FILIPINO 10 - Q1 - Mod5

You might also like

Download as pdf or txt
Download as pdf or txt
You are on page 1of 14

Republika ng Pilipinas

Kagawaran ng Edukasyon
Pambansang Punong Rehiyon
SANGAY NG MGA PAARALANG LUNGSOD – MAYNILA
Sentrong Edukasyon ng Maynila, Luntiang Parke ng Arroceros
Daang Antonio J. Villegas. Ermita, Maynila
TeleFax: 5272315 / 5275184 / 5275180
manila_deped@yahoo.com

Filipino 10

Ako sa Daigdig Kong


Ginagalawan
Unang Markahan
Ikalimang Linggo
Modyul 5

Kasanayang Pampagkatuto:
Nagagamit ang angkop na pahayag sa pagbibigay
ng sariling pananaw.
PAANO GAMITIN ANG MODYUL NA ITO?

Bago simulan ang modyul na ito, kailangang isantabi muna ang lahat ng
iyong pinagkakaabalahan upang mabigyang pokus ang iyong gagawing pag-
aaral gamit ang modyul na ito. Basahin ang mga simpleng panuto na nasa ibaba
para makamit ang layunin sa paggamit nito.

1. Sundin ang lahat ng panutong nakasaad sa bawat pahina ng modyul na


ito.
2. Isulat ang mahahalagang impormasyon tungkol sa aralin sa iyong
kwaderno. Nagpapayaman ng kaalaman ang gawaing ito dahil madali
mong matatandaan ang mga araling pinag-aaralan.
3. Gawin ang lahat ng mga pagsasanay na makikita sa modyul.
4. Hayaan ang iyong tagapagdaloy ang magsuri at magwasto sa iyong mga
kasagutan.
5. Pag-aralang mabuti ang naging katapusang pagsusulit upang malaman
ang lawak ng iyong pagkatuto. Ito ang magiging batayan kung may
kakailanganin ka pang dagdag na pagsasanay para lalong maunawaan
ang aralin. Lahat ng iyong natutuhan ay magagamit mo sa pang-araw-
araw na pamumuhay at pakikipagtalastasan

BAHAGI NG MODYUL

1. Inaasahan – ito ang mga kasanayang dapat mong matutuhan


pagkatapos makompleto ang mga aralin sa modyul na ito.
2. Panimulang Pagsubok – ito ang bahaging magiging sukatan ng mga
bagong kaalaman at konseptona kailangang malinang sa kabuuan ng
aralin.
3. Balik-tanaw – ang bahaging ito ang magiging sukatan ng mga dating
kaalaman at kasanayang nalinang na.
4. Maikling Pagpapakilala ng Aralin – dito ibibigay ang pangkalahatang
ideya ng aralin.
5. Gawain – dito makikita ang mga pagsasanay na gagawin mo nang may
kapareha.
6. Tandaan- dito binubuo ang paglalahat ng aralin.
7. Pag-alam sa mga Natutuhan – dito mapatutunayan na natutuhan mo
ang bagong aralin.
8. Pangwakas na Pagsusulit – dito masusukat ang lawak ng iyong
pagkatuto sa bagong aralin.

1
Aralin Mahalaga ang Iyong
Pananaw
1
INAASAHAN

Sa pagtatapos ng araling ito, ikaw ay inaasahang:

1. Natatalakay ang mga bahagi ng pinanood na nagpapakita ng mga


impormasyon tungkol sa isa sa napapanahong isyung pandaigdig
2. Nagagamit ang angkop na pahayag sa pagbibigay ng sariling pananaw

PANIMULANG PAGSUBOK
Panuto: Basahin ang talata at sagutin ang sumusunod na mga tanong. Isulat ang titik ng
tamang sagot.

Ayon sa pinakahuling datos, 870 milyong katao ang undernourished at may 2,200 ang
namamatay bawat araw dahil sa kahirapan. Samantala 80 bahagdan naman ng mga tao sa
daigdig ang nabubuhay sa halagang mas mababa sa $10 o tinatayang Php 433 bawat araw.
Ang ilang datos na ito ay patunay lamang sa malubhang kahirapan at kagutuman sa
daigdig. Ang pagtuklas sa suliraning ito ang pinakaunang layunin ng UN Millenium
Development Goals (MDG). Upang tugunan ang suliranin sa kagutuman, ang humanitarian
agency na World Food Programme ay tumutulong sa halos milyon na tao sa 75 na bansa sa
pamamagitan ng programang Food For Work. Sa programang ito, ang pagkain ang ibinibigay
na kabayaran sa mga manggagawang tumutulong sa pagbuo ng mahalagang imprastraktura
tulad ng irigasyon.
Ang kahirapan at kagutuman sa buong mundo ay masosolusyunan kung patuloy na
magtutulungan ang mga bansa gamit ang epektibong programa.
https://www.slideshare.net/NinoMandap/mga-isyuatsuliraningpandaigdig

1. Ang paksa ng binasang talata ay tumatalakay sa


A. katamaran B. kahirapan C. kaguluhan D. Kalikasan

2. Ayon sa pinakahuling datos, 870 milyong katao ang undernourished at may 2,200 ang
namamatay bawat araw dahil sa kahirapan. Ang ginamit na eskpresyong
nagpapahayag ng pananaw ay
A. ayon sa B. katao
B. bawat D. Pinakahuli

2
3. Samantala 80 bahagdan naman ng mga tao sa daigdig ang nabubuhay sa halagang
mas mababa sa $10 o tinatayang Php 433 bawat araw. Ang nais ipahiwatig ng
pahayag na ito ay
A. maraming masasamang tao sa bansa
B. kinukurakot ang mga pagkain maging sa ibang bansa
C. marami ang mahirap na tao sa buong mundo
D. mayayaman ang 80 bahagdan ng mga tao sa mundo

4. Ito ang programang inilatag upang makatulong sa pagbawas ng kahirapan at


kagutuman sa buong mundo.
A. pagtatatag ng Millenium Development Goals (MDG)
B. pagbibigay ng pinansyal na tulong sa mga mamamayan
C. paggawa ng irigasyon sa mga manggagawa
D. pagsasakatuparan ng Food For Work Program

5. Ayon sa huling bahagi ang suliraning ito ay maaaring masolusyunan sa pamamagitan


ng
A. pagtutulungan at epektibong programa
B. pagkakaisa tungo sa pagkakaunawaan
C. pantay na paglinang sa kalikasan ng bawat bansa
D. pagpuksa sa mga salot ng lipunan at kriminalidad

BALIK-TANAW

Panuto: Makipagpalitan ng kaalaman sa kamag-aral, pamilya at kaibigan mula sa


Nabasa/napanood sa youtube gamit ang link na ito;
https://www.youtube.com/watch?v=V_m2egQWWVU&feature=share

Burak at Pangarap
Matapos masunog ang kanilang bahay, napilitan ang 12 taong gulang na si Junjun
na sumisid sa isang maruming ilog na may tambak na basura, burak at abopara makahanap
ng kalakal na maibebenta. Peligroso man, hindi niya alintana ang dumi at hirap makatulong
lang sa kaniyang pamilya. Ang kaniyang kuwento ay matutunghayan sa video na ito.

Sa palagay ko... Sa tingin ko...

3
MAIKLING PAGPAPAKILALA SA ARALIN
“Mahirap mabuhay sa mundo”, iyan ang kadalasang sinasabi ng mga nakatatanda.
Napakaraming suliranin ang kinakaharap ng mga tao kumbaga, ang suliranin ay bahagi ng
pamumuhay natin. Ang babasahing akda ay may kaugnayan sa mga suliraning kadalasan
nating nakakasalamuha at nakikipamuhay sa atin.

Matuto sa Karanasan

Ayon sa matatanda, “papunta ka pa lang pabalik na ako,” walang kasawaang


pahayag na maririnig kahit kanino higit sa mga nakatatanda. Patunay lamang na ang
kanilang naranasan ay hindi nalalayo sa mga nararanasan nating mga kabataan. Sa
paniniwala ko, maaaring may pagkakatulad at hindi, kung bakit ko nasabi sapagkat
ang panahon nila ay iba sa panahon namin ngayon. Kung sa tingin nila ay katulad nila
kami, lubos akong hindi sumasang-ayon sapagkat ang mga kabataan ngayon ay mulat
na rin sa mga kaganapan sa buong mundo.
Nalalaman na rin namin ang matitinding suliraning kinakaharap ng mga bansa
sa buong mundo tulad ng kahirapan, kagutuman, krimen, mabilis na pagdami ng mga
tao, pagkasira ng kalikasan at matinding pag-init ng mundo, pagkahumaling sa
teknolohiya, pandemya at kung ano-ano pa. Pinaniniwalaan ng nakararaming tao na
kaming mga kabataan ay hindi pa handa upang makisangkot sa mga usaping ito, sa
kadahilanang kapos sa kaalaman at karanasan. Ngunit kung inyong susuriin, sa
ganang akin, mas maaga kaming mamulat sa katotohanan, mas matututuhan naming
mag-isip ng mga pamamaraan upang makaiwas sa pagdagdag pa sa suliranin.
Sa kabilang banda, nauunawaan ko naman ang nais ipahiwatig ng mga
nakatatanda ang karanasan ang nagturo sa kanila upang maging matatag sa
pagharap sa mga suliranin na bahagi na ng kanilang buhay. Samantala, tayong mga
kabataan sa kasalukuyan ay patuloy pa rin sa pagtuklas ng sariling katauhan at unti-
unting pagbuo ng buhay na kahaharapin.
-MDE. Chua
Matapos mong mabasa ang akda batid kong naunawaan mo ang gampanin mo bilang
kabataan. Nalalaman kong handang-handa ka na para sa isang paglalakbay tungo sa
pagpapayaman ng iyong isipan sa pamamagitan ng mga inihandang gawain.

GAWAIN
Gawain 1 – Itala Mo, Impormasyon Ko!
Panuto: Itala mo ang mahahalagang impormasyon mula sa akdang nabasa . Sundin ang
grapikong presentasyon .

*
4
Gawain 2 – Pananaw Ko, Ibabahagi Ko
Panuto: Ang sumusunod na pahayag ay halaw mula sa binasang akda. Ibigay ang iyong
sariling pananaw sa pahayag. (Mapanuring Pag-iisip at Pakikipagtalastasan)

Pahayag Pananaw

Sa aking pananaw,
Ayon sa matatanda,
papunta ka pa lang pabalik na
ako.

Pinaniniwalaan ng Sa palagay ko,


nakararaming tao na kaming
mga kabataan ay hindi pa
handa upang makisangkot sa
mga usaping pandaigdig.

Sa kabilang banda, nauunawaan ko Pinaniniwalaan kong,


naman ang nais ipahiwatig ng mga
nakakatanda ang karanasan ang
nagturo sa kanila upang maging
matatag sa pagharap sa mga suliranin
na bahagi na ng kanilang buhay.

Gawain 3 – Manood at Magsulat

Panuto: Isa-isahin ang mga bahagi ng binasa/pinanood sa youtube gamitin ang link na ito;
https://youtu.be/U5wx-g2YxRc

Pres. #Duterte, tututukan ang pangunahing mga isyu sa bansa


Muling nanindigan si Pangulong Rodrigo Duterte sa patuloy na pagsusulong ng
reporma sa beurokrasya upang ganap na makamit ang minimithing kaunlaran ng bansa. Sa
kaniyang talumpati sa 51st Asian Development Bank Annual Summit, binigyang-diin ng
Pangulo na kailangan ang matatag na hakbang upang maalis ang mga hadlang sa pag-unlad.
Kasabay nito pinasalamatan ni Pangulong Duterte ang malaking kontribusyon ng mga
institusyong pinansiyal partikular ang Asian Development Bank sa paglago ng ekonomiya ng
bansa. Tiniyak din ng Pangulo na bukod sa korapsyon at droga ay nagsisilbi ring banta sa
ibayong pagsusulong ng ekonomiya ang terorismo. Dahil dito, binigyang diin ni Pangulong
Duterte na patuloy na magiging mahigpit ang kaniyang administrasyon sa paglaban sa mga
sagabal na ito sa pag-unlad ng bansa. Ayon sa pangulo kailangang mapanatili ang 7% growth
rate at maibaba ng hanggang 14% ang insidente ng kahirapan bago siya bumaba sa pwesto
sa taong 2022.

5
Panimula Katawan Wakas
• Anu-ano ang suliraning • Paano masosolusyunan • Ibigay ang huling
kinakaharap ng bansa? ang mga suliranin ng pangako ng Pangulo
bansa ayon sa Pangulo? bago siya bumaba sa
2022.

TANDAAN
Alam mo ba na may mga ekspresiyong ginagamit sa pagpapahayag ng pananaw at
nagpapahiwatig ng pagbabago o pag-iiba ng paksa at/o pananaw?
1. Mga ekspresyong nagpapahayag ng pananaw. Kabilang dito ang: ayon, batay, para,
sang-ayon sa/kay, ganoon din, sa paniniwala/pananaw/akala ko, ni/ng, at iba pa. Inihuhudyat
ng mga ekspresiyong ito ang iniisip, sinasabi o pinaniniwalaan ng isang tao.
Halimbawa:
a. Ayon, Batay, Sang-ayon sa
 Ayon sa tauhang si Simoun sa El Filibusterismo, “Habang may
sariling wika ang isang bayan, taglay niya ang kalayaan.”
b. Sa paniniwala, akala, pananaw, paningin, tingin, palagay ni/ng
 Sa aking pananaw ang edukasyon ay kailangan ng ating
kabataan sapagkat ito ang kanilang magiging sandata sa buhay
sa kanilang kinabukasan.
c. Inaakala, Pinaniniwalaan, Iniisip
 Inaakala ng iba na hindi mahigpit sa pagpapataw ng
kaparusahan ang DENR kaya patuloy silang lumalabag sa
batas pangkalikasan.
d. Sa ganang akin, Sa tingin, akala, palagay ko
 Palagay ko, kailangan ang malawig na programa ng DSWD
para sa mga batang lansangan na karaniwang sangkot sa
maraming krimen sa kalsada.
2. May mga ekspresiyong nagpapahiwatig ng pagbabago o pag-iiba ng paksa at/o
pananaw tulad ng sumusunod na halimbawa. Gayunman, mapapansing di tulad ng naunang
mga halimbawa na tumitiyak kung sino ang pinagmumulan ng pananaw, nagpapahiwatig
lamang ng pangkalahatang pananaw.
Halimbawa:
a. Sa isang banda, Sa kabilang dako
 Sa isang banda,mabuti na ngang nalalaman ng mamamayan
ang mga anomalya sa kanilang pamahalaang lokal nang sa
gayo’y masuri nila ang kung sino ang karapat-dapat masuri nila
ang karapat-dapat na ihalal para mamuno sa kanilang lungsod.
b. Samantala
 Samantala, mamamayan mismo ang makapagpapasaya kung
paano nila nais makita ang kanilang bansa sa susunod na mga
taon. Matalinong pagpapasya ang kailangan kung sino ang
karapat-dapat pagkatiwalaan ng kanilang boto.

6
PAG-ALAM SA NATUTUHAN

Panuto: Balikan ang sanaysay na Matuto sa Karanasan, sipiin ang mga ekspresiyong
nagpapahayag ng pananaw at ekspresiyon sa pagababago ng pananaw. Kopyahin
ang grapikong representasyon sa kwaderno at doon isulat ang sagot.

Ekspresyon sa
Pagbabago ng
Ekspresyon
Pananaw
sa Pananaw

Panuto: Basahing mabuti ang mga pangungusap. Punan ng angkop na ekspresiyon sa


pagbibigay ng pananaw sa tulong ng mga salita sa loob ng kahon upang mabuo
ang konsepto nito. Isulat sa kwaderno ang sagot.

ayon sa sa palagay ko

alinsunod sa kabilang banda


sa paniniwala ko samantala

1. United Nations Population Fund lumobo ang populasyon ng daigdig


mula 2.5 Bilyon noong dekada 1950 sa anim na bilyon matapos lamang ang 50 na taon.
Kapag nagpatuloy ang kalakaran na ito, inaasahan ang pagtaas ng bilang ng populasyon
sa 9.3 bilyon sa taong 2050.

2. kapag nagpatuloy ang migrasyon ng mahuhusay na mga manggagawa


ng bansa ay hindi malayong magkaroon tayo ng brain drain na tulad sa ibang bansa.

3. sa batas ang mahuhuling lalabag sa karapatang pantao ay papatawan


ng kaparusahang pagmumulta, pagkakabilanggo at kamatayan.

4. tayong mga kabataan ay may magagawa upang mabawasan ang mga


suliraning ng ating bansa, isa na rito ang pagsunod sa batas na itinakda ng pamahalaan.

5. ang pamahalaan pa rin ang may malaking tungkulin upang mabigyang


solusyon ang lumalalang suliranin sa kahirapan ng bansa.

7
Panuto: Bumuo ng mga pangungusap na nagpapahayag ng sariling pananaw batay sa
napapanahong isyung pandaigdig. Isulat sa kwaderno ang kasagutan.

Isyung pandaigdig #1:

Sariling
pananaw: _

Isyung pandaigdig #2:

Sariling pananaw:

Isyung pandaigdig #3:

Sariling pananaw:

Isyung pandaigdig #4:

Sariling pananaw:

Isyung pandaigdig #5:

Sariling pananaw:

Panuto: Bumuo ng usapan na nagpapahayag ng sariling pananaw batay sa isa sa mga


larawan na may kaugnayan sa isyung pandaigdig..

8
Sa tingin ko bilang Sa aking paniniwala
kabataan… bilang isang kabataan…

Sa tingin ko... Sang-ayon sa ...

Sa kabilang banda... Batay sa ...

9
PANGWAKAS NA PAGSUSULIT

Panuto: Basahin ang seleksyong sa loob ng kahon at sagutin ang sumusunod na mga
tanong.

Hangad ng Presidential Communications Operations Office o PCOO na


umagapay sa pag-aaral ng mga estudyante ngayong may pandemya ng
corona virus disease.
Ayon kay PCOO Sec. Martin Andanar, panukala nila sa Department of
Education ang IBC 13 bilang opisyal na istasyon katuwang ang Philippine
Broadcasting Service upang mai-ere ang mga aralin mula Kindergarten
hanggang Grade 12.
Sa pamamagitan ng broadcasting system ay nais magtuloy-tuloy at
mabigyang halaga ang pag-aaral ng mga kabataan kahit nasa health crisis ang
bansa. Sa paniniwala ni Andanar, sa edukasyon nakasalalay ang kinabukasan
ng kabataan.
https://pia.gov.ph/news/articles/1044081

1. Ang binasang seleksyon ay pumapaksa sa


A. kalusugan B. edukasyon C. kaligtasan D. kalikasan

2. Ayon kay PCOO Sec. Martin Andanar, panukala nila sa Department of Education ang
IBC 13 bilang opisyal na istasyon katuwang ang Philippine Broadcasting Service
upang mai-ere ang mga aralin mula Kindergarten hanggang Grade 12. Ang ginamit
na eskpresyon na nagpapahayag ng pananaw ay
A. sa kabilang banda C. ayon kay
B. sa tingin ko D. batay sa

3. Sa paniniwala ni Andanar, sa edukasyon nakasalalay ang kinabukasan ng kabataan.


Ang ekspresyong ginamit sa pagbibigay ng pananaw ay
A. sa paniniwala C. sang-ayon sa
B. samantala D. alinsunod sa

4. Ang tinutukoy na malaking tulong sa pag-aaral ng mga kabataan ay ,


A. pagkakaroon ng online class
B. pag-ere sa IBC 13 ng mga aralin
C. paggamit ng mga modyul
D. pagpaliban muna ng pag-aaral

5. Sa edukasyon nakasalalay ang kinabukasan ng kabataan. Ang ibig sabihin ng


pahayag ay
A. matutong makinig sa nakatatanda
B. ang kabataan ang gumagawa ng sariling landas
C. matutong magtiis at magtiyaga sa pagtatrabaho
D. ang edukasyon ang susi sa magandang buhay

10
Malapit na ang panahon ng tag-ulan sa bansa. Pinaniniwalaang, parating na
rin ang mga usong sakit kapag panahon ng tag-ulan sa bansa.
Probelma na naman ang dengue, leptospirosis, diarrhea, ubo at trangkaso.
Kaya naman ang Department of Health ay naghahanda na upang mabawasan ang
kaso nito.
PAPEL Pinaghahanda na
SA REPLEKTIBONG rin ng mga gamot
PAGKATUTO at iba pang mga
(Pakikipagtalastasan at kailangan ang mga
Pagtutulungan)
ospital at municipal center upang malabanan ang mga sakit sa tuwing tag-ulan.
Sa hirap ng buhay maraming mga tao ang hindi makapagpapagamot sa mga
pribadong ospital. Ayon nga kay Sec. Duque, ibayong pag-iingat upang hindi
magkasakit. Sa aking palagay, ang pamahalaan ay kumikilos na upang
mabawasan ang kaso ng ganitong mga sakit. Sa isang banda, tayong mga
mamamayan ay magkaroon din ng disiplina sa sarili upang maiwasan ang
magkasakit nang malala.
https://journal.com.ph/editorial/opinion/korapsyon-ang-sumisira-sa-bansa

6. Ang paksa ng binasang talata ay


A. sakit sa tag-ulan B. kontra-bulate C. COVID-19 D. DOH

7. Ito ang mga karaniwang sakit tuwing darating ang tag-ulan.


A. cancer/diabetes C. allergy/high blood
B. dengue/leptospirosis D. pag-iingat

8. Ayon nga kay Sec. Duque, ibayong pag-iingat upang hindi magkasakit. Ang salitang
nagpapahayag ng pananaw ay
A. Sec. Duque C. ayon kay
B. magkasakit D. pag-iingat

9. Sa isang banda, tayong mga mamamayan ay magkaroon din ng disiplina sa sarili


upang maiwasan ang magkasakit nang malala. Ang nais patunayan ng pahayag
ay
A. tayo ay matutong disiplinahin at alagaan ang sarili
B. kumain ng masustansiyang pagkain
C. mag-ehersisyo araw-araw upang lumakas
D. magpakasaya at aliwin ang sarili

10. Sa hirap ng buhay maraming mga tao ang hindi makapagpapagamot sa mga
pribadong ospital. Ang nais ipahiwatig ng pahayag ay
A. maraming walang kakayahang magpa-ospital
B. umiwas sa doktor at ospital
C. bawal magkasakit ang walang pera
D. mabuhay ng masaya at walang kaaway

11
PAPEL SA REPLEKTIBONG PAGKATUTO
Panuto: Dugtungan ang pahayag sa loob ng bawat kahon. Humingi rin ng pananaw mula sa
iyong kamag-aral/kaibigan. Isulat sa kwaderno ang sagot.

Ang aking natutuhan sa araw na ito ay... Lubusan kung naunawaan na...

Katotohanan Kabutihan Karunungan

Natuto Ako!

Ipinapangako ko na bilang isang


Natutuwa ako dahil sa...
kabataan...

12
SANGGUNIAN
https://www.slideshare.net/NinoMandap/mga-isyuatsuliraningpandaigdig
https://www.youtube.com/watch?v=V_m2egQWWVU&feature=share

https://youtu.be/U5wx-g2YxRc

https://pia.gov.ph/news/articles/1044081

https://journal.com.ph/editorial/opinion/korapsyon-ang-sumisira-sa-bansa

Filipino Modyul para sa mga Mag-aaral Baitang 10

Mga Icon at Graphic Organizer sa Microsoft Office

Mga imahe at larawan mula sa googlesearch.com.ph

Pangkat ng Tagapamanihala at Paglinang sa SLeM

Tagapamanihala ng Paaralang Sangay: Maria Magdalena M. Lim, CESO V


Punong Superbisor ng Edukasyon: Aida H. Rondilla
CID Sperbisor sa Programang Edukasyon: Edwin Remo Mabilin, Ph.D.
CID Superbisor sa LR: Lucky S. Carpio, Ed.D.
CID-LRMS Bibliyotekaryo II: Lady Hanna G. Gillo
CID-LRMS PDO II: Albert James P. Macaraeg

Editor/Tagasuri: Museta DR. Dantes, PSDS


Lucelma O. Carpio, HT VI
Manunulat: Maria Donna E. Chua
Tagalapat: Evangeline P. De Leon, HT VI

13

You might also like