Uygulama 1 :Kontağı Kilitleme Sistemi

Giriş Çıkış Atamaları

Girişler Aygıtlar Çıkışlar Aygıtlar
0.0 Başlatma Butonu 1.0 Motor
0.1 Bitirme Butonu

Devre Diyagramı
Uygulama 2 :Zamanlama Devresi

PLC’nin 0’ıncı kontağından giriş yapıldığında Timer ayarlanan değere sayar. Ayarlanan
değere gelince timer kontağını çeker. PLC’nin 0’ıncı çıkışı bir olur.

PLC Programı

Zamanlama Diyagramı
Örnek 1: Öncelik Sırasını Belirleme

1. Sunucu soruyu sorar.

2. 3 oyuncu da soruyu cevaplamak için butonlarına basar. Önce basan sorunun cevabını
verme hakkına sahiptir. Diğerleri bassalar bile önlerindeki lambalar yanmayacak.
3. Herhangi bir oyuncu butona bastıktan sonra 10 saniye süreyle zil çalacak.
4. Oyuncuların önündeki lambalar yanacak. Lambalar sorular cevaplandıktan sonra
sadece sunucu tarafından söndürülebilecek.

Giriş Çıkış Atamaları

Girişler Aygıtlar Çıkışlar Aygıtlar
0.0 1 Oyuncunun Butonu 1.0 Zil
0.1 2 Oyuncunun Butonu 1.1 1. Oyuncunın Lambası
0.2 3 Oyuncunun Butonu 1.2 2. Oyuncunın Lambası
0.3 Reset 1.3 3. Oyuncunın Lambası
Örnek 2 :Sayıcı Devresi

Aşağıda çalışma şartı belirlenmiş Flip flop uygulamasını gerçekleştirecek PLC programını
yapınız.
0.0 girişi ON yapıldığında 1.0 çıkışı 1sn ON 1sn OFF olacak şekilde 10 defa yanacak ve
sönecek. Ardından 1.0 çıkışı OFF durumunda bekleyecek.
Örnek 3 :Bandta Paketleme Kontrolü
PB1 butonuna basıldığında Kutuları taşıyın band çalışır. Kutu, elmaların yerleştirileceği yere
geldiğinde kutuyu taşıyan band durur. Elmaların kutuya yerleştirilmesi için elma taşıyıcı band
çalışır. Elmalar kutuya sıraya bırakılır. Kutuya 10 elma bırakıldığında sayıcı sıfırlanır ve elma
taşıyıcı band durur. Kutuyu taşıyan band çalışır. Bu işlem PB2 durdurma butonuna
basılıncaya kadar devam edecektir.

Giriş Çıkış Atamaları

Girişler Aygıtlar Çıkışlar Aygıtlar
0.0 Başlatma Butonu 1.0 Elma taşıyıcı konveyır motoru
0.1 Durdurma Butonu 1.1 Kutu taşıyıcı konveyır moturu
0.2 Elma Sayıcı Sensör
0.3 Kutuları konumlandırıcı
Zaman Çizelgesi
Uygulama 3: Paketleme Mekanizmasının Kontrol Devresi
Kontrol devresi ürünü algılar ve sayarak bir yerde istiflenir. Ürün sayısı 5 olduğunda selonoid
valf 2 saniye süresince enejilenir ve istiflenmiş ürünleri diğer banda iterek bırakıp geri çekilir.

Giriş Çıkış Atamaları

Girişler Aygıtlar Çıkışlar Aygıtlar
0.0 Sensör 1.0 Taşıyıcı konveyır motoru
1.1 Selenoid Valf

Diğer Aygıtlar
CNT047 Ürün sayıcı
TIM0 Selenoid Valf Zamanlayıcısı
Bu soruyu sizler birlikte yapalım.
Uygulama 4: Delik Açma Kontrol İşlemi

Elle Çalıştırma

SW1girişi ON olduğunda motor, tezgahı ileri yönde harekete geçirir. Durdurma anahtarına
basıldığında hareketi durur. Tezgah LS2 ye dokunduğunda motor yine durur.

SW3girişi ON olduğunda motor, tezgahı geri yönde harekete geçirir. Durdurma anahtarına
basıldığında hareketi durur. Tezgah LS1 ye dokunduğunda motor yine durur.

Otomatik Çalıştırma

PB ve LS1 ON olduğu zaman, LS2 aktif oluncaya kadar motor ileri yönde harekete geçer.
Zamanlayıcı aşağı yönde saymaya başlar. Zamanlayıcı 2 saniye saydığında motor ters yönde
harekete geçer. Tezgah LS1’e gelince aynı tur tekrarlanır.

Giriş Çıkış Atamaları

Girişler Aygıtlar Çıkışlar Aygıtlar

0.0 Otomatik Anahtarı 1.0 Otomatik Göstergesi
0.1 Elle Anahtarı 1.1 Elle Göstergesi
0.2 İleri Anahtarı (SW1) 1.2 Motor İleri
0.3 Durdurma Anahtarı (SW2) 1.3 Motor Geri
0.4 Geri Anahtarı (SW3) 1.4 Otomatik Başlatma Göstergesi
0.5 Tezgah Limit Anahtarı (LS1)
0.6 Tezgah Limit Anahtarı (LS2)
Otomatik Başlatma Anahtarı
0.7
(PBS)
Uygulama 6 :Aşırı Sıcaklıktaki Ürünün Vinç Kontrollü Yağlama Sistemi İle
Soğutulması

PB1 butonuna basıldığında, silindir, kancayı yukarı yönde S3 sensörüne gelinceye dek
çekecektir. Kanca 1.1 çıkışı üzerinden sol yöne doğru harekete geçerek S4 pozisyonuna kadar
gelecektir. Kanca S4 noktasında durup ürünü aşağı yönde S2 sönsörüne temas edinceye kadar
indirerek yağ tankına daldıracaktır. Ürün burada yağ ile soğutulmak için 20 saniye
bekletilecek ve ardından ürün tekrar yukarı çekilip S5 pozisyonuna gelinceye kadar sol tarafa
hareketine devam edecek ve S5 noktasında duracaktır. Buzzerın ses verdiği yerde ürün aşağı
doğru indirilecektir. Operatör parçayı alıp PB2 butonuna bastığında vinç ilk pozisyonuna geri
dönecektir.
Giriş Çıkış Atamaları

Girişler Aygıtlar Çıkışlar Aygıtlar

0.0 PB1 (Başlatma Butonu) 1.0 Üst Motor
0.1 PB2 (Dönüş butonu) 1.1 Sol Motor
0.2 S1 (Sensör1) 1.2 Aşağı Motor
0.3 S2 (Alt Sınır Sensörü) 1.3 Sağ Motor
0.4 S3(Üst Sınır Sensörü) 1.4 Buzzer
0.5 S4 (Yağlama noktası sensörü)
0.6 S5 (Yağlama Sensörü)
0.7 RST butonu
0.8 Kilitlemeyi Durdurma butonu
Uygulama 7 (Ürünlerin Ayrılması İşlemi)
PH1 Fotoelektrik Sensörü ile algılanan bilgi kaydırmalı kaydedicinin data girişine
verilmektedir. Bilgi ürünün sağlam olup olmamasına göre değişiklik gösterir. Ürün verimli ise
sensör ON aksi durumda OFF sinyali gönderir.

PH2 Fotoelektrik Sensörü ile kaydırmalı kaydedicinin saat palsleri üretilir. Bandta bulunan
ürünlerin hangilerinin sağlam hangilerinin bozuk olduğu bilgisi sıralanır.

Bozuk ürün tahliye valfi açılarak bandtan atılır. Sağlam ürünler bandın ötesine giderek
paketlenir.
Uygulama 8 (Ürünlerin Ayrılması İşlemi)

Bu çeşit robot çoğu otomatik fabrika tesisinde mevcuttur. Robot A taşıyıcı bandından aldığı
ürünü B taşıyıcı bandına bırakmaktadır.

İşlem Sırası Aşağıda verilmiştir.

1. Başlatma butonuna basıldığında robot saat yönünde döner
2. Robot A taşıyıcı bandının üzerindeki iş parçasının önüne gelince parçayı tutar.
3. Parça tutulduğunda robot saat yönünün tersinde döner.
4. Robot iş parçasını B taşıyıcı bandın üzerine getirdiğinde serbest bırakır.
Giriş Çıkış Atamaları

Girişler Aygıtlar Çıkışlar Aygıtlar

0.0 PB1 (Başlatma Butonu) 1.0 SOL 1 (Saat Yönünde Dönüş)
SOL 2 ( Saat Yönünün Tersi
0.1 LS1 (Saat Yönünde Dönüş) 1.1
Dönüşü)
LS2 (Saat Yönünün Tersinde
0.2 1.2 SOL 3 İş Parçasını Tutma
Dönüş)
LS3 (İş Parçasını Yakalama
0.3 1.3 A Taşıyıcı Bandı
Sensörü)
PH1 (İş Parçasını Algılama
0.4
Sensörü)
0.5 Durdurma Butonu
0.6 Reset Butonu
Uygulama 9 (Ardışık Kontrol İşlemi)
Başlatma butonuna (PB) basıldığında araç soldan sağa doğru gider. LS2 değince 5 sn bekler.
5sn sonra araç başlangıç konumuna geri döner. Böylece 1 saykıllık işlem bitmiş olur.

Giriş Çıkış Atamaları

Girişler Aygıtlar Çıkışlar Aygıtlar

0.0 Durdurma Anahtarı 1.0 Motor Sağa
0.1 LS1 ( Başlangıç Konumu) 1.1 Motor Sola
0.2 LS2
0.3 Başlatma Butonu PB

Örnek (PCB Paketleme Band Sistemi)

Bu uygulamada önceden PCB’leri paketlemek için pistonla konveyır üzerine itilerek
yerleştirilmiş PCB bordları motorlu kaldıraçla yukarı çekilmektedir.

Start butonuna basıldığında taşıyıcı band ve kaldıraç motorları çalışır. Yaklaşım anahtarı
geçici olarak kaldıracı durdurur ve piston ile PCB bord itilerek taşıyıcı banda yerleştirilir.

PCB itildikten sonra piston geri çekilir ve kaldıraç motoru tekrar çalışır. Daha sonra tüm
işlemler tekrarlanır.
Giriş Çıkış Atamaları

Girişler Aygıtlar Çıkışlar Aygıtlar

0.0 Başlatma Butonu 1.0 Taşıyıcı Band
0.1 Durdurma Butonu 1.1 Yukarı taşıyıcı Motor
0.2 RS1 (Sol Limit) 1.2 Piston Sağa
0.3 RS2 (Sağ Limit) 1.3 Piston Sola
0.4 Yaklaşım Anahtarı 1.4 Aşağı Taşıyıcı Motor
0.5 Reset
0.6 Limit Anahtarı
Yukarıdaki uygulama sorusunu kaydırmalı kaydedici komutuyla tekrar çözelim
Uygulama 10 (Deponun Kapısının Otomatik Olarak Kontrolü)

Ultrasonik sensör ile iş kamyonunu algılanır. Kapı açılır. Foto sensör ile araç uzaklaştığında
kapının kapanması sağlanmaktadır.

Giriş Çıkış Atamaları

Girişler Aygıtlar Çıkışlar Aygıtlar
0.0 Ultrasonik Sensör 1.0 Kapı Yukarı
0.1 Foto Sensör 1.1 Kapı Aşağı
0.2 Kapının üst sensörü
0.3 Kapını alt sensörü
Zaman Diyagramı
Uygulama 11 (Otomatik Dişli Yağlama Sistemi)
Dişli S1 yönünde harekete geçtiğinde S1 sensörü hareketi algılar.S1 sensörü V1
elektromanyetik valfini açar ve kısa bir süre dişlilerin yağlanması sağlanır. Bu sırada Yağ
seviye göstergesi makine yağı tankını sürekli olarak kontrol eder. Yağ seviyesi kritik
seviyenin altına indiğinde yağ seviye göstergesi alarm verir.

Giriş Çıkış Atamaları

Girişler Algılayıcılar Çıkışlar Aktuatörler
0.0 Pozisyon Algılayıcı(S1) 1.0 Elektromanyetik Yağ Valfi (V1)
0.1 Yağ Seviye Sensörü(S2) 1.1 Yağlama Seviyesi Alarm Lambası

PLC Programı
Uygulama 12 (Motor Kontrollü Taşıyıcı Band Sistemi)
Bu uygulamada taşıyıcı bandların hareketini sağlayan motorların çalıştırılıp durdurulması
yapılacaktır. Bu sayede yürüyen band üzerindeki parçanın nakli yapılmaktadır. Yürüyen
bandların üzerinde palet olduğu sürece yaklaşım sensörleri algılama yapar. Parça bir sonraki
taşıyıcı banda aktarıldığında (sensörün algılama alanı dışına çıktığından) taşıyıcı band bir süre
daha çalışır ve durur. Böylece taşıyıcı band üzerinde parça olduğu sürece yürüyen bandlar
çalışır.

Giriş Çıkış Atamaları

Girişler Algılayıcılar Çıkışlar Aktuatörler
0.0 Sensör 1 1.0 Motor 1
0.1 Sensör 2 1.1 Motor 2
0.2 Sensör 3 1.2 Motor 3

İşlem Sırası
1. Sensör 3 ürünü algıladığında motor 2 çalışır.
2. Ürün Sensör 2 nin algılama alanı dışına çıkıncaya ve motor 1 çalışana kadar motor 2
çalışır durumdadır.
3. Sensör 2 ürünü algıladığında motor 1 çalışır.
4. Ürün Sensör 1 in çalışma alanından çıkıncaya kadar Motor 1 çalışır.
PLC Programı