




















శ్రీ వేంకటేశ్వర ద్వవశ్తి

రచన
కవితా ప్రసాద్

© సరవహక్కులు గ్రంథకరతవి

ప్రథమ ముద్రణ : జూన్ 2021

ప్రతులు : 100
వెల : అమూలయం

‘శంకరాభరణం’ ప్రచురణలు : 47

ప్రాప్తతసాానం :
Kavitha Prasad,
73-18-8/1F, S2 - Sree Nandanam Apt.,
Sree Balaji St., (Near Venkateswara Temple),
A.V. Apparao Road,
Rajamahendravaram-533103 (AP)
Phone : 9490168907

డి.టి.ప్త. : కంది శంకరయ్య (7569822984)

కవర్ డిజైన్ : విట్టుబాబు (85550 82034)
ముద్రణ : ముద్రికా ప్రంటర్్, విజయ్వాడ
 మహామహోపాధ్యాయ, విద్యావాచస్పతి, లేఖారత్న
శ్రీ శలాక రఘునాథ శరమ
రాష్ట్రపతి పురస్కార గ్రహీత్,
పూరవ ప్రాచారా & డీన్, పూరవ ఎకడమిక్ సెనేట్ స్భ్యాలు
శ్రీ కృష్ణదేవరాయ విశ్వవిద్యాలయము
(అనంత్పురము)

అభినందన
శ్రీ కవితా ప్రస్కద్ గారి “శ్రీ వంకటేశ్వర ద్వవశ్తి” ముచచటగా
ఉననద్వ. ఇందులో ముఖ్ాంగా భక్తితంద్వలమైన వారి హృదయం ప్రతి
పదాంలోను గోచరిస్తిననద్వ. శ్రీ వంకటేశ్వర స్కవమిలో వారు ప్రధ్యనమైన
దశావతారాలను దరిిస్తిన్ననరు. పాఠకులచేత్ దరిింపజేస్తిన్ననరు. చకాని
భావనిరభరమైన త్త్ివమసి మొదలైన మహావాక్యారాాల స్మనవయం
ఇందులో గోచరిస్తిననద్వ. ఈ రచన ద్యవరా వారు త్రికరణాలను
స్ంస్ారించుకొని, పాఠకులకు ఆ స్ంస్ారణ విధ్యన్నలెలా ఉంటాయో
తెలియజేస్తిన్ననరు. ప్రస్తిత్ క్యలమాన పరిసిాతలలో ష్డ్గుణ్యాశ్వరా
భరిత్మైన భగవత్ిత్ివం రూపురేఖ్లను స్తలభంగా అందరికీ
అంద్వంచటానిక్త ఈ శ్త్కరచన ఎంతో ఉపయోగపడ్గతంద్వ. శ్రుతి స్మృతి
పురాణాల స్కరభూత్మైన వాక్యాలెన్నన యీ ద్వవశ్త్కంలో వెలుగురేఖ్లాా
గోచరిస్తిన్ననయి. 48 వ పదాంలోని నీల శ్రీరత్త్ివం అనంత్తావనిక్త
స్ఫోరకంగా పెదదలు చెప్పపనద్యనిని వీరు వక్యాణంచారు. ధ్రువుడ్గ,
ప్రహాాదుడ్గ అను బాలభకుిల ప్రస్కివన తెచ్చచ భగవదనుగ్రహం
పందటానిక్త జాతి, వయస్తు మొదలైన వాని ప్రాభవంతో పనిలేదనే
విష్యానిన ప్రస్తితించారు (65). న్నమస్మరణ కంటె మరొక ఉపాయం
భవత్రణానిక్త లేదనే స్త్ాసూక్తిని చకాగా ప్రకటంచారు (68).
శివకేశ్వాభేద త్తాివనిన స్మనవయించారు (73,104). దురహంక్యరం

✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣ 3 ✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣
పనిక్తమాలినత్న్ననిన స్మరాంగా తెలియజేస్కరు (106). నరుల
అలపతావనిన తెలియపరచే “కస్వును మేసి” (139) పదాం చాల
హృదాంగా ఉండి న్న మనస్తును ఆకట్టుకుననద్వ. పఠిత్లకు యిట్టవంట
హృదామైన పద్యాలు యీ ద్వవశ్తిలో మిక్తాలిగా లభంచగలవు.
ఈ రచనను అధ్ాయనం చేసేవారిక్త ఇతిహాస్ పురాణాల
రూపురేఖ్లు మన్నవీధిలో కదలాడ్గతూ ఉంటాయి. ఇద్వ ఒక చకాని
ప్రణాళికతో రూపంద్వంచ్చన చకాని రచన. ‘సూక్ష్మంలో మోక్ష్ం’
అననమాట ఈ ద్వవశ్తి చదువుతననంత్సేపు న్న మనస్తులో కదలాడినద్వ.
శ్రీ కవితా ప్రస్కద్ గారిని మనస్కరా అభనంద్వస్తిన్ననను.
ఆశీరవద్వస్తిన్ననను.

రాజమండ్రి

05-07-2020 శలాక రఘునాథ శరమ

✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣ 4 ✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣
 'స్మస్కా పృచఛక చక్రవరిి'
కంది శంకరయ్య
'శ్ంకరాభరణం' స్మూహ నిరావహకుడ్గ,
వరంగలుా.

ఇది కవితా ప్రసాదమే!

'కలౌ వంకటన్నయకః' అన్ననరు. స్పిశైలవాసియై, ఆపద
మ్రొకుాలవాడ్గగా ప్రసిదుుడై భకిపరిపాలన చేసే శ్రీ వంకటేశ్వర స్కవమిపై
వచ్చచన శ్త్క్యలకు లెకాలేదు. ఎవరు ఎలా ప్పలిచ్చన్న పలికే కలియుగ
దేవుడ్గ ఆయన. అందుకే కవిగా కలం పటున ప్రతిఒకారు ఆ స్కవమిపై
త్మదైన శైలిలో పాటన్న, పద్యాన్నన, గ్రంథాన్నన రచ్చంచడానిక్త ఉతాుహానిన
చూపుతారు. అదే విధ్ంగా మన కవితా ప్రస్కద్ గారు 'వంకటేశ్వరా!'
మకుటంతో త్మ భక్తిని, ఆరిిని, భగవల్లాలను వివరిసూి శ్త్క రచనతో
త్ృప్పి పడక ఏకంగా ద్వవశ్తిని రచ్చంచారు.
కవితా ప్రస్కద్ గారు కవిగా లబ్ుప్రతిష్ఠులు. బ్హుగ్రంథకరిలు.
అంత్రాాల స్కహితీ స్మూహాలోా చురుకుగా పాల్ుంటూ విరివిగా
పదారచనలు చేస్తిన్ననరు. వీరు రచ్చంచ్చన ఈ గ్రంథం వీరి
భాషాపాండితాానిక్త, పదారచన్ననైపుణాానిక్త ప్రబ్ల తారాాణం. అలతి
యలతి పద్యలతో స్రళ స్తందరంగాను, దీరఘస్మాస్కలతో ప్రౌఢంగాను
పద్యాలను వ్రాయడంలో ద్వటు. పద్యాలు ఎకుావగా ఆతామశ్రయాలై, ఆరిిని
భగవంతనిక్త నివద్వంచ్చట్టాగా ఉన్ననయి. అకాడకాడ వాాజనిందలూ
ఉన్ననయి. నవవిధ్ భక్తి మారాులకు ఉద్యహరణలుగా ఎన్నన పద్యాలు
కనిప్పస్కియి. అదుభత్మైన ధ్యరతో, స్ముచ్చత్ స్మరా పదప్రయోగాలతో,
స్తమధుర భావాలతో అందరినీ రంజంపజేసే స్తమధుర కవితా ప్రస్కదమే
ఈ గ్రంథం. ఇంత్ మంచ్చ పుస్ిక్యనిక్త డి.ట.ప్ప. చేయడం న్న అదృష్ుం.
కవితా ప్రస్కద్ గారిక్త న్న అభనందనలు.
కంది శంకరయ్య

✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣ 5 ✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣
 Dr. SLV ఉమా మహేశ్వర రావు
సంసుృతాంధ్ర పండితులు, సాహితీ వేత్త
నెల్లూరు

ఇంత్ రమయమైన, జటిలమైన పదబంధాలను ఉపయోగిస్తత

వాటిని ఛందస్స్లో ఎలా ఒదుగుతారో కదా! నిజంగానే ఆ చదువుల త్ల్లూ
కటాక్షం కంఠ దఘ్నంగా మీక్క అంది ఉండాల్ల! ‘వియ్ననదీ జనక’ పద
ప్రయోగం చాలా బాగుంది. మీ వంటి విదవనిిత్రుల పరిచయ్ం
మహదాాగయం. ధనయవాదాలు.

Dr. రామడుగు వేంకటేశ్వర శ్రమ

ప్రసిదధ కవి, పండితులు
గుంటూరు

కవితా ప్రసాద మీ కృతి

కవిత్లకె ప్రసాదమగు వికాసము గూరుున్;
నవయోగ భక్తత సంసుృతి
పవనము శత్కముి ప్రౌఢ భావనము; నతుల్.

✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣ 6 ✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣
 శతకోదభవము
రండండా క్రిత్ము ఏడ్గకొండల స్కవమి మీద ఒక కవితా
స్ంపుటని ప్రచురించాలని కొందరిక్త ఒక స్త్ుంకలపం కలిగి కవుల
రచనలను ఆహావనించారు. నేనూ ఒక అయిదు పద్యాలను పంపాను.
ఎందువలనన్న వాటని నిరావహకులు స్వవకరించలేదు. 2019 లో ఆ
పుస్ిక్యవిష్ారణ త్రావత్నే ఆ విష్యం తెలియవచ్చచంద్వ. ఆ స్మయంలో
నేను హైదరాబాదులో న్నచారంలో కొంత్క్యలం గడ్గపుట స్ంభవించ్చంద్వ.
ద్యద్యపు ప్రతిరోజూ స్కయంత్రాన అకాడి శ్రీ వంకటేశ్వర స్కవమి వారి
ఆలయానిక్త దరిన్ననిక్త పోతూ ఉండవాడిని. ఒకన్నడ్గ స్కవమి
స్మక్ష్ంలోనే ఆ అయిదు పద్యాలను శ్త్కంగా పెంచాలనే ఆలోచన
మద్వలో కదలాడింద్వ. స్కవమి స్ంకలపమే అనుకొని నమస్ారించాను.
న్నకు వచ్చచనంత్లో శ్త్క్యనిన పూరిి చేయగలిగాను. పాండిత్ాంలో
అలుపడను క్యబ్టు స్ంస్ారణారాం ఒక మహాపండితని అరిాంచాను.
మనమొకట త్లిసేి దేవదేవుడ్గ మరొకట త్లిచాడ్గ. వారు
బ్హువాాపకులగుట వలన ఒక ఏడాద్వ ద్యటన్న అద్వ వారి దృష్టునుంచ్చ
మరుగున పడి పరిశీలనకు న్నచుకొనబ్డలేదు. మధ్ాలో కోవిడ్ కలకలం
తోడైంద్వ. ఈ ఏడాద్వ జాగులో స్కవమి అనుగ్రహంతో మరొక వంద
పద్యాలు తోడై ద్వవశ్తిగా పరిణామం చెంద్వనద్వ. ఇంత్కు ముందు న్నకు
చేత్నయినట్టా రాజశేఖ్ర శ్త్కం అనేద్వ ఒకట శివానుగ్రహంతో
వెలువరించబ్డినద్వ. ఇపుపడ్గ శ్రీవంకటేశుని అనుగ్రహంతో యీ ద్వవశ్తి
ప్రకటత్మౌతననద్వ. పరమాత్మను శివకేశ్వ రూపాలలో స్మరించే భాగాం
స్ంభవించ్చంద్వ. ఇక ఈ ద్వవశ్తిలో ప్రత్యాకత్ ఏముంద్వ అంటే మాటాడటం
మొదలు పెటున ప్రతి శిశువు అత్ి అననట్టా పదాం వ్రాయటం
వచ్చచనదనుకొనన ప్రతివాడూ శ్త్కం వ్రాయటానిక్త ఉదుాకుిడవుతాడ్గ.
ఇదీ అంత్య. దేవదేవునితో నేనూ ఓ న్నలుగు ఊస్తలాడాననే ఒక భావన.
న్న అభారానను అంగీకరించ్చ ఈ ద్వవశ్తిని ఆమూలాగ్రము
నిశిత్ముగా పరిశీలించ్చ త్గు సూచనలను చేసి, వారి అభప్రాయమును,
ఆశిష్మును దయచేసిన ప్రాచారుాలు మహామహోపాధ్యాయ బ్రహమశ్రీ
శ్లాక రఘున్నథ శ్రమ గారి చరణాబ్ా యుగమునకు బ్హు వందనముల
నొనరుచచున్ననను.

✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣ 7 ✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣
 దొస్వుల నుడ్గచుటకు పస్గు నొఱపుల నిడిన "నూఱు
కుదురాటగండ" బ్మమసిరి డా. పాలపరిి శాామలానంద ప్రస్కదు గారిక్త
దండిగా దండములు.
ఆతీియాభిప్రాయ్మును ప్రకటించిన డా. ఉమామహేశవర రావు
గారికీ, డా. రామడుగు వారికీ బహు కృత్జ్ఞుడను.
అలాగే త్మ సూచనలను, అభప్రాయము నంద్వంచ్చ, అందంగా
DTP చేసిన కవిపండితలు, మానుాలు, స్తప్రసిదు ‘శ్ంకరాభరణం’ శ్రీ
కంద్వ శ్ంకరయా గురుతలుాలకు న్న హారిదక నమస్తులను అరిపస్తిన్ననను.
స్తందరముఖ్పత్ర కలపన చేసిన శ్రీ విట్టుబాబు గారికీ న్న ధ్నావాదములు.
నెఱస్తలెననబ్డని కవిపుంగవులు లేనే లేరనుట అతిశ్యోక్తి
క్యదు. నేనెంత్ వాడను. వారి విష్యంలో అవి ప్రమాదజనిత్ములే క్యని
న్నవంట వారి విష్యంలో అలప పాండిత్ా ఫలములు. పఠిత్లు
స్హృదయులై మనినంతరు గాక యని విననవించుకొంటూ
విరమిస్తిన్ననను.

రాజమహంద్రవరము. బుధ్జనవిధేయుడ్గ
20-06-2021 కవితా ప్రసాద్

✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣ 8 ✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣
 మంగళాచరణము

శ్రీ గణన్నథుఁ గొలుి ఘన శీత్ధ్రాధ్ర నపి నెంచ్చ యీ

వగతి వీత్విఘనకృతి యీశ్త్కంబ్వు రీతి స్లపగా
హ గజకరణ! పండిత్ కవీంద్ర స్తకరణరస్కయనంబుగా
వాగనుస్ృష్టుుఁ జేయుఁ బ్రతి పదాము న్నశిష్మీయ వడెదన్!
త = మనుమడు)
(నప్

కం. విద్యాదేవీ! మత్ాృ

తాాదాంతాంత్రకవిత్వహలభూతిుఁ గడ్గన్
హృదాంబ్గు పదాంబుల
స్దాఃసూోరిి వెలయించు చారివనిడుఁగదే!
(చార్వి=ఊహాపోహక్షమమ
ై న బుద్ధ
ి )

సీ. మా యూ రవనిగడడ మా గ్రామదేవత్

లంకమమ త్లిానిుఁ బ్రస్తితింత
రాజరాజేశ్వరీ రాజశేఖ్రులకున్
లక్ష్మి న్నరాయణులకు నతింత
కులదైవములుఁ దెలుి గురున్నథమూరిినిుఁ
గామేశ్వరీమాత్ న్నముమంచు
శ్రీచక్ర స్కమ్రాజి శ్రీలలితాపరా
భటాురిక్యమాత్ృపదములుఁ దల
తే.గీ. న్ననిచ శ్రణమరిాంత న్నయమమ కరుణుఁ
గలిని భకుిల కొంగుబ్ంగారమైన
యేడ్గకొండల రేనిపయి నొక ద్వవశ్తిుఁ
గూరుచ స్ంకలపసిద్వు పైకొనుఁగ న్నకు!

✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣ 9 ✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣
మ. కవితావంశ్పయోధిపూరణశ్శి ప్రజాిశాలిజోస్తాండ్గ బ్ర
హమవిచారాతముఁడ్గ శ్రోత్రియోత్ిముుఁడ్గ స్ంప్రాపాిరాస్ంత్ృపుిుఁడ్గన్
భవమోక్షాతరభావస్ంయుతుఁడ్గ విప్రశ్రేణస్మామనుాుఁడ్గన్
కవితాజోాతిష్ దేశిక్కనజనకునిం ‘గామేశ్వరుం’ గొలెచదన్!

కం. అక్ష్రవిదానిడిన ప్ర

త్ాక్ష్స్రస్వతి జనకున కభవాదంబుల్!
శిక్షాభక్ష్ త్వదీయమ
నుక్ష్ణ రక్ష్గ నడిపె ననుం గామేశా!

ఉ. కైత్ల రామమారుణము, గాచెను బ్దా కవిత్వపు నినధిం

ద్రాత్గ నెలిా వపడగలన్, స్ోటక్యచల స్నినభాతముఁడై
యీ తెనుుఁగందు స్వవయ కవిత్యష్టుని స్ద్రస్ స్ఫమపానభా
గాాతిశ్యముమ నెలారకు నందగుఁ బ్ంచ్చన విశ్వన్నథ స్ం
జాతనిుఁ గలపవృక్ష్ కవి స్తానిుఁ దెలుి స్భక్తికముమగన్.

✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣ 10 ✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣
 శ్రీ వంకటేశ్వర ద్వవశ్తి

శ్రీహృదయాధివాస్! సిరి లెకాల మునిు స్ద్య స్వకీయమం

దైహికచ్చంత్ మాని నిను నడ్గులుఁ బ్టు భజంచ్చ ద్యస్ద్య
స్ఫఽహమటంచు ముక్తిుఁ బ్డయంగ నుపాయము మాకుుఁ జూపు నీ
సౌహృదమంత్ దొడడదయ స్కవమి! నమస్తులు! వంకటేశ్వరా! 1

ఝలిాక స్కయుుఁ దీరామున స్కననమొనరప బుడ్గంగు మునుగా

నులాము నింక్తయునన కలుషోదవృతి నెటాడగింౘనౌను? హా!
తెలామయం జ్ఞమీ యద్వ! త్వదీయ పద్యంబుజ తీరా సేవనం
బ్లాద్వయే కద్య శ్రణమందుకు రూఢిగ! వంకటేశ్వరా! 2
(ఝల్ల
ి క=మాల్లనయము)

నీ పరమాంఘ్రికంజములు నేలను ద్యుఁకవు వలుపపాటయై!

నీ పద పాంస్తవుం బ్డసి నెనునదుటన్ ధ్రియింప నౌనెట్టల్?
నీ పదరాజమంట ధ్రణీధ్ర చేతల నొతిచుండగా
న్నపయి రాలుపమయా విడన్నడిన ధూళిని వంకటేశ్వరా! 3

ఉతా్హ
కనునలు గమలములు, చరణకరములుుఁ గమలములు, పై
నెనన వదనమును గమలము, నేరచ విధిక్తుఁ గమలమున్
దనున, స్తియుుఁ గమల, మదుృదయ కమల నివాసియై
యుననుఁగద స్మంజస్ముగ నొపుప వంకటేశ్వరా! 4

✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣ 13 ✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣
కవితా ప్
ీ సాద్ ✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣

స్తరలను గాచుటే కత్ము స్తమమవతారములెనొన తాలుుఁగా

హరి! యని మరియలోక జనులాడెడి మాట లవాస్ివంబ్నం
ద్వరుమలుఁ ద్వష్ువసి ధ్రణీకమలాస్తలుండుఁ బందునన్
నరులకుుఁ గొంగుబ్ంగరయిన్నవ కృపామతి! వంకటేశ్వరా! 5

శాాలకుుఁ గంటపాపగ నహరినశ్ లెవివధిుఁ గాచుచుంట, వి

లాాలు వృషాకపాయి నెదహతిక ప్రేముడి నిలుపకుంట, వీ
నేల బ్స్కలినిం గడ్గపు నించ్చ స్తరక్ష్ణ నిచుచచుంట వా
పోలిక ననునుఁ బ్రోవుఁగదె పూని మనంబున వంకటేశ్వరా! 6
(బసాలు = ఇల్ల
ి లు)

మనున తినంగ నేటకని మాత్ యశోదమ మందలించెగా

కననయ! ద్యవపరాన నిను క్యరణక్యరా వివక హీనయై!
మనననసేయ భూస్తిని మకుావ ముద్వదడ్గ క్రీడయంచు నీ
మిననత్నంబు లేమెఱుక! మేటవి మాయల వంకటేశ్వరా! 7

పాలన సేయ లోకముల బాధ్ాత్ నీకు విధ్యయకంబు గాన్

మాలితివల? నీ స్ఖులు మానిర స్ృష్టులయాది వృతుతలన్?
మీలిత్ పుండరీకసిత్ నేత్రయుగంబును విచ్చచ క్యవర
మామలిక్త బిడడకుంద్వనుప నననము మేలవొ! వంకటేశ్వరా! 8

ఉతా్హ
ప్పడికెుఁడ్గ మతకులుఁ ద్వన నగుప్పంతము గద తంద్వ కై
వడిుఁ! గడ్గనిడ్గములుఁ బ్డెదము పరిమితి నడయంగ, నీ
కడ్గపునుఁ బ్దున్నలుునౌ జగంబులుండి, హరి కటం
బ్డయ నెట్టులయా స్ంభవంబు వంకటేశ్వరా! 9
(తుంద్ధ = బాన పొట్
ట వాడు)

✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣ 14 ✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣
 ✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣ శ్ర
ీ వేంకటేశ్వర ద్వవశ్తి

నీ విల కేల వచ్చచతివి? నీ హృదయేశ్వరి కోస్మే కద్య!

నీవలె మేముుఁ జేయ నద్వ నేరమ! చొకుానుఁ జకుాకొంటమా!
దేవత్లైన నీతల కతీతల్? కట్టుపక్యస్త రూపునన్
నీవిట్ట మాఱుమాటనుఁగ నేరక దాుఁగితె! వంకటేశ్వరా! 10
(కట్ట
ట పకాసు = నిశ్చలుడు)

తెలియ్ుఁగ రాక నిరుుణవిధి నినను భకుిలు చ్చంత్నొందుచుం

దలుఁపుఁగ నొకా రూపమును దరినమొంద గుణాత్మకంబుగా
వెలసితి వీవు స్పిగిరి విగ్రహమయుాుఁ బునరివవాదమే
కలిగుఁ దవదీయ లింగమిద్వక్య దద్వ యంచును వంకటేశ్వరా! 11

పాదము లద్వవతీయ భవభారవిమోచక తీరారాజముల్

పాదము లదుభతాఘపరివరాక పాంశుపరాగ పదమముల్
పాదము లబిురాజస్తత్ బ్రహమల హస్ి నిషేవిత్ంబులా
పాదములంట్ట భాగా మనుభావాము సేయవొ వంకటేశ్వరా! 12

పాదము భస్మశాయిక్తని భరిృస్మాగతిుఁ గూరచ న్నదృతిన్

బాదము పుట్టువై త్రిపథవాహినిుఁ జేసె నఘంత్క్యపగన్
పాదము ద్రోసి దైత్ావిభ్యుఁ బాప జగంబున క్తచెచ స్దుతిన్
పాదమదే ప్రపతిి యని ప్రజినెఱంగితి వంకటేశ్వరా! 13

పాదమునొతిి పాదమునుఁ, బటు కరాంగుళులం ద్రివక్రనున్

గౌదను బైక్తనెటు, శుభగాత్రినిుఁ జేసి స్తఖ్ంబు నిచుచటం
దేదయుఁ జూప్పన్నుఁడవొ యద్వంచుకుఁ జూప్ప మద్యత్మ వక్రతా
చేఛదము సేయరాుఁగదొ విశేష్కృపాకర! వంకటేశ్వరా! 14

✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣ 15 ✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣
కవితా ప్
ీ సాద్ ✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣

కౌగిలిుఁ గ్రాగి నీదు కఱ క్యయమునంట మనంబులో నఘ

తాాగము నొంద్వ గోపులు సితాంబుజ చందము స్వచఛభావుకుల్
కాుఁగలిగం గద్య మృదుశిఖ్ండక భూష్ణ! నీలిమందుతోుఁ
గ్రుఁగిన పాత్లంద్వనట్ట గౌరవిక్యస్ము వంకటేశ్వరా! 15

భృగుదులి పాదమొతిి, పదదృకుాను నొక్తా, యహంబుుఁ ద్రంచ్చ, జాి

నగతి ననుగ్రహించ్చన యనరఘ కరాంబుజయుగమ మతిి న్న
సిగపయి నొకాతూరట్ట స్పృశించ్చ నశింపుఁగుఁ జేయరాద న్న
యగణత్ పాపస్ంచయము న్నరిభయాపహ! వంకటేశ్వరా! 16

నీ తిరురామన్నమ జపనిష్ు స్త్ముమ చెలంగినటు స్క

కేత్జన్నళి పాపములుఁ గీీణముసేసి ద్వవంబస్ంగి యా
త్రేత్ నయోధ్ాలోని జగతీస్మవాయముుఁ బ్రోచ్చనట్టా న్న
ప్రాుఁత్ఱకంపుుఁ బుట్టువుల పాపముుఁ బాపవొ వంకటేశ్వరా! 17

స్ఫమకుుఁ దేరిచ వదముల శుభ్రికొస్ంగిన చేతలెవివ! స్ం

గ్రామరథంబుుఁ ద్రోలి జయలాభముుఁ గూరిచన చేతలెవివ! గో
స్కవముల క్యపుగాయ గిరిభారము నూనిన చేతలెవివ! యా
నీ మృదుహస్ిములనను పునీతనిుఁ జేయుత్ వంకటేశ్వరా! 18
(శుభ్ర
ి =బి హమ)

రోటక్త బ్ంద్వసేసి నిను లోటక రాదని నందపతిన యా

రాటము వీడి లోుఁ జన, విలాస్ముగాుఁ బ్డుఁ గూలిచ మదుదలన్
మాట్టన న్న కుబేరుని కుమారుల శాపముుఁ దీరిచన్నుఁడ వా
బాటను ననున దుష్ాృత్ విబ్దుునిుఁ జేయవొ వంకటేశ్వరా! 19

✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣ 16 ✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣
 ✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣ శ్ర
ీ వేంకటేశ్వర ద్వవశ్తి

పరశువుుఁ జేత్ుఁ బూని ప్పత్ృవాకపరిపాలన ధ్రమమంచ్చ త్వ

త్ారముల ఛిననమస్ికగుఁ దలిానొనరిచ పరా స్వరూప్పణన్
దరిసెనుఁపున్ సిరిం గొనిన దైవత్ భారువరామరూప! య
కారణని న్నయహంకృతిని ఖ్ండన సేయవొ వంకటేశ్వరా ! 20

ఏడవు కొండలెక్తా నరులిచచట కందరు వతిరంచు నీ

వాడను నక్తాయుంటవొ! ప్రయాస్ము దపుపనె మాకు దేవ! వా
నుఁడి ఋణముి నుండి నిను నిరవృతుఁ జేయగ రాక త్పుపనే!
క్రీడయ క్యక శ్రీహృదునిక్తన్ సిరి లోటొకొ వంకటేశ్వరా! 21

విదురుుఁడ్గ పండ్గగుజాడుఁచ్చ పెటున తొకాను తింట వీవు! నీ

కొదవెను దృప్పి గుపెపడట్టకులిదన నేసిి కుచేలు కొంగునన్!
ముద్వ శ్బ్రేవొ పండాుఁ గడ్గపుం గుడ్గపం దనియించ్చ తీవు! త్
త్ుదృశుల భక్తి శూనుాుఁడను స్కుఁకుము ననునను వంకటేశ్వరా! 22

క్యరము లెనొన న్నయడుఁ బ్రగాఢనిగూఢ స్మాశ్రితాలహం

క్యరవిక్యర దురుుణ వికరీణమొలా దెఱుంగుదుం బ్రి
షాారము దవత్ాృపేక్ష్ణ విక్యస్ము! నీదు మహత్వ మంగళా
క్యర నిబోధ్నంబు గలుగం గరుణంౘవొ వంకటేశ్వరా! 23

జాినము నందగా నుపనిష్తిల వదపురాణవాకపరి

జాినము లేశ్మేనియును స్కవంత్మునం గల వాుఁడుఁ గాను! న్న
మానము నేను బోదును! రమాధ్వు న్నమజపంబు స్రవమన్
జాినమదొకాటే కలదు! క్యవగ రావయ వంకటేశ్వరా! 24

✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣ 17 ✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣
కవితా ప్
ీ సాద్ ✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣

వారిజన్నభ! కంజుడ్గ భవత్పద తామరస్ంబునంట యో

మారు త్రివిక్రమాకృతిుఁ గమండలు న్నరము సేత్ుఁ గడుగా
గారవమొపప నయానద్వ గాంగజలంబుగ! మోసె రుద్రడా
ధ్యరలహో! భవచ్చఛవపదస్వమహత్వము! వంకటేశ్వరా! 25

కడచ్చన పుట్టులేవొ యఱుగనుుమి! యిపపటి జనమమందునన్

విడ్గవక ధ్రమమారుము వివకవిధ్ంబుుఁ జరించునట్టా న్న
నడవడిుఁ దీరిచద్వదుదమ విన్న భవదీయ దయాస్తవృష్టు న్న
యడ నఘకరమవరిన నశింపుఁ దరంబకొ వంకటేశ్వరా! 26

పటుము గటుతీవు నిజ భ్రాత్ృకుమారులకున్ స్మంబుగా

నెటు విభేదముంౘక మహిన్ రఘురాముుఁడవై! యఱంగి తా
నటు స్తధ్రమపాలన నయంబునుఁ జేయక గ్రుడిడఱుఁ డిస్వ!
గిటుగుఁ జేసి వంశ్ మపకీరిినిుఁ బందెగ వంకటేశ్వరా! 27

ఎవరిక్త నెంత్ప్రాపిమదె యితినటంచును గీత్బోధ్లోుఁ

జవరకుుఁ దేలిచ చెప్పపతివి! చ్చంత్లవంత్లుఁ జక్తా శ్లామై
దవథవు నూడచుఁ బ్టుగుఁ బ్దంబుల ధ్రమమ యట్టా నుడవగా
నవస్ర మీకు భకుిలయ యపుపను దీరపుఁగ వంకటేశ్వరా! 28
(దవథువు = బాధ)

ఆయువు దీరినంత్ జనులందరు గిట్టుట ప్రాయికంబ్యిన్

మాయక వచుచ వెనెవనుక, మాత్ను వెననడి లేుఁగదూడ యం
బా యని పోవునట్టాగ, దురాచరణారిాత్ దుష్ోలంబులున్!
క్యయవొ సుఁచ్చ ననున నరకంబునుఁ ద్రోయక వంకటేశ్వరా! 29

✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣ 18 ✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣
 ✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣ శ్ర
ీ వేంకటేశ్వర ద్వవశ్తి

చేయక జీవహింస్ యట్టుఁ జెలుాను మానవ జీవయాత్రలో

న్నయద్వ భౌతికంబునవు న్నంత్రికంబునవుం బ్రయత్నముం
బాయము గాని మాకు నలవాట్టన నపపరపాట్టా గావుటం
జేయక కోప మరభకులుఁ జేుఁదుము మముమల వంకటేశ్వరా! 30

నీదు నిషేవణంబు ననునిత్ాముుఁ జేసి హరిప్రియా దళం

బౌదలుఁ ద్యలుచచుంట, త్వదఘౌఘవిఘత్ మహారఘపాదపు
ణ్యాదక పానముం ౙలుపుచుంట! మదీయ పునః పునరభవా
వదన న్నస్రించుమ! నివృతిి నొస్ంగుమ వంకటేశ్వరా! 31

పేరయ శ్రీనివాస్తుఁడని! పెదదమచెలిా మగండ్గ! గేహముం

దీరుగ రోజునడవగ విధేయుల భకుిల హుండిక్యనాలా
ధ్యరము! న్నమస్కరాకత్ుఁ దపెపడి మానవజాతి మాడిా నీ
బీరము పేరులోనె కల విశ్వవిధ్యత్వొ వంకటేశ్వరా! 32

పేరును వంకటేశుుఁడని పెట్టుక పెలుాగ ఖాాతినొందగా

నూరక యుతిిపునెనమున కొపుపనొ! న్నమగతారాత్త్వస్క
క్యరము భకికోట కఱుకంబ్డుఁ బ్రాకిన ప్రస్తితాఘస్ం
హారవిధ్యనపాలన రయంబునుఁ జేయవొ వంకటేశ్వరా! 33

పాలను శేష్శాయివయి పైుఁడినెలంతక క్యళ్ళు పటుగాుఁ

బాలునుఁ జేరి వలుపులు ప్రస్తితిుఁ బ్లెాడివళ న్నకటం
గాలక పోయనీ కడ్గపు! క్యలము మారగుఁ బుటులోుఁ బ్డం
బాలకు న్నవు గావలసి వచెచుఁ గద్య! విధి! వంకటేశ్వరా! 34

✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣ 19 ✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣
కవితా ప్
ీ సాద్ ✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣

గునపము వైచ్చ గదుదవను గొటు నొకండద్వ భక్తిపూరవక

మమనుచునుుఁ బ్చచ కపుపరము నదుదక నిత్ాము డాుఁగు ద్యచుకొం
చు నవుమొగంబుతోడ నిలుచుందువు! సుఁచుమ మా దురాగతా
లనట్టల! భకిస్ంశ్రయ పరాత్పర! తిరపతి వంకటేశ్వరా! 35
(గద్ద
ు వ = చుబుకము)

కుమమరొకండ్గ మటుుఁ గొని కూరిచన యా తలస్వదళముమతో

నిముమగ నీపద్యరచనము నెంత్యు భక్తిుఁ బ్రపతిిుఁ జేయగా
స్మమతిుఁ బ్రీతిుఁ జెంద్వతివి! చౌరాధ్నముమను నినునుఁ గానాగా
కొమమను హీనులెట్టా స్మకొందురు నీదయ వంకటేశ్వరా! 36

క్యమము పీడలనినటక్తుఁ గారణ భూత్ మనైహికముమనౌ

నీమము నొపుపక్యమము పునీత్ము! స్దుతిక్త నపథముమ! మ
తాామము తావకీనపద గమాము! దురాభమైన త్వత్పరం
ధ్యమము! చావుపుట్టుల విన్నశ్ము! మోక్ష్ము! వంకటేశ్వరా! 37

ఆలి యొకరి వీడి చన నలిు, వికుంఠము నందు నొంటరై

యాలన పాలన్నదులకు న్నలిని రండవద్యని నొలుాచున్
నేలకుుఁ జెంత్ుఁ జేరి గిరినెకొాని సొముమల దండ్గకొంచు మ
మేమలగ వచ్చచనుఁడవన నెవివధి నమమను వంకటేశ్వరా! 38

పూనెను భక్తి నీపయి! విమోహ మదెననుఁడ్గ గ్రమముఁ! దవత్పద్య

ధీనుడ నెపుపడైతినొ! మద్వం బడగాంచ్చతిుఁ బిననన్నుఁడె న్న
దీనత్ నుదురించు స్రిదేవరవంచుుఁ! దవదంఘ్రిస్త్ుమీ
చీన మనుగ్రహించ్చ ననుుఁ జేకొన రావొకొ వంకటేశ్వరా! 39

✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣ 20 ✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣
 ✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣ శ్ర
ీ వేంకటేశ్వర ద్వవశ్తి

వణనిుఁ బ్టు యీడిచ కురువృదు స్భాంగణమందు బ్లిమనిన్

వీణము వీడచలాగ మొరవెటుగ ద్రోవద్వ, వలవలిచ్చచ య
క్షీణముగా ననుగ్రహము సేసిన క్యరణ మిదిి య్ంచున్న
పాణని పాదస్నినధిని వ్రాలగుఁ జూపెదు వంకటేశ్వరా! 40

క్యట్టక కనున లంగుళ్ళలుఁ గందువ మటెులు బారు జ్ఞట్టునుం

జెనునగ శుక్రవార మభషేకపు భోగమివెలాుఁ జూడుఁగా
ననునగుఁ దోచుమూరిి యద్వ! హా! యమృత్ంబును బ్ంౘ వంచనం
బ్నినన మోహినీ రుచ్చర భామిని రూపద్వ వంకటేశ్వరా! 41

చెడడదొ మంచ్చదో కొలువు సేయుఁ దొడంగితి బ్తిినెంత్యున్

బడ్గడనుఁ దమిమపుట్టువను బూనిన కొండల రాయడా నినున్!
దొడెడడ వాడవనన బిరుదుం గొనుఁ జెలాగ న్నదు కొముమ, నీ
లడ్గడవు స్కదమట్టా మధురంబ్న నీయద! వంకటేశ్వరా! 42

గడడవు మాకు నైహికస్తఖ్ప్రద నౌకనునెక్తా స్కగగా

నొడడగు నీపద్యశ్రయమునొంటగ, ద్యటగ నీ భవాబిునిం
దెడ్గడ మహత్వపూరణ భవదీయ పునీత్ వరిష్ు న్నమమే!
బిడడల తెనున మముమ నడిప్పంచుత్ చేకొని వంకటేశ్వరా! 43

వయవు క్యళ్ళు వ త్లలు వయవు కనునల విశ్వరూప మీ

వ యయి యలెాడన్ నెఱసి యీ జగతీ జను లాచరించు న
న్నాయ మధ్రమవరినము లైహిక భోగవిలాస్ లాలస్ం
గాయుచు నుంటవో కొనుచుుఁ గానుక ల్లయుఁగ వంకటేశ్వరా! 44

✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣ 21 ✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣
కవితా ప్
ీ సాద్ ✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣

వయస్తడ్గగున్! మన్నవికృతిుఁ బాయరు, ప్రాణము లైదు త్కుా వ

ళయును పరావిచారముుఁ దలంపునుఁ ద్యలచరు, పైుఁబ్డన్ జరా
మయదురవస్ా మృతాభయమానస్ విహవలు లౌదు, రయాడం
బ్యిుఁబ్డి వెకాుఁ బాదములుఁ బ్ట్టునె స్దుతి వంకటేశ్వరా! 45

న్న దురదృష్ుమేమొ చ్చనన్నుఁటను నెకొానలేదు భక్తి ప్ర

హాాదుని మాడిా నీపయిని! నరుానునినబలె యౌవనంబునం
బాదుకొనంగ లేదు! ముద్వ వట్టున భీష్ఠమని భాతి చేయుఁగా
నీదు స్హస్రన్నమ నుతి నేరకుఁ బోయితి వంకటేశ్వరా! 46

త్ల గొరిగించుకొంద్ర త్మ తామస్ వృతిిని వీడుఁబోరు! నీ

కొలువుకుుఁ బాదచారులయి కొండ నుపానహము ల్దఱంగుచుం
బ్లుమరు నెక్తావతిరతి భక్తిుఁ! దాజంప రొక్తంచు కేష్ణల్!
దలపునుఁ బారమారిాకత్ుఁ ద్యలచరొక్తంత్యు వంకటేశ్వరా! 47

నీవును నీస్హోదరియు నీలశ్రీరులు గాుఁగ హతవ

దో వయినంబెఱంగితి! జనౌఘమహాఘ కలంకమున్ దయా
భావ స్తహృనమతిం గొనుచు భకుిల స్దుతి నిచ్చచ క్యవగాుఁ
ద్యవక మూరుిలా నలుపుఁ ద్యలెచ ననందగు వంకటేశ్వరా! 48

మాయలుఁ బ్నిన మముమల నమాయక జీవులుఁ దోలుబమమలం,

జేయుచు న్నటామాడగను జీవన న్నటక రంగ మందు నీ
కే యనువైన పదుతిని, నేవియొ నేరము లంటుఁగట్టుచున్
న్నాయమ శిక్ష్ వయుఁగ నియంత్రణ నీదయి వంకటేశ్వరా! 49

✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣ 22 ✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣
 ✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣ శ్ర
ీ వేంకటేశ్వర ద్వవశ్తి

బోయుఁడొకండ్గ న్నవనిడి పోవుఁగుఁ జొపపడె గంగ ద్యుఁటుఁగా!

బోయ లిఖంచె నీకథ నపూరవముగా మహి నినునుఁ జాటుఁగా!
బోయత్ తీప్పపండాుఁ ద్వనుఁబుచెచ నకలమష్ భక్తి మీటుఁగా!
ఆ యటవీ వివేక్కలను నౌదలుఁ దెలెచద వంకటేశ్వరా! 50

శ్రణము నీవయం దెలుప స్కనననిరంబ్ర గోపకనాక్యం

బ్రముల దోుఁచ్చ మేని యభమానము నూడుఁగుఁ జేసిన్నవు, నిన్
శ్రణన నేకవస్త్రక్తడి చైలము లెనినయొ గుట్టుుఁ గాుఁచ్చన్న
వరసితి నీదు పాదశ్రణాగతి త్త్వము వంకటేశ్వరా! 51

ముండన ముండమండిత్ ప్రబుదుు లెదం దలపోయ నొపుపనే

నిండిన పాపభాండములు నీకొక గుపెపడ్గ జ్ఞతి నిచుచచో
నెండ్గక పోవునంచు ! మొలకతెిడ్గ నూత్న కచాళిభంగి న్న
గుండ్గనుఁ, బాపస్ంచయముుఁ గూడదె క్రొత్ిగ వంకటేశ్వరా! 52

ప్పలాలు పుటులేదనుచు వదనుఁ జెందగనేల వెఱియై

ప్పలాలుుఁ బెండిాలేమిుఁ గురు భీష్ఠముఁడ్గ పందడె పుణాలోకముం
బిలాలు నూరువరయుాుఁ బిత్ృ ప్పండము వెటుర ధ్యరిరాష్ఠులుం
ౙలాని నీదుచూపుుఁ బ్డ స్దుతిుఁ గూడరొ వంకటేశ్వరా! 53

న్నలుక నుంచుఁగా నదుపన్నదర భాష్ణుఁ జేయకుండగా

మేలగు లౌక్తకముమనుఁ జ్ఞమీ! మద్వ స్ంత్త్ పారలౌక్తక్య
లోలిత్మై చరింపుఁ గుదురున్ భవచ్చంత్న! లక్ష్యమీవయై
న్నలు కడందలనినలిపెన్న పడ్గ ముక్తిని వంకటేశ్వరా! 54

✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣ 23 ✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣
కవితా ప్
ీ సాద్ ✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣

ఎఱుుఁగుదు నేను ద్యశ్రథి నింత్కు మించ్చ యఱుంగనంచు ద్యుఁ

పఱక మొనరిచతీవు భగవంతని త్త్వము స్వవయమాయలో!
నెఱుుఁగుడ్గ నేన బ్రహమమని యనినయొ మాయలుఁ జూప్ప యాదవుల్
దఱుగుఁగ మిననకుంటవట్ట ద్యటక నీదవు మాయ నీవునున్!
మఱ కడతెంౘ మానవుల మాకట్ట స్కధ్ాము మాయ వారిునిన్?
నెఱపుఁగ ముక్తిమారుమును నీవె స్ద్య గతి వంకటేశ్వరా! 55

శ్రీ నొకద్యని బావ గళస్వమకుుఁ గటు బిగించ్చ మంగళ

శ్రీని స్వయంబుుఁ జేకొని నిలింపులకున్ స్తధ్ుఁ బ్ంచ్చ నీవభ
ఖాానముుఁ గొంట వపపనముగాుఁ! దన తాళిని మాటమాటక్తం
ద్య నిరుసేతలం దడిమి త్వత్ువస్ యాశివ భరి భద్రమున్
లోనుఁ దలంచుచుండ్గుఁ! దగున్న యట్టుఁ బాలపడ వంకటేశ్వరా! 56

నలానివస్తి వెలాక్తరణముమల స్ంగ్రహ శ్క్తిమంత్మం

చెలారు శాస్త్రవత్ిలు వచ్చంతరు! వోామమునన్ రహస్ామౌ
నలాని గహవరంబులు విన్నశ్కరంబులు వెకుా ల్లవునున్
నలానివాుఁడవ! తివిచ్చ న్నజనన్నంత్ర కరమశేష్మున్
జెలాగుఁ జేసి మదభవముుఁ, జేకొన రావయ్ వంకటేశ్వరా! 57

ఏనుుఁగు ప్పలిచప్పలవ దవుడెతిచు వచ్చచ స్వయంబుుఁ గాచ్చన్న

వనుుఁగు పాటక్యర నరు లెంత్గ వడిన రానెరావు! నీ
కేనుుఁగు చుటుమౌనుగద యేనుుఁగుమోమయ మేనయలుాడుఁ
గాన! స్వబ్ంధురక్తి యద్వ క్యదనుకొందున వంకటేశ్వరా! 58

✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣ 24 ✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣
 ✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣ శ్ర
ీ వేంకటేశ్వర ద్వవశ్తి

కటుడిసేయ రోటక్తనిుఁ గటుగ నినున యశోదకయా! న్నుఁ

కట్టుకొనంగ స్త్ాకును గలపక బ్ంధితుఁ జేయ నయాుఁగా!
కట్టునుఁ బ్టునెంచి నినుుఁ గౌరవ యూధ్ము భంగమందెుఁగా!
కట్టుుఁబ్డంగ స్మమతినిుఁ గాక లభంతవ వంకటేశ్వరా! 59

పుత్రులు పుటుకేడెచ మును బుటుయు నేడెచనయోధ్ా రాజట్టల్

పుత్రులు పుటుకేడెచుఁ గురుభూపతి భారాయుుఁ బుటు యేడెచుఁగా!
చ్చత్ర ఋణానుబ్ంధ్ములు చేత్ము నెంచ్చన వవిక్యవు! మా
పాత్ర నిమిత్ిమాత్రము! ప్రబ్ంధ్ము నీదయ! వంకటేశ్వరా! 60

పేరులు వెకుాలుననయవి పెదదవి చ్చననవి పలాుఁ గష్ుమై,

కూరిమిుఁ బ్లావీలునయి, కొనిన గుణాత్మకమౌచుుఁ, గొనిన యా
క్యరపు సూచన్నత్మకము గానయి! క్యని త్వదీయన్నమ మే
పారును స్కరాకంబ్గుచు బాపవిన్నశ్క! వంకటేశ్వరా! 61

మందర భార మట్టా నినుమాద్వరి మోయుఁగ స్కధ్ామేరికౌన్

మంథర కుట్రబ్రువ నట్టమాద్వరి రామునివై వహించ్చత్య!
కంథర వైజయంతిక! యఖ్ండభవాండ ధురాధ్రా! యస్
దబంధ్నముక్తి న్నక్తడను భారము న్నపుమ వంకటేశ్వరా! 62

పగలును రాత్రి నీవ యయి భాసిలు దేవర స్తప్రభాత్మే

ల? గురుస్తరాపగోదభవపదా! భృగువార మహాభషేకని
రమలపరికరమమేల! కుస్తమాలు పసిండి విభూష్ణాలు శ్రీ
క్తలకును స్కవమికేల మురిప్పంౘగ! నౌుఁగద వంకటేశ్వరా! 63

✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣ 25 ✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣
కవితా ప్
ీ సాద్ ✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣

గురువుకుుఁ బ్ంగన్నమములుఁ గూరచడ్గ ధూరుిలు నేట చట్టులున్!

గురువున దైవభావమును గూరుచచు స్వోత్వినమ్రత్న్ జగ
దుురువయి నీవ యొకు గురుుఁ గొలిచతి భకుియపచార స్ద్వవధిన్!
గురువు నెఱుంగ బ్రహమముగుఁ గూరుగ జాినము వంకటేశ్వరా! 64

బాలుని హాాదునిన్ బ్రమభాగవతోత్ిముుఁ జేసి క్యచ్చత్య!

బాలుని న్న ధ్రువున్ గృపను భాస్తర నిశ్చల తారుఁ జేసిత్య!
బాలుని ననున న్న పలుపుుఁ బాపవిదూరు నొనరిచ క్యళు నీ
మ్రోలుఁ బ్డ్గండుఁ బాత్రునిుఁ బ్రబుదుునిుఁ జేయుమ వంకటేశ్వరా! 65

పుష్ురనేత్ర! నీదృశ్లమోఘదయామృత్ పాపన్నశ్ముల్!

దుష్ార జీవయానమున దూష్టత్ క్యరాములెనొన చేసితిన్
ముష్ారవరుష్టారిపు ప్రోదబల చ్చత్ివశుండనై! దయా
విష్ాృతిుఁ బాపనిష్ాృతిని వడ్గదు నీయగ వంకటేశ్వరా! 66

చ్చంత్లు పెకుావైనములు! చేసిన యారాన భద్రపరుచన్న

చ్చంత్యు! లేనిద్యనిుఁ దన చేత్ను జకాగుఁ జేయ్ుఁబూన న్న
వంత్యుుఁ! బీనుగైన త్ఱుఁ బాడెను గటుగ వెంటనేమి రా
ద్వంత్లు సేసి! త్ద్వవష్య మంౘర స్తంత్యు వంకటేశ్వరా! 67

వచనము లాలక్తంతరు స్భక్తిుఁ బ్ఠింత్రు పురాణ స్ంహిత్ల్

రచనలు వదభాష్ాముల వ్రాత్ల ననినట న్నకళింతరే
శుచ్చ పచ్చుఁ బూని నైష్టుకులు శ్రోత్రియు లయుాను సిద్వుయునెన త్వ
ద్రచ్చకర న్నమకీరినవిలుపి రస్కలకు వంకటేశ్వరా! 68

✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣ 26 ✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣
 ✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣ శ్ర
ీ వేంకటేశ్వర ద్వవశ్తి

చేసితినేమొ నేను మును చేయుఁగుఁ గూడని కృత్ాముల్! పురా

ధ్యాస్ యయుకి మిపుపడ్గ నయంబున నీ వరివస్ాలన్ స్ద్య
భాాస్ము సేయుచుంటుఁగద! ఆదట మత్ాృత్ పాపన్నశ్ముం
జేసి స్మంజస్ంబుగుఁ బ్రసిద్వు గడించుమ వంకటేశ్వరా! 69

కుకాను వెంటుఁ దోడ్గకొని గోముగ లాగుచు నీడ్గచచున్ స్వయం

బ్కాఱుఁ దీరుచచుందు రుదయంపుుఁ బ్చారులుఁ జేయు నీ జనుల్
కుకాయ జీవుుఁడా గొలుస్త కూడిన కరమము న్న కయే విధిన్!
నికామఱుంగ నీ ప్రజకు నేరపగ రాదొకొ వంకటేశ్వరా! 70

కొండను నెతిిపటుతివి కొండలనెక్తా నివాస్ముంట వీ

ఖ్ండిని నుదారించ్చతివి కంధివిగాహము నుండి యలా భూ
మండల మొకాపాదమున మైకొని కప్పపతి వమి ల్లలయా!
దండము కృష్ణ! సూకర! త్రిధ్యమ! త్రివిక్రమ! వంకటేశ్వరా! 71

ఎందును జెపపగాుఁ గనమిదే శ్రుతలం గనరాదు న్నలిుుఁటన్!

ౘంందము దీనిన్నరయ ప్రశ్స్ిము విష్ఠణని న్నమస్రవమున్!
విందగు వీనులన్ వినినుఁ! బేరిమ స్మరించ్చన మోక్ష్మిచుచ “గో
వింద” పదముమ దీనిస్రి వఱొకట్టననదె వంకటేశ్వరా! 72

శివహృదయాంత్రస్తాుఁడవు శ్రీహరి! శ్రీహరి చ్చత్ిమందునన్

శివుుఁడ్గ గలండ్గ నికామని చెపుపదు రలారు విజుిల్ల రహ
స్ావిష్యమున్ వివకమతి ధ్యానము సేయగ స్త్ామొకాటం
ౘవగత్మౌను “త్త్ివమసి” యందున భావము వంకటేశ్వరా! 73

✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣ 27 ✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣
కవితా ప్
ీ సాద్ ✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣

ధ్నమును బోసి స్తంత్యును ద్యనిుఁ గ్రయంబు నొనరపలేరు! తాుఁ

బెనుఁగొని యాక్రమింౘగను వీలును గాదధిక్యర ధ్యటక్తన్!
అనువుగ ద్యనధ్యరుఁగొన నయాద్వ యవవని యాసిి! భక్తి నె
కొానకయ త్వత్పదస్ాలము గోరినుఁ దకుానె! వంకటేశ్వరా! 74

చ్చఱునవుుఁ జూుఁచ్చ చేకొనెుఁగ శ్రీ నిను! రాక్ష్స్ బ్ృంద మేమఱం

చ్చఱునవుుఁ జూుఁచ్చ న్నడ్గ స్తధ్ుఁ జేకొన! మోహన మూరిివైతి వా
చ్చఱునవు దోుఁడ రామునిగుఁ! జేరనుగా యలమేలుమంగ నీ
చ్చఱునవుుఁ జూుఁచ్చ మైమఱచ్చ చెంగట మోహన వంకటేశ్వరా! 75

ముందట పుట్టువ లెదలియుఁ! బూరవ జనుస్తుల లెకాయంౘన్న

కందదు! త్వత్ున్నత్న వయఃపరిమాణము న్నద్వ కూడ య
నొాందును నేను జీవుుఁడను! కూడగ నినున దప్పంచుచుంట! ని
నొనందగ నెంత్ వచెదుఁ బ్రభూ! ననుుఁ గొమిమక వంకటేశ్వరా! 76

అని నరివీరు లేసిన మహాస్త్రశ్రాగిననిద్యఘశ్క్తి పా

రుాని దహియింపకుండ యనిరుదుుడ! క్యచ్చతి నంద్వఘోష్మున్!
వనజదళాయతాక్ష్! స్తకృపాస్తధ్ వ కురియించ్చ న్నదు ప్రా
కిన భవస్ంచ్చతాఘఘనఘసిని న్నరపవొ వంకటేశ్వరా! 77

గోకులవాస్త లిండాుఁ బెరుగుం బులిపాలను వెననజ్ఞనునలం

ద్య కుడ్గవన్, బ్రస్కదముగుఁ దక్తానద్యని విడన్, గ్రహింపక్య
వాాకుల గోపక్యంత్లు రహస్ాముుఁ, గృష్ఠణని నింద సేసిరే!
ఆకలిదపుపలుండ్గన భవాండపుుఁ బటుకు! వంకటేశ్వరా! 78
(పుల్ల పాలు = (నిల్ి) దాచి యుంచిన పాలు. "పొుంచి పుల్లపాలుుఁ
బెరుగులు”... అననమయ్య కీర్ త న)

✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣ 28 ✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣
 ✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣ శ్ర
ీ వేంకటేశ్వర ద్వవశ్తి

కోతల వనవల స్మకూరిచ్చ రావణ రాణువంత్ స్ం

పాత్ మొనరిచ తీవనుచుుఁ బ్లాుఁ బ్రగలభము లేల ప్రౌఢి! మ
చేచత్మదొకా మరాటము! తెలుపమ ద్యని నియంత్రణంబు! నే
రీతిని న్నకొడంబ్డ్గుఁ! బ్రవృతిి సిారంబ్వు వంకటేశ్వరా! 79

ఆ దరహాస్ చంద్రికల న్నకనులం దెలిత్మిమ రేకులన్

మేద్వని శ్రీలు నీ ప్రియస్మీక్ష్ను జొకుాచు వ్రీళనొంద న్న
పాదశిరోవిభూష్ణస్తవరణధ్గదుగ లక్షిపరవమౌ
నీదరి చూడిాన్నకమరు నిరవృతిుఁ గూరపవె వంకటేశ్వరా! 80

ద్వనద్వనమేను జూత నిను దేవళమందునుఁ బ్దమ పీఠమం

దు నిలిచ్చ పట్టు మీపద మనుగ్రహ మందుము పుష్ాలంబున్న
యన వలచేత్ుఁ జూపుచు రహస్ాముుఁ, గాని త్వదీయమోహన్న
స్ానలినదరినంబు మయి స్ంస్మృతి నిలుపనె! వంకటేశ్వరా! 81

భకుిుఁడ్గ పుండరీక్కుఁడిదె వతినొక్తంచుక వచ్చనిలమనన్

యుక్తిని రాతిబమమయి విన్నదము సేయగ హతవమి! వై
యక్తిక క్యరామేమి వడె నచచట నిలవక పార! నీకు నీ
భకుిల న్నముటే కద యవశ్ాపుక్యరాము వంకటేశ్వరా! 82

అరి దశ్కంఠుఁ ద్రంచ నని నదుభత్విక్రమ శౌరా ద్యర్యముల్

విరివిగుఁ గలిునటు కప్పవీరుల నెలుులుఁ దోడ్గుఁ గోరిత్య!
నరులను బిలవకుంటవి రణంబునుఁ దోడపడ్గ గొలువనీయ్ుఁగా!
నరులుఁ గొఱంత్యేమద్వ విన్నయొక వాలము వంకటేశ్వరా! 83

✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣ 29 ✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣
కవితా ప్
ీ సాద్ ✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣

తామరపాకు పైుఁబ్డిన ద్యరద బిందువు నిలవకుననట్టల్

న్నమద్వనిం దవదీయ చరణంబుల నిలవక యుండె భక్తియున్
కౌముద్వలేని యామినుల కైవడి నీపయిుఁ జంత్ లేక యో
స్కవమి మదీయజీవనము! స్కవంత్ముుఁ జేరవె వంకటేశ్వరా! 84
(దార్దము = పాదర్సము)

దొరలెను బాదఘత్మున దుందుభ దేహము యోజన్నలపద్వన్!

వరలెను రామపాలనముుఁ బాదుక లేల నయోధ్ా! వాసిుఁ ద్య
నెరిగిన యాంజనేయుుఁడ్గ మరే యిత్రసిాతిుఁ ద్రోసి రామ స్
చచరణము స్ంశ్రయించెుఁగ ప్రశ్స్ిపదంబ్ని వంకటేశ్వరా! 85

శ్రీకర! మాధ్వా! కలిుఁ బ్రసిదుము వంకటన్నయక్యఖ్ా! య

స్ఫికము నీదు న్నమమట్ట దోస్ముుఁ బాపును క్యస్తలిచ్చచనన్!
లేక త్వదంశ్ మీ ధ్రణభృతిగుఁ గాడను స్ంస్ాృతోక్తిక్తన్*
మా కగు పాలకుల్ నిజము మచుచలు నినబలె వంకటేశ్వరా! 86
(* నా విష్
ణ ుః పృథివీ పతుః)

నమమని స్ంశ్యాతమలను నమిమన త్వత్పద స్ంశ్రయాతమలన్

స్మమతి న్నదరింతవు బ్రస్ననత్ నెంచక తారత్మాత్న్
నమిమకుఁ బూని కొలిచతిని నైజమఱుంగని వాుఁడవో మదీ
యముమ! త్వదీయ నైజ స్తదయాదృశి నించుమ వంకటేశ్వరా! 87

అస్తరులకున్ వరంబులిడి యాదరబాదర, పైన నుస్తురం

ౘస్తవుల నూడచ వారివి బ్ృహత్ిర యత్నము సేసి తాలుుఁగా
వస్తధ్ దశావతారముల వంటవి, వాటక్తుఁ ద్వండి తిపపలన్
వస్తినిుఁ గూరప మా పనియ! బాగు మహాశ్య! వంకటేశ్వరా! 88

✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣ 30 ✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣
 ✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣ శ్ర
ీ వేంకటేశ్వర ద్వవశ్తి

మోహము నొందుఁగాదె కురుభూపతి పుత్రుల యుదుమేరపడెన్!

మోహము నొందుఁగాదె స్తధ్ముటుక పోయ ద్వతిప్రజాతలున్!
మోహము నొందకుననుఁ జనిపోయడి వాుఁడొకొ భస్తముఁ డనుబో
మోహము సూవె నీచరణముల్ున న్నకును వంకటేశ్వరా! 89

ప్రాప్పత్ ద్వవాదృష్టు ధ్ృత్రాష్ఠుుఁడ్గ గాంచెను దవనినజాకృతిన్

ఆ పృథపుత్రుుఁడ్గం గనియ న్నవిదురుండ్గ యశోద భీష్ఠముఁడ్గన్!
బ్రాపణమయా నెందఱకు భావమున నినజ త్త్ివ దరినం
బాపయి! గాంగుుఁడ్గన్ విదురులందుటుఁ దకాను వంకటేశ్వరా! 90

యాచకుుఁ డస్వత్ంత్రు డొలయం బ్డయం దన యిష్ు, మయుా స్ం

కోచము వీడి వడెదను గూరపుఁ దవదీయస్మరాతానుకూ
లోయచ్చత్మౌ వరంబకట! యుష్మదధిశ్రయ పాత్రతాస్మా
లోచన సేయక్తమమమృత్ రూపము వైళమ వంకటేశ్వరా! 91

శ్రుతలను సూనుక్తచ్చచతివి స్ఫమకుుఁ జంప్ప ఝష్ంబ్చుచుుఁ, బ్

రవత్మును మోసి త్రచచగను బాలస్ముద్రము కూరమమైతి దే
వత్లమృత్ంబుుఁ గ్రోల! వెలిపంద్వగ భూస్తి నెతిి నుదురిం
చ్చతి! వివి యలా మాకొఱకుుఁ జేసిన చునొకొ? వంకటేశ్వరా! 92

పంచ్చ వధించ్చ స్వరణకశిపున్ నరకేశిగ ద్యవరి న్నమిత్య!

ద్వంచ్చతె క్రిందకున్ బ్లినిుఁ దేరచ నజాండ్గుఁ ద్రివిక్రముండవై
త్రుంచ్చతె యయా చావుస్రి దురమదరాట్టులుఁ బ్రుిపాణవై!
యించుక యేమొనరిచతివొ యిందును మాకయి వంకటేశ్వరా! 93

✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣ 31 ✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣
కవితా ప్
ీ సాద్ ✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣

రాముుఁడవై దశాస్తాని నిలాస్తత్ కోస్ము మట్టుపెటుత్య!

భూమి యలంగుఁ బాపభరమున్ రణమూనిచతి బారాస్కద్వవై!
క్షేమముుఁ గూరప వలుపలకుుఁ జేసితి వా త్రిపురాస్తరాంగనల్
ద్యము పతివ్రతాత్వవరధ్రమముుఁ గోలపడ బుదురూప్పవై!
ఏ మొఱగంబ్డెన్ నరులక్తందును శ్రేయము? వంకటేశ్వరా! 94
(సాద్ధ = సార్థి)

కలియుగ మందుుఁ దుటుతదుఁ గలాయవతారము ద్యలిచ వతివం

చ్చలకుుఁ బురాణ సాక్షయమగుప్తంచు నదెననడ్గ కలుుఁబోవున్న!
నిలిచ్చతె యిపుపడిట్టా ధ్రణనమహిమానివత్ రూపమంద్వ కే
వలము నృజాతి యుదురణ బాధ్ాత్ుఁ గైకొని! వంకటేశ్వరా! 95

మేద్వని పేశ్లాంగి స్తి! మీుఁదుకుుఁ గోఱలనెత్ిుఁ గ్రోడివై

యాదట నుదురింపగ జలాంబుధినిన్ బెకలించు వళ మేన్
మీద క్ష్త్ంబులౌననెడి మేధ్య మృగామొ! చేతలుండె వల్
గాదొకొ! దంష్ట్రల నపయిడికంటనిుఁ దేఱచన వంకటేశ్వరా! 96

తెచ్చచన కలపకమిమలకుుఁ ద్వరిుస్వరాట్టునకేల పంప్పతో!

తెచ్చచనద్యని విత్ియినుఁ దీయక పోతివి! నీదు తిరమలన్
మచుచన కొకాట్టనన యద్వ మాకుుఁ దవదీయప్రస్కదమున్ ధ్నం
బిచ్చచ క్రయంబు సేయక లభంపగుఁ జేసెడ్గ వంకటేశ్వరా! 97

ఆశ్య యింధ్నముమ భవయానపు న్నవకు! వరుష్టావా

రాశి త్రంగస్ంక్షుభత్ ప్రాణుల మైహిక మోహభావన్న
వశిత్ మోఘజీవులము వెనాట ముందట పుట్టుచుట్టులున్
న్నశ్ము గాుఁ దవమేవశ్రణం శ్రణంబ్వు వంకటేశ్వరా! 98
✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣ 32 ✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣
 ✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣ శ్ర
ీ వేంకటేశ్వర ద్వవశ్తి

ఊరన నీ గుడ్గననద్వయ యూరగు, నీ కభషేక వారినిం

బాఱడ్గ నేఱ యేఱగు! భవచుఛభ మూరిి నలంకరించు పు
వావరుల నిచుచ పాదపమ పాదపమౌను త్వదరచ సేయ లో
న్నరటమందు మానిసియ యౌుఁగద మానిసి వంకటేశ్వరా! 99

ఊుఁదగుఁ జలుాబంగునను నూప్పరు లయావి వణురావమై

మేద్వని గొపపపేరవడసె! మితిిక చ్చలుాల బంద్వ నూరుప లై
దూుఁదగ నయా జీవరవ మునిాయుుఁ బ్రోద్వయు నీవ మాకు నీ
పాదపు టెలిానీడ కద ప్రాపును గాపును వంకటేశ్వరా! 100

అంత్ట దైవత్ంబ్విల నగిురిస్పికమందుుఁ జేరి మా

చ్చంత్ల వంత్లనమడుఁచ శ్రీస్తి భూస్తి తోడ నిలవ మా
క్తంత్కు మించ్చ కోరుఁదగునిచఛ మరేమవు! న్నదుకొముమ ద్య
వంత్ము నొచుచనత్ిరి రవంత్ దయంగని వంకటేశ్వరా! 101

చేర వికుంఠధ్యమ మఱచేతిని న్నమలకముమ నీదు పూ

జారిపదముమ! పూరవత్న జనమపరిక్రమ పుణా స్ంపద్య
క్యరము! వలుపలైన నవక్యశ్ముుఁ గోరుచు న్నరటంత రే
మేరకునైన! మరుియలము మేముఁక భననమొ? వంకటేశ్వరా! 102

పావన ఫాలపుండ్రములు పైగతి యోచన చేసికొమమనున్!

నీ వలచేయి స్దుతిక్త నిశిచత్ మారుముుఁ జూప్ప కొమమనున్!
నీ వర మోహనసిమత్ మనిత్ాము దేహము మాయు స్తమమనున్!
దేవర! మోహితల్ దవదుపదేశ్ముుఁ గొందుర వంకటేశ్వరా! 103

✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣ 33 ✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣
కవితా ప్
ీ సాద్ ✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣

మూడవ కనునలేమి స్రిపూడుుఁగ మౌళినిుఁ బింఛధ్యరి వై

న్నడవొ మూడ్గకనునలయ న్నుఁబ్రుఁగన్! వస్తదేవసూను! య్
వావడి త్రిశూలమేద్వ తొలి వాసియ త్పప, యభననమంచు మీ
జోడ్గ నెఱుంగుదున్ మద్వని సూనృత్ మరమము వంకటేశ్వరా! 104

నీరము దూపుఁ దీరుచ ధ్రణం, బ్సికూనల క్షుతిుఁ దీరుుుఁగా

క్షీరము, న్నరికేళ జలసేవన మిచుచను దేహశైత్ామున్,
న్నరము లివివ తీరుచుఁ గరణంబుల బాధ్లు! స్ంచ్చతాఘస్ం
భారముుఁ దీరుచుఁ దవద్వవమల పాదస్తధ్యంబువు వంకటేశ్వరా! 105
(దూప = దాహము)

తా బ్లశాలినంచొకుఁడుుఁ, ద్యను ధ్న్నఢ్ాుఁడనంచొకండుుఁ, దా

నే బ్హు శాస్త్రవదపట్ట విమమహినంచు నొకండ్గ, మేట తా
నే బ్హువైదావత్ినను హెచుచలు వోవునొకండుుఁ, గాని తా
నే బ్లిమినుణంౘదుగ మృతావు ద్రెకొాన వంకటేశ్వరా! 106

ఏచ్చన బాణమీవ యయి యీశ్వరునే త్రిపురాంత్కుండనన్

గాచుచు క్షేత్రపాలకునిగాుఁ బ్డియుండ శివాలయముమలన్
న్నచెడి వార లేరుగ నినుంగని! శాాలక బాంధ్వముమ ని
నీన ౘదురంత్ బాధ్ాత్ వహింౘగుఁ ద్రోచెనొ వంకటేశ్వరా! 107

పరిమళ మిచ్చచతీవు మరువముమన క్యకుల! గింజనేలక్తన్!

విరులకు జాజమలిాయల! వళు కుశీరముుఁ! గటెుయందు న్న
స్రణుఁ బ్టీరమందు! నరజాతి మనంబున నేల భక్తియన్
బ్రిమళ మదదకుంటవట్ట బ్దుక మంద్వతె వంకటేశ్వరా! 108

✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣ 34 ✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣
 ✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣ శ్ర
ీ వేంకటేశ్వర ద్వవశ్తి

చేయుఁగరాని దౌష్ుయములుఁ జేసి విష్ణణభయారి రోగ బా

ధ్యయుత్ దుసిాతిం బ్డసి యంత్ాపరిసిాతి దగురింౘ ‘న్న
రాయణ’ శ్బ్దమాత్రమున కైనను న్నలుక నుచచరింప శ్వ
శ్రేయస్ మా యజామిళ్ళవలెం దొడరుంగద వంకటేశ్వరా! 109

స్కరము ప్రాత్పలుాల, విచారపద్యరాము స్రవశాస్త్రకూ

పార గవష్ణన్, మలకువం దెలియంగల వస్తి స్మాగా
క్యరము, యోగిహృత్ుమరణ గమాము, నిత్ాము, మోక్ష్స్ంప్రద్య
క్యర పరాస్వరూపమవు, కైనిడి క్యవవె వంకటేశ్వరా! 110

మానుగ నుపుపుఁ బోసి బ్హుమాత్రము మట్టునుఁ బెంచ్చనటు త్య

మ్రానున బండపున్ జలము మాధురిుఁ గోలపడ్గనే! నయంబునన్
దేనియుఁ బోసి పెంచుఁ దన తికిత్ వీడ్గనె క్యరవలామున్!
మానుప స్కధ్ామే జనుల నైజగుణంబుల వంకటేశ్వరా! 111

ఇక్షురస్ముమ గుండిగల నెతిచుుఁ బోసిన వముపాదునన్

లక్ష్ణమైన చేదుౘవి రవవయు మాయదు గాని పుండరీ
క్యక్ష్! త్వదీయ పాదకమలారిచత్ తీరారస్ముముఁ గ్రోలుఁ బా
పక్ష్యమౌట త్థా మధిపాత్క్త కైనను వంకటేశ్వరా! 112

నలానిమబుబ వరీకరణంబ్గుుఁ, దెలాని మబుబ తొలుానే!

నలాని కంటపాప వలనంగద చూడ్గాలు, వెలాబాఱనం
జెలుానె! నలానౌ కత్ముచేుఁ గడకంట కృపా స్తవృష్టునిం
జలాగ నీకు ధ్రమమవు స్కంద్రదయాకర! వంకటేశ్వరా! 113

✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣ 35 ✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣
కవితా ప్
ీ సాద్ ✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣

కోపము వచెచనేని శ్ఠగోపము మాడ్గనుఁ గొటు చెపుప! నేుఁ

బాప్పనటంచు నీమద్వ ముభావము గలిునుఁ గాలుచ మారతిం!
దేపకుుఁ దేపకుననడత్ ద్వదుదటస్హామ! ముంౘరాదె నన్
నీ పదతీరా మందు! కద నీవ స్ద్యగతి వంకటేశ్వరా! 114

క్యళ్ళును గనునలనిన స్రిగా పనిసేసిన వళ నెనినయో

యూళుుఁ బ్రిక్రమించ్చతి ననుత్ిమ లౌక్తకక్యరావరిినై!
వెళుక యుంట నీగుడ్గల వడ్గకనైన! వయస్తుమీఱగా
కీళ్ళుదిరించుఁ గోరుఁ గృత్కృతాడనౌటెట్ట వంకటేశ్వరా! 115

మూరడ్గ జానెడ యడవి మొదుదమకముమల పుణామేమొ! క

సూిరికురంగన్నభజము తోయజన్నభ్య లలాటన్నమమై
సౌరుగుఁ జేరు! నీలిమయి జాను నిగనినగలాడ లోమమా
రాారము తైలమిచుచ! నరజంతవు వారాము వంకటేశ్వరా! 116

వారచరు స్ంధ్ాుఁ! జేయరుగ బ్రహమనుపాస్న శౌచదూరులై!

నేరుచట దేవభాష్ నిఱునీుఁగుఁ! బఠంపరు వేదశాస్త్రముల్!
మారిచరి వష్భాష్లును! మానిత్వరిన న్నశిలెన్! ద్వగం
గారిచరి వైద్వకముమ ద్వవజకరమల నీకలి వంకటేశ్వరా! 117

త్లలు పదుననవాుఁడు పెడద్యరులుఁ బ్టుగ బుద్వు రూపఱం!

దల యొకట్టననవాుఁడ్గ శ్రణంబ్ని స్నమతి రాజామేలె! వల్
గులికుల క్యరివీరుాని ప్రకోపము క్ష్త్రియ నష్టుుఁ జేసెుఁగా!
బ్లిమి వివకమౌుఁ దలలు బాహువు లౌనొకొ వంకటేశ్వరా! 118

✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣ 36 ✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣
 ✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣ శ్ర
ీ వేంకటేశ్వర ద్వవశ్తి

ఓరుపను దృప్పియుం గలిగి యులామునం దనసూయతో స్ద్య

కూరపుఁగనౌను బ్రహమము నకుంఠిత్ వైఖ్రి న్నత్మచారమున్!
కరపటమై శ్రీరమిద్వ కపెపను జీవుని! స్వత్వమలా బ్ర
హామరపణ సేయ సిదుము గద్య యమృత్ంబిక వంకటేశ్వరా! 119

పుట్టువుుఁ దలిాదండ్రులను భూమిక లేని వావసిాతండ వా

పట్టునుఁ గననగోముౘవి స్కవదనమొందు నపేక్ష్ తీరుఁ, గాుఁ
బ్టుయి త్లిా నీకు, ప్రభవమమయిన్నవుగ దేవకీ స్తిం
బ్టుగుఁ, గోస్లాత్మజ కుమారుుఁగ, సేవచఛను వంకటేశ్వరా! 120

అలుారు మామకొంపుఁ బ్డి యలుాక పోయి నెలలెనలల్ దమం

జెలాగుఁ జేసికొంట యద్వ జేజెలుఁ జూచ్చయ నేరిచరో నరుల్!
ఇలారికంపు యోగమద్వ యేరపడె నీకుుఁ గపాలికట్టా పు
టుల్ాకటంచు లేక కద! యంత్ట దీనత్! వంకటేశ్వరా! 121

ఒకయడుఁ గొయాబారి నిలుచుండెద వింకొక తావు రాయిగాుఁ

బ్రకటనమౌదు! వింకొక స్ాలంబునుఁ బంజర విగ్రహంబ్వై
స్సకళల ననుచుందు! వొకచో నునుమితిిక బమమయౌచునున్!
సకలపద్యరా స్ంవస్న! నరనిజాశ్రయ! వంకటేశ్వరా! 122

ఉలాము రంజలంగుఁ గనుచుందురు వెకుా లపథా దృశ్ాముల్

వెలాక్తలం బ్రుండి మయి విశ్రమమందగ దూరదరిినిం
బలుాగ! స్తంత్ బోరాపడి పంద్వక నీకు నమస్ారించ్చనం
బెలుాగ నీకటాక్ష్ము లభంచ్చ త్రింపరొ వంకటేశ్వరా! 123

✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣ 37 ✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣
కవితా ప్
ీ సాద్ ✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣

కనకము నీద్వ త్స్ారుల కైవస్ మౌటను, శ్క్తి యుననచోుఁ

దనదగు సొతిల్ల గతినిుఁ దక్తాడిక్యరుల పాలు గాక క్యుఁ
పునిడి స్వకీయమౌ మహిమముం గనుప్పంపగుఁ జేయరా డదే
మని త్లపోతరీ తెలివి మాలిన మానిస్త ల్ల వస్తంధ్రే
శుని నిను గూరిచ, స్వరణమగుచో భ్రముఁ జెందుట లోహమనన మ
ననన కఱచుట నిరుుణమనస్తాన కుండ్గన వంకటేశ్వరా! 124

ఎంచ్చతి నేడ్గకొండలకు నేలిక నేడ్గగడంచు నిచచలున్

స్ంచ్చత్ క్తణవతాప్పత్ విష్ణణ విపనన జన్నరిిన్నశ్కున్
ప్రాంచదశీత్హాయన కలాధ్ర దృగుాగ హారదస్కంద్ర, బ్ర
హామంచ్చత్ పూత్పదమపదయామలు నిన్ మద్వ వంకటేశ్వరా! 125

దరభను నొకాపోుఁౘను బ్ద్యరాముపైుఁ బ్డవయ గ్రాస్స్ం

దరభవశాన శాస్త్రవిహిత్ంబుగ దోస్ము వోవునందు ర
టారభక మానవాఘ నివహగ్రస్న్నదురణంబు క్యదె త్వ
నినరభర న్నమమొకాట కద్వంౘగ న్నలాను వంకటేశ్వరా! 126

పుణాము పటుుఁ బాపములుఁ బూడచుఁ గలిన్ స్తలువైన దొకా నై

పుణాపథంబు న్నరుాలు ప్రబోధ్మొనరిచరట్టల్ సత్ముమ షా
డ్గుణాపరాస్వరూప! నినుుఁ గూరిమనిుఁ గీరిన సేయుచుంట! ద్య
క్షిణాస్తధ్యకటాక్ష్ పరిష్టకుినిుఁ జేయుమ వంకటేశ్వరా! 127

క్యవాము లెనినయేనియుుఁ బ్రగలభత్ నలాగ నౌను వైదుషీ

భవాత్ త్యజరిలాుఁ బ్రతిభాప్రభ లెంత్యు మచుుఁ బ్ండితల్
ద్వవాగుణానివతనినను స్తితించుచు జేయక పదామొండస్ం
భావాము గాద త్త్ావుల పాటవ మలాను వంకటేశ్వరా! 128

✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣ 38 ✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣
 ✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣ శ్ర
ీ వేంకటేశ్వర ద్వవశ్తి

చంచల సింధుకనా త్న స్కవమి శుభాంఘ్రి బిస్ప్రసూనయు

గామంచన మాత్మ భక్తిని నయంబున స్వవయకరంబుల్గిు ని
గిుంౘ సిారసిాతిం గొనియుఁ! గించన యేని మదీయ చేత్ మా
లింౘదు చంచలాంత్ముుఁ దాజంపుఁ దవదరచను వంకటేశ్వరా! 129

పలుకగ మూుఁడ్గన్నమముల వాుఁడవటంచు భజంచు భకికో

టెాలమిని వయిన్నమముల యీశ్వరు నినివనుఁ జోదామే కద్య!
నలిగొని యేడ్గనేడ్గ భ్యవన్నలకు న్నథని నినున నేడ్గకొం
డలకును స్కమి యంచుుఁ బగడన్ నవు రాదొకొ వంకటేశ్వరా! 130

ఆకస్ఱని యలుాుఁడవు న్నకస్ మామకు ద్యపు నుండ్గనం

చాకత్ మౌనొ స్పికుధ్రాగ్రమున నినడిమట్టుుఁ బెటుగా?
నేకముగా హిమాచలమ యకాక పోతివొ! నినునుఁ జేరుఁగా
మాకద్వ యంత్ కష్ుమయ మాటక్త మాటక్త వంకటేశ్వరా! 131
(నిడిమట్ట
ట =కుట్టుంబము)

విలయపయోధి నీట వటవృక్ష్పుటాకున నూగుచుండి, చ్చ

ద్వవలస్న మందహాస్ ముఖ్దీపుిల, న్నటను బ్టు క్యలియం
గులి, నలత్మిమరూపు పసికూనగుఁ జేతల నటుటూపు కే
వల పరమాత్మ దరినముుఁ బ్రాపిము సేయవొ వంకటేశ్వరా! 132

స్జాన స్కధుపుంగవుల స్ంశ్రయముంగొన నీచమానవుం

డ్గజానసేసి దౌష్ుయముల నుననత్ గౌరవ మంద న్నచుగా!
మజార! పూలుఁ గీటకము మానాత్ నొందదె పూలతోడ నీ
యజాలుఁ జేరి పూజలిడ్గ నత్ిరి తానును వంకటేశ్వరా! 133
(అజ్
జ = పాదము)

✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣ 39 ✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣
కవితా ప్
ీ సాద్ ✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣

ఇముమగ నక్రమారానము నెంత్యు స్ంపదుఁ గూడుఁబెటు యా

సొముమలనే త్ృణంబు దయుఁ జూడ్గ మటంచును గానాపాత్రలో
గముమన వసి పోవుదుర క్యని త్లంపరు నీదు పూజకై
కుమమరి మంటతోుఁ దులసిుఁ గూరిచన భక్తిని వంకటేశ్వరా! 134

పూని స్తరావళిం బలసి పోసిన నీ స్తధ్ుఁ ద్రావి యయా స్వ

రాభనుుఁడ్గ రండ్గ ఖ్ండముల వాుఁడ్గగ! దరభలుఁ జీుఁకుఁగా స్తధ్య
పానము సేయ న్నగులకుుఁ బాయలుగా రస్ చీలె రండ్గగా
నేనుుఁ దవదీయన్నమ స్తధ్ నిముమగుఁ గ్రోలితిుఁ గాన జీవునిన్
మేనును వరుచేసి వడి నీ దరిుఁ జేరచవొ వంకటేశ్వరా! 135

చేట్ట త్వదీయ న్నమ ఘనచ్చంత్నయే కద హనమ స్త్ికుం

జేట్ట త్వదంఘ్రి స్ంస్పృశ్మ చేత్న మొందగ గౌత్మోఢకుం!
జేట్ట త్వదీయ దరినమ చెంచెత్ పందగ ద్వవాధ్యమముం!
జేటొనరింపు మస్మదఘ సిద్వుని స్రవము వంకటేశ్వరా! 136
(చేట్ట=కార్ణము, నాశ్ము)

ఏను నిత్ఃపరంబెరుుఁగ! నీవ స్మస్ిమటంచు నైతి నీ

కే నత్మస్ికుండ! భవదీయ కృపేక్ష్ణరక్ష్ణప్రతీ
క్షానుక చ్చత్ివృతిి బ్రతకంత్యుుఁ బుచ్చచతి! త్వదదయా స్తధ్య
పానమికననడబుబుఁ? దవదుపాస్కు నెననవొ వంకటేశ్వరా! 137

న్నకును నీకు బ్ంధ్ము స్న్నత్నమయాద్వ! నేలపైన నే

నీకడ నొకా జీవునిగ నేరపడి యుంటని! నేడ్గకొండలం
ద్యకడ నీవు దేవునిగ న్నముకొనం బ్యి! వఱుకనపడ్గం
బోకడ క్యని యాత్మ పరిపూరణమదొకాటె వంకటేశ్వరా! 138

✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣ 40 ✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣
 ✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣ శ్ర
ీ వేంకటేశ్వర ద్వవశ్తి

కస్వును మేసి పాలనిడ్గ కౌశ్ల లేశ్ము లేదు మాకడన్,

గుస్తమరస్ంబు పటు మధుకోశ్ము గూరచడ్గ ప్రౌఢి న్నసిి మా
కు, స్లిలమొకాయింత్ుఁ గొని కులాఫలంబుల నిచుచ చెటాుఁ బోల్
బ్స్ పెను స్తనన! మా నరుల బ్లిమయు బ్లిమయ వంకటేశ్వరా! 139

తెలాని పాలస్ంద్రమునుఁ దీరగు శేష్ఠని దరివ ఛాయలో

నలాని కజాలాచల మనందగు త్వతిుితి తెలాత్మిముఁ జొ
చ్చచలిాన జ్ఞంటయీగుఁ దలప్పంచెడ్గ! క్షీర పయోధిుఁ ద్రచచుఁ జ
ప్పపలిాన శూలి త్రెకొానని క్షేవళము దోచెడ్గ! వంకటేశ్వరా! 140

పంచ చామరం
కుట్టంబ్మందుుఁ దలిాయొదద కొద్వదయైన స్ంస్ాృతిన్
బ్ట్టత్వమునన స్ంత్తి ప్రవరినన్ ఫలించుగా!
కుటంపు పాదునం దుదంబు గూరిచ పోయ శాఖ్లన్
ఘటలిా పలావింపజేయుఁ గాద వంకటేశ్వరా! 141

కలవని న్నలుగైదవు రకంబుల ముకుిలు పండిత్ ప్రక్యం

డ్గలు నుడ్గవంగ వింటని! ననుం గరుణంపగ నేదొ యొండు న
వలదు! విదేహముక్తి ననివారాముగా నిడ్గ మింక! జాలమిం
త్లయను జనమజనమలిుఁక త్క్తానవటక్త వంకటేశ్వరా! 142

పోయగ న్నరమందు లయముంగొనుుఁ గాదొకొ యుపుప చకారల్

బ్రాయికమైన రీతి రుచ్చరమాత్ వఱమి లెకాలేక! యా
న్నాయమునన్ స్తశీలుడనొ ఆటాుఁడన్న లయమొంద నేను న్న
రాయణు స్చ్చచద్యకృతి స్మంజస్మే కద వంకటేశ్వరా! 143
(ఆట్
ి ుఁడు=ద్దష్
ట డు)

✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣ 41 ✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣
కవితా ప్
ీ సాద్ ✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣

అస్తరులకు నవరంబులిడి యాపదలం బ్డ న్న యమాయకుం

డస్మవిలోచనుం దడవ న్నలస్మంౘక పోదువీవు దీ
మస్మున! గుండెత్టుస్ద్వ మాకును నీవలె నుండ్గనయొా త్
లిా సిరి వసింప మాహృద్వయు ల్లలను జూపుచు వంకటేశ్వరా! 144
ట స= ై ధ ర్యము)
(తట్

అన “కమృతాప్పధ్యనమసి” యక్ష్యమటావు రౌరవాదాపు

ణానరక వాస్కోట్టలకటంచు మద్వం దలపోయు చేను భో
జనమును మానుఁ గొంకుదును స్దుతి వారిక్తుఁ గూరుఁ గాని న్న
కనశ్న దీక్ష్ుఁ జేయ వెఱ యననద్వ క్యదయ వంకటేశ్వరా! 145

జను లుపవాస్కరముఁ బ్రస్కధ్న కుత్ిమ మారు మంచ్చ తా

ము నిరశ్నవ్రత్ంబులనుుఁ బటు కృశింపుఁగుఁ జేయుచుంద్ర గా
ని నియమమరమముం దెలియ నేరరు! ధ్యానము ధ్యాస్యందు నీ
శుని పదమంట యుండ్గటను సూక్ష్మమరుంగరు వంకటేశ్వరా! 146

పంచ చామరం
ఘనంబుగా వ్రత్ంబులెనొన క్యమిత్ంబు లందగా
నొనరుి రంతొ వడాుఁ బూని యుకివస్తివుల్ స్ాలం
బునునుమహూరిమంత్రత్ంత్రములుపరోహితండ్గ కూ
డ్గనయుా నంత్రంగ శుద్వు డొలా వంకటేశ్వరా! 147

ప్పలుచును బ్ంధుమిత్రులను బేరునుఁ బెకుార నీ వ్రత్ంబ్టం

చెలమిని, విప్రునొకాని వహింౘగ బ్రహమపదముమ బిలుచుఁ ద్యుఁ,
బిలుచును విందువడాలకుుఁ బ్రీతిని వంటరిుఁ బాటగాండ్రనుం
బిలువగ విసిరించు నిను బేరిమ రమమని వంకటేశ్వరా! 148

✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣ 42 ✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣
 ✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣ శ్ర
ీ వేంకటేశ్వర ద్వవశ్తి

కుండలి పానుపపైనుఁ దమ కోమల పాదయుగముమ నొతి పూ

దండల న్నుఁ జెలంగు బిస్త్ంత కరంబుల పదమపాణనిన్
మండ్గగ నెముమకొనన త్నమత్ిని బుగుల దువువవళ త్వ
నమండిత్ హస్ితీక్ష్ణనఖ్ మందనిఘరీము న్నయుఁజేయున్న
చండ నృసింహమూరిి! త్గు జాగృతిుఁ జాగుత్ వంకటేశ్వరా! 149

స్తివ యూడెుఁ జేర మలి స్ంధ్ాకు జీవనమింక! స్రవ స్ం

వత్ివు! మదుుణాగుణ నివదన సేయ నగత్ామేమి! త్వ
త్ుత్ి నెఱుంగకుంట నలస్త్వమున నభవస్ంగినై! దయా
వృతిి స్హించ్చ జనమవినివృతిి నొస్ంగవొ వంకటేశ్వరా! 150

వక్ష్పుుఁ దెలామచచను శుభంబ్ని వీడక జనమజనమలం

దే క్ష్ణమందు ద్యని వహియింపగ నేమఱకుందు వొమిమకన్!
శిక్ష్ యదేమొ తెలామయి శ్రీహరు కుతిక నలామచచ, స్ం
రక్ష్ణుఁ జేసి పందె నవలక్ష్ణ మయాయొ వంకటేశ్వరా! 151

ఒడబ్డ రొకారొకారను న్నడరు వాకుాల వాదమందునన్

గడబిడ చేసికొందు రతిగాుఁ దమగుట్టును రట్టుచేయుచున్
బ్డ్గగును బేక పోని పతిపతనలు క్యపురపుం బ్టాన స్ం
గడిగొని యుండ మేలుగద! కలిమక్తుఁ బెనిమట వంకటేశ్వరా! 152

పెట్టును బ్టెున్నమములు! పెట్టును బంగలి భోగస్కదమున్!

మట్టును నేడ్గమట్టుల ననేకపు పట్టుల చీటమాటకన్!
గొట్టును న్నరికేళఫలకోట్టల నొట్టులుఁ ౙకాుఁబెటుగా!
పెట్టును బూలగుటులను బ్రీతిగ నీపయిుఁ! బ్టెుడననమ
పపట్టున పెటుగిటుదయ ప్రాణక్త దేనిక్త! నటు వానినీ
వెట్టుల గట్టుుఁ జేరుివని యంౘడొక్తంత్యు వంకటేశ్వరా! 153

✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣ 43 ✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣
కవితా ప్
ీ సాద్ ✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣

రాప్పడి పెటునం దనను వ్రయాల్నరిచన నగిువ్రేలిచనన్

జేపడుఁ జేయమానునె విశిష్ు నిస్రు పరీమళముమ స్ం
తాపము న్నప్ప గంధ్కుఠి! తాను నుదలచడ్గ సౌమనస్ామున్
నీపద స్ంగి యటెా కడ్గ నెవవల సుఁచుచు వంకటేశ్వరా! 154
(కుఠి = చెట్ట
ు ; నెవ్వ = ఆప్ద)

ౘతిక్తలి యొకాగదెదపయిుఁ ౙకా స్తకంబుగ మేనున్ననిచ ప

దుతి నలమేలుమంగ నిను ద్యపునుఁ జేర నమస్ాలందకీ
గతి నిలుక్యళు బేరమున గాసిని నెతి కత్ముమ భకిస్ం
త్తి మొరవెటుుఁ బ్రోవుఁ దవరిత్ముమగుఁ బోవనొ వంకటేశ్వరా! 155

‘మమ’ను విడన్ లభంచుుఁ గద మానిసిక్తన్ భవ ముక్తి స్దామే!

స్మదృశియౌచు మలుుటను స్రవచరాచరస్ృష్టు యందుుఁ “ద
త్ివమసి” త్నంత్ బోధ్పడ్గుఁ! దత్ివము తానుగుఁ దేటతెలామై
న మయి మదీయముం గణకణంబును నీవెగ! వంకటేశ్వరా! 156

ౘలాని త్లిా జడాడలి స్ంభవ బ్ంగరుచాన తానుగా

నలాని వాడవం చొక క్ష్ణంబ్యినన్ హృద్వ స్రుకాకుండ నీ
వలాభయైన కీలక మవశ్ాము నచుాతుఁ డంచు గాదొకో!
ప్పలాలమైన మా యద నపేక్ష్యు నయాదె వంకటేశ్వరా! 157
(జిడ్కడ్లి=పాలసముముద
ర ము)

ముప్పపరిగొనన యికాట్టల మునిు స్మరింప హరీ యటంచు మా

తిపపలనున్ హరింపగుఁ బ్రతిక్ష్ణమున్, బ్రిక్తంపవ కద్య!
లపపల క్యనాలిచుచ కరలాఘవ త్స్ార భకివష్ఠలం
దపుపల నొప్పప క్యచు త్వదుద్యరత్ శాాఘాము వంకటేశ్వరా! 158

✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣ 44 ✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣
 ✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣ శ్ర
ీ వేంకటేశ్వర ద్వవశ్తి

పులుగుల రాయుడెతెినన మోయగ దుష్ారమైన మంథరా

చలమును, నౌష్ధీధ్రము స్త్వర మతిి కరంబుుఁ బ్టు తా
స్తలభ త్మంబుగాుఁ బ్వన సూనుడ్గ మోచె ననన్, యథారామా
బ్లిమిక్త బీజమీవ కద స్కవమి! యొక్తంత్యు నటుదౌ మన్న
బ్లము నొస్ంగుమయా భవ భారము మోయగ మాకు శ్కామౌ
వలసిన యంత్! భకిపరిపాలన త్త్పర! వంకటేశ్వరా! 159

ద్యగుడ్గమూత్ లాటలను దకాక యేరిక్తుఁ జనన న్నట న్న

న్న గలుపున్ మదీయఘన నైపుణమంచుచు విఱివీుఁగితిన్!
ఆ గుదెతాలుప ద్యగి వెనునంట యనుక్ష్ణమాుఁడ్గ కేళిలో
నే గలుపంద బ్రాుఁతియని నేరవక పోతిని వంకటేశ్వరా! 160

బ్లి నడచంగుఁ బ్నినకొన వామన జాత్ము, కశ్ాపుండ్గ ద్య

స్లిప్పనవళ నీ వడ్గగు, ౙకుాల ఱుఁడిడె భక్ష్పాత్రనుం
బిలుగయి క్యనాగా! సిరిని వీడిన నీ దశ్ నవువుఁబాట్ట గా
నిల మముబోంటా కేమిగతి! యవవుఁడ్గ లెక్తాడ్గ! వంకటేశ్వరా! 161

చెఱను వదలిచత్య పయినిుఁ జేరిచ్చ మాతలు నుగ్రసేనునిం

గరమిడి రుక్తమణన్ స్తిగుఁ గానిడి కననచెఱన్ వదలిచత్య!
నరకుని బ్ంద్వగీలయిన న్నతల కనెనచెఱన్ వదలిచత్య!
పఱపఱ పుట్టు న్నదు చెఱపట్టు వదలచవొ వంకటేశ్వరా! 162

సూకర కూరమమత్ుయము లస్తందరముల్ గట! వాటి రూపముల్

నీకు వహింపనయా నెట్ట! లేశ్ము సెగుము దోుఁౘకుండెన్న!
యో కరిరాజరక్ష్క! త్వదులాము నందునుఁ బ్రాణులెలాుఁ ద్య
రేకము న్నత్మరూపమని యేరపడుఁ జూప్పతొ వంకటేశ్వరా! 163

✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣ 45 ✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣
కవితా ప్
ీ సాద్ ✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣

కనునల మూసియుంచ్చ కస్తుఁగందుగ స్వవడి సేయ కేను లో

నినున స్మరించుచు నెవలిక్త నేలుఁ బ్డంగను దత్ క్ష్ణముమనన్
ననున బిఱుందుపైుఁ బ్రహరణంబుల నేడవగుఁ జేసిరా పయిం
బిననత్నంబునుండి యిట్ట వృదుుడ నౌవర కేడ్గపగొట్టునై
యినినద్వన్నలకున్ నిను స్మరింౘనొడంబ్డె వంకటేశ్వరా! 164

పసిత్నమందు స్ృష్టుుఁగల ప్రాణులవెలాను స్కధుజీవులే!

అస్లు స్బాము గానుఁగ వయఃపరిణామమునన్ బ్యలపడ్గన్!
స్స్తవుల జాతిలక్ష్ణపు స్ంగతి యాకులు మారువయుఁగాుఁ
బ్స్గును గాని పుట్టుుఁగల పత్రము దెలుపనె వంకటేశ్వరా! 165
(సబాము = సవభావ్ము)

జారిన నొకామారయినుఁ జాలుుఁ దవదీయస్హస్రన్నమ స్ం

భారము నందెదోయొకట ప్రాణము జాఱు క్షణాన నలునున్!
క్యరియ లందుఁబోడ్గ గద క్యలుని సేతల నెటు బ్రకాయుం!
దేరిచ్చ యా యజామిళ్ళని నిరమలుుఁ జేయవె వంకటేశ్వరా! 166

విమల వియననదీజనక వంకట శ్రీచరణాబ్ాపృక్తి నొ

కా మునిస్తీపతల్ గలియగాుఁ గృపుఁ జేసిన త్వదుృద్వనమరొ
కాముని పదప్రహారమిడి క్యరకుడాయుఁ గదా సతీవియో
గమునక్క నెంత్చ్చత్ర ముపక్యర ఫలంబిదొ? వంకటేశ్వరా! 167

స్సగంధి
ఫులారీకత్లపస్తపిభోగమారిచతాంగిక్య! (మా+అర్వచతుంగికా)
యలాక్యఘకశ్మలప్రహారదక్ష్రక్ష్క్య!
ప్రోలాస్త్ సిమతాధ్రప్రభోజవలేందువకర! శ్రీ
వలాభా! ప్రస్వద! వారివాస్! వంకటేశ్వరా! 168

✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣ 46 ✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣
 ✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣ శ్ర
ీ వేంకటేశ్వర ద్వవశ్తి

పుటునుఁ దోడనే మొదలు పటును నింపగుఁ బ్రాుఁకులాుఁడ్గ! కే

లపటుుఁగుఁ బ్రాకులాుఁడ్గ నొక స్కవమినిుఁ బెదదయి! బటెు బటెులుం
బుటుుఁగుఁ బ్రాకులాుఁడ్గ ముద్వ! మోహపు గంత్ల గానుగాట ని
కాట్టులుఁ దీరప ముడ్గపలను గట్టుచు నీదయ దేవులాుఁడ్గుఁ గా
నెటు పరిసిాతిం దలపడించుక పూరవపరముమ లేవొ యీ
పుట్టుక కంచు నొకాక్ష్ణమున్! విధి చ్చత్రము! వంకటేశ్వరా! 169

గొలాత్ లిండాుఁ జొచ్చచ ౘవిగొంచును గోరస్ మంథజముమలం

గొలాగొనంగ స్కరాకత్ కూరనొకో హరియంచుుఁ బేరొానన్?
అలారి చ్చలారాటలను యలాక శూరుడ! స్ంహరించ్చ న్న
యులామునునన ష్డ్రిపుల యోగాత్ుఁ గూడవొ వంకటేశ్వరా! 170

పంచమి ష్ష్టుయుం ౙవితి పండ్గగ న్నళును గాలిద్వండిక్తం

గుంచెడ్గ పాలువోయ స్మకొందురు పుటుల చుట్టు మట్టుచుం
గొంచెముుఁ బటుక్రిందుుఁగల కుండలినిన్ గుఱుతించ్చ లేపగా
నెంౘరు మాడ్గలోనికద్వ యకాను ద్రోయరు వంకటేశ్వరా! 171

బుడ్గగువు గానుఁ గుబ్ాుఁ గృపుఁ బ్రోచ్చతివో! గజలక్ష్మికౌట నీ

వొడయుుఁడ స్కమజాధిభ్యవు న్నమితివో! వరమోహినీ స్వరూ
పుడ వయినటు హతవనుఁ బ్రోచ్చతివో ద్రపదోదవహన్! పుమాం
స్తడ మరి ననునుఁ బ్రోవుఁ బెడమోమువడంగ నదేలకో మను
ష్ఠాడవయి పుట్టువొంద్వ పురుషోత్ిమ పలమఱు! వంకటేశ్వరా! 172

✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣ 47 ✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣
కవితా ప్
ీ సాద్ ✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣

పసిత్నమందు ననున స్హవాస్తలు రకాస్మేళమాడ్గచుం

గస్రిన వళ, న్నయద ద్వగాలపడి ఱోలగ, యూరడింప మ
త్రపరస్తవు, కుమార! వారను పరాచకముల్ “నిను” గాదులే యటం
చు స్రస్వాకుాలం బ్లుకుచుండెడ్గ! ననునన “నేను” వరుగాుఁ
బస్గుడ్గ త్త్ివమపుపడయ బోధ్నొనరచను గాని న్నదుమా
నస్మున నదిి న్నట్టకొన న్నకపుడయాడ్గ వంకటేశ్వరా! 173

మటు నశోకదోహదము మకొాను, ముటున ష్టపద్యతిథిన్,

బట్టుగు చూడిా చేత్, స్తరపననల నవువల రుపప, న్నయట్టల్
దటుయొ త్నినయో యడుఁద మ్రానున నీ పదభక్తి సూనముల్
బుటుుఁగ దోహదక్రియనుుఁ బూనవొ న్నయడ వంకటేశ్వరా! 174

రకాల టెకుా వెకుాడని లేలిహలేహకు నెక్తారింత్గా

మకుావ నెక్తా త్రిమమరు రమాధ్వ! పననను వక్తాపక్తానిం
బ్కాకు నెటు న్నయడుఁద పక్తాని నెకుాడ్గ సేసికొననుఁ ద్య
మిక్తాలి వ ౘనుం జ్ఞమి స్మీరుని మీఱుచు వంకటేశ్వరా! 175

ఆనిలి మూపునెక్తా తిమి నటెుడ ద్యటతి మలుాద్యట్టలం

బూనుచు బ్ంతిన్నళు పెడబుదుదని మోదగ! న్న యడందయుం
ద్యనొక తిమముఁడను! నొగి ద్యని బుజమమగి మారుదరిివై
పోనిడుఁ జేయుమయా భవబుద్వుని న్నకట్ట వంకటేశ్వరా! 176

లవణ స్ముద్రమందలి జలముమల యావిరి సేచకముమలై

ౘవిగల నీరములుురియ శైవలినుల్ ప్రవహించ్చ స్ంద్రమం
దవుుఁగద యైకాముం దుదకు! నటు విధ్యయకమే పస్ంగుఁ జే
యవొ మన బ్రహమజీవ పరమైకాము గటుల వంకటేశ్వరా! 177

✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣ 48 ✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣
 ✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣ శ్ర
ీ వేంకటేశ్వర ద్వవశ్తి

నీ చెయి చాుఁప్ప క్యద నవనీత్ముుఁ గొంట యశోద పెటుగా!

చాుఁచ్చతి క్యద నీ కరము స్ంగడి ముందట్టకు లబస్కపడం!
జాుఁచక కేలు, క్యళుౙత్ుఁ జాుఁచ్చ ప్రద్యనము నందుఁ గంటమే
యాచకు నెవవనైన! కపటావని దేవున కేద్వ యుకిమో
తోుఁచునె ద్యనమందు నియతల్! బ్లినిగ్రహ! వంకటేశ్వరా! 178
(ప్సాప్డు = తిను)

భంగము లురివపైుఁ జని కబ్ంధ్ము వీడి, తిరోగమించున

బ్భంగి మదంగజీవునకుుఁ బ్రాపిము గావలుఁ గాద స్కవమి! త్వ
త్ుంగ మవశ్ా మచుాత్! నిధ్యనము జీవులకీవ క్యవుటన్!
భంగమొనరపరావొ భవబ్ంధ్ పురోగతి వంకటేశ్వరా!! 179

ఉతా్హ
వయిపడగ లెలిాుఁ గునుకు వయికనుల జేజెవో!
వ యడ్గగుల మేట యయా! వయి త్లల స్కమివో!
వయి యింత్లిడినుఁ గాద వడ్గకుననద్యనిక్తన్
నీ యలమిల వాసికక్తా నెఱయు వంకటేశ్వరా!! 180

బూడిద గుమమడిం గనుఁగ ముకానుస్కమి యడందుఁ దోుఁచు, లో

న్నుఁడ్గను గొంత్మంద్వక్త నయత్నముుఁ జారల పుచచపండ్గనుం
జూడగ త్వనుమఖోదజమ! చొక్తాడ్గ భకిమహాతమలెంచు న్న
పోుఁడిమి మనమనంబునుఁ బ్రబుదుమొనరుపమ వంకటేశ్వరా! 181

పాచ్చకలాటుఁ బ్రాణులను బావులుఁ జేసి యథేచఛ న్నుఁడ్గచుం

బ్రోచెడ్గ వాని ల్లలుఁ గరముద్రను జూపుచుుఁ గికుారింతవో!
నీ చెయిదముమ లింక విడి నీ చెయి త్ముమల మముమ న్నమవో!
ఆచ్చ పరాచ్చకముమల స్మాగతిుఁ గూరపవొ వంకటేశ్వరా! 182
✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣ 49 ✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣
కవితా ప్
ీ సాద్ ✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣

ఏవియొ బ్తిివిత్ినము ల్లయద బీడ్గన గాలివాట్టనం

ద్యవుకొనంగనయాుఁ జనన్నటనె! యీరికల్లన నొలావున్
స్కవి గతించ్చనం గరము! స్కకత్ముం గురియింౘ స్ఫనగా
నీవట బ్తిిస్కగు నొనరించెద నీయడ వంకటేశ్వరా! 183
(సావి = కాలము; సాకతము = అనుగ్
ర హము)

చందనలేహాలేపన ప్రశ్స్ి స్పరాను లింగరూపముం

బంద్వ త్వదీయదరిన ప్రమోదముుఁ గూరుివు భకికోటక్తం
గందువ నీవునీశుుఁడ్గ నొకండ్రన వంకట న్నరసింహమై!
పంద నభననభావమట్ట పోుఁడిమిుఁ జూప్పతె వంకటేశ్వరా! 184

పాముల నంటక్యగుటను, భకుిల బాముల వటు సేయుటన్,

స్కవముల రీతి ధ్యానము దపంబును యోగము సేయుటందుుఁ, బెం
డాాముల మేనుఁజొనిప యనురాగముుఁ జాటెడ్గ తీరుతెనునలన్
లేమియ భేదమీశునకు నీకనుఁ జెలుాను వంకటేశ్వరా! 185

ఉతా్హ
మాతలానురాగుఁపుటెద మాలిమిని గజాస్తానిం
జేత్ములాసిల విన్నదచేష్ుల నొనరించుచున్
స్కవతిశ్యమున నరసింగ స్కమిగుఁ గనుప్పంపుఁగా
మేన, భీతి నేడవుఁ దొడవ మేనయలుాడపుపడా
మాత్ భద్రక్యళియౌచు మందలించగా నినున్!
జేత్ తూత్కొముమ వాుఁచు చ్చనినకృష్ఠణనివయి యా
శీత్ నగజస్తతుఁ బునరహసింపుఁ జేసినటు నీ
చాతరిక్త ఘటంపకట్ట ప్రశ్ంస్ వంకటేశ్వరా! 186
(తూతకొముు = మురళి; వాఁచు = ఊదు)
✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣ 50 ✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣
 ✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣ శ్ర
ీ వేంకటేశ్వర ద్వవశ్తి

ఉతా్హ
అరాపతివి నీవు నేస్ి మరుపతియు నీకుుఁ ద్య!
స్కవరాస్తరల కీవు పతివి స్కవరా దైతాలకత్ుఁడ్గన్!
స్కవరాపరులు నరులటంచు వారావాదమేల! యి
షాురాములిడి మముముఁ గావుడయా వంకటేశ్వరా! 187

ఆయుధ్మేద్వ ముటునని యైచ్చఛకమైన ప్రతిజిుఁ బ్టు కౌం

త్యయులుఁ జేరి ఫలుునుని త్యరును ద్రోలితివట్టా గాని నీ
వ యొక పోట్టముట్టు గద యననగుఁ బాండవ పాళిక్తన్! స్తభ
ద్రాయిత్మూరిి! ౘచ్చచరి గద్య రణవీరులు మునెన నీ కయిన్!
స్వవయ మన్నరథమమ నడిప్పంతవు నెటున వంకటేశ్వరా! 188

మునుకొని లింగరూప శివమూలముుఁ గనొునుఁ బోయి క్యనరా

ని నిజము నూలుకొంట! వవనిన్ రఘు రాముుఁడవై యదేవిధ్ం
బు నడచ్చ చూప్పతీవు గద పూని వ్రత్ముమగ స్త్ాపాలన
మమనుఁగను స్త్ాదేవుుఁడని యందరు నినుని వంకటేశ్వరా! 189

ఉతా్హ
నలానయా నీకు కనకన్నరి లక్ష్మి భారాయౌ!
నలానపపకేమొ శేవత్నభవుుఁడయా భరిగాుఁ!
దొలిా మీరు త్రొక్తానటు త్రోవనిపుపడీనరుల్
పెండిాయాుఁడ వెలాతోలు వెదకు వంకటేశ్వరా! 190

నిజమును బ్లుాటందు స్ివనీయుుఁడ! లింగపు పాదు నెయాదో

యజపజ పటుుఁగ నివఫలమైన ప్రయత్నము నొప్పపతీవు! త్వత్
స్వజుడగు వధ్ పలెాుఁగద దబ్బఱ! మా నరజాతి కబ్బ ప
దమజుని ప్రవృతిి యబెబనవు! మనమలుఁ గాయవొ వంకటేశ్వరా! 191
(దబ్బర = అసతయము)

✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣ 51 ✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣
కవితా ప్
ీ సాద్ ✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣

పూవులలో మరందము నపూరవముగా మఱుపెటు జుఱుి పుం

భావము త్యనెటీుఁగ క్తడి మాకయి మైనపు తితిి లోపలం
బ్రోవుగుఁ గూడుఁబెటుుఁగుఁ బ్రబోధ్మొనరచడ్గ నీ విభూతి నే
నేవిధిుఁ బిచచలింత నిను స్ృష్టు విదగుుని వంకటేశ్వరా! 192

యమ మహిషాగమంబున భయంబును బందుఁగ న్నపు నయుానున్

మముుఁ గనిపెటుుఁ ద్వరమలను మనినయ డొకాుఁడ్గ భకిరక్ష్ణా
రా మవత్రించ్చ యుండెనను ధైరాము నమిమక తోడుఁ గొలుతరే
యమల మనస్తాలై జను లనంతని నినమద్వ వంకటేశ్వరా! 193

తాత్కు శ్రీనివాస్తుఁడని తాత్య త్ండ్రిక్త వంకటాచలం

బాత్ని త్ండ్రిక్తం ద్వరుపత్యాగుఁ బేళ్ళు మదనవయంబునన్
ద్యత్! త్రాలనుంచ్చ నిను నమిమతి మేనును వంకట్టండనుం
ద్రాత్! పురాత్న్నప్పి యిద్వ! త్పుపనె క్యవుఁగ వంకటేశ్వరా! 194

త్వత్ాృత్ వీక్ష్యస్ృష్టుని విధ్యత్ జగంబుల నచుచపోయు న్న

పత్ారమౌ కొరోనకృమిుఁ బ్టు స్ృజంచ్చతి వల స్కవమి? యా
వతాధ్రంబు స్ంక్షుభత్ భైరవ జీవన రంగమయా భా
వత్ాకృపాకటాక్ష్పరిపాలన సేయుమ వంకటేశ్వరా! 195

బాధ్ల ప్రోవులైన భవబ్ంధ్పు పుట్టు లవలకో జగ

న్ననథ! త్రివిక్రమాకృతిుఁ బ్రతాపముుఁ జూప్ప వియత్ిలంబునున్
వైధ్ృతియై బ్ల్లంద్రడ్గ గనన్ మునుగప్పపన క్యలినీడనన్
భూధ్ర! న్నకుుఁ బ్రాపునిడి ముకుినిుఁ జేయుమ వంకటేశ్వరా! 196

✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣ 52 ✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣
 ✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣ శ్ర
ీ వేంకటేశ్వర ద్వవశ్తి

రీతిగ ‘నేతి నేతి’ యను రికిస్మూహలుఁ జేయ మానుచుం

జేత్ముుఁ బ్రత్ాగాత్మ పయిుఁ జేరిచ్చ శాస్త్ర విధ్యయకముమగా
లోతగ స్ఫఽహమంచు నిజరూప విచారమొనరప న్న పరం
జోాతి త్వదీయభాతియను సూక్ష్మమఱుంగరొ వంకటేశ్వరా! 197

పద్వలము గాదు వృదుత్! స్పరాలు సేసి కుట్టంబ్ బ్ంధులున్

ముద్వమిని గారవించు ద్వనము లునె! మూడవ యాశ్రమంబు త్
పపదను పరిసిాతల్ ప్రబ్లవంత్ము లయ్యయను దీనబంధు! త్వ
త్పద వనజదవయాంతిక ప్రవాస్ మొస్ంగవొ వంకటేశ్వరా! 198

అంత్యు మిథాయంచు నొకుఁడారసి తాను బ్రసిద్వునొందు వ

ద్యంతిగుఁ, గాంచుచుం దనకు ద్యనును బ్రహమగ దెయవత్శూనా సి
ద్యుంతిగ సిద్వుగాంచొకుఁడ్గ! త్త్ివము వాస్ివ మీవయే! విశు
ద్యుంత్ము నిముమ న్నకు పరత్త్ివమఱుంగను వంకటేశ్వరా! 199

చ్చవరకు నూలుపోగయిన శేష్ము నుండదు క్యటుఁ గాలు న్న

యవస్రమందుుఁ గటెుపయి! న్నద్వయు నంత్ము నొకాతీర యీ
భవమునుఁ! బుణాపాపము లవశ్ాము వెననడి యంటవచుచ న్న
యవి స్కలంబు మాయుఁగ దయంగను! చాలును! వంకటేశ్వరా! 200

చ్చనత్నమందె భక్తియను క్షీరము నుగుున రంగరించ్చ పో

సిన యద్వ బుద్వుుఁ జొచ్చచ త్న జీవిత్మలాను ధ్నామౌుఁ గదే
మనుజునకున్! ముద్వం బ్డయ మారకవళను స్కరాకంబ! మో
డ్గనక్తడ వలచేదల కడ్గంగడ్గ నీరము తరుిుఁ బ్ండ్గని
చుచనొ! యొగి హాాదునిన్ ధ్రువునిుఁ జూచ్చయు నేరవర వంకటేశ్వరా! 201

✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣ 53 ✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣
కవితా ప్
ీ సాద్ ✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣

గాలిక్తుఁ గొమమలూుఁచు ద్రవుుఁ గాంచ్చ త్లంపగ నౌన తానె యా

గాలిని వీచుచుననయట్టుఁ! గానుఁగ నట్టులుఁ గాదె మాదు లో
గాలివి నీవయై నడ్గపుఁగా భ్రమియింపగ మా నరుల్ స్వయం
పాలకులైన రీతి మతి మాలిన భాతిని వంకటేశ్వరా! 202

గుప్పపళ్ళలన్ బిగించ్చ త్నకోమల హస్ిములందుుఁ ద్యనెదో

గొపపగుఁ జేసి చూపెదను గొండల ప్పండి నొనరుినంచుుఁ గన్
విపుపను భూమిమీుఁదుుఁ! బిడి విచుచక పోవును నంత్ావళనుం
జెపుపచుుఁ దత్ివ మేద్వ మన చేతల లేదని వంకటేశ్వరా! 203

న్న యనుకొంచు బ్ంధువుల న్న యనుకొంచును దలిాదండ్రులన్

న్న యనుకొంచు సేనహితల న్న యనుకొంచును న్నలుబిడడలన్
న్న యనుకొంచుుఁ గాస్తల మనంబును నించ్చతి! నీక పోతి న్న
న్నయన చోట్ట నీకు! మదన్నదర మోరుచమ వంకటేశ్వరా! 204

భ్రుకుటుఁ బ్రతిష్ు చేసి దృశి, మూయుచు గనువ నే స్మాధి లో

నిక్తుఁ జనుఁగాుఁ బ్రయాస్పడ నేరుిను గాని మనంబు నిలవకు
నిా కత్మదేమనం జపల నీ యనపాయిని న్నయడందుఁ బా
దుకొనుట యౌను! న్న వలన దోష్ము గాదయ! వంకటేశ్వరా! 205

నేనొక జీవకీటమయి నీపయి నిశ్చల భక్తిభావన్న

ధ్యానమిళిందఘూరణన విధ్యనవశ్ంబున నేదొ యొకాన్నుఁ
డనును రూపు నొందనొకొ యేరపడ నీవుగ కేవలా! మెయిం
బ్రాణము లుండ్గదనా నిను మానను ధ్యానము వంకటేశ్వరా! 206

✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣ 54 ✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣
 ✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣ శ్ర
ీ వేంకటేశ్వర ద్వవశ్తి

శ్రదు వహించ్చ త్రేత్ుఁ దన శ్స్త్రము లస్త్రములెలా నేరిప స్ం

వృద్వునిుఁగూరప నీదు విలువిదాకుుఁ గౌశికుుఁ డెంచ్చ తోడొానన్
బ్దుకమంద మేల్ానుఁగుఁ బ్రతాష్ మందున మౌని లేపెగా!
బుద్వుుఁ దలంత మట్టా నినుుఁ బూని వెస్న్ బిజమాడ్గ భకిస్ం
బ్దుుుఁడవంచు మాదు ప్రతిపాలనుఁ జేకొని మాకు మోక్ష్స్ం
పద్వుత్ముం బనరుచ మతిమంతడ వంచును వంకటేశ్వరా! 207
(బిజ్మాడు = వేంచేయు)

కోరుఁగ నినున ముక్తి నిడ గొంతెమ కోరికగా హసించెదో

కోరుఁగ లేదొ మినునుఁ గల కోకనద ప్రియుుఁ జేకొనంగ న్నుఁ
డా రఘురామ బాలకునివై! మఱ నేనును బాలకుండనే
నీరజనేత్ర నీకు! నిడ నీవిధి క్యదొకొ వంకటేశ్వరా! 208

నిందను బెటుకయా నను నిండ్గగ నీపయి భక్తి లేదటం

చ్చందుని కంటన్న పర వహించ్చ గణేశ్ చతరిా నుఁడ్గ గో
వింద! శ్ామంత్కంపుుఁ గత్ వింటుఁ బ్ఠించ్చతి నయుా నేనిట్టల్
బందగ దూఱుుఁ బాడియొకొ? మునిపడినటు వరంబు వమొమ? క్య
మందువు నీవు! నీకొలువు మానిసి నేనయ వంకటేశ్వరా! 209

భౌతిక స్ంపద లవలచ్చ భారువినిన్ హృద్వ నిలిప కొలుచవాుఁ

డీత్ుఁడ్గ ప్రీతిమై యనుచు హయముగా నిరసించకో ననున్!
మాత్ను వెనుాకొంచు బిజమాడ్గదు వీవు మదంత్రముమ న్న
రీతిుఁ దలంచ్చతింజుమి! నివృతిియ మత్ుమృతి యపపస్ముమనై
మాత్య మోక్ష్లక్ష్మి కద! మరమమఱుంగుదు వంకటేశ్వరా! 210
(వెనుకు = వెతుకు)

✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣ 55 ✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣
కవితా ప్
ీ సాద్ ✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣

ఉపసంహారము

అరయనివాుఁడ గుంఫనము! వాాకరణాంబుధి యొడ్గడనందు న

చెచరువున నిలిచచూచు భయశీలుుఁడ! ఛందము నొంటుఁబ్టులే
దు రవయు! స్కహసించ్చతి నెదో లిఖయింప! భవత్రపరస్కదకృ
ద్వవరచ్చత్ మిద్వద! కైకొనుమ దీనిుఁ బ్రియంబున వంకటేశ్వరా! i

ఎందరు మునున నినున నుతియించ్చ త్రించ్చరొ స్త్ావీశులా

యందరికనన నే ఘనుుఁడన్న నినుుఁ గ్రొత్ిగుఁ జూప్ప చెపుపటన్!
కందువ తీరుమారుటయ క్యని స్తమాలవె హారమందనన్
చందము వరుగాని పదజాలము ఛందము భావమయావ!
అందును నేను సెప్పపతిన! అంత్యు నీదయ వంకటేశ్వరా! ii

ఓం నమో వంకటేశాయ !

✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣ 56 ✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣✣