3

ARALING PANLIPUNAN
Unang Markahan
 Paunang Salita
Para sa tagapagdaloy:

Ang modyul na ito ay pinagtulungang dinisenyo, nilinang at sinuri ng mga edukador mula sa
pampublikong paaralan upang gabayan ang gurong tagapagdaloy na matulungang makamit ng
mag-aaral ang pamantayang itinakda ng Kurikulum ng K to12 habang kanilang
pinanagumpayan ang pansarili, panlipunan at pang-ekonomikong hamon sa pag-aaral.

Ang tulong-aral na ito ay umaasang makauugnay ang mag-aaral sa mapatnubay at malayang

pagkatuto na mga gawain ayon sa kanilang kakayahan. Naglalayon din itong matulungan ang
mag-aaral upang makamit ang mga kasanayan sa ika-21 siglo habang isinasaalang-alang ang
kanilang mga pangangailangan at kalagayan.

Bilang tagapagdaloy, inaasahang bibigyan mo ng paunang kaalaman ang mag-aaral kung

paano gamitin ang modyul na ito. Kinakailangan ding subaybayan at itala ang pag-unlad nila
habang hinahayaan silang pamahalaan ang kanilang sariling pagkatuto. Bukod dito, inaasahan
mula sa iyo na higit pang hikayatin at gabayan ang mag-aaral habang isinasagawa ang mga
gawaing nakapaloob sa modyul.

Para sa mag-aaral:

Ang modyul na ito ay ginawa bilang tugon sa iyong pangangailangan. Layunin nitong
matulungan ka sa iyong pag-aaral habang wala ka sa loob ng silid-aralan. Hangad din nitong
madulutan ka ng mga makabuluhang oportunidad sa pagkatuto.

Ang mga sumusunod ay mahahalagang paalala sa paggamit ng modyul na ito:

1. Gamitin ang modyul nang may pag-iingat.

2. Basahing mabuti ang mga panuto bago gawin ang bawat pagsasanay.
3. Obserbahan ang katapatan at integridad sa pagsasagawa ng mga gawain at sa
pagwawasto ng mga kasagutan.
4. Tapusin ang kasalukuyang gawain bago pumunta sa iba pang pagsasanay.
Kung sakaling ikaw ay mahirapang sagutin ang mga gawain sa modyul na ito, huwag mag-
aalinlangang konsultahin ang inyong guro o tagapagdaloy. Maaari ka rin humingi ng tulong
kay nanay o tatay, o sa nakatatanda mong kapatid o sino man sa iyong mga kasama sa
bahay na mas nakatatanda sa iyo. Laging itanim sa iyong isipang hindi ka nag-iisa.

Umaasa kami, sa pamamagitan ng modyul na ito, makararanas ka ng makahulugang

pagkatuto at makakakuha ka ng malalim na pang-unawa sa kaugnay na mga kompetensi.
Kaya mo ito!

1
 Modyul 1
Unang Kahulugan ng mga Simbolo na
Linggo Ginagamit sa Mapa

Alamin Natin

Naipaliliwanag ang kahulugan ng mga simbolo na ginagamit

sa mapa sa tulong ng panuntunan (ei. katubigan, kabundukan,
etc)

Subukin Natin

Panuto: Kilalanin ang tamang kahulugan ng mga simbolo. Piliin

ang tamang sagot sa loob ng kahon.
kagubatan lawa ospital
paaralan bulwagan bulkan

1. 2. 3.

_________________ ________________ _____________________

4. 5.

____________________ ______________________

Balikan Natin

2
Ano ang iyong nakikita sa larawan? Paghambingin.

Tuklasin

Pagmasdan ang mga larawan sa ibaba.

1. Ano sa tingin mo ang tawag sa mga simbolong ito?

2. Ano ang ibig sabihin ng simbolo?
3. Ano ano pang simbolo ang alam mo?

Suriin

Ang Mapa ay isang larawan o representasyon sa papel ng isang

lugar. Maaaring kabuuan o bahagi lamang ito. Nagpapakita ito ng
pisikal na katangiaan, mga lungsod, kabisera, mga daan at iba pa.
Ang mapa ay gumagamit ng ibat ibang simbolo upang
kumatawan sa mga bagay. Ang mga simbolong ito ay
nagpapahiwatig ng ilang mga bagay, katangian at iba pang
impormasyon ukol sa mga lugar. Nagtuturo din ito ng eksaktong
kinalalagyan ng isang lugar o pook at iba pang matatagpuan dito.

Ang mga simbolo o pananda ay ginagamit sa aktuwal na mapa ay

may kahulugan .Kailangang malaman at maintindihan ang bawat
simbolo. Ito ay upang mas madaling makilala o mapuntahan ang
isang lugar.

3
Ang Mga Simbolo ng Mapa

lawa kagubatan

Ilog Bulubundukin

Lambak Kabahayan

Ospital
Bulkan

Paaralan
Talampas
Halimbawa ng Mapa

4
 Pagyamanin Natin

Panuto: Isulat ang titik ng tamang sagot.

__1. Nagkaroon ng matinding karamdaman si Julia. Pupunta sIya

sa ospital. Anong simbolo ang kailangan niyang alamin?
A. C.

B. D.
__2. Aling simbolo ang tumutukoy sa kagubatan?
A. C.

B. D.
__3. Ano ang kahulugan ng simbolong ito?

A. bundok C. ilog
B. bulkan D. talampas
__4. Ano ang kahulugan ng simbolong ito?
A. talampas C. ilog
B. lambak D. bukan
__5. Ito ang tawag sa representasyon sa papel ng isang lugar.
A. grap B. mapa C. pananda D. simbolo

B. Panuto: Iguhit ang kung tama ang pahayag at

kung mali .
___1. Hindi mahalagang pag-aralan ang bawat simbolo sa mapa.
___2. Ang bawat simbolo sa mapa ay may katumbas na
kahulugan.
___3. Mahalagang linangin ang kasanayan sa pag-aaral ng mapa.
___4. Walang kaugnayan ang mga simbolo sa gamit ng mapa.
___5. Ang mapa ay representasyon sa papel ng isang lugar.

5
C. Panuto: Punan ang talahanayan
Mga Simbolo sa Mapa Kahulugan ng Simbolo
1.
2.
3.
4.
5.

Isaisip Natin

Mahalagang pag-aralan ang mga simbolong gamit sa mapa

sapagkat _______________________________________________________
_________________________________________________________________.

Isagawa Natin

Iguhit ang mga simbolo ng mga sumusunod na bagay.

1. kabahayan ________________ 4. ospital _______________

2 paaralan ___________________ 5. bulkan _______________

3 ilog ________________________

Tayahin Natin

Panuto: Pagtambalin ang mga simbulo sa hanay A sa mga

kahuLugan nito sa hanay B. Isulat ang titik ng tamang sagot
A B
_____1. A. talampas

6
_____2. B. bulkan

______3. C. bulubundukin

______4. D. ospital

______5. E. ilog
F. tangway

Karagdagang Gawain

A. Sa loob ng kahon,gumuhit ng krokis na nagpapakita ng

lokasyon ng iyong bahay at paaralan.

B. Para sa karagdagang gawain, panoorin ang video link na

nasa ibaba.
https://youtu.be/s0qYgyshzkY
SANGGUNIAN
• Goyal, Mary Ann DG., Gerilla, Emilyn F., Cruz, Cristina DC.,Paul Nylden A.
Corable, Eric John D. Lao, Janice N. Gagante, Lenie A. Tiamzon, Annie D.
Pesito, Clarissa DC. Catabay, Alona B. Miano, Daisy M. Gonatise, Rosemarie
S. Sto. Domingo, JenalynAralin Panlipunan 3, Kagamitan ng Mag-aaral pp.
2-8
• Google.com
• Youtube.com (Mga Simbolo sa Mapa- Mary Grace B. Lina)

7
Aralin1
Modyul 2
Kinalalagyan ng mga Lungsod at
Ikalawang
Bayan sa Rehiyon Batay sa
Linggo
Direksyon

Alamin Natin

Nasusuri ang kinalalagyan ng mga lungsod at bayan sa sariling

rehiyon batay sa nakapaligid dito gamit ang pangunahing
direksyon.

Subukin Natin

Panuto: Tingnan ang mapa ng NCR at sagutin ang mga tanong.

Isulat ang titik ng tamang sagot.

____1. Sa anong direksyon matatagpuan ang Muntinlupa?

A. Hilaga B. Kanluran C. Silangan D. Timog
____2. Ang Marikina ay nasa _________ ng Quezon City.
1
 A. Hilaga B. Kanluran C. Silangan D.Timog
____3. Ang Maynila ay nasa bahaging ________ ng NCR?
A. Hilaga B. Kanluran C. Silangan D.Timog
____4. Ang Pasig ay nasa _________ direksyon ng Pateros ?
A. Hilaga B. Kanluran C. Silangan D. Timog
____5. Mula sa Taguig, saang direksyon matatagpuan ang
Paraňaque?
A. Hilaga B. Kanluran C. Silangan D. Timog

Balikan Natin

Panuto: Itambal ang mga simbolo sa hanay A sa kahulugan nito sa

sa hanay B pamamagitan ng guhit.
A B

1. A. bulkan

2. B. bulubundukin

3. C. kagubatan

4. D. ilog

5. E. lambak

F. lawa

Tuklasin Natin

K S

2
 Mga Gabay na Tanong:
Ano ang nakikita mo sa larawan? _________________________
Paano ito ginagamit? _____________________________________
Ano ang kahalagahan nito? ______________________________

Suriin Natin

May apat na pangunahing direksiyon ang ginagamit sa

mapa (cardinal points) sa pagtukoy ng lokasyon ng isang lugar.
Ang mga ito ay Hilaga, Timog, Kanluran at Silangan. Ang
pangalawang direksyon naman ay makikita sa pagitan ng
pangunahing direksyon. Ang mga ito ay Hilagang-Silangan,
Hilagang-Kanluran, Timog-Silangan at Timog-Kanluran. Mahalaga
na alam mo ang mga direksiyon, makakatulong itong masanay ka
sa pagbasa ng mapa.
May mga panandang ginagamit sa mapa. Narito ang ilan
sa mga pananda.

K S Compass Rose-ipinakikita nito

ang pangunahing direksiyon.

T
Compass-ito ay laging nakaturo sa
hilaga. Ginagamit upang matukoy
ang tiyak na lokasyon. Ginagamit
ng mga iskawts at manlalakbay
upang di maligaw

North Arrow-ginagamit upang ituro

kung nasaan ang hilaga

Mga Gabay na tanong:

1. Ano ang apat na pangunahing direksiyon? __________________
2. Ano-ano naman ang pangalawang direksiyon? ______________
3. Magbigay ng ilang panandang ginagamit sa mapa at mga
gamit nito. ___________________________________________________
4. Bakit mahalagang malaman ang mga direksiyon? ____________

3
 Pagyamanin Natin

A. Panuto: Tukuyin ang tamang direksyon ng mga Lungsod at

Bayan sa Pambansang Punong Rehiyon (NCR).
1. Ang Lungsod ng Pasig ay nasa ng Lungsod ng
Mandaluyong.
2. Ang Lungsod ng Pasay ay nasa ng Lungsod ng
Maynila.
3. Ang Lungsod ng Taguig ay nasa ng Lungsod ng
Paranaque.
4. Ang Lungsod ng Quezon ay nasa ng Lungsod ng
Valenzuela.
5. Ang Bayan ng Pateros ay nasa gawing ng Lungsod
ng Makati.

B. Panuto: Isulat ang titik T kung wasto ang pahayag at M kung

hindi.
_____ 1. Makakatulong ang kaalaman sa direksyon sa
pagbasa ng mapa.
_____ 2. Ang hilaga,timog,silangan at kanluran ang tinatawag
na pangalawang direksiyon.
______3. Ipinakikita ng compass rose ang pangunahing direksiyon.
______4. Ang compass ay ginagamit ng mga manlalakbay upang
hindi sila maligaw.
______5. May apat na pangunahing direksiyon.

C. Panuto: Gamit ang mapa ng NCR, isulat kung saang direksiyon

matatagpuan ang mga sumusunod na lungsod at bayan:
___________ 1. Las Piňas
___________ 2. Taguig
___________ 3. Caloocan
___________ 4, Pasig
___________ 5. Pateros

Isaisip Natin

Mahalaga ang mga direksiyon upang malaman natin ang

kinalalagyan ng mga lugar. May mga simbolong ginagamit sa
mapa upang matukoy ang kinaroronan ng isang lugar
4
 Isagawa Natin

Panuto: Salungguhitan ang mga lungsod o bayan gamit ang pangunahing

direksyon.
H ( Caloocan, Las Piňas, Muntinlupa, Taguig)

(Pasig, Pateros, Pasay, San Juan) K S (Marikina, Makati,Mandaluyong, Malabon)

T
( Navotas, Quezon, Taguig,Valenzuela)

Tayahin Natin

Panuto: Gamit ang mapa ng NCR, sagutin ang mga tanong. Isulat ang
titik ng sagot.

____1. Anong lungsod ang nasa hilagang parte ng mapa ng NCR?

A. Valenzuela B. Taguig C. Pasay D. Makati
____2. Kung ang Lungsod ng Valenzuela ang pagbabatayan,
5
 anong Lungsod ang nasa gawing timog nito?
A. Malabon B. Pasig C. Quezon D. San Juan
____3. Saan naroroon ang Lungsod ng Marikina kung ang
pagbabatayan ay ang Lungsod ng Pasig?
A. Hilaga B. Kanluran C. Silangan D. Timog
____4. Anong Lungsod ang nasa gawing Kanluran ng Makati?
A. Las Pinas B. Pasay C. Pasig D. Paraňaque
____5. Anong lungsod ang nasa pinakadulong timog ng NCR?
A. Quezon B. Pateros C. Muntinlupa D. Marikina

Karagdagang Gawain

A. Magtala ng 5 lungsod sa NCR at isulat kung saan direksiyon ito

matatagpuan.
B. Para sa karagdagang kaalaman, panoorin ang video
gamit ang link sa ibaba.
https://www.youtube.com/watch?v=ORK7or4YSEI

SANGGUNIAN
• Google.com
• Youtube.com
• Goyal, Mary Ann DG., Gerilla, Emilyn F., Cruz, Cristina DC.,Aralin
Panlipunan 3, Kagamitan ng Mag-aaral pp.

6
 Modyul 3
Ikatlong Katangian ng Populasyon
Linggo ng Iba’t Ibang Pamayanan

Alamin Natin

Pagkatapos ng modyul na ito, inaasahang magagawa mong:

Mailarawan mo ang mga katangian ng populasyon sa iba’t ibang
pamayanan batay sa edad , kasarian , etnisidad, at relihiyon.

Subukin Natin

Isulat ang titik ng tamang sagot.

1. Anong lungsod ang may pinakamalaking populasyon sa NCR?
a. Caloocan b. Manila c. Quezon
2. Anong lungsod naman ang may pinakamaliit ang populasyon?
a. Manila b. Muntinlupa c. Pasig
3. Aling lungsod ang may populasyon na 669, 773?
a. Taguig b. Manila c. Pasig
4. Ilan ng populasyon ng Taguig?
a. 459,941 b. 529, 039 c. 644, 473
5. Sa mga barangay sa Taguig I, ano ang may pinakamalaking
populasyon?
a. Bambang b. Bagumbayan c. Wawa

Balikan Natin

Punan ang patlang ng tamang sagot.

1. Ang Lungsod ng Mandaluyong ay nasa kanluran ng

Lungsod ng ________.
 2. Nasa timog ng Lungsod ng Mandaluyong ang
Lungsod ng __________.
3. Nasa hilaga ng Bayan ng Pateros ang Lungsod ng
________________.
4. Ang Lungsod ng Malabon ay nasa timog ng Lungsod
ng ____________.
5. Nasa hilaga ng lungsod ng Pasig ang Lungsod ng
_____________.

Tuklasin Natin

Ano ang tawag sa bilang ng mga tao sa isang lugar?

Alam mo ba kung gaano karami ang mga naninirahan sa inyong
barangay? Kung ihahambing sa karating-lungsod o bayan ano
ang masasabi mo tungkol sa populasyon ng inyong lungsod?
Malalaman mo ang ukol dito sa aralin natin ngayon.

Suriin Natin

Ang bawat lungsod, bayan at rehiyon ay may kaniya kanyang

dami ng tao o populasyon. Ang pag-alam at pag-unawa ng
populasyon ng sariling pamayanan ay mahalaga upang malaman
ang mga hakbang sa pagtugon sa mga suliraning dulot nito.
Makatutulong din ang kaalaman sa populasyon upang maipakita ang
pagmamalasakit ng mga taong bumubuo sa pamayanan sa bawat
isa.
Sagutin ang mga sumusunod na tanong.
Ano ang ipinakikita ng bar graph?
Paano ipinakita sa bar graph ang populasyon ng bawat lungsod at
bayan sa NCR?
Anong lungsod ang may pinakamalaking populasyon? May
pinakamaliit na populasyon?
Anong mga lungsod ang halos pareho ng populasyon?

Pagyamanin Natin

Mga Barangay sa Taguig 1 o District 1

Barangay Populasyon Barangay Populasyon
Bagumbayan 33,334 Napindan 13,354
Bambang 7,168 Palingon 11,683
Calzada 17,051 San Miguel 6,731
Hagonoy 17,975 Santa Ana 14,879
Ibayo – Tipas 18,744 Tuktukan 8,113
Ligid – Tipas 7,868 Ususan 32,223
Lower Bicutan 45,641 Wawa 8,420
New Lower Bicutan 34,897

A. Pagsunud sunurin mula sa pinakamalaking populasyon

hanggang sa pinakamaliit. Lagyan ng bilang 1 – 5 ang patlang
Barangay Populasyon
_____ Lower Bicutan 45,641
_____ Bagumbayan 33,334
_____ Ususan 32,223
_____ Ibayo – Tipas 18,744
_____ Calzada 17,051
Mga Barangay sa Taguig 2 o District II
Barangay Populasyon Barangay Populasyon
Central Bicutan 25,514 Pinagsama 23,612
Central Signal Village 35,752 South Daang hari 17,220
Fort Bonifacio 23,144 South Signal Village 34,118
Katuparan 19,736 Bagong Tanyag 21,161
Maharlika Village 17,781 Upper Bicutan 39,005
North Daang Hari 10,682 Western Bicutan 72,926
North Signal Village 25,921
B. Pagsunud sunurin ang populasyon ng mga barangay mula sa
pinakakaunti hanggang sa pinakamalaki. Lagyan ng bilang 1 –
5 ang patlang.
Barangay Population
_____ Central Bicutan 25,514
_____ Central Signal Village 35,752
_____ Fort Bonifacio 23,144
_____ Katuparan 19,376
_____ Maharlika Village 17,781
C. Sagutin ang mga tanong
1. Aling barangay sa Taguig ang may pinakamalaking
populasyon?
2. Aling barangay naman sa buong Taguig ang may pinakamaliit
ng populasyon?
3. Kung pagsasamahin ang populasyon ng District I, ilan lahat ito?
4. Kung pagsasamahin ang populasyon ng District II, ilan naman
lahat ito
5. Ilan lahat ang populasyon ng buong Taguig?

D. Sagutin ang mga tanong ayon sa tala.

Batay sa sensus 2020 ng National Statistics Office, narito ang 5
pangunahing relihiyon at etnisidad sa Taguig.

RELIHIYON ETNISIDAD
Katoliko 404,280 Tagalog 306,337
Islam 13,870 Bicol 27,704
Iglesia ni Cristo 12,937 Hiligaynon/Ilonggo 20,586
Evangelicals 9,383 Bisaya/Binisaya 19,487
Ibang Relihiyon 3,349 Ilocano 18,628

1. Anong relihiyon ang may pinakamaraming kasapi?

2. Ilang mga Muslim ang naninirahan sa Taguig?
3. Anong relihiyon ang may 12,937 kasapi?
4. Batay sa etnisidad, ilang Ilonggo ang naninirahan sa Taguig?
5. Anong pangkat ang panglima sa pinakamarami sa Taguig?
 Isaisip Natin

Ang bawat lungsod, bayan at rehiyon ay may kaniya- kanyang

dami ng tao o populasyon

Isagawa Natin

Pag-aralan ang populasyon ng babae at lalaki sa Taguig. Sagutan

ang mga tanong ukol dito.

Mga tanong:
1. Anong kasarian ang may mas malaking kabuuang populasyon?
2. Ano ang populasyon ng babae na edad na 35-39 ?
3. Ilan ang kabuuang bilang ng lalaking edad 20-24?
4. Anong edad ang may pinakamaliit na bilang?
5. Ilan ang bilang ng mga babaeng may edad na 80 pataas ?
 Tayahin Natin

Panuto: Balikan ang tsart sa itaas. Sagutin ang bawat tanong. Isulat
ang letra ng tamang sagot sa sagutang papel.
1. Ilan ang kabuuang bilang ng mga babae at lalaki na may edad
40-44 taong gulang?
a. 28, 355 b. 18, 353 c. 14,477
2. Sa mga may edad na 10-14, ilan ang babae?
a. 22, 840 b. 22, 451 c. 22, 040
3. Anong edad ang may kabuuang bilang na 20, 284?
a. 75-79 b. 50-54 c. 45-49
4. Anong edad ng babae ang may bilang na 24, 485?
a. 25-29 b. 10-14 c. 1-4
5. Ilan ang bilang ng mga lalaking may edad 55-59?
a. 3,500 b. 3,914 c. 4.550

Karagdagang Gawain

A. Magpasama sa magulang at magtungo sa inyong barangay.

Kumuha ng bilang ng populasyon ayon sa kasarian, edad, at
relihiyon.
B. Para sa karagdagang kaalaman, panoorin ang video gamit ang
link sa ibaba.
.https://www.youtube.com/watch?v=kth6uMr23kg

SANGGUNIAN
• Goyal, Mary Ann DG., Gerilla, Emilyn F., Cruz, Cristina DC.,Aralin Panlipunan
3, Kagamitan ng Mag-aaral pp. 36-45
• https://www.youtube.com/watch?v=kth6uMr23kg
Modyul 4
Ikaapat Katangiang Pisikal ng mga
na Lalawigan sa Rehiyon
Linggo

Alamin Natin

Pagkatapos ng modyul na ito, inaasahang nagagawa mong:

Masuri ang iba’t ibang lalawigan sa rehiyon ayon sa mga
katangiang pisikal at pagkakakilanlang heograpikal nito gamit ang
mapang topograpiya ng rehiyon

Ano ako magaling?

Piliin ang letra ng tamang sagot.

____1. Karamihan ng mga lungsod sa NCR ay malawak na .
A. bundok B. kapatagan C. lambak
____2.Pagdating ng Roxas Boulevard, anong anyong tubig ang
matatanaw sa kaliwa?
A. Ilog Pasig B. Lawa ng Laguna C. Look ng Maynila
____3.Anong anyong tubig ang tatawirin pagdating ng Maynila
papuntang lungsod Quezon?
A. Ilog Pasig B. Lawa ng Laguna C. Lawa ng Sampalok
____4.Pupunta sina Justin sa Lungsod ng Marikina na isang
.
A. bundok B. kapatagan C. lambak
____5. Isang anyong tubig na ipinagmamalaki ng NCR dahil sa
Mainam itong daungan ng barko
A. Ilog Pasig C. Look ng Maynila
B. Ilog ng Tullahan
 Balikan Natin

Paano mo mailalarawan ang iyong lungsod o bayan? Maipagmalaki

mo ba ang iyong lungsod o bayan at rehiyon? Paano mo ito
ipinakikilala?Isulat ang sagot sa sagutang papel.

Tuklasin Natin

Mapa ng anong rehiyon ang makikita sa larawan? Ito ang mapa

ng NCR (National Capital Region). Ano ang tinutukoy ng mga
simbolo sa mapa? Matutunan mo ito sa ating aralin.

Suriin Natin

Karamihan sa mga lungsod sa NCR ay malawak na kapatagan.Ito

ay kinatatayuan ng mga gusali at mga kabahayan maliban sa Lungsod
ng Marikina dahil ito ay isang lambak. Mayroon ding mga anyong tubig na
makikita sa NCR tulad ng ilog sa mga Lungsod ng Pasig, Lungsod ng
Marikina at ilog Tullahan na dumadaloy sa mga Lungsod ng Malabon,
Navotas at Valenzuela. Ang Look ng Maynila ay isa rin sa ipangmamalaki
ng NCR dahil sa mainam itong daungan ng mga barko at magandang
pagmasdan ang pagsikat at paglubog ng araw dito.
Sagutin ang mga sumusunod na tanong.
● Ano ang mga katangiang pisikal ng mga lungsod sa NCR?
● Anu-ano anyong tubig mayroon ang NCR?
● Saan- saan ito matatagpuan?

Pagyamanin Natin

A. Isulat ang mga pisikal na katangian ng mga lungsod . Gawing

batayan ang mapa ng rehiyon.
Lungsod o Bayan Mga Simbolong Ipinahihiwatig na
Nakikita sa Mapa Katangiang Pisikal
Caloocan
Las Piñas
Makati
Malabon
Mandaluyong
Marikina
Maynila
B. Tukuyin ang anyong lupa o tubig na ipinakikita sa bawat
larawan. Isulat ang sagot sa sagutang papel.
C. Isulat ang wastong sagot sa patlang.

1. Anyong tubig ang makikita sa Lungsod ng Pasig

2. Anyong lupa na mayroon ang Paranaque

3. Anyong tubig na nasa Marikina
4. Anyong tubig na mayroon ang Maynila
5. Matatapuan ang anyong tubig na ito sa Lungsod ng Navotas

Isaisip Natin

May mga katangiang pisikal ang mga lungsod at

bayansa rehiyon ng NCR . Maaaring may pagkakatulad
at pagkakaiba ang mga ito.

Isagawa Natin

Paghambingin ang lungsod o bayan ayon sa katangiang pisikal nito.

Sumulat ng isang hanggang dalawang pangungusap sa sagutang
papel.
1. Kapatagan ng Maynila at Lambak ng Marikina
2. Dagat ng Navotas at Ilog Pasig

Tayahin Natin

Panuto: Buuin ang bawat pangungusap upang ilarawan ang iba’t

ibang lungsod sa rehiyon. Pumili ng tamang sagot sa loob ng kahon.
c. Maynila
Marikina f. lambak
1. Karamihan sa mga lungsod sa NCR ay kapatagan, maliban sa
na isang lambak.
 2. Ang NCR ang sentro ng kalakalan, panahanan at komersyo
dahilsa ito ay isang malawak na .
3. Dahil sa magandang pagmasdan ang pagsikat at
paglubog ngaraw mula rito, maraming turista ang dumarayo
sa
.
4. Sa mga Lungsod ng Malabon, Navotas, at Valenzuela
dumadaloy ang Ilog .
5. Matatagpuan ang dagat sa rehiyon na siyang
pinagkukunan ngmga isda at iba pang lamang dagat
sa lungsod ng .

Karagdagang Gawain

A. Isulat ang T kung ang pahayag ay TAMA at M naman kung ito

ayMALI.
1. Magandang pagmasdan ang pagsikat at
paglubogng araw sa look ng Maynila
2. Dumadaloy sa tatlong lungsod sa NCR ang
ilogTullahan
3. Ang NCR ay isang makitid na kalupaan
4. Ang Ilog Pasig ay isa sa mga anyong tubig
namatatagpuan sa NCR
5. Ang Taguig ang punong lungsod ng Pilipinas

B. Para sa karadgang kaalaman, panoorin ang video gamit

ang linksa ibaba.
https://www.youtube.com/watch?v=H4Vz2DpJHz0
SANGGUNIAN
● Goyal, Mary Ann DG., Gerilla, Emilyn F., Cruz, Cristina DC., Aralin
Panlipunan 3 National Capital Region, Kagamitan ng Mag-aaralpp.
60-67

● Google
https://www.youtube.com/watch?v=H4Vz2DpJHz0
 Modyul 5 Pagkaka-ugnay ng mga
Ikalimang Anyong Tubig at
Linggo Anyong Lupa sa
Lalawigan

Alamin Natin

Pagkatapos ng modyul na ito, inaasahang nagagawa mong:

Matukoy ang pagkakaugnay-ugnay ng mga anyong tubig at
anyong lupa sa sariling lalawigan at rehiyon

Subukin Natin

Piliin at isulat ang letra ng tamang sagot:

1. Anong anyong tubig ang makikita sa Lungsod ng Pasig?
a. dagat B.ilog C. lawa
2. Pinakamalaking lawa sa Pilipinas
A. Agko B. Laguna C. Taal
3. Aling anyong tubig ang ipinagmamalaki ng Maynila ?
A. dagat B. lawa C.look
4. Mga pangunahing sanga ng Ilog Pasig ang Ilog Marikina at Ilog
_________.
A. Malabon B. Paranaque C. San Juan
5. Ang NCR ay isang malawak na kapatagan at isang lambak
naman ang Lungsod ng ________________’
A. Makati B. Marikina C. Taguig
 Balikan Natin

Ilarawan ang katangiang pisikal ng mga sumusunod na lungsod

sa NCR. Isulat ang sagot sa patlang.

1._________________
_______________2

3.__________________
______________4.
5.____________________

Tuklasin Natin

Tingnan ang mapa ng NCR. Maiisa-isa nyo ba ang mga anyong

lupa at tubig na makikita sa ating rehiyon? Halina at ating tutuklasin.

Suriin Natin

Ang Lawa ng Laguna o Laguna de Bay ay ang pinakamalaking

lawa sa Pilipinas . Ito ay matatagpuan sa pulo ng Luzon sa pagitan
ng mga lalawigan ng Laguna sa timog at Rizal sa hilaga.
Matatagpuan ang Kalakhang Maynila sa kanlurang baybayin.
Dumadaloy ang Lawa ng Laguna patungong Look ng Maynila sa
pamamagitan ng Ilog Pasig.
Ang Look ng Maynila ay isa sa mga pinakamahusay na likas na
daungan sa mundo. Nasa 19 km ang lawak ng pasukan nito at nasa
haba na 48 km.
Ang Ilog Pasig ay dumadaloy mula sa Laguna de Bay (sa
pamamagitan ng Kanal ng Napindan) patungong Look ng Maynila.
May haba na 25 kilometro at hinahati ang Kalakhang Maynila sa
dalawa. Ang Ilog Marikina at Ilog San Juan ang pangunahing mga
sanga nito.
Ang Ilog Marikina ay nagmumula sa kabundukan ng Sierra
Madre sa Rodriguez Rizal sa hilagang silangan ng lungsod. Ang Sierra
Madre ay nagsisilbing panangga ng Lambak ng Marikina tuwing
may malakas na hangin o bagyo.Ang Ilog Marikina ay dumadaloy
patungong timog sa mga lungsod ng Pasig at Pateros. Sa bahaging
hilagang silangan, ang ilog ay naging palatandaan ng mga Lungsod
ng Mandaluyong at Manila. Sa kabuuan, maraming mga ilog ang
dinadaluyan ng Ilog Pasig hanggang makalabas ito sa Look ng
Maynila.
Ang Tullahan River ay nakaugnay sa La Mesa Dam. umaagos
ito mula sa lungsod ng Quezon, Valenzuela at Malabon.
Dahil sa kapabayaan at pagpapaunlad ng mga industriya sa
paligid nito, nasalaula at tumaas ang polusyon at itinuturing na patay
na ang ilog Pasig.

Sagutan ang mga sumusunod na tanong:

Isa-isahin ang mga anyong tubig na matatagpuan sa NCR?
Ilarawan ang mga anyong tubig na nakapalibot sa NCR?
Anu- ano ng kahalagahan ng mga anyong tubig na ito?

Pagyamanin Natin

A. Panuto: Lagyan ng tsek (/) ang bawat pangungusap na wasto,

ekis (X) kung hindi.
___1. Ang Pasig River ay isang mahabang ilog na nag-uugnay sa
maraming lungsod sa NCR.
___2. Ang Marikina River ay ilog na karatig ng Pasig.
___3. Ang Tullahan River ay nakaugnay sa La Mesa Dam.
___4. Ang Sierra Madre ay nagsisilbing panangga ng Lambak ng
Marikina tuwing may malakas na hangin o bagyo.
___5. Ang ilog Pasig ay may tatlong sangang ilog.
B.Isulat ang TAMA kung ang pahayag ay wasto at MALI kung hindi.
______1. Ang Lawa ng Laguna ay ang pinakamalaking lawa sa
Pilipinas.
______2. Dumadaloy ang Lawa ng Laguna patungong Maynila
sa pamamagitan ng Ilog Marikina
______3. Ang Look ng Maynila ay isa sa mga pinakamahusay na
daungan sa mundo na nagsisilbing puerto ng Maynila (sa
Luzon), sa Pilipinas.
______4. Ang Ilog Pasig ay dumadaloy mula sa Laguna de Bay
patungong look ng Subic
______5. Ang ilog San Juan ay isa sa dalawang sangang ilog ng Ilog
Pasig.
C. Sagutin ang mga sumusunod tanong sa iyong sagutang papel.
1. Anong anyong tubig ang makikita sa Maynila na isa sa
pinakamahusay na daungan sa mundo?
2. Saan matatagpuan ang pinakamalaking lawa sa Pilipinas?
3. Ano ang dalawang pangunahing sanga ng ilog Pasig?
4. Ano ang anyong lupa na matatagpuan sa Lungsod ng Marikina?
5. Ang ilog na ito ay naguugnay-ugnay sa iba’t ibang lalawigan
at rehiyon.

Isaisip Natin

Ang mga ilog at anyong lupa sa NCR ay nagkakaugnay-ugnay

sa isa’t isa

Isagawa Natin

Bilang isang batang naninirahan sa NCR, gumawa ng pangako

kung paano ka makakatulong sa maayos na pagdaloy ng mga
anyong tubig sa rehiyon.
_______________________________________________________________
_______________________________________________________________
 Tayahin Natin

Panuto: Piliin ang letra ng tamang sagot.

1. Ang ilog na ito ay isa sa pinakamahabang ilog at nag-uugnay
sa iba’I ibang lalawigan at rehiyon?
A, Marikina B. Pasig C. Taguig
2. Saang kabundukan nagmula ang Ilog Marikina?
A. Apo B. Carballo C. Sierra Madre
3. Bakit sinasabing ang lungsod ng Marikina ay isang lambak? Ito
ay napaliligiran ng ______________
A. bundok B. bulkan C. tubig
4. Dumadaloy ang Lawa ng Laguna patungong Look ng Maynila
sa pamamagitan ng ilog ________.
A. Marikina B. Pasig C. Tullahan
5. Bukod sa Ilog Marikina, ano ang isang pang sangang ilog ng
Ilog Pasig??
A. Pasay B. Pasig C. San Juan

Karagdagang Gawain

A. Tukuyin ang mga anyong-tubig at anyong lupa sa limang lungsod ng

rehiyon.
Anyong Tubig Anyong-Lupa

B. Para sa karagdagang kaalaman, mangyaring panoorin ang video

sa ibaba gamit ang link.
https://www.youtube.com/watch?v=xVp7Q9CFEag
SANGGUNIAN
● Goyal, Mary Ann DG., Gerilla, Emilyn F., Aralin Panlipunan 3, Kagamitan ng Mag-aaral]
● Google
https://www.youtube.com/watch?v=xVp7Q9CFEag
https://www.youtube.com/watch?v=S-Guswd0k68LL
 Modyul 6 Payak na Mapa na
Ikaanim na Nagpapakita ng Anyong Lupa
Linggo
at Anyong Tubig

Alamin Natin

Pagkatapos ng modyul na ito, inaasahang nagagawa mong :

1. Makagawa ng payak na mapa tampok ang
mahahalagang anyong lupa at tubig ng sariling lalawigan
at mga karatig nito.
2. Matukoy ang mahahalagang anyong lupa at anyong
tubig sa sariling lungsod o bayan at mga karatig nito.

Subukin Natin

Panuto: Pillin at isulat ang letra ng tamang sagot.

_______1. Ang mapang topograpiya o pisikal ay nagpapakita ng ibat
ibang kaanyuang pisikal ng isang lugar gaya ng mga
anyong lupa at ________________ _.
A. anyong tubig B. klima C. produkto
______2. Upang kumatawan sa mga bagay, pook o estruktura,
ang mga mapa ay gumagamit ng mga
________.
A. bilang B. grap C. pananda
3. Uri ng ng mapa na naglalarawan ng katangiang pisikal
ng isang lugar.
A. Ekonomiko B. Klima C. Pisikal
4. Ito ang simbolo o panandang ginagamit upang tukuyin ang
look sa mapa.

A. B. C.
 5. Paano ka makakagawa ng pisikal na mapa?
A. Gumuhit ng mga tao sa mapa.
B. Maglagay ng produkto ng lugar sa mapa
C. Iguhit ang mga simbolo na nagpapakita ng anyong lupa
at anyong tubig

Balikan Natin

Panuto: Isulat sa patlang ang anyong lupa at anyong tubig na

matatagpuan sa tinutukoy na direksiyon.

1 Hilaga:
2 Hilagang Kanluran:
3 Silangan:
4 Timog Kanluran:
5 Timog Silangan:

Tuklasin Natin

Tingnan ang mapa at pag-aralan

ang mga anyong lupa at
anyong tubig na nakapalibot dito.
Ano ang ipinakikita ng mapa?
Anu-ano ang mga simbolo
makikita mo sa mapa?
Bakit mahalaga ang mga
simbolo o pananda na makikita
sa mapa?
Anong uri ng mapa ito?
Paano ito nakakatulong sa iyo?
 Suriin Natin

Ang mapang topograpiya o pisikal ay isang uri ng mapa na

nagpapakita ng ibat ibang kaanyuang pisikal gaya ng mga
anyong lupa at anyong tubig ng isang lugar.
Ito rin ay karaniwang gumagamit ng mga pananda at
simbolo. Ang bawat pananda o simbolo ay may kahulugan na
dapat alamin. Mahalagang maintindihan ang kahulugan ng
bawat simbolong ginagamit sa mapa. Mas mapadali ang
paghahanap sa lugar na gustong makita o mapuntahan.
Mga Hakbang sa Paggawa ng Mapang Topograpiya o Pisikal
1. Alamin ang mga anyong lupa at tubig na matatagpuan sa
ating lungsod . Isulat ang mga pangalan nito sa isang
talaan.
2. Naalala mo pa ba ang mga simbolong nakikita sa mapa? Iguhit
mo din ang mga ito sa tabi ng mga anyong lupa at tubig na
iyong itinala.
3. Naalala mo din ba ang mga iba’t ibang direksyon na ating
napag-aralan? Subukin mong isipin kung saang direksyon
ang mga naisulat nating mga anyong lupa at anyong tubig.
4. Alamin naman natin kung gaano kalayo ang mga ito sa
isa’t isa. Hindi natin maaring iguhit ang aktuwal na

distansya sa ating mapa, kaya kailangan natin gawan ng

pananda ng distansya. Ang bawat guhit sa ruler ay 1 (cm)
sentimetro. Kung gagawin natin ang 1 cm ay 10 kilometro (k), ilang
kilometro ang layo ng 1 cm sa 1 km? Tama ang iyong sagot
kung ang sagot mo ay 10 kilometro. Balikan ang naisulat ninyong
mga anyong lupa at anyong tubig. Lagyan ng distansiya ang mga
anyong lupa at anyong tubig sa iyong mapa batay sa inyong
karanasan. Sa ngayon, hindi pa ito ang tamang distansiya. Ngunit
ito ay pagtatantiya kung gaano kalayo ang lugar sa isa’t isa.
Sagutin ang mga sumusunod na tanong:

1. Ano ang makikita sa mapang pisikal?

2. Paano gumawa ng mapang pisikal?
3. Anu-ano ang kailangan sa pagbuo o paggawa nito?
4. Mahalaga ba ang mapang pisikal? Bakit?

Pagyamanin Natin

A. Panuto: Punan ng titik ang mga patlang upang matukoy ang

salitang inilalarawan.
1. _____ _____ _____ _____ _____ _____
Anyong lupang makikita sa Lungsod ng Marikina
2.
Anyong tubig na makikita sa Lungsod ng Pasig
3.
Anyong tubig ang matatagpuan sa Maynila
4.
Anyong tubig na matatagpuan bandang Muntinlupa at
Taguig
5. _____ _____ _____ _____ _____ _____ _____ _____
Anyong lupa na matatagpuan sa bandang Makat
B. PanutoItambal ang mga simbolo o pananda sa anyong
tubig o anyong lupang sinasagisag.

A B
2. Ilog A.

3. Lawa B.

4. Look C

5. Lambak D.
6. Talampas E.

F.

B. Panuto: Gumawa ng mapang pisikal ng sariling rehiyon.

Ipakita ang mga natatanging anyong lupa at anyong tubig
ng mga lungsod at bayan. Ilagay ang mga simbolo at ang
kahulugan ng mga ito.
 Isaisip Natin

Mapang Pisikal ay ginagamit upang tukuyin ang mga anyong

lupa at anyong tubig sa isang lugar. Mahalaga na makagawa ng
isang payak na mapa upang mapabilis ang pagtukoy sa isang
lugar.
Ang mapang pisikal ay gumagamit ng mga Ang pananda at
simbolo. Mahalaga na maunawaan ang kahulugan ng mga simbolo
upang madaling mahanap o matukoy ang ibat ibang anyong - lupa
at tubig na matatagpuan dito.

Isagawa Natin

Basahin at unawaing mabuti ang sumusunod na kalagayan at

sagutin ang tanong

Bakasyon na naman, kaya naman napagdesisyonan ng

magpipinsang sina John, Marky at Janna na umuwi sa probinsya. Ang
magpipinsan ay nag-aaral sa Ikatlong Baitang ng Bagong Tanyag
Elementary School- Main. Nakagawian na ng mga ito na
magbakasyon sa kanilang lolo’t lola tuwing buwan ng Abril. Subalit sa
pagkakataong ito ay hindi sila masasamahan ng kanilang magulang.
Hindi alam ng tatlong bata ang patungo roon. Tanging ang
nakatatandang pinsan lang nilang si Cholo ang maaaring sumama
sa kanila. Nais din nilang marating ang ipinagmamalaking anyong
tubig ng probinsya Sinabihan sila ng kanilang magulang na magdala
ng mapa upang malaman ang daan patungo roon at para hindi sila
mawala.
1. Ano ang kinakailangan ng tatlong bata para matunton ang
lugar ng kanilang lolo’t lola?
2. Anong mapa ang dapat nilang gamitin?
3. Sa pagpunta ng tatlong bata sa probinsya, ano ang
makakatulong sa kanila kapag ginamit ang mapa?
 Tayahin Natin

Panuto: Guhitan ng mga simbolo ang bawat anyong lupa o anyong

tubig ng mga lungsod sa NCR.

1.Lambak ng
Marikina

2. Talampas ng
4.Ilog ng Pasig
Guadalupe

3.Look ng 5.Lawa ng
Maynila Laguna

\ Karagdagang Gawain

A. Gumawa ng payak na mapa ng iyong kinabibilangang

barangay at lagyan ng pananda na ngapapakita sa mga
mahahalagang lugar.
B. At para naman sa karagdagang kaalaman, mangyaring panoorin
ang video sa ibaba gamit ang link at sagutin ang mg pagsasanay.
https://www.youtube.com/watch?v=DDiV-2UYeYs&app=desktop
SANGGUNIAN

• Goyal, Mary Ann DG., Gerilla, Emilyn F., Aralin Panlipunan 3, Kagamitan ng Mag-aaral]
National Capital Region
• Google.com https://www.youtube.com/watch?v=ygEAnsEBB9g&app=desktop
• Google.com/search?q=ncr+map&source=lnms&tbm=isch&sa=X&ved=2ah
UKEwjf86Xl3ODrAhV1yYsBHXDtAawQ_AUoAnoECA4QBA&biw=1366&bih=6
 Modyul 7
Ikapitong Lugar na Sensitibo sa
Linggo Panganib

Alamin Natin

Pagkatapos ng aralin sa modyul na ito, inaasahang nagagawa

mong:
Matukoy ang mga lugar na sensitibo sa panganib batay sa
lokasyon at topograpiya nito
.

Subukin Natin

Panuto: Pillin ang letra ng tamang sagot.

1. Ano ang tawag sa mga bagyo, pagguho ng lupa, tsunami, baha
at lindol?
A. klamidad B. kima C. panahon
2. Ginawa ito upang tukuyin ang mga lugar na mapanganib bunga
ng likas na kalamidad sanhi ng kalikasan.
A. climate map B. hazard map c. NCR map
3. Ito ay uri ng kalamidad na pinangangambahang mangyari lalo
na ng mga nakatira sa malapit sa fault line.
A. bagyo B. lindol C. pagguho ng Lupa
4. Ito ay kalamidad na resulta ng lindol at nararanasan ng mga
nakatira malapit sa dagat.
A. bagyo B. pagguho ng lupa C. tsunami
5. Ang siyudad na ito ay may mababang antas ng pagbaha batay
sa flood hazard map.
A. Malabon B. Navotas C.Valenzuela

2
 Balikan Natin

Tukuyin ang anyong lupa at anyong tubig na makikita sa bawat

lungsod at bayan. Iguhit ang angkop na simbolo nito.
Lungsod at Pangalan ng Simbolo Pangalan ng Simbolo
Bayan Anyong Anyong
Lupa Tubig
Marikina lambak 1. 2.
Pasig kapatagan 3.

Manila 4. Look ng Maynila 5.

Tuklasin Natin
Pagmasdan ang mga larawan sa ibaba.

1. Ano-ano ang mga natural na kalamidad ang nakikita sa mga larawan?

2 Nararanasan ba ito ng lahat ng siyudad o bayan dito sa NCR?

3
 Suriin Natin

“Hazard Map”.
Ito ay isang uri ng mapa na naglalarawan sa mga lugar na
maaaring manganib sa partikular na sakuna o kalamidad .
Karaniwang binuo at ginawa ito upang tukuyin ang mga lugar na
mapanganib bunga ng likas na kalamidad sanhi ng kalikasan .
Ang mga kalamidad na ito ay lindol, pagputok ng bulkan ,
pagguho ng lupa o landslide, pagtaas ng pagbaha , at tsunami.
Napakahalaga ng pagkakaroon ng hazard map. Ito ay dahil
napapaligiran ang ating bansa ng malalaki at malalalim na
karagatan . Napakarami rin nating mga aktibong bulkan . Dahil
dito, dapat maging handa tayo sa anumang panganib o sakuna
na kakaharapin natin. Malaking tulong ang hazard map upang
mapigilan ang malubhang pinsala at kapahamakan na
maidudulot ng mga kalamidad sa mga yamang tao at likas na
yaman ng ating rehiyon.
Ito ay naglalarawan ng antas ng panganib sa iba’t ibang
mga lungsod sa NCR bunga ng paglindol. May panganib na
maaaring ikamatay ng mga tao ang paglindol .May panganib sa
pagguho o pagkasira ng mga gusali.

Legend: Pink o Rosas- lugar na mataas na panganib sa tao

Orange o dalandan at yellow o dilaw –sumunod sa
lugar na may panganib sa lindol.
Asul –Hindi gaanong mataas ang panganib sa lindol

4
 Flood RISK Map
Ang mga lugar na nanganganib sa pagbaha ay may
kulay na itim .(Kapag may kulay ang mapa ito ay kulay dilaw)
Ang mga lungsod na ito ay ang Malabon, Navotas , Maynila,
Mandaluyong, Marikina, Pateros, Pasig , at Paranaque.

FLOOD HAZARD MA

5
Marikina Fault Line
Ayon sa 2004-2010 na pag-aaral ng Metro Manila Earthquake
Impact Reduction, ang fault sa Marikina ay nasa aktibong proseso
na maaaring magbunga ng magnitude 7 na lindol. Anim na
lungsod at isang munisipalidad (Marikina, Quezon , Pasig, Makati,
Taguig, Muntinlupa at Pateros ) ay mapanganib kung magkaroon
ng malakas na lindol.Tingnan mabuti ang Marikina Fault Line sa
ibaba. Kulay pula itong guhit sa mapa.

Sagutin ang mga tanong. Isulat ang sagot sa sagutang papel.

1. Aling mga lugar sa rehiyon ang sensitibo sa mga panganib
tulad ng paglindol?
2. Alin naman ang mga lugar ang sensitibo sa mga panganib
tulad ng pagbaha?
3. Ano ang dapat gagawin kapag may kalamidad sa inyong
lugar?
4. Sino ang tumutugon sa mga ganitong suliranin sa sariling
lungsod?
5. Ano ang dapat gawin para maiwasan ang mga kalamidad?

6
 Pagyamanin Natin

A. Panuto: Isulat ang Tama kung ang pahayag ay wasto at Mali

kung di wasto.
1. Maraming lugar sa National Capital Region ang binabaha.
2. Pinaghahandaan ng lokal na pamahalaan ng bawat
lungsod ang mga kalamidad.
3. Lahat ng mga naninirahan sa paligid ng mga ilog at
mabababang lugar sa mga lungsod ay apektado ng
Marikina fault line.
4. Mabuting pag-aralan ang hazard map ng rehiyon.
5. Dapat laging handa sa mga kalamidad .

B. Panuto: Magtala ng 5 lugar na maaapektuhan nang husto

kapag lumindol dahil sa Marikina Fault.
1. 3. 5.
2. 4.

C. Panuto:Punan ng mga letra ang kahon upang mabuo ang

inilalarawang salita.

1.Mapa na naglalarawan ng mga lugar na

maaaringmanganib dahil sa sakuna

7
 4.Bilang ng lungsod at bayan sa NCR na magiging
mapanganib kung magkakalindol dahil sa Marikina
fault line

5.Ang Malabon, Navotas , at Maynila ay ilan sa mga lugar

na nakakaranas nito pagkatapos ng isang malakas na
ulan

Isaisip Natin

Ang Taguig at karamihan ng mga lungsod sa National

Capital Region ay nakakaranas ng pagbaha, bagyo, lindol
sanhi ng kalikasan.

Isagawa Natin

Ano ang iyong gagawin sa sumusunod na sitwasyon? Isulat

at ipaliwanag ang iyong sagot sa sagutang papel.
Bumuhos ang malakas na ulan na nagdulot ng mataas na
pagbaha sa inyong lugar. Walang typhoon signal kaya ikaw
ay may pasok sa paaralan.

8
2. Natutukoy nito ang mga lugar na nanganganib sa
pagbaha.
A. Hazard Map B. Flood Risk Map C. National Map
3.Alin sa mga sumusunod na syudad ang lubhang maapektuhan
kapag lumindol dahil sa Marikina fault?
B. Caloocan B. Navotas C. Taguig
4. Mataas ang antas na makaranas ng pagbaha sa lugar na ito.
a. Las Pinas B. Malabon C. Pasay
5. Bakit mahalaga na malaman ang kinaroroonan ng fault line sa
ating rehiyon?
a. Ito ay dagdag kaalaman.
b. Magkakaroon ng ibabalita sa klase.
c. Upang maging handa at maligtas sa sakuna.

Karagdagang Gawain

A. Itala ang mga lungsod at bayan sa NCR sa hanay ng

panganib na maaarinng maranasan.
Baha Lindol Bagyo Pagguho ng
Lupa

B. At para sa karagdagang kaalaman, mangyaring panoorin ang

video sa ibaba gamit ang link.
https://www.youtube.com/watch?v=fva-lgZMn-w
Sanggunian
• Goyal, Mary Ann DG., Gerilla, Emilyn F., Cruz, Cristina DC., Carable, Paul Nylden A.,
Aralin Panlipunan 3 , Kagamitan ng Mag-aaral , National Capital Region
• Google
https://www.youtube.com/watch?v=OKL9-SouV4g
https://www.youtube.com/watch?v=Qx0agmeUKs0
https://www.youtube.com/watch?v=fva-lgZMn-w

9
 Modyul 8 Wastong Pangangasiwa ng mga
Ikawalong
Linggo
Likas na Yaman

Alamin Natin

Pagkatapos ng modyul na ito, inaasahang nagagawa mong:

1. Matalakay ang mga pangunahing uri ng likas na
yaman
2. Maipaliwanag ang wastong pangangasiwa ng mga
pangunahing likas na yaman ng sariling lalawigan at
rehiyon.

Subukin Natin

Panuto: Pillin at bilugan ang letra ng tamang sagot.

1. Likas na yamang itinuturing na pinakamahalagang salik
sa pagpapaunlad ng kabuhayan ng bansa.
A. lupa B. mineral C. tao
2. Kabilang sa likas na yamang ito ang mga nanggagaling sa
ilalim ng lupa o kabundukan tulad ng tanso, pilak, at
dyamante.
A. lupa B. mineral C. tubig
3. Itinuturing na kayamanan ng Pambansang Punong Rehiyon o
NCR ang malawak nitong .
A. kapatagan B. katubigan C. mineral
4. Alin sa mga sumusunod na gawain ang nagpapakita ng
wastong pangangasiwa sa ating yamang tubig?
 A. Paggamit ng mga kagamitang nakapipinsala sa
pangingisda
B. Paggamit ng lambat na may malalaki o katamtamang
butas
C. Regular na pagtatapon ng mga basura sa mga ilog
5. Nakita mong pinipitas ng iyong kapatid ang mga bulaklak sa
labas ng inyong paaralan. Ano ang gagawin mo?
A. Makikipitas rin
B. Aanyayahan ang ibang bata na pumitas rin
C. Sasabihan ang kapatid na huwag pitasin ang mga
bulaklak.

Balikan Natin

Piliin sa kahon ang tamang sagot. Isulat ang titik sa puwang

bago ang bilang.
A. Baha D. Pagguho ng lupa
B. Bagyo E. Pagputok ng Bulkan
C. Lindol F. Tsunami

_ _ 1.Malakas na ulan na may kasabay ng malakas

na hangin .
2. Malakas na pagyanig ng lupa
3. Bunga ng paglaki ng alon sa dagat pagkatapos ng
isang lindol.
4. Dulot ng malakas at matagal na pag-ulan
5. Kapag malakas ang ulan, basang basa ang lupa.
Natatangay ito kasabay ng pag-agos ng tubig.

Tuklasin Natin

Masdan ang larawan sa ibaba. Pag-aralang mabuti.

Saang lungsod matatagpuan ang mga larawan?
Anu-ano ang iyong ginagawa upang mapangalagaan ang
likas na yaman ng ating rehiyon?

Suriin Natin

Ano ang Likas na Yaman?

Ito ay yaman ng isang bansa o lugar na
nagmumula sa kalikasan na tumutugon sa
pangangailangan ng mga mamamayan tungo sa pag-
unlad ng bansa. Ang mga likas na yaman ay nakikita
natin sa ating kapaligiran.
May limang [5] uri ang Likas na Yaman:
1. Yamang Lupa- ito ay mga yamang galing sa lupa
hayop man o halaman.Halimbawa: prutas, gulay,
kapatagan, lambak, at iba pa.
2. Yamang Tubig - ito ay mga yaman na nanggagaling sa
tubig tulad ng isda, korales, perlas, ilog, lawa,
karagatan, dagat at iba pa.
3. Yamang Gubat – ito ay mga yamang na nggagaling
sa mga kagubatan tulad ng iba’t ibang uri ng punong
kahoy, mga hayop, ibon, at iba pa.
4. Yamang Mineral- yamang namimina o nanggagaling
sa ilalim ng lupa o sa mga kabundukan.
Halimbawa: tanso, pilak, dyamante at iba pa.
5. Yamang Tao – tumutukoy sa mga taong may
kasanayan o kakayahan na gamitin ang mga likas
na yaman para sa kaunlaran ng bansa. Ito ang
itinuturing na pinakamahalagang salik sa
pagpapaunlad ng kabuhayan ng bansa.
Ang Pambansang Punong Rehiyon o National Capital
Region [NCR] ay malawak na kapatagan na karaniwang
pinaninirahan ng mga tao, maliban sa Lungsod ng Marikina
na natatanging lambak. Maituturing na kayamanan ng
rehiyon ang malawak na kapatagan bawat lungsod at
bayan. Tinatayuan ito ng malalaki at matataas na gusali.
 Ito ang sentro ng komersyo, panahanan at pangunahing
pinagkukunan ng hanapbuhay ng mga taong nakatira dito.
Wastong Pangangasiwa sa Yamang Tubig:
1. Pag-iwas sa paggamit ng mga kagamitang
nakapipinsala sa pangingisda
2. Pag-iwas sa paggamit ng bangkang de motor sa
pangingisda
3. Pagsasaayos sa mga lugar ng bakawan
4. Paggamit ng lambat na may malalaki o katamtamang
butas.
5. Hindi pagtatapon ng dumi at basura sa ilog, dagat, lawa
o sapa
Wastong Pangangasiwa sa Yamang Lupa:
1. Pagpapalit palit ng pananim upang makatulong sa
pagpapanatiling mataba ng lupa.
2. Muling pagtatanim ng mga puno upang mapigilan ang
pagguho ng lupa.
3. Paggamit ng mga nabulok na dahon, basura, dumi ng
hayop sa kompos pit bilang pataba ng lupa
4. Pagtatanim sa pagitan ng mga pananim upang ang
lupang ibabaw ay mapanatiling mataba.
Sagutin ang mga sumusunod na tanong:
A. Anu-anoa ng uri ng likas na yaman?
B. Ilarawan ang mga uri ng likas na yaman?
C. Paano mapangangalagaan ang ating mga yamang
tubig? yamang lupa?

Pagyamanin Natin

A. Tukuyin kung anong uri ng likas na yaman ang nasa ibaba.

1. Guro- 4. Saging - _____________
2. Mga Korales- 5. Tanso - _____________
3. Pulis - ____________
 B. Isulat ang Tama kung ang pahayag ay wasto at Mali kung
hindi.
1. Ang yamang lupa ay mga bagay na itinatanim
natin sa ating paligid.
2. Ang yamang tubig ay mga bagay na
matatagpuan sa tubig.
3. Ang yamang mineral ay mga bagay na
namimina.
4. Ang mga yamang mineral ay makikita kahit saan
mo gusto.
5. Nararapat na pangalagaan ang ating mga likas
na yaman.
C. Lagyan ng tsek ( ) ang nagpapakita ng tamang
pangangasiwa sa likas na mga larawang yaman at ekis ( ) sa
hindi .

\\

1. 2. 3. 4. 5.

Isaisip Natin

Ang wastong pangangasiwa ng likas na yaman ay

nakakatulong upang mapanatili ang mga ito at
mapakinabangan ng susunod na henerasyon. Ang ating likas
na yaman ay kailangang pangalagaan at pahalagahan
para sa ating kinabukasan.

Isagawa Natin

Bilang isang bata, gumawa ng isang pangako kung paano ka

makakatulong sa pangangalaga ng ating mga likas na yaman.
 Tayahin Natin

Panuto: Basahin at unawain ang mga tanong. Isulat ang letra ng

iyong sagot sa sagutang papel.
1. Ano ang mangyayari sa mga isda na nakatira sa mga
karagatan kung patuloy ana paggamit ng dinamita sa
pangingisda?
A. Magtatago sila .
B. Pupunta sila sa iba lugar.
C. Kokonti sila dahil pati maliliit na isda ay mamamatay.
2. Ang mga sumusunod ay mga paraan para
mapangangalagaan ang mga yamang lupa at yamang
tubig. Alin dito ang hindi nagpapakita ng pangangalaga?
A. Pagputol ng mga puno sa kagubatan
B. Di pagtatapon ng mga basura sa mga kanal at ilog.
C. Pagtatanim ng mga puno at halaman sa mga
bakanteng lupa at kagubatan.
3. Isang gawain na hindi nakakapinsala sa mga
yamang dagat.
A. Pagtatapon ng basura sa mga anyong tubig.
B. Patuloy na pagtatambak ng lupa ang mga anyong
tubig.
C. Paglilinis ng karagatan mula sa mga basurang
plastic atbp.
4. Ang mga sumusunod ay mga paraan para
mapangangalagaan ang ating mga likas na yaman
maliban sa isa.
A. Paglilinis ng mga kanal at estero
B. Paggamit ng lason at dinamita sa pangingisda
 C.Pagtatanim at pag-aalaga ng mga puno at halaman
5. Alin ang nagpapakita ng pangangalaga sa kapaligiran ?
A. Pagputol ng mga puno sa kagubatan
B. Paggamit ng dinamita sa pangingisda
C. Pagtatanim ng mga puno at halaman.

Karagdagang Gawain

A. Ilagay ang mga pangunahing likas na yaman ng NCR sa

data retrieval chart. Lagyan ng ekis kung wala.
Mga lungsod Yamang- Yamang Yamang Yamang -
lupa tubig mineral tao
1.Caloocan
2.Paranaque
3.Marikina
4.Manila
5.Taguig

B. Para sa karagdagang kaalaman, panoorin ang mga videos at sagutin ang

mga pagsasanay. Iclick ang mga link.
https://www.youtube.com/watch?v=PKAM4a6iXec
https://www.youtube.com/watch?v=soZbwxtfid8

SANGGUNIAN
• Goyal, Mary Ann DG., Gerilla, Emilyn F., Cruz, Cristina DC., Carable, Paul Nylden A.,
Aralin Panlipunan 3 National Capital Region, Kagamitan ng Mag-aaral pp.76-96
• Google.com
https://www.youtube.com/watch?v=PKAM4a6iXec
https://www.youtube.com/watch?v=soZbwxtfid8
 Mga Bumubuo sa Pagsusulat ng Modyul

Manunulat Tagasuri Tagaguhit/Tagalapat

Noel S. Soriano Cheryl Ibarreta Criselle G. Ferreras

Zeny V. Hambala Carol C. Jinahon Ma. Cristina M. Javier
Mary Grace B. Lina Melanie O. Alarro
Rhea Q. Santos Michelle B. Managuelod
Jeanylin L. Pasquin
Jovy Bagaporo
Janette O. Diego
Buenafe A. Lacro
Alicia E. Calces
Noel S. Soriano
Gina A. Ocfemia

l MN

TAGAPAMAHALA

Chairperson: MARGARITO B. MATERUM, OIC-SDS

Vice Chairman DR. GEORGE P. TIZON, Chief SGOD
DR. ELLERY G. QUINTIA, CIDG Chief
EPS In-Charge: FERDINAND PAGGAO, EPS-AP
DR. DAISY L. MATAAC, EPS-LRMS/ALS

EXECUTIVE COMMITTEE FOR HYBRID MODULE

Team Leader/Facilitator: DR. DANILO S. GUTIERREZ

Secretariat: QUINN NORMAN O. AREZA, JD
Format and Language Validators: PRIVATE INTERNATIONAL SCHOOLS
REPRESENTATIVES

School Head-In-charge: Josefina R. Granada (Primary)

Dr. Ma. Cheryl S. Fernandez (Intermediate)
Content Validator: Carol C. Jinahon

Printing Sponsor: City Government of Taguig