OKUMA PARÇASI

],.i:4ı ,'*Jı J§şJı

ö)',ır",+ç, ijı };ıı 3ı3 ,ijı,ıjı iulıı *Jı. :a şi'}, }. İl 3ı.ı '.fu
jŞıı u ei jı illı lj1 şı* i ş +.*J üı.s\fr'S: .;# 5 .tFÇ; *_ .jü,jrüJ
"+"j

upiı,;ir;-{;ş,;ı
()# \J,i,; Çl; ,iÇ ç ,ş ",ğ ,§"ç !ıÇ, *: .rlr- ş} J} ;; V a3j
b ğ"İı ,vı*lJı
,}
.i&j \i.6rı; i\p\\ .>"ş, ,İrlj,ri
ı
,".öı u4,4 y\i Lğ Fş *. urj;a, ı,4ı;":9 ,Ç j lk 6,j :Sj "ö-J}'

uğ; ıKjı3'ı?ı y Ü"}şı]jı ç} ç.# 1| ;ıÇlı W; 9\*1 ııj jırı-

i *ı"
"rİ
* a,a 9ı;pı_ıı-İı *s;; ,ıu4*ı '# ıA**İ tİıii, Jp,çŞv,u,
iil, .,.ll *! _j ı,5ı.---j L*i*g J,r,.ir)lj c"4J1 Ju;'j ;ıj_)'j t"{ı! *q+Jl'; ;İ

;a ıiğ ,-iLıı ,tq ı.ıJ ilı ğiş; a,;:.jı 1ı§u tİ,ou f 'ı5İ lY,iü,!i .;j,*;3
k4]s aı _uıı, uı.f;-,"t .";;li9" tsl_;j' İ.*, *

lr}iı_, ,l1ı.j. s-ıoıtı_,jr,fus ,ş i* ış uj q-; ş+J, * iı;r," :}ry,iŞ, ıçıj

-
l_*ç ğ
ı
Metni Kavrama Alrştırmalarr
1. Aşağıdaki sorularr yukarıdaki okuma parçasrna göre cevaplandrrrnrz.

ıg".ıi}ı ç§:q'fuııç.t
sı5l"jj f,?ç1 o', ş.z

tillıı,; rıp?.3
ıL::i:)1trğL3İ,y .4

fa.iı+Jı-ı ;rl\, cr7 -:6 "5

sı."i3" xlı3.0
sığ Çiı.ı :y # Jr 9iÇ11 -1'a,j6 .7
ş'.+X € İ,l- ısı".8
ı
İüyb,şfuı.s ı
9 ü1'9\tşş,Ç:, ıı{. ıııü .10

:|ü\*' ü+ı,,ı.\iı çı9 tj*,f 1!ı, .11

r9ı}iıı;\ lıb.12
tı*+İ jşşy1 6i43ı iıi!ı +Ç J^.13
§çr, 1iu.14
ııi'},# Ö9i3i iğ.15
L46
 6vT

'Ise[unc wIsI ouele8 ecu9 uepurruepln,( Iseuzo,, ep >IeullnpJns rıulu4 >Ilsgp{

qepururı5ıq ..Jluep Ise1ullc prg efelulc ue(ul§uq elpıg 'ıselu4,rc urrsr a.(alur4c
uufq§eq eF4sI,, eı93 uung ,ılpquldef ep eı93 uur§ruup.rrs uıuuele8g
1euıe1 rqı3 flpyqupde,( epuıueşle IsE{uIo 1ııg e,(e,ı. uıısr ululrŞgcz9s
5ı8ııel§eq rurı.(e ng ,ıqrı,(u e.(qı elugc epu5duıy IqI8 Eıp1ı.ulaep u5ş5 1l
|]i

IsIdB^ oItuRJ u5duıy

,ı4§ruruupıu1
wJulo nuo>I e^ {IIelIu 'ııewez'u9,( 'ıe.( ecıala8g luI
uuf ışeluıllc ..npruIo IIV,, plepununuo1 e39 leruel epulsep€Jl ..,npruIo
IEsuIu JIq 1ez43 elsas 4q lu>1le Isecuo nlfn euı§epıeı ep^e 'uV,, {Bcuy
,Julupıurunp §nuıınl§n1o u$nq JIq IFIIBIuE >1eıela8 0I,
e(nıe ıq (npn1o) Isıpueı pzzıqurırıelie asle.re3 '(qy) ıuuıııeıgeı ulurıulpo
6'
pp1) ,4peru]nc JIq Isep€JI
,"
€run>Io 1eıe3 rly,, 'ruırle8 zgş
.,,npn{o
,ıalıç-rç3 ıel§ı ııq rcrfelureur4 Bpunsnuo>I 8,f
r11e§ 'rrrurrıuz '11upf 'rıef 'nsnuol.urue1,(e u.(a.t ,(u1o 'eqItJIq BpIBIuuruIo
nlutuoz ıJpIEıuIo ıeı uEIuV ,JIIue.{ ıpe 5eluın1
ur5r n§nlrun1 ulue1unc '.rele3ç
ğpuIIIIEIuB ıapcı,(eprçç EJBIunq r] JnDncAeIu equp ıele39 rur14 ııq nl§uq
ıcı.(alulplıq uepulrug,( ırrque ı.(epullc upuıue.( ıele39 1euretr uopulleg 9,f
,.ırpı.relln§o1 zuuı1o
uszuıulo uıuarupqefıp epı4c ıq
eurŞeqg zgs JIq rsauıle8 e.(u.ıe ulunsun IıI
uBIIuV ,nplslpue>I 1ezzıq uıııel(e e,,(eı ,(e1o osı ueŞrp 'ınsun ueıl§elle5ıe8 ı->
rure1,(a ep eİ ,(e1o p111 uupJBlung ,uregn( e^ euzo :JIpJğA 5ef,llq1
efe8ç 1eure1 pu ul5l Iseıuuqulrun>l uluapnc .ııq p1 znıo(ıpq ep uepe5lı41 f' ;'
IsIdBA aIuInJ a5>1ıLı1 Z' :1

,nlıBcBIo epurıe,( zTlueuue^ l,:

r3pq ecesrr1 BpuDpIğq rsıde.( elulc a5lılg ecuQ uepeu5a8 euuele8ç
ulue1unc nsnuo) zQS ,Jluep Ise1tırnc pıg efelurlc ııu.(ul§uq elyrg upu5deıy

IuflTgco |{Iİ{ISgaW[ıJ TII.ü 0T'ı

6,-ry
ISIcTIgTIa ' .j
8,f5
,ıpıÜep
rysle,(e§ ııq5ıq uepuııep{nlnlln6
,uöe8 dı5e3 JBIII^ ,e L,i!
,Ip11Şep
>1ısle,(a§ ııq5ıq uupuueplnlnllnl4
,pıE ır5e3 JBIII^ ,p s'ıe{
,puaep
rysle .(e§ ıq5ıq uepuııuHnlnllnlN ,45e3 ıqı3 qzlq Jeleues ,J §'911

,IpIIŞep ,45a3 ıqı3 qzlq JeIII^ ,q

rysle.(e§ ııq5ıq uepuı.ıeplnpllnru V'Vn
,1p11aep
rysle fe§ ııq5ıq uepuııep{nlnllnry
,I15a3 ıqı3 ;re3z4ı ıelı1 ,u
c'1ğ

{ 4 qçi.ıı z,§
{"o ırr€ıl 1ç"ylA,
'lf, fl"-,
,nr§nıulop Bplnltrnru e.t 5ur.tes uEIB^n^ ,ıp,(epun1o.( ,(e§ ıeq el5ı8uul§ug ,e ı,fı
"ry§nuılop Eplnllruu uelu^n^ ,ıp.(upun1o.( fe§ ıeq el5ı3tıul§eg ,p
yüklemi öznesinden öııce gelene fiil cümlesi adı verilir" biçimincieki ınodern
tanımı beninısemek de mümkündür.

Geçen ünitede ele a]ınan isim cümlesinin özne-yüklen-ı sıralamasıııa göı,e

kurulan bir cümle tipi cılduğunrı öznesine mübtedA, yükiemine de haber
dendiğini hatırlattıktan sonra esas konumuz oian fiil cüınlesine geçebilirız.

Fiil Cümtesi ve Ögeleri

Fiil Cümtesi: Fiille başlayan, biı: iıaşka deyişle yüklemi öznesinden öncc
gelen ciimlelerdir. Yi"iklemine fiii öznesine fail tlenjı:.
§tİA s

$İaJı 1ü (Bebek uyucJu). Görüldüğü gibi ifade eylem ile sahibini

Örnek 1:
bir araya getiren bir siız öbeğidir. Eylemle sahibini yani yüklenıie öznenin
asgari ı.arhğinrır söz konusu oldukları bu tip öbeklere cümle dendiğini
biliyoruz. İlgiüi climleye yeniden döneı:sek onun uyudu anlamına gelen au
fiiliyle başladığını fark ederiz. Dolayısıyla fiille başladığı için tıu cİ.imleye fiil
cümlesi, ilk ögesi (lıj)'ye fiil (ytiklem), ikinci ögesi riljJalı;'ye ise fiil (özne)
adı verilir.

Fiii cüınlesinin yı"ıkarıda beiirtilen temel ögeleri (fiil-fail) yanında bir de

tüıııleyici ögeleri vardr ki bunlara mef'ül adı veriliı.

Örnek 2ı 6r',ş g' ;Ujal'-ır- (Bebek sabıhleyin sü[ içti) Cüınlesinde iq:ti
anlamına gelen .:.;.fil, bebek anlamina geJen ;Piİ.lı fail, sOı anlamına gelen
5İJı ile 6ç; ise mef'iil'dir.

Örnek 3:6rğ\*'Üı iO (Öğrenciler saygı için ayağa kalktı) Ciimlesinde

ayağa kaiktı anlamrna gelen 1t9 fiil, öğrencller aıılamına eelen +Y-hJı /ajr,
saygı İçİır anlıımrna gelen tiıri.ı ise mef'fil'dit.

Konuııırn bu kısmrnda fiil cümlesinin ögeleri hııkkında ayrıntılı bilgi

vermek istiyoruz,

1. Fiil: Tek başına bir anlam ifade

eden kelimelerden olup, geçnriş, şimdiki
ve gelecek o]mak üzere üç zamandan birine bağh olarak bir oluş r,eya bir
eylem bildirirler.

Söz gelimi. (ğ) "anlaOı", (Şr) "andı"" 1ğ; "Uatıyoritıakar". (ğı_)

"duyuyor/duyar", (iİi; "çık", 1j.,ış "iç" kelimelerinden her birinin bir oluş
veya bir eylem bildirdiği görüiüyor. Anrlan sözcüklere fiil diyebilmemiz için
anlam içerikierini üç zamandan birine bağh olarak ifade edip etmediklerini
denetlemek durumundayız. Bu denetim sonrasl onlarrn anlam içeriklerini
teşkil edeıı oluş veya eylemleri bir zamana bağlı olarak if'ade ettiklerini tespit
Ödersek onlara fiil rliyebiliriz. Aksi takdirde tiil cleğil isim olarak
değerlencliririz.

Örneklerimiz içerisinde ilk iki sözcük "anlama" ve "anma" eyiemlerinin

geçmiş zamanda gerçekleştiğini; peşi sıra gelen iki sözçük "batrima" ve
"duyma" eylemlerinin şimdi yapılmakta oldrığunu yeya geçmiş, şimdi ve
gelecek tüm zaınan]arda meydaıra gelme potaısiyeli taşıdığıu; son iki sözcük

150
 TsT

.izrİ 9çC I1§Iu8J

ltı:rz\
d J
a,l IpueJŞQ
e^E
eA
ıf
«]

9,i ıt§ıuei ur_uIJ.

,,* ö,a pupıfioq

{PleI,
|3.+ ıp,ıuryJ
,14 11dsaı

* 1l IpuIuY luIJaI
Iuual
,f ş nplo Iaz$D uı5ı z

ü) t' ue u]IpJE^
§n1o
( r:r1
.ı

dI,IY}I >IaNuo WY,INv

Jlq t,
IuY,IdITY)I IZYW YJI.I§Y{
I{iptu
,zruo,(1-ı93
ıuıuf upleıulıuu1
epIoIIJ9 ıeııq ruueldrpl zıulu^ .zruo(nuı.(np
IIIJ 1zgru uup§elı§.iq 1o5 ue ü3TIq
1eıe3 e,(eıueIJeDI4 eIIEp ze1 JIq epemq uı5ı ıŞıplpsı, epe1po .I JeFFIIezQ
uu,(elfles EIIueIuFqepe gı,(e (ırura eı ueznru) uepuuepı§b5 IIU Jealp
esleıo8 'uepulsl 1a.ra3 nuo e,r n8zo oIIU Jzgl^tr :uqdquy ızgtrş uıq§ug Iıgt
epul!;
,JIpII1J
ğzguı JaJIq Isaıuqeı ,,ıqı5,, (l?) gepuıseguçc
..ı1>1ı5 uepJunluJoqu1 €? ıE§Ö 'q ,trh e^ lseurJa>I
ıapcuaıflg.,
..nplnE,, (*d DJepuse1.unc .,npln8 \y,, (# f)
.ffihczgs
..lp4puetlnp9,, uala6
rşq) Dlapulsotıunc ..pnpuellnpQ I.IIIuH 'eco11,, <ş9 ıtiri atr) p51 ap

,ıpıŞıp§ıq uyıBulez §ıuı5e3 Up D{epzıtue5>1ı41 .u

:gzg141
ap Jlq
,,1T,
jtr#,iHf ,
II,IJJezıelpgıqı3,,,,ş",;ffiilff ffi,H,:-,ffiff
ç,f ,€çf tr ffi (euzq)
pıg a.ı(;
Z'ç*flmp eıfş? nfi ışA, ıJ ual:
, püşIp!
ı'rQqçırşo'i ıwıı"fqi,
..

uIueuzı
IuIqiqğ
ualıDla epeJı ')eJp|nq ua|Inczgs u,|o |ıu apıe|a|Lun. ,ilffi'J§'; }üİt§ şüi$
',ewez
,JeIJIIIpe aJuo u
1ngu) {EJsIo ıuısr pŞep IIIJ uI5I IJ"plnplo
zısruıfieq uepaewaz ep JeIesJIpIIq ure1.(e efezı, §n1o .§ı Jepu>I eu Jeq ueloı.uqe>I
(1euıels1) ç-ı '(>1eur4ı5) {ea'ÇaeuıQo) fııe ru4le8 zç5 .ıelıqpıpuelıaŞep
{BJuıo IuIsI '11Şep IIIJ 'dn1o.rulseuı ıeprelfe e,(a.n §n1o zısuııŞuq uapuelrJvz

,ı4§ru4ıuu elfıpu 1ıı3 IIupuUeJu1 uelollJolo Isf11q11p dury ıe1111czgs dq ,zgI

nq aı§I ,JIpe»Ie[IIJIpuep$il el,(itull}p ıJe\Imz JIq IIJIIilS e,(eı §ıua8 u8luo ?ns Jeqeq :
ruud ururseuuıppq ue1,(e ııg .§n1o JIq ruleul4 uuep[nczos
IqE nŞnplnJaD eıo8 eu
,JeIJIpe»Ieu4e
epeJl rfauralsr uuldulugnru rursaurııo8
eupef aplecale8 4ezn e,(e,r ur4uf, ıuuelure1,(a ..euI5I,, eı ..eıulr5,, ası uJepoLU
 Kırıldı -§ı ',Y*l

Toplandı
-e*.\ 'J,al

Kullandı ,Ş;lı\ -lr4Jl

Aşağıdaki m6zi fiillerin kalıplarını belirtiniz.

§lfiA slİ0[
j,*y - j;, - estı:- eijı - Jr-ı- |rl3 - j,), - ?İi - ;Ç
b. MuzAri: Türkçemizdeki şimdiki, geniş ve gelecek zamanlann karşılığı
olup gelecek zaınan anlamına geldiğini gösteren bir delil yoksa şimdiki ve
geniş zaman karşılığında kullanılır.

Başlıca MuzAri Kalıpları: Muzdri fiile |ızgü ve onu gerek isimden,

gerekse diğer fiil çeşitlerinden (mlzi ve eınir) ayııI edebilmemizi sağlayan
özellikler l. Ünirede verildiği için burada [,ıir kez daha tekrarlamaya gerek
duymuyoruz. Yalnız en çok karşılaşılan muzAri fiil kalıplarını birer örnekle
tan ıtmakta yarar giirüyoruz.

BAŞLICA MUZARİ KALIPLARI

ANLAM önNBr KALIP

Anlıyor, anlar 'e 'ç,A.;

Güzel oluyor, güzel olur # ,ıjğ

,y_^"
Dönüyor, döner

Çıkarıyor. çıkarır 7,' M

Doğruluyor. doğrular a4. yd"

Tartışıyor, tartışır ş,ü-

,yq
Öğreniyor, öğrenir F" 'lı.ajJ

Tanışıyor, tanışır ğuı" tbÜü"

Kırılıyor, kırılır ...\:J

,,y.rJ-

Toplanıyor, toplaııır
,* 'lr:ğ

Kullanıyor. kulIanır 'J,,;Ğ*| uj!.l;"

Aşağıdaki muzöri fiillerin kalıplarını belirtiniz,

slRA sirOi

j .4i.ı,9- j.*- jı, ^q-eH- jf,r-_UınJ-_,ı4 -i,g"- A.

c. Emir: Rir işin olmasrnı r"eya yapılmasını istemek için kullanılan fiil
kipidir. r:jjİl "Yaz|.", (j-ğl) "otur!". (P!i) "gir!" kelimeleri emir
örnekleridir.

152
 EçT

,.itp,ıelru
ts r §iıu;ıııqııılafi

.Ilruuz JIq ı8ueqıaq euııe,( 'uelıl.ııleq ı,ı5lı5t epeplll!:.) :ttqsI JIqğZ ,ğ

Jlul;
,
ıı ;>Jcın1o ı 1"ıc.ic,{ II,t]
uupuısr5e ısauı§elleu epJalultlız ununuol )uurJnp ı.ı,(t ıı,{ıı opltuazn ,Jplunf1
,ıqıqale3 epu{eq allünc JIq uuı§uq ıl§ug ep ad .IıLtil]Z rlı5e t,(oı ılzı3 'iqı8
ıŞıppqela8 {eJrrlo uıIsI ry5e apuıı5ıq nŞnpin"ıçı8 ı.,pı.ıı-lırı j.]Illtg :pa1l1§a}

€, iirt' ,g-afr, çl ,e{ 0elıulpı1 acuo tıuperuŞrip §eulE ıeluuuınJsnlş)

("ıel.ııuapfllı a1,{ıruıııŞe uı"ıullnocıö ııqeq auuy)

z' İ ırr.Şıç {4 ıÇçja,

I'iğ" ı€r'? ışı,ı" to,{nufo epa5geq:lnıo))

,zıur,(aiecuı el]Eül-]}p tuIJel}a|JBF

.1aı uapa yl§a1
Illep suuel{nlupeuı uıJeluo aiJal]ryJ 11ızı5 ılp epJeloluınc ıryıpıŞtiıy
,.ııp"ıaŞap§a a,,(oı-ııı-uı:z uu1o

(ısıyleq yl,ggıeui) Ilaugp JaJ ,,^gı,, rl3tültllozo ıı;{e ep.ıelırırlvb^ .ıelıaznu]

,.ııleE euıuiulrrc tlaLuu]Ez
i-tuec e[I ,JIIa,, t{eouQ Jtq iJupuos ap;eia,{ılı,,e;,
nuos 5rıeq JeluIsI (1nŞo5 1ue ıpezlp) (llil) e(ru"-g]
tullg-i .tel{azt10I l-ıria] ğ^
',çJJauJ aıezır ıŞucuuulJıiuq ep uopairun
,ç ,JnpnJıeru üutl]p [tu_] ııpe5drly
,ııpıŞqı§ıe1 ulueuzo ılapa5>1ı111,ııpe39 r)il]putltunuo) ue{e1,{e'uepa
,z
esl opJeIIIIJ ueJrpllq 1aureife-leurla 'ürETo apjallrç i]LtıETue IEu-I{(,) :l}gd

ıfl *
ı!) - n -ha -rd - 9tı ^if€ - ifq *ir{
,zıuıuı|Eq ıuııeldııe1 uiji}|lu jıuJa ılepı§e§y ]ü?ݧ Tüts

uEIl11X
irr-.4 1_*rrf

iffi 1d uuldo;

i,.?,,t i"şJ lIJrx

ai]İ:
9ıfr 1re §ırıu; ]İa j:
ur iı
ü *J ue;Şç ,u-.P

ll!r. §i]J"J
96f
5.ı{? q,t ulruflo11
l:.,:,
.a JBıtÖ
1e,f \€*
iq,f uQG

id lo {eZnD

16,f idr-: EIuV

dt,IYx şsNuE I^[VTNY

IuYTdITYx uu^[s YJIT§YS

 Örnek:

rMümin Allah'a tevekkül ede1 .aiıı .ş 'cA, §*".|

1Anne konırklar için sofra hazırhyor) *;jı,ıJ asuİı İiı ;; ,Z

1İl<i tigrenci başarıda yanşlyof) çü, ş.lg_SJı ;ji*_ ,3

) u'}İ| jtsy aÇa,gı

j9Ğ .l
1l\Iühendisler projeyi tamamlamaya çalışıyorlar

Yukarırla görüldüğü gibi fAiller açık isim oldukları takdirde savıları ııe
olursa olsun fiil hep tekil gelir, Bu durumdaki fiil cümlelerinde fiilin fAile
uyma zorunluluğu bir tek cinsiyet yönündendir.

b. Bariz Zamirz Fiillere bitişen çekim ekleri fAil konuınunda bulunan

zamirlerclir. söz konusu zamirler açıkça görüldüğü için kendilerine bariz
zamir adı verilir.

Fiillere bitişen bariz zamirler şunlardır:

Elifu,l-isneyn; itilüik bildiren elifi demektir. Fxi1 o]arak üç fiil tipinde de

yer alır.

kim hakkında?
Zamanı Anlamı Fiil
kime hitaben?

M6zi ıki erkek hakkında Anladılar v4

Mdzi İki bayan hakkrnda An]adılar q

Muzdri ıki erkek hakkında Anlarlar, anlryorlar 9i"
MuzAri İki bayan hakkında Aniarlar, anlryorlar
9ü
MuzAri iki erkeğe hitaben Anlarsrnrz, anlryorsunuz

Emir
iki kişiye hitaben
(Cinsiyet t'arkı yok)
Anlayın 4ı
Vavu'l-cem,fr,'c: Çoğulluk bildiren v6v demektir. FAil olarak üç fiil tipinde
de yer alır.

kim haklırnda? Fiil

Zamanı Anlamr
kime hitaben?
Üç veya daha fazla sayıda erkek
Anladılar ıjğ
Mözi
hakkında

Üç veya daha fazla sayıda erkek Anlarlar, anlryorlar Oüı{ı.ı

Muzöri
hakkında

Üç veya daha fazia sayıda erkeğe Anlarsınız.

MuzAri 4.qü3
hitaben anlryorsunuz

Üç veya daha fazla sayıda erkeğe Anlayın Ii'+rı

Emir
hitaben

1,54
 ssT

9b İüpEIuv Eputılirq tslpue{ a]{[4q alt uulE{ğeg }ZvW

i'

j.uaqelFl olulx
IWğIuY üIJSVIBZ
lll.{
aEpuı{qBq tuDI

,JIiüuEIilu epJolllIJ
Jzglu ocepES,JIpIJluIEz
ı§ış 1nflo5 tor}I_{Ifi
,.rrla6 euıuıuluu
.,ğN,, Iiepunıunuol auzçy :u37ı9{,7a gp i
JIiug
iü uluV uaqğlfl{ zue.{eq 1a1

unsıo,{ıluu 'uIsJeIuV uequllq zuefuq 1e; IJçZnl^I

iuaqBllq auIT>[
\IeıJleZ
I!!.{ IIualuY
auputryI€q uIDI
apuI
IJgzntu J3apus ,zetuunlnq epJZgN
,lnunlnq epj[ru3 ,JIpIJIIuBZ
3^
,Jli}ioujap ıs.g,{ eqeleqnlç :oqorqqnıa-1ngl
I§u tl§}p 11)a] lJLıpu

j* {1o{ q.ıu3 1a,{ısuı3)

!,: ullp?iuY JzEI^l
-.
?pLlDpEq Isrpuo{ {eJ

epıfus elze1 equp e,(aı 5n

r"t !z9ht
j
Zluipl][uV lt,Jquliq tııı;,{uq

ZIuIpfluV ueqt]ürl aŞal.ıa upı,(es elzeJ ?qtp t,(e,ı 511 !Z9W

(1o;( q.ır.; 1a,( ısuı3)

fTı zrurp?liIY
uaqullq e,(ı§ı1 ı11
Jz9W

tr uIpuluY uequtltl euuleq 1e1 JZvW

uIpEluY u3qeurl eŞe>lıe 1a1 Izp|N

ıuaqellq auII)'I
luewez
ItuğIüY
III.{
aEpuDplğrı üIx
ap JI
,Jlpı]elniuuz sıqu§
1ıleı tcu$q oII
,Jr}{aluep
siqe§ ıcurrlı uağıııQ ellu tzçhtr B} IleleJeH :a4uJDqayııa-IıııgJ4a

uaqE]tli Zu!q
uı,{eluy JIrüg
ü!":, uuu,(uq upı,{es ı:lzt1 uqup ufa,t 5n uEun

znuns.ıofılut uaqE]11-1
I-]gZnr§
'zIuIsJEluv ıunAeq tpıı(ııs ttz€.+ Etlup e,{eı 5i-1

ğpulıüiEq
ğ .ıı:1:o.{ılut'J€l.ıEIuV
ut,(ııq epı,(es tlzp.J EqEp e(eı 5n
pgZn]N
t.f:
EputüI{Etl
!v; 1
JğiIpEluV
uu,{eq epıfes uizp+
,ırqup ufeı ö1 lZ9W i'-
iueq€lFl eluDt IIlewBz ;,+
IIId ItuuIuv
ıuput t{cq uIIy
| -';
,JIIE Je,( ep epuıdı1
,.ılpıJJBt{ uüu ueJIp[Iq
1ıg ö1 1eıe1o iür,i 1nlpŞo5 a,ı, 1ılı§ıg :atsııı-u{nuuN
 ,,N6" zamiri hem föil hem de mef,ül konumunda kullanılmaya elverişli bir
stt{fiAş zamirdir. Öncesi sakinse fÖil (özne), öncesi harekeli olduğu takdirdeyse nesne
işlevi görür. Adı geçen zamir, 6öf! (ai, anladık) ü|i.4 @izi anladı) örneklerinin
ilkinde fğil, ikincisinde mef ülün bihtir.

c. Müstetir Zamirz Üçüncü tekil m6zi ve muz6ri çekimleri açık özneleri

olmadığı takdirde, ikinci tekil eril muzflri ve emirlerle, birinci tekil ve çoğul
muzari fiillerin fİilleri gizli zamirdır. Şimdi sayrlan beşi bulan bu zamirleri
tanryalrm.

bir
Jr: Müfret müzekker göib (üçüncü tekil eril) kişi zamiridir. Herhangi
nedenle açık özne alamarruş benzer şahıstaki mdf ve m.uzdr.i fiillere gizli Uil.

özne (ınüstetir f6il) olur. Açık öznenin yokluğunda arandığı için gizli özne
oluşu zorunlu (vücüben) değil şarta bağlı (cev6zen) olarak değerlendirilir.

1Kendisine rnerhameti farz kıld9 rt"}, y.3 * Ş -|

çGizli.ııizive açığınızr bllır1 .ğfi4 €y &-Z

Cümlelerinde Öznesi açık olmayan c_ı! ve iı* tiiııerinin fdili müstetir
'r^'drı.

gAibe (ikinci tekil eril) kişi zamiridir. Herhangi bir

ç9: Müfret müennes
nedinle açık özne alamamlş beızer şahıstaki mdf ve mızöJi fiillere gizli
özne (müstetir fail) olur. Açrk öznenin yokluğunda arandığı için gizli özne
oluşu zorunlu (vüctben) değil şaıta bağlı (cevözen) olarak değerlendirilir.

1Ölene dek onurlu biri olarak yaşadı; .9İ| ,? ıiırı ül' -|

1Günlerini dizileri izleyerek geçiri9 .c,i,ı;İ;jı ii^|*.w|s"i ğ}3 -2

D!ülı
cümlelerinde öznesi açık olmayan Ü.ıti, ve u9ıı tilııeri.rin f6ili müstetir
ol'dir,
c"i: Mufret müzekker muhatab (üçüncü tekil eril) kişi zamiridir. Benzer
şahıstaki muzdri fiillere giz|i özne (müstetir föil) olur. Bu çekim
kipindeki
muzariler hiçbir zaman açık özne almadlklan için gizli özne oluşu zorunlu,
yani vüctbendir.

iDilediğini hesapsrz rrzrklandrnrsffi) ,r,|:,. hLü :} &} -|

Cümlelerinde o::i u"i*j fiillerinin f0ili müstetir c^:1'dfu.

(i:Nefsu,l_ınutekellirn vahdeh (birinci tekil) kişi zamiridir. T)eızet

şahısta}d mıızdr\ fiillere giz:ri özne (müstetir f6il) olur. Bu çekiın
kipindeki
muzfuiler hiçbir zaman açık özne alınadıkları için gizli özne oluşu zorunlu,
yani vücübendir.

1Allah'tan bağışlanma diler ve O'na tevbe ederim; ğ| Çİb ai 3tlİ -1

Cümtelerinde §*l velf tiilleınin föili mııstetir ğl'dir

155
 LST

,JIpJeŞap§o

z{BLDoJ uEIo (lsı.gqeq 1nlqusueuı) ]]euJgIB qsuu ,,p,Ç,, I{Epununuo>I ry

JJEq Dlecug JIq uupuos 'esl epJ€IuJrIEs Je»Ieznu l-luac oA epıele(rusa1
'EJse{ opJoIıuIIEs seuuelru r-uıe3 ,-ııie8 eulluuiue IIEq]oJ nuos 5ueq ıelurrsr
(pŞo5 1uezlp) ıtuec rullgs e^ (yli) e,(ıuse] 'qusueuJ eıezn rŞucurrelıluq
ep uopelıu|I ,ç ,Jnpqssuuıil uıulgp qlq u$lu,Jery epe5deıy ,ıpıŞqı§ıe1
ulueuseu ılepe5141 ,JtIIJe^ pE nq euısl qgsueuJ ueuelryle uepruŞop
uetfu ı?ude.( uIII9J e^ uEIo nsnuoı uITIIJ epulseluınc i}lJ JIg :q!q unIu,JaI^I
,ş

,JlpIlgJ
,lgJeıu uolIEI{eIIJ IJeIepuJı{ .i9f epursepınc
(ıpurun.(n 1ncoö ııq5ıq rıepeurleıfes ı5uyq) l" * 4 Tf 4 ,uq ır"ııtıı
y!
iiç epuısepulc (;elaf IiBIIy üIeJulo 1pIeD hv Çİr
'f
,Jnp,uJJJtII ue11eü{Eui ,JnJJou] ulfısı,(elop IJJEI{ Jec uuzJEI 'nlun
eıuqe>I rlepunuofsrzod ilgg
,Jlpe»leı,rıllquunlnq Bpuntunuo) Iı3pI
IISJJ.nqıgu e.(re,ı.
IISJ op Jeleruı1o{ Jwceu u€ u n1nq IJJEI{ Joc epuııul§eg ,JIIIJoA ]pE JOJceIu-Jgc lazüi
euıfieqg zos uu§n1o uoplu]sl I{spulus^op eII ipuq JeJ :JuJJaIu-JgJ ,a

JlIlpaLuınL] eulJBl)np|o,O|o[u
ua||eL]eyyJaIzauıaj€}sc0 eölıöe Iuı}ğLut!E qç:,ı ıŞıp.iı1>1a-ıe0 uıuı.ıelı.unuo>i nq 1t1{}llü
'op Jo|o|unc ı)epunlrjnJnp litj !q!n ıo|oIujn3 [un} ue|o a6ç eı{a;ıul_ıc .ııq el§eg
L- :--
,.ııpallaııla,3 Jutlürül tlüE.+ uıltI"+ t{epulsecuQ >[eJrIo uılnq
ııq dı>lı5 u81{8lu[o e[ru113 Jiq zısuııŞeq ellıŞılııt.ıt if ue|e8 eur§eq Iselunc [II.+ I-n
rlepuıurı5ıq ( n-t'ç i rr.*ın l ZtlünsJn}o rlı.lu§uq upıeuıS) eplıle§ ıufy
,.ııpepleuıle3
3trzg
ouIIEq IIIg.J uIIIIJ DlopulseJuQ rIEJBIo u$nq J]q dılı5 uelluuıIo e1unc qzğ
ııq zrsurıŞuq u1.(ıŞqıcuıe il uoio8 uuı§eq Ise1ıünc ruisl Dlepu[uı5ıq (1ç.ft,İ .t1l 4qE
7 ıq§ruıuelege ruuı8oı4) uep ıef apursua5ı aprnc {u IqE nanp]nJaO

JIJIpuIAes Ise>IJeq zluetulo ılı.ru§uq ep.teuı5-t' ,?€ ıç Nı Ö ı(rrçır

,4§ep ezıq (iıequq) ıfiıpuslega uıuıt;ı8oı4

1.9 yı, ı{"ıQ "2{,
,ııle8 euı§eq esl IsorunJ IIIJ :la EuI§Eq oSI Iseltu$c
1n
rulsl o1ullc nsnuo{ zos uelo rse39 uıualrulc el§eq {ğJeIo ul_unq JIg ,JI]IqBIo L-j'
IIIEJ uluise1unc II}J J}q el§eq >1uıu1o u$$q JIq o1une JIq uezeg :epunJ
,p
,J
,ıel.ıılıdes,ç;ıeıu (uelleqeu) ep(uequı auzg
uınuo),Jalzau.]oıa}sQ6 eölıöe ıuıJe|ın|,03,lalu epuıJe|)npIo epunu.ınuoı İV}t}l|ü ıçrt ı

(auz9) 1ıç1 uıöı ı.ıepnp1o uopJelLuısı (ueıieuıĞıQap nuos) ıuqeuı )a|JM)eZ 4qF
Jnp.*.IpelsnuJ ItrIgJ uIuIJoIIIIJ Ff "n
f"f epupelep13
uepp
V fŞ ',g Çİf qıfi, (zııe4ıo{ uspulquzs 'ıuuın rurleuıquş) ünŞoö
!JşIJıc
'llPUaqgC1l lUU,(
'nluruoz n§n1o euzo rlzr3 uıör iJupllpeıtil€ auzo 1r5e üelulez ııq5ıq ıelugznur
plepuıdq urqeö ng ,ın1o (pgg ııielsliu) auzg ılzı3 aJaIIIIJ ueznlu guısıgu§
Jezue g, ilpTIIInez ı§g (1nŞo5 1cul4Q ı,(u3-1.u, uuı tuqla{e}nulJ, nsgeş :{
 Örnek: Aşağıdaki cümieiercle altı çizili olarak gösterilmiş mef'ültin
bihlerle onlarrn manstbluklarına delil teşkil eden nasb alAmetlerini dikkatle
inceleyiniz.

(Çocuk süt içiyor) .<+tı ]jjı lA_|

(Anne çocukları börekle doyuruyor) ,,U.ıjq ,lj!, İ\ı gX -Z

(Mümin her gün Kur'An oku$ .1,ğ.lrl'P';jiJı§" -3

Çeşitleri: Mef'tlün büler fAilde olduğu gibi açık isim olarak gelebildiği
gibi, bitişik veya aynk zamir ya da başlı başına bir cümle halinde de gelebilir.
Bunlar üzerinde ayn ayn durmak konunun zihinlerde netleşmesi açrsrndan
yararlı olacaktır.

a. Zahir İsim: Cümlede açrkça belirtilen, yerine herhangi bir zamir

getirilmemiş isimlerdir.

(Hoca üniversitede konferans veri_vor) .Y"ğı 3,b?Ğ İrl\ığ *r

(Tren istasyonu terk etti) .ijJı 'rıl,aı iSG -2

(İstanbul'da kütüphaneteri ziyaret ettik.ı .$ın1 3 .ıÇİİı ü;j -3

b. Manstb Muttasıl Zamir (Bitişik Nesne Zamin)z Fiile bitişen nesne

zamiridir, Mebni olan tiim kelimeler gibi mahalli i'r6b airr, mahallen mansüb
olduğu değerlendirmesi yaprlır.

Mansüb muttasıl zamirlq şunlardrr:

Cemi (Çoğul) MüSenna (ikil) Müfred (Tekil)

!3 -A Gaib (III. eril şahıs )

öA

,.§ ü3 t6 G6ibe (trI. dişil şahıs)

.,
d \i ! Muhatab (IL eril şüıs)

"2 ,,,
b) rl
MuhAtaba (II. dişil şahrs)
Mütekellim (I. eril/dişil
U
*
şahıs)

c. Mansüb Munfasıl Zamir (Aynk Nesne Zamin)z Yukarıdaki

zamırlein, ğ! Uitişmiş halleridir. Bu sayede fiile bitişme mecburiyetinden
kurtulur, ayn bir zamir haline gelir.

(Tek sana kulluk eder, yalnrz senden yardım isteriz) .işt; lıl:,ı W Eg"ı -1
(Sizi ve onlan nzrklandırırız) .ög"Ş "&i' -Z
(Sana onu verdim) .'gıS"r,9}Pbl -3
d. Cümle: Fiilde olduğu gibi bütiin halinde bir cümle başka bir cümlenin
mef'tlün bihi olabilir. Başka cümleye öge olan cümle isim cümlesi ise başrna
158
 6sT
euı§a
u.rua[

s,ı üü ,!T8 üt', ı§ıfı E ,ü §- lf

,z- {l
r'Çb ı5 ı ıf,ıı, fı7l ı{,f? ç ).i

g,
w A".|. r-t'r 4 )g:i I- bl
{-* |ffi!tr
§'iç ıttv
n,d,tr
1,fı ığ f*€
ctrıx r:
uepuI
}IEpt
ç, Çn f$ r» ,d hı {sı ıçül *ı9
'grıı
z, Ç*ıffi f ,fn,iç t' iı çe fş
:

I'h )Ö ,!r4 it', ııJA ııe €^i{)

,,
-aq nunJl!} uupursr5u uEIuEz uıJa..ıg ua5a3 ap-ıalr*n, ,r;'r'Ö'JİŞ

uVlvl^lıtIJ§ITv
,Jıuap ?pa}qniu
Iıpe a|ı9j ue|o ğıuöeO
auo Ppunlnp n8 ".lnlo ĞnıuğnuQp şuİsoILul:lc tulS| Ö^ .ıeliÖ uelleı_uIo lsa|uJnc
,zauaöş6 aunuQ uılıı; uıöı ueü)ez.ııqölq 1ecuy
|ıu a|u]nc as.ıaöe6 1eı{eğ 1ıç;
,Jiıeı euır{ alu]nc ep Pslo uJlsl 1ç,lauı ueÖen auo,1lilqe|nzoq
!eJP|o lsoll.unc 1;g
qnsui
elı{ıla.ıns 1saru5a6 auQ unIO,JaLu ıqı6 nQnp1o apuıQau-ıp (iıç ır) ıĞılızıp 1ç,ley1 tVl{ltlç !:"r
eÖcjnJy 'aıazn nŞnp;o şpJa|o|ulnc 1ıınap eÖ4ıç1
au
+l|9l+l||l l)apulJa|alunc 1ıı;

,Jnplg!.]oru (ıç{.;f) a,t

iıB; t- :i,

(ıç)'ıııı (,fi) epulselıunc..Janos }tllıu11uı qğ11y,, (n ,E ıçf;4) ııuılafi zoş

,ııpapuiıuı5ıq z- 1|

,.IS,JoW - IIçJ - IlId,, §4ızıp eptıısoilijl]c 1IIJ ırq un8.{rı eJullEJn)

I- ,!,

t- çüf ,{çT,€Ş (npun.ı,es iuuleı ıalıa>lsy)

JIii]| l
Z- ç,9 ,4f ,{J7" (1ııı3 afol uıı(esn11)

euırııruuq uJoş) tl|:' Ji

ı- ıf, ı{."Q'§a-ır,ğ 1ıpııle3
>1a5r5

,Jnlo ql_lsuElll uaİpü"lutu 'JuJceuj uuzJEl e^ i:] ır ,

JIIe ıurpe qııus nı(e3 qüg unILI,.}eu epurtuulu€ 5alrug ı1,,(elop upuıŞıppuelln1
,1u§ııuuaıÇo ıuıŞıpuep JuJoa[u-Jgc
{uJBIo öeluı111 {oqa nsntto{ zQS t- :

auıŞeqg zcıs ue§n1o uopruısl D{eplııtue^ğp oI1 !JJıI{ ı3J :JnJJaIu-Jg3

,a

ışfp, (palrgs nunşnp1o uaıulaışg epaEl u[ulslpua{ uuug)

z- y{n ,* 4?
|-a,
r- 1'ı iı tı,ı |ff? (urn,ıo,(ılsr >1aulf u.{ı§ıu))

,Jnpq0sueuJ uelpqEru
,JII8 uur§uq es.(ısapulc IlüJ :|,
Jeleltunc l{Bpullulnuoı q}q un[O..{ai^tr ln
2. Aşağıdaki cümlelerde geçen fhilleri tespit edip türünü belirtiniz, ı
.{ı ral,ıp ı.* ğ .ı
ığ;j, 3c.+ İı*Ğ +A .2
"ı
İğ.ir,ı ':#
*_u4 ıe çİ\ }.,#3.rJb ğLiJ\ L. j.3
ş\*ğriıı yiü,ı
uru ş; ı";.6j! jrJ-_.5

/iııj 95*ı, ,ru ç*..ğ, q3 İ\.6

'rr w ıjs\ı.ği*uJ i ,J |y wvÇı .ı
,"ç}i
* uıo*i ıı ii of, .t
3. Aşağıdaki cümlelerde geçen mef'tlün bihleri tespit edip türünü
belirtiniz.

.b,*l, twı q:atİı lÇj,:l\'ğ" .|

çıİ,ğ*j,iş,Şıı".z
Ş"} 19 ş çıv aslıiş.ı
,üa\
cais@ı& c;:Lı.ı
l,.a; lsğs ç.;6ğı.s
.j^ !!ijl ) ;jiü}1 i$ .6

e\ç\ §ı ı} ı#"li lrL}_" .7

?& üjğıl,e;ı,,ıüı ;i,8

4. Yanlış hareke veya harfle i'rib almış fAili tespit edip düzeltiniz.

ğJ-Jı *:l&g çruı,ıla .ı

iFı ı-ı, ı_rBİ çuJı ye .2

.JıAı l;rı,jçİlı ıiirt ığ.ılı .3

:iş6iıı 3g-iı ü.+

- ,^i :-,.:
" 1-9' _..,i. ",-,- _
.)
..şlİ:.i.Jl -r+ Jtelrü /-.:J-

.q,fl,ıi +; ;;ş\ı }ç.s

",g,q\,Ca. 95ı;,;-,>Ç,1l 9'J"5 .7

.* çgo ?ğ {)"o rıı ğ$ .ı

160
 T9T

8' ' ,f;.r ra i'ır" t' on- ',»)

L'"""' ,$ f ryiE 1fl ıışçi (5ıc)

g"' "" ' *{'aıfr ıiü ınİ; (<ııfl

-Ç'
' "'im,-n ıü-:{|g ç| ça""c tJl
i"", ü ıni ııqi ,n,f ' (eİ)
"", \pı,q§'
"
t"," ", ,f Af o{ r1'r, ı ,ıılı {n|)

z."" , ",ııııc? ıni rı€ Ö ıı:,ı ırıqy, (fQ)

I'' """' lF r,ıifl imdi' (ıç')

,zlulıpa8 nırnun8fn Ecuuurcz zaluuıed uŞnl§og ,9
u!11g uaIIJa^ apu151

s'x ]n ııri? rt'ı çffı ffıa ır;3ın'

L' rya ıq ıTre-] 5,p1611ı^

9. çrrr r[ ;6l* 1 <1(l 1i16.c,

s.-i:,r.^{J. ılfll tr
r, ş.ı€ç{ ,{,| ı{,s*

f'T{ ,q ç{f rııe ,t',iii

z' {ı\ı?l ıt'ıfe {* \ğ§ç,
y ft. ı§fı i{ıf,'lşrlu n 4U
,zluplaznp
dpa 11clsa1 Hl[i utltrIs,Jauı §ruılu qgJ,I aUJBII ufaı elaıeq §quu1 ,9
8. Aşağıdd<i cüırıleleri ünitede geçen kelimeler ve benzer cürrılelerden
yararlanarak Arapçaya çeviriniz.

Fatma' nrn yüzünde sevinç görüiüyor.

Kız sabahleyin süt içti.

(Siz ikiniz) dersi anladrnrz mr?

Okula gitmek istiyoruz.

Müslümanlar mutluluk hissettiler.

Kelimeler ve Deyimler
tebessüm etmek, gülümsemek :iıı!
gelmek ,CÇı- €y- j\
getirmek :1jİ

kaçmmak ğq\- ü., e\

hissetmek :a;,-İ
'i;İ
almak, koyulmak, başlamak ,ı'i,i - 3'tı_
başka :fT

-ebilmek, muktedir olmak, gücü yetmek :lltaŞy- ebg,"- ı@ı

açelecilik, sabırsızlrk, telaş :1ı4in! - ,Jn'":,"-,Şi*ı
söndürmek :'rıiLy -'JH -'ULİ

acr, elem, sancı :çTT 16; İi

doldu :'!\ii!

emin olmak ,r;,i - Ş\- şi

... zamanl gelmek : ", Lı1i 3l

yalaşmak, yaraşmak, gerekmek ,lÇ\- İ- #l

aldırmak, aldınş etmek ,6lÇ - j! - j!

başlangıç :+!ı4

ağlama, ağlayış :ı6

kutsamak" bereket ummak $"} -b"İj" - !)";

kurtuluş, kuıtulmak ,Lİa -Çı;*"- #

izlemek, peşinden gitmek, okumak ,|ıı'iı-_ ,J!- :d

heyecan:ğ
1,62
 €9T
ı+.r- :

9 - ||y: * qTTl: {OtuJ}lL( 'üİetuloq,(E)l

ii\-
gf: llrU arı
alJ t?) 1ıe_lJ: ilf 'eues

(?)
frı ?yr: uı$Enp Ao: :

,f.A (?) 1*1ö ruıö'1o

Tıt:
,{ (?)11şf,: eınl
ozo3'IetuJlleq'{euIInJQ8
ğ. -ü - fftı,leudıe5 ıira

{.q - 4q - {"o: 1uurn^ '{BLuIE5

a.;-ğ-- (2) 4"{6r: {nuo)

o"€a (a) !c,ı: ses

a) Q) 15j:lnd
||

4 -4 -ffi,luu-ıul§qlu
| ',.'
(i",)
gÜ -§ -f',,,1eıılessq ,-r
*?, - ü, - 9aığ ToulJlpualleJusae'1eula
: 1ı,ı§e1
.--, a

{§: 5uıı,as

.-.\ö (]) 64^: inpq

üf : ecuelulp

(2) 1if1): se
çç2

* \Ç - ,$: wtulE5 '}pluJn^

'.?,

,\e _,ır"e - cfn: 1aruauflıö '1eruze

ffrra) Slç: ruıpu

aC - şt - 49, şri, lerule s§rpua !BLDIJo{

..t _ 7t _ 7fç, ualleuı§alıe,( '1aıur195

1-r.fr - aç,: üeruzo5

,4 -7- _;*1ı: {erulouuez'{uulues

4 -f - 4,j loru]o a^Jezoı'>1euııı,(u
5ı _fl _ ffry,leuıla8 (uı5ı rseuzg ueııı7)
4, -{ğ, - !e, 1.ı7,1euıla uu,(eıec '1auöe3 '{ELu{t

hır e) 11lı: ıuınp

o, _ar, _ <1c1: >[cuIJEA[B{
 sanatçl :(ö}) ö('

ş
fil :Jrİİ16;
kabul etmek, kabil olmak, elverişli olmak :'$ -'P"-,Ş

göz aydınlığı :ğe -o-},

keder :İTl

öz, kalp, nefis, akıl, zekA :çqjİ161 i_l

beklenen an,afı;jı ii;İıı

müjdeci:;Ş
neşe veren. şenlendiren :gS
seyirci <|ı> cj&
geliş :çf

geçmek ı'»ı .V - ,}l"- "ı

tiyatro:Ç,;ı
ondan dolayı, o nedenle :'i ;a

ermek, erişmek, nail olmak ,ll - ,lg_- ju

sabırsızlık, telaş :ç!!

konuşmak y
,,jÜ- aü-
eksilmek, eksiltmek ,ğı-z;j ,,'^ü - &_- F

karınca :J6_ 16; ;jİ

dinmek, sakinleşmek :ı:$ıA - İ'ı,4a

- İlı
ynz:o9ij @) q3

vefakAr, vefalı : cÇ}i çç7 Üş

vermek, bahşetmek, hibe etmek |4 ,Ç3- 4"- Ai

Özet
Karşılaştığı Arapça bir cümlenin tüıünü belirtebilmek
Arapçada cümle ilk harfinin türüne göre adlandırılrr.
Şayet isimle başlamışsa
isim cümlesi, fiille başlamışsa fiil cümlesi olarak tanınır. cumleleri
aylfmanln bir başka yöntemi ise özne yüklem sıralamasıdır. Bu
çerçevede
özne önce gelirse isim cümlesi, yüklem önce gelirse fiil cümlesi adını aıır.
F iil cümle siııi ö gelerine alıırabilmek

Fiil cümlesi fiille başlar. Fiil Türkçedeki yüklemin karşılığıdır. onu fAil yani
özne iz|er. F6ilin ardı sıra ise tümleç (mef.ül)'ler sıralanır.

164
 s9T
a4lf Ya f"r 'q
{ıT

çaö rrt' i? qt ıfÇP

,u lU

aJIpIDIJ€J uepuualıefiıp rsr8ueq uapJe[u,Jaul piepıfie§y,7

.p
JIle 4oulglğJeJ',g:Jeul'II9} ıf4'e i];
evJ|JJeZItreuIgI? JeJ',p5Jaul'II9I ıf4'p İ](

A€A IleIugI€JeJ
o,r_g:Jelu'IISJ
ı6l,ı' ''
e^ueq pou]gl€ JeJ',(gJeu]'ııuı ıştı''q
eIJJIIIez perugl€ JeJ',gJeul'IIgJ ı[rıt'e
aJIpIIsuu IqgJ,I eA 4plpg
e39 Fııeq (,b'P |[frl |fhf) '€
.^

I4q5IH,e
,p
IIIJ - - Il9g
lu,JeIN
,c
lu,JeIN - ItId - IIgd
,q
IIPd -Iu,JeI^[ - Iud
,€
Iu,JeI^I - IIPd - lIId

6mpruaop EIIIBIuJIs ı8uuq

urör pela89 ulqse[un3 (fş ıç #i ,z

ıfı5_fi d ılı 1fqJ ı5r ,e

l

,,*a2 r.rcrç ıçryf 1pc7i 'o

,c
t',r"Ö 7ıa q*,1
'a ':
ıç nt' ıırfö *,ı
"fr
.ffi?,e1,"
plepıŞu§y,1
ıffi!§5EETITE ısr3uuq uapJele[unc
IurIB,(GuIs !z!u4pua)
{

,ıle8 ecaışs nfinp1o ry5u pgg

ç14 deq ıüüı
,Jlpppuruoz ecepes oilpJ Dlepultu€^ep IIIJ DIBl§Bg
1uur(n uepu4uç,( 1e,(rsurc
ılawlıqo do K oıao1ry 5o ulıl§ ı7ı ounwn tn ıısl ııı l
,ıelıp,(us ıo,(uelsg8 (uelpqeuı)
e,(e39
rŞeıe8 ııegunuo{ ep Jeles3lueıatrsQ8 ı.peq u,(eı o>Ieffq 1ru IJ?IüIIpIE

pelıeflrq ,4pqeueluıalzQ8 DeIugIE q9J,I

İuıpe 1uuz;uj ucuqr4ud ua§ıp ,4gqale8 epulu15lq
epJuluep ıe,( >1uıe1o rursr 4ı5e epellunc ?pulseJu JBItIulIuV
,,C"n elunc{.nqql6 'r.uru, 'urrsr ıele39 unslo Iu,JeIu Je}sı 'lIgJ Jelsl
"İ-11,
)purqapa ııı{o uapulılqılq ryuayıqı a39

,JnIo qusIIBIu esl JeIlg,JeIu ',ppeuı JoIIIgd ,ırpzaru§rflep

nuos rue,( ruqeur o1,(ueqnl ilunuo{ unslo ssJnlo au tulu

'1ııg rıuı§ufl

4auı1ıqodot rulqvJ1 uııa7a3 9

ı,ppuls ?Iwal r?l
 c. eı;ıı oİl .*.l
d. ğlJ*! Ju.J! *,"
e. ğı, Juıı ı+ 9q!

s, " er, ğül; ç_q ü *is 9\+31\ Ç .*6r" Cümlesinde alh çizili sözcüğün
eşanlaınlır! aşagıdakilcrden haııgisıdir?

a. Jl;
b. Ju
c. JÇ
d. J1-

Kendirnizi Sınayalım Yanıt Anahtarr

1.c Yanitııllz doğru değilse, "Ciriş ve Arapçada Cümle Yapısı"

konul;rrinr yetiden okuyuıı-ız.

2.b Yanrtıııız cloğru değiise. "Fiil Cüınlesininin Ögeteri" kontrsunu

ireniden oku,vrınıız.

3.a Yarııfınız doğrrı cieğiise, "Feii" koırusunu yeniden okuyunuz.

4.d Yanıtınız doğru değilse, "Mef'ül" konusunu yeııiden okuyunuz.

5.e Yanrtrnız rirığru değilse, "Okuına Parçası" ve bağlııntilı konuları

.veniden oku3ııınu;ı"

sıra sizde yanıt Anahtarı

Sıra Sizde 1

ilk cıimiedeki fiil mizi, ikinci ciirnledeki muzAri, üçüncü çtimledeki emirdir.

Sıra Sizde 2
,ş,},;ly-
|P- |l",jğ-,J*y- |uı;1-,Ş6- |İ.'-,ŞJ1- |l,b

Sıra Sizde 3

- rJı*,"ı ğ.Ç
* ıJ*ıİ"ı lpi* tJıı.ejı ,lılU. - rij,,iı aı{ - r},iJ_ı iŞ"- <'İa"> ';a
ısİ-ı; '}a3_- Öfu") J:p"- ı,lıuil elçl"

Sıra Sizde 4

;l; i'U - <l+il lrif - ($.ii) ;ji

j9u,!
- * ıJ*'iı - r,ıoı
!9,r!- 1Jsı;l; tJü,ijı ğu
,İa,ı- a*y-
(;1çlı.» r:p» d;iıı

166