Download as pdf or txt
Download as pdf or txt
You are on page 1of 46

‫و‬ ‫ت وا ب ا و و‬ ‫ث وا‬ ‫رات وا‬ ‫ت ا دروس و د وھ ت ا‬ ‫زد ن‬

‫ون زوروا دو وا ا ون‬ ‫"ق‬ ‫& ھ م ا ون وا ‪$‬ر " ت وا وا ن و د د ا ر ت و ل‬


‫‪ * +‬ا را ط ا ( ‪:‬‬
‫‪https://www.bawabat-el9anon.com‬‬

‫ت ا و وا د وا ‪$‬ر‬ ‫ف ظ ھره ‪ ،‬و ظم ا‪3‬‬ ‫م ا ‪ $‬ط ا‪1‬داري ‪ $‬ط ا‪1‬دارة (‬


‫ق ا م ا وط ‪ ،‬و " ذ ك ‪ $‬ط ا‪1‬داري م أ‪6 6‬‬ ‫ا ( و ر ‪ +‬ا‪1‬دارة د‬
‫د‬ ‫ا ‪$‬رط ا‪1‬دار وا را ق ا " و‬ ‫ر (‬ ‫ت ا‪3‬دارة وا زا ا (‬
‫ق ر; م‪.‬‬ ‫ت ا " < راد وا ‪ 6‬ر ‪* +‬‬ ‫إ‪ $‬ع ا‬
‫ا ول ‪:‬‬ ‫ا‬
‫ا داري أو ا ط ا دار‬ ‫ا‬
‫و‪ +‬ن ا وا ر وا " ت واط ن ر‪$‬دھم إ *‬ ‫ا ط ا‪3‬داري ھو ‪ +‬إ دار ا‪3‬دارة‬
‫و وب ا م " ل ‪ ،‬أو ا‪ 1‬ع ‪ ،? +‬و ون ا >زى ن ھذه ا وا ر وا " ت ا & ظ ‪ * +‬أ ن‬
‫& ت د ق ا رر ظ م ا " م ‪ ،‬و "د ا ط ا‪3‬داري أ‪ 6‬و و @‬ ‫? ن أي‬ ‫‪A‬و‬ ‫ا‬
‫‪ A‬ا د‪1‬ع ا &و *‪ ،‬و ر ز ‪+ * +‬دة ‪1‬ت‬ ‫& دي ا ‪ B‬ت وا وزات ل و و‪، +‬‬
‫‪.A‬‬ ‫(ا‬ ‫وا‪C‬داب ا "‬ ‫وا‬ ‫ا‬
‫‪ A‬ا‪6 61‬‬ ‫ق; تا‬ ‫رف إ *‬ ‫ا و ا ط ا‪1‬داري ھو ل د ر‬ ‫ناو‬
‫وع ا وا ر‬ ‫ل ظ م ا " م وھو‬ ‫د وا‪ ، + 1‬وا ط ا‪1‬داري & وم‬ ‫ا ‪ 6 6‬وا‪1‬‬
‫وا واھ( وا و ت ا ( " ل ن ‪ B‬ا ‪ 6‬ط ا " ‪ * +‬ظ م ا ر ت ا " ‪ ،‬و رارات‬
‫دف إ * د ا ر ا &رد أو ا ‪ ( +‬إط ر‬ ‫ا ط ا‪1‬داري ذ ; ‪ $‬ل رارات ظ‬
‫ت ا د‪ 6‬ور وا ‪$‬ر " ‪ ،‬وا وا ن ا درة ( ھذا ا ‪D$‬ن ‪ * 6‬وا ن أو وا‪+‬د‬ ‫ا رام ا‬
‫درھ‬ ‫رارات ا ط ا‪1‬داري‬ ‫درھ ا د‪ 6‬ور أو ا ‪$‬ر ‪A‬‬ ‫ا ط ا د‪ 6‬وري أو ا ‪$‬ر "(‬
‫ا‪3‬دارة ا " ‪.‬‬
‫@(‬ ‫‪A‬و نا طا‬ ‫ا‬ ‫و روري أن ھ ك ر ن ا ط ا‪1‬داري ا ذي در ‪B‬‬
‫ا وظ & ر ل ا ط‬ ‫ا ذي ‪ 1‬د ل إ * "د و وع ا ر أو رق ا ون ‪ ،‬أ ن ا‬
‫ن‬ ‫‪ A‬ر ل ا ط ا‪1‬داري ‪$‬رط ا‪1‬دار ‪ ،‬و‬ ‫@‬ ‫"ون ‪ 6‬ط ا‬ ‫@(‬ ‫ا‬
‫رام ‪ A‬أ‪ $‬ل ا ط ا‪1‬داري‪.‬‬ ‫ا ر واط ون ز ون‬
‫ف ‪ ( @ +‬و ? ا ر ت ا " ‪ ،‬و د ر ت و وق ا واط ن‪ ،‬ذ ك‬ ‫ا ط ا‪3‬داري ;‬
‫ق ‪*+‬‬ ‫‪E‬ن دود ر‪ 6‬ا ط ا‪3‬داري ھ( إ ظروف ‪ +‬د ‪6‬ود ( ‪1‬ت ا ‪ 6‬م و ‪ A‬ذ ك‬
‫ا راد ر م‪ ،‬و ط ق وا‪+‬د ا ط ا‪3‬داري ‪ A‬ا ‪ 6‬س وق ا راد و ر م وا‪ 6‬رار‬
‫‪G ، A‬م ظروف ; ر ‪ +‬د ‪ ،‬أو ‪1 * 6‬ت ا طوارئ ‪ ،‬ر ‪ A‬ا ‪ 6‬ط ا & ذ ‪ 6‬و ت‬ ‫ا‬
‫ا درة‬ ‫د ا ر ت ا" ‪ ،‬و ‪ A‬ا‪6‬ط ل ا ‪ 6‬ب ا (‬ ‫ا ط ا‪3‬داري إ * ‪ 6‬وى ‪ +‬ل‬
‫و?‬ ‫ظرھ ‪ ،‬و ق‬ ‫‪ A‬و ‪ 6‬ره ( ا طر ق ا ‪ 6‬م ‪ ،‬ط " ن و‬ ‫‪ * +‬ا ‪ 6‬طرة ‪ * +‬ا‬
‫ا د‪ 6‬ور‪.‬‬
‫ث ا ول ‪:‬‬ ‫ا‬
‫ط ا داري‬ ‫وم ا‬
‫" ن ‪ + * " :‬وي و " * دي ‪.‬‬ ‫ا ‪$‬رط ا‪3‬دار‬
‫رط ا دار ‪:‬‬ ‫وي‬ ‫ا‬ ‫ا‬
‫ر‪ 6‬وظ &‬ ‫وص ا ‪$‬ر " وا ظ‬ ‫*ا‬ ‫ھم ا وظ&ون وا ‪+‬وان ا ذ ن " د إ م‬
‫ا ‪$‬رط ا‪3‬دار ‪.‬‬
‫رط ا دار ‪:‬‬ ‫ا دي‬ ‫ا‬
‫ا ‪ $‬ط ا و ( ا ذي ‪$‬ره ا دو أو ا‪3‬دارة ا " و ‪+‬ن طر ق وا‪+‬د وإ راءات ظم أو د‬
‫ا ظ م ا " م وا ن ا " م ‪ .‬ا ‪$‬رط ا‪3‬دار وم & ذ ا وا ن ا ( درھ‬ ‫دف‬ ‫‪$‬ط‬
‫ق وا ق ن & و ن‬ ‫ت ا د‪ 6‬ور ‪ ،‬وھ( " ل ‪* +‬‬ ‫ا ر ن ( ل ‪،‬ط"‬
‫" ر ن ‪ :‬ا ر وا ‪ 6‬ط ‪ ،‬ذ ك ( ا رام ا ر دون إ > ء ا ‪ 6‬ط ‪ ،‬ن ا ‪$‬رط ا‪1‬دار‬
‫‪،‬‬ ‫وا ‪6‬‬ ‫ظ ‪ * +‬ا ظ م ا " م " ره ا ‪ GBG‬ا ن وا‬ ‫وم وظ @ف ا‪ 6 6‬أھ ا‬
‫ف‬ ‫( ‪J‬‬ ‫و ( ‪1‬ت أ رى ا‪ 6‬دام ا وة ا " و‬ ‫وا‪6‬ط إ دار ا رارات ا ظ‬
‫ط ‪ J‬ا ‪$‬رط ‪ $‬ق‬ ‫‪ A‬ر‪ $ 6‬ط م دون ا ‪ 6‬س وق و ر ت ا‪ C‬ر ن‪.‬‬ ‫و تا‬
‫‪& police‬ر ‪ 6‬إدارة ا د ‪.‬‬ ‫‪ polis‬ا ( " ( ا د أو ا دو ‪ ،‬و " (‬ ‫ا و‬ ‫نا‬
‫‪ A‬و ن ا‪3‬دارة‬ ‫وھذا ا ر ط س و د ا د ‪ ،‬وإ " ر ‪+‬ن ا "‪ B‬ا و ودة ن ا د أي ا‬
‫وع ا &رد ظ م ا " م‪.‬‬ ‫( ك ا "‪B‬‬ ‫وا ( & د ا ظ م ا و ( ‪ ،‬ث‬
‫‪6‬ب ا ‪ 6‬ذ ‪ MOREAU‬ن ا ز ن ‪$ ( " GBG‬رط ا‪1‬دار ‪ & ( ،‬د ( " ھ‬
‫&و ا ق (‬ ‫ا وا‪ A6‬رة ا ظ م ا و ( وا ( رادف ا ون ا ذي ظم ‪ $‬ط " ‪ ،‬أ‬
‫‪ $‬ر إ * " * ا ر ق ا " م & و ? ا " وي وھ ذا ول وات ا ط أو ا و س وذ ك ‪ $K‬رة‬
‫إ * ا "ت ا‪3‬داري ھ( ورة ن‬ ‫ا ‪$‬رط‬ ‫إ * ذ ك ا ز ا ذي وم وظ & ‪ ،‬وا را‬
‫ور ا ‪ $‬ط ا‪3‬داري‪ .‬أ " ر ا ط و ( & رة > رة وھ( ا ظ م ‪reglementation‬‬
‫&‬ ‫" ا‪3‬داري " ‪ $K‬رة إ * ا و س ‪ ،‬وإذا ا‪ " 6‬ت ا‬ ‫و‬ ‫‪ ،‬و ‪ " 6‬ل دا@‬
‫"زو د " ( " ظ م أو ‪ " ، @1‬أ ‪ +‬د ‪ " 6‬ل ا " ر ا ر ب " ا ط ا‪3‬داري " ‪ E‬د‬
‫" ( " ظ إدار أو ظ إدار " ‪ ،‬وھذا ھو ا ‪ 6‬وب ا ذي د ‪" A‬ظم ا ب ا "رب إ * ا‪ 6‬دام‬
‫" ا ‪$‬رط " ‪ $K‬رة إ * ا " *‬ ‫ھذا " ر ا ط ا‪1‬داري ‪ $K‬رة ا * & و ا دي وا‪ 6‬دام‬
‫ط ‪ J‬ا &ر ‪. (6‬‬ ‫و س ھ( إ‪ 1‬ل ر (‬ ‫ا " وي ‪$‬رط ا‪3‬دار ‪ ،‬أ‬
‫& ن‬ ‫ذ م ا دو ?‪ ،‬ث ا ذت أ‪1 $‬‬ ‫‪ A‬ا‪ ( B63‬ظ م ا ‪$‬رط ا‪3‬دار‬ ‫و د ‪+‬رف ا‬
‫ل ظ م ا ‪ 6‬وا ‪$‬رط وا "‪6‬س ‪ ،‬و ظ م ا ‪ 6‬ھو ا ر "روف وا ( ‪+‬ن ا ر ‪ ،‬و د‬
‫نأظ‬ ‫و * ا ر‪6‬ول * ‪ ? + M‬و‪ 6‬م ا ‪ ،?6& 6‬وا " ن "ده ا & ء‪G ،‬م رت ظ‬
‫ا م ا رى ‪ +‬ا و‪1‬ة وا م‪ ،‬و‪+‬ن ا ر‪6‬ول * ‪ ? + M‬و‪ 6‬م ‪"6‬د ن ‪ "6‬د ‪6 * +‬وق‬
‫ا‪ + ? " 6‬ر ن ا ط ب ر ( ‪6 * + ? + M‬وق ا د ‪.‬‬ ‫را ‪،‬‬
‫م ا ‪$‬ر‪ +‬وإ‬ ‫ة ( &ذا‬ ‫( ا دو ا‪+ 6 ، B63‬د ا‬ ‫أ ا ‪$‬رط ( وظ & ھ‬
‫ب ا د ‪ ? ،‬وم &ظ ا ظ م‪،‬‬ ‫ب ا ل‪ ،‬و‬ ‫ب ا ‪$‬رط ‪:‬‬ ‫ا دود‪ ،‬و ن ط ق ‪* +‬‬
‫ب ا &‪ 6‬د د م إ *‬ ‫و ‪+ 6‬د ا وا ( ‪ * +‬ا‪ 6‬ب ا ن ( ا د ‪ ،‬و ض ‪ * +‬ا ة وأ‬
‫?‬ ‫ء‪ ،‬و ت و ل إ * ر ا واد ‪ ،‬أ ظ م ا "‪6‬س و ظ م أ ( ( ا دو ا‪، B63‬‬ ‫ا‬
‫ا طواف ل‪ A ،‬ا وص‪ ،‬وط ب أھل ا &‪ 6‬د ‪ ،‬وأول ن ‪6‬ن ظ م ا "‪6‬س ا & ا را‪$‬د ‪ +‬ر‬
‫ن ا ط ب ر ( ‪ ? + M‬ن "س د أي رس ا س‪ ،‬و &ض ا ل ‪+‬ن أھل ا ر و ‪ &$‬م‬
‫‪ ،‬و روي ا ن ‪ "6‬د ا >ر ( أ ? ن < د س دروب > ق ‪ ،B‬و رس وا‪6‬ط ر ل ا ‪$‬رط‬
‫ا ‪ 6‬ون ) درا ن( و ن طل ‪$‬رط( م "? ‪B6‬ح و ب و‪6‬راج ‪ .‬و ر;م ن أن ا ‪$‬رط‬
‫و ق ا طر ا " ر م "رف إ‪A 1‬‬ ‫ت رس ( ا >رب ذ ا دم‪ ،‬إ‪ 1‬أن ظ‬ ‫ا‪3‬دار‬
‫و‪ +‬ن‬ ‫ا &ر ‪ ، 6‬ث درت ‪ A 1912 6‬د ول ا وش ا &ر ‪6‬‬ ‫دا ظ م ا‬
‫‪D‬ن ا ون ا‪3‬داري ‪A‬‬ ‫ا وا ن م ا ط ا‪3‬داري ا " م و ا ص‪ .‬ول ا ‪ 6‬ذ ‪ +‬د ا در‬
‫ور ا دا@م ‪ ،‬ذ ك‬ ‫ا واطن ن ظ ‪B‬ده إ * ن و ?‪ ،‬و ا ‪$‬رط ا‪3‬دار ھ( ن &ل ذا ا‬
‫ف ا‪ 3‬راءات‬ ‫وع ‪ $‬ط ت ا‪3‬دارة ا ( ن ( ا ذ‬ ‫"رف ا ‪$‬رط ا‪3‬دار ‪D‬‬
‫وا &رد ن أ ل ا & ظ ‪ * +‬ا ظ م ا " م د و‪ ? 1‬ا ‪ : GBG‬ا ن ا " م‪ ،‬ا ط ‪ D‬وا‬ ‫ا ظ‬
‫ا" ‪.‬‬
‫‪G‬ل‬ ‫أ ا & ? ‪" de laubadere‬رف ا ‪$‬رط ا‪3‬دار ‪ " D‬ظ ر ن ظ ھر ‪ +‬ل ا‪3‬دارة‬
‫ط&* ا ط ( د ‪+‬رف ا ‪$‬رط‬ ‫ظ م ا " م " ‪ ،‬أ ا د ور‬ ‫( ظ م ر ت ا راد‬
‫ا‪1‬دار ‪ " D‬وع ا د ‪B‬ت ا را إ * و ‪ A‬دود ر ا راد‪ ،‬و رض ا ظ م ا ذي ط ?‬
‫ن‬ ‫وع &ر ? ا ‪ 6‬ط ا "‬ ‫‪+‬ر ? آ رون ا ط ا‪3‬داري ‪" ? D‬‬ ‫ا ة ا‪، " + 1‬‬
‫ر‪ 6‬م ‪ $‬ط‬ ‫أوا ر و واھ( و و ت ز < راد >رض ظ م ر م ا " ‪ ،‬أو ‪6‬‬
‫‪."A‬‬ ‫ا ظم ا"م ( ا‬ ‫" ن‪ ،‬دف‬
‫ن ‪B‬ل ھ ? ا "ر & ت ن ا ول أن ا ط ا‪3‬داري أو ا ‪$‬رط ا‪3‬دار ھو ‪ $‬ط و ظ ر ن‬
‫ظ ھر ‪ +‬ل ا‪3‬دارة‪ ،‬دف ن ‪ ? B‬ھذه ا رة ا & ظ ‪ * +‬ا ظ م ا " م " ره ا ‪ ، GBG‬ا ن‬
‫و دون‬ ‫ا " ‪ A ،‬رض "ض ا ود ‪ * +‬ر ت ا راد و ظ‬ ‫ا " م‪ ،‬ا ط ‪ D‬وا‬
‫ا‪B 3‬ل ظ م ا " م‪.‬‬
‫طا" ر‬ ‫وا‬ ‫طا‬ ‫ط ا داري و ا‬ ‫ا رق ن ا‬
‫در وا ن د ن ر ت‬ ‫ث أن ا ط ا ‪$‬ر "( ‪ D‬إ ? ا ‪$‬رع ( أ; ب ا و ت‬
‫ط ا ‪$‬ر "(‬ ‫وص‬ ‫ظ م ا " م‪ ،‬و ‪ * 6‬ا ‪$‬ر " ت ا درة ذا ا‬ ‫ا راد و و م‬
‫أو رد ر ب‬ ‫زا ? ‪+‬ن ا ط ا‪3‬داري ا ذي در ن ب ا‪3‬دارة ( ‪ $‬ل رارات ظ‬
‫? ( ا ‪$‬ف ‪+‬ن ا را@م و ر‬ ‫*‬ ‫@(‬ ‫د ر ت ا راد‪ ،‬أ ا ط ا‬ ‫‪+‬‬
‫‪ ،‬و & ذ ا " و ت ( م ‪ ،‬دوره ‪ ( B+‬ون "د و و‪ ?+‬ا ر ‪ ( ،‬ن أن‬ ‫و د م‬
‫ا ط ا‪3‬داري دوره و @( ل و وع ا ر ‪.‬‬
‫‪ $‬ر ھ إ * أن ر ل ا ‪ 6‬ط ن و‪1‬ة و‪ +‬ل و ‪$‬وات و د "دون ن ‪ 6‬ط ت ا ط ا‪3‬داري‬
‫م‬ ‫@ و‬ ‫ط ا ‪$‬رط ا‬ ‫"دون ( &س ا و ت ن‬ ‫ظون ‪ * +‬ا ظ م ا " م‪،‬‬ ‫‪+‬د‬
‫ا م‬ ‫ص ‪ ( ? +‬ا & ل ‪ 28‬ن ون ا ‪6‬طرة ا @ ‪ ،‬ث ‪ " J‬ل و ا وا ( إ‬ ‫ا‬
‫و ا را@م ا ( س أ ن ا دو‬ ‫@ ( أ وال ا‪ @ G 6‬و ق ‪$‬روط ‪،‬‬ ‫م ا ‪$‬رط ا‬
‫ا دا ( أو ا ر (‪.‬‬
‫‪A‬‬ ‫@(‬ ‫‪ A‬ر ا‪3‬دارة ‪ ،‬أ أ‪ +‬ل ا ط ا‬ ‫أن أ‪ +‬ل ا ط ا‪3‬داري‬ ‫‪ B‬ظأ‬
‫ا" ‪،‬‬ ‫@ وا ر ا‬ ‫‪ A‬ر ل ا ‪$‬رط ا‬ ‫@‬ ‫‪$3‬راف ا س ا ‪ 6 * +‬ط ا‬
‫ء ا‪3‬داري ‪،‬‬ ‫‪ A‬ر ا‬ ‫أو رد‬ ‫أن ا ط ا‪3‬داري در ( ‪ $‬ل رارات ظ‬
‫‪A‬‬ ‫ء ا " دي و‪1‬‬ ‫‪6 A‬طت ا‬ ‫@‬ ‫@( در ( ‪ $‬ل رارات‬ ‫ا طا‬
‫( ا‪3‬داري‪.‬‬ ‫ر ا‬
‫ط ا داري ' ا ظ م ا م ‪:‬‬ ‫أھداف ا‬
‫? وا‪B 3‬ل ?‬ ‫ظم ا"م و ‪ A‬ا‬ ‫‪ A‬نا ‪6‬س‬ ‫ا‬ ‫ق‬ ‫دف ا ‪$‬رط ا‪1‬دار إ *‬
‫ر ھ( ‪:‬‬ ‫‪ ،‬و وم ا ظ م ا " م ‪+ GBG * +‬‬
‫ا نا م‪:‬‬
‫ء و ا "ت ا‪6‬‬ ‫ود ? ھو ا " ل ‪ * +‬ا‪ 6‬ب ا ن و ا ظ م ( ا دن و ا رى و ا‬ ‫وا‬
‫ق ا‪1‬ط @ ن دى ا واطن ‪ * +‬أ &‪ 6‬م و أ‪+‬را م و أ وا م ن ل طر أو ا‪ +‬داء‬ ‫&‬ ‫ا‬
‫& ‪ ،‬أو‬ ‫ت ا‪ 3‬رام ا‬ ‫"‬ ‫? ‪6‬واء &"ل ا‪ 6 3‬ن‪G ،‬ل ا‪ +3‬داءات ا ‪6‬‬ ‫د و ون ‪+‬ر‬
‫ت و ; رھ ‪ ،‬و ن أھم ظ ھر ا & ظ‬ ‫‪+‬دم إ رام وا‪+‬د ا رور‪ ،‬أو &"ل ا ط " ز زال و ا &‬
‫‪ * +‬ا ن ا " م‪ A ،‬ا " ت و ا ظ ھرات و ‪ A‬و وع ا را@م و و ف ا ‪ $‬ص ا ذ ن ‪ $‬ون‬
‫طرا ‪ * +‬ا ن و ظ م ا رور و إزا ا "وا@ق ن ا طر ق ا " م‪.‬‬
‫‪:‬‬ ‫ا‬ ‫ا(‬
‫‪ A‬ن أ طر ا راض ا "د و‬ ‫و راد ا ذ ا ‪ 6‬ط ا " و ا‪ 3‬راءات ا ‪B‬ز و ا‬
‫ا ه ا ‪$‬روب ن‬ ‫ن ذك‬ ‫درھ وا ( إ ‪ ( 6‬أو ط "(‪ ،‬و‬ ‫أ ن‬ ‫ا و@ ا&‬
‫رف ا ه " دا ‪+‬ن‬ ‫دى ‪ B6‬أ ب ل ا ه و ظ م ا ري ا "‬ ‫ا را‪ G‬م و را‬
‫زن ا واد ا‪ B 63‬وا ط ‪+‬م و ا ھ( و‬ ‫ن ھذا ا " ر را‬ ‫ا "ت ا‪، 6‬‬
‫ل ا وا ت ا ر ‪.‬‬
‫‪:‬‬ ‫ا‬ ‫ا *)‬
‫‪U‬‬ ‫وز ا د ا " ول ن ا‬ ‫تا (‬ ‫د ا دوء ا " م و ‪ A‬ظ ھر ا‪3‬ز‪ +‬ج و ا‬ ‫و‬
‫ن ا " و و أ‪1‬‬ ‫‪ ، A‬إذ ن ق ا راد ا ‪" A‬ض ا دوء ( ا طر ق ا " م و ا‬ ‫(ا‬
‫در‬ ‫ء ‪*+‬‬ ‫‪ U‬و ا و ء و ا ق‪ ،‬ث د ل ا ‪ 6‬ط ت ا " و‬ ‫و وا ‪+‬ر‬
‫( ا ل‪6 ،‬واء ‪ 6‬دام رات ا وات أو ‪ $‬ر أو ر ‪ A‬أ وات‬ ‫و‬ ‫ھذا ا‪3‬ز‪ +‬ج‬
‫ا ر ت أو ; رھ ‪.‬‬
‫ا رق ن ا رط ا‪+‬دار وا ر'ق ا م ‪:‬‬
‫ا ز ن ا ‪$‬رط ا‪1‬دار وا ر ق ا " م @م ‪ * +‬أن ا ول د ن ر ت ا راد وا ‪ ( G‬دم م‬
‫د ت ‪ ،‬ذ ك و ف ا & ? ا ‪$‬رط ا‪3‬دار ‪ * +‬أ ‪ $‬ط ‪ ( 6‬وا ر ق ‪ * +‬أ ? ‪ $‬ط ا ( ‪،‬‬
‫ر ق إذ ف ا &رد و ف‬ ‫‪$‬رط ا‪3‬دار ر ب ‪ +‬ا ‪ 6‬س ر ا &رد أو ا راد‪B ،‬‬
‫أو ر‪6‬وم ددة و زم د " ‪.‬‬ ‫ا &‪ A‬ن د ?‬
‫ن و ر‬ ‫ا ( و*‬ ‫ا ( و * ‪$‬رة إ راءات ا ‪$‬رط ا‪1‬دار ‪+‬ن ا‬ ‫و فا‬
‫‪ ( G‬ا ك أو وز ر " ن أو‬ ‫دا@ ‪ 6‬ط ‪+‬‬ ‫ا و* د ا‬ ‫&" ن‪ (& ،‬ا‬ ‫ا د‬
‫وا ( أو ر@ س س دي‪ ،‬ذه ا @ ت ھ( ن "ود ا ق ( أن رب ‪ * +‬ا ر ت ا "‬
‫& ا ( ددھ ا ون ‪ ،‬ن ا ر ; ر ذ ك‬ ‫ا" ‪،‬‬ ‫ا‬ ‫دا أو ودا ا‪ +1‬رات‬
‫ر ق ا " م ‪ ،‬ث أن د ر ا ر ق د " د ? إ * ‪$‬ر أو إ * رد ن أ‪ $‬ص ا ون‬ ‫‪6‬‬
‫وا &‪A‬‬ ‫‪$‬رة ن ا ‪$‬ر أو ا &رد ن‬ ‫ا ص ( إط ر ‪ +‬ود ا د ر ا &وض ‪ ،‬و وم ا "‪B‬‬
‫أ رى‪.‬‬ ‫ن‬
‫‪ U 6‬أن ط " إ راءات ا ط ن ا طورة ث ‪ 1‬ن إ‪ 6‬دھ إ * أ‪ $‬ص ا ون ا ص ‪،‬‬
‫و * ا م ?‪.‬‬ ‫ر ق ا " م ا ذي ن ل ‪ $‬ط? وإ‪ 6‬ده إ * رد أو ‪$‬ر‬ ‫‪B‬‬
‫‪:‬‬ ‫ا رق ن ا رط ا‪+‬دار وا رط ا‬
‫ري ‪+‬ن ا را@م "د‬ ‫@‬ ‫@ ‪ ،‬ل ا‪ 3‬راءات ا ( ذھ ا ‪ 6‬ط ا‬ ‫د ‪$‬رط ا‬
‫?‬ ‫ق "? و‬ ‫دا ض ‪ ،? +‬و ‪ A‬ا د ا ‪B‬ز‬ ‫و و‪ ، +‬وا ث ‪+‬ن ر‬
‫وإ زال ا " و ?‪.‬‬
‫ظ ‪ *+‬ا ظم ا"م‬ ‫‪ 6‬د نا‬ ‫@ &ق ‪ A‬ا ‪$‬رط ا‪1‬دار ( ا‬ ‫و ن ‪G‬م ن ا ‪$‬رط ا‬
‫و* ا‪6‬ط‬ ‫‪ E‬را@? وا >رض ? وط " ? ‪ ،‬ن‬ ‫&ن ن ث ا‪6‬ط ا‬ ‫‪ ،‬إ‪ 1‬أ‬
‫ا"‬ ‫ة وأ‪ +‬ء ا‬ ‫‪G‬‬ ‫@‬ ‫و* ا‪6‬ط ا‬ ‫ا & ذ وظ & ا ‪$‬رط ا‪1‬دار ‪،‬‬
‫@ ‪.‬‬ ‫و ‪ G‬وظ & ا ‪$‬رط ا‬
‫ا ‪$‬رط ا‪1‬دار و @ ‪ 6‬ق ا‪B 3‬ل ظ م ا " م و ‪ A‬و وع‬ ‫و ن ث ا >رض ن‬
‫و وع ا‪B 3‬ل ظ م ا " م‬ ‫@ ‪ B+‬و‪1‬‬ ‫ا ‪$‬رط ا‬ ‫ا‪ 1‬طراب ?‪ ( ،‬ن أن‬
‫ق‬ ‫و ‪ A‬ا د ا ‪B‬ز ‪ 3‬راء ا‬ ‫و دف إ * ط ا را@م "د و و‪ +‬وا ث ‪+‬ن ر‬
‫وإ زال ا " و ‪.‬‬ ‫وا‬
‫أو رد‬ ‫وأ را ز ا ‪$‬رط ا‪1‬دار ( ط " إ راءا ا ( در ( ‪ $‬ل رارات ظ‬
‫در ( ‪ $‬ل رارات‬ ‫@ ‪E‬‬ ‫‪ ،‬أ ا ‪$‬رط ا‬ ‫ء ا‪3‬داري إ > ء و "و‬ ‫‪ A‬ر ا‬
‫ء ا " دي ل ظر‪.‬‬ ‫ء ا‪3‬داري و و‪ 6 +‬ط ت ا‬ ‫‪ A‬ر ا‬ ‫@ ‪1‬‬

‫ا ثا‪: ,‬‬
‫ا واع ا ط ا‪+‬داري‬
‫وا ‪$‬رط ا‪1‬دار‬ ‫ص ا * و‪ +‬ن ‪ :‬ا ‪$‬رط ا‪1‬دار ا "‬ ‫‪6‬ب ا‪1‬‬ ‫‪6‬م ا ‪$‬رط ا‪1‬دار‬
‫‪.‬‬ ‫ا‬
‫ا ط ب ا ول ‪:‬‬
‫ا رط ا‪+‬دار ا‬
‫‪ A‬ن‬ ‫‪ A‬أ راد ا‬ ‫ظ ‪ *+‬ا ظم ا"م و‬ ‫ط ا‪1‬داري ا " م أي ا‬ ‫و "رف أ‬
‫? وا‪B 3‬ل ? ‪ ،‬و " ذ ك ن ا ‪$‬رط ا‪1‬دار د ل ( إط ر ا وظ @ف ا د دو ‪،‬‬ ‫طر ا‬
‫ل ط ‪ A‬ا" و‬ ‫‪ 6‬ق ‪ U 6‬أن ا ‪$‬رط ا‪1‬دار‬ ‫وھو د ل ‪ +‬م ‪ 1‬ن د ده ‪ ،‬وا ط‪B‬‬
‫ز و ا ز ا ذي رك ( ط ق وا‪ A6‬ن ا ل‬ ‫أ‬ ‫وا ر د ( ا ة ا‪، + 1‬‬
‫? و وح‪ ،‬و ذا ن ا ‪ B‬ت ا ( و ر‬ ‫ا &ظ ‪ *+‬ا ظم ا"م إ* د ‪ 1‬ن دد ا‬
‫( ھذا ا ل ھ( ‪ B‬ت ‪ ; +‬ر ددة ‪6‬واء ‪ 6 * +‬وى ا ھداف او ا ‪ $‬ط ت‪.‬‬ ‫‪+‬‬
‫(ا‬ ‫‪ G‬ل ذ ك ا ط ا‪3‬داري ‪ * +‬ا " د ا وط ( ا ذي ر‪ ?6‬ا وز ر ا ول وا وزراء و‬
‫ر ‪.‬‬ ‫أو ا‪ 3‬م و ر‪ ?6‬ا " ل أو ا ‪ $‬أو ر@ س ا ‪ +‬ا‬
‫ا طبا‪: ,‬‬
‫ا رط ا‪+‬دار ا ‪( /‬‬
‫ن ‪ $‬ط ا راد ‪ ،‬و " د إ *‬ ‫"‬ ‫ا ظما"م (‬ ‫د ‪$‬رط ا‪1‬دار ا‬
‫ھو‬ ‫ن أھداف ا ‪$‬رط ا‪1‬دار ا " ‪،‬‬ ‫د د د أھداف دودة درج‬ ‫‪ 6‬ط إدار‬
‫ا ‪D$‬ن ( ظ م ط ع ن ا ط ‪ +‬ت أو ل ن ا ‪1‬ت و ظ م ا " ل ‪" ( BG‬ض ا ‪1‬ت‬
‫ظ ‪ * +‬ا طرق ا " و ‪،‬‬ ‫ا " و ‪ ،‬و ذا ا ‪$‬رط ا‪1‬دار ا ص‬ ‫ا" ا‬
‫ا ‪ 6‬ن‪ .‬و ( ‪$‬رط‬ ‫را ا ‪ "6‬ر‬ ‫و را ا ‪ 6‬ر ‪ ،‬وا ‪$‬رط ا‪1‬دار ا‬
‫‪،‬‬ ‫* وص و‬ ‫د ل‬ ‫و‬ ‫ز ‪+‬ن ا ‪$‬رط ا‪1‬دار ا "‬ ‫ا‪1‬دار ا‬
‫ص ( ط ق دد‪ ،‬ط ع ا ‪ 6‬ك‬ ‫ر‪ 6‬ق ا‪1‬‬ ‫"‬ ‫‪ J 6‬ا ‪$‬رع ن ‪B‬‬
‫ا د د ‪. BG‬‬
‫و ز ا ط ا‪1‬داري ا ص ‪+‬ن ا ط ا‪1‬داري ا " م‬
‫‪ .1‬و ود ص دد و وع ا ط ا‪1‬داري ا ص د وو وح ‪.‬‬
‫ر وا د وا را ‪.‬‬ ‫ددة ‪ 6 * +‬ل ا‬ ‫ن ل ا ‪$‬رط ا‪1‬دار ا‬ ‫‪ .2‬ا و‪@ 6‬ل ا ‪" 6‬‬
‫ر و‪ 1‬ن‬ ‫وص ‪ 6 * + +‬ل ا‬ ‫ا ط ا‪1‬داري ا ص‬ ‫‪ .3‬ا " و ت ا ط (‬
‫‪.‬‬ ‫?وف ‪$‬ط ر ص نا تا‬ ‫‪ 6& +‬رات و‪ ، "6‬ر@ س ا ‪1 +‬‬ ‫إ‬
‫ا ثا‪ ,‬ث‪:‬‬
‫و* ل ا ط ا‪+‬داري‬
‫دا ر ا ‪$‬رط‬ ‫‪6‬ب و‪@ 6‬ل ط ق ‪+‬‬ ‫ف ‪ 6‬ط ت ا ‪$‬رط ا‪3‬دار ا م ا " ودة إ‬ ‫رس‬
‫ا ظم‬ ‫أي إ دار وا‪+‬د ‪+‬‬ ‫ا‪1‬دار ‪ ،‬و ذ ھذه ا دا ر إ ‪+‬ن طر ق ا رارات ا ظ‬
‫أن ر‪ 6‬ا ‪$‬رط‬ ‫ا " م‪ ،‬أو ‪+‬ن طر ق ا رارات ا &رد ‪ E‬دار د ر ر ص أو ا ‪، A‬‬
‫‪ A‬دأ ا ‪$‬ر‪ +‬و ذا ر‬ ‫ن ‪ $‬ط ا راد و ر م ذ ك (‬ ‫م (; با‬ ‫ا‪3‬دار‬
‫@ ‪.‬‬ ‫ا‬
‫ا ط ب ا‪+‬ول ‪:‬‬
‫ط ا‪+‬داري‬ ‫ا و* ل ا و‬
‫ا درة ‪D$‬ن ظ م دان " ن ن د ن ا ‪$‬رط‬ ‫ظ‬
‫ف ا وص ا ‪$‬ر " وا‬ ‫ھ(‬
‫ر و ‪6‬دھ وا "‬ ‫ا &راد أو زو‪ + 1‬د ط ب ا " (‬
‫ا‪3‬دار ‪ 6 ،‬د إ ا ‪ 6‬ط ا‪1‬دار‬
‫‪.‬‬
‫وا رارات ا &رد‬ ‫ا رارات ا ظ‬
‫اءات ا ط ا دار ‪ ،‬وا ار‬ ‫ا‬ ‫ا دارة أو ا‬
‫) ('ث ھ‪ #$ %‬ا ارات ا " ! ھ‬
‫* ا) ادي ‪'8‬اث أ‪ ")+) 4 7‬أو ‪ #023 ")+) 4 56 3‬أو !‪ 001‬ه أو‬
‫ا داري ھ‪ - .! * $ +‬ھ ا دارة‬
‫; ‪. 3 $ : #3‬‬ ‫إ ‪<= 1‬‬
‫@‬ ‫و‪ ? +‬ب أن در ھذا ا رار ‪+‬ن ا‪3‬دارة‪ ،‬أي ‪ 1‬ب أن در ‪+‬ن ا ‪ 6‬ط ا ‪$‬ر " أو ا‬
‫و ‪+‬د ‪،‬‬ ‫ب أن ون إ ح ‪+‬ن إرادة &ردة و ز ‪ ،‬و ذ ا رار‬ ‫‪ 6 * +‬ل ا ‪ G‬ل‪،‬‬
‫‪ U‬آ‪ G‬ر و إ ‪ $ 3‬ء أو "د ل أو ا‪ > 3‬ء‪ ،‬و ‪6‬م ا رارات ا‪3‬دار إ * رارات ظ‬
‫و رارات رد ‪:‬‬
‫ط ا‪+‬داري ‪:‬‬ ‫أو وا ‪ 0‬ا‬ ‫‪ .1‬ا رارات ا " ظ‬
‫ط ‪ + J‬ا را‪ 6‬م ا ظ ‪ ،‬وھ( ك ا ( در & ظ ‪ * +‬ا ظ م ا " م د و‪ ? 1‬ا ‪، GBG‬‬
‫( ر@ س ا و و ا وزراء و " م "طف ‪ * +‬ھذه ا را‪ 6‬م‪،‬‬ ‫ا‬ ‫و ذھ ا ‪ 6‬ط ا ظ‬
‫ط ق ‪ +‬ا وا@‪ J‬ا ط (‬ ‫‪G‬‬ ‫رارات ا ط ا ( ذھ ا‪3‬دارة‪ ،‬ن‬ ‫و‪* 6‬أ‬
‫ن ا ون‪ ،‬أ ا ‪$‬رط ا‪3‬دار‬ ‫ا و ھ( أ ل در‬ ‫نا‬ ‫ا ‪$‬رق‪ ،‬وا رارات ا ظ‬
‫‪ G ،‬ل ذ ك ط ق ا وا ن‪ ،‬و ط ق ا ظ‬ ‫ن ا رارات ا ظ‬ ‫ذ ھ( ا رى‬ ‫ا‬
‫ا" و ‪.‬‬ ‫ز@ وا " ر‪ ،‬و ن ا ‪6‬‬ ‫ا "‬
‫م ا ط ا‪1‬داري ‪،‬‬ ‫ھ( أھم و‪ 6 6‬د إ ا ‪$‬رط ا‪1‬دار ( ر‪6‬‬ ‫ا را‪ 6‬م ا ظ‬
‫د "ض‬ ‫‪ ،‬ا دف‬ ‫ردة و; ر ‪$‬‬ ‫و وا@‪ J‬ا ط ا‪1‬داري ھ( وا‪+‬د ‪ +‬و و و‪+‬‬
‫ب ‪$‬رھ ( ا ر دة‬ ‫ظ م ا " م ‪ ،‬و * ‪6‬ب > ا‪ 1‬زا‬ ‫أو ? ا ‪ $‬ط ا &ردي‬
‫ا ر‪ ، 6‬ن ‪+‬دم ا ‪$‬ر ‪ " 1‬ب ا رار ا‪1‬داري أو ‪$‬رو‪ G ، ? +‬ل ذ ك وا@‪ J‬ظ م ا رور‬
‫‪:‬‬ ‫وا ‪ 6‬ر ھ( وا@‪ J‬ط إداري و د ا راد و ق ا طرق ا‬
‫@ ‪.‬‬ ‫أو‬ ‫" ذك ‪$‬ط ؤ‬ ‫ا ظر ‪ :‬وھو ‪ A‬إ راء " ن أو د ر " ن‬
‫ن أ ل ا م ‪ $‬ط " ن‪.‬‬ ‫ول ‪ * +‬إذن ن ا ‪ 6‬ط ت ا‬ ‫رورة ا‬ ‫ا ذن ‪ :‬وھو‬
‫نأ لا ذ‬ ‫ون ا ‪ $‬ط ; ر وع ن ب إ ط ر ا ‪ 6‬ط ا "‬ ‫ا ‪/‬ط ر ‪ :‬وھو ‪ +‬د‬
‫? ا د‪ 6‬ور ن ب إ ط ر‬ ‫& ظ ‪ * +‬ا ظ م ا " م ‪ BG ،‬ق ا ظ ھر‬ ‫ا دا ر ا ‪B‬ز‬
‫ا ھ ر و ط ‪ 6‬ر ا ظ ھرة ن أ ل ا ذ ا دا ر ا ‪B‬ز ‪.‬‬ ‫نا‬ ‫ا‪6‬طت‬
‫ط ا داري ‪:‬‬ ‫‪ -2‬ا رارات ا رد أو أوا ر ا‬
‫و‪ +‬ن ا راد دد ن ‪ @ 6D‬م (‬ ‫‪ * +‬رد ذا ? أو ‪* +‬‬ ‫وھ( ا رارات ا درة ط‬
‫ر ‪B 61‬ء ‪* +‬‬ ‫" أو‬ ‫ا رار‪ G ،‬ل ذ ك ا رار ا در " ن رد ( وظ & ‪ +‬و‬
‫ر‬ ‫ن ھذه ا رارات ا &رد أ را " ل ‪($‬ء‬ ‫ن أ ل ا &" ا " ‪ ،‬و د‬
‫ر ‪ 6 A‬رة أو‬ ‫ا در دم زل أ ل ‪ 6‬وط‪ ،‬و د در ‪ 1‬ع ‪+‬ن ‪ +‬ل ‪($‬ء " ن‬
‫ت ا ‪$‬رط ا‪3‬دار ا ( م‬ ‫‪ +‬د ا ع ‪ +‬م ‪ ،‬أوا ر ا ط ا‪1‬داري ھذه " ر ن أھم ا‬
‫* ( ا‪3‬ذن أو ا ر أو ا ‪ ،A‬و ‪ * 6‬دا ر ا &رد ‪.‬‬ ‫وا‪6‬ط دا ر رد‬
‫ول ‪6‬ري ‪* +‬‬ ‫و ف ا رار ا ظ ( ‪+‬ن ا رار ا &ردي ن ث و ت ‪6‬ر ? ( ق ا راد‪،‬‬
‫ا راد ن ر ‪$ W‬ره‪ ،‬أ ا ‪6 ( G‬ري ( ق ا راد ذ ر ‪ W‬إ‪ B+‬م ?‪.‬‬
‫‪:‬‬ ‫ا طبا‪,‬‬
‫رط ا دار‬ ‫ا و* ل ا د‬
‫‪D‬‬ ‫ز ا & ذ‪ ،‬د ‪ A‬ا راد ‪+‬ن & ذ رارا‬ ‫& ذ رارا وإد‬ ‫‪ D‬إ ا‪3‬دارة‬
‫‪ A‬ا‪B 3‬ل ظ م ا " م‪ ،‬وإ ر ھؤ‪1‬ء ا راد ‪ * +‬ا رام أ م ا ون‪ ،‬وذ ك‬ ‫ا * و‪@ 6‬ل د‬
‫و ا درك ا ( ‪ A‬ا رام‬ ‫وات ا ‪+ 6‬دة و وات ا ‪$‬رط و ا وات ا ‪ 6‬ا‬ ‫‪" 61‬‬
‫ط ‪ & ? + J‬ذ ا ‪$‬ر أو ا & ذ ا ري ‪ ،‬و ( ھذا ا‪3‬ط ر ص‬ ‫ا دود ا و ‪ ،‬وھذا‬
‫" ت ا " و ‪ * +‬و ل ‪ 6‬ط ت ا ‪$‬رط‬ ‫ا & ل ‪ 29‬ن ظ ر ‪ 15‬و ر ‪ 1958‬ا " ق‬
‫‪ " 6‬ل ا وة‪ ،‬إ‪ 1‬أ ? ( أ ن ‪ G‬رة د‬ ‫ا‪3‬دار ا ق ( &ر ق ا " ت ا ‪ 6‬أو ; ر ا ‪6‬‬
‫ذا ا د ل‪ ،‬و ر;م ن ذ ك ‪ 6 D‬ط ت ا ‪$‬رط ا‪3‬دار إ * ا & ذ‬ ‫ر‬ ‫‪ 1‬د و‬
‫و دون ا‪B 3‬ل ظ م ا " م دم زل‬ ‫‪،‬‬ ‫رورة أو و ود ظروف ا‪" 6‬‬ ‫ا ري ظرا‬
‫أ ل ‪ 6‬وط ا &وري و ; رھ ن ا ‪G‬‬
‫إ‪ 1‬أن ھذا ا & ذ د ‪$‬روط ‪:‬‬
‫ا & ذ ا @( رارات ا درة ‪+‬ن ا‪3‬دارة & ذا ر دو ا وء‬ ‫‪ .1‬أن ر ص ا ون إ‬
‫ا‪ " 61‬ل‪ ،‬أ إذا م ن ھ ك ص و ( ز ا & ذ ‪ B‬ق أن ‪D‬‬ ‫ء ظرا‬ ‫إ* ا‬
‫إ ?‪.‬‬
‫( ‪+‬ن ا & ذ ‪ * +‬ا‪ +‬ر أن ا ون ز ا & ذ ا ري ( ھذه‬ ‫‪ .2‬أن ون ھ ك ر ض وا ع‬
‫‪.‬‬ ‫ا‬
‫& ذ وھو " ( ا ‪B‬غ ا " ن‬ ‫وا " و‬ ‫‪ .3‬ا‪ G‬ت ا ع ا راد ‪+‬ن ا & ذ وا‪+‬ط @ م ا دة ا‬
‫ر دة " و و رك ا رف ا‪ 1‬ري م‪.‬‬
‫& ذ ا رار ا در ‪+‬ن ا‪1‬دارة دو ا وء & ذ‬ ‫‪ .4‬أ‪ 1‬و د و‪ 6‬أ رى ن ن ‪B‬‬
‫ا ري‪.‬‬
‫و دون‬ ‫( ط ب ا د ل ا &وري ‪K‬دارة‬ ‫و ود طر‬ ‫ا رورة ا وى‪ ،‬أي‬ ‫‪.5‬‬
‫ا" ‪.‬‬ ‫ا رورة وا‪ " 61‬ل و ق ط ت ا‬ ‫ا‪B 3‬ل ظ م ا " م ‪A ،‬‬
‫ط ‪ ،‬ك ا ‪$‬رط ا‪1‬دار و‪@ 6‬ل د‬ ‫ا‪1‬‬ ‫إذن ‪ +‬د ر ض ا ط ون وا ن ا ظ‬
‫ن ط ا ظ م ا " م ا & ذ ا ري وا‪ " 6‬ل ا وة ا " و ‪.‬‬
‫ا " ذ ا ‪ 3‬ري‬
‫و‪ +‬م ‪ ،‬إ‪ 1‬أ ? و ( ‪1‬ت " و إ‪، @ G 6‬‬ ‫ا ل ھو إ ‪ G‬ل ا راد رارات ا‪3‬دارة و‬
‫‪ A‬أي إ ‪B‬ل أو‬ ‫ھ @ ت ا ط ا‪3‬داري ول ا وء إ * ا & د ا ‪$‬ر و إ‪ 6‬دام ا وة ا د‬
‫ء‪ ،‬دث ھ ‪+‬ن‬ ‫و ‪ * +‬إذن ‪ 6‬ق ن ا‬ ‫و ا‪B 3‬ل ظ م ا " م دون ا‪ $‬راط‬
‫"ل‬ ‫& ذ ا رارات ا ( درھ ر ‪ ،‬وھو‬ ‫ا‪3‬دارة م &‪6‬‬ ‫‪ 6‬ط ت ا‪@ G 6‬‬
‫ن رض ا‪ G 1‬ل‬ ‫‪ ( ?" J‬ر ز &وق ‪ * +‬ا واط ن ‪،‬‬ ‫ا‪3‬دارة ك ا زا ا‪@ G 6‬‬
‫ء‬ ‫" ر ا‬ ‫و ون‬ ‫وم ? ون ت ‪6‬ؤو‬ ‫ء‪ ،‬ن‬ ‫رارا دون ا وء‬
‫دأ ا‬ ‫م ا‪ G1‬ت ‪" ،‬‬ ‫ث ‪+*+A‬‬ ‫ر‬ ‫ا‪1‬داري ا ذي ‪ 1‬د ل إ‪" 1‬د د‪+‬وى ا " ن‬
‫‪ * +‬ن اد‪.*+‬‬
‫ا ةا‬ ‫ا "! ء ا‬
‫‪ :‬ا ‪ 0 %‬ا ‪C D ! - .‬دارة ‪ 2 :‬ل ا ‪+‬ة ‪ 0 %‬و ! ‪ 4 A0.‬ارا!; و@ ? ‪ '%$‬ا‪ % 3‬ع ا‪ FG‬اد‬
‫‪ #$‬ا‪ 0H)I‬ع و ا ‪+J‬ع ; ‪ 6‬أن ا ‪+‬ة ‪' ! I‬م إ‪ 8 "F I‬ا ‪ J‬ورة وا‪ M2 :I‬ل‪.‬‬

‫ا ث ا را ‪: 4‬‬
‫ھ ت ا ط ا‪+‬داري‬
‫(‪.‬‬ ‫" د ا وط ( وا رى ‪ * +‬ا ‪ 6‬وى ا‬ ‫رس ‪ * +‬ا‬ ‫ھ كھ@ت‬
‫ا ط ب ا ول ‪:‬‬
‫ت ا وط‬ ‫* ط ت ا رط ا‪+‬دار وط ‪ -‬ا‬
‫و (‬ ‫ك ‪ ،‬و ا وز ر ا ول )ر@ س ا‬ ‫‪ 6‬ط ت ا ط ا‪3‬داري ‪ * +‬ا ‪ 6‬وى ا ر زي " ود‬
‫‪ ،‬و ا وزراء ‪ 61‬د ‪ * +‬ا & ل ‪ 62‬ن ا د‪ 6‬ور ‪.‬‬
‫أ‪-‬ا ك‬
‫دد ‪- .‬‬ ‫ت ( ھذا ا‬ ‫ت و أ م د‪ 6‬ر ‪ ; 1992 1972‬ر " رف ?‬ ‫‪-‬وق‬
‫ر‪ 6‬ا وز ر ا ول )ر@ س ا و ( ‪.‬‬ ‫ا‪6‬ط ا ظ‬
‫‪+‬ع ا ‪ N‬ا ‪ #3 19 *H‬ا '‪+ :‬ر ‪ # 1996‬ا ‪5M‬م ‪R‬ن ا ‪ O.P : Q‬إداري ‪ N $‬و <‬ ‫‪-‬‬
‫ا 'وام و ا‪ :I‬ار‪.‬‬
‫تو‬ ‫ت ا & ول ‪ 42 - 41‬ن ا د‪ 6‬ور ‪ + 2011‬ت ‪ * +‬ا‪ +‬دة د د ا‬ ‫‪ -‬ر وع‬
‫وص ‪.‬‬ ‫ذا ا‬ ‫( ا ه و و ‪ A‬ر@ س ا و‬ ‫م ا ؤ‪ 66‬ا‬
‫ت ا & ل ‪ 90‬ن ا د‪ 6‬ور‪ :‬أن ر@ س ا و ھو ا ذي رس ا ‪ 6‬ط ا ظ ‪.‬‬ ‫‪-‬‬
‫‪ A‬ا ‪ 6‬ط ت و ‪ * + 6 6D‬ا ‪ 6‬ط ا ظ‬ ‫ك & ? ا رس ا &" (‬ ‫ا‪ G 61‬ء‬ ‫أ (‬
‫‪ 6 ? J‬ط ا ط ا‪1‬داري ا & ل ‪ 35‬ن ا د‪ 6‬ور ‪ 1996‬و ا & ل ‪59‬‬ ‫ا ( &رد زاو‬
‫ن ا د‪ 6‬ور ‪.‬‬
‫ب ‪ -‬ر س ا )و‬
‫‪ ،‬و‪ ? +‬ر@ س‬ ‫ر‪ 6‬ا ‪ 6‬ط ا ظ‬ ‫و ب ا & ل ‪ 90‬ن ا د‪ 6‬ور ق‬ ‫و ل ر@ س ا و‬
‫‪.‬‬ ‫رس ا ‪$‬رط ا‪3‬دار ا " أو ا‬ ‫ا و‬
‫ف ‪1‬ت ا ‪$‬رط ا‪3‬دار‬ ‫ر ط‬ ‫رارات ظ‬ ‫و در ‪B‬ل ‪$‬ر ? ‪ 6‬ط ا ظ‬
‫رس ا ‪$‬رط ا‪3‬دار‬ ‫ا" ‪،‬‬ ‫ا" و ا‪6‬‬ ‫د و‪ 1‬ا ‪BG‬ث ‪ ،‬ا ن ا " م وا‬ ‫ا"‬
‫‪$‬رط را ا ‪ "6‬ر ‪6‬ب ا دة ‪ 36‬ن ظ ر ‪ 225 . 00 . 1‬ا در ر ‪ 5 W‬و و‬ ‫ا‬
‫ن‬ ‫و‬ ‫‪ & 2000‬ذ ون ‪ 06-96‬ا " ق ر ا ‪ "6‬ر وا ‪ ? E 6‬وز ر@ س ا و‬
‫ر‪ 6‬ت ا‬ ‫ر أن " وا دا‬ ‫س ا ‪ 6‬أن در رارا " ‪ D B‬ر ? ا " ن‬
‫‪$‬رط ا ‪ 6‬ر‬ ‫و رس أ‬ ‫وا‪+‬د ا ‪ 6‬دا ل ا ل " ن أو &وض ? ‪ +‬م ‪$‬روط‬
‫ون‪.‬‬ ‫وا و‪1‬ن و‬
‫ج ‪ -‬ا وزراء‬
‫‪$‬ر ن ‪B‬ل و " م "طف ‪ * +‬ا رارات‬ ‫رس ا وزراء ا ‪$‬رط ا‪3‬دار ‪ $‬ل ; ر‬
‫ا درة ن طرف ر@ س ا و ‪.‬‬ ‫ا ظ‬
‫‪ BG‬وز ر ا &‪ B‬و ‪6‬ب ا & ل ا ول ن ر‪6‬وم ‪ 657 . 77 . 2‬ر ‪ $ 29 W‬ر ‪1977‬‬
‫وع ا راب‬ ‫رس ا ‪$‬رط ا‪3‬دار ا وط (‬ ‫ت و ظ م وزارة ا &‪B‬‬ ‫ا "ق‬
‫‪.‬‬ ‫ظ ‪ * +‬ا ك ا > وي و‪$‬رط ا و ا‬ ‫" ق ‪$‬رط ا‬ ‫ا وط (‬
‫رس ا ‪$‬رط ا‪3‬دار ‪ $‬ل ; ر ‪$‬ر ‪+‬ن طر ق و ت وا وا ر ا (‬ ‫أ وز ر ا دا‬
‫إ * رؤو‪ ? 6‬ا " ن وزار ?‪.‬‬ ‫و‬
‫ا طبا‪: ,‬‬
‫تا‬ ‫‪-‬ا‬ ‫* ط ت ا رط ا دار ; *"وى ا‬

‫ل‬ ‫أ‪ -‬ا و‪+‬ة و ا‬


‫مو‬ ‫ن ‪B‬ل ‪ G‬م أو‪ 6 1‬ط ا & ذ‬ ‫رس ا و‪1‬ة و ا " ل ا ‪$‬رط ا‪3‬دار ا "‬
‫ر‪6‬ون ا ‪$‬رط ا‪3‬دار‬ ‫ا & ظ ‪ * +‬ا ظ م ا " م‪،‬‬ ‫ن ‪B‬ل إ‪ 6‬دھم‬ ‫ا " ‪1‬ت‪ ،‬و‪G‬‬
‫‪ (& ،‬ل ا " ر ‪ BG‬رس ا " ل‬ ‫وا‬ ‫و‪ +‬ن ا وص ا‬ ‫ن ‪B‬ل‬ ‫ا‬
‫‪$‬رط ا " ر ‪ :‬ا دة ‪ 71‬ن ظ ر ‪ 17‬و و ‪ 1992‬ا در & ذ ون ‪ 012-90‬ا " ق‬
‫وا ط ا ررة ( ا وا ن ‪،‬‬ ‫ف‬ ‫" ر ا ( ت ‪ 6‬ط ا ر دم ‪ A‬أو "ض ا ء ا‬
‫و‪ +‬ت‬ ‫ز@ ت ا " ر وا‬ ‫ن ا دة ا ‪ G G‬ن ا ون ر م ‪ 25-90‬ا " ق‬ ‫وط & رة ا ‪G‬‬
‫ت " ل ‪ 6‬ط ‪ 6‬م ا‪3‬ذن ‪ E‬داث ز@ ت ‪ +‬ر إذا ن ا " ر‬ ‫و ‪ 6‬م ا " رات ‪E‬‬ ‫ا‪6‬‬
‫و "د ا‪ 6‬ط‪B‬ع رأي رؤ‪ 6‬ء‬ ‫و د ( ‪ +‬ن أو ‪+‬دة ‪ +‬ت وذ ك &و ض ن وز ر ا دا‬
‫ر‪6‬ون ‪$‬رط ا د و ل ا ‪U‬ح ا ‪ V‬ھ ‪U@ #3‬ل ‪S@ T;(%3‬‬ ‫ا " ‪،‬‬ ‫سا‬ ‫ا‬
‫‪ "F‬ھ ا ا ‪ M‬ل ‪.‬‬
‫ر‪+:‬ن ‪ -‬ط ا ;‪ #‬ا ( ة و‪ 0X‬ھ ‪ #3‬ا ط ا ? ‪.‬‬ ‫‪6‬‬
‫اد‬ ‫ب ‪ -‬ا ‪%&%‬وات وا‬
‫‪ 6‬ن ا ‪+- .‬ات وا ‪+‬اد ھ‪ T‬ا ‪ #‬ر‪+:‬ن ا ط ا دار ا ( ‪ 0‬إ ‪'8 N‬ود ‪ Y08 1976 %:‬ا?'ر‬
‫ظ;‪ T0V%! 0‬ا ‪ $ M‬ت ا ( ‪ ، 0‬و ‪ Z +‬ا دة ‪+! T 44‬ز \ ا@ ‪ ? H‬ت ا ط ا دار ‪#0‬‬
‫ت ا ‪+- . +‬ات و ا ‪+‬اد ‪'03 "F‬ان ا ط‬ ‫ا ( ‪ 0‬ور=‪ ^0‬ا ‪ ^ M‬ا ‪ "$ M‬إن ا‬ ‫ا‬
‫‪ 02‬و ا ‪ 0 0V%‬ا ‪+ 2‬ل ; !‪* %‬‬ ‫ا دار ا ‪ 0$ M‬و‪ 6‬ا ا ; م ا ‪'%‬ة إ ‪ Z + T;0‬ا ‪+H%‬ص ا‬
‫إ ‪ N‬رؤ‪ :‬ء ا ‪ ^ M‬ا ‪ 0$ M‬إ‪ I‬أن ھ ه ا دة ‪ # ! T‬وا‪ (P‬إ ‪+! "F 3 '8 N‬ز \ ا‪ ? H @I‬ت ‪3‬‬
‫أدى إ ‪'! N‬ا@ ; ‪ T7‬إ ‪ %! N‬ز‪ "F ;$‬ا ‪ #3 ' '2‬ا‪ 08G‬ن ‪.‬‬
‫و ‪ M‬وز ھ ا ا ‪ %‬زع ‪ "F‬ا‪ H @I‬ص ء ا ‪ c0‬ق ا ‪ 2002 % "$ M‬د‪U@ #3 3 d0- 04‬ل ا دة‬
‫ا ( ‪ 0‬و * ھ ه ا‪ ? H @I‬ت !'@* ‪"F‬‬ ‫‪ ' '(! "F <%3 49‬ا@ ‪ ? H‬ت ا ط ا دار‬
‫‪ M3‬ل ا ط ا دار ا ? ‪ 6‬ط ا ;‪ #‬ا ( ة و‪ -‬ط ‪ 3‬ا‪ ) .4‬ط ا ‪ $ .‬ا ‪ - #0 +M‬ط‬
‫‪ 3‬ا‪ .4‬ا‪ 7G‬ن‪.‬‬
‫ج ‪ -‬رؤ*‪%‬ء ا !‪ ( %‬ا ! ‪ )%‬و !‪ ( %‬ا ‪%‬ط ‪%‬ت‬
‫ت ا وط ر@ س‬ ‫و ر وع إ * ا دة ‪ 50‬ن ا ‪ G‬ق ا ‪ 2002 6 (+‬د م د د ا‬
‫ت ا ‪$‬رط ا‪3‬دار ( د ن‬ ‫ا س ا ‪ (+‬ث " رس ر@ س ا س ا ‪ (+‬ا‬
‫ا " و ‪ ،‬و‪ B6‬ا رور‪ ،‬وذ ك ‪+‬ن طر ق ا ذ رارات‬ ‫‪ ،‬وا ظ ‪ ،‬وا ‪6‬‬ ‫او ا‬
‫و وا‪6‬ط دا ر ‪$‬رط رد ھ( ‪ :‬ا‪3‬ذن أو ا ر أو ا ‪. A‬‬ ‫ظ‬
‫و ب ا دة ‪ 104‬ن ا ‪ G‬ق ا ‪ 2002 6 (+‬رس‬ ‫أ ر@ س س ا ط"‬
‫وا ظ ‪.‬‬ ‫ت ا ‪$‬رط ا‪3‬دار ( ل ا " ر و ( د ن ا‬ ‫ا‬
‫ر‪6‬ون ا ‪$‬رط ا‪3‬دار‬ ‫‪ 6‬ق ‪E‬ن ل ن ر@ س ا س ا ‪ (+‬ور@ س س ا ط"‬
‫‪.‬‬ ‫ا‬ ‫ا ‪$‬رط ا‪3‬دار ا " و‬ ‫‪ ( ،‬ن رس ا ‪ 6‬ط ا‬ ‫‪-‬ا ‪ +‬ا‬ ‫ا‬
‫* ( ا وز ر‬ ‫إن ا ت ا ( ‪ 6‬ط ا ذ إ راءات ا ‪$‬رط ا‪3‬دار ‪ * +‬ا " د ا وط (‬
‫ورؤ‪ 6‬ء‬ ‫ا ول و ا وزراء ‪ $‬ل ; ر ‪$‬ر ( ن ‪ * +‬ا " د ا * د ل ن ا ‪ 6‬ط ا‬
‫ق ر‪ 6‬ا ‪$‬رط‬ ‫س ا ط" ت ھ( ا ‪ 6‬ط ت ا و ول‬ ‫س ا ‪ +‬ورؤ‪ 6‬ء‬ ‫ا‬
‫‪ 1‬ر‪6‬ون أي وع ن‬ ‫ا‪3‬دار ‪ ،‬و ‪ B‬ظ أن ر@ س س ا " أو ا‪ 3‬م ور@ س س ا‬
‫‪ 6‬ط ت ا " ل أو ا وا ( ر ‪A‬‬ ‫ذ ك راده ھ‬ ‫أ واع ا ‪$‬رط ا‪3‬دار ‪6‬واء ا " أو ا‬
‫‪.‬‬ ‫‪ 6‬ط ت ‪6‬واء ر@ س س ا " أو ر@ س س ا‬
‫در ا‪ $3‬رة إ * أ ? ‪ 1‬ن ( أي ل ن ا وال &و ض ‪ B‬ت ا ‪$‬رط ا‪3‬دار إ *‬
‫ر م ‪ 2001‬ر ‪ 22 W‬د ر ‪2008‬‬ ‫ر ط (‬ ‫ا‪3‬دار‬ ‫ا واص‪ ،‬ھذا أ د ? ا‬
‫ھو ا ل ( ز ا ل‬ ‫وا ذي ء ? ‪ :‬ن ث أن د ر ر ق ‪ +‬م ‪+‬ن طر ق ‪ +‬ود ا ز‬
‫د ل‬ ‫ن ءا ‪& * +‬و ض ‪ B‬ت ا ‪$‬رط ا‪3‬دار ‪ ،‬ھ ? ا ‪ B‬ا ( ‪ 1‬ن &و‬
‫( م ر م ‪ 745‬ا در ر ‪ 16 W‬أ ر ل ‪. 2009‬‬ ‫م ‪ D‬ده أ‬ ‫( إط ر ا ظ م ا " م‬
‫ر ط م ت ر م ‪ ( 2616‬ا ف ر م ‪. 12 . 09‬‬ ‫ا‪3‬دار‬ ‫و ر ذ ك در ‪+‬ن ا‬
‫وھو أن ‪ B‬ت ا ‪$‬رط‬ ‫‪ 236‬ر ‪ 21 W‬د ر ‪ 2009‬ث رج ھذا ا م ‪+‬دة وا‬
‫س ا ‪ +‬ط & ل ‪ 44‬ن ا ظ ر ا " ق ظ م ا ‪،(+‬‬ ‫ا‪3‬دار وم | رؤ‪ 6‬ء ا‬
‫ا ‪ $‬ص ا ون ا ص‪.‬‬ ‫وأ ? ‪ 1‬ن &و‬
‫‪ B‬ت ا ‪$‬رط ا‪3‬دار‬ ‫‪+‬ن ر‪6‬‬ ‫"و ض ‪+‬ن ا رار ا‬ ‫نا ط‬ ‫‪G‬‬ ‫ن‬
‫ن ل أ‪ $‬ص ا ون ا ص‪.‬‬
‫ا ثا‪ /‬س‪:‬‬
‫; =رارات ا رط ا دار‬ ‫ا‬ ‫ا ر=‬
‫رارات ا ‪$‬رط ا‪3‬دار ‪6‬ت ط ل دة ن ‪BG‬ث زوا ‪ :‬د د ا دى ا ذي ن ‪K‬دارة أن‬
‫ظروف ا ط ر@ ‪.-‬‬ ‫ا‪ G 61‬ء رم ا ‪$‬روط ا‬ ‫س ا ر ت ا" – (‬
‫"‬ ‫ء ( ا رارات ا‪1‬دار ا رى أي أ‬ ‫‪ A‬را ا‬ ‫رارات ا ‪$‬رط ا‪1‬دار‬
‫‪ A‬وا‪+‬د ا ون ‪D ،‬‬ ‫" * أن ا ‪ 6‬ط ا‪1‬دار ( ‪ A‬ظ ھر ‪ $‬ط‬ ‫را ا ‪$‬رو‪+‬‬
‫‪ ? + U‬إ > ء ك ا رارات ‪3‬‬ ‫ط و; ر ‪$‬رو‪ +‬وھو‬ ‫& ؤدي إ * "ل ر‬
‫"و ض ‪+‬ن ا رر‪.‬‬ ‫ا * ق ا رور ( ط ا دو‬
‫ء ا >ر ا‪3‬دار‬ ‫" * أن ر‬ ‫‪ A‬رارات ا ‪$‬رط ا‪3‬دار ر ا ‪@B‬‬ ‫ل و ذك‬
‫وق وا ر ت (‬ ‫ن أن س ا‬ ‫‪B‬‬ ‫ب ‪ * +‬ا ‪@B‬‬ ‫ا ض د "دى ا ‪$‬رو‪+‬‬
‫دو ا ق وا ون‪.‬‬
‫ا‪ G 61‬ء ‪G‬ل ا طر ا ر (‪.‬‬ ‫‪ $‬ر ط أن ‪ 6‬ط ت ا ط ا‪1‬داري د ز د (‬
‫وز < راد أن ط" وا ( رارات ا ‪$‬رط ا‪3‬دار ‪ ،‬وأن ط وا ا "و ض ‪ * +‬ا رار‬
‫( ا ق ن ‪Z‬ون وا‪+‬د‬ ‫م ن راء ا‪ " 6‬ل ‪ 6‬ط ت ا ‪$‬رط ا‪3‬دار ‪ ،‬و " ن ‪ * +‬ا‬ ‫ا‪B‬‬
‫(ا ق ن‬ ‫وط ن دن ‪ 6‬ط ا ‪$‬رط ‪،‬‬ ‫‪$‬ل‬ ‫ص وا ‪ $‬ت د م ا را‬ ‫ا‪1‬‬
‫( ( ا‪ " 6‬ل ‪ 6‬ط ا ‪$‬رط وا ‪ D‬د ن أ ? ; ر ‪$‬وب ‪ 1‬راف ( ا‪ " 6‬ل ا ‪ 6‬ط ‪،‬‬ ‫ا دف ا‬
‫ف ون ا رف ‪+‬ن ا دف ا ‪6‬طر وھو ا & ظ‬ ‫( ا‪1‬داري ل رار إداري‬ ‫ھ ذا طل ا‬
‫ا" ‪.‬‬ ‫ا " وا ‪6‬‬ ‫‪ * +‬ا ظ م ا " م وا‬
‫‪:‬‬ ‫ا (ل ا ‪,‬‬
‫ا را'ق ا‬
‫وا‪+‬د ا ون ا‪1‬داري ر ط و ود ا ر ق ا " م و ا و‪6‬ط ا ذي ‪$‬ط ? ‪ ،‬وا ر ق ا " م (‬
‫ت ا دو آ رة و ا وم أي ا ر ق ا " م دم د ت واطن‬ ‫فا دم‪+‬د‬ ‫ا ور ا د ث‬
‫و ‪ 6‬ره دراء س & م ا رة و ن & م د ري و د ري ھذه ا را ق ‪ ،‬و " ر & وم ا ر ق‬
‫ون ا‪3‬داري ا د ث ‪،‬‬ ‫ا ظر ا "‬ ‫" ر ن أ‪ 6 6‬ن أ‪66‬ت ‪+‬‬ ‫ا"‬ ‫ا " م وا‬
‫زا إ‪ 1‬دود‬ ‫ورة رج ا ر ق ا " م ‪ ،‬وا ‪$‬رع ‪ " 1‬رف ‪K‬دارة‬ ‫و‪ +‬ل ا‪1‬دارة ; ر‬
‫"ض ا را ق‬ ‫ق ذ ك إ‪ ( 1‬إط ر ا ر ق ا " م ‪ ،‬و‪ " ? +‬ر و‬ ‫ا " و‪1‬‬ ‫ا‬
‫ون ا‪3‬داري و ر <‪6‬س ا ( ظ رت و ا را ق‬ ‫م ا ظر ا "‬ ‫ر (ا‬ ‫ا"‬
‫واطن و & م‬ ‫ا " و ھل دور ا دو ( ‪1‬ت و ‪ ،‬ذ ك و ود ا ر ق ا " م د‬
‫ا" ‪.‬‬ ‫?و د‬
‫ث ا ول ‪:‬‬ ‫ا‬
‫وم ا ر'ق ا م‬
‫"ددت & ھ م ا ر ق ا " م ن دي و ‪ +‬وي‬
‫ر'ق ا م ‪:‬‬ ‫وي‬ ‫وم ا‬ ‫ا‬
‫د‬ ‫ف ‪ 6‬ر ‪$‬ط‬ ‫ز ا"م ا‬ ‫أو ا‬ ‫ا ( رس ‪ $‬ط ذو &" ‪+‬‬ ‫"( ا @ت ا"‬
‫‪ ،‬دارس ‪ Z‬ت ‪ &$ 6‬ت ‪.‬‬ ‫‪+‬‬ ‫ق‬
‫وم ا دي ر'ق ا م ‪:‬‬ ‫ا‬
‫ت را ا‪3‬دارة‬ ‫‪+‬‬ ‫ق‬ ‫ون ا " ل ا ذي ر‪ ?6‬ا ر ق ا " م دف‬ ‫ھو ‪ $‬ط و‬
‫‪$‬رة أو ; ر ‪$‬رة‪.‬‬ ‫‪6‬واء ت را‬
‫و ھ ك ب ن ا & ? ‪ +‬ل ا ‪ A‬ن ا & و ن ‪ ،‬و ق ھذا ا & وم ‪D‬ن ا را ق ا " و ھ(‬
‫واط ن ‪A‬‬ ‫دف أداء د ‪+‬‬ ‫طراد ت ا‪$‬راف و را ا دو‬ ‫ؤ‪ 66‬ت " ل ظ م و‬
‫و‪ +‬ظ م و ( " ن و ط ‪ J‬ؤ‪ & 66‬د ا " ن ‪.‬‬
‫ظ م را ق ‪. +‬‬ ‫إ‪" 1‬د د ل ا‪ $‬ص‬ ‫و م دأ ا‪$3‬‬
‫‪B‬ل ا س ا ذي ن @ ن ا " ن‬ ‫و‪ ? +‬أ ‪ J‬ا ر ق ا " م ; ر دد و ; ر د ق‬
‫ل > ا رق ا"م ‪.‬‬ ‫دو‬ ‫ا " وي وا دي ‪ ،‬إذ ن ل ? ‪B+‬‬
‫‪ $‬ط ر ‪G ،‬م‬ ‫رس ھ @‬ ‫وأھ ا ز ن ا & و ن ا " وي وا دي ھو ‪ +‬د‬
‫وع ھل ھ( وا‪+‬د ا ون ا " م أو ا ص ‪ ،‬را ق‬ ‫طرح و وع د د ا وا ن ا وا ب ا‬
‫‪ A‬ون‬ ‫‪$‬ط د‬ ‫م ا ون ا " م ‪ ،‬أ ا را ق ا د‬ ‫‪ + A‬دة ھ @ و ‪ $‬ط‬ ‫‪ +‬و‬
‫"ون ون ا ص ‪ ،‬و د ط ق‬ ‫ا ص ‪B‬ل " ? ‪" A‬ض ا ‪ G‬ت ‪ ،‬أ ا ‪$‬ر ون‬
‫ط‪.‬‬ ‫دا‬ ‫‪$‬ر ت ا‪1‬‬ ‫ا ون ا " م وا ص (‬
‫ق ا &" ا " ‪ ،‬و د دار‬ ‫ل ا ول أن ا ر ق ا " م ھو ل ‪ $‬ط " ل ظ م دف‬
‫و وظ& وا زات ا ‪ 6‬ط ا " ‪ * +‬ا‪ +‬ر أن‬ ‫‪$‬رة ‪ 6‬دم أ وا ا‬ ‫وا‪6‬ط ا دو‬
‫ا راد ; ر در ن ‪ * +‬زاو ھذا ا ‪ $‬ط ? ‪ 1‬ق ا ر ح و ‪ G‬ر ا & ت‪ ،‬و د دار وا‪6‬ط‬
‫"‬ ‫و *‬ ‫ا واص ط ق ‪ ? +‬ا ط‪ B‬و ق ‪ +‬م ن * ت إ‪$‬راف ا دو و را‬
‫? و &رد ا دو ‪ 6‬ط د ر ( أو و ?‬ ‫‪ A‬ا دئ ا ون ا‪3‬داري وأ‬ ‫ون ا " م و‬
‫وطرق إ ‪ $‬ءه و ظ م را ? ‪.‬‬
‫‪ 6‬ص ‪+‬دة ‪ B‬ظ ت ‪:‬‬ ‫را ق ا "‬ ‫وا ‪ D‬ل ( ا " ر ا ( ‪ $‬دت و ا ظر ا "‬

‫م ا دو‬ ‫وم‬ ‫ر ‪ * +‬ا دو ل ن أن وم ھ @ ت‬ ‫ت ا" ‪1‬‬ ‫‪ -‬إ‪ $‬ع ا‬


‫ؤ‪ 66‬ا " ‪.‬‬ ‫ا " و و ون ( و " ‪$‬‬ ‫و ‪& A‬س ا ‪$‬‬
‫ل ن أن ‪ A‬أ‪ 6‬وب ا ون ا واص " دا‬ ‫رورة أن دار &س طر ا ‪ 6‬ط ا "‬ ‫‪ -‬س‬
‫‪+‬ن أ‪ 6‬ب ا ‪ 6‬ط ا " ا ( ر "و ‪+‬ن ‪ 6‬رھ ا " دي وا ‪ $‬ر أ راض ر‪$‬وة وا طء‬
‫وا و!‪ #0‬وا ‪ 0)+ 5‬و ا ‪ 0.‬و‪ 4‬اط‪... 0‬‬
‫‪ ' 2‬و ‪ .‬ر ط دھ‪ T‬دون‬ ‫‪+ A( I -‬ظ ‪ #0‬ا‪ PI‬اب ‪ * 2 * <)G‬ا ‪ AF‬و " ‪F . 2‬‬
‫ت‪.‬‬ ‫‪D‬ي‬ ‫ا ط‬
‫ق ا ‪ 6‬واة ن ا واط ن ( ا‪ & 1‬ع ر ق ا " م‪.‬‬ ‫‪ -‬ا دو ز‬
‫ر ق ا " م " ( ; ب ھدف ا ر ‪+ ( " 1 ? J‬دم د ‪" A‬ض ا ر‪6‬وم ا (‬ ‫ا"‬ ‫‪-‬ا‬
‫>ط( "ض ا ‪@ 6‬ر و ر ‪" A‬ض ا >ط ا ز@( ‪ * +‬زا ا ر ق‪.‬‬
‫ا " أو‬ ‫‪ -‬ن ق ا دو ا د ل ( أي ظ > ر وا‪+‬د ‪ 6‬ر أي ر ق ‪ +‬م را‪ +‬ة‬
‫د ا وط (‪.‬‬ ‫إ > @? إذا أ ‪ $ J‬ل ‪ * + @ +‬ا‪1‬‬
‫‪:‬‬ ‫را'ق ا‬ ‫*"‪ /‬ص ض ا @ ظ ت ول ا ظر ا‬
‫ق‬ ‫د‬ ‫ت ا"‬ ‫ا ر ق ا " م ھو ‪ $‬ط ظم ون ت إ‪$‬راف ‪ 6‬ط ‪ $3 +‬ع ا‬
‫ا" ‪.‬‬ ‫ا‬
‫ا وء إ *‬ ‫ق ھدف " ن و‪@ 6‬ل و و د م‬ ‫‪ -‬ط ظم ‪ :‬ھو ‪ $‬ط دف إ *‬
‫ا زات ا ‪ 6‬ط ا " ‪.‬‬
‫‪ -‬ھ ; أو * ط ; ‪ :‬ا ر ق ا " م ‪ $‬ط رس ن طرف ا دو أو ن ل أ‪ $‬ص " ن‬
‫‪.‬‬ ‫أو أ‪ $‬ص آ ر ن ت ر‬
‫‪ "-.‬ق‬ ‫‪D‬‬ ‫> ذك ب ‪ *+‬ا‪6‬طت ا"‬ ‫ت ذات أھ‬ ‫‪-‬إ ع ‪ 3‬ت; ‪:‬ا‬
‫‪ :‬ا >رض ا ‪ (6 6‬ا ذي ن أ ? و د ا ر ق ا " م ‪.‬‬ ‫ا ( ا‬
‫ا ثا‪: ,‬‬
‫ء ‪ " ،‬ظ م و ا ‪ C‬ء ا ر'ق ا م‬ ‫ا‬
‫ددھ ا د‪ 6‬ور أو ا ون‬ ‫تا (‬ ‫ص ( إ ‪ $‬ء ا را ق ا " )أو‪ (1‬إ * ا‬ ‫"ود ا‪1‬‬
‫)‪ ،( G‬وإ > ءھ )‪. ( G G‬‬ ‫ظ‬ ‫ا ص‪ ،‬وا ( ون ؤھ ( &س ا و ت ‪ B‬ط‪B‬ع‬
‫أو‪: +‬‬
‫ء ا را'ق ا‬ ‫إ‬
‫‪ * + ،‬ا‪ +‬ر أن طر‬ ‫أو ا‬ ‫ا‪1‬‬ ‫و ن ا را ق ا "‬ ‫ا وط‬ ‫ز ن ا را ق ا "‬
‫ن‪.‬‬ ‫& (ا‬ ‫ا‪ $ 3‬ء‬
‫ا وط‬ ‫أ‪ -‬ا را'ق ا‬
‫‪ J‬أن ا ‪$‬رع‬ ‫ر وع إ * ا & ن ‪ 46‬و ‪ 47‬ن ا د‪ 6‬ور ا >ر ( ل ‪ $ 13‬ر ‪،1996‬‬
‫ت ل ا ‪ 6‬ط ن ا ‪$‬ر "‬ ‫ا د‪ 6‬وري ا >ر ( ا ‪ U A‬ا ‪$‬رع ا &ر ‪ ( (6‬د ده ‪1‬‬
‫وا & ذ ‪ ،‬إذ ‪ U 6‬ن ا راءة ا " & ن ا ذ ور ن أن إ ‪ $‬ء ا را ق ا " ھو ‪ +‬ل د ل‬
‫‪ ،‬و ھو &س ا ظور ا ص ? أ م د‪ 6‬ور ‪ 2011‬و‬ ‫ت ا‪6‬ط ا ظ‬ ‫( طقا‬
‫د دا ا & ل ‪ ،71‬وھذا أ دت ‪ ? +‬ا >ر ا د‪ 6‬ور ( ا "د د ن رارا ‪ ،‬وا ( ا‪ +‬رت أن‬
‫س وط ( ‪ G‬ا ‪ 1 ، "$‬درج (‬ ‫‪ 6D‬س س وط ( ‪ $‬ب و‬ ‫ون ا ظ @ر ا "‬
‫‪،‬‬ ‫ر‪ ،‬و ن ‪G‬م و ب ا‪ +‬رھ ذات ط " ظ‬ ‫ل ا ون ا ذي دده ا د‪ 6‬ور ‪ 6 * +‬ل ا‬
‫ص‬ ‫را ق ا " ا ( ر ط ‪ 6‬ط ت ا‪3‬دار ا ( أ ‪ ، D$‬إذ‬ ‫ن ھذه ا ‪+‬دة ‪6 A‬‬
‫ور‪*+‬‬ ‫ا " و ‪ ،‬وا ( ظ ر ( ورة ؤ‪ 66‬ت ‪ +‬و‬ ‫ا را ق ا " ا " ‪$‬‬
‫دة ‪46‬‬ ‫‪?6‬ط‬ ‫تا ر ن‬ ‫ما‬ ‫ا‪B 6‬ل إداري و (‪E ،‬ن إ ‪ $‬ءھ د ل (‬
‫ص‬ ‫‪ ? 6‬ص ‪ E‬داث ا ؤ‪ 66‬ت ا " و ‪،‬‬ ‫( ‪D‬ن ا ر ن‬ ‫ن ا د‪ 6‬ور‪ ،‬وا (‬
‫ن ا ط ع ا " م إ * ا ط ع ا ص‪.‬‬ ‫‪ D‬م ا ‪[$‬ت و‬
‫مو ظ ‪.‬‬ ‫ء ن ‪B‬ل إ داث ا‬ ‫ص إ داث ر ق ا‬ ‫أ رى د ل ا ‪$‬رع‬ ‫ون‬
‫ا‬ ‫ب ‪ -‬ا را'ق ا‬
‫‪ 6 A‬ط د ر ( إ داث ا را ق ا " ا ‪، +‬‬ ‫سا ‪+‬‬ ‫إن ا دأ ا " م ھو أن ا‬
‫‪+‬ن ا م ذ ك‪ .‬ھ ذا وط‬ ‫‪ + A‬ز ا درة ا‬ ‫"ن‬ ‫ت‪+‬‬ ‫‪+‬د ظ ر‬
‫دة ‪ 39‬ن ون ا ظ م ا ‪ ، (+‬رر ا س ا ‪ (+‬إ داث و د ر ا را ق ا " و‬
‫‪:‬‬ ‫(ا ط‪+‬تا‬ ‫ا ‪+‬‬
‫ء ا ‪$ J‬رب و وز "?‬ ‫• ا زود‬
‫• وز ‪ A‬ا ط ا ر @‬
‫• ط ر ا ‪@ 6‬ل‬
‫طرح ا " و ( و "‬ ‫وإ دا‪+‬‬ ‫و‬ ‫• ‪ A‬ا & ‪B‬ت ا ز و ا & ت ا ‪$‬‬
‫• ا‪ 3‬رة ا " و‬
‫ري‬ ‫• ا ل ا" و ( ا‬
‫• ا ‪ 6‬ر وا و‪1‬ن و ‪$‬و ر ا طرق ا " و‬
‫• ل ا ر * وا ر *‬
‫• ا ذ ‪ J‬و ل ا وم وا ‪ 6‬ك‬
‫• ا ر و ر ق ل ا ‪G‬ث‬
‫س ا ‪ E +‬داث "ض ا را ق ا " ا ‪ ، +‬إذ ق ( ھذه‬ ‫‪ * +‬أن ا ون د زم ا‬
‫@ ( ا رار‬ ‫وز م ا ط"ن‬ ‫ون‪،‬‬ ‫‪ E‬داث ك ا را ق ط‬ ‫واط ن ا ط‬ ‫ا‬
‫( ر ض ذ ك ا داث‪.‬‬ ‫ا‬
‫و رر ا س ( طرق د ر ا را ق ا " ا ‪+ +‬ن طر ق ا و ا ‪$‬رة أو ا و ا ‪6‬‬
‫وا ن ا ري ا " ل و *‬ ‫وا‪ 1‬ز و ل طر م طرق ا د ر ا &وض را ق ا " و ط‬
‫رة دى ا س ا ‪ ( (+‬إ ‪ $‬ء ھذه ا را ق ‪.‬‬ ‫ا‪6‬ط ا در‬
‫دي أو ا ‪ (+‬أو ‪ ( G‬أو إداري‬ ‫ل ا ‪ B‬ت ( ا ‪ $‬ء را ق ‪ +‬و ذات ط ‪ A‬ا‬ ‫و‬
‫ط & ل ‪ 39‬ن ظ ر ‪.2002‬‬
‫‪: ,‬‬
‫" ظ م ا را'ق ا‬
‫ا " ‪E‬دار ?‪ ،‬و " (‬ ‫ود ظ م ا ر ق إ د ا وا‪+‬د ا ‪B‬ز ‪ 6‬ره "د إ ‪ ?@ $‬و د د ا‬ ‫ا‬
‫? وا و ‪ A‬ا و (‬ ‫فأ‪? 6‬و‬ ‫ھذا ‪ 6D‬س ز إداري ‪$‬رف ‪ * +‬إدارة ا ر ق ‪ ،‬و ن‬
‫<‪+‬وان وا ‪ 6‬د ن‪ ،‬وا ظ م ا ( وا ر ا ر‪ ( ? + 6‬ھذا ا ل‪ .‬وط "( أن و ل‬
‫ظ م ا را ق ا " إ * ا ‪ 6‬ط ا & ذ ‪ * +‬ا‪ +‬ر أ أ ‪G‬ر ا را ن ; رھ ذا ا ر ‪G‬م ‪* +‬‬
‫ا‪ +‬ر ا رة وا ر ا ‪ 6‬د ‪.‬‬
‫را ق ا " ا وط‬ ‫‪6 ،‬‬ ‫‪6‬ب إذا ت وط أو‬ ‫و ف ظ م ا را ق ا "‬
‫ت ا & ل ‪ 61‬ن ا د‪ 6‬ور ‪ 1996‬ت ‪6‬ؤو‬ ‫ط‬ ‫ا‪6‬ط ا ظ‬ ‫و * ھذه ا‬
‫وذ ك‬ ‫سا‬ ‫و‪1‬ه ا‬ ‫و د د طر إدار‬ ‫ا وز ر ا ول أ ظ م ا را ق ا " ا‬
‫* ا وص ا و ا " ول ‪.‬‬
‫‪: , ,‬‬
‫إ ‪ C‬ء ا را'ق ا‬
‫د ‪ > E‬ء ا را ق ا " إ ء ‪ $‬ط وو ‪ A‬د ? ‪ ،‬أي إذا ن ا ر ق ا " م د أ ‪ \$‬ون‪،‬‬
‫را ق ا " و‬ ‫‪E‬ن إ > ءه ون ون أو ء ‪ * +‬ون أي و ب &و ض ن ا ‪$‬رع‪6 ،‬‬
‫ل د‪ 6‬ور ‪ 1962‬ظ @ر ‪$‬ر & ‪ ،‬و م ن "رو ا ط "‬ ‫ا >ر‬ ‫ا ( أ د‪G‬ت ( ا‬
‫‪ 47‬د‬ ‫ن د‪ 6‬ر ‪( 1972 19621970‬‬ ‫ك ا ظ @ر‪$ ،‬ر " أو ظ‬ ‫ا و‬
‫ون ك ا ظ @ر ‪ ،‬اذا ت ذات ط ‪$ A‬ر "(‬ ‫س ا ‪ *+‬ث (‬ ‫‪ +‬دت >ر ا د‪ 6‬ور‬
‫ون ‪ ،‬أ اذا ت ذات ط "‬ ‫ص ا ‪ 6‬ط ا ‪$‬ر "‬ ‫‪ J‬نا‬ ‫‪D‬ن ا "د ل أو ا‪ > 3‬ء‬
‫ص ا ز ا & ذي ر‪6‬وم‪.‬‬ ‫‪ J‬نا‬ ‫‪D‬ن ا "د ل أو ا‪ > 3‬ء‬ ‫ظ‬
‫ا ثا‪ ,‬ث‪:‬‬
‫أ واع ا را'ق ا‬
‫& ‪.‬‬ ‫ء ‪ 6 * +‬م ا را ق ا " ا * أ واع "ددة ا‪ 6‬دا ا * ا‪ +‬رات‬ ‫ا‪ 6‬ر ا & ? و ا‬
‫إ ‪ ،‬ن ث‬ ‫‪ +‬زاو ا ( ظر‬ ‫ورة وا دة ل "دد أ وا‪+‬‬ ‫‪ D 1‬ذ ا را ق ا "‬
‫وا ‪، +‬‬ ‫د ‪ ،‬و را ق‬ ‫ط " ا ‪ $‬ط ا ذي ر‪6 ?6‬م إ * را ق إدار و را ق ا‬
‫" و ‪ 6‬و را ق ‪$ A 1‬‬ ‫‪6‬م إ * را ق ذات ‪$‬‬ ‫و ن ث ا‪B 6‬‬
‫‪.‬‬ ‫ا " و ‪ ،‬و ن ث ط ق ‪ $‬ط إ * را ق ‪ +‬وط وأ رى‬
‫و ن ث دى ا‪ 1‬زام ‪ @ $ E‬إ * را ق ا ر و را ق إ ر ‪.‬‬
‫أو‪: +‬‬
‫ط‬ ‫ن ثط‬ ‫ا را'ق ا‬
‫ث و وع ‪ $‬ط أو ط " ھذا ا ‪ $‬ط ا * ‪ GBG‬أ واع ‪:‬‬ ‫ن‬ ‫‪6‬م ا را ق ا "‬
‫ا دار‬ ‫‪ -1‬ا را'ق ا‬
‫را ق ا " م ‪،‬‬ ‫دو ‪،‬‬ ‫م وا ‪$‬ط ا‪1‬دار‬ ‫لا‬ ‫و‪ +‬ا را ق ا ( د ل (‬ ‫و ھ(‬
‫‪،‬اد عوا ن‪.‬‬ ‫ا‬
‫" رون وظ& ن ‪ +‬و ن‬ ‫م ا ون ا‪3‬داري‪" ،‬‬ ‫‪ A‬ا را ق ا‪3‬دار ن ث ا ل‬ ‫و‬
‫‪ ،‬و رارا "د رارات إدار و‪ +‬ودھ ‪ +‬ود إدار ‪،‬‬ ‫أ‪ 1 +‬إدار‬ ‫وأ وا أ وا‪ ، + 1‬و ر‬
‫ق أھدا ‪ ،‬إ‪ 1‬أ‬ ‫دام ا زات ا ‪ 6‬ط ا "‬ ‫و " * أ ر ‪ A‬ا را ق ا " ا‪3‬دار ‪6‬‬
‫د ا @ ون ‪ * +‬إدار أن‬ ‫ون ا ص‪ ،‬وذ ك ‪ +‬د‬ ‫ما‬ ‫ن ا‪ G 6‬ء‬ ‫‪" ( A‬ض ا‬ ‫د‬
‫ا" ‪.‬‬ ‫قا‬ ‫ق أھداف ا ر ق و‬ ‫ھذا ا ‪ 6‬وب &(‬
‫ا‪ ("=+‬د‬ ‫‪ -2‬ا را'ق ا‬
‫زاول ‪ $‬ط ر‬ ‫د و طور وظ & ا دو ظ ر وع أ ر ن ا را ق ا "‬ ‫&"ل ا ز ت ا‪1‬‬
‫‪ A‬ھذه ا را ق دئ و وا‪+‬د ا ون ا " م و ا ون ا ص‬ ‫‪ $ BG‬ط ا راد و‬ ‫‪+‬‬ ‫أو‬
‫‪ +‬وا را ق‬ ‫را ق ا ر و ا را ق ا‬ ‫( &س ا و ت ‪ ،‬و ھ( را ق ‪ G‬رة و "ددة ‪،‬‬
‫‪ +‬د‬ ‫را ق ا‬ ‫‪6‬‬ ‫را ق ا ر د ا ب ا وط ( ‪ $‬ي ‪ ،‬أ‬ ‫‪6‬‬ ‫ا‬
‫د ا دوق ا وط ( رض ا &‪ ، ( B‬و ‪ 6‬ب‬ ‫ا ب ا ‪$‬ر ف &و‪ &6‬ط ‪ ،‬أ ا را ق ا‬
‫ء إ * رورة ر ر ھذه ا را ق ن‬ ‫ط " ا ‪ $‬ط ا ذي ؤد ? ھذه ا را ق د‪ +‬ا & ? وا‬
‫وع وا‪+‬د ا ون ا " م‪.‬‬ ‫ا‬
‫ص ا ز ن ھذه ا را ق و ا را ق‬ ‫وص ‪،‬‬ ‫ء ا &ر ‪ * + (6‬و ? ا‬ ‫و وءا ا * ا‬
‫" (ا رق‬ ‫ا " ا‪3‬دار "د أ‪ 6 6‬ا ذ ر أ ? و د ‪BG‬ث "ط ت ن ا ‪B‬زم أن و ر‬
‫‪ (+‬أو ري دف إ *‬ ‫د وم ‪ $‬ط‬ ‫د أو ر و ھ( ‪ :‬أن ا را ق ا‪1‬‬ ‫‪ +1‬ره ا‬
‫ق‬ ‫( ن ‪ *"6 1‬ا را ق ا‪3‬دار إ *‬ ‫ق ا ر ‪ G J‬ھو ا ل ( ا ‪$‬رو‪ +‬ت ا‬
‫د‬ ‫? ا را ق ا‪1‬‬ ‫أن ا ر ‪ J‬ا ذي‬ ‫ت ا راد‬ ‫ق ا &" ا " و إ‪ $‬ع‬ ‫ار‪ J‬ل‬
‫(‬ ‫‪ +‬أو ا ر ا ( ر‪6‬‬ ‫س ا >رض ا ‪ (6 6‬ن إ ‪ @ $‬ل ھو أ‪G‬ر ن آ‪ G‬ر ا ط " ا‬
‫ن راء‬ ‫ن أن ق ر‬ ‫أن ا را ق ا‪3‬دار‬ ‫ق ا &" ا " ‪،‬‬ ‫‪ 6‬دف أ‪D6 6‬‬
‫ب أن‬ ‫د‬ ‫ل ا د ت ا ( د ‪ ،‬و ( ون ا ر ق ا‬ ‫ه ن ر‪6‬وم وم‬
‫و و‪ +‬ت ا ون ا ري‪ ،‬و " ر‬ ‫ر ط "?ط‬ ‫ون ا ‪ $‬ط ا ذي وم ? "د ‪ $‬ط‬
‫د ل ( ط ق ا ون‬ ‫ا ر ق ر ق ‪ +‬إدار إذا ن ا ‪ $‬ط ا ذي ر‪ $ ?6‬ط إدار و‬
‫ء ا‪3‬داري ‪* +‬‬ ‫د د ا‪ 6‬ر ا‬ ‫‪ ? A‬ا را ق ا‪1‬‬ ‫وص ا ون ا ذي‬ ‫ا‪3‬داري ‪ ،‬أ‬
‫و‪" +‬ض وا‪+‬د ا ون ا " م‬ ‫‪A‬‬ ‫‪ A‬وا‪+‬د ا ون ا ص ( ‪ $‬ط وو‪@ 6‬ل إدار‬ ‫أن‬
‫‪B‬ءم ‪A‬‬ ‫> ر‬ ‫و‬ ‫ن ل ا ظ م ‪ 6‬ر ا را ق ا " وا ‪ 6‬واة ن ا &" ن د‬
‫‪6‬ن أدا@ ‪ $‬ط ‪G‬ل زع ا‬ ‫ا ‪ 6‬دات و " "ض ا زات ا ‪ 6‬ط ا " ا ‪B‬ز‬
‫ء‬ ‫صا‬ ‫ص ( ھذا ا ب ن ‪ $‬ط ‪1‬‬ ‫&" ا " وا‪B 61‬ء ا ؤ ت‪ ،‬و " د ا‪1‬‬
‫ا‪3‬داري‪.‬‬
‫ط ‪ A‬ن أ م ا ون ا ص وا ون ا " م " ‪.‬‬ ‫‪ A‬ظم و(‬ ‫و ذا ا " * (‬
‫ا‬ ‫‪ - 3‬ا را'ق ا‬
‫ا‪ ، G‬ظم ا ن‬ ‫وا ‪$‬رت ‪ $‬ل ر ‪ +‬ب م ا رب ا "‬ ‫ظ رت ا را ق ا " ا‬
‫ا ر@ ‪ ( 6‬ا دو وا‪6‬ط ا راد ا ذ ن ر‪6‬ون ھذه ا ن ‪ ،‬و ن أ ل ذ ك أ ح ا ‪$‬رع ق‬
‫‪3‬‬ ‫ا ط ء‪ ،‬وظ رت أ‬ ‫نو‬ ‫ا‬ ‫ا‪ 6‬دام "ض و‪@ 6‬ل ا ون ا " م ‪G ،‬ل‬
‫‪ +‬وا ر ‪.‬‬ ‫ا >رف ا‬
‫ھ( ‪ +‬رة ‪+‬ن را ق و وع ‪ $‬ط ھو و ? و ظ م ور ا ‪ $‬ط‬ ‫و ا را ق ا " ا‬
‫و ا ون وق ا ‪ 6‬ط ا " وا زا ‪.‬‬ ‫ا ( و " د ‪E‬دار إ * ھ @ ت‬
‫‪:‬‬ ‫و وم ھذه ا را ق ‪ * +‬ا ‪6‬س وا دئ ا‬
‫ذا ‪،‬‬ ‫ن أ‪ +‬ء ا‬ ‫س‬ ‫و ‪$‬رف ‪ * +‬إدار‬ ‫‪ -‬ذ ھذه ا را ق ‪ $‬ل ا‬
‫‪ " 1‬رون وظ& ن ‪ +‬و ن ‪.‬‬ ‫و ( ‪E‬ن أ‪ +‬ء س ا‬
‫إ ر وة ا ون و " ر ‪$‬رط ن ‪$‬روط ا ‪ 6‬ب &‬ ‫مإ*ا ت ا‬ ‫‪ -‬ون ا‪1‬‬
‫ة م ن دة دول‬ ‫ا‬ ‫( ‪ 6 1 BG‬ط ‪ A‬زاو‬ ‫ا " و و ر‪ 6‬ا‬
‫مإ ا ر ‪.‬‬ ‫ت ا " ل ا ( ون ا‪1‬‬ ‫‪+‬ن‬ ‫ن و ذا ف ا ت ا‬ ‫ا‬
‫‪ ،‬ذك‬ ‫دى ا دو و ; رھ ن ا ‪ 6‬ط ت ا " و وم را ا ظ م ا دا (‬ ‫‪G -‬ل ا‬
‫(‪:‬‬ ‫‪ \0‬ا‪ J$G‬ء‪ ،‬و‪+ ! '4‬ن ‪ 4‬ارات ‪ F‬د ! ‪ + S‬و " و ق‬ ‫أ‪+‬ط‬
‫ا ز‬ ‫ت را و ا‪$‬راف وو‬ ‫زاو ا‬ ‫‪ -‬ص ا ت و ‪ A‬ا وا‪+‬د ا ظ‬
‫ء ا‪3‬داري إذا ت ; ر ‪$‬رو‪+‬‬ ‫ا & ذي و وز ل ‪ +‬و أن ط ب إ > ء ك ا رارات أ م ا‬
‫و ‪ W‬أو ا‪ 3‬ذار أو‬ ‫& وا‪+‬د ‪ E‬م "ر ون " و ت ‪D‬د‬ ‫ا‪B 1‬ل أو ا‬ ‫أ (‬
‫‪.‬‬ ‫ا ‪$‬ط ب ا @( ن ا‬
‫م ا ‪ +‬ء ا دد إ ‪ ،‬وا ق ن ا‪ & 6‬ء ا ‪$‬روط ا و ا ط و ‪،‬‬ ‫‪ -‬ا ظر ( ط ت ا‬
‫وا ر ‪ * +‬دول ا د ا ص ‪.‬‬
‫& ت و ق ا‪ 3‬راءات ا ررة و و ؤ‪1‬ء‬ ‫ق ‪D‬د ب أ‪ @ +‬ا ذ ن ر ون‬ ‫‪-‬‬
‫م ا‪1‬دار ‪.‬‬ ‫‪ +‬دة ا‬ ‫@( ا‬ ‫ا ‪ +‬ء ق ا ط"ن ( ا رارات ا ‪D‬د أ م ا ز ا‬
‫م ا ون ا " م و وا‪+‬د ا ون ا ص‪.‬‬ ‫‪A‬‬ ‫و ھذه ا ت ا‬
‫د ر ‪$‬ؤون ا راد ا رط ن‬ ‫ن ا ن ا رة و ا ‪ 6‬ا " ود‬ ‫ا ‪$‬رع " ر ا @ ت ا‬
‫‪.‬‬ ‫( &س ا‬
‫ا‪; "3+‬‬ ‫‪ - 4‬ا را'ق ا‬
‫&" ن و ا (‬ ‫‪+‬‬ ‫ت و ا د ت ا‪1‬‬ ‫دما‬ ‫ا ( و* ‪$‬ط‬ ‫ھ( ك ا را ق ا "‬
‫‪A‬‬ ‫ظ رت ‪ A‬ا ‪ $‬ر ا ر ا‪ $1‬را و وم ھذه ا را ق ‪D‬د د ت ا ‪ +‬و ھ(‬
‫وع إ * ا دئ ا‪ 6 61‬ا ( م‬ ‫(ا‬ ‫ون ا " م و ‪ $‬رك ‪ ; A‬رھ ن ا را ق ا "‬
‫‪ A‬وا‪+‬د ا ون ا ص‬ ‫أ‬ ‫‪ ? A‬ن ا زات ا ‪ 6‬ط ا "‬ ‫ا*‬ ‫‪ 6‬رھ ‪3‬‬
‫و‪+‬‬ ‫‪ 6‬د‪(+‬‬ ‫‪ $ ? $‬ط ‪ A‬ا ‪ $‬ط ا ذي ر‪ ?6‬ا واص ‪$Z‬ر ت ا ‪ D‬ن ا‬
‫دار ‪+‬ن‬ ‫ون ا ذي ‪B‬ءم ‪ A‬ط " ھذا ا ‪ $‬ط و د أ ‪+ J‬دد ر ن ھذه ا را ق ا "‬
‫طر ق ا ؤ‪ 66‬ا " و ‪.‬‬
‫‪:‬‬ ‫‪,‬‬
‫أ* س ا‪" +‬داد ا "را‬ ‫" * م ا را'ق ا و ;‬
‫ط‬ ‫و ا ‪C3‬را'‬
‫و را ق‬ ‫وط‬ ‫إ * را ق ‪+‬‬ ‫‪6‬م ا را ق ا "‬ ‫ل ا را ( و ا >را (‬
‫‪ " * + 6 6D‬ر ا‬
‫‪.‬‬ ‫‪+‬‬
‫رق‬ ‫ك ا را ق ا ( ‪ $ A6‬ط ‪ $‬ل ل أ م ا دو‬ ‫د‬ ‫را ق ا " ا وط‬
‫ء و ر ق ا " م و ر ق ا ن ‪ ...‬ا ‪.W‬‬ ‫ا‬
‫( ذ ك ا‪1‬دارة ا ر ز و ا @ ت‬ ‫و ھ( ا ( و * &‪ 6‬ا‪$3‬راف ‪ $ * +‬ط و و‪6‬‬
‫" و ‪ 6‬و &ردة‬ ‫ا و و د "ط( ‪6‬ؤو ا‪$3‬راف ‪ +‬ا * ؤ‪ + 66‬ذات ‪$‬‬
‫ب ا وط ( ‪ 6‬ك ا د د ‪.‬‬ ‫ا دو‬ ‫و‪ +‬ر و و‬ ‫‪B 61‬ل ا ( و ا‪1‬داري ‪A‬‬
‫ددة أو إ م " ن‬ ‫دم د تا ط‬ ‫و د ا را ق ا ( " ق ‪ $‬ط‬ ‫أ ا را ق ا‬
‫ت ا د‪ 6‬ور "د ( ‪ 1992‬و‬ ‫ط‬ ‫ن أ م ا دو ‪ ،‬و " د ‪E‬دار إ * ا ‪ +‬ت ا‬
‫ر و ا رو‬ ‫موا ‪+‬تا‬ ‫‪ 1996‬و ذا د‪ 6‬ور ا ( ‪ 2011‬ا ت و ا " ‪1‬ت و ا‬
‫و ( "ض ا ‪1‬ت م ا‪+‬ط ء أ ر د ر‬ ‫‪J‬ا‬ ‫وھذه ا را ق و * &‪ 6‬ا د ر ا ‪$‬ر‬
‫" ‪B 61‬ل ا ( و ا‪1‬داري ر ق ا ل ‪ ،‬أو ر ق‬ ‫ا* ھ@ ‪+‬‬ ‫‪$‬ؤون ا ‪ +‬ا‬
‫وھو أ ‪J‬‬ ‫‪ ،‬أو ھ @‬ ‫ت‬ ‫وز ‪ A‬ا ه أو ا ر ء و; رھ ن ا را ق ا ( ‪A $‬‬
‫"رف د ر ا &وض‪.‬‬
‫‪: , ,‬‬
‫ذات ا ‪ (/‬ا و و ا را'ق ا‬ ‫ا را'ق ا‬
‫‪ D‬ر ذات ا ‪ (/‬ا و‬
‫‪ (/‬ا و ‪:‬‬ ‫ا " "" "‪4‬‬ ‫‪ -‬ا را'ق ا‬
‫ن ‪ 6‬ل ؤ‪+ 66‬‬ ‫ا " و و ون‬ ‫‪$‬‬ ‫رار إ ‪@ $‬‬ ‫وھ( ا را ق ا ( " رف‬
‫ا‪3‬دار و ‪B 6 A‬ل ( وإداري و ون ;‬ ‫و‪ +‬در ن ا ر أو ا و‬ ‫‪A‬‬
‫ر ز أو‬ ‫&رد ‪6‬م‬ ‫( ل و ط ق ‪ +‬ا ط‪ B‬ا ؤ‪ 66‬ت ا " و و‪+‬‬
‫ا ب أو ا و أو ا دوق ‪.‬‬
‫وز ‪ A‬ا ء‬ ‫او ا ‪6‬‬ ‫ا دوق ا وط ( رض ا &‪ ( B‬ب ا‪B> 6‬ل ا وا \ وط‬
‫وا ر ء ‪...‬‬
‫و ‪:‬‬ ‫‪ (/‬ا‬ ‫ا " ‪4" "" +‬‬ ‫‪ -‬ا را'ق ا‬
‫ظرا ‪ 6 6‬و و‬ ‫ا "و‬ ‫‪$‬‬ ‫رار إ ‪@ $‬‬ ‫وھ( ا را ق ا ( ‪ " 1‬رف‬
‫ظ ت‪،‬‬ ‫دو أو ا وزارات أو ا‬ ‫" ‪،‬‬ ‫‪ D‬د أ‪ $‬ص ا ون ا " م و ون‬ ‫دو و م إ‬
‫ا "ظ * ن ا را ق ا " ‪.‬‬ ‫وھ( ا >‬
‫را‬‫‪:‬‬
‫ا‪ "/+‬ر وا‪ 3+‬ر‬ ‫ا را'ق ا‬
‫ا را ق ا‪ 1‬ر ا ل ( ا را ق ا " أن م إ ‪ $ @ $‬ل ا ري ن ب ا دو ‪ ،‬و ك‬
‫ا‪3‬دارة ‪ 6‬ط د ر وا‪ ( "6‬ا ر و ت و ن إ ‪ $‬ء ا ر ق و وع ا د أو ا ‪ $‬ط ا ذي‬
‫* ‪ 6‬دة ا و ف‬ ‫‪ E‬داث ك ا را ق دو‬ ‫ر‪ ?6‬وطر إدار ? ث ‪ 1‬ن ي ن إ زا‬
‫ا " ‪ 61‬داث ر ق ن ‪+‬د ? و ون ا ‪[$‬ت‬ ‫ت وا‬ ‫? ا رورات وا‬ ‫وق‬
‫( رورة إ ‪ $‬ء ر ق " ن‪.‬‬ ‫* در ون‬ ‫ا ر‬
‫ا را ق ا " ا‪ 3‬ر إذا ن ا ل أن م إ ‪ $‬ء ا را ق ا " ا ر ‪D‬ن ا‪3‬دارة ا‪ G 6‬ء‬
‫إدار أ‪ @ $ E * +‬و ‪ G‬ل ذ ك‬ ‫ون ز ‪ $ E‬ء "ض ا را ق ا " ‪ +‬د ز ا ون أو‬
‫ا ن وا‬ ‫( را ق إ ر ط " و دف‬ ‫إ ‪ $‬ء ا‪3‬دارة ا ر ق ا ن وا‬
‫در ا وا ن ‪. @ $ E‬‬ ‫ا " و;‬
‫‪: * /‬‬
‫ا را'ق ا وا= أو ا‬
‫و‬ ‫و ھ( ا را ق ا ( د‪ G‬ا راد رد أ ذ ر ‪ J‬ذ ك ن طرف ا ‪ 6‬ط ت ا‪1‬دار ا‬
‫واط ن‬ ‫ؤدي د ت أ‪6 6‬‬ ‫أ د س ا دو ا &ر ‪ (6‬أ د ل ( ‪+‬داد ا را ق ا "‬
‫وع ن ا ھ ‪$‬ر ط أن‬ ‫د ت أداء د ‪+‬‬ ‫‪$‬رو‪ +‬ت رد ;‬ ‫‪ * +‬ا ر;م ن و‬
‫ر ص ‪ 6‬ق ن ا ‪ 6‬ط ت ا‪1‬دار ‪ A‬ا رام ا وا ت و‬ ‫ون ن ا ‪$‬ط ا > ر ا ن زاو‬
‫ا‪ 1‬زا ت ا ط ( ا را ق ا " و ا رى ‪.‬‬
‫‪ c3‬ل ‪ N $‬ا ا‪ AF‬ا ‪+‬ا‪ 6 024‬ا‪ AF‬ا ‪+‬ا?‪U‬ت و ‪ 3‬ا‪ AF‬ا ‪ Y.‬ا ذا‪. "$‬‬
‫ا ث ا را ‪: 4‬‬
‫دئ ا ر'ق ا م‬
‫‪E‬ن ا د ت ا (‬ ‫( ط " و طرق ادار و أ‪ 6‬ب ‪+‬‬ ‫‪ * +‬ا ر;م ن ا ‪B‬ف ا را ق ا "‬
‫‪ A‬دئ أ‪ 6 6‬ا ( ‪ 6‬ھ و س رو‪ 1‬د وا ن ا ر ا وھر‬ ‫وع ا &" ن‬ ‫‪"$‬‬
‫طور و ا > ر و‬ ‫( دأ ا‪ 61‬رار و دأ ا ‪ 6‬واة و دأ ا‬ ‫رھ أھ‬ ‫وا ( ن‬
‫ر ق‪.‬‬ ‫ا ‪ D‬م ‪ A‬ا ظروف ا " ا ط‬
‫أو‪: +‬‬
‫دأ ا*" رار ا ر'ق ا م‬
‫م و رب ‪*+‬‬ ‫(‬ ‫ت ‪ +‬و وھر‬ ‫د م ا د ت < راد وإ‪ $‬ع‬ ‫و * ا را ق ا "‬
‫ن ن ا روري أن ‪1‬‬ ‫م ا و ‪ ،‬ذك‬ ‫ول ل وا طراب (‬ ‫ا ط ع ھذه ا د ت‬
‫د ت‪ ،‬ذ ك رص‬ ‫ن ا‪ 6‬رارھ و د‬ ‫ل ‪ *"6‬إ *‬ ‫&( ا دو ‪ $ E‬ء ا را ق ا "‬
‫ا ون ا‪3‬داري و ‪ A‬أن‬ ‫ء ‪ D * +‬د ھذا ا دأ وا‪ +‬ره ن ا دئ ا ‪ 6 6‬ا ( وم ‪+‬‬ ‫ا‬
‫ن ‪3‬ر‪ 6‬ء ھذا ا دأ ( ا "د د ن ‪1‬ت ا ‪ $‬ط ا‪3‬داري ‪E ،‬ن‬ ‫ا ‪$‬رع د ل ( ‪ G‬ر ن ا‬
‫‪ 6‬د‪ (+‬ا‪ 61‬رار وا‪ 1‬ظ م‪.‬‬ ‫ر ره ‪ 1‬ط ب ص ‪$‬ر "( ن ط " ‪ $‬ط ا را ق ا "‬
‫و ( ‪ A‬ا ‪1‬ت ن ط ق دأ ا‪ 61‬رار ؤدي إ * @‪ U‬دة ر ت و ا وق ا &رد و‬
‫‪1‬ت‬ ‫‪ J‬ذك ‪ *+‬ا ل ( ‪6‬‬ ‫ا زات ا دو و ‪ 6‬ط ا‪1‬دار و‬ ‫ا ‪ +‬و ا*‬
‫‪:‬‬
‫ا وظ& ن ا " و ن و ظر ا وظف ا &" ( و ظر ا ظروف‬ ‫ر م ا‪ 3‬راب ‪ ،‬و ظ م ا‪6‬‬
‫ا ط ر@ و ظر ‪+‬دم واز ا ز ‪ * +‬أ وال ا ر ق‪.‬‬
‫و‬ ‫; ل ا را'ق ا‬ ‫راب ;‬ ‫‪ -‬دأ " ر م و ‪ 4‬ا‬
‫ددة دون‬ ‫ا‪ 1‬راب ھو ا & ق ن ا " ل أو ا وظ& ن ‪ * +‬ا‪ 1‬ع ا ‪+ (+‬ن ا " ل دة ز‬
‫@ "دم ر @ م ‪+‬ن أ ر " ن أو ‪+ G‬ن ا و ول ا *‬ ‫&‬ ‫ا ( ‪ * +‬وظ @& م أو ر‬
‫ق ط ب " ‪.‬‬
‫‪; = -‬دة " ظ م ا‪"*+‬‬
‫*‬ ‫ھ( إ ء ا د ا وظف ءا ‪ * +‬ر; ? ( ا ( @ ‪+‬ن ا وظ & ا ( ‪ >$‬و ا‪61‬‬
‫ر " ر ? ‪+‬ن ر; ? (‬ ‫دم طب ( ن ا "(‬ ‫" ‪$‬‬ ‫‪6J‬ر ا &ذ ‪E‬‬
‫* ا & ول‬ ‫@ و د ‪ +‬ل ا ‪$‬رع ا >ر ( ‪ * +‬ظ م ا‪61‬‬ ‫&‬ ‫> درة أ‪B6‬ك ا وظ &‬
‫‪ 75‬و ‪ 79‬ن ظ ر ‪ 24‬را ر ا " د ‪ G‬ا ظ م ا ‪ (6 6‬وظ & ا " و ‪.‬‬
‫‪ -‬ظر ا وظف ا‬
‫( ا ظروف‬ ‫‪ 6‬ر ا را ق ا "‬ ‫( دور ‪+‬ن وظف " ( ر ت‬ ‫وھ( ظر‬
‫ا‪ @ G 61‬أو ا ظروف ا " د و ا وظف ا &" ( ھو ذ ك ا ‪ $‬ص ا ذي م در رار " ? او در‬
‫ا" و‬ ‫رار ا " ن ط‪ B‬و ا ذي زاول وظ & ? ‪ * + +‬ا ر;م ن ذ ك ‪ 6‬ب ر ط‬
‫ور‪.‬‬ ‫د م د ت رور‬
‫أ وال ا را'ق ا‬ ‫‪ -‬دأ " ر م ا ‪3‬ز ;‬
‫ت ا د ن ا ذي ‪+ A‬ن د ‪ A‬د و ? و "‬ ‫@( ‪* +‬‬ ‫إذا ت ا ‪+‬دة ھ( واز ا ز ا‬
‫تا رق‬ ‫‪6‬د د ا د ن و ق أ م ون ا ‪6‬طرة ا د ‪E ،‬ن ط ق ھذه ا ‪+‬دة ‪* +‬‬
‫ا " و ( ن ‪ ? D$‬أن دد ھذا ا ر و ف وا‪ 1‬ط ع ‪+‬ن د م د ? إ * ا واط ن ظ م ‪،‬‬
‫‪B K‬ل ذا ا دأ‪.‬‬ ‫ت‬ ‫و ن ھ ظ رت ‪+‬دة ر م ا ز ‪ * +‬ك ا‬
‫‪ -‬ظر ا ظروف ا ط ر‬
‫أ ? د ظ ر أ‪ G‬ء ا " د‬ ‫ء ا‪1‬داري ( ل ا " ود ا‪1‬دار و ‪ & 6‬د‬ ‫ھ( ظر ورھ ا‬
‫ظروف ; ر و " <طراف ا " دة وھ( ‪ D6‬د ؤدي ا * ‪ W6‬ا " د و و ف ا ر ق ا " و (‬
‫و اذا م ذ ك ا &‪ W6‬ن طرف وا د د‪+‬وى ا "و ت ا ر ط & ذ‬ ‫‪+‬ن أداء د ?‬
‫"و ض‬ ‫" د ‪ A‬ا‪3‬دارة ‪ ? E‬ا ط‬ ‫? و ( ظل أ م ا ون ا‪1‬داري‬
‫ن‬ ‫ا رور‬ ‫ا‪ 1‬ز د ? ا "و ت ا‬ ‫وازن ا ( ‪$‬روع و د ل ا دو‬
‫‪ 6‬ر ا ر ق ا " م ظ م‪.‬‬
‫‪:‬‬ ‫‪,‬‬
‫دأ ا * واة أ م ا را'ق ا‬
‫( ا د‪ 6‬ور‪ ،‬ن ذ ك ‪ BG‬ا & ل ‪5‬‬ ‫ص‪+‬‬ ‫إن دأ ا ‪ 6‬واة ھو ن ا دئ ا ‪ 6 6‬ا ( م ا‬
‫ن ا د‪ 6‬ور ا ذي ص ‪ * +‬أن‪ A " :‬ا > ر ‪6‬واء أ م ا ون "‪.‬‬
‫و " ( ھذه ا ‪+‬دة ا ‪ 6‬واة ( ا‪ & 1‬ع ن د ت ا ر ق ا " و (‪ ،‬أي أن ودي ھذا ا ر د ?‬
‫ور ‪$‬روط &‪ 6‬دون ز ن ا &" ن‪ ،‬وھذه ا ‪ 6‬واة ‪6‬ت ط ‪،‬‬ ‫نا‬ ‫إ* ل ن ط‬
‫و ر ا ‪$‬روط‬ ‫( ‪ A‬ا ‪1‬ت و دون ‪$‬روط‪ ،‬ل ھ( ‪ 6‬واة (‬ ‫إذ ‪ ( " 1‬ا ‪ 6‬واة ا‬
‫* ‪ A‬و ‪$ A‬روط ‪ 1‬د ن و رھ ( ل ن ر د ا‪ & 1‬ع ن د ت‬ ‫ا و ‪ " ،‬دة ‪1‬‬
‫رورة د ‪ A‬ر‪6‬م " ن ل ا د أو د د ‪$‬روط وظ & أو ‪$‬روط ( ا ‪6‬ن‬ ‫ا رق ا" و (‬
‫‪ ، ...‬ل ذ ك " دا ‪+‬ن ا &ر ن ا س أو ا ون أو ا د ن أو ا ‪. 6 6‬‬
‫‪: , ,‬‬
‫ا ر'ق ا م " د ل وا "‪ C‬ر‬ ‫دأ =‬
‫و‬ ‫* ون ط‬ ‫‪K‬دارة ق ا د ل د@ "د ل أو > ر ا وا‪+‬د ا ( م ا را ق ا "‬
‫أن‬ ‫ا"‬ ‫د ا طورة ‪ 6‬رار‬ ‫‪ 6‬رة ظروف ا‪ + 1‬و ا‪1‬‬
‫إذا ت ررة أ ‪،B‬‬ ‫د ل &رض ر‪6‬وم ‪ * +‬ا‪ & 1‬ع ن د ت ا ر ق أو ا ر ‪ A‬ن‬
‫ذ ك أن ‪$‬دد ( ا ‪$‬روط ا ط ‪ B‬ق " ل ر ق ا " م ‪ ،‬و‪ 1‬وز د ن‬ ‫و‬
‫ا &" ن أو ا " ن أو ا " د ن ا‪ +1‬راض ‪ * +‬ذ ك‪ ،‬ن ق ا‪3‬دارة ( ا > ر وا "د ل ق‬
‫ذا ا دأ ‪6‬ب رأي أ; ب ا & ? ھو ‪$‬رط أ‪ " (6 6‬ل‬ ‫ا"‬ ‫‪ G‬ت ‪ 1‬ده إ‪ 1‬را‪ +‬ة ا‬
‫د تا ( د ‪.‬‬ ‫ا ر ق ( ظروف دة و ا‪ 6‬رار‬
‫ا ثا‪ /‬س‪:‬‬
‫طرق إدارة ا را'ق ا‬
‫ن ث أھدا وط " ‪ $‬ط وا ‪ 6‬ط ت ا‪1‬دار ا‬ ‫> ر طرق إدارة ا را ق ا "‬
‫‪ A‬ا ‪B‬ف‬ ‫و‬ ‫ا و(‬ ‫ا " و أو ن ث ظ‬ ‫‪$‬‬ ‫‪ E‬دا‪ G‬و ن ث "‬
‫( ظ م ا م دول‪.‬‬ ‫ا ظم ا‪ 3‬د و و‬
‫ن ا ‪B‬زم ا‪ +1‬د ‪ * +‬و‪@ 6‬ل ‪$‬ددة‬ ‫" م ‪ ،‬و ا ن ‪ ،‬ا "دا ھ( را ق س ن ا دو‬
‫ن ا ‪ 6‬وب ا ‪ ( A‬ادارة ا ر ق ‪ ،‬و‬ ‫و ر ( إدار ‪ * + ،‬أ ? ( ‪ A‬ا ‪1‬ت و &‬
‫رق‪+‬م‪.‬‬
‫ن ث طرق د رھ ‪ ،‬و ظر وع ا د ت ا ( ؤد‬ ‫&ر‬ ‫‪+‬‬ ‫و ار ا ( م إ‬
‫‪ ،‬و ‪ ? +‬ن ا ز ن ا طرق ا‪ 6 ( 1‬ر و د ر ا را ق ا " ‪.‬‬
‫ا ط ب ا ول ‪:‬‬
‫ر‬ ‫ا‪@C"*+‬ل ا‬
‫( ا را ق‬ ‫ر ‪ * +‬ا را ق ا " ا‪3‬دار و دھ ‪ ،‬ل ن ا‪" 6‬‬ ‫ھذه ا طر ‪1‬‬
‫" دا ‪+‬ن ھ س‬ ‫ا"‬ ‫قا‬ ‫د ‪G‬ل ا ‪ 6‬ك ا د د ‪ ،‬و ھ( ا را ق ا را إ *‬ ‫ا‪1‬‬
‫ا ر ‪ J‬ا دي‪.‬‬
‫‪ ،‬و ‪ 6‬دام ا زات‬ ‫&‪ ، 6‬و‪+‬ن طر ق ا " ن د و ت ‪6‬ؤو‬ ‫و * ا دو د ر ‪$‬ؤو‬
‫را ق ا " و ا ( ون ذات > إدار ا (‬ ‫ورة‬ ‫ا ‪ 6‬ط ا " و ‪ A‬ھذه ا طر‬
‫رص أ‪$‬د ا رص‬ ‫‪ J‬ا واط ن ‪ -‬ا &" ن ‪ -‬ا ر ا ذي "ل ا دو‬ ‫أھ ‪1‬ر ط‬
‫‪ $‬ل ا ر;وب ? ‪،‬‬ ‫ق د‬ ‫‪$‬رة &‪6‬‬ ‫‪ * +‬إدارة ھذا ا وع ن ا را ق ا "‬
‫ن ر ح و ‪6‬ب د ‪،‬‬ ‫(; با‬ ‫أن ا راد دورھم ‪ 1‬د ون ‪ * +‬إدار "دم‬
‫واص‪.‬‬ ‫‪ 6‬ل "? رك إدار‬ ‫‪ * +‬در ر ا ھ وا طورة‬ ‫& أو‬ ‫أو ‪1‬ر & ع‬
‫‪*+‬‬ ‫قا‬ ‫ت ‪6‬ؤو‬ ‫ا (‬ ‫‪+‬تا‬ ‫ظ م ا‪B> 61‬ل ا ‪$‬ر د " د ‪E‬دارا ?‬
‫د ‪.‬‬ ‫ف ا د ن ا‪1‬‬ ‫د ل (‬ ‫ت ز‬ ‫ا " د ا ( ‪ ،‬وأ‬
‫د ن ‪ $‬ط و "ط‬ ‫دة وا ن ‪$‬ر " و ظ‬ ‫طر ا‪B> 61‬ل ا ‪$‬ر ھ( طر‬
‫ور ( ا ‪ 6‬وات ا رة‪.‬‬ ‫د‬ ‫‪+‬ن ا م دورھ أ ‪6‬ن م ا ‪ \$‬ا ذي "ل ا وء ا‬
‫‪ A‬ا ‪$‬ر ا &‬ ‫ذ ‪ $‬ا‪B> 61‬ل ا ‪$‬ر أو أ‪ 6‬وب ‪ $‬طرة ا‪B> 61‬ل وھ‬ ‫و;‬
‫‪.‬‬ ‫ق أر ح ون ? ‪@ 6‬و‬ ‫د ر ا ر ق ظ م " دي ‪ A‬ا‪3‬دارة و‪ & 6 1‬د إ‪( 1‬‬
‫‪:‬‬ ‫ا طبا‪,‬‬
‫ا ؤ** ا‬
‫أ ‪G‬ر‬ ‫‪ ،‬و "د ا ؤ‪ 66‬ا "‬ ‫ا "و‬ ‫ھل ك ا ‪$‬‬ ‫ط " ; وض ن‬ ‫ا ؤ‪ 66‬ا "‬
‫ون‬ ‫و‬ ‫ا "و ا‬ ‫ر ا ؤ‪ 66‬ا " و و ‪$ A‬‬ ‫ا طرق ا ‪ $‬را ( ا و ت ا‬
‫ن‬ ‫م ا ددة‬ ‫ل‬ ‫‪B 61 A‬ل ا‪3‬داري ا ذي أ‪+‬ط ? ا دو‬ ‫ا"م ‪،‬‬
‫رز ورة أ رى ن‬ ‫و‬ ‫‪ .‬إن ا ؤ‪ 66‬ا "‬ ‫ذ ك ‪6‬ن ‪ 6‬ر ا را ق و ز د ن درا ا‪1‬‬
‫ا دو و ا ‪ 6‬ط‬ ‫" و‬ ‫ا‬ ‫ور ا ‪ B‬ر ز ا‪3‬دار ‪ ،‬وھ( ا ‪ B‬ر ز ا ر أو ا‬
‫ر‪E 6‬ن ‪ A‬ا ؤ‪ 66‬ت‬ ‫‪ ،‬و ‪ * +‬وء ا‬ ‫ا‪1‬دار و ا‬ ‫ا " و ا ( أ د‪ ، G‬و ر‬
‫" ( د رھ ر ق ‪ +‬م " ن د ن ‪:‬‬ ‫ا"‬
‫ا ؤ‪ 66‬ا " ‪ +‬د إ ‪ @ $‬و ر ا‬ ‫ا د ا ول دأ ا "‪(/‬ص ‪ :‬وا ذي " ( د د‬
‫دة‬ ‫‪ ،‬ث ‪ 1‬ق ؤ‪ 66‬ا م ‪ $‬ط رج ھذا ا ط ق ‪ ،‬و ذ ك ‪E‬‬ ‫ن ط ق ھذه ا‬
‫دف‬ ‫‪G‬ل ا ‪ &$ 6‬ت وا " ت ذا ‪ +‬ل ا‬ ‫>رض و ا ھداف ا ( أ ‪D$‬ت ن أ‬
‫‪ " 1‬ر رو ‪+‬ن ا ل و ا دأ‪.‬‬ ‫او ا > ا‬
‫ن طرف ا‬ ‫وا‪+‬د ا ر‬ ‫‪ A‬ا ؤ‪ 66‬ت ا "‬ ‫ا د ا ‪ ,‬ا ‪ /‬وع و( ا دار ‪:‬‬
‫( دود ھو‬ ‫وع ن ا ر ا‪1‬دار و ا‬ ‫رس ‪+‬‬ ‫‪6‬ط ا ر ز‬ ‫ا ( أ ‪D$‬‬
‫ص ا"م (‬ ‫ب ا‪1‬‬ ‫س ا‪1‬دارة ھو‬ ‫ت ط " ا ؤ‪، 66‬‬ ‫وص ‪ ? +‬و &‬
‫‪ $‬ط ا ؤ‪ 66‬دون ا ر وع إ * ا ‪ 6‬ط ا ر ز ا ذي‬ ‫و ت ا"‬ ‫ا ذ ا رارات ا "‬
‫صا "تا ( " ر‬ ‫‪ G‬ا وز ر ا ول إ‪ 1‬و ق وص ر ‪ ،‬و ھ ك ا‪ G 6‬ء‬
‫" ر@ ‪ 6‬وز ر ا " م ا " ( ‪.‬‬ ‫ون‬ ‫ؤ‪ 66‬ت ‪ +‬و‬
‫و‬ ‫أ واع ا ؤ** ت ا‬
‫و‬ ‫و ا رى‬ ‫و ا رى‬ ‫وط‬ ‫ھ ك ؤ‪ 66‬ت ‪ +‬و‬
‫‪:‬‬ ‫وط‬ ‫‪ -‬ؤ** ت ; و‬
‫م إ ‪ $‬ؤھ ا‪ 6‬دا إ * ا & ول ‪ 45‬ن ا د‪ 6‬ور ‪ 1972‬و ‪ 46‬ن ا د‪ 6‬ور ‪ 1992‬و ‪ 1996‬و‬
‫وع ا راب ا وط (‬ ‫ا & ل ‪ 71‬ن ا د‪ 6‬ور ا ( ‪ 2011‬و ھذه ا ؤ‪ 66‬ت رس ‪ $‬ط ‪* +‬‬
‫‪.‬‬ ‫و ا ‪6B‬‬ ‫ب ا وط ( ر د و ا وا ‪B‬ت ا ‪6‬‬
‫‪:‬‬ ‫‪ -‬ؤ** ت ;‬
‫ر و ا رو ‪D$‬‬ ‫نا ‪+‬تا‬ ‫كا ‪$‬ر‬ ‫‪6‬‬ ‫أ‬ ‫م إ ‪ $‬ؤھ ن ا ‪ +‬ت ا‬
‫ر و ھذه‬ ‫سا ‪ +‬ا ‪$‬ر ا "‬ ‫"د ا‪1‬ط‪B‬ع ‪ * +‬رارات ا‬ ‫رار ن ا وز ر ا دا‬
‫ا " و و ا‪B 61‬ل ا ( ا ذي أ د ‪ ? +‬ا & ل ‪ 81‬ن ا ون‬ ‫" ‪$‬‬ ‫ا ؤ‪ 66‬ت ون‬
‫‪. 00.78‬‬
‫‪ 3‬و ‪:‬‬ ‫‪ -‬ؤ** ت ;‬
‫تا‬ ‫* ظ ر ‪ $ 18‬ر ‪ 1977‬وا ذي ‪ +‬ل ‪ * +‬ن ا‬ ‫ت دث ون‬
‫‪ +‬وا‪+‬د ‪ $‬ر و ‪ G‬ل ‪ * +‬ذ ك ‪ :‬ا ؤ‪66‬‬ ‫ؤ‪ 66‬ت ا " ا وط و ا و ‪E‬‬
‫ز ‪ ،‬و ا ب ا و ‪ G 6B‬رات ا &‪. B‬‬ ‫ءوا‬ ‫ا و‬
‫ص ا ‪$‬رع ( ھذا ا ل إ‪ 1‬أ ?‬ ‫س ا ‪ * +‬أ‪+‬طت &‪ 6‬را وا‪1 "6‬‬ ‫ا >ر ا د‪ 6‬ور‬
‫س ا و ھ(‬ ‫تا‬ ‫ز ا & ذ ر ‪ 2 W‬أ ر ل ‪ 1977‬د أ‬ ‫ا ط‪ B‬ن د ول وا ن ا‬
‫ص ‪ E‬داث ا ؤ‪ 66‬ت ا " ا و ‪.‬‬ ‫ذات ا‪1‬‬
‫ؤدي إ *‬ ‫ز‬ ‫و "د أ‪+ 6 6‬دم ا ط ن ا ؤ‪ 66‬ت ا " وا ؤ‪ 66‬ت ذات ا &‪ A‬ا " م ‪،‬‬
‫ن ا ون ا‪1‬داري وا ون ا ص ‪ ،‬د و د أ‪ $‬ص‬ ‫ر‪6‬م ا دود ن ا @ ت ا‪1‬دار وا‬
‫لھ@ت‬ ‫" و ‪ +‬و ون ( و " " ل ( ظل ا ون ا ص و د ون‬
‫زات ا ‪ 6‬ط ا " ‪.‬‬ ‫ت ظ م و ] ط وع‬ ‫و ون ‪6‬‬
‫أ ‪ B‬ون‬ ‫" أو ‪$‬ر أو " و أو ‪D$‬ة د ‪ @ J‬ت‬ ‫&" ا "‬ ‫وا‪ +1‬راف‬
‫ھ( ن ا ون‬ ‫ا ط ف وا‪+‬د ا ( ‪6‬ري ‪ * +‬ر‬ ‫ا ص ‪ 6‬ط ت وا‪ "6‬إ‪ 1‬أ ? (‬
‫زات ا ‪ 6‬ط ا " ‪.‬‬ ‫ا ص و‪ " 1‬رف‬
‫دار ( إط ر‬ ‫‪B‬ف ذ ك ھ( زء ‪ 1‬زأ ن ا‪1‬دارة أي را ق ‪+‬‬ ‫أ ا ؤ‪ 66‬ت ا "‬
‫ا " و وا‪B 61‬ل ا‪1‬داري وا ( ‪ .‬أ‬ ‫و ‪$ A‬‬ ‫ا ‪ B‬ر ز ا ر أو ا‬
‫@( د‬ ‫وص " ر ا ز ن ا ؤ‪ 66‬ا " وا ؤ‪ 66‬ذات ا &‪ A‬ا " م ‪E‬ن ا‪ 1‬د ا‬
‫أ‪+‬ط* ‪ " 4‬ر ذ ك ‪:‬‬
‫و أن ا ‪$‬رع * ? ا ‪ B‬ا ط ( د د ا ط " ا و‬ ‫‪ -1‬إرادة ا رع ‪:‬‬
‫&‬ ‫ر ‪ ، @ $ E‬ث ن ا ن أن ون ا ‪6‬‬ ‫ا " ت ا ( ‪ @$‬أو "ط* ا وء ا‬
‫ل ھ( ؤ‪. + 66‬‬ ‫‪ 6‬ك ‪ ( " 1‬أ ‪$‬ر‬ ‫ون ‪$‬ر ا وط‬
‫و * ‪$‬ؤھ ا دو أو‬ ‫& إ‪@$‬‬ ‫زة ‪+‬ن ا ‪G‬‬ ‫‪ :‬و*‬ ‫‪( -2‬در إ ء ا ؤ** ا‬
‫‪.‬‬ ‫ؤ‪ 66‬ت‬ ‫ؤ‪ 66‬ا ‪G‬‬ ‫ا‪3‬دارة ا ر ز‬
‫(‬ ‫ا ط ا ذي " ر*‪ G‬ا ؤ** ‪E :‬ذا ت رس ‪ $‬ط " ذو ط " ر‬ ‫‪ -3‬ط‬
‫ر ق ‪ +‬م أ إذا ت رس ط &" ‪ +‬دون أن ون ھدف ادارة ر ق ‪ +‬م ( &‪ + A‬م ‪.‬‬
‫‪J‬‬ ‫ء‪،‬‬ ‫‪ :‬وھذا ا " ر ‪ 6‬د ? ا‬ ‫‪ -4‬إ ) ا*"‪/‬دام ا‪ " +‬زات ا ‪/‬و * ط ا‬
‫" ‪.‬‬ ‫ا ‪$‬رع ؤ‪ + 66‬ا‪ 6‬دام ھذه ا ‪ 6‬ط ( ؤ‪+ 66‬‬
‫‪ #3 ' 5‬ا ‪ H‬ت و ا 'روس و‪+) A 2 3 *6‬ن زوروا ‪'3‬و) ‪+‬ا ا )‪+‬ن ‪ N $‬ا ا ‪ O‬ا " ‪:‬‬
‫‪https://www.bawabat-el9anon.com‬‬

‫ا طبا‪ ,‬ث‪:‬‬
‫ا و ا و‬
‫( ا ل ا و ( ‪ * +‬ا‪ +‬ر أن ھذا ا & وم‬ ‫ن ا & ھ م ا ‪G‬ر ; و‬ ‫"د & وم ا و ا "‬
‫و ا‪+‬ط ء ظ م و ( دد & وم ا و ا " أ ءت &‪$‬ل‬ ‫‪ A‬ا ت ا ظروف‬
‫ن ا دف ول و وع دد ‪ ،‬وھذا‬ ‫ن ا دف ن ورا@ إ‪+‬ط ء رب ‪ +‬م أو و &ت‬
‫ون "ر ف ا و أو ا ‪ $‬ك ( رورة ا ث ‪+‬ن & وم‬ ‫ا وا ‪" A‬ل ا & ? ردد ‪6‬‬
‫و( ‪.‬‬
‫‪& A‬ھم‬ ‫ط & وم ا و ا " و‬ ‫&د‬ ‫د د & وم ا و ا " و‬ ‫ھ ك " ر "‬
‫أ رى ‪.‬‬
‫و‬ ‫و ا‬ ‫را‬
‫‪ * +‬ا‪+‬ط ء‬ ‫و ل‬ ‫م " ل ‪ * +‬ا‪+‬ط ء "ر ف‬ ‫و‪1‬ت ا " و‬ ‫ا وص ا‬
‫و‪1‬ت ا (‬ ‫"دادھ و ذا د ‪ * + 1 G‬ذ ك " ر‪6‬وم ا &ر ‪ (6‬ل ‪ 22‬أ و ر ‪ 1984‬و ‪ A‬ردا‬
‫ا ‪6‬د و را ب أ; " و ھذا ا ص " ر ص و ( ? ظم ا و "‬ ‫ا دو‬ ‫‪ 6‬ھم‬
‫ث "د و ? و ‪ +‬و ‪.‬‬ ‫ف ا و‪1‬ت ا " و‬ ‫ا‬ ‫ا و وا‬
‫و ‪ +‬ر ‪*+ 6‬‬ ‫" ؤدي ا * "ر ف ا و ا " و و ق ‪ +‬ر ا‬ ‫ھ ك‪ +‬ر‬
‫ا و ا "‪:‬‬
‫(ر ا‪3 +‬‬ ‫أ‪ -‬ا‬
‫(‬ ‫ا " و و ا‪B 61‬ل ا‬ ‫‪ -‬ا‪$‬‬
‫‪ +‬أو ر‬ ‫‪ $ -‬ط ذو >‬
‫و‪1‬ت ا‬ ‫ا‬ ‫ن ا طرق ا ( " ل و‬ ‫‪ -‬طر ‪ 6‬ر و ‪ +‬ل ر‬
‫‪.‬‬ ‫‪ -‬وا د و ر ا دو أو أ د ا ‪ $‬ص ا " و ا "‬
‫و‬ ‫ا‬ ‫(ر ا *‬ ‫ب‪-‬ا‬
‫ف‬ ‫رورة ‪ * +‬د ر ر ق ‪ +‬و ( و‬ ‫رورة ؤ‪ + 66‬و و ‪ " 1‬ل‬ ‫ا" ‪ $ 1‬ل‬
‫"‬ ‫ق أر ح و ‪ * ? +‬و ان ت‬ ‫ر ‪$‬ط (‬ ‫اذ ‪ 1‬ن أن‬ ‫‪+‬ن ا و ا‬
‫طق ا ر ‪ J‬و ا ردود و ان ت ‪ 6 1‬ر ر ق ‪ +‬و ( ‪ 1 E‬ن أن ‪ " 1‬د ( ر‪6‬‬
‫و ا &" ا " ‪.‬‬ ‫& وم ا‬ ‫وأ ‪$‬ط‬
‫و‬ ‫و ا‬ ‫و‬ ‫)لا‬ ‫ا‬
‫‪.‬‬
‫ھ ك ‪ $‬ن ‪@ 6‬د ن و ھ ا ؤ‪ 66‬ا " و ا ‪$‬ر‬
‫ر ءو;ز‬ ‫ا ( ; و ا "‪ 3‬ر‬ ‫أ‪ -‬ا و‪+‬ت ا و ا )و ' )ل ا ؤ** ا‬
‫*‬ ‫م ا ون ا ص ‪D‬‬ ‫"‬ ‫‪ 6‬ك ا د د ‪E‬ن ت‬ ‫ا ‪$‬ر ا وط‬ ‫ر‪ 6‬وأ‬
‫م و وا‪+‬د ا ون ا‪3‬داري ( ا "د د ن ا وا ‪ A‬ث ط ق ‪+‬‬ ‫"‬
‫‪ -‬ظ م ا ون ا " م‬
‫‪ -‬ا ط ‪ A‬ا‪1‬داري "ض ا " ود‬
‫‪+‬دا إذا ت ھ ك ا‪ G 6‬ءات زھ ا ون‬ ‫‪A -‬ا ز‬
‫( ا ون ا ص و ا‪B 3‬س ‪...‬ا ‪W‬‬ ‫‪ -‬ا‪ " 6‬د ھ طرق ا & ذ ا " ول‬
‫' )ل ر) ت‬ ‫ب ‪ -‬ا و‪+‬ت ا و ا " "م ")و‬
‫و ھ ك و‪ +‬ن ‪:‬‬
‫ل "ض ا ‪ $‬ص‬ ‫ا دو ل رأس ا ل أو ‪ * +‬أ‬ ‫‪ -‬ا ‪$‬ر ت ذات رأس ا ل ا " م و ك‬
‫‪G‬ل ا وك و ا ‪ D‬ت ‪.‬‬ ‫ا "و ا"‬
‫ط ‪G‬ل ا طوط ا و ا &ر ‪. 6‬‬ ‫دا‬ ‫‪$ -‬ر ت ا‪1‬‬
‫دي ‪ ،‬و ‪ $‬ل ‪$‬ر ا ‪ 6‬ھ ‪،‬‬ ‫د ذ ‪ 3‬أ‪ $‬ل و ھم ‪ $‬ل ا ‪ A‬ذو ا &‪ A‬ا‪1‬‬ ‫وا و ا "‬
‫"و ت‪.‬‬ ‫وا ‪$‬ر ت ا و‬
‫‪ +‬و‬ ‫‪$‬ر رو و ا ( أ‪+‬ط ‪ 16 @1‬ر ‪ & 1946‬ا ؤ‪ 66‬ذات ا > ا‬ ‫‪A‬‬
‫ا ر ‪ ،‬ؤ‪ 66‬ا رو و ‪ +‬ت ‪$‬ر و ھذا ا و ‪ A‬د‪ ? +‬ون ‪ 2‬ر ‪ 1970‬و م ا > ء ھذه‬
‫و ‪.‬‬ ‫ون ‪ 4‬و وز ‪" 1990‬ل ن ا رو و ‪$‬ر‬ ‫ون ‪ 16‬را ر ‪1984‬‬ ‫ا ‪6‬ھ‬
‫أ واع و‪G +‬ل ا ؤ‪ 66‬ت ا " ‪$ ،‬ر ت رأس ا ل ا " م ‪ ،‬أو ‪$‬ر ت‬ ‫ا و‪1‬ت ا " ا‬
‫ط‬ ‫دا‬ ‫ا‪1‬‬
‫و ‪،‬وا ظم‬ ‫ون أ‪ $ * + 6 6‬ل ‪$‬ر ت إ‪ 1‬أن ھ ك ا‪1 ^$‬ت ‪G‬ل &‬ ‫وا و‪1‬ت ا "‬
‫‪ ... A‬ا ‪.W‬‬ ‫ا و ( ا ط ق ‪ ، +‬و ا ر ا ( ب أن‬
‫ھ م أ‪/‬رى‬ ‫' ;@= "‪G‬‬ ‫و ا‬ ‫وم ا‬
‫ري أم ‪ 1‬و ا ر ق‬ ‫‪6‬واء أ ت ذات ط ‪ A‬ا‬ ‫ن & ھ م ا ؤ‪ 66‬ا "‬ ‫ھ ك را ط و ‪ B+‬و‪G‬‬
‫ا" و ( و ا و ا" ‪.‬‬
‫و ا ؤ** ا‬ ‫و ا‬ ‫أ‪ -‬ا‬
‫ا " و و د ون ذ ك ( اط ر ا ؤ‪ 66‬ا " أو ( اط ر ‪$‬ر‬ ‫و ا" ا ر ا‪$‬‬
‫‪G‬ل ‪$‬ر ا رو و ل ‪1990 6‬‬ ‫و ھ ك ا‪ G 6‬ء ھو أن ون ( اط ر ھ @ أو ظ‬
‫&ر ‪. 6‬‬
‫دو و ا ‪ +‬ت‬ ‫و ‪ 1 ? +‬ن أن ون & ا و ا " ‪ 6‬ر ‪ * +‬ا را ق ا > ر ‪$‬‬
‫‪. +‬‬ ‫ر و‬ ‫>‬ ‫* و ت‬ ‫ا‬
‫و ا ر'ق ا م‬ ‫و ا‬ ‫ب‪-‬ا‬
‫و وع ‪ $‬ط ر ق ‪ +‬م وا ذي ن و ودا ل إ ‪ @ $‬و ا وا ق ن‬ ‫ا "د د ن ا و‪1‬ت ا "‬
‫س رور ل ر ق ‪ 1‬وا ق داھ ‪ A‬ا و ا " و‬ ‫& و ( ا رق ا"م و ا و ا"‬
‫رورة ر ق ‪ +‬و (‪.‬‬ ‫ل و ‪ 1‬در‬
‫ا" ‪.‬‬ ‫> تا‬ ‫د أد * ن ا ر‬ ‫وا د ا دو أو ‪ +‬ت‬ ‫& رض ا و ا "‬
‫* وإن ت‬ ‫أ‪ $‬ص‬ ‫أو‬ ‫ك ا ( ك أ; ب‬ ‫و‪ " 1 ? +‬ر و‪1‬ت ‪+‬‬
‫‪.‬‬ ‫" ل ‪ $‬ل و‪ G‬ق ‪ A‬ا‪1‬دارة ا " و ت ر‬
‫درھ ( ھذا ا ل ‪ +‬و ود "ض ا و‪1‬ت ا " ا ( ‪ 6‬ر را ق ‪+‬‬ ‫ھ ك "و ت‬
‫? ا دو ا ز ا ط ا @ دون ا ط‬ ‫و ق ا ظ م ا و ( ‪ B‬ز ‪G‬ل ر ء ر ‪ 6‬ا ذي‬
‫ا رار أو ا ذر ا ذي ‪ ? > 6‬و و ?‪.‬‬
‫و ا ط ‪ 4‬ا "‪ 3‬ري‬ ‫و ا‬ ‫ج‪-‬ا‬
‫&ن‪ +‬ا & ا ر ‪.‬‬ ‫رورة و وع و ‪ $‬ط‬ ‫ا ل و ‪+‬‬
‫و ‪ $ 1 ? +‬ل و ‪ +‬ھ @ ت س و ان ت و ر ‪ * +‬ا " ر ا رى‪.‬‬
‫@ت‬ ‫‪" 1 +‬د و ‪ +‬ا ن ا ر " ق‬ ‫ر و‬ ‫&‬ ‫ل ھ @ او ظ‬
‫‪.‬‬ ‫‪; +‬ر ‪$‬‬ ‫ر و‬ ‫أو را ق ‪+‬‬ ‫رأ‪6‬‬
‫وا‪C‬‬ ‫و‪+‬ت ا‬ ‫ءا‬ ‫إ‬
‫ط ‪$‬ر‬ ‫‪ ،‬أو‬ ‫‪+‬‬ ‫( و د ون رأ‪6‬‬ ‫د و د ‪ * +‬ا " د ا وط ( او ا‬ ‫ا و ا"‬
‫ن ا دو أ‪ $‬ص ا ون ا " م و ا واص‪.‬‬
‫ء وإ ‪ C‬ء ر) ت ذات رأس ا ل ا م‬ ‫أ‪ -‬إ‬
‫و ا‪61‬م و ا ( ون ‪ 6‬ھ‬ ‫و ‪ $ * +‬ل ‪$‬ر ت‬ ‫و‪1‬ت ‪ +‬و وط‬ ‫" ر ‪G‬‬
‫و دھ أو ‪$‬را ‪ A‬أ‪ $‬ص ‪ +‬أ رى ‪ ،‬ذا‬ ‫ن ا رأس ا ل ا " م ث دو أ ر‬
‫ت ؤ‪6‬س ا و‪1‬ت ( ‪ $‬ل‬ ‫‪ * +‬ا‪ +‬ر أن ا دو‬ ‫ا ف ن ا ‪$‬ر ت "د د ‪G‬‬
‫س ھ ك ( ا ون ا >ر ( و ‪ J‬ا‬ ‫ط‪+،‬‬ ‫دا‬ ‫ؤ‪ 66‬ت ‪ +‬أو ‪$‬ر ت ا‪1‬‬
‫‪ $ 3‬ء ا ‪$‬ر ت ذات ا رأس ا ل ا " م د‪ 6‬ر ا >ر ‪ 1992 ،1996 ،1972 ،‬و‬ ‫ا‬
‫وص‬ ‫ر س &س ا ‪ 6‬و‬ ‫" ق ‪ $ E‬ء ا ؤ‪ 66‬ت ا "‬ ‫‪ 2011‬أذا ت وا‬
‫ا ‪$‬ر ت ا ‪ & 6‬ا ذ ر‪.‬‬
‫>رب ا (‬ ‫زوا‬ ‫و ت ا رو ا ( أ ‪D$‬ت ظ ر ‪ ،‬و ‪$‬ر ا‬ ‫ا ‪$‬ر ا وط‬
‫ا "د د ن ا و‪1‬ت ا ( م ا ‪ $‬ؤھ و ق درة ا ز ا & ذي‬ ‫* ون ‪ ،‬وھ ك أ‬ ‫أ ‪D$‬ت‬
‫ب ‪..‬‬ ‫ا &‪ B‬و ا ‪$‬ر ا وط‬ ‫ا ‪ G 6 6‬ل ‪$‬ر ا‬ ‫وا‪6‬ط ا‪ 1‬داع ا و ( وا‬
‫ا ‪.W‬‬
‫ت ا & ل ‪ 45‬ن د‪ 6‬ور ‪ 1996‬و ذا ا & ل ‪ 71‬ن د‪ 6‬ور ا ( ‪U 6 2011‬‬ ‫‪6‬ب‬
‫ص ( ا‪ $ 1‬ء‪.‬‬ ‫ا‪1‬‬ ‫? أن ا و ھ(‬
‫ت ا & ل ‪ 45‬ن‬ ‫‪ *> +‬ون و ق‬ ‫إن ا ؤ‪ 66‬ت ا " ذات ا & ا ر و ا‬
‫د‪ 6‬ور ‪ 1996‬و ا & ل ‪ 71‬ن د‪ 6‬ور ‪.2011‬‬

‫ء و ل ا‪ ("=+‬د ا ‪ "/‬ط‬ ‫ب‪-‬إ‬


‫‪ -1‬وط‬
‫ط ذ أ‪ 1 $‬و‪ +‬و ‪ ? +‬ن ا دو د‬ ‫دا‬ ‫‪ J‬ا دو دا ل ‪$‬ر ت ا‪1‬‬ ‫أن ‪ G‬ل‬
‫( رأس ل ‪$‬ر و ودة ‪+ & 6‬ن طر ق ‪$‬راء ا ‪ 6‬م أو ا ز دة‬ ‫ر ‪ *+‬ا ‪6‬ھ ا" و‬
‫ط ن ا ول أ‬ ‫دا‬ ‫‪ .‬أ‪ $‬ل ‪ 6‬ھ ا دو ا >ر ( ‪$‬ر ت ا‪1‬‬ ‫أو ر ‪ A‬رأس‬
‫‪:‬‬ ‫ذ ا دى ا ور ا‬
‫‪ 6 -‬ھ ا دو ‪ ;D‬رأس ا ل * ‪ * 6‬ر ا ‪$‬ر و و ? ‪ 6 6‬دا ل ا زة‬
‫‪$‬ر ‪.‬‬ ‫ا"‬ ‫" ‪ ،‬و ‪+ G‬ن ا‬ ‫د و‬ ‫ا داو ا ر ر & ذا ‪ 6 6‬ا‬
‫و ن ا واص‪.‬‬ ‫‪ J 6 -‬دو و ‪$ A‬روط ا ‪ 6‬ر ا ‪ $‬رك ر ق‬
‫;ر &‬ ‫ا ‪$‬روع و ھذه ا &ر‬ ‫ا ردود و ا &وا@د ا (‬ ‫رف ا دو دا ‪A‬‬ ‫‪-‬‬
‫( رأ‪ 6‬ل ا ‪$‬ر‬ ‫( ا >رب ث دى ا دو أ‬
‫‪-2‬‬
‫‪ G‬ق ا ‪D (+‬ن‬ ‫ت ا & رة ا ‪ G‬ا ط‪ A‬ا ‪ G‬ث ن ا & ل ‪ 36‬ن ا ون ‪ 00 .78‬ا " ق‬
‫ط ذات ا & @دة‬ ‫دا‬ ‫س ا ‪ +‬ث ( ‪D$‬ن ‪ 6‬ھ ا ‪ ( +‬و‪1‬ت و ‪$‬ر ت ا‪1‬‬ ‫ا‬
‫ت ا & رة‬ ‫ن ا ‪ +‬ت و ا " ‪1‬ت و ا م و ا ت ‪،‬‬ ‫ا ‪ +‬أو ذات ا & @دة ا ‪ $‬ر‬
‫د أو ا ‪ 6‬ھ‬ ‫ا ‪ 6‬د‪ 6‬ن ا & ل ‪ 69‬ن &س ا ون ‪ * +‬أن إ داث ا و‪1‬ت و ‪$‬ر ت ا‪1‬‬
‫د ‪ $‬ل أھداف أ‪ 6‬ب و‬ ‫و ھ( ر‬ ‫& ذ إ‪ 1‬اذا د ت ‪ 6 +‬ط ا و‬ ‫;ر‬
‫‪6‬ھ ‪.‬‬ ‫ا‬ ‫و وع و ا‬
‫و ص ا & ل ‪ 36‬ن ا ون ر م ‪ 00 . 79‬ا " ق ظ م ا " ‪1‬ت و ا م ( ر ? ا " ‪$‬رة أن‬
‫ط ذات ا & @دة‬ ‫دا‬ ‫س ا " ‪1‬ت و ا م ث ( ‪D$‬ن إ داث و‪1‬ت و ‪$‬ر ت ا‪1‬‬
‫د وز ر ا دا‬ ‫‪6 A‬ط ا ر ز و ا ‪( G‬‬ ‫" أو ا‪ 1‬م او ا ‪ 6‬ھ و ا راء‬
‫رر ‪.‬‬ ‫( أ ل ‪ 45‬و ن ر ‪ W‬و ?‬
‫‪ O‬و ‪ 6‬ا ا ھ ‪ N $ ;0F‬ا ‪+‬ى ا ( " ‪ #3‬ا@ ‪ H‬ص‬ ‫و ‪ ) F <0 $‬ء ‪ 6 -‬ت ا‪ H 4I‬د ا‬
‫ا ;‪ d0‬ت ا ‪ 56 3U‬و ‪ ; #‬ه ا‪ 0@G‬ة ا! ذ ‪ 4‬ار ‪. ;= 1‬‬
‫ا ط ب ا را ‪: 4‬‬
‫; د ا‪ " +‬ز أو ا‪" +‬زام‬
‫&رد أو ا ‪$‬ر ‪E‬دارة ر ق‬ ‫ا‪1‬‬
‫ود ‪ 1‬ز ھو أن " د ا دو أو أ د ا ‪ $‬ص ا "‬ ‫ا‬
‫زم ت ‪6‬ؤو ? ل‬ ‫دي و ا‪ ? B> 6‬دة ددة ‪+‬ن طر ق ‪ +‬ل أو أ وال د ا‬ ‫ا‬
‫ا ( د ا ر ق‪.‬‬ ‫( ر‪6‬وم ن ا &" ن‬
‫‪:‬‬ ‫و‪ +‬ن ا ‪ B‬ظ ت ن ا ‪B‬زم و‬ ‫وھ ك‬
‫د ‪.‬‬ ‫رة ‪ * +‬ا را ق ا‪1‬‬ ‫ن طرق ا د ر أو ا ‪ 6‬ر ا‬ ‫‪ -‬أن ا ز ا ر ق ا " م ھو طر‬
‫ا ‪ >$‬ل و ا وراش ا ‪6 6‬‬ ‫ف ا زم ‪E ? & * +‬‬ ‫ون‬ ‫‪ -‬أن ا ز ا ‪ >$‬ل ا "‬
‫‪ 6‬ر و & ذ ا ر ق ا " م‪.‬‬ ‫"‬
‫? ر ا ر ا " د " دون أن ‪A‬‬ ‫‪ -‬دو أو ا ‪ $‬ص ا " م ‪ 6‬ط د ر وا‪"6‬‬
‫( ون ا & ت‪.‬‬ ‫ا‪ 3‬راءات و ا ‪ 6‬طر ‪+‬‬
‫‪ A‬أ د ا راد أو ‪ A‬أ د ا ‪$‬ر ت‬ ‫۔ أن ا ز ا ر ق ا " م ھو ‪ +‬د إداري ر ? ا ‪ 6‬ط ا " و‬
‫‪ 6‬ر ر ق ‪ +‬م ط ‪$‬روط ددة‪.‬‬ ‫ا ( " دا‬
‫‪6‬ب ھذه ا طر ‪E‬ن ا‪3‬دارة ‪ 1‬و * &‪ 6‬ادارة ا ر ق ا " م و‪ 1‬زم د م ا ‪+ 6‬دات ا ‪B‬زم‬
‫‪$‬روع‪.‬‬
‫ون ا ‪>$‬ل ‪.‬‬ ‫م‬ ‫ل ‪6‬ري ‪ ? +‬وا‪+‬د و أ‬ ‫أ ا " ود ? د ر ھذا ا ر ق ‪ " 1‬ر وظ& ‪ +‬و‬
‫@ص زه ذ ر أھ ‪:‬‬ ‫‪ +‬د ا‪ 1‬زام &رد‬
‫‪ -‬أ ? ‪ +‬د إداري ن وع ص‬
‫‪ ) -‬ط< ‪ AF 3‬ا‪ H 4‬دي ‪ "F‬أ‪ Z X‬ا ( ‪I‬ت‬
‫‪ -‬دد ا & ت ا ( ‪ 6‬رف ( ‪ 6‬ر ا ‪$‬روع‬
‫‪.‬‬ ‫ل ا &رد أو ا ‪$‬ر & ت ا ‪$‬روع و طره ا‬ ‫‪-‬‬
‫و‬ ‫‪ -‬ا دو ‪ 6‬ر ‪ 6 * +‬ر ا ‪$‬روع ‪ 6‬را ‪ 6‬د ‪+ 6‬د ا زم د ( & ذه ‪$‬روع‬
‫‪ +‬د و وع ل ( ا وازن ا ( ‪.‬‬
‫ا‪ 1‬زام ھو ‪ +‬د ن وع ص م و‪ +‬ن ن ا "‪ B‬ت ا و ‪:‬‬
‫أو ‪( :‬وص " =د ‪:‬‬
‫دة ا‪ 1‬ز وا زا ا‬ ‫ا "‬ ‫دأ ا وازن ا ( " د وا ‪$‬روط ا‬ ‫ھ( ا ‪$‬روط ا "‬
‫ب ا‪ 1‬ز ‪.‬‬ ‫‪J‬‬ ‫وص ‪+‬‬ ‫ا‬
‫‪:‬‬ ‫أو ‪+‬‬ ‫‪( :‬وص " ظ‬ ‫‪,‬‬
‫ما "‬ ‫ظ م ا ر ق ا " م و ‪ ? >$‬ور‪6‬وم ا‪ & 1‬ع وا‬ ‫‪G‬ل ( ا ‪$‬روط ا " ا "‬
‫" ن و ‪ D‬ن ‪ 6‬ر ا ر ق ا " م طراد وا ظ م و ا ‪ 6‬واة ن ا &" ن ن د ? ‪ ،‬و ق‬
‫ا‪ 1‬زام طر ا‪ 1‬ز م‬ ‫دو أو ا‪3‬دارة "د ل ھذه ا وص ‪E‬راد ا &ردة ‪ +‬رھ‬
‫‪K 6‬دارة وو ب ا ذ ر‬ ‫د دة و ھ( ا طر ا ‪G‬ر ردود‬ ‫( إ ‪ $‬ء را ق ‪+‬‬ ‫ا‪ 1‬ء إ‬
‫(‬ ‫م ا" ل‬ ‫"د ا‪B 61‬ل ‪ B‬ز "ض ا را ق ا "‬ ‫‪D‬ن ھذه ا طر ا‪ " 6‬ت (‬
‫‪1‬ت ا ل ‪.‬‬
‫د ا‪" +‬زام أو ا‪ " +‬ز‬ ‫و‬ ‫ا ظما‬
‫‪.‬‬ ‫‪G‬ق ‪+‬ن ا‪ 1‬زام ‪BG‬ث أ واع ن ا روا ط ا و‬
‫ا‪ 1‬زام و ا زم‬ ‫‪ -‬ن ا‪6‬ط‬
‫‪ -‬ن ا زم و ا &" ن‬
‫ا‪ 1‬زام و ا &" ن‬ ‫‪ -‬ن ا‪6‬ط‬
‫ا‪" +‬زام و ا "زم‬ ‫أ‪ " ' -‬ق وق ا * ط‬
‫ا‪ 1‬زام ق ا ر ‪ * +‬إدارة ا ر ق ا " م‬ ‫‪6‬ط‬
‫‪ * +‬دوام وا‪ 6‬رار ا ر ق ا " م و‬ ‫ص ‪ ( ? +‬ا " د ‪6 * + 6 6D‬ؤو‬ ‫ا‪3‬دارة ‪6‬ت ز‬
‫‪ ? +‬ظ م و ر‪ 6‬ھذا ا ق ؤ‪ ?66‬ا‪1‬دارة ‪+ * +‬دة "ط ت ‪:‬‬
‫زم "د أو ذ ‪.‬‬ ‫‪ -‬وي ا‪ 1‬زام ‪$ * +‬روط ‪ 6‬ر ا ر ق ا " م ا ( ‪ 1‬ن‬
‫&" ن‪.‬‬ ‫زم ا‪ & 61‬دة ن ا زات ا ‪ 6‬ط ا " و ‪ ? +‬ن ق ا دو را ?‬ ‫‪ -‬ق‬
‫إذا و ‪ A‬ل دي و دو ق را ا زم‬ ‫زم (‬ ‫‪+ 6‬دات ا‬ ‫‪ -‬د د ل ا دو‬
‫‪.‬‬ ‫و ا‬
‫‪$‬‬ ‫‪ " -‬ر أ‪ 6 6‬د ل ا دو "د ل راه رور و ا زم ر & ذ ا "د ‪B‬ت دون أ‬
‫"و ض أو ط ب ا‪ +‬دة ا ظر (‬ ‫أ إذا ت ھ ك ز دة ( "ض ا ‪ +‬ء ن ? ا ط‬
‫" د‪.‬‬ ‫ا ‪$‬روط ا "‬
‫ا " د و ذ ك ‪$‬رط ن ‪ :‬ا رط‬ ‫ا دة ا ددة‬ ‫دو ق ‪$‬راء ا ر ق ن ا زم ل‬
‫ا ر ق‪.‬‬ ‫ا ول ‪ :‬أن طر ا‪ 1‬زام م "د &ق ‪ A‬ا > ا ( أ ‪ \$‬ن أ‬
‫ق‬ ‫ا دو‬ ‫ج ( وا‬ ‫زم ا‪1‬‬ ‫ا رط ا ‪" : ,‬و ض ا زم ‪ +‬أ ? ن رر و س‬
‫‪6‬ب‪.‬‬
‫?‬ ‫‪ D‬ا * ھذه ا طر ‪ 1 E‬ل‬ ‫و "و ض ا زم ‪ " 1‬ر إ ‪$ 1B‬روط ا " د و ا دو‬
‫ن ا طر ; ر‬ ‫ا"د ل ‪ 3‬ء ا"د ل د? ا‬ ‫ل ‪+‬و ? أ‪ +‬ء ا طر ا‬
‫ل و و‪. +‬‬ ‫ا"د ا‬
‫ا‪" +‬زام‬ ‫وق ا "زم "‪ 3‬ه ا * ط‬ ‫ب‪-‬‬
‫قا ر حا (‬ ‫ول ( ر ط‬ ‫ا‪ 1‬زام ‪ +‬ره‬ ‫وص وق ا زم ه ا ‪ 6‬ط‬
‫& ل ا‪ ? B> 6‬وا‪ G 6‬ره ر ق ا ذي د ره‪.‬‬ ‫‪ D‬ل أن‬
‫( ذ ك ن زا و‬ ‫ا‪ 1‬زام‬ ‫‪ A‬ا وق ا ( ا ز ت‬ ‫زم ق ا ط‬ ‫و‬
‫ل‬ ‫ا ر ق و ‪ * +‬ا زم أن " ل‬ ‫ا ذا ر حا (‬ ‫و روض واه أ‬ ‫‪+ 6‬دات‬
‫و ت ‪6‬ؤو ?‪.‬‬ ‫ر ف ا ‪ $‬ء و ادارة ا ر ق ‪ ? & * +‬ا‬
‫ا‪ 1‬زام‬ ‫? ا زل ‪+‬ن ادارة و ‪ 6‬ر ا ر ق > ره إ‪ 1‬وا ا ‪ 6‬ط ا‬ ‫و ا زم ‪1‬‬
‫‪ A‬ان ل ? زم آ ر ن ا طن و ل إ ‪B‬ل ( ن ب ا دو ؤدي إ * ل‬
‫ا زم و ا ( د ون‬ ‫@ ? ر ‪ A‬أ ور ا " ل أو رض ا را@ب ‪ * +‬ا وارد ا (‬
‫أ‪ G‬ء & ذ ا " د ‪ 1‬زام‪.‬‬ ‫رار‬ ‫‪ &+‬ت‬
‫وق ا " ن أو ا *" د‬ ‫" ق‬ ‫ج‪'-‬‬
‫&" ن‬ ‫ز نا‬ ‫‪ -1‬ا"‪ 3‬ه ا "زم ‪ :‬ا‪ & 61‬دة ن ‪ A‬ا د ت ا ( د ا ر ق ا " م دو أي‬
‫د ت ا ‪ 6 6‬ا ( د ا زم ‪.‬‬ ‫و ون د ‪ A‬ر‪6‬وم ل ا‪ & 1‬ع‬ ‫و;‬
‫‪ -2‬ا"‪ 3‬ه ا دو ‪ :‬ا &" ن ط ون ن ا دو ا د ل ‪ 3‬ر ا زم ‪ & * +‬ذ ‪$‬روط ا " د إذا‬
‫ن ا دو ھ( ن وم ‪6 * +‬ن ‪ 6‬ر ا ر ق ا " م ظ م ‪ ،‬و ن دو ا وء إ *‬ ‫أ ل‬
‫م‪.‬‬ ‫و مو‬ ‫ء ا‪1‬داري‬ ‫ا‬

‫ا طبا‪ /‬س‪:‬‬
‫أ* وب ا‪ ("=+‬د ا ‪ "/‬ط‬
‫ط‬ ‫وم ‪ * +‬أ‪ 6‬س ا‪ $‬راك ا ‪ 6‬ط ت وا راد ( إدارة ا ر ق وا‪6‬ط إ ‪ $‬ء ‪$‬ر‬ ‫ھ( طر‬
‫م ا ون ا ص و وا‪+‬د ا ون ا ري ‪ ،‬و ا دو ھ( ن‬ ‫‪A‬‬ ‫ذ ‪ $‬ل ‪$‬ر ‪ 6‬ھ و‬
‫ر ن ‪،‬و‬ ‫ن وم " ن د ري ا ‪$‬ر و ذا ا‬ ‫وم را و ‪ 6‬ر ا ‪$‬ر و ھ( أ‬
‫و ب ا ذ ر ‪D‬ن ا دو ‪ 6‬ھم ‪ % 45 6‬ن رأس ل ا " م ‪ ،‬م ‪ U‬ھذا ا ‪ 6‬وب ( ا "د د ن‬
‫د ‪$‬ر ا طوط‬ ‫ا دول و د ‪+‬رف ا >رب ا‪ " 6‬ل ھذه ا طر ( إدارة "ض ا را ق ا‪1‬‬
‫‪ ... B‬ا ‪.W‬‬ ‫ا و ‪ ،‬ا ك ا وط ( ‪ ،‬ا ‪$‬ر ا >ر‬
‫ا ط ب ا * دس ‪:‬‬
‫ا "د ر ا وض‬
‫دا ا & ا ‪ D G G‬أ‪ $‬ص ا ون ا " م ‪ * + 61‬ا ‪ 6‬وى ا ( ا * ‪" J‬ض را ا *‬
‫‪ ،‬و ھذا ا د ر ف ‪+‬ن‬ ‫د ر ا &وض را ق ا " ا‬ ‫ا واص و ق أ ‪" J‬رو‬
‫‪ 6‬ر ‪ 1 Z‬ز و ا‪ 3‬ز ‪ ..‬ا ‪ W‬اذ ز ‪ ? +‬ظر ا * ا ردود وا @‪ U‬ا (‬ ‫ا ‪ $‬لا د‬
‫د ‪.‬‬
‫ا رة ا و ‪:‬‬
‫وم ا "د ر ا وض‬
‫ا ‪$‬رع أ‪+‬ط* "ر & د ر ا &وض ‪ ،‬وذ ك ( إ داث ون ظم ? ‪ ،‬ون )‪ ،(54-05‬ث‬
‫‪ A‬ون ا " م‬ ‫‪+‬ر ? ‪ * +‬أ ? ‪ " " :‬ر ا د ر ا &وض ‪ +‬دا &وض و ? ‪ $‬ص " وي‬
‫‪ A‬ون ا " م‬ ‫‪" * 6‬ا &وض" دة ددة د ر ر ق ‪ +‬م و * ‪6‬ؤو ? إ * ‪ $‬ص " وي‬
‫ق أر ح ن ا د ر‬ ‫ل أ رة ن ا ر & ن أو‬ ‫أو ا ص ‪" * 6‬ا &وض إ ?" ول ? ق‬
‫ا ذ ور أو ھ " ‪ ،‬و ن أن " ق ا د ر ا &وض ذ ك ‪ E‬ز أو د ر ‪D$‬ة ‪ +‬و أو ھ "‬
‫‪ 6‬ھم ( زاو ‪ $‬ط ا ر ق ا " م ا &وض "‬
‫‪:‬‬
‫ا رة ا ‪,‬‬
‫‪ (/‬ص ا "د ر ا وض‬
‫و ‪ $‬ل ار‬ ‫@ص أ‪ 6 6‬و ھ( ‪ :‬ا‪3‬ط ر ا و ( و ا دة ا ز‬ ‫ھذا ا " د &رد ‪BG‬ث‬
‫ا ط ‪.‬‬
‫ض‬ ‫إ رام ; د ا ‪ -./‬ا‬ ‫أو طر‬ ‫و‬ ‫‪ 1-‬ا ط ر ا‬
‫و ‪ #$ T ' F <0 $‬ط ‪ 0% ! A‬ا‪ !I‬ق ا ‪ - .‬أو ‪#$‬‬ ‫إ ام ‪+ $‬د ا ' ‪ 0‬ا ‪+‬ض ! ‪ T‬و‪ AF‬أ ‪ 0‬ت ‪3‬‬
‫( ل‬ ‫ا " ول‬ ‫ت ا ‪$‬ر " و ا ظ‬ ‫طر ق ا راة أو ط ب ا "روض و ذ ك و ق‬
‫ا & ت ا" و ‪.‬‬
‫ض‬ ‫د ا ‪ -./‬ا‬ ‫‪ -2‬ا دة ا ز‬
‫ص إ ء ‪ +‬ود ا د ر ا &وض م أ طر‬ ‫‪" 1‬دى ‪ 6 30‬و ‪ 1‬ل ‪+‬ن ‪ 6 5‬وات ‪ ،‬أ‬
‫د ? ‪ ،‬و م ا‪ 6‬ر ع ا ر ق ن ل ا ‪ 6‬ط ا &و ‪+‬ن طر ق‬ ‫ط " "د ا ء ا " د ا‬
‫& ق ا طر ن‪.‬‬ ‫"‬ ‫ا ‪$‬راء "د رور دة ز‬
‫ض‬ ‫; د ا ‪ -./‬ا‬ ‫;‬ ‫‪ -3‬ا ر=‬
‫ن‬ ‫سا و و ر‬ ‫‪ + A‬ود ا د ر ا &وض ا * ر ا س ا‪ 6 * +1‬ت وا‬
‫‪.‬‬ ‫وا‬ ‫ط و ‪ a‬ت ا‪ 1‬ص ا ر ( و ا د ق درة ن وز ري ا دا‬ ‫ا‬
‫ا ث ا * دس ‪:‬‬
‫و‬ ‫ر) ا ‪/‬واص ' إدارة ا را'ق ا‬
‫‪+‬اص ‪0:I‬‬ ‫‪ 5M$‬ا 'و ‪ #$‬ا ‪ 00‬ا " ‪ j2.‬ا ا‪ AF‬ا (‪ 3 . X +0‬أدى ; ا ‪ N‬ا‪) 2 :I‬‬
‫ر‪:‬‬ ‫ا‪ -G‬ص ا ‪ +%2‬و ھ‪ %‬ك أ ‪'$ J‬م ا ‪ ) ; ! $ N $ @G .X‬ط ‪ ; F ، %023‬ا ا‪k 6‬‬
‫ا ‪ N $ 4‬ا ا‪ AF‬أو !‪R‬ط‪ 0‬ه و !‪ ( H 3'@ <;0 +‬ا ‪ "F 3 2‬ا )‪+‬ن ا ‪ ' +! I " 1‬أ‪ -‬ص‬
‫‪'$ 3 3 $‬ا ا 'و وا ‪ $ M‬ت ا ( ‪ 0‬وا ‪ :m‬ت ا ‪. 3 2‬‬
‫ادارة ا ا‪ AF‬ا ‪ #3 3 2‬ط ف ھ‪ d0‬ت @ ? ‪m‬دي ‪ 8‬إ ‪: #0 M0 ) N‬‬
‫(‬ ‫ا " ‪ 3‬ا و ‪ :‬ا ‪ +‬ل ا و ا &ردة و ا د ا ب ا ذة ن طرف ا @ ت ا‬
‫‪A‬‬ ‫ء ا‪1‬داري ‪،‬‬ ‫‪A‬ر‬ ‫‪ 6‬ل & ذ م ا ر ق ا " م ‪ > (6‬إدار و‬
‫وص ل‬ ‫&‬ ‫ا " ر ا و ا رى ذه ا @ ت ‪6‬ب ا وال ا‪ 3‬راءات " دة و‬
‫م ا " ن ‪ ،‬ا ظ م ا و ( وا ‪ ،‬و ا ‪6‬ؤو ‪+‬ن ا رار ا ( د‪... G‬‬ ‫ل‬ ‫ھو‬
‫ا ‪.W‬‬
‫ا ‪ ! /2‬ا ‪ : 0%1‬ا ‪ V%‬م ا )‪ d0; ")+‬ت ا ? ا " ‪ 3 $ F 3 '! I‬و ‪+;23 #‬د ; ; م‬
‫' أ‪ <3 8‬و ‪+4‬ا‪'$‬ه ا‪ .3 #3 0 6 0: :G‬دئ‬ ‫ا ‪ ( H‬ا ‪ ، 3 2‬أو ا " ! ‪ '$‬ا‪I‬دارة ‪ ،‬وھ‪ V) +‬م‬
‫ا )‪+‬ن ا ص ‪.‬‬
‫ا ‪ 3"4‬ا ول ‪:‬‬
‫ا ; ‪%‬ت ا ‪ .8 :/‬و‪%6&7 %8 9‬ص و ا ‪%= 8‬ت ا ‪<%6‬‬
‫‪: ) >9‬‬ ‫‪-./-‬‬
‫ت ا " د أو ا " د ‪:‬‬ ‫‪ ،‬و ا &ر‬ ‫أو ا و‬ ‫تا ظ‬ ‫ز ن ا &ر‬ ‫با‬ ‫ل‬ ‫( ھذا ا‬
‫أو ا ‪0 0%‬‬ ‫أ‪ .‬ا ; ‪%‬ت ا ‪?2/‬‬
‫و ھ" ا ( ‪I‬ت ا " ا‪ ;0F . $‬ا ‪ J‬ء ا‪I‬داري ‪+p‬ن ان ا ‪+‬ا)‪ #0‬و ا ا‪ T0:‬ا ‪ 0 0V%‬ھ" ا " أ‪k $‬‬
‫إ‪ #3 "3+ $ AF 3 0 '! 0) 3‬ط ف ھ‪ d0‬ت @ ? و ا ‪ # 3 01‬ا‪ . $‬رھ أ‪ -‬ص ‪ ، 3 $‬و ھ‪ %‬ك‬
‫‪ V8U3‬ت ‪ # 3‬ا وج ; ‪ "F‬ھ ا ا‪ M!I‬ه وھ"‪:‬‬
‫و إط رھ ا و ( و‬ ‫د ر رق‪ +‬و ( ‪ D‬ذ‪$‬‬ ‫ا " ود‬ ‫‪" -1‬ض ا ‪1‬ت ا @ ت ا‬
‫" ت‪ ،‬ا ت ‪،‬‬ ‫"رو ( ظل أ م و وا‪+‬د ا ون ا ص‬ ‫ا ظ ( ن ذج ‪6B‬‬
‫ا ‪$‬ر ت‪.‬‬
‫ذه ا >‬ ‫&ذ م رق‪+‬م‬ ‫" ود‬ ‫‪ - 2‬ھ ك ‪1‬ت أ رى م ا داث ھ @ ت‬
‫رار او م‬ ‫‪ 6 * + ،‬ل ا ‪ G‬ل ‪$ 6‬ر ا و د ن ا &ر ‪ 6‬ن و ذا ا ظ ت ا ( ل إ‬
‫ا ‪6‬رط ن ‪ ...‬ا ‪ . W‬ل ‪ $‬ل ھذه‬ ‫‪ ، +‬ا را ز ا و‬ ‫ا را ز ا‬ ‫ور و ھ ك أ‬
‫‪ A‬ون‬ ‫و‬ ‫ء ا &ر ‪ " (6‬رھ ذات >‬ ‫ن وع د د ؟ ا‬ ‫‪+‬‬ ‫ا ت أ‪$‬‬
‫ا ص‪.‬‬
‫ت ا د أو ا " =د‬ ‫ب‪-‬ا ر‬
‫‪ ،‬ن أن ون ددة و ب ‪ +‬د‬ ‫د ر ر ق ‪ +‬م ن طرف ھ @ ت أو أ‪ $‬ص‬
‫ز‬ ‫> ‪G‬ل ‪ +‬ود ا‬ ‫إداري ‪ ،‬و أھم ا ‪ + G‬ود ا را ق ا " و ا > ر ا ‪ 6‬ة ا ( ‪ (6 1‬أ‬
‫‪ 6‬ب ‪+‬دم ا ر; ( ا‪+‬ط ء & ا وظف ا " و (‬ ‫ا را ق ا " و ‪ + ،‬ود ا وظ & ا " و‬
‫واص ‪.‬‬
‫ا طبا‪: ,‬‬
‫ت ا ‪?2/‬‬ ‫ا طق; ا ر‬ ‫و‬ ‫ا ظما‬
‫تا د‬ ‫وا ر‬
‫‪A‬‬ ‫ا (‬ ‫ا ‪6‬ؤو‬ ‫و ذا ا ظ‬ ‫"ق ‪ +‬ل ا د ا ب @ت ا‬ ‫ھ ك ا‪$‬‬
‫أ د‪G‬ت أ رارا و ذا ‪ " 6‬ل ‪ * +‬و ‪ J‬ل ط ‪ * +‬دة‪.‬‬
‫د ا‪ 3‬ب‬ ‫‪ -1‬ا ; ل ا‪+‬دار ا‬
‫ظ‬ ‫>‬ ‫ب ذات‬ ‫‪ E‬دار أ‪ +‬ل ادار أ د ا‬ ‫وم ا @ ت ا‬
‫ا ر‬ ‫م‬
‫‪.‬‬ ‫أو رد ; ر ظ‬
‫ء ا‪1‬داري‬ ‫‪ A‬ر ا‬ ‫وزت ا ‪ 6‬ط أو ت رق ا ون ‪E‬‬ ‫ھذه ا ‪ +‬ل ا‪3‬دار‬
‫ص‬ ‫دأ ا ‪$‬رو‪ ، +‬ا‬ ‫وع‬ ‫و ا‪ 3‬زا ا & ذ ‪ ،‬ا‬ ‫و ر ب ‪+‬ن ذ ك ن @‪ U‬و‬
‫م ا‪1‬دار ‪.‬‬ ‫ا‬
‫‪ - 2‬ا ود ا دار‬
‫س ھ ك ل ط ق " ر ا " ود ا‪3‬دار ( ھذا ا ل ? س ‪ + G‬د اداري و ا " د ‪A‬‬
‫م ا " ول ?‬ ‫ت ا و ا ( ظم ا " ن ا > رة‬ ‫"‬ ‫*‬ ‫ھ@‬
‫‪ $< 6‬ص ا " ‪.‬‬
‫‪ -3‬ظ م ا *ؤو‬
‫ن زاو ن ‪:‬‬ ‫ن "‬ ‫ھو ظ م " د ھذه ا‪$3‬‬
‫ث ( د‪ +‬وى ا ‪6‬ؤو ا ر و‪ +‬د‬ ‫@ ا‬ ‫ا‬ ‫ھ( ا‬ ‫ل "ر‬ ‫ا و ‪:‬و‬
‫د ر رق‪ +‬و (‪.‬‬ ‫ا " ود‬ ‫ا @تا‬
‫اذا ت ا دو أو ‪ $‬ص " وي ‪ +‬م آ ر ‪6‬ؤو‪+ 1‬ن ا رار‬ ‫ا ‪ : ,‬و ھ( ر ط "ر‬
‫د ر أو & ذ م ر ‪.‬‬ ‫" ود‬ ‫ا ( ‪ 6‬ھ@‬
‫ن ا ر "ق‬ ‫@تا‬ ‫* ا‪ $3‬رة ( ا ر ‪D‬ن م ا ‪$‬رط ا‪1‬دار ; ر " رف‬
‫ه أو م &و ض‬ ‫ي &و ض و ‪ " ? +‬ر ; ر ذي و وع ل ‪ +‬د ت‬ ‫‪6‬ط ;ر‬
‫ت ا ‪$‬رط ذه ا @ ت‪.‬‬ ‫و ?‪6‬طت و ا‬
‫ا ‪: @ %1‬‬ ‫ا‬
‫و*‪ A%‬ا ‪% 2‬ط ا داري‬
‫‪m! N 8‬دي ا دارة ‪ N $ ;3 ;3‬أ‪ # 8‬و < ‪ 6‬ن ‪ P‬ور ‪ #3‬و‪ \P‬رھ‪ #‬إ‪ -‬ر!; ‪ #3 $+ M3‬ا ‪*= :+‬‬
‫!‪' 2‬ھ ‪G‬داء وا ‪ M! ;! .‬ه ا ‪+‬اط‪+ ! '4 ، #0%‬ن ‪ 0)+) 4‬وھ" ا‪ $G‬ل ا‪I‬دار ا )‪ 0)+‬و! ? ‪#0‬‬
‫‪ 4‬ارات إدار أو أ‪ $‬ل ا) اد ‪ Z) #3‬وا‪ '8‬أو أ‪ $‬ل ا! ‪ #3 04‬ط ‪ #0F‬ور‪ 0= P‬وھ" ا ‪+ 2‬د‬
‫و! ‪ ' M‬وا‪ "F 024‬ا ‪+‬ظ ‪ #0‬وا ‪ 2‬ل ا " ! ‪+‬م ‪ *0c‬ا‪I‬دارة‬ ‫ا‪I‬دار ‪ ،‬ھ ه ا ‪+ ! '4 *= :+‬ن‬
‫و‪+ ! '4‬ن ‪ 3‬د !‪ ; 2‬ا‪+3G‬ال ا " !‪' 2‬ھ ا‪I‬دارة و! ‪ 2 % ;HH‬ا ‪ 3 2‬و ‪ ;0 $ A‬ا‪+3G‬ال‬
‫‪ "3 ! k) 6‬إ ‪ A0 (! N‬ا ‪ ( H‬ا ‪ RM ! ;) F 3 2‬إ ‪+4 N‬ا‪ '$‬ا )‪+‬ن ا ‪ 2‬م و ا‪ 0 3‬زات‬ ‫ا ‪ 3 2‬وا 'و‬
‫‪ ) # 0='.3‬ط; ‪ "F‬دو ا (‪ A‬وا )‪+‬ن ‪+‬ن ‪ ) "F‬ق‬ ‫ا '‬ ‫ا ‪ 3 2‬وھ" ! \‬ ‫ا‬
‫و‪ 0$‬و‪ 0:‬دة ا )‪+‬ن‪.‬‬ ‫‪'0 3 :‬ة ‪'.‬أ ا‬
‫أ; ل ا دارة ا‬
‫ت ا‪I‬دار ‪ 1‬ض ! !‪ Z0‬آ‪ 7‬ر ‪#3 0)+) 4‬‬ ‫ا‪ $G‬ل ا )‪C 0)+‬دارة ا ‪ 3 2‬ھ" ا " ! ‪+‬م ; ا‬
‫@‪U‬ل إ) ء ‪ 3‬ا‪' ' 0)+) 4 56‬ة أو إ‪'8‬اث !‪ "F * '2‬ا ا‪ 56‬ا )‪ 0)+‬ا = ‪ ، :‬و ‪+‬ي ‪ "F‬ذ ‪Q‬‬
‫ا ا‪ 56‬ا )‪ 0)+‬ا ‪ 3 2‬أو ا ? ‪.‬‬
‫و!‪ T %‬ھ ه ا‪ $G‬ل إ ‪: #0 dF N‬‬
‫ا‪ $G‬ل ا )‪ 0)+‬ا ‪ H‬درة ‪ Z) #3‬وا‪ '8‬و! * ا ار ا داري ا ‪ " 0V%‬وا ار ا‪I‬داري ا دي‬
‫ن ‪6‬دھ ‪ +‬ا & ق ا‪3‬دارة و; رھ ن ا ‪ $‬ص ذا أو‬ ‫ا ‪ +‬ل ا و ا درة ن‬
‫أو ‪ +‬وھ( ا " ود ا‪1‬دار ‪.‬‬ ‫‪+‬‬
‫ا ‪ @B‬ا ول ‪:‬‬
‫ا ار ا داري‬
‫‪ s 2! N $ * 2%:‬ا ار ا‪I‬داري و ! ‪500‬ه ‪ "4 #$‬ا‪ $G‬ل ا‪I‬دار ا‪ @G‬ى ‪<3+; 3 D0P+! \3 ،‬‬
‫‪ ; F‬و ‪ J4‬ء ‪ ) T7 ،‬ق ا ‪ - N‬وط<‪ ،‬و ‪ 0‬ن أر‪ ) ، <) 6‬ذه ‪ ،‬و ); < ‪.‬‬
‫ا ط ب ا ول ‪:‬‬
‫" ر ف ا رار ا‪+‬داري‬
‫ا ار ا‪I‬داري ھ‪ +‬ا ‪ * 2‬ا‪ )I‬ادي ا ‪ H‬در ‪ #$‬ا دارة ‪ .23‬ا ‪ #$‬اراد!; و ا ('ث ‪"F ")+) 4 7G‬‬
‫و‬ ‫ا ‪ 56‬أو ا ‪ 02P+‬ا )‪ Ft 0)+‬اد ‪ * '2‬او ا ‪ 5‬دة أو ا‪ 1 I‬ء ا‪ % :‬دا ‪ ; : N $‬ا '‬
‫ا‬
‫ا" ‪.‬‬ ‫( و ? ا وا ر وا واھ(‬ ‫و‬
‫ا دث‬ ‫ر‪1‬‬ ‫وا ط ‪ A‬ا‪& 1‬رادي ھو ا ط ‪ A‬ا ز رار ا‪3‬داري ‪ * +‬ا " د ا‪1‬داري ‪،‬‬
‫أ رى‪.‬‬ ‫و ا‪ $1‬ص ا " و أو ا ط " ن‬ ‫‪ ? +‬إ‪ ( 1‬ظل وا ق إراد ن ا‪3‬دارة ن‬
‫ر ا رار ا‪+‬داري ‪:‬‬
‫دد ن رار ا‪1‬داري ھ ا " ر ا " وي و ا " ر ا دي و ا و و‪. (+‬‬ ‫ھ ك " رن‬
‫رار ا‪+‬داري‬ ‫وي‬ ‫را‬ ‫‪-‬ا‬
‫ذھ‬ ‫ا ( در ‪ +‬ا رار ا‪3‬داري وھو ذا ا & وم ھو ا رارات ا (‬ ‫و ق ھذا ا " ر ھو ا‬
‫إدار أو ‪ 6‬ط إدار و ھو ا " ر ا ذي " د ? ا >ر ا‪1‬دار‬ ‫ا ‪ 6‬ط ا & ذ ‪ +‬رھ‬
‫" ق ا ر د‪ +‬وي ا‪ > 3‬ء ‪ 6‬ب ا ‪$‬طط ( ا‪ " 6‬ل‬ ‫س ا ‪ * +‬و ا ددة ‪1‬‬
‫س ا ‪ $ 27 * +‬ر‬ ‫ن ا & ل ا ول ظ ر ا ‪$‬ر ف ا ظم‬ ‫ا ‪ 6‬ط ‪ * + 6 6D‬ا & رة ا ‪G‬‬
‫ا & رة ا‪1‬دار ‪ 12‬و وز ‪.1991‬‬ ‫‪ 1957‬و أ‬
‫ل ھذه ا وص ر زت ‪ * +‬ا " ر ا " وي ( "ر ف ا رار ا‪1‬داري ث ا‪ +‬رت ن‬
‫م ا‪1‬دار ك ا رارات ا در ‪+‬ن ا ‪ 6‬ط ت ا‪1‬دار و ا ط"ون‬ ‫ص ا >ر ا‪1‬دار و ا‬ ‫ا‬
‫‪ 6‬ب ا ‪$‬طط ( ا‪ " 6‬ل ا ‪ 6‬ط ‪.‬‬
‫رار ا‪+‬داري‬ ‫ر ا و و; أو ا دي‬ ‫‪-‬ا‬
‫ن أ‪ +‬ل ا & ذ‬ ‫ا "ر ط " ا " ل ا‪3‬داري ب و ? ( ذا ? ‪ ،‬رارات إذا ت ط "‬
‫@ ر ت ن طق‬ ‫‪ +‬ل ا ‪$‬ر " أو ا‬ ‫ا‪ +‬رت ادار ‪ ،‬أ اذا ت ط "‬
‫درت ك ا ‪ +‬ل ‪ ،‬و ھذا ا " ر‬ ‫أو ا ؤ‪ 66‬ا (‬ ‫ا " ل ا‪1‬دار دون ا ذ " ن ا‪ +1‬ر ا‬
‫أ ده ل ن ‪ :‬دو (‪ ،‬و رد‪ ،‬و ر‪ 6‬ل وا ن ‪.‬‬
‫ا طبا‪: ,‬‬
‫أر) ن ا رار ا‪+‬داري‬
‫? ‪ ،‬ن ا ‪B‬زم ‪ * +‬ا ل و ر ‪ 6‬أر ن وھم ‪ + :‬ري‬ ‫و م ا رار ا‪3‬داري و‬
‫با ر (‬ ‫ص وا ‪ $‬ل و " ران ن ‪ +‬ر ا ‪$‬رو‪ +‬ا ر أي ا‬ ‫ا‪1‬‬
‫ا ر ط وھر ا رار ا‪1‬داري و ھم ‪ :‬ا ‪ 6‬ب و ا ل و‬ ‫رار ‪ ،‬و ‪ +‬ر ا ‪$‬رو‪ +‬ا دا‬
‫ا> ‪.‬‬
‫‪:‬‬ ‫ا رة ا و‬
‫رار ا‪+‬داري‬ ‫رو; ا ‪ /‬ر‪3‬‬ ‫; (ر ا‬
‫ص ا ذي م و ? ا " ر ‪+‬ن ارادة ا‪1‬دارة ن ا " ر ا ‪ 6 6‬ا‬ ‫" ر ا ‪ $‬ل و ا‪1‬‬
‫‪$‬رو‪ +‬ا رار ا ر ‪ ،‬وھذه ا " ر " ر‬ ‫م ر‬ ‫‪D‬ر ن ا رار ا ر ‪ ،‬و‬
‫ا ‪ 6‬ط ت ا‪1‬دارة دة و "دم د ھ ش ا ورة ‪.‬‬
‫أ‪( ; -‬ر ا )ل ' ا رار ا‪+‬داري‬
‫‪ A‬ا رار ‪+ -‬دة ‪ - +‬ن در ن‬ ‫( رار ا‪3‬داري ‪ ،‬و‪1‬‬ ‫و د ?ا ظ را ر‬
‫‪ $ B‬رط ( ا رار ا‪3‬داري أن در ( > " أو ( ‪ $‬ل " ن ‪،‬‬ ‫ا‪3‬دارة ي ‪ $‬ل دد ‪،‬‬
‫وظ @& ‪+‬ن إراد ا ز‬ ‫ت ا‪3‬دارة أ‪ G‬ء‬ ‫أ‬ ‫?‬ ‫ري‬ ‫ل ط ق ھذا ا و ف و‬
‫" ن‪.‬‬ ‫د إ داث أ‪G‬ر و (‬
‫ب ‪( ; -‬ر ا‪ ("/+‬ص ' ا رار ا‪+‬داري‬
‫ص ‪ ? +‬ا ون ا‪ 6‬دف ن ‪ ? B‬ھد زدو ‪:‬‬ ‫ص‬ ‫& وم ا‪1‬‬
‫ن‬ ‫‪ +‬ل و ر ت ا‪3‬دار ا ( ‪6‬ب ا ‪$‬رو‪" +‬د رور دة "‬ ‫ا و‬ ‫‪-‬ا‬
‫از ن ‪.‬‬
‫م و د دا ‪6‬ؤو ا‪3‬دارة ا ھ م ‪.‬‬ ‫ا و < راد‬ ‫‪-‬ا‬
‫م ‪ +‬د إ م ? ( ا دود ا‬ ‫<‪ $‬ص ا "‬ ‫ص ھو ا ‪ B‬ا " رف‬ ‫و ا‪1‬‬
‫و ? ا ‪$‬رع‪.‬‬ ‫ط‬ ‫‪ ،‬ا و و‪ ، +‬و ا ‪$‬‬ ‫‪ ،‬از‬
‫( دد ا ل ا را ( ا ذي رس ? ا‪1‬دارة ا‬ ‫‪.1‬‬
‫ء ھذه ا دة‬ ‫(‬ ‫و‬ ‫‪ .2‬ز ( دد ا ز ن ا ذي رس ? ا‪1‬دارة ا‬
‫‪ .3‬و و‪+ (+‬ن طر ق د د ا ‪ +‬ل ا ( ‪ 1‬وز ‪ $‬ص ‪ +‬م ا م > رھ‬
‫م‬ ‫‪ + .4‬ر ‪ ( $‬وذ ك د د ا‪ $1‬ص ا ‪$‬ر ن " ل ا‪3‬داري و‪ 1‬وز &و ض ا‬
‫إ‪ 1‬ون ‪.‬‬
‫‪:‬‬ ‫ا رة ا ‪,‬‬
‫رار ا‪+‬داري‬ ‫رو; ا دا‪/‬‬ ‫; (ر ا‬
‫را (‬ ‫رار ا‪1‬داري ( ا ‪ 6‬ب و ا > و ا ل و ھ( ‪+‬‬ ‫‪G‬ل ‪ +‬ر ا ‪$‬رو‪ +‬ا دا‬
‫ث‬ ‫ا ‪ 6‬ط ا د ر ا وا‪ "6‬ا ( &رد ا ‪ 6‬ط ت ا‪1‬دار ‪ +‬س ا " ر ا ر‬ ‫*‬
‫ھ ش ا ورة ‪.‬‬ ‫‪ 6‬ط ت ا‪1‬دارة دة و "دم د‬
‫أ‪( ; -‬ر ا * ب ' ا رار ا‪+‬داري‬
‫ھ‪ +‬ا‪ 3G‬ا ‪ N $ A‬ا ار ‪ ،‬و " ‪+‬ن ا ار ا داري ‪ 0 :‬أن ‪+‬ن < ‪ Z.:‬ه ا )‪+‬ن ‪.‬‬
‫و‪ $‬ا " !‪ *2M‬ا دارة ! '@* و!‪'H‬ر ا ار ا داري‪ ،‬إ‪3‬‬ ‫وا ‪ Z.‬ھ‪ +‬ا ( ا ‪+‬ا‪ 024‬أو ا )‪ 0)+‬ا‬
‫‪ N $ Z +‬ا‪I‬دارة ا '@* ‪\%‬‬ ‫ان ‪+‬ن ‪ 3 U $‬د ‪ J0 6‬ن ‪ ،‬أو ز ‪5‬ال ‪';3‬د ‪ V%‬م ا ‪ 2‬م ‪3‬‬
‫ا) ر ا‪ 3G‬اض ا ‪ 8 "F '2‬ا ‪+‬ارث ‪ ،‬و ھ‪ %‬ك ‪R 6 0)+) 4 U $‬د ‪+3 Z‬ظ‪ 3 "3+ $ s‬إذا ‪ 6‬ن‬
‫‪ U2F *2F‬أ@* ‪+‬ا‪ '$‬ا ‪+‬ظ‪. 0 0‬‬
‫و اذا ‪ k $‬ا‪I‬دارة ! =‪ N $ 0‬إ?'ار ‪ 4‬ار إداري ‪ ")+) 4 Z.: N $ ^:m3 0X‬أو ‪ 3‬دي ‪ 6 ،‬ن‬
‫!‪ ;F H‬ط@ ( ط ق ا ون ‪ * +‬ا و @‪ " A‬ب ا ‪ 6‬ب ‪ ،‬و ھو ‪ +‬ل ; ر ‪$‬روع ن ا ط"ن ?‬
‫ا ( آل إ ا رار‬ ‫( إذا ن ن ? ا ق ن ا و @‪ A‬ا ؤد إ * ا‬ ‫د‪+‬وى ا‪ > 3‬ء ‪ ،‬و ا‬
‫‪ @B‬ا رار * ن ( م ا ‪ G‬ت‬ ‫( ذ ك ا ف ا و ( ‪E ،‬ن س ن ? را‬
‫‪.‬‬ ‫ا و @‪ A‬و ‪B6‬‬
‫أو ا دف ' ا رار ا‪+‬داري‬ ‫ب ‪( ; -‬ر ا ‪C‬‬
‫ت‪،‬و دم‬ ‫ھو إ‪ $‬ع ا‬ ‫; ا رار ا‪1‬داري ا ( ذھ ا ‪ 6‬ط ت ا ‪$‬ر ‪ * +‬ا را ق ا "‬
‫ا" ‪.‬‬ ‫د ت‬
‫‪+J‬‬ ‫ا"‬ ‫‪ +‬سا‬ ‫‪$‬‬ ‫ق &‪ A‬ذا ( أو‬ ‫و اذا ا‪ 6‬د ت ا‪1‬دارة‬
‫ء ا‪3‬داري " ب إ‪ 6‬ءة ا‪ " 6‬ل ا ‪ 6‬ط‬ ‫ا‪ +‬داء دي ل ‪ > K‬ء أ م ا‬
‫ا ‪ ' B‬ا رار ا‪+‬داري‬ ‫ج ‪2) -‬‬
‫و ‪ < 'H‬ا‪ 7G‬ا ي ‪ #$ TM%‬ا ار ‪ - .3‬ة ‪+: ،‬اء ) ء ‪+ +3 ")+) 4 56 3‬د أو إ ‪ . <= 1‬و ‪"F ZM‬‬
‫< ا )‪+‬ن و ‪'H‬‬ ‫‪ *(3‬ا ار أن ‪+‬ن ‪ % 3‬و =‪5‬ة ‪ #3‬ا ‪ 08 %‬ا )‪ ، 0)+‬وإ‪ 6 I‬ن ا ار ط‪U‬‬
‫)‪+‬ن ھ‪ %‬ا ‪ N%2‬ا ‪+‬ا‪ ، \:‬أي ا ‪'$‬ة ا )‪ 0)+‬أ ‪ 6‬ن ‪'H3‬رھ ‪+3 #002! Uc3 .‬ظ‪ *( F s‬ا ار ھ‪+‬‬
‫و‪ \P‬ا ‪ "F * '2! : < 04 ! ، ' ' ")+) 4 56 3 "F S‬ا ‪ 02P+‬ا )‪+ 0)+‬ظ‪. s‬‬
‫ا طبا‪ ,‬ث‪:‬‬
‫ا واع ا رارات ا‪+‬دار‬
‫ث‬ ‫< راد‪ ،‬و ن‬ ‫‪6‬‬ ‫& ا‪ 6‬دا ا * داھ ‪ ،‬أ‪G‬رھ‬ ‫ن ‪ 6‬م ا رارات ا‪1‬دار ا * أ واع‬
‫ء‪.‬‬ ‫و‪ +‬ر ا‬
‫ث داھ‬ ‫ن‬ ‫‪ -1‬ا رارات ا‪+‬دار‬
‫إ * و‪ +‬ن ‪:‬‬ ‫ن ‪6‬‬
‫ا وع ا ول ‪:‬‬
‫ا رارات ا " ظ‬
‫ردة ‪6‬ري ‪* +‬‬ ‫وي ‪ * +‬وا‪+‬د ‪+‬‬ ‫ھ( ك ا رارات ا (‬ ‫أو ا ‪@B‬‬ ‫ا رارات ا ظ‬
‫‪ A‬ا راد ا ذ ن ط ق ‪ +‬م ا ‪$‬روط ا ( وردت ( ا ‪+‬دة ‪ ،‬و ‪ +‬و ا را ز ا و ا (‬
‫‪ ( ، A‬طب رد أو‬ ‫ا ‪ $‬ص (ا‬ ‫طق ‪*+‬‬ ‫ا رار ا ظ ( ‪ ( " 1‬أ‬
‫اذا ت ز "ض‬ ‫‪ " A‬ن & م ‪ 1‬ذوا م ‪ ،‬و ا رارات ا ظ‬ ‫@ " (ا‬
‫در ‪+‬ن ا‪3‬دارة‪ ،‬و‪ * +‬ذ ك د در ‪ $ * +‬ل ‪ @1‬أو ( ‪ $‬ل رار‬ ‫@ص ا ‪$‬ر ‪E A‬‬
‫ر در ‪+‬ن‬ ‫& ‪+‬ن ا ون ن ث ا در‬ ‫و ا وا@‪J‬‬ ‫وزاري ‪ ،‬رارات ا ظ‬
‫در ن ا ز ا & ذي ث " ر ھذا ا ر ‪ 6‬ط ادار ‪،‬‬ ‫ا ر ن ‪ ،‬أ ا رارات ا‪3‬دار‬
‫‪ + A‬رھ أ‪ 1 +‬ادار‬ ‫ذا ‪D‬ن ا ون ( ر أ‪ * +‬و أ‪ * 6‬ن ا ‪ ، @B‬و ا وا@‪J‬‬
‫و‪ ?+‬ون ‪ GBG‬أ ور ‪:‬‬ ‫ء ا‪3‬داري‪ ،‬وا ‪ @B‬أو ا ون ا ظ * ر ب ‪+‬ن‬ ‫ار ا‬
‫‪ -‬أ ? ‪ 1‬ن أن >( و أو "د ? أو "ط ? أو "&* ن & ذه‬
‫‪ J‬ا ‪$‬رع‬ ‫وزة‬ ‫‪+ -‬دم ا طرق و و‪ +‬ت ا‬
‫(‪.‬‬ ‫أن ؤول ا ون أو &‪6‬ره ن ا ر ر ‪ * +‬ا ‪$‬رع وا‬ ‫‪1-‬‬
‫و ا وا@‪6 J‬ب ا & ? أر " أ واع ‪:‬‬
‫‪ :‬ھ( ا ( درھ ا‪1‬دارة >رض و ‪ A‬ا ون و ‪ A‬ا & ذ‪ ،‬وھ(‬ ‫‪ -1‬ا وا ‪ 0‬ا " ذ ا ")‬
‫ون و د ? و "? ‪ B ،‬ك أن "دل ? او ف ا ? او "طل & ذه‪.‬‬ ‫‪A‬‬
‫‪ - 2‬ا وا ‪ 0‬ا *" ‪ :‬و ھ( ا ( &رد ا ز ا و ( ‪ E‬دارھ دون ا‪ 61‬د ‪ * +‬ون ‪ 6‬ق و‬
‫وص ظ م ا را ق ا " و‬ ‫مو "‬ ‫دون ‪ $‬ر ا ‪ 6‬ط ا ‪$‬ر " ‪ ،‬و ھذه ا وا@‪; J‬‬
‫و ‪ 6‬رھ ‪.‬‬
‫‪ - 3‬وا ‪ 0‬ا رورة ‪ :‬ھ( ا وا@‪ J‬ا ( درھ ا ‪ 6‬ط ا & ذ ( ; ا ر ن أو ا ‪ 6‬ط‬
‫ك ا‪6‬ط ا &ذ ن‬ ‫‪،‬‬ ‫دد أ ن ا دو و‪B6‬‬ ‫ظروف ا‪+ @ G 6‬‬ ‫ا ‪$‬ر " ا وا‬
‫‪ B‬أن ظم ا ور ظ ا ون ا ‪ B‬و ب أن "رض ھذه ا رارات ‪ * +‬ا ‪ 6‬ط ا ‪$‬ر " (‬
‫أ رب ر ‪ 3‬رارھ ‪.‬‬
‫‪ :‬ھ( ا رارات ا ( درھ ا ‪ 6‬ط ا & ذ &و ض ن ا ‪ 6‬ط ا ‪$‬ر "‬ ‫‪ - 4‬ا وا ‪ 0‬ا " و‬
‫ظ م "ض ا ‪@ 6‬ل ا دا ا ‪ ( B‬ط ق ا ‪$‬ر ‪ A‬و ون ذه ا رارات وة ا ون ‪6‬واء درت‬
‫ا " دھ ‪.‬‬ ‫( ; ا ‪ 6‬ط ا ‪$‬ر " أو (‬
‫ا وع ا ‪: ,‬‬
‫ا رارات ا رد‬
‫ل &رد " ن ذات أو أ راد " ن‬ ‫‪1‬ت رد‬ ‫ھ( ا رارات ا ( ‪ \$‬را ز و‬
‫رة وا دة ‪G ،‬ل ا رار ا در " ن وظف ‪ +‬م أو‬ ‫رد ط‬ ‫ذوا م و و ‪& 6‬ذ و و‪+‬‬
‫ر ‪+‬دد ن ا وظ& * ‪ 6‬م ا‪.* +‬‬
‫وا رارات ا‪1‬دار ا &رد ا واع ‪:‬‬
‫‪ - 1‬ا ارات ا دار ‪ @ E F‬أ‪ D‬ھ‪: %‬‬
‫ا ارات ا‪I‬دار ‪ Ft 35 3‬اد و ھ‪+35 3 T‬ن ‪ 8‬ا‪ ;3‬و ا ‪+J‬ع ‪ ;! 0J‬ا@ ‪ .‬را أو ‪ .‬ا أ‪3‬‬
‫ارات ا " ‪ H‬أ‪ 7‬ھ ‪ N $‬ا‪I‬دارة و ا ‪ ; #0 3 2‬دون أن ‪+‬ن ; !‪ N $ 07R‬ا‪ FG‬اد ‪";F‬‬ ‫‪. %‬‬
‫اءات ا 'ا@ ‪. 0‬‬ ‫! ‪N‬‬
‫اءات‬ ‫‪ F‬ار ا‪I‬داري ‪ Y08 #3‬أ‪ 7‬ه )‪ $+‬ن أ‪ N $ 7‬ا‪ FG‬اد أو أ‪ N $ 7‬ر ل ا‪I‬دارة و! ‪ N‬ا‬
‫ا 'ا@ ‪ ;0 + 6 0‬ت وا ‪ 0 2‬ت وا 'ور ت ا ‪ H‬درة ‪ #$‬رؤ‪ :‬ء ا دارة‪.‬‬
‫‪:‬‬ ‫و ا رارات ا‬ ‫‪ - 2‬ا رارات ا )‬
‫‪ BG‬رار إداري & ل‬ ‫و ودة ‪6‬‬ ‫ر ‪ * +‬إ‪ G‬ت‬ ‫ا ‪ &$‬ھ( ا ( ‪ ( D 1‬د د ل‬
‫وظف م ‪ " ? +‬و ‪ ،‬أ ا رارات ا ‪ @$‬ھ( ا رارات ا ( ر ب ‪ +‬إ ‪ $‬ء را ز و‬
‫د دة أو إ داث > ر ( ا را ز ا و ا @ "دي أو إ > ء‪.‬‬
‫? أو " ?‪.‬‬ ‫‪ G‬ل‪ :‬ا رار ا در " ن وظف ‪ +‬م أو‬
‫‪:‬‬ ‫ا‬ ‫ر=‬ ‫ث دى ‪ /‬و;‬ ‫ن‬ ‫‪ - 3‬ا رارات ا‪+‬دار‬
‫ء ا "و ض و ‪ $‬ل ا‪ 3‬راءات و ا وا ر و‬ ‫ء ا‪ > 3‬ء أو‬ ‫"‬ ‫ھ ك رارات ادار‬
‫‪G‬ل‬ ‫ا"‬ ‫ا ر ت ا ( وم ا ‪ 6‬ط ت ا‪1‬دار ( د رھ را ق ا "‬
‫وظ& ن " ن و ا ر و ا ل و ا & ل ‪ ...‬ا ‪W‬‬ ‫ا رارات ا‪1‬دار ا‬
‫ا ‪ ، 0 %‬و! ‪'2 50‬م @‪ 4 ;$+J‬ا ‪ J‬ء ‪+:‬اء‬ ‫وھ‪ %‬ك ‪ 4‬ارات ا دار ا " !‪'H‬ر ‪ #$‬ا‬
‫‪ 2‬ت ا ‪#2‬‬ ‫أ‪ 6‬ن ‪ 1‬ء أو ا ‪ j +2‬و ھ ه ا ارات ‪ $R 2 3‬ل ا ‪ 0‬دة أو ! ‪ Q‬ا " ‪ k2%3‬ا‬
‫‪ ;0F‬أ‪ 3‬م ا ‪ J‬ء و! ‪ N‬أ‪ $‬ل ا ( ‪ 3+‬أو ا ‪ 0‬دة ‪ ،‬وھ" ا " ! ھ ا ( ‪ . $ 3+‬رھ ; ‪0: 0:‬‬
‫‪ \3 4U2‬ا ‪ .‬ن أو ‪ 4U$‬ا ( ‪ \3 3+‬ا 'ول ا‪ 0.% G‬ھ ه‬ ‫‪ I‬إدار ‪ $I 6‬ل ا ( ‪ 03+‬ا ‪2‬‬
‫ا‪ $I‬ل )‪ V‬ا ‪G‬ھ ‪ ; 0‬وط‪ ; 20.‬ا ‪ 0: 0‬وا '‪+ :‬ر ‪ 4 2P @ 0X‬ا ‪ J‬ء ا داري‪.‬‬
‫ا ط ب ا را ‪: 4‬‬
‫ذ ا رار ا‪+‬داري و *ر ‪G‬‬
‫ي ‪"F‬‬ ‫ا ‪'? )+) 4 H‬اره ‪ ،‬و ‪I <%‬‬ ‫ا ار ا داري ‪+‬ن ) ‪ ! #3 F‬ر ‪'? u‬روه ‪ #3‬ا‬
‫‪ A8‬ا‪ FG‬اد ا ط‪ < #0.‬إ‪ I‬إذا ‪+ $‬ا < ‪ #$‬ط ‪ A‬أ‪'8‬ى ا ‪ *= :+‬ا رة ‪. )+) 4‬‬
‫و‪ %;F T7 #3‬ك ! ر ن ر=‪ 0 0‬ن ‪ %‬ذ ا ارات ا دار ھ ! ر ‪'? u‬ور ا ار ‪ ،‬و! ر ‪ u‬ا ‪ < T 2‬أو‬
‫‪+3 "F <) :‬ا ; ا‪ FG‬اد ‪.‬‬
‫‪ " - 1‬ر ‪( I‬دور ا رارات ا‪+‬دار ‪:‬‬
‫و ذة ن ر ‪ W‬دوره‪ ،‬و ن ‪G‬م ‪6 ? E‬رى ( ق ا‪3‬دارة ن ھذا‬ ‫ا رار ا‪3‬داري "د‬
‫ا ر ‪ ; ، W‬ر أن ھذا ا رار ‪ 1‬ون ذة ق ا راد إ‪ 1‬ن ر ‪ + W‬م ? زم ذ ك ‪ +‬م ?‬
‫‪ D‬دى و‪@ 6‬ل ا‪B+3‬م ا ررة و ‪.‬‬
‫ا رارات ا دار ‪:‬‬ ‫دأ ;دم ر‪3‬‬ ‫أ‪-‬‬
‫وق‬ ‫( ا را‬ ‫‪6‬ري آ‪ G‬ر ا رارات ا‪3‬دار ‪ * +‬ا ‪ 6‬ل ‪ ،‬و‪6 1‬ري ‪GD‬ر ر "( ‪ * +‬ا‬
‫واط ن و د وز ا‪ G 6‬ءا أن ون رارات ا‪1‬دار أ‪G‬ر ر "( ص ر ‪ J‬ن ا ون‬ ‫ا ‪6‬‬
‫و ق ‪$‬رط ن أ‪ 6 6‬ن ‪:‬‬
‫( ‪ +‬د ر ‪ A‬ا د‪+‬وى ( ا ل‬ ‫‪ -‬أن ‪ A‬ا ‪ 6‬ب ‪B‬ل أ ل ر ‪ A‬ا د‪+‬وى ا‪ @ > 1‬أو أ‪ G‬ء دة ا‬
‫ا و (‪.‬‬
‫‪ 6‬و ب ط‪. B‬‬ ‫‪ -‬أن ون ا رارات ا ‪ 6‬و ‪$‬رو "دم ‪$‬رو‪+‬‬
‫ب ‪ -‬ار‪ 3‬ء أ‪ ,‬ر ا رارات ا‪+‬دار ‪:‬‬
‫ن إر ء‬ ‫( ك ا‪3‬دارة ( "ض ا‬ ‫( ل ‪+‬دة ‪+‬دم ا ر " ا رارات ا‪3‬دار ‪ * +‬ا‬
‫ء ا‪3‬داري ‪ * +‬ا ز ( ذ ك ن ا رارات‬ ‫& ذ ا رار ا‪3‬داري إ * ر ‪ 1 W‬ق ‪ ،‬ودرج ا‬
‫أو ا وا@‪ J‬وا رارات ا‪3‬دار ا &رد ‪:‬‬ ‫ا‪3‬دار ا ظ‬
‫‪ Q ! :‬ا دارة أر ء آ‪ 7‬ر ا ارات ا ‪ 0 0V%‬إ ‪ ! N‬ر ‪A8I u‬‬ ‫‪ " G2 %- -‬ارات ا‪H‬دار ا ‪?2/‬‬
‫‪ #08 *6 "F ; '2! #‬و ‪^0‬‬ ‫‪'H‬ورھ ‪G‬ن ا ارات ا ‪+4 ;%$ v %! 0 0V%‬ا‪ 3 $ '$‬و ‪ M3‬دة ‪3‬‬
‫‪ Ft‬اد ا‪ M 8I‬ج ‪+3 "F‬ا ; ا 'و ‪R‬ي ‪.Z 3 A8‬‬
‫‪ " G2 %- -‬ارات ا دار ا رد ‪ :‬رار ا &ردي اذا در ل أوا ? ا وى ودا ز ‪ 6‬ط‬
‫‪ +‬د ا ر ‪ W‬ا دد & ذه و ‪ ? +‬و رار طل ‪.‬‬ ‫ا‪1‬دار ا‬
‫‪%K - 2‬ر ‪ J‬ا "‪ %- I‬ار ا داري‬
‫إذا ‪ 6‬ن ا ار ا داري ‪ A8 "F %‬ا دارة ‪'H‬وره ‪+ I <) F ،‬ن ‪+3 "F Q 6‬ا ; ا‪ FG‬اد ‪5 0F ،‬م‬
‫‪'8 < T; $ Q‬ى و‪ *= :‬ا ‪U$‬م ا رة ‪ )+) 4‬وھ" ‪:‬‬
‫‪ -‬ا‪M)H‬ن ‪ # I :‬ا‪ $I‬د ‪ <0 $‬إ‪+H I‬ص ا ارات ا د ‪.‬‬
‫ارات ا ‪. 0 0V%‬‬ ‫‪ -‬ا ‪ : 2‬أ?‪ k(.‬ا ‪'$‬ة ا ‪ 3 2‬ا!‪ .‬ع ا ‪ "F %‬ا ‪' M‬ة ا ‪. % 0 :‬‬
‫ا طبا‪ /‬س‪:‬‬
‫د‬ ‫ن ا‪ ("/+‬ص ا‬ ‫ا رارات ا‪+‬دار‬
‫وا*ط ا" در‬
‫‪A‬‬ ‫وع‬ ‫( دأ ا ‪$‬ر‪ +‬ا ‪ 6 6‬و ا ‪$‬رو‪ +‬ا و ا رام و‬ ‫( ا دول ا د راط‬
‫دئ‬ ‫ون & و ? ا وا‪ A6‬دا ن ا د‪ 6‬ور و رورا وا ن ا " د و ا ء‬ ‫ا‪6‬طت ا"‬
‫ون و "رف‪.‬‬ ‫ا"‬
‫ت ا ‪ 6‬ط ا‪3‬دار ا د ‪ 6‬ك ا دى ا طر ن و ھ ‪:‬‬ ‫و ا ‪$‬رع ( ظ ? ‪1‬‬
‫ر ھ "ق‬ ‫‪ 1 -‬إ دار وا‪+‬د ‪ +‬أ رة ھ ‪ D‬ر " ل " ن أو ا‪ 1‬ع ‪+‬ن ا م ?‬
‫ر دورھ ‪ * +‬ط ق ا ون ‪ * +‬ا &ر ت ا ( ا‪ 6‬و ت ‪$‬روط‬ ‫‪ 6‬ط ا دة ‪K‬دارة اذ‬
‫ل‬ ‫و ر ‪$‬روط "‬ ‫ر و ا د ‪$ ،‬رع اذا ا‪ $‬رط ا زا‬ ‫ددھ ا ون ‪ 6 * +‬ل ا‬ ‫و‬
‫‪ ،‬و ‪ 6‬ط ا‪1‬دارة (‬ ‫‪ J‬ار‬ ‫‪ D‬د ا‪3‬دارة ن و ود ا ‪$‬روط &رض ‪+‬‬ ‫"‬ ‫‪J‬ر‬
‫ص ا د‪.‬‬ ‫"رو ‪ 6‬ط ا‪1‬‬ ‫ھذه ا &ر‬
‫‪ 1 - 2‬د ن ا‪ $1‬رة ا داء إ * أن ا ‪ 6‬ط ا د ر ا ( ‪ A‬ا‪1‬دارة رو او ا‪ G 6‬ء ‪ * +‬دأ‬
‫رس ( ا ‪1‬ت ا ( ر ا ‪$‬رع ‪E‬راد ? وإدار ?‬ ‫دأ ا‪ 1‬ر إ‬ ‫ا ‪$‬رو‪ +‬ذ ك أن "‬
‫ر ‪ ،‬و ا ‪$‬رع "ل ذ ك إ‪? & 1‬‬ ‫ا د ر ن دون أن ددھ ( ھذا ا ل وا‪+‬د دة‬
‫‪ J‬ا" ‪.‬‬ ‫ق ا ھداف ا ( و ھ ا‪3‬دارة ن ا‬ ‫ا ‪ 6‬ا ‪@B‬‬
‫ص ا د و ا‪6‬ط ا در ا ن ب ا و ق ن‬ ‫‪ J‬أن ‪ 6‬ط ا‪1‬دارة راوح ن ا‪1‬‬
‫‪ 6‬ر ‪ 6‬م " ل ا‪1‬داري‪.‬‬
‫ا ط ب ا * دس ‪:‬‬
‫" ذ ا رار ا‪+‬داري‬
‫ن ا‪ C‬ن ‪:‬‬ ‫و ق ا دى ا طر‬ ‫&ذ ا‪1‬دارة رارا‬
‫ر‬ ‫‪ -1‬ا " ذ ا ‪ 3‬ري ا‬
‫‪+M‬ء ا ‪ N‬ا ‪ J‬ء و * ‪ ) #3‬زع ‪ A8 "F‬ا دارة‬ ‫‪C #‬دارة !‪ 4 0 %‬ارا!; ‪ N $‬ا‪ FG‬اد دو) ‪8‬‬
‫‪ "F‬ا ‪ 0 %‬ا ‪ .M‬ي أن (‪ *0‬ا‪ 3G‬إ ‪ N‬ا ‪ J‬ء‪.‬‬
‫و ‪3 ? +‬دارة &رد ز ن أ‪ 6 6‬ن ‪:‬‬
‫ط‬ ‫ن ا " ل ا‪1‬داري ‪ +‬دة‬ ‫ا ‪B6‬‬ ‫و ‪ B6‬ا رارات ا‪1‬دار ا ( & رض‬ ‫‪:‬‬ ‫أو‬
‫ب ‪ * +‬ا راد‬ ‫أ‪ $‬ل ا "‪6‬ف و ا ‪$‬طط ‪ ،‬و ھو‬ ‫ا‪ " 6‬د‬ ‫ا دف‬ ‫ت‬
‫‪ ،‬و ‪ ( 6‬ن ھذا ا و ‪1 A‬ت‬ ‫ا رام ا رارات ا‪1‬دار و ان ‪ $‬وا ول ‪$‬رو‪ +‬و‬
‫ا "دام ا رار ا‪1‬داري ث ا " ب ( ‪ 1‬س ?‪.‬‬
‫إ ? إ‪1 ( 1‬ت‬ ‫‪ :‬ا & ذ ا ري ا ‪$‬ر ھو طر ق ا‪ 6 1 ، (@ G 6‬ط ‪ A‬ا‪3‬دارة أن‬ ‫‪,‬‬
‫ددة ‪ *0.: N $‬ا (‪ ، H‬و ‪ Ft N .‬اد ‪ A8‬ط ‪ Z‬ا ‪ 1‬ء او ا ف !‪ 0 %‬ا ارات ‪ 6 6‬ن ‪R- #3‬ن‬
‫!‪ 0 %‬ھ | ا‪'8‬اث ) =‪'! # I v‬ار‪ ، ;6‬و ‪ ZM‬ا@‪ .‬ر أو إ) ار ‪ ، N%2 A. 3‬ا ;‪ T‬اذا ‪ 6‬ن ذ ‪Q‬‬
‫‪ 6 ، U0( 3‬أن !‪ 0 %‬ا دارة ھ ه ا ‪ 0P‬ت ‪+‬ن ‪m 3 N $‬و ‪ Y0( ; 0‬اذا ا ‪ J‬ء إذا أ‪ # $‬أن‬
‫‪ v= ) #$ j +2‬ھ ا ا ار وإن ‪ 6‬ن ا ‪< ) 0 %‬‬ ‫ا ار ‪+P+3‬ع ا ‪ 3 0X 0 %‬وع ‪35 3 ";F‬‬
‫‪ 0)+) 4‬و ‪ 3‬و‪. $‬‬
‫ء‬ ‫‪ - 2‬ا " ذ وا*ط ا‬
‫‪ T‬ذ ‪ Q‬و‪ AF‬ا‪'8‬ى ا '‪: #0 +$‬‬
‫ء ‪+‬دم واز ا ع ا د‪+‬وى‬ ‫‪ -‬ا ‪ ).‬ى ا ‪ 6 : 0.‬ص ن ا ون ا و "( ا &ر ‪ (6‬و ‪ +‬ل ا‬
‫ول ‪ * +‬أ م زم ا راد ط ق ا رارات ا‪1‬دار ‪ ،‬و ‪ ( 6‬ن ھذا ا دأ ا ‪1‬ت‬ ‫ا د‬
‫أو ‪ +‬اذا ا‪ 6‬ل و ‪ A‬ا " و ا @ ‪ ،‬و ‪ ? +‬ط‬ ‫ك ا‪3‬‬ ‫ا ون را‬ ‫ا ذي أ ر‬
‫ء ا " دي ; ر ص ‪ +D‬ل ا‪1‬دارة‪.‬‬ ‫م ا " د أو ا‬ ‫نا‬ ‫‪+‬دة ا "‬
‫&‬ ‫زاء‬ ‫ا ون ‪ * +‬ا " و ت ا @‬ ‫‪ :‬ذ ك ( ا &ر ت ا ( ص‬ ‫ا د;وى ا ‪3‬‬
‫ث ون ا د‪+‬وى ا @ و‪ 3 6‬ر ا راد ‪ * +‬ا رام ا رارات ا‪3‬دار ‪.‬‬ ‫رار اداري‬
‫ا طبا* ‪:4‬‬
‫ا رار ا‪+‬داري‬
‫ا رار ا‪3‬داري زاول ا رار ا‪3‬داري ن ‪ +‬م ا ظ م وا ون و و &? ‪+‬ن إ داث ا‪ GC‬ر‬ ‫د‬
‫ا و أي " * دان ھذا ا رار ا وة ا و ‪.‬‬
‫ا رار ا‪1‬داري ‪ 6‬ط ‪ A‬آ‪ G‬ره ا و ‪.‬‬ ‫و‬
‫وق ا ( ون ھذه‬ ‫أن >* أو ‪ 6‬ب رارا ( أي و ت د س‬ ‫ن ا‪1‬دارة ‪1‬‬
‫< راد و ‪ ? +‬ب ا ز ( ھذا ا ل ن ا > ء ا رارات ا‪1‬دار‬ ‫ا رارات د أ‪+‬ط و أ ‪6‬‬
‫او ‪. 6‬‬
‫• إ ‪ C‬ء ا رار ا داري‬
‫( و ذا ا ف‬ ‫‪ 6‬ل و رك أ‪ G‬ر ‪ 6‬ر ‪ * +‬ا‬ ‫‪6‬‬
‫د إ ء آ‪ G‬ر ك ا رارات‬
‫ا‪ > 3‬ء ‪+‬ن ا ‪ 6‬ب‪.‬‬
‫وص ‪ 6‬ب ا رارات ا‪1‬دار و د ا "دام ا رار ن ظ دوره أي ا ؤھ &‬ ‫أ‬
‫و ‪GD‬ر ر "(‪ ،‬و * ن ا رار ; ر ‪$‬روع ز ‪K‬دارة ‪ ? 6‬و * ن‬ ‫‪B 6‬و‬
‫‪ B‬وز ا ‪ 6‬ب إ‪1 ( 1‬ت ا‪. @ G 6‬‬ ‫‪6‬‬
‫ا ‪ @B‬و ا رارات‬ ‫وص ا رارات ا ‪$‬رو‪ ، +‬ب ا ز ن ا رارات ا ظ‬ ‫أ‬
‫ا &رد ‪.‬‬
‫‪:‬‬ ‫‪ -‬إ ‪ C‬ء ا رارات ا " ظ‬
‫أو ‪ 6‬دل‬ ‫أن "د أو >‬ ‫( ل و ت‪،‬‬ ‫ك ا‪1‬دارة ا ق ‪ > E‬ء ا رارات ا ظ‬
‫ت ا ‪ J‬ا " م ‪ ،‬و س د أن ‪ U‬و ود ق ‪6‬ب‪.‬‬ ‫; رھ و‬
‫وذ ك ‪ 6‬ب أن ا رارات ا‪1‬دار ‪ \$‬را ز و ‪ +‬و ردة ‪ 1‬رد )ذا (‪.‬‬

‫‪ -‬إ ‪ C‬ء ا رارات ا رد ‪:‬‬


‫‪$‬روط ا ( ط ا ون‬ ‫‪6‬و‬ ‫درت ‪6‬‬ ‫ا ل أن ا رارات ا‪3‬دار ا &رد إذا‬
‫ق ‪ ( $‬أو ر ز ص‪E ،‬ن ا‪3‬دارة ‪ 1‬ك ا ‪ 6‬س إ‪ ( 1‬ا ‪1‬ت ا (‬ ‫ورب‪+‬‬
‫زھ ا ون‪.‬‬
‫• * ب ا رار ا‪+‬داري‬
‫وص ‪ 6‬ب رار إداري ب أن ون ; ر ‪$‬روع و م و د ‪ ? +‬وق ‪ 6‬أ (‬ ‫أ‬
‫ا " ‪ ،‬أ ا رارات‬ ‫‪ 6‬م ‪A‬ا‬ ‫( أي و ت‬ ‫ن‪6‬‬ ‫ا ردة‬ ‫ا رار ا ظ‬
‫‪ 6B‬رار (‬ ‫ا &رد ا ( أ ‪D$‬ت وق ‪ B 6‬ن إ > ؤھ * وإن ت ; ر ‪$‬رو‪+‬‬
‫ا را ص < راد دون أن ون م ق ‪ G‬ت و ‪ ،‬وا‪1‬دارة (‬ ‫ا " ‪B‬ت ا و و ‪* G 6‬‬
‫رام‬ ‫‪$ D6‬روط‬ ‫* وإن ت ; ر ‪$‬رو‪+‬‬ ‫‪ 6‬ب رارا‬ ‫‪ A‬ا ‪1‬ت ‪1‬‬
‫ا وا‪ +‬د ا ررة و و ‪ $‬ر إ * أن ‪ 6‬ب ا رار م دور رار إداري آ ر ‪ 6‬ب‪.‬‬
‫‪:‬‬ ‫ا ثا‪,‬‬
‫ا ود ا‪+‬دار‬
‫‪ 6‬ھم (‬ ‫‪ $‬ط ا‪1‬دارة د رر ا د ول ( ‪ " B+‬د ‪ A‬ا راد أو ‪ A‬أ‪ $‬ص ا ون ا " م‬
‫ا " و ھذه ا "‪ + + D$ B‬د‬ ‫( د ر ا را ق ا "‬ ‫ق أھدا ا را‬
‫ا زات ا ‪ 6‬ط ا " و ‪6‬ري ‪+‬‬ ‫ا ذي دد وا ت و وق ا طر ن و ھذه ا " ود *‬
‫أ م ا ون ا " م‪.‬‬
‫ا ط ب ا ول ‪:‬‬
‫" ر ف و ن روط ا د ا‪+‬داري‬
‫• " ر ف ا د ا‪+‬داري‬
‫‪ $A‬صأ ر نا ‪ $‬ص‬ ‫ا " د ا‪1‬داري ھو ا ذي وم ا‪3‬دارة ‪ E‬را ? أو أ د ا ‪ $‬ص ا " و‬
‫أو د ر‬ ‫ز أ‪ >$‬ل ‪+‬‬ ‫ا " و ا " أو ‪ A‬أ‪ $‬ص ا ون ا ص دف ‪ 6‬ر ر ق ‪ +‬م أو إ‬
‫ك ‪ +‬و ( أو ا رام د ت & @دة ا دو ‪...‬ا ‪W‬‬
‫• روط ا د ا‪+‬داري‬
‫( ‪ +‬ود ا ون ا ص و ھ( ‪:‬‬ ‫&رد ا " د ا‪1‬داري ‪$‬روط ا‪ ; @ G 6‬ر ‪ D‬و‬
‫‪ -‬أن ون ‪ $‬ص " وي ‪ +‬م طر ( ا " د‬
‫‪ -‬أن " ق ا رام ا " د ا‪1‬داري ‪ 6‬ر ر ق ‪ +‬م‬
‫و و‪@ 6‬ل ا ون ا " م‬ ‫? ا زات ا ‪ 6‬ط ا "‬ ‫‪ -‬أن ‪ 6‬ك ا‪3‬دارة ط ق‬
‫وي ; م طر' ' ا د‬ ‫‪ -1‬أن )ون ‪/‬ص‬
‫ن ا ول أن‬ ‫ود ‪ $‬ص ا " وي ا " م ھ ھو ا‪1‬دارة ا ( ب أن ون طر ( ا " د‬ ‫ا‬
‫ر و ا رو‬ ‫‪ ،‬ا و‪ ، 1‬ا " ‪ ،‬ا‪ 1‬م و ا ‪ +‬ت ا‬ ‫ا " ود ا‪1‬دار ا ( ر ا دو ‪ ،‬ا‬
‫ت‬ ‫ا >ر ھ( ط " ‪ +‬ود ادار و ‪6‬ري &س ا‬ ‫‪ +‬رھ أ‪ $‬ص ا ون ا " م‬
‫أو ا ؤ‪ 66‬ت ا " ‪ ،‬و ھذا ا ‪$‬رط اذا‬ ‫و ا و ت ‪ * +‬ا ‪ $‬ص ا " و ا ر أو ا‬
‫" وا‪+‬د ا ون ا ص‪.‬‬ ‫ن رور و ; ر ( ‪ * +‬ا‪ +‬ر أن ا‪3‬دارة د رم ‪ +‬ودا‬
‫‪ 2 -‬إ رام ا د ا‪+‬داري "* ر ر'ق ; م‬
‫(;ر‬ ‫ا‬ ‫د د ط " ا " د ا‪1‬داري و ا‬ ‫‪ B+‬ا " د ر ق ا " م إذا ت وھر‬
‫‪+3‬ط @? ك ا & ‪3‬دارة * وإن ت دد ر ق ‪ +‬م د رر ا وء ا * وا‪+‬د ا ون‬
‫و ‪ " ? +‬ود ا ( ر ا‪3‬دارة ‪ " 1‬ر ادار إ‪ 1‬إذا ‪ +‬ت‬ ‫و ط‬ ‫ا ص <‪ 6‬ب ‪+‬‬
‫ا‪1‬دارة ‪ ( * +‬و‪@ 6‬ل ا ون ا " م و ا زات ا ‪ 6‬ط ا " ‪.‬‬
‫ن ن ا ‪B‬زم ا و ? إ * ص و وع ا " د ا ذي ب أن ‪ 6‬دف ‪ 6‬ر ر ق ‪ +‬م ن ث‬
‫? ‪ 6 ،‬ر ا ر ق ا " م ھ( ا رر ط " ا ظ م ا و (‬ ‫ظ ? وادار ? وا‪ ? B> 6‬أو ا ‪ 6‬ھ‬
‫" ود ا‪1‬دار ‪.‬‬
‫‪ $‬ر ط إ * أن ا‪3‬دارة د رم ‪ +‬ودا و ق ا ون ا ص وا " ود ا‪3‬دار ‪ 1‬ن ا د ث ‪ +‬إ‪1‬‬
‫( إط ر ا ون ا " م و ا زات ا ‪ 6‬ط ا " ‪.‬‬
‫‪ -3‬ا " زات ا * ط ا‬
‫ز ا " د ا‪1‬داري ھو و و‪ ?+‬و‬ ‫" ر ھذا ا ‪$‬رط أ‪ " 6 6‬د ا‪1‬داري ‪ * + 6 6D‬أھم‬
‫وي ‪ ? +‬ن ‪$‬روط ا‪ @ G 6‬و; ر ‪ D‬و ( ‪ +‬ود ا ون ا ص ھ( ‪:‬‬
‫? ا زا ت " ? ن ر ز‬ ‫ا " د " و ‪6‬ط‪A‬‬ ‫‪$ -‬روط "ط( ا‪3‬دارة ا زات ( وا‬
‫ون ا " د و ‪ 6‬ط‬ ‫ق ( "د ل‬ ‫\ و ‪ 6‬وي " و د &ظ ا‪1‬دارة &‪6‬‬ ‫;ر‬
‫ا‪$3‬راف ‪ & * +‬ذه و د د طر ا & ذ ‪ ?@ E‬أو ‪ W6‬ا " د ‪E‬راد ا &ردة و د &ظ &‪6‬‬
‫‪+‬دم ا را ? " دا ? ‪.‬‬ ‫ق و ‪ + A‬و ‪ *+‬ا " د (‬
‫?‬ ‫" د ‪ A‬ا‪1‬دارة و ذ ك‬ ‫‪ -‬و ا ‪$‬روط ا > ر ‪ D‬و ظ ر ذ ك ن ‪B‬ل ا و‪@ 6‬ل ا " رف‬
‫ن ‪$‬رط إدار و زع‬ ‫ر‪ 6‬ا زات ا ‪ 6‬ط ا "‬ ‫ا>ر‬ ‫‪ 6 BG‬ط ت ا‪ ( @ G 6‬وا‬
‫( ا ر‪6‬وم‪.‬‬ ‫ن أ ل ا &" ا " و‬ ‫ا‬ ‫ا‬
‫ما"د‬ ‫ھذه ا د ر ن‬ ‫‪ -‬ا‪ 61‬د ‪ * +‬د ر ا ‪$‬روط ا‪1‬دار ا " و د ر ا ‪$‬روط ا‬
‫و‪+‬‬ ‫? ن ‪$‬روط و ود و ھ(‬ ‫ا‪1‬داري و زم ‪ * +‬د ‪6‬واء ا‪1‬دارة و ا " د "‬
‫& ا‪1‬دار ‪ * +‬ا " د‪.‬‬ ‫&‬ ‫ن ا ‪$‬روط ا‪ @ G 61‬ا‬
‫ا طبا‪: ,‬‬
‫ا واع ا ود ا‪+‬دار‬
‫ص ا ون ‪.‬‬ ‫و ھ ك ‪ +‬ود ادار‬ ‫ط "‬ ‫و‪ +‬ن ھ ك ‪ +‬ود ادار‬ ‫ا " ود ا‪1‬دار‬
‫ط "‬ ‫أو‪ ; : +‬ود ادار‬
‫و ھ( ا " ود ا ( ‪ 1‬و د ص و ( ر ‪ & 6 J‬د ? ا ‪ +‬ود ادار و ذا ھ ك ب ن ا & ?‬
‫" ود ا‪1‬دار ا > ر ‪ 6‬ة و ھ ك ب ا ر ‪ 6‬ھ " ود ا‪1‬دار ‪ +‬رھ ‪ +‬ود ادار‬ ‫&‬
‫ؤ‪ 66‬أ ‪ * + B‬ا ‪BG‬ث ا ‪$‬روط ا ( ذ ر ھ ( ‪ $‬ا " د ا‪1‬داري ‪.‬‬
‫ون‬ ‫صا‬ ‫‪ :‬ا ود ا‪+‬دار‬ ‫‪,‬‬
‫وا (‬ ‫ل @‬ ‫و‬ ‫وھ( ا ( ص ا ون ‪ * +‬أ ‪ +‬ود ادار و و ‪ A‬ا ‪$‬رع ظ‬
‫‪ *+‬ا و ا ( ‪:‬‬ ‫‪ 6‬ھ ا & ? " ود ا‪1‬دار ا ‪ 6‬ة و ن و‬
‫‪ ; -‬د ا "زام ا ر'ق ا م ‪:‬‬
‫ف‬ ‫م ‪ ? & * +‬و ت ‪6‬ؤو ? ا‬ ‫ه‬ ‫‪ +‬د إداري " د أ د ا راد أو ا ‪$‬ر ت‬
‫واطن ‪،‬‬ ‫ن ا دو أو إ دى و دا ا‪3‬دار ‪ ،‬وط ‪$‬روط ا ( و ‪ ، ? A‬داء د ‪+‬‬
‫وذ ك ل ا ر ‪B> 61 ? J‬ل ا ‪$‬روع دة ددة ن ا ز ن وا‪ * + ?@B 6‬ا ر ح ‪.‬‬
‫‪:‬‬ ‫‪C‬لا‬ ‫‪;-‬دا‬
‫‪6‬ب‬ ‫‪ +‬رات‬ ‫ء أو ر م أو‬ ‫دا م‬ ‫وھو ا & ق ن ا‪3‬دارة و أ د ا راد أو ا ‪$‬ر ت‬
‫ق &" ‪ +‬م ‪.‬‬ ‫‪ $‬ص " وي ‪ +‬م ) ( ‪6‬ور إ ‪B‬ح طرق ( ‪ ،‬و د‬
‫‪ ; -‬د ا "ور د‪:‬‬
‫ه ا &رد أو ا ‪$‬ر‬ ‫"د‬ ‫ھو ا & ق ن ‪ $‬ص " وي ن أ‪ $‬ص ا ون ا " م و رد أو ‪$‬ر‬
‫ور د و‪1‬ت ‪ $‬ص ا " وي ‪ +‬م ل ‪ G‬ن " ن ‪.‬‬
‫‪;-‬دا ل‪:‬‬
‫@‪A‬‬ ‫ل‬ ‫ه رد أو ‪$‬ر‬ ‫"د‬ ‫ا‪3‬دارة و رد او ‪$‬ر‬ ‫‪ +‬د ا ل ا‪3‬داري ھو ا & ق ن‬
‫لأ ر "ن‬ ‫‪+‬‬ ‫ق‬ ‫?‬ ‫او و‪1‬ت أو أ‪ $‬ص ‪ 6‬ب ‪ $‬ص " وي ‪ +‬م ا >‬
‫&ق ‪ ( ? +‬ا " د‪.‬‬
‫و ‪:‬‬ ‫‪;-‬د"دما‬
‫دا أو ‪ & ( +‬ت‬ ‫‪6‬ھ‬ ‫ه رد أو ‪$‬ر‬ ‫زم‬ ‫ادارة و رد أو ‪$‬ر‬ ‫وھو ا & ق ن‬
‫ا ر ‪.‬‬ ‫ر ق ‪ +‬م أو ‪>$‬ل ‪ +‬م دون ا ظ ر ل ن ‪ 6‬ھ ? ‪ *&$ -‬در‪ 6‬و * ھذه ا &ر‬
‫‪ ; -‬د ا رض ا م ‪:‬‬
‫وھ‪ 04 +‬م ا د أو ا ‪) 6‬أو ‪+%‬ك( ض ‪ #3 1 .3‬ا ل إ ‪ #3 S - N‬أ‪ -‬ص ا )‪+‬ن ا ‪ 2‬م‬
‫)ا 'و ‪ ،‬ا ‪ ';2! \3 (..... I+‬ا ‪ S‬ا ‪ 2‬م 'اده ‪ "F‬ا ‪ '$+‬ا ‪ <0 $ A‬و ‪+ '4‬ن ھ ا ا ض‬
‫ا‪ * G‬ا ('د‪.‬‬ ‫وط وذ ‪;) "F Q‬‬ ‫‪'= F‬ة ‪'(3 +%:‬دة أو 'و); و‪F‬‬
‫‪ ; -‬د إ ‪ 3‬ر ا ‪/‬د ت ‪:‬‬
‫ه دم أ د ا ‪ $‬ص‬ ‫وط وھو ا & ق‬ ‫‪<0 $ A‬‬ ‫د ? ‪ $‬ص ‪+%23‬ي ‪ $‬م ‪ $ * 3‬ض‬
‫ذا ا " د ا‪3‬داري ‪.‬‬ ‫ا ر‬
‫ا طبا‪ ,‬ث‪:‬‬
‫آ‪ ,‬ر ا ود ا‪+‬دار‬
‫دأ وا ق ا‪1‬راد ن ‪ ،‬و‪ 6‬ط ن ا‪1‬دارة أو ‪+‬دة ا " د ‪$‬ر " ا " د ن‬ ‫ا " ود ا‪3‬دار ‪1‬‬
‫(‬ ‫ا " ا وا ب >‬ ‫ت ث ‪+‬ن ا‬ ‫( ا ون ا ص ‪3‬دارة‬ ‫ا " ول‬
‫‪B‬ل و ‪A‬‬ ‫ن ط أن ‪ A‬ا‪1‬دارة وع ن ا‪ 1‬زات ‪J 6‬‬ ‫ا‬ ‫ا‬ ‫وا‬
‫ا " وطن و‪& ? +‬رد ا‪3‬دارة ‪ 6‬ط‬ ‫تا‬ ‫‪ & ?" J‬ذ ا " ود ا‪1‬دار ا‪6‬‬
‫د "ض ا ‪$‬روط ا &رو‬ ‫و ا " د ‪ A‬ا‪3‬دارة‪،‬‬ ‫ا ر ر ا ‪ 6‬ق دون أن دل (‬
‫ب ا دي ث ھد ? ا ر ‪J‬‬ ‫وق ا‪B+ @ G 6‬‬ ‫ل ذك " د "‬ ‫‪ * +‬ا‪1‬دارة &‪6‬‬
‫ول ‪ * +‬ا "و ض ا دي وإ‪ +‬دة ا وازن ا ( ‪$‬روع‬ ‫وھو أھم ا وق ا " رف ? ‪ ،‬ا‬
‫* و رت ا ‪ 6‬ب ا دا‪ +‬ذ ك ‪ ،‬ذ ك ب و ‪ J‬وق وا زا ت طر ( ا " د‪.‬‬
‫ا ةا و ‪:‬‬
‫*"‪ 4‬ا دارة‬
‫ت‬ ‫ا‪ 0 3‬زات و ‪ :‬ت ا‪I‬دارة !‪ '2‬أ‪ :‬س )‪ V‬ا ‪+ 2‬د ا‪I‬دار ‪ N $‬ا‪ . $‬ر أن ا‪I‬دارة !‪ %‬د‬
‫وا‪ "F 2:‬ھ ا ا ‪ M‬ل ‪ "F F+ R3 0X‬ا ‪ 4U2‬ت ا ‪ #0 ' 2‬ا ‪+‬اص و ‪ #3 <0 $‬ا ‪U‬زم ‪ N $‬ا ‪'4 2‬‬
‫ا ‪ F+‬ء ‪5‬ا‪ <! 3‬ا ‪ '4 2‬ا ‪ "F % J‬ا ‪ ' 2‬و ا ‪+‬ا‪ '$‬ا ‪ 3 2‬ا " ( ‪+‬ي ‪ ;0 $‬و ‪ #3‬ھ‪R 'M) %‬ن‬
‫@ ‪U‬ف ا ‪+ 2‬د ا دار ‪.‬‬ ‫ا‪5 I‬ا‪ 3‬ت ا " ! \ ‪ A! $ N $‬ا ‪ \3 '4 2‬ا دارة ‪'2 3‬دة و‪3‬‬
‫" د " و‪A‬‬ ‫‪ J‬وا ‪ 6‬ت ا‬ ‫‪ 6‬ط ت و ا زات ا‪3‬دارة ا‪3‬دارة ‪ 6 1‬ط ‪ A‬ا‪B 3‬ل‬
‫( ار‬ ‫ا " د ‪ 6‬ط ت ھ ووا‪ "6‬درج ( ‪ 6‬ق ‪ 6‬ط‬ ‫( وا‬ ‫ذ ك ظل ا‪1‬دارة‬
‫و ا و ? و و ‪ A‬ا زاءات و "د ل ‪$‬روط ا " د ل و ا @?‪.‬‬

‫" ذا د‬ ‫;‬ ‫راف و ا ر=‬ ‫أ‪ -‬ق ا‪+‬دارة ' ا "و‪ G 3‬و ا‬
‫ق (‬ ‫‪E‬ن ھذا "ط‬ ‫زات ا ‪ 6‬ط ا "‬ ‫ظرا ون ا‪3‬دارة طر ( ا " د ا‪3‬داري ‪A‬‬
‫ق و ? ( ھذا ا ل‬ ‫‪ & & * +‬ذ ا " د ‪ 1‬زا ? ا " د و‬ ‫دور ر‬
‫& ذ ا " د ‪+‬ن طر ق دور ت و ‪$‬ورات و " ت وإ‪" 1‬رض ا " د ‪ 6‬ء ا و ‪،‬‬ ‫‪B6‬‬
‫‪3‬دارة ت ھذه ا ‪ 6‬ط‬ ‫و ‪ 6‬ط ا‪3‬دارة ( ھذه ا ر ‪ & * +‬ذ ا " ود ا‪3‬دار ‪6‬ت ط‬
‫ق ;رض‬ ‫ظ م وا طراد ‪E‬ذا ا‪ " 6‬ت >‬ ‫ن ‪ 6‬ر ا را ق ا "‬ ‫ق ھدف دد ھو‬
‫‪ 1‬ب أن ل ا ر إ *‬ ‫ل ر ق ا " م " ر ذ ك إ‪ 6‬ءة ( ا‪ " 6‬ل ا ‪ 6‬ط ‪.‬‬ ‫آ ر‪1‬‬
‫ا‪B> 61‬ل ا ‪$‬ر ‪+‬ن طر ق ا د ل ( ا ‪ 6‬ر ا دا ( ر ق‪.‬‬
‫ا " =د‬ ‫ب ‪ -‬ق ا‪+‬دارة ' "و= ‪ 4‬ا ‪3‬زاءات ;‬
‫&‬ ‫ذ‬ ‫ؤدي ا * و ‪ A‬زاءات ‪ ? +‬و ا (‬ ‫زا ? ا " د‬ ‫زم‬ ‫ل إ ‪B‬ل ن طرف ا‬
‫ا زاء ا ( و ا >ط و ا‪ 3‬راه و ‪ W6‬ا " د وإ @? ل وا ره ‪ * +‬ا & ذ ا ‪$‬ر ‪ ? & * +‬أو‬
‫&و ت ا ر ق ا " م إ * ; ره و ھ( دا ر م ‪ 6 * +‬ب ا " د و ت ‪6‬ؤو ? وھذه ا زاءات‬
‫و ‪ A‬زاءات @ ‪.‬‬ ‫ن ‪ 6‬ر ا ر ق ا " و ( ‪ $‬ل د و ظم ‪ ،‬ن ‪1‬‬ ‫نأ ل‬
‫ج ‪ * -‬ط ا‪+‬دارة ' " د ل روط ا د ا‪+‬داري‬
‫ن أن‬ ‫‪K‬دارة ا ق ( "د ل ‪$‬روط ا " د & ا &راد دون وا ا " د " ‪ ،‬ن ا‪1‬دارة ‪1‬‬
‫" د ‪ ،‬ث أ‪+‬طت ا >ر‬ ‫ا " رف‬ ‫زا ا‬ ‫وا‬ ‫س ‪$‬روط ا " د ا‬
‫وص ر ‪ 12 W‬و ‪ ، 1967‬و اذا م وز‬ ‫درا ذا ا‬ ‫سا ‪*+‬‬ ‫ا‪1‬دار‬
‫و ط ب ا "و ض ا ‪6‬ب و " د أن‬ ‫ا ط ق ا ط ( ن طرف ا‪1‬دارة ز " د‬
‫ء ‪ W6‬ا " د‪.‬‬ ‫طب ن ا‬
‫ة ا‪1‬دارة‬ ‫وز ا ط ق ا ط ( وإ‪ 1‬ز " د‬ ‫و د ( أن ون ا "د ل ? " * ‪ +‬ول وأ‪1‬‬
‫وط ب ا "و ض‪.‬‬
‫د ‪ * -‬ط ا‪+‬دارة ' ا ء ا د ا‪+‬داري أو '*‪ I‬ا د‬
‫ت ا " ! \ ; ا دارة ا ‪'4 2‬ة ‪+3 "F‬ا ;‬ ‫‪ :‬ا دارة ‪ "F‬إ); ء ا ‪ ' 2‬ا داري ‪ #3‬أھ‪ T‬ا‬
‫ا ‪ N 8 ;23 '4 2‬و ان ‪ ;23 Z ! T‬أي @ ‪ R‬و ا دارة اذا رأت ‪R‬ن ا ‪ ' 2‬أ?‪ @ D.‬رج إط ر‬
‫ا ‪ ( H‬ا ‪ "= ;) '8 < \J! 3 2‬وھ‪ +‬أ‪ '8‬أھ‪ T‬ا ‪ ? %2‬ا ‪+M‬ھ ا ‪50‬ة ‪ ' 2‬ا‪I‬داري ‪.‬‬
‫ا رة ا ‪: ,‬‬
‫وق ا " =د ‪ 4‬ا‪+‬دارة‬
‫د ‪ 6‬دھ ( وا ‪ & A‬ده أن ا " د ‪ A‬ا‪1‬دارة ‪ 6‬دف‬ ‫دئ أ‪6 6‬‬ ‫ھذه ا وق ط>* ‪+‬‬
‫ر و ? ‪ * +‬وء ا ر‪ GBG ( 6‬وھ( ‪:‬‬ ‫ن‬ ‫و;‬ ‫ا‬ ‫ق ار‪ J‬و ا‬
‫ل ا دي‬ ‫ا‬ ‫أ‪ -‬ا (ول ;‬
‫( ن ا‪1‬دارة أو ا راد أو‬ ‫و ? ‪ * +‬ا ل ا دي أو ا دي أو ا‬ ‫أھم وق ا " د ‪ A‬ا‪1‬دارة‬
‫ھ " و ا ل ا ( ‪6‬د وا " ( ‪BG‬ث ظ ھر ‪:‬‬
‫‪ + -‬ود ا ور د وا ‪ >$‬ل و ا ل ذ ورة ا ‪ G‬ن‬
‫ذ‪ $‬لا رب‬ ‫‪ + -‬ود ا وظ & ا " و‬
‫‪ + -‬ود ا رض " ر @دة‬
‫> ر ن‬ ‫ون ‪ $ * +‬ل ر‪6‬م و * ا ر‪6‬وم وا ر ت وا ور‬ ‫أ ‪ +‬ود ا‪ 1‬ز ;‬
‫‪ ،‬و ا ل ا ( ا ذي ه ا " د‬ ‫وا ط ‪ @1‬و ظ‬ ‫"‬ ‫ا‪1‬دارة ‪E‬راد ا &ردة‬
‫? إ‪ 1‬ا‪ G 6‬ءا أ ا ل ا دي ا ذي‬ ‫ن ا‪1‬دارة ‪ " > (6‬د ‪ 1‬ن ا ‪ 6‬س (‬
‫‪ 6‬ط ‪ A‬ا‪1‬دارة "د ? ‪E‬دار ? ا &ردة دون‬ ‫ور و ذو > ظ‬ ‫ها " د نا‬
‫ر ءا " د " ‪.‬‬
‫" =د‬ ‫ءا" وض‬ ‫ب ‪ -‬ق ا="‬
‫‪ 6‬ب ا‪3‬دارة ‪ E‬داث رر ? "دم‬ ‫* "ض ا "و ت (‬ ‫ن أن‬ ‫وا‪+‬د ا "‬ ‫و‬
‫ا ( زھ و م‬ ‫* ا " د ا "و ض ‪+‬ن ا ‪ +‬ل ا‪3‬‬ ‫ا " د ‪ ،‬و ذك‬ ‫& ذھ ا زا‬
‫‪ 6‬ق ا " د ا "و ض إذا وا ? أ‪ G‬ء & ذ‬ ‫رق ا"م ‪،‬‬ ‫ن واردة " د و ا ‪ J‬أ أ‪6 6‬‬
‫م د ل ( ‪ 6‬ب طر ( ا " د و د رھ ‪ +‬د ا " د و "ل ا & ذ‬ ‫ا " د "و ت د ا‪@ G 6‬‬
‫أ ‪G‬ر ن ا & ا ( دراھ ‪.‬‬
‫د‬ ‫ج ‪ -‬ا "وازن ا‬
‫!‪ - * '2‬وط ا ‪ ' 2‬وز دة أو إ) ص ا ‪5‬ا‪ 3‬ت ا ‪ ;23 '4 2‬راد!;‬ ‫أن ا‪ $I‬اف ‪C‬دارة‬
‫ا ‪ %‬دة ‪ ' I‬أن ; ‪ Z) #3‬أ@ ‪ #3 <(% *c '4 2 A8‬ا‪ 0 3I‬زات ا ‪ 3 0‬وي ا ‪ 5‬دة‬
‫‪ "F‬ا ‪5‬ا‪'2 F <! 3‬ا ! ‪ "J‬أن ‪+‬ن ‪ #3‬ط‪ 20.‬ا ‪+ 2‬د ا دار أن !( ‪' A‬ر ا ‪ 3‬ن !‪+‬از) ‪#0‬‬
‫ا‪ .$G‬ء ا " ( ; ا ‪ \3 '4 2‬ا دارة و ‪ #0‬ا ‪5‬ا ا " ‪ ، ; \ %‬و‪ N $‬ھ ا ‪ F‬ن ‪ F‬ة ا ‪+‬ازن ا "‬
‫! ‪U @I A 2‬ل ا " ‪+ 2‬د ‪ *2‬ا دارة وھ" ‪ F‬ة ‪U3‬ز‪ "F * '2 3‬ا ‪+ 2‬د ا دار و‪# I‬‬
‫ا‪ $I‬د ‪ ;0 $‬أ‪ *6 "F : :‬ا ‪ 0P‬ت و ‪ <0 $‬و ‪ Z‬أن ) ‪ %‬ول ا ( ‪I‬ت ا " ا‪ $‬ف ‪ ;0F‬ا ‪ J‬ء‬
‫‪ A( '4 2‬ا (‪+H‬ل ‪ N $‬ا ‪ N 8 j +2‬و ‪ Z ! ! T +‬ا‪I‬دارة أي @ ‪ R‬و ھ" ‪: " 6‬‬
‫‪ -1‬ظر ' ل ا‪ +‬ر‬
‫ر ‪ A‬ا ‪ +‬ل ا‪3‬دار ا ‪$‬رو‪ +‬ا (‬ ‫س ا دو ا " م ا &ر ‪ ،(6‬و راد " ل ا‬ ‫و ‪ A‬إط رھ‬
‫ر ز ا ( " د " و ھ ك ‪$‬روط‬ ‫در ‪+‬ن ا ‪ 6‬ط ا‪3‬دار ا " دة ‪ ،‬و ؤدي إ * رر‬
‫ا ط ق ظر ا ر ‪:‬‬
‫‪ -‬أن ون ا‪ 3‬راء ا ذي أ در ? ا‪3‬دارة ; ر و ‪ A‬و ت إ رام ا " د‬
‫دي " د‬ ‫‪ -‬أن ‪+ U‬ن ھذا ا &"ل رر " د ب ا وى ا‪1‬‬
‫ا‪3‬دارة ا " دة‬ ‫‪ -‬أن ون ا &"ل ا ر درة ن‬
‫‪ -‬أن در ا راء & ‪$‬رو‪ +‬دون ط‪ D‬ن ا‪1‬دارة‬
‫ر ب ‪ * +‬وا ر ‪$‬روط ط ق ظر ‪ +‬ل ا ر إ‪ +‬دة ا وازن ا ( " د‬ ‫( ‪G‬ل ھذه ا &ر‬
‫ا‪ 3‬راء ا ذي أ در ? ا‪3‬دارة‪" ،‬و‬ ‫‪+‬ن طر ق "و ض ا " د ‪+‬ن ا رار ا ( ت ?‬
‫‪.B‬‬
‫‪ -2‬ظر ا ظروف ا ط ر‬
‫ر ‪1916-3-30 W‬‬ ‫?‬ ‫ظر ا ظروف ا ط ر@ ن ق س ا دو ا &ر ‪ ،(6‬ا ذي أ رھ (‬
‫ب‪:‬‬ ‫إ رة د " وردو" و ا ط ق ھذه ا ظر‬ ‫‪D$‬ن‬
‫‪ -‬و وع وادث ا‪ ; + @ G 6‬ر و " "د إ رام ا " د ‪.‬‬
‫" د و ن ‪D$‬ن ھذه ا ‪@ 6‬ر أن ؤدي إ *‬ ‫‪ -‬أن ؤدي ا ظرف ا ط رئ إ * إ ق ‪@ 6‬ر ; ر ‪ D‬و‬
‫د ‪ 6‬ب ( و &? ‪.‬‬ ‫ا طراب ( ا وازن ا ( " د و أن ؤ‪G‬ر ‪ 6 * +‬ر ا ر ق‬
‫& ن‬ ‫م وز ‪ A‬ا ‪ +‬ء‬ ‫‪G ( -‬ل ھذه ا &ر ت ‪E‬ن ا " د ; ر "&( ن ا زا ? وإ‬
‫* زول ا ظروف ا ط ر@ ‪.‬‬ ‫ا‪1‬دارة و ا " د & ؤ‬
‫‪ -‬ن ا ‪B‬زم أن ون ا ظروف ا ددة & ذ ا‪ 1‬زام ؤ و ھ( ا ‪ 6‬ب ا ‪$‬ر ا ذي ل دون & ذ‬
‫ا " د‪.‬‬
‫‪ 1‬ن أن ون إ‪ 1‬ز@ ‪+ 6‬دة ا " د ‪ * +‬ط( ا "و ت ‪.‬‬ ‫‪ -‬ا ‪ ( j +2‬ھذه ا‬
‫ا ‪ C‬ر ا "و=‬ ‫‪ - 3‬ظر ا ( و ت ا‬
‫أ‪ G‬ء & ذه‬ ‫ر ب ‪ * +‬ط ق ھذه ا ظر ‪ * +‬رورة "و ض ا " د إذا أدت ا "و ت ا‬
‫ظ ر ھذه ا "و ت ( ورة ظواھر ط " ا‪ @ G 6‬و ; ر و " أ ‪B‬‬ ‫ا‪ 1‬زا ? ‪ ،‬و;‬
‫‪ +‬د إ ام ا ‪.' 2‬‬
‫ء‬ ‫وا‬ ‫و "ب ا ز‬ ‫* ا‪ $3‬رة ( ا ر أن ھذه ا ظر ت ا ‪BG‬ث دا‬
‫ب ا وا ط و ا " ر ا زة ‪.‬‬ ‫ھو‬
‫ن ( ‪ 0‬ا د; ء‬ ‫‪* "+‬و ووا د‬
‫ت وا ب ا و‬ ‫ث وا‬ ‫رات وا‬ ‫ت ا دروس و د وھ ت ا‬ ‫زد ن‬
‫ون زوروا‬ ‫"ق‬ ‫و & ھ م ا ون وا ‪$‬ر " ت وا وا ن و د د ا ر ت و ل‬ ‫و‬
‫دو وا‬
‫‪ :‬ا ون ‪ * +‬ا را ط ا (‬
‫‪https://www.bawabat-el9anon.com‬‬

You might also like