Klucz odpowiedzi 1.

Narodziny Nowożytnego Świata Liczba punktów 117

Grupa A

1 1C, 2B Autor: Nowa Era

(0-2 p.)
Komentarz: 1 pkt – za każdą poprawną odpowiedź
2 1. B, 2. A, 3. B, 4. A Autor: Nowa Era
(0-4 p.)
Komentarz: 1 pkt – za każdą poprawną odpowiedź
3 1C, 2B, 3A Autor: Nowa Era
(0-3 p.)
Komentarz: 1 pkt – za każdą poprawną odpowiedź
4 1B, 2D Autor: Nowa Era
(0-2 p.)
Komentarz: 1 pkt – za każdą poprawną odpowiedź
5 Hiszpania i Portugalia jako pierwsze państwa zaczęły zakładać na nowych terenach swoje Autor: Nowa Era
(0-5 p.)
zamorskie posiadłości, czyli kolonie. Miejscową ludność wykorzystywano do ciężkiej
pracy na plantacjach, na których uprawiano cenne w Europie rośliny. Przepracowanie i
niedożywienie spowodowało masowe wymieranie Indian. Aby zapewnić tanią siłę
roboczą, zaczęto sprowadzać do Ameryki mieszkańców Afryki. W ten sposób odrodziło
się niewolnictwo.
Komentarz: 1 pkt – za każdą poprawną odpowiedź
6 1B, 2A Autor: Nowa Era
(0-2 p.)
Komentarz: 1 pkt – za każdą poprawną odpowiedź
7 Przykładowa odpowiedź: Hasło to oznacza, że humaniści akceptowali człowieka z Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
wszystkimi jego wadami i zaletami.
Komentarz: 1 pkt – za poprawną odpowiedź
8 Przykładowa odpowiedź: Książki stały się tańsze i dzięki temu zdobyły popularność Autor: Nowa Era
(0-2 p.)
wśród Europejczyków. Wynalezienie druku umożliwiło też rozpowszechnienie idei
renesansu w Europie.
Komentarz: 1 pkt – za podanie jednego skutku
9 sobór – zjazd dostojników kościelnych pod przewodnictwem papieża Autor: Nowa Era
(0-4 p.)
heretyk – wyznawca poglądów religijnych sprzecznych z powszechnie obowiązującymi
pastor – protestancki duchowny
celibat – zobowiązanie duchownych do niezawierania małżeństwa
10 B Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
Komentarz: 1 pkt – za poprawną odpowiedź
11 C Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
Komentarz: 1 pkt – za poprawną odpowiedź
12 D Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
Komentarz: 1 pkt – za poprawną odpowiedź
13 1. plantacja, 2. kompas, 3. konkwistadorzy, 4. kolonie Autor: Nowa Era
(0-4 p.)
Komentarz: 1 pkt – za każdą poprawną odpowiedź
14 1B, 2A, 3D, 4C Autor: Nowa Era
(0-4 p.)
Komentarz: 1 pkt – za każdą poprawną odpowiedź
15 1. Michał Anioł, 2. Jan Kalwin, 3. Amerigo Vespucci, 4. Ignacy Loyola Autor: Nowa Era
(0-4 p.)
Komentarz: 1 pkt – za każdą poprawną odpowiedź
16 Krzysztof Kolumb – D, Bartłomiej Diaz – C, Ferdynand Magellan – B, Vasco da Gama – Autor: Nowa Era
(0-4 p.)
A
Komentarz: 1 pkt – za każdą poprawną odpowiedź
17 1D, 2A, 3B, 4C Autor: Nowa Era
(0-4 p.)
Komentarz: 1 pkt – za każdą poprawną odpowiedź
18 1B, 2D, 3A, 4E, 5C Autor: Nowa Era
(0-5 p.)
Komentarz: 1 pkt – za każdą poprawną odpowiedź

strona 1 z 6
19 1F, 2P, 3F Autor: Nowa Era
Komentarz: 1 pkt – za każdą poprawną odpowiedź (0-4 p.)
20 1F, 2P, 3F Autor: Nowa Era
(0-3 p.)
Komentarz: 1 pkt – za każdą poprawną odpowiedź
21 1P, 2F, 3P Autor: Nowa Era
(0-3 p.)
Komentarz: 1 pkt – za każdą poprawną odpowiedź
22 1P, 2F, 3F Autor: Nowa Era
(0-3 p.)
Komentarz: 1 pkt – za każdą poprawną odpowiedź
23 1P, 2F, 3F Autor: Nowa Era
(0-4 p.)
Komentarz: 1 pkt – za każdą poprawną odpowiedź
24 1. Adaś mówi o (skutkach) wydarzenia zwanego (wielkimi odkryciami geograficznymi). Autor: Nowa Era
(0-4 p.)
2. Ala opisuje (przyczyny) wydarzenia określanego mianem (reformacji).
Komentarz: 1 pkt – za każde poprawne skreślenie
25 3. podróż Vasco da Gamy Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
1. pierwsza wyprawa Krzysztofa Kolumba
5. pierwsza podróż dookoła świata Ferdynanda Magellana
2. wyprawa Bartłomieja Diaza
4. wyprawa Ameriga Vespucciego
Komentarz: 1 pkt – za poprawne uporządkowanie wszystkich wydarzeń
26 4. pokój w Augsburgu Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
2. odkrycie Ameryki
1. wynalezienie druku
3. wystąpienie Marcina Lutra
Komentarz: 1 pkt – za poprawne uporządkowanie wszystkich wydarzeń
27 2. Henryk VIII zostaje głową Kościoła w Anglii Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
1. ogłoszenie 95 tez Marcina Lutra
3. pokój w Augsburgu
4. zakończenie obrad soboru trydenckiego
Komentarz: 1 pkt – za poprawne uporządkowanie wszystkich wydarzeń
28 1A, 2C Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
Komentarz: 1 pkt - za poprawną odpowiedź
29 B Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
Komentarz: 1 pkt – za poprawną odpowiedź
30 C Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
Komentarz: 1 pkt – za poprawną odpowiedź
31 B – wynalezienie druku – C Autor: Nowa Era
(0-4 p.)
D – wybuch reformacji – A
Komentarz: 1 pkt – za każdą poprawną odpowiedź
32 C Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
Komentarz: 1 pkt – za poprawną odpowiedź
33 D Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
Komentarz: 1 pkt – za poprawną odpowiedź
34 1B, 2A Autor: Nowa Era
(0-2 p.)
Komentarz: 1 pkt – za każdą poprawną odpowiedź
35 3 Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
Komentarz: 1 pkt – za poprawną odpowiedź
36 1CEH, 2ADGJ, 3BFI Autor: Nowa Era
(0-3 p.)
Komentarz: 1 pkt – za poprawne przyporządkowanie postaci do jednego hasła
37 2 Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
Komentarz: 1 pkt – za poprawną odpowiedź

strona 2 z 6
38 1BDFI, 2ACEGHJ Autor: Nowa Era
(0-2 p.)
Komentarz: 1 pkt – za poprawne przyporządkowanie wszystkich określeń do jednego
hasła
39 1. Tereny znane Europejczykom przed odkryciami geograficznymi: Europa, Indie, Chiny, Autor: Nowa Era
(0-3 p.)
wybrzeża Afryki Północnej i Wschodniej
Tereny poznane przez Europejczyków dzięki wyprawom wielkich odkrywców: Ameryka
Północna i Południowa, Afryka Południowa
2. C
Komentarz: 1 pkt – za każdą poprawną odpowiedź
40 B, D, F Autor: Nowa Era
(0-3 p.)
Komentarz: 1 pkt – za każde poprawne skreślenie
41 Do upadku cywilizacji prekolumbijskich przyczynili się (odkrywcy / konkwistadorzy), Autor: Nowa Era
(0-2 p.)
dzięki (stosowaniu broni palnej i koni budzących przerażenie Indian / wymianie
handlowej oraz wzrostowi ilości pieniędzy).
Komentarz: 1 pkt – za każde poprawne skreślenie
42 A1 Autor: Nowa Era
(0-2 p.)
43 1BC, 2AD Autor: Nowa Era
(0-2 p.)
Komentarz: 1 pkt – za co najmniej dwa poprawne przyporządkowania
44 B3 Autor: Nowa Era
(0-2 p.)
Komentarz: 1 pkt – za każdą poprawną odpowiedź
45 1B, 2C, 3D, 4A Autor: Nowa Era
(0-4 p.)
Komentarz: 1 pkt – za każdą poprawną odpowiedź
46 1D, 2B Autor: Nowa Era
(0-2 p.)
Komentarz: 1 pkt – za każdą poprawną odpowiedź
47 Przedstawiony rysunek świadczy o tym, że jego autor był (protestantem / humanistą), Autor: Nowa Era
(0-2 p.)
ponieważ (porusza temat związany z człowiekiem / w centrum wszechświata stawia
Boga).
Komentarz: 1 pkt – za każde poprawne skreślenie
Grupa B Liczba punktów 105

1 1D, 2C Autor: Nowa Era

(0-2 p.)
Komentarz: 1 pkt – za każdą poprawną odpowiedź
2 1. B, 2. A, 3. B, 4. A Autor: Nowa Era
(0-4 p.)
Komentarz: 1 pkt – za każdą poprawną odpowiedź
3 1C, 2B, 3A Autor: Nowa Era
(0-3 p.)
Komentarz: 1 pkt – za każdą poprawną odpowiedź
4 1B, 2D Autor: Nowa Era
(0-2 p.)
Komentarz: 1 pkt – za każdą poprawną odpowiedź
5 Hiszpania i Portugalia jako pierwsze państwa zaczęły zakładać na nowych terenach swoje Autor: Nowa Era
(0-5 p.)
zamorskie posiadłości, czyli kolonie. Miejscową ludność wykorzystywano do ciężkiej
pracy na plantacjach, na których uprawiano cenne w Europie rośliny. Przepracowanie i
niedożywienie spowodowało masowe wymieranie Indian. Aby zapewnić tanią siłę
roboczą, zaczęto sprowadzać do Ameryki mieszkańców Afryki. W ten sposób odrodziło
się niewolnictwo.
Komentarz: 1 pkt – za każdą poprawną odpowiedź
6 1B, 2A Autor: Nowa Era
(0-2 p.)
Komentarz: 1 pkt – za każdą poprawną odpowiedź
7 Przykładowa odpowiedź: Hasło to oznacza, że humaniści akceptowali człowieka z Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
wszystkimi jego wadami i zaletami.
Komentarz: 1 pkt – za poprawną odpowiedź

strona 3 z 6
8 Przykładowa odpowiedź: Książki stały się tańsze i dzięki temu zdobyły popularność Autor: Nowa Era

wśród Europejczyków. Wynalezienie druku umożliwiło też rozpowszechnienie idei (0-2 p.)
renesansu w Europie.
Komentarz: 1 pkt – za podanie jednego skutku
9 sobór – zjazd dostojników kościelnych pod przewodnictwem papieża Autor: Nowa Era
(0-4 p.)
pastor – protestancki duchowny
heretyk – wyznawca poglądów religijnych sprzecznych z powszechnie obowiązującymi
celibat – zobowiązanie duchownych do niezawierania małżeństwa
10 A Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
Komentarz: 1 pkt – za poprawną odpowiedź
11 D Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
Komentarz: 1 pkt – za poprawną odpowiedź
12 A Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
Komentarz: 1 pkt – za poprawną odpowiedź
13 1. konkwistadorzy, 2. kolonie, 3. plantacja, 4. kompas Autor: Nowa Era
(0-4 p.)
Komentarz: 1 pkt – za każdą poprawną odpowiedź
14 1B, 2A, 3D, 4C Autor: Nowa Era
(0-4 p.)
Komentarz: 1 pkt – za każdą poprawną odpowiedź
15 1. Ignacy Loyola, 2. Jan Kalwin, 3. Michał Anioł, 4. Amerigo Vespucci Autor: Nowa Era
(0-4 p.)
Komentarz: 1 pkt – za każdą poprawną odpowiedź
16 Krzysztof Kolumb – B, Vasco da Gama – A, Bartłomiej Diaz – C, Ferdynand Magellan – Autor: Nowa Era
(0-4 p.)
D
Komentarz: 1 pkt – za każdą poprawną odpowiedź
17 1D, 2A, 3B, 4C Autor: Nowa Era
(0-4 p.)
Komentarz: 1 pkt – za każdą poprawną odpowiedź
18 1F, 2P, 3F Autor: Nowa Era
(0-4 p.)
Komentarz: 1 pkt – za każdą poprawną odpowiedź
19 1F, 2P, 3F Autor: Nowa Era
(0-3 p.)
Komentarz: 1 pkt – za każdą poprawną odpowiedź
20 1P, 2P, 3F Autor: Nowa Era
(0-3 p.)
Komentarz: 1 pkt – za każdą poprawną odpowiedź
21 1P, 2F, 3F Autor: Nowa Era
(0-4 p.)
Komentarz: 1 pkt – za każdą poprawną odpowiedź
22 1. Adaś mówi o (skutkach) wydarzenia zwanego (wielkimi odkryciami geograficznymi). Autor: Nowa Era
(0-4 p.)
2. Ala opisuje (przyczyny) wydarzenia określanego mianem (reformacji).
Komentarz: 1 pkt – za każde poprawne skreślenie
23 2. wyprawa Bartłomieja Diaza Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
3. podróż Vasco da Gamy
4. wyprawa Ameriga Vespucciego
5. pierwsza podróż dookoła świata Ferdynanda Magellana
1. pierwsza wyprawa Krzysztofa Kolumba
Komentarz: 1 pkt – za poprawne uporządkowanie wszystkich wydarzeń
24 4. pokój w Augsburgu Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
2. odkrycie Ameryki
1. wynalezienie druku
3. wystąpienie Marcina Lutra
Komentarz: 1 pkt – za poprawne uporządkowanie wszystkich wydarzeń

strona 4 z 6
25 2. Henryk VIII zostaje głową Kościoła w Anglii Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
1. ogłoszenie 95 tez Marcina Lutra
3. pokój w Augsburgu
4. zakończenie obrad soboru trydenckiego
Komentarz: 1 pkt – za poprawne uporządkowanie wszystkich wydarzeń
26 1A, 2C Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
Komentarz: 1 pkt - za poprawną odpowiedź
27 B Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
Komentarz: 1 pkt – za poprawną odpowiedź
28 C Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
Komentarz: 1 pkt – za poprawną odpowiedź
29 A – wynalezienie druku – D Autor: Nowa Era
(0-4 p.)
C – wybuch reformacji – B
Komentarz: 1 pkt – za każdą poprawną odpowiedź
30 C Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
Komentarz: 1 pkt – za poprawną odpowiedź
31 D Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
Komentarz: 1 pkt – za poprawną odpowiedź
32 1B, 2A Autor: Nowa Era
(0-2 p.)
Komentarz: 1 pkt – za każdą poprawną odpowiedź
33 3 Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
Komentarz: 1 pkt – za poprawną odpowiedź
34 1CEH, 2ADGJ, 3BFI Autor: Nowa Era
(0-3 p.)
Komentarz: 1 pkt – za poprawne przyporządkowanie postaci do jednego hasła
35 2 Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
Komentarz: 1 pkt – za poprawną odpowiedź
36 1BDFI, 2ACEGHJ Autor: Nowa Era
(0-2 p.)
Komentarz: 1 pkt – za poprawne przyporządkowanie wszystkich określeń do jednego
hasła
37 1. Tereny znane Europejczykom przed odkryciami geograficznymi: Europa, Indie, Chiny, Autor: Nowa Era
(0-3 p.)
wybrzeża Afryki Północnej i Wschodniej
Tereny poznane przez Europejczyków dzięki wyprawom wielkich odkrywców: Ameryka
Północna i Południowa, Afryka Południowa
2. A
Komentarz: 1 pkt – za każdą poprawną odpowiedź
38 A, C, F Autor: Nowa Era
(0-3 p.)
Komentarz: 1 pkt – za każde poprawne skreślenie
39 Do upadku cywilizacji prekolumbijskich przyczynili się (odkrywcy / konkwistadorzy), Autor: Nowa Era
(0-2 p.)
dzięki (stosowaniu broni palnej i koni budzących przerażenie Indian / wymianie
handlowej oraz wzrostowi ilości pieniędzy).
Komentarz: 1 pkt – za każde poprawne skreślenie
40 A1 Autor: Nowa Era
(0-2 p.)
41 1BC, 2AD Autor: Nowa Era
(0-2 p.)
Komentarz: 1 pkt – za co najmniej dwa poprawne przyporządkowania
42 B3 Autor: Nowa Era
(0-2 p.)
Komentarz: 1 pkt – za każdą poprawną odpowiedź
43 1D, 2B Autor: Nowa Era
(0-2 p.)
Komentarz: 1 pkt – za każdą poprawną odpowiedź

strona 5 z 6
44 Przedstawiony rysunek świadczy o tym, że jego autor był (protestantem / humanistą), Autor: Nowa Era
(0-2 p.)
ponieważ (porusza temat związany z człowiekiem / w centrum wszechświata stawia
Boga).
Komentarz: 1 pkt – za każde poprawne skreślenie

strona 6 z 6