Professional Documents
Culture Documents
فێربوونی زمانی عەرەبی جڵفی عێراقی2
فێربوونی زمانی عەرەبی جڵفی عێراقی2
ِیم
الرح ِ
الر ْح َم ِن َ ِب ْس ِم َ ِ
ّللا َ
ا ْق َر ْأ ِب ْ
اس ِم َر ِّب َك الَذِي َخلَ َق ()1
ئهی محمد -صلی ّللا علیه وسلم -بخوێنه بهناوی پهروهردگاری ههره
بهڕێزتهوه ئهو پهروهردگارهی كه ههموو شتێكی دروست كردووه.
1
1مثال ،،،،،،،،نموونه
2
*-ئێمه خوێندکارین ( ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،کۆمهڵێ کوڕ ⁄نێر )
٭٭٭٭٭٭٭٭٭٭٭٭٭٭٭٭٭٭٭٭٭٭٭٭٭٭٭٭٭٭٭٭٭٭٭
3
دووەم ....المخاطب أو المخاطبة
* -قسه لهگهڵ کراو
( کهسی بهرامبهر _ قسهبۆکراو )
4
نمونه ...نموذج
َ
أنت طالب ( ،،،،،،،،،،،،،،،،،،للمفرد مذكر ) -
-أن ِ
ت طالبة ( ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،للمفرد مؤنث )
5
ئێوە خوێندکارن ( ،،،،،،،،،،،،،،،،،کۆمهڵێ کوڕ ⁄نێر )
6
- 3الغائب أو الغائبة ،،،،،،،،،،،،،،نائامادە
7
نحو ...وەکو
٨
التعابیر و الضمائر ( ده ربرین و راناوه كان )
انت منو = تو كي ي (بو كور )
انتي منو = تؤ كئ ئ (بو كچ)
اني ویاك = من له گه لتم ( بوكور )
اني ویاچ = من له گه لتم (بو کچ )
اني ویاهم = من له گه لیانم (جماعه نادیار)
احنه وانتو= ئیمه و ئیوه
احنه وین = ئیمه له كوین
هذا ویانه = ئه وه لهگهلمانه
یاهوه = كامه یان (بو كور)
یاهیه = كه مه یان (بو کچ )
اهنا = لیره
اهناك = له وي
ویاي = له كه لم (مفرد المتكلم )
ویانه = له گه لمان (جمع المتكلمین )
ویاه = له گه لي ( مفرد غائب مذكر)
ویاهه = له گه لي (مغرد الغائب المؤنث)
ویاهم = له گه لیان (جمع المذكروالمؤنث للغائب)
ویاهن = له گه لیان (جمع المؤنث للغائب)
ویاك = له گه لت (مفرد مخاطب المذكر )
۹
ویاچ = له گه لت (مفرد مخاطب المؤنث)
ویاكم = له گه لتان جمع المخاطب المذكر والمؤنث)
ویاچن = له گه لتان (جمع المخاطب المؤنث)
اني = من
انت = تو (کور)
انتي = تو (کچ )
هذا = ئه مه بو نزیك (کور)
هاي = ئه مه بو نزیك (کچ )
هذاك = ئه مه بو دوور (کور)
هذیچ= ئه مه بو دور (کچ)
هذوال= ئه وانه
هذنچ = ئه وانه (بو كومه لي مي )
انتو = ئیوه
احنه = ئیمه
هوه = ئه و ( بو نادیار (نیر)
هیه = ئه و (بو نادیار (میر)
12
ضمائر=جیناو
ي= م
ن=مان
ك=ت
كم=تان
ها= ی
هم= یان
عینی =چاوةكةم
عیننا= چاومان
عینك= چاوت
عینكم= چاوتان
عینها =چاوی
عینهم=چاویان
11
جێناوە پرسهکان
ضمائر اْلستفهام
ـــــــــــــــــــــــــــــ
( شنو تٲکل ) چی ـ شنو
بۆچی ـ لێش (لێش گاعد)
چۆن ـ شلۆن (شلون وصلتو)
(منو یرید یحکی) کێ ـ منو
کهی ـ شوەکت ( شوکت جایی)
بهچی ـ بشنو (بشنو تفتخر)
چ کاتێ ـ یهمته (یمته تروح)
( شنو سبب زحمه) هۆ ـ سبب
(وین تاخذ راتب) لهکوێ ـ وین
(شگد عمرچ) چهند ـ شگهد
کامهیان بۆ (نێر) ـ یاهو (یاهو تختار)
کامهیان بۆ(مێ) ـ یا هی (یاهی امک)
علی مود ئێش (علی مود ایش انت غاضب) لهبهرچی ـ َ
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
12
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
الدرس االول ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،وانهی یهکهم
استخدام الكلمات للمذكر من لغة العربیة اللهجة العامیة
بهکارهێنانی وشهکان بۆ ڕەگهزی نێر له زمانی عهرەبی شێوەزاری گشتی
ماضي=ڕابردوو مضارع=ڕانهبردوو
ـــــــــــــــــــــــــــ ـــــــــــــــــــــــــــــ
طلعت=دەرچووم اطلَع=دەردەچم
طلعنا=دەرچوین نطلَع=دەردەچین
طلعت=دەرچویت تطلَع=دەردەچیت
طلَعتو=دەرچون تطلَعون=دەردەچن
۱3
استخدام الكلمات للمؤنث من لغة العربیة اللهجة العامیة
بهکارهێنانی وشهکان بۆ ڕەگهزی مێ له زمانی عهرەبی شێوەزاری گشتی
ماضي=ڕابردوو مضارع=ڕانهبردوو
ــــــــــــــــــــــــــــــ ـــــــــــــــــــــــــــــ
طلعت=دەرچووم اطلَع=دەردەچم
طلعنا=دەرچوین نطلَع=دەردەچین
طلعتي=دەرچویت تطلَعین=دەردەچیت
طلَعتو=دەرچون تطلَعن=دەردەچن
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
14
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
الدرس الثاني ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،وانهی دووەم
ماضي=ڕابردوو مضارع=ڕانهبردوو
ــــــــــــــــــــــــ ـــــــــــــــــــــــــــــ
شفت=بینیم اشوف=دەبینم
شوفنا=بینیمان نشوف=دەبینین
شفت=بینیت تشوف=دەبینیت
شفتو=بینیتان تشوفون=دەبینن
شاف=بینی
َ یشوف=دەبینێت
شا َفو=بینیان یشوفون=دەبینن
۱٥
استخدام الكلمات للمؤنث من لغة العربیة اللهجة العامیة
بهکارهێنانی وشهکان بۆ ڕەگهزی مێ له زمانی عهرەبی شێوەزاری گشتی
ماضي=ڕابردوو مضارع=ڕانهبردوو
ــــــــــــــــــــــــ ـــــــــــــــــــــــــــــ
شفت=بینیم اشوف=دەبینم
شوفنا=بینیمان نشوف=دەبینین
شفتي=بینیت تشوفین=دەبینیت
شفتو=بینیتان تشوفن=دەبینن
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
16
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
الدرس الثالث ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،سێیهم
استخدام الكلمات للمذكر من لغة العربیة اللهجة العامیة
بهکارهێنانی وشهکان بۆ ڕەگهزی نێر له زمانی عهرەبی شێوەزاری گشتی
ماضي=ڕابردوو مضارع=ڕانهبردوو
ــــــــــــــــــــــــ ـــــــــــــــــــــــــــــ
وگعت=کهوتم َ او َگع=دەکهوم
و َگعنا=کهوتین نو َگع=دەکهوین
۱۱
استخدام الكلمات للمؤنث من لغة العربیة اللهجة العامیة
بهکارهێنانی وشهکان بۆ ڕەگهزی مێ له زمانی عهرەبی شێوەزاری گشتی
ماضي=ڕابردوو مضارع=ڕانهبردوو
ــــــــــــــــــــــــ ـــــــــــــــــــــــــــــ
وگعت=کهوتم َ او َگع=دەکهوم
و َگعنا=کهوتین نو َگع=دەکهوین
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
۱٨
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
ـــــــــــــــــــــ ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
الدرس الرابع ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،وانەی چوارەم
استخدام الكلمات للمذكر من لغة العربیة اللهجة العامیة
بهکارهێنانی وشهکان بۆ ڕەگهزی نێر له زمانی عهرەبی شێوەزاری گشتی
ماضي=ڕابردوو مضارع=ڕانهبردوو
ــــــــــــــــــــــــ ـــــــــــــــــــــــــــــ
عرفت=زانیم اعرف=دەزانم
عرفنا=زانیمان نعرف=دەزانین
عرفت=زانیت تعرف=دەزانیت
عرفتو=زانیتان تعرفون=دەزانن
عرف=زانی یعرف=دەزانێت
عرفو=زانییان یعرفون=دەزانن
۱۱
استخدام الكلمات للمؤنث من لغة العربیة اللهجة العامیة
بهکارهێنانی وشهکان بۆ ڕەگهزی مێ له زمانی عهرەبی شێوەزاری گشتی
ماضي=ڕابردوو مضارع=ڕانهبردوو
ــــــــــــــــــــــــ ـــــــــــــــــــــــــــــ
عرفت=زانیم اعرف=دەزانم
عرفنا=زانیمان نعرف=دەزانین
عرفتي=زانیت تعرفین=دەزانیت
عرفتو=زانیتان تعرفن=دەزانن
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
۰۲
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
الدرس الخامس ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،وانەی پێنجەم
استخدام الكلمات للمذكر من لغة العربیة اللهجة العامیة
بهکارهێنانی وشهکان بۆ ڕەگهزی نێر له زمانی عهرەبی شێوەزاری گشتی
ماضي=ڕابردوو مضارع=ڕانهبردوو
ــــــــــــــــــــــــ ـــــــــــــــــــــــــــــ
سویت=کردم ّ اسوي=دەکهم َ
سوینا=کردمان َ نسوي=دەکهین َ
۰۱
استخدام الكلمات للمؤنث من لغة العربیة اللهجة العامیة
بهکارهێنانی وشهکان بۆ ڕەگهزی مێ له زمانی عهرەبی شێوەزاری گشتی
ماضي=ڕابردوو مضارع=ڕانهبردوو
ــــــــــــــــــــــــ ـــــــــــــــــــــــــــــ
سویت=کردم ّ اسوي=دەکهم َ
سوینا=کردمان َ نسوي=دەکهین َ
سواها=کردیَ تسوي=دەکات
َ
سوها=کردیان َ یسون=دەیکهنَ
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
۰۰
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
الدرس الستة ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،وانهی شهشهم
ماضي=ڕابردوو مضارع=ڕانهبردوو
ــــــــــــــــــــــــ ـــــــــــــــــــــــــــــ
اخذت=بردمم آخذ=دەیبهم
اخذنا=بردمان ناخذ=دەیبهین
اخذت=بردت تٲخذ=دەبهیت
اخذتو=بردتان تٲخذون=دەیبهن
ٲخ َذ=بردی
َ یٲخذ=دەیبات
َ
ٲخذو=بردیان یٲخذون=دەیبهن
۰3
استخدام الكلمات للمؤنث من لغة العربیة اللهجة العامیة
بهکارهێنانی وشهکان بۆ ڕەگهزی مێ له زمانی عهرەبی شێوەزاری گشتی
ماضي=ڕابردوو مضارع=ڕانهبردوو
ــــــــــــــــــــــــ ـــــــــــــــــــــــــــــ
اخذت=بردمم آخذ=دەیبهم
اخذنا=بردمان ناخذ=دەیبهین
اخذتي=بردت تٲخذ=دەبهیت
اخذتو=بردتان تٲخذن=دەیبهن
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
24
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
الدرس السابع ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،وانهی حهوتهم
ماضي=ڕابردوو مضارع=ڕانهبردوو
ــــــــــــــــــــــــ ـــــــــــــــــــــــــــــ
رحت=ڕۆشتم اروح=دەڕۆم
رحنا=ڕۆشتین نروح=دەڕۆین
رحت=ڕۆشتیت تروح=دەڕۆیت
رحتو=ڕۆشتن تروحون=دەڕۆن
راح=ڕۆشت یروح=دەڕوات
راحو=ڕۆشتن یروحون=دەڕۆن
۰٥
استخدام الكلمات للمؤنث من لغة العربیة اللهجة العامیة
بهکارهێنانی وشهکان بۆ ڕەگهزی مێ له زمانی عهرەبی شێوەزاری گشتی
ماضي=ڕابردوو مضارع=ڕانهبردوو
ــــــــــــــــــــــــ ـــــــــــــــــــــــــــــ
رحت=ڕۆشتم اروح=دەڕۆم
رحنا=ڕۆشتین نروح=دەڕۆین
رحتي=ڕۆشتیت تروحین=دەڕۆیت
رحتو=ڕۆشتن تروحن=دەڕۆن
راحت=ڕۆشت تروح=دەڕوات
راحو=ڕۆشتن یروحن=دەڕۆن
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
26
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
الدرس الثامن ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،وانهی ههشتهم
ماضي=ڕابردوو مضارع=ڕانهبردوو
ــــــــــــــــــــــــ ـــــــــــــــــــــــــــــ
جبت=هێنام اجیب=دەهێنم
جبنا=هێنامان نجیب=دەهێنین
جبت=هێنات تجیب=دەهێنیت
جبتو=هێناتان تجیبون=دەهێنن
جابه=هێنای یجیب=دەهێنێت
جابو=هێنایان یجیبون=دەهێنن
۰۲
استخدام الكلمات للمؤنث من لغة العربیة اللهجة العامیة
بهکارهێنانی وشهکان بۆ ڕەگهزی مێ له زمانی عهرەبی شێوەزاری گشتی
ماضي=ڕابردوو مضارع=ڕانهبردوو
ــــــــــــــــــــــــ ـــــــــــــــــــــــــــــ
جبت=هێنام اجیب=دەهێنم
جبنا=هێنامان نجیب=دەهێنین
جبتي=هێنات تجیبین=دەهێنیت
جبتو=هێناتان تجیبن=دەهێنن
جابت=هێنای تجیب=دەهێنێت
جابو=هێنایان تجیبن=دەهێنن
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
2٨
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
الدرس التاسع ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،وانهی نۆیهم
ماضي=ڕابردوو مضارع=ڕانهبردوو
ــــــــــــــــــــــــ ـــــــــــــــــــــــــــــ
ردت=ویستم ارید=دەمهوێت
ردنه=ویستمان نرید=دەمانهوێت
ردت=ویستت ترید=دەتهوێت
ردتو=ویستان تریدون=دەتانهوێت
رادە=ویستی یرید=دەیهوێت
رادو=ویستیان یریدون=دەیانهوێت
۹۱
استخدام الكلمات للمؤنث من لغة العربیة اللهجة العامیة
بهکارهێنانی وشهکان بۆ ڕەگهزی مێ له زمانی عهرەبی شێوەزاری گشتی
ماضي=ڕابردوو مضارع=ڕانهبردوو
ــــــــــــــــــــــــ ـــــــــــــــــــــــــــــ
ردت=ویستم ارید=دەمهوێت
ردنه=ویستمان نرید=دەمانهوێت
ردتي=ویستت تریدین=دەتهوێت
ردتو=ویستان تریدن=دەتانهوێت
رادت=ویستی ترید=دەیهوێت
رادو=ویستیان تریدن=دەیانهوێت
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
ـــــــــــــــــــ ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
۰۳
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
الدرس العاشر ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،وانهی دەیهم
علمتني ،،،،،منت فێرکرد
علمته ،،،،،،،فێرم کردی
علمني ،،،،،،فێری کردم
علمك ،،،،،تۆی فێرکرد
علمته ،،،،،فێرت کردی
علمتكم ،،،،،فێرتانم کرد
علمتوني ،،،،،منتان فێرکرد
علمتهم ،،،،،فێریانم کرد
علموني ،،،،،منیان فێرکرد
&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&
التضربني ::::::::::::::::::::::::::::لیم مةده
التضربوني :::::::::::::::::::::::::::لیم مةدةن
التضربونا ::::::::::::::::::::::::::::لیمان مةدةن
ضرب ::::::::::::::::::::::::::::::::لییدا
ضربت ::::::::::::::::::::::::::::::::لیمدا
ضربوا ::::::::::::::::::::::::::::::::لییان دا
ضربنا :::::::::::::::::::::::::: :::::::لیماندا
۰۱
&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&
الضمائر ........راناوکان
اني ......من
احنه .....ئێمه
َ
انت .....تۆ ( کوڕ )
ان ِ
ت .....تۆ ( کچ )
انتم .....ئێوە ( کوڕ )
انتنّ .....ئێوە ( کچ )
هو .....ئهو ( کوڕ )
هي .....ئهو ( کچ )
هم .....ئهوان ( کوڕ )
هنّ .....ئهوان ( کچ )
۰۹
&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&
عربي ،،،،،،،،كوردی
احجي ،،،،،قسه دەکهم
حجیت ،،،،قسهم کرد
نحجي ،،،،،قسه دەکهین
حجینا ،،،،قسهمان کرد
تحجي ،،،،،قسه دەکهیت
حجیت ،،،،،قسهت کرد
تحجون ،،،،قسهدەکهن
حجیتو ،،،،،قسهتان کرد
یحجي ،،،،قسه دەکات
حجا ،،،،،قسهی کرد
یحجون ،،،،قسهدەکهن
حجو ،،،،،قسهیان کرد
۰۰
&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&
اشوفك.. ..دةتبینم
یشوفك....ئةو دةتبیني
شوفوني..مني دیت
شفتهم.....ئةوانم بیني
شفتهن....ئةوانم دي
شیفتكن...ئیوةم دیت
نتشاوف..یةكتر دةبینین
شافو...بینیان
شافني...مني بیني
شافتني...منت بیني
اشوفون...دةمةوي بیانبینم
&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&
متكلم:قسهکهر
ـــــــــــــــ
اسوي=دەیکهم
سویت=کردم
انسوي=دەیکهین
سوینا=کردمان
۰٤
&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&
مخاطب:گوێگر(بهرامبهر)
ــــــــــــــــــــــــــــــ
تسوي/تسوین=دەیکهیت(..مذكر/مؤنث)
سویت/سویتي=کردت
تسوون/تسون=دەیکهن
سویتو/سویتن=کردتان
&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&
غائب:نادیار
ــــــــــــــــــ
یسوي/تسوي=دەیکات(..مذكر/مؤنث)
سواه/سواها=کردی
سووە/سووهن،سواهن=کردیان
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
35
ـــــــــــــــــــــــ ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
الدرس احد عشر ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،وانهی یانزە
٦٣
من ناردم ٲنا ٲرسلت انی دزیت
تۆ ناردت بۆ،نێر ٲنت ٲرسلت ٲنت دزیت
تۆناردت بۆ،مێ انتی ارسلتی انتی دزیتی
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
37
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
الدرس الثاني عشر ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،وانهی دوانزە
_االفعال.................کردارەکان
اكو ...یوجد....ههیه
هسه +هساع...االن.....ئیستا
۰٣
صیحه ...نادیه...بانگی بكه+گاسی بکه
روح ...إذهب.....برۆ
اروح...اذهب.....دهرۆم
نروح...نذهب...دەرۆین
لیش مه تروح ویاهم..
لم ال تذهب معهم
بۆ لهگهڵیان نارۆی
كوی
وین...این....له َ
وین رایح...این تذهب.....بۆكوێ دەچی
های وینک..
این انت+مالی ال اراك..
ئهوە له کوێی..
۰۱
شردت +طفرت +انهزمت +فلتت -:فررت.....رامكرد+ههالتم
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
42
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
الدرس الثالث عشر ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،وانهی سێیانزە
دوێنێ --------------بارحة
پێرێ----------------أول بارحة
پهستر پێرێ-----------أولیة بارحة
پهستر پهستر پێرێ------أولیة أولیة بارحة
سبهی----------------باچر
دوو سبهی------------عگب باچر
سێ سبهی------------عگب عگب باچر
&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&
جێناوە پرسهکان
ضمائر اْلستفهام
ـــــــــــــــــــــــــــــ
( شنو تٲکل ) چی ـ شنو
(لێش گاعد) بۆچی ـ لێش
(شلون وصلتو) چۆن ـ شلۆن
(منو یرید یحکی) کێ ـ منو
کهی ـ شوەکت ( شوکت جایی)
(بشنو تفتخر) بهچی ـ بشنو
چ کاتێ ـ یهمته (یمته تروح)
( شنو سبب زحمه) هۆ ـ سبب
42
(وین تاخذ راتب) لهکوێ ـ وین
(شگد عمرچ) چهند ـ شگهد
کامهیان بۆ (نێر) ـ یاهو (یاهو تختار)
کامهیان بۆ(مێ) ـ یا هی (یاهی امک)
علی مود ئێش (علی مود ایش انت غاضب) لهبهرچی ـ َ
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
٤۰
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
الدرس الخامس عشر ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،وانهی پانزە
44
تمساح -تیمساح
قرش -قرش
حوت -حووت
دولفین -دۆلفین
سمك -ماسی
اخطبوط -ئهختهبووت
دیناصور -دەینا سۆر
سحلیة أو برص -مارمێلکه
ثعبان -مار
سلحفاة -کیسهڵ
عقرب -دووپشک
عنكبوت -جاڵجاڵۆکه
جراد -کوله
نملة -مێرووله
حلزون -قالکه شهیتانۆکه
فراشة -پهپووله
دودة -کرم
نحلة -مێش ههنگ
حصان – ئهسپ
خنزیر بري -بهرازی وشکاوەکی
ذئب -گورگ
خفاش -شهمشهمه کوێرە
بومة -کوندەپهپوو
صقر -ههڵۆ
بط -مراوى
كتكوت -جوچک
٤٥
عصفور -چۆلهکه
بطریق -بهتریق
قرد -مهیموون
ضفدع -بۆق
أسد -شێر
باندا -پاندا
ثعلب -ڕێوی
تفاح -سێو
عرموط .كمثري -ههرمێ
برتقال -پرتهقاڵ
لیمون -لیمۆ
موز -مۆز
بطیخ -شووتی
عنب -ترێ
فرولة -شلک
كنتلوب أو شمام -کاڵهک
كرز -گێالس
خوخ -قۆخ
اناناس ٭ ئهنهناس
جوز الهند ٭ گوێزی هندی
كیوي ٭ کێوی
طماطم ٭ تهماته
باذنجان ٭ باینجان
بروكلي ٭ بڕۆکلی
خیار ٭ خهیار
فلفل حار ٭ بیبهری تیژ یان سوور
ذرة ٭ گهنمهشامی
٦٣
جزر ٭ گێزەر
بطاطس ٭ پهتاته
بطاطا ٭ پهتاته
بیض ٭ هێلکه
بیض عیون ٭ هێلکهوڕۆن
لحم ٭ گۆشت
بیتزا ٭ پتزا
خضروات -سهوزەوات
أرز ٭ برنج
حلویات ٭ شیرنهمهنی
آیس كریم ٭ ئاسکریم
شیكوالتة ٭ چۆکالته
بندوق ٭ بندووق
عسل ٭ ههنگووین
لبن ٭ دۆ
رضاعة أو بزازة ٭ مهمهشیر
☕= شاي أو قهو ٭ چا یان قاوە
٭ چای سهوز شاي أخضر
عصیر ٭ شهربهت
عصیر ٭ شهربهت
کهوچک ٭ ملعقة
شوكة وسكینة ٭ چهتاڵ و چهقۆ
شوكة وسكینة وطبق ٭ چهقۆ چنگاڵ و قاپ
شوربة -شۆربا
كورة ٭ تۆپ
كورة سلة ٭ تۆپی سهله
كورة تنس ٭ تۆپی تێنس
٦٤
قوس وسهم -تیروکهوان
رفع أثقال ٭ بهرزکردنهوەی قورسایی
كورة السلة ٭ یاری تۆپی سهله
ركوب الخیل -ڕاکردنی ئهسپ
یوجا ٭ یۆگا
ركوب اْلمواج ٭ یاری سهر شهپۆلهکان
سباحة ٭ مهلهوانی
كورة الماء ٭ یاری تۆپی ناو ئاو
تسلق الجبال ٭ سهرکهوتن بهسهر شاخ دا
ركوب الدراجة ٭ پاسکیل سواری
كأس ٭ کاس
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
ـــــــــــــــ ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
4٨
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
الدرس السادس عسر ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،وانهی شانزە
انواع اْلمراض
جؤرى نةخؤشةكان
-گحة.سعال......كؤكه.كؤخه
-اصخونة.حمى...تا
-وجع الراس.صداع..سةرئئشه
-إسهال....سكچوون
-ازواع..تقيء....رشانةوه
-قرحةالمعدة..برینى گةده
-قرحةاالثني عشر..
برینى دوانزه گری
-حصوالكلى..بةردى گورچیله
-حصوالمرارة..بةردى زراو
-التهاب المثانة..هةوكردنى میزلدان
-التهاب الكلى..هةوكردنى گورچیله
-التهاب المفاصل..هةوكردنى جومكةكان
-السرطان..شئرپةنجه
-الشقیقة.الصداع النصفي..
شةقیقه.سةرئئشةى یةكال
-الزائدةالدودیة.المصران اْلعور
4۹
ریخولةكوئره
-التهاب اْلذن الوسطى...
هةوكردنى گوئى ناوةراست
-التهاب البلعوم...
هةوكردنى قورگ
-الربو.ضیق التنفس..
هةناسةى تةنگى.رةبوو
-فقرالدم..كةم خوینى
-ارتفاع ضغط الدم...
بةرزبوونى پةستانى خوئن
-ارتفاع مستوى السكر.السكري.
بةرزبوونى ئاستى شةكره
-ارتفاع الدهنیات.الكولیسترول.
بةربوونى چةورى
-التهاب الرئة....
هةوكردنى سییةكان
-شلل المثانة...
ئیفلیجبوونى میزلدان
-داءالثعلبة...
دةردةرئوى
-داءالقطط....
دةردةپشیله
-داءالكلب...
دةردةسةگ
-الجیوب اْلنفیة.. .
گیرفانةكانى لووت
52
اتمنى الصحةوالسالمةللجمیع
الوقایةخیرمن العالج
خؤپاراستن باشتره لةچارةسةركردن......
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
51
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
الدرس السابع عشر ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،وانهی حهقدە
جلفي..........كوردي
أندل.اني.....پئى دةزانم
من.....نئرومئ
ماأندل.اني....پئى نازانم
من......نئرومئ
نندل.احنه....پئى نازانین
ئئمه.......كؤى نئرومئ
مانندل.احنه.....پئى نازانین
ئئمه....كؤى نئرومئ
52
تندل.انته.... .پئى دةزانى
تؤ.......نئر
ماتندل.انته....پئى نازانى
تؤ.....نئر
تندلین.انتي....پئى دةزانى
تؤ......مئ
ماتندلین.انتي.....پئى نازانى
تؤ......مئ
تندلن.انتن....پئى دةزانن
ئئوه....كؤى مئ
ماتندلن.انتن...پئى نازانن
ئئوه....كؤى مئ
یندل.هوه.....پئى دةزانئت
ئةو....نئر
53
مایندل.هوه...پئى نازانئت
ئةو...نئر
تندل.هیه...پئى دةزانئت
ئةو....مئ
ماتندل..هیه....پئى نازانئت
ئةو...مئ
مایندلون.همه...پئى نازانن
ئةوان...كؤى نئر
یندلن...هننه....پئى دةزانن
ئةوان...كؤى مئ
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
54
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
الدرس الثامن عشر ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،وانهی ههژدە
-ابویه ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،باوكم
-ابونه ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،باوكمان
-ابوچ ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،باوكت.....مئ
-ابوهة ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،باوكى...مئ
55
المصطلحات ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،زاراوةكان
-حمگة ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،پةلپئنه
-افریون ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،پیفؤك
-لوگي ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،ماستاوچى
-مطیرچي ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،كؤترباز
56
-سني یوجعني ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،ددانم دئشئ
57
-رجلي توجعني ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،القم دئشئ
.............................
فحص الدم ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،پشكنینى خوئن
فحص االدرار ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،پشكنینى میز
فحص الخروج ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،پشكنینى پیسایى
فحص السكر ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،پشكنینى شةكره
فحص قیاس ضغط الدم ،،،،،،،،،،،،،،،،پشكنینى پةستانى خوئن
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
5٨
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
الدرس التاسع عشر ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،وانهی نۆزدە
5۹
ٲرید َبیض َمسلوگ .....هێلکهی کواڵوم ئهوێت .
َبیض بلدهن .....هێلکهو ڕۆن .
ٲرخص َطعام .....ههرزانترین خواردن .. ا
ٲغلَی .....گرانترین .
شگَد َك َ
روة ؟ ....کرێی بهچهندە ؟
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
62
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
الدرس العشرین ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،وانهی بیستهم
النفي .............نهرێ
61
ال باچر أجي .....نا بهیانی دێم
الباچر ما ٲجی ....نهخێر بهیانی نایهم
ال باچر ماتجي .....نهخێر بهیانی نایهیت .تۆ
الباچر مایجي ........نهخێر بهیانی نایهت .ئهو
ماٲعرف .............نازانم
ماتعرف ...........نازانیت؟
مایعرف ..........نازانێت ،بۆ نادیار
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
62
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
الدرس واحد و عشرین ،،،،،،،،،،،،،،،،،وانهی بیست و یهك
ضم ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،شاردنةوه
اضمه ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،ئةیشارمةوه
ضمیته ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،شاردمةوة
ضمه ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،شاردیةوه
ضمو ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،شاردیانةوه
ما اضمه ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،نایشارمةوه
خلي یضمه ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،بابیشاریتةوه
ضم روحه ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،خؤى شاردةوه
ضم نفسه ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،خؤى شاردةوه
ضمت نفسي ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،خؤم شاردةوه
ضمو نفسهم ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،خؤیان شاردةوه
اضم روحي من عنده ،،،،،،،،،،،،،،خؤمى لئ ئةشارمةوه
اضم نفسي من عدهم ،،،،،،،،،،،،،،،خؤمیان لئ ئةشارمةوه
ما ارید اختل نفسي ،،،،،،،،،،،،،،،،،نامةویت خؤمیان لئ
من عدهم ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،بشارمةوه
یختل ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،خؤشاردنةوه
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
63
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
الدرس اثنین و عشرین ،،،،،،،،،،،،،،،،وانهی بیست و دوو
#خلیكم _بالبیت
64
-4ههوڵده به شداری گفتوگۆ و ڕا دهربڕینهكان بكهیت له
كۆبوونهوه و دانیشتنهكان.
حاول المشاركة في المناقشات و الحِوارات في االجتماعات و
الجلسات /.فصحى
حاول تتناقش و تتحاور باالجتماعات و الگعدات /.جلفي
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
65
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
الدرس ثالثة و عشرین ،،،،،،،،،،،،،،،،،وانهی بیست و سێ
خێزان ،،،،،،،،،عائلة
عم .....مام.
عمة ......بور.
إبن .....كور.
إبنة ......كج.
والدي ....باوكم.
والده .......باوكي أو ....واته.... . ...مذكر
عمي .....مامم.
عمه .....ما مي أو .....واته ..... ...مذكر.
أخي .....برام.
أخوه ......براي أو .... .....مذكر.
شجرة ....دار.
أسرة ....خیزان.
شجرة اْلسرة ......داري خیزان.
66
هذا والده عبدّللا.
وهذه والدته آمنة.
67
أخ .....برا .....أخي ....برام ......أنا.
أخ ..........برا ........أخوه ........براي أو......هو
أخت .......خوشك .......أختي .....خوشكم ......أنا.
أخت .......خوشك .......أخته ......خوشكي أو .....هو.
جد .....بابیر ......جدي ......بابیرم .....أنا.
جد .....بابیر .....جده ......بابیري أو ....هو.
جدة .....نه نك ......جدتي .....نه نكم .....أنا.
جدة ......نه نك ......جدته ......نه نكي أو ....هو.
عم ....مام ......عمي ....مامم .....أنا.
عم .....مام ......عمه ......مامي أو ....هو.
عمة ......بور ......عمتي .....بورم .......أنا.
عمة ......بور .......عمته ......بوري أو .....هو.
إبن .....كور ......ابني .....كورم .....أنا.
ابن .....كور ......ابنه ......كوري أو .....هو.
ابنة .....كج ......ابنتي .....كجي من .....أنا.
ابنة .....كج .......ابنته ....كجي أو .....هو.
أسرة ....خیزان .....أسرتي .....خیزاني من ....أنا.
أسرة ....خیزان .....أسرته ....خیزاني أو .....هو .
والد .....باوك
والدي ...باوكي من.
والده ....باوكي أو.
والدة ....دایك.
والدتي ....دایكي من.
والدته .....دایكي أو.
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
6٨
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
الدرس اربعة وعشرین ،،،،،،،،،،،،،،،،وانەی بیست و چوار
6۹
قبعة شفقة ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،کاڵو ،شهپقه
جاكیت ابو شفقة ،،،،،،،،،،،،،،،،،،چاکهتی کاڵودار
بلوز ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،بلوز
تیشیرت ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،تیشێرت
چفوف ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،دەستکێش
رباط ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،بۆینباخ
جزمة ،بوت ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،پوت ،جزمه
حذاء ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،پێاڵو ،کااڵ
زوج ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،جوتێک
حذاء صیفي ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،پێاڵوی هاوینه
حذاء شتوي ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،پێاڵوی زستانه
حذاء ریاضي ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،پێاڵوی وەرزشی
كعب عالي ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،، ،،پاژنه بهرز
نعل ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،نهعل
جواریب ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،گۆرەوی
خیط ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،دەزوو
دوگمه ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،قۆپچه
تنورە ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،تهنورە
حقیبة جنطة ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،جانته
جنطة یدویة ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،جانتای دەست
جنطة ظهریة ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،جانتای پشت
جواریب طویلة ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،گۆرەوی درێژ
جواریب قصیرة ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،گۆرەوی کورت
قمیص مقلم ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،کراسی خهتدار
قمیص نص ردن ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،کراسی نیو قۆڵ
72
مالبس نسائیة ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،جلوبهرگی ئافرەتان
قمیص ابو ردن ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،کراسی قۆڵدار
أحجام چبیره ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،قهبارەی گهورەیه
ما احب هذا اللون ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،حهزم لهو ڕەنگه نیه
ارید سا َد ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،سادەم دەوێ
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
71
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
الدرس خمسة و عشرین ،،،،،،،،،،،،،،،وانهی بیست و پێنج
الضمائر
72
-2ضمائر المنفصلة للمخاطب (انته ،انتي ،أنتما ،أنتم ،أنتن )
👉 جێناوە سهربهخۆکانی
کهسی بهرامبهر
[( انته ،،،تۆ .بۆ( تاكي نێر )
[( انتي ،،،تۆ بۆ( تاكي مێ )
[( ٲنتما ،،،ههردوکتان .بۆ( دووان بۆ نێر و مێ )ش دەبێت
[( ٲنتم ،،،ئێوە ( کۆی نێر )
[( ٲنتن ،،،ئێوە ( کۆی مێ )
،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،
-3ضمائر المنفصلة للغائب ( هوه ،هیة ،هما ،هنْ ،هم )
جێناوە سهربهخۆکان بۆ نادیار
73
نموونه//
ماڵهکهم←ماڵهکهمان
ماڵهکهت←ماڵهکهتان
ماڵهکهی←ماڵهکهیان
ـــــــــــــــــــــــــــــــ
في اللهجة العراقیة:
له شێوەزاری عراقی:
ي←نا
ك(للمذكر)-ج(للمؤنث)←كم(للمذكر)-كن(للمؤنث)
ه(للمذكر)-ها(للمؤنث)←هم(للمذكر)-هن(للمؤنث)
74
(ها)جێناوی(ی)ە لهزمانی کوردی بهاڵم له زمانی عهرەبی بۆ
ڕەگهزی(مێ)بهکاردەهێنرێت
(هم)جێناوی(یان)ە لهزمانی کوردی بهاڵم له زمانی عهرەبی بۆ
ڕەگهزی(نێر)بهکاردەهێنرێت
(هن)جێناوی(یان)ە لهزمانی کوردی بهاڵم له زمانی عهرەبی بۆ
ڕەگهزی(مێ)بهکاردەهێنرێت
مثل//
بیتي←بیتنا
بیتك(للمذكر)-بیتج(للمؤنث)←بیتكم(للمذكر)-بیتكن(للمؤنث)
بیته(للمذكر)-بیتها(للمؤنث)←بیتهم(للمذكر)-بیتهن(للمؤنث)
بیتهما(للنفرین-:مذكر ومؤنث)
،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،
(بیتي)=ماڵهکهم
(بیتنا)=ماڵهکهمان
(بیتك)=ماڵهکهت،،بۆ ڕەگهزی(نێر)ە له زمانی عهرەبی عێراقی.
(بیتج)=ماڵهکهت،،بۆڕەگهزی(مێ)یه له زمانی عهرەبی عێراقی
(بیتكم)=ماڵهکهتان،،بۆ کۆی(نێر)ە له زمانی عهرەبی
(بیتکن)=ماڵهکهتان،،بۆ کۆی(مێ)یه له زمانی عهرەبی
(بیته)=ماڵهکهی،،بۆ ڕەگهزی(نێر)ە له زمانی عهرەبی
(بیتها)=ماڵهکهی،،بۆ ڕەگهزی(مێ)یه له زمانی عهرەبی
(بیتهم)=ماڵهکهیان،،بۆ کۆی(نێر)ە له زمانی عهرەبی
(بیتهن)=ماڵهکهیان،،بۆ کۆی(مێ)یه له زمانی عهرەبی
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
75
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
الدرس ستة وعشرین ،،،،،،،،،،،،،،،،،وانهی بیست و شهش
#چۆن_کاتژمێر_بخوێنینهوە_بهعهرەبی ؟
-1واحد = یهک
-2اثنان = دوو
-3ثالثة = سێ
-4اربعة = چوار
-5خمسة = پێنج
-6ستة = شهش
-7سبعة = حهوت
76
-٨ثمانیة = ههشت
-۹تسعة = نۆ
-12عشرة = ده
77
-1۹تسعة عشر = نۆزدە
-22عشرون = بیست
7٨
-32ثالثون = سی
7۹
ناوو بهشهکانی میلی کاتژمێر
ـ الساعة :کاژێر
الدقیقة :خولهک
الثانیة :چرکه
٨2
⊙في الصباح ،،،،،،،ـ له بهیانی
٨1
⊙في وقت الحق ،،،،،،،ـ درەنگ
منقوله للفائده
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
٨2
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
الدرس سبعة و عشرین ،،،،،،،،،،،،،،،،وانەی بیست و حەوت
آمین یارب
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
٨3
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
الدرس تسعة و عشرین ،،،،،،،،،،،،،،،،،،وانەی بیست و نۆ
الوقت ـــ كات
قرن ــ سهدە
یوم ــ رۆژ
لیلة ــ شهو
مساء ــ ئێوارە
صبح .صباح ــ بیانى
ظهر ــ نیوەڕۆ
ساعة ــ كاتژمێر
دقیقة ــ خولهک
ثانیة ــ چرکه
لحظة ــ سات
البارحة ــ دوێنێ
الیوم ــ ئهمڕۆ
باجر ــ بیانى
اولت بارحة ــ پێرێ
قبل أولت بارحة ــ بهستر پێرێ
عگب باجر ــ دوو بیانى
عگب عگب باجر ــ سێ بیانى
سنوي ــ سااڵنه
سنة ــ ساڵ
شهري ــ مانگانه
اسبوعي ــ هةفتانه
یومي ــ رۆژان
٨٨
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
الدرس ثالثین ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،وانەی سی
گول ،،،،،،،،،،،،بڵێ
گول ــــــ بلی ..کور
گولی ـ بلێ ...کچ
گال ــــــــــ گوتی کوڕ
گالت ــــــ گوتی کچ
گلت ـــــ گوتم
گلتی ـــــــــ گوتت کچ
گالوا ـــــــ گوتیان
یگولونـ ـــــــ دەلێن
گلنا ــــــ گوتمان
یگلی ـــــــــ پێم دەلێ
یگول ـــــ دەلێ کور
تگول ــــــــ دەلێی .دەلێت
گلی ــــــ پێم بلێ کور
گلیلی ــــــــــ پێم بلێ کچ
گالی ـــــــ پێی گوتم کور
گالتلی ــــــ پێی گوتم کچ
گله ـــــ پێی بلێ کور
گلها ـــــ پێی بلی کچ
گلهم ـــــــ پێان بلی ..کوڕ جمع
گلهن ـــ پێان بلێ کچ جمع
٣٥
گتلک ــــ پێم گوتی کور
گتلج ـــــ پێم گوتی کچ
اگلک ـــــ پێت دەلێم ..کور
اگلج ـــــ پێت دەلێم کچ
گالولی ـــــــ پێان گوتم
گلتلهم ــــــ پێم گوتن
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
٨٨
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
الدرس واحد و ثالثین ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،وانەی سی و یەك
شتگول:چى دةلئ.تؤ
شیگول:چى دةلئت.ئةو
شگالوا :چیان گوت
شگلنه :چمان گوت❤
٣۱
گتله ـــ پێم ووت ،کوڕ
گتله جیب لي رصید ـــ پێم وت كارتم بۆ بێنه
٣٣
گلتیلي ـــ پێت ووتم،کچ
گلتیلي هاي آخر مرة ـــ پێت ووتم ئهمه كۆتا جارە
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
٣۱
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
الدرس اثنین و ثالثین ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،وانەی سی و دوو
۱۳
۱3ـ احنە عفنا ــــــــــــ ئێمە وازمان هێنا
۱٨ـ احنە عفناهم ـــــ ئێمە وازمان لێ هێنان
۱٥ـ انتو تعوفون ــــــ ئێوە وازدێنن
۱٨ـ انتو عفتونا ـــــــ ئێوە وازتان لەئێمە هێنا
۱۲ـ انتو عوفو ـــــــــ ئێوە وازبێنن
۱٨ـ انتو عفتو ـــــــــ ئێوە وازتان هێنا
۱۹ـ همە یعوفون ــ ئوان وازدێنن
۰۲ـ همە عافو ــــ ـــ ئەوان وازیان هێنا
۰۱ـ هن یعوفن ـــ ئەوان وازدێنن
۰۰ـ هن عافن ـــــــــــــــــــــــــ ئەوان وازیان هێنا
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
۱۱
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
الدرس ثالثة و ثالثین ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،وانەی سی و سێ
دژەکان ،،،،،..،،،،،،،،االضداد
۱۹
شتاء -صیف ................زستان -هاوین
۱۰
انتصر -انهزم ...............بردیهوە -شكا (بهزي)
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
۱٤
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
الدرس اربعة و ثالثین ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،وانەی سی و چوار
مشگوگ=دڕاو
محروگ=سوتاو
مشوي=برژاو
مقلي=سورەکراو
مخنوگ=خنکاو
مجبور=ناچارکراو
مکسور=شکاو
مغلق=داخراو
مفتوح=کراوە
معروف=ناسراو
منشور=باڵوکراوە
مجنون=شێت
مفروض=سهپێنراو
صور=وێنهگر م َ
معرض=پێشانگا
مسموح=ڕێگهپێدراو
معفو=عفوکراو
محفوظ=پارێزراو
مضاف=زیادکراو
محذوف=البراو
مستخدم=بهکارهێنهر
مهموم=غهمبار
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
۹٥
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
الدرس خمسة و ثالثین ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،وانەی سی و پێنج
👉لیش
لیش....-لماذا-لم.....بؤ-بؤجى-لؤ-لؤج
لیش واكف هنانه ...لم تقف هنا..
بؤ لیره وه ستاوى-لؤ لیره راوه ستاى
👉شنو
شنو-شو...ماذا...چی-چ
شنو اسمك -شسمك ....ما اسمك...ناوت چیه
خلي یروح ...دعه یذهب-لیذهب...با بروا
۹٨
👉خلي
خلني احچي...دعني اتكلم..ریگه بده قسه بکه م
خلي جنطه یمك...ضع الحقیبة عندك..جانتاكه الى خوت دانى
خلي صونده بالتنكي...ضع الخرطوم في خزان الماء...سونده كه
بخه ره ناو ته نكیه كه
خلي یولي ...دە بابڕوات
👉بیش
بیش...بكم-كم...به چه نده-چه نده
بیش سعره...بكم سعره...نرخی چه نده-سعری چه نده
بیش الساعه..كم الساعة...سه عات چه نده
👉شكد
شکد...کم....چه نده
شگد عمرك...كم عمرك...ته مه نت چه نده
شگد حلوه..کم هي جمیلة..چه ند جوانه
👉عبالي.حسبالي
عبالي..ظننت...وامزانى
عبالك مشایفه...تحسب وكأنك لم تره ...ده لیى نه تبینیوه
۹۲
👉علمود.
علمود...كي-من اجل...
بؤئه وه ی-له به ر ئه وه ی
قریت علمود انجح..درست کي انجح...سه عیم كرد بؤئه وه ى
ده رچم
جیت علمودك...جئت من اجلك..له به ر تؤ هاتم
👉اكو
اكو ...یوجد....ههیه
اکو شي ....هل یوجد شيء ....هیچ ههیه
شكو ماكو...ماذا یوجد....چی ههیه چی نیه
شكو....ماذا یوجد-ما الخطب......چی ههیه
ماكو شی ....الشیء .... .هیچ نی یه
ماكو انت..مالي ال اراك..دیارنیت
👉عفته
عفته...ترکته...به جیمهیشت
عافني...تركني...جێی هێشتم
عوفني...اتركني-دعني...جیم بهیله-وازم لیبینه
عوفه....اتركه-دعه...جێی بهێله-وازى لێ بێنه
لتعوفني...التتركني...جێم مههێله
۹٨
👉لزمته
لزمته....امسكته....گرتم
لزموه الشرطة...قبض علیه الشرطة...پولیس گرتیان
لزمتك لتحچي...كشفتك فالتتكلم...
لهخهت گیرای قسه مهکه هههه
👉خابرته
خابرته البارحة...اتصلت به البارحة ...
دوێنێ ته لفونم بؤ كرد
خابرني الیوم...اتصل بي الیوم...ئه مرؤ ته له فونى بؤ كردم.
خل یخابرني بعد ساعة..
لیتصل بي بعد ساعة..
با دواى سه عاتیكى تر ته له فونم بؤ بكات
بعدین اخابره....ساتصل به الحقا...دوایى ته له فونى بؤ ده كه م
👉شفته
شفته...رأیته ...بینیم
شافني...رآني...بینیمى
شوف....انظر...بیبینه-سه یركه
شو ّفني...ارین ّیاه...پیشانم ده
شو ّفته...اریته...پیشانم دا
👉هسه
هسه هساع-تو...االن-للتو.....ئیستا
هسه اجیت....ئێستا هاتم
توني جیت..جئت االن. .هه ر ئیستا هاتم
۹۹
👉صِ یحه
صیحه ...نادیه...بانگی بكه-گاسی بکه
صحته -:نادیته....بانگم كرد
صیحه ابوک...
ناد والدک...باوکت بانگ بکه-گاسی بابت بکه
👉صار
صار...صار-اصبح-بات....بووه...لیهات
یصیر...یصبح...ده بى
صرنا زناگین...اصبحنا اغنیاء..ده وله مه ند بووین.
صایرین زناكین..اصبحنا من االغنیاء..
بووینه ده وله مه ند
صایر مثل الثلج..اصبح كالثلج..وه ك به فرى لیهاتووه
لیش صایر عصبي..لم اصبحت غاضبا..بؤ توره بوى
صار استاذ...به سه رجاو ماموستاْ
👉طاح
طاح -وگع ...سقط....كهوت
خطیه وگع من الدرج..
مسکین وقع من السلم..
داماوە له قادرمهکه کهوته خوارەوە
طاح من عیني...
سقط من عیني...
له به ر چاوم که وت
۱۲۲
👉روح
روح ...إذهب.....برۆ
اروح...اذهب.....دهرۆم
نروح...نذهب...دەرۆین
لیش مه تروح ویاهم..
لم ال تذهب معهم
بۆ لهگهڵیان نارۆی
راحت(مؤنث)...ذهب ...رؤشتْ راح-
رحتي ویاهم ...ذهبت معهم...له گه لیان رؤشتى
رحت للسوك...ذهبت الى السوق...چومه بازار
راح+فعل مضارع=سوف-س+مضارع
راح انام...سآنام-سوف انام...ده نوم-ده خه وم
راح اروح للجامع...سوف اذهب للمسجد...
ده چمه مزگه وت
👉وین
وین...این....لهكویى
وین رایح...این تذهب.....بۆكوێ دەچی
های وینک..این انت..ئهوە له کوێی..
👉الكه
الگه...اجد...ده یدوزمه وه-ده یبینمه وه
وین الگه هالشرکة..
این اجد هذه الشركة ..
ئه م كومپانیایه له كوى بدوزمه وه...
وین ماوین ...الى این......بۆكوی
۱۲۱
👉فلتت
فلتت -شردت -طفرت -انهزمت -فررت.....رامكرد -ههالتم
فلتت منهم...له ده ستیان رامكرد
👉شترید
وشراید..شترید ..ماذا ترید.....چیت دهویت
هسه انت شترید..
.ماذا ترید االن..
.جیت ئه وێ ئیستا
👉شعندكم
وشعندك ماعندك -:ماذا لدیك....چی ههیه چی نیه لهالت
شعندكم عشا ...
ماذا احضرتم للعشاء ..
چیتان هه یه بو نانى ئیواره
👉ولّي
ولّي-اشطح -اچلب -اطفر -امشي -جر -اغرب عن
وجهي.....الچۆ لهبهر چاوم
خلي یولي.....دعه یذهب.....وازی لێبێنه با بروات
۱۲۰
👉انطه
انطه...اعطى...داى(یاى)
ینطي..یعطي..ده دات(-ئه یات)
ینطیني...یعطیني....ده مداتى(ئه ماتى)
انطي...اعط...بده(بیه)
انطیني ...اعطیني...بمدى(بمه رى)
انطاك...اعطاك...پیى داى-دایى(یایتى)
انطوك...اعطوك....پییان داى -دایانێی(یایانیتێ)
دنطیه...هال اعطیته...ده بیدى(ده بیه رى)
دا انطیه...ها انا اعطیه...ئه وه ده یده مى
(ئه وه ئه ییه مى)
*مابین االقواس لهجة اهل السلیمانیة العامیة*
👉اگعد
اگعد ....اجلس.....دانیشه
اگعد ع الگاع...
اجلس علی االرض...
لهسهر عهرزەکه دانیشه
گعدته من النوم..
ایقظته من النوم...
له خه و هه لمستان
👉گوم
گوم ....قم....ههسته
هسه ما یگوم من النوم..ال یستیقض من نومه االن..ئێستا
ههڵناستێت له خهو
۱۲3
👉صفن
صافن ...شارد الذهن ....خهیاڵ ڕۆشتن
لیش صافن هیچ ...لم شارد...بۆ خهیالت وا ڕۆشتوە -دالغهت
رۆیشتوە
👉هیچ(هیک)
هیچ...هكذا .....ئاوا -ئهوها-وەسا
میصر هیج.....الیجوز هكذا..ئاوا نابێ
۱۲٥
روح ...إذهب.....برۆ
اروح...اذهب.....دهرۆم
نروح...نذهب...دەرۆین
لیش مه تروح ویاهم..
لم ال تذهب معهم
بۆ لهگهڵیان نارۆی
كوی
وین...این....له َ
وین رایح...این تذهب.....بۆكوێ دەچی
های وینک..
این انت+مالی ال اراك..
ئهوە له کوێی..
شردت +طفرت +انهزمت +فلتت -:
فررت.....رامكرد+ههالتم+
وشراید +شترید -:ماذا ترید.....چیت دهویت
وشعندك ماعندك -:ماذا لدیك....چی ههیه چی نیه لهالت
وین ماوین -:این ذاهب......بۆكوی
اشطح +اچلب +اطفر +امشي +ولي +جر -:اغرب عن
وجهي.....الچۆ لهبهر چاوم
خلي یولي.....دعه یذهب.....وازی لێبێنه با بروات
احاچیك -:اتكلم معك......قسهت لهگهل ئهكهم
نسولف+نحچی -:نتحدث.......گفتوگۆ دهكهین
گصه -:قصه....پیبرە
مگص -:مقص.....مهقهس
گص القماشه...قص القماش...قوماشهکه ببرە
اوتي -:مكواة.....ئوتوو+ئوتی
۱۲٨
َكویتي القمیص ...=...کراسهکهت ئووتو کرد
وایر ...سلك....وایهر
های الوایر صایر قدیم...صار هذا السلك قدیما...ئهم وایهرە کۆن
بوە
ارید اشتری وایر جدید...ارید شراء سلک جدید..دەمهوێ
وایهرێکی تازە بکرم
كنتور ...خزانة.....كهنتۆر+دۆالب
خلی مالبسک بالکنتور....جلهکانت بخه ناو کهنتۆرەکه
جنطه ...حقیبه......جهنتا
عدکم جنطه السفر...هل عندكم حقیبة السفر...جه نتاى سه فه
رتان هةیه
اگعد ....اجلس.....دانیشه
اگعد ع الگاع...اجلس علی االرض...لهسهر عهرزەکه دانیشه
گوم ....قم....ههسته
هسه ما یگوم من النوم..ال یستیقض من نومه االن..ئێستا
ههڵناستێت له خهو
*****************************
اوگف +اگف +وگف -:قف.....بوهسته+راوهسته
تهدى +على كیفك +براحتك -:على
مهلك....هیواش+لهسهرخۆ
بكیفي -:على مزاجي....بهئارهزووی خۆم-بهکهیفی خۆم
طبله +میز -:طاوله....میز
ممشى +حوش -:الردهه الخارجیه.....حوشه
صوب -:اتجاه.....روهو+بهرهو
صوبه -:مدفأه......زۆپا+سۆبه
بنكه -:مروحه....پانكه
شمعه -:مصباح ضوء.....گلۆپ
۱۲۲
توني +هستوني -:اللحظة....ئا ئیستا+ههر ئیستا
چفوف -:قفازات......دهستكیش+دهستهوانه+پهنجهوانه
خاولي -:منشفه......خاولی
لفاف -:معطف......ملپیچ
چفیه +وصله -:قطع
قماش+خمار.......لهچك+چهفیه+سهرپۆش
گوه +غصب -:بالقوه.....بههیز+به زۆر
گواك ّللا ّ -:للا یقویك.......خوا قوهتت بدات-ماندوو نهبن(ماندی
نهبن)
ماعون -:صحن.....قاپ+دهوری
خاشوگه -:ملعقه.....كهوچك+مالك
چطل -:شوكه....چهتال+چهنگال
السنك -:حوض غسل الصحون....سینگی قاپ شۆرین
سچینه -:السكین....چهقۆ
برده -:ستاره....پهرده
ماطور -:مضخه....ماتۆری ئاو
بوري -:صنبور الماء....بۆری
ماي -:ماء...ئاو
طشد -:طست.....تهشنت
جدریه -:قدر.....مهنجهل
بطانیه -:غطاء....بهتانی
جامه +اكزاز -:زجاج.....جام+شوشه
شباچ +شباك -:نافذه....پهنجهره
دوشگ -:فراش.....دۆشهگ
مخده -:وساده.....سهرین+بالیف
انچب -:اسكب....تیبكه
خالء +مرافق +حمام -:حمام......سهرئاو
۱۲٨
اهدوم -:مالبس.....جل
هیچي +هیچ -:هكذا....بهم شیوه +ئاوا+ئهوها
بنطرون -:بنطال....پانتۆل
طرگه -:حذاء....پیالو
نعال -:نعال....نهعل
جدم -:قدم....پی
جدام +گدام -:امام....پیشهوه+بهردهم
جوه +حدر +تحت -:اسفل او تحت...لهژیر+لهناو
بحر +شوف +باع +باوع -:انظر....سهیركهه+ببینه
شرجي -:شرقي...خۆرههالتی
مرگه -:حساء....شله+مهرهگه
#سردارالطالباني
تمن -:رز......برنج
چان -:كان...وابوو
چاي -:شاي...چا
شكر -:سكر....شهكر
زین -:جید....باش
كلش +حیل +فد مره +فد نوب +فرد نوب -:جداا جداا....زۆر
زۆر
شمدریني +شمعرفني +شدراني.......چووزانم
مااعرف+مادری -:ال اعلم.....نازانم
چثیر +هوایه -:كثیر.....زۆر
صونده -:خرطوم.....سۆنده
بزونه -:قطه....پشیله
چلب -:كلب.....سهگ
ذیب -:ذئب....گورگ
طوبه +كوره -:كره....تۆپ
۱۲۹
انچتل +انكتل -:قتلوه.....كوژرا
حایط -:جدار.....دیوار
ازغیرون +ازعیر -:صغیر....بچووك
جاهل -:طفل....مندال
یابه +یبه +بویا +ابوي -:ابي....باوكه
یمه +یوم -:امی+اماه....دایكه
حبوبتي +یدتي +بیبیتي -:جدتی....نهنه...داپیره
جدو +جدي +یدي -:جدی....باپیره
طچلي +خذلي +اخذ لي -:خذ لي....بۆم بكه
شسوي -:ماذا افعل....چی بكهم
انا +انه +اني -:أنا....من
چراویه +عصفوریه -:عصابة الرأس....ئهو پهرۆیهی
ناوچهوانی پی دهبهستری
زین +خوش +ماشي +تامر +میخالف +تدلل +حاظرین +
برسم الخدمه -:حسنا.....باشه +بهسهرچاو+لهخزمهتدام
چني -:كأني....دهلیی+وهك بلیی
ارید +راید -:أرید.....دهمهوی
شتترجى -:ماذا تنتظر منه....چاوهریی چی لی دهكهی
أنتظر +انطر -:انتظر....چاوهری بكه
علمودك -:الجلك...لهبر خاتری تۆ
بعدین -:في ما بعد...دوایی+لهدوای
إیصیر -:یصیر.....دهبی
مایصیر -:ال یصیر.....نابی
خو ماكو شي -:هل یوجد شيء....خۆ هیچ نهبووه
شبیك -:ماذا حل بك.....چیت لی هاتوه
وره -:خلف....دواوه
عگب -:بعد....لهدوای
۱۱۲
باچر -:غداا.....بهیانی+سبهی
عگب باچر-:بعد غد.....دوسبی
البارحه +امس -:البارحه....دوینی
اول امس +اول البارحه -:اول البارحه....پیری
اهو +هو -:هو.....ئهو بۆ نیر
أهي +هي -:هي....ئهو بۆ
مساع -:من ساعه....كاتژمیریكه
گبل -:قبل....پیشتر
االسكافي -:مكان لتصلیح االحذیه....پینهچی
ریوگ -:فطور....نانی بهیانی
فیترچي -:مصلح السیارات.......فیتهر
منو -:من....كی
اهنا +اهنانه +اهنایه +هینه +هین -:هنا......ئیره+لیره
ایالگونه -:یالقونه....دهیبینن
نتالگه -:نتالقه.....یهكتری دهبیننوه
االطرقچي :بائع السجاد والبساط....فهرش فرۆش
مغازچي :بائع اثاث البیت...موبیلیات فرؤش
علوچي :یبیع الحبوب والطحین......ووشكة فرؤش
جرخچي :حارس لیلي....ثاسةوانى شةوان
شابندر :رئیس التجار....گهورهی بازرگانان
البزاز .بائع القماش....كوتال فرۆش
مزین :حالق.....سهرتاش
طابو :بنایة العقارات...تاپۆ
آغاتي:سیدي........گهورهم
الگاع .القاع-بالط -اْلرض.....زهوی +سهر عهرز
عبالي +حسبالي -:كنت اعتقد.....وامهزانی
۱۱۱
هماتي :أنا كذلك....منبش
نصیص :منخفض....كز
فد :فرد واحد.....یهك جار +كهرهتیك
أشویة :قلیل....كهم
شقه :مزاح.....سوعبهت+رابواردن
اتشاقه ویاك...امزح معك...گالتهت لهگهل دەکهم
ضایج-:حزبن....بى تاقةت
ملتهي :مشغول....سهر قال
مخبل:مجنون....شیت
عزا:مآتم....تازیه
الشربت -:.عصیر......خۆشاو+شهربهت
جربایا +قریوله -:سریر....قهرویله
هم +بعد -:ایضا َ.....ههروها
بانزین خانه -:محطة وقود.....بهنزبنخانه
ویا -:مع....لهگهل
حرامات -:مع االسف....بهداخهوە
طابوگه -:لبنة......خشت
طرن ....الشخص الغبي...گیژ
دثو ....الشخص التعبان و الكسالن في
عمله....خاوخۆل+خاوخلیچك
عمه بعینك ......دعاء معناه أعمى ّللا عینیك ....دهك كویر بیت
شلولو .......الفتاة كثیرة الحركه.....كچیكی جرپن+سورتک
لنكه .........المالبس المستعملة.....كۆنه جل +كۆنه+لهنگه
وخر -:ابتعد....دوركهوه
جفجیر ........ملعقة كبیرة .....كهوجیر
دماغ سز ......غیرعاقل-احمق ....بی ئهقل
لوكي ..........متملق.....ماستاوچی+زمان لوس
۱۱۰
مطیرجي ..........المحب للطیور.....كؤترباز+بهخیوكهرى تهیر
اشلع ........أذهب بسرعة....خیرا برۆ
مرغلنى .......اي اتعبني كثیرا ....زۆر هیالكی كردم
اكرع .........أصلع .....كهچه ل
مصخم ملطم ........شتیمة....جنیو(رووت رهش بیت)
اثول .......احمق.....گهمژه
بایع ومخلص .........الذي ال یهمه شئ ....بی باك وبی شهرم-
دەستی لهخۆی بهرداوە
بیاع حجي .........الشخص الذي یعطي وعود
كاذبة....فشهكهر+بی بهلین
سبانه ..........اداة لفتح و ضب النتات (الصمونات) و
البراغي...سپانه
رمشلي ..........اي اجعل هاتفي یرن رنه واحده ( )miss call
...نوكهم بۆ بكه-چاخر
طربكه ...........صخب.....هاشوهوش و كهس به كهسی-ژاوە
ژاو
طاك .........منفجر ......تهقی له دهولهمهندی له قهلهوی
حواسم ...........سارق...دز
بلچي +بلكي-:عسى......بهلكو
عتیجه -:قدیمه او عتیقه....كۆن
افااااااا علیك -:كلمة مالمه وعتاب....گلهیی بیت -ئهرێ مالت
ئاوا بێت
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
۱۱3
ـــــــــــــــــــــــــ ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
الدرس سبعة و ثالثین ،،،،،،،،،،،،،،،،،،وانەی سی و حەوت
الکمات ،،،،،،،،،،،،،،،،،،وشەکاری
۱۱٨
رجع ـــ گهڕایهوە
رجعت ــــــــ گهڕامهو
یرجع ــــــــ ده گهڕێتهوە کوڕ
ترجع ـــــ ده گڕێتهوەڪچ
ٲَرجع ــــــــ ده گهڕێمهوە
ِٳرجع ـــــــ بگهڕێوە
الترجع ـــــــ مهگهڕێوە
۱۱٥
ٲگعد ــــــ دانیشه
گعدت ـــــــــــ دانیشتم
اگعد ــــــ دادەنیشم
ال تگعد ــــــــ دامهنیشه
یگعد ـــــ دادنیشێ کور
تگعد ــــ دادەنیشێ کچ
گعد ـــــــــ دانیشت
۱۱٨
قرٲت ــــــــ خوێندم
یقرٲ ـــــ دەخوێنێت کوڕ
تقرٲـــــــــ دەخوێنێت کچ
قرٲت ــــــ خوێندمان
ِٳقرٲ ـــــــــــ بخوێنه
قرٲنا ـــــــــ خوێندممان
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
۱۱۲
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
الدرس ثمانیة و ثالثین ،،،،،،،،،،،،،،،،،وانەی سی و هەشت
۱۱٨
شگد اكرهك ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،چەند ڕقم لێتە
۱۱۹
شگد شاطر+شاطرة ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،چەند زیرەكە
۱۰۲
شگد یحچي ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،چەند قسە ئەكات
۱۰۱
شگد سریع ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،چەند خێرایە
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
۱۰۰
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
الدرس تسعة و ثالثین ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،وانەی سی و نۆ
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
۱۰3
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
الدرس اربعین ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،وانەی چل
1ــ دوای
اشوفك بعد العصر ،،،دواى عهسر دەتبینم
هو یجي بعد الصالة ،،،ئهو دێت دوای نوێژ
2ــ چیتر
الترجع بعد ،،،چیتر مهگهڕێوە
ما ابقى بعد ،،،چیتر نامێنمهوە
3ــ ئیتر
بعد خلیني ،،،ئیتر لێم گهڕێ
بعد ما اجي ،،،ئیتر نایهم
۱۰٨
5ــ هێشتا من
بعدني ما نایم ،،،هیشتا من نهخهوتوم
بعدني ما جایب ،،،هیشتا من نهم هێناوە
6ــ دواتر
بعدین تعال ،،،دواتر وەرە
بعدین دزلي ،،،دواتر بوم بنیره
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
۱۰٥
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
الدرس واحد و اربعین ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،وانەی چل و یەك
وشەکاری ،،،،،،،الکلمات
۱۰٨
به چ ریگایه ک..بیا طریقه ..بأي طریقة
به لى بیگومان .....نعم اکید .....نعم بالطبع
به لی....اي....نعم -اجل
به جي دیلم.....راح اعوفه....ساتركه
ده یبه م .....راح اخذه.....سأخذه
ده م ده ني....تعطوني....هل تعطوني؟
سه یركه ...شوف ...انظر
سه یرمه كه .....التشوف....التنظر
درؤ.....كذب....چذب.
سه ره وه .....فوگ...فوق
به رامبه ر ...گدام....امام
جوان....حلو ...جمیل
بازار .....سوگ.....سوق
قسه یکه ..اتکلم.....احچی
پیش....گبل....قبل
له گه لم...ویاي.....معي
ده تواتم ....أگدر....أستطیع
دانیشه.....اگعد....اجلس
دل...گلب...قلب
پاره....فلوس...نقود
ته واو..تمام...کامل
دوینی...البارحه ..امس
میوان....خطار....ضیوف
نزیکه کان....گرایب ..االقرباء
مراك...خاشوگه....ملعقة
گوتی...گال. ..قال
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
۱۰۲
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
الدرس اثنین و اربعین ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،وانەی چل و دوو
الذؤق ،،،،تام كردن
عهرەبی ،،،،،،،،،،،،،،،کوردی
انا اذوق ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،تام دەکهم
انت تذوق ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،تام دەکهی
هو یذوق ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،تام دەکات
هي تذوق ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،تام دەکات
نحن نذوق ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،تام دەکهین
انتم تذوقون ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،تام دەکهن
انتن تذوقن ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،تام دەکهن
هم یذوقون ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،تام دەکهن
هن یذوقن ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،تام دەکهن
انا ذقت ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،تامم كرد
نحن ذقنا ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،تام مانكرد
انت ذقت ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،تامت كرد
انتم ذقتو ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،تام تانكرد
هو ذاق ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،تام كرد
هم ذاقو ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،تام یانكرد
هي ذاقت ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،تام كرد
هن ذاقن ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،تام یانكرد
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
۱۰٨
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
الدرس ثالثة و اربعین ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،وانەی چل و سێی
عربي ،،،،،،،،،،،،،،،،كوردی
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
۱۰۹
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
الدرس اربعة و اربعین ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،وانەی چل و چوار
۱3۲
.17حلو هوایه ...زور جوانه
.1٨موحلو هوایه ...زور ناشرینه
.1۹كلش مفیدة ...زور به سوده
.22نورتى ...ڕۆناکت کردەوە بۆ کچ
.21منور ♦ روناك
.22ڤنورت ♦ روناكت كرد
.23روعة _ رائع _رهیب ♦ شازه
.24یعجبني ♦ بهدڵمه
.25عجبني ♦بهدڵم بوو
.26حیاتي _ روحي ♦گیانةكهم
.27كلش حلو _جمیل جداا ♦زۆر جوانه
.2٨شكد حلو/حلوه ♦كه جوانه
.2۹عیونك الحلوه ♦چاوت جوانه
ت أحلى ♦خۆت جوانترى .32إنت/إن ِ
.32مو حلو ♦ناشیرین
.32اشكرك ♦ سپاست ئهكهم _ سوپاست ئهكهم
.33تسلم ♦ خۆش بى
.34عاشت ایدك ♦دهستت خۆش بێ
.35عاش/یسلم راسك _ ّللا یسلمك ♦سهرت خۆش بێ
.36عاشت إیدیكم ♦دهستان خۆش بێ
.37عاش/یسلم راسكم _ ّللا یسلمكم ♦سهرتان خۆش بێ
.3٨إیدك همین عایشه ♦ دهستى تۆش خۆش بێ
.3۹أیدكم العایشه أصدقائي ♦ دهستى ئێوه خۆش هاورێهكانم
۱3۱
.42النجاح/الموفقیه إن شاء ّللا ♦ سهركهوتوو بیت إن شاء ّللا
.41كلش صحیح عاشت ایدك ♦ زۆر ڕاسته دهست خۆش بێ
.42كلش صح تعیش ♦ زۆر ڕاسته بژیت
.43شكراا أصدقائي عیونكم ابوسها ♦ سپاس هاورێیان چاوتان
ماچ ئهكهم
۱3۰
.5۹شكراجزیال لمرورك الكریم /زؤرسوباس بؤ تیبه ربوونى
بربه خشن ده
.62شكراجزیال لمرورك العطر/زؤرسوباس بؤ تیبه ربوونى بؤن
دارت
.61روعة/نایابه
.62جمیل جدا/زؤرجوانه
.63مرورك اجمل/تیبه ربوونت جوانتره
ّ .64للا یرحمه/خوالئ ى خؤش بیت
.65كل عام وانتم بخیر/هه مووسالیك به خؤشى
.66سفرة سعیدة/كه شتیكى خؤش
.67أتمنى لك الشفاءالعاجل/به هیواى جاك بوونه وه به
زووترین كات
.6٨مع االسف/به داخه وه
.6۹شكراجزیال یاوردة/زؤرسوباس كوله كه م
.72تسلمین یاحبیبة گلبي/هه رخؤشبى ئازیزى دلم
.71تسلمین یاغالیة/هه رخؤشبى ئازیزه به نرخه كه م
.72تسلم یاصدیقي العزیز/هه رخؤشبي هاورئ ى ئازیزم
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
۱33
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
الدرس خمسة و اربعین ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،وانەی چل و پێنج
صالة👉نوێژ
صیام ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،ڕۆژو
وضو ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،ده ستنوێژ
توبه ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،تۆبه
رمضان ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،ڕه مه زان
الیلة القدر ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،شه وانی قـه در
افطار ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،به ربانگ
قرآن ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،قورئـان
عبادات ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،په رستن
فجر ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،به یانـی
ظهر ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،نیوه ڕۆ
عه سر ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،پاش نیوه ڕۆ
مساء ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،ئێـواره
نصف لیل ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،نیوه ی شه و
ریوك ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،نانی بهیانی
الغدة ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،نانی نیوه ڕۆ
العشاء ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،نانی ئێواره
۱3٨
تمر ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،خورمـا
حلو ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،شرین
مای ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،ئـاو
عطشان ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،تینـوێتی
طعام ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،خـۆراك
جوعان ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،برسێتی
البارحة ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،دوێنێ
الیوم ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،ئه مڕۆ
باجر ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،سبـه ی
ثانیـه ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،چـرکه
دقدیقة ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،خوله ك
النهار ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،ڕۆژ
منقول
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
۱3٥
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
الدرس ستة و اربعین ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،وانەی چل و شەش
انا ،،،،،،من
مـن ،،،،،کـــێ
لــی ،،،،بهمـن
فی ،،،،لــه
ٳن ،،،،ئهگــهڕ
عــن ،،،دەڕباڕەی
ٲنــت ،،،،تۆ
ولــکن ،،،،بهاڵم
عــلی ،،،،لهسهڕ
بــعد ،،،،،دواتڕ
ما ،،،،چی
ال ،،،،نهخێڕ
ای ،،،،ڪامه
ڪم ،،،،چهند
ڪیف ،،،،،چۆن
ماذا ،،،چی
لماذا ،،،،،بۆ ،بۆچی
متی ،،،ڪهی؟
مـع ،،،،ڵهگهڵ
هذا ،،،،،ئهمه
ٲین ،،،،لهکوێ
من ٲین ،،،،لهڪوێ
۱3٨
الی ،،،،،بۆ
الی ٲین ،،،،بۆڪوێ
اٲلن ،،،،،ئێستا
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
المماطلــة ،،دواخستــــن
المغامــرة ،،ســــهرکێشی
المبـــادرة ،،دەستپێشخهریکردن
المــداورة ،،نۆرە بهنۆرە کردن
المراجعـة ،،پێداچوونهوە
المشاركـة ،،بهشداری کردن
المشاكسة ،،ئـــاژاوە گێڕی
المشـاورة ،،ڕاوێژ کــــردن
المراقبـــة ،،چاودێریکردن
المطــاردة ،،بهدواکـــهوتن
المنافســة ،،کێبڕکێ کردن
المحاكمـة ،،دادگایی کردن
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
۱3۲
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
الدرس سبعة و اربعین ،،،،،،،،،،،،،،،،،،وانەی چل و حەوت
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
۱3٨
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
الدرس ثمانیة و اربعین ،،،،،،،،،،،،،،،،،وانەی چل و هەشت
االضداد ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،دژەکان
۱۰۱
نظیف -قذر .................پاك -پیس
۱٤۳
انتصر -انهزم ...............بردیهوە -شكا (بهزي)
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
۱٨۱
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
الدرس تسعة و اربعین ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،وانەی چل و نۆ
_االفعال.................کردارەکان
اكو ...یوجد....ههیه
اکو شی ....هل یوجد شیء ....هیچ ههیه
هسه +هساع...االن.....ئیستا
هسه اجیت....ئێستا هاتم
۱٨۰
صیحه ...نادیه...بانگی بكه+گاسی بکه
صحته -:نادیته....بانگم كرد
صیحه ابوک...
ناد والدک...باوکت بانگ بکه+گاسی بابت بکه
روح ...إذهب.....برۆ
اروح...اذهب.....دهرۆم
نروح...نذهب...دەرۆین
لیش مه تروح ویاهم..
لم ال تذهب معهم
بۆ لهگهڵیان نارۆی
كوی
وین...این....له َ
وین رایح...این تذهب.....بۆكوێ دەچی
های وینک..
این انت+مالی ال اراك..
ئهوە له کوێی..
۱٨3
شردت +طفرت +انهزمت +فلتت -:فررت.....رامكرد+ههالتم
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
۱٨٨
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
الدرس خمسین ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،وانەی پەنجا
۱٨٨
بیبه بۆى ،كور ← ودي له
۱٨۲
بینهوه بۆم ،كور ← رجعولي یا
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
۱٨٨
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
الدرس اثنین و خمسین ،،،،،،،،،،،،،،،،وانەی پەنجاو و دوو
،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،، ،،،،،،،،،،،،
البصــر ،،بینین
السمــع ،،بیستن
اللمســ ،،دەست لێدان
الشـــم ،،بۆن کردن
التذوق ،،تام كردن
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
۱٨۹
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
الدرس ثالثة و خمسین ،،،،،،،،،،،،،،،،وانەی پەنجاو و سێ
انتظار ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،چاوەڕوانی
۱٥۲
ئهو چاوەڕێ دەکا /بۆ مؤنث ٭٭٭٭٭ هي تن َتظر
۱٥۱
چاوەڕێی بکه /بۆ مذكر ٭٭٭٭٭ ان َتظره
۱٥۰
چاوەڕێ ناکا /بۆ مذكر ٭٭٭٭٭ ماین َتظر
۱٥3
چاوەڕێم مهکه /بۆ مذكر ٭٭٭٭٭ ال َتن َتظرني
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
۱٥٨
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
الدرس اربعة و خمسین ،،،،،،،،،،،،،،وانەی پەنجاو و چوار
الکلمات ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،وشەکاری
۱٥٥
شاطر ـــــــ زیرەک ..کوڕ
شاطره ـــــــ زیره ک ....کچ
کسالن ــــــ ته مبه ل ...کور
کسالنه ــــــ ته مبه ل ...کچ
نشیط ـــــــــ چاالک.
راسب ـــــــ ڪه وتوو ....ڪور
راسبه ـــــــ ڪه وتوو ....ڪچ
ناجح ــــــ سه رڪه وتوو ..ده رچوو
طالب ــــــــ قوتابی ...ڪور
طالبه ــــــــ قوتابی .....ڪچ
طالب ــــــــ قـوتابیـه ڪان
مراقب ـــــــ چاو دێر
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
۱٥٨
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
الدرس خمسة و خمسین ،،،،،،،،،،،،،،وانەی پەنجاو و پێنج
۱٥۲
لکن کل شي اله سبب
اذا چان مطر انت گاعد جوە متتبلل
ئهگهر باران بێ تۆ لهژورەوە بیت تهڕنابی
هذا هم هیچ
ئهمهش ئاوایه
ان شاّللا محد یلزم هذا المرض
گهر خوا ویستی لهسهر بێ کهس ئهم نهخۆشیه ناگرێ
الوقایة خیر من العالج
خۆپاراستن چاکترە له چارەسهر
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
۱٥٨
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
الدرس ستة و خمسین ،،،،،،،،،،،،،،،وانەی پەنجاو و شەش
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
۱٥۹
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
الدرس سبعة و خمسین ،،،،،،،،،،،،،وانەی پەنجاو و حەوت
تعبان ...،،،،،،،،.ماندوویهتی
تعبت ..،،،،،،،...ماندووبوم
مابیه حیل تعبت ...تاقهتم نیه ماندوو بوم
شبعان .......تێر
شبعت ،،،،،،،،.تێربووم
بعد مگدر اکل شبعت .....چیتڕ ناتوانم بخۆم تێربوم
۱٨۲
ارتاحیت ـــــــــــــــــــ ئاسودە بوم
ابتلیت ــــــــــــــــــــــ توش بوم
استحیت ـــــــــــــــــــ شهرمم کرد
اشتهیت ــــــــــــــــــــــ حهزم لێ کرد
اشتریت ـــــــــــــــــــــ کڕیم
سدیت ـــــــــــــــــــــــ دامخست
فتحت ــــــــــــــــــــــــ کردمهوە
خلیت ــــــــــــــــــــــــــ دامنا ،هێشتم
ودیت ـــــــــــــــــــــــــ بردم
صحیت ــــــــــــــــــــــ بهئاگاهاتمهوە
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
۱٨۱
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
الدرس ثمانیة و خمسین ،،،،،،،،،،،،وانەی پەنجاو و هەشت
۱٨۰
زین إ ْبني هاي العیدیة مال َتکْ .
باشه كوڕم ئهمه جهژنانهكهت
منو عا َیدْ كم ؟
كێ جهژنانهى لێ كردن
عایدْ نا .
ماحدْ َِ
كهس جهژنانهى لهگهڵ نهكردین
شخص عا َیدَك ؟ منو أول َ
كێ یهكهم كهس جهژنانهى لێ كردى
أبویه وأمي .......دایك و باوكم
زوجتي وأطفالي . َ أعاید
ِ الزم
پێویسته جهژنانه لههاوسهرو مناڵه كانم بكهم
العید مو للمساكین 👉
جهژن بۆ ههژاران نیه
ِسكینْ مِثلي ! منو َیعایدْ الم ْ
كێ جهژنانه لهفهقیرێكى وهك من دهكا
بالعید أجي َی ْمكم .
لهجهژندا دێم بۆ التان
ال َگبل العید َتعال .
نهخێر پێش جهژن وهره
بالعید عِ دْ نا خطار هوایه .
لهجهژندا میوانمان زۆر ههیه
إحنه هَمینْ َیجی َنه خ ّطار . ْ
هه روهها ئێمهش میوانمان دێت
گرایبكم بالعید یجون ؟
لهجهژن حزمهكانتان دێین
۱٨3
نعم یجون ......بهڵێ دێن
وحنه َنروح َی ْمهم . ْ
ئێمهش دهچینه الى ئهوان
أحلى شِ ي بالعید . ْ
جوانترین شت لهجهژن
شو َف ْتكم ........بینینى ئێوهیه
الحبایب .وشو َف ْت َ
ههروهها بینینى خۆشهویستانه
____________________________________
عیدكم مبارك
تقبل ّللا منا ومنكم صالح االعمال
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
۱٨٨
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
الدرس تسعة و خمسین ،،،،،،،،،،،،،،،،،وانەی پەنجاو و نۆ
#
ما الفرق بین شرقت الشمس و أشرقت الشمس! اْلولى بمعنى ”
طلعت ” والثانیة بمعنى ” أضاءت ” ” وأشرقت اْلرض بنور
ربها ”
#
مالفرق بین التعلیم والتلقین؟
التلقین یكون في الكالم فقط،والتعلیم یكون في الكالم وغیره
نقول:لقنه الشعر ،وال یقال:لقنه النجارة.
۱٨٥
#
ما الفرق بین الجسد والبدن؟
الجسد هو جسم االنسان كامالا من الرأس
إلى القدمین ،اما البدن فهو الجزء “العلوي”
فقط من جسم اْلنسان .
#
الفرق بین “التضا ِّد” و”التناقض”
♢ التضاد :یكون في اْلفعال.
♢ التناقض :یكون في اْلقوال.
#
الفرق بین الهبوط والنزول
الهبوط یتبعه إقامة {اهبطوا مصراا
فإن لكم ماسألتم} أي اذهبوا لمصر لإلقامة فیها
اما النزول فهو النزول المؤقت ال یعقبه استقرار
#
ِب كل َ م ْخ َتال َفخور﴾ ﴿و َ
ٱهلل الَ یح ُّ َ
الفرق بین المختال والفخور
المختال :ینظر إلى نفسه بعین االفتخار.
والفخور :ینظر إلى الناس بعین االحتقار.
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
ـــــــــ ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
۱٨٨
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
الدرس ستین ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،وانەی شەست
صیام .....روزوو.
اني صایم .....من به رؤزووم.
أنت صایم .....تو به رؤزوویت.
هو صایم ......أو به رؤزووه.
۱٨۲
احنه راح أنصوم .......ئیمه به رؤزوو ابین.
أنتو راح تصومون .......ئیوه به رؤزوو أبن.
هم راح یصومون ........أوان به رؤزوو أبن.
سحور ..........پارشیو.
اني متسحر .........من پارشیوم كردووه.
أنت متسحر .......تؤ پارشیوت كردووه.
هو متسحر ........أو پارشیوي كردووه.
۱٨٨
اني أتسحرت .........من پارشیوم كرد.
أنت أتسحرت .......تؤ پارشیوت كرد.
هو أتسحر ............أو پارشیوي كرد.
ألیوم ......امرؤ.
هسه .......ئیستا.
البارحه ......دوینئ.
۱٨۹
باچر .........به یانى
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
۱۲۲
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
الدرس واحد و ستین ،،،،،،،،،،،،،،،،،،وانەی شەست و یەك
****************************
۱۲۱
***************************
ریوگ ،،،نانی بەیانی
غده ،،،نانى نیوەڕۆ
عشا ،،،نانى ئێوارە
شکر ،،،شەکر
ملح ،،،خوێ
خبز ،،،نان
***************************
هاك ،،،هانێ
اخذ ،،،وەرگرە
الزم ،،،بگرە
نزلە ،،،دایبەزێنە
ودى ،،،بیبە
حطە ،،،داینێ
****************************
خوش حجى ،،،،قسەیەکی باشە
مو خوش حجى ،،،،قسەیەکی باش نیە
شنو هالحجى ،،،،ئەو قسەیە چیە
التحجي بعد ،،،،چیتر قسەمەکە
احجي و التخاف ،،،،قسە بکەو مەترسە
۱۲۰
***************************
خلى ینزل ،،،با دابەزێت
خلى یصعد ،،،با سەرکەوێ
خلى یطلع ،،،با دەربچێ
خلى یوكف ،،،با بوەستێت
خلى یگعد ،،،،با دانیشى
***************************
بنكة ،،،پانکە
بوري ،،،بۆڕی وەک بۆڕی ئاو
تنكة ،،،تەنەکە
جامە ،،،شوشە
جهال ،،،منال
****************************
ابو سرحان ،،،گورگ
إستكان ،،،پیاڵە
إستیرن ،،،سوكانى سەیارە
إسكملي ،،،كورسى
اتانیك ،،،چاوەڕێت دەکەم
۱۲3
****************************
چولە ،،،وەک تەباخە بۆ چێشتلێنان بەکاردێ
چالق ،،،شاپ لێدان
جفیة ،،،دەسەسڕ
جفوف ،،،دەستەوانە
چعب رجلي ،،،قومپانی پێ .خواروی پێ
****************************
چیس ،،،کیس
چوبی ،،،شایی و ڕەقصى عربى
چوب ،،،چوپ .الستیک .وەک چوپی تایە
چمچە ،،،کەوچکی گەورە
چلب ،،،سەگ
****************************
گیمر ،،،گێمەڕ یان مۆتە
گونیە ،،،کیسی گەورە یان فەردە
گوم ،،،هەڵسە
گولچی ،،،گۆڵچی
گص ،،،بڕین
۱۲٨
****************************
****************************
۱۲٥
-٨عندي هوایە عتب علیكم ،،،،،،،،،،گلەیی زورم هەیە لیتان
۱۲٨
****************************
استیرن ـــــــــــ سوکان
ناصی ــــــــــ الیتی نزم
ضوه عالي ــــــــ الیتی بەرز
گصە بگصە ــــــــــ ڕوبەڕو
ضربة ــــــــــ لێدان
گلبە ــــــــــ وەرگەڕان
طخە ـــــــــ بەرکەوتن
اگعد بالصدر ـــــــ لەپێشەوە دانیشە
اگعد لورە ـــــــــ لە دواوە دانیشە
صعد الجامە ــــــــ جامەکە هەڵدەرەوە
نل الجامە ـــــــــ جامەکە دادەرەوە
اتمنی للجمیع مستفدون ـــــ بەهیوای سود بۆ هەموان .
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
۱۲۲
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
الدرس اثنین و ستین ،،،،،،،،،،،،،،،،،،وانەی شەست و دوو
ال تعصب روحك ،صوجك === خۆت توڕە مەکە ،خەتای تووە
ال تكول شيء ،مو صوجي === هیچ مەڵێ ،خەتای من نیە
۱۲٨
اعرف ،مو صوجك ==== دەزانم ،خەتای تو نیە
ال تخبصوا روحكم ،مو صوجكم === خۆتان مشوەش مەکەن ،
خەتاینگۆ نیە
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
۱۲۹
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
الدرس ثالثة و ستین ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،وانەی شەست و سێ
۱٨۲
ــــ جەســتە ،لەش جسم
ســـەر ــــ رٲس
ــــ ڪەللــە ســەر جمجمة
ــــ نــاوقەد الجذع
قـــژ ــــ شــعر
گـوێچڪە ــــ اذن
لـــوت ــــ انـــف
چـــاو ــــ عیــن
دەم ــــ فـــم
ددان ــــ ســـن
ددانەڪان ــــ اسنان
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
۱٨۱
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
الدرس اربعة و ستین ،،،،،،،،،،،،،،،،،وانەی شەست و چوار
ال تَتَـر َدد ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،دوو دڵ مەبــــــــە
ال تُنَاقِش ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،گفتووگۆ مەکـــــە
ال تُنَافس ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،ڕکاربەری مەکــــە
ال تَتَ َعارک ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،شەڕ مەکـــــــــــە
ضب ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،توڕە مەبــــــــــــە
ال تَغ َ
ال تَحــ َزن ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،خەم مەخــــــــــۆ
ال تَنفَ ِعــل ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،هەڵمەچـــــــــــــۆ
ال تَقُـــــل ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،مەڵێـــــــــــــــــــــ
ال تَقلَــــق ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،نیگەران مەبــــــە
ال ت ََخفــــ ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،مەترســــــــــــــــە
ال تَنســـــ َ ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،لەبیر مەکـــــــــــە
ال تَر َکــــع ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،کڕنۆش مەبـــــــە
صــر ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،كەمتەرخەم مەبە ال تُقَ ِّ
ال تَغفَـــل ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،بێ ئاگا مەبــــــــە
سـر ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،مەدۆڕێنـــــــــــــە
ال تَخ َ
ال تَن َحــ ِن ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،خۆت دامەنێــــوە
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
۱٨۰
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
الدرس خمسة و ستین ،،،،،،،،،،،،،،،،،وانەی شەست و پێنج
۱٨3
بعض المالحظات في اللغة الكردیة
مالحظة : ۱
في اللغة الكردیة حروف غیر موجودة في العربیة مثل :
پ یلفظ مثل pفي االنكلیزي
چ یلفظ chفي االنكلیزي
ڤ یلفظ vفي االنكلیزي
گ یلفظ gفي االنكلیزي
ژ یلفظ اش او كما في pleasure
مالحظة : ۰
وفي العربیة حروف لیست موجودة في الكردي مثل :
ذ حیث یلفظ ز في الكردیة
ض ویلفظ ز في الكردیة
ظ ویلفظ ز كذلك
ث یلفظ س في الكردیة
ص یلفظ س في الكردي
ط یلفظ ت في الكردیة
۱٨٨
مالحظة : 3
حرف الراء نوعین من حیث اللفظ
ر :راء خفیفة مثل برو
وكذلك الالم ل
ل :خفیفة مثل الو = شاب
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
۱٨٥
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
الدرس ستة و ستین ،،،،،،،،،،،،،،،،،وانەی شەست و شەش
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
۱٨٨
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
الدرس سبعة و ستین ،،،،،،،،،،،،،،،،وانەی شەست و حەوت
۱۹۲
/۱٨الناحیە النفسیە اهم شی لالعب ؟؟؟
الیەنی دەروونی گرنگترین شتە بۆ یاریران
۱۹3
گولي هیچي ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،وا بڵێ بۆ کچ
احنە هیچي ئێمە ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،ئێمە ئاواین
احنە مو هیچي ئێمە ،،،،،،،،،،،،،،،ئاوا نین
هسە ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،ئێستا
هسە شنسوي ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،ئێستا چی بکەین
هسە شسوي ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،ئێستا چیبکەم
اسوي ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،دەکەم
سویت ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،کردم
نسوي ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،دەکەین
سوینا ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،کردمان
انت سویت ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،تۆ کردت کوڕ
انتي سویتي ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،تۆ کردت کچ
تسوي ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،دەکەیت کوڕ
تسوین ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،دەکەیت کچ
یسوي ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،دەیکا بۆ کوڕ
تسوي ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،دەیکا بۆ کوڕ
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
۱۹٨
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
الدرس سبعین ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،وانەی حەفتا
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
۱۹٥
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
الدرس واحد و سبعین ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،وانەی حەفتا و یەك
#موضــــــوع( اخذ)
۱۹٨
ماٲَ ُخذ /مائاخوذ ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،نایبەم /مذکر
ماٲَ َخذ /مائەخەذ ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،نەیبرد /مذکر
ُ
ماآخذها /مائاخوذها ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،نایبەم /مٶنث
ماٲَ َخذتها /مائەخەذتها ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،نەیبرد /مٶنث
ُ
ماآخذ /مائاخوذ ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،نایبەم /مذکر
یٲ ُخذ /یائخوذ ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،ئەیبات /مذکر
یٲ ُخ ُذها /یائخوذها ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،ئەیبات /مٶنث
خذون /یائخوذون ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،ئەیبەن /مذکریٲ ُ
یٲ ُخ َذن /یائخوذەن ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،ئەیبەن /مٶنث
التٲ ُخذ /التائخوذ ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،مەیبە /مذکر
التٲ ُخ ِذیها /التائخوذیها ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،مەیبە /مٶنث
التٲ ُخ ُذون /التائخوذون ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،مەیبەن /مذکر
التٲ ُخ َذن /التائخوذەن ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،مەیبەن /مؤنث
التٲ ُخذهەُ مني /التائخوذهو منی ،،،،،،،،،،،،،،،لەمنی مەبە/مذكر
التٲ ُ
خذیها مني /التائخوذیها منی ،،،،،،،،،،،،،،لەمنی مەبە/مؤنث
التٲ ُخ ُذون مني /التائخوذون منی ،،،،،،،،،،،،،لەمنی مەبەن/مذکر
التٲ ُخ َذن مني /التائخوذەن منی ،،،،،،،،،،،،لەمنی مەبەن /مٶنث
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
۱۹۲
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
الدرس اثنین و سبعین ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،وانەی حەفتا و دوو
۱۹٨
ماضي ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،ڕابڕدوو
استمعت ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،گوێم گرت
استمعت ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،گوێت گرت
استمع ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،گوێی گرت
استمعنا ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،گوێ مان گرت
استمعتو ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،گوێ تان گرت
استمعو ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،گوێ یان گرت
نفي ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،نەرێ
لم استمع ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،گوێم نەگرت
لم تستمع ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،گوێت نەگرت
لم یستمع ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،گوێی نەگرت
لم نستمع ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،گوێ مان نەگرت
لم تستمعو ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،گوێ تان نەگرت
لم یستمعو ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،گوێ یان نەگرت
امر ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،داخوازی
استمع ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،گوێ بگرە
ال تستمع ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،گوێ مەگرە
استمعو ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،گوێ بگرن
ال تستمعو ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،گوێ مەگرن
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
۱۹۹
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
الدرس ثالثة و سبعین ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،وانەی حەفتا و سێ
عزیمە ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،دەعوەت
عزمني ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،دەعوتى كردم
اعزمني ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،دەعوتم كە
یعزمني ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،دەعوتم دەكا
عزمتە ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،دەعوەتم كرد
اعزمە ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،دەعوەتى ئةدەكەم
اعزمهم ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،دەعوةدەتیان ئەكەم
انعزمت ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،دەعوەت بووم
ارید اعزمكم ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،ئەمەویت دەعوەتتان بكەم
ارید اعزمك ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،ئەمەویت دەعوەتت بكەم
معزومە عندي ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،دەعوەتە لە الى من
اني معزوم عندك ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،من دەعوەتم لە الى تۆ
معزوم لحفلە ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،داوەت كراوم بۆئاهەنگ
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
۰۲۲
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
الدرس اربعة و سبعین ،،،،،،،،،،،،،،،،،وانەی حەفتا و چوار
۰۲۱
👉الحصى :بةردى بچووك ( چةو ) مفردةكةى ( حصاة ) .
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
۰۲۰
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
الدرس خمسة و سبعین ،،،،،،،،،،،،،،،،،وانەی حەفتا و پێنج
۰۲3
گولي هیچي ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،وا بڵێ بۆ کچ
احنە هیچي ئێمە ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،ئێمە ئاواین
احنە مو هیچي ئێمە ،،،،،،،،،،،،،،،،ئاوا نین
هسە ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،ئێستا
هسە شنسوي ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،ئێستا چی بکەین
هسە شسوی ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،ئێستا چیبکەم
اسوی ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،دەکەم
سویت ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،کردم
نسوی ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،دەکەین
سوینا ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،کردمان
انت سویت ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،تۆ کردت کوڕ
انتی سویتی ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،تۆ کردت کچ
تسوی ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،دەکەیت کوڕ
تسوین ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،دەکەیت کچ
یسوي ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،دەیکا بۆ کوڕ
تسوي ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،دەیکا بۆ کچ
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
۰۲٨
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
الدرس ستة و سبعین ،،،،،،،،،،،،،،،،،،وانەی حەفتا و شەش
۰۲٥
اني بردان ـــــــــــ -من سەرمامە
اني زین ــــــــــــ من باشم
اني مو زین ــــــــــ من باش نیم
اني طلبت ــــــــــــــ من داوام کرد
اني سيء ــــــــــ -من خراپم
اني قلق ـــــــــــ من نیگەرانم
اني تعبان ــــــــــــ من ماندووم
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
۰۲٨
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
الدرس سبعة و سبعین ،،،،،،،،،،،،،،،،وانەی حەفتا و حەوت
۰۲۲
-وزارة المالیة و االقتصاد ،،،،،،،،،،،،،،،،،وةزارةتى دارایى
وئابوورى
-وزارة البلدیات ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،وةزارةتى شارةوانى
-وزارة النقل والمواصالت ،،،،،،،،،،،،،،وةزارةتى گواستنةوه
وگةیاندن
-وزارة الثقافة ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،وةزارةتى رؤشنبیرى
-وزارة االسكان والتعمیر ،،،،،،،،،،،،،،،وةزارةتى نیشتةجئبوون
وئاوةدانكردنةوه
-وزارة الكهرباء ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،وةزارةتى كارةبا
-وزارة التخطیط ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،وةزارةتى پالندانان
-وزارة االوقاف ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،وةزارةتى ئةوقاف
-وزارة الهجرة والمهجرین ،،،،،،،،وةزارةتى كؤج وکؤچبةران
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
۰۲٨
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
الدرس ثمانیة و سبعین ،،،،،،،،،،،،،،،وانەی حەفتا و هەشت
۰۲۹
اِشتِره ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،کڕی ،بۆ غائب
اِشتِروا ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،بکڕن
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
۰۱۲
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
الدرس تسعة و سبعین ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،وانەی حەفتا و نۆ
المطعم ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،چێشتخانە
قائمە االکالت ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،لیستی خواردن
میز ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،مێز
خاشوكە ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،کەوچک /ماڵک
استکان ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،پیاڵە
عةنبة ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،عەمبە
فلفل ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،بیبەر
ملح ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،خوێ /خێ
جبن ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،پەنیر
زبد ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،کەرە
قهوة ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،قاوە
جای ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،چا/چای
حلیب ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،شیر
حلویات ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،شیرینی
سمج ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،ماسی
۰۱۱
مقلي ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،سورەكراو /سوکراوە
مشوي ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،برژاو
دولمە ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،دۆڵمە
باجە ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،سەروپێ
تشریب ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،تەشریب
تمن و مرک ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،برنج و شلە
دجاج علی تمن ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،مریشک لەسەر برنج
دجاج مشوي ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،مریشکی برژاو
كباب ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،کەباب
تكة لحم ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،تکەی گۆشت
تكة دجاج ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،تکەی مریشک
كبد ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،جەرگ /جگەر
كبد دجاج ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،جەرگی مریشک
نفر کباب ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،یەک نەفەر کباب
بال زحمة ارید نفرین کباب ،،،،،،،،،،،،،،بیزحمەت دوو نەفەر
کبابم دەوێت ...
كبە برغل ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،کوبەی ساوار
كبە تمن ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،کوبەی برنج
قوزي ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،قۆزی
۰۱۰
مرك بامیة ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،شلەی بامیە
مرك فاصولیا ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،شلەی فاسولیا
بریاني ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،بریانى
بصل ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،پیاز
فلفل حلو ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،بیبەری شیرین
فلفل حار ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،بیبەری تیژ /بیبەری
تون ...
دهن ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،رۆن /رون
خل ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،خەل /سرکە
لحم ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،گۆشت
فواکە ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،میوە
خظروات ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،سەوزە
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
۰۱3
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
الدرس ثمانین ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،وانەی هەشتا
۰۱٨
اجل یوجد
اي اكو.
بە ڵێ (بە رێ)هە یە
بە لێ یت هە ى
&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&
این الوصفة الطبیة؟
وین الوصفة؟
كوا(كا) راچیتە کە؟
كانى راچیتە؟
₩₩₩₩₩₩₩₩₩₩₩₩₩
أتستطیع ان تعطیني الدواء بدون ورقة الطبیب.
تگدر تنطیني الدواء بدون ورقة الطبیب ؟
دەتوانى بەبێ ڕه چە تە ى پزیشك ده رمانم پێ بدەی.
تو دشێ ى بێ ره چە تا دکتوری ده رمانی بده یە من
¥¥¥¥¥¥¥¥¥¥¥¥¥¥¥¥¥¥¥¥¥
هذه الدواء ممنوع بیعها بدون وصفة الطبیب
هاي الدوه ممنوع بیعها بدون وصفە طبیب
ئەم .دەرمانە قەدەغەیە .فرۆشتنى.
بێ راچیتە ی دکتور.
ئە ڤ ده رمانە یا قەدەغەیە بێ راچیتا دکتوری
۰۱٥
¤¤¤¤¤¤¤¤¤¤¤¤¤¤¤¤¤¤¤¤¤¤¤¤
احس بان سخونة جسمي مرتفعة جدا
أحس عندي هوایە سخونە (حمی)
هە ست ده كە م تایەكى زۆرم لێیە
ئەز هەست دکم تایەکا زۆڕ من یا هەی
♥♡♥♡♥♡♥♡♥♡♥♡
أ تستطیع ان تحضر لي هذا الدواء
تگدر تحضر(تحضري) لي هاي الدوه ؟
دەتوانى ئەو دەرمانەم بۆ ئامادەبكەیت
تو دشێى ڤى ده رمانى بومن چیکە ی
*******************************
هل تستطیع ان تكتب لي التعلیمات؟
تگدر تكتب لي التعلیمات ؟
ده توانى ڕێنماییە كانم بۆ بنوسیت ؟
تو دشیى رینماییان بومن بنفیسى؟
@#@#@#@#@#@#@#@#
قبل االكل
گبل االکل
پیش نان
بە رى خارنێ
۰۱٨
بعد االکل
بعد االکل
دوای نان
پشتی خارنێ
^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^
ثالث مرات في الیوم
ثالت مرات بالیوم
رۆژی سێ جار
روژی سێ جارا
^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^
مرتین في الیوم
مرتین بالیوم
رۆژی دووجار
روژی دوو جارا
^^^^^^^^^^^^^^👉👉^^^^^^^^^^^^
كیف استعملە
شون استعملە
چۆن بە کاری بینم
چەوا ب کارئینم
۰۱۲
()()()()()(()()()()()()
هل عندكم دواء االسهال؟
عدكم دوه مااالسهال ؟
ده رمانى سكچونتان هە یە ؟
ده رمانى ئیسهالى ییت هە ین؟
//////////////////////////
هل هذا الدواء تصلح لالطفال؟
هذا دوه زین لالطافل ؟
ئە و ده رمانە باشە بۆ منااڵن ؟
ئە ڤ ده رمانە یێ باشە بو زارۆکا؟
!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!
اخاف ان التكون جیدة
أخاف مو زین
ده ترسم باش نە بێت
ئە ز ترسم نە باش بت
؛؛؛؛؛؛؛؛؛؛-؛؛؛؛؛؛؛؛؛؛؛؛؛؛؛؛؛؛؛------
ارید دواء مطهرا للجروح
أرید دوه مطهر للجرح
ده رمانى پاك كردنە وه ى برینم ده وێت
مندهرمانىپاقژکرینابریانادڤیت
۰۱٨
&&&&&&&&&&&&&&&&
هل یوجد دواء التشنجات
اكو دوه مال تشنجات
ده رمانى گرژبوون (تە شە نوج) هە یە؟
ده رمانى تە شە نوجى ییت هە ین؟
££££££££££££££££££££££
اال یضر هذا الدواء بالمعدة
هالدوه میضر بالمعده
ئەم دەرمانە زیانى(زەرەری) نیە بو گەده
ئەڤ ده رمانە چ زیانا ب گەدا نا گەهینت
+++++++++++++++++++++
یجب ان تذهب الى عیادة طبیة
الزم تروح لعیادة طبیة
ده بێت بچیت بۆ نۆرینگە (عیاده)
پیدفیە تو بچیە نۆرینگە ها
÷÷÷÷÷÷÷÷÷÷÷÷÷÷÷÷÷÷÷÷÷÷÷
بطني یؤلمني
بطني یوجعني
سكم دێشێت
زگی من دئیشت
۰۱۹
&&&&&&&&&&&&&&&&
احس بالغثیان
نفسي تلعب
دلم تیكە ل دیت
دلی من دی رابت
&&&&&&&&&&&&&&&&
اسناني تؤلمني
سني یوجعني
دانم دیشیت
ددانی من دئیشت
&&&&&&&&&&&&&&&&
رأسي یؤلمني
راسي یوجعني
سە رم دیشیت
سە ری من دئیشت
&&&&&&&&&&&&&&&&
هل عندكم مسكن االالم
عدكم مسكنات
ئازار.شكینتان هە یە
هە وه ئازارشكین نینە
۰۰۲
&&&&&&&&&&&&&&&&
قلبي ینبض سریعا
گلبي سریع یدوگ
دڵم بەپەلە لێده دات
دلى من بلە ز لى دده ت
&&&&&&&&&&&&&&&&
کلمات
الدواء ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،دهرمان
الداء ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،دهرد
العالج ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،چارهسەر -تیمار
الوصفة الطبیە ،،،،،،،،،،،،،،،،،،راچێتە -لبستی چارهسەر
شراب ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،شروب
قطرة ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،دڵۆپ
علبة ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،قوتوو
شریط ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،شیت(یەك پارچە لە پاكەتیك)
حقنة(ابره) ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،دهرزی
بخاخ ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،پرژێنەر(پەمپەكانی هەناسەدان)
تحامیل(شاف نسائی) ،،،،،،،،،،،،پێ هەڵگری ئافرهتانە
۰۰۱
الواقي (فالش) ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،كۆندۆم(الستیكێكە لە
كاتی جووتبوون بەكاردێت بۆ رێگری لە دووگیانبوون) ...
منوم ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،خەوهێنەر
مخدر ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،هۆشبەر
مسكن ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،هێوركەر
مهدیء ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،هێواشكەر
ُملَین ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،نەرمكەر
مطهر ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،پاكەرهوه
تعقیم ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،پاكردنەوه
منشط ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،چاالككەر
مثبط ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،، .خاوكەرهوه
فموي ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،لەریگەی
دهمەوه(دهرمانیك لەریگەی دهم بەكاربیت) ...
شرجي ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،لە كۆمەوه
عضلي ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،لە دهماره وه
انقاص الوزن ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،كەمكردنەوهی كێشی
تبیض ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،سپیكردنەوه
مزیل للرائحة ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،بۆنالبەر
مزیل للبقع ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،پەڵەالبەر
۰۰۰
مسیل ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،رژێنەر
الدواء العشبي (اعشاب) ،،،،،،،،،،،دهرمانی گیایی
المضاد الحیوی ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،دژه میكرۆب(ئەنتیبایۆتیك)
االمراض ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،نەخۆشەیەكان
مریض ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،نەخۆش
جرح ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،برین
باطني ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،هەناوی
ورم ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،گرێ
حب ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،، ،،،،،زیپكە
تجاعید ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،چرچی
صلع ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،كەچەڵی
جذام ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،، ،،،،،گولی
انتفاخ ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،ئاوسان
حمل ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،، ،،،،،دووگیانی
نزیف ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،خوین بەربوون
الكفیف-االعمی ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،كوێر
قصر النظر ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،چاوكزی
االم المفاصل ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،ئازاری جومگەكان
۰۰3
برص ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،، ،،،،،پەڵەی سپی
ثؤلول-اكزیماء ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،بالوكە
مسمار القدم ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،میخە كە
تساقط الشعر ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،قژ هەلوهرین
االلم – الوجع ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،ئێش -ئازار
االم الیطن ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،ئازاری سك
االم المعدة والقولون ،،،،،،،،،،،،،،،،ئازاری گەده و كۆلون
الحمی ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،، ،،،،،تا
صداع ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،، ،،،،،سەرئێشە
زكام (نشلە) ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،هەاڵمەت
سعال(گحە) ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،كۆكە
احتقان ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،، ،،،،،قورگ
ئاوسان(گەرووئەستوربوون) ...
التهاب ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،هەوكردن
تشنج ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،گرشبوون
تهیج ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،سوربوونەوه
القرحة ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،برین(برینی گەده)
تقلص ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،گرژبوون و چونە ناو یەك
تنمل ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،سڕبوون
۰۰٨
تبول الارادي ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،میزهچڕكێ
اسهال ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،سكچوون
انقباض ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،قەیزی
حموضة ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،ترشەلۆك
حرقە المعدة ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،دلە كزه و سوتانەوه
استفراغ – تقيء ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،رشانەوه
جفاف ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،وشكبوون
رائحە العرق ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،بۆنی ئارهق
مرض مستعصي ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،نە خۆشیەكی بێ چاره
كسر العظام ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،شكانی ئیسقان
احتراق ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،سووتان
سقوط السرة ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،ناوك كەوتن
فطریات ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،كەرووكردن
ضغط الدم ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،، ،،،،،پەستانی خوێن
السكری ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،شەكره
سرطان ،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،، ،،،،،شێرپەنجە