Chöông 8:

TÍNH KINH TEÁ CUÛA DÖÏ

AÙN
 8.1. Giôùi thieäu

 Öôùc tính chi phí laø moät lónh vöïc chuyeân moân vaø caàn coù
tính chuyeân nghieäp.
 Tuy nhieân ngöôøi kyõ sö thieát keá caàn phaûi coù khaû naêng
öôùc tính nhanh chi phí ñeå quyeát ñònh caùc phöông aùn
thieát keá vaø ñaùnh giaù döï aùn khaùc nhau.
 Nhaø maùy ñöôïc xaây döïng nhaèm muïc ñích lôïi nhuaän do
ñoù caàn phaûi öôùc tính voán ñaàu tö cuõng nhö chi phí saûn
xuaát caàn thieát để coù theå ñaùnh giaù khaû naêng sinh lôïi
cuûa döï aùn.
 8.2. Muïc ñích vaø tính chính xaùc
cuûa vieäc öôùc tính voán ñaàu tö

Tính chính xaùc cuûa vieäc öôùc tính phuï thuoäc:

 löôïng thoâng tin coù ñöôïc veà thieát keá,
 soá lieäu veà giaù caû vaø
 thôøi gian thöïc hieän vieäc öôùc tính.

Trong caùc giai ñoaïn ñaàu cuûa döï aùn chæ caàn öôùc
tính gaàn ñuùng, so saùnh vaø bieän luaän theo löôïng
thoâng tin coù ñöôïc tieáp theo.
 Öôùc tính voán ñaàu tö coù theå ñöôïc chia thaønh ba
loaïi theo muïc ñích vaø ñoä chính xaùc:
 Öôùc tính sô boä chính xaùc  30%, ñeå xaùc ñònh tính khaû thi,
choïn löïa sô boä caùc phöông aùn thieát keá khaùc nhau. Öôùc tính
sô boä döïa treân soá lieäu coøn giôùi haïn.
 Öôùc tính töông ñoái chính xaùc (noäp caáp quyeát ñònh veà ngaân
saùch) chính xaùc  10 - 15%.
 coù neân xuùc tieán thieát keá chi tieát, öôùc tính chi phí chi tieát
vaø chính xaùc hôn.
 bao goàm nhöõng khoaûn phaùt sinh ñeå cho ra moät giaù ñaáu
thaàu. Neáu thôøi gian cho pheùp thì coù theå naâng ñoä chính
xaùc leân  5%
 caàn sô ñoà ñöôøng oáng vaø duïng cuï ño vaø kích thöôùc chuû yeáu
cuûa caùc thieát bò chính.
 Öôùc tính chi tieát (döï toaùn) chính xaùc  5 - 10% söû duïng ñeå
kieåm tra chi phí döï aùn cuõng nhö kyù hôïp ñoàng, döïa treân thieát
keá hoaøn chænh, giaù chính xaùc cuûa thieát bò vaø chi phí xaây döïng
 8.3. Voán ñaàu tö
8.3.1. Voán coá ñònh

Voán coá ñònh laø toång soá tieàn caàn coù cho nhaø maùy saün
saøng khôûi ñoäng, laø chi phí traû cho caùc nhaø thaàu.
Thieát keá vaø giaùm saùt kyõ thuaät, xaây döïng
Taát caû caùc haïng muïc thieát bò vaø laép ñaët…
Taát caû caùc chi phí veà ñöôøng oáng, duïng cuï ño vaø
heä thoáng kieåm soaùt…
Xaây döïng nhaø xöôûng vaø caùc coâng trình phuï trôï…
Caùc tieän nghi phuïc vuï saûn xuaát
Chi phí toán moät laàn vaø khoâng hoài phuïc khi
chaám döùt tuoåi thoï cuûa döï aùn.
 8.3.2.Voán löu ñoäng
laø phaàn voán ñaàu tö boå sung ñeå ñöa nhaø maùy ñi vaøo
hoaït ñoäng cho ñeán khi nhaø maùy thu ñöôïc lôïi nhuaän.

 Chi phí khôûi ñoäng nhaø maùy

 Chi phí cho chaát xuùc taùc ban ñaàu
 Nguyeân lieäu toàn kho vaø treân daây chuyeàn saûn xuaát
 Saûn phaåm toàn kho
 Toàn kho phuï tuøng baûo trì vaø söûa chöõa
 Döï tröõ tieàn maët toái thieåu vaø chi phí cho khaùch haøng
Haàu heát voán löu ñoäng ñöôïc thu hoài khi chaám döùt döï aùn.
Toång voán ñaàu tö cho döï aùn laø toång voán coá ñònh vaø löu
ñoäng.
Voán löu ñoäng coù theå chieám tyû leä:
 thay ñoåi töø 5% voán coá ñònh cho nhöõng döï aùn ñôn
giaûn, chæ coù moät saûn phaåm, qui trình saûn xuaát ñôn
giaûn, coù ít hoaëc khoâng coù saûn phaåm toàn kho;
 ñeán 30% cho nhöõng döï aùn saûn xuaát nhieàu loaïi saûn
phaåm ñaùp öùng thò tröôøng phöùc taïp.
 nhaø maùy loïc hoaù daàu tyû leä naøy chieám khoaûng
15%.
 8.4. Söï gia taêng cuûa chi phí (laïm phaùt)

 Chi phí nguyeân vaät lieäu vaø lao ñoäng coù xu höôùng gia
taêng theo thôøi gian.
 Taát caû caùc phöông phaùp tính toaùn chi phí ñeàu döïa vaøo
soá lieäu trong quaù khöù vaø tieân ñoaùn chí phí cho töông
lai.
 Phöông phaùp thöôøng ñöôïc söû duïng ñeå caäp nhaät hoaù soá
lieäu chi phí trong quaù khöù laø söû duïng caùc chæ soá giaù caû
thoâng duïng.
 Caùc chæ soá naøy lieân heä giaù caû hieän taïi vôùi quaù khöù treân
cô sôû caùc soá lieäu veà giaù caû lao ñoäng, nguyeân vaät lieäu,
naêng löôïng töø caùc taïp chí thoáng keâ chính thöùc.
 8.5. Caùc phöông phaùp öôùc tính
nhanh voán ñaàu tö

 Chi phí trong quaù khöù

 töø caùc soá lieäu veà voán ñaàu tö cuûa caùc döï aùn söû duïng
cuøng moät qui trình coâng ngheä ñaõ ñöôïc thöïc hieän
trong quaù khöù .
 coù theå söû duïng tröôùc khí thöïc hieän böôùc xaùc ñònh
qui trình coâng ngheä nhaèm coù theå öôùc tính nhanh
voán ñaàu tö caàn thieát.
 Ñeå coù keát quaû öôùc tính toát nhaát, moãi coâng vieäc
neân ñöôïc taùch ra rieâng thaønh caùc thaønh phaàn
chi tieát nhö:
 lao ñoäng, vaät lieäu, thieát bò … vaø söû duïng caùc chæ
soá rieâng ñeå bieåu dieãn.
 Thoâng thöôøng ñeå thuaän lôïi caùc taïp chí chuyeân
ngaønh phoå bieán caùc chæ soá hoãn hôïp cho caùc
ngaønh coâng nghieäp khaùc nhau.
 Öôùc tính chi phí töông lai cho nhaø maùy caàn phaûi
tieân ñoaùn toác ñoä laïm phaùt trong töông lai (caùc
chæ soá laïm phaùt haøng naêm ñeàu ñöôïc thoâng baùo
treân caùc phöông tieän truyeàn thoâng ñaïi chuùng).
 Söû duïng caùc chæ soá naøy caàn thaän troïng vì noù coøn
phuï thuoäc vaøo nhu caàu vaø nguoàn cung caáp.
 Chæ soá laáy khoaûng thôøi gian caøng xa caøng keùm
tin caäy.
 8.6. Öôùc tính chi tieát

 Ñeå öôùc tính chính xaùc hôn, caùc heä soá chi phí, giaù caû
caàn phaûi ñöôïc xem xeùt cuï theå.
 Trong xaây döïng nhaø maùy, chi phí thieát bò caàn phaûi boå
sung theâm caùc muïc sau ñaây:
 Laép ñaët thieát bò taïi hieän tröôøng
 Ñöôøng oáng bao goàm caùch nhieät vaø sôn.
 Ñieän naêng, naêng löôïng caùc loaïi vaø chieáu saùng.
 Duïng cuï ño, taïi choå vaø phoøng kieåm soaùt
 Nhaø xöôûng vaø caùc coâng trình phuï trôï …
 Kho chöùa, nguyeân lieäu vaø thaønh phaåm.
 Caùc tieän nghi phuïc vuï saûn xuaát
 Maët baèng xaây döïng
 Chi phí giaùn tieáp

 Chi phí thieát keá vaø caùc dòch vuï kyõ thuaät nhö mua saém, ñaáu
thaàu, giaùm saùt, thöôøng chieám töø 20 ñeán 30% chi phí tröïc
tieáp.
 Chi phí cuûa nhaø thaàu thöôøng chieám töø 5 ñeán 10% chi phí
tröïc tieáp.
 Chi phí döï phoøng thöôøng duøng ñeå trang traûi cho nhöõng chi
phí khoâng tieân ñoaùn ñöôïc (tranh chaáp lao ñoäng, ñieàu chænh
thieát keá, thôøi tieát baát thöôøng…) thöôøng chieám töø 5 ñeán 10%
chi phí tröïc tieáp.
 Voán ñaàu tö caàn thieát cho vieäc xaây döïng nhaø maùy vaø laép ñaët
caùc tieän nghi phuïc vuï saûn xuaát phuï thuoäc vaøo maët baèng
môùi hoaøn toaøn hay ñöôïc xaây döïng treân maët baèng cuõ vaø taän
duïng moät soá tieän nghi cuõ coù theå.