Anna Burtka, filologia polska rok I, II stopień.

Rozwój sonetu

Według słownika języka polskiego sonet to ,,utwór poetyki o specjalnym układzie rymów,
składający się z dwóch strof czterowersowych i dwóch trzywersowych’’. Wykształcił się on
we Włoszech, a za jego twórcę uznaje się poetę z szkoły sycylijskiej Giacomo da Lentini.
Sonet to popularny gatunek, gdzie jego charakter i forma była nieustannie zmieniana i
różnicowana. Do ekspansji tego gatunku doszło w XVI wieku, gdzie sonet stawał się coraz
bardziej powszechny w całej Europie. Obecnie znamy wielu pionierów i przedstawicieli
różnych narodowości tego gatunku. Bez wątpienia przełomowym twórcą był Petrarka, który
znany jest jako autor najpopularniejszych sonetów. Popularność dokonań pisarzy i poetów
zależy jednak w głównej mierze od tego jakiego języka używa twórca. Historia literatury
wiąże się z procesem przemian form wersyfikacyjnych. W ciągu wieków spotykaliśmy się z
różnymi formami, które były bardziej lub mniej popularne, jednak sonet wykazuje się bardzo
dużą żywotnością. Współcześni pisarze
Sonet, jako forma poetycka, ewoluował wraz z upływem czasu i zmieniającymi się trendami
literackimi. Włoscy pisarze podzieli sonet na cztery strofy: dwa czterowiersze- tetrastychy i
dwa tercety. Pierwsze osiem wersów poświęconych było zwykle opisom czy też narracji,
natomiast następne sześć zawierało poglądy i refleksje filozoficzne. W Francji w XVI wieku
przedstawiciele tego gatunku postanowili tercety zastąpić dystychem i kolejnym
czterowierszem o rymach okalających cc deed lub też trzema dystychami cd cd ee. Angielscy
twórcy z kolei przychylni byli kompozycji gdzie występowały trzy tetrastychy o rymach w
układzie krzyżowym.
Pierwsze sonety polskie nawiązywały do poezji wzorów francuskich, zmieniło się to jednak
w XVII wieku kiedy powrócono do modelu włoskiego. Wówczas popularnymi twórcami byli
Mikołaj Sęp Szarzyński oraz Jan Andrzej Morsztyn. Na szczególną uwagę zasługuje jednak
Jan Kochanowski, gdyż to właśnie u niego odnaleźć możemy nawiązania do dwóch
odmiennych form sonetu. Ten renesansowy poeta umieścił w czterech księgach Fraszek trzy
sonety: Do paniej, Do Franciszka oraz Do Stanisława Wapowskiego.