Të flasësh në publik

Të folurit është një cilësi e veçantë dhe e dallueshme e qenieve njerëzorë. Ky proces nuk është i
lindur, por është zhvilluar ndër vite historikisht. Nevojat e mbijetesës diktuan nevojat për
komunikim. Qeniet njerëzorë fillimisht përdornin komunikimin me gjeste dhe me zëra të
paartikuluar si tingujt e sotëm. Gjuha e folur e çdo kombi krahas funksionit kuptimor, pra për të
shprehur mendimet dhe realizuar komunikimin, është e ngarkuar edhe me realizimin e
komunikimit emocional. Ndodh shpesh që me të njëjtat fjalë e fjali shprehen qëndrime dhe
emocione që marrin forma kuptimore nga më të ndryshmet, shpeshherë edhe kuptime krejt të
kundërta.

Të flasësh mirë dhe pa gabime është çelësi për një komunikim mes njerëzve dhe një kusht i
domosdoshëm për të mbajtur të shëndetshëm organet e zërit. Qëllimi i edukimit të zërit është që
të arrish të dëgjojnë të tjerët kur flet dhe që të flasësh pa u lodhur. Të flasësh do të thotë të kesh
kapacitetin e përshtatjes në situata të ndryshme sado të ndërlikuara qofshin ato. Njeriu duhet të
bëhet i vetëdijshëm se një marrëdhënie e drejtë kërkon fjalët dhe tonin e duhur. Këtij qëllimi i
shërben edhe ndjekja e rregullave të trajnimit teknik që të çon në një te folur të kuptueshëm të
ngarkuar me ide dhe emocione të duhura. Për shume njerëz fjalimet në publik janë një sfidë në
vetvete, edhe pse e folura në publik është një aftësi që na duhet të gjithëve. Te gjithë nga ne, që
në moshe të vogël sfidohemi me të folurit në publik duke nisur që nga organizimet e vogla
familjare, shkolla, kurë flasim para kolegeve të punës, para klientëve apo edhe para një turme më
të madhe njerëzish gjithmonë për një arsye.

E folura në publik do të thotë të lesh anash mungesat e vetëbesimit dhe të japësh mesazhin që
është më i rëndësishëm se ndjenjat tua. Kjo ka të bëjë me faktin se fjalimi juaj duhet të dërgoj
një mesazh në veshin e duhur dhe ky është një mision që duhet çuar deri në fund. Është shumë e
rëndësishme që ta merrni shtruar, sidomos në fillim të fjalimit. Do të arrini të tërhiqni vëmendjen
e audiencës nëse bëni pauza të shkurta dhe të mbusheni mirë frymë herë pas here. Nëse nuk bëni
pauza dhe flisni shpjet, audienca mund të ndihet e fyer, ata mund të mendojnë që e keni me
nxitim dhe se jeni aty për të mbajtur at fjalim sa për sy e faqe.

Shkathtësia oratorike është baza e një raporti të mire të lidhur me të tjerët por mbi të gjitha me
vetveten, shume njerëz në fakt gjenden përballë vështirësive kur duhet të përballojnë një bisede
përpara një publiku të vogël apo të madhe pa u skuqur në fytyrë, pa u djersitur duart dhe me një
zë të mbytur nga emocionet. Për të kaluar këto pasiguri që vijnë si pasoje e ndrojtjes është mirë
të praktikohen disa,, truke,, të vogla që ndihmojnë për të kaluar vështirësitë dhe të përballoni një
debat pa probleme dhe me siguri në vetvete.

Disa këshilla:

Kurrë dhe asnjëherë mos merrni përsipër të mbani një fjalim pa u përgatitur, pa e ditur dhe
kuptuar subjektin e ngjarjes, tematiken, idenë dhe qëllimin. Kur flisni duhet të thoni diçka.

Për të kaluar ankthin dhe friken e fjalimit nuk është e nevojshme të shkaktoni panik që
manifestohet me emocione të tepërta, por nxirrni ato me kujdes dhe përdoreni si avantazh.
Lëvizjet e pakontrolluara të duarve mësoni ti përdorni për të nënvizuar diçka me rendësi.

Belbëzimet, gabimet e vogla në të folur mund të prishin fjalimin tuaj, dhe mënyra më e mire për
të kaluar këtë është të përdorni ndonjë batutë të shkurtër për të kaluar më lehtë këtë situatë. Në
ketë mënyrë një moment dështimi mund të kthehet në një moment force dhe njerëzve, të cilët po
ju dëgjojnë, do të ju duket normale, pasi kjo mund të ju ndodh të gjithëve.

Është e rëndësishme që mos merrni sugjestione të personave që keni përballë, të cilat mund të
ndikojnë negativisht. Përqendrohuni në forcat tuaja, duke rritur sigurinë në

Përpara një fjalimi duhet të izoloni mendjen nga ngjarjet tjera dhe nga ajo që ju rrethon,
mundohuni të përqendrohuni mbi objektivin dhe përmbajtjen e fjalimit.

Kur fjalimi që do të mbani është i një rëndësie të veçantë, duhet të reagoni me mendje të kthjelltë
dhe mendime pozitive. Frazat e tipit ,, çdo gjë do shkoj mirë,, dhe ,, jam në rregull,, do të ju
ndihmojnë për të arritur qëllimin. Mundohuni të jeni sa me origjinal, të ndjeheni më emotiv me
fjalët që thoni në këtë mënyrë do të ndjehet më shume forca dhe bindja e fjalës suaj.
Arti i të folurit para publikut, është si noti…

Merimangat, lartësitë, të flasësh para publikut. Të gjithë kemi fobitë tona. Por edhe nëse do të
preferonit të kalonit mbi një rrjet merimange midis lartësisë së dy pallateve, përpara se të mbanit
një fjalim përballë një publiku që pret shumë nga ju, atëherë të folurit publik nuk ka arsye që të
jetë një gjë kaq e tmerrshme.

Siç do ta çmontojmë në këtë artikull, aftësia për të folur në publik është çështje praktike.

Do të jetë e pakëndshme në fillim, por ka vetëm një mënyrë për të kapërcyer atë siklet – duhet të
përvishni mëngët menjëherë.

Pasi ta keni bërë këtë, pjesa tjetër është një fllad relaksues. Në të vërtetë, zotërimi i artit oratorik
është një përpjekje argëtuese dhe fantastike. Sigurisht, ka një proces praktik të madh të përfshirë,
por, në fund të fundit, të folurit e suksesshëm varet nga ndjenja e sinqertë dhe një vetbesim në
temën që po prezantoni.

Ky artikull do t’ju japë një gamë të këshillave praktike – nga mënyra se si të kapërceni frikën në
podium apo skenë deri në atë se si ta komandoni një audiencë – me të cilën të ndërthurni
sinqeritetin dhe besimin tuaj personal.

Gjatë rrugës, do të mësoni gjithashtu:

– sesi bashkimi i një audience është njësoj si të ndezësh një zjarr në kamping,

– pse nuk mund t’i prisni degët e një peme t’i ngjisni trungut të një peme tjetër,

– çfarë kanë të përbashkët basketbollistët me folësit publik.

TË BËHESH I AFTË NË TË FOLURIT PUBLIK ËSHTË ÇËSHTJE PRAKTIKE DHE

FRIKA SKENIKE MUND TË PUSHTOHET.

E mbani mend se si mësuat të notonit? A shkuat në bibliotekë, për të studiuar një manual mbi
artin e notit dhe më pas, duke u dashuruar me njohuritë e fituara, me siguri të plotë jeni zhytur në
ujin e detit më të afërt?

Me shumë mundësi jo. Pavarësisht nëse e mbani mend apo jo, keni mësuar të notoni, duke notuar
– dhe ka të ngjarë të keni pirë shumë gëllenjka të bezdisshme uji apo dhe të mbushni hundët
përpara se të ndjeheshit të sigurtë në një pishinë apo det.

Pse të ndalemi në prezantimin tuaj në sferën ujore? Epo, zotërimi i artit të të folurit publik është
shumë i ngjashëm me notimin. Mbajtja e fjalimeve është mënyra e vetme për t’u bërë një orator i
aftë. Dhe kjo do të thotë të hidhesh në një fund të thellë proverbial.
Në fillim, me siguri do të jeni të mbushur me shqetësime kur qëndroni para një audiencë. Por
mos u shqetëso. Shumë folës të shkëlqyeshëm, që nga William Gladstone e deri te kleriku
amerikan Henry Ward Beecher, kurrë nuk pushuan së vuajturi nga frika e skenës.

Por mbajtja e fjalimit nuk është çështja që të bëhet pa patur frikë; është çështje e zotërimit të
frikës suaj. Këtu janë tre mënyra për ta arritur këtë.

E para është që të dëboni ndjenjat e vetëdijes duke e lënë veten të zhytur në temën e fjalimit tuaj.

Nëse jeni përqendruar plotësisht në idenë ose mesazhin që po përpiqeni të komunikoni, do të

ketë pak hapësirë për shqetësime boshe për pamjen tuaj ose se si audienca ju percepton.

Nënshtrojuni përmbajtjes së fjalës suaj dhe të gjitha shqetësimet e panevojshme për vetë-
prezantimin do të shuhen.

Dyfish po aq e rëndësishme është të kesh diçka për të thënë. Shumë folës dështojnë sepse i
afrohen podiumit të papërgatitur. Nëse nuk e keni përgatitur materialin tuaj dhe nuk keni
praktikuar fjalimin tuaj, dyshuesit dhe keqdashësit sigurisht që do ju sulmojnë minutën që hapni
gojën. Për të shmangur këtë, autori këshillon të mësoni përmendësh të paktën fjalitë e para të
fjalës suaj.

Pastaj, pasi të përgatiteni për sukses, priteni atë. Të presësh suksesin nuk do të thotë të jesh i
vetëkënaqur dhe i vetëpërkëdhelur. Përkundrazi, ruajeni përulësinë tuaj – jo një përulësi, që i
ngjan një servilizëm të shtirur, por një lloj përulje të sinqertë, një gatishmëri të përjetshme për t’u
përmirësuar.

Fjalimet e tua të para mund të ndjehen sikur po mbyteni – por vazhdoni të praktikoni, dhe së
shpejti do të notosh me shpejtësi.

PËRDORNI THEKSIN PËR TË MPOSHTUR MONOTONINË

Imagjinoni se jeni pianist. Pavarësisht nëse jeni duke luajtur këngët tuaja ose kompozimet e
dikujt tjetër, ka mënyra të panumërta për të interpretuar muzikën. Mund të luani ngadalë ose
shpejt, butë ose me zë të lartë; me shpërthime të egra ose me uniformitet të ngurtë. Me pak fjalë,
nuk ka rregulla të përcaktuara sesa shpejt apo se si duhet të luhet muzika.

E njëjta gjë mund të thuhet për të folurit në publik. Nuk ka fund numri i mënyrave për të mbajtur
një fjalim me sukses, por së pari, do t’ju duhet të zotëroni bazat e përcjelljes së fjalimit.

Në të folur si në muzikë, monotonia është armiku. Imagjinoni të përpiqeni të luani një

koncerto Bach në një piano që ka vetëm një tast. Asnjë sasi e vendosmërisë ose zgjuarsisë
tuaj nuk mund ta ndalonte performancën tuaj monotone të ishte po aq e shurdhër sa vdekja. Pra,
si mund ta shmangni monotoninë? Epo, duhet të pajisni instrumentin tuaj që flet publikisht me
një varg tastesh të reja.

Sekreti i parë (intonimi i qëllimshëm) për një fjalim dinamik është theksi. Theksimi është një
çështje për të krahasuar dhe kundërshtuar idetë kryesore të fjalës suaj, dhe një mënyrë themelore
për ta bërë këtë është të përdorni fjalë të rëndësishme.

Shikoni, për shembull, fjalitë e mëposhtme: «Fati nuk është çështje rastësore. Është çështje
zgjedhjeje.” Cila do të ishte mënyra më e qartë për të shqiptuar këto fjali?

Epo, në vend që ta theksoni secilën fjalë në mënyrë të barabartë, ju e theksoni fjalën “fati”, pasi
është kryefjala e fjalisë së parë. Atëherë duhet të theksoni fjalën “nuk” për të theksuar mohimin.

Dhe “rastësore” sigurisht ka nevojë për theks, pasi ju do ta kundërvini atë me fjalën qendrore të
fjalisë tjetër, “zgjedhje”.

Tani, të theksosh një fjalë nuk do të thotë ta thuash me zë të lartë. Nëse keni qenë duke folur me
zë relativisht të lartë, ju mund ta pëshpëritni me zë të ulët një fjalë doni ta theksoni, ose nëse
keni qenë duke folur me një zë tenori rezonant, ju mund ta zhurmoni atë me një bas të thellë.

Në të vërtetë, ndryshimi i intonacionit tuaj është e para nga tre teknikat për të theksuar idetë
kryesore të një fjalimi. E dyta dhe e treta janë ndryshimi i ritmit dhe pauzat.

Në të folurën e përditshme, njerëzit flasin më shpejt kur thonë ngjarje emocionuese dhe më
ngadalë kur japin fakte interesante. Dhe ata shpesh bëjnë pauza për efekt dramatik.

Kështu që ju mund të bëni një pauzë pak përpara, ose sapo ta keni thënë, një fjalë ose frazë të
rëndësishme. Ose ju mund t’i nxitoni në pjesën e parë, më pak të rëndësishme të një fjalie dhe
pastaj ngadalë shqiptoni fjalët thelbësore, përfunduese.

Disa nga tastet e instrumentit tuaj janë tashmë para jush. Se si i luani ato është një vendim që
duhet ta merrni vetë.

AFTËSIA PËR TË NGJALLUR EMOCIONE TEK DËGJUESIT TUAJ ËSHTË FOKUSI

I TË FOLURIT NË PUBLIK

Imagjinoni dy folës, secili duke mbajtur fjalime kundër skllavërisë në Proklamatën e Para-
Emancipimit Amerikë. I para është një politikan i bardhë, një njeri me një rekord të fortë të
aktivizmit anti-skllavëri. E dyta është një nënë me ngjyrë në bllokun e ankandit të qënieve
njerëzore, një grua që sapo ka parë djalin e saj të shitet poshtë lumit.

Fjala e kujt mendoni se do të ishte më prekëse?

Epo, juria nuk gabon në këtë çështje. Shumë nga fjalimet më të përzemërta të historisë
amerikane u mbajtën nga gra të tilla – nënat me ngjyrë të skllavëruara që shfaqnin çnjerëzoren e
skllavërisë. Këto gra nuk kishin trajnime në të folur në publik. Por ato posedonin diçka që as
studimi dhe as praktika nuk mund ta japin: forca e ndjenjës.

Ndjenjat na udhëheqin nëpër jetë. Pse flemë në shtretër të butë ose pimë ujë të ftohtë në një ditë
të nxehtë? Ne nuk përdorim logjikë dhe arsye për të marrë vendime të tilla; ato thjesht ndjehen
gjëja e duhur për të bërë.

Të gjithë oratorët që aspirojnë duhet ta marrin parasysh këtë fakt. Zgjimi i ndjenjave të
dëgjuesve tuaj, nëse vetëm për një moment, do të bëjë më shumë për t’i fituar ata më shumë
sesa orë të gjata argumentimesh të zgjuara, e racionale.

Ky fakt është vërtetuar nga një eksperiment i vogël reklamimi i kryer nga një orëndreqës në New
York. Ai filloi dy fushata reklamuese. E para theksoi shumë karakteristika të një ore, nga
qëndrueshmëria në funksionalitet deri në dizajn. Reklama tjetër detajoi mënyrat në të cilat
mbajtja e orës do të sillte kënaqësi dhe krenari, siç përkufizohej në moton e fushatës së
reklamës: “një orë për t’u krenuar”.

Nuk do të çuditemi që fushata e dytë bëri më mirë se e para, duke shitur 10 herë më shumë orë.

Atëherë, si mund t’i mbushni fjalët tuaja me ndjenjë?

Ne nuk duam ta sheqerosim këtë temë: kjo gjë kërkon punë. Kurdoherë që të mbani një fjalim,
duhet të futeni plotësisht në temën e tij. Dhe çfarë do të thotë kjo, saktësisht?

Epo, përfytyroni se jeni aktor dhe po flisni përmes karakterit tuaj. Pavarësisht nga shkaku për të
cilin po grindeni ose rolin që po bëni, ju duhet, në një kuptim të caktuar, të bëheni si ai. Ta zini
plotësisht atë në mënyrë që ta veshësh si një kostum, në mënyrë që të ndjehesh sikur të ka
zotëruar si një shpirt.

Shumë aktorë i ndalojnë të tjerët të flasin me ta disa orë para një shfaqjeje. Provoni diçka të
ngjashme. Nëse jeni në gjendje të shndërroheni dhe ta lejoni temën tuaj t’ju posedojë me trup e
me shpirt, atëherë do të jeni të sigurt për të frymëzuar interesin dhe emocionin në dëgjuesit tuaj.

GJESTET TRUPORE MUND TË MËSOHEN, POR ATO DUHET TË BUROJNË NGA

NDJENJAT E VËRTETA

Çfarë do të bëni me pemën? E dini, ajo pema e mollës lakuriq në oborrin e shtëpisë tuaj me degët
e brishta, pa gjethe? Kjo është një zgjidhje e mundshme. Ju mund të shkoni në garazh, të kapni
sharrën tuaj, t’i sharroni degët e lisit në oborrin e fqinjit, t’i çoni në oborrin tuaj dhe t’i gozhdoni
me lavdi në trungun e mollës tuaj!
Ah, sikur vështirësitë e kopshtarisë të tejkaloheshin aq lehtë.

Ju nuk keni për një gisht të gjelbër për të ditur që pamja e jashtme e një peme varet nga gjendja e
saj e brendshme. Duhet vetëm një kapërcim imagjinar për ta shtrirë atë të vërtetë në artin e
gjestit.

Kur mbani një fjalim, lëvizjet dhe gjestikulimet tuaja duhet të burojnë nga emocionet e vërteta që
përjetoni kur pushtoni temën e fjalës suaj. Gjestet teatrale, të do të dukeshin aq qesharake sa
degët e lisit të gozhduara në një pemë mollë, nëse nuk do të buronin nga gjendja juaj e
brëndshme emocionale.

Pra, gjesti duhet të jetë rezultati spontan i ndjenjës së vërtetë – por kjo nuk do të thotë që nuk
mund ta praktikoni këtë gjë

Kuptohet, nuk mund të para-përgatisni çdo gjest që do të shoqërojë fjalimin tuaj. Gjesti efektiv
duhet t’i përshtatet rastit, duke dalë në mënyrë organike dhe spontane çdo herë që të mbani një
fjalim. Nëse keni parë ndonjëherë një folës të talentuar të mbajë të njëjtën fjalim dy herë, do të
keni vërejtur se gjestet ndryshojnë nga rasti në rast.

Por spontaniteti nuk siguron cilësi. Në të vërtetë, gjestet organike shpesh janë të vështira. Pra,
për t’i bërë lëvizjet tuaja efektive, përgatituni për secilin fjalim duke shikuar veten në një
pasqyrë. Shënoni gjeste që duken të vështira ose të panevojshme dhe kalibrojini në përputhje me
rrethanat.

Gjesticulacioni është si shqiptim. Sa më shumë ta praktikoni, aq më pak do të duhet të mendoni

për të. Praktikoni, praktikoni, praktikoni dhe gjestet tuaja do të bëhen të lehta dhe të natyrshme,
duke u shfaqur spontanisht në momentet e sakta.

Për më tepër, mbani në mend se lëvizjet e shumta e të teprura kanë tendencë t’ju shkëpusin nga
mesazhi i një fjalimi. Bëni më të mirën për të eleminuar të gjitha gjestet e panevojshme.

Gjithashtu, sigurohuni që gjestet tuaja të shoqërojnë mesazhin tuaj. Është e pakuptimtë të

thuashë: “Ai shkoi atje”, dhe pastaj, pas një pauzë prej një sekondash, të bësh me gisht një zotëri
që ikën (imagjinar).

Dhe mbani me, shprehja e fytyrës dhe qëndrimi i trupit janë të dyja një formë gjestikulimi.

Sigurohuni që sjellja juaj dhe shprehia e fytyrës tuaj përputhen me frymën e fjalës suaj!
NJË ZË I MIRË KËRKON SHËNDET TË MIRË

Çfarë mendoni se kanë të përbashkët basketbollistët me folësit publik? Sigurisht, të dy duhet të

jenë të qetë përpara turmave – por ka diçka tjetër. Ata të dy duhet të jenë në gjendje të mirë
kardiovaskulare!

Pavarësisht nëse jeni duke hyrë në zonën e rreptësisë kundërshtare apo po përpiqeni ta bëni veten
të dëgjuar në një auditor të madh, vetëm një palë mushkëri të forta mund t’ju ndihmojnë.

Mushkëritë e mira janë thelbësore për një zë kumbues dhe të fuqishëm. Në të vërtetë, një orator i
suksesshëm do të praktikonte fjalimet e tij ndërsa vraponte, duke e detyruar kështu veten të
marrë frymë thellë dhe të përmirësojë fuqinë e tij në mushkëri.

Po sikur të mos jeni tipi atletik? Epo, kemi një ushtrim të lehtë që do t’ju ndihmojë mushkëritë
dhe do t’ju trajnojë të merrni frymë duke përdorur diafragmën tuaj, e cila është mënyra më e
mirë për të marrë më shumë ajër.

Qëndroni me duar në bel. Tani, duke mbajtur duart tuaja në vend, përpiquni të prekni gishtat e
njërës dorë me gishtat e tjetrës, duke nxjerrë kështu të gjithë ajrin nga mushkëritë tuaja. Thithni
ajër thellë në stomakun tuaj pa ngritur supet. Përsëriteni.

Por aftësia e mushkërive nuk është kriteri i vetëm për një zë të fortë. Relaksimi është po aq i
rëndësishëm. Nëse dëshironi që zëri juaj të kumbojë nëpër një dhomë, fyti juaj duhet të jetë i
hapur, e që fyti të jetë i hapur, muskujt e qafës duhet të jenë të relaksuar. Ka disa ushtrime të
thjeshta që do t’ju trajnojnë të shkarkoni tensionin e padobishëm.

Me funksionimin e belit sikur të ishte pikë fikse, rrotullojeni pjesën e sipër të trupit tuaj në qarqe
horizontale. Ndërsa veproni kështu, relaksohuni në qafë, duke e lënë kokën të bie përpara. Kjo
do të ndihmojë fytin tuaj të hapet dhe të pushojë.

Për të rritur hapjen e fytit tuaj, pretendoni se po ju hapet goja për gjumë. Do të vini re se, fyti juaj
hapet natyrshëm. Tani, në vend që të përmbyllni gojën, përpiquni të flisni. Kjo duhet të rezultojë
në vëllim të rritur dhe të pasur të tonaliteti vokal.

Fuqia përcjellës vokale nuk arrihet vetëm përmes volumit; është gjithashtu çështje e vendosjes.

Njerëzit në pjesën e prapme të një teatri nuk do ta kenë problem të dëgjojnë kërcitjen e një copë
letre të shkrirë në skenë, megjithëse nuk është aspak një tingull bubullues. Ju mund ta bëni edhe
një pëshpëritje të dëgjueshme për të gjithë nëse vendosni zërin tuaj si duhet.

Mënyra për ta bërë këtë është ta shtyni ajrin përpara.

Praktikoni këtë duke e mbajtur dorën para fytyrës dhe duke thënë me forcë fjalë të tilla si
“përplasje”, “dash”, “rrotullimë” dhe “gumëzhitje”. Bëni këtë derisa të mund të ndjeni fjalë për
fjalë ngjeshjet e ajrit që ju godasin dorën.
BASHKOJENI AUDIENCËN TUAJ PËR TË RRITUR NDIKIMIN E FJALIMIT TUAJ

Ah, ajër i pastër! Gjethe që fëshfërijnë! Qielli i natës me yjet e shpërndarë! Ju jeni duke bërë
kamping, dhe gjithçka që ju nevojitet tani është të bëni një zjarr dhe të piqni disa salçiçe. Ju
grumbulloni disa shkopinj të thatë të këndshëm, i hidhni ato në mënyrë të rastësishme, ndizni një
shkop dhe e vendosni atë në pjesën më të afërt me të tjerët.

Nëse keni ndonjë njohuri nga kamping-u, do ta keni vërejtur tashmë një gabim kritik në këtë
koreografi zjarri. Vendosja juaj e shkopit është e gjitha e gabuar. Nëse dëshironi të arrini një
flakë zemër-ngrohëse, do të duhet ta vendosni shkopin tuaj mbi një grumbull, në mënyrë që flaka
të kalojë nga një në tjetrin.

Le të themi se një folës është një shkop dhe ndikimi i fjalës së tij është flaka. Nëse ai do të donte
të ndizej e të ngrohte zemrat dhe mendjet e dëgjuesve të saj, si do të dëshironte ta rregullonte
audiencën e tij?

Duke i lënë metaforat mënjanë për një moment, le të shohim përse vendosja e anëtarëve të
audiencës afër njëri tjetrit mund të rrisë ndikimin e fjalës suaj.

Nëse rregulloni audiencën në mënyrë që të grumbullohet në një masë të dendur, mund ta

shndërroni atë në një turmë. Një turmë nuk është gjë tjetër veçse një turmë paqësore, dhe turmat,
siç e vuri në dukje dikur mendimtari social i shekullit XIX John Ruskin, janë të prirura të
“mendojnë me infektim”. Me fjalë të tjera, nëse mund ta shndërroni audiencën tuaj në një turmë,
mendimi juaj do të kap “si epidemi”.

Përveç kësaj strategjie të parë për krijimin e turmës, ju gjithashtu mund të bashkoni dëgjuesit
individualë duke i mbledhur ata rreth shqetësimeve të zakonshme. Flisni për nevojat dhe frikërat
e tyre, aspiratave dhe ndjenjave të tyre. Pasi të kuptojnë individualisht se preokupimet e tyre
ndahen nga anëtarët e tjerë të audiencës, ata do të bashkohen në një turmë.

Por mbase dyshoni se turmat janë me të vërtetë të ndikueshme nga një epidemi mendimesh? Epo,
a keni shkuar ndonjëherë në një koncert dhe e keni pasur këtë përvojë – muzika pushon, dikush
fillon të bërtasë dhe pastaj, brenda sekondave, të gjithë shpërthejnë në duartrokitje të plota, edhe
pse heshtja ishte vetëm një pushim mes lëvizjeve?

Ji Epidemik.

Ose le të marrim një fletë nga libri i historisë: shumë qeveri autokratike, siç janë Sovjetikët,
njohën fuqinë e mentalitetit të turmës dhe ndaluan qytetarët të mblidheshin në hapësira publike.

Pse? Frika nga bashkimi epidemik i ideve.

Këto qeveri shqetësoheshin që ndjenjat anti-autoritare do të zgjoheshin dhe përhapeshin si një

epidemi nga menja në menje.
Pasi të keni ushtruar aftësinë për të krijuar një turmë, mesazhi juaj publik do të fillojë të përhapet
si – për t’u rikthyer tek metafora jonë – zjarri në turrë.

FORCONI FUQINË TUAJ TË ARGUMENTIMIT DUKE I TESTUAR ARGUMENTET

TUAJA

Dikur ishte një mbret që donte të sundonte botën. Dhe ai kishte një aftësi të mrekullueshme: ai
mund të ndërtonte kështjella të padepërtueshme. Por ky mbret gjithashtu pati një dështim fatal: ai
ishte i paaftë të rrëzonte fortifikimet e armiqve të tij.

Ndërtimi i një argumenti të pakundërshtueshëm nuk do t’ju çojë askund nëse nuk jeni në gjendje
të hedhni poshtë argumentet që mund të përdoren kundër jush. Në të vërtetë, nëse nuk mund t’i
rrëzoni kundërargumentet e kundërshtuesve të mundshëm, pohimet e tyre do të jenë, aq të
palëkundshme sa tuajat.

Nëse dëshiron të jeni një folës i efektshëm, duhet të jeni në gjendje të krijoni argumente dhe t’i
mbroni ato. Sepse, herët a vonë, çdo mbajtës i fjalimeve do të gjejë që pikëpamjet e tij të
kundërshtohen.

Ne do t’ju shpjegojmë se si të ndërtohen dhe rrëzohen argumentet në një mënyrë interesante. Në

vend që të përshkruajmë një listë me çfarë duhet të bëni e çfarë jo, kemi siguruar një listë me
pyetje të dobishme.

Çdo argument ka katër pjesë: pyetja nën diskutim, provat, arsyetimi dhe hipotezat. Më poshtë
janë tetë pyetje – dy për secilën pjesë – që do t’ju ndihmojnë të testoni çdo argument.

Për pyetjen në diskutim, së pari pyesni nëse është shprehur në terma të qartë. Kjo nënkupton që
të gjitha fjalët kyçe të nënkuptojnë të njëjtën gjë për secilën palë. Për shembull, nëse një
kundërshtar përdor fjalën “xhentëllmen”, sigurohuni që përkufizimi i saj të jetë i njëjtë me tuajin.

Së dyti, kuptoni nëse është shprehur në mënyrë të drejtë. Ndoshta ka shumë pak informacion –
ose ndoshta formulimi i argumentit përmban një kurth.

Për provat e argumentit, së pari pyesni se cilët ekspertë po citohen. A janë ato të paanshme?

Çfarë i bën ata një ekspert, pra, nga buron ekspertiza e tyre? A janë mendimet e tyre të qarta, të
besueshme dhe të paanshme? Së dyti, pyetni cilat fakte po përmenden. A mjaftojnë? A e
mbështesin apo kundërshtojnë njëri-tjetrin këto fakte të paraqitura? A konfirmohen apo hanë
diskutim?

Për arsyetimin e argumentit, së pari pyesni nëse faktet e paraqitura mund të mbështesin një
përfundim të ndryshëm nga ai që ofrohet. Së dyti, pyesni nëse të gjitha kundërargumentet janë
treguar relativisht të dobëta.
Dhe për hipotezat, këto janë dy pyetje të dobishme: së pari, a jeni gabim për non sequitur –
d.m.th., duke ofruar një përfundim argumentues që nuk vjen nga provat? Dhe, së dyti, a janë
harmonizuar të gjitha provat tuaja me njëra tjetren?

PËRDORNI IMAGJINATËN NË AVANTAZHIN TUAJ KUR FLISNI NË PUBLIK

Argumenti është themeli mbi të cilin ndërtohen të gjitha fjalimet bindëse. Por nëse një fjalim
është thjesht një zinxhir i lidhjeve logjike, ai do t’i mungojë shkëlqimi dhe energjia. Do të jetë i
guximshëm, pa dyshim – por kush do të dëshironte ta dëgjonte? Do mërziteshin të gjithë duke
dëgjuar gjëra abstrakte pa pushim.

Kjo është arsyeja pse ju duhet të përdorni fuqinë e imagjinatës para se të afroheni në platformën
e të folurit publik.

Mënyra e parë për ta bërë këtë është të përdorësh gjuhë figurative. Mundësia më e mirë është të
ndezni imagjinatat e dëgjuesve tuaj me një histori. Ju tashmë jeni dëshmitar sesi pak mësipër
gjatë leximit ne vetë përdorëm metaforën e zjarrit për të të shpjeguar sesi ta bashkoni audiencën
tuaj.

MËNYRA TJETËR PËR TË PËRDORUR IMAGJINATËN TUAJ ËSHTË TA

PIKTURONI ME SYRIN E MENDJEN FJALIMIN QË DO TË MBANI

Me fjalë të tjera, para se të mbani një fjalim, ju duhet të krijoni imazhe mendore se si do të
shkojë ai fjalim. Kjo përfshin “imazhin” e audiencës tuaj. Imagjinoni turmën me të cilën do të
flisni, si dhe reagimet e tyre, pozitive dhe negative. Këto të dyja do të zvogëlojë ankthin dhe do
t’ju përgatisin për gabime të mundshme.

Tani, me audiencën tuaj të vendosur para syrit tuaj të mendjes, përcillni fjalimin tuaj.

Imagjinoni se çfarë do të thoni, si mund ta thoni atë dhe cilat gjeste mund të përdorni. Nëse
mund ta fotografoni në imazhe, do të keni më pak të ngjarë të harroni diçka dhe më shumë të
ngjarë të bëni një përcjelljes bindëse.

Imazhet janë shtylla kurrizore e poezisë. Ajo që e harrojnë folësit publik është se ata gjithashtu
janë një lloj poeti. Fjalimet e tua do të jenë të spikatura nëse do ta kini gjithnjë parasysh këtë dhe
lejoni që ato të shpaloset në imazhe.

Mesazhi kryesor i këtij artikulli:

Ka vetëm një mënyrë për t’u bërë një folës publik efektiv: praktikë, praktikë, praktikë.
Thënë kjo, ka teknika që do t’ju ndihmojnë të keni sukses. Për fillestarët, shmangni
monotoninë duke përdorur në mënyrë efektive theksin, gjestet tuaja të burojnë nga
ndjenja e sinqertë, ta ktheni audiencën tuaj në një turmë dhe të përmirësoni zërin tuaj
duke marrë parasysh shëndetin tuaj kardiovaskular. Më në fund, mbroni argumentet dhe
rrëzojini ato të kritikëve tuaj dhe përdorni imazhe mendore si për t’u përgatitur ashtu
edhe për të ndërtuar fjalimet tuaja.

Këshillë për t’u zbatur që nga ky moment: Pasuroni fjalorin tuaj.

Fjalimet tuaja do të jenë dukshëm më efektive nëse keni një fjalor të madh. Një përdorim i
larmishëm i gjuhës është mënyra e vetme për t’i komunikuar me forcë idetë. Tani, nëse me të
vërtetë dëshironi të zgjeroni fjalorin tuaj, duhet të përdorni fjalë të reja. Kështu që nesër në
mëngjes duhet të zgjohesh me një fjalor të gjuhës shqipe tek koka e krevatit, dhe përpara se të
hapësh ajfonin pasurohu me 5 fjalë të reja shqip, çdo ditë.