CƠ SỞ VĂN HÓA VIỆT NAM

Chương 2: VĂN HÓA NHẬN THỨC

BÀI TẬP. VĂN HÓA NHẬN THỨC VỀ CẤU TRÚC THỜI GIAN CỦA VŨ TRỤ

Giảng viên: Cố vấn chuyên môn:

TS. Đỗ Thùy Trang TS. Nguyễn Thị Phượng
 HƯỚNG DẪN CÁCH ĐỔI LỊCH, TÌM NĂM NHUẬN

1. Cách đổi năm dương lịch

sang năm can chi

2. Cách đổi từ năm can chi

Hướng dẫn
sang năm dương lịch

3. Cách tìm năm nhuận

Chương 2, Hướng dẫn bài tập

 1. Cách đổi năm dương lịch sang năm can chi

Chia 60 nhằm tìm ra

C- Mã số tên năm số hội đã trôi qua từ
Can Chi sau Công nguyên
đến năm cần tìm.

Trừ 3 nhằm quy hệ

C= d[(D- 3) : 60] D - Năm dương lịch can chi và hệ dương
lịch về 1 mối.

Số dư chỉ ra vị trí
d- Số dư của phép
năm can chi cần tìm
chia
trong hội chứa nó.

Chương 2, Hướng dẫn bài tập

 1. Cách đổi năm dương lịch sang năm can chi

Ví dụ: Tìm năm can chi của năm 1945.

• Công thức tính: C = d [D– 3):60

• Số dư của (1945 – 3): 60 = 22
• Đối chiếu Bảng Can chi, tìm mã số 22 tương ứng với năm can chi nào;
đó sẽ là năm can chi của năm dương lịch 1945.

Chương 2, Hướng dẫn bài tập

 BẢNG CAN CHI
TÍ SỬU DẦN MÃO THÌN TỊ NGỌ MÙI THÂN DẬU TUẤT HỢI

GIÁP 1 - 51 - 41 - 31 - 21 - 11 -
ẤT - 2 - 52 - 42 - 32 - 22 - 12
BÍNH 13 - 3 - 53 - 43 - 33 - 23 -
ĐINH - 14 4 - 54 - 44 - 34 - 24
MẬU 25 - 15 - 5 - 55 - 45 - 35
KỶ - 26 - 16 - 6 - 56 - 46 - 36
CANH 37 - 27 - 17 - 7 - 57 - 47 -
TÂN - 38 - 28 - 18 - 8 - 58 - 48
NHÂM 49 - 39 - 29 - 19 - 9 - 59 -
QUÝ - 50 - 40 - 30 - 20 - 10 - 60

Chương 2, Hướng dẫn bài tập

 2. Cách đổi năm can chi sang năm dương lịch

D - Năm dương lịch

C- Mã số tên năm
D = C + 3 + (h x 60) can chi
Cần biết 1 năm bất kỳ
h- Số hội đã trôi qua
cùng hội với năm cần
tính đến năm cần
tìm, lấy năm đó chia
tìm.
60.

Chương 2, Hướng dẫn bài tập

 2. Cách đổi năm can chi sang năm dương lịch

Chiến dịch Mậu Thân diễn ra vào khoảng giữa thế kỷ XX. Năm đó là
năm dương lịch nào?

• Đầu tiên cần tìm mã số năm Mậu Thân trong bảng can chi.

Chương 2, Hướng dẫn bài tập

 BẢNG CAN CHI

TÍ SỬU DẦN MÃO THÌN TỊ NGỌ MÙI THÂN DẬU TUẤT HỢI

GIÁP 1 - 51 - 41 - 31 - 21 - 11 -
ẤT - 2 - 52 - 42 - 32 - 22 - 12
BÍNH 13 - 3 - 53 - 43 - 33 - 23 -
ĐINH - 14 4 - 54 - 44 - 34 - 24
MẬU 25 - 15 - 5 - 55 - 45 - 35
KỶ - 26 - 16 - 6 - 56 - 46 - 36
CANH 37 - 27 - 17 - 7 - 57 - 47 -
TÂN - 38 - 28 - 18 - 8 - 58 - 48
NHÂM 49 - 39 - 29 - 19 - 9 - 59 -
QUÝ - 50 - 40 - 30 - 20 - 10 - 60

Chương 2, Hướng dẫn bài tập

 2. Cách đổi năm can chi sang năm dương lịch

Chiến dịch Mậu Thân diễn ra vào khoảng giữa thế kỷ XX. Năm đó là
năm dương lịch nào?

• C= 45
• Thông tin gợi ý: Khoảng giữa thế kỷ XX, lấy mốc năm dương lịch 1950
• Số hội đã trôi qua h =1950:60=32 (dư 30);
• Số hội đã trôi qua: 32
• Áp dụng công thức: 45 + 3 + (32 x60) = 1968
→ Chiến dịch Mậu Thân diễn ra năm 1968

Chương 2, Hướng dẫn bài tập

 3. Cách tìm năm nhuận

3.1. Đối với năm dương lịch

4 năm có 1 năm Số năm chia hết cho 4 Năm chẵn trăm phải
nhuận, 366 ngày, hoặc 400 là năm chia hết cho 400 mới
thêm ngày 29/2. nhuận. nhuận.

Chương 2, Hướng dẫn bài tập

 3. Cách tìm năm nhuận

Ví dụ tìm năm nhuận trong các năm sau: 1600, 1700, 2000, 2020.

Năm chẵn trăm không

Năm không chẵn Năm chẵn trăm chia
chia hết cho 400:
trăm: 2020 chia hết hết cho 400: 1600,
1700 – năm không
cho 4 – năm nhuận. 2000 – năm nhuận
nhuận

Chương 2, Hướng dẫn bài tập

 Cách tính năm nhuận

3.2. Đối với năm âm dương lịch (năm can chi)

Năm can chi ngắn hơn năm dương lịch 11 ngày,

sau 3 năm sẽ chênh lệch 33 ngày.

3 năm can chi phải thêm một tháng nhuận.

Năm can chi vẫn sẽ chậm hơn so với năm dương lịch.

Cứ 19 năm lại có một lần cách 2 năm thêm một tháng nhuận.
Chương 2, Hướng dẫn bài tập
 Cách tính năm nhuận

3.2. Đối với năm âm dương lịch (năm can chi)

Lấy số năm dương lịch tương ứng chia cho 19 và lấy số dư.

Nếu số dư bằng: 0, 3, 6, 9, 11, 14, 17 thì năm can chi đó là năm nhuận.

2020 (năm Canh Tý) là năm nhuận can chi vì 2020 : 19 dư 6.

Chương 2, Hướng dẫn bài tập
 Cách tính năm nhuận

Tháng nhuận năm can chi được xác định theo chu kì dựa vào vị trí chính xác
của Mặt Trăng và Trái Đất trên quỹ đạo.

Tháng nhuận không giống nhau giữa các năm.

Tháng Giêng và tháng Chạp không lấy làm tháng nhuận.

Chương 2, Hướng dẫn bài tập

 Bài tập

1. Năm 2022 có phải là năm nhuận dương lịch? Năm nhuận dương lịch sẽ
đến gần đây nhất là năm nào? Năm nhuận dương lịch chẵn trăm sẽ đến gần
đây nhất là năm nào?

2. Hãy tìm các năm nhuận dương lịch từ năm 2000 đến năm 2020.

3. Năm 1010, vua Lý Thái Tổ đã quyết định dời đô từ Hoa Lư về Thành Đại
La. Năm can chi đó là năm nào?

5. Hãy liệt kê và gọi tên theo can chi các năm nhuận trong khoảng thời gian
từ 2030 – 2050.

Chương 2, Hướng dẫn bài tập