Pagbasa – Ay isang kompleks na
Kahusayan sa paggamit ng wika –
kognitibong proseso ng pagtuklas sa
kahulugan ng bawat simbolo upang
makakuha at makabuo ng kahulugan.
 Leo James English(Australyano) – Ang
pagbasa ay pagbibigay sa mga nakasulat
o nakalimbag.
 Goodman – Ang pagbasa ay isang
saykolingkwistiks na panghuhula.
 Jams Dee Valentine – Ang pagbasa ay
pinakapagkain ng ating utak.
 Anderson at al. 1985 – Ang pagbasa ay
isang proseso ng pagbuo ng kahulugan
mula sa mga nakasulat na teksto.
 Wixson et al. 1987 – Ang pagbasa ay
isang proseso ng pagbuo ng kahulugan
sa pamamagitan ng interaksyon.
Pagsusuri – Proseso ng paghihimay ng
paksa upang makatanggap ng isang mas
mainam na pagkaunawa dito.
Flaubert – Ang pagbasa ay upang mabuhay.
Asimilasyon – Pagtanggap at ganap napag-
unawa sa impormasyon , ideya, o kultura.
Tekstong Impormatibo – Magpaliwanag at
magbigay ng impormasyon o tiyak na
impormasyon.
Duke(2000) – Sa pag-aaral na ginawa niya,
ang dahilan kung bakit hindi gaanong
nakapagbasang tekstong impormatibo ang
mga mag-aaral ay limitado lamang ang
ganitong uri ng mga babasahin sa kanilang
kapaligiran.
Mohr(2006) – Sa isang pag-aaral
napatunayan niya na kung mabibigyan ng
pagkakataong makapili ng aklat ang mga
mag-aaral sa unang baitang, mas pipiliin nila
ang aklat na di-piksyon kaysa piksyon.
Mga dapat tandaan sa pagsulat ng akdang
impormatibo
1.
Tumutukoy ito sa kakayahang makapili ng
mga salitang madaling intindihin upang
malinawan ang mga mambabasa sa
paksang inilalahad.
2. Kakayahang makapagpalawak ng
kaisipan – Nararapat na makapagbigay ng
halimbawa, magpakita ng ugnayang sanhi
at bunga, makapaghambing sa ibang
konsept, makapagpakita ng maayos ng
organisasyon ng ideya mula sa
pinakamalawak hanggang pinakamaliit na
detalye.
3. Kakayahang mapalalim ang kaisipan ng
paksa – dito sinisiyasat ang kaliit-liitang
detalye at ipinaliliwanag ang kaugnayan
nito sa paksa.
Mga uri ng kaayusan ng Tekstong
Impormatibo
1. Pagkakasunod-sunod – Sa uring ito
nailalarawan ang pagkakasunod-sunod ng
mga bagay o pangyayari mula sa una
hanggang sa pinakabago.
2. Sanhi at Bunga – Ito ay nagpapaliwanag
kung ano ang nangyari at bakit naganap
ang isang bagay o pangyayari.
3. Paghahambing at Pagkakaiba – Ito ay
pagkukumpara ng pagkakapareho o
pagkakaiba ng dalawang paksang
tinatalakay.
4. Pagbibigay Depinisyon – Ito ay
nagbibigay kahulugan at nilalarawan ang
isang paksa upang makatulong sa
pagkalikha ng imahe sa isipan ng
mambabasa.
EDCA/Enhanced Defense Cooperation
Agreement – Ten year agreement na
pinirmahan ng Pilipinas at US noong 2014
upang palakasin ang hukbong military ng
US sa bansa at tugunan ang banta ng
seguridad sa rehiyon.
5. Problema at Solusyon – Sinasabi ng may
akda sa uring ito kung ano ang problema
 at dinedetalye rin nito ang maaaring
maging solusyon sa problemang ito.
Elemento ng Tekstong Impormatibo
1. Layunin ng may akda – Tumutukoy sa
intensyon ng manunulat, o ang nais
niyang iparating, sabihin at ipaalam sa
mga tao o mambabasa.
2. Pangunahing ideya – Isa sa mga
pangunahing gawain kapag nagtatrabaho
sa teksto.
3. Pantulong ng kaisipan – Ang mga
pandagdag na kaisipan ay mga kaisipang
nakatutulong na ilabas ang pangunahing
ideya.
Tekstong Deskriptibo – Paglalarawan
 Pang-abay – Nagbibigay turing sa pang-
uri at iba pang pang-abay.
 Pang-uri – Nagbibigay kahulugan o turing
sa ngalan ng tao, lugar, pangyayari at
marami pang iba.
2 Uri ng Tekstong Naratibo
1. Masining na Paglalarawan – Karaniwang
nakasalig sa nasaksihan.
2. Karaniwang Paglalarawan – Ginagamitan
ng mga payak, karaniwan at tiyak na
pananalita.
Tekstong Naratibo – Nagsasalaysay o
nagkukuwento
Uri ng Tekstong Naratibo
 Piksyon – Nakatuon sa mga tauhan at
pangyayaring likhang-isip gaya ng
maikling kuwento na may iisang banghay.
 Di-piksyon – Mga tekstong nagsasalaysay
ng mga kaisipang hango sa tunay na
buhay ng tao, at mga totoong lugar,
bagay, o pangyayari.
Kohesyong Gramatikal – Ay mga salitang
nagsisilbing pananda upang hindi paulit-ulit
ang mga salita at maging maganda ang
pagkakabuo ng mga ideya sa isang teksto.
Dalawang Uri
1. Anapora – Panghalip na ginagamit sa
hulihan bilang pamalit sa pangngalang
nasaunahan.
2. Katapora – Mga panghalip na
matatagpuan sa unahan ng pangungusap
bilang pamalit sa pangngalang nasa
hulihan.
Elemento at Katangian ng Tekstong
Naratibo
1. Pananaw o Point of View – Ito ang
ginagamit ng manunulat na paningin o
pananaw sa pagsasalaysay.
a. Unang Panauhan – Gumagamit na
panghalip na "ako".
b. Ikalawang Panauhan – Gumagamit
siya ng mga panghalip na "ka" o
"ikaw".
c. Ikatlong Panauhan – Ang panghalip na
ginagamit niya sa pagsasalaysay ay
"siya".
2. Tema o Paksa – Ang kabuuang puna,
aral o mensahe na sa akda.
3. Banghay – Dito makikita ang mga
pangyayari o kaganapan sa isang
kuwento.
Iba't ibang uri ng Suliranin at Tunggalian:
a. Tao laban sa sarili – Sa suliraning ito
lumalabas ang pakikipag sagupa ng
pangunahing tauhan sa kanyang sarili.
b. Tao laban sa tao/kapwa – Ito ay
tunggalian sa pagitan ng 2 tauhan na
mayroong magkaibang pananaw,
interes o nais na mangyari.
c. Tao laban sa kalikasan – Madaling
matukoy ang suliraning ito kung ang
nagpapahirap sa tauhan ay ang mga
natural na kalamidad sa kanyang
paligid katulad ng bagyo, lindol, o
pagsabog ng bulkan.
d. Tao laban sa lipunan – Lipunan ang
kinakaharap ng problema ng tauhan.
e. Tao laban sa tadhana – Lumalabas sa
suliraning ito kung ang kalaban ng
pangunahing tauhan ay kanyang
sariling tadhana o kapalaran.
 f. Tao laban sa makina – Ito ay suliranin
o tunggalian sa pagitan ng mga tauhan
at mga makinang gawa ng tao.
4. Tauhan – Ang tauhan ang nagpapaikot at
gumaganap sa kuwento.
5. Tagpuan at/o Panahon - Nagpapakita
kung saan at kailan naganap ang mga
pangyayari sa isang kuwento.
1. Layunin – Sa pagsulat nito kailangang
maisip ng manunulat kung ano ang
kailangang mangyari o magawa ng
mambabasa sa tinatalakay sa teksto.
2. Resources – Tinatawag din itong mga
kagamitan, mga sangkap, o mga bagay
na kailangan upang magawa o mangyari
ang layunin ng tekstong prosidyural.

Magbigay aliw – Layunin ng Tekstong 3. Mga Hakbang o Paraan – Ito ang

Naratibo
Komik Istrip – binubuo ng mga guhit na
sunod-sunod na isinaayos sa pamamagitan
ng magkakaugnay na mga panel para
maglaha ng maikling salaysay.
Grapekong Nobela – Ito ay isang naratibong
akdang inihahayag sa pamamagitan ng
anyong komiks.
Tekstong Prosidyural – Isang espesyal na
uri ng tekstong ekspositori.
Karaniwang nakikita sa mga uring ito ang
Tekstong Prosidyural:
1. Paraan ng Pagluluto(Recipes) – Pinaka
karaniwang uri ng Tekstong Prosidyural.
2. Panuto(Instructions) – Ito ay naggagabay
sa mga mambabasa kung paano
maisagawa o likhain ang isang bagay.
3. Panuntunan sa mga laro(Rules for
Games) – Nagbibigay sa mga manlalaro
ng gabay na dapat nilang sundin.
4. Manwal – Nagbibigay ng kaalaman kung
paano gamitin, paganahin at patakbuhin
ang isang bagay.
5. Mga eksperimento – Tumutuklas tayo ng
bagay na hindi pa natin alam.
pangunahing nilalaman ng tekstong
prosidyural sapagkat dito binabanggit ang
mga gawain o ang mismong proseso.
4. Konklusyon o Ebalwasyon – Dito
nakalagay ang magiging gabay sa mga
mambabasa hinggil sa kung paano
masusuri kung naging matagumpay o
hindi ang proseso.
Istruktura ng Tekstong Prosidyural
1. Pamagat o Pamuhatan(Heading) –
Naglalaman ng layunin o hangarin ng
tekstong prosidyural.
2. Subheadings – Ito ang nagiging pamagat
ng bawat pagkakahati-hati ng nilalaman
ng teksto.
3. Mga Bahagi(Section) – Hinahati-hati rito
ang nilalaman ng buong teksto upang
maging organisado at magkakasunod-
sunod.
4. Magkakasunod-sunod – Kailangang ang
tekstong prosidyural ayon sa
pagkakasunod-sunod na hakbang.
5. Mga biswal na gabay o larawan – Mainam
na maglagay ng mga larawan ng
nilalaman ng tekstong prosidyural upang
mas maunawaan ng mga mambabasa.

6. Pagbibigay ng direksyon – Mahalagang

magbigay tayo ng malinaw na direksyon
para makarating sa nais na destinasyon
ang ating ginagabayan.

Mga Pangunahing Sangkap ng Tekstong

Prosidyural