Με την παρούσα ανακοίνωση αναρτώνται τα θέματα προς επιλογή για την εξεταστική

περίοδο Σεπτεμβρίου 2023.

Από τα πέντε (5) προτεινόμενα θέματα (βλ. αριστερή στήλη, κατηγορία Εργασίες, όπου για
κάθε έννοια έχει αναρτηθεί ένα θέμα με επιμέρους ερωτήματα προς επεξεργασία και την
αντίστοιχη βιβλιογραφία) καλείστε να επιλέξετε ένα (1). Κάθε φοιτητής / φοιτήτρια
καταθέτει ως την καταληκτική ημερομηνία Κυριακή 24 Σεπτεμβρίου 2023 σε ψηφιακή
ηλεκτρονική μορφή (με ανάρτηση στο αντίστοιχο θέμα) σελιδοποιημένο τεύχος στο οποίο
αναπτύσσεται μία από τις προτεινόμενες έννοιες, αυτή που θα έχει επιλέξει. Πιο
συγκεκριμένα το τεύχος αυτό περιλαμβάνει, εξώφυλλο, κείμενο ανάπτυξης (απάντηση των
αντίστοιχων ερωτήσεων, θα πρέπει να είναι ευδιάκριτο το πέρασμα από την 1η στη 2η
ερώτηση, από την ανάπτυξη της έννοιας στην μορφολογική περιγραφή) και άτλαντα
εικόνων (οπτικό δοκίμιο) συνοδευόμενο στην επόμενη σελίδα από κατάλογο εικόνων:
όνομα καλλιτέχνη, τίτλος έργου, έτος.

Βασικό παράδειγμα στην δημιουργία του συνοδευτικού άτλαντα [15 εικόνες] αποτελούν
τόσο η “Μνημοσύνη - Άτλας εικόνων" του Aby Warburg όσο και ο “Άτλας” του Gerhard
Richter, αλλά και η μέθοδος “Visual Essay” του Dan Friedman. Υπ’ αυτήν την έννοια, ο Άτλας
Εικόνων διερευνά τα διάφορα αλληλοεξαρτούμενα πεδία – οπτικό, υλικό, φαντασιακό,
αισθητικό, σχεδιαστικό, υποκειμενικό και κοινωνικό – μέσα από τα οποία διαμορφώνεται η
πολιτισμική μας γλώσσα και το πολιτισμικό ασυνείδητο. Το συγκεκριμένο ζητούμενο
στοχεύει στο να δοκιμάσει ένα νέο είδος οπτικής σκέψης, που το μάθημα της Ιστορίας της
Μοντέρνας Τέχνης διερευνά τις προϋποθέσεις, τις προδιαγραφές και τις επιπτώσεις. Η
μέθοδος του μοντάζ διαδραματίζει εδώ πρωτεύοντα ρόλο. Ορισμένα ερωτήματα που κάθε
φοιτητής / φοιτήτρια καλείται να λάβει υπόψη στη συγκρότηση του Άτλαντα Εικόνων είναι:

Πώς συνδιαλέγονται και πώς αλληλεπιδρούν οι εικόνες;

Πώς ανταποκρίνονται και πώς αντιδρούν η μια με την άλλη;

Σχετίζονται μεταξύ τους, ή διαφοροποιούνται, και με ποιο τρόπο;

Συστήνουν μια μορφή αυτόνομης αφήγησης, νοηματοδότησης της αντίστοιχης έννοιας

Τα ερωτήματα αυτά καλείστε απλά να τα επεξεργαστείτε ατομικά προκειμένου να

συγκροτήσετε τον Άτλαντα, έχουν δηλαδή διερευνητικό χαρακτήρα για τη δική σας
προσωπική έρευνα εικονων. Δεν αναμένεται να απαντήσετε σε αυτά στο πλαίσιο του
δοκιμίου

Παρατηρήσεις:

*το προς μελέτη υλικό που διατίθεται για το κάθε θέμα εμφανίζεται με τη μορφή ενεργού
λινκ, είναι απαραίτητη η μελέτη του και το σύνολο του υλικού αφορά μια ποικιλία μέσων
(κείμενα, βίντεο κ.λπ.) - η αξιολόγηση της εργασίας θα γίνει με κριτήριο το βαθμό κριτικής
επεξεργασίας του διαθέσιμου υλικού -
*υποστηρικτικά για την εργασία σας λειτουργούν τα ενεργά λινκ στην κατηγορία
“Σύνδεσμοι” (Στήλη: Ενεργά εργαλεία), τα οποία και αφορούν λεξικά όρων (για το δοκίμιο
σχετικά με την έννοια) και βάσεις εικόνων (για τον άτλαντα εικόνων σας).

*Άτλαντας: θα πρέπει να απαρτίζεται από 15 εικόνες (τουλάχιστον πέντε διαφορετικοί

καλλιτέχνες, το πολύ τρία διαφορετικά έργα από τον ίδιο καλλιτέχνη)

*Με bold εμφανίζονται στην εκφώνηση τα ενεργά λινκ που οδηγούν σε υλικό που πρέπει να
μελετήσετε.

*Η μελέτη της βιβλιογραφία είναι υποχρεωτική (εκτός αν χαρακτηρίζεται από την

εκφώνηση ως προαιρετική)

4ο ΘΕΜΑ: Χώρος

Περιγραφή:
α) Ο όρος spazialismo αποτελεί νεολογισμό του αργεντινο-ιταλού καλλιτέχνη Lucio
Fontana και συμπυκνώνει τον τρόπο με τον οποίο αντιλαμβάνεται και
επεξεργάζεται ο ίδιος τον χώρο στο εικαστικό του έργο. Αφού μελετήσετε το
κείμενο του Anthony G. White και τι σχετικές παρατηρήσεις του Carlo Julio Argan και
του Νίκου Δασκαλοθανάση (βλ. βιβλιογραφία) για το έργο του συγκεκριμένου
καλλιτέχνη

 αναπτύξτε με τη μορφή σύντομου δοκιμίου τον όρο spazialismo, δηλαδή την

έννοια του χώρου στην οποία προσιδιάζει το έργο του Lucio Fontana. [μέχρι
700 λέξεις]

β) Λαμβάνοντας υπόψη το διαθέσιμο υλικό σας, τόσο όσον αφορά τη θεωρητική

έννοια spazialismo όσο και την εικαστική πρακτική Lucio Fontana

 διαλέξτε τρία έργα του ιδίου ή και συναφών καλλιτεχνών, όπως ο Alberto
Burri κ.ά., επιχειρήστε μια μορφολογική περιγραφή τους μεμονωμένα ή και
συνδυαστικά. [μέχρι 300 λέξεις]

γ) Αναζητήστε παραδείγματα εικαστικών έργων του Lucio Fontana και άλλων

καλλιτεχνών που παρουσιάζουν συνάφειες στον τρόπο με τον οποίο
αντιλαμβάνονται το χώρο και συγκροτείστε έναν άτλαντα-οπτικό δοκίμιο που να
παρουσιάζει κατά την γνώμη σας την "κατάκτηση εκ μέρους των τεχνών μιας νέας
σχέσης με τον χώρο" (Δασκαλοθανάσης 2021, σελ. 134).

Βιβλιογραφία

*Carlo Julio Argan, Η μοντέρνα τέχνη 1770-1970, Ηράκλειο: ΠΕΚ 2021

σελ. 358-359 και 395 [τις υπογραμμισμένες παραγράφους]

*Νίκος Δασκαλοθανάσης, , Ιστορία της Τέχνης 1945-1975. Από τη μοντέρνα στη

σύγχρονη τέχνη, Αθήνα: futura 2021

σελ. 133-136

*Anthony G. White: "No Form Can Be Spatial: The Origin of Lucio Fontana's
Spatial Concept", Art Bulletin of Victoria, 45, 2005, σελ. 44-51