Dziady / Forefathers’ Eve

Part II
1823
There are more things in Heaven and Earth, Than are dreamt of in your philosophy

1. Wstęp muzyczny- początek melodii Dziady. Wejście narratorów na scenę.

Narrator I:

Serdecznie witamy wszystkich zebranych gości i zapraszamy na Mickiewiczowskie Zaduszki-

inscenizację fragmentów II cz. „Dziadów”. "Noc Dziadów" to polska tradycja obchodzona w
wigilię Wszystkich Świętych. Jej odpowiednikiem w świecie zachodnim jest Halloween.
Polska zawsze była krajem wielowyznaniowym, niektóre pogańskie tradycje nigdy nie zostały
stłumione, lecz zamiast tego złączyły się z chrześcijaństwem. "Noc Dziadów" była
szczególnie popularna na wschodnich obszarach Rzeczypospolitej Polsko-Litewskiej. Dziś ta
część regionu znajduje się na Białorusi, gdzie tradycja ta wciąż jest żywa. Osoby, które
przeprowadzają te obrzędy w interpretacji Mickiewicza, są grekokatolikami.
Narrator II
Welcome everyone gathered here and invite you to Mickiewicz's All Souls' Day - a
performance of excerpts from Part II of 'Dziady'."Forefathers’ Eve, Dziady in Polish, is a feast
performed on the eve of All Saints’. Its equivalent in the Western world is Halloween that is
stripped of its original spiritual dimension. Since Poland has always been a multireligious
country some pagan traditions were never suppressed, merging with Christianity instead.
Forefathers’ Eve was especially popular in the eastern parts of the Polish-Lithuania
Commonwealth. Today this region is in Belarus, where the tradition is still alive. The people
who perform the rites in Mickiewicz’s rendition are Greek-Catholics.

2. Ciąg dalszy melodii Dziady.

Wejście Chóru w maskach, w rękach trzymają lampiony. Ustawienie w półokręgu.
Entrance of the Choir in masks, holding lanterns in their hands. Formation in a semicircle
Chór:/Choir
Darkness around.
Dullness around.
What will be now?
What will be now?
Wejście Guślarza, w tle początek piosenki Dziady. Entrance of the Shaman. in the
background, the beginning of the Dziady song

Guślarz:/Shaman
Zamknijcie drzwi od kaplicy...
Czyscowe duszeczki! Każda spieszcie do gromady!
Oto obchodzimy Dziady!

3. Guślarz miesza w kotle, rozpoczyna się obrzęd wywoływania pierwszego ducha. The
Shaman stirs the pot, the ritual of summoning the first spirit begins

Chór:/Choir:
Darkness around.
Dullness around.
What will be now?
What will be now?

Guślarz: / Shaman
Naprzód wy z lekkimi duchy!

Chór:/Choir:
Tell us what is it that you miss.
What you want.
What you need.

Wejście Aniołków, w tle pierwsza zwrotka piosenki Dziady. Entrance of the Angels, in the
background, the first verse of the Dziady song.

Guślarz: /Shaman
Czego potrzebujesz, duszeczko, żeby się dostać do nieba?

Aniołek I: / Angel I
Nic nam, nic nam nie potrzeba.
Zbytkiem słodyczy na ziemi
Jesteśmy nieszczęśliwemi.

Aniołek II: / Angel II

Przylatujemy na Dziady
Nie dla modłów i biesiady,
Niepotrzebna msza ofiarna;
Nie o pączki, mleczka, chrusty,
Prosimy gorczycy dwa ziarna;
A ta usługa tak marna
Starczy za wszystkie odpusty.

Aniołek I: /Angel II
Bo słuchajcie i zważcie u siebie,
Że według Bożego rozkazu:
Kto nie doznał goryczy ni razu,
Ten nie dozna słodyczy w niebie.

Chór: / Choir
For let us listen and consider within ourselves,
That according to God's command:
He who has not tasted bitterness even once,
Will never taste sweetness in heaven.

Guślarz: / Shaman
Czego chciałeś, macie obie.
To ziarenko, to ziarenko. Teraz z Bogiem idźcie sobie.
A kto prośby nie posłucha, w imię Ojca, Syna, Ducha.
Widzicie Pański krzyż? Nie chcecie jadła, napoju,
Zostawcie nas w pokoju! A kysz! A kysz!

Ucieczka Aniołków ze sceny, w tle pierwsza zwrotka piosenki Dziady.

Angels exit from the stage, in the background, the first verse of the Dziady song.

4. Guślarz miesza w kotle, rozpoczyna się obrzęd wywoływania drugiego ducha.

Chór:/Choir
Darkness around.
Dullness around.
What will be now?
What will be now?

Guślarz:/Shaman
Dalej wy, z najcięższym duchem,
Coście do tego padołu
Przykuci zbrodni łańcuchem
Z ciałem i duszą pospołu.

Chór:/Choir
Tell us what it is that you miss.
What you want.
What you need.
Wejście ducha złego pana; spętany sznurem, klęka.

Druga zwrotka piosenki Dziady. Second verse of the song

Guślarz:/Shaman
Mów, czego trzeba dla duszy, aby się dostać do nieba.
Widmo:/Ghost
Nie ma, nie ma dla mnie rady!
Darmo podajesz talerze,
Co dasz, to ptactwo zabierze.
Nie dla mnie, nie dla mnie Dziady!
Tak, muszę dręczyć się wiek wiekiem,
Sprawiedliwe zrządzenia Boże!
Bo kto nie był ni razu człowiekiem,
Temu człowiek nic nie pomoże.

Chór:/Choir
Since there is nothing we can do for you, go away, you wretch.
You do not take victuals or drink. Leave us in peace. Begone, begone!
Guślarz:/Shaman
Gdy nic tobie nie pomoże, idźże sobie precz, nieboże!
A kto prośby nie posłucha, w imię Ojca, Syna, Ducha.

Czy widzisz Pański krzyż? Nie chcesz jadła, napoju,

Zostawże nas w pokoju! A kysz! A kysz!

Odejście ducha, zakończenie piosenki Dziady. Exit of the spirit, end of the song

5. Guślarz miesza w kotle, rozpoczyna się obrzęd wywoływania trzeciego ducha.

Chór:/Choir
Darkness around.
Dullness around.
What will be now?
What will be now?
Guślarz:/Shaman
Teraz wy, pośrednie duchy!

Chór:/Choir
Tell us what it is that you miss.
What you want.
What you need.

Wbiega duch dziewczyny w wianku; wstęp piosenki Ta nasza młodość. The spirit of the girl
enters with a wreath; the introduction to the song Ta nasza młodość

Dziewczyna:/Young Lady
Na głowie mam kraśny wianek,
W ręku zielony badylek,
Przede mną bieży baranek,
Nade mną leci motylek.
Umarłam nie znając troski
Ani prawdziwego szczęścia.
Żyłam na świecie, lecz, ach! Nie dla świata!
Przykro mi, że bez ustanku
Wiatr mną jak piórkiem pomiata.
Nie wiem, czy jestem z tego, czy z tamtego świata.

Guślarz:/Shaman
Czego potrzebujesz, duszeczko, żeby się dostać do nieba?

Dziewczyna:
Nic mi, nic mi nie potrzeba!
Bo słuchajcie i zważcie u siebie,
Że według Bożego rozkazu:
Kto nie dotknął ziemi ni razu,
Ten nigdy nie może być w niebie.

Chór:/Choir
Who did not touch the ground even once can never go to Heaven.
Guślarz:/Shaman
Czy widzisz Pański krzyż? Nie chciałaś jadła, napoju,
Zostawże nas w pokoju! A kysz! A kysz!

Dziewczyna wybiega ze sceny, ciąg dalszy piosenki Ta nasza młodość. The girl exits the
stage.

6. Zakończenie obrzędu Dziadów. Uzupełnienie balladą „Romantyczność”. Last part of the

ritual.

Guślarz:/Shaman
Teraz wszystkie dusze razem,
Wszystkie i każdą z osobna,
Ostatnim wołam rozkazem!
Dla was ta biesiada drobna.

Duchy skradają się bezszelestnie po scenie. The spirits silently sneak across the stage

Guślarz:/Shaman
Garście maku, soczewicy
Rzucam w każdy róg kaplicy.

Chór:/Choir
Bierzcie, czego której braknie,
Która pragnie, która łaknie.
Guślarz:/Shaman
Czas odemknąć drzwi kaplicy.
Przeszła północ, kogut pieje,
Skończona straszna ofiara,
Czas przypomnieć ojców dzieje.
Stójcie!

Chór:/Choir
Stop! One more ghost!

Chór:
Darkness around.
Dullness around.
What will be now?
What will be now?

Duchy na chwilę nieruchomieją, potem na palcach wychodzą.

W tle piosenka Zaklinanie, czarowanie. Na scenie siada dziewczyna w żałobie.
The spirits pause for a moment, then exit on tiptoe.
In the background, the song 'Incantation, Sorcery' is playing. A girl in mourning sits on the
stage

Guślarz:/shaman
Dziewczyno, o tam w żałobie...
Wstań, bo czy mi się wydaje,
Czy ty usiadłaś na grobie
I blade widmo powstaje...
Pokazał ręką na serce,
Lecz nic nie mówi pasterce.
Co to jest, nie zgadnę wcale.
Odpowiadaj, maro blada!
Cóż to, nic nie odpowiada.

Dziewczyna powoli wstaje, szuka niewidzialnej zjawy. Piosenka. Wejście starca na scenę.
The girl slowly stands up, searching for an invisible apparition. The song plays. Entrance of
the old man onto the stage

Starzec: /Old Man

Listen, young lady!
Chór:
She does not listen.
Starzec:
It's daytime! It's the town!
There's no living soul beside you.
What are you clutching around you?
Whom are you calling, whom are you greeting?
Chór:
She does not listen.

Karusia/Dziewczyna: / Young Lady

Tyżeś to w nocy? To ty, Jasieńku!
Ach, jak tam zimno musi być w grobie!
Umarłeś! Tak, dwa lata!
Weź mnie, ja umrę przy tobie,
Nie lubię świata.
Źle mnie w złych ludzi tłumie,
Płaczę, a oni szydzą;
Mówię, nikt nie rozumie;
Widzę, oni nie widzą!

Guślarz:
Mówcie pacierze!
Tu jego dusza być musi.
Jasio być musi przy swej Karusi,
On ją kochał za żywota!

Starzec:
Listen, young Lady!

Chór:
She does not listen.

Starzec:
Trust my eye and my lens,
I see nothing around here
Chór:
She does not listen.

7. Finał. Na tle piosenki Zaklinanie, czarowanie wszyscy wykonawcy wychodzą na scenę.

Ustawienie w dwóch rzędach. Chór zdejmuje maski..
Finale. Against the backdrop of the song 'Incantation, Sorcery,' all performers come onto the
stage. Arrangement in two rows. The choir removes their masks.

Chór (pojedynczo):

Yet the girl loves,” I reply diffidently,

“And the people believe reverently:
Faith and love are more discerning
Than lenses or learning.

You know the dead truths, not the living,

The world of things, not the world of loving.
Where does any miracle start?
Together:
Cold eye, look in your heart!