Klucz odpowiedzi 2.

Różnorodnosć prokariontów Liczba punktów 25

Grupa A

1 1 p. za poprawną odpowiedź Autor: Nowa Era

a) Takson monofiletyczny jest przedstawiony na rysunku C, ponieważ obejmuje on (0–2 pkt)
wspólnego przodka (gatunek B) i wszystkie gatunki pochodzące od niego (gatunki: C, F,
D, E, G, H).
1 p. za poprawną odpowiedź
b) Grupa sztuczna: B, grupy naturalne: A i C.

2 A. gruźlica, B. borelioza, C. dur brzuszny Autor: Nowa Era

1 p. za poprawne przyporządkowanie wszystkich trzech nazw chorób (0–1 pkt)

3 1 – FAŁSZ, 2 – FAŁSZ, 3 – PRAWDA Autor: Nowa Era

1 p. za poprawną odpowiedź (0–1 pkt)

4 A – 2, B – 4, C – 1 Autor: Nowa Era

1 p. za poprawną odpowiedź (0–1 pkt)

5 a) Oporna na antybiotyk X będzie bakteria przedstawiona na rysunku A, ponieważ jest to Autor: Nowa Era
bakteria Gram-ujemna, o czym świadczy budowa jej ściany komórkowej, w tym (0–2 pkt)
obecność błony zewnętrznej.
1 p. za poprawną odpowiedź
b) Przynależność bakterii do określonej grupy (Gram-dodatnich lub Gram-ujemnych)
można ustalić, wykonując barwienie metodą Grama.
1 p. za poprawną odpowiedź

6 1 – FAŁSZ, 2 – PRAWDA, 3 – FAŁSZ Autor: Nowa Era

1 p. za poprawną odpowiedź (0–1 pkt)

7 1 p. za poprawną odpowiedź Autor: Nowa Era

Wykreślone informacje: (0–1 pkt)
A. nie wpływa, B. nietrwale, C. nie decyduje

8 a) wodniczka tętniąca Autor: Nowa Era

1 p. za poprawną odpowiedź (0–4 pkt)
b) B
1 p. za poprawną odpowiedź
c) Słodkowodnych, ponieważ (słodka woda stanowi dla nich środowisko hipotoniczne)
występuje u nich stały napływ wody do wnętrza komórki.
1 p. za poprawną odpowiedź uwzględniającą napływ wody do wnętrza komórki
d) Cytostom (nibygęba) i cytopyge (nibyodbyt) to struktury charakterystyczne tylko dla
orzęsków, ponieważ ze względu na skomplikowaną budowę ich pellikuli pobieranie
pokarmu oraz usuwanie niestrawionych resztek może odbywać się tylko w ściśle
określonych, pozbawionych rzęsek miejscach.
1 p. za poprawną odpowiedź uwzględniającą obecność pellikuli

9 a) Malaria występuje głównie w strefie okołorównikowej i zwrotnikowej, ponieważ Autor: Nowa Era
rozwój zarodźca w ciele komara przebiega w temperaturze ok. 20°C. (0–3 pkt)
1 p. za poprawną odpowiedź uwzględniającą temperaturę rozwoju zarodźca
b) Pasożyty powodują rozpad erytrocytów, którego następstwem jest atak malarii.
1 p. za poprawną odpowiedź
c) 1 – NIE, 2 – TAK, 3 – NIE
1 p. za poprawną odpowiedź

10 a) Protisty stanowią sztuczną jednostkę taksonomiczną, ponieważ nie są ze sobą Autor: Nowa Era
spokrewnione. (0–2 pkt)
1 p. za poprawną odpowiedź
b) Miksotrofizm jest to zdolność zarówno do przeprowadzania fotosyntezy
(samożywności), jak i do odżywiania się związkami organicznymi pobranymi z otoczenia
(cudzożywności). Miksotrofem jest np. euglena (zielona).
1 p. za poprawną odpowiedź

11 Stwierdzenie to nie jest prawdziwe dla obu grup (bakterii i protistów). W efekcie Autor: Nowa Era

strona 1 z 5
 koniugacji u bakterii obie komórki mają ten sam plazmid, jednak ich materiał genetyczny (0–1 pkt)
w obrębie chromosomu (genoforu) jest odmienny.
1 p. za poprawną odpowiedź uwzględniającą konsekwencje koniugacji u bakterii

12 a) fragmentacja plechy, pączkowanie, wytwarzanie mitospor Autor: Nowa Era

1 p. za poprawne podanie trzech rodzajów rozmnażania bezpłciowego (0–4 pkt)
b) 1 – FAŁSZ, 2 – PRAWDA, 3 – FAŁSZ
1 p. za poprawną odpowiedź
c) Kariogamia jest to zlewanie się różnoimiennych jąder (w wyniku którego powstają
jądra diploidalne).
Grzybnia dikariotyczna jest to grzybnia powstała ze strzępki mającej jądra sprzężone (n +
n).
1 p. za poprawną odpowiedź
d) U grzybów niedoskonałych nie występuje rozmnażanie płciowe.
1 p. za poprawną odpowiedź

13 a) Tak, ponieważ porosty o różnych rodzajach plechy (skorupiasta, listkowata, Autor: Nowa Era
krzaczkowata) mają odmienne zakresy tolerancji na zanieczyszczenia. (Najmniej odporne (0–2 pkt)
są porosty o plesze krzaczkowatej, najbardziej – o plesze skorupiastej).
1 p. za poprawną odpowiedź uwzględniającą różnice w zakresach tolerancji poziomu
zanieczyszczeń w zależności od rodzaju plechy
b) 1. Niewielkie wymagania życiowe (rosną w siedliskach niezajętych przez inne
organizmy).
2. Rozpoczynają proces gromadzenia się materii organicznej
(w wyniku czego podłoże zmienia się w glebę).
1 p. za poprawne podanie dwóch cech

Grupa B Liczba punktów 25

1 1 p. za poprawną odpowiedź Autor: Nowa Era

a) Takson monofiletyczny jest przedstawiony na rysunku C, ponieważ obejmuje on (0–2 pkt)
wspólnego przodka (gatunek B) i wszystkie gatunki pochodzące od niego (gatunki: C, F,
D, E, G, H).
1 p. za poprawną odpowiedź
b) Grupa sztuczna: B, grupy naturalne: A i C.

2 A. dur brzuszny, B. borelioza, C. gruźlica Autor: Nowa Era

1 p. za poprawne przyporządkowanie wszystkich trzech nazw chorób (0–1 pkt)

3 1 – FAŁSZ, 2 – PRAWDA, 3 – FAŁSZ Autor: Nowa Era

1 p. za poprawną odpowiedź (0–1 pkt)

4 A – 2, B – 1, C – 4 Autor: Nowa Era

1 p. za poprawną odpowiedź (0–1 pkt)

5 a) Oporna na antybiotyk X będzie bakteria przedstawiona na rysunku A, ponieważ jest to Autor: Nowa Era
bakteria Gram-ujemna, o czym świadczy budowa jej ściany komórkowej, w tym (0–2 pkt)
obecność błony zewnętrznej.
1 p. za poprawną odpowiedź
b) Przynależność bakterii do określonej grupy (Gram-dodatnich lub Gram-ujemnych)
można ustalić, wykonując barwienie metodą Grama.
1 p. za poprawną odpowiedź

6 1 – FAŁSZ, 2 – FAŁSZ, 3 – PRAWDA Autor: Nowa Era

1 p. za poprawną odpowiedź (0–1 pkt)

7 1 p. za poprawną odpowiedź Autor: Nowa Era

Wykreślone informacje: (0–1 pkt)
A. nie decyduje, B. nietrwale, C.nie wpływa

8 a) wodniczka tętniąca Autor: Nowa Era

1 p. za poprawną odpowiedź (0–4 pkt)
b) B

strona 2 z 5
 1 p. za poprawną odpowiedź
c) Słodkowodnych, ponieważ (słodka woda stanowi dla nich środowisko hipotoniczne)
występuje u nich stały napływ wody do wnętrza komórki.
1 p. za poprawną odpowiedź uwzględniającą napływ wody do wnętrza komórki
d) Cytostom (nibygęba) i cytopyge (nibyodbyt) to struktury charakterystyczne tylko dla
orzęsków, ponieważ ze względu na skomplikowaną budowę ich pellikuli pobieranie
pokarmu oraz usuwanie niestrawionych resztek może odbywać się tylko w ściśle
określonych, pozbawionych rzęsek miejscach.
1 p. za poprawną odpowiedź uwzględniającą obecność pellikuli

9 a) Malaria występuje głównie w strefie okołorównikowej i zwrotnikowej, ponieważ Autor: Nowa Era
rozwój zarodźca w ciele komara przebiega w temperaturze ok. 20°C. (0–3 pkt)
1 p. za poprawną odpowiedź uwzględniającą temperaturę rozwoju zarodźca
b) Pasożyty powodują rozpad erytrocytów, którego następstwem jest atak malarii.
1 p. za poprawną odpowiedź
c) 1 – TAK, 2 – NIE, 3 – NIE
1 p. za poprawną odpowiedź

10 a) Protisty stanowią sztuczną jednostkę taksonomiczną, ponieważ nie są ze sobą Autor: Nowa Era
spokrewnione. (0–2 pkt)
1 p. za poprawną odpowiedź
b) Miksotrofizm jest to zdolność zarówno do przeprowadzania fotosyntezy
(samożywności), jak i do odżywiania się związkami organicznymi pobranymi z otoczenia
(cudzożywności). Miksotrofem jest np. euglena (zielona).
1 p. za poprawną odpowiedź

11 Stwierdzenie to nie jest prawdziwe dla obu grup (bakterii i protistów). W efekcie Autor: Nowa Era
koniugacji u bakterii obie komórki mają ten sam plazmid, jednak ich materiał genetyczny (0–1 pkt)
w obrębie chromosomu (genoforu) jest odmienny.
1 p. za poprawną odpowiedź uwzględniającą konsekwencje koniugacji u bakterii

12 a) fragmentacja plechy, pączkowanie, wytwarzanie mitospor Autor: Nowa Era

1 p. za poprawne podanie trzech rodzajów rozmnażania bezpłciowego (0–4 pkt)
b) 1 – PRAWDA, 2 – FAŁSZ, 3 – FAŁSZ
1 p. za poprawną odpowiedź
c) Kariogamia jest to zlewanie się różnoimiennych jąder (w wyniku którego powstają
jądra diploidalne).
Grzybnia dikariotyczna jest to grzybnia powstała ze strzępki mającej jądra sprzężone (n +
n).
1 p. za poprawną odpowiedź
d) U grzybów niedoskonałych nie występuje rozmnażanie płciowe.
1 p. za poprawną odpowiedź

13 a) Tak, ponieważ porosty o różnych rodzajach plechy (skorupiasta, listkowata, Autor: Nowa Era
krzaczkowata) mają odmienne zakresy tolerancji na zanieczyszczenia. (Najmniej odporne (0–2 pkt)
są porosty o plesze krzaczkowatej, najbardziej – o plesze skorupiastej).
1 p. za poprawną odpowiedź uwzględniającą różnice w zakresach tolerancji poziomu
zanieczyszczeń w zależności od rodzaju plechy
b) 1. Niewielkie wymagania życiowe (rosną w siedliskach niezajętych przez inne
organizmy).
2. Rozpoczynają proces gromadzenia się materii organicznej
(w wyniku czego podłoże zmienia się w glebę).
1 p. za poprawne podanie dwóch cech

Grupa C Liczba punktów 25

1 1 p. za poprawną odpowiedź Autor: Nowa Era

a) Takson monofiletyczny jest przedstawiony na rysunku C, ponieważ obejmuje on (0–2 pkt)
wspólnego przodka (gatunek B) i wszystkie gatunki pochodzące od niego (gatunki: C, F,
D, E, G, H).
1 p. za poprawną odpowiedź
b) Grupa sztuczna: B, grupy naturalne: A i C.

2 A. gruźlica, B. borelioza, C. dur brzuszny Autor: Nowa Era

strona 3 z 5
 1 p. za poprawne przyporządkowanie wszystkich trzech nazw chorób (0–1 pkt)

3 1 – FAŁSZ, 2 – FAŁSZ, 3 – PRAWDA Autor: Nowa Era

1 p. za poprawną odpowiedź (0–1 pkt)

4 A – 2, B – 4, C – 1 Autor: Nowa Era

1 p. za poprawną odpowiedź (0–1 pkt)

5 a) Oporna na antybiotyk X będzie bakteria przedstawiona na rysunku A, ponieważ jest to Autor: Nowa Era
bakteria Gram-ujemna, o czym świadczy budowa jej ściany komórkowej, w tym (0–2 pkt)
obecność błony zewnętrznej.
1 p. za poprawną odpowiedź
b) Przynależność bakterii do określonej grupy (Gram-dodatnich lub Gram-ujemnych)
można ustalić, wykonując barwienie metodą Grama.
1 p. za poprawną odpowiedź

6 1 – FAŁSZ, 2 – PRAWDA, 3 – FAŁSZ Autor: Nowa Era

1 p. za poprawną odpowiedź (0–1 pkt)

7 1 p. za poprawną odpowiedź Autor: Nowa Era

Wykreślone informacje: (0–1 pkt)
A. nie wpływa, B. nietrwale, C. nie decyduje

8 a) wodniczka tętniąca Autor: Nowa Era

1 p. za poprawną odpowiedź (0–4 pkt)
b) B
1 p. za poprawną odpowiedź
c) Słodkowodnych, ponieważ (słodka woda stanowi dla nich środowisko hipotoniczne)
występuje u nich stały napływ wody do wnętrza komórki.
1 p. za poprawną odpowiedź uwzględniającą napływ wody do wnętrza komórki
d) Cytostom (nibygęba) i cytopyge (nibyodbyt) to struktury charakterystyczne tylko dla
orzęsków, ponieważ ze względu na skomplikowaną budowę ich pellikuli pobieranie
pokarmu oraz usuwanie niestrawionych resztek może odbywać się tylko w ściśle
określonych, pozbawionych rzęsek miejscach.
1 p. za poprawną odpowiedź uwzględniającą obecność pellikuli

9 a) Malaria występuje głównie w strefie okołorównikowej i zwrotnikowej, ponieważ Autor: Nowa Era
rozwój zarodźca w ciele komara przebiega w temperaturze ok. 20°C. (0–3 pkt)
1 p. za poprawną odpowiedź uwzględniającą temperaturę rozwoju zarodźca
b) Pasożyty powodują rozpad erytrocytów, którego następstwem jest atak malarii.
1 p. za poprawną odpowiedź
c) 1 – NIE, 2 – TAK, 3 – NIE
1 p. za poprawną odpowiedź

10 a) Protisty stanowią sztuczną jednostkę taksonomiczną, ponieważ nie są ze sobą Autor: Nowa Era
spokrewnione. (0–2 pkt)
1 p. za poprawną odpowiedź
b) Miksotrofizm jest to zdolność zarówno do przeprowadzania fotosyntezy
(samożywności), jak i do odżywiania się związkami organicznymi pobranymi z otoczenia
(cudzożywności). Miksotrofem jest np. euglena (zielona).
1 p. za poprawną odpowiedź

11 Stwierdzenie to nie jest prawdziwe dla obu grup (bakterii i protistów). W efekcie Autor: Nowa Era
koniugacji u bakterii obie komórki mają ten sam plazmid, jednak ich materiał genetyczny (0–1 pkt)
w obrębie chromosomu (genoforu) jest odmienny.
1 p. za poprawną odpowiedź uwzględniającą konsekwencje koniugacji u bakterii

12 a) fragmentacja plechy, pączkowanie, wytwarzanie mitospor Autor: Nowa Era

1 p. za poprawne podanie trzech rodzajów rozmnażania bezpłciowego (0–4 pkt)
b) 1 – FAŁSZ, 2 – PRAWDA, 3 – FAŁSZ
1 p. za poprawną odpowiedź
c) Kariogamia jest to zlewanie się różnoimiennych jąder (w wyniku którego powstają
jądra diploidalne).
Grzybnia dikariotyczna jest to grzybnia powstała ze strzępki mającej jądra sprzężone (n +
n).

strona 4 z 5
 1 p. za poprawną odpowiedź
d) U grzybów niedoskonałych nie występuje rozmnażanie płciowe.
1 p. za poprawną odpowiedź

13 a) Tak, ponieważ porosty o różnych rodzajach plechy (skorupiasta, listkowata, Autor: Nowa Era
krzaczkowata) mają odmienne zakresy tolerancji na zanieczyszczenia. (Najmniej odporne (0–2 pkt)
są porosty o plesze krzaczkowatej, najbardziej – o plesze skorupiastej).
1 p. za poprawną odpowiedź uwzględniającą różnice w zakresach tolerancji poziomu
zanieczyszczeń w zależności od rodzaju plechy
b) 1. Niewielkie wymagania życiowe (rosną w siedliskach niezajętych przez inne
organizmy).
2. Rozpoczynają proces gromadzenia się materii organicznej
(w wyniku czego podłoże zmienia się w glebę).
1 p. za poprawne podanie dwóch cech

strona 5 z 5