წითელი ფერი

პრეზენტატორი: ვალერია დონაძე

როგორც ცნობილია, ფერები ადამიანის ცხოვრებაში უმნიშვნელოვანეს როლს

თამაშობენ. ისინი ადამიანის ცხოვრების განუყოფელი ნაწილია, მათ გარეშე ცხოვრება
წარმოუდგენელია, ხოლო ჩვენი ემოციური რეაქცია ფერზე წარმოუდგენლად ძლიერია.
ფერები განსაზღვრავს ჩვენს განწყობას და გავლენას ახდენს ჩვენს აზრებსა და ქმედებებზე.
ფერები საშუალებას გვაძლევს უკეთ ვცნოთ გარემომცველი სამყარო, მასში არსებული
არსებული ობიექტები და უკეთ გავუმკლავდეთ ყოველდღიურ ამოცანებს.

წითელი ფერის სიმბოლური მნიშვნელობა მრავალფეროვანია და ხშირად

ურთიერთგამომრიცხავიც, ამიტომ წინამდებარე ნაშრომში განვიხილავთ მის ძირითად
მახასიათებლებს და მოკლედ გავეცნობით შემდეგ საკითხებს:

 წითელი ფერის ფსიქოლოგია

 წითელი ფერი სხვადასხვა კულტურაში
 მისი დადებითი და უარყოფითი თვისებები
 წითელი ფერი ჩვენს ყოველდღიურ ცხოვრებაში და მისი მნიშვნელობა

წითელი ფერის ფსიქოლოგია

წითელი არის დინამიური და ემოციურად დატვირთული ფერი, რომელიც ღრმა

გავლენას ახდენს ადამიანის ფსიქოლოგიასა და ქცევაზე. ის ხშირად ასოცირდება
საფრთხესთან, მღელვარებასთან, ვნებასთან, ძალასთან, ენერგიასთან, გამბედაობასთან,
ფუფუნებასთან, აგრესიასა და წარმატებასთან. ეს არა მხოლოდ ემოციური, არამედ
ფიზიოლოგიური რეაქციცაა.
წითელი ფერი უფრო შესამჩნევია, ვიდრე სხვა ფერები. პერიფერიულ ნერვულ
სისტემაზე მისი ძლიერი ზემოქმედების გამო, წითელი ზრდის გულისცემას და
ასტიმულირებს ავტნომიურ ნერვულ სისტემას. ხშირად ის აიძულებს ადამიანს მიიღოს
სწრაფი და დაუფიქრებელი გადაწყვეტილებები.
წითელი ასტიმულირებს მადას და მარტივად პყრობს ყურადღებას და იკავებს მას.
მოკლედ, წითელი არის რთული და ძლიერი ფერი ძლიერი ემოციური და
ფსიქოლოგიური ასოციაციებით. მისი გავლენა ინდივიდებზე შეიძლება განსხვავდებოდეს,
მაგრამ ის ზოგადად იწვევს ძლიერ რეაქციებს და ხშირად გამოიყენება სტრატეგიულად
დიზაინში, ბრენდირებაში და კომუნიკაციაში კონკრეტული ემოციების ან შეტყობინებების
გადმოსაცემად.

წითელი ფერი სხვადასხვა კულტურაში

მნიშვნელოვანია აღინიშნოს, რომ ფერების მნიშვნელობა შეიძლება შეიცვალოს

დროთა განმავლობაში, ხოლო სხვადასხვა კულტურებში უმეტესწილად ერთსა და იმავე
ფერზე განსხვავებული ასოციაციები არსებობს.

 ჩინეთში წითელი ასოცირდება იღბალთან, სიხარულთან და ბედნიერებასთან. მას

ხშირად იყენებენ ტრადიციულ ჩინურ ქორწილებში, ფესტივალებსა და
დღესასწაულებში. ჩინურ ახალ წელს საჩუქრად ჩუქნიან წითელ კონვერტებს ფულით,
რათა ოჯახში იღბალიც შემოიტანონ.
 ინდოეთში წითელი სიწმინდის სიმბოლოა. მას ხშირად იყენებენ ინდუისტურ
ქორწილებში, სადაც პატარძლები ტრადიციულად ატარებენ წითელ სარის ან კაბებს.
წითელი ასევე ასოცირდება სიცოცხლისუნარიანობასთან და სიცოცხლის ძალასთან.
 იაპონურ კულტურაში წითელი ასოცირდება ძალასთან, ვნებასთან და ენერგიასთან.
წითელი ხშირად გამოიყენება ტრადიციულ იაპონურ ტანსაცმელში, როგორიცაა
კიმონო.
 მექსიკურ კულტურაში წითელი ხშირად ასოცირდება მიცვალებულთა დღის (Dia de los
Muertos) დღესასწაულებთან. წითელი მარიგოლდის ყვავილები გამოიყენება ამ
დღესასწაულის დროს გარდაცვლილი საყვარელი ადამიანების პატივსაცემად, რაც
სიცოცხლის წარმავლობის სიმბოლოა.
 ძველ ეგვიპტურ კულტურაში წითელი ასოცირდებოდა ქაოსთან და უწესრიგობასთან
უდაბნოსთან კავშირის გამო. თუმცა, მას ასევე ჰქონდა დადებითი კონოტაციები,
როგორც მაცოცხლებელი მდინარე ნილოსის ფერი. წითელს იყენებდნენ კოსმეტიკაში,
სამკაულებსა და სამარხებში.
 ევროპაში წითელი, სისხლისა და ცეცხლის ფერია, ნიშნავს გამარჯვებას, ძალას.
 ბერძნულ კულტურაშიც კი საკმაოდ ბევრ წითელს ვხვდებით. პასტურო მოგვაგონებს
ახლო აღმოსავლეთის ტაძრების მღვდლების წითელ სამოსს და ღმერთის მითრას
კულტს, რომელიც პოპულარული იყო რომის იმპერიაში.
 ფენგ შუის კულტურის მომხრეები წითელ ფერს სახლიდან ცუდი ენერგიის
გამოსადევნად იყენებენ, თუმცა ინტერიერის დიზაინში წითელ ფერთან
დაკავშირებით არსებობს გარკვეული შეზღუდვები: რეკომენდირებულია იგი მხოლოდ
იმ ოთახებში იქნას გამოყენებული, სადაც ნაკლებ დროს ატარებენ - მისაღებ ოთახებში,
დარბაზებსა და დერეფნებში.

წითელი ფერის დადებითი და უარყოფითი თვისებები

 დადებითი:
 ენერგიულობა: წითელი არის მაღალი ენერგიის ფერი, რომელსაც შეუძლია გაზარდოს
მოტივაცია და ენთუზიაზმი.
 მასტიმულირებელი: ცნობილია, რომ წითელი ფერი ასტიმულირებს გრძნობებს,
აძლიერებს გულისცემას და ენერგიას ანიჭებს ინდივიდებს, რაც მას შესაფერისს ხდის
იმ აქტივობებისთვის, რომლებიც მოითხოვს სიფხიზლეს და კონცენტრაციას.
 ყურადღების მიპყრობა: წითელი ერთ-ერთი ყველაზე მიმზიდველი ფერია.
 სიძლიერე: წითელი ხშირად ასოცირდება ძალასთან და თავდაჯერებულობასთან.
შეუძლია ავტორიტეტისა და ლიდერობის განცდა შექმნას.
 სითბო: წითელი ქმნის სითბოს განცდას. მაგ: წითელ ფინჯანში ყავა უფრო ცხელი
ჩანს, ვიდრე მწვანეში.

უარყოფითი:
 აგრესია: წითელი შეიძლება აღიქმებოდეს როგორც აგრესიული და
კონფრონტაციული. ზოგიერთ კონტექსტში, ამან შეიძლება გამოიწვიოს სიბრაზის ან
მტრობის გრძნობა.
 გადაჭარბებულობა: ჭარბი რაოდენობით, წითელმა შეიძლება გამოიწვიოს
სენსორული გადატვირთვა. ამან შეიძლება გამოიწვიოს მოუსვენრობის ან
დისკომფორტის განცდა.
 სტრეს-ფაქტორი: წითელი ფერის ინტენსიურმა ბუნებამ შეიძლება გამოიწვიოს
სტრესისა და შფოთვის გრძნობის გაზრდა ზოგიერთ ადამიანში, განსაკუთრებით
ჭარბი გამოყენებისას.
 იმპულსიურობა: წითელის ასოციაციამ ვნებასთან და მღელვარებასთან შეიძლება
გამოიწვიოს იმპულსური ქცევა და დაუფიქრებელი გადაწყვეტილების მიღება.
 საფრთხე: გარკვეულ სიტუაციებში წითელი შეიძლება იყოს საფრთხის სიმბოლო,
როგორც ეს გამაფრთხილებელ ნიშნებსა და გადაუდებელ სიგნალებში ჩანს.

მნიშვნელოვანია გვახსოვდეს, რომ ადამიანების რეაქცია ფერებზე შეიძლება

განსხვავდებოდეს პიროვნული პრეფერენციების, კულტურული წარმოშობისა და
ინდივიდუალური გამოცდილების მიხედვით. მიუხედავად იმისა, რომ წითელს შეიძლება
ჰქონდეს როგორც დადებითი, ასევე უარყოფითი კონოტაციები, მისი გავლენა ძალიან
კონტექსტზეა დამოკიდებული და სუბიექტურია.

წითელი ფერი ჩვენს ყოველდღიურ ცხოვრებაში და მისი მნიშვნელობა

 ოდესმე გაგიკვირდებათ, რატომ არის შეღებილი ამდენი სწრაფი კვების რესტორანი

წითლად? ეს ფერი ააქტიურებს სანერწყვე ჯირკვლებს, რაც გვაშინებს და ღლის
 თვალებს, რის გამოც უფრო მეტს ვჭამთ და შემდეგ უფრო სწრაფად ვტოვებთ ოთახს.
ბევრი სწრაფი კვების ქსელი, როგორიცაა McDonald's, KFC და Burger King,
გამორჩეულად იყენებს წითელს ბრენდინგში.
 კაზინოს მფლობელებმა შეამჩნიეს, რომ როდესაც ფერი წითელია, ადამიანები უფრო
უფრო სარისკოდ თამაშობენ და, შესაბამისად, ის ხშირად გამოიყენება სექტორებში.
 პოლიტიკოსები ხშირად ატარებენ წითელ ჰალსტუხებს, განსაკუთრებით
საპრეზიდენტო არჩევნების წინ,რადგან იწვევს სიძლიერის,თავდაჯერებულობისა და
ლიდერობის ემოციებს.
 სახანძრო მანქანები წითლად არის შეღებილი. წითელი ძალიან შესამჩნევია და
იპყრობს ყურადღებას, რაც უზრუნველყოფს ამ მანქანების ადვილად დაფიქსირებას
საგანგებო სიტუაციებში, თუნდაც შორიდან.
 წითელი ხალიჩები ჩვეულებრივ გამოიყენება პრესტიჟულ ღონისძიებებზე და
დაჯილდოების ცერემონიებზე. წითელი ფუფუნების სიმბოლოა, უქმნის
დიდებულებისა და აღფრთოვანების განცდას დამსწრეებსა და მაყურებლებს.
 წითელი პოპულარული ფერის არჩევანია სპორტული მანქანებისთვის. სიჩქარესთან
და ენერგიასთან ასოცირების გარდა, ის ასევე ასოცირდება ვნებასა და
თავგადასავლებთან, რაც მას მიმზიდველ ვარიანტად აქცევს მათთვის, ვინც ეძებს
ამაღელვებელ მართვის გამოცდილებას.
 საცალო ვაჭრები ხშირად იყენებენ წითელს სარეკლამო მასალებისთვის. წითელი
ფერის გადაუდებლობის გრძნობა და ყურადღების მიქცევის თვისებები მას ეფექტურს
ხდის მყიდველებზე ზემოქმდებისთვის,ამიტომ ფასდაკლებებისა და სპეციალური
შეთავაზებების გამოცხადებისთვის წითელი ყველაზე ეფექტური ფერია.
 წითელი საყოველთაოდ გამოიყენება შემაჩერებელ ნიშნებსა და შუქნიშნებში, რათა
მიუთითოს, რომ მძღოლები უნდა გაჩერდნენ. ფერის უნარი - მიიპყროს ყურადღება
და მიანიშნოს დაუყოვნებლივი მოქმედების აუცილებლობაზე - აუცილებელია გზის
უსაფრთხოების უზრუნველსაყოფად.

მადლობა ყურადღებისთვის!