111-TEBBET SURESİ TEFSİRU'L KUR'AN USULU'L BEYAN 657

‫بسم الله الرحمن الرحيم‬

111-TEBBET SURESİ
Bu mübarek süre, El Fetih süresinden sonra Mekke’yi Mükerreme'de nazil olmuştur.
Beş ayet’i kerimeyi ihtiva etmektedir. Ebu Leheb'in hüsrana, helake uğradığını gös
terdiği için kendisine "Tebbet" adı verilmiştir. Bununla beraber "Mesed" den, yani:
Fitilli bir ipten bahsettiği için kendisine "Mesed süresi" de denilmiştir. Bundan evvelki
En Nasr süresinde Müslümanlar için dünyada yardım, âhirette sevaba ulaşmanın
takdir edildiği bildirilmişti. Bu sürede de Peygambere karşı asi, düşmanca vaziyetler
alan bir şahıs ile eşinin dünyada zarar, âhirette azaba uğrayacakları bildirilmiş olduğu
için bu iki süre arasında mühim bir münasebet vardır.
‫بسم الله الرحمن الرحيم تبت يدا ابى لهب وتب‬

1.Ebu Leheb'in iki eli helak oldu, kendisi de hüsrana uğradı.

Bu mübarek süre, Resul-i Ekrem Sallallahu aleyhi Ve selleme eza ve cefada bulun
muş olan Ebu Leheb ile eşinin helak olarak şiddetli bir azaba atılacaklarını ihtar bu
yurmaktadır.
‫تبت يدا ابى لهب‬
Ebu lehebin İki eli Helak olsun
(Ebu Leheb’in iki eli helak olsun) yani: Abdülmuttalib'in oğlu olan Abdül'uzza adın
daki bir İslâmiyet düşmanının iki eli helak olsun, hüsrana uğrasın, bu, onun hakkında
bir bedduadır, onun böyle bir duaya lâyık olduğuna bir işarettir.
‫وتب‬
(Ve helak oldu da) Kendisi de hakikaten hüsrana uğradı helak olup gitti. Bu da o he
laki vukuundan önce haber vermektir. Nitekim o helak, daha sonra tahakkuk etmiş,
Kuranı Kerim'in bir mucize olduğu bu sebeple de ortaya çıkmıştır.

‫ما اغنى عنه ماله وما كسب‬

2.Ona ne malı bir fayda verdi ve ne de kazandığı şey.
‫ما اغنى عنه ماله وما كسب‬
Kazandı O şey ki Ve Malı Ona Fayda vermedi

(Ona ne malı bir fayda verdi ve ne de kazandığı şey) O Yüce Peygamberin düş
manına ne malı bir zenginlik verdi. Kendisini ihtiyaçtan, hüsrandan kurtarabildi ve ne
de kazandığı kendisini azaptan kurtarabildi. Bütün servet ve zenginliği, bütün evlât ve
dostları kendisine faydalı olamadılar.
‫سيصلى نارا ذات لهب‬
3.Bir alevli ateşe girecektir.

‫سيصلى نارا ذات لهب‬

Bir alev Sahibi Bir ateşe Girecektir
(Bir alevli ateşe girecektir) O İslâmiyet düşmanı, elbette ki: Bu dünya azabından
başka da bir alevli ateşe girecektir. Bu da onun hakkında diğer bir ilâhi tehdit dir ki,
âhirette gerçekleşecektir.
&-Bu şahsın künyesi olan Ebu Leheb adıyla bildirilmesi, onun ateş saçan bir cehen
neme atılmaya lâyık olduğuna işaret etmektedir. Çünkü "Leheb" ateş alevi, parılda
yan bir ateş, tutuşan bir ateş parçası demektir. Kuranı Kerim'de Ebu Leheb'ten başka
asrısaadetteki kâfirlerden hiç birinin lâkabı, ismi açıkça zikredilmemiştir. Bu da o şah
sın ne kadar kötü olduğuna bir delildir.
658 TEFSİRU'L KUR'AN USULU'L BEYAN 111-TEBBET SURESİ

‫تهحمالةالحطبوامرا‬
4.Odun yüklenmiş olan karısı da.
‫وامراته حمالة الحطب‬
Odun Hamalı olarak Karısı Ve
(Odun yüklenmiş olan karısı da) bununla beraber Ebu Leheb'in Odun yüklenmiş
olan Erva Ümmi Cemile Binti Herp adındaki karısı da cehennem ateşine atılacaktır.
‫فى جيدها حبل من مسد‬
5.Boynunda bükülmüş bir ip olduğu halde ateşe atılacaktır.
‫فى جيدها حبل من مسد‬
Bükülmüşten Bir ip Boynunda var
(Boynunda bükülmüş bir ip olduğu halde ateşe atılacaktır) Çünkü: O da Resul’ü
Ekrem’e eza ve cefada bulunmaya çalışırdı, o mübarek Peygamber'e pek ziyade
düşmanlık gösterir, o mübarek Peygamberin yolu üzerine geceleyin dikenli ağaçları,
otları yüklenerek getirir, döküverirdi. Bununla beraber bu kadın, Resul’ü Ekrem aley
hinde koğuculuk’ta bulunur, İslâm dinini söndürmeğe çalışırdı, bu itibar ile de kendi
sine " odun hamalıdır" derlerdi, bununla o kimsenin insanlar arasındaki münasebetleri
yıkmak istediğini kastederlerdi.
&-Bu mübarek sürenin iniş sebebi hakkında Sahih-i Buhari'de ve tefsirlerde şöyle
deniliyor:
‫وانذر عشيرتك الاقربين‬
(Ve en yakın akrabanı uyar) Şuara, 26/214 mealindeki ayeti kerime nazil olunca
Resulü Ekrem sallallahu Teâlâ Aleyhi Ve sellem Safa tepesine çıkmış, seslenerek
Kureyş kabilesini çağırmış. Onlar da gelip toplanmışlar Ebu Leheb de gelmiş idi
Hz. Peygamber buyurmuş ki: Size bir düşmanın sabahleyin veya akşamleyin gelip
hücum edeceğini haber versem, beni tasdik eder misiniz? Onlar da dediler ki: Evet,
Tasdik ederiz dediler. Çünkü hepsi de Resulü Ekrem'in Muhammed’ül emin olduğunu
bilip itiraf ederlerdi, onun üzerine Yüce Peygamber buyurdu ki: Ben sizi ilerdeki bir
azaptan dolayı korkutucuyum, yani öyle bir azaba uğramamak için İslâm dinini kabul
ediniz. Peygamber'in bu ihtarını dinleyen Ebu Leheb, o muazzam Peygamberin am
cası bulunmak şerefine sahip olduğu hâlde hemen inkâra başladı yazıklar olsun sana
Sen bizleri bunun için mi davet ettin dedi, Resul-i Ekrem'e hakaret göstererek oradan
ayrıldı gitti. İşte bu hâdise üzerine bu sureyi celile nazil olmuş, helake lâyık olan şa
hısların Ebu Leheb gibi inkârcılardan ibaret olduğu gösterilmiştir.
&-Gerçekten de Ebu Leheb, Hicretin ikinci senesi Bedir gazvesinde İslâm mücahitle
rinin muvaffakiyetlerinden dolayı üzülerek yedi gün sonra Adese denilen ufacık bir
sivilce hastalığı olup helak edici olan bir hastalıktan öldü. Vücudu kokuştu, o bulaşıcı
bir hastalık olduğu için çoluk çocuğu bile yanına yaklaşamaz oldular, nihayet üç gün
sonra bir yere defnedildi. İşte kendisine serveti de, çoluk çocuğu da bir faide veremez
bulunmuştu. Daha sonra eşi de ölüp lâyık olduğu cezaya kavuşmuştur.
Kısacası: Bu sureyi celile, bildirmiş oluyor ki: Cenabı Allah'ın dinine, Resulü’ne,
düşman olanlar, bir hidayet nurunu söndürmek isteyenler, nihayet kendi çirkin düşün
celerinin, kötü amellerinin şiddetli cezalarına uğrayacaklardır. Bununla beraber onla
rın dünyada uğrayacakları felâketler, kendilerini gelecekteki, âhiret âlemindeki asıl,
en korkunç cezalardan asla kurtaracak değildir. Onların gelecekleri ise daha pek zi
yade korkunçtur. Bundan dolayı asıl selâmet ve saadete nail olmak isteyenler, Resul
i Ekrem'e tâbi olarak onun gösterdiği yolu takip etmelidirler. İslâm dinine güzelce sa
rılmalıdırlar. İşte insanlar, ancak o sayede ilâhi lütuflara nail olurlar, ebedi saadetlerini
temin etmiş bulunurlar. Ve başarı, Allah'tandır.