VỢ NHẶT

-KIM LÂN -

 Các dạng bài

- Tình huống truyện : +nhặt vợ + đám cưới trong nạn đói
- Vẻ đẹp của các nhân vật + Tràng +Thị + Bà cụ tứ

-
A.Mở bài
Nhà văn Nguyễn Minh Châu đã từng nói rằng nhà văn tồn tại trên đời trước hết để làm công việc
giống như kẻ nâng giấc cho những người bị cùng đường tuyệt lộ bị cái ác hoặc số phận đen đủi dồn đến
chân tường. Nhà văn tồn tại trên đời để bênh vực cho những con người không có ai để bảo vệ quả thực
câu hoài đã trở thành kẻ nâng giác cho những số phận khổ đau và thê thảm ấy.Điều đó được thể hiện rõ nét
và sâu sắc qua tác phẩm Vợ Nhặt.

B. Thân bài
*Đoạn 1 Tác giả +Tác phẩm
 Kim lân sinh năm 1920 mất năm 2007 là một trong những tác gia lớn của thế kỷ XX

 Nguyên Hồng đã nói KL là một nhà văn một lòng đi về với đất với thuần hậu nguyên thủy của cuộc
sống nông thôn . Thật vậy văn ông gắn liền với khung cảnh nông thôn, đời sống tâm lí ,sinh hoạt và
cảnh ngộ của người nông dân kết hợp hài hòa lối viết mộc mạc chất phát và giọng văn đôn hậu nhẹ
nhàng mà mang một chiều sâu tinh tế
 Dù sáng tác không nhiều nhưng sự tài hoa và phong cách khó trộn lẫn của ông để lại dấu ấn khó phai
nổi bật là tác phẩm Vợ nhặt - linh hồn của tập truyện ''Con chó xấu xí''1962 là tác phẩm tiêu biểu bậc
nhất của Kl nói riêng và thể loại truyện ngắn trong văn chương Việt Nam nói chung.
 Tác phẩm Vợ Nhặt được viết năm 1955 bắt nguồn từ bản thảo bị thất lạc của tiểu thuyết xóm ngụ cư
được viết ngay sau cmang tháng 8
 Nhà văn là thứ côn trùng lấy cái râu mà thăm dò không khí của thời đại.Nhưng nhà văn muốn mang
tầm cỡ thời đại thì phải ngụp sâu vào dân tộc mình vào nhân dân minhg Thật vậy bằng sự ngụp sâu vào
dân tộc vào đời sống của nhân dân ông đã khắc họa sâu sắc sự cực khổ, giá tri rẻ rúm của con người
trong nạn đói bởi ách đô hộ của Pháp và Nhật những năm 1945 nhưng lại sáng lên niềm khao khát
mạnh liệt vào sự sống vào tương lai của những con người lao động khổ cực qua đám cưới éo le giữa
đám ma của dân tộc.

 *Nhan đề của mỗi tác phẩm như một chìa khóa nghệ thuật giúp người đọc mở rá cách cửa chìm của
tác phẩm +Ngay từ nhan đề nhà văn đã gợi ra tình huống éo le oái ăm kích thích trí tò mò của người
đọc .Hành động nhặt thường gắn liền với những thứ nhỏ bé không đáng giá còn vợ là danh từ thiêng
liêng là người cần được hỏi cưới.Nhưng chúng lại dược ghép thành cụm từ vợ nhặt vô vùng độc đáo
khắc họa sâu sắc tình cảnh thê thảm và sự rẻ rúm của con người trong những năm ấy
  Tác giả đã vẽ nên một Tình Huống Truyện độc đáo Tràng Vốn là một anh chàng dân ngụ cư, xấu trai,
ế ẩm mà lại nghèo, thế mà Tràng đã “nhặt” được vợ một cách ngẫu nhiên và quá dễ dàng chỉ băng
những lời bông đùa “tầm phơ tầm phào”, và bốn bát bánh đúc…. Tuy nhiên anh lại nhặt được vợ
giữa lúc nạn đói khủng khiếp đang xảy ra, đe dọa cuộc sống của mọi người. Bản thân Tràng gắng sức
đi làm kiếm tiền nuôi bản thân mình và mẹ già đã khó, nay lại “đèo bòng” thêm một người “vợ nhặt”.
Trước tình cảnh này, việc Tràng “nhặt” được vợ không biết nên mừng hay nên lo, nên vui hay nên
buồn, là một dịp may hay là điều rủi ro…
Tràng
 LĐ1 .Tràng là dù xấu xí thô kịch về ngọai hình cùng sự nghèo khổ về vật chất nhưng lại
sáng lên tấm lòng nhân hậu và phóng khoáng
 Tên tuổi: Ngay từ cái tên Tràng đã gợi lên trong lòng người đọc hình dung về một dụng cụ quen
thuộc trong nghề mộc . Cái tên ấy như nói lên thân phận nhỏ bé mộc mạc chân chất thô ráp của anh Bằng
sự tinh tế ngay từ tên nhân vật cũng được “thiết kế” một cách rất dụng công ta liên tưởng đến tác phẩm
“Chiếc thuyền ngoài xa”, Phùng nghĩa là gặp gỡ, kết quả của sự kiếm tìm cái đẹp. Đẩu có một nghĩa là cái
đấu để đong thóc gạo, thể hiện vai trò “cầm cân nẩy mực”trong công việc mỗi cái tên trong hai tác phẩm
tuy khác nhau nhưng đều mang trong mình ý nghĩa sâu sắc thể hiện tính cách độc đáo riêng biệt của mỗi
nhân vật.
 Ngoại hình :Tràng mang trong mình về bên ngoài của một bức chân dung được tạo hóa vẽ vội một hình
hài đẽo gọt quá ư sơ sài cẩu thả in đậm dấu vết của cuộc sống lao động vất vả với + quai hàm bạch ra
+ dáng đi ngất ngưỡng +lưng to bè như gấu +cái đầu trọc nhẵn + hai con mắt nhỏ tí gà gà .
 Tính cách : dù là một chàng trai trưởng thành nhưng trong tính cách của chàng vẫn còn nhiều nét hồn
nhiên ngây thơ lộc cộc hay đôi khi ngờ nghệch .Điều đó thể hiện trong việc ngày nào đi về trắng cũng
đùa nghịch với lũ trẻ hay thi thoảng lại nói lảm nhảm cười hềnh hệch.Tuy vậy anh lại mang trong mình
sự vô tư nhân hậu và vô cùng phóng khoáng .
 Gia cảnh Không những vậy anh còn là người ở xóm ngụ cư là người dân từ nơi khác đến phải chịu
những định kiến xã hội bị xa lánh và hắt hủi .Anh làm nghề kéo xe bò sống cùng người mẹ già là bà cụ
Tứ, hai mẹ con dựa vào nhau để sống trong tình thế khó khăn lam lũ.
=> Với những thua thiệt về gia cảnh ngoại hình với sự buả vây rình rập của cái đói người thanh niên lao
động nghèo khó ấy chưa từng được người con gái nào để ý đến và rất ít có cơ hội để đến với hạnh phúc
lứa đôi ấy và ấy vậy mà chàng lại nhặt được vợ một cách dễ dàng.
** Diễn biến tâm lí của Tràng khi trong hai lần gặp cô vợ nhặt
 LĐ1. Dù là một người xấu xí thô kệch vô tư nhưng vẫn mang trong mình khát vọng nảy
nở cuả tình yêu đôi lứa trong lần đầu gặp cô vợ nhặt
 Lần 1 Tuy chỉ gặp cô vợ nhặt có hai lần nhưng cả hai lần gặp gỡ đều có tác động rất mạnh mẽ đến
chàng sau câu hò vu vơ của chàng muốn ăn cơm trắng mấy giò lại đây mà đẩy xe bò với anh nè chàng
đã được một người đàn bà lon ton chạy ra đẩy xe tít mắt cười tình hành động đó của người vợ nhặt đã
tác động rất mạnh tới tâm lý của người đàn ông trưởng thành vốn phải sống trong đơn độc
+ trái tim cằn cỗi của chàng bỗng dưng được tưới mát khát vọng hạnh phúc bấy lâu nay khi gặp lại Thị
lại trào lên ầm ĩ .Chàng đã có những rung động thật lạ hắn thấy dường như trái tim mình rung rinh dường
như có một luồng điện sệt qua người và hán đã xiết bao hạnh phúc trước cái Cười tít mắt của chị bởi từ xưa
đến giờ có ai cười với hắn một cách tình tứ như vậy đâu.
+Hành động của thị đã đến đến cho chàng cảm giác và cảm xúc hoàn toàn mới khác hẳn với câu bông
đùa hàng ngày với lũ trẻ con nó khơi dậy trong chàng một khát khao chân chính mãnh liệt đó là khát khao
được chia sẻ yêu thương và khát khao tình yêu đôi lứa
+Ôi con sóng ngày xưa /và ngày nay vẫn thế /Nỗi khát vọng tình yêu /Bồi hồi trong ngực trẻ Sóng Xuân
Q
+Chỉ với những nét đặc tả nhẹ nhàng nhưng đã khắc hoạ sâu sắc sự nảy nở của tình yêu đôi lứa thể hiện
 LĐ2. Dù là một người nghèo về vật chất nhưng lại sáng lên tình thương sự hào phóng và hào
hiệp được thể hiện rõ nét trong lần gặp thứ hai
 Lần 2 Đến lần thứ hai gặp là khi chàng đang ngồi trước cổng trường tỉnh thì bất ngờ người đàn bà sầm
sập chạy đến cong cớn sưng sỉa với hắn điêu Người thế mà điêu bữa trước hẹn thế mà mất mặt
+ .Bởi đùa nên chàng quên ngay nhưng thị thì nhớ như in mà tìm khách tới ăn vạ ,cái đói tàn phá cả
hình hài lẫn nhân cách của thị cô gầy sọp hẳn đi quần áo rách như tổ đỉa ngực gầy lép trên khuôn mặt
lưỡi cày xám xịt chỉ còn hai con mắt khiến hán càng ngày càng không nhận ra .Sự thay đổi biến dạng
của dị của thị đã tác động mạnh và lòng trắc ẩn của chàng chàng động lòng thương chàng nhanh chóng
đi đến quyết định cho thị ăn một bữa no nê.
+ Ẩn sâu trong con người thô kệch ấy lại có một tấm lòng thương người cao cả đến thế bởi chính
chàng lúc này cũng bị cái đói bủa vây cũng thảm hại và đáng thương chẳng kém gì người phụ nữ kia
tấm lòng của lá rách ít đùm lá rách nhiều ngay lập tức được lộ ra.Anh chàng dường như đang đứng trên
cái toan tính của miếng cơm manh áo gạo tiền nhưng dường như quên đi tất cả những khốn đói và mời
cô ăn thậm chí là ăn rất nhiều một chập bốn bát bánh đúc.Đó là tình thương sự sẻ chia tấm lòng nhân
hậu của một phẩm chất cao cả một tâm hồn đẹp ẩn sâu trong một ngoại hình thô kệch và xấu xí một
lòng thương người bao la giữa cái đó chết đang cận kề nó khác hẳn với sự chòng ghẹo với lời bông đùa
hay là sự lợi dụng .
Ta như thấy sự đồng điệu giữa nhà văn Nam Cao và Kim Lân trong việc xây dựng hình tượng trong
việc xây dựng Chí Phèo con quỷ của Làng Vũ Đại và Tràng khù khờ lông bông.Cả hai dù mang
trong mình một vẻ ngoài xấu xí thậm chí là xấu xa nhưng ẩn sâu trong đó vẫn là sự lương thiện vốn
có.
=> Sự kiện tràng nhặt được vợ bất ngờ chóng vánh và không có sự chuẩn bị xong lại tạo nên những biến
đổi quan trọng lớn lớn lao tốt đẹp trong tâm lý và tính cách nhận thức của chàng .
Sự phù hợp về logic tâm lý của nhân vật Tràng đằng sau cái khôi hài ở bên ngoài câu chuyện chàng
nhặt được vợ vẫn thật sự cảm động đồng thời còn cho thấy sự sự chuẩn bị kỹ lưỡng để không tạo nên sự
thiên cưỡng chắp nối của nhà văn Kim Lân
**ĐOẠN 4 Sự thay đổi về tâm lí của Tràng khi nhặt được vợ sau khi có vợ
 LĐ3. Tác giả khắc hoạ các thay đổi tâm lí hành động của Tràng khi tràng trên đường đưa cô vợ
nhặt về nhà nổi bật là khát vọng hạnh phúc và biết trân trọng hạnh phúc đã chiến thắng cái đói
cái nghèo LĐ3.1 Khát vọng hạnh phúc thể hiện ở Quyết định lấy vợ ngay lúc trời ‘tối sầm lại vì đói’
 Ngạc nhiên : sau câu nói trần thuật nói thế chàng cũng tưởng là nói đùa ai ngờ thị về thật là một người
trong cuộc nhưng chính chàng cũng không khỏi bất ngờ về việc lấy được một cô vợ lại dễ dàng và
nhanh chóng đến thế tâm lý này của chàng là hoàn toàn hợp lý và dễ hiểu bởi trước đó chàng không hề
có khả năng điều kiện cũng chưa hề chuẩn bị tâm lý cho việc lấy vợ . Tuy nhiên anh vẫn quyết định lấy
vợ đây là quyết định táo bạo bởi cái đói cái nghèo còn bửa vây.
 Lo sợ :+ Nhưng ngay sau sự ngạc nhiên là cảm giác lo lắng và lo sợ mới đầu anh chàng cũng chợt nghĩ
thóc gạo này đến cái thân mình còn chả biết có nuôi nổi không lại còn đèo bòng nỗi sợ của chàng là sản
phẩm tất yếu của gia cảnh nghèo khổ biết bao nhiêu năm nay.
+Hơn nữa anh ám ảnh bởi không khí thời đại bây giờ bởi hiện thực quá khắc nghiệt dchung: ''khi
ấy người chết như ngả rạ, ko khí vẩn lên mùi ẩm thối của rác rưởi và mùi gây của xác cùng tiếng quạ kêu
từng hồi thê thiết "' một không khí đủa vây bởi cái đói cái nghèo một đám ma lớn của dan tộc . Có lẽ
khát vọng hạnh phúc trong Tràng quá lớn nó mạnh mẽ đến độ mà giúp anh chiến thắng cả nỗi sợ hãi anh
đã tặc lưỡi cái khát vọng mạnh mẽ ấy đã khiến tràng dám đương đầu dám thoát ra khỏi cái vỏ thô kệch
đấy.
 Kệ : +Một cái chặc kệ một quyết định có vẻ như tầm thơ tầm pháo với một sự kiện quan trọng của đời
người Tiếng tặc lưỡi ấy là sự cưu mang một tấm lòng nhân hậu không thể chối từ và đặc biệt đó là một
khát khao hạnh phúc lớn lao. Nói tới chữ kệ người ta thường nghĩ đến thái độ vô trách nhiệm và vì lẽ
đó họ bảo chàng không có nuôi nổi mà lại đồng ý đưa thị về là một sự liều lĩnh Nhưng nếu đào sâu và
 + Chữ kệ ấy là cả một bầu trời tình người thấm đẫm lòng nhân hậu bởi trong trường hợp éo le này
nó khẳng định cái bản tính dũng cảm dám vì hạnh phúc ở Tràng bởi anh hoàn toàn có thể từ chối
nhưng chàng không làm vậy anh làm vậy không phải vì làm liều mà vì anh cảm nhận được sự khát
khao đến cháy bỏng một tổ ấm gia đình .Anh không nỡ đẩy người đàn bà không có chỗ bấu víu đang
muốn dựa vào anh , anh muốn được trưởng thành từ một người đàn ông củ bơ củ bắp .
+Chỉ hai từ chập kệ thôi nhưng là một kết hợp nghệ thuật tuyệt vời giữa sự chân chất mộc mạc với
cái khao khát sống hạnh phúc mãnh giữa tài viết truyện hóm hỉnh với tấm lòng đôn hậu của nhà văn tất
cả đã làm nên tình người cao đẹp
+ Cái kệ đấy cũng giống như tác giả nổi tiếng Garin trong cuốn tự truyện đã viết ‘Cứ cười thôi mặc
kệ đời’ hai cái kệ đồng điệu về xúc cảm hoà quyện như đã nhấn mạnh sâu sắc về tư trưởng cao đẹp ấy
 Hạnh phúc : +Sau chữ kệ ấy là niềm vui niềm tự đắc và hạnh phúc, nhà văn cứ nhắc đi nhắc lại hình
ảnh mặt hán có vẻ gì phớn phở khác thường, hán tủm tỉm cười một mình và hai mắt thì sáng lên lấp
lánh.
+Tình yêu khát vọng hạnh phúc giống như một thần dược một thứ ánh sáng kỳ diệu có thể làm
thay đổi cả một con người không còn vẻ u ám tối tăm mà mang trong mình những cảm xúc rất thật rất
khác
+Kim Lân đã rất am hiểu tâm lý của người nông dân nên chọn từ rất quê mà cũng rất nổi tinh tế
và chính xác phón phở diễn tả tâm trạng sung sướng hả hê và hân hoan hồi hỡi được biểu lộ ra ngoài
gương mặt ấy ánh mắt ấy nụ cười ấy anh lên niềm hạnh phúc trào dâng

 Bối rối + Cũng trên con đường dẫn vợ về nhà Kim Lân đã khắc họa chàng với một nét tâm trạng rất
thực người đàn ông ấy hình như cũng ngượng nghịu bối rối hán lúc thì đi sát người đàn bà lúc lại lùi ra
sau một tí hai tay cứ xoa vào vay nọ vai kia muốn nói đùa một câu lại cứ thấy nhườn ngựa Đó là cái
ngượng ngịu của một anh chàng cù bơ cù bấc khi lần đầu tiên được cảm nhận cái hạnh phúc cảu tình yêu
đôi lứa của khát khao kiếm tìm một nửa của cuộc đời .Tác giả rất tinh tế khi cảm nhận được thứ cảm xúc
tuy nhỏ mà lại vô cùng đời vô cùng chân thực của Tràng.
LĐ3.2 Không những thể hiện khát khao hạnh phúc anh còn là một người biết trân trọng hạnh
phúc.
 Đám trẻ + Anh không để lũ trẻ con bám lấy cười cợt và đông bùa lần này chàng vội nghiêm nét mặt lắc
đầu ra hiệu cân bằng không bằng lòng
+ Như vậy từ diện mạo cử chỉ điệu bộ bên ngoài đã có thể nhận thấy sự thay đổi của chàng cái
vô tâm vô tính đã được thay thế bằng sự chững chạc và nghiêm túc của người đàn ông biết suy
nghĩ và về việc lập gia đình của mình.Biết bảo vệ vợ không muốn cô bị đám trẻ trêu đùa
Mua: + Chàng khoe với vợ mua chai dầu bằng hai hào với ý nghĩ '' Vợ mới vợ miếc cũng phải cho sáng
sửa một tí chứ '' Cviệc chàng mua dầu thắp tưởng chừng như một sự chơi sang xa xỉ bởi khi cái ăn điều
tất yếu của con người để tồn tại còn đang thiếu thốn há mà mua dầu thứ vật chất bên ngoài không cần thiết
Nhưng chính hành động này lại thể hiện thái độ nghiêm túc ẩn mình trong lời nói thô kệch mà mộc mạc
của chàng .A không phải lấy vợ một cách dễ dàng mà chẳng coi thường vợ ngược lại chàng rất trân trọng
chàng muốn nhà cửa sáng sủa hơn đàng hoàng hơn biểu hiện sự quan tâm và chu đáo của Tràng.Tràng
thiếu tất cả lễ nghi nhưng lại dành tặng vợ cả một tấm lòng chân thực
+ Không những thế chàng dẫn thị ra ngoài chợ mua một ít kim chỉ và thúng con chúng là biểu tượng cho
sự nữ tính khéo léo và đảm đang chàng mua cho Thị bởi anh coi trọng trân trọng thị người phụ nữ cùng
anh vun vén tổ ấm mai sau
+ Khi đưa thị đến nhà hắn vội vàng nhất tấm phên rách sang một bên thu dọn những niêu bát xuống áo
vứt bừa bộn cả trên giường dưới đất và tủm tỉm cười
+ Không còn sự bừa bộn của nhà cửa dúm gió mà thay vào đó là sự ngăn nắp gọn gàng và sạch sẽ anh
như chuẩn bị từng chút chu đáo cho thị khi bước đầu về nhà mẹ chồng
 LĐ4 Khát khao hạnh phúc và sự tinh tế của tràng khi thưa chuyện với bà cự tứ
  Lo lắng .+Biêt quan tâm đến người khác quái sao nó buồn thế nhỉ
Vẫn biết dẫn vợ về đột ngột ra mắt mẹ là một hành động sai với gia đình với mẹ trong những
nạn đói Bởi vậy Tràng thấy lo lắng thấy sợ ,Tràng ngóng mẹ mong mẹ chia vui vì mình đã có vợ với một
khát vọng mãnh liệt lúc chờ đợi mẹ về nên chàng nóng ruột đi đi lại lại tự hỏi bản thân sao hôm nay bà lão
về muộn thế không biết

+Chưa bao giờ người ta thấy hắn nôn nóng đến thế Phải chăng hắn đã trưởng thành đã biết lo lắng nhưng
vì sao hắn lo sợ cơ chứ ? có phải vì sợ mẹ không đồng ý và sợ Hạnh phúc kia vụt mất chăng . ..

 Khi mẹ về + Hán mừng rỡ rối rít như trẻ con vì để được khoe với mẹ được san sẻ niềm vui cùng mẹ
hắn bắt mẹ ngồi lên giường để thưa chuyện cho Trịnh Trọng
+Chúng tôi phải duyên phải kiếp với nhau người ta về làm bạn tôi đấy u ạ câu nói đầy ngượng nghịu
nhưng đầy trân trọng của chàng trai nghèo trước hạnh phúc bất ngờ .
+Khó có thể ngờ một người nông dân ít học vốn vụng về như chàng lại có thể nói ra những câu nói sâu
sắc và ý nghĩ đến vậy trong lời giới thiệu chàng đã bỏ qua sự thật đáng trách khi chỉ với câu hò với và bốn
bát bánh đúc mà đã lấy được vợ chỉ nhấn mạnh vào kết quả .Đó là cách nói đầy tế nhị để tràng giữ thể
diện và không làm tổn thương đến lòng tự trọng của cô vợ nhặt
+Cái cách gọi nhà tôi làm bạn gợi ra tình cảnh vừa ấm áp vừa gần gũi vừa nhẹ nhàng sâu lắng chứ không
xuồng xã và chóng vánh như trong thực tế đặc biệt câu nói đem đến cho cô vợ nhạt một địa vị mà cô đáng
có
+Tràng còn dùng đến những khái niệm vô cùng thiêng liêng đối với người Việt Nam là duyên số kiếp
để nâng việc mình lấy vợ từ sự ngẫu nhiên bất ngờ chóng vánh thành một sự kiện trọng đại với ý nghĩa
chỉ với một câu nói như vậy đã đủ cho thấy việc có một người bạn đời đã làm cho chàng thấy sâu sắc và
chín chắn hơn
 Khi mẹ đồng ý + khi được Mẹ đồng tình thì Tràng thở phào ngực nhẹ hẳn đi Tràng biết việc làm của
anh không phải với mẹ chắc chắn sẽ làm cho mẹ buồn
+anh là một người con có Hiếu biết nghĩ cho mẹ và biết nghĩ cho người khác khác với
người thầy của mình là nam cao để cho nhân vật bị phụ tình vì nghèo mà mất đi tình yêu chua xót
Kim Lân đã cho anh cu chàng có hạnh phúc một niềm hạnh phúc thật thiêng liêng.
*Đoạn 5 Diễn biến tâm trạng của Tràng trong buổi sáng hôm sau
Trong buổi sáng hôm sau không chỉ sâu sắc chín chắn hơn đã chở chàng đã trở thành một người
đàn ông biết lo toan và đầy tinh thần trách nhiệm hạnh phúc khơi dậy ở Tràng ý thức và bổn phận
của người đàn ông bỗng dưng có vợ được Kim Lân miêu tả tường tận trong buổi sáng hôm sau.
 Cảm giác bên trong : +anh lần đầu được sống trong cảm giác êm ái lửng lơ như vừa từ giấc mơ đi
ra bởi có vợ với tràng bấy giờ vẫn như một giấc mơ bởi tràng chỉ là một người cù bơ cù bấc ế vợ mà nay
lại có vợ một cách dễ đến lạ .Hạnh phúc đến với anh như một cơn mơ mà giờ anh vẫn ko tin là thật
cảnh tượng ấy bình dị mà sao chàng lại thấy thấm thía cảm động vô cùng hắn yêu thương gắn bó với ngôi
nhà này một cách lạ một nguồn sướng phấn trấn ngậm tràn trong lòng
=>Vốn thô kệch nhưng giờ chàng đã biết cảm động biết niềm vui của một tình cảm gia đình trọn vẹn
 Cảm giác bên ngoài Tràng nhận thấy xung quanh mình có thứ gì đó thay đổi mới mẻ khác lạ sự thay
đổi ấy do ngoại cảnh không còn cái bừa bộn bẩn thỉu rúm ró mà thay vào đó là sự ngăn nắp gọn gàng
và sạch sẽ dưới sự vun vén chăm sóc của cô con dâu mới cùng người mẹ.
Thay đổi ngôi nhà 1nhà cửa sân bãi được quét tước thu dọn sạch sẽ gọn gàng . 2quần áo mấy chiếc quần
áo rách như tổ đỉa vẫn vắt khươm mươi lên ở một góc nhà đã thấy đêm ra sân hong 3hai cái ao nước vẫn
để khô cong dưới gốc ổi đã kín nước đầy ấm á 4đống rác mùn tanh bành ngay lối đi đã hót sạch
Thay đổi của con người Bà cụ nhẹ nhõm tươi tỉnh không còn bủng beo rạng rỡ hẳn lên xăm xăm nhặt cỏ
Thị nom thị khác lắm không còn chỏng lỏn đanh đá trở về một cô vợ hiền lành đảm đang đúng mực
=>> tình yêu đôi lứa đám cưới thay đổi cả không gian cả tâm tính con người trong ko gian u ám ấy
=> Những cảm nhận về sự thay đổi ngoại cảnh hay trong chính nội tâm suy nghĩ cho thấy chàng đâu còn là
người vô tâm ngờ nghịch nữa hắn đã có những quan sát nhận thức về cuộc sống về thế giới xung quanh
tình yêu phải chăng còn khiến cho anh dần trưởng thành nhận thấy sự thay đổi của tổ ấm từ đôi bàn tay của
người Mẹ tần tảo và người vợ đảm đang chàng bỗng dâng lên một tình cảm rất tự nhiên ấm áp hắn thấy
hắn nên người hàn thấy hán có bổn phận lo lắng cho vợ con sau này
Từ tình cảm nay đã biến thành nhận thức suy nghĩ
Tôi nghĩ đến việc sinh con đẻ cái ở ngoài này thấy có bổn phận phải lo lắng cho vợ con sau này Từ một
anh chàng cù bơ cù bấc chỉ biết cười hềnh hệch lo cho bản thân mình đã là một điều lớn nay anh đã biết lo
lắng cho những người khác cho vợ con cho gia đình và lo cho chính cả tương lai
Bây giờ hắn thấy hắn nên người => cho thấy quá trình từ một đứa trẻ trong vỏ bọc của một người đàn ông
nay đã mạnh mẽ thay đổi trở thành trụ cột lớn lên . Người trong chữ con người là tổng hoà vô cùng đáng
quý đáng trân trọng mà giờ hán cần có trách nghiệm để gìn giữ và phát huy.
Từ nhận thức nay đã biến thành hành động
+Cái nhìn của người kể chuyện đã cho người đọc thấy rõ ràng toàn bộ tâm trạng với những ngõ ngách sâu
kín của nội tâm nhân vật khung cảnh giản đơn song yên ấm hạnh phúc của gia đình vừa mang đến cho anh
cảm xúc nhân văn vừa dấy lên trong lòng anh sự tự nguyện đóng góp công sức của mình để vun đóng để
vun đắp tổ ấm chàng đã tìm thấy một gia đình trọn vẹn hạnh phúc
+ hắn xăm xăm chạy ra sân hắn cũng muốn làm một việc gì để dự phần tu sửa lại căn nhà.Trong khi
miếng ăn lúc này là điều quan trọng bậc nhất hơn hẳn các giá trị xung quanh như nhà cửa những thứ chẳng
thể nuôi sống con người ta lúc này nhưng họ vẫn muốn xây dựng căn nhà .Bởi nó là nơi xây dựng tổ ấm
bởi ai cũng có suy nghĩ thu xếp căn nhà cho quang quẻ nề nếp thì cuộc đời sẽ làm ăn khấm khá hơn cho
thấy hi vọng ..
=> hắn cảm nhận được không khí gia đình đã có tâm thế cả những dự định kế hoạch để xây dựng hạnh
phúc gia đình như vậy anh đã thật sự trở thành một người đàn ông đầy tinh thần trách nhiệm không chỉ biết
đón nhận hạnh phúc do mẹ vợ do mẹ và vợ mang lại mang đến mà còn biết chủ động tạo dựng và gìn giữ
hạnh phúc gia đình
LĐ6 Bữa cơm ngày đói khắc hoạ khát khao mơ ước tươi sáng về tương lai
 Cảm thông trước nồi chè khoán của mẹ tránh nhìn mặt nhau bỏ vội vào miệng
 Vâng lời trước quyết định nuôi gà của bà cụ Tứ => Tràng chấp nhận dự định về tương lai hay chính
anh cũng hi vọng về một tương lai cho chính mìnhĐàn gà ấy là hình ảnh tượng trương cho sự sinh sôi nảy
nở ấm no khác hẳn vs cái đói cái nghèo ngoài kia.
 Nghĩ đến những người phá kho thóc nhật .
+ tác phẩm Kim Lân còn cho người đọc thấy sự thay đổi to lớn trong nhận thức của chàng từ câu
chuyện của người vợ về Việt Minh và việc phá kho thóc nhật trong đầu óc chàng đã hiện rõ rệt và đầy
ám ảnh về đám người đói và lá cờ đỏ bay phấp phới
+Từ một anh phu xe cục mịch chỉ biết việc trước mắt giống vô tư hồn nhiên Tràng đã là
người quan tâm đến những chuyện ngoài xã hội và khao khát sự đổi đời tiếng trống thúc thuế ngoài
đình vang lên dồn dập chàng đã thần mặt ra nghĩ ngợi đây là điểm hiếm có đối với tràng
+Tuy không khẳng định trực tiếp chàng sẽ đi theo cách mạng nhưng nhìn vào thái độ của
chàng từ chỗ sợ sệt bất an phải kéo xe vòng đi lối khác khi nhìn thấy đám người đi phá kho thóc nhật
đến chỗ ân hận về hành động của mình
+Người đọc có thể thấy sự vận động của chàng và những người nông dân khốn khổ nói chung
đến với cách mạng là con đường tất yếu bởi đó là con đường duy nhất để họ có thể tự giải phóng và tìm
hạnh phúc cho mình .Hình ảnh cuối cùng là lá cờ đỏ phấp phới biểu tượng cho hạnh phúc ấm no tự do
Cách mạng hay Đảng con đường soi rọi chiến thắng con đường cao đẹp của ý thức tự giác và đổi thay ta
như thấy hình ảnh sống lại của mị trong tp vcap tuy khác nhau về con chữ nhưng sáng lên đó là … đảng
=>ở chi tiết này Kim Lân đã cho người đọc thấy một nét đẹp trong tâm hồn của những người lao động dù
bị đẩy đến mức đường cùng nhưng họ không bao giờ tuyệt vọng trong cái nhỏ bé bình dị luôn ẩn chứa một
chỉ lối tất yếu sự đấu tranh của họ sẽ chuyển từ sự tự phát sang tự giác
NT + Bằng ngòi bút Phân tích tâm lý nhân vật tinh tế Kim Lân đã thể hiện thành công thân phận và
diễn biến tâm lý của nhân vật Tràng khi nhặt được vợ qua hình tượng nhân vật nhà văn khẳng định
dù cuộc sống ngột ngạt tối tăm đến đâu thì sự sống vẫn cứ trỗi dậy vươn lên mạnh mẽ vẫn cố gắng
thể hiện tư cách sáng ngời của mình
+ Xét cho cùng hình tượng nhân vật tràng đã giúp Kim Lân thể hiện được tác phẩm như một khúc ca
chứa đựng niềm tin mãnh liệt vào con người và sự sống sự sống chẳng bao giờ chán nản Đây là giá trị
nhân đạo mới mẻ làm nên màu sắc của truyện ngắn Kim Lân Khi viết về đề tài cái đói và miếng ăn
chàng đã mở đầu cho câu chuyện vợ nhặt từ những bước ngật ngưỡng trên con đường khẳng khiu luồn
qua xóm chợ vào buổi chiều Chạng Vạng và chính anh cũng kết thúc câu chuyện ấy vào buổi sớm ban
mai .

THỊ
**Đoạn 1 Chung đã khắc họa sâu sắc hình ảnh người vợ nhặt với số phận bèo bọt
thê thảm bị cái đói tàn phá cả ngoại hình và tâm tính trong các lần gặp mặt tràng
 Lai lịch: Đọc truyện ngắn ta thấy khi đề cập đến thân phận người phụ nữ Vợ Nhặt Kim Lân Không Đề
cập đến nguồn gốc sinh thành quê hương bản xứ mọi thứ về thị chỉ là một con số 0 tròn trĩnh
 Cái tên: + ngay từ cái tên ông gọi nhân vật bằng cái tên cụ thể nào cả lúc thì nhà văn người con dâu
lúc thì là thị hay người đàn bà việc
+ nhà văn không đặt tên cụ thể cho nhân vật của mình không phải là ngẫu nhiên vô tình mà là
một dụng ý nghệ thuật Kim Lân như muốn nhấn mạnh thị chỉ là một trong vô số những người phụ nữ
trong năm đói mà thôi cách gọi ấy khiến cho nhân vật vừa mang tính cụ thể lại vừa có sức khái quát to
lớn .Cách đặt tên ấy cũng giống cách đặt tên cảu nguyễn tuân trong nlđsđ hay trong lặng lẽ sapa vs
anh thanh niên cô kĩ sư bác lái xe họ đều là những người không tên nhưng lại đại diện cho muôn màu
muôn vẻ của đất nước
 Ngoại hình: + ngoại hình người vợ nhặt bước vào lễ vu quy xộc xệch cả về nhân hình và nhân tính
điều đó được thể hiện rõ qua nhân qua cảm nhận của nhân vật Tràng chỉ sau mấy ngày không gặp mà
người phụ nữ ấy đã thay đổi đến mức chính tràng cũng không nhận ra
+Thị rách quá áo quần tả tơi như tổ đỉa thì gầy sọp hẳn đi trên cái khuôn mặt lưỡi cày xámxịt chỉ
còn thấy hai con mắt cái ngực gầy lép hai con mắt trũng hoáy qua những chi tiết thêm
=>Ta thấy nhà văn Kim Lân đã phát huy hiệu quả sức mạnh nghệ thuật của bút pháp tả thực một trong
những dấu ấn nghệ thuật mang thi pháp của khuynh hướng hiện thực nhằm nổi bật chân dung xấu xí tàn
tạ không có sức sống của người phụ nữ Vợ Nhặt
*Đoạn 2 Hai lẩn gặp Tràng
 Tác giả Kim Lân đã khắc họa sâu sắc hình ảnh người vợ nhặt với số phận bèo bọt thê thảm
bị cái đói tàn phá cả ngoại hình và tâm tính nhưng ẩn sâu trong đó là khao khát sống mãnh liệt
trong các lần gặp mặt tràng
 Lần thứ nhất
+khi đang ngồi vêu ở cửa kho thóc huyện chỉ với câu hò vu vơ của Tràng muốn ăn cơm trắng mấy giò
Lại đây đẩy xe bò với anh nì dù không quen biết thì đã chạy lon ton ra đẩy xe và tít mắt cười tình
+thì ra khi bị cái đói hành hạ miếng ăn trở nên quá hấp dẫn với những người khốn khổ như chị thì bất
chấp tất cả để được ăn được tồn tại mà đánh mất đi cái tế nhị nữ tính vốn có của người phụ nữ Việt Nam
 Lần thứ hai
+Khi cái đói không còn là một nỗi lo sợ mơ hồ mà đã thực sự đuổi và vắt kiệt toàn bộ sức sống của thị
thì sự táo bạo liều lĩnh trong Vợ Nhặt càng lớn hơn dù không có bất cứ một lời hẹn ước nào nhưng khi
gặp chàng thì lại sầm sập chạy ra sưng xỉa cong cớn đanh đá mắng chàng điêu Người thế mà điêu hôm ấy
leo lẻo cái mồm hẹn xuống thế mà mất mặt
  Ăn+Thị khi được ăn xà xuống cắn ăn thật cắm một đầu ăn một chập bốn bát bánh đúc chẳng có truyện
trò gì ăn xong dùng đôi đũa quệt ngang miệng thở . Cô ăn ngấu nghiến ăn ko kịp thở ăn như chỉ sợ người
ta sẽ cướp mất miếng ăn sợ bị Tràng rút lại lời mời .
+Từ dáng điệu cử chỉ cách ăn nói đối đáp vô cùng sỗ sàng thô lỗ cũng bởi thị đã nhịn nói nhiều ngày
cái đó hành hạ thị dồn Mị Đến bức đường cùng để rồi Tràng là một chiếc phao cứu cánh một nơi nương
tựa để chị bám vào cái đói khủng khiếp đã cướp mất đi che lấp đi bản chất tốt đẹp của danh dự cảu ý tứ
trong của người con gái ấy.. Thứ ăn thứ hình ảnh trần tục nhất về lẽ sống đã ảnh hưởng sâu sắc hơn cả
đó là
hình ảnh của bát cháo hành thức tỉnh của Chí Phèo là hình ảnh lầm lũi của Thị đc đặc tả vô cùng sâu s
 Đại diện (xấu )=>Những chi tiết đã làm rõ thân phận cũng như tính cách của người phụ nữ Vợ nhặt chỉ
qua vài nét chấm phá người đàn bà ấy hiện lên lòng danh dự và tự trọng đã trở thành cái gì đó quá xa
xỉ dễ dàng gạt sang một bên để được ăn được sinh tồn
+người đàn bà ấy liều lĩnh về làm vợ một người đàn ông xa lạ chỉ qua một câu hò vu vơ một chặp bánh
đúc và lời cầu hôn lạ đời này nói đùa chứ Có về với tớ thì ra quân hàng lên xe rồi cùng về thị đồng ý theo
chàng vì là để được sống chứ không phải là loại đàn bà con gái lẳng lơ đó là ý thức bám lấy sự sống
+thị không trả lời mà lặng lẽ theo chàng về , thị gián tiếp Đồng ý một sự đồng ý không hề có sự băn
khoăn hay phân vân gì cả dường như chuyện dựng vợ gả chồng trở nên dễ dàng và rẻ rúng hơn bao giờ
hết
+thị quyết định về làm vợ dù chưa biết gì về tính cách cũng như hoàn cảnh gia đình của chàng hình
ảnh đáng thương của người đàn bà rẻ cũng ấy đã tạo nên một nỗi ám ảnh vô cùng xót xa vì thân phận và
giá trị con người thị đã đánh đổi số phận của mình dù không biết tương lai như nào miễn là trước mắt có
một cơ hội được sống
 Cái nhìn hiểu => thị là hiện thân đầy đủ và tiêu biểu nhất cho sự khốn quẫn khổ sở là đại diện của
người nông dân Việt Nam trước sự truy đuổi ráo riết của cái đói và cái chết chúng khiến Thị trở nên
đáng khinh

+Nhưng nếu nhìn sâu bằng con mắt nhân văn sẽ thế Thấy Mị Đáng thương hơn là đáng
trách bởi sự liều lĩnh thiếu tự trọng của thị không bắt nguồn từ bản chất mà là sản phẩm của một hiện
thực cuộc sống nghiệt ngã khi con người phải sống dù phải trả bất kỳ giá nào
+Ai sinh ra trên đời cũng muốn được tồn tại được sống đó là khét Khát Vọng hết sức
chính đáng và tốt đẹp của con người và ở cô vợ nhặt khi một cơ hội để vượt thoát khỏi cái đói và chết
thì thị quyết định nắm bắt nó
*Trên đường về
Người vợ nhặt là hiện thân của khát vọng sống mãnh liệt vẻ đẹp nữ tính và cả khao khát
hạnh phúc
Việc dựng vợ gả chồng tưởng như hoàn toàn ngẫu nhiên ấy đã thực sự trở thành một sự kiện trọng đại
một bản lề khép mở hai nửa cuộc đời thị từ một con số không tròn trĩnh không Gia đình nhà cửa nghề
nghiệp người thân tương lai chị đã có một sự chuyển hóa kỳ diệu.
 Dáng vẻ điệu bộ + Sự thay đổi đầu tiên có thể nhận thấy một cách dễ dàng ở thị là điệu bộ dáng vẻ cảm
xúc khi cùng chàng đi qua xóm ngụ cư về nhà nếu như anh chàng sung sướng tự mãn vênh mặt lên tự
Đắc thì người đàn bà ấy lại cảm thấy xấu hổ ngượng nghịu thiếu tự tin chân nọ bước díu vào chân kia
bước sau ba bước cắp cái thủng con đầu hơi củi cái nón rách tạc nhiên nghiêng che đi nửa mặt thì có vẻ
rón rén e thẹn
+ Không còn thấy cái cong cớn trao trát chỏng lọt như khi gặp chàng trên tỉnh thay vào
đó là cái ngượng ngùng e ấp rất phù hợp với tâm lý những cô dâu mới về nhà chồng đấy cũng là cái nữ
tính là hình ảnh của một người phụ nữ giàu lòng tự trọng Kim Lân rất tinh tế khi miêu tả nét tâm lý tính
cách của thị nhà văn như lọt vào trong nỗi sâu thẳm Tâm tư tình cảm ấy
+Cô can thiệp vào chi tiêu của Tràng khi anh mua hai hào dầu hoang nó vừa vừa chứ chỉ
 Về nhà chàng
 Liếc mắt lên nhìn +quang cảnh nghèo nàn dúm ró bừa bộn khác hẳn với suy nghĩ rích bố cu mà
chàng đã nói thị nén tiếng thở dài ngôi nhà vắng teo đứng dúm gió trên mảnh vườn lổn nhổn những búi cỏ
dại thì nén một tiếng thở dài
 Thở dài : +Đây là tiếng thở dài ngao ngán thất vọng cũng là sự chấp nhận là sự lo toan bộn bề cho
cuộc sống hơn tương lai hơn nữa đó phải chăng cũng là sự đồng cảm xót thương cho chàng khi thị nhận
thấy chàng cùng cảnh ngộ với mình.Đáy cũng là một nét thể hiện đầy ý tứ thấu hiểu và cảm thông với
người đàn ông đã hào hiệp dứ cô trong những ngày đói . Từ nén cho thấy sự nhịn nhục căm chịu hi sinh
khác hẳn với cái chỏng lỏn chanh chua
+Phải chăng thị đã ý thức được trách nhiệm của mình đối với việc chồng cùng xưng cùng
chung tay xây dựng gia đình tấm lòng của thị thật đáng quý biết bao đến lúc này người đọc chậm chợt
nhận ra bên trong vẻ chao chát tròn lòng thì lại là một người phụ nữ hiền hậu đúng mực biết lo toan và giàu
lòng tự trọng
 E thẹn: Vào trong nhà thị e thẹn dè dặt ngồi mớm ở mép giường thì ý tứ cung kính lễ phép Chào
bà cụ Tứ đến hai lần thể hiện một nàng dâu hiếu thảo lễ phép với mẹ chồng những phản ứng khi gặp mẹ
chồng.Câu nói vô cùng thân thương cho thấy tình cảm cô dành cho mẹ
 Ngồi Tác giả đã dùng một cụm từ rất hay là ngồi mớm mà không phải là ngồi nhẹ ngồi ghét hay ngồi
co ro..Bởi chỉ từ thế ngồi ông đã cho thấy được thế lòng của thị lúc bấy giờ cũng đang ngổn ngang
chênh vênh và bối rối .Dù bà cụ tứ cho ngồi cô vẫn đứng nguyên chỗ cũ cho thấy cô là một người phụ
nữ đúng mực ý tứ cư xử có văn hóa .
+Dù gì đối với thị lúc ấy thị vẫn chỉ là con dâu trên lời nói bông đùa của chàng vẫn chưa là một
thành viên có vị trí trong tổ ấm ấy .Cách Thị hành xử một lần nữa một lần nữa cho thấy cái trơ tráo liều
lĩnh mất tự trọng của thị chỉ là sản phẩm của hoàn cảnh ẩn sâu trong tâm hồn người đàn bà đó vẫn là sự
đúng mực ngoan hiền đầy nữ tính và duyên dáng
 Vân vê tà áo : + Không những thế vừa ngồi Thị vừa vân vê tà áo đã rách bợp chi tiết tưởng chừng
như nhỏ bé nhưng lại khắc họa sự tinh tế của Kim Lân vô cùng đặc sắc
+Đó là cái vân vê của sự luống cuống cái Vân Vê của sự tủi hổ cũng là cái Vân Vê của
sự ngượng nghịu Lo lắngkhi người con dâu mới vào nhà mẹ chồng.Bởi cô không biết liệu mẹ Tràng có
chấp nhận một người xa lạ như cô về làm dâu, có chấp nhận cưu mang thêm một miệng ăn trong căn nhà
vốn đã khốn đốn nhiều này
Sáng hôm sau
 Thay đổi : + Kim Lân đã để chàng là người nhận thấy những suy nghĩ thay đổi của thị tràng non thị
hôm nay khác lắm khác Lắm rõ ràng là người đàn bà hiện hiền hậu đúng mực không có vẻ gì trao trát tròn
lòng như mấy lần ngập tràn ở ngoài tỉnh mỵ đã lột xác trở nên nữ tính hơn bao giờ hết
+chính sức mạnh của tình yêu lòng cảm thông và nhân hậu đã làm thay đổi con người thị dậy
sớm cùng mẹ già thu dọn quét tước sắp xếp lại nhà cửa thị là những màu nét tươi sáng được hiện lên
trong khung cảnh ngôi nhà vốn u ám và tối tăm bật lên trong cái nền xám xịt của những năm đói dường
như thị muốn vun vén cho cuộc sống gia đình để bắt đầu một trang mới
+thị rất nhanh chóng khi hòa nhập với cuộc sống mới bằng sự hiền thục đúng mực của mình
chị đã nhanh chóng gắn kết các thành viên trong gia đình để ngôi nhà không còn dáng vẻ lạnh lẽo mà thật
sự trở thành một tổ ấm mà trước đây chàng và bà cụ Tứ Chưa bao giờ cảm nhận được
+chàng thấy một nguồn vui sướng phấn chấn đột ngột trong lòng bà cụ Tứ cũng sung
sướng với nét mặt nhẹ nhõm và tươi tỉnh kể đi kể lại những chuyện vui
=> Với Tràng thấy mình nên người trưởng thành hơn, bắt đầu biết sống có trách nhiệm hơn với gia đình.
Với bà cụ Tứ, thị đã thắp lên một ngọn lửa niềm tin, lạc quan. Phân tích nhân vật Thị ta thấy, niềm tin ấy
tuy nhỏ bé nhưng âm ỉ và bất diệt cứ lớn dần lên trong lòng bà cụ tất cả hành động việc làm của thị đều
anh lên vẻ đẹp tâm hồn của một người phụ nữ Việt Nam hiền hậu đảm đang tảo tần biết chăm lo vun vén
  *Bữa cơm sự thay đổi của người vợ nhặt không chỉ được Kim Lân khai xác sâu sắc ở cảm xúc ánh
nhìn tính cách mà còn ở niềm tin mãnh liệt vào cuộc sống bữa cơm đầu tiên của gia đình trong ngày
đói
+ một luồng rau chuối Thái rối một đĩa muối một niêu cháo lõng bõng nước cháo cám đắng chát
mà mẹ chồng gọi đùa là cháo khoán
+chi tiết thị đón lấy bát cháo cám từ tay mẹ chồng đưa lên nhìn hai con mắt thị tối lại thị điềm
nhiên và vào miệng.Dù cô đã nhận ra đó không phải chè khoán mà là chè khoán nhưng vẫn điềm nhiên
cho vào miệng.Người đàn bà này đã hiểu những cố gắng và tấm lòng của người mẹ thị không chỉ biết
cư xử lý tứ mà còn có một tấm lòng trọng nghĩa tình
+Cô chấp nhận số phận hiện tại hiểu và cảm thông cho bà cụ Tứ Không muốn bà thêm xót
xa .Hơn nữa Việc thị điềm nhiên chấp nhận miếng cám đắng chát cũng chứng tỏ bị chấp nhận sẽ đối
mặt với những khó khăn chấp nhận ngậm đắng nuốt cay bên cạnh những con người nhân ái đã cưu
mang mình những con người xa lạ giờ đây trở thành người thân của thị
+miếng ăn được thể hiện hai lần nếu lần đầu Miếng ăn là miếng ăn của hiện thực khắc nghiệt nơi
nhân cách con người bị đè bẹp thì miếng ăn thứ hai đã khẳng định sâu sắc tôn lên vẻ đẹp nữ tính đôn
hậu mà duyên dáng của một người phụ nữ đúng mực Nếu trong tác phẩm của Nam Cao Lão Hạc hay
trong Một bữa no …miếng ăn là miếng nhục làm biến dạng nhân cách của con người thì trong Vợ Nhặt
miếng ăn đã tôn lên được vẻ đẹp của nhân vật đặc biệt là nhân vật Thị bộc lộ vẻ đẹp sáng ngời
 Cách mạng +Đặc biệt trong ba nhân vật Thị là người đầu tiên nhen nhói niềm hi vọng với sự thay đổi
cuộc đời khi nhắc đến chuyện Việt Minh lãnh đạo nhân dân đi phá kho thóc Nhật
+ câu chuyện kỳ diệu của những con người ấy đã gieo và lòng chàng và bà cụ Tứ niềm hi
vọng mãnh liệt về sự đổi đời một tương lai ấm no và tươi sáng
=>> Bằng con mắt đầy bao dung Kim Lân đã nhìn sâu vào tính cách và tâm hồn người vợ nhặt để sau
sự kiện bất ngờ chóng vánh là trở thành vợ chàng thị đã trở về đúng bản chất tốt đẹp của mình là người
phụ nữ hiền hậu đảm đang đúng mực biết chăm lo cho gia đình và một niềm tin mãnh liệt vào cuộc
sống và tương lai
Bà cụ Tứ
 Giới thiệu chung :
+ Bà là người dân Ngự cu chồng mất sớm con gái mất tích hai mẹ con chàng nương tựa vào nhau
mà sống cuộc sống cọm cõi luôn bị cái đói bủa vây rình rập của bất hạnh và khổ đau
+ Người đọc nhận ra bà mẹ nghèo khổ ấy nhờ tiếng Ho húng hắng từ xa với dáng đi lọng khọng
cùng đôi mắt húng háy giúp ta hình dung ra được một bà lão nông dân gầy còm xơ xác dáng đi không
vững lại thêm hành động vừa đi vừa tính toán lẩm bẩm trong miệng.
=>> Chỉ qua vài nét chấm phá tác giả đã vẽ nên hình tượng bà cụ Tứ hằn sâu trĩu nặng nỗi lo toan của
cuộc sống của dấu vết thời gian của khổ đau và cuộc đời bất hạnh hình thành nên dáng hình của cụ.Bà
cụ Tứ dù tuổi đã cao nhưng không được an nhàn hưởng tuổi già mà còn phải vất vả lam lũ bao bọc
cùng con trai vượt qua nạn đói khủng khiếp của dân tộc những năm 1945
Khi gặp con dâu Bà cụ tứ đã khắc họa sau sắc tầm long nhân hậu tình yêu thương
qua các thay đổi về suy nghĩ hành động và cảm xúc trong lần đầu gặp con dâu
Khi gặp con dâu ( nhân hậu )
 Ngạc nhiên + Khi vừa bước vào cửa thấy anh con trai thường ngày chỉ là một đứa trẻ lớn tuổi hôm nay
gặp mẹ lại gieo lên đầy vui sướng rồi lật đật chạy ra đón với lời trách cứ bà cụ Tứ đã thấy điều gì khăng
khát hẳn trong lòng bà lúc bấy giờ đã có những suy nghĩ về một sự kiện đặc biệt sắp xảy ra
+ Để rồi khi bà gặp Mị những câu hỏi liên tiếp hiện lên trong đầu cụ thoái sao lại có người đàn
bà nào trong đấy nhỉ người đàn bà nào lại đứng ngay đầu giường thằng con mình thế kia sao lại chào
mình bằng u
 +Những câu hỏi ấy của bà cụ Tứ không phải để kiếm tìm một câu trả lời mà hơn hết Nó thể hiện
sự ngạc nhiên đến tột cùng của bà cụ sự ngạc nhiên ấy của bà không phải vì bà thực sự không hiểu
chuyện gì đang xảy ra mà Bởi vì tất cả mọi thứ đến quá nhanh quá đột ngột
+việc chàng có vợ đối với bà là một điều xa vời khiến bà không thể tin nổi đấy là sự thật Vừa nói
mắt bà nhòe ra
+chữ nhoèn rất giản dị tinh tế như lời ăn tiếng nói hằng ngày của người nông dân nhưng đã miêu
tả chân thực sự ngạc nhiên đến ngỡ ngàng không tin vào mắt mình của bà cụ Tứ

=> Bà cụ Tứ bị anh con trai đẩy vào tình cảnh vô cùng éo le cậu con trai nghèo bỗng dưng nhặt được
vợ giữa tình cảnh khó khăn của cái đói cái nghèo .
+khi ấy cậu dắt vợ về mà xin phép mẹ chỉ là thông báo quyết định của bản thân không thể từ
chối đây là một tình cảnh vô cùng trớ trêu và khó xử.
+ Chính hoàn cảnh ấy câu chuyện dở khóc dở cười về cậu con trai nhặt được vợ lúc ngày đói đã
làm xáo trộn tâm lý bà cụ Tứ nếu ở chàng là niềm vui của một chú rể trước hạnh phúc tâm lý phát triển
theo chiều thẳng đứng thì bà cụ Tứ lại vận động theo nhiều đường gấp khúc ngoằn nghèo với nỗi niềm
chắc ẩn và chiều sâu từng trải của người phụ nữ lớn tuổi.
+Kim Lân đã rất tinh tế khi miêu tả được diễn biến tâm lý hết sức phức tạp nhưng cũng rất chân
thực và tự nhiên ở bà cụ Tứ
Khi nghe thưa truyện
LĐ3 Giàu lòng yêu thương con
 Và chỉ đến khi bà nghe lời thưa chuyện cũng là lời giới thiệu ngắn gọn nhưng đầy ý nghĩ của chàng
nó nhà tôi nó về làm bạn với tôi đấy u ạ
+Khác với lẽ thường tình bà phải dẻ dúng hắn hủi một cô con dâu đèo bòng mà bà cụ Tứ đã có một
phản ứng không lời nhưng chan chứa đầy tình cảm phức tạp Bà hiểu ra sự tình chìm vào nỗi buồn vô tận
bà cúi đầu im lặng bà không những ngậm ngùi hiểu ra bao nhiêu cơ sự
+Đó là cái nín lặng của một cơn bão lòng cố nén với nhiều cảm xúc vừa là sự hạnh phúc khi người
con trai mình có người bạn đời chia sẻ niềm vui vừa là sự xót xa vì việc trọng đại của con trai mình lại
diễn ra chóng vánh và bất ngờ đến như thế vừa là sự tủi phận vì mình không làm tròn trách nhiệm không
lo lắng được hạnh phúc cho con cái.Nhưng nổi bật lên hết thẩy vẫn là lòng bao dung sự nhân hậu sâu sắc
thẳm sâu trong trái tim người mẹ tảo tần
+Trong nội tâm của bà cụ Tứ lúc này lỗi ai oán xót thương nỗi lo lắng dành cho các con dâng trào
thốt lên thành lời Chao ôi người ta dựng vợ gả chồng cho con là lúc trong nhà ăn nên làm nổi những mông
sinh con để cái nở mặt sau này còn mình thì
+Suy nghĩ này chất chứa bao nỗi tủi hổ mặc cảm và oán trách bản thân vì đã không làm tròn trách
nhiệm người mẹ của bà xót thương cho con trai mình với biết bao thiệt thòi đan sen là nỗi oán trách tủi hổ
nỗi lo dâng đầy dành cho các con của người mẹ này biết chúng nó có nuôi nổi sống qua được cơn đói khát
này không
+Chữ lo ở đây không chỉ gắn với chàng con trai bà mà gắn với cả con dâu nữa đây là lần đầu tiên bà
nhắc đến người con dâu bà cũng coi cô Như của lòng
KHÓC +Để rồi đến khi những cảm xúc chất chứa tích lại thành những dòng nước mắt và rỉ xuống qua kẻ
mắt kềm nhìn của bà cụ Tứ.
+Đó là giọt nước mắt của đau khổ tủi phận của nỗi lo lắng canh cánh cũng là giọt nước mắt của sự
vui mừng của hạnh phúc trong tình cảnh ngọt ngào ấy con trai bà vẫn có được vợ
+Kim Lân đã rất tinh tế khi miêu tả dòng nước mắt của bà cụ Tứ nó chỉ rỉ xuống chứ không
tuôn rơi vì dường như cuộc đời của mẹ người mẹ Tà Tần đã trải qua biết bao đau khổ
 => quả không sai khi nói dòng nước mắt là biểu hiện của tình mẫu tử thiêng liêng của tấm lòng bao
dung và vị tha vô điều kiện đối với những đứa con
NT bằng bút pháp nửa trực tiếp và hiện thực tâm lý kết hợp giọng văn chậm đều ngôn ngữ giản dị
phù hợp với nhân vật đặc biệt là sự tinh tế sắc sảo thấu hiểu con người Kim Lân đã phác họa chân thực
và rõ nét hình ảnh bà cụ Tứ qua từng suy nghĩ cử chỉ điều bộ đều toát lên vẻ sự trải đời nhưng luôn yêu
thương và lo lắng
LĐ4 Tấm lòng nhân hậu đồng cảm
 Tiếp tục Suy nghĩ ‘Người ta có gặp bước khó khăn…may con mình có đc vợ ’ + Sau những dòng
nước mắt và sự ngạc nhiên lo lắng ấy là cái thở dài và đôi mắt đăm chiêu nhìn người đàn bà người ta
trong đầu bà có hàng loạt những suy nghĩ những Đó là những dòng suy nghĩ của sự bất lực của sự
cam chịu không phải vì con bà không xin phép mà tự hành động mà đó là cái bất lực của thời cuộc
cái bất lực của cuộc sống thiếu thốn khó khăn cái bất lực khi bà không đủ sức không để lo cho những
đứa con của mình.
Bà còn cho thấy sự quan tâm thấu hiểu cho hoàn cảnh cho cô con dâu chứ không hề
khinh rẻ cho thấy tấm lòng bao dung .
Rồi bà mặc cho số phận của ông trời.Khi đã cầu đến trời đất đến vậy may là lúc con
người ta bất lực hoàn toàn chỉ còn một tia hi vọng len lói của niềm tin bà cũng đành dựa vào

 Nói + nỗi lo lắng băn khoăn cho chàng và người vợ nhặt đã được giải tỏa khi bà lão cất lời Dù chỉ
là những câu nói giản dị nhưng ấm áp nghĩa tình Ừ thôi Các con đã phải duyên phải kiếp với nhau cô
cũng mừng lòng chúng mày lấy nhau lúc này u thương quá
+ câu nói đó vừa giúp ba người thoát khỏi tình thế ngượng nghịu khó xử vừa là sự chào đón ấm áp
đôn hậu với nàng dâu mới
+Tác giả không dùng từ bằng lòng mang tính khiên cưỡng mà là mừng lòng thể hiện cảm xúc vui sướng
hoan hỉ khi đón được cô con dâu mới thể hiện sâu sắc tâm hồn lương thiện nhân hậu cùng trái tim vô bờ

+Cùng với khái niệm thiêng liêng duyên kiếp bà cụ dưới đôi mắt của người mẹ thương con thì người
con dâu không chỉ như cọng rơm cọng cỏ nhặt ở đường về mà là người đáng được trân trọng còn cuộc
hôn nhân chóng vánh vội vàng ấy cũng trở nên thiêng liêng trọng đại như các cuộc hôn nhân khác
 Cho thấy tấm lòng niềm thương vô ngần nhớ chốt ý sau khi triển khai một luận điểm
LĐ5 Giàu niềm hi vọng niềm tin mãnh liệt vào cuộc sống
Gieo hi vọng Vợ chồng chúng mày liệu bảo nhau làm ăn may … con cái chúng mày về sau
Bà lão không chỉ an ủi mà còn khuyên đôi vợ chồng tu chí làm ăn chăm chỉ rồi thành quả sẽ tới.
Bà là một người mẹ tâm lí vững vàng niềm tin khát khao sống hạnh phúc vào một tương lai tươi sáng

 Khác biệt + Mặc dù lúc chàng dắt vợ về bà cụ Tứ chỉ nghĩ đến cái đói cái nghèo và lo lắng cho ngày
mai nhưng không vì thế mà sinh ra độc ác tàn nhẫn tha hóa như một số tác phẩm trước hiện thực trc
cách mạng mà ngược lại lòng Bà trào dâng tình yêu thương Nhìn cô dâu mới về về và Vân về tà áo
rách mà lòng Bà đầy thương xót Bà thương con trai và hiểu cho con dâu
=> Với chi tiết này bà cụ Tứ hiện lên không Chỉ là hình ảnh của tình mẫu tử thiêng liêng cao cả mà
còn là biểu tượng của tình người ấm áp bao dung bằng sự nhân hậu vị tha bà sẵn sàng mở rộng lòng và
Giang đôi bàn tay để cưu mang che chở nâng đỡ cho những kiếp người khốn khổ hơn mình
+Không một ánh mắt khinh khinh không một biểu hiện lạnh lùng ruồng bỏ tất cả từ giọng nói
giọng điệu cử chỉ Ánh mắt của bà cụ Tứ đều ân cần và trìu mến dưới với nàng dâu mới
+ Ẩn sâu xong sự lo lắng bộn bề có lỗi là ngọn lửa vẫn không ngừng Cháy lên tình người ấm áp
chính tình thương vô bờ ấy là nguồn sống trong những đứa con
 NT Không còn là ngôn ngữ nửa trực tiếp mà đoạn văn này được Kim Lân sử dụng ngôn ngữ kể tả rất
đời thực khiến cho dòng chảy tâm lý cũng như nét tính cách của bà cụ Tứ hiện lên mộc mạc và chân
thật.
+Không đi vào những chi tiết tả ngoại hình bà cụ Tứ lại được khắc họa với những nét tính cách
những dòng chảy nội tâm những dáng vẻ cử chỉ hành động mang dáng dấp của một người phụ nữ
Việt Nam truyền thống với những phẩm chất tốt đẹp bao dung giàu lòng vị tha tình yêu thương và
tinh thần lạc quan những điều ấy đã cho thấy sự am hiểu tinh tường của Kim Lân trong nghệ thuật
miêu tả tâm lý nhân vật
Sáng hôm sau
Niềm vui cái ánh lên ở thần thái diện mạo của bà cụ Tứ còn được khắc họa sâu sắc trong bữa
cơm ngày đói thảm hại
 Dọn nhà +sáng hôm Sau bà cụ Tứ dậy sớm cùng con dâu quét dọn vun vu vén nhà cửa để ngôi nhà
được gọn gàng mang một không khí tổ ấm thật sự không còn dáng vẻ của một bà lão gần đất xa trời
khốn khổ chàng đã nhận thấy sự thay đổi trong dáng vẻ thần thái bà trở nên nhẹ nhõm tươi tỉnh khác
ngày thường
+khuôn mặt u ám của bà rạng rỡ hẳn lên hình ảnh bà cụ Tứ săn săn trong vườn vào buổi sáng
đầu tiên khi anh chàng lấy vợ khiến người đọc vỡ òa dù chỉ là một hình ảnh nhỏ rất bình dị ngày
thường nhưng lại khiến cho khung cảnh ảm đạm suốt bao ngày qua thông thoáng nhẹ nhõm và trong
lành hơn

 Nói chuyện vui +Bữa giữa cái mẹt rách có độc một lùm rau chuối Thái rối đĩa muối ăn với cháo
lõng bõng nước cái đói cái nghèo vẫn hiện lên một một trong từng chi tiết của cuộc sống mà không
thể nào phủ nhận được.
+Bà động viên các con ăn cho khỏe rồi toàn nói chuyện vui sướng sau này khi nào có tiền
ta mua lấy đôi gà ngoảnh đi ngoảnh lại chả có mấy mà có ngay đàn gà cho mà xem.
=>ẩn mình sâu trong cái đói vẫn cháy bừng lên ngọn lửa của lòng tin mãnh liệt vào cuộc sống.Nhìn
vào niềm vui của bà cụ Tứ ta thấy có sự lạ đời bởi một bà cụ ở cái tuổi cần đất xa trời lại vui vẻ Nói
chuyện tương lai về những hi vọng tương lai nhưng cái nghịch lý ấy lại bao hàm một chân lý sâu xa bà
mong ước không thể cho bản thân mà ao ước cho con cái mình cho thế hệ tiếp theo
 Chè Khoán +trong tình huống này nồi cháo tình huống truyện được đẩy lên đột ngột vào giữa bữa
cơm ngày đói là một nồi chè cám bốc lên Nghi ngút chi tiết này gây ám ảnh bởi người đọc bởi chi
tiết nhỏ mà làm nên ý nghĩa lớn liên hệ trong chúng ta bát cháo Chí Phèo Thị Nở thức tỉnh lương chi
con người của con quỷ giữ làng Vũ Đại đến với vợ nhặt nồi chè khoán mà nồi chè cám mà Kim Lân
gọi là chè khoán đã trở thành một điểm sáng thể hiện thấm thía ấm áp tình người
+Ba muốn đãi con dâu mới bằng một nồi chè khoán chuẩn bị kỹ càng muốn tạo bất ngờ tâm
trạng hồ hởi phấn khởi với ba từ láy liên tiếp lật đật lễ Mễ khuấy khuấy nhà văn đã đặt tả thành công
gián điệu tất bật vội vã mà hào hứng đậm chất nông thôn của bà cụ . Tuy tuổi đã cao nhưng vẫn muốn tự
tay chuẩn bị bữa cơm đầu tiên đón con dâu mới nồi chè như một món quà cưới cho con dâu
+chè khoán đây ngon đáo để cơ theo lời của bà thì là chè khoán nhưng thực tế lại là cháo
cám bà lão Đon đả chè đây chè khoán ngon đáo để đây tất cả những hành động của bà đang cố gắng làm
cho nồi cám trở nên hấp dẫn để hiện thực bớt đắng chát hơn thực chất nồi cháo cám không hề ngon như
những gì Bà nói
+của cho không bằng cách cho dù trong nhà của bà bây giờ chỉ còn duy nhất là cháo cám
nhưng bà vẫn dành hết thảy tất cả những gì mình có để đem ra đối đãi với con dâu Cháu cám lúc ấy là
thứ duy nhất là nguồn sống duy nhất cho cả gia đình chàng với lòng thương con vô điều kiện bà đã nghĩ
ra tất cả những cách để con râu vôi trong bữa cơm đầu tiên tại nhà chồng bà cụ tự tuy nghèo khó về vật
chất nhưng lại rất giàu về tình yêu thương chỉ ngay bằng chi tiết nói chè cám Nhưng tác giả đã khẳng
định sâu sắc được tấm lòng nhân hậu của bà cụ Tứ
 Tổng kết đánh giá
Nội dung
+ Đọc xong tác phẩm Vợ Nhặt ta không khỏi ấn tượng với hình ảnh nhân vật Tràng tuy là một
người đàn ông xấu xí nghèo khổ nhưng lại mang trong mình tấm lòng nhân hậu giàu lòng yêu thương và
khao khát hạnh phúc mãnh liệt hạnh phúc trưởng thành trong suy nghĩ hành động khi có vợ

+Đọc xong tác phẩm Vợv Nhặt ta không khỏi ấn tượng với hình ảnh nhân vật Thị là hiện thân cho
cái đói cái nghèo bị đánh mất đi một phần nhân tính vì hiện thực phũ phàng.Tuy vậy ẩn sâu trong cô vẫn
sáng ngời vẻ đẹp của khao khát được sống của một vẻ đẹp nữ tính đúng mực

+Đọc xong tác phẩm vợ nhặt ta không khỏi ấn tượng với hình ảnh nhân vật bà cụ Tứ là hiện thân
cho những người mẹ việt nam thời bấy giờ tuy lãm lũ cực khổ nhưng lại ngời sáng tình yêu thương con
tấm lòng nhân hậu và niềm tin khao khát vào tương lai vào sức sống.
Nghệ thuật
+Nghệ thuật tâm lí xây dựng nhân vật hoàn cảnh nhân vật
+Ngôn ngữ dựng cảnh người và vật tinh tế bình dị với phẩm chất nông thôn thuần hậu
+Bút pháp tả thực ấn tượng mạnh
+Tình huống truyện độc đáo một đám cưới giữa đám ma của dân tộc.THT như một thứ nước rửa
phim làm bộc lộ rõ nét tính cách phẩm chất vẻ đẹp tiềm ẩn trong nhân vật

Nhân đạo -Hiện thực

Nhà văn phải là một nhà nhân đạo từ tận trong cốt tuỷ .Thật vậy Kim Lân đã vẽ nên vẻ đẹp nhân
đạo và hiện thực vô cùng sâu sắc có thể nói ông như một người thư kí trung thành của thời đại
 Hiện thực
 Bóc trần phơi bầy bức chân dung thống khổ của người dân dưới ách áp bức Pháp và Nhật
 Khẳng định sự tàn độc bóc lột đến tận cùng của thực dân phong kiến coi thường số phận làm giá con
người trở nên rẻ rúm đến tột cùng
 Nhân đạo
 Đồng cảm xót thương cho số phận
 Ca ngợi khám phá trân trọng với vẻ đẹp nhân vật
 Lên tiếng đòi quyền được sống được hạnh phúc tin tưởng vào Đảng vào chủ tịch HCM vào cách mạng
 Tố cáo xã hội pháp nhật gây ra nạn đói năm 45

Kết bài
Mỗi một tác phẩm văn học chính là tiếng sáo thổi lòng thời đại Văn chương phải trở thành g liên để
dẫn đường Dường như ý thức được điều này Kim Lân trong những năm đói kém ấy đã viết lên kiệt tác
của đời mình Vợ nhặt .Dù thời gian đã qua đi đã bào mòn đi hết thẩy sự vật của thế gian nhưng tác phẩm
ấy vẫn còn ngời sáng đã hoà mình vào lịch sử đã là chứng nhân của một giai đoạn dù đau thương nhưng
vẫn ngời sáng sức sống và khát vọng hạnh phúc hoà bình