Proje Ana Alanı: Eğitim Değerler

Proje Tematik Alanı : Yapay Zekâ

Proje Adı (Başlığı) : Geri Dönüşüm Farkındalığını Arttıran Yapay Zeka Destekli
Akıllı Çöp Kutusu

“ Çöpünü Geri Dönüştür Dünyayı Yaşat “

 İçindekiler
1. Özet ................................................................................................................................................. 3
2. Amaç ................................................................................................................................................... 3
3. Giriş .................................................................................................................................................... 3
3.1 Geri Dönüşüm ............................................................................................................................... 3
3.2 Dünyada Geri Dönüşüm ................................................................................................................ 4
3.3 Türkiye’de Geri Dönüşüm............................................................................................................. 5
3.4 İnsanların Geri Dönüşüm Bilinci................................................................................................... 6
3.5 Öğrencilerde Ve Öğretmenlerde Geri Dönüşüm Bilinci ............................................................... 7
4. Yöntem ........................................................................................................................................... 8
4.1 Yapay Zeka.................................................................................................................................... 8
4.2 Malzemeler ve Teknikler............................................................................................................... 8
4.3Teknik............................................................................................................................................. 9
4.4Raspberry Pi 3B’e Uzaktan Bağlanma ......................................................................................... 10
4.5 Görüntü İşleme için Verilerin Hazırlanması ............................................................................... 10
5. Proje İş-Zaman Çizelgesi ............................................................................................................ 10
6. 10
6.Bulgular ............................................................................................................................................. 11
6.1 Karşılaştırma Sonucu Öğrencilerin Yorumları ............................................................................ 12
7. Sonuç ve Tartışma ........................................................................................................................... 12
8. Öneriler ............................................................................................................................................ 13
9. Kaynaklar .................................................................................................................................... 13
10. Ekler ............................................................................................................................................. 14
 1. Özet
Standart geri dönüşüm kutularında doğru atık ayrıştırma oranı ortalama %30
civarındadır. Bu projede ise doğru atık ayrıştırma oranı ortalama %86 civarındadır. Dünyada
artan toprak, hava, su ve çevre kirliliğini azaltmak, karbon ayak izini azaltabilmek, toplumun
geri dönüşüm bilincini arttırmak ve geri dönüşümün ana unsurlarından olan atık ayrıştırmayı
doğru yapabilmek, bu projenin temel amaçlarındandır. Dünyadaki geri dönüşüm üzerine
yapılan anket ve testlerin azlığını ve insanları geri dönüşüm hakkında negatif düşüncelere
sahip olduğunu görerek bu projeye başlanıldı. Asıl amacımız ise genel olarak geri dönüşüm
kutularının ayrıştırma oranının az olması ve insanların geri dönüşüm bilincini
kazanamamasıdır. Bu sorunlar tespit edildi ve Geri Dönüşüm Farkındalığını Arttıran Yapay
Zekâ Destekli Akıllı Geri Dönüşüm Kutusunu gerçekleştirdik.

Projenin yapımında kullanılan Mini Bilgisayar olarak bilinen Raspberry Pi 3B modeli

kullanılmıştır. Raspberry Pi Kamera modulünü kullanarak atık tanıması yapılmıştır kısacası
görüntü işleme kısmında kullanılmıştır. Monitör de öğrencinin çöpü doğru atıp atmadığını
gösterir. Günlük hayatta insanlar geri dönüşüm kutularına geldiklerinde nereye atacaklarında
kararsız kalıyor ya da geri dönüşümü umursamayıp yanlış yere atıyorlar. Bu projede ise hem
onları bilinçlendirir hem de atıkları doğru yere atmasını sağlar.

Anahtar kelimeler: Geri Dönüşüm, Atık Ayrıştırma, Yapay Zekâ, Bilinçlendirme,

Görüntü İşleme

2. Amaç
Dünyada geri dönüşümün yapılamaması ve geri dönüşüm kutularının doğru
kullanılmamasını tespit edilerek projenin temelleri atıldı. Geri dönüşüm tesislerinde atık
ayrıştırma zorlu ve insan gücüne ihtiyaç duyulan bir süreçtir. Bu projede bu problemi
önlemek adına yapay zeka desteği ile süreci daha kolay hale getirmektedir. Ayrıca Dünyayı
olumsuz etkileyen karbon ayak izini azaltmak için geri dönüşümün tam yapılması gerekir, bu
projede geri dönüşüm tam anlamıyla yapmayı planlıyoruz. Ülkemizde geri dönüşüm oranının
azlığı, hava, su ve çevre kirliğini etkilemektedir. Geri dönüşüm oranının artırmak için
insanlardaki geri dönüşüm bilincinin artması gerekir. Yaygın olarak kullanılan geri dönüşüm
kutularında geri dönüşüm oranı azdır, bu proje yapay zekâ desteği ile geri dönüşüm oranını
arttırarak çevre kirliliğini azaltmaktadır. Projenin odak noktası toplumların geleceği olan
öğrencilere bu bilinci kazandırmaktır. Öğrencilere geri dönüşüm farkındalığını kazandırmak
için ödül sistemi uygulanmaktadır.

3. Giriş
3.1 Geri Dönüşüm
İnsanlığın temel amacı parlak bir gelecek yaratmaktadır. Parlak geleceği olan bir
toplum için geri dönüşüm gereklidir. Doğanın hor kullanılması modern insanı çeşitli çevre
problemleriyle karşı karşıya getirmektedir: toprak, su ve hava kirlilikleri, azalan ormanlık
alanlar, doğal türlerin yok olması, buzulların erimesi gibi. Günümüzde çevre sorunlarının
çözümüne yönelik olarak geri dönüşüm yapılmaktadır.(Ulaştırma 2002) Geri dönüşüm
tüketim sonrası atık malzemelerin çeşitli fiziksel ve kimyasal işlemler ile hammadde olarak
tekrar üretim süreçlerine kazandırılmasıdır. (KELEŞ, 2018) Özellikle daha az tüketmek ve
tükettiğimiz ürünlerden azami ölçüde tekrar faydalanabilmek de son yıllarda üzerinde sıklıkla
durulan konulardandır. Söz konusu faaliyetler hem sürdürülebilir bir ekonomi açısından hem
de doğanın korunmasına yardımcı olduğundan şüphesiz önem taşımaktadır.(TOK, 2014)

3.2 Dünyada Geri Dönüşüm

1990'lardan bu yana, atıkların geri dönüşümü, sürdürülebilir kalkınmanın temel bir
unsuru haline geldi. Ekonomi tarafından küresel tüketimi yılda %1'den fazla büyüdüğünde,
doğal hammadde kaynağının tükenmesi kaçınılmazdır. Geri dönüşüm en iyi ihtimalle birkaç
yıl veya on yıllarca gecikebilir. Ekonominin ve onun maddi ihtiyaçlarının ayrıştırılması, iki
bileşeni ayrı ayrı uygulandıklarında çalışmayacak olan çifte ayrıştırma olarak anlaşılmalıdır.
Yalnızca ikisinin birleşimi, kaynak sorunu üzerinde önemli bir etki yapar. Birleşmiş
Milletler‘in 2018 rakamlarına göre, Dünya'da her yıl 11,2 milyar ton katı atık üretiliyor ve bu,
tüm küresel sera gazı emisyonlarının yaklaşık %5'ine katkıda bulunuyor. Bu istatistikler göz
önüne alındığında, dünyanın dört bir yanından büyük ulusların hükümetleri geri dönüşüm
programları geliştirmek için daha fazlasını yapıyor. Geçen yıl belirlenen Avrupa Birliği
hedefleri, üye ülkelerin 2030 yılına kadar tüm paketlenmiş ürünlerin en az %70'ini geri
dönüştürmesini ve 2035 yılına kadar ev geri dönüşüm oranlarının %65 olmasını gerektiriyor.
Elde edilen verilere göre Dünyada atık sayısı sürekli artmaktadır bu nedenle geri dönüşüm
yapılması şarttır ve bu projede geri dönüşüm en iyi şekilde sağlanmaktadır. (GROSSE 2010,
PARKER 2020)

Maryland (2022)

Ülkelere göre geri dönüşüm oranları 2019

 Enerji
geri
Enerji
geri kazanı Diğer düzenli Diğer
kompostla geri
Ülke dönüşü mı kurtar depola bertar
ma kazanım
m olmada ma ma af
lı yakma
n
yakma

Avustury 26 33 39 0 0 2 0
a

34 21 42 0 2 1 0
Belçika

Finlandiy 29 14 55 0 0 1 0
a

26 20 34 0 0 20 0
Fransa

48 19 32 0 0 0 1
Almanya

Yunanista 16 5 1 0 0 78 0
n

İtalya 32 23 20 1 1 23 0

12 0 0 0 0 88 0
Türkiye

Tablo 1: Dünya’da Ülkelere Göre Geri Dönüşüm Oranları. (OECD Yayıncılık. 2018).)

3.3 Türkiye’de Geri Dönüşüm

1970’lerden beri Türkiye’de katı atık; kentleşme, sanayileşme ve turizm
aktivitelerinden dolayı önemi gittikçe artan bir çevre yönetimi konusu olmaktadır. Evsel katı
atık kişi başına günlük 0,6 kilogram ve ortalama katı atık kişi başına günlük yaklaşık 1
kilogramdır (OZHAN, 2005)
 Şehirlerde nüfusun artmasıyla birlikte, katı atık yönetilemez duruma gelmiştir. Yerel
yetkililer, atıkları farklı yöntemlerle yok etmektedir: Bunlar, çöplük açmak, arazi doldurma,
hijyenik doldurma ve bitkileri yakma şeklindedir. Çöpleri yakmak gibi invazif olan teknikler
doğaya zarar vermektedir, bu proje de çöpleri yakmak yerine çöpleri geri dönüştürmeyi
kolaylaştırarak doğayı korur. Toplam 1.389 belediyenin 1.387'sinde atık hizmeti verildiği
tespit edildi. Atık hizmeti verilen belediyelerde toplanan 32,3 milyon ton atığın %69,4'ü
düzenli depolama tesislerine, %17'si belediye çöplüklerine ve %13,2'si geri kazanım
tesislerine gönderilirken, %0,4'ü ise açıkta yakılarak, gömülerek, dereye veya araziye
dökülerek bertaraf edildi. Belediyelerde toplanan kişi başı günlük ortalama atık miktarı 1,13
kg olarak hesaplandı, bu projedeki hedeflerden biri kişi başına düşen atık miktarının oranını
düşürmek. (GROSSE 2010)

Tablo 2: Türkiye’de 2018-2020 Arası Atık Miktarı. (TÜİK 2021)

3.4 İnsanların Geri Dönüşüm Bilinci

Bireyin yaş, eğitim düzeyi, yaşadığı coğrafya, yetiştiği toplum gibi etkenler geri dönüşüm
bilgisi ve algısında etkili olmaktadır. Bireyin geri dönüşüm bilgisi ve algısı da geri dönüşüm
konusunda ne kadar bilinçlendirildiği ile ilişkilidir. Buna bağlı olarak bireyin eğitim
düzeyinin artması ile geri dönüşüm konusunda bilgi sahibi olma durumu arasında doğru bir
orantının olduğu söylenebilir. Anne babaların çocukların olumlu çevre bilinci kazanmasında
etkili bir faktör olması nedeni ile geri dönüşüm eğitimi programları aile eğitimini ve aile
katılımını da destekleyecek şekilde geliştirilebilir. Geri dönüşüm ile ilgili olarak okul öncesi
dönemdeki çocukların farkındalık düzeylerini inceleyen araştırma sayısının çok az
olmasından dolayı konu ile ilgili çalışmalarda örneklem grubu kültürler arası karşılaştırmaları
da kapsayacak şekilde genişletilerek elde edilecek sonuçlar karşılaştırılabilir, geri dönüşüm
algısına yönelik deneylerin az olması çevre bilincinin az olduğunu göstermektedir. Bu projede
geri dönüşüm algısını artıracaktır. (YAŞAR 2012)
3.5 Öğrencilerde Ve Öğretmenlerde Geri Dönüşüm Bilinci
Kitlesel tüketimin eşlik ettiği kentleşme, muazzam atık üretimine, çevre kirliliğine ve
halk sağlığı sorunlarına yol açmaktadır. Ve geri dönüşüm uygulamalarına yönelik düşük
farkındalık ve katılımları, katı atık yönetiminde ciddi tehditlere neden olmaktadır. Bu
nedenle, atık üretimi, bileşimi ve öğrencilerin atık ayrıştırma ve geri dönüşüme yönelik tutum
ve uygulamalarını ölçmek için üniversite öğrencilerinin yurt alanında yeni bir atık ayrıştırma
programı başlatıldı. Ayrıştırma eğitim programının etkisi, atık ölçümü ve bileşim analizi ile
birlikte anket yoluyla ölçülmüştür. Günlük kişi başı 0.165 kg'dan 0.124 kilograma kadar
azalmıştır. Atık üretiminde %24,8 azalma olduğu, %25'lik geri dönüşüm oranına ulaşılması ve
çöp sahasına giren geri dönüştürülebilir maddelerin %62,6 oranında azaltılması 0,091'den
0,034 kg/kişi/gün'e düşürüldü. Program uygulandıktan sonra üniversite öğrencilerinin
farkındalıkları %75,3'e yükseldi. Bu deneyden yola çıkarak, öğrenciler geri dönüşümü
alışkanlık edindi ve geri dönüşüm oranı arttı. Bu projede deneydeki sonuçlar gibi geri
dönüşüm oranı da artacaktır. (BEŞİR 2020)

Tablo 3: Öğrencilerin Geri Dönüşüm Hakkında Bildikleri Anket Formu

Yanıtlarına İlişkin Sonuçları.(Yaşar 2012)
 4. Yöntem

4.1 Yapay Zeka

Yapay zeka (AI), zamanımızın en yıkıcı teknolojilerinden biridir. Yapay zekanın geri
dönüşüm için kullanımına olan ilgi artmaya devam etmektedir. Özellikle, topluluk, teknoloji
ve politika tarafından üretkenlik, yenilik, yaşanabilirlik, refah, sürdürülebilirlik, erişilebilirlik,
iyi yönetişim ve iyi planlama sağlamak için etkinleştirilen sürdürülebilir Dünyanın yükselişi,
yapay zeka destekli yeniliklere olan talebi artırdı. (KEVIN 2020)
Gelişen Dünyada geri dönüşüm üzerine yapılan yeniliklerin en önemlisi yapay zeka
destekli yapılan yeniliklerdir. Projede bu yeniliklerden yararlanmak adına yapay zeka destekli
görüntü işleme teknolojisinden faydalanmaktadır. Bilgiyi görsel olarak tanımlamanın insan
zekası için daha etkili ve verimli olduğu bilinmektedir. (Uluslararası Teknolojide Bilgisayar
Uygulamaları Dergisi 2021) Bu sebeple görüntü işleme amacımıza en uygun teknolojidir.
Yapay zeka destekli görüntü işleme atıkları sınıflandırma ve ayırma işleminde
kullanılmaktadır.

4.2 Malzemeler ve Teknikler

Raspberry Pi 3
Raspberry Pi tek karttan oluşan bir mini bilgisayardır. Bir bilgisayarın ihtiyacı olan
işlemci, RAM bellek, giriş/çıkışlar gibi tüm birimler tek bir devre kartı üzerinde birleşmiştir.
Boyutunun küçük olması ve uyumlu yapısı sayesinde bu mini bilgisayarlar robotlar, akıllı ev
sistemleri, otomatlar, akıllı temizlik robotu, iş makineleri ve üretim tezgâhları gibi
otomatikleştirilmiş veya insan etkileşimi sağlayan makinelerin çalıştırılmasında
kullanılabilmektedir. Raspberry Pi mini bilgisayarı genellikle mikrokontrolcü kartların
gücünün yetersiz kaldığı ve birden fazla işlemin eş zamanlı olarak yapılması gerektiği
durumlarda tercih edilmektedir.(AVCU 2018)

Görsel 1: Raspberry Pi 3 Örnek Devre Kartı

Raspberry Kamera Modülü
Çalışmada kullanılan Raspberry Kamera Modülü, kameranın üzerinde bulunduğu
kartın boyutları 25x20 mm olup, kamera dâhil derinliği 9 mm'dir. 5 MP çözünürlüklü kamera
üzerinde sabit duran bir lens bulunmaktadır. 2592x1944 piksel statik resim çözünürlüğü sunan
kamera, video çekimlerinde ise 1080p30, 720p60 ve 640x480p60/90 çözünürlüğü
sunmaktadır. Kamera modülü Raspberry Pi üzerinde çalışan tüm işletim sistemleri tarafından
desteklenmektedir. (SAĞLAM, 2020)

Ek Malzemeler
Bileşenlerin birleştirilebilmesi için devre kartı. İşlem sonuçlarının gösterilmesi için
kutuların dışına bağlanacak monitör kullanılmaktadır. Bir de Raspbian Stretch işletim
sisteminin kurulabilmesi için MicroSD Kart kullanılmıştır.

Jumper Kablo 110 Ohm’luk Direnç ve MicroSSD Raspberry Kamera Modülü

Monitör KART

Devre Tahtası Jumper Kablo

Görsel 2: Malzeme Görselleri

4.3Teknik
Geliştirilen donanımın amacına uygun olarak, nesneleri tanıması için gerekli olan
görüntü işleme araçları bu çalışmada OpenCV kütüphanesi ile kullanılmıştır. Windows işletim
sisteminde görüntü işleme ile ilgili testlerin önceden yapılabilmesi için Python 3.8.1 ;
Anaconda 3.5.2 ve Pycharm programları kurulmuştur. Kurulumlardan sonra OpenCv
Kütüphanesi; Python için komut isteminde, Anaconda için Navigator IDE’si içinde, Pycharm
için kendi IDE’si içinde indirilerek kullanıma hazır hale getirilmiştir. Pycharm üzerinde
programlar yazılırken Anaconda ile bağlantı kurulmuş ve programların Anaconda ile
yapılandırılması ve çalıştırılması sağlanmıştır. Bunlarla birlikte Raspberry Pi 3B üzerine de
OpenCV Kütüphanesi yüklenmiştir. Çalışmanın bu aşamasından sonra, Google’ın açık
kaynak kodlu derin öğrenme (deep learning) kütüphanesi olan Tensorflow üzerinde
çalışılmıştır. Tensorflow, Raspberry’e başarılı bir şekilde yüklenerek kullanıma hazır hale
getirilmiştir. Son olarak Windows üzerine kayıtlı olan bilgileri Linux’a aktarmak için
(Raspberry Pi Linux işletim sistemine sahiptir.) WinSPC programını kullanarak aktarılır.
(SAĞLAM 2020)

4.4Raspberry Pi 3B’e Uzaktan Bağlanma

Kablosuz ağ bağlantısı yapmak için ise; Raspberry Pi’nin Wi-Fi özelliğinden
faydalanarak Raspberry Pi’nin bağlı olduğu internetin IP’sinden, dolayısıyla bilgisayarın bağlı
olduğu internet ağın IP adresinden yararlanılarak Putty programından faydalanarak IP adresi
yerine yazılıp ağ bağlantısı yapılabilir. Böylelikle Ethernet kablosu gerekmeden Raspberry
Pi’nin masaüstüne uzaktan ağ bağlantı yapılabilmektedir.

4.5 Görüntü İşleme için Verilerin Hazırlanması

Çalışmada; cam, plastik ve kâğıt maddelerinden yapılmış malzemeleri ayırt etmek için
bir derin öğrenme (deep learning) ayrıştırıcısı oluşturulmuştur. Bunun için kullanılan
malzemelerin yer aldığı 2547 adet fotoğraf çekilmiş ve fotoğraflar aynı boyuta (500x400
piksel) getirilmiştir. Sınıflandırıcının oluşturulması için öncelikle; her bir fotoğrafa içerdiği
nesnenin maddesini ve nesnenin görüntü içerisindeki yerleri belirten etiketler (‘.xml’
dosyaları) hazırlanmıştır. Böylelikle her fotoğrafın eğitilmesi için ‘.xml’ dosyaları
oluşturulmuştur. (Sağlam 2020)

Görsel 3: Örnek Atık Görselleri

5. Proje İş-Zaman Çizelgesi

6.

AYLAR
İşin Tanımı Eylül Ekim Kasım Aralık Ocak
Literatür Taraması
X X
 Arazi Çalışması
X X X

Verilerin
Toplanması ve X X
Analizi

Proje Raporu
Yazımı
X

6.Bulgular
Normal geri dönüşüm kutularında ayrıştırma işleminin doğru yapımının ortalaması
%30 civarındadır. Bu projede yaptığımız test sonucunda ise ayrıştırma işleminin doğru
yapımının oranı %86’ya çıkmaktadır. Hazırlanan 2547 adet fotoğrafların 200 tanesi eğitim
için kullanılmış, Eğitim, yaklaşık olarak 2 saatte hazırlanmıştır. 150 test verisi üzerindeki
başarı oranı % 86 olmuştur. Normal geri dönüşüm kutuları ve geri dönüşüm farkındalığını
arttıran yapay zeka destekli akıllı çöp kutusu karşılaştırması sonucunda elde edilen bilgiler
Tablo 4’te gösterilmiştir.
X Sınıfı A ve B Grubu Olarak 2’ye Ayırıldı. A Grubu Geri Dönüşüm Farkındalığını
Arttıran Yapay Zekâ Destekli Akıllı Çöp Kutusunu Kullandı, B Grubu ise Normal Geri Dönüşüm
Kutularını Kullandı.

Atık Akıllı Geri Dönüşüm Atık Normal Geri Dönüşüm

Sayıları Kutuları Sayıları ve Kutuları
ve Çeşitleri
Çeşitleri (Grup A) (Grup B)
Yanlış Ayrıştırma Doğru Ayrıştırma Yanlış Ayrıştırma
Doğru Ayrıştırma

Kağıt 46 5 Kağıt 30 25
Kutusu Kutusu (55)
(51)

Plastik 21 6 Plastik 5 21
Kutusu Kutusu (26)
(27)

Cam 7 2 Cam 2 9
Kutusu Kutusu (11)

(9)

Metal 8 5 Metal 2 6
Kutusu Kutusu (8)
(13)

Sonuç Atık Doğru Ayrıştırma oranı Atık Doğru Ayrıştırma oranı

%82 Yanlış ise %18 %39 Yanlış ise %61
 Tablo 4: X Sınıfının İki Grubun Karşılaştırması

6.1 Karşılaştırma Sonucu Öğrencilerin Yorumları

Karşılaştırma sonunda öğrencilere “Bu Proje size ne kattı ve bu proje hakkındaki
fikirlerini yazınız” sorusunu sorduk ve bazı cevapları Görsel 4’te yer verilmiştir.

Görsel 4: Öğrencilerin Test Sonucundaki Yorumları.

7. Sonuç ve Tartışma

Geri dönüşüm ayrıştırma işlemi A ve B gruplarındaki Öğrenciler tarafından nasıl

uygulandığı belirlemek amacıyla yürütülen bu çalışmada; Farklı geri dönüşüm kutuları
kullanıldı. Bunlar sırasıyla; Normal Geri Dönüşüm Kutuları ve Geri Dönüşüm Farkındalığını
Arttıran Yapay Zeka Destekli Akıllı Çöp Kutusu. “Çevre kirliliğini azaltmak”, “Ekonomiye”
ve “Geleceğe pozitif etkisi” ile katkı sağlayacaktır. Geri dönüşüm; insanoğlu tarafından
tüketilen atıklardan, değerlendirilebilen atıkların çeşitli fiziksel veya kimyasal işlemlerle
ikincil hammaddeye dönüştürülerek tekrar üretim sürecine dâhil edilmesi olarak
tanımlanmaktadır.
✓ Doğal kaynaklarımızın korunmasını sağlamaktadır.
✓ Enerji tasarrufu sağlamak.
✓ Öğrenciler Geri Dönüşüm Alışkanlığı edinecek.
✓ Geleceğe ve ekonomiye yatırım yapmamıza yardımcı olmaktadır
✓Okullarda Geri Dönüşüm Doğru yapılacak.

Çalışma kapsamında elde edilen sonuçlar arasında en yüksek orana sahip olan A
Grubu %82 doğru yaparken B Grubu ise %39 doğru atık ayrıştırması yapmıştır. Gruplar
arasında geri dönüşümü çoğunlukla kâğıtların geri dönüştürülmesi olarak algıladıkları
belirlenmiştir.
8. Öneriler

1. Devre kartı olan Raspberry Pi (Mini Bilgisayar) yerine NVIDIA Jetson Nano
kullanılırsa daha güçlü ve hızlı olacaktır.
2. Projede kullanılan Raspberry Kamera Modülü yerine derinlik algılayabilen yapay
zeka kamerası olan OAK-D Lite kullanılabilir.
3. Proje için kullanılan 2547 adet fotoğraf sayısı arttılabilir, Bunun sonucunda Geri
Dönüşüm Farkındalığını Arttıran Yapay Zeka Destekli Akıllı Çöp Kutusunun
doğruluk oranı artacaktır.
4. Arayüz tasarımlarının varyantları yapılarak öğrencilerin dikkatini çekebilecek ve
sevimli gözükecek arayüzler yapılabilir.
5. Monitörün ekran büyüklüğü arttılabilir.

9. Kaynaklar
1. KELEŞ, P. U., & KELEŞ, M. İ. (2018). İlkokul 3. ve 4. sınıf öğrencilerinin geri
dönüşüm kavramı ile ilgili algıları. Erzincan Üniversitesi Eğitim Fakültesi
Dergisi, 20(2), 481-498.
2. Tok, M., Sarı, S., & Tüfek, G. (2014). Çöp Sosyolojisi.
3. Grosse, F. (2010). Geri dönüşüm “çözümün bir parçası” mı? Genişleyen bir
toplumda ve sınırlı kaynaklar dünyasında geri dönüşümün rolü. SAPI EN. S.
Çevre ve Toplumu Bütünleştiren Araştırmalar ve Perspektifler , (3.1).
4. Parker.T (2020). NS Ambalaj.
5. Çevre ve Toplumu Bütünleştiren Araştırmalar ve Perspektifler , (3.1).
6. Türkiye İstatistik Kurumu. 23 Aralık 2021. SAYI: 37198
7. Yaşar, MC, İnal, G., Kaya, Ü. Ü., & Uyanık, Ö. (2012). Çocuk gözüyle tabiat
anaya geri dönüş. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi , 1 (2), 30-40.
8. Muhammed JK Beşir, Yong Zi Jun Lawrence, M. Pratt (2020) Malzeme
Döngüleri ve Atık Yönetimi Dergisi.

9. Kevin.T, Desouza.C (2020). Luke Butler Farnoosh Roozkhos Enerjiler.

10. Uluslararası Teknolojide Bilgisayar Uygulamaları Dergisi (2021).
11. Avcu, M. (2018), Raspberry Pi 3 ile güneş takip sistemi (RPiGTS), İstanbul Arel
Üniversitesi.
12. Sağlam, A., Melike, T. A. Ş., & BAYKAN, N. (2020). Geri Dönüştürülebilir
Atıkların Materyallerine Göre Sınıflandırılması için Raspberry Pi Tabanlı
Donanım Geliştirilmesi. Avrupa Bilim ve Teknoloji Dergisi, 30-38.
13. "Bir Bakışta Çevre 2020: OECD Göstergeleri - Döngüsel ekonomi - atık ve
malzemeler" . OECD Yayıncılık.10 Mart 2018.
14. İnşaat Mühendisleri Kurumu Tutanakları: Ulaştırma (2002)
15. Planet Aid, Inc. , 6730 Santa Barbara Mahkemesi , Elkridge ,
10. Ekler
Maliyet Tablosu
İSİM TL DOLAR

Raspberry Pi 3 1400 103

Raspberry Pi 3 Güç Adaptörü 220 16.2

Breadboard 55 4

Mönitör 1223 90

3 Çöp Kutusu 135 11.5

Jumper Kablo 26 2

Direnç 13 1

Bluetooth Kablosuz 108 8

Haberleşme Modülü

toplam 3200 234.8