CHƯƠNG 1: ĐỐI TƯỢNG, PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU, CHỨC NĂNG

CỦA KINH TẾ CHÍNH TRỊ MÁC – LÊNIN

I. KHÁI QUÁT VỀ SỰ HÌNH THÀNH VÀ PHÁT TRIỂN CỦA KINH
TẾ CHÍNH TRỊ MÁC – LÊNIN
Trong lịch sử nhân loại có các tư tưởng, học thuyết kinh tế (10) khác nhau như
sau:
- Các tư tưởng kinh tế thời kỳ cổ đại và trung cổ (từ năm 4.000 TCN ở phương
Đông, năm 3.000 TCN ở phương Tây đến giữa TK XV).
- HTKT của chủ nghĩa trọng thương (từ giữa TK XV đến giữa TK XVII)
- HTKT của chủ nghĩa trọng nông với những đại biểu nổi bật như Boiguillerbert
(1646-1714), F.Quesnay (1694-1774), J.Turgot (1727-1781)
- Các HTKT tư sản cổ điển Anh với những đại biểu nổi bật như W.Petty (1623-
1687), A.Smith (1723-1790), D.Ricardo (1772-1823),…
- HTKT tiểu tư sản với những đại biểu nổi bật như Sismondi (1773-1842),
Proudhon (1809-1865)
- HTKT của các nhà XHCN không tưởng Tây Âu TK XIX với những đại biểu
nổi bật như S.Simon (1760-1825), C.Fourier (1772-1832), R.Owen (1771-1858)
 HTKT của Mác-Lênin
- Các HTKT tân cổ điển bao gồm: (1) HTKT của trường phái thành Vienne
(Áo), (2) HTKT của trường phái Colombia (Mỹ), (3) HTKT của trường phái
Lausanne (Thụy Sĩ), (4) HTKT của trường phái Cambrige (Anh).
- HTKT của trường phái Keynes.
- Các HTKT của chủ nghĩa tự do mới bao gồm: (1) HT về nền kinh tế thị trường
XH ở Cộng hòa Liên Bang Đức; (2) HT trọng tiền hiện đại với đại biểu nổi bật
là M.Friedman (1912-2006); (3) HT trọng cung ở Mỹ với đại biểu nổi bật là
A.Laffer (1940).
Như vậy, kinh tế chính trị Mác – Leenin là một trong những HKKT nằm trong
dòng chảy phát triển tư tưởng kinh tế của nhân loại, được hình thành và đặt nền
móng bởi C.Mác và Ph.Awngghen, dựa trên cơ sở kế thừa và phát triển những
giá trị khoa học của các HTKT trước đó, mà trực tiếp là của HTKT tư sản cổ
điển Anh; sau đó được V.I.Lenin kế thừa và phát triển.
II. ĐỐI TƯỢNG, MỤC ĐÍCH VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU CỦA
KINH TẾ CHÍNH TRỊ MÁC – LÊNIN
1. Đối tượng, mục đích nghiên cứu của kinh tế chính trị Mác – Lênin
Đối tượng nghiên cứu của Kinh tế chính trị Mác – Leenin là các quan hệ xã hội
của sản xuất và trao đổi (QHSX) đặt trong mối liên hệ biện chứng với trình độ
phát triển của LLSX và KTTT tương ứng.
Mục đích nghiên cứu của Kinh tế chính trị Mác – Leenin là nhằm phát hiện ra các
quy luật kinh tế.
 Quy luật kinh tế là những mối liên hệ phản ánh bản chất, khách quan, lặp đi lặp
lại của các hiện tượng và quá trình kinh tế.

Hệ thống chính trị (Đảng, NN…)

KTTT
Ý thức XH
QHSX (các quan hệ XH của SX và TĐ)
HTKT (thường xuyên thay đổi)

SLĐ CN in 3D
LLSX ĐTLĐ TĐH
TLSX CCLĐ MM
TLLĐ TC
HTBC của SX
KCHT của SX

2. Phương pháp nghiên cứu của Kinh tế chính trị Mác – Leenin (9)
- Phương pháp biện chứng duy vật:
Phương pháp này đòi hỏi khi xem xét một sự vật cụ thể nào đó thì ta phải tìm
hiểu tất cả các mối liên hệ bên trong và bên ngoài sự vật, đặt sự vật ở trạng thái
động theo chiều hướng đi lên…
- Phương pháp trừu tượng hóa khoa học:
- Phương pháp lịch sử thống nhất với phương pháp logic
- Phương pháp thống kê, mô tả
- Phương pháp phân tích, tổng hợp
- Phương pháp quy nạp, diễn kịch
- Phương pháp so sánh
- Phương pháp tiếp cận liên ngành
- Phương pháp hệ thống hóa, mô hình hóa
III. CHỨC NĂNG CỦA KINH TẾ CHÍNH TRỊ MÁC – LÊNIN
1. Chức năng nhận thức
2. Chức năng thực hiện
3. Chức năng tư tưởng
4. Chức năng phương pháp luận
CÂU HỎI ÔN TẬP