Professional Documents
Culture Documents
კონსპექტი
კონსპექტი
კონსპექტი
ადამიანის
უფლებები და
თავისუფლებები
სრული სკრიპტები
ნინი ცეცხლაძე
RarePearlN🌈
სარჩევი
ადამიანის უფლებათა სამართლის ზოგადი მიმოხილვა...............................................5
ადამიანის უფლებების შიდა სამართლებრივი წყარო................................................7
საერთაშორისო სამართლის სუბიექტები არიან:..........................................................8
საერთაშორისო სამართლის წყაროები:..........................................................................9
ადამიანის უფლებების დაცვის მექანიზმები შიდა სამართალში:..................................10
ადამიანის უფლებების დაცვის მექანიზმები საერთაშორისო სამართალში:................10
წამების აკრძალვა.................................................................................................................10
სასჯელი.............................................................................................................................12
წამება..................................................................................................................................12
არაადამიანური მოპყრობა..............................................................................................14
კონვენციით გათვალისწინებული ვადლებულებები...............................................16
ცემა......................................................................................................................................18
სიცოცხლის უფლება............................................................................................................19
სუბიექტები........................................................................................................................20
საკონსტიტუციო სასამართლოს საქმეები....................................................................20
ოთარ ზოიძე საქართველოს პარლამენტის წინააღმდეგ...................................................20
ს.გ. პარლამენტის წინააღმდეგ..............................................................................................20
საერთაშორისო პაქტი სამოქალაქო და პოლიტიკური უფლებების შესახებ.........21
სიკვდილით დასჯა..........................................................................................................21
აუცილებელი მოგერიება................................................................................................22
სახელმწიფო მკვლელობა...............................................................................................24
გამოძიება...........................................................................................................................25
ორი ასპექტი.............................................................................................................................25
გამოძიების კრიტერიუმები:..................................................................................................25
ტერორისტული საქმეები................................................................................................25
ტაგაევა რუსეთის წინააღმდეგ..............................................................................................25
მაკკენი გაერთიანებული სამეფოს წინააღმდეგ.................................................................26
აბორტი...............................................................................................................................26
საქართველოში........................................................................................................................26
საერთაშორისო სამართალში.................................................................................................26
Roe v wade.................................................................................................................................26
ABC v Ireland............................................................................................................................27
ევთანაზია..........................................................................................................................27
Pretty v uk.................................................................................................................................27
დისკრიმინაციის აკრძალვა................................................................................................27
RarePearlN🌈
სოციალური დაზღვევა...................................................................................................89
ცხოვრების სათანადო დონის უფლება........................................................................89
minimum core obligations..................................................................................................90
ჯანდაცვის უფლება.........................................................................................................91
საქართველოს კონსტიტუცია.........................................................................................93
კულტურული მემკვიდრეობის დაცვა:................................................................................94
შst თავისუფლება:...................................................................................................................94
განათლების უფლება და აკადემიური თავისუფლება.....................................................95
ჯანმრთელობის დაცვა:..........................................................................................................95
გარემოს დაცვის უფლება.......................................................................................................96
ქორწინების უფლება, დედათა და ბავშვთა უფლებები....................................................96
მე-5 მუხლი:.......................................................................................................................97
სამართლიანი სასამართლოს უფლება.............................................................................98
საქართველოსკონსტიტუცია..........................................................................................99
საერთაშორისო სამართალი.........................................................................................100
Right to Remedy...............................................................................................................102
რესტიტუცია..........................................................................................................................102
კომპენსაცია............................................................................................................................102
რეაბილიტაცია.......................................................................................................................102
სატისფაქცია / სამართლებრივი დაკმაყოფილება............................................................102
არ გამეორების გარანტია......................................................................................................103
უდანაშაულობის პრეზუმფცია....................................................................................103
საარჩევნო უფლება.............................................................................................................104
საერთაშორისო სამართალში.......................................................................................104
ადამიანის უფლებათა დეკლარაცია...................................................................................104
საერთაშორისო პაქტი სამოქალაქო უფლებების შესახებ...............................................104
ცენზები............................................................................................................................105
ხმის თანასწორობა..........................................................................................................106
უჩა ნანუაშვილი საქართველოს პარლამენტის წინააღმდეგ..........................................106
ადამიანის უფლებათა ევროპული კონვენცია..........................................................106
ჰირსტი გაერთიანებული სამეფოს წინააღმდეგ...............................................................107
სამართლიანი სასამართლოს უფელებასთან კავშირი.............................................107
აქტიური და პასიური საარჩევნო უფლება................................................................107
საქართველოს კონსტიტუცია.......................................................................................107
თვითგამორკვევის უფლება.............................................................................................108
კოლექტიურობა..............................................................................................................108
ისტორია და შინაარსი...................................................................................................108
RarePearlN🌈
ხალხი................................................................................................................................109
შინაგანი და გარეგანი ასპექტი.....................................................................................110
კოსოვო.............................................................................................................................110
კვებეკი საქმე....................................................................................................................111
ინფორმაციის თავისუფლება...........................................................................................111
საქართველოს კონსტიტუცია.......................................................................................111
ვალდებულებები............................................................................................................112
პირადი ინფორმაცია......................................................................................................112
გარემოს დაცვა................................................................................................................112
ქორწინების უფლება..........................................................................................................113
საქართველოს კონსტიტუცია.......................................................................................113
ქორწინების ბენეფიტები:..............................................................................................113
ქორწინების თანასწორობა............................................................................................114
საქართველოში......................................................................................................................114
საერთაშორისო სამართალში...............................................................................................114
სამოქალაქო პარტნიორობა და ქორწინება................................................................114
ü საერთაშორისო ხელშეკრულებები
ü სასამართლო გადაწყვეტილებები - საერთაშორისო სამართლის განმარტებები.
მოაზრება ასევე საქვეყნოდ ცნობილი და აღიარებული იურისტთა ნაშრომები.
ü ჩვეულებები
ü პრინციპები (lex specialis)
ü იურისტების ნაშრომები
წამების აკრძალვა
საქართველოს კონსტიტუცია
მუხლი 9
2. დაუშვებელია ადამიანის წამება, არაადამიანური ან დამამცირებელი მოპყრობა,
არაადამიანური ან დამამცირებელი სასჯელის გამოყენება.
სასჯელი
წამება
კონვენცია
წამებისა და სხვა სახის სასტიკი, არაადამიანური ან ღირსების შემლახველი
მოპყრობის და დასჯის წინააღმდეგ
მუხლი 1
1. ამ კონვენციის მიზნებისათვის, ტერმინი „წამება“ ნიშნავს ნებისმიერ ქმედებას,
რომლითაც ამა თუ იმ პირს განზრახ მიეყენება ძლიერი ტკივილი ან ტანჯვა,
ფიზიკური ან სულიერი, ისეთი მიზნებით, როგორიცაა მისგან ამ მესამე პირისგან
ინფორმაციის ან აღიარების მოპოვება, მისი დასჯა ქმედებისათვის, რომელიც მან
ან მესამე პირმა ჩაიდინა, ან რომლის ჩადენაშიც ეჭვმიტანილია, ან მისი ან მესამე
პირის დაშინება ან იძულება, ან ნებისმიერი ხასიათის დისკრიმინაციაზე
დაფუძნებული ნებისმიერი მიზეზით, როდესაც ამგვარი ტკივილი ან ტანჯვა
მიყენებულია სახელმწიფო თანამდებობის პირის, ან ოფიციალური
თანამდებობით მოქმედი სხვა პირის მიერ, ან მისი წაქეზებით, ან მისი
ნებართვით, ან მისი უსიტყვო თანხმობით. იგი არ მოიცავს ტკივილს ან ტანჯვას,
რომელიც მხოლოდ კანონიერი სანქციების შედეგად წარმოიქმნება, არსებითად
განუყოფელია მათგან, ან მათი თანმდევია.
ზოგადად რთულია რომ ყველა სახელმწიფო შეთანხმდეს ერთ რამეზე და წამების
აკრძალვა იმედნად მნიშვნელოვანია, რომ ყველა შეთანხმდა მის
აბსოლუტურობაზე. გაერომ პაქტების მიღების შემდეგ გადაწყვიტა, რომ პატარა
ნორმა არ იყო საკმარისი წამების უფლებისთვის და ამიტომ გადაწყვიტეს, რომ
ცალკე ხელშეკრულება მიეღოთ წამების აკრძალვაზე, რომელშიც გაიწერებოდა
სახელმწიფოს ვალდებულებები ამ უფლებასთან მიმართებით.
RarePearlN🌈
წამების ელემენტები:
არაადამიანური მოპყრობა
3
კონკრეტულად ელემენტებში არ დაუსახელებია, მაგრამ მაინც ავხსენით და იყოს მაინც :დ ისე
მარტო სამი ელემენტი აქვს: ტკივილი, მიზანი, სახ. თანამდებებობის პირიდან მომდინარე.
RarePearlN🌈
4
აქ ნიჰასირაძე სიბრძნეებს აფრქვევს. ტერიტორიულობის პრინციპი, აქტიური მოქალაქეობის
პრინციპი (ჩვენი მოქალაქე ჩაიდენს სხვაგან დანაშაულს, საქართველოს შეუძლია გაასამართლოს
თავისი მოქალაქე სხვა ქვეყანაში ჩადენილი დანაშაულისთვის, რომელიც ისჯება სსკ-ით), პასიური
მოქალაქეობის პრინციპი (სხვა ქვეყნის მოქალაქემ სხვა ქვეყანაში მოკლა ჩვენი მოქალაქე, ჩვენი
იურისდიქციით შეგვიძლია გავასამართლოთ), დაცვის პრინციპი (ქვეყნის ინტერესს ადგება ზიანი,
სხვისი ქვეყნის მოქალაქე აყალბებს მაგალითად ქართულ ლარს, შეგვიძლია ის გავასამართლოთ),
უნივერსალურობა არის მეხუთე.
5
კენჭოს გაახსენდა მაგალითი და გასხივოსნდა.
6
ვისი ვისაშია?
7
ეს გაიხსენა კენჭომ.
RarePearlN🌈
8
ჯანდაბააა!!!! ამეტირაა!!!!!!!!!!!
9
არ არის ციხეში, შარშან გამოუშვეს, 33 წლის შემდეგ.
10
ამას ხოარ უჟუილებს??????
RarePearlN🌈
ცემა
სიცოცხლის უფლება
სუბიექტები
მუხლი 2
1. წინამდებარე პაქტის მონაწილე თითოეული სახელმწიფო კისრულობს
ვალდებულებას პატივი სცეს და მისი ტერიტორიის ფარგლებსა და
იურისდიქციაში მყოფი ყველა პირი უზრუნველყოს წინამდებარე პაქტით
აღიარებული უფლებებით, რასის, კანის ფერის, სქესის, ენის, რელიგიის,
პოლიტიკური ან სხვა მრწამსის, ეროვნული და სოციალური წარმოშობის,
ქონებრივი მდგომარეობის, დაბადების თუ სხვა გარემოებათა მიხედვით
ყოველგვარი დისკრიმინაციის გარეშე.
ამ მუხლში არის გაწერილი პოზიტიური და ნეგატიური ვალდებულებები.
„უზრუნველყოს“ გულისხმობს პოზიტიურ ვალდებულებას, „პატივი სცეს“ -
ნეგატიურს. „პატივი სცეს“ ნიშნავს იმას, რომ მაგ: არ მოკლას სახელმწიფომ
ადამიანი, ხოლო „უზრუნველყოს“, რომ გამოსცეს შემაკავებელი ორდერი. აქ ასევე
მნიშვნელოვანია ტერიტორიულობაც, საქართველოს იურისდიქციაში ვინც ექცევა,
ყველაზე უნდა ვრცელდებოდეს ადამიანის უფლებები. ტერიტორია და
იურისდიქცია იმიტომ წერია, რომ სხვა ქვეყნის ტერიტორიაზე შეიძლება
ვრცელდებოდეს საქართველოს იურისდიქცია, მაგ: გავხსნათ საქართველოს
სამხედრო ბაზა სხვის ტერიტორიაზე.
სიკვდილით დასჯა
აუცილებელი მოგერიება
მუხლი 2
სიცოცხლის უფლება
1. ყოველი ადამიანის სიცოცხლის უფლება კანონით არის დაცული. არ შეიძლება
სიცოცხლის განზრახ ხელყოფა, თუ არა სიკვდილის სასჯელის აღსრულების
შედეგად, რომელიც სასამართლოს განაჩენით შეეფარდა მოცემულ პირს ისეთი
დანაშაულის ჩადენისათვის, რომლისთვისაც კანონი ითვალისწინებს ამ სასჯელს.
2. სიცოცხლის ხელყოფა არ განიხილება ამ მუხლის დარღვევად, თუ ის შედეგად
მოჰყვა ძალის გამოყენებას, რომელიც აბსოლუტურ აუცილებლობას
წარმოადგენდა:
15
ჰომოსექსუალობის დეკრიმინალიზაციაც სწორედ ამ დროს და ამიტომ მოვახდინეთ თურმე.
პატიმრობა ყოფილა მანამდე სასჯელი <3 პრაქტიკაში მხოლოდ მამაკაცებს შორის ურთიერთობაზე
ვრცელდებოდა, ლესბოსელებს არაუშავთ <3
16
ამ პასუხს ლევანი 3 წუთი ელოდებოდა აუდიტორიისგან, მაგრამ არავინ პასუხობდა და ამიტომ
მიგვალანძღა, რაარის ხალხო, არ უყურებთ ახალ ამბებსო?
RarePearlN🌈
სახელმწიფო მკვლელობა
გამოძიება
ორი ასპექტი
არსებობს ორი ასპექტი ულფებებისა: დაიცვას, გამოიძიოს. გამოძიებას ასევე
ეძახიან პროცედურულ ნაწილს. ამის მაგალითია გირგვლიანის საქმე. შსს-ს
მაღალჩინოსნებმა მოკლეს მოქალაქე შელაპარაკების შედეგად. გირგვლიანის
ადვოკატი დაობდა ორ რამეზე: ერთი, რომ სახელმწიფომ მოკლა გირგვლიანი და
მეორე, პროცედურულ ნაწილში, არ გამოიძიაო. მაშინ ევროპის სასამართლომ
თქვა, რომ პირველ ნაწილში არ არის დარღვევაო, რადგან არასამუშაო საათები იყო
და შესაბაისად სახელმწიფოს მიერ ჩადენილი მკვლელობა არ დასტურდებაო.
მაგრამ, გამოძიების ასპექტში დაარღვიაო.
გამოძიების კრიტერიუმები:
დროული
არ უნდა იყოს დროში ზედმეტად გაწელილი.
დამოუკიდებელი/მიუკერძოებელი
ისეთმა ინსტიტუტმა უნდა გამოიძიოს, რომ არ მოხდეს ინტერესთა კონფლიქტი.
პრობლემაა, რომ შსს-ს ჩადენილ დანაშაულს იძიებს შსს. ერთ კაბინეტში რომ
ზიხარ და მეორე კაბინეტში შენი ძმაკაცი რაღაც ცუდს ჩაიდენს, იმის შანსი, რომ
მიუკერძოებლად გამოიძიო, არის ძალიან დაბალი. ამიტომ ცდილობდნენ
არასამთავრობოები, რომ ახალი ინსტიტუტის შექმნილიყო. ამიტომ გვაქვს
ინსპექტორი, რომ პოლიციის მიერ ჩადენილი დანაშაულები გამოიძიოს. მძიმე
დანაშაულებზე აქვთ იურისდიქცია, რომელიც არის სახელმწიფო მოხელის მიერ
ჩადენილი.
ეფექტიანი
უნდა იყოს წარმოდგენილი ფაქტები. ყველა ნაბიჯი უნდა გადადგას საგამოძიებო
სტრუქტურამ, რომ მოიძიოს ფაქტები. უნდა იყოს კარგი მტკიცებულებები,
ჩვენებები უნდა იყოს შესწავლილი, აუტოფსია, ბიოლოგიური მასალის კვლევა და
ა.შ. რაც ჩატარდება, აუცილებლად ყველაფერი უნდა იყოს კარგად შესწავლილი.
საჯაროობა/მსხვერპლის ჩართულობა
შეიძლება ყოველთვის არ გამოფინონ, მაგრამ არის საქმეები, რომლებზეც
აფდეითები უნდა გაკეთდეს. რა თქმა უნდა აქ არ იგულისხმება მტკიცებულებები
და მსგავსი დეტალური საკითები. მსხვერპლს უნდა ჰქონდეს ყველანაირი
უფლება, იყოს მისთვის ხელმისაწვდომი ყველანაირი ინფორმაცია.
ტერორისტული საქმეები17
აბორტი
საქართველოში
საქართველოში აბორტი არის დასაშვები 12 კვირამდე. მაგის შემდეგ თუ დედის
სიცოცხლეს ეხება საქმე, გაუპატიურების შედეგად არის ბავშვი ჩასახული, ნაყოფს
აქვს ჯანმრთელობის მძიმე დაზიანება, ქალი არის გადაცილებული 50 წელს, არის
დასაშვები. გაუპატიურების დროს, პროცედურული ნაწილია ის, რომ ქალის
ჯანმრთელობის მდგომარეობა უნდა შემოწმდეს, შესაბამისად 12 კვირის შემდეგ
რომ მოუნდეს მაინცდამაინც აბორტი, არის ძალიან იშვიათი.
საერთაშორისო სამართალში
საერთაშორისო სამართალში აბორტის საკითხი არ არის დარეგულირებული. ანუ
საერთაშორისო სტანდარტი არ გვაქვს ამასთან დაკავშირებით. თუ ვიტყვით, რომ
სიცოცხლე იწყება ჩასახვიდან, მაშინ აბორტი უნდა აიკრძალოს, თუ ვიტყვით, რომ
სიცოცხლე იწყება დაბადებიდან, მაშინ, დასაშვებია. რელიგიური და
კონსერვატული ქვეყნები და ლიბერალური ქვეყნები ვერ თანხმდებიან აბორტზე
და ეს არის ლოგიკური. საერთაშორისო სამართალი ამბობს, რომ ეს საკითხი უნდა
გადაწყვიტოს ქვეყანამ თვითონო. ჩვენთან სამოქალაქო სამართალი ამბობს, რომ
პირის სიცოცხლე იწყება ბავშვის დაბადებიდანო. გამონაკლია მხოლოდ
მემკვიდრეობის უფლება.
Roe v wade
ეს არის ამერიკის საქმე, რომელშიც სასამართლომ დაადგინა, რომ სიცოცხლე
იწყება დაბადებიდან და შესაბამისად აბორტი უნდა იყოს დასაშვებიო. ამერიკაში
ძაან გავრცელებულია pro-life მოძრაობები და დღემდე ცდილობენ, რომ ეს
გადაწყვეტილება შეცვალონ. დღეს, როცა გინსბურგი დაიღუპა19 და მისი
ჩანაცვლება უნდა ტრამპს კონსერვატორი მოსამართლით, არის შანსი იმის, რომ
შეცვალონ ეს გადაწყვეტილება.
ABC v Ireland
A, B, და C იყვნენ სამი ქალი ირალნდიიდან, რომლებსაც მოუწიათ ლონდონში
გაფრენა აბორტის გასაკეთებლად. ევროპის სასამართლომ თქვა, რომ მე არ
ჩავერევი ამ საკითხშიო, თქვნით შეგიძლიათ რომ გადაწყვიტოთ როდის
18
არა კაც კლაო, მესხმა განმარტა.
19
ნათელში იყოს მისი სპეტაკი სული.
RarePearlN🌈
ევთანაზია
დისკრიმინაციის აკრძალვა
საქართველოს კონსტიტუცია
მუხლი 11. თანასწორობის უფლება
1. ყველა ადამიანი სამართლის წინაშე თანასწორია. აკრძალულია დისკრიმინაცია
რასის, კანის ფერის, სქესის, წარმოშობის, ეთნიკური კუთვნილების, ენის,
რელიგიის, პოლიტიკური ან სხვა შეხედულებების, სოციალური კუთვნილების,
ქონებრივი ან წოდებრივი მდგომარეობის, საცხოვრებელი ადგილის ან სხვა
ნიშნის მიხედვით.
ჩამოთვლილია ნიშანები, რის მიხედვითაც არის აკრძალული დისკრიმინაცია.
ყველა ადამიანი რომ სამართლის წინაშე არის თანასწორი ნიშნავს იმას, რომ
კანონი ყველას ეხება ერთანაირად და თანასწორად. სხვა შემთხვევაში არსებობს,
მაგალითად სოციალური თანასწორობა, რომელიც გულისხმობს იმას, რომ გვაქვს
20
ჩართვა: მარიამ გეწაძის თხოვნა იმასთან დაკავშირებით, რომ გადაწყვეტილებებზე ნუ
გვასპოილერებს. თუ ეგრე გაინტერესებს, წინასწარ წაიკითხეო, ეს იყო პასუხი.
21
აქ ჩაერთო გოგონა რეკომენდაციით, რომ ვუყუროთ ფილმს იუ დონთ ნოუ ჯეკსო, ლევანმა არ
მაქვს ნანახიო და წესით საინტერესო იქნება და კი ბატონო, ვუყურებო, დაუჯერა. ამით მოვრჩითო
და დროებითო.
RarePearlN🌈
მუხლი 2
1. წინამდებარე პაქტის მონაწილე თითოეული სახელმწიფო კისრულობს
ვალდებულებას პატივი სცეს და მისი ტერიტორიის ფარგლებსა და
იურისდიქციაში მყოფი ყველა პირი უზრუნველყოს წინამდებარე პაქტით
აღიარებული უფლებებით, რასის, კანის ფერის, სქესის, ენის, რელიგიის,
პოლიტიკური ან სხვა მრწამსის, ეროვნული და სოციალური წარმოშობის,
ქონებრივი მდგომარეობის, დაბადების თუ სხვა გარემოებათა მიხედვით
ყოველგვარი დისკრიმინაციის გარეშე.
მუხლი 26
თითოეული ადამიანი თანასწორია კანონის წინაშე და ყოველგვარი
დისკრიმინაციის გარეშე კანონით თანაბარი დაცვის უფლება აქვს. ამ მხრივ უნდა
აიკრძალოს ყოველგვარი დისკრიმინაცია და კანონი უნდა უზრუნველყოფდეს
ყველა პირის თანასწორ და ეფექტურ დაცვას რასის, კანის ფერის, ენის, რელიგიის,
პოლიტიკური თუ სხვა მრწამსის, ეროვნული და სოციალური წარმოშობის,
ქონებრივი მდგომარეობის, დაბადების თუ სხვა გარემოებების გამო
დისკრიმინაციისაგან.
მეორე მუხლის მიხედვით, სახელმწიფო უზრუნველყოფს სუბიექტებს ამ პაქტით
აღიარებული უფლებებით დისკრიმინაციის გარეშე. ეს ნიშნავს იმას, რომ ამ
უფლებებს ვანიჭებთ ყველას, დისკრიმინაციის გარეშე. 26-ე მუხლი ამბობს იმას,
რომ ყველა თანასწორია (ჩვენი კონსტიტუციის მუხლის მსგავსია). მეორე მუხლის
გამოყენებისთვის აუცილებელია რომელიმე სხვა უფლების დარღვევას, ხოლო 26-
ე მუხლი ზოგადად კრძალავს დისკრიმინაციას.
შეფასების ტესტები:
25
რატომაც არა?
RarePearlN🌈
გონივრული მისადაგება
დამატებითი საკითხები
სტრუქტურული დისკრიმინაცია
დისკრიმინაცია, რომელიც გამჯდარია ცხორვების ყველა სფეროში. ზოგ ქვეყანაში
ქალების დისკრიმიაცია არსებობს, რომ დასაქმების სფეროში გენდერული
დისკრიმინაციის აკრძალვა რომ შემოიღონ, ისინი სკოლაში არ დადიან და
განათლება არ აქვთ რომ სამსახური დაიწყონ. ანუ ყველა სფეროში უდნა
აიკრძალოს თუ გვინდა რომ რაიმე შედეგს მივაღწიოთ.
მრავალჯერადი დისკრიმინაცია
ერთი ადამიანი არის დისკრიმინაციის მსხვერპლი გენდერის, რელიგიის,
ეთნიკური უმცირესობის გამო.
დისკრიმინაციის მტკიცების ტვირთი27
მოსარჩლეს აქვს პრიმა ფაციე, ანუ ერთი შეხედვით უნდა დაამტკიცოს რომ
დისკრიმინაცია მოხდა. შემდეგ უკვე გადადის სახელმწიფოზე და მან უნდა
ამტკიცოს რომ არ იყო დისკრიმინაცია.
27
უდნა დაამტკიცოს რომ რაღაც დარღვევა მოხდა.
RarePearlN🌈
თავისუფლების უფლება28
მიმოსვლის თავისუფლება
29
გაგასეირნებს 🤡🤡🤡
RarePearlN🌈
ადამიანის თავისუფლება
30
იდკ, ერთ-ერთი განმსაზღვრელია თუ ერთადერთი.
RarePearlN🌈
კონსტიტუცია
მუხლი 13
32
მეცამეტე პუნქტი.
33
ვერ ვაკავშირებ.
34
ასეთ დროსო სურათის გადაღების უფლება წესით და რიგით არ აქვთო, მარტო პირადობის
უქონლობის დროს არის გამონაკლისი, მაგრამ არც მაგ დროს არ უნდა იყოს დასაშვები.
RarePearlN🌈
პოლიტიკური პატიმარი
35
აქ იწყება რატისა და ლევანის დიდი დიალოგი ამ მოვლენის მართებულობაზე.
RarePearlN🌈
სინდისის პატიმარი
36
თუ ვიცით?
RarePearlN🌈
რელიგიის თავისუფლება
საქართველოს კონსტიტუცია
აღმსარებლობა
იგივე რელიგია. ეხება რომელიმე რელიგიის რწმენას. აღმსარებლობა არის
მაგალითად როცა ვინმე ქრისტიანია.
რწმენა
მოაზრებს არარელიგიურ რწმენებსაც. მოიცავს არა მხოლოდ აღმსარებლობას,
არამედ არარელიგიურ რწმენებსაც. არარელიგიურის მაგალითად შეიძლება
განიხილოს პაციფიზმი. ვეგანიზმიც შეგვიძლია რწმენის ქვეშ განვიხილოთ
რწმენის ქვეშ, უფრო თავისუფალი განვითარებაა, მაგრამ აქაც შეიძლება გაყვანა.
ყველაფერი, რაც სტანდარტული, რელიგიური რწმენა არ არის, გავიყვანთ არა
აღმსარებლობაში, არამედ რწმენაში.
სინდისი
შინაგანი აღქმა კონკრეტული მოვლენის ან ზოგადად ცხოვრების მიმართ.
სინდისის თავისუფლება გულისხმობს მორალურად თავისუფლებას. აქ უკვე
ვცდებით რწმენას და აღმსარებლობას. ადამიანს ვაძლევთ უფლებას, რომ
გადაწყვიტოს ყველაფერი შინაგანი ხმის მიხედვით, თვითონ განსაჯოს რა არის
კარგი, რა არის ცუდი, თვითონ იქონიოს აზრი...
ცალკე ვერ გამოვყოფთ ფორუმ ინტერნუმს, რადგან ზღვარი სად გადის, ამის
დადგენა არის შეუძლებელი. ადამიანი, რომელიც ჯარში არ მიდის, რადგან
პაციფიზმი უკრძალავს იარაღის ხელში აღებას, ეს იქნება ფორუმ ინტერნუმში
ჩარევა, როგორც სასამართლომ აღნიშნა რეზერვის საქმეზე. თუ პირის რწმენა
ამბობს, რომ იარაღი ხელში არ უნდა აიღო და შენ აიძულებ რომ აიღოს, ესეიგი
ინტერნუმში ერევი. ადრე არ არსებობდა ჩვენთან ე.წ. ალტერნატიული სამხედრო
სამსახური, ნებისმიერი მოქალაქე ვალდებული იყო წასულიყო ჯარში. ეს
პაციფისტები, იეჰოველები იყვნენ ვალდებულები რომ აეღოთ იარაღი ხელში და
წასულიყვნენ ჯარში. სასამართლომ დააკვნა ზუსტად ის, რომ აქ არსებობდა
ფორუმ ინტერნუმში ჩარევა. ეს რომ იყოს სტანდარტული აბსოლუტური უფლება,
მაშინ სასამართლო არ იმსჯელებდა ლეგიტიმურ მიზნებზე, მაგრამ აქ
სასამართლომ იმსჯელა. მაგალითად წამებაზე ლეგიტიმურ მიზნებზე მსჯელობა
არ არსებობს, რადგან წამებას ლეგიტიმური მიზნები არ აქვს, რადგან
აბსოლუტური ულებაა. ამ შემთხვევაში კი იმდენად რთულია ფორუმ ინტერნუმს
და ექსტერნუმს შორის ხაზის გავლება, რომ მაინც გვიწევს ლეგიტიმურობაზე
მსჯელობა. ანუ სტანდარტულად ხდება ლეგიტიმური მიზნის და
პროპორციულობის განხილვა. სასამართლო ამ საქმეში ამბობს, რომ კი არისო ეს
ფორუმ ინტერნუმი აბსოლუტურიო, მაგრამ მისი გამოვლინებები შეიძლება იყოს
შეზღუდულიო. მაგალითად რელიგიის ერთ-ერთი მოძღვრება რომ იყოს
ადამიანის მკვლელობა, მაშინ ეს არის ფორუმ ინტერნუმის ნაწილი და თუ ამაზე
ადამიანი ფიქრობს და მსჯელობს, ამაში ვერ ჩავერევით, მაგრამ მისი გამოხატვა
და ქმედება უკვე ექსტერნუმია და უნდა ჩავერიოთ. ანალოგიურად, რომ ავიღოთ
იარაღის ხელში აღების საქმე, იქ შეგვიძლია ვიმსჯელოთ, რომ იარაღის ხელში
დაჭერა ექსტერნუმია, რადგან გამოვლინებაა, მაგრამ მაინც ფორუმ ინტერნუმად
არიქვეს. ანუ ადამიანს თუ აძალებ იმის გაკეთებას, რაც მის დოგმას
ეწინააღმდეგება, ეს ფორუმ ინტერნუმში ჩარევაცაა, არა მხოლოდ ფორუმ
ექსტერნუმში. ანუ საბოლოოდ, გამოდის, რომ ეს ინტერნუმიც აღარ არის
აბსოლუტური. იმის გამო, რომ მათი გამიჯვნა არის ძალიან რთული, არსად არ
გვიწერია ცალ-ცალკე.
ჰემი ნინი ქანთარიას კითხვა: ანუ საბოლოოდ ზღვარი ქმედებაში გადის, ხომ?
პასუხი: მარტივად რომ ვთქვათ, გადის გამოხატვაში. მაგრამ საკონსტიტუციო
რაღაცებს, რაც ქმედებაშ გადადის, მაინც განიხილავს ინტერნუმად, მაგალითად
იარაღის არებას, რადგან იმდენად მნიშვნელოვანია ესო, რომ ფორუმ
ექსტერნუმში კი არ ვერევითო, ფორუმ ინტერნუმშ ვერევითო. ანუ ზოგიერთი
გამოვლინების კუთხითაც ვერევით ინტერნუმში.
პრობლემური საკითხები
შეზღუდვა
კონკორდატი
38
როგორე სეტყვებეაააააა
RarePearlN🌈
პაქტი
მუხლი 18
4. წინამდებარე პაქტის მონაწილე სახელმწიფოები კისრულობენ ვალდებულებას
პატივი სცენ მშობელთა და, შესაბამისად კანონიერი მეურვეების თავისუფლებას
საკუთარი მრწამსის შესაბამისად უზრუნველყონ თავიანთი ბავშვების
რელიგიური და ზნეობრივი აღზრდა
აქაც კი აღნიშნულია მშობლების უფლება ბავშვზე ისევე, როგორც ბავშვთა
უფლებების კონვენციაში.
39
მადლიერი.
40
<333333333333
RarePearlN🌈
ჰიჯაბის საქმეები
ლეილა შაჰინი
მიხედულობის ზღვარი ჰქონდა თურქეთს და კი იცით, რა დებილობაც მიქარეს.
ევროპის სასამართლოს ქეისი. ევროპის სასამართლო უმეტესად დაფუძნებულია
კონსესუსის სამართალზე, რადგან სავალდებულოა. ანუ ცდილობს არ მოახვიოს
თავს სახელმწიფოს ისეთი რაღაცები, რაც არ არის შეთანხმებული ყველა
ქვეყანაში.
41
ამ საქმის ამოწერას აღარ ვაპირებ, ნერვი აღარ მაქვს იმდენად შემაღონა.
42
ჰა ჰა ჰა
RarePearlN🌈
ჰუდოიბერგანოვა
ქალი უზბეკეთში, რომელსაც აუკრძალა ჰიჯაბის ტარება და აქ ითქვა, რომ
უზბეკეთმა დაარღვია უფლებაო. ევროპის კომიტეტი. ეს სასამართლო არის
სარეკომენდაციო და შესაბამისად თავს უფრო მეტის უფლებას აძლევს.
დაჰლაბი
მუსლუმანი ქალი შვეიცარიაში, რომელიც მუშაობდა სკოლაში და ეკეთა ჰიჯაბი.
მშობლებმა უჩივლეს და კომიტეტმა ეს ქალი გაამტყუნა. მსჯელობა გაამართლა
გენდერის თემების კუთხით. თქვა, რომ ეს ქალის უფლებების დაკნინებას ახვევდა
ბავშვებს თავს და პროზელიტიზმიც არისო.
ლაუცი
იტალიაში ყველა საკლასო ოთახში კიდია ჯვარცმა და მშობლემა იჩივლეს, რომ ეს
იყო პროზელიტიზმი. სასამართლომ იქ ითქვა, რომ ეს პრობლემა არ არისო. ანუ
კედელზე ჯვარი არის დაბალი ინტენსივობისო და თავზე ჰიჯაბი მაღალი
ინტენსივობისო, რადგან ცოცხალიაო.
ევეიდა და სხვები:
შინაარსი
საქართველოს კონსტიტუცია
ინფორმაციის გამოთხოვა
მუხლი 18
2. ყველას აქვს უფლება კანონით დადგენილი წესით გაეცნოს საჯარო
დაწესებულებაში მასზე არსებულ ან სხვა ინფორმაციას ან ოფიციალურ
დოკუმენტს, გარდა იმ შემთხვევისა, როდესაც იგი შეიცავს კომერციულ ან
პროფესიულ საიდუმლოებას ან დემოკრატიულ საზოგადოებაში აუცილებელი
სახელმწიფო ან საზოგადოებრივი უსაფრთხოების ან სამართალწარმოების
ინტერესების დასაცავად კანონით ან კანონით დადგენილი წესით აღიარებულია
სახელმწიფო საიდუმლოებად.
ü პირადი ინფორმაცია - ინფორმაცია, რომლითაც შეიძლება პიროვნების
იდენტიფიცირება. სახელი, გვარი, პირადი ნომერი, პირადი მონაცემები,
ტელეფონის ნომერი, ფოტოსურათი. მე-15 მუხლით არის დაცული ჩვენი
პირადი ინფორმაცია. თუ ეს პირადი ინფორმაცია არის ჩაწერილი სახელმწიფო
დაწესებულებების დოკუმენტებში, უკვე მივდივართ ამ მე-18 მუხლთან,
RarePearlN🌈
ტექნოლიგიები რაც უფრო ვითარდება, მით უფრო დიდი ალბათობაა იმისა, რომ
ისინი უფრო მეტად ჩაერიონ ჩვენს პირად ცხოვრებაში. მაგალითად არსებობს
სახის ამომცნობი კამერები. ეს კამერები შსს-მ იყიდა და დაამონტაჟა რუსთავეზე,
მეტროში და აეროპორტთან. ეს ნიშნავს იმას, რომ რუსთაველზე რომ გაივლის
პირი, შსს დააიდენტიფიცირებს პირს და შეუძლია ამ რუსთაველზე
უთვალთვალოს. ეს არის პრობლემატური, რადგან ეს არის ადამიანზე
თვალთვალი სასამართლო გადაწყვეტილების მიღმა. ხანდახან საჭიროა, გავიგოთ
ვინ სად იყო, მაგრამ ამისთვის აუცილებელია მოსამართლის თანხმობა, როცა არის
დანაშაული.
პირად ცხოვრებაში ჩარევა ხდება მაშინვე, როცა ჩვენივე პირადი ინფორმაცია
ინახება სადღაც ჩვენი ნებართვის გარეშე. მოწყობილება რომ არსებობს ეს არ არის
პრობლემა, პრობლემა არის ის, როდესაც უკვე დადგებიან და მომისმენენ. კამერა
არის სულ სხვა თემა, რადგან ამ კამერების შემთხვევაში მოსამართლე არ ერევა.
სხვა კამერების შემთხვევაში მოსამართლის ნებართვა არის აუცილებელი, ამ
ახალის შემთხვევაში არა. ის, რომ აეროპორტში კამერა არის, არაა პრობლემა,
იმიტორო ვიღაცა რომ ვიღაცას ჩაარტყამს, ამას ამოიღებენ და გაშიფრავენ. მაგრამ
RarePearlN🌈
ის, რომ კამერა ჩართულია და ჩვენი სახით ხვდება ვინ ვართ, სად ვიყავით, რას
ვაკეთებთ, ეს უკვე ხდება პრობლემური. მეტროში როცა ბარათს ვატარებთ, ამ
ბარათზე ინფორმაციას ფლობს მეტრო, მაგრამ როცა სასამართლო თხოვს მეტროს
ინფორმაციას, მარტო მაშინ ეტყვის ამას და ეს კამერები არის შსს-ს საკუთრებაში
და პირდაპირ გვიყურებენ.44 გერმანიაში მაგალითად ბევრ რესტორანში აღარ
იხდიან ბარათით, რადგან ბანკი რომ ფლობს ამ ინფოს და ეს არ მოგვწონსო.
გერმანია ძალიან სენსიტიურად უყურებს ამ საკითხებს და ამბობს კიდეც, რომ არ
გვინდა ამდენი ბარათი, დავაბრუნოთ ქეშიო. თუ სისტემა არის გამართული და
დაუშვებელია რომ კორპორაციებმა გადასცენ ინფორმაცია სახელმწიფოს
გამოთხოვის და სასამართლოს გარეშე, მაშინ პრობლემაც არ იქნება. მაგრამ ნუ
იდეაში, ბანკებიც მარკეტინგულად უყურებენ ამას და სტატისტიკებს წერენ.
დატაში იწერება ვინ რას ყიდულობს, გოგოები სად დადიან, ბიჭები სად და მერე
იწერება ამითი სტატისტიკები და კორპორაციები სარგებლობენ. ესეც
საშინელებაა, მაგრამ კამერები საერთოდ კატასტროფაა. საქართველოს ბანკტს
ჰქონდა „გადაიხადე გაღიმებითო“ და მეტროში გიაღიმებდი კამერასთან და
ჩადიხარ მეტროში
უფლების ელემენტები:
45
კი ჰომოსექსუალური ქცევა ერის სულისკვეთების უფლებას არღვევს, კონკრეტულად
46
მაგარი ლოგიკაა ვაფშემც, ყველაზე ლოგიკურია, ew, my body my choice თუ როგორაა ეგ?
47
რა თქმა უნდა, ის რაღაც არსება ბავშვია და უფლებები აქვს ვიჰუ.
RarePearlN🌈
შეკრების თავისუფლება
აქციის ორგანიზატორი:
მონაწილე:
გზის გადაკეტვა
კარვის გაშლა
გაერთიანების თავისუფლება
52
ქვაბისხევის პრინცესები მარტივად მოვაყუმარებდით არადა მაგ საკითხს.
RarePearlN🌈
გამოხატვის თავისუფლება
საქართველოს კონსტიტუცია
53
გველი გამიზრდია უბეშიო სისტემამ
RarePearlN🌈
სიძულვილის ენა
ცილისწამება
როცა დავადგენთ, რომ ფაქტია, მერე ვარკვევთ კერძო პირის მიმართ არის თუ
საჯარო. სტანდარტი არის, რომ კერძო პირის დროს უნდა დაამტკიცო, რომ
ცილისწამება შეიცავს არსებითად მცდარ ფაქტს და ამით ზიანი მიადგა ამ პირს.
საჯაროს შემთხვევაში უნდა დაამტკიცო, რომ არსებითად მცდარი ფაქტია, ამით
ზიანი მიადგა საჯარო პირს და შენ წინასწარ იცოდი ან უნდა გცოდნოდა, რომ
მცდარი ფაქტი იყო. ანუ საჯარო პირს ემატება დამატებითი კრიტერიუმი. ანუ
კერძო პირს გაცილებით მარტივად შეუძლია ცილისწამებაზე საქმის მოგება. ეს
იმიტომ, რომ საჯარო პირის მიმართ უფრო მეტი ინტერესი გვაქვს და ინტერესს
შევზღდავდით. აქ მტკიცების ტვირთი აქვს იმას, ვინც დაობს, რომ ცილისწამება
არის და გამოხატვის თავისუფლება უნდა შეიზღუდოს. სასამართლო იწერს
გამოხატვის თავისუფლების მხარეს.
საჯარო პირი შეიძლება რომ ადამიანი გახდეს უცებ. მაგ: ვიდეო რომ ატვირთოს,
ან ლატარეა რომ მოიგოთ, ააფეთქოთ ხიდი. ანუ საჯარო პირობა შეიძლება არ
იყოს არჩევანი. თუ არის ეჭვი და ვერ დასტურდება პირი კერძოა თუ საჯარო, ეს
წყდება ხოლმე პირისთვის საჯარო პირის სტატუსისი მინიჭებით. ანუ აქაც
გამოხატვის თავისუფლების მხარეს იჭერს სასამართლო.
ჟურნალისტებისთვის ცილისწამებისთვის მაღალი გადასახადების დაწესება -
ECHR-მა თქვა, რომ მსუსხავი ეფექტი აქვს ამასაც და არ შეიძლება ასეთი რამო.
ლონდონში არის მაღალი გადასახადები ცილისწამებაზე. ნებისმიერი რამ, რაც
ინტერნეტში არის ინგლისურად ან სხვა ნებისმიერ ენაზე, რომლის წაკითხვაც
შეუძლია ლონდონელს, ითვლება, რომ ცილისწამება განხორციელდა ლონდონში.
მაგ, ქართულად რომ დაწერო რამე და ლონდონელმა ლონდონში რომ გიჩივლოს,
რომ აქ ქართული ვინც იცის, ყველა წაიკითხავს ამ ინფოსო. ხოდა გამოდიოდა,
რომ ძალიან ბევრი საჩივარი იყო ცილისწამებაზე. თუ მოიგებდნენ ამ დავას,
მილიონობით ფუნტის გადახდა უწევდა ჟურნალისტს და გაზეთს. ამაზე იმსჯელა
ECHR-მა და თქვა, რომ იმხელა გადასახადი არ უნდა დაუწესო, რომ საერთოდ
ვერაფერი ვეღარ დაწეროსო.
ინფორმაციის უარყოფა
სიმბოლიკების გამოყენება
54
პაუზის დროს ნიჰამ გაიხსენა პორნოგრაფიული ფილმის საქმე, ყოჩაღ ნიჰა, ოტო პრემინჯერი
შენით იამაყებდა და მეც ვამაყობ
55
დედას ვფიცავარ სიამოვნებისგან დამაჟრიალა.
RarePearlN🌈
საკუთრების უფლება
ჩამორთმევა და შეზღუდვა
56
ყოჰარ ნიჰა
57
ეს ხომ ნინის საყვარელი კანონია, მადლობა ჯორჯიან დრიმ, თქვენ ქართველობა დამიბრუნეთ ამ
მუხლით და ასევე ქორწინების დეფინიციის განსაზღვრით MAMAKACS ARASDROSERQMEVA
COLI MADLOBA BATONO IRAKLI!! QORWINEBA DA SAXNAVI MIWA SXVA GIREBULEBEBIA <3
58
ქვაბისხევიდან ლომის მთამდე
59
სო ჰაშ, ნინი, სო ჰაშ
RarePearlN🌈
შეცვალა კონსტიტუცია და აქვე დაამატა ეს. ანუ ახლა ვერაფერს ვეღარ ვიზამთ,
რადგან საკონსტიტუციოს არ აქვს უფლება კონსტიტუციის კონსტიტუციურობა.
საბოლოო ჯამში, უცხოელს მაინც შეუძლია, რომ იჯარით ფლობდეს ამ მიწას,
მაგრამ ლოგიკურია, რომ ეკონომიკურად არ იყო მომგებიანი ეს გადაწყვეტილება.
საკუთრებას ვინ ფლობს, ეს არანაირ კავშირში არ არის სუვერენიტეტთან.
სუვერენიტეტი არის სახელმწიფოს უფლება, რომ მის საზღვრებში იყოს
ძალაუფლების უზენაესი განმხორცილებელი. ეს უფელბა არანაირად არ
იზღუდება იმით ვინ ფლობს კერძო საკუთრებას კონრკეტულ ადგილას.
საზღვრებთან შეიძლება შეიქმნას პრობლემაო და არც მანდ არ არის პრობლემა,
რადგან თურქეთის საზღვართან თურქმა რომ იყიდოს საქართველოს მიწა, ეს
არაფერს არ ცვლის. მაგრამ თუ მაინდამაინც, მაშინ კონკრეტულად საზღვრებთან
რაღაც რადიუსით არსებულ მიწებზე უნდა შეეზღუდათ და არა მთელს
ტერიტორიაზე. ხალხი ჩამოსახლდებოდაო, კიდევ ამბობდნენ, უცხო ტომები
გადაგვაჯიშებენო.60 თუ ამ ლოგიკას გავყვებით, მაშინ არც ბინაზე საკუთრების
უფლება არ უნდა მივცეთ, რადგან სასოფლო მიწა ისეთს არაფერს არ გაძლევს,
რასაც ბინა ვერ მოგცემს.61 ეს არის საიმიგრაციო პოლიტიკის საკითხი და თუ ეს
პრობლემა არის შემაწუხებელი, მაშინ შეუძლიათ, რომ ეს გაამკაცრონ. ანუ
თავიდან ბოლომდე იყო პოპულისტური გადაწყვეტილება და ამით
გაუნათლებელი ხალხი (საქართველოს მოსახლეობის უდიდესი უმრავლესობა)
მოისყიდეს.
საერთაშორისო სამართალი
60
ყიზილბაშები, მეგობრებო, ლეკები, რავიცი კიდე ასეთები შემოგვესევიან თუ გავყიდით მიწებს
<3
61
რას ბრძანებთ ბატონო ლევან, სასოფლო მიწები ქართველობის განსაზღვრის საუკეთესო
საშუალებაა და ჩვენთვის განსაკუთრებული მნიშვნლეობის მატარებელია. მე ქართელი მხოლოდ
მაშინ ვარ, როდესაც სასოფლო მიწა უცხოელს არ ეკუთვნის.
RarePearlN🌈
62
თაგმანის თემა არის, ლევანიკოსთან „მშვიდობიანს“ აჩვენებს, ჩემთან და ანამარიასთან
„შეუფერხებელი“.
RarePearlN🌈
შეზღუდვის პრობლემატურობა
სოციალურ-ეკონომიკური უფლებები65
პაქტები
64
ამის შემდეგ 10 წუთი ლევანი მისტირის თბილისის ინფრასტრუქტურას და პრობლემეს. ცხადია,
რომ ეკოლოგია ძალიან ადარდებს ამ ბიჭიკოს.
65
მადლობა ქალბატონ მარიამ მესხს, რომ დამტვრეულ ნინი ცეცხლაძეს დახმარების ხელი (!)
გაუწოდა.
RarePearlN🌈
დიპლომატიური ჟესტი არ არის. Soft law არის ერთგვარი, რომელიც ამბობს, რომ
განვითარებულმა ქვეყნებმა 2 პროცენტი მაინც უნდა გაიღონ საჭიროებების
მიხედვით სხვა ქვეყნების მიმართ.
მუხლი 6
შრომის უფლება
1. წინამდებარე პაქტის მონაწილე სახელმწიფოები აღიარებენ შრომის უფლებას,
რომელიც მოიცავს თითოეული ადამიანის უფლებას, მოიპოვოს საარსებო
სახსრები შრომით, რომელსაც თავისუფლად აირჩევს ან რომელზეც თანხმდება,
და მიიღებენ შესაბამის ზომებს ამ უფლების დასაცავად.
2. ზემოაღნიშნული უფლების სრული განხორციელების მიზნით, წინამდებარე
პაქტის მონაწილე სახელმწიფოების მიერ მისაღები ზომები უნდა შეიცავდეს
პროფესიული და ტექნიკური სწავლებისა და წვრთნის პროგრამებს, პოლიტიკას
და მეთოდოლოგიას, რათა მიღწეულ იქნას განუხრელი ეკონომიკური,
სოციალური და კულტურული განვითარება და სრული შედეგიანი დასაქმება
ისეთ პირობებში, სადაც თითოეული ადამიანის პოლიტიკური და ეკონომიკური
თავისუფლება დაცული იქნება.
შრომის უფლება არის ჩვენი უფლება, რომ თუ არ გვინდა, არ უნდა გვაიძულონ
მუშაობა, ეს იქნება უკვე მონობა. ასევე შესაძლებლობა იმისა, რომ ჩვენი შრომით
ვირჩინოთ თავი. მეორე პუნქტში უკვე შემოდის პროგრესული რეალიზაციის
ასპექტი, რომ სახელმწიფომ ჩადოს ჩვენში რესურსები, რომ თუ უნარჩვევები არ
აქვს უმეტეს ნაწილს, გადაამზადოს.
RarePearlN🌈
სოციალური დაზღვევა
66
მაღაროებში რომ ხალხს მონებივით ექცევიან, ვალდებულება არსებობს, რომ უსაფრთხო
გარემოში იმუშაონ, ისე, მაინც, რო ვიცოდეთ. ასეთი შემთხვევები არის როგორც დამსაქმებლის,
ასევე სახელმწიფოს პრობლემა და პირს შეუძლია რომ უჩივლოს ორივეს.
RarePearlN🌈
მუხლი 11
1. წინამდებარე პაქტის მონაწილე სახელმწიფოები აღიარებენ თითოეული
ადამიანის უფლებას, მას და მის ოჯახს ჰქონდეს ცხოვრების სათანადო დონე,
შესაფერისი, კვების, ტანისამოსის და ბინის ჩათვლით; აგრეთვე უფლებას,
განუწყვეტილივ იუმჯობესებდეს ცხოვრების პირობებს. პაქტის მონაწილე
სახელმწიფოები ამ უფლების განხორციელების უზრუნველსაყოფად მიიღებენ
შესაბამის ზომებს, აღიარებენ რა, ამ მხრივ, თვისუფალ თანხმობაზე დაფუძნეული
საერთაშორისო თანამშრომლობის დიდ მნიშვნელობას.
ჯანდაცვის უფლება
მუხლი 13
1. წინამდებარე პაქტის მონაწილე სახელმწიფოები აღიარებენ თითოეული
ადამიანის განათლების მიღების უფლებას. ისინი თანხმდებიან, რომ განათლება
მიმართულ იქნას ადამიანის პიროვნებისა და მისი ღირსებების შემეცნების
სრულად განვითარებისაკენ და განამტკიცებდეს ადამიანის უფლებებისა და
ძირითადი თავისუფლებებისადმი პატივისცემას. ისინი ასევე თანხმდებიან, რომ
განათლებამ ყველას უნდა მისცეს თავისუფალ საზოგადოებაში ქმედითი
მონაწილეობის შესაძლებლობა, ყველა ერს, რასობრივ, ეთნიკურ და რელიგიურ
ჯგუფს შორის განავითაროს ურთიერთგაგება, შემწყნარებლობა და მეგობრობა და
ხელი შეუწყოს გაერთიანებული ერების საქმიანობას მშვიდობის
შესანარჩუნებლად.
2. წინამდებარე პაქტის მონაწილე სახელმწიფოები აღიარებენ, რომ
ზემოაღნიშნული უფლების სრულად განხორციელებისათვის:
a) დაწყებითი განათლება უნდა იყოს ყველასათვის სავალდებულო და უფასოდ
ხელმისაწვდომი;
b) საშუალო განათლების მიღება მისი სხვადასხვა ფორმით, ტექნიკური და
პროფესიული საშუალო განათლების ჩათვლით, უნდა გახდეს საყოველთაოდ
შესაძლებელი და ხელმისაწვდომი ყველა შესაფერისი საშუალებით, კერძოდ,
უფასო განათლების თანდათანობით შემოღების გზით;
c) უმაღლესი განათლება უნდა გახდეს ყველასათვის თანაბარი ხელმისაწვდომი
თითოეულის შესაძლებლობებიდან გამომდინარე, ყველა შესაფერისი
საშუალებით და კერძოდ, უფასო განათლების თანდათან შემოღების გზით;
d) ძირითადი განათლება უნდა წახალისდეს და გახდეს შეძლებისდაგვარად
ინტენსიური იმ ადამიანებისათვის, რომელთაც არ მიუღიათ ან არ
დაუსრულებიათ დაწყებითი განათლების სრული კურსი;
e) აქტიურად გატარდეს ყველა საფეხურის სკოლათა სისტემის განვითარების
პოლიტიკა, შეიქმნას სტიპენდიების შესაფერისი სისტემა და განუწყვეტლივ
უმჯობესდებოდეს საგანმანათლებლო პერსონალის მატერიალური პირობები.
3. წინამდებარე პაქტის მონაწილე სახელმწიფოები კისრულობენ ვალდებულებას
პატივი სცენ მშობლებისა და, შესაბამის შემთხვევაში, კანონიერი მეურვეების
თავისუფლებას, ბავშვებისათვის აირჩიონ არა მხოლოდ სახელმწიფო ორგანოების
მიერ დაარსებული, არამედ სხვა სკოლებიც, რომლებიც სახელმწიფოს მიერ
დადგენილი ან მოწონებული საგანმანათლებლო მოდელის მოთხოვნების
მინიმუმს შეესაბამება, და უზრუნველყონ ბავშვების რელიგიური და ზნეობრივი
აღზრდა საკუთარი რწმენის შესაფერისად.
4. ამ მუხლის არც ერთი ნაწილი არ უნდა განიმარტოს, როგორც ხელის შემშლელი
ცალკეულ პირთა და ორგანოთა თავისუფლებისათვის დააფუძნონ და მართონ
საგანმანათლებლო დაწესებულებები ამ მუხლის პირველი პარაგრაფით
გათვალისწინებული პრინციპებისა და იმ მოთხოვნის თანახმად, რომ ასეთ
დაწესებულებებში მიღებული ცოდნა შეესაბამებოდეს სახელმწიფოს მიერ
დადგენილი მინიმალურ სტანდარტებს.
RarePearlN🌈
საქართველოს კონსტიტუცია
შრომის თავისუფლება:
მუხლი 26. შრომის თავისუფლება, პროფესიული კავშირების თავისუფლება,
გაფიცვის უფლება და მეწარმეობის თავისუფლება
1. შრომის თავისუფლება უზრუნველყოფილია. ყველას აქვს სამუშაოს
თავისუფალი არჩევის უფლება. უფლება შრომის უსაფრთხო პირობებზე და სხვა
შრომითი უფლებები დაცულია ორგანული კანონით.
RarePearlN🌈
მე-5 მუხლი:
68
აქ ძველი ყაიდის გადმოკატავებაა დედა რომ წერია მარტო :’))) ამ როლების წაშლისკენ მიდის
მსოფლიო. შრომის კოდექსი ამ მრივ პროგრესულია საქართველოში;
RarePearlN🌈
69
მგონი ტერმინი გარემო წერია ნასხენებია სადღაც;
70
მე-12 მუხლი სოც-ეკ პაქტის;
71
პაქტი რომ დაიწერა გარემო არ იყო სამართლებრივად რელევანტური, ეხლა უფრო
მნიშნელოვანი ხდება. გარემოს უფლებებს სჭირდება ცალკე საერთაშორისო სტანდარტი, მაგრამ ეს
ხდება პოლიტიკური შეთანხმებით- მაგ: პარიზის შეთანხმება კლიმატურ ცვლილებებზე, რომელიც
ჯერ არ არის ადამიანსი უფლებათა ენა, მაგრამ შეიძლება განვითარდეს და გარემოს უფლებაზე
ცალკე მუხლი, მაგრამ სამართლებრივად თუ გინდათ მიუდგეთ საერთაშორისო სამართლაში,
შეგიძლიათ ჯანდაცვის უფლებიდან ამოხვიდეთ, როცა გარემოზე ლობირებას ახორციელებთ.
RarePearlN🌈
იყო. ანუ მოდელი როგორი იქნება ეს არ არის ადამიანის უფლებების საკითხი, ანუ
ისეთი თემები როგორიცაა ეკონომიკის რეგულაცია და დერეგულაცია აპრიორი არ
არის სოციალურ-ეკონომიკური უფლებების თემა, ის გახდება თემად, თუ
მაგალითად ეკონომიკის დერეგულაციის კონტექსტში საავადმყოფოებს
გავუუქმეთ ყველანაირი რეგულაციები ეს უკვე გახდება და ამან უარყოფითად
იმოქმედა ჯანდაცვის ხარისხზე. მაგრამ ზოგადად როგორი ეკონომიკური
პოლიტიკით უნდა მოვახერხოთ დოვლათის შექმნა - ფაქტიურად დოვლათი
გჭირდება იმისთვის, რომ პაქტის სრული რეალიზაცია მოახდინო, ფული გინდა
ეს ფაქტია და ფულს როგორ გააკეთებს სახელმწიფო ეს მისი გადასაწყვეტია და
არც მემარცხენე, არც მემარჯვენე ეკონომიკურ მოდელს პაქტი არ აღიარებს და არ
ემხრობა.
საქართველოსკონსტიტუცია
საერთაშორისო სამართალი
Right to Remedy
უდანაშაულობის პრეზუმფცია
საარჩევნო უფლება
საერთაშორისო სამართალში
ცენზები
ხმის თანასწორობა
82
პაქტის მუხლებს აქვთ კომენტარები, რომლებსაც ქმნის კომიტეტი, ჩვენი კომენტარებივით არის
ესეც.
83
ჰვენი ცესკოც ხომ DAMOUKIDEBELIA :***
84
ევროსაბჭოს ნაწილია, მეოთხე წყაროში, იურისტების ნაშრომებში გადის. ექსპერტთა ნაშრომებს
გავს, რომლებიც რეკომენდაციებს გასცემენ.
RarePearlN🌈
საქართველოს კონსტიტუცია
თვითგამორკვევის უფლება
კოლექტიურობა
ისტორია და შინაარსი
85
აშშ-ს პრეზიდენტი პირველი მსოფლიო ომის დროს.
RarePearlN🌈
ხალხი
89
რატოა ეს ლექცია ასეთი რაღაცნაირი?
RarePearlN🌈
ის, რომ არ აღიარებენ მაგ: აფხაზეთს ხალკე სახელმწიფოდ, არის სწორედ იმის
გამო, რომ გარეგანი ასპექტი კოლონიზაციის კონტექსტს მიღმა არ არსებობს. ეს
იმიტომ ჩამოყალიბდა ასე, რომ სტაბილურობა მიიღწეს, 200 სახელმწიფო უფრო
ადვილი საკონტროლებელია, ვიდრე 2000. უამრავი ეთნიკური ჯგუფია
მსოფლიოში და ყველამ ცალკე გამოყოფა რომ მოითხოვოს, რაღაც კონსესუსების
მიღწევა იქნება ურთულესი.
კოსოვო
კვებეკი საქმე
ინფორმაციის თავისუფლება90
საქართველოს კონსტიტუცია
90
ცხრაწუთიანი ლექცია
RarePearlN🌈
ვალდებულებები
პირადი ინფორმაცია
გარემოს დაცვა
მესამე შემთხვევა არის გარემოს დაცვის საკითხები, რომ ყველას აქვს უფლება
დროულად მიიღოს ინფორმაცია გარემოს შესახებ.
მუხლი 29. გარემოს დაცვის უფლება
1. ყველას აქვს უფლება ცხოვრობდეს ჯანმრთელობისთვის უვნებელ გარემოში,
სარგებლობდეს ბუნებრივი გარემოთი და საჯარო სივრცით. ყველას აქვს უფლება
დროულად მიიღოს სრული ინფორმაცია გარემოს მდგომარეობის შესახებ. ყველას
აქვს უფლება ზრუნავდეს გარემოს დაცვაზე. გარემოსდაცვით საკითხებთან
დაკავშირებული გადაწყვეტილებების მიღებაში მონაწილეობის უფლება
უზრუნველყოფილია კანონით.
2. ახლანდელი და მომავალი თაობების ინტერესების გათვალისწინებით გარემოს
დაცვა და ბუნებრივი რესურსებით რაციონალური სარგებლობა
უზრუნველყოფილია კანონით.
ქორწინების უფლება91
საქართველოს კონსტიტუცია
91
14წუთიანი ლექცია
RarePearlN🌈
ქორწინების ბენეფიტები92:
ქორწინების თანასწორობა
საქართველოში
ქორწინების აღიარება ერთნაირსქესიანი წყვილებისთვის. ჩვენთან აკრძალულია
სამოქალაქო კოდექსითაც და კონსტიტუციითაც. ადრე არ გვეწერა
93
კონსტიტუციაში, მაგრმა ჰვენმა უდებილესმა ირაკლი კობახიძემ ეს ჩანაწერი
დააზუსტა (!) და მიგვანიშნა რომ ქორწინება, ეს არის ქალისა და მამაკაცის
სულიერი, ამაღლებული, წმინდა, უმანკო, შეუდარებელი და თან
კონსტიტუციური ერთობა, ჯერ-ჯერობითკანონით არ არის აკრძალული
სარეცელის შეურაცხყოფა ერთი მხრის მიერ 94 და ჯვრის აყრა. ამაზე სავარაუდოდ
მუშაობს რომელიმე დეპარტამენტი ჰვენს პარლამენტში და გვამცნობს მალე
პასუხს.
მოკლედ ამ ჩანაწერის შემდეგ, რომ მოუნდეთ საკონსტიტუციო სასამართლოში ამ
საკითხის გასაჩივრება, ვერ გაასაჩივრებენ, რადგან კონსტიტუციის
კონსტიტუციურობას ვერ შეამოწმებს საკონსტიტუციო.
საერთაშორისო სამართალში
საერთაშორისო სამართალში ეს საკითხი არ არის დარეგულირებული. ანუ მაგ:
პაქტში არ გვიწერია. არ არსეობს სტანდარტი, რომელიც დაავალდებულებს
სახელმწიფოებს, რომ დაალეგალუროს ქორწინების თანასწორობა, მაგრამ
ვითარდება სამყარო და უფრო ბევრი ქვეყანა აკანონებს ქორწინების
თანასწორობას, ამიტომ მალე, სავარაუდოდ პრაქტიკა და კონსესუსი შეიცვლება.
92
აქ მაინც დააზუსტა ბატონმა ლევანმა, რომ ბუდისტურ ქორწილებს და ჯვრის წერებს არ
გულისხმობს და სამოქალაქო ქორწინება იგულისხმება.
93
იხ. ვიდეო https://www.youtube.com/watch?v=3vxq06wuKOo
94
Aka მრუშობა
RarePearlN🌈
95
ანუ ლევან ვასაძის გასულელება რა
96
ვა
97
Btw, ნიდერლანდები იყო პირველი, 2001 წელს.
RarePearlN🌈
სულ ეს იყო100
98
თავი გვაქვს მოსაჭრელი ჩვენ რომ არ ვაღიაროთ.
99
აქ რუკას დაგვახედინა და პოლონეთის ადგილმდებარეობა გაგვაცნო <3
100
ბოდიშს გიხდით ლუზერული ჯოუქებისთვის <3
RarePearlN🌈