Zestaw pytań na egzamin ustny – klasa 5

1. Wyjaśnij, na czym polega adaptacja utworu literackiego. Podaj przykłady, twoim zdaniem, udanych
i nieudanych adaptacji.

2. Wyjaśnij na czym polega akcent wyrazowy. Jakie są zasady akcentowania w języku polskim?

3. Czym charakteryzuje się bajka? Podaj najważniejsze cechy i przykłady.

4. Czym charakteryzuje się przypowieść? Podaj najważniejsze cechy tego gatunku. Wymień przykłady.

5. Czym charakteryzuje się mit? Podaj najważniejsze cechy mitu. Wymień przykłady.

6. Czym charakteryzuje się nowela? Podaj najważniejsze cechy tego gatunku. Podaj przykład.

7. Wyjaśnij, czym jest epitet. Jaka funkcje pełni w tekście? Wskaż go w podanym fragmencie.

8. Wyjaśnij, czym jest powtórzenie. Jaką funkcję pełni w tekście? Wskaż je w podanym fragmencie.

9. Wyjaśnij, czym jest porównanie. Jaką funkcję pełni w tekście? Wskaż je w podanym fragmencie.

10. Wyjaśnij, czym jest przenośnia. Jaką funkcję pełni w tekście? Wskaż ją w podanym fragmencie.

11. Wyjaśnij, czym są wyrazy dźwiękonaśladowcze. Jaką funkcję pełnią w tekście? Wskaż je w
podanym fragmencie.

12. Wyjaśnij, czym jest zdrobnienie, określ jego funkcje. Wskaż zdrobnienie w podanym fragmencie
tekstu.

13. Wyjaśnij, czym jest ożywienie. Jaką funkcję pełni w tekście? Wskaż je w podanym fragmencie.

14. Wyjaśnij, czym jest apostrofa. Jaką funkcję pełni w tekście? Wskaż je w podanym fragmencie.

15. Kim jest podmiot liryczny w utworze? W jaki sposób można się czegoś o nim dowiedzieć?

16. Kim jest podmiot liryczny zbiorowy? W jaki sposób można go rozpoznać w tekście?

17. Wyjaśnij, kim jest podmiot liryczny, a kim narrator w tekście?

18. Jaka jest różnica pomiędzy faktem a opinią? W jakich zawodach szczególnie ważne jest, aby
odróżniać fakty od opinii? Uzasadnij swoją odpowiedź.

19. Z jakich elementów składa się spektakl teatralny? Wymień kilka elementów i wyjaśnij, jaką
funkcję pełnią.

20. Wyjaśnij, jak zbudowany jest tekst przedstawienia teatralnego? Czym jest tekst główny i tekst
poboczny (didaskalia)?

21. Wyjaśnij, w jakim celu używa się słowników poprawnej polszczyzny, synonimów (wyrazów
bliskoznacznych). Jakie informacje zawierają te słowniki?

22. Wyjaśnij, czym są wyrazy bliskoznaczne? W jakim słowniku można je odszukać?

23. Wyjaśnij, czym jest archaizm i neologizm.

24. Wyjaśnij, czym jest komizm. W jaki sposób może ujawnić się w tekście. Podaj przykłady komizmu
w wybranym tekście.

25. Podaj cechy języka potocznego. W jakim słowniku można sprawdzić wymowę trudnych wyrazów?
26. Określ etapy tworzenia świata na podstawie opowieści biblijnej.

27. Spośród wymienionych przykładów wyróżnij rzeczowniki abstrakcyjne.

28. Scharakteryzuj narratora trzecioosobowego i wszechwiedzącego.

29. Czym różni się dziennik od pamiętnika?

30. Wymień i wyjaśnij elementy rytmizujące wiersz.

31. Opisz na czym polega praca rzetelnego dziennika. Scharakteryzuj pracę dziennikarzy prasowych,
radiowych i telewizyjnych.

32. Wyjaśnij znaczenie związku wyrazowego syzyfowa praca.

33. Porównaj i opisz ludzi, bogów i herosów na przykładzie wybranego mitu.

34. Spośród podanych przykładów wyróżnij głoski dźwięczne i bezdźwięczne.

35. Opowiedz, na czym polega praca zespołu teatralnego: aktora, reżysera, scenografa, dekoratora,
reżysera dźwięku, reżysera światła.

Jedno z pytań może dotyczyć problematyki lektur obowiązkowych przypisanych do danej klasy:

Ferenc Molnár Chłopcy z Placu Broni

Henryk Sienkiewicz W pustyni i w puszczy

Bolesław Prus Katarynka

Ignacy Krasicki wybrane bajki

Adam Mickiewicz Pan Tadeusz (fragmenty: opis burzy, zwyczaje i obyczaje: tańczenie poloneza,
powrót z lasu, gotowanie bigosu)

Wybrane mity greckie, w tym mit o powstaniu świata oraz mity o Prometeuszu, Syzyfie, Demeter i
Korze, Heraklesie.

Biblia: stworzenie świata i człowieka, przypowieść o miłosiernym Samarytaninie

Wybór poezji utwory poetyckie: Adama Mickiewicza, Anny Kamieńskiej, Czesława Miłosza,
Konstantego Ildefonsa Gałczyńskiego, Leopolda Staffa, Joanny Kulmowej, Zbigniewa Herberta