ingles
na katutubong wika at iba pang
q Ingles—katuwang ng wikang
wika
Filipino
q FILIPINO
q Filipino bilang wikang panturo
q Filipino bilang wikang pambansa
at wikang opisyal.
7 ARTIKULO XIV SEKSIYON 6-9,
1987 KONSTITUSYON

SEKSIYON 8 SEKSIYON 9
q Dapat magtatag ang kongreso
ng isang komisyon ng wikang
q Ang konstitusyong ito ay dapat
pambansa na binubuo ng mga
ipahayag sa Filipino at Ingles at
kinatawan ng iba’t ibang mga
dapat isalin sa mga
rehiyon at mga displina na
pangunahing wikang panrehiyon,
magsasagawa, mag-uugnay at
Arabic at Kastila
magatataguyod ng mga
q Ang saligang batas ay nararapat
pananaliksik sa Filipino at iba
ipahayag sa Ingles, Filipino at
pang mga wika para sa kanilang
iba pang pangunahing wika
pagpapaunlad, pagpapalaganap
at pagpapanatili
MAHALAGANG BATAS PANGWIKA
8 MAHALAGANG BATAS PANGWIKA

THOMASITES BIAK NA BATO (1897)

q Nakasaad na ang wikang
q Unang guro ng mga Pilipino Tagalog ang siyang magiging
q Mga sundalong Amerikano wikang opisyal ng Pilipinas

MONROE EDUCATIONAL BATAS BLG. 74 NG KOMISYON

SURVEY COMMISSION NI SCHURMAN (1901)
q Hindi matagumpay ang
q I ngles an g g a g a w i n g w i k a n g
pagtuturo ng Ingles sa mga
panturo
Pilipino
8 MAHALAGANG BATAS PANGWIKA
MONROE EDUCATIONAL
COMMISSION (1925)
q Nagsasaad na mabagal matuto
ang mga batang Pilipino kung
Ingles ang gamiting wikang
panturo sa paaralan batay sa
ginawang sarbey.
PANUKALANG BATAS BLG. 577
(1932)
q Gamitin bilang wikang panturo
sa mga paaralang primarya ang
mga katutubong wika mula
taong panuruan 1932-1933.
8 MAHALAGANG BATAS PANGWIKA

ARTIKULO XIV, SEK. 3 NG

1940
SALIGANG BATAS (1935)

q “Ang kongreso ay gagawa ng q Sisimulan ituro ang wikang

mga hakbang tungo sa Tagalog sa lahat ng pribado at
pagkakaroon ng isang wikang pampubliko na paaralan sa lahat
pambansa na nababatay sa isa buong bansa.
sa mga umiiral na wika…”
8 MAHALAGANG BATAS PANGWIKA
KAUTUSANG PANGKAGA-
WARAN BLG. 96 (1967)
q Ang Saligang Batas na ito ay
q Na pangalanan sa Pilipino ang
mga gusali at tanggapan ng
ating pamahalaan.
RESOLUSYON BLG. 70 (1970)
q Ay nagsasabing ang wikang
pambansa ay nagging wikang
panturo sa antas elementarya.
SEKSIYON 3, ARTIKULO XIV
(1973 KONSTITUSYON)
dapat ipahayag sa Ingles at
Pilipino, ang dapat na mga
Wikang Opisyal- Ang
Pambansang Asamblea ay dapat
gumawa ng mga hakbang tungo
Sa pagpapaunlad at pormal na
adapsyon ng panlahat na
Wikang Pambansa na
makikilalang Filipino
8 MAHALAGANG BATAS PANGWIKA

RESOLUSYON BLG. 73 KAUTUSANG PANGKAGA-

(AGOSTO 7, 1973) WARAN BLG. 25 S. 1974
q Nagsasaad na ang wikang Ingles (HUNYO 19, 1974)
at Pilipino ang gagamiting
q Pagpapatupad ng Patakarang
midyum ng pagtuturo mula sa
Edukasyong Bilingguwal
antas elementarya hanggang
q Binibigyan ng katuturan ang
tersiyarya sa lahat ng paaralang
magkahiwalay na paggamit ng
pampubliko at pribado
Pilipino at Ingles bilang mga
atpasisimula sa taong panuruan
panturo sa mga tiyak na
1974 –75
asignatura
8 MAHALAGANG BATAS PANGWIKA
KAUTUSANG PANGKAGA-
WARAN BLG. 21 (1990)
q Pagtatagubilin na gamitin ang
Filipino sa pagbigkas ng
panunumpa ng katapatan sa
Saligang Batas at sa bayan
natin.
CMO NO. 20 SERIES OF 2013
q Pi n a n u k a l a n g t a n g g a l i n a n g
Filipino at Panitikan
CMO NO. 4 SERIES OF 2018
q Iniutos ng Commission on Higher
Education sa lahat ng public and
private higher education
institutions na panatilihin ang
anim hanggang siyam na units
ng Filipino subjects sa kanilang
general curriculum.
KASAYSAYAN NG ALPABETONG
FILIPINO
1 KASAYSAYAN NG ALPABETONG
FILIPINO

ALPABETONG
BAYBAYIN ABECEDARIO
ROMANO

ALPABETONG
ABAKADA
FILIPINO
1 KASAYSAYAN NG ALPABETONG
FILIPINO

BAYBAYIN ABECEDARIO

q Sinaunang sistema ng pagsulat q Ipinalit na katawagan sa

ng mga katutubong Pilipino alpabetong Romano
q Binubuo ng 17 simbolo q 31 na letra
q 14 katinig q 26 katinig
q 3 patining q 5 patinig

ALPABETONG ROMANO

q 30 na letra
1 KASAYSAYAN NG ALPABETONG
FILIPINO

ABAKADA ALPABETONG FILIPINO

q Ito ay binalangkas ni Lope K.
q Binubuo ng 28 na letrang
Santos noong 1940
kumakatawan sa mga tunog ng
q Binubuo ng 20 letra
iba’t ibang wikain sa Pilipinas
q Pagdating ng 1971,
dinagdagan ito ng 11 letra
kaya’t naging 31
HIRAM NA TITIK SA INGLES AT
KASTILA
2 HIRAM NA TITIK SA INGLES AT
KASTILA

INGLES q c, f, j, q, v, x, z

KASTILA q ñ
KASAYSAYAN NG ORTOGRAPIYA
NG WIKANG FILIPINO
3 KASAYSAYAN NG ORTOGRAPIYA
NG WIKANG FILIPINO

MEMORANDUM KAUTUSANG KAUTUSANG

PANGKAGAWARAN PANGKAGAWARAN PANGKAGAWARAN
BLG. 194 S. 1976 BLG. 81 S. 1987 BLG. 45 S. 2001

q 2001 Rebisyon
q 1987 Alpabeto at
ng Alpabeto at
q Pinagyaman ang Patnubay sa
Patnubay sa
dating abakada Ispeling ng
Ispeling ng
Wikang Filipino
Wikang Filipino
3 KASAYSAYAN NG ORTOGRAPIYA
NG WIKANG FILIPINO

ALIBATA (ALIFBATA) ABAKADANG TAGALOG

q Binuo ni Lope K. Santos nang

q Binubuo ng labimpitong simbolo
kaniyang isulat ang Balarila ng
na kumakatawan sa mga titik;
Wikang Pambansa noong1940.
14 na katinig at 3 patinig.
q Binubuo ito ng limang patinig
q Tinatawag ito ngayon bilang
(a,e,i,o,u) at labinlimang katinig
baybayin.
(b,k,d,g,h,l,m,n,ng,p,r,s,t,w,y).
3 KASAYSAYAN NG ORTOGRAPIYA
NG WIKANG FILIPINO

BAGONG ALPABETONG
FILIPINO

q Pinagyaman ang dating Abakada sa bisa ng Memorandum

Pangkagawaran Blg. 194, s. 1976 ng Kagawaran ng
Edukasyon at Kultura.
q Ang dalawampung titik ay dinagdagan ng labing-isang titik
(C,F,J,Ñ,Q,V,X,Z,CH,LL,RR) subalit hindi ito nagtagumpay
dahil hindi naging malinaw ang tuntunin sa paggamit ng mga
ito.
3 KASAYSAYAN NG ORTOGRAPIYA
NG WIKANG FILIPINO

1987 BAGONG ALPABETONG FILIPINO

q Muling nireporma ang alpabetong Pilipino sa pangunguna ng Linangan
ng mga Wika sa Pilipinas
q Napagkasunduang ang Alpabetong Filipino ay bubuoin na lamang ng
d a l a w a m p u ’ t w a l o n g t i t i k
(A,B,C,D,E,F,G,H,I,J,K,L,M,N,NG,Ñ,O,P,Q,R,S,T,U,V, W,X,Y,Z).
q Ang walong titik na nakasalungguhit ay ang mga idinagdag na titik sa
alpabeto.
q Ito ay pormal na inilunsad sa bisa ng Kautusang Pangkagawaran Blg.
81, s. 1987 at tinawag na “1987 Alpabeto at Patnubay sa Ispeling
ng Wikang Filipino”.
3 KASAYSAYAN NG ORTOGRAPIYA
NG WIKANG FILIPINO

1987 BAGONG ALPABETONG FILIPINO

q Muling nireporma ang alpabetong Pilipino sa pangunguna ng Linangan
ng mga Wika sa Pilipinas
q Napagkasunduang ang Alpabetong Filipino ay bubuoin na lamang ng
d a l a w a m p u ’ t w a l o n g t i t i k
(A,B,C,D,E,F,G,H,I,J,K,L,M,N,NG,Ñ,O,P,Q,R,S,T,U,V, W,X,Y,Z).
q Ang walong titik na nakasalungguhit ay ang mga idinagdag na titik sa
alpabeto.
q Ito ay pormal na inilunsad sa bisa ng Kautusang Pangkagawaran Blg.
81, s. 1987 at tinawag na “1987 Alpabeto at Patnubay sa Ispeling
ng Wikang Filipino”.
3 KASAYSAYAN NG ORTOGRAPIYA
NG WIKANG FILIPINO

2001 REVISYON NG ALPABETONG FILIPINO

q 2001 Revisyon ng Alpabetong Filipino

q Muling nirebisa ng KWF ang Alpabetong Filipino pati na ang mga
tuntunin sa pagbaybay nito at tinawag na “2001 Revisyon ng
Alpabeto at Patnubay sa Ispeling ng Wikang Filipino” sa bisa ng
Kautusang Pangkagawaran Blg. 45, s. 2001.
q Pinaluwag ang paggamit sa walong titik na idinagdag subalit
binubuo pa rin ang alpabeto ng 28 na titik at bibigkasin gaya ng
Alpabetong Ingles maliban saÑ na bigkas–Kastila.
 SALAMAT SA MABUNGANG
TALAKAYAN

PADAYON, HIRAYA MANAWARI!

Raymund Orine Osoteo, LPT

Don Mariano Marcos Memorial State University—Mid La Union
Campus
Batsilyer ng Sekondaryang Edukasyon
Nagpakapaham sa Filipino
Cum Laude
Teacher at Saint Luis College
Lyceum-Northwestern University
Master in Education Major in Filipino (ongoing)