I.

KHÁI QUÁT VỀ VẬT LÝ

1. Vật lý là gì?
Vật lý học là một môn khoa học tự nhiên tập trung vào sự nghiên cứu vật chất và chuyển động
của nó trong không gian và thời gian, cùng với những khái niệm liên quan như năng lượng và lực.
Vật lý học là một trong những bộ môn khoa học lâu đời nhất, với mục đích tìm hiểu sự vận động
của vũ trụ.
1. Các ngành nghiên cứu của vật lý.
Các lĩnh vực nghiên cứu của vật lí: cơ học, điện học, điện từ học, quang học, âm học, nhiệt học,
nhiệt động lực học đến vật lí nguyên tử và hạt nhân, vật lí lượng tử, thuyết tương đối.
II. MỐI QUAN HỆ GIỮA VẬT LÝ VÀ CÔNG NGHỆ
Vật lí là cơ sở của công nghệ. Có thể khẳng định là không có các thành tựu nghiên cứu của Vật lí
thì không có công nghệ. Vật lý và công nghệ được kích thích lẫn nhau; Việc khám phá các khái
niệm trong vật lý được thúc đẩy bởi các vấn đề kỹ thuật và những tiến bộ trong vật lý làm phát
sinh các vấn đề kỹ thuật mới mà trước đây chưa được xem xét.
VD điển hình nhất là 4 cuộc cách mạng công nghiệp:
-Máy hơi nước do James Watt sáng chế năm 1765 dựa trên những kết quả nghiên cứu về Nhiệt
của Vật lí đã tạo nên bước khởi đầu cho cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ nhất với đặc trưng
cơ bản là thay thế sức lực cơ bắp bằng sức lực máy móc.
-Nhờ việc khám phá ra hiện tượng cảm ứng điện từ của nhà Vật lí Faraday mà sau đó các máy
phát điện ra đời, mở đầu cho kỉ nguyên sử dụng điện năng của nhân loại và là một trong những cơ
sở cho sự ra đời của cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ hai vào cuối thế kỉ XIX.
-Cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ ba bắt đầu vào những năm 70 của thế kỉ XX, với đặc trưng
là tự động hoá các quá trình sản xuất (xây dựng các dây chuyền sản xuất tự động) cũng là nhờ có
những thành tựu nghiên cứu về điện tử, chất bán dẫn và vi mạch,... của Vật lí học.
-Đặc trưng của cuộc cách mạng công nghiệp thứ tư là sử dụng trí tuệ nhân tạo, robot, internet
toàn cầu, công nghệ vật liệu siêu nhỏ (nano); là sự xuất hiện từ bóng đèn thông minh, điện thoại
thông minh đến nhà ở thông minh, nhà máy thông minh. Tất cả đều dựa trên những thành tựu của
các lĩnh vực nghiên cứu khác nhau của Vật lí hiện đại.
==> Công nghệ có vai trò quan trọng trong việc xây dựng một thành phố, đô thị tiên tiến, được
gọi với thuật ngữ “Thành phố thông minh”.
III. Thành phố thông minh (Smart City):
1. Thế nào là thành phố thông minh?
 Thành phố thông minh (smart city) là thành phố sử dụng công nghệ thông tin và truyền
thông để cung cấp, nâng cao chất lượng và hiệu suất của các dịch vụ đô thị, giải quyết các
vấn đề của thành phố, như năng lượng, giao thông và các tiện ích nhằm giảm lãng phí và
tiêu thụ tài nguyên cũng như chi phí tổng thể. Qua đó, bảo đảm, nâng cao chất lượng sống
cho người dân thông qua công nghệ thông minh, góp phần phát triển bền vững, hiệu quả
của thành phố.
VD về một số tpho thông minh
1. Các yếu tố tạo nên SM.
+ Quản lý - tổ chức: chính quyền phải là chính quyền điện tử, sử dụng công nghệ thông tin hiện
đại.
+ Công nghệ: các dịch vụ và hạ tầng trọng yếu của Smart City được quản lý bởi công nghệ điện
toán thông minh.
+ Cộng đồng dân cư: chủ thể chính của Smart City, là những công dân hiện đại, có khả năng
tham gia giám sát, thậm chí phối hợp hỗ trợ quản lý thành phố.
+ Kinh tế: nền kinh tế thông minh, là động lực chính để xây dựng Smart City.
+ Hạ tầng công nghệ thông tin truyền thông: ảnh hưởng đến chất lượng phát triển Smart City.
+ Môi trường tự nhiên: cốt lõi của Smart City là ứng dụng công nghệ để phát triển bền vững,
quản lý tài nguyên thiên nhiên hiệu quả, cũng như chống chọi tốt với các tác nhân gây nên biến
đổi môi trường tự nhiên.
Trong số đó, thực tế đã chứng minh công nghệ là một siêu yếu tố ảnh hưởng mạnh mẽ đến tất cả
các yếu tố còn lại.
 Những ví dụ điển hình ở một tptm:
+ Hệ thống cảm biến đèn đường chỉ bật sáng khi có người. Giúp tiết kiệm năng lượng đáng kể.

+ Hệ thống cảm biến rò rỉ nước sạch. Giúp tiết kiệm nguồn nước vượt trội và cảnh báo để sửa
chữa kịp thời.

+ Hệ thống cảm biến để xác định điểm đậu xe phù hợp. Phục vụ điều phối giao thông trong bãi
đỗ xe.
+ Cảm biến nhận dạng khuôn mặt để phát hiện người lạ và kẻ gian. Phục vụ hiệu quả trong công
tác điều tra tội phạm.

IV. Liên hệ địa phương

Thừa Thiên Huế đoạt giải “Dự án thành phố thông minh sáng tạo nhất châu Á” tại Telecom Asia
Awards 2019 dù không phải là một tỉnh có tiềm lực kinh tế mạnh.
HueS: Ứng dụng quản lý đô thị
 Các chức năng:
+ Phản ánh hiện trường
+ Thông báo, cảnh báo
+ GDDT
+ Chống bão lụt
+ Chống dịch bệnh
+ Taxi
+ Dịch vụ thiết yếu
+ Y tế sức khoẻ
+ Giao thông, di chuyển
+ Dịch vụ du lịch
+ Môi trường, tài nguyên
+ Quy hoạch đất đai
+ Cảnh báo cháy
Cùng với camera an ninh trên hầu hết các khu vực.