Download as docx, pdf, or txt
Download as docx, pdf, or txt
You are on page 1of 3

POPULASAUN DISTRITU AILEU

Maria Dos Santos

Distritu Aileu, ho naran ida ne'ebé kual sira ho naturaisaun hirak ne'ebé di'ak,

situadu iha rai Timor-Leste, iha parte sentrál rai ida ne'e. Populasaun iha distritu ne'e

hetan populasaun ne'ebé ema hetan inspirasaun husi sira nia vida di'ak no kultura

tradisionál ida ne'ebé lori ba dezenvolvimentu no hadia mentál no sosial komunidade

sira nian.

Distritu Aileu iha área total aproximadu hamutuk 729.4 kilómetru kuadradu no

inklui sub-distritu sira nia Aileu Vila, Laulara, Remexiu, Laulara, Hoholau, Maubisse,

Liurai, Hatu-Udo, Acumau, hanesan mós Lequidoe. Distritu ida ne'e nia ekonómika

ne'ebé limitadu tebes tanba infrasestrutura sedauk fahe hanesan iha area hotu hotu,

liuliu iha Estrada iha parte balun, estrada parte balun nebe at hodi fo impaktu

komunidade labele lori sira nia produtu hodi ba faan.ho nune fo empaktu bot tebes

bai ha ekonomia rai laran.

Populasaun iha Distritu Aileu kompostu husi grupu etníku balun, inklui grupu

Mambai, Kemak, Tetun Terik no grupu liután. Sira nia língua rasik mak Tetun Terik,

maibé Tetun Tétun liu-liu iha kapitál Distritu Aileu. Sira nia kultura tradisionál inklui

dansa no múzika ne'ebé sai hanesan espesiál ba sira nia vida komunidade.

Ekonomia iha Distritu Aileu maioria bazeia ba agrikultura no agríkola. Komunidade

sira hetan sasan sira ne'ebé sira kultiva hanesan kafé, labarik, milhu, no hanesan

mos han sape li'ur husi atividade agrikultura. Sira nia moris tradisionál ne'ebé barak

hanesan hameno uma no selu mahein hanesan no'ok sira nia uma hodi sai iha parte

importante iha sira nia moris.


Distritu Aileu nudar fatin ne'ebé bele aprezenta belezas naturais, inklui

montanha ida ne'ebé kualifikadu ona hanesan Pico Ramelau. Montanha ne'e sai

atrasaun turístiku importante no hatudu beleza natural ida ne'ebé espetakular.

Iha remata, Distritu Aileu hetan diversidade kultural no beleza natural ida ne'ebé

úniku. Populasaun iha distritu ne'e ho sira nia kultura tradisionál no espíritu

komunidade nian, hetan pozisaun ida ne'ebé importante iha rai Timor-Leste nia

sosiedade. Governu no organizasaun sira sei kontinua servisu hamutuk atu hametin

moris komunidade sira nian no dezenvolvimentu iha Distritu Aileu.

Distritu Aileu, ho sira nia belezas naturais no riku kultura tradisionál, hatete

nia istória ne'ebé riku no hanesan parte importante husi rai Timor-Leste nia

identidade. Nune'e, ita bele kontinua aprende kona-ba aspetus sira seluk ne'ebé sai

influénsia boot ba distritu ida ne'e. Sira nia moris di'ak iha komunidade sira iha Aileu

bazeia ba prátika agrikultura no agríkola. Sira kultiva produtu hanesan kafé no

labarik, ne'ebé hetan merkadu iha Timor-Leste no liur husi rai. Komunidade sira sei

tau esforsu boot atu hakat ba sira nia fali, ho kuda no kria sira nia produtu sira ho

kualidade di'ak liu tan.

Edukasaun sai prioridade iha Distritu Aileu. Eskola sira sai fonte importante

ba konhesementu no formasaun ba jerasaun foun. Governu, hamutuk ho

organizasaun não-governamentál (NGO) sira, hametin esforsu sira atu aumenta

asesu ba edukasaun no ajuda jerasaun foun sira iha sira nia jornada ba

konhesementu no dezenvolvimentu.

Distritu Aileu halo papel importante hanesan líder komunitária sira no fo

edukasaun ba sira nia foin-sai.


Turizmu iha distritu ne'e mos sai potensial atu dezenvolve. Montanha Ramelau, ho

sira nia beleza natural espetakular, atrai turista sira hosi rai liur atu haree no explora.

Iha liña ho dezenvolvimentu turizmu, sira bele dezenvolve infraestrutura no servisu

sira seluk atu hatán potensial turizmu nian.

Iha remata, Distritu Aileu, ho sira nia kultura tradisionál no beleza natural, sai

parte importante husi Timor-Leste nia identidade. Populasaun iha distritu ne'e

servisu hamutuk hodi hametin moris sira nia ho dignidade no hari'i nafatin sira nia

kultura no tradição. Dezenvolvimentu iha distritu ne'e sei kontinua liu tan ho esforsu

hosi governu, NGO sira, no komunidade sira nia unidade.

You might also like