(wors9]730020432979) wreZo] ueuapnuad uempedus, ureSoy ueyensye8ueg * | Sou} upyoqnsad Scanned with CamScanner= seroma cod @ Wala (Maksud Elektrokimia (Struktur Sel Elektrolitik 1. Elektro bermaksud elektrik. Kimia bermaksud 1. Radas untuk menjalankan proses elektrolisis fimo sains yang mengkaji perubahan dalam dinamakan sel elektrolitik. jirim. Oleh itu, elektrokimia jalah ilmu sains 2, Takeif elektroliss: yang menyatupadukan elektrik dan kimia. Elektrolisis ialah proses kimia yang mana suatu 2, Tindak balaskimiadigunakan untuk sebatian kimia diuraikan kepada unsur juzuknya ‘menghasilkan tenaga elektrik dalam sel kimia, apabila arus elektrik dialirkan ke dalam sebatian Sebaliknya, tenaga elektrik digunakan untuk dalam keadaan lebur atau akueus. menghasilkan tindak balas kimia dalam sel 3, Rajah 6.1. menunjukkan struktur sebuah sel elektrolitik. clektrolitik. Sebuah sel elektrolitik terdiri daripada tiga Komponen utama - bateri, elektrolit dan elektrod. Elektrolit + Bahan yang boleh Penyambung — Bateri smengkonduksikan arus lektrik dalam keadaan leburan atau akueus dan mengalami perubahan kimia. «Dalam keadaan leburan atau akueus, penceraian berlaku untuk smenghasilkan ion-ion yang bebas bergerak. + Contoh: garam (natrium Klorida), asid (asi sulfurik) dan bes (atrium hidroksida). ‘Rajah 6.1 Sel elektrolitik 4, Elektrod dalam sel elektrolitik juga dikenali 6. Jp 62 memos iri anod dan katod. sebagai anod dan katod. Mengikut hukum elekostatk, cas bertentangan menarik satu Ekta’ sama lain, iaitu ion positif tertarik ke terminal \Bg negaif dan ion nego tertarik Ke terminal Mea positif. | Anion (ion negatif) tertarik ke elektrod Elektron ositif (Anod) | bet Kation (ion positif) tertarik ke elektrod | negatif (Katod) | 5. Rajah 62 boleh membantu mengenalkan Mes! 1 elektrod yang manakah anod dan katod. Terminal posit (+) Aran arus elec Jangan PANIKI Positiialah Anod; Negatiflalah Katod 7, Sebatian clektrolit adalah bahan yang mengalitkan elektrik melalui pergerakan ion. Maka, bahan elektrolit terdiri daripada sebatian jon atau sebatian kovalen seperti asid dan bes. (on negati) Gon posit) a Rajah 6.2 & 365 > qu = Scanned with CamScannerGains bab 6 ereterokimia 8. Contoh sebatian ion: «garam seperti natrium Klorida; kuprum(II) sulfat, kalsium nitrat dan plumbum(II) bromida + oksida logam seperti aluminium oksida, zink oksida dan kalsium oksida + hidroksida logam seperti natrium hidroksida, kalium hidroksida dan barium hidroksida 9. Sebatian ion terdiri daripada zarah ion ~ ion postif dan ion negatif + Natrium Klorida (NaCl) — ion natrium (Nat) + fon Klorida (Cl) + Aluminium oksida (Al) > ion aluminium (AI) + ion oksida (O*) + Kalium hidroksida (KOH) — ion kalium (K*) + ion hidroksida (OH") 10. Dalam keadaan lebur, ion dapat bergerak bebas dan mengkonduksikan elektrik. |. Sebatian ion yang larut dalam air akan mengion. Ton yang tethasil bergerak bebas dalam air dan Iarutan akues boleh mengkonduksikan elektrik. . Sebatian kovalen terdiri daripadazarah molekul yang tidak bercas. Tiada ion hadir dalam sebatian kovalen. Maka, sebatian kovalen tidak mengkonduksikan elektrik dalam semua keadaan. Sebatian kovalen dikelaskan sebagai bahan bukan elektrolit. Contoh: glukosa (gula), alkohol _(etanol), naftalena dan urea. 13, Bahan bukan elektrolit ialah bahan yang tiada on yang bebas bergerak apabila dilarutkan dalam air atau dileburkan. bagi sebatian ion dalam pelbagai keadaan. a alam keadaan yang manakah sebatia Hipotesis: Sebatian ion dapat dielektrolisiskan dalam keadaan leburan serta akueus tetapi tidak day Pernyataan masalah: dielektrolisiskan dalam keadaan pepejal. Pemboleh ubah: (2) Dimanipulasikan: Keadaan sebatian ion (b) Bergerak bales: Pesongan jarum ammeter () Dimalarkan: Jenis sebatian ion / Jenis elektrod Bahan: Kupruml) klorida kontang, larutan kuprum(l) Klorida 2M dan ait suling sel elektrolitik, tabung uji, bateri dipasang klip buaya, penunu Bunsen, tungku kaki tiga, alas segi tiga tanah liat, kasa dawai d: Radas: Mangkuk pi pemegang tabung uji Prosedur: 41. Mangkuk pijar diisi dengan serbuk kuprum(l) klorida kontang sehingga separuh penuh. Scanned with CamScanner 14. ‘Terdapat sesetengah sebatian kovalen bertindak sebagai bahan elektrolit. Bahan ini terdiri daripada bahan asid dan bes yang melarut dalam ai Contoh: + Larutan asid akues: asid hidroklorik, asia sulfurik, asid nitrik dan asid etanoik « Larutan alkali akues: Jarutan natrium hidroksida, larutan kalium hidroksida dan Jarutan kalsium hidroksida 15. Molekul asid dan bes yang larut dalam air akan mengion - menghasilkan ion positif dan ion negatif yang bergerak bebas dalam air untuk mengkonduksikan elektrik. | Asid hidroklorik (HCl) > ion hidrogen (Ht) dan ion Klorida (Cr) "Asid sulfurik (H,SO,) > ion hi "dan ion sulfat ($0) “Asid nitrik (HNO,) — ion hic “dan ion nitrat Elektrolisis Sebatian lon dalam Pelbagai Keadaan 1, Sebatian ion terdiri daripada ion, iaitu ion positif dan ion negatif. Ion ini dapat bergerak bebas dalam keadaan lebur atau akueus. 2. Dalam keadaan pepejal, ion tidak bergerak bebas. lon bergetar pada kedudukan tetap. Maka sebatian ion boleh diuraikan kepada unsuraye melalui elektrolisis pada keadaan lebur atau aakueus tetapi tidak divraikan dalam keadaan pepejal. in dapat dielektrolisiskan? « acy , rod karbon, ammeter, wayar penyambun ou —x Bab 6 Elektrokimia ww 2. Dua batang rod karbon dicelupkan ke dalam serbuk kuprumt!) Buteri Ammeter orida dan susunan radas disediakan seperti ditunjukkan dalam _o Rajah 6.4. ‘Suis 3. Suis dihidupkan dan perubahan diperhatikan pada ammeter, serbuk kuprum(l)Klrida dan kedua-dua elektrod, Masgink od Keputusan: par karbon Jadual 6.1 Alas segi is i kuprum(tt) tiga tana lat io ‘Ammeter Jarum tidak berpesong ‘Anod (elektrod posit) _| Tiada perubahan Rajah 6.4 Katod (elektrod negati) | Tiada perubahan Serbuk kuprumi(|l) klorida | Tiada perubahan Perbincangan: 1. Jarum ammeter tidak bergerak. 2. Pepejal kuprum(l) klorida tidak mengalirkan elektrik. 23, Elekrolisis tidak berlaku Prosedur: 1. Susunan rades disediakan seperti yang ditunjukkan dalam Rajah 65. Bateri Ammeter 2. Pepeal kup) Horde dpanatkan ehingga melebursepenuhnya. =i} —@py 3. Suis dihidupkan dan perubahan dipethatikan pada ammeter dan kedua-dua elektrod. ie ‘Jarum tidak berpesong ‘Gas hijau-kuning terbebas, Pepejal perang terenap Rajah 6.5 Perbincangan: 1. Kuprum(ll klorida, CuCl, mengandung' ion: ion positf = ion kuprumil), Cu ion negatif = ion Klorida, cr “2. lon Cu* dan ion Cl: bergerak bebas untuk mengalrkan elektrik 3. Pesongan jarum ammeter menunjukkan pengaliran elektrik 4, Kuprum(ll) Klorida diuraikan kepada unsur kuprumn dan unsur klorin. '5. Pepejal perang ialah logam kuprum. Gas hijau-kuning ialah gas klorin yang menukarkan kertas litmus biru lembap kepada merah dan kemudian kepada putih. Klorin melunturkan warna kertas litmus. Prosedur: 1, Sebuah sel elektrolitk disediakan. 2. Larutan kuprum(l) Klorida dist seperti yang ditunjukkan dalam Rejah 6.6. 3. Tabung uji yang berisi penuh dengan larutan kuprur( Klorida 2M ditelangkupkan pada elektrod postit. 4. Suis dihidupkan dan perubshan dipethatikan pada ammeter dan kedua-dua elektrod. ee = Scanned with CamScanner‘Ammeter Jarum berpesong ‘Anod (elektrod positif) Gas hijau-kuning terbebas Katod (elektrod negatif) _| Pepejal perang terenap Kertas litmus biru lembap | Bertukar kepada merah dan akhirnya menjadi putih Perbincangan: Kuprum(ll) klorida mengkonduksikan elektrik dalam keadaan akues. ‘Apabila kuprum(l) klorida melarut dalam air, pengionan berlaku. Kuprumill) klorida mengion kepada ion kuprum(ll) dan ion klorida. Pergerakan ion dalam larutan akues menyebabkan larutan dapat mengkonduksikan elektrik. Kuprum(l) klorida diuraikan kepada unsur-unsurnya kuprum dan klorin. Kuprum(l) klorida — kuprum + klorin ee eeee 3, Anion membebaskan elektron di anod untuk Memahami Tindak Balas Elektrod 8) 1. Tindak balas elektrolisis berlaku di kedua-dua Se Te aeldaed elektrod, Tindak balas yang berlaku melibatkan f eens (eo) penerimaai dels 4, Kation yang bercas positif tertarik ke katod yang bercas negatif (terminal negatif). (&) pembebasan elektron 2. Anion yang bercas negatif tertarik ke anod yang ‘Kation menerima elektron di katod untuk bercas positif (terminal positif). menghilangkan casnya dan menjadi atom atau molekul neutral. Kation dinyahcaskan di katod. Contoh: Elektrolisis kuprum(II) klorida dalam keadaan leburan dan akues 1. Sebatian ion kuprum(tt) klorida mengandungi ion kuprum({), Cu’ dan ion klorida, Cl. 2. Dalam keadaan lebur atau akueus, ion Klorida bergerak ke anod dan ion kuprum(Il) bergerak ke katod untuk dinyahcaskan. 3. Rajah 6.7 menerangkan tindak balas yang berlaku di anod dan katod semasa elektrolsis dijalankan. ‘Rajah 6.7 Elektrolisis kuprum(t!) klorida dalam keadaan lebur dan akueus Scanned with CamScanner4, Jadual 64 dan Jadual 6.5 merumuskan tindak balas yang berlaku di anod dan katod semasa elektrolisis uprum({1) Klorida dalam keadaan lebur dan akueus, Jadual 6.4 Jadual 6.5 Kuprum(i) Worida lebur oe ___Kuprum(i/Koridaakues | ~__ Anod Katod ‘Anod Katod + TonKlorida atom |» Ion kuprum(ll) + + TonKlorida— atom | + Ton kuprum(Il) + Worin + elektron elektron -> atom Klorin + elektron clektron -» atom + Mom Korin + atom — | kupram + Atom Korin+ atom — | kuprum ‘lorin > molekul Klorin | + Logam kuprum terhasil | —klorin -» molekul Klorin | « Logam kupruimterhasil + 20-9 Cl, +2 + Cu 426 Cu + 20h +2¢ + Gu 42e 4 Cu + Klorin terhasil + Pepejal perang terenap || Klorin terhasil «+ Pepejal perang terenap + Gas hijau-kuning + Gas hijau-kuning terbebas terbebas {faktor yang Mempengaruhi HasilElekrolisis Elektrolit Akues, 1. Suatu Tarutan elektrolit akueus sebenarnya terdiri daripada satu campuran dua elektrolit, Contoh: Larutan akueus atrium klorida mengandungi dua elektrolit natrium klorida dan air. Maka, larutan akueus ini mengandungi ion daripada kedua-dua elektrolit. ‘atrium Klorida > Ion natrium, Na* dan ion Klorida, Cl" Air — ion hidrogen, H* dan ion hidroksida, OH: Cree Bc Ion H* dan ion OH" daripada air bersaing dengan ion daripada natrium Klorida untuk dinyahcaskan pada elektrod. Jon yang dipilih untuk dinyahcaskan bergantung kepada tiga faktor,iaitu: ma 1. Kedudukan ion dalam sirielektrokimia 2. Kepekatan ion dalam larutan elektrolit \e 3. Jenis elektrod aS Ton hidrogen, H* dan ion hidroksida, OH" adalah daripada penceraian molekul ai. H,0 > H+ OH ‘Tujuan: Mengkaji kesan kedudukan ion dalam sirielektrokimia ke atas hasil elektrolisis. Pernyataan masalah:Bagaimanakah kedudukan ion dalam sii elektrokimia mempengaruhi pemilihan nyahcas jon di elektrod (anod dan katod)? Hipotesis: Lebih rendah kedudukan ion dalam siri elektrokimia, lebih tinggi kecenderungan ion itu untuk dinyahcas. Pemboleh ubal (2). Dimanipulasikan: Kedudukan ion dalam siti elektrokimia (0) Bergerak balas: lon yang dinyahcas di elektrod (anod dan katod) (@) Dimalarkan: Kepekatan larutan elektrolit,jenis elektrod, masa elektroisis “Bahan: Larutan natrium sulfat 1M dan kayu uji Radas: Sel elektroitk, bateri, rod karbon, waya ip buaya, suis, jam randik dan tabung uj Prosedur: 1: i2. 3. Sel elektrolitik diisi dengan larutan natrium sulfat 1 M. 15 minit. 4, Perubahan pada anod dan katod diperhatkan. & Sebuah sel elektrolitik disediakan seperti ditunjukkan dalam Rajah 6.8. Suis dihidupkan dan arus elektrik dibiarkan mengalir selarma Suis Hi tI Bateri Rajah 6.8 Scanned with CamScanner5. Pemerhatian dicatatkan pada jadual di bawah. 6. Gas yang terhasil diyji dengan kayu uji berbara dan kayu uji bernyala. Pemerhatian: Jadual 6.6 ee ‘Anod a Katod Gas tak berwarna terhasil; menyalakan semula kayu | Gas tak berwarna terhasil; terbakar dengan bunyi uji berbara pop Perbincangan: 41. Gas oksigen terhesil di anod. 2. Gas hidrogen terhasil di katod. 3. Hasil elektrolisis larutan natrium sulfat ialah hidrogen dan oksigen Meoomcssls Tujuan: Mengkaji kesan kepekatan ion dalam larutan elektrolit ke atas hasil elektrolisis. Pernyataan masalah: Bagaimanakah kepekatan ion dalam larutan elektrolit mempengaruhi pemilihan nyahcas ion di elektrod? Hipotesis: Lebih tinggi kepekatan ion dalam larutan elektrolit, lebih tinggi kecenderungan ion itu untuk dinyahcas. Pemboleh ubah: (2). Dimanipulasikan: Kepekatan ion dalam larutan elektrolit (b) Bergerak balas: lon yang dinyahcas di elektrod (©. Dimalarkan: Jenis elektrolit, jenis elektrod, masa elektrolisis, Bahan: Asid hidroklorik 0.001 M, asid hidroklorik 3 M dan kayu uji Radas: Sel elektrolitik, bateri, rod karbon, wayar penyambung dengan klip buaya, suis, jam randil * tabung uji Prosedur: 1. Sel elektrolitik seperti yang ditunjukkan dalam Rajah 6.9 disediakan. . Sel elektrolitik diisi dengan asid 2 ’idroklorik 0.001 M. 3. Suis dihidupkan dan arus dibiarkan mengalir selama 15 minit. 4. Perubahan diperhatikan pada anod dan katod. 5. Pemethatian dicatatkan dalam jadual di bawah. 6. . Gas yang terhasil diyji dengan kayu uji berbara dan kayu uji Suis’ bernyala. 7. Langkah 1 hingga 6 diulang dengan asid hidroklorik 3 M. Pemerhatiar Larutan elektrolit nod, Siva Asid hidroklorik 0.001 M—_| Gas tak berwarna terhasil; Gas tak berwama terhasil; terbakar menyalakan semula kayu uji berbara_| dengan bunyi pop Asid hidroklork 3 M Gas hijau-kuning terhasil; Gas tak berwama terhasil; terbakar melunturkan kertas litmus biru dengan bunyi pop Perbincangar 1. Elektrolisis yang berlaku bagi asid hidroklorik cair ialah: {@). Gas oksigen tethasil di anod. (b) Gas hidrogen terhasil di katod. Scanned with CamScannerBab 6 Elektrokimia ry | 2. Elektrolisis yang berlaku bagi asid hidroklorik pekat ialah (a) Gas klorin terhasil di anod. (b) Gas hidrogen terhasil di katod. ‘ujuan: Mengkaji kesan jenis elektrod ke atas hasil elektroisis. Pernyataan masalah: Bagaimanakah jenis elektrod mempengaruhi pemilihan nyahcas ion di elektrod (anod dan katod)? Hipotesis: Apabila jenis elektrod berlainan digunakan, pemilihan nyah cas ion berlaku di elektrod lengai dan tidak berlaku di elektrod aktif. Pemboleh ub: {@)Dimanipulasikan: Jenis elektrod (b) Bergerak balas: Hasil elektrolisis, (Q_ Dimalarkan: Jenis dan kepekatan larutan elektrolit, masa elektrolisis Bahan: Larutan kuprum(l) sulfat 1M dan kayu uji Radas: Bikar, bateri, rod karbon, kepingan kuprum, wayar penyambung dengan klip buays, suis, jam randik dan tabung uji Prosedur: 1. Sebuah sel elektrolitik seperti ditunjukkan dalam Rajah 6.10 disediakan. 2. Sel elektrolitik diisi dengan larutan kuprum(l) sulfat 1M. AB 3. Suis dihidupkan dan arus elektrk dibiarkan mengalrselama 15 mini. Larutan \ 4. Perubahan pada anod dan katod diperhatikan. ‘kuprum(I) 5. Pemerhatian dicatatkan pada jadual di bawah. sulfat 1M. 6. Gas yang terhasil diuji dengan kayu uji berbara, 7. Langkah 1 hingga 5 diulang dengan menggunaken kepingan Suis it kuprum untuk menggantikan rod karbon seperti yang t= I i ditunjukkan dalam Rajah 6.11 il Pemerhatian: Rajah 6.10 Jadual 6.8 z “ Cerne aRnaT Batesi rhatian += ‘Anod Katod _|Larutan elektrolit |e” ye Gas tak berwarna | Pepejal perang | Keamatan wana terhasil; terenap biru semakin menyalakan semula berkurang / pudar kayu uji berbara —— [Kuprum |Elektrod melarut; | Pepejal perang | Keamatan wera f saiz elektrod terenap biru larutan tidak ‘Larutan kuprum({D) sulfat 1 M semakin kecl berubah Rajah oat || Perbincangan: I 1. Elektrolisis larutan kuprum(|) sulfat dengan elektrod karbon: F (a) Gas oksigen terhasil di anod. || (b) Logam kuprum terenap di katod. | (©) Warna larutan kuprum(tl) sulfat tidak berubah | 2. Elektrolisis larutan kuprum(il) sulfat dengan elektrod kuprum: I (2) lon kuprumil)terhasil di anod. i (b) Logam kuprum terenap di katod i (2) Warna biru larutan kuprum(|) sulfat menjadi pudar (tak berwarna) |. Anod dibuat daripada logam bertindak sebagai elektrod aktf; katod bertindak sebagai elektrod lengai. | 7 Scanned with CamScanner© am Pemilihan Nyahcas 1. Nyahcas pilihan ion berlaku apabila terdapat lebih daripada satu anion atau kation. Hanya satu anion dan kation akan dipilih untuk inyahcaskan, Bagaimanakah pemilihan itu dilakukan? Faktor 1: Kedudukan’ion dalam siri elektrokimia 1. Kesenangan nyahcas bagi kation dan anion adalah bergantung kepada kedudukan ion dalam ditunjukkan dalam siri elektrokimia. Anion ° Fluorida, F- Sulfat, SO" Nitrat, NO Klorida, Cl Bromida, Br Todida, Hidroksids, OH” Rajah 6.12 Siri elektrokimia 2. Ton yang terletak lebih rendah dalam. sir elektrokimia lebih mudah dinyahcaskan di elektrod. Dalam kata lain, semakin rendah kedudukan ion dalam sir elektrokimia, semakin mudah jon itu dinyahcaskan, Contoh: Elektrolisis larutan natrium sulfat dengan elektrod karbon Ton yang hadir dalam larutan elektroit: Natrium sulfat, Na,SO,: Ton Na* dan ion SO Air: Ton H* dan ion OH" lon sulfat, SO dan ion nitrat, NO,” tidak dinyahcas di ano Tindak balas di katod: Jadual 6.9 Kation: Ton Na’ dan ion H Kedudukan fon dalam | Ton 1 teretak di bavah| siridlektrokimia: | ion Na Ton diplth untuk | Ton H” dinyae Persamaan: Ton hidrogen + elektron| “> gas hidrogen Hasil katod: Hidrogen ‘Tindak balas di anod: Jadual 6.10 ‘Anion: Ton SO," dan ion OH] Kedudukan jon dalam | Ton OH" terletak di sirielektrokimia: | bawah fon SO? Ton dipilih untuk | lon OH” dinyahcas: a Persamaan: Ton hidroksida > air + gas oksigen + elektron Hasil anod: ‘Oksigen «+ Hasil elektrolsis larutan natrium sulfatialah hidrogen dan oksigen daripada air. + Kuantiti air semakin kurang; menyebabkan epekatan larutan natrium sulfat semakin pekat. + Nisbah isi padu gas hidrogen kepada gas oksigen ialah 2:1. Jon logam alkali (seperti Na* dan K") tidak dinyahcas dikatod. Kation Jon Kalium: fon Natrium Jon Kalsium Jon Magnesium Jon Aluminium 2 lon Zink fon Ferur(lh Jon Stanum(li) Jon Plumbum(in lon Hidrogen — fon Kuprumti oe Scanned with CamScannerfaktor 2: Kepekatan elektrolit 1, Peningkatan Kepekatansesuatu anion menggalakkan —_kecenderungannya untuk dinyaheas di anod. Contoh 1 {A) Elektrolisis asid hidroklorik air dengan lektrod karbon + Ton yang hadir dalam larutan elektroli Asid hidroklorik, HCI: fon H* dan ion Cl Air: Ion H* dan ion OH ‘Tindak balas di katod: Jadual 6.11 Ton HP sahaja Ton i Kation: Ton dipilih untuk dinyahcas: Persamaan: Ton hidrogen + elektron gas hidrogen Hidrogen Hasil katod: Tindak balas di anod: Jadual 6.12 Ton Cl dan ion OH Ton OH" terletak di Dawah ion Clr Ton OH ‘Anion: ‘Kedudakan ion dalam sirielektrokimia: Ton dipilih untuk Ton hidroksida — gas oksigen + elektron Oksigen asid hidroklorik cair ialah hidrogen dan oksigen daripada air. + Kuantiti air semakin kurang; menyebabkan kepekatan asid hidroklorik semakin pekat. + Nisbah isi padu gas hidrogen kepada gas ‘oksigen ialah 2:1 (B) Elektrolisis asid hidroklorik pekat dengan lektrod karbon « Ton yang hadir dalam larutan elektrol Tindak balas di anod: Jadual 6.14 ‘Anion: Ton CF dan fon OF- Kedudukan fon dalam | lon OFF terletak di sirielektrokimia: ___| bawah ion CI Kepekatan fon: Kepekatan ion CI ebib tinggi Ton dipiith untuk | Ton Cr (Gemakin tinggi inyahcas: kepekatan anion, semakin mudah anion dinyaheaskan) Persamaan: Ton Klorida —> gas Klorin + elektron Hasil anod: Klorin + Hasil elektrolisis asid hidroklorik pekat ialah hidrogen dan Klorin daripada asid hidroklorik. + Kuantiti asid hidroklorik semakin kurang; menyebabkan “kepekatan asid hidroklorik semakin cair. + Nisbah isi padu gas hidrogen kepada gas Morin ialah 1:1. (AD Beste fon halida ( ) dinyahcaskan di anod pada ( kepekatan tinggi. Faktor 3: Jenis elektrod 1. Elektrod dibuat daripada karbon (graft) dan platinum dikenal sebagai elektrod lengai. Ini bermakna elektrod tidak mengalami tindak balas, berfungsi hanya untuk membolehkan pergerakan lektron masuk dan keluar dari elektrolit. 2. Hlektrod aktif bertindak balas semasa proses elektrolisis dijalankan. Logam anod bertindak sebagai elektrod aktif. Kuprum adalah satu contoh elektrod aktif. Contoh: Blektrolisis larutan kuprum({f) sulfat dengan elektrod karbon + Ton yang hadir dalam larutan elektrolit: Kuprum(Il) sulfat, CuSO,: fon Cu** dan ion, Asid hidroklorik, HC: [on H* dan ion Clr so Air: Ion H* dan ion OH" Air: Jon Ht dan ion OH Tindak balas di katod: ‘Tindak balas di katod: Jadual 6.13 Jadual 6.15 bah Kation: Ton Co dan ion HF — eR Kedudukan fon dalam | Ton Cu terletak di | Ton dipilih untuk siri elektrokimia: bawah ion H* dinyahcas: Ton dipilih untuk Ton Cu dinyaheas: c Persamaant Ton kupram(il) + elektron > kuprum a aa a> Scanned with CamScanner| 35g GHanED 0b 6 Etortrokimia ‘Tindak balas di anod: Jadual 6.16 Ton $0, dan ion OH" Tiada ion dipilih untuk dinyahcaskerana _elektrod uprum merupakan elektrod aki “Atom kuprum membebaskan elektron untuk -membentuk ion kuprum(1!) Anion: Ton dipilih untuk dinyahcas: Persamaan: Kuprum — ion kuprum(l) + elektron Hasil anod: Jon kuprum(tt), Cu «+ Hasil elektrolisis larutan kuprum(Ii)_sulfat dengan elektrod kuprum ialah kuprum dan ion kuprum. + Di anod, ion kuprum dihasilkan daripada Jogam kuprum. + Dikatod, ion kuprum(II) ditukar bak kepada Jogam kuprum. «+ Kadar pembentukan ion kuprum(II) di anod diimbangkan dengan kadar penyingkiran ion kuprum(II) di katod untuk membentuk Jogam kuprum. + Kepekatan ion kuprum(II) dalam larutan adalah tetap. + Keamatan warna biru larutan tidak berubah. CAD Besta: Hanya anod yang dibuat ‘daripada logam boleh ( ‘menjadi elektrod akti ((Gibasealan3dalamZon Formatif 6.1), Aplikasi Elektrolisis dalam Industri Pengekstrakan Logam 1. Logam reaktif diekstrakkan melalui elektrolisis bijih leburnya. Contoh: Natrium — diekstrakkan natrium Klorida lebur. Logam reaktif merujuk kepada logam di atas Karbon dalam siri kereaktifan logam yang ditunjukkan. ‘Aluminium diekstrakkan daripada bijih bauksit. 4. Bauksit mengandungi aluminium oksida, Al,O, (takat lebur: 2050 °C). Elektrolit disediakan dengan melarutkan bauksit tulen dalam leburan kriolit. Kriolit digunakan ‘untuk merendahkan takat lebur bauksit. Kedua-dua elektrod dibuat daripada karbon. daripada Pen “Ton oksida membebaskan ‘dlektron untuk membentuk molekul oksigen Campuran bauksit dalam leburan Krol ‘Bekas keluli eens (katod) Ton aluminium ‘menerima elektron untuk membentuk Ieburan aluminium Rajah 6.13 Pengekstrakan aluminium 7. Ton yang hadir dalam elektrolit aluminium oksida, AO, ialah ion aluminium, AP*, dan ion oksida, O*. 8, Tindak balas di katod: + Ion aluminium (Al) bergerak ke katod. Kalium K a] ‘atrium Na diektrakkan melalui Kalsium Ca clektrolisis bij ‘Magnesium = Mg lebur Aluminium Al (Karbon) c | Zink: Zn \ Hee Be dicktrakkan melalui anu | Plumbum Pb pone i Kuprum Gy! ||). bemdenena ec karbon dalam relau gentum Ag | Emas Au ee + Setiap ion AD* menerima tiga elektron untuk dinyahcaskan dan membentuk atom aluminium, Al. Ton aluminium + elektron — aluminium + Aluminium lebur terhasil. 9. Tindak balas di anod: + Ton oksida, O*, bergerak ke anod. + Setiap ion oksida (O*) membebaskan dua elektron untuk dinyahcaskan dan membentuk atom oksigen. Ton oksida —» oksigen + elektron Scanned with CamScanner+ Dua atom oksigen bergabung menjadi ‘molekul oksigen. + Oksigen bertindak balas dengan elektrod Karbon yang panas untuk menghasilkan gas arbon dioksida. Anod perlu sentiasa diganti Penyaduran 1. Penyaduran elektrik ialah proses menyalut Jogam dengan satu lapisan nipis logam lain. ‘dengan menggunakan arus elektrik. 2. ‘Tyjuan penyaduran: (a) mencegah kakisan (@)_menambah kecantikan 3. Rajah 6.14 menunjukkan bagaiamana sudu bes boleh disadur dengan argentum, Kepingan| poet) (anod) Ton argentum, ‘Ag’, menerima ‘menjadi ion dlckaron dan argentum, Ag? ‘menjadilogam + Kepingan argentum argentum melarut Een Larutan argentum nitrat Rajah 6.14 Penyaduran sudu besi dengan argentum 4. Peringatan: + Objek disadur mesti dijadikan katod. + Anod terdiri daripada logam penyadur. + Elektrolit ialah garam terlarutkan logam penyadur (plih garam nitrat logam penyadur) Penulenan Logam 1. _Kuprum yang digunakan untuk membuat wayar elektrik mesti melebihi 99.9 % ketulenan, 2. Kaedah — elektrolisis _ digunakan ‘menghasilkan kuprum tulen. 3. Sebuah sel elektrolitik yang terdiri daripada blok kuprum tak tulen sebagai anod dan sekeping kuprum tulen sebagai katod dan dicelup dalam larutan kuprum(I1) sulfat sebagai elektrolit. ‘untuk 4. Rajah 6.15 menerangkan proses elektrolisis yang berlaku. & Scanned with CamScanner | Blok kuprum taktulen | Kepingan ki (anod) tulen (katod) | + Logamkuprummelarut + Ion kuprum<(tt) + Atom kuprum dinyahcas membebaskan elektron + Ton kuprum(II) dan menjadi on tenerima elekiron dan ‘kuprum( Il) ‘menjadi atom kuprum + Ton kuprumi(t larat dalam larutanelektrolit + Kuprum tulen dienapkan Bateri Lumpur anod (bendasing) Larutan upram() slat Rajah 6.15 ED2etn + Anod terdiri daripada logam tak tulen. Katod terdiri daripada logam tule Elektrolit ialah garam terlarutkan logam “i (pili garam nitrat logam) Pengolahan Air Sisa 1. Air sisa (air buangan daripada industri dan domestik) perlu diolah sebelum dibuang ke dalam sungai atau lautan untuk mengelakkan pencermaran alam. 2. ‘Terdapat dua cara untuk mengolahkan air sisa: (@) kaedah penggumpalan kimia (mengguna bahan kimia) (0) kaedah elektro-penggumpalan (mengguna arus elektrik) Kini elektro-penggumpalan digunakan secara ‘meluas kerana kaedah ini lebih mesra alam dan cekonomik. 4, Bagaimanakah elektro-penggumpalan_berlaku dijelaskan dalam Rajah 6.167 Portal @, SBOnLESHD Proses Elektro Geel Penggumpalan untuk Rawatan AirSisa httpybitiy/3pRq¥e9 a3. Lengkapkan Jadual 6.17. GIG? Bains. Bab 6 Elektrokimia Zarah neutral bergumpal ddan diapung ke permukaan oleh gas hidrogen ah Zarah pencemar a7 Q), ress, D Peras 3 Zaiah a Ton aluminium pencemar Ton 4 Gas a bercas hidroksida ~ hidrogen Zarah neutral bergumpal ddan termendak ke bawah Rajah 6.16 ZoniRoiy}/ 6 4. Rajah 6.17 menunjukkan sebuah sel elektrolitik. . Tandakan (V) bi bahan elektrolit. <1 es a (2) Argon Healh ar (b) Air kapur Rajah 617 Namakan komponen (a), (b) dan (c) sebagai ny “4 anod, katod dan elektrolit: 7° (ee naan Padankan komponen sel elektrolisis dengan ee Site () Larutan glukosa Tempat penerimaan i te) Anod —) Ges Peek (e) Leburan natrium klorid &) Katod ) ( Termpat perbetison dari elektrolit eee Tempat elektron masuk a (0 Elektro ) (dan elektron keluar Elektrolit Anod (karbon) Aluminium fluorida lebur Barium oksida lebur Kalsium klorida lebur lida lebur Natrium br Scanned with CamScannerAnod (karbon) Plumbum(|l) iodida lebur || Asid nitrik cair Barium hidroksida akueus | Kuprum() nitrat akueus Asid hidroklorik pekat Rajah 6.18 menunjukkan susunan radas yang digunakan untuk menulenkan kuprum. Blok Kepingan kuprum. kuprum tak tulen tulen Larutan é ——kuprum(y 3 Se nitrat Rajah 6.18 (2) Labelkan anod dan katod pada rajah itu. (3 b) Apakah perubahan yang diperhatikan pada kuprum tak tulen dan kuprum tulen? Jelaskan jawapan anda. Pada akhir eksperimen, jisim kepingan kuprum tulen bertambah daripada 10 g kepada 63 g. Apakah kehilangan jisim pada blok kuprum tak tulen Scanned with CamScanner