Download as pdf or txt
Download as pdf or txt
You are on page 1of 26

adamianebiT vaWrobis (trefikingis) msxverplTa

dacva da daxmareba saqarTveloSi evropis sabWos


konvenciis mixedviT

qeTevan xuciSvili

`sasamarTlo miiCnevs, rom adamianebiT vaWroba


Tavisi arsiTa da eqspluataciis mizniT ... adamianebs
gasayidi da SesaZeni sagnebis msgavsad moiazrebs ...~1

1. Sesavali
msoflioSi monobis ori saukunis win akrZalvis miuxedavad, evropis sa-
bWos farglebSi adamianiT vaWrobis (trefikingis), anu sxvagvarad monobis,
Tanamedrove formis2 winaaRmdeg mimarTuli specialuri konvencia mxolod
XXI saukuneSi SemuSavda.3 adamianebiT vaWrobis (trefikingis) winaaRmdeg br-
Zolis Sesaxeb evropuli konvenciis4 (SemdgomSi _ `konvencia~) ZalaSi Sesvla
ki 2008 wlamde ver moxerxda.5 es konvencia evropis sabWos farglebSi miRe-
buli pirveli dokumenti ar aris, romelic monobis axali formisagan ada-
mianis dacvisken aris mimarTuli. adamianis uflebaTa da ZiriTad Tavisu-
flebaTa dacvis evropuli konvenciis (SemdgomSi – `evropuli konvencia~)
me-4 muxliT iZulebiTi Sromisagan adamianis dacvasTan erTad, 1980-iani
wlebis miwurulidan evropis sabWo am sferoSi mravali iniciativiT gamo-
vida. cnobierebis amaRlebisaken mimarTuli RonisZiebebis Sedegad SesaZle-
beli gaxda am fenomenis winaaRmdeg sabrZolvelad samarTlebrivi CarCos

1 ix. adamianis uflebaTa evropuli sasamarTlos gadawyvetileba saqmeze: rancevi kvipro-


sisa da ruseTis winaaRmdeg (Rantsev v. Cyprus and Russia), 2010 wlis 7 ianvari, 281-e punqti.
2 ix. adamianebiT vaWrobis (trefikingis) winaaRmdeg brZolis Sesaxeb evropuli konvenciis
preambula, me-4 abzaci: `[evropis sabWos wevri saxelmwifoebi da winamdebare konvenciis
sxva xelmomweri saxelmwifoebi] ... miiCneven ra, rom adamianebiT vaWrobas, SesaZloa, Sede-
gad mohyves msxverplTa monur mdgomareobaSi Cayeneba...~
3 konvencia xelmosawerad gaixsna 2005 wlis 16 maiss, q. varSavaSi.
4 Council of Europe Convention on Action against Trafficking in Human Beings (CETS No. 197).
5 konvencia ZalaSi Sevida 2008 wlis 1 Tebervals. konvenciis ZalaSi Sesasvlelad saWiro
iyo aTi saratifikacio sigelis deponireba, romelTagan rva evropis sabWos wevri sax-
elmwifosgan unda yofiliyo. saqarTvelom konvenciis ratificireba 2007 wlis 14 marts
moaxdina da, Sesabamisad, im saxelmwifoTa aTeulSi moxvda, romlebmac pirveli moaxdines
ratificireba.

237
konstantine korkelia

Seqmna. am TvalsazrisiT, evropis sabWos rogorc ministrTa komitetma,6 ise


saparlamento asambleam7 trefikingis winaaRmdeg brZolasTan dakavSirebu-
li specialuri konvenciis miRebamde mravali dokumenti SeimuSava.
udavoa, rom adamianiT vaWroba (trefikingi) mxolod calke mdgomi dana-
Sauli ar aris. es danaSauli safuZvelSive azrs ukargavs adamianis ufle-
bebis dacvasTan dakavSirebul nebismier samarTlebriv CarCosa Tu saerTa-
Soriso organizaciis, gansakuTrebiT adamianis uflebebis dacvis mizniT
Seqmnili saerTaSoriso organizaciis, saqmianobas. amis mizezi martivia:
adamianis Tavisuflebis uaryofa da misi monur mdgomareobaSi Cayeneba wi-
napirobaa misTvis uflebebis ayrisa da, Sesabamisad, evropuli konvenciiTa
Tu adamianis uflebebis dacvaze orientirebuli sxva universaluri Tu re-
gionaluri saerTaSoriso xelSekrulebebiT dadgenili nebismieri uflebis
ugulebelyofisa.
konvenciis SemuSavebamde da mis ZalaSi Sesvlamde evropis samarTle-
briv sivrceSi iZulebiTi Sromisagan, rac Tanamedrove pirobebSi SesaZloa
gaxdes monur mdgomareobaSi adamianis Cayenebis tolfasi, Tavisufleba
evropuli konvenciis me-4 muxliT iyo uzrunvelyofili. am debulebaze
dayrdnobiT, adamianiT vaWrobis (trefikingis) Sesaxeb evropuli sasamarT-
los precedentuli samarTali mxolod ori saqmiT Semoifargleba, romel-
Tagan pirvelze 2005 wels gamoitana sasamarTlom gadawyvetileba,8 meore
gadawyvetileba ki am sakiTxTan dakavSirebiT mxolod 2010 wels miiRo.9
Sesabamisad, samarTlebrivi analizisaTvis evropuli sasamarTlos prece-
dentuli samarTali arcTu ise nayofier niadags qmnis. miuxedavad amisa,
unda aRiniSnos, rom saqarTvelos mier konvenciis ratificirebisas ero-
vnuli kanonmdeblobis SemuSavebam saqarTvelos samarTlebriv sivrceSi
sruliad axleburi debulebebi da, Sesabamisad, praqtika warmoSva. winamde-

6 ix.: Recommendation R(2000) 11 of the Committee of Ministers to member states on action against
trafficking in human beings for the purpose of sexual exploitation; Recommendation Rec. (2001) 16 of
the Committee of Ministers to member states on the protection of children against sexual exploitation.
7 ix.: Recommendation N1325(1997) on traffic in women and forced prostitution in Council of Europe mem-
ber States; Recommendation No.1450(2000): Violence against women in Europe; Recommendation
N1523(2001): Domestic slavery; Recommendation N1526(2001): A campaign against trafficking in minors
to put a stop to the east European route: the example of Moldova; Recommendation N1545(2002): Cam-
paign against trafficking in women; Recommendation N1610(2003): Migration connected with trafficking in
women and prostitution; Recommendation N1611(2003): Trafficking in organs in Europe; Recommenda-
tion N1663(2004): Domestic slavery: servitude, au pairs and “mail-order brides”.
8 ix. silidani safrangeTis winaaRmdeg (Silidan v. France), 2005 wlis 26 ivlisi.
9 ix. rancevi kviprosisa da ruseTis winaaRmdeg (Rantsev v. Cyprus and Russia), 2010 wlis 7
ianvari.

238
adamianis uflebaTa evropuli konvencia

bare statiis Temad adamianiT vaWrobis (trefikingis) arCeva swored imiTaa


ganpirobebuli, rom am TemasTan dakavSirebiT saerTaSorisosamarTlebrivi
bazis ganviTarebis siaxlis pirobebSi sainteresoa, Tu ramdenad SeZlo sa-
qarTvelom sakuTari kanonmdeblobisa da praqtikis am sferoSi axlad Seqm-
nili saerTaSoriso samarTlis normebis Sesabamisad ganviTareba.

2. statiis interesis sfero


2006 wlidan moyolebuli, saqarTvelom mkafio politikuri neba gamoa-
vlina adamianiT vaWrobis (trefikingis) winaaRmdeg rogorc prevenciuli
RonisZiebebis gatarebis, ise msxverplTa dacvisa da daxmarebisa da damna-
SaveTa sisxlissamarTlebrivi devnis uzrunvelsayofad. bunebrivia, am saq-
mianobas samarTlebrivi bazis Seqmna unda dasdeboda safuZvlad.
winamdebare naSromi miznad isaxavs saqarTveloSi adamianiT vaWrobis
(trefikingis) msxverplTa dacvisa da daxmarebisTvis Seqmnili erovnuli
referaluri meqanizmis saerTaSoriso standartebTan Sesabamisobis Sefa-
sebas da imis dadgenas, Tu ramdenad efeqtiania referaluri meqanizmiT
dadgenili daxmareba im adamianebisTvis, romlebic amas saWiroeben.
winamdebare statiaSi mokled mimoxilulia iseTi sakiTxebi, rogorebicaa
adamianiT vaWrobis (trefikingis) msxverplTa dacva da daxmareba, rogorc
adamianTa uflebebis dacvis erT-erTi umniSvnelovanesi kuTxe. statiis in-
teresis farglebSi moqceuli sakiTxebis analizisaTvis umniSvnelovanesia
imis dadgena, Tu vin aris msxverpli.
msxverplTa swori identificireba, msxverplTa mier zegavlenis daZle-
visa da maTTvis gamorkvevis periodis micema, msxverplTa dacva, msxverpl-
TaTvis daxmarebis gaweva diskriminaciis gareSe, genderuli Tanasworoba,
maTTvis cxovrebis nebarTvis miniWeba, ise rogorc msxverplTa iuridiu-
li daxmareba, kompensacia, msxverplTa usafrTxo dabruneba samSobloSi,
piradi cxovrebis dacva, saerTaSoriso TanamSromloba da TanamSromloba
samoqalaqo sazogadoebasTan _ aris im sakiTxTa wre, romlebic winamdebare
statiis farglebSi erTmaneTTan kavSirSi iqneba ganxiluli.
imis gaTvaliswinebiT, rom msxverpl arasrulwlovanTa10 sakiTxi gansaku-
Trebul Seswavlas moiTxovs, winamdebare naSromi ganixilavs saqarTveloSi
adamianiT vaWrobis (trefikingis) msxverplTa dacvis zogad meqanizmebs da

10 bavSvTa dacvis gaeros konvenciisa da saqarTvelos kanonmdeblobis Sesabamisad –


18 wlamde piri.

239
konstantine korkelia

ar moicavs bavSvTa dacvis specifikur sakiTxebs. amasTan, aRsaniSnavia isic,


rom saqarTveloSi trefikingis msxverpli bavSvebi, rogorc samarTalda-
mcveli organoebis statistikiT,11 ise adamianiT vaWrobis (trefikingis)
msxverplTa da dazaralebulTa dacvisa da daxmarebis saxelmwifo fondis
(SemdgomSi _ `fondi~) monacemebiT,12 saqarTveloSi, sabednierod, ukidure-
sad gamonaklisi SemTxvevaa.
xsenebuli sakiTxebis ganxilvamde statiis miznidan gamomdinare, upria-
nia am sferoSi saqarTveloSi 2003 wlidan kanonmdeblobis Seqmnis procesi-
sa da Seqmnili kanonmdeblobis mokle mimoxilva.

3. saqarTveloSi adamianiT vaWrobis (trefikingis) winaaRmdeg


mimarTuli samarTlebrivi bazis Seqmna
saqarTvelom, gaerTianebuli erebis organizaciisa da evropis sabWos we-
vrma saxelmwifom, masze Sesabamisi saerTaSoriso dokumentebiT13 dakisrebu-
li saerTaSoriso valdebulebebis kvaldakval warmarTa saqmianoba adamianiT
vaWrobis (trefikingis) winaaRmdeg mimarTuli RonisZiebebis gansaxorciele-
blad. am rTuli da mravalmxrivi problemis dasaZlevad saqarTveloSi 2003
wlis miwurulidan garkveuli nabijebi gadaidga, romelTa saboloo mizania
adamianiT vaWrobis (trefikingis) danaSaulis Cadenis Tavidan acileba, msx-
verplTa dacva da am danaSaulis CamdenTa mimarT efeqtiani sisxlissamarT-
lebrivi devnis ganxorcieleba. am miznis misaRwevad wlebis ganmavlobaSi sa-
qmianoba nabij-nabij, sxvadasxva mimarTulebiT xorcieldeboda. 2003 wels
es mravalmxrivi saqmianoba sisxlis samarTlis kodeqsSi adamianiT vaWrobis
(trefikingis) danaSaulis14 SemoRebiT daiwyo. amas momdevno wlebSi mohyva

11 2007 wlis monacemiT, gamoZieba mimdinareobda sul or saqmeze, romlebSic dazaralebu-


li 16-18 wlamde asakis, erTi yirgizeTisa da erTi saqarTvelos moqalaqe iyo. 2009 wlis
monacemebiT, arasrulwlovniT vaWrobis (trefikingis) faqtze gamoZieba daiwyo 2 saqmeze.
12 fondis daxmareba gaewia adamianiT vaWrobis (trefikingis) msxverpl/dazaralebul 3 pirs,
16-18 wlamde.
13 gaeros 2000 wlis transnacionaluri organizebuli danaSaulis winaaRmdeg konvenciis
damatebiTi oqmi adamianebis, gansakuTrebiT qalebisa da bavSvebis, trefikingis Tavidan
acilebis, aRkveTisa da dasjis Sesaxeb, evropis sabWos konvencia adamianebiT vaWrobis
winaaRmdeg gansaxorcielebel RonisZiebaTa Sesaxeb ratificirebulia saqarTvelos par-
lamentis 2006 wlis 22 dekembris N 4086-rs dadgenilebiT.
14 2003 wlis 6 ivnisis redaqcia:
`muxli 1431. adamianiT vaWroba (trefikingi)
1. adamianis yidva an gayidva, an mis mimarT sxva ukanono garigebis ganxorcieleba, agreTve
iZulebiT, SantaJiT an motyuebiT adamianis gadabireba, gadayvana, gadamalva anda miReba
eqpluataciis mizniT, _
isjeba Tavisuflebis aRkveTiT vadiT xuTidan Tormet wlamde.

240
adamianis uflebaTa evropuli konvencia

saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsis debulebebis daxvewa15 da dadgeni-


li sanqciis saerTaSoriso standartebTan SesabamisobaSi moyvana.16
adamianiT vaWrobis (trefikingis) winaaRmdeg brZolis Sesaxeb saqarTve-
los kanonis17 (SemdgomSi _ `kanoni~) miRebasTan erTad gamoica da daixvewa
is kanonqvemdebare normatiuli aqtebi, romlebmac saqarTvelos saxel-
mwifos mier mkafiod gamovlenili nebis – ganexorcielebina adamianiT
vaWrobis (trefikingis) winaaRmdeg kompleqsuri RonisZiebebi am danaSaulis
prevenciis, msxverplTa dacvisa da sisxlissamarTlebrivi devnis mimarTu-
lebebiT – instituciuri ganmtkiceba da Sesabamisi praqtikis swrafi da-
nergva ganapiroba.
amdenad, 2003-2007 wlebSi saqarTveloSi Seiqmna sakanonmdeblo baza, ro-
melic sxva mniSvnelovan da zemoT ukve naxseneb mimarTulebebTan erTad am
danaSaulis Tanmdevi da misi ganuyofeli im problemebisaken unda yofili-
yo mimarTuli, romlebic danaSaulis msxverplTa reabilitaciasa da maTs
sazogadoebaSi reintegracias uzrunvelyofs.
amasTan, unda aRiniSnos, rom erTia saxelmwifos mier saWiroebisa da
nebis deklarireba da, meore, ufro mniSvnelovania is, Tu ramdenad xdeba
kanonmdeblobiT uzrunvelyofili dacvis meqanizmebis praqtikaSi gamoye-
neba, rac winamdebare statiaSi ganixileba.

4. saqarTvelos kanonmdebloba adamianiT vaWrobasTan (trefik-


ingTan) brZolis Sesaxeb: mokle mimoxilva
rogorc ukve aRiniSna, adamianiT vaWrobis (trefikingis) kriminalizacia
saqarTveloSi 2003 wels moxda. sisxlis samarTlis kodeqsSi Setanili 143-
e1 da 143-e2 muxlebiT dasjadad gamocxadda adamianiT vaWrobis (trefikin-
gis) danaSauli, romelic mimarTulia srulwlovani adamianebis winaaRmdeg,

muxli 1432. arasrulwlovniT vaWroba (trefikingi)


1. arasrulwlovnis yidva an gayidva, an mis mimarT sxva ukanono garigebis ganxorcieleba,
agreTve misi gadabireba, gadayvana, gadamalva anda miReba eqspluataciis mizniT, -
isjeba Tavisuflebis aRkveTiT vadiT rvidan TxuTmet wlamde.~
15 2006 wlis 25 ivlisi.
16 Secvlili sanqciebi:
`muxli 1431. adamianiT vaWroba (trefikingi)
`... isjeba Tavisuflebis aRkveTiT vadiT Svididan Tormet wlamde, Tanamdebobs dakavebis
an saqmianobis uflebis CamorTmeviT erTi wlis vadiT.”
muxli 1432. arasrulwlovniT vaWroba (trefikingi)
`... isjeba Tavisuflebis aRkveTiT vadiT rvidan Tormet wlamde, Tanamdebobis dakavebisa
an saqmianobis uflebis CamorTmeviT erTi wlis vadiT.~
17 2006 wlis 28 aprili, N2944-Is.

241
konstantine korkelia

da calke dasjadad cxaddeba arasrulwlovniT vaWroba (trefikingi). 2007


wels sisxlis samarTlis kodeqsSi 143-e3 muxlis SetaniT dasjadad gamo-
cxadda agreTve adamianiT vaWrobis (trefikingis) msxverplis momsaxurebiT
sargebloba. sisxlis samarTlis kanonmdeblobaSi Setanili cvlilebebis
Sedegad adamianiT vaWrobis (trefikingis) danaSaulis definicia srulad
Seesabameba adamianiT vaWrobis (trefikingis) winaaRmdeg brZolis Sesaxeb
evropis sabWos konvencias,18 romlis ratificirebac saqarTvelos parla-
mentis mier 2006 wlis 22 dekembris #4086-rs dadgenilebiT moxda. cota
xniT adre, 2006 wlis ivnisSi, saqarTvelos parlamentma miiRo dadgenileba
`transnacionaluri organizebuli danaSaulis winaaRmdeg~ gaerTianebuli
erebis organizaciis konvenciis `adamianebis, gansakuTrebiT qalebisa da ba-
vSvebis, trefikingis Tavidan acilebis, aRkveTisa da dasjis Sesaxeb~ oqmis
ratificirebis Taobaze~.
saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsis Tanaxmad, konvenciis Sesa-
bamisad, Tanabrad dasjadia adamianiT vaWroba (trefikingi) SromiTi eqs-
pluataciisa da seqsualuri eqspluataciisaTvis. xazgasasmelia is, rom
am debulebaTa moqmedeba vrceldeba rogorc saqarTvelos teritoriaze
Cadenil Sida trefikingis faqtebze, ise im faqtebzec, rodesac danaSau-
lis msxverplTa eqspluatacia saqarTvelos farglebs gareT xdeba, Tum-
ca, sisxlis samarTlis kanonmdeblobiT dadgenili wesiT, saqarTvelos
iurisdiqciis dadgena SesaZlebelia. amasTan, aRsaniSnavia, rom adamianiT
vaWrobis (trefikingis) danaSaulis Cadena dazaralebulis sazRvargareT
gayvaniT, sisxlis samarTlis kanonmdeblobiT, am danaSaulis CamdenTa pa-
suxismgeblobis damamZimebel garemoebad aris miCneuli.
sisxlis samarTlis kanonmdeblobiT dadgenili mkacri sanqciebisa da
adamianiT vaWrobis (trefikingis) msxverplTa/dazaralebulTa dacvis me-
qanizmebis SemoRebasTan erTad, saqarTvelos parlamentis mier miRebuli
specialuri kanoni19 `gansazRvravs saqarTveloSi adamianiT vaWrobis (tre-
fikingis) Tavidan acilebisa da mis winaaRmdeg brZolis samarTlebriv da
organizaciul safuZvlebs, adamianiT vaWrobis (trefikingis) winaaRmdeg
mimarTul RonisZiebebSi saxelmwifo organoTa, Tanamdebobis pirTa da
iuridiul pirTa uflebamosilebebs, valdebulebebsa da maTi saqmianobis
koordinaciis wess, agreTve adamianiT vaWrobis (trefikingis) msxverplTa

18 ix. konvencia, me-4(a) muxli.


19 ix. me-17 sqolio da Sesabamisi teqsti.

242
adamianis uflebaTa evropuli konvencia

samarTlebriv mdgomareobas, maTi socialuri da samarTlebrivi dacvis ga-


rantiebs.~
aRsaniSnavia, rom konvenciis moTxovnebis saqarTvelos sakanonmdeblo
sivrceSi implementaciis mizniT, specialuri kanonis miRebasTan erTad,
cvlilebebi da damatebebi Sevida iseT normatiul aqtebSi, rogorebicaa:
saqarTvelos administraciul samarTaldarRvevaTa kodeqsi, saqarTvelos
kanoni ucxoelTa samarTlebrivi mdgomareobis Sesaxeb, saqarTvelos kanoni
socialuri daxmarebis Sesaxeb, saqarTvelos kanoni sasazRvro policiis
Sesaxeb, da sxv. kanonis safuZvelze gamoica mTeli rigi normatiuli aqte-
bisa, romlebic, konkretul uwyebaTa saqmianobis specifikidan gamomdinare,
awesrigebs adamianiT vaWrobis (trefikingis) winaaRmdeg brZolis procesSi
saqarTvelos xelisuflebis mier dasaxuli amocanebis Sesrulebas.
kanonmdeblobis Seqmnisa da daxvewis kvaldakval, adamianiT vaWro-
bis (trefikingis) winaaRmdeg brZolis gaaqtiurebisaTvis, am danaSaulis
prevenciis, msxverplTa dacvisa da damnaSaveTa efeqtiani devnisaTvis sa-
qarTveloSi dinamikurad gatarda agreTve mTeli rigi RonisZiebebisa, pra-
qtikaSi maTi saTanadod ganxorcielebis kuTxiT.
kanonis safuZvelze, romelic saqarTveloSi trefikingis Tavidan aci-
lebisa da mis winaaRmdeg brZolis koordinacias isaxavs miznad, 2006 wels
Seiqmna adamianiT vaWrobis (trefikingis) msxverplTa, dazaralebulTa dac-
visa da daxmarebis saxelmwifo fondi. kanoniT aseve dadginda adamianiT
vaWrobis (trefikingis) msxverplTa momsaxurebis dawesebulebis (TavSesa-
fris) Seqmna da ori TavSesafari amoqmedda kidec 2006-2007 wlebSi da-
savleT da aRmosavleT saqarTveloSi. TavSesafrebSi xdeba trefikingis
danaSaulis Sedegad rogorc dazaralebulad, ise msxverplad20 cnobili
adamianebis ganTavseba, daxmareba da reabilitacia.
amasTan erTad, saqarTvelos prezidentis 2006 wlis 1 seqtembris brZane-
bulebiT Seqmnilma adamianiT vaWrobis (trefikingis) winaaRmdeg mimarTuli
RonisZiebebis ganmaxorcielebelma sauwyebaTaSoriso sakoordinacio sabWom
Secvala manamde moqmedi droebiTi sakoordinacio organo. mudmivmoqmedma
sakoordinacio sabWom 2006 wlis bolomde daamtkica adamianiT vaWrobis
(trefikingis) winaaRmdeg brZolis Sesaxeb kanoniT gaTvaliswinebuli yvela
is aqti, romlebic iZleva saqarTveloSi adamianiT vaWrobis (trefikingis)

20 gansxvaveba adamianiT vaWrobis (trefikingis) `msxverplsa~ da `dazaralebuls~ Soris ix.


qvemoT.

243
konstantine korkelia

winaaRmdeg mimarTuli RonisZiebebis efeqtiani gatarebis SesaZleblobas.


aRniSnuli aqtebi, sxvebTan erTad, moicavs samoqmedo instruqcias adamia-
niT vaWrobis (trefikingis) msxverplTa dasacavad (erovnul referalur
meqanizms). Tumca am samarTlebrivi bazis gamoyenebis dasawyebad umniSvne-
lovanesia imis dadgena, Tu rogor unda moxdes piris adamianiT vaWrobis
(trefikingis) msxverplobis dadgena.

5. vin aris adamianiT vaWrobis (trefikingis) msxverpli?


konvencia21 da `transnacionaluri organizebuli danaSaulis winaaRm-
deg~ gaerTianebuli erebis organizaciis konvenciis meore damatebiTi oqmi
`adamianebis, gansakurebiT qalebisa da bavSvebis, trefikingis Tavidan aci-
lebis, aRkveTisa da dasjis Sesaxeb~, iseve rogorc gaeros dokumenti `ada-
mianis uflebebisa da adamianebiT ukanono vaWrobis sferoSi rekomendebu-
li principebi da saxelmZRvanelo miTiTebebi~ adamianiT vaWrobis (trefi-
kingis) winaaRmdeg RonisZiebebis ganxorcielebisas upirates da ZiriTad
mniSvnelobas aniWeben adamianiT vaWrobis msxverplTa dacvas.
adamianiT vaWrobis (trefikingis) danaSaulis Taviseburebebidan gamom-
dinare, am moqmedebis marwuxebSi moqceuli adamianebisaTvis samarTlebri-
vi statusis misaniWeblad sakanonmdeblo sivrceSi terminebis ganmartebac
garkveuli TaviseburebebiT xasiaTdeba.22
msxverplis gansazRvreba, `adamianebiT vaWrobis winaaRmdeg gansaxor-
cielebel RonisZiebaTa Sesaxeb~ evropis sabWos konvenciis Sesabamisad,
asaxavs adamianis bunebriv mdgomareobas mas Semdeg, rac igi adamianiT
vaWrobis (trefikingis) badeSi aRmoCndeba. es ki konvenciaSi asea ganmarte-
buli: msxverplia `nebismieri fizikuri piri, romelic warmoadgens adamia-
nebiT vaWrobis obieqts [konvenciis] muxlis gansazRvrebis Sesabamisad~,23
rac gulisxmobs nebismier adamians, romelic daeqvemdebara konvenciis me-4
muxlis (a) punqtiT dadgenili elementebis (qmedeba – saSualeba – mizani)
erTobliobas.24

21 ix. ganmartebiTi moxseneba, evropis sabWos konvencia adamianebiT vaWrobis winaaRmdeg gan-
saxorcielebel RonisZiebaTa Sesaxeb, 289-e punqti.
22 magaliTad, saqarTvelos kanonmdeblobiT erTmaneTisagan gansxvavebuli cnebebia `msx-
verpli~ da `dazaralebuli~. am cnebebs Soris gansxvaveba detalurad ix. qvemoT.
23 evropis sabWos konvencia adamianebiT vaWrobis winaaRmdeg gansaxorcielebel RonisZiebaTa
Sesaxeb (evropis sabWos xelSekrulebebis seria, N197, [www.coe.int/trafficking], me-4(e) muxli.
24 ganmartebiTi moxseneba, evropis sabWos konvencia adamianebiT vaWrobis winaaRmdeg gan-
saxorcielebel RonisZiebaTa Sesaxeb, me-100 punqti.

244
adamianis uflebaTa evropuli konvencia

adamianiT vaWrobis (trefikingis) maxeSi moxvedrili adamianis bunebrivi


mdgomareobis aRwera, rogorc es konvenciaSia mocemuli, ra Tqma unda,
sisxlis samarTlis procesis miznebisaTvis ver iqneba pirdapir gaziarebu-
li. sisxlis samarTlis procesis miznebisaTvis, sxvebTan erTad, saqarTve-
los samarTlebriv sivrceSic, saWiroa im procesualuri normebis dacviT
pirisaTvis sisxlis samarTlis procesSi statusis miniWeba, romlebic dad-
genilia Sesabamisi sakanonmdeblo normebiT.
amdenad, gasaTvaliswinebelia imis albaToba, rom konvenciiseuli gan-
martebiT `msxverpli~ pirdapir ver iqneba aRqmuli sisxlis samarTlis pro-
cesis mniSvnelobiT `dazaralebul~ pirad.
am detalebis garkvevas statiis miznebisaTvis imdenad aqvs mniSvnelo-
ba, ramdenadac saWiroa gairkves _ saqarTvelos saxelmwifos mier Seqmni-
li dacvisa da daxmarebis sistemis farglebSi ra saxis daxmarebis miRebis
molodini SeiZleba hqondes fizikur pirs, romelic am danaSaulis badeSi
gaeba.
adamianiT vaWrobis (trefikingis) msxverplisaTvis ama Tu im qveynis re-
feraluri meqanizmiT dadgenili uflebebiT sargeblobis efeqtianobis
Sesafaseblad saWiroa im Taviseburebebis mxedvelobaSi miReba, romlebic
SeiZleba Tan sdevdes TiToeuli msxverplis individualur SemTxvevas, rac,
sxva faqtorebTan erTad, SeiZleba ganpirobebuli iyos msxverplis asakiT,
sqesiT, misi kulturuli garemos TaviseburebebiTa da eqspluataciis for-
miT, xangrZlivobiT, pirobebiTa da sxv.
Sesabamisad, winamdebare statiis SezRuduli formatis gaTvaliswinebiT,
qvemoT mocemulia saqarTveloSi adamianiT vaWrobis (trefikingis) msxver-
plTaTvis referaluri meqanizmiT miniWebuli uflebebiT sargeblobisas
msxverplisa da dazaralebulis statusis mqone adamianebisaTvis dadgenili
daxmarebisa da reabilitaciis SesaZleblobebis analizi, konvenciiTa da sa-
qarTvelos kanonmdeblobiT dadgenili uflebebisa da dacvis meqanizmebis
garkveuli wris SerCeviT.

6. adamianiT vaWrobis (trefikingis) msxverplTa identificireba


imisaTvis, rom pirma, saWiroebis SemTxvevaSi, isargeblos adamia-
niT vaWrobis (trefikingis) msxverplisaTvis kanonmdeblobiT miniWebuli
uflebebiT, aucilebelia, upirveles yovlisa, misTvis Sesabamisi statusis
miniWeba. saqarTvelos kanonmdebloba, romelsac 2006 wlidan ganviTarebu-

245
konstantine korkelia

li praqtika absoluturad Seesabameba, unda ganvixiloT ori mniSvnelovani


aspeqtis gaTvaliswinebiT.
saqarTvelos saxelmwifo pirs saSualebas aZlevs, adamianiT vaWrobis (tre-
fikingis) msxverplTa, dazaralebulTa dacvis, daxmarebisa da reabilitacii-
saTvis miiRos `msxverplis~25 an `dazaralebulis~26 statusi. marTalia, am sta-
tusebis miRebis Tavisebureba erTmaneTisagan gansxvavdeba, magram saqarTve-
los teritoriaze myof nebismier adamians, miuxedavad misi moqalaqeobrivi
kuTvnilebisa, ufleba aqvs, saqarTvelos kanonmdeblobis Sesabamisad, miiRos
adamianiT vaWrobas (trefikings) daqvemdebarebuli pirisaTvis gansazRvrul
statusTagan erT-erTi da, amdenad, srulad isargeblos saqarTvelos saxel-
mwifos mier Sesabamisi statusis mqone pirisaTvis gansazRvruli uflebebiT,
SeRavaTebiTa da momsaxurebiT. Tumca, vidre `msxverplisa~ da `dazarale-
bulis~ statusis mqone pirisaTvis saqarTvelos kanonmdeblobiT dadgenili
uflebebisa da maT realuri ganxorcielebaze gamaxvildeba yuradReba, mniS-
vnelovania im sakanonmdeblo normebze SeCereba, romlebic awesrigebs kanonis
farglebSi am statusis miRebasTan dakavSirebul sakiTxebs.
am TvalsazrisiT, xazgasasmelia is sakanonmdeblo novacia, romelic sa-
qarTveloSi dainerga specialurad adamianiT vaWrobis (trefikingis) winaaR-
mdeg mimarTuli normatiuli bazis SemuSavebis dros: kanoni iTvaliswinebs
specialuri _ adamianiT vaWrobis (trefikingis) winaaRmdeg mimarTuli Ro-
nisZiebebis ganmaxorcielebel sauwyebaTaSoriso sakoordinacio sabWosTan _
mudmivmoqmedi jgufis27 Seqmnas,28 romelsac eqneba gansakuTrebuli kompeten-
cia da mandati, miiRos gadawyvetileba pirisaTvis adamianiT vaWrobis (trefi-
kingis) msxverplis29 statusis misaniWeblad.
mudmivmoqmedi jgufi saqarTvelos sakanonmdeblo sivrceSi novaciaa da
misi amoqmedeba mniSvnelovani berketia im adamianTa uflebebis dasacavad,
romlebsac XXI saukunis monobad wodebuli30 movlenis msxverplad mouxdaT
yofna, Tumca, garkveuli mizezebis gamo,31 ar surT an ar SeuZliaT samarTal-

25 saqarTvelos kanoni `adamianiT vaWrobis (trefikingis) winaaRmdeg brZolis Sesaxeb~, me-3


muxlis `k~ punqti.
26 iqve, me-3 muxlis `p” punqti.
27 jgufis Semadgenloba mravalferovania da adamianis uflebebis dacvis sxvadasxva pozici-
is warmosaCenad masSi Sedian: saqarTvelos saxalxo damcvelis, Sesabamisi specializaciiT
momuSave arasamTavrobo organizaciebis warmomadgenlebi.
28 kanoni, me-11 muxli.
29 gansxvavebiT sisxlis samarTlis procesis warmoebisas dazaralebulis statusisgan.
30 ix., zogadad, am sakiTxTan dakavSirebiT: me-2 da 61-e sqolio, da Sesabamisi teqsti.
31 aseTi, evropuli konvenciiT, SeiZleba iyos: SiSi, sircxvili, a.S.

246
adamianis uflebaTa evropuli konvencia

damcav organoebTan urTierToba. marTalia, kanonis Sesabamisad, am sakiTxs


mudmivmoqmedi jgufi ixilavs, `...piris mier adamianiT vaWrobis (trefikingis)
msxverplTa momsaxurebis dawesebulebis (TavSesafris) an Sesabamisi dawesebu-
lebisaTvis mimarTvidan ara ugvianes 48 saaTisa...~,32 kanonis Canaweri ar unda
iqnes praqtikaSi gagebuli ise, rom mxolod kanonis mier mkacrad gansazRvru-
li organoebisaTvis mimarTviT SeuZlia trefikingis situaciaSi myof adamians
am uflebis ganxorcieleba. adamianiT vaWrobis (trefikingis) msxverplTa da
dazaralebulTa dacvisa da daxmarebis saxelmwifo fondis praqtika cxadyo-
fs, rom mudmivmoqmedi jgufisaTvis mimarTva xdeba sxvadasxva saSualebiT,
maT Soris saqarTvelos saxalxo damcvelis aparatisa Tu sxvadasxva saerTa-
Soriso da arasamTavrobo organizaciebis meSveobiT.
rac Seexeba vadas, romelic mudmivmoqmed jgufs kanonmdeblobiT aqvs gansa-
zRvruli da iTvaliswinebs piris mier msxverplis statusis misaRebad mimarTvi-
dan ara umetes 48 saaTs imisaTvis, rom gancxadeba ganxiluli iyos: fondis mona-
cemebiT, romelic valdebulia, moaxdinos jgufis mier ganxiluli SemTxvevebis
sistematizacia, 2006 wlis miwurulidan, anu mas Semdeg, rac fondi saqmianobas
Seudga da mudmivmoqmedi jgufic Camoyalibda, mxolod erT SemTxvevaSi moxda
ganxilvisaTvis dadgenili vadis gadacilebiT mimarTvis ganxilva.33 es am siste-
mis gamarTul da uflebebze orientirebul muSaobas mowmobs.
ra principuli mniSvneloba aqvs pirisaTvis kanonmdeblobiT dadgenili
`msxverplis~ statusis miniWebas da ra garantiebs adgens es statusi Sesabami-
si adamianisaTvis? saqarTvelos sakanonmdeblo regulireba da Sesabamisi pra-
qtika cxadyofs, rom orive SemTxvevaSi, adamiani saqarTvelos saxelmwifosgan
Tanabari dacvisa da daxmarebis garantiebs iRebs. ufro metic, evropuli kon-
venciis suliskveTebiT, SeuzRudavi da sisxlis samarTlis procesis miznebis-
Tvis `dazaralebulad~ aRiarebuli piris Tanabari uflebebis uzrunvelyofa
xdeba am SemTxvevaSi saqarTvelos saxelmwifos mier. erTaderTi realuri gan-
sxvaveba, romelic uSualod samarTaldamcav organoebTan mimarTebiT ikveTe-
ba, aris, saWiroebis SemTxvevaSi, dacvis specialuri RonisZiebebis gamoyeneba
dazaralebulTan mimarTebiT. es gulisxmobs imas, rom pirs, romelic saku-
Tari arCevaniT gadawyvets, ar acnobos Tavisi trefikingis situaciis Sesaxeb

32 saqarTvelos kanoni adamianiT vaWrobis (trefikingis) winaaRmdeg brZolis Sesaxeb, me-


11(1) muxli.
33 vadis gadacilebis saWiroeba ganapiroba mudmivmoqmedi jgufis mier damatebiTi infor-
maciis miRebis aucileblobam, radgan jgufisaTvis specialurad Sevsebuli kiTxvari ar
iyo sakmarisi jgufis mier gadawyvetilebis misaRebad.

247
konstantine korkelia

samarTaldamcav organoebs, ver isargeblebs samarTaldamcavi organoebis


xelT arsebuli dacvis specialuri RonisZiebebiT. am SemTxvevaSi misTvis Se-
qmnilia alternatiuli – msxverplis statusis miniWebis procedura.
saqarTvelos kanonmdeblobiT dadgenili msxverplis identificirebisa da
Sesabamisi statusis miniWebis alternatiuli SesaZleblobebi, iseve rogorc
ganviTarebuli praqtika, srulad Seesatyviseba konvenciiT dadgenil moTxo-
vnebs, adamianis uflebebis dacvis prizmaSi msxverplTa dacvisa da daxmarebis
maqsimaluri garantiis Sesaqmnelad.

7. msxverplTa mier zegavlenis daZleva da gamorkvevis periodi


konvenciiT dadgenili msxverplTa dacvisa da daxmarebis meqanizmebis Se-
sabamisad, saqarTvelos kanonmdeblobis analizisas aucileblad unda SevexoT
adamianiT vaWrobis (trefikingis) msxverplTa mier maTze eqspluatatorebis ze-
gavlenis daZlevisa da gamorkvevis SesaZleblobis momcemi periodis sakiTxs.
saqarTvelos adamianiT vaWrobis (trefikingis) msxverplTa da dazarale-
bulTa dacvisa da daxmarebisaTvis Seqmnili sistemis erT-erTi umniSvnelova-
nesi elementia is mosafiqrebeli vada, romelic saqarTvelos kanonmdebloba-
Si asaxulia evropuli konvenciis Sesabamisad. saqarTvelos kanoni adamianiT
vaWrobis (trefikingis) winaaRmdeg brZolis Sesaxeb34 iTvaliswinebs 30-dRian
mosafiqrebel vadas, romlis ganmavlobaSic, evropuli konvenciiT dadgenili
standartis35 Sesabamisad, pirs, romelic, savaraudod, trefikingis msxverpli
gaxda, eZleva SesaZlebloba, 30 dRis ganmavlobaSi ifiqros da miiRos gadawyve-
tileba, iTanamSromlebs Tu ara saqarTvelos samarTaldamcav organoebTan
mis winaaRmdeg, savaraudod, Cadenili danaSaulis gamoZiebaSi. im SemTxvevaSi,
Tu konkretuli piri miiRebs gadawyvetilebas, nebismieri mizeziT ar iTanam-
Sromlos saqarTvelos sagamoZiebo organoebTan mis winaaRmdeg, savaraudod,
Cadenili adamianiT vaWrobis (trefikingis) SemTxvevis gamoZiebis procesSi,
aseTi adamiani, bunebrivia, ver miiRebs samarTaldamcavi organoebisgan adamia-
niT vaWrobis (trefikingis) saqmeze dazaralebulis statuss da mowmis dacvis
specialuri RonisZiebebiT sargeblobis SesaZleblobas saqarTvelos sisxlis-
samarTlebrivi kanonmdeblobis mixedviT. miuxedavad amisa, mas aqvs sruli Se-
saZlebloba, saqarTvelos kanonmdeblobiT dadgenili msxverplis dacvisa da
daxmarebis standartebis Sesabamisad miiRos daxmareba saxelmwifo fondidan,

34 kanoni, me-12 muxli.


35 konvencia, me-13 muxli.

248
adamianis uflebaTa evropuli konvencia

im SemTxvevaSi, Tu mudmivmoqmedi jgufi mianiWebs aseT pirs adamianiT vaWro-


bis (trefikingis) danaSaulis msxverplis statuss.
saqarTvelos kanonmdeblobiT mosafiqrebeli vadis gansazRvra ganpirobebu-
lia erTi motiviT _ im adamianebisaTvis, romlebic SesaZloa dacvasa da daxmare-
bas saWiroeben, magram ar surT an ar SeuZliaT samarTaldamcvel organoebTan
TanamSromloba, moxdes kvalificiuri jgufis mier msxverplis statusis miniWe-
bis Semdeg saxelmwifos mier dadgenili Sesabamisi daxmarebisa da mxardaWeris
aRmoCena rogorc dacvis, ise reabilitaciisa da resocializaciis mxriv.

8. adamianiT vaWrobis (trefikingis) msxverplTa dacva


rogorc aRiniSna, evropis sabWos mier adamianiT vaWrobis (trefikingis) wi-
naaRmdeg specialuri konvenciis miRebis umTavresi ganmapirobebeli adamianis
uflebebis dacvis ganmtkiceba aris, erTi specifikuri uflebis WrilSi. bune-
brivia, am TvalsazrisiT, konvenciis debulebebSi farTo adgili ukavia nor-
mebs adamianiT vaWrobis (trefikingis) msxverplTa dacvasTan dakavSirebiT.36
saqarTvelos kanonmdebloba adamianiT vaWrobis (trefikingis) winaaRmdeg
mimarTuli RonisZiebebis CamonaTvalSi aseve did adgils uTmobs trefikingis
msxverplTa dacvisa da daxmarebis meqanizmebs. am sistemis umniSvnelovanesi
elementia msxverplTa mxardasaWerad Seqmnili referaluri meqanizmi, rome-
lic iseTi dokumentebisagan Sedgeba, rogorebicaa:
a) adamianiT vaWrobis (trefikingis) msxverplTa identificirebis erTiani
standartebi da wesi;
b) adamianiT vaWrobis (trefikingis) msxverplTa, dazaralebulTa reabili-
taciisa da sazogadoebaSi reintegraciis strategia.
saqarTvelos praqtikaSi referaluri meqanizmis procesis maregulirebeli
dokumentebis or nawilad dayofa ganpirobebulia ramdenime faqtoriT,37 maT
Soris mniSvnelovania, kidev erTxel aRiniSnos is, rom saqarTveloSi adamianiT
vaWrobis (trefikingis) msxverplTa da dazaralebulTa dacvis sistemis Seqmna
nabij-nabij da sxvadasxva etapis Sefasebis Sedegad xdeboda. amdenad, refe-
raluri meqanizmis Semadgeneli dokumentebic sxvadasxva dros iqna miRebuli:
adamianiT vaWrobis (trefikingis) msxverplTa identificirebis erTiani stan-
dartebi da wesi TariRdeba 2006 wliT, xolo rac Seexeba adamianiT vaWrobis

36 konvencia, III Tavi.


37 diskusia, Sromis saerTaSoriso organizaciis mxardaWeriT organizebuli mrgvali magida,
Tbilisi, 2008 wlis 29 maisi.

249
konstantine korkelia

(trefikingis) msxverplTa, dazaralebulTa reabilitaciisa da sazogadoebaSi


reintegraciis strategias, is 2007 wlis ivlisSi miiRo sakoordinacio sabWom.
adamianiT vaWrobis (trefikingis) msxverplTa dacvis garantiebisa da refe-
raluri meqanizmiT dadgenili uflebebis Sesaxeb saqarTvelos kanonmdeblobis
ganxilvisas, upirveles yovlisa, unda SevexoT saqarTvelos kanons adamianiT
vaWrobis (trefikingis) winaaRmdeg brZolis Sesaxeb. kanoni gansazRvravs `sa-
qarTveloSi adamianiT vaWrobis (trefikingis) Tavidan acilebisa da mis wina-
aRmdeg brZolis samarTlebriv da organizaciul safuZvlebs,.., agreTve ada-
mianiT vaWrobis (trefikingis) msxverplTa samarTlebriv mdgomareobas, maTi
socialuri da samarTlebrivi dacvis garantiebs.~38
kanonis me-2 muxlSi CamoTvlilia normatiuli aqtebis miznebi, romelTa
Soris adamianiT vaWrobis (trefikingis) msxverplis dacva ramdenjerme aris
deklarirebuli. kerZod, kanonis mizania:
`a) uzrunvelyos adamianiT vaWrobis (trefikingis) Tavidan acilebisa da mis
winaaRmdeg brZolis xelSewyoba adamianiT vaWrobis (trefikingis) msxverplTa
uflebebis dacviT;
b) uzrunvelyos adamianiT vaWrobis (trefikingis) msxverplTa dacva, daxma-
reba da reabilitacia;
...
d) gansazRvros adamianiT vaWrobis (trefikingis) Tavidan acilebisaTvis,
mis winaaRmdeg brZolisa da adamianiT vaWrobis (trefikingis) msxverplTa dac-
vis, daxmarebisa da reabilitaciisaTvis saxelmwifo organoebis, saerTaSoriso
organizaciebisa da iuridiuli pirebis TanamSromlobis principebi~.
kanoni aseve gansazRvravs imas, rom `saxelmwifo xels uwyobs adamianiT
vaWrobis (trefikingis) Tavidan acilebas, adamianiT vaWrobis (trefikingis) msx-
verplTa, dazaralebulTa dacvas, maT daxmarebasa da reabilitacias, axorcie-
lebs adamianiT vaWrobis (trefikingis) winaaRmdeg mimarTul RonisZiebebs.~39
kanoniT gaTvaliswinebuli daxmarebisa da reabilitaciis RonisZiebebis
gansaxorcieleblad saxelmwifos valdebuleba kanonma gansazRvra kidev erTi
normiT. kerZod, kanonis me-9 muxliT dadgenilia, rom `adamianiT vaWrobis (tre-
fikingis) msxverplTa, dazaralebulTa dacvis, daxmarebisa da reabilitaciis
RonisZiebebis efeqtianad ganxorcielebis mizniT iqmneba sajaro samarTlis
iuridiuli piri – adamianiT vaWrobis (trefikingis) msxverplTa, dazarale-

38 1-li muxli.
39 4(2)-e muxli.

250
adamianis uflebaTa evropuli konvencia

bulTa dacvisa da daxmarebis saxelmwifo fondi~.


fondis specifikuri mandatis xazgasma kanonis erT-erTi mniSvnelovani ku-
Txea. kanonis Sesabamisad, `fondis mizania adamianiT vaWrobis (trefikingis)
msxverplTaTvis, dazaralebulTaTvis kompensaciis gacema da maTi dacvis, dax-
marebisa da reabilitaciis RonisZiebebis dafinanseba.~40
msxverplTa dacva da maTTvis reabilitaciisa da reintegraciis RonisZie-
bebis uzrunvelyofa rom saqarTvelos trefikingis winaaRmdeg mimarTuli sis-
temis erT-erTi umniSvnelovanesi komponentia, naTlad Cans kanonSi am saki-
Txisadmi mniSvnelovani yuradRebis gamoCeniT. kerZod, zogadi kompetenciis
gansazRvris Semdeg kanoni konkretul Tavs uTmobs am sakiTxs da specifikurad
adgens msxverplTa dacvis CarCos da kanonis IV Tavi srulad eTmoba iseT saki-
Txs, rogoricaa `adamianiT vaWrobis (trefikingis) msxverplTa, dazaralebul-
Ta samarTlebrivi dacva, daxmareba da reabilitacia~.
msxverplTa dacvis sferoSi saqarTveloSi ganviTarebuli praqtika Zalze
sainteresoa, Tumca, statiis SezRuduli formatidan gamomdinare, am etapze
SemovifarglebiT mxolod faqtis konstatirebiT da imis survilis gamoxatviT,
rom saqarTveloSi ganviTarebuli praqtikis im qveynebSi ganmeoreba moxdes,
Sesabamisi TaviseburebebiT, romlebic am sistemis Seqmnis sawyis etaps gadian.

9. msxverplTaTvis daxmarebis gaweva, diskriminaciis gareSe


evropis sabWos konvencia adamianebiT vaWrobis winaaRmdeg gansaxorciele-
bel RonisZiebaTa Sesaxeb am danaSaulis msxverplTa dacvis farTo meqanizmebs
ayalibebs, Tumca maTi uzrunvelyofisaTvis garkveul SezRudvebsac awesebs.
magaliTisTvis SeiZleba aRvniSnoT is, rom jandacvis sferoSi konvenciis me-
12(3) muxlis Sesabamisad, saxelmwifos teritoriaze mxolod kanonierad myof
pirebTan mimarTebiT aris gaTvaliswinebuli sruli samedicino momsaxureba.
saqarTvelos kanonmdeblobis Sesabamisad ki, samedicino daxmareba yvela
msxverplsa da dazaralebuls Tanabrad miewodeba. aseT SemTxvevebs erTnairi
yuradRebiT ixilavs adamianiT vaWrobis (trefikingis) msxverplTa da dazara-
lebulTa dacvisa da daxmarebis saxelmwifo fondi, miuxedavad imisa, ra saemi-
gracio statusi aqvs adamians saqarTvelos teritoriaze.
amasTan, aRsaniSnavia isic, rom saqarTveloSi dacvis meqanizmebi xelmisawv-
domia adamianiT vaWrobis (trefikingis) msxverpli da dazaralebuli yvela
pirisaTvis, miuxedavad warmoSobis qveynisa da imisa, Tu sad moxda maTi tre-
40 me-9(6) muxli.

251
konstantine korkelia

fikingisadmi daqvemdebareba – saqarTveloSi Tu mis farglebs gareT, rac


srulad Seesabameba evropuli konvenciis moTxovnas.41
ufro metic, aris SemTxvevebi, rodesac saqarTvelos normatiuli baza ada-
mianiT vaWrobis (trefikingis) msxverplTa da dazaralebulTa dacvis kuTxiT
ufro Sorsac midis, vidre amas evropuli konvencia moiTxovs.42 amis magaliTad
SeiZleba moSveliebul iqnes msxverplTaTvis fondis mier farTo SesaZleb-
lobebis uzrunvelyofa, CarTulni iyvnen profesiuli ganaTlebisa Tu sxva
formiT sakuTari SesaZleblobebis ganviTarebaSi, miuxedavad maTi saemigracio
mdgomareobisa saqarTvelos teritoriaze.
Sesabamisad, saqarTveloSi danergili praqtika efuZneba adamianis uflebe-
bis dacvaze orientirebul midgomasa da, upirveles yovlisa, adamianiT vaWro-
bis (trefikingis) _ am usastikesi danaSaulis _ msxverplTa reabilitaciasa da
reintegraciaze akeTebs orientirebas. es aSkarad scildeba konvenciiT dad-
genili dacvis standartebis moTxovnebs.

10. msxverplis Tanxmoba da genderuli Tanasworoba


konvenciiTa da sxva saerTaSoriso dokumentebiT dadgenili standartis
Sesabamisad, daxmarebis yvela RonisZieba unda ganxorcieldes mxolod msx-
verplis TanxmobiT,43 garda im SemTxvevisa, rodesac msxverpls Sokur mdgoma-
reobaSi yofnisa Tu sxva msgavsi mizeziT ar SeuZlia aseTi Tanxmobis micema.
saqarTvelos kanonmdeblobiT, yvela aseTi RonisZieba xorcieldeba mxo-
lod msxverplis TanxmobiT – TavSesafarSi yofnis vada da msxverplis rein-
tegraciisa da sazogadoebaSi resocializaciis samoqmedo gegmis SemuSaveba
aucileblad moiTxovs da damokidebulia konkretuli msxverplisa Tu daza-
ralebulis survilsa da Tanxmobaze. Tanxmoba ki daxmarebis saWiroebis mqone
pirisTvis Sesabamisi informaciis miwodebis Sedegad unda iqnes gamoxatuli.
saqarTvelos kanonmdeblobas mudmiv laitmotivad gasdevs msxverplTa
dacva, reabilitacia da reintegracia. kanonmdeblobiT dadgenili dacvis gan-
saxorcieleblad udidesi mniSvneloba eniWeba am danaSaulis badeSi moxvedri-
li adamianebisaTvis im informaciis droulad da srulad miwodebas, romelic
maT amomwuravad ganumartavs kanonmdeblobiT dadgenil dacvis meqanizmebs. es
maT mier informirebuli gadawyvetilebis misaRebad aris uzrunvelyofili. am

41 konvencia, me-3 muxli.


42 iqve, me-12(4) muxli.
43 konvencia, me-12(7) muxli.

252
adamianis uflebaTa evropuli konvencia

mizniT saqarTvelos kanonmdebloba specialur valdebulebas iTvaliswinebs


samarTaldamcveli organoebisa da adamianiT vaWrobis (trefikingis) msxverpl-
Ta momsaxurebis dawesebulebebisaTvis, raTa maT adamianiT vaWrobis (trefi-
kingis) msxverpls gaacnon misTvis kanonmdeblobiT garantirebuli uflebebi.44
msxverplTa genderuli Tanasworobis dacva erT-erTi mniSvnelovani sa-
kiTxia konvenciisaTvis.45 saqarTvelos kanonmdebloba iTvaliswinebs srul
Tanasworobas, Taviseburebebis gaTvaliswinebiT da, Sesabamisad, dacvisa da
reabilitaciisaTvis nebismier msxverpls aZlevs absolutur SesaZleblobas.
Tumca adamianiT vaWrobis (trefikingis) danaSaulis ganxilvisas xSirad domi-
nirebs azri, rom am danaSaulis msxverplni qalebi arian, saqarTveloSi ganvi-
Tarebuli praqtika, rac msoflio tendencias ireklavs, naTels xdis, rom am
danaSaulis msxverplad, qalebTan erTad, mamakacebic sakmaod arian. am Tvalsa-
zrisiT, yvela piroba unda iyos Seqmnili, rac asec aris saqarTveloSi msxver-
plTa Tanasworobis uzrunvelsayofad.

11. msxverplTa iuridiuli daxmareba


adamianiT vaWrobis (trefikingis) msxverplTa da dazaralebulTa reabili-
taciasa da maTTvis srulfasovani daxmarebis gawevaze msjelobisas unda aRi-
niSnos samarTlebrivi daxmarebis meqanizmebi da is SesaZleblobani, romlebic
gankuTvnilia am danaSaulis maxeSi gabmuli adamianebisaTvis.
konvencia iTvaliswinebs iuridiuli daxmarebis uflebas adamianiT
vaWrobis (trefikingis) msxverplTaTvis,46 raTa, saxelmwifos daxmarebiT
an mis mier uzrunvelyofili meqanizmebiT, maT srulad uzrunvelyon sa-
kuTari uflebebis realizeba. saqarTvelos kanonmdebloba, erTi mxriv,
axdens konvenciuri debulebis implementirebas da, meore mxriv, iZle-
va imis saSualebas, rom praqtikaSi saqarTvelos saxelmwifos sxvadasxva
meqanizmis gamoyenebiT hqondes uzrunvelyofili msxverplTa samarTle-
brivi daxmareba.47 rogorc fondisa da gamoZiebis warmoebis organoebis
praqtika cxadyofs, saqarTveloSi msxverplTa samarTlebrivi dacva da
kvalificiuri, msxverplisTvis ufaso samarTlebrivi warmomadgenlobis
uzrunvelyofa xdeba rogorc saxelmwifo iuridiuli daxmarebis samsaxu-
ris meSveobiT, ise fondis mier kerZo saadvokato firmebTan SeTanxmebis
44 iqve, me-14 muxli.
45 konvencia, me-17 muxli.
46 iqve, me-15(2) muxli.
47 kanoni, me-14 muxli.

253
konstantine korkelia

safuZvelsa da Sesabamisi profilis mqone arasamTavrobo organizacieb-


Tan TanamSromlobiT.
amgvarad, saxelmwifos mier adamianiT vaWrobis (trefikingis) msxverplTaT-
vis uzrunvelyofili xarisxiani samarTlebrivi dacvis uzrunvelyofa saqarTve-
los saxelmwifos mier konvenciis Sesabamisad srulad aris uzrunvelyofili.

12. sisxlissamarTlebrivi pasuxismgeblobisgan gaTavisuflebis


zogierTi sakiTxi
saqarTvelos kanonmdebloba sisxlissamarTlebrivi pasuxismgeblobisagan
sruliad aTavisuflebs maT, visac saqarTvelos saxelmwifos sazRvris ukano-
nod gadakveTa mouxdaT adamianiT vaWrobis (trefikingis) msxverplad yofnis
gamo.48 dacvis es specifikuri RonisZieba udidesi garantiaa msxverplTa da-
sacavad, Tumca am mniSvnelovani uflebis ganxilvisas xazi unda gaesvas imasac,
rom, rogorc saerTaSoriso standartis Sesabamisad, ise saqarTvelos kanonm-
deblobiT dadgenili wesis mixedviT, piri mxolod maSin aris uflebamosili,
gaTavisufldes aRniSnuli sisxlissamarTlebrivi pasuxismgeblobisgan, Tu am
danaSaulis Cadenisas imyofeba adamianiT vaWrobis (trefikingis) danaSaulis
msxverplis situaciaSi da iZulebulia, Caidinos igi am msxverplis mdgoma-
reobaSi yofnis gamo. msxverplad gaxdomamde, aseTad gaxdomis Semdeg da ne-
bismier sxva SemTxvevaSi amgvari moqmedeba ar SeiZleba ganxiluli iyos ro-
gorc sisxlissamarTlebrivi pasuxismgeblobisgan gaTavisuflebis safuZveli.
saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsi aseve aTavisuflebs pirs sisxlis-
samarTlebrivi pasuxismgeblobisgan yalbi dokumentis, beWdis, Stampis an
blankis damzadebis, gasaRebisa an gamoyenebisaTvis, Tu `aRniSnuli qmedeba
man Caidina adamianiT vaWrobis (trefikingis) msxverplad yofnis gamo adamia-
niT vaWrobis (trefikingis) msxverplis statusis mopovebamde,~49 aqac naTelia
kavSiri aramarTlzomier moqmedebasa da adamianis msxverplad yofnas Soris.

13. kompensacia
saqarTvelos kanonmdebloba adamianiT vaWrobis (trefikingis) msxverplisa
da dazaralebulisaTvis finansuri kompensaciis ramdenime SesaZleblobas iTva-
liswinebs.50 am danaSaulis Sedegad dazaralebul adamians, imasTan erTad, rom

48 saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsi, 344-e muxli (SeniSvna).


49 iqve, 362-e muxli (SeniSvna).
50 kanoni, me-16 muxli.

254
adamianis uflebaTa evropuli konvencia

kanonmdeblobiT eniWeba ufleba, moiTxovos miyenebuli zianis anazRaureba ro-


gorc moraluri, ise fizikuri an qonebrivi zianis nawilSi, aseve aqvs SesaZleb-
loba, miiRos erTjeradi kompensacia adamianiT vaWrobis (trefikingis) msxver-
plTa da dazaralebulTa dacvisa da daxmarebis saxelmwifo fondis meSveobiT.
xazi unda gaesvas imas, rom kompensaciis gacemis winapiroba ar aris samarTal-
damcvel organoebTan TanamSromloba sisxlis samarTlis saqmis gamoZiebis pro-
cesSi. kompensaciis misaRebad saWiro pirobaa adamianiT vaWrobis (trefikingis)
msxverplis an dazaralebulis statusis Sesabamisi proceduris dacviT miniWe-
ba. saqarTvelos kanonmdebloba aseve iTvaliswinebs adamianiT movaWrisaTvis
danaSaulebrivi gziT mopovebuli qonebis CamorTmevis SesaZleblobas.
saqarTvelos kanonmdeblobiT dadgenili normebi srulad Seesabameba
konvenciis moTxovnebs.51

14. piradi cxovrebisa da anonimurobis dacva


dacvis RonisZiebebTan mimarTebiT konvenciis umniSvnelovanesi debule-
baa adamianiT vaWrobis (trefikingis) msxverplTa da dazaralebulTa mai-
dentificirebeli monacemebis gasaidumloebis moTxovna.52
am debulebis saqarTvelos kanonmdeblobaSi asaxvis paralelurad, kano-
niT da Sesabamisi kanonqvemdebare aqtebiT akrZalulia adamianiT vaWrobis
(trefikingis) msxverplTa da dazaralebulTa, iseve rogorc mowmeTa per-
sonaluri informaciis gamJRavneba, garda im SemTxvevisa, rodesac kanonm-
deblobiT specialurad saamisod dadgenili proceduris dacviT, Sesabamis
SemTxvevebSi saWiroa am informaciis gasajaroeba.
adamianiT vaWrobis (trefikingis) msxverplad qceuli adamianebis intere-
sebis dacvisa da maTi damatebiTi travmirebis Tavidan asacileblad, iseve
rogorc maTi da maTi ojaxebis usafrTxoebis dasacavad, saqarTvelos kanon-
mdebloba saerTaSoriso standartebis Sesabamisad iTvaliswinebs trefikin-
gis danaSaulze daxuruli sasamarTlo sxdomis Catarebis SesaZleblobas.53
2006 wels, am debulebis SemoRebis Semdeg saqarTvelos kanonmdeblobaSi
daxuruli sasamarTlo warmoeba Cveuli praqtikaa.
erT-erTi mniSvnelovani sakiTxi, romelzec am kuTxiT yuradRebis ga-
maxvileba upriania, JurnalistTa profesiuli momzadebaa imisaTvis, rom
51 konvencia, me-15 (4) muxli.
52 iqve, 30-e(a) muxli.
53 saqarTvelos kanoni adamianiT vaWrobis (trefikingis) winaaRmdeg brZolis Sesaxeb, me-
13(2) muxli.

255
konstantine korkelia

moxdes adamianiT vaWrobis (trefikingis) msxverplTa da dazaralebulTa


dacvis, reabilitaciisa da reintegraciis procesis efeqtianad warmarTva.
xSir SemTxvevaSi, mediis warmomadgenlebi sifrTxiliT ar ekidebian msx-
verplTa usafrTxoebis dacvis sakiTxs da sakuTari siuJetis miznebisTvis
ar eridebian soflis an patara dasaxlebuli punqtis identificirebas,
ris gamoc advilad amosacnobi xdeba msxverplis vinaoba. gvxvdeba ase-
ve SemTxvevebi, rodesac satelevizio siuJetis momzadebisas msxverplis
saxe dafarulia, Tumca gadaicema misi saxeli, gvari da informacia sa-
cxovrebeli adgilis Sesaxeb. amdenad, adamianiT vaWrobis (trefikingis)
msxverplTa da dazaralebulTa dacvisa da daxmarebis erT-erTi umniS-
vnelovanesi sakiTxi aseve ukavSirdeba JurnalistTa mzadyofnasa da sa-
Tanado momzadebas imisaTvis, rom kargad iqnes gaazrebuli, Tu ramdenad
mniSvnelovania msxverplTa usafrTxoebis dacva da maTi reabilitaciis
procesis Sesaxeb informaciis sworad gadacema. Tavis mxriv, mediaorga-
nizaciebis profesiulma wvrTnam mniSvnelovani dadebiTi gavlena unda
moaxdinos msxverplTa piradi informaciisa da maTi usafrTxoebis dacva-
sa da srulyofil reabilitaciaze. es ki konvenciis miznebis srulyofil
implementacias maqsimalurad Seuwyobs xels.

15. TavSesafari
konvencia msxverplTa Rirseul pirobebSi gansaxlebas moiTxovs maTi
dacvisa da daxmarebis erT-erT standartad.54 amasTanave, amgvari momsaxu-
rebiT sargebloba msxverplTa informirebul Tanxmobas unda emyarebo-
des.
kanonis mixedviT, `adamianiT vaWrobis (trefikingis) msxverplis statu-
sis miniWebis SemTxvevaSi pirs eZleva ufleba, mimarTos adamianiT vaWro-
bis (trefikingis) msxverplTa momsaxurebis dawesebulebas (TavSesafars)~.55
amasTan erTad, kanoni iTvaliswinebs sxva uflebebiT sargeblobis SesaZle-
blobasac. kanoniT gaTvaliswinebuli sistemis amoqmedebis Sedegad pra-
qtika gviCvenebs, rom msxverplis statusis mqone yvela pirs, miuxedavad
moqalaqeobisa da imisa, Tu romel qveyanaSi gaxda trefikingis msxverpli,
Tanabrad aqvs ufleba, isargeblos saqarTvelos kanonmdeblobiT dadgeni-
li uflebebiTa da momsaxurebiT. Sesabamisad, es sistema efeqtianad amoq-

54 konvencia, me-12(1)(a) muxli.


55 me-11(2) muxli.

256
adamianis uflebaTa evropuli konvencia

medda 2006 wlis meore naxevridan, anu kanonis safuZvelze Sesabamisi sam-
saxurebis56 Seqmnisa da momsaxurebis57 danergvis Semdeg.
imis gaTvaliswinebiT, rom referaluri meqanizmiT gaTvaliswinebuli dac-
vis meqanizmebis Sefasebisas udidesi mniSvneloba eniWeba dacvis meqanizmebiT
faqtobriv sargeblobas, mniSvnelovania imis garkvevac, Tu ramdenad xdeba
TavSesafrebis momsaxurebiT sargebloba, ra saxis momsaxurebis SeTavazeba
SeuZliaT am dawesebulebebs da ramdenad sakmarisia maTi raodenoba saqarTve-
loSi. problema iqmneboda TbilisSi TavSesafris gaxsnamde, rodesac saproce-
so saWiroebidan gamomdinare, aucilebeli iyo dazaralebulTa aWaridan aRmo-
savleT saqarTveloSi xSiri transportireba. arasamTavrobo organizaciebTan
TanamSromloba – dabinaveba droebiT sastumroSi mcire xniT, rogorc wesi,
erTi Ramis gasaTevad, aseve gamoiyeneba praqtikaSi saWiroebis SemTxvevaSi.
fondis mier 2006 wlidan ganviTarebuli praqtika cxadyofs, rom TavSesa-
friT uzrunvelyofa, sadac msxverplni absoluturad daculni da Rirseul
pirobebSi arian ganTavsebulni, srulad Seesabameba diskriminaciis gareSe msx-
verplTa dacvisa da daxmarebisTvis dadgenili konvenciis normis moTxovnebs.

16. adamianiT vaWrobis (trefikingis) msxverplTa reabilitacia


da reintegracia
saqarTvelos kanonmdeblobisa da praqtikisaTvis mniSvnelovani mimarTu-
lebaa adamianiT vaWrobis (trefikingis) msxverplTa da dazaralebul pirTa
reabilitaciisa da sazogadoebaSi reintegraciis mizniT Seqmnili sistema.
es meqanizmi dafuZnebulia Tanasworobis principze da moicavs aRniSnuli
RonisZiebebis diskriminaciis gareSe ganxorcielebis aucileblobas. amas-
Tan xazgasasmelia is, rom reabilitaciisa da sazogadoebaSi reintegraciis
RonisZiebebi kanoniT dadgenili wesiT vrceldeba nebismieri saxelmwifos
moqalaqeze da imis miuxedavad, msxverplis statusis mqone piri Tanaxmaa Tu
ara, iTanamSromlos samarTaldamcvel organoebTan.
adamianiT vaWrobis (trefikingis) msxverplTa da dazaralebulTa dacvi-
sa da daxmarebis saxelmwifo fondi 2007 wlis meore naxevridan imuSavebs
individualur sareabilitacio gegmebs da maTze dayrdnobiT axorcielebs
msxverplTa sazogadoebaSi reintegraciis programebs, adamianiT vaWrobis

56 rogoricaa saxelmwifo fondi, TavSesafrebi.


57 adamianiT vaWrobis (trefikingis) msxverplTa da dazaralebulTa reabilitaciisa da re-
integraciis strategia.

257
konstantine korkelia

(trefikingis) msxverplTa da dazaralebulTa reabilitaciisa da socialu-


ri reintegraciis strategiis Sesabamisad. am programebis ganxorcieleba
saxelmwifo fondma daiwyo mas Semdeg, rac sakoordinacio sabWom 2007 wlis
ivlisSi daamtkica adamianiT vaWrobis (trefikingis) msxverplTa da dazara-
lebulTa reabilitaciisa da socialuri reintegraciis strategia. msxver-
plTa individualuri saWiroebidan gamomdinare, strategia iTvaliswinebs
reabilitaciis programebis SemuSavebas, msxverplis (dazaralebulis) reabi-
litaciis individualuri gegmis Sedgenas misi aqtiurad CarTulobiT da am
gegmis ganxorcielebas arasamTavrobo da saerTaSoriso organizaciebTan er-
Tad. saerTaSoriso da arasamTavrobo organizaciebTan saxelmwifo fondis
TanamSromlobis saWiroeba ramdenime principul sakiTxs efuZneba, romelTa-
gan erT-erTi umTavresia am organizaciebis specifikuri eqspertiza da maT
mier momsaxurebis miwodebis farTo SesaZleblobebi. multidisciplinur
midgomas iTvaliswinebs saqarTveloSi arsebuli msxverplTa dacvisa da dax-
marebis sistema, romlis mikrodoneze makoordinebelia saxelmwifo fondis
socialuri muSaki. am sistemis Tanabaruflebiani monawileni arian rogorc
sxvadasxva profilis saxelmwifo, ise arasamTavrobo da saerTaSoriso orga-
nizaciebi. reabilitaciisa da reintegraciis individualuri strategiisa da
gegmis SemuSaveba da ganxorcieleba xdeba arsebuli produqtisa da sxvadasx-
va subieqtis SesaZleblobebis erT kalaTaSi Tavis moyris principiT. am pro-
cesSi saxelmwifo fondi damatebiT TiToeul SemTxvevaSi momsaxurebisaTvis
biujetSi 2000 laramde Tanxas iTvaliswinebs.
imis gamo, rom sistema sakmaod axalia, jer kidev mimdinareobs misi ga-
mocda da am etapze mizanSewonilia ori mniSvnelovani sakiTxis gamoyofa:
upirvelesi da metad sagulisxmo sakiTxia am saqmianobaSi yvela subieqtis
TanamSromloba da saxelmwifo fondis meSveobiT Zalze mWidro koordi-
nacia. im pirobebSi, rodesac saqarTveloSi Seqmnili sistema msxverplTa
(dazaralebulTa) reabilitaciisa da socialuri reintegraciis RonisZie-
bebis Zalze farTo speqtris ganxorcielebis SesaZleblobebs iTvaliswine-
bs, metad mniSvnelovania am mimarTulebiT saqmianobis swori koordinacia
da saxelmwifo fondis sainformacio bazaSi Sesabamisi arasamTavrobo da
saerTaSoriso organizaciebis mier ganxorcielebuli Tu dafinansebuli
programebis Sesaxeb informaciis drouli da srulyofili miwodeba. es,
erTi mxriv, xels Seuwyobs msxverplTa da dazaralebulTaTvis maqsimalu-
rad srulyofili momsaxurebis gawevas, xolo, meore mxriv, uzrunvelyofs

258
adamianis uflebaTa evropuli konvencia

am sferoSi momuSave organizaciebis saqmianobis maqsimalur koordinacias


da gaaumjobesebs resursebis optimizaciasa da msxverplTa (dazaralebul-
Ta) reabilitaciisaTvis gaweuli Zalisxmevis xarisxs.
adamianiT vaWrobis (trefikingis) msxverplTa (dazaralebulTa) reabili-
taciisa da reintegraciis procesis sworad da srulyofilad warmarTvisaTvis
aseve didi yuradReba unda daeTmos am procesis erT-erTi mTavari subieqtis
– socialuri muSakis rolsa da momzadebis xarisxs. saqarTveloSi socialuri
muSakis instituti sakmaod axalgazrdaa, jer kidev ar arsebobs im adamianTa
wre, romlebsac socialur muSakad muSaobis srulyofili gamocdileba aqvT.
sakiTxi imdenad mniSvnelovania, rom scildeba mxolod adamianiT vaWrobis
(trefikingis) msxverplTa (dazaralebulTa) reabilitaciisa da reintegraciis
saWiroebas da socialuri muSakis institutis aucileblobas warmoaCens _ dRis
wesrigSi dgeba saxelmwifos mier socialuri muSakis institutis, rogorc ase-
Tis, gaZliereba. Cveni analizis Temidan gamomdinare, gansakuTrebuli yuradRe-
ba unda daeTmos adamianiT vaWrobis (trefikingis) msxverplTa da dazarale-
bulTa reintegraciis aucileblobidan gamomdinare saWiroebas da am kuTxiT
unda gaZlierdes da daixvewos socialur muSakTa instituti.

17. warmoSobis qveyanaSi usafrTxo da nebayoflobiTi dabruneba


da saqarTveloSi cxovrebis nebarTva
konvenciis erT-erTi mniSvnelovani moTxovna wevri saxelmwifoebis mier
adamianiT vaWrobis (trefikingis) msxverplTa warmoSobis qveyanaSi usafr-
Txo da nebayoflobiTi dabrunebaa.58
am procesSi mniSvnelovania adamianiT vaWrobis (trefikingis) msxverplTa
maTi survilis Sesabamisad samSobloSi usafrTxo dabrunebis xelSewyoba,
rac yvela im saxelmwifo struqturis valdebulebaa, romelTac am danaSau-
lis badeSi aRmoCenili adamianebis dacvisa da daxmarebis kompetencia aqvT.
saqarTvelos kanonmdebloba adamianiT vaWrobis (trefikingis) msxver-
plisa da dazaralebulisaTvis, misi survilis SemTxvevaSi, saqarTvelos te-
ritoriaze TavSesafris micemis SesaZleblobasac iTvaliswinebs.
Tumca kanonis amoqmedebidan arcerT ucxoels ar gamouTqvams saqarTve-
los teritoriaze sacxovreblad darCenis survili, mainc xazgasasmelia is,
rom saxelmwifo organoebi valdebuli arian, gaataron RonisZiebebi ucxoeli
msxverplisa da dazaralebulis samSobloSi usafrTxo dabrunebisTvis.
58 konvencia, me-16 muxli.

259
konstantine korkelia

saxelmwifos mier dabrunebis xelSewyoba sayuradReboa ara marto ucxo


qveynis moqalaqeTa warmoSobis qveyanaSi dabrunebisas, aramed saqarTvelos
moqalaqeTa ucxo qveynidan saqarTveloSi dabrunebisaTvisac. am mimarTule-
biT saqarTvelos sagareo saqmeTa saministros roli kidev ufro aRsaniSnavia
imis paralelurad, rom am uwyebis wvlili ucxo saxelmwifos moqalaqeTa war-
moSobis qveyanaSi dabrunebis procesSic Zalze mniSvnelovani unda iyos.
adamianTa vaWrobis (trefikingis) msxverplTa da dazaralebulTa dacvisa
da daxmarebis programebis, erTi mxriv, dacvis, xolo, meore mxriv, srulyo-
filad dasrulebisaTvis metad mniSvnelovania iseTi rTuli proceduris war-
matebiT gavla, rogoric msxverplTa samSobloSi usafrTxo dabrunebaa. sa-
qarTveloSi danergili praqtika cxadyofs, rom aseTi dabruneba xorcieldeba
sakmaod efeqtianad da msxverplTa uflebebis dacviT. am procesSi yvelaze
aqtiurad arian CarTuli adamianiT vaWrobis (trefikingis) msxverplTa da da-
zaralebulTa dacvisa da daxmarebis saxelmwifo fondi, sakoordinacio sabWo
da migraciis saerTaSoriso organizacia. imis gaTvaliswinebiT, rom, rogorc
wesi, aseTi dabrunebis procesi rTuldeba da droSi iweleba, radgan msxver-
plTa absolutur umravlesobas piradobis damadasturebeli dokumentebi ar
gaaCniaT, Sesabamisi qveynebis sakonsulo dawesebulebebTan urTierToba erT-
erTi mtkivneuli da saWirboroto sakiTxia.

18. Tarjimani
zemoT aRniSnuli uflebebi, sxvebTan erTad, aseve moicavs piris uflebas,
mSobliur an misTvis gasageb enaze moxdes informaciis miwodeba, rogorc sa-
gamoZiebo da sasamarTlo procesis msvlelobis Taobaze, ise misi samarTle-
brivi statusisa da saqarTvelos kanonmdeblobiT misTvis miniWebuli ufle-
bebisa da dadgenili movaleobebis Sesaxeb. saqarTvelos saxelmwifo iRebs da
srulad asrulebs dazaralebulis TarjimniTa da advokatiT uzrunvelyofis
valdebulebas. saqarTvelos kanonmdebloba da praqtika srulad Seesabameba
konvenciis moTxovnas am uflebis uzrunvelyofasTan dakavSirebiT.59

19. daskvna
cxadia, adamianiT vaWroba (trefikingi) adamianis uflebaTa darRvevis
erT-erTi yvelaze ufro sastiki gamovlinebaa. adamianis fundamenturi
59 konvencia, me-12(1)(d) muxli.

260
adamianis uflebaTa evropuli konvencia

ufleba – iyos Tavisufali monobisagan,60 swored is umTavresi Rirebulebaa,


romelic adamianis sxva mniSvnelovan uflebebTan erTad irRveva adamianiT
vaWrobis (trefikingis) SemTxvevaSi, rogorc erTi saxelmwifos teritoriis
farglebSi, ise saerTaSoriso sazRvrebis kveTisas. XXI saukunis monobad wo-
debuli es fenomeni ara mxolod calke mdgomi mZime danaSaulia, aramed is,
sakuTari bunebiTa da mis mier gamowveuli socialuri SedegebiT, waruSlel
daRs asvams nebismier adamians, romelic am danaSaulis msxverplad iqceva.61
saqarTveloSi, konvenciis Sesabamisad, adamianiT vaWrobis (trefikingis)
msxverplTaTvis referaluri meqanizmiT miniWebuli uflebebiT sargeblo-
bis erT-erTi ZiriTadi principia arsebuli momsaxurebiT sargeblobisaT-
vis maTi Tavisufali nebis gamovlena da Tanxmobis gancxadeba. swored es
Tanxmobaa saWiro imisaTvis, rom moxdes adamianiT vaWrobis (trefikingis)
msxverplis moTavseba usafrTxo TavSesafarSi, iseve rogorc samarTle-
brivi, samedicino, fsiqologiuri da sxva sareabilitacio momsaxurebiT
sargebloba. saqarTvelos kanonmdebloba, saerTaSoriso standartebis Se-
sabamisad, krZalavs am adamianTa moTavsebas dakavebis adgilebSi,62 rac pra-
qtikaSi srulad aris ganxorcielebuli.
saqarTvelos kanonmdeblobiT dadgenili normebis analizisas mniSvne-
lovani iyo im praqtikis mimoxilva, romelic Sesabamisi sakanonmdeblo ba-
zis Seqmnis Sedegad Camoyalibda. aseve mniSvnelovani iyo imis gamorkveva,
Tu ramdenad efeqtiania msxverplTa identificirebis arsebuli meqanizmi
da ra roli aqvT identificirebis procesSi arasamTavrobo organizaciebsa
da socialur muSakebs.
kvlevis procesSi gamovlinda da arsebuli praqtika cxadyofs, rom sa-
qarTveloSi arasamTavrobo organizaciebi sakmaod aqtiurad arian Cabmuli
rogorc savaraudo msxverplis identificirebis, ise saxelmwifo fondTan
erTad Sesabamisi dacvisa da daxmarebis RonisZiebebis ganxorcielebaSi.
savaraudo msxverplis referirebis procesSi mniSvnelovan rols asrulebs
aseve saxalxo damcvelis aparati.
saqarTveloSi 2006 wlidan Camoyalibebuli praqtika cxadyofs, rom moq-
nilia msxverplTa identificirebis procedurebi, romlebic adamianisaTvis

60 ix.: evropuli konvencia (me-4 muxli); adamianis uflebaTa sayovelTao deklaracia; samo-
qalaqo da politikur uflebaTa saerTaSoriso paqti.
61 ix.: n. baqaquri, m. mesxi, adamianiT vaWroba (trefikingi) – TeTri monoba ocdameerTe sauku-
neSi – trefikingTan brZolis samarTlebrivi da praqtikuli aspeqtebi, 2006.
62 kanoni, me-18 muxli.

261
konstantine korkelia

daxmarebis swrafad da efeqtianad miwodebas uzrunvelyofs da gamarTu-


lad moqmedebs. es ki, konvenciis miznebidan gamomdinare, uzrunvelyofs
monur mdgomareobaSi aRmoCenili da, Sesabamisad, dacvisa da daxmarebis
yvelaze ufro metad mTxovneli uamravi msxverplis fizikuri da fsiqikuri
janmrTelobisa da sakuTar TavSi rwmenis aRdgenis SesaZleblobas.
rogorc evropis sabWos saparlamento asambleam aRniSna, `adamianiT
vaWroba aris adamianis uflebis darRveva da danaSauli, mimarTuli ada-
mianis Rirsebisa da xelSeuxeblobis winaaRmdeg ... trefikingi pirdapir
uTxris Zirs im Rirebulebebs, romlebsac evropis sabWo efuZneba.~63
amdenad, adamianis am Zalze mniSvnelovani uflebis WrilSi saqarTvelos
axlad Seqmnili kanonmdeblobisa da ganviTarebuli praqtikis gaanalizeba
evropis sabWos konvenciis farglebSi iZleva daskvnis gakeTebis saSuale-
bas, rom mtkice politikuri nebisa da Sesabamisi eqspertizis gamoyenebiT
saqarTvelom Seqmna adamianis uflebebis dacvis umniSvnelovanesi meqaniz-
mi, romelic evropis sabWos am konvenciis monawile saxelmwifoebisaTvis,
SesaZloa, erTgvar gzamkvlevad iyos gamoyenebuli, erovnuli kanonmdeb-
lobisa da praqtikis srulyofis TvalsazrisiT.

63 ix.: Handbook for Parliamentarians: The Council of Europe Convention on Action against Trafficking
in Human Beings, Preface by Lluís Maria de Puig, Presidenf of the Parlieamntery Assembly of the
Council of Europe, gv. 7.

262

You might also like