GROUP 4

PAKIKIPANULUYAN
:TUNGO SA PAG-UNAWA SA KAHULUGAN NG PANAHON
 PAMAMARAAN
01
Sa pagsasagawa ng pamamaraan, tumira ang may akda sa tiaong ng
tatlong buwan. Dito isinagawa ang mga sumusunod:
Pagtira sa lugar
Pakikisalamuha at pakikisangkot
Pagmamasid
Pagtatanung-tanong
Pakikipanayam sa mga piling tagapagbatid

PAKIKIPANULUYAN
 PAGTIRA SA LUGAR
01
- Panaka-nakang dumalaw ang sumulat sa pag-aaral ng mga taga-
Tiaong noong ika-Oktubre ng taong 1975, hanggang tuluyan na itong
tumira sa baryo sa taong 1976.
- Nagkaroon siya ng pagkakataong matikman ang buhay ng taga
roon
- Nabigyang lalim ang kanyang pag-unawa

PAKIKIPANULUYAN
 PAKIKISALUMUHA AT
PAKIKISANGKOT
01
- Nakisalamuha at nakisangkot ang may akda sa ga taga rito upang
sa pagsamut-samot na makakalap ng mga impormasyon at unti
unting naglalawak sa kanyang kaalaman

PAKIKIPANULUYAN
 PAGMAMASID
01
- Maraming datos ang kanyang nakalap sa pamamagitan ng masusi
at maayos na pagmamasid
- Tinalasan niya ang kanyang sentido sa mga pangyayayri

PAKIKIPANULUYAN
 PAGTATANUNG-TANONG
- Isang maisang paraan sa pagkalap ng datos
01
- Nakaakma ang kaniyang mga tanong sa uri ng paksang isinasaliksik
- Binabagu-bago niya ang istilo ng pagtatanung tanong ayon sa
lantad na katangian ng tagapagbatid

PAKIKIPANULUYAN
 PAKIKIPANAYAM SA MGA PILING
TAGAPAGBATID
- Limang katao ang napili sa mga taga-tiaong
01
- Malawak ang kaalaman ukol sa katutbong kalinangan ng tiaong
bilang tunay at masugid na kalahok
- Malalim ang pag-unawa sa mga kaugalian at saloobin ng taga rito

PAKIKIPANULUYAN
 PAANO NABUBUO ANG
KONSEPTO NG PANAHON
SA ISIPAN NG MGA
TAGA-TIAONG

PAKIKIPANULUYAN
 - Para sa mga taga tiaong, hindi tahasang
mapanghahawakan ang konsepto ng panahon.
HINDI - Nalalaman lamang ang panahon sa
TAHASANG pamamagitan ng mga pangyayaring
nagsisilbing palatandaan ng pagdaraan nito
MAPANGHA- - Nalalaman lamang ng tao na nagdaraan ang

HAWAKAN panahon dahil sa mga pangyayaring

nagaganap
ANG - kung walang mga pangyayari namamatyagan

PANAHON ang tao, hindi rin nila mahihiwatigang

nagdaraan ang panahon

PAKIKIPANULUYAN
 TAMBALAN ANG DAAN NG PANAHON
- Panahon batay sa mga pangyayaring paulit-ulit at pirmihang
nagaganap
- Nakaayos ang dating ng mga pangyayari kaya't madaling masabi
kung paano nagkakasunod-sunod ang mga ito

PAKIKIPANULUYAN
 PASULONG NA PAIKID ANG DALOY NG
PANAHON
- Hindi nagbabalik at umuulit ang panahon
- Pinagsama sa pagtinging ito ang nabanggit na pasulong at siklikal
na katangian ng panahon: Pasulong dahil sa isang direksyon lamang
ang takbo ng panahon, siklikal dahil kinikilala rin ang mga paulit ulit
na pangyayari

PAKIKIPANULUYAN
 HINDI NASASAKLAW NG
KAPANGYARIHAN NG TAO ANG
PANAHON
Ayon sa mga taga-Tiong, hindi nila nasasaklawan ang panahon
sapagkat patuloy na dumadaraan ito nang walang nagpapatakbo
kaya hindi nila maaring pahintuin o pabalikin ito. Gayumpaman,
maari silang makiagapay sa takbo nito.

PAKIKIPANULUYAN
 MAY KAPANUHAN ANG BAWAT
PANGYAYARI
Naniniwala pa rin ang mga taga-Tianong na bawat pangyayari ay
may katapat na wastong panahon. Kung hindi pa napapanahon, hindi
magaganap ang mga pangayayri.
Kung saan nakaugnay pa rin sa paninilwala nila sa mga saliwakaing, "
Ang kapalaran, di man hanapin, dudulog, lalapit kung sadyang akin" o
Ang bagoong takpan man, pagdating ng takdang araw'y sadyang
aalingsaw." na may nakatakdang kapalaran ang tao at " nakaguhit ito
sa tadhana."

PAKIKIPANULUYAN
 ANG KINABUKASAN AY NAHUHUBOG
NG TAO
Naniniwala ang mga taga-Tiaong na nakatutulong sila sa paghubog
sa kinabukasan. Kung saan inaasahan nila na sa pamamagitan ng
paggawa ng mabuting at pagsasakatuparan sa mga dapat nilang
asikasuhin sa kasalukuyan, makakamtan nila ang magandang
kinabukasan. Kaya ang mga taga-Tiaong ay naniniwala sa kanilang
salawikaing " Kung di ukol ay hindi bubukol" at "Kapag may isinuksok
ay may madudukot. "

PAKIKIPANULUYAN
 ANG PANAHON AY MABABAGO
Malaki ang pagpapahalaga sa panahon ng mga taga-Tiaong dahil sa
kanilang paniniwalang na
(1) parating pasulong ang takbo ng panahon at (2) may takdang
panahon ang kaganapan ng bawat pangyayari. At naniniwala sila sa
mga salawikain: Ang mahuli sa sadsaran, baling sagwan ang
daratnan. Pagkagaling-galing man at huli, ay wala ring mangyayari.
Aanhin pa ang damo kung patay na ang kabayo

PAKIKIPANULUYAN
 MGA PANANDA SA
PANAHON

PAKIKIPANULUYAN
 MGA PAGBABAGO SA LAGAY NG
KALANGITAN
01
Ang araw, buwan, mga bituin, dilim at liwanag ang mga importateng
bahagi ng kalawakan. Karaniwan nilang ginagamit ang mga ito sa
pagsasabi ng panahon.

PAKIKIPANULUYAN
 01

PAKIKIPANULUYAN
 MGA PAGBABAGONG MAY KAUGNAY
SA MGA HAYOP
01
May oras ang pagtilaok ng mga katyaw. Karaniwang tumitilaok ang
mga ito kapag palalim na ang gabi at kapag mag-uumaga na.

PAKIKIPANULUYAN
 MGA PAGBABAGONG MAY KAUGNAY
SA MGA HALAMAN
01
Dahil sa ang mangga at palay ang pinanggagalingan ng kanilang
kabuhayan, malimit nilang nagagamit na batayan ito sa
pagmamarka ng panahon.

PAKIKIPANULUYAN
 MGA PAGBABAGO SA LAGAY NG
KLIMA
01
Ang paghati sa isang taon ay sa lagay ng klima. Ang tag-araw, tag-
ulan, tag-init at taglamig ang mga makabukuhang bahagi ng isang
taon para sa mga taga-Tiaong.

PAKIKIPANULUYAN
 MGA PAGBABAGO SA LAGAY NG TAO
01
Nagiging batayan din ng mga taga-Tiaong sa pagsasabi ng panahon
ang mga pagbabagong nararamdaman nila sa kanilang sarili.

PAKIKIPANULUYAN
 MGA PAGBABAGO SA KALAGAYAN NG
LIPUNAN
01
Nagsisilbi ring pananda ng panahon ang iba't ibang mga
pangyayaring nagaganap sa lipunan mula sa kanilang pamilya
hanggang sa nasasakupan ng buong mundo.

PAKIKIPANULUYAN
 MGA PAGBABAGO SA SALOOBIN AT
UGALI NG MGA TAO
01
Masasabi na iba na at moderno ang panahon ngayon dahil sa
kapansinpansing kaibahan ng pag-iisip at asal ng mga tao ngayon
kaysa noong araw.

PAKIKIPANULUYAN
 MGA PAGBABAGO SA MGA MATERYAL
NA BAGAY NA LIKHA NG TAO
01
Sa pagdaraan ng panahon, patuloy din sa pagsulong ang mundo.
Kasama na sa pagsulong na ito ang pag-iimbento ng iba't ibang
bagay na nagpapatunay sa kapangyarihan ng isipan ng tao.

PAKIKIPANULUYAN
 Ayon kay Nicdao-Henson, hindi pa sapat ang isinagawang
pagsisiyasat sa konsepto ng panahon ng mga Pilipino sa dalawang
kadahilanan:
01
1. Isinagawa ang pag-aaral sa maliit na baryo lamang.
2. Hindi sapat ang pag-susuri sa ibang mga aspeto ng panahon sa
pag-aaral na ito.

PAKIKIPANULUYAN
 INDIGENOUS
RESEARCH METHODS:
EVALUATING FIRST
RETURNS
JUDY C. SEVILLA

PAKIKIPANULUYAN
 • Ever since its inception as a merging point of the two widely
divergent fields of philosophy and physiology, psychology has been
identified with the Europeans, and later with the American world.

• Shinkure Iwahara's case of adaption of a Western viewpoint in

another culture setting on Oriental Psychology.

• He cited that psychological studies on most of the systematic

approaches to human experience are very ancient in the East

PAKIKIPANULUYAN
 Two Important Points Regarding Iwahara's Review of Asian
Psychology
1. Asia has added but little to the study of human behavior.
2. The absence of the Philippines in Iwahara's review.

• Iwahara's concludes that "the Oriental contribution to the current

psychological systems is not very significant."

PAKIKIPANULUYAN
 A Review of Local
Studies

PAKIKIPANULUYAN
 Assumptions in Using Indigenous Methods

• The methods are based on certain interrelated, implicit

assumptions.

• First Assumption: To know the Filipino, the researcher has to move

away from the city to the rural and semi-rural communities, where the
majority of the Filipinos reside.

• Second Assumption: "Unsophisticated" techniques that are suited to

the Filipinos' traditional lifestyle and values will provide more reliable
data than structured methods that may be alien to the subjects and
thus produce bias results.

PAKIKIPANULUYAN
 • Third Assumption: Philippine psychology is not yet ready for
hypothesis-testing but is still at the stage of gathering information
toward making testable hypothesis about Filipino personality and
society.
• Fourth Assumption: Let the data speak itself instead of making an
analysis according to some preconceived notions or expectations.

PAKIKIPANULUYAN
 An Initial Review of Local Studies Using Indigenous Methods

• The studies collected by Pe (1978) represent initial attempts of

students of psychology to apply these methods to social phenomena.
• As suggested by Santiago and Enriquez (1976, most of the studies
were done in locals very familiar to the researchers.

PAKIKIPANULUYAN
 Iskala ng Patutunguhan ng Pananaliksik at Kalahok

-Pakikipag palagayang - loob

-Pakikitungo
-Pakikisama

"Ang mga metodo nina Santiago at Enriquez ay makatao kung kaya't

dapat mag paka tao ang mananaliksik."

PAKIKIPANULUYAN
 THE ROLE OF PAKIKIRAMDAM

- The terms used to define the gradations on the Iskala ng

mananaliksik are not separated by equal psychological instances.

PAKIKIPANULUYAN
 CEBUANO TERMS FOR INDIGENOUS PEOPLE

- Patinagdanay
- Pakighimamat
- Pakighi - usa
- Pangsama

PAKIKIPANULUYAN
 SOME RECOMMENDATION ON THE USE OF THE METHODS

- To be trust worthy in the eyes if the participants

- To give genuine honesty and reciprocate honesty
- Involvement with the participants continues even after the study is
done.
- To strike a fruitful balance of building rapport and maintaining
objectivity in interpreting data.

PAKIKIPANULUYAN
 SOME RECOMMENDATION ON THE USE OF THE METHODS

1. To provide basic data on the new topics and other fields of

research that are of the interest of Filipino psychologist.
2. To serve as prelude to more rigorous methods of research.
3. To contribute to the methological diversity in Psychology by
providing truly Philippine methods.

PAKIKIPANULUYAN
BSP 4-2
GROUP 4
AMANCIO
BURAC
CAJIMAT
GARCIA
MERCOLESIA
POLO
TEOPE
Thank You
For Listening