III Prevedite na turski: Ödev

1. Odmah treba da se udaljimo odavde. – Buradan hemen uzaklaşmalıyız / uzaklaşmamız

lazım/gerek.
2. Moja drugarica na odmoru provodi vreme u sunčanju.(sa suncanjem) – Arkadaşım tatilde
güneşlenerek / güneşlenmekle vakit geçiriyor.
3. Tata mi je rekao da se smirim. – Babam sakinleşmemi / sakin olmamı söyledi
4. Mrzim da se hvalim. – Övünmekten nefret ediyorum. / ederim
5. Moja ćerka se sakrila i ne mogu da je pronađem. – Kızım saklandı ve onu bulamıyorum.

PASIV (TRPNI LIK)

Gradi se od neprelaznih i nekih prelaznih glagola. Pasivom se iskazuje da je gramatički subjekat

obuhvaćen radnjom i da je na neki način trpi ili joj se podvrgava. (Pravi se nov most). Prevodi se
na srpski leksički - pomoću povratnih glagola (pravi se) i gramatički – pomoću oblika glagola
„biti“ i trpnog prideva (Predlog će biti usvojen).

- U pasivnom liku javljaju se sledeći sufiksi: - il, - in, -n, - n+il

Kod određenih glagola refleksiv i pasiv grade se pomoću istog nastavka –n.

1. Ukoliko se glagolska osnova završava na konsonant (izuzev na – l) pasiv se gradi

sufiksom – il (-ıl, -ul, -ül):

Verilmek (biti dat)

Kesilmek (biti odsecen) su kesildi – nestalo je vode

Dikilmek (biti sasiven)

Unutulmak

Yazılmak

Yapılmak

Görülmek

İçilmek

Sevilmek
Bırakılmak

Seçilmek

Etmek - edilmek

2. Kod glagola kojı se zavrsavaju na konsonant – L dodaje se sufiks – İN (-ın, -un,-ün):

Bulunmak

Bilinmek (znati se, biti poznato)

Alınmak (biti uzet, biti dobijen, kupljen)

Olunmak

*Dvoslozne glagolske osnove sa drugim zatvorenim vokalom u pasivnom liku gube taj vokal:
çağırmak (pozvati) – çağrılmak (biti pozvan); devirmek / devrilmek (biti zbacen, svrgnut)

3. Ako se zavrsava na vokal onda dodajemo sufiks – N:

Okumak – okunmak (biti citan, citati se)

Yıkamak – yıkanmak

Aramak – aranmak

4. Sufiks –n+il dodaje se na one glagole koji imaju isti nastavak i u pasivnom i u
refleksivnom liku (oni koji dobijaju nastavak –ın, cija se osnova zavrsava na –l i oni koji
dobijaju sufiks –n, koji imaju vokalnu osnovu) kada se zeli naglasiti pasivno znacenje.
Yemek – yenmek- yenilmek (biti za jelo) – Öğle yemeği yenildi. – rucak je pojeden.
(pojeo se)

Kada se pasiv i refleksiv podudaraju, onda se znacenje utvrdjuje ız konteksta.

Ayşe’nin çantası bulundu. – Ajsina torba je pronadjena.

Ayşe Bursa’da bulunuyor. – Ayse se nalazı u Bursi.

Odama çekildim. – povukao sam se u svoju sobu.

Sular çekildi. – vode su se povukle.

*Pored pasiva radnje – Çocuk giyildi. / Dete je obuceno./ i pasiva stanja Cam kırılmıştır. / staklo
je razbijeno./ postoji i bezlicni pasiv. Najcesce se gradi od neprelaznih glagola, posebno od onih
koji oznacavaju kretanje. Susrece se u 3. Licu jednine i njime se oznacava uopstena,
impersonalana radnja:
Yarın okula gidiliyor. – Sutra se ide u skolu.

Bu konuya dikkat edildi. – Posvetila se paznja ovoj temi.

Çorbaya limon sikilir. – U corbu se cedi limun.

Burada durulmuyor. – Ovde se ne stoji.

PASİVNE RECENİCE:

Prilikom prebacivanja aktivne recenice u pasivnu, direktni objekat aktivne recenice postaje
subjekat u pasivnoj, subjekat aktivne recenice postaje vrsilac radnje. Vrsilac radnje se izrazava
sufiksom – ca/-ce ili uz tarafından / od strane.

Annem bu pastayı yaptı.

Bu pasta annem tarafından /annemce yapıldı.

- Kapıyı açtım.
Kapı tarafımdan açıldı.
- Polis katili arıyor.
Katil polisçe / polis tarafından aranıyor.

SUFİKS –CA/-CE, -ÇA/-ÇE

- Moze se dodati na imenicu, pridev, zamenicu i broj.

1. Sa imenicama, licnim zamenicama i povratnom zamenicom (kendi) ima znacenje
POPUT; KAO
Dostça – prijateljski, kao prijatelj;
Arkadaşça - drugarski
Askerce – vojnicki, kao/ poput vojske
Bence – prema mom misljenju, po/ prema meni / bana göre, bana gelince
Kendimce – sa moje tacke gledista, po meni
Çocukça – poput deteta, detinjasto

2. Uz nazive naroda oznacava ime jezika tog naroda:

Türk- Türkçe
Arap- Arapça
İngiliz- İngilizce
Fransız – Fransızca
Çin – Çince
Japon- Japonca
 3. Uz apstraktne imenice – u pogledu, sa gledista:
Kalitece – u pogledu kvaliteta
Siyasetçe – u pogledu/ sa gledista politike /u politickom pogledu
Madence – u pogledu ruda

*Sa nekim imenicama ima znacenje zajednistva, sveukupnosti:

Ailece- porodicno / sa porodicom

4. Sa nekim pridevima gradi opisne prideve koji u poredjenju sa osnovnim pridevom,

oznacavaju umanjeno svojstvo:
Güzel-güzelce / prilicno lep, lepuskast
Uzun- uzunca / prilicno dugacak, podugacak
Tatlı – tatlıca / prilicno slatko, slatkasto
Hafif – hafifçe / prilicno lak
İyi-iyice – prilicno dobro, dobrano
5. Sa kolicinskim brojevima u mnozini oznacava priblizan zbir:
Onlarca – na desetine, desetinama
Yüzlerce – na stotine, stotinama
Binlerce – na hiljade, hiljadama

*isto znacenje ima sa imenicama vremenskog znacenja:

Günlerce-danima

Haftalarca – nedeljama

Aylarca- mesecima

Yıllarca /yıllardır/ yıllar boyunca- godinama

Yüzyıllarca – vekovima

*hayatınca - citavog zivota /hayatımca /ömrümce – citavog mog zivota

Hayatım boyunca – tokom mog zivota