International Language & Business Centre

(2023-2024) Academic Year

Primary Six

Myanmarsar (Semester One)

1
 Semester - (1)

၁။ အငော််းတ ကော် ်းအင

ို ော်

၂။ အတ ငော်ခွငော််းသညော်အလငော််းတ ငော် ( ဗ )

၃။ သဘ ဝတဘ်းအန္တ ယော် ်း

၄။ နာ ော်

၅။ မ နော် စ ်းပို ်း

၆။ နာ ော်စ ်း

၇။ ဝငော်န္ွှဲပါတ လ ်း(တ ော်က ်း ို်းလို်းသတပါ ော် ( ဗ ))

၈။ နာ ဝတသသန

၉။ နာ ဝတသသန အဆငော်ခမွွှဲ ခ ်းမခငော််း

၁၀။ မ နော် ရိုပော်တသ်း(မ နော် သနပော်ခါ်း)

၁၁။ ဦ်းသနော်

၁၂။ က ယ

၁၃။ နယိုနော်လ ို်းဖွွှဲွဲ့ ( ဗ )

2
 အငော််းတ ကော် ်းအိုငော်

မ နော် မပညော် တမ ော်ပင

ို ော််း ို်းညှငော််းခရင
ို ော် င
ွ ော်အဖွယထ
ော် ်းမခ ်းလပတသ အငော််းတ ကော် ်းအင
ို ော် ညော်

ပါသညော်။ အလ ်း-၁၄ ိုငော် အန-၇ င

ို ော် ပပ်း ပငော်လယော်တ ော်မပငော်အထ ော် တပတပါငော််း-၅၄၆ အမ ငော် င
ွ ော်
ညော် ပါသညော်။

အငော််းတ ကော် ်းအိုငော်သညော် နော်တ အ င

ွ ော််း တ ော်တ ငော််း
ဘ တဗဒပည ်း ဆပ
ို ါသညော်။
အငော််းတ ော် ်း ိုသ ိုင်းော် ဝငော်တ ငော် ်း ဝနော််း လ ော် ပါသညော်။တ ငော် ်းတပေါ် မ စော်ဖ ်းခစ်းဆငော််းလ
သညော်တခ ငော််းငယော် ်းသညော်အ ပော်တလ်း ော်န္ာ တန၍အငော််းတ ော်က ်းအိုငထ
ော် ွှဲသို စ်းဝငော် ပါသညော်။

အငော််းတဘ်းဝွှဲယ တ ်း အိုပော်စ(ို ၁၁)စိုန္ငော် တပါငော််း(၁၄) ပါသညော်။ “ င

ို ော််းလ နော်”(တခေါ်) ော််းန

င
ို ော််း ငော််းသ ်းအ ်းစိုတနထိုငော် ပပ်းလယော်ယ လိုပင
ော် နော််း၊တ လိုပင
ော် နော််း၊တ ွှေတ ော်န္ငော်တ ော်တ လ
ော် ိုပင
ော် နော််း ်း
လိုပော် င
ို ော် ပါသညော်။

အငော််းတ ကော် ်းအင

ို အ
ော် ွငော််း င
ွ ော် သ င
ို ော််းဝငော်“တ ွှေ ဥ္ဇူ”(တ လယော်ဘို ်း) ညော် ပပ်း၊ ဘို ်းပွွှဲ ိုန္စော်စဥ္ော်
တပါငော််းလဆနော််း(၈) ော်တန လမပညော်တနထ ငော််းပတလ ပါသညော်။ ပွွှဲတ ော် အ
ော် ွငော််း ော််းတမခ
တ လယော်ဘို ်းသသွ
ို ်း နော်န ော်လ ော််း၊လလ ော််းဆပို ပ်းတပေါ်လ တလ ပါသညော်။လွှဲ ွနော်တ ်း ိုဆို်း တဒေါ် ှုံ
ညော်ခွှဲသညော် “တငွ ဥ္ဇူ”ဘို ်းသညော်လညော််းထငော် ်းပါသညော်။

အငော််းတ ကော် ်းအင

ို ော်သညော် အတ ွဲ့တ ငော်အ ၏ ိုနော််း င
ွ ော််းတ တနထွှဲ အက ်းဆို်းအင
ို ော်မဖစော်သညော်။

ထအမပငော်
ို အငော််းတ ကော် ်းအိုငော် ိုတ ငော်ထပော် ်း၌ တသ အင
ို ကော် ်း၊ ို်းပ အငော််းက ်း၊တ ော်ဝငော်အငော််းက ်း၊

အငော််းတ ော်က ်းဟိုအ ညော်တလ်း ်းမဖငော်တခေါ်ဆို သညော်။

အငော််းတ ကော် ်းသ ိုငော််းသညော်လညော််းဒဏ္ဍ ဆနော်ဆနော်စ ဝ

ော် ငော်စ ်းဖွယော်တ ငော််းလပါသညော်။အငော််း ဖွွှဲွဲ့ခငော်

ဥ္ တ ဌ န(တခေါ်)စညော််းခ ော််းပ ွဲ့ င

ွ ော် ဥ္ တ တစ မဖူ ငော််းအိုပော်စို်းခွှဲပါသညော်။ “အ တ
ော် ပါငော််း စော်တသ ငော််း

တ ငော််းတပါငော််း စော်တထ ငော်”ဟိုတမပ စ ော် င

ွ ော်ပပ်းစညော် ်းခွှဲသညော်ပ ွဲ့က ်းမဖစော်ခွှဲပါသညော်။

တ ်းလွနော်တလပပ်းတသ န္စော်တပါငော််း(၂၅၀၀)တ ော်ခနော် တ ါ မ ော်စွ ဘို ်းသညော်ညတ ော်အ နန္ဒာ

န္ငော် ွတ ငော််း ငော်ခ ်းမဖငော် တဒသစ က ွခ တ ော် ယခိုအငော််းတ ော်က ်းမဖစော် ညော်သညော် တဒသန္ငော်

3
တ ွှေ ဥ္ဇူဘို ်းတန ၌တခ တ ပော် နော်ပပ်း နာဠ တ ငော်(ဆငော်တခါငော််းတ ငော်)ထပော် ွငော် ပော်တ ော် ၏။

တနာငော် လ၌ဗိုဒဓမ စ
ော် ွ ဘို ်း၏ဓ ော်တ ော် ၊ တ ွတ ော် ်း နော််းတအ ငော််းတ ော် ၌ တစ တ ော်

ညော် လ ွဲ့တ ဟိုဗ ဒ ော်တပ်းတ ော် ခွှဲတလသညော်။

အငော််းတ ကော် ်းမဖစော်တပေါ်လ ပိုသ ိုငော််းအ ဥ္ော််း တ ်းအခါ န ါ်း ငော််းသ ်းသညော်ဥ္ တ တစ မဖူ ငော််း

စို်းစတသ စညော််းခ ော််းပ ွဲ့က ်း ို အငော််းဖွွှဲွဲ့ နော်တ တ

ွှေ ငော်န ော် ငော််းက ်း၏အ နော် ို တလသညော်။ ထိုအခါ

တ န ော်န ါ်း ငော််းသ ်း ထ သလ ်း ်းတနထိုငော်တပ ော်ပါ်းတသ ပ ွဲ့ ို ငါအငော််းဖွွှဲွဲ့လို ော်တသ ော် ိုငော််းသ

မပညော်သ ်း ်း တသတ ပ ော်စ်း တ ညော်။ငါ၌ပါဏ ပါ ထို ော်၍ အပါယော်င ွှဲ တ ညော်။

န ါ်း ငော််းသညော်ဤတန လွွှဲလျှငော်အမခ ်းတန ိုငါသတဘ ၊ န္စော်သ ော်တပ။ င

ို ော််းသမပညော်သ ်း ်း
လညော််း ယ
ို ော် ငော် ်းပ ော်မပ ်းပပ်းအတပ အ
ော် ပါ်း ပ
ို ငော်န္စော်သ ော်တန သညော်။

သိုမဖစော်၍န ါ်း ငော််းသညော်အက ော်က ော်စဥ္ော််းစ ်းပပ်း ညသနော််းတခါငော်ယအခ နော် င

ွ ော်တ ငော််း ငော်တပေါ်သို
န ော်မ ငော််းပ စ်းပပ်း က ်းစွ တသ အသမဖငော် တက ွ်းတ ော်တလသညော်။ အသငော်လသ ်း ို
တ ွဲ့ခန
ို စော် ော် ိုငလ
ော် ျှငော် သငော် ို င
ို ော််းမပညော်သညော် တ မပငော်အ အငော််းက ်းမဖစော်လ ော် ညော်ဟို သို်းက ော် င
ို ော် င
ို ော်
တက ွ်းတ ော်တလ၏။

သိုတသ ော် င
ို ော််းသမပညော်သ ်း ိုသညော် တ ငော််း တ ငော် အသ ော်က ်းတသ ိုဆို်း တဒေါ် ှုံ စော်တယ ော်

အမပငော် ညော်သ ျှ ်း သ တခ ။ ိုဆို်း တဒေါ် ှုံသညော် စော်အ ော် ော် စော်အ ော်ဆငော််း တမပ ်းတသ ော်

လညော််း ယို ညော် တပ။ ခိုနစော် ော်တမ ော်တသ တန င

ွ ော် တဒေါ် ှုံသညော်၎ငော််း၏ တဆွ ်း ်း ို တခေါ်၍

အတနာ ော်ဘ ော် တ ငော်တပေါ်သထွ

ို တ
ော် မပ်းတလသညော်။

တဒေါ် ှုံသညော် ယခိုလွှဲ ွနတ

ော် ်း တ ငော် ိုနော််းထ သ
ော် ို ော်တမပ်း ငော််း တနာ ော်တ ဘ ော်သို

တ ျှ ော် ညလ
ော် ို လ
ော် ျှငော် ထ သလ ်း ်းတနထိုငော်တသ စညော််းခ ော််းပ ွဲ့က ်းသညော် တ မပငော်အ အငော််းက ်း

မဖစော်တနပပ်း၊ ပ ွဲ့ တပ ော်ဆို်းသွ ်းသညော်။ ယတန ိုငော် ိုဆို်း တနာ ော်တ ဘ ော်သို လညော်တ ျှ ော် ညော်တသ
တန ို လွှဲ ွနော်တ ငော်ဟိုတခေါ်သညော်။ ‘လွှဲ’ သညော်‘ ော််း’ အတခေါ် တ ငော်ဟအ
ို ဓပပ ယော် ၍ ‘ ွနော်’သညော်

‘ တ ျှ ော်’သညော်ဟို အဓပပ ယော် တလသညော်။

4
အငော််းတ ော်က ်း င
ွ အ
ော် ဖွယော် ို်းပါ်း ပါသညော်။၎ငော််း ို -
( )အလ ်း၈ င
ို ော်၊အန၄ ိုငော် ယော်ဝနော််းတသ တ ငော် စော်ပါ်း။(၁ င
ို လ
ော် ျှငော်=၂ င
ို ော်)

(ခ) အတနာဒ အ
ထ ိုငော် သ
ွှဲ ို တ အလွနော်သနော် ငော််းတသ တ ငော် စော်ပါ်း။

( )အလွနော် ယော်ဝနော််းတသ အငော််းမဖစော်တသ လ

ော် ညော််း တ ငော််း၊ငါ်းက ်း ို ဆ်းို ဝါ်း တအ ငော် အငော််းတ ကော် ်း

အ ငော် ထနော််းသ ော််းမခငော််းတ ငော် စော်ပါ်း။

(ဃ) အငော််းက ်းထွှဲ ွငော် တ ော် ဆလ ို တသဆ်းို တသ ော်လညော််း ငါ်းက ်း ်း စ ်းဘွှဲ ်းော် စပော်

တ တ
ော် အ ငော် လှုံငော််းပို ခ
ော် ော် ငော်တပ်းမခငော််း။

(င) အငော််းနာ်း င
ွ ော်တ ွှေ ငော်တသ ော် တ ွှေ ်း မခငော််း။

(စ)အ ှုံ ော် ်းအငော််းထွှဲ ွငော် တအ ငော်တနစဥ္ော်ည ိုငော််း ော််းသအတ

ို ော်လှုံငော််းပို ခ
ော် ော် ငော်တပ်းမခငော််း။

(ဆ) စော်န္စော်သို်းက ော် သ တ

ော် ော် တယ ခ တ ထ
ော် သိုတ တမပ ငော််းမပနော်ဆနော် ော် နော်တ မခငော််း။

(ဇ)တ စစော် ို ော် ပါတခ ငော််း ်း ိုအငော််းက ်းထွှဲသိုသနော် ငော််းစွ စ်းဆငော််းခွငော်မပ မခငော််း။

(ဈ)န္စော်စဥ္ော်န္စော် င
ို ော််း နော်တဆ ငော် ိုနော််းလ မပ သလ
ို အထလွှဲအ ော်တ ငော်အ ငော် ငော််းက ်း အငော််းထွှဲ ငါ်း ်း ို
တဆ်းခ ော်သမဖငင
ော် ါ်း ်းစွ တသမခငော််းစသညော်မဖငသ
ော် ပါသညော်။

အငော််းတ ော်က ်းအင

ို ော်၏ထ်းမခ ်းခ ော် စော်ခို နော်ခ်း၊ ဆိုနော် တ နညော််းခ နော် အငော််းတ ော်က ်း

အတ ွဲ့ဘ ော် ော််းအန်း န ော်တ ော် နော်န္ငဟ

ော် ပ
ွှဲ ိုတ ်း အ ်း တ မပငော်တအ ော် ထ သလ ်း ်း
တနထိုငော်ခွှဲသညော်အတဆ ော်အဥ္ ိုငော် ်း ိုအ င
ို ော််းသ ်းမ ငော်တ ွဲ့ွ သညော်ဟိုသ ပါသညော်။

ထ သတ ရိုငော််း စဆ နော်တဘ်း ွှဲတ င

ွ ော်ဘ လ
ဂ ်း ်း(အန္ဒယ ်း)တခေါ်ထ သ ်း ်း
ော်စ ်းပါသညော်။ထအမပငော်
ို အငော််းတ ကော် ်းအင
ို ော် င
ွ တ
ော် ဆ ငော််းခိုဌ ော် ်းလညော််းဝငော်တ လ
ော် တသ တ ငော်
သဘ ဝပ ော်ဝနော််း ငော်န္ငော်သ ်းဌ ော် စဆ နော်ထနော််းသ ော််းတ ်းဌ န ဝနော် သ ်း ဆ လ
ော် ော် ဝနော်ယ
ထ ်း ပါသညော်။သို သ သဘ ဝအတ အ
ွ န္စော် ်းတ ညော် ညော် န္င
ို ော် ညော်မဖစော်တပသညော်။

အငော််းတ ကော် ်းအိုငော် သ င

ို ော််းတ ငော််း ို သငော် ်း မခငော််းအ ်းမဖငော် အတ ွဲ့တ ငော်အ င
ွ ော်
အက ်းဆို်းအင
ို ော်မဖစော်တ ငော််း၊အငော််းတ ော်က ်းအိုငအ
ော် န်း ွငော်တနထိုငော် တသ င
ို ော််း ငော််းသ ်း ်းန္ငော်အလိုပော်

5
အ ိုငော် ်း၊သ ိုငော််းဝငော်တ ွှေ ဥ္ဇူတ လယော်ဘို ်းန္ငော်အငော််းတ ော်က ်းအင
ို ော်မဖစော်တပေါ်လ ပိုသ င
ို ော််း၊အငော််းတ ော်က ်း
အိုငော်၏အဖွယော် ို်းပါ်းအတ ငော််းဗဟိုသို ်း ပါသညော်။

အငော််းတ ကော် ်းအိုငော် (တ ေ့ ျငေ့ော်ခနော််း)

၁။ ညော် ယော်ခ ော်

အတ ွဲ့တ ငော်အ င
ွ ော်အက ်းဆို်းအင
ို ော်သညော်မ နော် န္င
ို ော်င ွငော် တ ငော််းသ တစ နော် ညော် ယော်
ပါသညော်။

၂။ စ လို်းတပါငော််းသ ပ
ော် တ
ို လ ငော် နော်

ို်းညှငော််း၊ ဘ တဗဒ၊ ဝနော််း ၊ င

ို ော််းလ နော်လ ်း၊ တ ွှေတ ော်၊ တ ွှေ ဥ္ဇူ၊ လွှဲ ွနော်၊ ို်းပ အငော််း၊ ဒဏ္ဍ ၊စညော််းခ ော််းပ ွဲ့၊

ဥ္ တ င
ို ော််း၊ အ နန္ဒာ၊ တဒသစ ၊ နာဠ ၊ဗ ဒ ော်၊ ထ သ၊ ပါဏ ပါ ၊ဟွှဲပို။

၃။တဝါဟ အဓပပ ယော်

အဖွယော် = အထ်းအဩဖွယော်

ဗဟိုသို = ်းမပ ်းတသ အ ်းအမ ငော်၊အတ ွွဲ့အက

ိုယော် ငော် ်း= ယ

ို ော်၊န္ှုံ ော်၊န္လို်းတစ ငော်စညော််း ှုံ၊အ ငော်သ ခ

တက ွ်းတ ော် = တအ ဟ
ော် စော်သညော်၊စိုတပါငော််းဟစော်တက ွ်းသညော်။

ဒဏ္ဍ = ဖနော် ်းတမပ ဆတ

ို ်းသ ်းတသ ပိုမပငော်

တဒသစ = ဘို ်း၊ ဟန္တာ အ

ို ပော် ပော်သလ
ို ညလ
ော် ညော်သွ ်းလ မခငော််း

န္စော်သ ော် = က သ
ော် ညော်၊သတဘ သညော်၊မ ော်န္ို်းသညော်။

ဓ ော်တ တ
ော် ွတ ော်= ပ နဗဗ နော်စတ ော် တသ ဘို ်း၊ ဟန္တာ ို က င
ွ ော််း နော် စော်တသ အရို်းစသညော်။

ဗ ဒ ော် = မ ော်စွ ဘို ်း တနာငော်မဖစော် ညအ

ော် တ ငော််းန္ငော်စပော်လ ဥ္ော််း၍ နော်မ ွ ော်သညော်စ ်း

ပါဏ ပါ = သူ့အသ ော် ိုသ ော်မခငော််း။

အတနာဒ အ
ထ ိုငော်= ဟ ဝန္တာ အိုငကော် ်းခိုနစော်အင
ို ော် ွငော် အပါအဝငော်မဖစော်တသ ၊တနတ ငော် ထို်းသမဖငော်

6
 အလွနော်တအ်းမ သညော်တ အင
ို ော်က ်း။

အနာ ော် = မဖစော်လ ွဲ့တ တသ ၊တ လ

ော် ွဲ့တ တသ လ။

၄။ဝါ တလ ငော် နော်

အငော််းတ ော်က ်းအိုငော်၊ဝနော််း ၊ ငော််းပ၊ထငော် ်း၊ပ စ

ော် ်း၊န္စော်သ ော်၊တပ ော်ဆို်း၊ ယော်ဝနော််း၊ နော်တ ။

၅။အတ ်းအတမဖ

၁။အငော််းတ ကော် ်းအင

ို သ
ော် ညော် ညော်သညော်တဒသ ွငော် သနညော််း။

အငော််းတ ကော် ်းအိုငော်သညော် မ နော် မပညော်တမ ော်ပင

ို ော််း ို်းညှငော််းခရိုင၌
ော် ညော် ပပ်း၊ အဖွယထ
ော် ်းမခ ်း

လပတသ အင
ို ကော် ်းမဖစော်သညော်။ပငော်လယော်တ န္
ော် ာမပငော်အထ ော် -၅၄၆တပအမ ငော် င
ွ ော် ညော် ပါသညော်။

၂။အငော််းတ ကော် ်းအင

ို ော်အန်း တနထိုငော် တသ င
ို ော််း ငော််းသ ်း ်းန္ငော် ၎ငော််း ို၏လိုပင
ော် နော််း ်း ို တဖ ော်မပပါ။

အငော််းတ ကော် ်းအိုငအ

ော် န်း ော််းန င
ို ော််း ငော််းသ ်းအ ်းစိုတနထိုငော် ပပ်း ၊လယော်ယ လိုပော်ငနော််း၊

တ လိုပော်ငနော််း၊ တ တ
ွှေ န္
ော် ငော်တ တ
ော် ော်လပ
ို င
ော် နော််း ်း လိုပော် ိုငော် ပါသညော်။

၃။အငော််းတ ော်က ်းအိုငော် ဘို ်းပွွှဲတ ော်အတ ငော််းတ ်းပါ။

အငော််းတ ကော် ်းအိုငအ

ော် ွငော််း င
ွ ော်သ ိုငော််းဝငော် “တ ွှေ ဥ္ဇူ “တ လယော်ဘို ်း ညော် ပပ်း၊ဘို ်းပွွှဲတ ော် ို
န္စော်စဥ္ော် တပါငော််းလဆနော််း(၈) ော်တန တပါငော််းလမပညော်တနအထ ငော််းပတလ ပါသညော်။ ပွွှဲတ ော် ော်အ ွငော််း
ော််းတမခ တ လယော်ဘို ်းသိုသွ ်း နော်န လ
ော် ်းော် ၊လလ ော််းဆိုပပ်းတပေါ်လ တလ ပါသညော်။

၄။အငော််းတ ော်က ်းအငော််း ဖွွှဲွဲ့ခငော် ညော်သိုစညော် ်းခွှဲသနညော််း။

အငော််းတ ကော် ်းသ ိုငော််းသညော်ဒဏ္ဍ ဆနော်ဆနော်စ ဝ

ော် ငော်စ ်းဖွယော်တ ငော််းလပါသညော်။အငော််း ဖွွှဲွဲ့ခငော်
ဥ္ တ ဌ န (တခေါ်)စညော််းခ ော််းပ ွဲ့ဟိုတခေါ်၍ ဥ္ တ တစ မဖူ ငော််းအိုပော်စို်းခွှဲပါသညော်။ “အ ော်တပါငော််း စော်တသ ငော််း၊
တ ငော််းတပါငော််း စော်တထ ငော်” ဟိုတမပ စ ော် င
ွ ၍
ော် စညော် ်းခွှဲတသ ပ ွဲ့က ်းမဖစော်ပါသညော်။

၅။ န္စော်တပါငော််း(၂၅၀၀) တ ော်ခနော် ွငော် တ ါ မ ော်စွ ဘို ်းသညော်တဒသစ က ွခ ပပ်း ညော်သိုတသ

ဗ ဒ ော်စ ်း နော် ်းတ ော် ခွှဲသနညော််း။

တ ါ မ ော်စွ ဘို ်းသညော် ညတ အ

ော် နန္ဒာန္ငော် ွတ ငော််း ငော်ခ ်းမဖငော် တဒသစ

7
က ွခ တ ော် ယခိုအငော််းတ ကော် ်း မဖစော် ညော်သညော်တဒသန္ငော် တ ွှေ ဥ္ဇူဘို ်း ညော် သညော်တန ၌
တခ တ ပော် နော်ပပ်းနာဠ တ ငော်(ဆငော်တခါငော််းတ ငော်)ထပော် ွငော် ပော်တ ော် ၏။တနာငော်အနာ ော် လ၌

ဗိုဒဓမ ော်စွ ဘို ်း၏ဓ ော်တ ော်၊တ ွတ ော် ်း နော််းတအ ငော််းတ ော် တစ တ ော် ညော် လ ွဲ့တ ဟို

ဗ ဒ ော်စ ်း နော်တ ော် ခွှဲတလသညော်။

၆။ တ န ော်န ါ်း ငော််းသ ်းတလ်း၏တအ ော်သ ိုစညော််းခ ော််းပ ွဲ့သပ ွဲ့သ ်း ်းအဘယော်တ ငော် ်းန္ိုငော်

သနညော််း။

တ န ော်န ါ်း ငော််းသ ်းတလ်းသညော်တ ငော််း ငော်ယ တန၍က ်းစွ တသ အသမဖငော်သို်းက သ

ော် ို်းခါ

င
ို ော်တအ ငော်တက ွ်းတ တ
ော် သ ော်လညော််း င
ို ော််းသမပညော်သ ်း သညော်
ို တ ငော််း တ ငော် ်းန္ိုငော် မခငော််း
မဖစော်ပါသညော်။

၇။ တ န ော်န ါ်း ငော််းသ ်းတလ်း၏တအ ော်သ ို ်းသ ညော်သမဖစော်သနညော််း။

တ န ော်န ါ်း ငော််းသ ်းတလ်း၏တအ သ

ော် ို ်းသ ဆ
ို ်းို တဒေါ် ှုံမဖစော်ပါသညော်။

၈။ လွှဲ ွနော်တ ငော်၏အဓပပ ယော် ိုတ ်းပါ။

တ န ော်န ါ်း ငော််းသ ်းတလ်း၏ တအ သ

ော် တ ငော်ထွ တ
ော် မပ်းလွ ော်တမ လ
ော် တသ တဒေါ် ှုံသညော်

လွှဲ ွနော်တ ်း တ ငော် ိုနော််းထ ော် တနာ ော်တ ဘ ော်သလ

ို ညော်တ ျှ ော် ညော်တသ တ ငော် လ
ို ွှဲ ွနော်တ ငော်
ဟိုတခေါ်သညော်‘လွှဲ’သညော် ော််းအတခေါ် ‘တ ငော်’ဟိုအဓပပ ယော် ၍ ‘ ွနော်’သညော်‘တ ျှ ော်’သညော်ဟိုအဓပပ ယော်
တလသညော်။

၉။ ထ သတဘ်း ွှဲတ ွငော် ညော်သညော်သ တဝါ ်း ော်စ ်းသနညော််း။

အငော််းတ ကော် ်းအိုင(ော် တ ေ့ ျငေ့ော်ရနော်)

၁။တအ ပ
ော် ါစ ်းလို်းအ ွွှဲ ်း စ လို်းတပါငော််းသ ော်ပအ
ို နော် ိုတ ်းခ ယော်ပါ။

( ) ို်းညှငော််း၊ ို်းညငော််း (ခ) ဝနော််း နော်၊ ဝနော််း ( ) တ ွှေတ ော် ၊ တ တ

ွှေ ော် (ဃ) တ ွှေ ဥ္စူ ၊ တ ွှေ ဥ္ဇူ

(င) စ်းခ ော််း ၊ စညော််းခ ော််း

8
၂။ တအ ပ
ော် ါတဝါဟ ်း၏အဓပပ ယော် ိုတ ်းပါ။

( ) အဖွယော် = ----------------------------------------------------------------------------------------------------

(ခ) ဗဟိုသို =-----------------------------------------------------------------------------------------------------

( ) ဒဏ္ဍ = -----------------------------------------------------------------------------------------------------

(ဃ)တဒသစ =------------------------------------------------------------------------------------------------------

(င) ဗ ဒ ော် =------------------------------------------------------------------------------------------------------

(စ) ိုယော် ငော် ်း=------------------------------------------------------------------------------------------------

၃။ တအ ပ
ော် ါစ ်းလ်းို ို ိုဝါ ဖွွှဲွဲ့ပါ။

( ) ဝနော််း ။ ။-------------------------------------------------------------------------------------------------

(ခ) အငော််းတ ကော် ်း။ ။------------------------------------------------------------------------------------------------

( ) ငော််းပ ။ ။--------------------------------------------------------------------------------------------------

(ဃ) ထငော် ်း ။ ။-------------------------------------------------------------------------------------------------

(င) ပ ော်စ်း ။ ။------------------------------------------------------------------------------------------------

၄။ တအ ပ
ော် ါတ ်းခွန်းော် ်း ို လို ငော််းသ တမဖဆပ
ို ါ။

( )တ န ော်န ါ်း ငော််းသ ်းတလ်း၏ တအ ော်သ ို ်းသ ညော်သမဖစော်သနညော််း။

-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

(ခ) အငော််းတ ကော် ်းအင

ို ော် သ ိုငော််းဝငော်တ လယော်ဘို ်း၏အ ညော် ိုတ ်းပါ။

----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

( ) လွှဲ ွနော်တ ်း င
ွ ော် ိုဆို်း တဒေါ် ှုံ ညော်ခွှဲတသ ဘို ်းအ ညော် ိုတ ်းပါ။

-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

(ဃ) အငော််းတ ကော် ်းအင

ို ော် ို တခေါ်ဆိုတသ အမခ ်းအ ညော်(၂) ်း ိုတ ်းပါ။

9
 ------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

၅။ တအ ော်ပါတ ်းခွန်းော် ်း ိုတမဖဆပ

ို ါ။

( ) အငော််းတ ကော် ်းအင

ို ော်သညော် ညော်သညော်တဒသ ွငော် သနညော််း။

----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

(ခ) အငော််းတ ကော် ်းအင

ို အ
ော် န်း တနထင
ို ော် တသ င
ို ော််း ငော််းသ ်း ်းန္ငော် ၎ငော််း ၏လို
ို ပော်ငနော််း ်း ို တဖ ော်မပပါ။

---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

( ) အငော််းတ ကော် ်းအင

ို ော် ဘို ်းပွွှဲတ ော်အတ ငော််းတ ်းပါ။

----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

(ဃ) အငော််းတ ကော် ်းအင

ို ော် အဖွယော် ို်းပါ်းအန ော် သငော်န္စော်သ ော် (၃)ပါ်း ိုတ ်းပါ။

----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

10
အတ ှ ငော်ခွငော််းသညေ့ော်အ ငော််းတရ ငော်( ဗျ နှငေ့ော်အဓပ္ပ ယော်ဖွငဆ
ေ့ော် ိုချ )ော်

ဆညော််းဆ သစော်စ၊တလ အတ ငော်

……………………………..

တနတ ငော်ထွနော််းလ ော်သ ပါဘ။

ဆညော််းဆ ယွနော််းတပ ော်

…………………………..

ခွငော််း တဆ ငော်သညော်

လတ ငော် န
ွှေ ်းော် လ ော်သ ပါဘ။

အတ ငော် ိုခင
ွ ော််း၊ …………………….

……………………… ၊ထွနော််းတမပ ငော်လစွ

…………………………၊ ဘ တမ ဖွ ်း

ိုလသ ်း ွ ော်၊……………………

11
………………….၊ အပ ွှဲတဆ ငော်ဘ

ဉ ဏော်အသမဖငော်၊…………………..

်း ွ ော် ို၊ နော် ို နော်ဘ

…………………၊မပ န္င
ို ော်ပါလ ော်

မ ငော်လ ပို ပော်၊…………………

စော်ဖနော်အနာ ော်၊ …………………..

ငော််း ွ တစ၊ …………………

မ ော်ပည တ ငော်၊ဉ ဏော်အတ ငော်သညော်သ ။

ဗ တ ်းသ- န္ိုယဉော် တခ -ော်

……………..

အဓပ္ပ ယော်ဖင
ွ ေ့ော်ဆိုချ ော်

နန ော် ို်းတသ ယ
ော် အခ နော် ွငော် ဆညော််းဆ အတ ငော် ိုခင
ွ ော််း တန ငော််းက ်းသညော်

အတ ွဲ့ဘ ော်ဆ ထွနော််းလငော််း၍လ ပါသညော်။တန ငော််းက ်းသညော်အတနာ ဘ

ော် ော်သိုတ ွဲ့ ညတနဆညော််းဆ သို
တ ၍
ော် အတ ငော်ထွှဲသတ
ို သ
ော် ညော်န္ငော် စော်ပပ ငော်န ော် အလငော််းတဆ ငော်သညလ
ော် တ ငော်သညော် လငော််းလ ော်
၍သ လ ပါတ သညော်။

တ ငော် ို ော်တနတသ ဘ က ်းအ ်းလငော််းလ ော်တစသညော်တနတ ငော်န္ငော်လတ ငော်ထ ပ

ော် ို၍

ထွနော််းလငော််းတမပ ငော်လ လ
ော် တသ အ သညော် ်းမ ော်ပည ပငော်မဖစော်တ သညော်။တနတ ငော်လတ ငော် သညော်
ို
ဘ လသ ်း ်းအ ွ ော်တန၊ညခွွှဲမခ ်းတပ်းတသ ော်လညော််း မ ပ
ော် ည သညော် ်း တန၊ညခွွှဲမခ ်းမခငော််း တပ။

ို တ
ော် မ ထ
ော် ်းတသ ပည ဉ ဏော်အသမဖငော် အ ွ ော်တ အ ်းအ ွ ော်ပါ
အ ်း ို နော် နော်စွ မပ လိုပော်န္င
ို ော်ပါလ ော် ညော်။အ ပ
ော် စစ ပပနော်အနာ ော်ဟတသ လ သို်းပါ်းလို်း ွငော်
က တ ွွဲ့ ညအ
ော် ခ အ
ော် ခွှဲ နော်သ ျှ ိုလညော််း ဉ ဏော်ပည မဖငော်ဆ ော်စပော်တ ်းွ တခေါ်တဆ ငော် ော် ညော်မဖစော်ပါ

သညော်။

12
 အတ ှ ငော်ခင
ွ ော််းသညေ့ော်အ ငော််းတရ ငော် (တ ေ့ ျငေ့ော်ခနော််း)

၁။ ညော် ယော်ခ ော်

အတ ငော် ိုခင
ွ ော််းသညော်တန ငော််း၊ လ ငော််း အတ
ို ငော်ထ ော်မ ပ
ော် ည ၏အတ ငော်သညော်ပို ို

ထွနော််း တမပ ငော်တ ငော််းသတစ နော် ညော် ယော်ပါသညော်။

၂။ စ လို်းတပါငော််းသ ပ
ော် တ
ို လ ငော် နော်။ (Write 3 times)

ို်းတသ ယ
ော် ၊ဆညော််းဆ ၊တ ငော် ို ော်၊ထွနော််းလငော််း၊ဉ ဏော်ပည ၊ပစစ ပပနော်။

၃။တဝါဟ အဓပပ ယော်

( )ဆညော််းဆ =တနဝငော်ခ နော်၊သ နော်အ ်းမဖငော် စော် ော်အ ွငော််းအ ်းအတမပ ငော််း အခ နော်တလ်း ပော်

(နန ော်၊ ွနော််း ညော်၊ညတန၊သနော််းတခါငော်)

(ခ) ို်းတသ ယ
ော် = ညဉသ
ော် ို်းယ င
ွ ော်တနာ ဆ
ော် ်းို မဖစော်တသ လအပိုငော််းအမခ ်း ။

( ) ခွငော််း = ထွငော််းတဖ ော်သညော်၊ ငော််း ွ တစသညော်၊ပစော်ခ ော်န္ ော်နငော််းသညော်။

(ဃ) ယွန်းော် = အနညော််းငယော်တစ ငော််းတသ ၊တ ွဲ့သညော်၊သွ ်းသညော်။

(င) န
ွှေ ်းော် လ ော် = ထွနော််းလငော််းတ ော်ပတသ ။

၄။ဝါ တလ ငော် နော်။

( )ဆညော််းဆ ၊ (ခ)ထွန်းော် လငော််း၊ ( ) ပည

၅။ တအ ော်ပါတ ်းခွန်းော် ်း ိုတမဖပါ။

( )“မ ော်ပည ်း၊ ဘ တမ ဖွ ်း၊ လ

ို သ ်း ွ ော်၊ တနလ ်းညလ ်း၊ ခွွှဲမခ ်းဘွှဲ၊ အပ တ
ွှဲ ဆ ငော်ဘ”
ဟတသ စ ပိုဒော်၏ဆလ
ို ို ငော််း တ
ို ်းပါ။

တနတ ငော် လတ ငော် ိုသညော် ဘ လသ ်း ်းအ ွ ော် တန၊ ညခွွှဲမခ ်းတပ်းတသ လ

ော် ညော််း မ ော်ပည သညော်

်းတန၊ည ခွွှဲမခ ်းမခငော််း တပ။ အစဉော်အပ ွှဲထွန်းော် လငော််းတနပါသညော်ဟို ဆလ

ို ို ငော််းမဖစော်ပါသညော်။

13
(ခ) “ဉ ဏော်အသမဖငော် ွ ော် ၊ ်း ွ ော် ို နော် ို နော်ဘ၊ အ ်း မပ န္င
ို ော်ပါလ ော်”
ဟတသ စ ပိုဒော်၏ ဆလ
ို ို ငော််း ိုတ ်းပါ။

ို တ
ော် မ ထ
ော် ်းတသ ပည ဉ ဏော်အသမဖငော် အ ွ ော်တ အ ်း အ ွ ပ
ော် ါ
အ ်း ို နော် နော်စွ လိုပော်တဆ ငော်န္င
ို ော်ပါလ ော် ညော်ဟို ဆလ
ို ို ငော််း မဖစော်ပါသညော်။

( )“အ ပ
ော် စစ ပပနော်၊ စော်ဖနော်အနာ ော်၊ဆ ော်စပော်သသ ၊ ငော််း ွ တစ၊မပ စို ော်တဆ ငော်၊မ ော်ပည
တ ငော်၊ဉ ဏော်အတ ငော်သညော်သ ” ဟတသ စ ပိုဒော်၏ ဆလ
ို ို ငော််း ို တ ်းပါ။

အ ၊ော် ပစစ ပပနော်၊အနာ ော် ဟတသ လသို်းပါ်းလို်း ွငော် က တ ွွဲ့ ညော် အခ ော်အခွှဲ
နော်သ ျှ ိုလညော််း ဉ ဏော်ပည မဖငော် ဆ ော်စပော်တ ွ်းတခေါ် တဆ ငော် ော် ညော်ဟို ဆလ
ို ို ငော််းမဖစော်ပါသညော်။

(ဃ) မ ော်ပည သညော် ညော်သညော်အလငော််း ိုတဆ ငော်သနညော််း။

တ ငော် ို ော်တနတသ ဘ က ်းအ ်း လငော််းလ တ

ော် စသညော်တနတ ငော် လတ ငော်ထ ော်
မ ော်ပည ၏အတ ငော်သညော် ပ၍
ို ထွနော််းလငော််းတ ော်တမပ ငော်တသ အလငော််း ို တဆ ငော် ပါသညော်။

(င) မ ပ
ော် ည ၏အတ ငော်သညော် လသ ်း ်း ို ညော်သအ
ို ်းမပ န္ိုငော်သနညော််း။

အတ ှ ငော်ခင
ွ ော််းသညေ့ော်အ ငော််းတရ ငော် (တ ေ့ ျငေ့ော်ရနော်)

၁။တအ ပ
ော် ါစ ်းလို်းအ ွွှဲ ်း စ လို်းတပါငော််းသ ော်ပအ
ို နော် ိုတ ်းပါ။

( ) ို်းတသ ယ
ော် ၊ ို်းတသ ော် (ခ) ဆညော််းဆ ၊ စညော််းဆ

( ) ဉ ဏော်ပည ၊ ညဏော်ပည (ဃ) ပစစ ပနော် ၊ ပစစ ပပနော်

၂။ တအ ပ
ော် ါစ ်းလို်း ်း၏ တဝါဟ အဓပပ ယော် ိုတ ်းပါ။

( ) ဆညော််းဆ =------------------------------------------------------------------------------------------------

-----------------------------------------------------------------------------------------------

(ခ) ခွငော််း =------------------------------------------------------------------------------------------------

( ) ယွန်းော် =------------------------------------------------------------------------------------------------

14
(ဃ) န
ွှေ ်းော် လ ော် =------------------------------------------------------------------------------------------------

၃။ တအ ပ
ော် ါစ ်းလ်းို ို ိုဝါ ဖွွှဲွဲ့ပါ။

( ) ဆညော််းဆ ။ ။-------------------------------------------------------------------------------------------------

(ခ) ထွန်းော် လငော််း ။ ။--------------------------------------------------------------------------------------------------

( ) ပည ။ ။-------------------------------------------------------------------------------------------------------

၄။ တအ ပ
ော် ါတ ်းခွန်းော် ်း ို လို ငော််းသ တမဖဆပ
ို ါ။

( )မ ော်ပည သညော် ညော်သညအ

ော် လငော််း ိုတဆ ငော်သနညော််း။

----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

(ခ) အတ ငော်ခွငော််းသညအ
ော် လငော််းတ ငော် ဗ တ ်းသန္ငော် တခ ော် ိုတဖ ော်မပပါ။

---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

( ) ဘ လသ ်း ်းအ ွ ော် အ ်း ၊အ နော် ခွွှဲမခ ်းတပ်းန္ိုငတ

ော် သ အ ညော်သညအ
ော် မဖစော်သနညော််း။

----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

၅။ တအ ော်ပါတ ်းခွန်းော် ်း ိုတမဖဆပ

ို ါ။

( ) “ဉ ဏော်အသမဖငော် ၊ ွ ော် ၊ ်း ွ ော် ို၊ နော် ို နော်ဘ၊အ ်း ၊မပ န္ိုငပ

ော် ါလ ော်”

ဟတသ စ ပိုဒော်၏ဆလ
ို ို ငော််း တ
ို ်းပါ။

----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

(ခ) “အ ပ
ော် စစ ပပနော်၊ စော်ဖနော်အနာ ော်၊ဆ ော်စပော်သသ ၊ ငော််း ွ တစ၊မပ စို ော်တဆ ငော်၊

မ ော်ပည တ ငော်၊ဉ ဏော်အတ ငော်သညော်သ ”ဟတသ စ ပိုဒော်၏ဆလ

ို ို ငော််း ိုတ ်းပါ။

15
 ----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

( ) “မ ော်ပည ်း၊ ဘ တမ ဖွ ်း၊ လ

ို သ ်း ွ ော်၊တနလ ်း ညလ ်း၊ ခွွှဲမခ ်းဘွှဲ၊အပ ွှဲတဆ ငော်ဘ”

ဟတသ စ ပိုဒော်၏ဆလ
ို ို ငော််း တ
ို ်းပါ။

-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

သဘ ဝတဘ်းအနတရ ယော် ျ ်း

ယတန ဘ က ်းသညော် သဘ ဝ ဖနော် ်းမဖစော်တပေါ်တစတသ တဘ်းအန္တ ယော် ်းန္ငလ

ော် ိုတ ငော်မဖစော်
တပေါ်လ တသ တဘ်းအန္တ ယော် ်းစွ ို ခစ ်းက တ ွဲ့ွ လ ော် တပသညော်။ ၂၀၀၈ခိုန္စော်တ လ င
ွ ော်
နာ စော် ိုနော် င
ို ော််း၊၂၀၁၀-မပညော်န္စော်တအ ော် ဘ
ို လ င
ွ ော် ိုနော် င
ို ော််း၊၂၀၁၁-ခိုန္စော် လ
ော် င
ွ ော်ငလ ငော်တဘ်းန္ငော်
၂၀၁၅-ခိုန္စော် တ တဘ်းအန္တ ယော် ်း က တ ွွဲ့ခွှဲ ပပမဖစော်သညော်။

သဘ ဝတဘ်းအန္တ ယော်သညော် သ လအတပေါ် ညော်၍ အခ နော်အခါ တ ်းအ ်း ်းအဖဖ

ို ို
မဖစော်တပေါ် ော်သညော်။ တ တဘ်း၊ ်းတဘ်း၊တလတဘ်း၊ငလ ငော်တဘ်း စသညော်မဖငော် သဘ ဝတဘ်းအန္တ ယော် ်း
အခ နော် တ ်းမဖစော်တပေါ်လ န္ိုငော်သညော်အ ွ အ
ော် တ ်းတပေါ်အစအ ်း ိုတဆ ငော် ော်န္င
ို ော် နော်အ ွ ော် က ငော်
မပငော်ဆငော်ထ ်း ညော်မဖစော်သညော်။

အလွနော်က ်း ်း ယော်မပနော်သညော် ပစဖ သ

ော် ိုဒဒ န္ငအ
ော် တ ထို၊တလထို၊အမခ ်းအ ညော် သတသ်း
သညော်အ ်း ပါဝငော်တပါငော််းစပော်ပပ်း အယော်နည န္ငလ
ော် နည မဖစော်စဉော် ်း တပေါ်တပါ ော်လ မခငော််း မဖစော်သညော်။
ထိုမဖစော်စဉော် ်းတ ငော် ဘ တန အန္အမပ ်း င
ွ ော် သဥ္ ိုတဖ ော်မပနော် ှုံ ်းမဖစော်တပေါ်တစပါသညော်။
သဘ ဝတဘ်းအန္တ ယော် ်းစွ သညအ
ော် န ော် တ တဘ်းဒို ခ ိုလ ်းပို ိုခစ ်း သညော်။ သစော်ပငော် ်း
အလွနအ
ော် ခို ော်မခငော််းသညော် သဘ ဝတဘ်းအန္တ ယော် ို ဖ တ
ော် ခေါ်တနမခငော််းပငော်မဖစော်သညော်။

ဘ တပေါ် င
ွ ော် သဘ ဝတဘ်းအန္တ ယော် အ ်းဆို်းခ န္င
ို ော်တမခ သညော် စ ငော််းအ အဆို်းဆ်းို
ခ န္ိုငော်သညော် န္င
ို ော်ငတပါငော််း(၁၅)န္ိုငင
ော် ထွှဲ (၉)ခိုသညော် နော််းန္ိုငင
ော် အမဖစော်တ ွွဲ့ ပါသညော်။ ၂၀၁၈-ခိုန္စော်အ ွ ော်
ဘ တဘ်းအန္တ ယော်ဆင
ို ော် အစ ငော်ခစ န္ိုငော်င(၁၇၂)န္င
ို ော်င တမ ငလ ငော်၊ဆနာ ဒလင
ှုံ ော််း၊ဟ နော််း

16
 ိုနော် ိုငော််းန္ငော်တ က ်းတ လျှမခငော််း စသညော် သဘ ဝတဘ်းဒဏော် ်း ို ငော်ဆိုငော် န္ိုငော်တမခ အလ ်းအလ န္ငော်
တဘ်းအန္တ ယော် ်း ို ညော် သ
ွှဲ ို ငော်ဆင
ို ော် ိုနော်မပနော်န္ိုငော်စွ ော််း ညော်နညော််းဆိုသညော် က ငော်မပငော်ဆငော် ှုံ ်း
မပ လိုပထ
ော် ်း နော် လိုအပော်ပါသညော်။

တနာ ထ
ော် ပော် သဘ ဝတဘ်းအန္တ ယော် က ်း ်းမပငော််းထနော်သညော်ငလ ငော်လပ
ှုံ ော်မခငော််းပငော်မဖစော်ပါသညော်။
ငလ ငော်န္ငော် လ
ွွှဲ ော် ဆနာ ဒလှုံငော််း ်းအန္တ ယော် ိုလညော််းခစ ်း သညော်။ တမ ငလ ငော်ဒဏော်အ ်းဆို်းခ

သညော် ပနော်န္ိုငော်ငန္ငော်ခ လန္ိုငင

ော် သညော်
ို အန္တ ယော်အ ဆ်းို န္ိုငင
ော် ်းမဖစော်သညော်။
မပငော််းထနော်တသ ငလ ငော်

တ ငော် လ ်း၏ အသ ော်အို်းအ ော်စညော််းစ ော် သ သ င

ို ်းော် ဝငော် ယဉော်တ ်း အ
ှုံ တ အ
ွ န္စော် ်းပါ
ဆ်းို ရှုံ်းခွှဲ ပါသညော်။

မ နော် န္ိုငင
ော် န္ငော် အ ော်န်းခ ငော််းန္င
ို ော်င ်းမဖစော်သညော် ရို ော် ၊အန္ဒယ၊ထင
ို ော််းန္ိုငင
ော် ို ွငော်
တလထိုညစော်ည ော််း ှုံ သညော် အန္တ ယော်အဆငော် သိုတ ော် တနပါသညော်။ တ တ
ော် ယ
ော် ဉော် ်း ထွ ော်တသ
အခို်းအတငွွဲ့ ်း၊ တ ်းတလ ငော် ော််း ှုံ ်း၊ စ ော်ရို ထွ ော်တသ
အခို်းအတငွွဲ့ ်း၊ထငော််း၊ ်းတသွ်းန္ငော်အမခ ်းတလ ငော်စ ်း ထွ ော်တသ အခို်းအတငွွဲ့ ်းတ ငော်
တလထိုညစော်ည ော််းမခငော််းအန္တ ယော် ို ငော်ဆင
ို ော်တန ပါသညော်။

န္စော်စဉော်သဘ ဝတဘ်းအန္တ ယော် ်းတ ငော် လတသန္ှုံန်းော် သညော် ဖွွဲ့ပဖ ်းဆွှဲန္င

ို ော်င င
ွ ော်သ အ ်းဆို်း

မဖစော်သညော်။ သဘ ဝတဘ်းအန္တ ယော် ်းန္ငော် ငော်ဆင

ို ော်ခွှဲ တသ ၂၀၁၈-ခိုန္စော်သညော် စော် ဘ လို်း ို
ော်စဖွငော်တပ်းလို တ
ော် သ န္စော်ပငော်မဖစော်သညော်။ အဆို်းဆ်းို တသ သဘ ဝ တဘ်းအန္တ ယော် ို ငော်ဆိုငော်
က ငော်မပငော်ဆငော် ှုံ မခငော််းသညော်အတ ်းက ်းတသ အခ ော်မဖစော်တ ငော််း ို ထငော်ထငော် ်း ်းမပလို ော်မခငော််း
ပငော်မဖစော်သညော်။

လ ော် သဘ ဝပ ော်ဝနော််း ငော်န္ငော် တနာငော်အနာ ော်သဘ ဝပ ော်ဝနော််း ငော်အဆ်းို အတ ငော််း ို ို

န္ော်ိုပော် လ
ို သ ်း ်းန္ွယော် ်း သ အဆို်းအမဖ ော်တပ်း မဖစော်သညော်။ သဘ ဝပ ော်ဝနော််း ငော် ပ ော်စ်း
တစ နော် ၊ သဥ္ ို တဖ ော်မပနော်တစ နော်န္ငော် န္ော်ိုပော် လ
ို သ ်း ်းသညော် ဤ ဘ က ်းအဓွနော် ညော်တစ နော်
စွ ော််းတဆ ငော် ညော် ဝနော်မဖစော်တပသညော်။

သဘ ဝတဘ်းအန္တ ယော် ်း(တလ ငော်ခနော််း)

၁။ ညော် ယော်ခ ော်

17
 လ ော် န္ငော်အနာ ော်သဘ ဝ ပ ော်ဝနော််း ငော်
အန္တ ယော် ်း ိုတနာငော်လ တနာ ော်သ ်း ်း ွယော်

တစ ငထ
ော် နော််း နော် ညော် ယော်ပါသညော်။

၂။စ လို်းတပါငော််းသ ပ
ော် ိုတလ ငော် နော်

အန္တ ယော်၊ နာ စော်၊ ၊ ိုနော် ိုငော််း၊ ငလ ငော်၊ အယော်နည ၊ လ နည ၊ ဟ နော််း၊ ခ လန္ိုငင

ော် ၊ အန္ဒယ၊

ညစော်ည ော််း၊ ပ ော်စ်း။

၃။ တဝါဟ အဓပပ ယော်

( ) ိုနော် ိုငော််း = အဟိုနမော် ပငော််းစွ ို ော်တသ တလ၊ တလမပငော််း။

(ခ) ဒတ = လ၏ဆွင
ွှဲ ငော် ှုံတ ငော် မဖစော်တပေါ်လ တသ ပငော်လယော်တ အ ော်အ ။

( ) တလ ငော်စ = ်းတလ ငော်လွယော်တသ ပစစည်းော် ၊ အပစွ ော််းအငော်ထို ော် ွငော်သို်းတသ တ ော် ်းတသွ်း၊

တ န စသညော်။

၄။ ဝါ တလ ငော် နော်

ပ ော်စ်း၊ ိုနော် ိုငော််း၊ သစော်တ ၊ ငလ ငော်၊ တလထိုညစော်ည ော််း၊ ယဉော်တ ်း ှုံ ။

၅။ အတ ်းအတမဖ

( ) မ နော် န္င
ို င
ော် င
ွ ော် ၂၀၀၈ ခိုန္စော် ညော်သညော် ိုနော် ိုငော််း ို ခ
ော် ော်ခသနညော်
ွှဲ ်း။

မ နော် န္ိုငင
ော် င
ွ ော် ၂၀၀၈ ခိုန္စော် နာ စော် ိုနော် ိုငော််း ို ော်ခ ော်ခပါသညော်
ွှဲ ။

(ခ) သဘ ဝ ဖနော် ်းမဖစော်တပေါ်တစတသ တဘ်းအန္တ ယော် ်း ိုတ ်းပါ။

တ တဘ်း၊ တလတဘ်း၊ ်းတဘ်း၊ ငလ ငော်တဘ်း စသညော် သညော်

ို သဘ ဝ ဖနော် ်းမဖစော်တပေါ်တစတသ

တဘ်းအန္တ ယော် ်းမဖစော်ပါသညော်။

18
( ) သဥ္ ိုတဖ ော်မပနော် ှုံ၏ အ ်းဆ ော် ်း ိုတ ်းပါ။

သဥ္ ိုတဖ ော်မပနော် ှုံ၏ အ ်းဆ ော် ်းအန ော် အယော်နည ၊ လ နည မဖစော်စဉော် ်းတ ငော်

ဘ အန္အမပ ်း င
ွ ော် သဥ္ တ
ို ဖ ော်မပနော် ှုံ ်း က တ ွွဲ့တန သညော်။ သဘ ဝတဘ်းအန္တ ယော်

်းစွ သညော်အန ော် တ တဘ်းဒို ခ ို လ ်းပို ိုခစ ်း သညော်။ သစော်ပငော် ်းအလွနော်အ ခို ော်မခငော််း

သညော်လညော််း သဘ ဝတဘ်းအန္တ ယော် ်း ို ဖ ော်တခေါ်တနမခငော််းပငော်မဖစော်သညော်။

(ဃ) န္ော်ိုပော် လ
ို သ ်း ်းသညော် ဘ က ်းအဓွနော် ညော်တအ ငော် ညော်သိုစွ ော််းတဆ ငော် ညော်နညော််း။

လ ော် သဘ ဝပ ော်ဝနော််း ငော်န္ငော် တနာငော်အနာ ော်သဘ ဝပ ဝ

ော် နော််း ငော် အဆို်းအတ ငော််း ို ို

န္ော်ိုပော် လ
ို သ ်း ်းန္ွယော် ်း သ အဆို်းအမဖ ော်တပ်း မဖစော်သညော်။ သဘ ဝပ ော်ဝနော််း ငော်
ပ ော်စ်းတစ နော်န္ငော် သဥ္ ို တဖ ော်မပနော်တစ နော် န္ော်ိုပော် လ
ို သ ်း ်းသညော် ဤ ဘ က ်းအဓွနော် ညော်

တစ နော်စွ ော််းတဆ ငော် ညော် ဝနော်မဖစော်တပသညော်။

(င) ၂၀၁၈ ခိုန္စော် င

ွ ော် ခစ ်း တသ သဘ ဝတဘ်းအန္တ ယော်တ ငော် ညော် သ
ွှဲ ိုက ငော်တဆ ငော် ော်

ညော် ိုသ လ သနညော််း။

သဘ ဝတဘ်းအန္တ ယော် ်းန္ငော် ငော်ဆိုငော်ခွှဲ တသ ၂၀၁၈ ခိုန္စော်သညော် စော် ဘ လို်း ို

ော်စဖွငော်တပ်းလို တ
ော် သ န္စော်ပငော်မဖစော်သညော်။ အဆို်းဆ်းို တသ သဘ ဝတဘ်းအန္တ ယော် ို ငော်ဆင
ို ော်

က ငော်မပငော်ဆငော် ှုံ မခငော််းသညော် အတ ်းက ်းတသ အခ ော်မဖစော်တ ငော််း ို ထငော်ထငော် ်း ်းသ လို ော်

မခငော််းပငော်မဖစော်သညော်။

(စ) သငော်သတသ သဘ ဝတဘ်းအန္တ ယော် ်း တ

ို ်းပါ။

သဘ ဝတဘ်းအနတရ ယော် ျ ်း(တ ေ့ ျငေ့ော်ရနော်)

၁။ တအ ပ
ော် ါစ ်းလ်းို အ ွွှဲ ်း စ လို်းတပါငော််းသ ော်ပအ
ို နော် ိုတ ်းပါ။

19
( ) အန္တ ယော် ၊ အန္တ ယော် (ခ) ငလ ငော်၊ ငလျှငော် ( ) အယော်နည ၊ အယော်နညှ (ဃ) ိုနော် ိုငော််း ၊ ိုနဒ
ော် ိုငော််း

(င) ပ ော်စ်း ၊ ပ ော်ဆ်း

၂။ တအ ပ
ော် ါစ ်းလို်း ်း၏ တဝါဟ အဓပပ ယော် ိုတ ်းပါ။

( ) ိုနော် ိုငော််း =---------------------------------------------------------------------------------------------------------

(ခ) ဒတ =----------------------------------------------------------------------------------------------------------

-----------------------------------------------------------------------------------------------------------

( ) တလ ငော်စ =---------------------------------------------------------------------------------------------------------

---------------------------------------------------------------------------------------------------------

၃။ တအ ပ
ော် ါစ ်းလ်းို ို ိုဝါ ဖွွှဲွဲ့ပါ။

( )ပ ော်စ်း =---------------------------------------------------------------------------------------------------

(ခ) ိုနော် င
ို ော််း =----------------------------------------------------------------------------------------------------

( ) သစော်တ =----------------------------------------------------------------------------------------------------

(ဃ) ငလ ငော် =-----------------------------------------------------------------------------------------------------

(င)တလထိုညစော်ည ော််း=--------------------------------------------------------------------------------------------------

၄။ တအ ပ
ော် ါတ ်းခွန်းော် ်း ို လို ငော််းသ တမဖဆပ
ို ါ။

( )သဘ ဝ ဖနော် ်းမဖစော်တပေါ်တစတသ တဘ်းအန္တ ယော် ်း ိုတ ်းပါ။

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

(ခ) ဘ တပေါ် င
ွ ော် သဘ ဝတဘ်းအန္တ ယော်အဆ်းို ဆို်းခ န္ိုငော်တမခ သညော် နော််းန္ိုငင
ော် ဘယော်န္စော်ခို သနညော််း။

20
 --------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

( ) မ နော် န္င
ို ော်င ွင၂ော် ၀၀၈ ခိုန္စော် ညော်သညော် န
ို ော် င
ို ော််း ို ော်ခ ခ
ော် ွှဲသနညော််း။

--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

(ဃ) အဆ်းို ဆို်းတသ သဘ ဝတဘ်းအန္တ ယော် ို ငော်ဆင

ို ော်န္င
ို ော် နော် ညော်သညော်အခ ော်သညော် အတ ်းက ်းဆို်း

မဖစော်သနညော််း။

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

၅။ တအ ော်ပါတ ်းခွန်းော် ်း ိုတမဖဆပ

ို ါ။

( ) သဥ္ ိုတဖ ော်မပနော် ှုံ၏ အ ်းဆ ော် ိုတ ်းပါ။

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

(ခ) န္ော်ိုပော် လ
ို သ ်း ်းသညော် ဘ က ်းအဓွနော် ညော်တအ ငော် ညော်သိုစွ ော််းတဆ ငော် ညော်နညော််း။

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

( ) ညော်သညော် တ
ို ငော် တလထိုညစော်ည ော််းမခငော််း မဖစော်တပေါ်လ သနညော််း။

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

21
 သဒ္ဒါ

နာ အ
ော် တ ငော််း

သ ော် သ ော် ၊မဒပော်

ွှဲ မဒပော် ွှဲ ၏အ
ို ညော်ဟသ ျှ ိုနာ ော်ဟိုတခေါ်သညော်။

သ ဓ -တ ငော်တဇ ော်၊တ ငော််းသ ်း၊လ၊ စဆ နော်၊စ အိုပော်၊တ ငော််း၊ ်း၊ခွှဲ ၊တပ ၊စ ်းပွွှဲ၊ ်း ထ ်း၊

တ ငော်၊တမ ၊ွ ဆ ဝနော်၊ ဘ၊န္ငော််းဆပနော််း၊သ ော်သ်း၊တသ ၊စ တလ်း၊ ၊တ တ ၊သ ၊တ

အခ စော်၊အ န
ို ်းော် ၊ခွနော်အ ်း၊သတယ ဇဉော်၊တနာငော် ၊ဝါသနာ။

နာ ော်သညော်အန ော်အဓပပ ယော်အ (၄) ်း သညော်။၎ငော််း ို -

( ) စော်ဥ္်းဆင
ို ော်နာ ော်

(ခ) အ ်းဆင
ို ော်နာ ော်

( )စ တဇနာ ော်

(ဃ)အစိုမပနာ ော် မဖစော်

ို ပါသညော်။

( ) စော်ဥ္်းဆင
ို ော်နာ ော်

စော်ဥ္်း၊ စော်တယ ော်၊ စော်ခိုအ ွ ော်သ်းမခ ်း ညော်တခေါ်ထ ်းတသ အ ညော် ို စော်ဥ္်းဆင

ို ော်နာ ော်

ဟိုတခေါ်သညော်။

သ ဓ ။ ။တ ွှေ ို၊ တ စ
ွှေ ညော််းခို၊ နော် ိုနော်၊ န္တတလ်း၊ ဧ ဝ ၊ခ ငော််း င
ွ ်းော် ၊ငပလ၊ တခ ငော််းသ ၊တငွတဆ ငော်၊

တ ငော််း နော်၊စ ော်စွှဲ၊ ို ၊ ို ိုလ ၊ ပနော် ၊ပိုငော် ခွန၊ော် တ ငော်လ။

(ခ)အ ်းဆင
ို ော်နာ ော်

အ ်းန္ငော်ဆိုငတ
ော် သ ပို ္ လော်၊သ တဝါ၊အ ဝ ထ၊ ို၏အ ညော် ို အ ်းဆင
ို ော် နာ ော်ဟိုတခေါ်သညော်။

သ ဓ ။ ။ပ ွဲ့ ၊အ ော်၊ တ ငော််း ၊မ စော်၊ တခ ငော််း၊ အငော််း၊ အင

ို ော်၊လ၊တ ငော်၊တခွ်း၊အခ ညော်၊ န္ိုငင
ော် ၊ ပော် ွ ော်၊

ဆ ၊ ်းော် တမခ၊ ကသိုလော်။

22
( )စ တဇနာ ော်

မဒပော် ၊ င
ို ော် ယ
ွ ော်စ ော််းသပော်၍ ၊မ ငော်လညော််း မ ငော်န္ိုငော်၊စ ော်မဖငော်သ တ ွ်းတ သမ ငော်န္င
ို ော်တသ

နာ ော် ို စ ဇ
တ နာ ဟ
ော် တ
ို ခေါ်သညော်။

သ ဓ ။ ။တ တ ၊တစ နာ၊ဇွွှဲ၊သ ၊တအ

တ ငော်မ ငော်မခငော််း၊အခ စော်၊အ ိုနော််း၊ဝ ်းော် သ မခငော််း၊ဝ ော််းနညော််းမခငော််း၊

သတယ ဇဥ္ော်၊တနာငော် ၊ဝါသနာ။

(ဃ)အစိုမပနာ ော်

အစိုအတပါငော််း၊အသငော််းအဖွွှဲွဲ့၏အ ညော် ို အစိုမပနာ ော်ဟိုတခေါ်သညော်။

သ ဓ ။ ။ ပော် တ ော်၊လထို၊ပ တဘ ၊တ ငော်စ၊အသငော််း၊အဖွွှဲွဲ့၊တ ော် ၊အစို်း ၊

င
ို ော််းသမပညော်သ ်း၊

စ တ ်း ယ ၊အသ်းအန္၊ပ သ ော်၊ ော်တမခနအသငော််း၊တဘ လို်းအသငော််း။

နာ ော် (တ ေ့ ျငေ့ော်ခနော််း)

၁။ နာ ော်ဆိုသညော် အဘယော်နညော််း။

--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

၂။ စော်ဦ်းဆင
ို ော်နာ ော်ဆသ
ို ညော် အဘယော်နညော််း။သ ဓ (၃) ခိုတ ်းပါ။

----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

၃။ အ ်းဆိုငော်နာ ဆ
ော် သ
ို ညော် အဘယော်နညော််း။ သ ဓ (၃) ခိုတ ်းပါ။

----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

၄။ စ တဇနာ ော်ဆိုသညော် အဘယော်နညော််း။သ ဓ (၃) ခိုတ ်းပါ။

----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

23
၅။ အစိုမပနာ ော်ဆိုသညော် အဘယော်နညော််း။ သ ဓ (၃) ခိုတ ်းပါ။

-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

၆။ တအ ော်ပါဝါ ်း နာ ော်၊ စော်ဦ်းဆင

ို ော်နာ ော်၊ အ ်းဆင
ို ော်နာ ော်၊ စ တဇနာ ော်န္ငော် အစိုမပနာ ော် ်း ို

ဉော််းသ ်းပါ။

( ) တ ွှေ ိုသညော် မ နော် မပညော်၌ ထငော် ်းတသ တစ စော်ဆ မဖစော်သညော်။

(ခ) ဟ ဗန္ဓ လသညော် လ ော်ရို်း ညော်၊ န္လို်း ညော်န္ငော် မပညော်စတ

ို သ စစော်သက ်း စော်ဦ်း မဖစော်သညော်။

( ) ဟို ော်ဒရို ငော်သညော် တလ ထ ော်တပါသညော်။

(ဃ) ပိုပပါ်းသညော် တ ်းအခါ ်းတ ငော်မဖစော်ခွှဲဖ်းသညော်။

(င) ပ ်း ညော်သညော် ခွနအ

ော် ်း ို မဖစော်တစသညော်။

(စ) ဇွွှဲ တအ ငော်မ ငော် ညော်။

(ဆ) ညညွ ော်မခငော််းသညော် အငော်အ ်းမဖစော်သညော်။

(ဇ) န္ွာ်းသညော် လ ိုအ ွ ော် အလွနအ

ော် သို်းဝငော်တသ စဆ နော် မဖစော်သညော်။

(ဈ) အလ မ စ သညော်။

(ည) တ ငော်တ ငော်သညော် တ ငော််းတ ငော်စ၏ ဥ္ ကဌမဖစော်သညော်။

၇။ ွ ော်လပော် ်း ိုမဖညော်ပါ။

( ) မဒပော် ၊ ိုငော် ယ
ွ ော်စ ော််းသပော်၍ ၊ မ ငော်လညော််း မ ငော်န္ိုငော်၊ စ မော် ဖငော်သ တ ွ်းတ သမ ငော်န္ိုငော်တသ

နာ ော် ို-----------------------------နာ ော်ဟိုတခေါ်သညော်။

(ခ) စော်ဦ်း၊ စော်တယ ော်၊ စော်ခိုအ ွ ော် သ်းမခ ်း ညော်တခေါ်ထ ်းတသ အ ညော် ို------------------------------

နာ ော်ဟတ
ို ခေါ်သညော်။

24
( )အ ်းန္ငဆ
ော် င
ို ော်တသ ပို ္ လော်၊သ တဝါ ၊ အ ဝ ထ ို၏အ ညော် ို -----------------------------------နာ ော်

ဟိုတခေါ်သညော်။

(ဃ) အစိုအတပါငော််း၊ အသငော််းအဖွွှဲွဲ့ ိုတဖ ော်မပတသ နာ ော် ို-------------------------------နာ ော်ဟိုတခေါ်သညော်။

(င) တစ နာ၊ တ တ ၊ ခ စော်မခငော််း၊ ိုနော််းမခငော််း သညော်

ို ------------------------------နာ ော် ်းမဖစော် သညော်။

(စ) အစ်းို ၊ လထို၊ ော်တမခနအသငော််း၊ ပော် တ ော် သညော်

ို -----------------------နာ ော် ်းမဖစော် သညော်။

(ဆ) စ တ ်း ယ ၊အသ်းအန္၊ တဘ လို်းအသငော််းစသညော် သညော်

ို -------------------------

နာ ော် ်းမဖစော် သညော်။

(ဇ) ဘ ်းအ၊ တ ငော်က ်း၊ လ ်းရှုံ်း ိုသညော်-------------------------- နာ ော် ်းမဖစော် သညော်။

(ဈ) သတယ ဇဉော်၊ တနာငော် ၊ ဝါသနာ ိုသညော်---------------------------- နာ ော် ်းမဖစော် သညော်။

၈။ တပ်းထ ်းတသ မဒပော် ၊ မဒပော် ွှဲနာ ော် ်း ိုတ ်းပါ။

ညော်လငော်စ ၊ော် ိုနော်၊ သစော်ပငော်၊ တ ၊ တလ၊ အခ စော်၊ ပငော်လယော်၊ နော်ခန

ွ ်းော် ၊ အ ော်၊ ်း၊ တ ၊ွှေ ်း၊

သတယ ဇဉော်၊ တနာငော် ၊ ဝါသနာ၊ ဘ ။

မဒပော် မဒပော် ွှဲ

၉။တပ်းထ ်းတသ သ ော် နာ ော်၊ သ ော် ွှဲနာ ော် ်း ို တ ်းပါ။

ခွှဲ ၊ စ အိုပော်၊ သ ငော်၊ ်း၊ လ၊ ်း ထ ်း၊ သတဘဂ ၊ တ ငော်၊ တမ ွ၊ ဆ ဝနော်၊ ဘ၊ စပယော်ပနော််း၊

25
 န ါ်းတ ော်သ်း၊ ်း နော််း၊ တသ ၊ ပတလွ ။

သ ော် နာ ော် သ ော် ွှဲနာ ော်

၁၀။နာ ော် ်း ိုဝင

ို ော််းပါ။

အည တဒသထွ ော် ိုနပ

ော် စစညော််းမပပွွှဲ

တ ွ်း င
ို ော််းတဒသထွ ော် ိုနော်ပစစညော််း ်းမဖစော်သညော် န္ ော််း၊ တမ ပွှဲ၊ ဆ၊ ထနော််းလ ော်၊ ပဒို မ

မဖငော် မပ လိုပော်ထ ်းသညပ

ော် စစညော််း ်း ထနော််းပငော်န္ငော်မပ လိုပထ
ော် ်းသညော် ပ တဘ ပစစညော််း ်း၊ ခ ငော််းမပညော်နယော်

တဒသထွ ော်သ်းန္ ်းန္ငော် ရို်း လသို်း ိုနော်ပစစညော််း ်း၊ ခင

ို ော်မပညော်နယော် တ ထွ ော်ပစစညော််း ်းမဖစော်သညော်

ပိုစွနော်တမခ ော်၊ ငါ်းတမခ ော် ၊တဒသထွ ော်အစ ်းအစ ်း၊ အည တဒသထွ ော် တဖ ော် ညော်အ ်း ်း၊ အလ ိုနော်

န္ငော် လသို်း ိုနပ

ော် စစညော််းအ ်း ်း ို မပသတ ငော််းခ လ ော် သညော်။

၁၁။ တပ်းထ ်းတသ စော်ဦ်းဆိုငော်နာ ော်န္ငော် အ ်းဆင

ို ော်နာ ော် ်း ိုတ ်းပါ။

သလွငော်မ စော်၊ တ ွ်း၊ ညော်မ ငော် ိုငော်၊ အခ ညော်၊ န္ိုငင

ော် ၊ ပော် ွ ော်၊ ပနော်၊ ို ်းယ ်း၊ ော်စော်၊

ဆ ၊ ဇွွှဲ ပငော်၊ ော််းတမခ၊ တခ ငော််းသ ၊ နော် န

ို ော် ကသိုလော်၊ တ လပော်၊ ဧ ဝ ။

စော်ဦ်းဆင
ို ော်နာ ော် အ ်းဆင
ို ော်နာ ော်

26
 မ နော် စ ်းပ္ို ျ ်း

လ သညော်
ို ို၏ စော်သ ော် င
ွ ော်တ ွဲ့ွ က ခစ ်း တသ တ ွွဲ့ ှုံ၊က ှုံ၊ခစ ်း ှုံအတ ငော််း
အဆို်း ို ို ော် ော််း ငော်တသ အတနမဖငော် သပော်သညော််း စော်လ စော်တပေါ်လွငော်တသ စ ်းပို ်း ို
ဖနော် ်း ပါသညော်။

ဘ သ ်းသ ်း ိုဆို်း သညအ

ော် ခါ၌မဖစော်တစ၊ဆ ပညော် ိုသွနော်သငော်သညော်အခါ၌မဖစော်တစ၊အခ ငော််း

ခ ငော််းတမပ ဆို ၌မဖစော်တစ၊ စ တပတ ်းသ ်း ၌မဖစော်တစ ဆလ

ို ိုခ ော် ိုထ တပေါ်လွငတ
ော် စ နော် စ ်းပို ို
တ ်းသ ်းတမပ ဆတ
ို လ သညော်။ စ ်းပို ိုသညော် ်းနာ သ
ော် ်းစဉော််းစ ်းဆငော်မခငော် သ ်း ို
ပည ဗဟိုသို တစ နော်၊ အလ မ ို ်းို ပွ ်းတစန္င
ို ော်သညော်။ ထိုတ ငော် မ နော် စ ်းပို ်း ို
တလလ သ
ော် ်းသငော်တပသညော်။

မ နော် စ ်းပို ်း ွငော် - ဇ ော်နပါ ော်၊သ ိုငော််း၊ပိုမပငော် ို ို အတမခခတသ စ ်းပို ်း၊

တပါငော််းသငော််း ဆ ော်ဆ ဆ
ှုံ င
ို ော် စ ်းပို ်း၊လူ့သဘ ဝအဆို်းအတ ငော််း ို ို တဖ ော်မပတသ စ ်းပို ်း၊
ဇွွှဲ၊ လိုလ၊ အ ်း နော် ို ို တဖ ော် ူ်းတသ စ ်းပို ်း၊ မဖစော်ပ ော် တမပ ငော််းလွှဲ ော်တသ

27
တလ ဓ ်း ို တဖ ော်မပတသ စ ်းပို ်းန္ငော် စ တပန္ငော်ဆင
ို ော်တသ စ ်းပို ်း စသညော်မဖငော်တလလ
သ
ော် ်းသ ပါသညော်။

(၁) ိုယော် ိုယော် ယ

ို ော်တဖ ော် သတ ော်ခိုနစော်ပါ်း

(၂) ပိုတနပ ွှဲ ၊ ်းတနပ ွှဲ

(၃) ိုငော််း နော််း ၊ နော််း ိုငော််း

(၄) ိုသိုလော်လညော််း ၊ ဝ ော််းလညော််းဝ

(၅) ဆ
ို ်းို နာ်းန်း ိုဆ်းို ၊ ငါနာ်းန်း ငါ

(၆) တ ော်တသ ော် စ ်းတလ ော်၊ တမဖ ငော်တသ ော်စ ်း န္င

ို ော်

(၇) ခလို ထ
ော် အ

(၈) ငါ်းစ သ မ ငော် ငါ်း ျှ ်းခ ော် မ ငော်

(၉) ငါ်းပန္ငော်တလ ော် ၊တ ွှေန္ငော်တ ော်

(၁၀) စော်လို ော်စ ်းဖ်း၊ သူ့တ ်းဇ်း

(၁၁) ညော်တပွွဲ့ အ ော်တပါ ော်

(၁၂) ငိုပော် သွှဲ ိုငော်၊ ော်န္ိုငော်ဖ ်းတ ော်

(၁၃) တ ငော်က ်းဖဝါ်းတအ ော်၊ လှုံငော််းက ်းတလတအ ော်

(၁၄) စော်တန စော်လ၊ ပို ဘယော်တ ွဲ့ လွှဲ

(၁၅) စော်ခါတသဖ်း ၊ပ ဉော်ဖို်းနာ်းလညော်

(၁၆) စ ်း သညော်အ ွှဲ ၊သွှဲန္ငော်ပ ော်

(၁၇) အပော်န္ငထ
ော် ွငော််း ၊ပိုဆနော်န္ငော်တပါ ော်

(၁၈) အ ပော် လ ခငော် ၊တနပ တစ ငော်

28
 မ နော် စ ်းပို ်း ို သငော် ်း မခငော််းအ ်းမဖငော် ဆငော်မခငော်ဖွယော် ၊ သ
ော် ်းဖွယော် ၊
လို ော်နာဖွယော် စသညော်ဗဟိုသို ်း ပါသညော်။ စ ်းပို ်းသညော် လ ်း စော် ်း၏ယဉော်တ ်း ှုံ၊
ဓတလထို်းစ၊ အတ ွ်းအမ ငော် ိုသ စ တပ ဖွွဲ့ပဖ ်း ို်း လ
ော် ပို ိုပါ တဖ ော် ူ်းထ ်းသမဖငော်
စ ်းပို ်းအ ညော် ညော် တအ ငော် ထနော််းသ ်းော် ထ ်း တပ ညော်မဖစော်သညော်။

မ နော် စ ်းပ္ို ျ ်း(တ ေ့ ျငေ့ော်ခနော််း)

၁။ ညော် ယော်ခ ော်

အသပည ဗဟိုသို တစ၍ အလ မ ်းို ပွ ်းတစ နော် ညော် ယော်ပါသညော်။

၂။ စ လို်းတပါငော််းသ ပ
ော် တ
ို လ ငော် နော်

စော်သ ော် ၊ ော် ော််း၊ သပော်သညော််း၊ စော်လ စော်၊ ဗဟိုသို ၊ အလ မ ၊ ဇ ော်နပါ ော်၊ သတ ော်၊

ိုသိုလော်၊ ခလို ၊ော် ငါ်း ျှ ်းခ ော်၊ ညော်တပွွဲ့၊ ပ ဉော်ဖို်း။

၃။ တဝါဟ အဓပပ ယော်

သပော်သညော််း =အ ်း လပော် တအ ငော်တစတသ

စော်လ စော် = သပော်သညော််းတသ

ဖနော် ်း = စ မပ လိုပော်သညော်

ိုသိုလော် =တ ငော််းတသ အ ှုံ

ိုဆို်း =အ လ
ွှဲ ို ော်မခငော််းမဖငော် အသ တ
ော် ွ်းသ

ညော်တပွွဲ့ = ဆို ွငော်တထ ငော််းဖွယော်၊ က ော်ဖွယော် ်း ို တထ ငော််းက သ

ော် ညော် သစော်သ ်း၊ တ ော်။

စ ်းပို = လအ ်းဆငော်မခငော် ော်သ ်းဖွယော်မဖစော်တအ ငော် စမပ ပခ

ို ိုငော််းတမပ ဆတ
ို လ တသ ထတ ော်

စော်လ စော်တမပမပစော်သညော်စ ်း

ဆငော်မခငော် = ခ ငော်ခ နော်သညော်၊ စဉော််းစ ်းသညော်၊ သို်းသပော်သညော်

၄။ ဝါ တလ ငော် နော်

စ ်းပို၊ ဖနော် ်း၊ ဆငော်မခငော်၊ ော် ော််း၊ ဗဟိုသို ၊ ထနော််းသ ော််း၊ ဆ်းို ၊ ယဉော်တ ်း၊ ဓတလ
29
၅။ အတ ်းအတမဖ

( )စ ်းပို ်းသညော် ညော်သတပေါ်

ို တပါ လ
ော် သနညော််း။

စ ်းပို ်းတပေါ်တပါ လ
ော် ပို လ ိုသညော် ၏
ို စော်သ ော် တ ွွဲ့ ၊ က ၊

ခစ ်း တသ တ ွွဲ့ ၊ှုံ က ှုံ၊ ခစ ်း ှုံ အတ ငော််း အဆို်း ို ို ော် ော််း ငော်တသ အတနမဖငော်သပော်သညော််း

စော်လ စော်တပေါ်လွငတ
ော် သ စ ်းပို ်း ို ဖနော် ်း တပေါ်တပါ ော်လ ပါသညော်။

(ခ) မ နော် စ ်းပို၏ ဆလ

ို ိုခ ော် ို ထ တပေါ်လွငော်တစ နော် ညော် သ
ွှဲ ိုတမပ ဆဆ
ို ်းို သို်းစွွှဲ သနညော််း။

ဘ သ ်းသ ်း ိုဆို်း သညအ

ော် ခါ၌မဖစော်တစ၊ ဆ ပညော် ိုသွနော်သငော်သညအ
ော် ခါ၌မဖစော်တစ၊

အခ ငော််းခ ငော််းတမပ ဆို ၌မဖစော်တစ၊ စ တပတ ်းသ ်း ၌မဖစော်တစ ဆလ

ို ိုခ ော် ိုထ တပေါ်လွငတ
ော် စ နော်မ နော်

စ ်းပို ို တမပ ဆိုသို်းစွွှဲ ပါသညော်။

( )စ ်းပို ်းအ ညော် ညော် တအ ငော် အဘယော်တ ငော် ထနော််းသ ော််းထ ်းသငော်သနညော််း။

စ ်းပို ်းသညော် လ ်း စော် ်း၏ ယဉော်တ ်း ှုံ၊ ဓတလထို်းစ၊ အတ ွ်းအမ ငော် သ

ို

စ တပဖွွဲ့ပဖ ်း ်းို ော်လ ပို ိုပါ တဖ ော်မပထ ်းသမဖငော် စ ်းပို ်းအ ညော် ညော် တအ ငော် ထနော််းသ ော််း

ထ ်းသငပ
ော် ါသညော်။

(ဃ) သငော်န္စော်သ ော် စ ်းပို(၅)ခို ိုတ ်းပါ။

--------------------------------------------------------------------------------------------------------------
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

(င) သငော်န္စော်သ ော်တသ မ နော် စ ်းပို စော်ခို ို ငော််းလငော််းတဖ ော်မပပါ။

မ နော် စ ်းပ္ို ျ ်း(တ ေ့ ျငေ့ော်ရနော်)

30
၁။ တအ ပ
ော် ါစ ်းလ်းို အ ွွှဲ ်း စ လို်းတပါငော််းသ ော်ပအ
ို နော် ိုတ ်းပါ။

( ) စော်သ ော် ၊ သ ော် (ခ) ော် ်းော် ၊ ော် နော််း ( ) ခလို ော်၊ ခလိုပော်

(ဃ) ငါ်း ျှ ်းခ ော် ၊ ငါ်း ျှ ်းပခ ော် (င) ပ ဉော်ဖို်း၊ ပ ဉော်ဘို်း

--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

၂။ တအ ပ
ော် ါစ ်းလို်း ်း၏ တဝါဟ အဓပပ ယော် ိုတ ်းပါ။

( ) သပော်သညော််း = -----------------------------------------------------------------------------------------------------

(ခ) စော်လ စော် = ------------------------------------------------------------------------------------------------------

( ) ဖနော် ်း =--------------------------------------------------------------------------------------------------------

(ဃ) ိုဆို်း =-------------------------------------------------------------------------------------------------------

(င) ဆငော်မခငော် =---------------------------------------------------------------------------------------------------------

၃။ တအ ပ
ော် ါစ ်းလ်းို ို ိုဝါ ဖွွှဲွဲ့ပါ။

( )စ ်းပို ။ ။----------------------------------------------------------------------------------------------------

(ခ) ဖနော် ်း ။ ။----------------------------------------------------------------------------------------------------

( ) ဗဟိုသို ။ ။----------------------------------------------------------------------------------------------------

(ဃ) ယဉော်တ ်း ှုံ။ ။--------------------------------------------------------------------------------------------------

(င) ဓတလ ။ ။----------------------------------------------------------------------------------------------------

၄။ တအ ပ
ော် ါတ ်းခွန်းော် ်း ို လို ငော််းသ တမဖဆပ
ို ါ။

( )မ နော် စ ်းပ၏
ို ညော် ယော်ခ ော် ိုတ ်းပါ။

---------------------------------------------------------------------------------------------------------------

31
(ခ) သငော်န္စော်သ ော် စ ်းပို(၂)ခို ိုတ ်းပါ။

----------------------------------------------------------------------------------------------------------------

၅။ တအ ော်ပါတ ်းခွန်းော် ်း ိုတမဖဆပ

ို ါ။

( )စ ်းပို ်း ညော်သိုတပေါ်တပါ လ
ော် သနညော််း။

---------------------------------------------------------------------------------------------------------------
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
(ခ) မ နော် စ ်းပို၏ ဆလ
ို ိုခ ော် ို ထ တပေါ်လွငော်တစ နော် ညော် သ
ွှဲ ိုတမပ ဆသ
ို ို်းစွွှဲ သနညော််း။

----------------------------------------------------------------------------------------------------------------
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

( )စ ်းပို ်းအ ညော် ညော် တအ ငော် အဘယော်တ ငထ

ော် နော််းသ ော််းထ ်းသငော်သနညော််း။

---------------------------------------------------------------------------------------------------------------
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

တ ော်က ်း ို်း ို်း(သတပ္ါ )ော်

၁။ ော် ွယော် ော်မ ငော်၊ ဆငော်မခငော်၊ လ ငော်သ ညော်တ ော်။

၂။ တ တ ိုနော်ခ ော််း၊ စ ော် ခ ော််း၊ ညှ ်းန္ွ ော််း ညော် ိုတ ော်။

၃။ ိုယော်န္ငော် နော်၊ စ ်းလွနော်၊ ငော််းဒဏော်သငော် ညော်တ ော်။

32
၄။ သစစ ပ ွှဲ အ ငလ
ော် ၊ွွှဲ ပါယော်ထွှဲတ ော် ညော်တ ော်။

၅။ လွနော် ူ်းသ ျှ၊ တနာ ော်တနာငော် ၊ ညော် တ

ို ော်။

၆။ တသန္ငော်အ ော်၊ လ ိုဖ ော်၊ အ ော် ညော်တ ော်။

၇။ ငော််း၏ဥ္စစ ၊ အနညော််းသ ၊ မပစော်ဆ တ ော် ညော်တ ော်။

၈။ ဟို ော် ်း၊ သလညော်မဖ ်း၊ တ ော် ်း ညော် ိုတ ော်။

၉။ နော်သငါ်းခ ော် ၊ အခငော််းဖ ော်၊ တသဖ ော် ညော် ိုတ ော်။

ွငော််းသငော််း ငော််းက ်း ဟ စညော်သ

တ ကော် ်း ို်း ို်း (သတပ္ါ ော်)(တ ေ့ ျငေ့ခ

ော် နော််း)

ရညော်ရယ
ွ ော်ချ ော် ။ ။ ူ့တ အ ွ ော် ျငေ့ော်တဆ ငော်စရ ို န
ော် ာစရ ိုို့ ို ို ိုနင
ှ ေ့ော်

ထတရ ော်တသ ဆ်းို ချ ော် ျ ်း ို သရှတစရနော် ရညော်ရယ

ွ ော်ပ္ါသညော်။

၁။ စ ို်းတပ္ါငော််းသ ပ္
ော် တ
ို ေ့ ျငေ့ော်ရနော်။

ငော််းမပစော် ငော််းဒဏော်၊ လွနော် ၊ အပါယော်င ွှဲ၊ တနာငော် ၊ ို ော် ွှဲ၊ ိုနော်ခနော််း၊ ညှ ်းန္ွ ော််း၊

ူ်းလွနော်။

၂။ တဝါဟ ရအဓပ္ပ ယော်

33
( ) တနာငော် = မပ သငော်သညော် ို မပ သညော်မဖစော်တစ၊ မပ သငော်သညော် ို မပ သညော်မဖစော်

တစ ပပနော်မခငော််း။

(ခ) မဖ ်းတယ ငော််း = အလိုသလ

ို ို ပ
ော် ါတအ ငော် လညပ
ော် ော်ဆွွှဲတဆ ငော်သညော်။ တသွ်းတဆ ငော်

သညော်။

( ) င ွှဲ = တ ငော််း ှုံမပ လိုပော်သ ်း တနာငော် လွနဘ

ော် ဝ၌ ဆငော််း ကွှဲ ်းစွ

ခ အ ပော်။

(ဃ) = သတဘ ညခ ော်၊ တမပ သညော်အ င

ို ော််းလိုပပ
ော် ါ ညော်ဟို အ ခခ ော်။

(င) ူ်းလွနော် = ဥ္ပတဒ ို တဖ ဖ

ော် ော်သညော်။ တ ော် ်းသညော်။ လွနော် ွှဲသညော်။

(စ) သွနော်သငော် = လ မ ယဉော်တ ်းတအ ငော် ဆို်း သညော်။

(ဆ) ငော် ယော်= ညော်ရှုံ၍ တ ငော််းတသ ၊ တလ ော် နော်သငော်မ ော်တသ ။

(ဇ) မပစော်ဆ = အမပစော်အနာအဆ

(ဈ) နော်သ ်းငါ်း = ငော််း၊ တ ၊ ်း၊ ခို်းသ၊ ခ စော် န္စော်သ ော်တသ သ။

၃။ အဓပ္ပ ယော်ဖင
ွ ေ့ော်ဆိုချ ော်

၁။ ညော်သ ျှ သ မ ငော်န္င
ို ော်ဟ၍ ဆငော် မခငော် မပ သငော်တပ။ သ မ ငော်ဟ၍ န္ိုငော်။

အမပစော် ညော် ို တ ော်သငော်သညော်။

၂။ သ စော်ပါ်းအတပေါ် တ တ ထ ်းလျှငော် ိုယော် င

ို ော် စ ခ
ော် ်းော် သ ှုံ ို န္ိုငဘ
ော် ွှဲ

စ ော်ဓ ော်ညှ ်းန္ွ ော််း ညအ

ော် မဖစော် ို တ သ
ော် ငော်ပါသညော်။

၃။ န္ငော် သငော်တလျှ ော်တသ လွနော် တသ စ ်း ို တမပ ။ တမပ လျှငော် ငော််းမပစော် ငော််းဒဏော်

( ဇဝ ော်တ ော်)သငော် ညော် ိုတ ော်သငော်သညော်။

၄။ တမပ သညအ
ော် ိုငော််း ညော်ဘွှဲ တနသငော်။ အ အ ငော် လွသ
ွှဲ ငော်။ ညော်

အ အ ငလ
ော် လ
ွွှဲ ျှငော် အပါယော်င ွှဲတ ော် ညော် ို တ ော်သငော်ပါသညော်။

34
၅။ လွနော် ူ်းသ ျှသညော် တန္ာငော််း စော်ဖနော် တနာငော် ော်သညော်။ ို ော် ွှဲ ှုံတ ငော်

တနာငော် ညော် ို တ ော်သငော်သညော်။

၆။ တသ ညော်အ ော် တသ ော်စ ်း ်းယစော်မခငော််းသညော် လ ို ပ ော်စ်းတစသညော်။ အ ော် တစ

သညော်။သိုပါ၍ တသ ညော်အ ော် ို တသ သ

ော် ငော်ပါ။

၇။ အစ်းို ( ငော််း)ပင
ို ော်တသ ပစစညော််း ို အနညော််းငယော် ျှပငော် ထပါ်းသငော်။ ူ်းလွနော်သငော်။

အမပစော် တ ော် ော်သညော်။ ငော််းမပစော် ငော််းဒဏော်ခ ော်သညော်။

၈။ ဟို ော် နော်တသ ၊ ်းတသ စ ်း ်းမဖငော် သ စော်ပါ်း ို လညပ

ော် ော်မဖ ်း

တယ ငော််းမခငော််း မပ သငော်။ ို ော် ွှဲစွ ူ်းလွနော် ပါ ဒို ခတ ော် ညော် ို တ ော်သငော်

သညော်။

၉။ နော်သ ်းငါ်းပါ်း( ငော််း ၊တ ၊ ်း၊ခို်းသ၊ ခ စော် န္စော်သ ော်သ)သညော် ို အခါအ ်းတလ ော်စွ

ဖ ော်ဆ်းန္င
ို ော်သညော်။ ထိုတ ငော် နော်သ ်းငါ်းပါ်း နော် ို သ မပ တ ော်သငော်သညော်။

၄။ အ ောက်ပါစကောားလားမ ောားဖြင် ဝါက ြွဲ့ဖပပါ။

ဆငော်မခငော်၊ တ တ ၊ သွနော်သငော်၊ တနာငော် ၊ ။

၅။ တအ ပ္
ော် ါ တ ်းခွနော််း ျ ်း ို တမဖပ္ါ။

( )သ စော်ပါ်းအတပေါ် တ တ ထ ်းန္င
ို လ
ော် ျှငော် ိုယော် ိုငော် ညော်သိုခစ ်း ညော်နညော််း။

သ စော်ပါ်းအတပေါ် တ တ ထ ်းန္င
ို ော်လျှငော် ိုယော် င
ို ော် စ ော် ခ ော််း သ မဖစော်၍

ည ်းငယော်သွ ်း ော်ပါသညော်။

(ခ) စ ်း ို စဥ္ော််းစ ်း ဆငော်မခငော်ဘွှဲ အလွနအ

ော် တမပ လျှငော် ညော်သမဖစော်
ို ညော်နညော််း။

စ ်း ို စဥ္ော််းစ ်း ဆငော်မခငော်ဘွှဲ အလွနအ

ော် တမပ လျှငော် ငော််းမပစော် ငော််းဒဏော်

သငော်န္ိုငပ
ော် ါသညော်။

( ) တန္ာငော််း တနာငော် တအ ငော် ညော်သိုတနထိုငော် ညော်နညော််း။

35
 တန္ာငော််း တနာငော် တအ ငော် အမပစော် ်း ို ူ်းလွနော် တအ ငော် တန ညော်။

(ဃ) တသ ညော်အ ော်သညော် လ ို ညော်သမဖစော်

ို တစ သ
ော် နညော််း။

တသ ညော်အ ော်သညော် လ ို အ ော် ပ ော်စ်းတစပါသညော်။

(င) ဟို ော် နော်တသ စ ်း ို လညော်ပ ော် မဖ ်းတယ ငော််းတမပ လျှငော် ညော်သိုမဖစော် ညော်နညော််း။

ဟို ော် နော်တသ စ ်း ို လညပ

ော် ော် မဖ ်းတယ ငော််းတမပ လျှငော် လညော််း ဒို ခ

တ ပော် ပ်း သ စော်ပါ်း လ

ို ညော််း ဒို ခတ ော်တစပါသညော်။

(စ) နော်သ ်းငါ်းပါ်း ို တ ော်သငော်ပါသလ ်း။ အဘယော်တ ငော်နညော််း။

နော်သ ်းငါ်းပါ်း ို တ ော်သငော်ပါသညော်။ အဘယော်တ ငဆ

ော် တ
ို သ ော် နော်သ ်း

ငါ်းပါ်းသညော် ို အခါအ ်းတလ ော်စွ ဖ ော်ဆ်းန္ိုငော်တသ တ ငော်မဖစော်ပါသညော်။

(ဆ) ညော်သ ျှ မ ငော်ပါ၊ သပါဟိုထငော်ပပ်း ဆငော် မခငော်မပ လိုပော် ပါ ညော်သိုမဖစော် ညော်နညော််း။

(ဇ) နော်သ ်းငါ်းပါ်းဟသညော်အဘယော်နညော််း။ ၎ငော််း ို ိုတဖ ော်မပပါ။

တ ကော် ်း ို်း ို်း(သတပ္ါ ော်)(တ ေ့ ျငေ့ော်ရနော်)

(Mannual Book)

၁။ စ ို်းတပ္ါငော််းသ ပ္
ော် ို အ ှနော် ိုတရွ်းပ္ါ။

( ) ငော််းမပစော် ငော််းဒဏော်၊ ငော််းပစော် ငော််းဒဏော်=------------------------------------------------------

(ခ) လွနော် နော်၊ လွနော် =-------------------------------------------------------------

( ) ညှ ်းန္ွ ော််း၊ ည ်းန္ွ ော််း =--------------------------------------------------------------

(ဃ) ၊ =--------------------------------------------------------------

(င) အပယော်င ွှဲ ၊ အပါယော်င ွှဲ =---------------------------------------------------------------

36
၂။ တအ ပ္
ော် ါ စ ်း ို်း ျ ်းမဖငေ့ော် ဝါ ျဖွွဲ့မပ္ပ္ါ။

(က) ဆငော်မခငော် ။ ။-------------------------------------------------------------------------------

--

---------------------------------------------------------------------------------

(ခ) သွနော်သငော် ။ ။ --------------------------------------------------------------------------------

------------------------------------------------------------------------------

(ဂ) ။ ။ -------------------------------------------------------------------------------

-------------------------------------------------------------------------------

(ဃ) တ တ ။ ။ -------------------------------------------------------------------------------

-------------------------------------------------------------------------------

(င) တနာငော် ။ ။ -------------------------------------------------------------------------------

-----------------------------------------------------------------------

၃။ အ ောက်ပါအမားခန်ားမ ောားက အဖြပါ။

( ) နော်သ ်းငါ်းပါ်းဟသညော်အဘယော်နညော််း။ ၎ငော််း ို ိုတဖ ော်မပပါ။

(ခ) ညော်သ ျှ မ ငော်ပါ၊ သပါဟိုထငော်ပပ်း ဆငော် မခငော်မပ လိုပော် ပါ ညော်သိုမဖစော် ညော်နညော််း။

( ) တန္ာငော််း တနာငော် တအ ငော် ညော်သိုတနထိုငော် ညော်နညော််း။

(ဃ) ဟို ော် နော်တသ စ ်း ို လညပ

ော် ော် မဖ ်းတယ ငော််းတမပ လျှငော် ညော်သမဖစော်
ို ညော်နညော််း။
37
 နာ ော်စ ်း

နာ ော်စ ်း

နာ ၏
ော် အစ ်းသို်းတသ ပိုဒော် ို နာ ော်စ ်းဟိုတခေါ်သညော်။

သ ဓ ။ ။ နော်တ ော်၊ နော် ၊ ငါ၊ န္ော်ပ

ို ော်၊ ပော်၊ ၊ သငော်၊ ငော််း၊ ခငော်ဗ ်း၊ ငော်၊ နငော်၊ ညညော််း၊ သ၊

သငော််း၊ ဤ၊သညော်၊ ထို၊ ၎ငော််း၊ အဘယော်၊ ဘယော်၊ ဘ ၊ ညော်သ၊ အခ ွဲ့၊ အ ်းလို်း။

နာ ော်စ ်း(၄) ်း သညော်။၎ငော််း ို -

( ) ပို ္လနာ ော်စ ်း

(ခ) အညနော််းနာ ော်စ ်း

( ) အတ ်းနာ ော်စ ်း

(ဃ) သခဂ နာ ော်စ ်း ိုမဖစော် သညော်။

38
( )ပို ္လနာ ော်စ ်း

ပို ္ လော်၏အစ ်းသို်းတသ နာ ော်စ ်း ို ပို ္လနာ ော်စ ်းဟိုတခေါ်သညော်။

သ ဓ ။ ။ နော်တ ော်၊ နော် ၊ ငါ၊ န္ော်ိုပော်၊ ၊ ငော််း၊ နငော်၊ ငော်၊ သ။

(ခ) အညနော််းနာ ော်စ ်း

နာ ော်ပိုဒော် စော်ခို ို ညနော်မပသညော်နာ ော်စ ်း ို အညနော််းနာ ော်စ ်းဟိုတခေါ်သညော်။

သ ဓ ။ ။ ဤ၊ သညော်၊ ထို၊ ၎ငော််း။

( ) အတ ်းနာ ော်စ ်း

အတ ်းသတဘ မဖငော်သို်းတသ နာ ော်စ ်း ို အတ ်းနာ ော်စ ်းဟိုတခေါ်သညော်။

သ ဓ ။ ။ အဘယော်၊ ဘယော်၊ ဘ ၊ ညော်သ။

(ဃ) သခဂ နာ ော်စ ်း

အတ အ ွ အ
ော် နညော််းအ ်း၊ ပ ဏ ိုမပတသ နာ ော်စ ်း ို သခဂ နာ ော်စ ်းဟိုတခေါ်သညော်။

သ ဓ ။ ။ စော်ပါ်း၊ န္စော်တယ ော်၊ သို်းတ ငော်၊ တလ်းခို၊ အခ ွဲ့၊ အ ်းလို်း၊ အနညော််းငယော်၊ စော်ဝ ော်။

နာ ော်စ ်း(တ ေ့ ျငေ့ော်ရနော်)

၁။ နာ ော်စ ်းဆိုသညော် အဘယော်နညော််း။သ ဓ (၃)ခိုတ ်းပါ။

------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
၂။ ပို လ
္ နာ ော်စ ်းဆိုသညော် အဘယော်နညော််း။သ ဓ (၃)ခိုတ ်းပါ။

၃။ အညနော််းနာ ော်စ ်းဆသ

ို ညော် အဘယော်နညော််း။သ ဓ (၃)ခိုတ ်းပါ။

----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
၄။ အတ ်းနာ ော်စ ်းဆိုသညော် အဘယော်နညော််း။သ ဓ (၃)ခိုတ ်းပါ။

39
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
၅။ သခဂ နာ ော်စ ်းဆိုသညော် အဘယော်နညော််း။သ ဓ (၃)ခိုတ ်းပါ။

----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
၆။တအ ော်ပါဝါ ်းထွှဲ ပို လ
္ နာ ော်စ ်း၊ သခဂ နာ ော်စ ်း၊ အညနော််းနာ ော်စ ်းန္ငော် အတ ်းနာ ော်စ ်း ်း ို

ဉော််းသ ်းပါ။

( ) န္ော်ိုပော် င
ွ ော် မ ငော််းတလ်းတ ငော် သညော်။ စော်တ ငော် အိုနော််းခွတ ငော်မဖစော်သညော်။ သို်းတ ငော်

အည တ ငော်မဖစော်သညော်။

(ခ) ဦ်းဖို်းတ ငော် င

ွ ော် သ ်းသို်းတယ ော် သညော်။ ၎ငော််း ိုအန ော် န္စော်တယ ော်သညော် ပဉ္စ နော််းတ ငော််းသ ်း

မဖစော်၍ စော်တယ ော်သညော် ဆဌ နော််းတ ငော််းသ ်းမဖစော်သညော်။

( ) နော် သညော်ပိုမပငော်စ အိုပော် စော်အပ

ို ော် ို တန ဖ ော်ပါသညော်။၎ငော််းသညော်အလွနော်စ ဝ
ော် ငော်စ ်းဖွယော်တ ငော််း

ပါသညော်။

(ဃ) ခငော်သညော်ခခထွှဲ၌ တမ ွက ်း စော်တ ငော် ို တ ွွဲ့သညော်။ ၎ငော််းသညော် ဧ တမ ွက ်းမဖစော်သညော်။

(င) အဘွ ်းသညော် အလွနပ

ော် ိုတမပ တ ငော််းပါသညော်။ နော်တ ော် ို န သ
ော် ်းပိုမပငော် ်း တမပ မပပါသညော်။

၎ငော််း ို ို နော်တ ော်န္စော်သ ော်ပါသညော်။

၇။ တအ ော် ဝါ အသ်းသ်း နာ ော်စ ်း သညော်

ို ညော်သညော်နာ ော်စ ်း ်းမဖစော်တ ငော််း ိုတဖ ော်မပပါ။

( ) ခခထွှဲ ွငော် အသ်းအန္ပငော် ်း သညော်။ အချ ွဲ့သညော်သ ော်ပငော် ်းမဖစော် သညော်။

အခ ွဲ့ = သခဂ နာ ော်စ ်း

(ခ) နော်တ ော် ိုသညော် မ စော်က ်းနာ်းသိုသွ ်းသညော်။ ထို ှ စော်ဆငေ့ော် မ စော်ဆသ
ို ိုခ ်းဆ ော်သညော်။

-----------------------------------------------------------------------------------------------------------

( ) နော် တ ငော် တလ်း သို်းတ ငော် ပါသညော်။ စော်တ ငော် အမဖူတလ်းမဖစော်ပါသညော်။

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------

40
(ဃ) အတ ဘယော် သွ ်းသနညော််း။တဈ်းသို ညော်သ န္ငော်သွ ်းသနညော််း။အတ ဘ ဝယော်လ သနညော််း။

-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

(င) သ ်း ငော််း တ ငော်သို ိုတမပ သညော်။ သငော် လို ဆို ိုတ ငော််းတစ။

-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

၈။ တပ်းထ ်းတသ နာ စ
ော် ်း ို ဆတလ ော်တသ နာ ော်စ ်း ိုတ ်း၍ ွ လ
ော် ပော်မဖညပ
ော် ါ။

( )ဦ်းဘခ စော် သဘ ပ အမဖစော် တဆ ငော် ော်ပပ်း --------------------- အခ ော််းအနာ်း ူ်းအမဖစော်

တဆ ငော် ော်ပါ ညော်။( နော်တ ော် / ခငော်ဗ ်း)

(ခ) ို ိုသညော်အလွနော်လ မ တသ ဆငော် စော်တ ငော်မဖစော်သညော်။ ---------------သညော်က ို

အလွနကော် ော်သညော်။

( န္ော်ိုပ/ော် သ)

( ) ------------ ိုသညော် င
ို ော််းမပညော်န္ငလ
ော် ်းအတပေါ် င
ွ ော် သစစ ညော်။(သ/ န္ော်ပ
ို ော်)

(ဃ) -------------- ိုယော် ို တ ငော််းတအ ငော်က ်းစ ်းသငော်သညော်။( န္ော်ိုပော် / )

(င) ညတလ်း ိုနော်ဟငော််းခါ်းက ော်၍ ------------------- တခါ ဆ

ော် ကွွှဲ ော်သညော်။( နော် / နော်တ ော်)

၉။ တပ်းထ ်းတသ ဝါ ်း ွငော် သငော်တလ တ

ော် သ အညနော််းနာ ော်စ ်း ်း ို တ ်း၍ ွ ော်လပော် င
ွ ော်

မဖညပ
ော် ါ။

( )(၁) “ပည တ အ
ွှေ ို်းလ ခို်း”ဟတသ စ ်း သညော်။

(၂) -------------- ်း တ ်းပည ို၏ အဆအ

ို နော် ညော််း။

(ခ)(၁) မ ော်ခငော််းတပေါ် ထိုငပ

ော် ါ။

(၂) ------------- ထိုငပ

ော် ါ။

41
( )(၁) သ ိုအ ော် တနပါန္ငော်။

(၂) ----------- တနပါ။

(ဃ)(၁) တ ွှေ ဘ
ို ို ်းသို သွ ်း ညော်။

(၂) ---------- စော်ဆငော် စဆ နော်ဥ္ယ ဉော်သို သွ ်း ညော်။

(င)(၁) ဟ ပ ငော်တ ၌ ်း ွှဲတပါ၏။

(၂) ---------သိုသွ ်းလျှငော် သ ဝ ယ ပါ။

(စ)(၁) တ ငော်တ ငော်တအ်းသညော် စ တ ော်၏။

(၂) -----------ထ ော်တ ငော်တ ငော်တထွ်း ပတ

ို ော်သညော်။

(ဆ)(၁) တခွ်းရ်း စော်တ ငော် တမပ်းလ သညော်။

(၂)----------- ို လအ ်း ရို ော်သ ော်လို ော် သညော်။

(ဇ)(၁) တလ်းန္စော်စ နော််း ိုတ ်းဆွွှဲပပ်းပပ။

(၂) ----------- ို ဆ ော်လ ော်အတ ငော်အထညော်တဖ ော် ညော်။

(ဈ)(၁) လ င
ို ော််းလ ော် ိုငော်မပ သငတ
ော် သ ်းတ ော် စော်ပါ်း သညော်။

(၂) ------------ ်း ိုယော်ခ ငော််းစ ်းပငော်မဖစော်သညော်။

၁၀။ တပ်းထ ်းတသ ဝါ ်း င

ွ ော် သငော်တလ တ
ော် သ အတ ်းနာ ော်စ ်း ်း ိုတ ်း၍ ွ လ
ော် ပော် ွငော်မဖညော်ပါ။

( )ဆ --------------- တနပါသနညော််း။

(ခ) ဤအ ော် လ ်းသညော် --------------သိုသွ ်း တလ ိုနော်သနညော််း။

( ) သတန တ ငော််းမဖစော် မခငော််း၏ အတ ငော််း ငော််း ်း----------------နညော််း။

(ဃ) အတ တဈ်း --------------ဝယော်လ သလွှဲ။

(င) ဆ သူ့ ို ------------တမပ သနညော််း။

42
(စ) ဤစ အိုပော်သညော် --------------၏ စ အိုပော်နညော််း။

(ဆ) ဘို ်းသို ------------- န္ငော် သွ ်း ညော်နညော််း။

(ဇ) ဒစ အိုပော်ဟ --------------- ွှဲွဲ့စ အိုပော်လွှဲ။

(ဈ) ဘို ်း ို -------------- နွှဲ သွ ်း လွှဲ။

နာ ဝတသသန

နာ ဝတသသန။ ။ နာ ော် အ
ို ထ်းမပ တသ ပိုဒော် ို နာ ဝတသသနဟိုတခေါ်သညော်။

သ ဓ ။ ။ လ မ တသ ၊ ခ တသ ၊ တ ငော််းတသ ၊ လပတသ ........စသညော်

နာ ဝတသသနသညော် အန ော်အဓပပ ယော်အ (၄) ်း သညော်။ ၎ငော််း ို -

( ) ိုဏော် ညော်မပ နာ ဝတသသန

(ခ) အညနော််း နာ ဝတသသန

( ) သခဂ နာ ဝတသသန

(ဃ) အတ ်း နာ ဝတသသန ိုမဖစော် ပါသညော်။

( ) ိုဏော် ညော်မပ နာ ဝတသသန

နာ ော်၏ ဏ
ို ော်အ ညော်အခ ငော််း ိုမပ၍ ယငော််းနာ ော် ိုအထ်းမပ သညပ
ော် ိုဒော် ို ိုဏော် ညော်မပ

နာ ဝတသသန ဟိုတခေါ်သညော်။

သ ဓ ။ ။ လ မ တသ ၊ ို ော်တသ ၊ ခ တသ ၊ ခါ်းတသ ၊တ ငော််းတသ .....စသညော်

(ခ) အညနော််း နာ ဝတသသန

နာ ော် ိုညနော်မပမခငော််းမဖငော် အထ်းမပ သညပ

ော် ိုဒော် ို အညနော််း နာ ဝတသသန ဟိုတခေါ်သညော်။
43
 သ ဓ ။ ။ ဤ၊ သညော်၊ ထို၊ ၎ငော််း၊ စော်စို စော်ခို၊ စော်ပါ်း၊ အမခ ်း.....စသညော်

( ) သခဂ နာ ဝတသသန

အတ အ ွ ော် ိုလညော််းတ ငော််း၊ အစဉော် ိုလညော််းတ ငော််း၊ အနညော််းအ ်းပ ဏ ိုလညော််းတ ငော််း

တဖ ော်မပ၍ နာ ော် အ
ို ထ်းမပ သညပ
ော် ိုဒော် ို သခဂ နာ ဝတသသနဟိုတခေါ်သညော်။

သ ဓ ။ ။ စော်၊န္စော်၊ သို်း၊ ပထ ၊ ဒို ယ၊ ယ။ အခ ွဲ့၊ အ ်းလို်း၊ အလို်းစို.....စသညော်

(ဃ) အတ ်း နာ ဝတသသန

အတ ်းသတဘ မဖငော် နာ ော် ို အထ်းမပ တသ ပိုဒော် ို အတ ်း နာ ဝတသသန ဟိုတခေါ်သညော်။

သ ဓ ။ ။ ညော် ျှ၊ ညော်သညော်၊ ညော်သိုတသ ၊ ဘယော်၊အဘယော်၊ ဘယော်တလ ော်.....စသညော်

နာ ဝတသသန (တ ေ့ ျငေ့ော်ခနော််း)

၁။ နာ ဝတသသန ဆသ
ို ညော် အဘယော်နညော််း။

-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

၂။ နာ ဝတသသနသညော် အန ော်အဓပပ ယော်အ ဘယော်န္စော် ်း သနညော််း။ ၎ငော််း ို ိုတဖ ော်မပပါ။

------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

44
၃။ ိုဏော် ညော်မပ နာ ဝတသသန ဆသ
ို ညော် အဘယော်နညော််း။ သ ဓ (၅)ခိုတ ်းပါ။

------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

၄။ အညနော််း နာ ဝတသသန ဆသ
ို ညော် အဘယော်နညော််း။ သ ဓ (၅)ခိုတ ်းပါ။

------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

၅။ သခဂ နာ ဝတသသနဆိုသညော် အဘယော်နညော််း။ သ ဓ (၅)ခိုတ ်းပါ။

----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

၆။ အတ ်း နာ ဝတသသနဆိုသညော် အဘယော်နညော််း။ သ ဓ (၅)ခိုတ ်းပါ။

----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
၇။ ယဉော်တ ်းတသ ၊ ဤ၊ ပထ ၊ သွယော် နော််းတသ ၊ ဘယော်တလ ော်၊ အ ်းလို်း၊ န ော်တ ငော်တသ ၊

စော်စို စော်ခို၊ ညော် ျှ၊ အခ ွဲ့၊ ဆ ပော် င ော်တသ ၊ ၎ငော််း၊ အလို်းစို၊ ညော်သိုတသ ၊ တပ ော်ဝငော်တသ ၊ အမခ ်း။

ဏ
ို ော် ညော်မပ အညနော််း နာ ဝတသသန သခဂ နာ ဝတသသန အတ ်း နာ ဝတသသန
နာ ဝတသ သန

45
၈။ တအ ော်ပါဝါ အသ်းသ်း ဏ
ို ော် ညော်မပ နာ ဝတသသန ်း ို ဉော််းသ ်းပါ။

(၁) တ ငော်တအ ငော်သညော် ထွ ်း ငော််းတသ လငယော်မဖစော်သညော်။

(၂) ဆ ်း၌ တ င
ွ ော် တပ ော်ဝငော်တသ ိုဏော်သ တ သညော်။

(၃) ပ ငော််း တသ တ ငော််းသ ်းသညော် စ တ ်းပွွှဲ ရှုံ်း ော်သညော်။

(၄) ဝင
ို ော််း င
ွ ော် န ော်တ ငော်တသ ဆပငော်န္ငော် သွယော် နော််းတသ န္ာ သညော်။

(၅) ခါ်းတသ အ သ ို နော်တ ော် က တ

ော် သ ော်လညော််း ခ တသ အ သ ို က ပ
ော် ါသညော်။

(၆) ဝင
ို ော််းသညော် ယဉော်တ ်းတသ တ ငော််းသမဖစော်သညော်။

(၇) ော်ဟငော််းခါ်းသ်းသညော် ခါ်းတသ အ သ သညော်။

(၈) ခငော်သညော် ဆငော််း တ

ွှဲ သ နော််း တလ်းမဖစော်တသ ော်လညော််း ရို်းသ ်းသညော်။

(၉) လသညော် သွ ော်လ ော်တသ တ ငော််းသမဖစော်သညော်။

(၁၀) တ ငော်တ ခွှဲသညော် အ ်း စ ်း၌ ထ်းခ နော်တသ တ ငော််းသ ်းမဖစော်သညော်။

(၁၁) ို ော် ွှဲတသ တ ငော််းသ ်း ို ဆ ဆို်း သညော်။

(၁၂) နော်တ ော် ၏တ

ို ငော််းသညော် ဆ ော်ပင တ
ော် သ ပော် ွ ော် င
ွ ော် ညော် သညော်။

(၁၃) က ခင
ို ော်တသ တ ငော််းသ ်း ်းမဖစော်တအ ငော် နော်တ ော် ကို ်းစ ်း ပါ ညော်။
46
၉။ တအ ော်ပါဝါ အသ်းသ်း နာ ဝတသသန ်း ထ
ို ို ၍
ော် ၎ငော််း ို၏အ ်းအ ညော် ို တ ်းပါ။

( ) ဝိုငော််းသညော် ယဉော်တ ်းတသ တ ငော််းသမဖစော်သညော်။

ယဉော်တ ်းတသ = ဏ
ို ော် ညော်မပ နာ ဝတသသန

(ခ) ော်ဟငော််းခါ်းသ်း ွငော် ခါ်းတသ အ သ သညော်။

----------------------------------------------------------------------------------------------------

( ) ဆ ်း၌ တ င
ွ ော် တပ ော်ဝငော်တသ ိုဏော်သ တ သညော်။

------------------------------------------------------------------------------------------------------

(ဃ) ဤပိုမပငော်သညော် တလ်း င

ို ော််း န္စော်သ ော်တသ ပိုမပငော်မဖစော်သညော်။

-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------

(င) ထို အတ ငော် ို က ော်လျှငော် အမခ ်း အတ ငော် ိုတ ်းပါ။

---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

(စ) နော်တ ၏
ော် အ ော် ွငော် တ ငော်သို်းတ ငော်န္ငော် တခွ်း စော်တ ငော် တ ွ်းထ ်းသညော်။

--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

(ဆ) နော် ည န္စော်တယ ော် သညော်။

------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

(ဇ) တ ငော််းသ ်း အ ်းလို်း စ က ်းစ ်း သညော်။

---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
(ဈ) ော် ိုနော်န္ငော် ထို်း န
ို ော် ွငော် ညော်သညော် ိုနော် ို ပို၍ က ော်သနညော််း။

----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

(ည) တ ငော်တဇ ော်သညော် ညော်သတသ

ို တ ငော််းသ ်းမဖစော်သနညော််း။

--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

47
၁၀။ တအ ပ
ော် ါ ွ လ
ော် ပော်အသ်းသ်း၌ ဆတလ ော်တသ နာ ဝတသသန ို မဖညော်ပါ။

( ) --------------- တသ အဝ ော်အထညော် ်း ို ဝ ော်လျှငဖ

ော် ်း သ
ော် ညော်။

(ခ) --------------- တသ ပိုမပငော် ်းသညော် စ ော်ဝငော်စ ်းဖွယော်တ ငော််းသညော်။

( ) အခနော််းန ွငော် --------------------------- တသ ပနော််းခ ်း ်း ို ခ ော်ဆွွှဲထ ်းသညော်။

(ဃ) --------------- တသ အဘို်းအဘွ ်း ်း ို တ ွွဲ့လျှငအ

ော် အညတပ်းပါ။

(င) --------------- တသ တ ငော်ထပော်တပေါ် င

ွ ော် တစ စော်ဆ ို ညော်ထ ်းသညော်။

(စ) ော်ဆဆသညော် --------------- တသ အ ညော် စော် ်းမဖစော်သညော်။

(ဆ) --------------- တသ ရှုံခငော််း သညော်

ို စ ော် ိုလနော််းဆနော််းတစသညော်။

(ဇ) ဝ ော််း ို ော်တ ါပို်း ို --------------------- တသ နော်ဘလ်းမဖငော် တ ွဲ့ွ မ ငော်န္ိုငော်သညော်။

(ဈ) --------------- တသ တဆ ငော််း သနန ော်ခငော််း ွငော် နော််း တ ်းအ ွ ော် လ ော််းတလျှ ော် သညော်။

၁၁။ တအ ော်ပါနာ ဝတသသန ိုန္ငော် နာ ော် ို ို ဆတလ ော်တအ ငော် ပ

ွှဲွ ါ။

ယော်တလ ငော်တသ ပိုစဆ

စ ော််းလနော််းတသ အ ဇ နညော်

သပပ ယော်တသ ည

ွှဲ ငော်တသ မ စော်

နမ နော််းတသ မ ော်ခငော််း

တ ော်တ ွွဲ့တသ န

တလ်းလတသ တစ

ခ ော်ခွှဲတသ န္ှုံ ခ
ော် ော််း

တ ်းက ငော်တသ ဆင
ို ော််းသ

တ ငော် ို ော်တသ မခငော််းတ ငော််း

48
၁၂။ တအ ော်ပါနာ ဝတသသနအသ်းသ်း ို ဝါ တ ်းပါ။

( ) ညော်လငော်တသ ။ ။------------------------------------------------------------------------------------------

(ခ) စညော် ်းတသ ။ ။------------------------------------------------------------------------------------------

( )တ တ
ော် မပ ငော်တသ ။ ။----------------------------------------------------------------------------------------

(ဃ) ွနော်မ ော်တသ ။ ။-----------------------------------------------------------------------------------------

(င) လွွှဲ ်းတသ ။ ။-----------------------------------------------------------------------------------------

(စ) တမဖ ငော် နော််းတသ ။ ။-----------------------------------------------------------------------------------------

နာ ဝတသသန(အဆငေ့ော်ခမခငော်
ွ ်း)

နာ ဝတသသနသညော်နာ ော် ိုအထ်းမပ သညော်။အခ ွဲ့နာ ဝတသသန ိုသညော်နာ ော် ို အထ်းမပ မခငော််း

မဖငော် နာ ော်၏ ဏ
ို ော်အ ညော်အတသွ်းအနညော််းအ ်း ို ခွွှဲမခ ်းမပသညော်။ ထသ
ို ိုခွွှဲမခ ်းမပ ၌ အဆင(ော် ၃)ဆငော်

သညော်။ ၎ငော််း ို -

( )သ နော်အဆငော်

(ခ) သ လွနော်အဆငော်

( ) အသ လွနော်ဆို်းအဆငော် ိုမဖစော် ပါသညော်။

( )သ နော်အဆငော်

နာ ော်ပိုဒော် စော်ခခ
ို ို ို အထ်းမပ မခငော််းမဖငော် ထိုနာ ော်ပိုဒော် ွငော် တသ ဏ
ို ော်အ ညော်အတသွ်း ို သ နော် ျှ

မပတသ နာ ဝတသသနသညော် သ နော်အဆငော်မဖစော်သညော်။

သ ဓ ။ ။ ွှဲ ငော်တသ စစော်သက ်း

ခပ
ွှဲ စော်တသ အ ညော်

လ ော်ဆ ော်တသ အသ်းအန္

49
 တ ်းတသ ပနော််း

(ခ) သ လွနအ
ော် ဆငော်

ဏ
ို အ
ော် ညော်အတသွ်း တသ နာ ပ
ော် ိုဒော်န္စော်ခို ို င
ွ ော် စော်ခိုသညော်အမခ ်း စော်ခထ
ို ော်

ဏ
ို ော်အ ညော်အတသွ်း သ လွနော်တ ငော််း န္င
ှုံ ော််းယဉော်မပတသ နာ ဝတသသနသညော် သ လွနော်အဆငော်မဖစော်သညော်။

သ ဓ ။ ။ သ ၍ ွှဲ ငော်တသ စစော်သက ်း

သ ၍ ခပ
ွှဲ စော်တသ အ ညော်

သ ၍လ ဆ
ော် တ
ော် သ အသ်းအန္

( ) အသ လွနော်ဆို်းအဆငော်

ဏ
ို အ
ော် ညော်အတသွ်း တသ နာ ော်ပိုဒအ
ော် ်းလို်းအန ော် နာ ပ
ော် ိုဒော် စော်ခို၏ အ ညော်အတသွ်းသညော်

အမခ ်းနာ ော်ပိုဒအ

ော် ်းလို်း၏ ဏ
ို ော်အ ညော်အတသွ်းထ ော်အသ လွနော်ဆို်းမဖစော်တ ငော််းမပသညော်
နာ ဝတသသန

သညော် အသ လွနော်ဆ်းို အဆငော်မဖစော်သညော်။

သ ဓ ။ ။ အ ွှဲ ငော်ဆို်းစစော်သက ်း

အခ ပ
ွှဲ စော်ဆို်း အ ညော်

အလ ော်ဆ ော်ဆို်း အသ်းအန္

အတ ်းဆို်း ပနော််း

နာ ဝတသသန(အဆငေ့ခ
ော် ွမခငော််း)တ ေ့ ျငေ့ော်ခနော််း

၁။ တအ ပ
ော် ါနာ ဝတသသနအသ်းသ်း ို အဆငော်အလို ော်အစိုခွွှဲမပပါ။

လ မ တသ ၊ မဖူတသ ၊ အတ ငော််းဆို်း၊ ဝတသ ၊ သ ၍တ ငော််းတသ ၊ သ ၍က ်းတသ ၊ က ်းတသ ၊

အဝဆို်း၊ သ ၍ဝတသ ၊ တ ငော််းတသ ၊အလ မ ဆ်းို ၊ အပဆို်း၊ ပတသ ၊ အက ်းဆို်း၊ သ ၍လ မ တသ ၊

အဆို်းဆ်းို ၊ သ ၍မဖူတသ ၊ သ ၍ပတသ ၊ အမဖူဆို်း၊ သ ၍ဆ်းို တသ ၊ ဆို်းတသ ။

50
 သ နော်အဆငော် သ လွနအ
ော် ဆငော် အသ လွနော်ဆို်းအဆငော်

၂။ တအ ပ
ော် ါ ွ လ
ော် ပော်အသ်းသ်း၌ လိုတသ နာ ဝတသသနအဆငော် ို မဖညပ
ော် ါ။

( ) လ ငော်မ နော်တသ ၊ -----------------------------------၊-----------------------------

(ခ) -------------------၊သ ၍တအ်းတသ ၊ -------------------------------------------

( ) -------------------၊----------------------၊အန်းဆ်းို

(ဃ) လပတသ ၊ ---------------------------၊-------------------------------

(င) မ ငော်တသ ၊ သ ၍မ ငော်တသ ၊------------------------------

၃။ တအ ပ
ော် ါနာ ဝတသသန စော်ခိုစ ိုအသို်းမပ ၍ ဝါ ဖွွှဲွဲ့ပါ။

၁။( )ထငော် ်းတသ ။ ။-------------------------------------------------------------------------------------

----------------------------------------------------------------------------------------

(ခ)သ ၍ထငော် ်းတသ ။ ။--------------------------------------------------------------------------------------

----------------------------------------------------------------------------------------

( ) အထငော် ်းဆို်း ။ ။---------------------------------------------------------------------------------------

----------------------------------------------------------------------------------------

၂။ ( )ထ်းဆနော််းတသ ။ ။------------------------------------------------------------------------------

51
 ------------------------------------------------------------------------------

(ခ)သ ၍ထ်းဆနော််းတသ ။ ။-------------------------------------------------------------------------------

------------------------------------------------------------------------------

( )အထ်းဆနော််းဆို်း ။ ။-------------------------------------------------------------------------------

-------------------------------------------------------------------------------

၃။ ( )လတသ ။ ။--------------------------------------------------------------------------------------

-------------------------------------------------------------------------------------

(ခ)သ ၍လတသ ။ ။-----------------------------------------------------------------------------------

----------------------------------------------------------------------------------

( )အလဆ်းို ။ ။---------------------------------------------------------------------------------

---------------------------------------------------------------------------------

၄။ ( )တအ်းတသ ။ ။----------------------------------------------------------------------------------

-----------------------------------------------------------------------------------

(ခ)သ ၍တအ်းတသ ။ ။-------------------------------------------------------------------------------

------------------------------------------------------------------------------

( )အတအ်းဆ်းို ။ ။-------------------------------------------------------------------------------

-------------------------------------------------------------------------------

၅။ ( )ခ တသ ။ ။------------------------------------------------------------------------------

(ခ)သ ၍ခ တသ ။ ။------------------------------------------------------------------------------------

-----------------------------------------------------------------------------------

( )အခ ဆ်းို ။ ။-----------------------------------------------------------------------------------

52
 -----------------------------------------------------------------------------------

ဖမန်မောသနပ်ခါား

ဆ ေးဖက်လည်ေးဝင် အသ ေးအဆေအတွက်လည်ေး တန်ဖှိေးေှိပ ေး “ဆ င်ေးမ ဆ ေးွ ၍ ၊ ဆ မ

ွ ဆအေး
ဆသ ” မမန်မ ာ့သန ်ခ ေးကှိ ဆေေးေ စ စ်မ ေးစွ ကတည်ေးက မမန်မ လူမ ှိ ေးတှိို့ လှိမ်ေးမခယ်သေးစွခ
ွဲ ွဲာ့ကကသည်မ
ယဆနို့တှိင် င်မဖစ်သည်။ မမန်မ ငာ့်အတူ ကမဘ ကတွွဲ၍သှိဆသ အလကန် စစည်ေးတစ်မ ှိ ေးကှိ
ဆမ ှိလျှင် သန ခ
် ေးကှိ မ ေမည်မဖစ်သည်။ သန ်ခ ေးကှိ လူမ ှိ ေးဘ သ မဆေေး ၊ င်ေးေွဲခ မ်ေးသ မဆေေး
အသေးမ ဆနကကပ မဖစ် သည်။ သန ်ခ ေးသည် မတူညဆသ ကွွဲမ ေးမခ ေးန ေးမှုတစ်ခတည်ေးဆသ
တူညမှုမဖစ်ပ ေး မမန်မ ကှိ ကမဘ က သှိဆစဆသ သဘ ဝထတ်ကန်လည်ေးမဖစ်သည်။

ဆေေးေ စ စ်မ ေးစွ က သေးစွွဲလ သည်မဖစ်ဆကက င်ေးကှိ ဂဆခတ်ဆ ေးဆေေး န်ေးခ မ ေးတွငလ
် ည်ေး
ဆက င်ေး၊ “၁၄”ေ စ မွန်ဘေင်ေ ဇ ဓှိေ ဇ် ကကင်ေ ဆတ ်၏ကဗ တွငလ
် ည်ေးဆက င်ေး၊ “၁၅”ေ စ
ေင်မဟ ေဋ္ဌသ ေ၏ကဗ တွငလ
် ည်ေးဆက င်ေး သန ်ခ ေးသေးစွွဲကက ကှိ
ထညာ့်သင
ွ ်ေးဆေေးသ ေးထ ေးကကသည်ကှိ ကကညာ့် က သှိ ှိင် သည်။

သန ်ခ ေး င်မ ေးကှိ သေှိလကက ၊ အှိ ယ

ဒှိ င်
ှိ ငအဆန က် ှိင်ေး၊ ကစစတန် ှိင်င၊ ထှိင်ေး င်
ှိ င ငာ့်
မမန်မ င်
ှိ ငတှိို့တင
ွ ် ဆတွွေ့ေသညာ့်အနက် မမန်မ ာ့သန ်ခ ေးသည် အေည်အဆသွေးအဆက င်ေး ေးမဖစ်သည်။
သန ်ခ ေး င်သည် အ တ်လတ်မ ှိ ေးမဖစ်ပ ေး အမမငာ့် “ဆ ၂၀”မ “ဆ ၃၀”အထှိ မမငာ့်တတ်သည်။
င်စည် ငာ့် အကှိင်ေး အခက်မ ေးတွင် မ ဆက က (၁ လက်မ (သှိို့) လက်မဝက်)ခနို့်ေဆ
ှိ သ
ူေးမ ေး ေှိသည်။ အ င
ွ ာ့်မ ဆသေး ငယ်ပ ေး အဝ ဆေ င်ေှိက အ ်လှိက် င
ွ ာ့်သည်။
ဆမမနဆက က်ကန်ေးမ ေးတွင် လ င်မမန်စွ မဖစ်ထွန်ေးသညာ့် သန ခ
် ေး င်မ ေးသည် အဆခ က်ထူပ ေး
အဆ ွေးေငာ့်သန်က ေနို့ ှိမှိဆမေးကကှိ င်သည်။ သန ်ခ ေး၏တန်ဖှိေးသည် အဆ ွေးအဆခ က်မဖစ်၍ “အဆ ွေးမမင်
အ င်သှိ” ဟူဆသ ရှိ
ှိ ေးစက ေး င်ေှိကကသည်။

သန ်ခ ေးကှိ စတင်စက်
ှိ ှိ ေးသညာ့်ဆနို့မ “၅- စ်မ ၇- စ်အတွင်ေး စတင်ခတ်ယူအသေးမ င်
ှိ သည်။
အေည်အဆသွေးအဆက င်ေး ေးကှိမူ သက်တမ်ေး “၃၅” စ်တင
ွ ်မ ေ င်
ှိ သည်။ သန ်ခ ေး င်သည် ဆေမကကှိ က်
သညာ့်အမ င် ူမ င်ေးဆသ ေ သဥတဒဏ်ကဆက
ှိ င်ေးစွ ခ ှိင်ပ ေး တစ်ခ စှိက်ပ ေး က မ န်စက်
ှိ ှိ ေးစေ မလှိ
53
ဆ ။ ထမအကကှိမ်ခတ်ပ ေး ဆန က်ထွကလ
် ဆသ သ ေးတက်မ ေးကှိ ဘှိေးစဉ်ဆဘ င် က်အ ငာ့် ငာ့်
ခတ်ဆေ င်ေးက ဝင်ဆငွေ င်
ှိ သမဖငာ့“် အ ူ င်
ှိ ေးဆဒသ ဆဒသ င်”ဟတင်စ ေးပ ေး “အ ူ င်
ှိ ေးဆဒသေတန ”ဟ
လည်ေးဆခေါ်ကကသည်။

မမန်မ င်
ှိ င၏ အခ ှိ ွေ့ဆသ ဆဒသမ ေးတွင် စ်စဉ်သကကကန်အကကှိ ဆနို့တင်
ှိ ေး သန ်ခ ေးဆသွေး ွွဲဆတ ်မ ေး
က င်ေး ကကသည်။ မှိန်ေးကဆလေးမ ေးက သန ်ခ ေးဆသွေးက ဆယ က ် ေးဆလေးမ ေးက
သခ င်ေးမ ေးသ တ
ှိ ေးမှုတ် ကခန်ကကသည်။ ေေှိလ ဆသ သန ခ
် ေးမဖငာ့် ဘေ ေး င်ေးတဆတ မ
် ေးကှိ
သန ်ခ ေးနို့သ ေည် ငာ့် ဆ ေးဆကက သနို့စ
် င်က ကသှိလ်ယူကကသည်။ တ ှိို့တလ
ွွဲ မ ညာ့်ညတွင်
အလွန်ဆအေးလွန်ေးသမဖငာ့် ဘေ ေးဆမခဆတ ်၊ လက်ဆတ ်တို့ှိကှိ သန ်ခ ေးမေး ဆ
ူ ဇ ်ကကသည်။
ထမနွဲ မ
ွ ်ေးဆတ ် က်က ် ူဆဇ ်ကကသညာ့် ခ စ်စေ ဓဆလာ့ မ ေးလညော််းေှိသည်။

သန ်ခ ေးသည် စှိတ်ကကည်လင်လန်ေး န်ေးဖွယ်ေ ေနို့ ငာ့် မ ညာ့်စမခင်ေး၊ အသ ေးအဆေလ ဆစက

ဆအေးမမလန်ေး န်ေးမှုေှိဆစသညာ့် မည်သညာ့ဓ
် တ စစည်ေးမ လှိက်မမ င်
ှိ မခင်ေး၊ လှိမ်ေးထ ေးလျှင်
က က်သဆေေှိစွ လ ဆစမခင်ေးစဆသ ဂဏ်အဂက မ ေး ငာ့် မ ညာ့်စ သည်။ အလအ အတွက်သ မက
အမမစ်မအဖ ေးအထှိ အေက်၊ အဆခ က်၊ အ င
ွ ာ့် အ ေးလေး က န်ေးမ ဆေေးအတွက် ဆ ေးဖက်ဝင်ဆ သည်။

သန ်ခ ေးလှိမ်ေးမခင်ေးသည် မမန်မ လူမ ှိ ေးမဖစ်ဆကက င်ေးကှိ သှိသ ဆစဆသ သဆကကတမဖစ်သည်။

သနပော်ခါ်း

ိုသဘ ဝ ပ ော် အ ညော်အတသွ်းမ င

ှ ော် ငော်၍ ိုနော်တခ အမဖစော် ထွငော်ထို ော်လပ
ို ော်န္ိုငော်တအ ငော်
က ်းစ ်းသငော်သညော်။

ထှိို့မပငော် မမန်မ တှိို့၏ ရှိေးေ အဆမွ အ စ်မဖစ်ဆသ သန ်ခ ေးယဉ်ဆက ေးမှုကှိ မဆ က် က်ဆအ င်

ထှိန်ေးသှိမ်ေး ေန် လှိအ ်ဆ သည်။

ဖမန်မောသနပ်ခါား (အလက င်ခန်ား)

ေည်ေယ်ခ က်

မမန်မ ငာ့်အတူ ကမဘ ကတွ၍

ွဲ သှိဆသ အလကန် စစည်ေးမဖစ်သညာ့် သဘ ဝထတ်ကန်သန ်ခ ေး

အဆကက င်ေး ငာ့် သန ်ခ ေး ငာ့် တ်သက်ဆသ ရှိေးေ အဆမွအ စ်မ ေးကှိ ထှိန်ေးသှိမ်ေး ှိင်ဆစေန်
ေည်ေယ် သည်။

၁။ စောလားအပါင်ားသတ်ပအလက ငရ
် န်

54
 လှိမ်ေးမခယ် ၊ အသ ေးအဆေ ၊ ဂဆခတ် ၊ အေည်အဆသွေး ၊ အကှိင်ေးအခက် ၊ မ ဆက ၊
လ င်မမန်စွ ၊ ဆခတ်မ ၊ အဆ ွေး ၊ ဆဒသ င် ၊ သဆကကတ ၊ ထှိန်ေးသှိမ်ေး ၊ တထွင် ၊ ကကင်ေ ဆတ ။်

၂။ အဝါဟောရ ဓပပောယ်

၁။ ကကင်ေ ဆတ ် = ဇနေး

၂။ တထွင် = စတင်ဖန်တေးမ လ ်သည်။

၃။ အဆ ွေး = ေငာ့်ဆသ အခွအဆခ က်၏ အဆ ေါ်ယလ ။

၄။ ဆဒသ င် = အလှိေှိေ ကှိ ွတယ

် သ
ူ ေးဆ င် င်
ှိ ဆသ ဆမမ က်ကျွန်ေး

၏ အထှိမ်ေးအမတ်သစ် င်

၅။ သဆကကတ = အမတ်အသ ေး

၆။ ကန်ဆခ = ကန်ကကမ်ေးမ လူသေးကန် စစည်ေးမဖစ်ဆအ င် မ လ ထ

် ေး

ဆသ ကန်

၃။ ဝါက အလက င်ရန်

တထွင် ၊ ဆဒသ င် ၊ သဆကကတ ၊ မ ဆက ၊ အသ ေးအဆေ

၄။ အ ောက်ပါအမားခန်ားမ ောားက လရင်ားကသောအဖြပါ။

(က) သန ်ခ ေး ငာ့် တ်သက်ဆသ ရှိ

ှိ ေးစက ေးမ ေးကှိ ဆဖ ်မ ။

“အဆ ွေးမမင် ၊ အ င်သှိ” “ဆ င်ေးမ ဆ ေးွ ၊ ဆ မ

ွ ဆအေး” ဟူ၍မဖစ်သည်။

(ခ) မမန်မ ကှိ ကမဘ ကသှိဆစဆသ သဘ ဝထတ်ကန်ကှိဆဖ ်မ ။

သန ်ခ ေးမဖစ်သည်။

(ဂ) အဆေအဆသွေးအဆက င်ေး ေးသန ်ခ ေးကှိေေန် သက်တမ်ေးမည်မျှဆစ ငာ့ေ

် မည်နည်ေး။

စတင်စှိက် ှိ ေးပ ေး ၃၅ စ်ကက မ အဆက င်ေး ေးသန ်ခ ေးကှိ ေ ှိင် မည်။

(ဃ) သန ်ခ ေးသည် မည်သညာ့်ဆမမအမ ှိ ေးအစ ေးတွင် မဖစ်ထွန်ေးသနည်ေး။

ဆမမနဆက က်ကန်ေးမ ေးတွင် လ င်မမန်စွ မဖစ်ထွန်ေးလွယ် သည်။

55
၅။ အ ောက်ပါအမားခန်ားမ ောားက ဖပည်စစောအဖြပါ။

(က) သန ်ခ ေးကှိ စှိက် ှိ ေးခ ှိန်မ မည်သညာ့အ

် ခန
ှိ တ
် င
ွ ်ခတ်ယအ
ူ သေးမ င်
ှိ သနည်ေး။

သန ်ခ ေးကှိ စတင်စှိက် ှိ ေးသညာ့်ဆနို့မ ၅- စ်မ ၇- စ်အတွင်ေး စတင်ခတ်ယူအသေးမ င်

ှိ ပ ေး
အေည်အဆသွေးအဆက င်ေး ေးကှိမူ သက်တမ်ေး ၃၅ စ်တွငမ
် ေေှိ င်
ှိ သည်။

(ခ) သန ်ခ ေးကှိ ဆေေး စ်ဆ င်ေးမ ေးစွ က သေးစွလ

ွဲ ဆကက င်ေး အဆထ က်အထ ေးတစ်ခကှိဆေေးမ ။

ဂဆခတ် ဆ ေးဆေေး န်ေးခ မ ေးတွငလ

် ည်ေးဆက င်ေး၊ “၁၄”ေ စ မွနဘ
် ေင်ေ ဇ ဓှိေ ဇ်ကကင်ေ ဆတ ်၏
ကဗ တွငလ
် ည်ေးဆက င်ေး၊(“၁၅”ေ စ ေင်မဟ ေဋ္ဌသ ေ၏ကဗ တွငလ
် ည်ေးဆက င်ေး
သန ်ခ ေးသေးစွွဲကက ကှိ ထညာ့်သင
ွ ်ေးဆေေးသ ေးထ ေးကကသည်ကှိ ကကညာ့် က သှိ ှိင် သည်။)

(ဂ) မမန်မ လ ်းတှိို့အမ ော် န္ို်းလ ော််းမခယော် ဆသ သန ်ခ ေးကှိ မည်သထ

ို့ှိ ှိန်ေးသှိမ်ေးေမည်နည်ေး။

သန ်ခ ေးလှိမ်ေးမခင်ေးသည် မမန်မ လူမ ှိ ေးမဖစ်ဆကက င်ေးသှိသ ဆစဆသ သဆကကတမဖစ်သည်။

သန ်ခ ေးကှိ သဘ ဝအအတှိင်ေး အလွယ်တကူလှိမ်ေးမခယ် င်
ှိ ဆအ င် အ ငာ့်မမငာ့်ကန်ဆခ အမဖစ်
ထတ်လ ်သငာ့်သည်။ ထှိို့မ င် သန ်ခ ေး ငာ့် တ်သက်ဆသ ခ စ်စေ ဓဆလာ့မ ေးကှိလည်ေး မဆ က်
က်ဆအ င် ထှိန်ေးသှိမ်ေးကကေန် လှိအ ်ဆ သည်။

(ဃ) သန ်ခ ေး င်၏ သဏဌ န်ကှိဆဖ ်မ ။

သန ်ခ ေး င်သည် အ င်လတ်မ ှိ ေးမဖစ်ပ ေး အမမငာ့်ဆ ၂၀ မ ဆ ၃၀အထှိ မမငာ့်တတ်သည်။

င်စည် ငာ့အ
် ကှိင်ေးအခက်မ ေးတွင် မ ဆက ဆသ (၁ လက်မ (သှိို့) လက်မဝက်)ခနို့်ေဆ
ှိ သ ူေးမ ေး ေှိ
သည်။ အ င
ွ မ
ာ့် ဆသေးငယ်ပ ေး အဝ ဆေ င်ေှိက အ လ
် ှိက် ွငာ့်တတ်သည်။

(င) သန ်ခ ေးယဉ်ဆက ေးမှုမ ေးကှိဆဖ ်မ ။

ဖမန်မောသနပ်ခါား (အလက ငရ
် န်)(Mannual Book)

၁။ စောလားအပါင်ားသတ်ပ မှန်ကအရားပါ။

(က) လှိမ်ေးမခယ် ၊ လှိမ်ေးခ ယ် = ---------------------------------------

56
(ခ) လျှင်မမန်စွ ၊ လ င်မမန်စွ = ---------------------------------------

(ဂ) ဆခတ်မ ၊ ဆခတ်မ = ---------------------------------------

(ဃ) ကကင်ယ ဆတ ် ၊ ကကင်ေ ဆတ ် = ---------------------------------------

(င) ဆဒသ င်၊ ဆဒသ ဘင် = ---------------------------------------

၂။ အ ောက်ပါစကောားလားမ ောား၏ အဝါဟောရ ဓပပောယ်ကအရားပါ။

(က) သဆကကတ = -------------------------------------------------------

(ခ) အဆ ွေး = -------------------------------------------------------

(ဂ) တထွင် = -------------------------------------------------------

(ဃ) ဆဒသ င် = -------------------------------------------------------

၃။ အ ောက်ပါစကောားလားမ ောားဖြင် ဝါက ြွဲ့ဖပပါ။

(က) တထွင် ။ ။-----------------------------------------------------------------------------------

----------------------------------------------------------------------------------

(ခ) ဆဒသ င် ။ ။ ---------------------------------------------------------------------------------

----------------------------------------------------------------------------------
(ဂ) အသ ေးအဆေ ။ ။ -----------------------------------------------------------------------------------

----------------------------------------------------------------------------------

(ဃ) သဆကကတ ။ ။ ----------------------------------------------------------------------------------

----------------------------------------------------------------------------------

(င) မ ဆက ။ ။ ----------------------------------------------------------------------------------

----------------------------------------------------------------------------------

57
 ဥ်းသနို့ော်

ဥ္်းသနော် ို ဧ ဝ ိုငော််း၊ ပနော််း တနာော်ပ ွဲ့၊ အဖဥ္်းဖို်းန္စော်၊ အ တဒေါ်နနော််းတသ ငော် ို -၁၉၀၉ခိုန္စော်

ဇနော်နဝါ လ(၂၂) ော် တန ွငော် တ ွ်းဖွ ်းခွှဲသညော်။ တ ွ်းခ ငော််း(၄)ဥ္်း သညော် ။ဥ္်းသနော်သညော် အသ ော်(၅)န္စော်
အ ယော် င
ွ ော် ပနော််း တနာော်ပ ွဲ့ဆ က ်းဥ္်းဘဟနော်၏ မ နော် တ ငော််း င
ွ ော် စ ငော်ပည သငော်ယခွှဲပါသညော် ။
ပထ နော််း စ၍ အ လ
ဂ ပော်မ နော် န္စော်ဘ သ သငော် YMBAတ ငော််း ွငော် ော်ခပါသညော်
ွှဲ ။

ဥ္်းသနော်သညော် ငယော်စဉော် ညော််း စ ဖ ော်ဝါသနာပါသ မဖစော်ပါသညော်။ သ ိုငော််းဝငော်မ နော်

စ ဆိုတ ော် ်း၏ စ အိုပော် ်း ို ငယော်စဉော် ညော််း ပငော် ဖ ော်ရှုံခသညော်
ွှဲ ။(၁၉၂၆)ခိုန္စော် ွငော်
ဆယော် နော််းတအ ငော်ပပ်း ကသိုလော်ဥ္ပစ နော််း ပထ န္စော် ော်တ ော်ခသညော်
ွှဲ ။ ဖခငော်က ်းဥ္်းဖို်းန္စော်သညော်
ဥ္်းသနော်(၁၄)န္စော်သ ်းအ ယော် ွငော် ယ
ွ ော်လွနော်ခသညော်
ွှဲ ။ထိုတ ငော် ခငော် ိုလိုပော်တ ်းလိုသညော် စော်တ ငော််း၊
ညငယော်ဥ္်းခန၏
ော် ပည တ ်းဥ္်းစ ်းတပ်းလိုသညော် စော်တ ငော််း၊ တ ငော််းထွ ော်ပပ်း ပနော််း တနာော်

အ ်းသ ်းတ ငော််း ွငော် တ ငော််းဆ လိုပော်ခပါသညော်

ွှဲ ။

အ လ
ဂ ပော်စ အတမခခတ ငော််းခွှဲတသ ဥ္်းသနော်သညော် န္တတလ ဇ
္ ငော််း ွငအ
ော် ဂလပော်ဘ သ မဖငော်
တဆ ငော််းပါ်း ်းစွ တ ်းခွှဲပါသညော်။ အထ်းသမဖငော် ပည တ ်း ၊ လ ှုံတ ်း ၊ စ တပန္ငော် တ ်းလ ော်တ
မပ မပငော်တ ်းတဆ ငော််းပါ်း ်းစွ တ ်းသ ်းခွှဲသညော်

(၁၉၃၀)ခိုန္စော် င
ွ ော် အထ ော် နော််းဆ အမဖစော်စ တ ်းပွွှဲ င
ွ ော် ပထ ဆို ခွှဲသညော်။ ထိုန္စော်၌ပငော်
အ ဂလပော် ဗ ညော်မဖစော်သညော် “စတလအည တပွဆ ”ဆသ
ို ညော် ဗ ို ဘ သ မပနော်ပပ ငော်ပွွှဲ င
ွ ော်
တပ်းပခွှဲ
ို ပထ ဆို ခွှဲမပနော်သညော်။

ဥ္်းသနော်သညော်လွ ော်လပော်တ ်း ပပ်းတနာ အ

ော် င
ွ ော််းဝနော်မဖစော်လ သညော်။(၁၉၅၇-၁၉၆၁)ခိုန္စော်အထ
ိုလသ ္ဆင
ို ော် မ နော် န္ိုငင
ော် သအ ော်မဖစော်ခွှဲသညော်။ (၁၉၆၁)ခိုန္စော်၊ န္ိုဝငော်ဘ (၃၀) ော်တန ွငော်

58
ဥ္်းသနော် ို ဘ လ
ို သ ဆ
္ င
ို ော် အတထွတထွအ ွငော််းတ ်း ူ်းခ ပော်အမဖစော် ခနအ
ော် ပော်ခပါသညော်
ွှဲ ။
ငါ်းန္စော်သ ော် ော််းန္စော်က ော် ထ ော််းတဆ ငော်ပပ်း (၁၉၇၁)ခိုန္စော်၊ဒဇငော်ဘ လ ွငော် ထ်း အနာ်းယခွှဲသညော်။

ဥ္်းသနော်သညော်အ ွငော််းတ ်း ူ်းခ ပော်အမဖစော် ယ ဘ စစော်အထမဖစော်ပွ ်းန္င

ို ော်သညော် ူ်းဘ ်းဒ်းို ပ
အတ ်းအခငော််း ို တအ ငော်မ ငော်စွ တမဖ ငော််းတပ်းန္ိုငော်ခွှဲသညော်။ထိုမပငော်ဦ်းသနော်သညော်န္ိုငင
ော် မပဿနာ ်း ို
ိုလသ အ
္ ်း ယ
ို ော်စ ်းမပ ၍ တမဖ ငော််း င
ွ ော် ော််း ငော် လ မ ပပ်း ၊ ဘ ော်တပါငော််းစိုသငော် ငော်တအ ငော်
ဆ ော်ဆန္ိုငော်သအမဖစော်ထငော် ်းခွှဲသညော်။

ဦ်းသနော်သညော်(၁၉၇၄)ခိုန္စော်၊န္ိုဝငော်ဘ လ(၁၅) ော်တန အသ (ော် ၆၅)န္စော်အ ယော် င

ွ ော်အတ နော်န္ိုငင
ော်
နယ်းတယ ော်ပ ွဲ့၌ အဆို ော် ငော်ဆ တ ါမဖငော် ွယလ
ော် ွနော်ခသညော်
ွှဲ ။ ဦ်းသနော်၏ရိုပော် လ ပော် ို
နော်တ ော် ငော်ပနော််းခခ င
ွ ော် သပ ဂ ဟော်ခွှဲသညော်။ နော် ိုနော်ပ ွဲ့ င
ွ ော် ဦ်းသနော်တနထိုငော်ခတသ
ွှဲ ခခအ (ော် ၃၁)ပနော််းဝါ

လ ော််း၊ ော်ပ နယော် ွငော် ဦ်းသနော်မပ ို အ

ော် မဖစော် ဏ
ို ော်မပ ဖွငလ
ော် စော်ထ ်းပါသညော်။

ဦ်းသနော်သညော်ငယော်စဉော် ညော််း စ ဖ ဝ
ော် ါသနာပါသ စော်ဦ်းမဖစော်သညော်အမပငော် သ ်းစိုအတပေါ် င
ွ ော်
လညော််းသ ော်သ စော်ဦ်းမဖစော်သညော်။ ထိုတ ငော်ဦ်းသနော် ို ဘ ပင ော််းခ ော််းတ ်းဗသို က ်း ဟိုတခေါ်
ဆခ
ို ွှဲပါသညော်။

ဘ လ
ို သ အ
္ ွငော််း တ ်း ူ်းအမဖစော်တဆ ငော် ော်ခသ
ွှဲ မ နော် န္င
ို ော်ငသ ်း ဦ်းသနအ
ော် ်း ဏ
ို ော်မပ
ထ ်းသညော် ဦ်းသနော် နော််းသညော် အတ နော်န္ိုငော်င နယ်းတယ ော်စ်း ်းပ ွဲ့၏ အတ ွဲ့ဘ ော်
မ စော်အ ွငော််း တသ နော််းမဖစော်သညော်။ အ နော် ထို နော််းသညော် သဘ ဝ နော််း ဟို ော်ဘလ
ွှဲ လိုပော် နော််း
သ မဖစော်သညော် ။ အ ယော်အစ ်းအ ်းမဖငော် တပ (၁၀၀× ၂၀၀) ပ လ
ော် ညော်သ တသ ထို နော််း ို
ဘ အထ်းဆနော််းဆို်း နော််းဆယော်ခို စ ငော််းထွှဲ ွငော် ထညော်သင
ွ ော််းခွှဲတပသညော်။ အတ နော်န္ိုငင
ော်
အတသ်းဆို်း နော််းလညော််း မဖစော်တပသညော်။ ိုနော််းတပေါ် င ော် ်း၊ တ တအ ော် တ တ ော်တ ညှ ်း
ွယော်တနပပ်း လပတနတသ ဦ်းသနော် နော််းငယော်တလ်း စော်ခိုအမဖစော် ညော် တနသညော်။

ကမ္ဘအ
ာ့ မမင်ဆ
ာ့ ုံးု ကုလသမဂ္ဂအတွငုံး် ရရုံးမုံးခ ျုပ်ရဘထုံးကု
မမန်မဘနင
ု င
် သဘုံးတစ်ရ ဘက်အရနန ာ့ထုံးချွနရ
် မပဘင်ရမမဘက်စဘွ ထမ်ုံးရဆဘင်ခတ
ာ့ ာ့ ဦုံးသန်က
ာ့ ု
လင ရ
် တွအဘုံးက အတု နင
ု က် ကပါရစ

59
 ဦ်းသနို့ော်(တ ေ့ ျငေ့ော်ခနော််း)

၁။ ညော် ယော်ခ ော်

“ ဘ မ နော် တဟ”လို ဏ
ို ယ
ော် ခွှဲ သ၊အ ိုယသငော်သ စော်ဦ်းမဖစော်တ ငော််းသ တစ နော် ညော် ယော်

ပါသညော်။

၂။စ လို်းတပါငော််းသ ပ
ော် ိုတလ ငော် နော်(Write 3 times)

ဧ ဝ ၊ ပနော််း တနာော် ၊ ကသလ

ို ော် ၊ ဇ
္ ငော််း ၊ တဆ ငော််းပါ်း ၊ လွ လ
ော် ပော်တ ်း ၊ အ င
ွ ော််းဝနော်၊

ိုလသ ္၊ ူ်းဘ ်း၊ သပ ဂ ဟော်၊ ရိုပော် လ ပော်၊ နော်တ ော် ငော်၊ ပင ော််းခ ော််းတ ်း။

၃။တဝါဟ အဓပပ ယော်

ဝါသနာ =စ ပ
ော် ါဝငော်စ ်းမခငော််း

တဆ ငော််းပါ်း =သ ငော််းစ ၊ ဇ
္ ငော််းစသညော် ို ွငော်တဖ ော်မပသညဗ
ော် ဟိုသို ဆိုငော် စ ော််း

ဘ သ မပနော် =ဘ သ စ ်း စော်ခို ိုအမခ ်းဘ သ စ ်း စော်ခိုမဖငော်တမပ ငော််းလွှဲတ ်းသ ်း

တမပ ဆသ
ို ညော်။

အ ွငော််းတ ်း ူ်း= အဖွွှဲွဲ့အစညော််း၏လိုပော်ငနော််း စစ ်း ို ဝနော်ယတဆ ငော် ော် သ။

သအ ော် = န္ိုငင
ော် ိုယော်စ ်းန္ိုငင
ော် မခ ်း င
ွ န္
ော် ိုငော်င စစအဝဝ ိုတဆ ငော် ော် နော် အ ဏ န
ို လ
ော် ွှဲအပော်မခငော််း

ခ သ။

သပ ဂ လော် = တသသ ိုသခ ဂ ငော််း၌တမ မ ှ ပော်သညော်၊ ်းရှုံွဲ့သညော်။

60
၄။ဝါ တလ ငော် နော်

တ ွ်းဖွ ်း ၊ဝါသနာ ၊ တဆ ငော််းပါ်း ၊ ဘ သ မပနော် ၊ ဗ ၊အ င

ွ ော််းတ ်း ူ်း ၊သအ ော်၊ပပ ငော်ပွွှဲ၊ ထ်း၊

အနာ်းယ၊ ော််း ငော်၊ ထငော် ်း ။

၅။အတ ်းအတမဖ

( )ဦ်းသနော်၏တ ွ်းဖွ ်း ဇ န္ငော်ခန္

ို စော်၊လ၊ ော် ိုတဖ ော်မပပါ။

ဦ်းသနော် ိုဧ ဝ ိုငော််း၊ပနော််း တနာော်ပ ွဲ့အဖဦ်းဖို်းန္စော်၊အ တဒေါ်နနော််းတသ ငော် ို (၁၉၀၉)ခိုန္စော်၊

ဇနော်နဝါ လ(၂၂) ော်တန ွငော်တ ွ်းဖွ ်းခွှဲပါသညော်။

(ခ)ဦ်းသနော်သညော်အသ ော်(၅)န္စော်အ ယော် ွငော် ညော်သညော်တ ငော််း ်း၌ပည သငော်ယခွှဲသနညော််း။

ဦ်းသနော်သညော်အသ ော်(၅)န္စော်အ ယော် င

ွ ော် ပနော််း တနာော်ပ ွဲ့ ဆ က ်းဦ်းဘဟနော်၏မ နော် တ ငော််း

ွငော်စ ငော်ပည သငော်ယခွှဲပါသညော်။ပထ နော််း စ၍အ လ

ဂ ပော်၊မ နော် န္စော်ဘ သ သငော်YMBA

တ ငော််း ွငော် ော်ခသညော်

ွှဲ ။

( )အ ဂလပော်စ အတမခခတ ငော််းခွှဲတသ ဦ်းသနသ

ော် ညော် ညော်သညော်စ ်း ိုတ ်းသ ်းခွှဲသနညော််း။

အ လ
ဂ ပော်စ အတမခခတ ငော််းခွှဲတသ ဦ်းသနော်သညော် န္ထတလ ဇ
္ ငော််း င
ွ ော် အ လ
ဂ ပော်ဘ သ မဖငော်

တဆ ငော််းပါ်း ်းစွ တ ်းခွှဲသညော်။အထ်းသမဖငပ

ော် ည တ ်း၊လ ှုံတ ်း၊စ တပန္ငော်တ ်းလ ော်တ မပ မပငော်

တ ်းတဆ ငော််းပါ်း ်းစွ တ ်းသ ်းခွှဲသညော်။ (၁၉၃၀)ခိုန္စော် င

ွ ော် အထ ော် နော််းဆ မဖစော် စ တ ်းပွွှဲ င
ွ ော်

ပထ ဆို ခွှဲသညော်။ ထိုန္စော်၌ပငော် အ လ

ဂ ပော် ဗ ညော်မဖစော်သညော် ”စတလအည တပွဆ ”ဆသ
ို ညော်

ဗ ဘ
ို သ မပနော်ပပ ငော်ပွွှဲသတပ်းပ
ို ိုခွှဲ င
ွ ပ
ော် ထ ဆို ခွှဲမပနော်သညော်။

(ဃ) ဦ်းသနော်၏ ဝနော်ထ ော််းတဆ ငော်ခပ

ွှဲ ို ်း တ
ို ဖ ော်မပပါ။
61
 ဦ်းသနော်သညော်လွ ော်လပော်တ ်း ပပ်းတနာ အ
ော် င
ွ ော််းဝနော်မဖစော်လ သညော်။(၁၉၅၇-၁၉၆၁)ခိုန္စော်အထ

ိုလသ ္ဆင
ို ော် မ နော် န္င
ို ော်ငသအ ော်မဖစော်ခသညော်
ွှဲ ။(၁၉၆၁)ခိုန္စော်န္ိုဝငော်ဘ လ(၃၀) ော်တန ွငော်

ဦ်းသနော် ို ဘ လ
ို သ ဆ
္ င
ို ော် အတထွတထွအ င
ွ ော််းတ ်း ူ်းအမဖစော်တ ်းခ ယော်ခနအ
ော် ပော်ခသညော်
ွှဲ ။ငါ်းန္စော်

သ ော် ော််းန္စော်က ထ
ော် ်းော် တဆ ငော်ပပ်း(၁၉၇၁)ခိုန္စော်ဒဇငော်ဘ လ င
ွ ော် ထ်း အနာ်းယခွှဲသညော်။

(င) ဦ်းသနော်သညော်န္ိုငင
ော် မပဿနာ ်း ို ညော် သ
ွှဲ တမဖ
ို ငော််းခွှဲသနညော််း။

ဦ်းသနော်သညော် န္ိုငော်င မပဿနာ ်း ို လ

ို သ အ
္ ်း ိုယော်စ ်းမပ ၍တမဖ ငော််း င
ွ ော်

ော််း ငော်လ မ ပပ်း၊ဘ ော်တပါငော််းစိုသငော် ငော်တအ ငော် ဆ ော်ဆန္င

ို ော်သအမဖစော်ထငော် ်းခွှဲသညော်။

(စ)ဦ်းသနော် ို ိုဏော်မပ ထ ်းသညော် ဦ်းသနော် နော််းအတ ငော််းသငော်သသ ျှတ ်းပါ။

ကမ္ဘအ
ာ့ မမင်ဆ
ာ့ ုံးု ကုလသမဂ္ဂအတွငုံး် ရရုံးမုံးခ ျုပ်ရဘထုံးကု မမန်မဘနင
ု င
် သဘုံးတစ်ရ ဘက်အရနန ာ့

ထုံးချွနရ
် မပဘင်ရမမဘက်စဘွ ထမ်ုံးရဆဘင်ခတ
ာ့ ာ့ ဦုံးသန်က
ာ့ ု လင ရ
် တွအဘုံးက အတု နင
ု က် ကပါရစ။

တ ေ့ ျငေ့ော်ရနော်

၁။တအ ပ
ော် ါစ ်းလို်းအ ွွှဲ ်း စ လို်းတပါငော််းအ နော် ိုတ ်းပါ။

( ) တအ ဝ ၊ဧ ဝ (ခ) ဇ
္ ငော််း ၊ ဇငော််း ( ) တစ ငော််းပါ်း ၊ တဆ ငော််းပါ်း

(ဃ) လွ လ
ော် ပော်တ ်း ၊ လွ လ
ော် ော်တ ်း၊ (င) လ
ို သ မ ၊ လ
ို သ ္

-----------------------------------------------------------------------------------------------------------

၂။တအ ပ
ော် ါတဝါဟ ်း၏အဓပပ ယော် ိုတ ်းပါ။

62
( )ဝါသနာ =------------------------------------------------------------------------------------------------

(ခ)ဘ သ မပနော် = ------------------------------------------------------------------------------------------------

( )အ ွငော််းတ ်း ူ်း =------------------------------------------------------------------------------------------------

(ဃ)သအ ော် =-------------------------------------------------------------------------------------------------

(င)သပ ဂ ဟော် =---------------------------------------------------------------------------------------------------

၃။တအ ပ
ော် ါစ ်းလို်း ို ိုဝါ ဖွွှဲွဲ့ပါ။

( )တ ွ်းဖွ ်း။ ။---------------------------------------------------------------------------------------------------

(ခ)ဝါသနာ။ ။--------------------------------------------------------------------------------------------------

( )တဆ ငော််းပါ်း။ ။-------------------------------------------------------------------------------------------------

(ဃ) ဗ ။ ။----------------------------------------------------------------------------------------------

၄။တအ ပ
ော် ါတ ်းခွန်းော် ်း ိုလို ငော််းသ တမဖဆပ
ို ါ။

( )ဦ်းသနော်၏တ ွ်းဖွ ်း ဇ န္ငော်ခန္

ို စော်၊လ၊ ော် ိုတဖ ော်မပပါ။

63
 --------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

(ခ)ဦ်းသနော် နော််းသညော် ညော်သညော်စ ငော််းထွှဲ င

ွ ပ
ော် ါဝငော်သနညော််း။

-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------

( )ဦ်းသနော်ပထ ဆို ခွှဲသညော် အ လ

ဂ ပော် ဗ ညော်၏အ ညော် ိုတ ်းပါ။

---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

၅။တအ ော်ပါတ ်းခွန်းော် ်း ိုတမဖဆပ

ို ါ။

( )ဦ်းသနော်၏ ဝနော်ထ ော််းတဆ ငော်ခပ

ွှဲ ို ်း တ
ို ဖ ော်မပပါ။

----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

(ခ)ဦ်းသနော်၏(၁၄)န္စော်သ ်းအ ယော်ဘဝအတ ွွဲ့အက ိုတ ်းပါ။

--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

64
( )ဦ်းသနော်သညော်န္ိုငင
ော် မပဿနာ ်း ို ညော် သ
ွှဲ ိုတမဖ ငော််းခွှဲသနညော််း။

---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

က ယ

က ယ ။ ။မပ မခငော််း ိုမဖစော်တစ၊ မဖစော်မခငော််း ိုမဖစော်တစ၊ မခငော််း ိုမဖစော်တစ မပတသ ပိုဒော် ို က ယ ဟိုတခေါ်သညော်။

သ ဓ ။ ။ တမပ်း၊ နော်၊ ခွွှဲ၊ ခ ော်၊ ွွှဲ၊ ော်၊ မဖစော်၊တပ ော်၊ …....... စသညော်

က ယ သညော် အန ော်အဓပပ ယော်အ (၃) ်း သညော်။ ၎ငော််း ို --

( )မပ မခငော််းမပက ယ

(ခ) မဖစော်မခငော််းမပက ယ

( ) မခငော််းမပက ယ မဖစော်
ို ပါသညော်။

( )မပ မခငော််းမပက ယ

မပ လှုံပော် ်း ှုံ မို ပတသ က ယ ို မပ မခငော််းမပက ယ ဟိုတခေါ်သညော်။

သ ဓ ။ ။တမပ်း၊ နော်၊ ခွွှဲ၊ ခ ော်၊ စ ်း

65
(ခ)မဖစော်မခငော််းမပက ယ

သ ော် ၊သ ော် ွှဲ ၏

ို မဖစော် အ
ှုံ တမခအတန တ
ို ဖ ော်မပတသ က ယ ို မဖစော်မခငော််းမပက ယ ဟိုတခေါ်သညော်။

သ ဓ ။ ။ ွွှဲ၊ ော်၊ တပ ော်၊ မဖစော်၊ ပွငော်

( ) မခငော််းမပက ယ

လ၊တန တဒသ၊ အ ဝ ထ စသညော် ို တနမခငော််း၊ ညော်တနမခငော််း ိုမပတသ က ယ ို

မခငော််းမပက ယ ဟိုတခေါ်သညော်။

သ ဓ ။ ။ ၊ ညော် ။

Units to be cover (မ နော် စ )

Semester One Test (Myanmarsar)

က ယ (တ ေ့ ျငေ့ော်ခနော််း)

၁။ က ယ ဆသ
ို ညော် အဘယော်နညော််း။သ ဓ ်း ိုတ ်းပါ။

......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

၂။ က ယ ို အန အ
ော် ဓပပ ယော်အ ဘယော်န္ ်းခွွှဲမခ ်းထ ်းသနညော််း။

......................................................................................................................................................

...........................................................................................................................................................

...........................................................................................................................................................

၃။ တအ ပ
ော် ါဝါ အသ်းသ်း၌ ပါဝငော်တသ က ယ ို ိုထို ော်၍၎ငော််း ို၏အ ်းအ ညော် ိုတ ်းပါ။

66
( ) ဇွွှဲ တအ ငော်မ ငော်သညော်။

တမဖ =..........................................................................................................................

(ခ) နော််း မခငော််းသညော် လ ဘော်က ်း စော်ပါ်းမဖစော်သညော်။

တမဖ =..............................................................................................................................

( ) အလ မ စ သညော်။

တမဖ= ....................................................................................................................................

(ဃ) မ နော် ှုံ ထ

ို နော််းသ ော််းပါ။

တမဖ =...................................................................................................................................

(င) ိုယော် တ
ို ငော််းတအ ငော်က ်းစ ်း ညော်။
တမဖ=......................................................................................................................................

(စ) ိုယော်ခ ငော််းစ နာစ ော် ိုတ ွ်းမ ူ ပါ။

တမဖ =........................................................................................................................................

(ဆ) နော်တဆ ငော် ိုနော််းလမပညော်တ (ော် ၁၀) တ

ော် နသညော် အ ်းသ ်းတနမဖစော်သညော်။

တမဖ =.............................................................................................................................................

(ဇ) ခ သ တသ စ ်း ိုလ ိုငော််းန္စော်သ ော်သညော်။

တမဖ = .............................................................................................................................................

(ဈ) ိုန္င
ို င
ော် ို ိုခ စော်သညော်။

တမဖ = ..........................................................................................................................................

(ည) ်းယစော်တဆ်းဝါ်းသို်းလျှငော် လ ်းပါ မပ နော််း ညော်။

တမဖ = .................................................................................................................................

67
၄။ မပ မခငော််းမပက ယ ဆသ
ို ညော် အဘယော်နညော််း။သ ဓ (၃) ခိုတ ်းပါ။

.....................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

၅။ မဖစော်မခငော််းမပက ယ ဆသ
ို ညော် အဘယော်နညော််း။ သ ဓ (၃)ခိုတ ်းပါ။

.................................................................................................................................................

......................................................................................................................................................

၆။ မခငော််းမပက ယ ဆသ
ို ညော် အဘယော်နညော််း။ သ ဓ (၂)တ ်းပါ။

............................................................................................................................................

.................................................................................................................................................

၇။ တအ ပ
ော် ါက ယ ်း ို အ ်းအစ ်းအလို ော် အစိုခွွှဲမပပါ။

တမပ်း၊ ရို ော်၊ ၊ မဖစော်၊ တပ ော်၊ တန၊ တလ ငော်၊ အပော်၊ စ ်း၊ မ ငော်၊ သွ ်း၊ ညော်

မပ မခငော််းမပက ယ မဖစော်မခငော််းမပက ယ မခငော််းမပက ယ

၈။ တပ်းထ ်းတသ ဝါ ်း ွငော် သငော်တလ တ

ော် သ က ယ ်း ိုတ ်းပါ။

( )တ တ ဒတန ိုနော်ဟငော််းခါ်း .............................................................................................

68
(ခ) ဦ်းတလ်း ဆင
ို ော် ယော် စော်စ်း........................................................................................

( ) သငယော်ခ ငော််း ်းန္ငည

ော် တန င
ို ော််း တဘ လို်း.....................................................................

(ဃ)အဘွ ်းသညော်နန ော် င

ို ော််း ဘို ်း................................................................................

(င) န္ော်ပ
ို ော်၌တငွငါ်းတထ ငော် ပော်........................................................................................

(စ) ည တလ်းတ ငော် ပနော််းအို်း.............................................................................................

(ဆ) နော်တ ော် ိုတ ငော််းတ ွဲ့ င

ွ ော် ိုနော် ို ော်...........................................................................

(ဇ) တဖတဖသညော် ဆ ဝနော် စော်ဦ်း..........................................................................................

(ဈ)ပနော််းခခထွှဲ တ နော်ထွှဲ င
ွ ော် ပနော််း ်း..........................................................................

(ည) ဦ်းတလ်းသညော် အိုနော််းသ်း ်း ို......................................................................................

၉။ တအ ော်ပါဝါ အသ်းသ်း၌ ပါဝငော်တသ က ယ ို ဉော််းသ ်းပါ။

( )ဆ ဘ ို ရိုတသပါ။

(ခ) တ ငော်မ ငော်သညော် တလ်းသငယော် ်းန္ငော် အို ငော််း စွ ော််းသ ်း ို ညသညော်။

( ) ဝင
ို ော််းသညော်သငယော်ခ ငော််း ်းန္ငော် ခငော်ခငော် ငော် ငော် ဆ ော်ဆသညော်။

(ဃ) တ ငော်မ ငော်၊ တ ငော် ငော် န္ငော် တ ငော်ဆငော် သညော်

ို ဝနော် ိုတ ပွနစ
ော် ွ ထ ော််းတဆ ငော်သညော်။

(င) စ ်းခ နော်၌ စ ်းပါ ၊ စ ော်ခ နော်၌ စ ော်ပါ။

(စ) ဝင
ို ော််းသညော် အဝ အ
ော် စ ်း ို သပော်သပော် ပော် ပော်ဝ ော်သညော်။ ဆပငော် ို တသတသသပော်သပော် ပဖ်းသညော်။

(ဆ) တနမပညော်တ ော်သညော် မ နော် မပညော်၏ ပ ွဲ့တ ော်မဖစော်သညော်။

(ဇ) န္တတလ်းပ ွဲ့၌ ပ ွဲ့ရ်းို န္ငော် ်း သညော်။

(ဈ) တ ငော််းသ ်းလငယော် ်းသညော် လိုပော်အ ်းတပ်းပွွှဲ ွငော် ပါဝငော် သညော်။

(ည) ဆ က ်း ပညော် ို ဆို်း သညော်။

69
၁၀။ တအ ပ
ော် ါ ွ လ
ော် ပော်အသ်းသ်း၌ ဆတလ ော်တသ က ယ ို မဖညပ
ော် ါ။

( )က ်းစ ်းမခငော််းသညော် တအ ငော်မ ငော်မခငော််း၏လ ်းော် စ...........................သညော်။

(ခ) အမပစော် သသညော် ထို ော် နော်တသ အမပစော်ဒဏော် ို........................ ညော်။

( ) ဆငော်သွ ်း လ ော််း.....................သညော်။

(ဃ) သတခ ်းသညော်သ .ို ........................သညော်။

(င) ပ ငော််း မခငော််းသညော်လ ို........................သညော်။

(စ) စ ဖ ော်မခငော််းသညော် ပည ဗဟိုသို ို.......................... တစသညော်။

(ဆ) ိုယော်လ လ
ော် ပ
ှုံ ော် ်း စ ်းမခငော််းသညော်လ ို.......................တစသညော်။

(ဇ) ခ သ တသ စ ်း ိုလ ိုငော််း.........................သညော်။

၁၁။ တအ ော်ပါ ဝါ အသ်းသ်း က ယ သညော်

ို ညော်သညကော် ယ ်းမဖစော်တ ငော််း ိုတဖ ော်မပပါ။

သ ဓ ။ ။ စ ်းသညော် =မပ မခငော််းမပက ယ

တပ ော်သညော်= မဖစော်မခငော််းမပက ယ

သညော် = မခငော််းမပက ယ

( )ဗိုလခ
ော် ပော်တအ ငော်ဆနော််းသညော် အ ဇ နညော်တခါငော််းတဆ ငော်က ်းမဖစော်သညော်။

...........................................................................................................................................

(ခ) တ ငော််းအ ်း ော် ွငော် ဘ ို ညပါ။

...................................................................................................................................................

( ) စ သငော်ခနော််းထွှဲ၌ တ ငော််းသ ်း(၅၀) သညော်။

......................................................................................................................................................

70
(ဃ) ဧ ဝ မ စော်သညော် တမ ော်ဘ ော် တ ငော်ဘ ော်သို စ်းဆငော််းသညော်။

.......................................................................................................................................................

(င) မ နော် မပညော်၏အတ ွဲ့ဘ ော် င

ွ ော် ော််း ိုနော််းမပငော်မ ငော် သညော်။

.....................................................................................................................................................

(စ) ခ ငော်၊ ယ ်း၊ ော််း၊ ခ ငော််း စသညော် သညော်

ို ိုငော််း ငော််းသ ်း ်းမဖစော်သညော်။

.....................................................................................................................................................

(ဆ) ်းတဘ်းတ ငလ
ော် ို၏ အသ အ
ော် ို်းအ ော်စညော််းစ ော် ်း ပ ော်စ်းသညော်။

....................................................................................................................................................

(ဇ) ခွ ည ပနော််းသညော် မပ သိုလ၌ပွငော်သညော်။

...............................................................................................................................................

(ဈ)မ နော် မပညော် င

ွ ော် သဥ္ (ို ၃) ်း သညော်။

..................................................................................................................................................

(ည)တ ငော််းစညော််း ော််း ိုလို ော်နာပါ။

..............................................................................................................................................

နယိုနော် ို်းဖွွဲ့

ပငော်ခစပော် ယော်န္ငော်၊ ဒဟ ော် ယော် ွငော််းတမ ငော်၊ ယိုနော်ပို င

ော် ယော်တထ ငော်သညော်၊ ဖို်းတ ငော်သတပ ော်

ပော်တပထငော် ၊ပို ော်ည ငော်တဖ ော် လို ၊ စော်စ စ ်း လတပတလ်း။

ွှဲ

ခ ်း ပခ ော်သငယော် ၊ ်းို သ လို ော် ၊ တလ စော်ပပ ော် ယော်န္ငော်၊ င

ှုံ ော််းဝို ော် ယော် ှုံနော် ၊ စညော် ိုရို်းငယော်န္ငော် ၊

တငွ ို်းတ ွအိုတ ၊နယိုနလ

ော် ခ နော်နယော် ၊ လသငယော်တ တ
ွှေ ထ ငော်တခ ော် ယော်န္ငော်၊ တ တမခ ော် ယော်တလ်း။

ဗ တ ်းသ - လင
ှုံ ော်ထပော်တခါငော် ငော် တခ ော် - ိုနော််းတဘ ငော်တခ ော်
71
 နယိုနော် ်းို ဖွွဲ့ (တ ေ့ ျငေ့ော်ခနော််း)

၁။ ညော် ယော်ခ ော်

နယိုနော်လ၏ ို်းဦ်း လအတမခအတနန္ငော် ဖို်းတ ငော်သ ို၏ ဓတလစရို ော် ်း ို သ တစ နော်

ညော် ယော်ပါသညော်။

၂။ စ လို်းတပါငော််းသ ပ
ော် တ
ို လ ငော် နော်

ခစပော် ၊ဒဟ ော် ၊ ွငော််းတမ ငော်၊ ယိုနော်ပို ော် ၊ ပို ော် ၊ စော်စ ၊ ခ ်းပခ ော် ၊ အို င
ှုံ ော််း ၊ ိုရို်းစညော်

၊ နယိုနော်လ၊ တထ ငော်တခ ော်၊ တ တမခ ော်။

၃။ တဝါဟ အဓပပ ယော်

ခစပော် = ခပငော် စော် ်း

တ တမခ ော် = သ ်းတ ငော် ်းထွ လ

ော် တအ ငော် တ ခ ို ို ရို ော်ပို ော်သညော်။ တ ထွှဲ င
ွ ော်

တ ငော််းဆို်းဝါ်း ို တမခ ော်လနော်သညော်။

ဒဟ ော် = ဒဟ ော်ပငော်

တမ ငော် = ိုနော််းမ ငော်န္စော်ခအ

ို ်း အလ ်း ညော်၍ အန ဉော််းတသ ခ ငော်ဝ ော််း။

ပို ော် = သ ်း ငါ်း စသညော် အိုပော်ဖ ော််း နော် ခ ညော်စတသ အ ျှငော် စော် ်း ်းမဖငော် အ ွ တ
ော် ဖ ော်ထ ်းတသ

ွနော် ော်။

ိုရို်းစညော် = လွယ၍
ော် ်းတလ တသ န္စော်ဖ ော်အဝ ဉော််း ၊အလယော် ယော်တသ စညော် စော် ်း။

72
 စော်စ = ်းတဖ ော် ၊ ထွနော်ယ ော် ထွ လ
ော် တသ တမ ်းို ငယော် ်း။ “ စော်စ ၊ထွနော် စော်စ ”

၄။ အဓပပ ယော်ဖင
ွ ော်ဆိုခ ော်

နယိုနော်လ င
ွ ော် ခပငော်၊ဒဟ ော်ပငော် ်း တပါ လ
ော် ော် တသ ိုနော််းမ ငန္
ော် စော်ခို ်း ခ ော်ဝ ော််း ွငော်ယိုနဖ
ော် ော််း

နော် ပို ော်တထ ငော်ထ ်းပါသညော်။ ဖို်းတ ငော်သ ို တပ ော် အ ပော်မဖစော်တပသညော်။ ထလ

ို သညော်

ပို ော် ်းအတဖ ော် ပပ်း ၊တမ စော်စ ်း ို စ ်းတသ လလညော််း မဖစော်ပါသညော်။

နယိုနော်လ ို်းဦ်း ခ နော် ွငော် ိုရို်းစညော် ်းသ ွှဲသို ို်းပခ ော််းသ ခ ်းခ ်းပခ ော်ပခ ော် ်းတန ပါသညော်။တလ ်း

လညော််း ို ခ
ော် ော်တနပါသညော်။ ို်းတ ငော််း ငော် စော်ခွငော် င
ွ ော် ို်းသ ်း ်း ှုံငော််း ှုံနော်အဆ
ို င
ို ော််းတနပါသညော်။

တ ၊ခ ို င
ွ ော် တသ သ ်းတ ငော် ်းထွ လ
ော် တစ နော် ရို ော်ပို ော်တမခ ော်လနော်၍ဖ ော််း တသ လလညော််း

မဖစော်ပါသညော်။

နယိုနော်လ ို်းဖွွှဲွဲ့ ဗ သညော် ို်းဦ်း လ င

ွ ော် တ ငော်သ ဝ
ို ော််းစ အ ွ ော် တ တ ငော်ငယော် ်း

တဖွစ ်းတသ ော်တသ ဓတလ ို သ ပါသညော်။

၅။ ဝါ တလ ငော် နော်

ဒဟ ော်ပငော် ၊ ို်းပခ ော််း ၊ ပဒ ော် ၊ ို ခ

ော် ို ော် ၊ နယိုနော်လ။

၆။ အတ ်းအတမဖ

( ) “ပငော်ခစပော် ယော်န္င၊ော် ဒဟ ော် ယော် ွငော််းတမ ငော် ၊ ယိုနပ

ော် ို ော်ငယော်တထ ငော်သညော် ၊ ဖို်းတ ငော်သတပ ော် ပော်

တပထငော် ၊ပဒ ည
ော် ငော်တဖ ော် လို ၊ စော်စ စ ်း လတပတလ်း”ဟ
ွှဲ တသ စ ပိုဒော်၏ဆလ
ို ို ငော််း ိုတ ်းပါ။

နယိုနလ
ော် ွငော်ခပငော်၊ဒဟ ပ
ော် ငော် ်းတပါ ော်လ ော် တသ ိုနော််းမ ငော်န္စ််ခို ်း နော်ခ ငော်ဝ ော််း ွငော်

73
ယိုနော်ဖ ော််း နော်ပို ော်တထ ငော်ထ ်းပါသညော်။ဖို်းတ ငော်သ ိုတပ ော်တ ွွဲ့ အ ပော်မဖစော်ပါသညော်။ထလ
ို သညော်ပဒ ော် ်း

အတဖ ော် ပပ်း တမ စော်စ စ ်းတသ လ လညော််းမဖစော်ပါသညော်ဟို ဆလ

ို ို ငော််းမဖစော်ပါသညော်။

(ခ) “စညော် ိုရို်းငယော်န္ငော် ၊ တငွ ို်းတ ွအိုတ ၊ နယိုနော်လခ နော်နယော် ၊ လသငယော်တ ွှေတထ ငော်တခ ော် ယော်န္ငော်၊

တ တမခ ော် ယော်တလ်း” ဟတသ စ ပိုဒ၏

ော် ဆိုလို ငော််း ိုတ ်းပါ။

နယိုနလ
ော် ်းို ဦ်း ခ နော် ွငော် ို်းတ ငော််း ငော်သညော် အို င
ှုံ ော််း ို်းပခ ော််းသ လညော််း ရ
ို ို်းစညော်

်းသ ွှဲသို မ ညော်တနပါသညော်။ တ ငော်သလငယော် သညော်

ို တ ၊ခ ို င
ွ ော် တသ သ ်းတ ငော် ်း

ထွ လ
ော် တစ နော် ရို ပ
ော် ို တ
ော် မခ လ
ော် န၍
ော် ဖ ်းော် တသ လလညော််းမဖစော်သညော်ဟို ဆလ
ို ို ငော််းမဖစော်ပါသညော်။

( ) ဖို်းတ ငော်သ လယော်

ို ယ လိုပင
ော် နော််းနာ်းခ နော် ွငော် ညော်သိုဟငော််းစ ်း တဖွ သနညော််း။

ဖို်းတ ငော်သ ိုသညော် လယော်ယ လိုပင

ော် နော််းနာ်းခ နော် ွငော် ယိုနော်တထ ငော်မခငော််း၊ ပဒ ော် မခငော််း၊

တ တ ငော်ငယော် ်း တဖွမခငော််းမဖငော် ဟငော််းစ ်း ပါသညော်။

(ဃ) နယိုနော်လ ို်းဖွွှဲွဲ့ ဗ ိုဖ ော် မခငော််းအ ်းမဖငော် တသ ဗဟိုသို ်း ိုတ ်းပါ။

နယိုနော် ်းို ဖွွဲ့ ဗျ (တ ေ့ ျငေ့ော်ရနော်)

၁။တအ ပ
ော် ါစ ်းလို်းအ ွွှဲ ်း စ လို်းတပါငော််းအ နော် ိုတ ်းပါ။

( ) ဒဟပော် ၊ ဒဟ ော် (ခ) ွငော််းတ ငော် ၊ င

ွ ော််းတမ ငော် ( ) စော်စ ၊ စော်စ (ဃ) နယိုနလ
ော် ၊နယိုလ

(င) ိုရို်း ၊ ို ်း

၂။ တအ ပ
ော် ါတဝါဟ ်း၏ အဓပပ ယော် ိုတ ်းပါ။

74
( ) ခစပော် =..........................................................................................................................

(ခ)တ တမခ ော် =............................................................................................................................

( ) တမ ငော် =..............................................................................................................................

(ဃ) ိုရို်းစညော် =...........................................................................................................................

(င) စော်စ =..............................................................................................................................

၃။တအ ပ
ော် ါစ ်းလို်း ို ို ဝါ ဖွွှဲွဲ့ပါ။

( )ဒဟ ော်ပငော် ။ ။................................................................................................................

(ခ) ို်းပခ ော််း ။ ။...................................................................................................................

( )နယိုနော်လ ။ ။.................................................................................................................. .

(ဃ)ပဒ ော် ။ ။................................................................................................................

၄။တအ ပ
ော် ါတ ်းခွန်းော် ်း ို လို ငော််းသ တမဖဆပ
ို ါ။

( )နယိုနော်လ ို်းဖွွှဲွဲ့ ဗ တ ်းသန္ငော်တခ ော် ိုတဖ ော်မပပါ။

.................................................................................................................................................

.........................................................................................................................................................

(ခ) နယိုနော်လ ို်းဖွွှဲွဲ့ ဗ ၏ ညော် ယော်ခ ော် ိုတ ်းပါ။

75
 ................................................................................................................................................

........................................................................................................................................................

၅။တအ ော်ပါတ ်းခွန်းော် ်း ိုတမဖဆပ

ို ါ။

( ) “စညော် ိုရို်းငယော်န္ငော် ၊ တငွ ို်းတ ွအိုတ ၊ နယိုနော်လခ နော်နယော် ၊ လသငယော်တ ွှေတထ ငော်တခ ော် ယော်န္ငော်

တ တမခ ော် ယော်တလ်း” ဟတသ စ ပဒ

ို ၏
ော် ဆိုလို ငော််း ိုတ ်းပါ။

.................................................................................................................................................

..........................................................................................................................................................

..........................................................................................................................................................

.........................................................................................................................................................

(ခ) ဖို်းတ ငော်သ လယော်

ို ယ လိုပင
ော် နော််းနာ်းခ နော် ွငော် ညော်သိုဟငော််းစ ်း တဖွသနညော််း။

................................................................................................................................................

...........................................................................................................................................................

( ) “ပငော်ခစပော် ယော်န္ငော် ၊ဒဟ ော် ယော် ွငော််းတမ ငော် ၊ ယိုနပ

ော် ို ော်ငယော်တထ ငော်သညော် ၊ဖို်းတ ငော်သတပ ော်

ပော်တပထငော် ၊ပဒ ည
ော် ငော်တဖ ော် လို ၊ စော်စ စ ်း လတပတလ်း”ဟ
ွှဲ တသ စ ပိုဒော်၏ဆလ
ို ို ငော််း ို

တ ်းပါ။

.....................................................................................................................................................

.........................................................................................................................................................
76
........................................................................................................................................................

77
78
79
80
81
82
83
84