MODYUL 1

Ang Kalikasan at Legal na Batayan ng Wikang Filipino

1.0 Mga Layunin

1. Matalakay ang wikang Filipino bilang pambansang wika.

2. Makilala ang pinagmulan ng wikang Filipino gayundin ang legal na batayan nito.
3. Magamit ang wikang Filipino bilang akademikong wika.

2.0 Paksa ng Pag-aaral

Ang Kalikasan ng wikang Filipino

Sa tala ni Constantino (1990), umaabot sa mahigit na apat na raan (400) ang mga wika
at wikain ang matatagpuan sa Pilipinas. Ang bilang na ito ay kumakatawan sa kabuuang
bilang ng mga pulo sa buong bansa. Sa kabilang dako, malaking bahagi ng paglaki at
pagdami ng ating wika ay bunsod ng pandarayuhan, kontak sa iba’t ibang lokal at
banyagang wika, mga pananakop at iba pa.

Sa maikling pagtanaw sa naganap na kasaysayan at pag-unlad ng mga wika sa Pilipinas,

batid ang malaking papel na ginampanan ng mga Kastila, Amerikano, at Hapones.
Subalit bago pa man dumating ang mga naturang mga mananakop, ang mga sinaunang
tao sa ating kapuluan ay mayroon nang anyo ng pakikipagtalastan – ang Baybayin. Ang
Baybayin ay karaniwang makikitang nakasulat sa mga dahon at sanga ng puno noong
unang panahon.
Sa pagdating ng mga Kastila noong 1521, sinadya nilang huwag ituro ang wikang
Espanyol nang sa gayon ay hindi maunawaan at matuklasan ng mga katutubo (na kung
tawagin nila ay mga Indiyo) ang mga panloloko at katiwaliang namamayani noong
panahong iyon. Bagaman, sa tala ng mga historyador, marami-rami rin namang mga
katutubo ang palihim na natutuhan ang wikang Espanyol lalo na ang mga may
kakayahan at kapasidad na mag-aral. Bahagi ng panlilinlang na ginawa ng mga Kastila
ay ang igiya ang mga katutubo tungo sa Kristyanismo kung saan hinawakan at
kontrolado ng mga prayle ang malaking bahagi ng ating pamayanan.

Sa panahon naman ng mga Amerikano, bitbit nila ang mga gurong Thomasites na
nangasiwa upang magkaroon ng pormal na edukasyon ang mga Pilipino. Natutuhan ng
mga Pilipino hindi lamang ang ilan sa mga kultura at kaisipang kanluranin gayundin
ang wikang Ingles. Dominanteng nagamit ang naturang wika sa pagtuturo ng iba’t ibang
aralin kung kaya hanggang sa kasalukuyan, pinanghahawakan ng mga Pilipino ang
kanilang kasanayan sa wikang Ingles.

Samantala, itinuring namang ginintuang panahon ng panitikang Pilipino ang panahon

ng mga Hapones sa Pilipinas. Lubos na namayani ang pambansang wika dahil
ipinagbawal ang paggamit Ingles sa mga Pilipino.

Ilan sa mahahalagang pangyayari sa pag-unlad ng wikang pambansa sa matatagpuan sa

mga sumusunod napangyayari:

 Saligang Batas 1935, Artikulo XIII, Seksyon 3: Ang pambansang asembleya ay

gagawa ng mga hakbang tungo sa pagpapaunlad at pagpapatibay ng isang wikang
pambansa na batay sa isa sa mga umiiral na katutubong wika. Hanggang hindi
nagtatadhana ng iba ang batas, ang Ingles at Kastila ay patuloy na gagamiting
opisyal.
 Batas Komonwelt Blg. 184 noong Nobyembre 13, 1936 – Batas na nagtatakda sa
paglikha ng isang institusyong pangwika upang pangasiwaan ang wikang
pambansa.
 Disyembre 30, 1937 – Araw na iprinoklama ni Pangulong Manuel Quezon na ang
Tagalog ang siyang magiging batayan ng wikang pambansa.
 1940 – Panahon kung saan ipinag-utos ang pagtuturo ng wikang pambansa.
 Hunyo 4, 1946 – Nagkabisa ang Batas Komonwelt Blg. 570 na nagproklama na
ang wikang pambansa ay tatawaging Pilipino
 Marso 26, 1954 – Nilagadaan ang proklamasyon Blg. 12 hinggil sa pagdiriwang
ng Linggo ng Wika.
 1959 – Ibinaba ni Kalihim Jorge Romero ng Edukasyon ang Kautusang
PangkagawaranBlg. 7 na nagsasaad na ang wikang pambansa ay tatawagin nang
Pilipino.
 Oktubre 4, 1971 – Pinagtibay ng sanggunian ng Surian ng Wikang Pambansa
(SWP) ang pinagyamang alpabeto na binubuo ng tatlumpu’t isang titik
 Hulyo 10, 1974 – Panahon na ipinatupad ang edukasyong bilinggwal sa mga
paaralan
  Oktubre 12, 1986 – Pinagtibay ang implementasyon ng paggamit ng wikang
Filipino bilang pambansang wika.
 Artikulo XIV, Seksyon 6 – Ang wikang pambansa ng Pilipinas ay Filipino.
Samantalang nililinang ito’y dapat payabungin at pagyamanin pa salig sa umiiral
na mga wika ng Pilipinas at sa iba pang mga wika.
 2001 – Ipinalabas ng Komisyon sa Wikang Filipino ang manwal sa pag-
iistandardisa ng wikang Filipino na may pamagat na “2001 Revisyon ng Alfabeto
at Patnubay sa Ispeling ng Wikang Filipino”

Hanggang sa kasalukuyan, sumasailalim pa rin sa pagbabago ang wikang Filipino sa

pamamagitan ng modipikasyon at rebisyon ng ortograpiya nito. Ang mga
pagbabagong ito ay bunsod na rin sa kalikasan ng wikang Filipino bilang isang
dinamikong wika, gayundin, upang makatugon at makaadap ito sa pagbabago ng
panahon.

Ang wikang Filipino bilang pambansang wika ay maituturing na ring lingua franca sa
buong bansa. Ito ay nangangahulugan lamang na ang wikang ito ay kayang unawain
at salitain ng mga mamamayang naninirahan sa buong bansa.

Masigla na ring nagagamit ang wikang Filipino sa mga makakapangyarihang

larangan o domain gaya ng: edukasyon, masmidya, politika, batas, turismo,
medisina, social media, at iba pa. Kung kaya, masasabi natin na ang paglago ng ating
wika ay nakasalalay sa mga taong gumagamit nito ito man ay sa anyong pormal o di
pormal.

Sa huli, ang wikang Filipino ay isang buhay at masiglang wika, may kakayahan itong
tumanggap ng pagbabago, makipagsabayan sa mga higanteng wika sa daigdig, at
higit sa lahat, sadyang palawak nang palawak ang gamit nito dahil na rin sa dami ng
mga Pilipinong nangingibang bayan.

3.0 Gawain

Panuto: Sagutin ang mga sumusunod na tanong:

1. Bilang mag-aaral sa iyong disiplina, ano-ano ang maaaring kapakinabangan ng

wikang Filipino para sa iyo?
_______________________________________________________
_______________________________________________________
_______________________________________________________
_______________________________________________________
_______________________________________________________
_______________________________________________________
2. Sa iyong palagay, ano ang pinakamagandang katangian ng wikang Filipino upang
higit itong tangkilikin at tanggapin sa loob at sa labas ng bansa?
_______________________________________________________
_______________________________________________________
_______________________________________________________
_______________________________________________________
_______________________________________________________
_______________________________________________________

3. Nasusunod ba ng ating bansa partikular na ng ating mga kababayan ang

nakasaadsa Artikulo XIV, Seksyon 6 ng Saligang Batas? Patunayan ang iyong
sagot.
_______________________________________________________
_______________________________________________________
_______________________________________________________
_______________________________________________________
_______________________________________________________
_______________________________________________________

4. Ipaliwanag ang haylayt ng tatlong mananakop (Espanyol, Amerikano, at

Hapones) sa ating bansa kaugnay sa impak na idinulot nila sa ating wika. Bigyang
suri ang kanilang ginawa.
_______________________________________________________
_______________________________________________________
_______________________________________________________
_______________________________________________________
_______________________________________________________
_______________________________________________________

5. Panindigan ang iyong sagot:

Mahalaga ang pagkakaroon ng pambansang wika dahil _________________

_______________________________________________________
_______________________________________________________
_______________________________________________________
_______________________________________________________
_______________________________________________________
_______________________________________________________