Karta pracy/ kl.

VI/

Rzeczpospolita pod rządami Wettinów /Sasów/

August II August III

Czasy saskie
Mocny Sas

1697-1733 1733-1763
1. Unia polsko –saska
a/ wybierz z ramki
-data trwania i charakter unii …………………………………………………………………………………
- główne przyczyny …………………………………………………………………………………………………….
……………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………
- skutki………………………………………………………………………………………………………………………..
……………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………...

b/ Wielka wojna północna ,

- data ………………………………………………

-skutki…………………………………………………………………………………………………………………………..

……………………………………………………………………………………………………………………………………

1696-1763, unia personalna, władcy Saksonii, polityka Augusta II doprowadziła do wciągnięcia

Rzeczpospolitej do Wojny Północnej, 1700-1721, powstanie Ligi Północnej wymierzonej przeciwko
Szwecji, zakładanie manufaktur nastawionych na wytwarzanie towarów luksusowych nadużywanie
liberum veto, Stanisław Leszczyński, zrujnowana gospodarka, zniszczenia na ziemiach polskich, bunty
szlachty dążącej do zachowania „złotej wolności” ,wspieranie artystów, Rosja zdobywa dostęp do morza
Bałtyckiego, próby odbudowy polskiej kultury, wolna elekcja, podwójna elekcja, stronnictwo prorosyjskie,
klęska Szwecji, pojawienie się w Europie nowej potęgi militarnej i politycznej

2. „ Sejm niemy” na którym została potwierdzona nienaruszalność podstaw ustroju

Rzeczypospolitej, napisz o jakie prawa chodziło? ……………………………………………………….
.........................................................................................................................................
.........................................................................................................................................
.........................................................................................................................................
3. Reformy Stanisława Leszczyńskiego i Stanisława Konarskiego /wpisz nazwisko
pomysłodawcy/
 Ograniczenie liberum veto ……………………………………………
 Zniesienie liberum Veto……………………………………………..
 Głosowania większością głosów ………………………………………..
 Pańszczyzna zastąpiona czynszem………………………………..
 Przyznanie chłopom wolności osobistej …………………………………………..
4. Za panowania Stanisława Augusta Poniatowskiego wybity został medal „ temu, który
odważył się być mądrym?”. Kto jest adresatem tych słów?, poszukaj o nim informacji.
5. https://www.youtube.com/watch?v=gK9WKAqvVtg

https://www.youtube.com/watch?v=e_jbQricOsU
https://www.youtube.com/watch?v=Zbak7BfA4VE

Podsumowując epokę saską zapoznajcie się z tekstem Wojciecha Kalwata :

Za króla Sasa „Za króla Sasa, jedz, pij i popuszczaj pasa” – mówiono dawniej. Powiedzenie to
zawiera tyle prawdy, ile uproszczeń. Za obu saskich Augustów piło się dużo, z zastrzeżeniem,
że Wettyn zwany Mocnym odznaczał się tęgim spustem, zaś jego syn brzuszyskiem będącym
efektem wielkiego apetytu. Dla potomnych okres ich panowania, z interwałem króla
Stanisława Leszczyńskiego, późniejszego filozofa z Lotaryngii, to czas upadku, ustawicznej
anarchii, zrywanych sejmów, sejmików, a nawet sądowych trybunałów. I nie można temu
zaprzeczyć. Anarchizacja życia politycznego osiągnęła apogeum, kontrast ze wzrostem
sąsiednich potęg był aż nadto widoczny. Rzeczpospolita ze swoim niedowładem państwa
jawiła się jako anachroniczna konstrukcja w porównaniu z prężnymi machinami coraz
bardziej zaborczych monarchii. Polskiej szlachcie, przywiązanej do tyranii złotej wolności, to
jednak nie przeszkadzało. Wręcz przeciwnie − niejeden wąsaty szlachcic uważał, że to właśnie
słabość państwa jest gwarantem jego trwałości. I choć z rozrzewnieniem wspominano
przewagi nad bisurmanami, to pacyfizm i prawie całkowite rozbrojenie uważano na cnotę,
która obroni przed zakusami sąsiadów. Ci zaś, na razie przynajmniej, traktowali
Rzeczpospolitą jako karczmę zajezdną. Wielu zapomniało o niszczycielskich wojnach Augusta
II; zapamiętano za to względny dobrobyt panujący za jego następcy, kontrastujący zwłaszcza
z dramatycznymi wydarzeniami, jakie miały miejsce za czasów ostatniego polskiego władcy
Stanisława Augusta Poniatowskiego. Czasy saskie to kwintesencja polskiego sarmatyzmu, z
wszelkimi jego pozytywnymi i (a może przede wszystkim) negatywnymi objawami. Jednak te
czasy dały podwaliny pod oświeceniowe poglądy, które ruszyły mocnym strumieniem w
drugiej połowie XVIII wieku. Ich prekursorzy usilnie pracowali nad planem przebudowy i
chociaż ich głos nie był jeszcze mocno słyszalny, to skutki ich działań okazały się nie do
przecenienia. Mówiąc o czasach stanisławowskich, należy pamiętać o epoce saskiej, bez
której tak trudno zrozumieć dalsze losy Polski i kulturowy spadek po niej. Wojciech Kalwat ;

Źródło: Dziedzictwo dawnej Rzeczypospolitej, Nr 5,styczeń 2016; dodatek edukacyjny w ramach Magazynu
Historycznego” Mówią Wieki”
Opracowała: U. Serafińska