See discussions, stats, and author profiles for this publication at: https://www.researchgate.

net/publication/339434034

4D printing additive manufacturing review; Mechanisim, Chalanges,

Applications and Future

Article · February 2020

CITATIONS READS

7 510

2 authors:

Mahmoud Moradi Mojtaba Karamimoghadam

The University of Northampton Policlinico di Bari
140 PUBLICATIONS 1,775 CITATIONS 42 PUBLICATIONS 445 CITATIONS

SEE PROFILE SEE PROFILE

Some of the authors of this publication are also working on these related projects:

Laser Additive Manufacturing View project

Additive Manufacturing View project

All content following this page was uploaded by Mojtaba Karamimoghadam on 04 March 2020.

The user has requested enhancement of the downloaded file.

Modares Mechanical Engineering
Volume 20, Issue 4, April 2020
Pages: 1063‐1077
Type: Original Research

4D Printing Additive Manufacturing Review; Mechanisim,

Chalanges, Applications and Future
Moradi M.1 PhD, Karami Moghadam M.*1 MSc, Asgari F.1 BSc

1"MechanicalEngineering Department, Engineering Faculty" and "Laser Material Processing Research Center",
Malayer University, Malayer, Iran

Abstract
Additive manufacturing in the modern world is progressing significantly,
resulting in special applications in engineering sciences, medicine, and art.
When the MIT university mixed the concept of time in the 3D printing process,
time was considered as the fourth dimension. By combining the fourth
dimension, the time, the smart materials made of additive manufacturing are
able to a reaction to the external motivations (heat, voice, impact, etc) within a
specified time. In the 4D printing process, the material configuration will be
converted to a converter that will be exposed to external motivation such as
heat, water, chemicals, electrical current and magnetic energy. It is expected
that in the future, this technology will be widely used, requiring the application
of various engineering disciplines, including mechanical engineering, in the
fabrication and production of objects, because the overall perspective of the 4-
D printing process is to make intelligent materials that are optimized using
computational challenges and empirical knowledge. In this article, after
reviewing the 3D printing and introducing smart materials, the issue of 4D
printing has been investigated using this material. The mechanism, challenges,
applications, and future of 4D printing has been discussed.

Keywords:
Additive Manufacturing
3D Printing
4D Printing
Smart Materials
Manufacturing Engineering

*Corresponding Author
Tel: +98 (81) 32225312
Fax: +98 (81) 32225312
Post Address: Malayer University, Arak‐Malayer Highway, Malayer, Hamadan Province, Iran.
Postal Code: 6571995863
moradi@malayeru.ac.ir
Received: December 30, 2018 Accepted: August 24, 2019 ePublished: April 17, 2020
‫‪ ۱۰۶۴‬ﻣﺤﻤﻮد ﻣﺮادی و ﻫﻤﮑﺎران ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫رﻓﺘﺎر ﮔﯿﺎه وﻧﻮس ﻣﮕﺲﺧﻮار )‪ (Venus flytrap‬ﻧﺸﺎندﻫﻨﺪه‬ ‫ﻣﺮوری ﺑﺮ ﭼﺎپ ‪٤‬ﺑﻌﺪی ﺑﻪﮐﻤﮏ ﺳﺎﺧﺖ اﻓﺰاﯾﺸﯽ؛‬
‫ﺑﺴﯿﺎر ﺧﻮﺑﯽ از ﻣﻔﻬﻮم ﭼﺎپ ‪۴‬ﺑﻌﺪی اﺳﺖ]‪ .[2‬ﺑﺮگﻫﺎی ﮔﯿﺎه وﻧﻮس‬
‫ﻣﮕﺲﺧﻮار در زﻣﺎﻧﯽ ﺣﺪود ‪۱۰۰‬ﻣﯿﻠﯽ ﺛﺎﻧﯿﻪ ﺑﺮای اﺳﯿﺮﮐﺮدن ﺣﺸﺮات‬
‫ﻣﮑﺎﻧﯿﺰم‪ ،‬ﭼﺎﻟﺶﻫﺎ‪ ،‬ﮐﺎرﺑﺮدﻫﺎ و آﯾﻨﺪه ﭘﯿﺶ رو‬
‫ﺑﺴﺘﻪ ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ‪ .‬در اﯾﻦ ﮔﯿﺎه ﯾﮏ واﮐﻨﺶ ﺳﺮﯾﻊ اﯾﺠﺎد ﻣﯽﺷﻮد]‪.[3‬‬ ‫*‬
‫ﻣﺤﻤﻮد ﻣﺮادی‬ ‫‪PhD‬‬
‫اﯾﻦ واﮐﻨﺶ ﻫﻨﮕﺎﻣﯽ رخ ﺧﻮاﻫﺪ داد ﮐﻪ ﻗﺴﻤﺘﯽ از ﺑﺪن ﺣﺸﺮات ﺑﺎ‬
‫"ﮔﺮوه ﻣﻬﻨﺪﺳﯽ ﻣﮑﺎﻧﯿﮏ‪ ،‬داﻧﺸﮑﺪه ﻓﻨﯽ و ﻣﻬﻨﺪﺳﯽ" و "ﻣﺮﮐﺰ ﺗﺤﻘﯿﻘﺎت ﻓﺮآوری‬
‫ﺑﺮگ اﯾﻦ ﮔﯿﺎه ﺑﺮﺧﻮرد ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ )ﺷﮑﻞ ‪.(۲‬‬ ‫ﻟﯿﺰر ی ﻣﻮاد"‪ ،‬داﻧﺸﮕﺎه ﻣﻼﯾﺮ‪ ،‬ﻣﻼﯾﺮ‪ ،‬اﯾﺮان‬
‫ﻣﺠﺘﺒﯽ ﮐﺮﻣﯽﻣﻘﺪم ‪MSc‬‬
‫"ﮔﺮوه ﻣﻬﻨﺪﺳﯽ ﻣﮑﺎﻧﯿﮏ‪ ،‬داﻧﺸﮑﺪه ﻓﻨﯽ و ﻣﻬﻨﺪﺳﯽ" و "ﻣﺮﮐﺰ ﺗﺤﻘﯿﻘﺎت ﻓﺮآوری‬
‫ﻟﯿﺰر ی ﻣﻮاد"‪ ،‬داﻧﺸﮕﺎه ﻣﻼﯾﺮ‪ ،‬ﻣﻼﯾﺮ‪ ،‬اﯾﺮان‬
‫ﻓﺎﻃﻤﻪ ﻋﺴﮕﺮ ی ‪BSc‬‬
‫"ﮔﺮوه ﻣﻬﻨﺪﺳﯽ ﻣﮑﺎﻧﯿﮏ‪ ،‬داﻧﺸﮑﺪه ﻓﻨﯽ و ﻣﻬﻨﺪﺳﯽ" و "ﻣﺮﮐﺰ ﺗﺤﻘﯿﻘﺎت ﻓﺮآوری‬
‫ﻟﯿﺰر ی ﻣﻮاد"‪ ،‬داﻧﺸﮕﺎه ﻣﻼﯾﺮ‪ ،‬ﻣﻼﯾﺮ‪ ،‬اﯾﺮان‬

‫]‪[1‬‬‫ﺷﮑﻞ ‪ (۱‬ﺷﻤﺎﺗﯿﮏ ﻓﺮآﯾﻨﺪﻫﺎی ‪۱‬ﺑﻌﺪی‪۲ ،‬ﺑﻌﺪی‪۳ ،‬ﺑﻌﺪی و ‪۴‬ﺑﻌﺪی‬ ‫ﭼﮑﯿﺪه‬

‫ﺳﺎﺧﺖ اﻓﺰاﯾﺸﯽ در ﺟﻬﺎن اﻣﺮوزی ﺑﺎ رﺷﺪ ﻗﺎﺑﻞ ﺗﻮﺟﻬﯽ روﺑﻪ ﭘﯿﺸﺮﻓﺖ اﺳﺖ ﮐﻪ‬
‫ﻣﻮﺟﺐ ﺷﺪه ﮐﺎرﺑﺮدﻫﺎی وﯾﮋهای در ﻋﻠﻮم ﻣﻬﻨﺪﺳﯽ‪ ،‬ﭘﺰﺷﮑﯽ و ﻫﻨﺮ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫ﻫﻨﮕﺎﻣﯽ ﮐﻪ در داﻧﺸﮕﺎه ‪ MIT‬ﻣﻔﻬﻮم زﻣﺎن را ﺑﻪﻓﺮآﯾﻨﺪ ﭼﺎپ ‪۳‬ﺑُﻌﺪی ادﻏﺎم‬
‫ﻧﻤﻮدﻧﺪ‪ ،‬زﻣﺎن ﺑﻪﻋﻨﻮان ﺑُﻌﺪ ﭼﻬﺎرم در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪ‪ .‬ﺑﺎ ﺗﺮﮐﯿﺐ ﺑُﻌﺪ ﭼﻬﺎرم‪ ،‬ﯾﻌﻨﯽ‬
‫زﻣﺎن‪ ،‬ﻣﻮاد ﻫﻮﺷﻤﻨﺪی ﮐﻪ از ﺳﺎﺧﺖ اﻓﺰاﯾﺸﯽ ﺳﺎﺧﺘﻪ ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ‪ ،‬ﺗﻮاﻧﺎﯾﯽ واﮐﻨﺶ‬
‫ﺑﻪ ﻣﺤﺮکﻫﺎی ﺧﺎرﺟﯽ )ﮔﺮﻣﺎ‪ ،‬ﺻﺪا‪ ،‬ﺿﺮﺑﻪ و ﻏﯿﺮه( در ﻣﺪت زﻣﺎن ﻣﻌﯿﻦ را دارﻧﺪ‪ .‬در‬
‫ﻓﺮآﯾﻨﺪ ﭼﺎپ ‪۴‬ﺑُﻌﺪی‪ ،‬ﭘﯿﮑﺮﺑﻨﺪی ﻣﺎده در ﺳﺎﺧﺖ اﻓﺰاﯾﺸﯽ ﺑﻪﻣﺒﺪﻟﯽ ﺗﺒﺪﯾﻞ ﺧﻮاﻫﺪ‬
‫ﺷﮑﻞ ‪ (۲‬ﻧﻤﺎﯾﺶ ﻣﻔﻬﻮم ﻓﺮآﯾﻨﺪ ‪۴‬ﺑﻌﺪی در ﻃﺒﯿﻌﺖ‪ ،‬ﺗﺮﺗﯿﺐ ﺑﺴﺘﻪﺷﺪن ﺑﺮگﻫﺎی‬ ‫ﺷﺪ ﮐﻪ در ﻣﻌﺮض ﻣﺤﺮکﻫﺎی ﺧﺎرﺟﯽ ﻫﻤﭽﻮن ﺣﺮارت‪ ،‬آب‪ ،‬ﻣﻮاد ﺷﯿﻤﯿﺎﯾﯽ‪،‬‬
‫ﮔﯿﺎه وﻧﻮس]‪[3‬‬ ‫ﺟﺮﯾﺎن اﻟﮑﺘﺮﯾﮑﯽ و ﻣﻐﻨﺎﻃﯿﺴﯽ ﻗﺮار داده ﻣﯽﺷﻮد‪ .‬اﻧﺘﻈﺎر ﻣﯽرود در ﺳﺎلﻫﺎی آﺗﯽ‬
‫اﺳﺘﻔﺎده از اﯾﻦ ﺗﮑﻨﻮﻟﻮژی ﺑﻪﺻﻮرت وﺳﯿﻌﯽ ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﻗﺮار ﮔﯿﺮد و اﯾﻦ اﻣﺮ‬
‫ﻣﺴﺘﻠﺰم ﺑﻪﮐﺎرﮔﯿﺮی رﺷﺘﻪﻫﺎی ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺳﺎﺧﺖ از ﺟﻤﻠﻪ ﻣﻬﻨﺪﺳﯽ ﻣﮑﺎﻧﯿﮏ در‬
‫در ﺳﺎلﻫﺎی اﺧﯿﺮ‪ ،‬ﺗﻮﻟﯿﺪ ﻣﻮاد اﻓﺰاﯾﺸﯽ در ﻣﻮاد ﻫﻮﺷﻤﻨﺪ در ﮐﺎﻧﻮن‬
‫ﺳﺎﺧﺖ و ﺗﻮﻟﯿﺪ اﺷﯿﺎ اﺳﺖ‪ ،‬زﯾﺮا ﭼﺸﻢاﻧﺪاز ﮐﻠﯽ در ﻓﺮآﯾﻨﺪ ﭼﺎپ ‪۴‬ﺑُﻌﺪی اﯾﻦ اﺳﺖ‬
‫ﺗﻮﺟﻪ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ و ﭘﮋوﻫﺶﻫﺎی ﮔﺴﺘﺮدهای ﺑﺮای ﻏﻠﺒﻪ ﺑﺮ‬ ‫ﮐﻪ ﻣﻮاد ﻫﻮﺷﻤﻨﺪی ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺷﻮﻧﺪ ﮐﻪ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﭼﺎﻟﺶﻫﺎی ﻣﺤﺎﺳﺒﺎﺗﯽ و‬
‫ﭼﺎﻟﺶﻫﺎی ﻣﺨﺘﻠﻒ اﻧﺠﺎمﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬رﻓﺘﺎر واﺑﺴﺘﻪ ﺑﻪ زﻣﺎن ﻣﻮاد‬ ‫داﻧﺶ ﺗﺠﺮﺑﯽ ﺑﻪﺣﺪ ﻣﻄﻠﻮب ﻣﯿﻞ ﻧﻤﺎﯾﻨﺪ‪ .‬در اﯾﻦ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﭘﺲ از ﺑﺮرﺳﯽ ﭼﺎپ‬
‫ﭼﻨﺪﮔﺎﻧﻪ ﻫﻨﮕﺎﻣﯽ ﮐﻪ در ﻣﻌﺮض ﻣﺤﺮکﻫﺎی ﺧﺎرﺟﯽ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺗﻨﺶ‪،‬‬ ‫‪۳‬ﺑُﻌﺪی و ﻧﯿﺰ ﻣﻌﺮﻓﯽ ﻣﻮاد ﻫﻮﺷﻤﻨﺪ ﺑﻪﻣﻮﺿﻮع ﭼﺎپ ‪۴‬ﺑُﻌﺪی ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از اﯾﻦ‬
‫دﻣﺎ‪ ،‬رﻃﻮﺑﺖ و ﻏﯿﺮه ﻗﺮار ﻣﯽﮔﯿﺮﻧﺪ‪ ،‬ﻗﺎﺑﻞ ﻣﺸﺎﻫﺪه اﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﻣﻮاد ﭘﺮداﺧﺘﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﻣﮑﺎﻧﯿﺰم‪ ،‬ﭼﺎﻟﺶﻫﺎ‪ ،‬ﮐﺎرﺑﺮدﻫﺎ و آﯾﻨﺪه ﭘﯿﺶ رو ﭼﺎپ‬
‫‪۴‬ﺑُﻌﺪی ﻣﻮرد ﺑﺤﺚ و ﺑﺮرﺳﯽ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﻗﺎﺑﻠﯿﺖ ﭼﺎپ ‪۴‬ﺑﻌﺪی ﺑﻪﻃﻮر ﻗﻄﻌﯽ ﺗﺎﯾﯿﺪ ﺷﺪه اﺳﺖ و ﺗﻮﺳﻂ‬ ‫ﮐﻠﯿﺪواژهﻫﺎ‪ :‬ﺳﺎﺧﺖ اﻓﺰاﯾﺸﯽ‪ ،‬ﭼﺎپ ‪۳‬ﺑُﻌﺪی‪ ،‬ﭼﺎپ ‪٤‬ﺑُﻌﺪی‪ ،‬ﻣﻮاد ﻫﻮﺷﻤﻨﺪ‪ ،‬ﻣﻬﻨﺪﺳﯽ‬
‫داﻧﺸﻤﻨﺪان ﺑﻪﻋﻨﻮان ﯾﮏ ﺳﺎﺧﺘﺎر ﻓﯿﺰﯾﮑﯽ ﺳﺎﺧﺖ ﻻﯾﻪﺑﻪﻻﯾﻪ ﺑﺎ ﻣﻮاد‬ ‫ﺳﺎﺧﺖ‬
‫ﻫﻮﺷﻤﻨﺪ از ﻃﺮﯾﻖ ﺗﮑﻨﯿﮏ ﺗﻮﻟﯿﺪ اﻓﺰاﯾﺸﯽ ﻣﻨﺎﺳﺐ‪ ،‬ﻣﻮرد ﺑﻬﺮهﺑﺮداری‬
‫ﺗﺎرﯾﺦ درﯾﺎﻓﺖ‪۱۳۹۷/۱۰/۰۹ :‬‬
‫ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ‪ .‬ﺳﺎﺧﺘﺎری ﮐﻪ از اﯾﻦ ﺗﮑﻨﻮﻟﻮژی ﺑﻬﺮه ﻣﯽﺑﺮد‪ ،‬ﺑﺎﯾﺪ‬ ‫ﺗﺎرﯾﺦﭘﺬﯾﺮ ش‪۱۳۹۸/۰۶/۰۲ :‬‬
‫رﻓﺘﺎر واﮐﻨﺸﯽ از ﺧﻮدﻧﺸﺎن دﻫﺪ و ﺑﻪﻣﺤﺾ اﯾﻨﮑﻪ در ﻣﻌﺮض ﻣﺤﺮک‬ ‫ﻧﻮﯾﺴﻨﺪه ﻣﺴﺌﻮل‪moradi@malayeru.ac.ir :‬‬
‫*‬

‫ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺖ‪ ،‬در ﯾﮏ ﺑﺎزه زﻣﺎﻧﯽ از ﺧﻮدواﮐﻨﺶ ﻧﺸﺎن دﻫﺪ]‪ .[4‬ﺳﻪ اﺻﻞ‬
‫اﺳﺎﺳﯽ ﺑﺮای ﺗﺤﻘﻖ ﻓﺮآﯾﻨﺪ ﭼﺎپ ‪۴‬ﺑﻌﺪی وﺟﻮد دارد‪ :‬ﯾﮑﯽ از‬ ‫‪ -۱‬ﻣﻘﺪﻣﻪ‬
‫ﻣﻬﻢﺗﺮﯾﻦ آﻧﻬﺎ آﻣﺎدهﺳﺎزی ﻣﻮاد ﮐﺎﻣﭙﻮزﯾﺘﯽ واﮐﻨﺶدﻫﻨﺪه ﺑﻪ ﻣﺤﺮک‬ ‫در ﺳﺎلﻫﺎی اﺧﯿﺮ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪﺳﺎﺧﺖ ﻣﻮاد ﺑﺎ دﻗﺖ و ﺳﺮﻋﺖ ﺑﺎﻻ و‬
‫اﺳﺖ‪ .‬دوﻣﯿﻦ ﻣﻮﺿﻮع اﯾﻦ اﺳﺖ ﮐﻪ ﯾﮏ ﻣﺤﺮک ﺧﺎص ﺑﺎﻋﺚ اﯾﺠﺎد‬ ‫ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪﮐﺎﻫﺶ ﻫﺰﯾﻨﻪﻫﺎی ﻧﺎﺷﯽ از دوررﯾﺰ ﻣﻮاد‬
‫ً‬
‫ﻧﻬﺎﯾﺘﺎ‬ ‫ﯾﮏ ﭘﺎﺳﺦ ﻣﻨﺤﺼﺮﺑﻪﻓﺮد در ﻣﻮاد ﭼﻨﺪﮔﺎﻧﻪ اﯾﺠﺎد ﮐﻨﺪ و‬ ‫ﺳﺎﺧﺘﻪﺷﺪه‪ ،‬داﻧﺸﻤﻨﺪان ﻣﺨﺘﻠﻔﯽ را ﺑﻪاﯾﻦ ﺣﯿﻄﻪ ﺑﺮای ﺑﻬﺒﻮد ﻋﻤﻠﮑﺮد‬
‫ﺳﻮﻣﯿﻦ ﻣﻮﺿﻮع‪ ،‬ﻣﺪت زﻣﺎن ﺑﺮای ﭘﺎﺳﺦ و ﺗﻐﯿﯿﺮ ﺷﮑﻞ اﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﺳﺎﺧﺖ و ﻃﺮاﺣﯽ دﻋﻮت ﻧﻤﻮده اﺳﺖ‪ .‬ﭼﺎپ ‪۴‬ﺑﻌﺪی ﯾﮏ ﻓﻨﺎوری‬
‫ﭘﺪﯾﺪهﻫﺎی ﺗﻐﯿﯿﺮ ﺷﮑﻞ و ﺗﻐﯿﯿﺮ ﻣﮑﺎن در ﺳﺎﺧﺘﺎرﻫﺎ ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ ﺷﺎﻣﻞ‬ ‫ﺟﺪﯾﺪ اﺳﺖ ﮐﻪ در دﺳﺘﻪ ﻓﻨﺎوری ﺳﺎﺧﺖ اﻓﺰاﯾﺸﯽ ﺑﻪﻋﻨﻮان ﻓﻨﺎوری‬
‫ﺗﺎﺷﺪن‪ ،‬ﺧﻢﺷﺪن‪ ،‬ﭘﯿﭽﯿﺪهﺷﺪن‪ ،‬اﻧﺒﺴﺎط و اﻧﻘﺒﺎض ﺧﻄﯽ ﯾﺎ‬ ‫ﺑﻪروزرﺳﺎﻧﯽﺷﺪه از ﻓﻨﺎوری ﭼﺎپ ‪۳‬ﺑﻌﺪی ﻋﺮﺿﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﻓﺮآﯾﻨﺪ‬
‫ﻏﯿﺮﺧﻄﯽ‪ ،‬ﭘﯿﭽﺶ ﺳﻄﺤﯽ و ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﺗﻮﻟﯿﺪ وﯾﮋﮔﯽﻫﺎی ﺗﻮﭘﻮﮔﺮاﻓﯽ‬ ‫ﭼﺎپ ‪۴‬ﺑﻌﺪی‪ ،‬ﺳﺎﺧﺘﯽ اﻓﺰاﯾﺸﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﺎ درﻧﻈﺮﮔﺮﻓﺘﻦ ﺑﻌﺪ زﻣﺎن‬
‫ﺳﻄﺢ ﺑﺎﺷﺪ]‪) [5‬ﺷﮑﻞ ‪.(۳‬‬ ‫ﺑﻪﭼﺎپ ‪۳‬ﺑﻌﺪی ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ ﻣﯽﺷﻮد )ﺷﮑﻞ ‪.(۱‬‬
‫ﺗﻐﯿﯿﺮ ﺷﮑﻞ ﻣﻮاد ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ از ﻫﺮ ﺑﻌﺪ در ﻃﻮل زﻣﺎن ﺑﻪﻋﻨﻮان ﯾﮏ‬ ‫اﯾﻦ ﻓﻨﺎوری در ﺳﺎل ‪ ۲۰۱۳‬در داﻧﺸﮕﺎه ‪ MIT‬ﺗﻮﺳﻂ ﺗﺮﯾﺒﯿﺖ اﺳﮑﺎﯾﻠﺮ‬
‫ﺗﺼﻮﯾﺮ ﺑﺎﺷﺪ ﮐﻪ ﺳﺎﺧﺘﺎر ﭼﺎﭘﯽ ‪۴‬ﺑﻌﺪی را ﺗﺤﺖ ﺗﺎﺛﯿﺮ ﺧﻮدﻗﺮار ﺧﻮاﻫﺪ‬ ‫ﮐﻪ ﻣﺪﯾﺮ آزﻣﺎﯾﺸﮕﺎه ﺳﺎﺧﺖ اﻓﺰاﯾﺸﯽ اﯾﻦ داﻧﺸﮕﺎه ﻧﯿﺰ اﺳﺖ ﻣﻮرد‬
‫داد‪ .‬ﻫﻨﮕﺎﻣﯽ ﮐﻪ ﻣﻮادی ﺑﻪﺧﻮدی ﺧﻮدﻗﺎﺑﻠﯿﺖ ﺗﺒﺪﯾﻞﺷﺪن و ﺗﻐﯿﯿﺮ‬ ‫اﺳﺘﻔﺎده ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪ]‪.[1‬‬
‫دوره ‪ ،۲۰‬ﺷﻤﺎره ‪ ،۴‬ﻓﺮوردﯾﻦ ‪۱۳۹۹‬‬ ‫ﻣﺎﻫﻨﺎﻣﻪ ﻋﻠﻤﯽ‪ -‬ﭘﮋوﻫﺸﯽ ﻣﻬﻨﺪﺳﯽ ﻣﮑﺎﻧﯿﮏ ﻣﺪرس‬
‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ ﻣﺮور ی ﺑﺮ ﭼﺎپ ‪٤‬ﺑﻌﺪی ﺑﻪﮐﻤﮏ ﺳﺎﺧﺖ اﻓﺰاﯾﺸﯽ؛ ﻣﮑﺎﻧﯿﺰم‪ ،‬ﭼﺎﻟﺶﻫﺎ‪ ،‬ﮐﺎرﺑﺮدﻫﺎ و آﯾﻨﺪه ﭘﯿﺶ رو ‪۱۰۶۵‬‬
‫‪ -۲‬روشﻫﺎی ﺳﺎﺧﺖ اﻓﺰاﯾﺸﯽ در ﭼﺎپ ‪۳‬ﺑﻌﺪی‬ ‫ﺷﮑﻞ را دارﻧﺪ و در ﻣﻌﺮض ﻣﺤﺮکﻫﺎی ﺧﺎرﺟﯽ ﺧﺎص ﻗﺮار ﻣﯽﮔﯿﺮﻧﺪ‪،‬‬
‫ﺳﺎﺧﺖ اﻓﺰاﯾﺸﯽ ﯾﺎ ﭼﺎپ ‪۳‬ﺑﻌﺪی ﮐﻪ ﺑﻪﻋﻨﻮان ﺗﻮﻟﯿﺪ ﻻﯾﻪای ﻧﯿﺰ‬ ‫وﯾﮋﮔﯽ ﺗﻐﯿﯿﺮ ﺷﮑﻞ در ﻃﻮل زﻣﺎن را ﻧﺸﺎن ﻣﯽدﻫﻨﺪ‪ .‬ﺗﻨﻮع ﺗﻐﯿﯿﺮ‬
‫ﻧﺎﻣﯿﺪه ﻣﯽﺷﻮد‪ ،‬روش ﺳﺎﺧﺘﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ در آن ﻗﻄﻌﺎت ﺑﻪﺻﻮرت‬ ‫ﺷﮑﻞ را ﻣﯽﺗﻮان ﺑﺎ ﻣﺤﺮکﻫﺎی ﻓﯿﺰﯾﮑﯽ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺑﺮای ﭼﯿﻦﺧﻮردن‪،‬‬
‫ﻻﯾﻪای از ﻣﻮاد روی ﯾﮏ ﺑﺴﺘﺮ‪ ،‬ﭼﺎپ ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﺷﺪ‪ .‬اﯾﻦ روش ﯾﮏ‬ ‫ﺟﻤﻊﺷﺪن‪ ،‬اﻧﺒﺴﺎط و ﭘﯿﭽﯿﺪن ﺗﺤﺮﯾﮏ ﮐﺮد )ﺷﮑﻞ ‪ ۴‬ﺗﺎ ‪.[5] (۶‬‬
‫روش ﺗﻮﻟﯿﺪ ﻧﻤﻮﻧﻪ ﺳﺮﯾﻊ ﺑﺎ دﻗﺖ ﺑﺎﻻ اﺳﺖ]‪ .[6‬ﺗﻮﻟﯿﺪ اﻓﺰاﯾﺸﯽ در‬
‫ﺳﺎل ‪ ۱۹۸۴‬ﺗﻮﺳﻂ ﻫﺎل]‪ [7‬ﺑﻪ ﺟﻬﺎن ﻣﻌﺮﻓﯽ ﺷﺪ و در دو دﻫﻪ ﮔﺬﺷﺘﻪ‬
‫ﺑﻪﻃﻮر ﺟﺪی ﻣﻮرد ﺑﺮرﺳﯽ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ]‪ .[8‬ﻃﯿﻒ ﮔﺴﺘﺮدهای از‬
‫ﻣﻮاد ﭘﻼﺳﺘﯿﮑﯽ‪ ،‬ﻓﻠﺰات‪ ،‬ﺳﺮاﻣﯿﮏ و ﮐﺎﻣﭙﻮزﯾﺖﻫﺎ ﺑﺮای ﺗﻮﻟﯿﺪ ﻣﻮاد‬
‫اﻓﺰاﯾﺸﯽ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﯽﺷﻮد ﮐﻪ اﯾﻦ ﻓﻨﺎوری ﺑﻪ دﺳﺘﻪﺑﻨﺪیﻫﺎﯾﯽ‬
‫ﺗﻘﺴﯿﻢ ﺷﺪه اﺳﺖ]‪) [9‬ﺷﮑﻞ ‪.(۷‬‬ ‫ﺷﮑﻞ ‪ (۳‬ﺗﺼﻮﯾﺮی از ﺗﻐﯿﯿﺮ ﺷﮑﻞ ﺑﻪوﺳﯿﻠﻪ اﻧﺒﺴﺎط‪/‬اﻧﻘﺒﺎض ﺧﻄﯽ‬
‫ﻣﻄﺎﺑﻘﺖدادهﺷﺪه]‪[5‬‬

‫]‪[5‬‬‫ﺷﮑﻞ ‪ (۴‬ﺗﺼﻮﯾﺮی از ﺗﻐﯿﯿﺮ ﺷﮑﻞ ﺗﻮﺳﻂ ﺧﻮدﺟﻤﻊﺷﻮﻧﺪﮔﯽ‬

‫]‪[5‬‬ ‫ﺷﮑﻞ ‪ (۵‬ﺗﺼﻮﯾﺮی از ﺗﻐﯿﯿﺮ ﺷﮑﻞ ﺳﯿﻨﻮﺳﯽ ﺗﻮﺳﻂ ﺧﻮدﺧﻢﺷﻮﻧﺪﮔﯽ‬

‫ﺷﮑﻞ ‪ (۷‬ﻃﺒﻘﻪﺑﻨﺪی ﻓﺮآﯾﻨﺪﻫﺎی ﺳﺎﺧﺖ اﻓﺰاﯾﺸﯽ‬

‫]‪[8‬‬

‫ﺳﺎﺧﺖ اﻓﺰاﯾﺸﯽ دارای ﻇﺮﻓﯿﺖ ﺗﻮﻟﯿﺪ ﺑﺮای ﭘﺮدازش ﻣﻮاد ﻫﻮﺷﻤﻨﺪ‬

‫اﺳﺖ‪ .‬ﭼﺎپ ‪۳‬ﺑﻌﺪی ﻣﺰاﯾﺎی ﻣﺘﻌﺪدی ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺗﻮﻟﯿﺪ ﺳﻨﺘﯽ دارد‪.‬‬
‫ﺗﻨﻮع ﺗﻮﻟﯿﺪ ﻗﻄﻌﺎت ﺑﺮ اﺳﺎس ﺗﻘﺎﺿﺎ ﺑﺎ درﻧﻈﺮﮔﺮﻓﺘﻦ اﺑﺰار ﺧﺎص ﻣﺎﻧﻨﺪ‬
‫ﻣﺎﺷﯿﻦﻫﺎی ﻣﻌﻤﻮﻟﯽ‪ ،‬ﺻﺮﻓﻪﺟﻮﯾﯽ در زﻣﺎن و ﻫﺰﯾﻨﻪﻫﺎ و وﯾﮋﮔﯽﻫﺎی‬
‫ﻫﻨﺪﺳﯽ ﭘﯿﭽﯿﺪه ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از اﻣﮑﺎﻧﺎت ﺗﻮﻟﯿﺪ ﺳﻨﺘﯽ اﻣﮑﺎنﭘﺬﯾﺮ‬
‫ﻧﯿﺴﺖ]‪.[10‬‬
‫ﺑﺮ اﺳﺎس ﮔﺰارش ﻫﻮﻟﺮ در ﺳﺎل ‪ ،۲۰۱۳‬ﻣﺮاﻗﺒﺖﻫﺎی ﺑﻬﺪاﺷﺘﯽ‪،‬‬
‫ﺷﮑﻞ ‪ (٦‬ﺗﻐﯿﯿﺮ ﺷﮑﻞ رﺷﺘﻪ ﻗﺎب ﺳﯿﻤﯽ ﻣﮑﻌﺒﯽ ﺗﻮﺳﻂ ﻣﮑﺎﻧﯿﺰم‬
‫ﻫﻮاﻓﻀﺎ‪ ،‬داروﺳﺎزی‪ ،‬ﺧﻮدرو‪ ،‬اﺑﺰارآﻻت‪ ،‬ﻣﺪ و ﺻﻨﺎﯾﻊ ﮐﺎﺷﺖ ﭘﺰﺷﮑﯽ‬ ‫ﺧﻮدﺟﻤﻊﺷﻮﻧﺪﮔﯽ]‪[5‬‬

‫)اﯾﻤﭙﻠﻨﺖﻫﺎ( ﺑﻪ ﺳﻤﺖ ﻣﺪرنﺷﺪن ﭘﯿﺶ ﺧﻮاﻫﻨﺪ رﻓﺖ و ﻣﺴﺘﻠﺰم‬

‫اﯾﺠﺎد رواﺑﻂ ﻋﻤﯿﻘﯽ ﺑﺎ ﺗﻮﻟﯿﺪ دﻗﯿﻖ و ﺑﻬﯿﻨﻪ دارﻧﺪ]‪ .[11‬ﮔﺰارش ﻫﻮﻟﺮ‬ ‫در اﯾﻦ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﺑﻪ ﺑﺮرﺳﯽ ﻣﺮوری ﺗﺤﻘﯿﻘﺎت اﻧﺠﺎمﺷﺪه در ﺣﯿﻄﻪ‬
‫در ﺳﺎل ‪ ،۲۰۱۷‬ﻧﺸﺎن داد ﮐﻪ ‪ ۹۷‬ﺷﺮﮐﺖ در ﺗﻮﻟﯿﺪ و ﻓﺮوش ﻗﻄﻌﺎت‬ ‫ﺳﺎﺧﺖ اﻓﺰاﯾﺸﯽ در ﭼﺎپ ‪۴‬ﺑﻌﺪی ﭘﺮداﺧﺘﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ ﮐﻪ اﯾﻦ‬
‫اﻓﺰاﯾﺸﯽ ﺷﺮﮐﺖ داﺷﺘﻪاﻧﺪ‪ .‬در ﻃﻮل ﭼﻨﺪ ﺳﺎل ﮔﺬﺷﺘﻪ ﺗﺎﺛﯿﺮ رﺷﺪ‬ ‫ﻓﻨﺎوری ﻧﻮﻋﯽ از ﺳﺎﺧﺖ اﻓﺰاﯾﺸﯽ در ﭼﺎپ ‪۳‬ﺑﻌﺪی ﺑﺎ درﻧﻈﺮﮔﺮﻓﺘﻦ‬
‫ﺗﻮﺳﻌﻪ و ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﺗﺠﺎریﺳﺎزی در ﺑﯿﻦ روشﻫﺎی ﭼﺎپ ‪۳‬ﺑﻌﺪی‬ ‫ﻓﺎﮐﺘﻮر زﻣﺎن اﺳﺖ‪ .‬اﯾﻦ ﻣﻘﺎﻟﻪ در ﺑﺨﺶﻫﺎی ﻣﺘﻨﻮﻋﯽ ﺑﻪ ﺳﺎﺧﺖ‬
‫ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻣﯽﺷﻮد‪ .‬در ﺷﮑﻞ ‪ ،۸‬روش ﻓﻨﺎوریﻫﺎی ﺳﺎﺧﺖ اﻓﺰاﯾﺸﯽ در‬ ‫اﻓﺰدوﻧﯽ‪ ،‬ﻣﻮاد ﻫﻮﺷﻤﻨﺪ‪ ،‬ﺳﺎزوﮐﺎر اﯾﻦ روش‪ ،‬ﮐﺎرﺑﺮدﻫﺎ‪ ،‬ﻣﺰﯾﺖﻫﺎ و‬
‫ﺻﻨﺎﯾﻊ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺑﻪ ﺗﺼﻮﯾﺮ ﮐﺸﯿﺪه ﺷﺪه اﺳﺖ]‪.[12‬‬ ‫ﻣﻌﺎﯾﺐ آن ﭘﺮداﺧﺘﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﻣﻔﻬﻮم ﺑﻨﯿﺎدﯾﻦ ﻓﻨﺎوری ﺳﺎﺧﺖ‬
‫ﭼﺎپ ‪۳‬ﺑﻌﺪی ﭘﺎﯾﻪ و اﺳﺎس ﻓﻨﺎوری ﭼﺎپ ‪۴‬ﺑﻌﺪی اﺳﺖ‪ .‬ﺗﺎ آﻧﺠﺎ ﮐﻪ‬ ‫اﻓﺰاﯾﺸﯽ‪ ،‬ﺑﻪﻃﻮر ﻣﺨﺘﺼﺮ ﺑﺮای ﺗﻬﯿﻪ ﭼﺎپ ‪۴‬ﺑﻌﺪی ﺗﻮﺻﯿﻒ ﺷﺪه‬
‫ﺑﻪ وﺿﻌﯿﺖ ﻓﻌﻠﯽ ﺗﮑﻨﻮﻟﻮژی ﻣﺮﺑﻮط ﻣﯽﺷﻮد‪ ،‬ﻣﺤﻘﻘﺎن ﻃﯽ ‪ ۵‬ﺳﺎل‬ ‫اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪Modares Mechanical Engineering‬‬ ‫‪Volume 20, Issue 4, April 2020‬‬
‫‪ ۱۰۶۶‬ﻣﺤﻤﻮد ﻣﺮادی و ﻫﻤﮑﺎران ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫اﺻﻄﻼح ﻣﻮاد ﻫﻮﺷﻤﻨﺪ ﺑﺮای اوﻟﯿﻦ ﺑﺎر در ﺳﺎل ‪ ۱۹۸۰‬اﺑﺪاع ﺷﺪ و‬ ‫ﮔﺬﺷﺘﻪ ﭘﯿﺸﺮﻓﺖ ﻗﺎﺑﻞ ﺗﻮﺟﻬﯽ در اﯾﻦ ﺻﻨﻌﺖ داﺷﺘﻪاﻧﺪ‪ .‬ﭘﯿﺸﺮﻓﺖ‬
‫اﻧﻮاع ﻣﻮاد در ﺣﺎل ﺣﺎﺿﺮ ﺑﺎ ﻓﻨﺎوری ﺳﺎﺧﺖ اﻓﺰاﯾﺸﯽ ﻣﻮرد‬ ‫ﻓﺮآﯾﻨﺪ ﭼﺎپ ‪۴‬ﺑﻌﺪی واﺑﺴﺘﻪ ﺑﻪ ﭘﯿﺸﺮﻓﺖ ﻓﻨﺎوری ﺳﺎﺧﺖ اﻓﺰاﯾﺸﯽ در‬
‫ﺑﻬﺮهﺑﺮداری ﻗﺮار داده ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﺑﻪﻧﻈﺮ ﻣﯽرﺳﺪ ﻣﻮاد ﻫﻮﺷﻤﻨﺪ در‬ ‫ﻃﯿﻒ وﺳﯿﻊﺗﺮی اﺳﺖ ﮐﻪ در ﮐﻨﺎر آن ﺑﻪ ﻫﻮﺷﻤﻨﺪی ﻣﻮاد ﻧﮕﺎه‬
‫ﺳﺎلﻫﺎی آﺗﯽ ﺑﻪدﻓﻌﺎت ﺑﺎﻻﺗﺮی ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﻗﺮار ﮔﯿﺮﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﺟﺎﻟﺒﯽ داﺷﺘﻪ اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪ -۳-۱‬ﻗﺎﺑﻠﯿﺖﻫﺎی ﻣﻮاد ﻫﻮﺷﻤﻨﺪ‬
‫ﺗﻤﺮﮐﺰ ﺑﺮ ﻧﺘﯿﺠﻪ واﮐﻨﺶ ﯾﺎ رﻓﺘﺎر آن‪ ،‬ﻧﮑﺘﻪ ﺑﺴﯿﺎر ﻣﻬﻤﯽ در ﻋﻤﻠﮑﺮد‬
‫ﻣﻮاد ﻫﻮﺷﻤﻨﺪ اﺳﺖ‪ .‬ﭘﺎﺳﺦ ﭘﯿﺶﺑﯿﻨﯽﺷﺪه‪ ،‬ﺧﻮدﺗﺤﺮﯾﮏﺷﻮﻧﺪﮔﯽ‪،‬‬
‫ﺧﻮدﻋﯿﺐﯾﺎﺑﯽ‪ ،‬ﺧﻮدﺗﺮﻣﯿﻢﺷﻮﻧﺪﮔﯽ و ﺗﻐﯿﯿﺮ ﺷﮑﻞ‪ ،‬ﻫﻤﺎنﻃﻮر ﮐﻪ در‬
‫ﺷﮑﻞ ‪ ۱۰‬ﻧﺸﺎن داده ﺷﺪه اﺳﺖ‪ ،‬از ﻗﺎﺑﻠﯿﺖﻫﺎی ﻣﻮاد ﻫﻮﺷﻤﻨﺪ‬
‫ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ .‬ﺑﺴﯿﺎری از ﻣﺤﺼﻮﻻﺗﯽ ﮐﻪ از ﻣﻮاد ﺑﺎ وﯾﮋﮔﯽﻫﺎی ﻣﻮاد‬
‫ﻫﻮﺷﻤﻨﺪ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ‪ ،‬ﻣﺪتﻫﺎی ﺑﺴﯿﺎر ﻃﻮﻻﻧﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ‬
‫ﺑﺨﺸﯽ از زﻧﺪﮔﯽ را ﻓﺮا ﮔﺮﻓﺘﻪاﻧﺪ‪ .‬ﺑﺮای ﻣﺜﺎل در ﻋﮑﺎﺳﯽ‪ ،‬از ﻣﻮاد‬
‫ﻫﻮﺷﻤﻨﺪ ﯾﺎ ﭘﺎﺳﺨﮕﻮ ﺑﻪ ﻣﺤﺮک اﺳﺘﻔﺎده ﺷﺪه اﺳﺖ ﮐﻪ ﺗﻮاﻧﺎﯾﯽ‬
‫واﮐﻨﺶ ﮔﺮﻣﺎﯾﯽ‪ ،‬ﺷﯿﻤﯿﺎﯾﯽ و ﻧﻮری را دارﻧﺪ‪ .‬ﺑﯿﺸﺘﺮ ﻣﻮاد ﻫﻮﺷﻤﻨﺪ‬
‫ﭘﺎﺳﺨﮕﻮ ﺑﻪ ﻣﺤﺮکﻫﺎی ﺗﻐﯿﯿﺮ ﺷﮑﻞ‪ ،‬ﺧﻮاص ﻓﯿﺰﯾﮑﯽ و ﺳﺎﺧﺘﺎر‬
‫ﺷﯿﻤﯿﺎﯾﯽ ﻫﺴﺘﻨﺪ]‪.[16‬‬ ‫]‪[11‬‬ ‫ﺷﮑﻞ ‪ (۸‬ﭘﺮورش ﺗﮑﻨﻮﻟﻮژ ی ﺗﻮﻟﯿﺪ اﻓﺰاﯾﺸﯽ در ﮐﺎرﺑﺮد ﺻﻨﻌﺘﯽ‬

‫‪ -۳‬ﻣﻮاد ﻫﻮﺷﻤﻨﺪ در ﭼﺎپ ‪۴‬ﺑﻌﺪی‬

‫ﻣﻮاد ﻫﻮﺷﻤﻨﺪ ﻋﻤﻠﮑﺮد ﻣﻮﺛﺮ ﺧﻮد را ﺑﺎرﻫﺎ ﻧﺸﺎن دادهاﻧﺪ ﮐﻪ ﺗﻮاﻧﺎﯾﯽ‬
‫ﺳﺎزﮔﺎری و ﮐﺎرﺑﺮد ﭼﻨﺪﻣﻨﻈﻮره را دارا ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ .‬ﻣﺎده ﻫﻮﺷﻤﻨﺪ‪ ،‬ﻣﺎدهای‬
‫اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﻪ ﻣﺤﯿﻂ در ﯾﮏ ﻣﺤﺪوده زﻣﺎﻧﯽ ﺧﺎص‪ ،‬واﮐﻨﺶ ﻧﺸﺎن‬
‫ﻣﯽدﻫﺪ اﻣﺎ ﭘﺲ از ﻣﺪﺗﯽ ﯾﮏ اﺛﺮ ﺑﺮﮔﺸﺖﭘﺬﯾﺮ ﻣﻔﯿﺪ اﯾﺠﺎد ﻣﯽﮐﻨﺪ‪.‬‬
‫اﯾﻦ واﮐﻨﺶ ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ ﮐﻪ در اﺛﺮ ﻣﺤﺮکﻫﺎی ﺧﺎرﺟﯽ ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ‬
‫ﺗﻨﺶ‪ ،‬ﻓﺸﺎر‪ ،‬دﻣﺎ‪ ،pH ،‬ﻣﯿﺪان اﻟﮑﺘﺮﯾﮑﯽ ﯾﺎ ﻣﻐﻨﺎﻃﯿﺴﯽ اﯾﺠﺎد ﺷﻮد‪.‬‬
‫ﻧﺘﯿﺠﻪ ﺗﺤﺮﯾﮏ ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ ﯾﮏ رﻧﮓ‪ ،‬ﺷﮑﺴﺖ‪ ،‬ﺗﻨﺶ‪ ،‬ﮐﺸﯿﺪﮔﯽ‪ ،‬ﯾﮏ‬
‫ﺗﻐﯿﯿﺮ ﺷﮑﻞ ﯾﺎ ﺗﻐﯿﯿﺮ در ﺣﺠﻢ ﺑﺎﺷﺪ]‪ .[13‬ﻣﺤﻘﻘﺎن ﺑﺮ اﯾﻦ ﻧﻈﺮ ﻫﺴﺘﻨﺪ‬
‫ﮐﻪ ﻣﻮاد ﻫﻮﺷﻤﻨﺪ‪ ،‬ﺗﺒﺪﯾﻞ اﻧﺮژی ﺑﻪ ﺣﻮزهﻫﺎی ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻓﯿﺰﯾﮑﯽ را‬
‫ﻧﺸﺎن ﻣﯽدﻫﻨﺪ‪ .‬ﺗﺒﺪﯾﻞ اﻧﺮژی ﻣﮑﺎﻧﯿﮑﯽ ﺑﻪ اﻧﺮژی اﻟﮑﺘﺮﯾﮑﯽ‪ ،‬از ﻃﺮﯾﻖ‬
‫ﻣﻮاد ﻫﻮﺷﻤﻨﺪ ﯾﮏ ﻧﻤﻮﻧﻪ از اﯾﻦ دﺳﺘﻪ از ﻣﻮاد اﺳﺖ]‪ .[14‬ﻣﻮاد‬
‫ﺷﮑﻞ ‪ (۱۰‬ﻗﺎﺑﻠﯿﺖﻫﺎی ﻣﻮاد ﻫﻮﺷﻤﻨﺪ‬ ‫ﯾﮑﭙﺎرﭼﻪ ﻫﻮﺷﻤﻨﺪ‪ ،‬ﻣﻮادی ﻫﺴﺘﻨﺪ ﮐﻪ ﺑﺎ ﻇﺮﻓﯿﺖ ﺗﺒﺪﯾﻞ ﭘﯿﮑﺮﺑﻨﺪی و‬
‫ﺧﻮاص ﺧﻮد‪ ،‬ﺳﺎﺧﺘﺎر ﻣﺎده را ﻫﻨﮕﺎﻣﯽ ﮐﻪ در ﻣﻌﺮض ﯾﮏ ﻣﺤﺮک‬
‫ﺧﻮدﺗﺤﺮﯾﮏﺷﻮﻧﺪﮔﯽ واﺑﺴﺘﻪ ﺑﻪ ﺗﻐﯿﯿﺮ ﺷﮑﻞ و ﻣﻮاد اﺳﺖ ﮐﻪ در‬ ‫ﺧﺎرﺟﯽ ﻗﺮار ﻣﯽﮔﯿﺮﻧﺪ‪ ،‬ﻣﻮرد ﻋﻤﻠﮑﺮد ﻗﺮار ﻣﯽدﻫﺪ‪ .‬ﭘﯿﺸﺮﻓﺖﻫﺎی اﺧﯿﺮ‬
‫واﮐﻨﺶ ﺑﻪ ﻣﺤﺮکﻫﺎی ﺧﺎرﺟﯽ ﯾﮏ ﺗﻐﯿﯿﺮ ﻣﮑﺎن ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﻣﮑﺎن‬ ‫در ﺗﻮﺳﻌﻪ ﻣﻮاد و وﯾﮋﮔﯽﻫﺎی ﭼﺎپ ‪۴‬ﺑﻌﺪی‪ ،‬ﻣﻮاد ﻫﻮﺷﻤﻨﺪ را در‬
‫اوﻟﯿﻪ اﯾﺠﺎد ﻣﯽﮐﻨﺪ‪ .‬ﮐﺎﻣﭙﻮزﯾﺖﻫﺎی ﭘﯿﺰواﻟﮑﺘﺮﯾﮏ اﯾﻦ وﯾﮋﮔﯽ را‬ ‫دﺳﺘﻪ ﺗﮑﻨﻮﻟﻮژی ﺳﺎﺧﺖ اﻓﺰاﯾﺸﯽ ﻗﺮار داده اﺳﺖ]‪) [15‬ﺷﮑﻞ ‪.(۹‬‬
‫ﻧﺸﺎن ﻣﯽدﻫﻨﺪ‪ .‬ﻣﺎده ﭘﯿﺰواﻟﮑﺘﺮﯾﮑﯽ ﯾﮏ ﻣﺎده ﻋﻤﻠﮕﺮا اﺳﺖ ﮐﻪ‬
‫ﻫﻨﮕﺎﻣﯽ ﮐﻪ ﺗﺤﺖ اﻋﻤﺎل ﺗﻨﺶ ﻗﺮار ﻣﯽﮔﯿﺮد‪ ،‬ﯾﮏ ﺑﺎر اﻟﮑﺘﺮﯾﮑﯽ‬
‫ﺗﻮﻟﯿﺪ ﻣﯽﮐﻨﺪ]‪ .[15‬ﻓﻨﺎوری در ﻣﺮﺣﻠﻪ ﺗﺤﻘﯿﻖ و ﺑﺮرﺳﯽ اﺳﺖ و اﻣﯿﺪ‬
‫اﯾﻦ اﺳﺖ ﮐﻪ در ﻃﯽ ﭼﻨﺪ ﺳﺎل آﺗﯽ‪ ،‬ﺧﻮدﺗﺤﺮﯾﮏﻫﺎی ﻣﻮاد‬
‫ﭘﯿﺰواﻟﮑﺘﺮﯾﮏ ﺑﺘﻮاﻧﻨﺪ از ﻃﺮﯾﻖ ﭼﺎپ ‪۴‬ﺑﻌﺪی ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺷﻮﻧﺪ]‪.[17‬‬
‫ﻗﺎﺑﻠﯿﺖ ﺧﻮدﺗﺮﻣﯿﻢﺷﻮﻧﺪﮔﯽ از آﺳﯿﺐﻫﺎی ﻣﮑﺎﻧﯿﮑﯽ و ﺣﺮارﺗﯽ‪ ،‬اﺳﺎس‬
‫ﻣﻮاد ﻫﻮﺷﻤﻨﺪ اﺳﺖ‪ .‬ﻧﺨﺴﺘﯿﻦ ﻧﻮع از ﻣﻮاد ﺧﻮدﺗﺮﻣﯿﻢﺷﻮﻧﺪه در‬
‫ﭘﮋوﻫﺶ ﺳﺎل ‪ ۲۰۰۱‬ﮔﺰارش ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﭘﻮﺷﺶﻫﺎی ﺧﻮدﺗﺮﻣﯿﻢ ﺑﺮ‬
‫ﭘﺎﯾﻪ ﻣﻮاد ﮔﺮﻣﺎﺳﺨﺖ ﺑﺮای ﺟﻠﻮﮔﯿﺮی از ﺧﻮردﮔﯽ و ﺗﺨﺮﯾﺐ ﺳﻄﺢ‬
‫ﻣﺎده ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ‪ .‬ﻣﮑﺎﻧﻮﺳﻔﺮ‬ ‫]‪[13‬‬‫ﺷﮑﻞ ‪ (۹‬ﮐﺎرﺑﺮد ﻣﻮاد ﻫﻮﺷﻤﻨﺪ در ﺳﺎﺧﺖ اﻓﺰاﯾﺸﯽ‬
‫دوره ‪ ،۲۰‬ﺷﻤﺎره ‪ ،۴‬ﻓﺮوردﯾﻦ ‪۱۳۹۹‬‬ ‫ﻣﺎﻫﻨﺎﻣﻪ ﻋﻠﻤﯽ‪ -‬ﭘﮋوﻫﺸﯽ ﻣﻬﻨﺪﺳﯽ ﻣﮑﺎﻧﯿﮏ ﻣﺪرس‬
‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ ﻣﺮور ی ﺑﺮ ﭼﺎپ ‪٤‬ﺑﻌﺪی ﺑﻪﮐﻤﮏ ﺳﺎﺧﺖ اﻓﺰاﯾﺸﯽ؛ ﻣﮑﺎﻧﯿﺰم‪ ،‬ﭼﺎﻟﺶﻫﺎ‪ ،‬ﮐﺎرﺑﺮدﻫﺎ و آﯾﻨﺪه ﭘﯿﺶ رو ‪۱۰۶۷‬‬
‫اﺳﺖ ﮐﻪ ﻧﺴﺒﺖ ﭘﺎﯾﺪاری‪ ،‬ﻧﺸﺎندﻫﻨﺪه اﺳﺘﺤﮑﺎم ﯾﮏ ﻣﺎده ﺑﺮای‬ ‫)‪ (Mechanophores‬ﯾﮏ ﮔﺮوه ﺷﯿﻤﯿﺎﯾﯽ ﺣﺴﺎس ﻣﮑﺎﻧﯿﮑﯽ اﺳﺖ‬
‫اﺻﻼح ﺗﻐﯿﯿﺮ ﺷﮑﻞ ﻣﻮﻗﺖ اﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﮐﻪ ﺷﺎﻣﻞ وﯾﮋﮔﯽﻫﺎی ﭘﻠﯿﻤﺮ ﻫﺴﺘﻨﺪ و ﻫﻨﮕﺎﻣﯽ ﮐﻪ ﺗﺤﺖ ﺗﺎﺛﯿﺮ‬
‫در آزﻣﺎﯾﺸﮕﺎه ﻧﯿﺮوی درﯾﺎﯾﯽ اﯾﺎﻻت ﻣﺘﺤﺪه آﻣﺮﯾﮑﺎ‪ ،‬آﻟﯿﺎژﻫﺎی‬ ‫آﺳﯿﺐ ﻣﮑﺎﻧﯿﮑﯽ ﻗﺮار ﻣﯽﮔﯿﺮﻧﺪ‪ ،‬ﯾﮏ واﮐﻨﺶ ﺧﻮدﺗﺮﻣﯿﻢ اﯾﺠﺎد‬
‫ﺣﺎﻓﻈﻪدار را ﺑﺮ اﺳﺎس ﻣﻮاد ﻧﯿﮑﻞ و ﺗﯿﺘﺎﻧﯿﻮم ﺑﻪﻧﺎم ﻧﯿﺘﯿﻨﻮل‬ ‫ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ ﮐﻪ اﯾﻦ ﻣﻮاد ﺑﺎ ﻧﺸﺎﻧﮕﺮ رﻧﮕﯽ اﯾﻦ واﮐﻨﺶ را ﻧﻤﺎﯾﺎن‬
‫)‪ (Nitinol‬ﮐﺸﻒ ﮐﺮدﻧﺪ‪ .‬ﻧﯿﺘﯿﻨﻮل ﻣﻌﻤﻮﻻ ﺷﺎﻣﻞ ‪ %۵۵‬ﻧﯿﮑﻞ و‬ ‫ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ]‪ .[18‬در ﭘﻮﺷﺶﻫﺎی ﮐﻪ ﺗﻮﺳﻂ ﭘﺎﺷﺶ ﭘﻮدر ﺻﻮرت ﻣﯽﮔﯿﺮد‪،‬‬
‫‪ ۴۵%‬ﺗﯿﺘﺎﻧﯿﻮم در ﻓﺎزﻫﺎﯾﯽ ﺑﺎ ﺧﻮاص ﻓﯿﺰﯾﮑﯽ ﻣﺨﺘﻠﻒ اﺳﺖ‪ .‬اﯾﻦ‬ ‫اﯾﻦ ﺗﮑﻨﻮﻟﻮژی ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ ﮐﻪ ﻣﯽﺗﻮان در‬
‫آﻟﯿﺎژ دارای رﻓﺘﺎر ﺣﺎﻓﻈﻪای ﻣﻨﺤﺼﺮﺑﻪﻓﺮدی اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﻪﻋﻨﻮان ﺗﻐﯿﯿﺮ‬ ‫ﺳﺎزهﻫﺎی ﺧﻮدروﯾﯽ‪ ،‬ﻋﻤﺮاﻧﯽ و ﻫﻮاﻓﻀﺎ از آن ﻣﻮرد ﺑﻬﺮهﺑﺮداری ﻗﺮار‬
‫ﺷﮑﻞ ﺗﺮﻣﻮاﻻﺳﺘﯿﮏ ﻣﺎرﺗﻨﺰﯾﺘﯽ ﻧﺎﻣﯿﺪه ﻣﯽﺷﻮد ﮐﻪ از ﺗﺒﺪﯾﻞ ﻓﺎز‬ ‫داد‪ .‬ﻋﻤﻠﮑﺮد ﻣﺤﺼﻮل‪ ،‬اﯾﻤﻨﯽ ﻣﻮاد و دوام ﺳﺎﺧﺘﺎرﻫﺎ را ﮔﺴﺘﺮش‬
‫آﺳﺘﻨﯿﺖ ﺑﻪ ﻣﺎرﺗﻨﺰﯾﺖ ﻧﺎﺷﯽ از اﻓﺰاﯾﺶ دﻣﺎ در ﻧﺎﺣﯿﻪ ﺧﺎص از ﻓﻠﺰ‬ ‫ﻣﯽدﻫﺪ ﮐﻪ ﺑﺎﻻﺑﺮدن ﻧﺮخ ﺧﺴﺘﮕﯽ از وﯾﮋﮔﯽﻫﺎی ﻗﺎﺑﻞ ﺗﻮﺟﻬﯽ از‬
‫اﻧﺠﺎم ﮔﺮﻓﺘﻪ و ﺳﭙﺲ ﺳﺮد ﻣﯽﺷﻮد ﮐﻪ اﯾﻦ ﻋﻤﻞ در ﻣﻘﯿﺎس اﺗﻤﯽ‬ ‫ﻣﻮاد ﺧﻮدﺗﺮﻣﯿﻢﺷﻮﻧﺪه اﺧﺘﺼﺎصﯾﺎﻓﺘﻪ ﺑﻪ ﭘﻮﺷﺶ اﺳﺖ‪ .‬ﻣﻮاد ﺑﺎ‬
‫ﺣﺎﺻﻞ ﻣﯽﺷﻮد‪ .‬ﻓﺎز ﺑﺎ دﻣﺎی ﺑﺎﻻﺗﺮ آﺳﺘﻨﯿﺖ اﺳﺖ و دﻣﺎی ﭘﺎﯾﯿﻦﺗﺮ‬ ‫ﻗﺎﺑﻠﯿﺖ ﺧﻮدﻋﯿﺐﯾﺎﺑﯽ ﻫﻨﮕﺎﻣﯽ ﮐﻪ ﺗﺤﺖ ﺗﻨﺶ و ﺑﺎر ﻗﺮار ﻣﯽﮔﯿﺮﻧﺪ‪،‬‬
‫ﻓﺎز ﻣﺎرﺗﻨﺰﯾﺘﯽ اﺳﺖ‪ .‬ﻓﺎز ﻣﺎرﺗﻨﺰﯾﺘﯽ ﺑﺎ ﺧﻨﮏﮐﺮدن ﻣﻮاد از دﻣﺎی ﺑﺎﻻﺗﺮ‬ ‫ﺑﺮای اﻧﺪازهﮔﯿﺮی ﻋﻮاﻣﻞ ﺑﺎرﮔﺬاری اﺳﺘﻔﺎده ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ‪ .‬ﻗﺎﺑﻠﯿﺖ‬
‫ﺑﻪدﺳﺖ ﻣﯽآﯾﺪ‪ .‬آﻟﯿﺎژﻫﺎی ﺣﺎﻓﻈﻪدار ﺑﻪﻃﻮر ﮔﺴﺘﺮدهای در ﺑﺴﯿﺎری از‬ ‫ﺧﻮدﻋﯿﺐﯾﺎﺑﯽ ﺑﺴﯿﺎر ﻣﻮﺛﺮ و ﮐﺎرﺑﺮدی اﺳﺖ‪ .‬ﻣﻮاد ﺧﻮدﻋﯿﺐﯾﺎب‪،‬‬
‫ﮐﺎرﺑﺮدﻫﺎی ﻓﯿﺰﯾﮑﯽ ﻗﺎﺑﻞ اﺳﺘﻔﺎده ﻫﺴﺘﻨﺪ ﮐﻪ ﻧﺨﺴﺘﯿﻦ ﺑﺎر در اواﺧﺮ‬ ‫ﺷﺎﻣﻞ ﺗﺮﮐﯿﺐ ﻋﻨﺎﺻﺮ ﺣﺴﺎس ﺑﻪ ﯾﮏ ﻣﺎده ﯾﺎ ﺳﺎﺧﺘﺎر ﻫﺴﺘﻨﺪ ﮐﻪ‬
‫دﻫﻪ ‪ ۱۹۶۰‬ﮔﺰارش ﺷﺪه اﺳﺖ]‪ .[21‬آﻟﯿﺎژﻫﺎی واﮐﻨﺶدﻫﻨﺪه در ﺑﺮاﺑﺮ‬ ‫ﻣﯽﺗﻮاﻧﻨﺪ ﻣﺘﻐﯿﺮﻫﺎﯾﯽ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺗﻨﺶ‪ ،‬ﮐﺮﻧﺶ‪ ،‬ﻓﺸﺎر‪ ،‬ارﺗﻌﺎش‪ ،‬ﺿﺮﺑﻪ‪،‬‬
‫ﻣﺤﺮکﻫﺎ ﺑﻪ دو دﺳﺘﻪ واﮐﻨﺶدﻫﻨﺪه ﺣﺮارﺗﯽ و واﮐﻨﺶدﻫﻨﺪه‬ ‫ﺧﻮردﮔﯽ و دﻣﺎ را ﺗﺸﺨﯿﺺ دﻫﺪ‪ .‬ﻣﻔﻬﻮم ﺧﻮدﻣﻮﻧﺘﺎژی ﭘﺎﯾﻪ و اﺳﺎس‬
‫ﻣﻐﻨﺎﻃﯿﺴﯽ ﺗﻘﺴﯿﻢﺑﻨﺪی ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ‪ .‬آﻟﯿﺎژﻫﺎی ﺣﺎﻓﻈﻪدار ﺣﺴﺎس ﺑﻪ‬ ‫ﭼﺎپ ‪۴‬ﺑﻌﺪی اﺳﺖ‪ .‬ﺗﯿﺒﯿﺘﺲ‪ ،‬اﯾﻦ ﻗﺎﺑﻠﯿﺖ را ﺑﺎ ﯾﮏ ﺑﻄﺮی ﺣﺎوی‬
‫ﮔﺮﻣﺎ‪ ،‬آﻟﯿﺎژﻫﺎی ﻫﻮﺷﻤﻨﺪ واﮐﻨﺶدﻫﻨﺪه ﺑﻪ ﺣﺮارت ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ .‬ﺗﻐﯿﯿﺮ‬ ‫ﻗﻄﻌﺎت ﺟﺪاﮔﺎﻧﻪ ﮐﻪ ﺗﮑﺎن داده ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ‪ ،‬ﺑﯿﺎن ﻧﻤﻮد؛ ﻫﻨﮕﺎﻣﯽ ﮐﻪ‬
‫ﺷﮑﻞ ﻣﺎرﺗﻨﺰﯾﺘﯽ ﺗﺮﻣﻮاﻻﺳﺘﯿﮏ ﻧﺎﺷﯽ از ﻧﯿﺎز ﺑﻪ ﺷﺒﮑﻪ ﮐﺮﯾﺴﺘﺎﻟﯽ‬ ‫ﻗﻄﻌﺎت ﺟﺪا از ﻫﻢ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﺑﺮای ﺗﻤﺎس ﺑﻪ ﯾﮑﺪﯾﮕﺮ ﻣﺘﺼﻞ‬
‫ﺑﺮای ﺣﻔﻆ ﺣﺪاﻗﻞ وﺿﻌﯿﺖ اﻧﺮژی در ﯾﮏ دﻣﺎی ﻣﻌﯿﻦ اﺳﺖ‪ .‬ﺗﻐﯿﯿﺮ‬ ‫ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ]‪) [19‬ﺷﮑﻞ ‪.(۱۱‬‬
‫ﺷﮑﻞ ﻣﺎرﺗﻨﺰﯾﺖ ﺑﺮﮔﺸﺖﭘﺬﯾﺮ در ﺷﺒﮑﻪ ﮐﺮﯾﺴﺘﺎﻟﯽ‪ ،‬از ﻣﮑﺎﻧﯿﺰم ﺑﻌﺪ از‬
‫ﺑﺎزﺳﺎزی ﺷﮑﻞ در ﻫﺮ دو دﺳﺘﻪ آﻟﯿﺎژﻫﺎی ﺣﺎﻓﻈﻪدار ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪه‬
‫اﺳﺖ]‪ .[21‬دﻣﺎی اﻧﺘﻘﺎل ﺑﺮای آﺳﺘﻨﯿﺖ ﺑﻪ ﻓﺎز ﻣﺎرﺗﻨﺰﯾﺘﯽ ﻣﻌﻤﻮ ًﻻ‬
‫ﺣﺪود ‪ -۱۰۰‬ﺗﺎ ‪ ۱۵۰°C‬اﺳﺖ]‪ .[22‬اﺛﺮ ﻣﻮاد ﺣﺎﻓﻈﻪدار دوﻃﺮﻓﻪ‪ ،‬ﻗﺎﺑﻠﯿﺘﯽ‬
‫اﺳﺖ ﮐﻪ در ﺑﺮﺧﯽ از آﻟﯿﺎژﻫﺎی ﺣﺎﻓﻈﻪدار ﺑﺮای ﺑﺎزﯾﺎﺑﯽ ﺷﮑﻞ در‬
‫ﺣﺮارﺗﯽ ﺑﺎﻻﺗﺮ از دﻣﺎی ﺗﻐﯿﯿﺮ ﺷﮑﻞ و ﺑﺎزﮔﺸﺖ ﺑﻪ ﺗﻨﻈﯿﻤﺎت اوﻟﯿﻪ در‬
‫دﻣﺎی ﺧﻨﮏﺷﻮﻧﺪﮔﯽ اﺳﺖ )ﺷﮑﻞ ‪ .(۱۲‬آﻟﯿﺎژﻫﺎی ﺣﺎﻓﻈﻪدار‪ ،‬ﻫﻨﮕﺎم‬
‫اﻋﻤﺎل ﯾﮏ ﻣﯿﺪان ﻣﻐﻨﺎﻃﯿﺴﯽ ﮐﻪ اﺑﻌﺎد و ﭘﯿﮑﺮﺑﻨﺪی را ﺗﻐﯿﯿﺮ‬ ‫]‪[18‬‬ ‫ﺷﮑﻞ ‪ (۱۱‬ﻣﻔﻬﻮم ﺧﻮدﻣﻮﻧﺘﺎژی زﯾﺴﺖ‪ -‬ﻣﻮﻟﮑﻮﻟﯽ‬
‫ﻣﯽدﻫﻨﺪ‪ ،‬ﻣﻮاد ﻣﺘﺎﺛﺮ ﻣﻐﻨﺎﻃﯿﺴﯽ ﯾﺎ ﻣﻮاد ﺣﺎﻓﻈﻪدار ﻓﺮوﻣﻐﻨﺎﻃﯿﺴﯽ‬
‫ﻧﺎﻣﯿﺪه ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ و در ﺳﺎل ‪ ۱۹۹۶‬در داﻧﺸﮕﺎه ‪ MIT‬ﮐﺸﻒ ﺷﺪه‬ ‫‪ -۳-۲‬ﻣﻮاد ﺣﺎﻓﻈﻪدار ﺷﮑﻠﯽ‬
‫اﺳﺖ‪ .‬ﻣﮑﺎﻧﯿﺰم ﺣﺮﮐﺖ ﻣﺮز دوﻗﻠﻮﯾﯽ‪ ،‬آﺛﺎر رﻓﺘﺎر آﻟﯿﺎژﻫﺎی ﺣﺎﻓﻈﻪدار‬ ‫ﺗﻐﯿﯿﺮ ﺷﮑﻞ ﻣﻮاد ﭼﻨﺪﮐﺎره ﺑﺎ ﻗﺎﺑﻠﯿﺖ ﺗﺒﺪﯾﻞﺷﺪن ﺑﻪ ﺷﮑﻞ اوﻟﯿﻪ‬
‫ﻣﻐﻨﺎﻃﯿﺴﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﻪﻋﻨﻮان ﻣﻐﻨﺎﻃﯿﺲ ﺷﮑﻠﯽ ﺷﻨﺎﺧﺘﻪ‬ ‫ﺧﻮد‪ ،‬ﭘﺲ از ﺗﻐﯿﯿﺮ ﺷﮑﻞ ﺑﻪﻣﺤﺾ اﯾﻨﮑﻪ در ﻣﻌﺮض ﻣﺤﺮک ﺧﺎرﺟﯽ‬
‫ﻣﯽﺷﻮد]‪.[23‬‬ ‫ﻗﺮار ﻣﯽﮔﯿﺮﻧﺪ‪ ،‬ﺑﻪﻃﻮر ﮔﺴﺘﺮدهای ﻣﻮرد ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ‪ .‬ﻣﻮاد‬
‫ﺣﺎﻓﻈﻪدار ﺷﮑﻠﯽ ﺗﻮاﻧﺎﯾﯽ ﺑﺎزﯾﺎﺑﯽ ﺷﮑﻞ اوﻟﯿﻪ ﺧﻮد را ﭘﺲ از ﺗﻐﯿﯿﺮ‬
‫ﺷﮑﻞ ﺑﻪﻃﻮر ﻣﻌﻤﻮل دارﻧﺪ ﮐﻪ اﯾﻦ ﭘﺪﯾﺪه‪ ،‬اﺛﺮ ﻣﻮاد ﺣﺎﻓﻈﻪدار ﺷﮑﻠﯽ‬
‫ﻧﺎﻣﯿﺪه ﻣﯽﺷﻮد‪ .‬اﺛﺮ ﺗﺮﻣﻮاﻻﺳﺘﯿﮏ در اﺑﺘﺪا ﺗﻮﺳﻂ وﯾﻠﯿﺎم ﺑﻮﻟﺮ در‬
‫آزﻣﺎﯾﺸﮕﺎه ﺟﻨﮓاﻓﺰار ﻧﯿﺮوی درﯾﺎﯾﯽ اﯾﺎﻻت ﻣﺘﺤﺪه‪ ،‬ﻣﺸﺎﻫﺪه ﺷﺪ‪.‬‬
‫ﯾﮏ ﺷﮑﻞ ﻣﻮﻗﺖ ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ ﺑﺮای ﻣﺪت ﻃﻮﻻﻧﯽ ﺑﻪﺻﻮرت ﭘﺎﯾﺪار ﺣﻔﻆ‬
‫ﺷﻮد ﺗﺎ زﻣﺎﻧﯽ ﮐﻪ ﯾﮏ ﻣﺤﺮک ﺧﺎص ﺑﺮای اﯾﺠﺎد ﺗﻐﯿﯿﺮ ﺷﮑﻞ‪ ،‬اﻋﻤﺎل‬
‫]‪[22‬‬ ‫ﺷﮑﻞ ‪ (۱۲‬اﺛﺮ ﻣﻮاد ﺣﺎﻓﻈﻪدار ﺷﮑﻠﯽ ﯾﮏﻃﺮﻓﻪ ﯾﺎ دوﻃﺮﻓﻪ‬ ‫ﻧﻤﯽﺷﻮد‪ .‬ﺗﻤﺎم ﻣﻮاد ﺣﺎﻓﻈﻪدار ﺷﮑﻠﯽ ﻗﺎدر ﻫﺴﺘﻨﺪ ﺗﺎ ﺷﮑﻞ اوﻟﯿﻪ‬
‫ﺧﻮد را ﭘﺲ از ﺗﻐﯿﯿﺮ ﺷﮑﻞ ﺑﺎزﯾﺎﺑﻨﺪ]‪ .[20‬ﻧﺴﺒﺖ ﭘﺎﯾﺪاری ﺷﮑﻞ و‬
‫ﺣﺮﮐﺖ ﻣﺮز دوﻗﻠﻮﯾﯽ ﺳﺎﺧﺘﺎر ﻣﺎرﺗﻨﺰﯾﺘﯽ ﻧﺎﺷﯽ از ﺗﻔﺎوت اﻧﺮژی‬ ‫ﻧﺴﺒﺖ ﺑﺎزﯾﺎﺑﯽ ﺷﮑﻞ‪ ،‬ﭘﺎراﻣﺘﺮﻫﺎﯾﯽ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﮐﻪ ﺑﺮای ارزﯾﺎﺑﯽ ﻋﻤﻠﮑﺮد‬
‫ﻣﻐﻨﺎﻃﯿﺴﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ اﻧﺮژی ﻣﮑﺎﻧﯿﮑﯽ ﻣﻮرد ﻧﯿﺎز ﺑﺮای ﺟﺎﺑﺠﺎﯾﯽ اﺗﻢﻫﺎ‬ ‫ﻣﻮاد ﺣﺎﻓﻈﻪدار ﺷﮑﻠﯽ ﻣﻮرد ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﻗﺮار ﻣﯽﮔﯿﺮﻧﺪ‪ .‬ﻧﺴﺒﺖ ﺑﺎزﯾﺎﺑﯽ‬
‫را در ﻧﺰدﯾﮑﯽ ﻣﺮز از دﺳﺖ ﻣﯽدﻫﻨﺪ‪ .‬ﺗﻔﺎوت در ﻗﺪرت ﻣﻐﻨﺎﻃﯿﺴﯽ‬ ‫ﺷﮑﻞ‪ ،‬ﺗﻮاﻧﺎﯾﯽ ﺑﺎزﯾﺎﺑﯽ ﺷﮑﻞ اوﻟﯿﻪ را ﺗﻮﺻﯿﻒ ﻣﯽﮐﻨﺪ‪ .‬اﯾﻦ در ﺣﺎﻟﯽ‬
‫‪Modares Mechanical Engineering‬‬ ‫‪Volume 20, Issue 4, April 2020‬‬
‫‪ ۱۰۶۸‬ﻣﺤﻤﻮد ﻣﺮادی و ﻫﻤﮑﺎران ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫اﻟﮑﺘﺮﯾﺴﯿﺘﻪ‪ ،‬رﻃﻮﺑﺖ و ﻣﻐﻨﺎﻃﯿﺲ ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ ﺑﻪﻋﻨﻮان ﯾﮏ ﻣﺤﺮک در‬ ‫ﻧﺎﺷﯽ از ﮔﺮاﯾﺶﻫﺎی ﮔﻮﻧﺎﮔﻮن ﻣﻐﻨﺎﻃﯿﺴﯽ در اﻧﻮاع دوﻗﻠﻮﻫﺎی ﺑﻪ‬
‫ﺳﺎﺧﺘﺎر ﭘﻠﯿﻤﺮﻫﺎی ﺣﺎﻓﻈﻪدار ﺷﮑﻠﯽ ﺑﺮای ﺗﺤﺮﯾﮏ اﺛﺮ ﻣﻮاد ﺣﺎﻓﻈﻪدار‬ ‫ﯾﮑﺪﯾﮕﺮ واﺑﺴﺘﻪ اﺳﺖ]‪ .[24‬اﻧﺮژی ﺗﻮﻟﯿﺪﺷﺪه ﺗﻮﺳﻂ ﻣﯿﺪان‬
‫ﮐﺎر ﮐﻨﺪ‪ .‬اﺛﺮ ﻣﻮاد ﺣﺎﻓﻈﻪدار ﺷﮑﻠﯽ در ﭘﻠﯿﻤﺮﻫﺎی ﺣﺎﻓﻈﻪدار ﺷﮑﻠﯽ‬ ‫ﻣﻐﻨﺎﻃﯿﺴﯽ ﺑﺴﯿﺎر ﺑﺎﻻﺗﺮ از اﻧﺮژی ﻧﺎﺷﯽ از اﻧﺘﻘﺎل ﺣﺮارت اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﻣﺘﺎﺛﺮ از ﺣﺮارت اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﻪوﺳﯿﻠﻪ ﺣﺮارت ﺑﻪﻃﻮر ﻣﺴﺘﻘﯿﻢ از ﯾﮏ‬ ‫اﻓﺰاﯾﺶ ﺧﺎﺻﯿﺖ ﻣﻐﻨﺎﻃﯿﺴﯽ ﻣﻮﺟﺐ اﻓﺰاﯾﺶ ﻓﺮﮐﺎﻧﺲ ﺗﺤﺮﯾﮏ‬
‫ﻣﺤﯿﻂ ﻣﺎﻧﻨﺪ آب داغ و ﮔﺎز داغ اﯾﺠﺎد ﻣﯽﺷﻮد]‪.[28‬‬ ‫ﻣﯽﺷﻮد]‪ .[25‬ﻻزم ﺑﻪذﮐﺮ اﺳﺖ ﮐﻪ اﺛﺮ ﻣﯿﺪان ﻣﻐﻨﺎﻃﯿﺴﯽ در آﻟﯿﺎژﻫﺎی‬
‫ﺑﻌﻀﯽ از ﭘﻠﯿﻤﺮﻫﺎی ﺣﺎﻓﻈﻪدار‪ ،‬ﻫﻨﮕﺎﻣﯽ ﮐﻪ در ﻣﻌﺮض ﻧﻮر ﻓﺮاﺑﻨﻔﺶ‬ ‫ﺣﺎﻓﻈﻪدار ﺑﻪﺧﻮﺑﯽ ﻋﻤﻞ ﻣﯽﮐﻨﺪ‪.‬‬
‫ﻗﺮار داده ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ‪ ،‬ﻗﺎدر ﺑﻪ ﺗﻮﻟﯿﺪ ﭘﯿﮑﺮﺑﻨﺪی ﻣﻮﻗﺖ ﺟﺪﯾﺪ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﭘﻠﯿﻤﺮﻫﺎی ﺣﺎﻓﻈﻪدار دﺳﺘﻪای از ﻣﻮاد ﭘﻠﯿﻤﺮی ﻫﺴﺘﻨﺪ ﮐﻪ ﻣﯽﺗﻮاﻧﻨﺪ‬
‫ﺷﮑﻞ اوﻟﯿﻪ ﻣﺎده را در دﻣﺎی ﻣﺤﯿﻂ در ﻃﻮل ﻣﻮجﻫﺎی ﻣﺨﺘﻠﻒ ‪UV‬‬ ‫ﺑﺮای ﺣﻔﻆ ﯾﮏ ﭘﯿﮑﺮﺑﻨﺪی از ﭘﯿﺶ ﺗﻌﯿﯿﻦﺷﺪه و ﺑﺮﻧﺎﻣﻪرﯾﺰیﺷﺪه‬
‫ﻣﯽﺗﻮان ﺑﺎزﯾﺎﺑﯽ ﮐﺮد]‪) [29‬ﺷﮑﻞ ‪.(۱۴‬‬ ‫ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﻗﺮار ﮔﯿﺮﻧﺪ‪ ،‬ﺑﻪﺻﻮرﺗﯽ ﮐﻪ ﺳﺎﺧﺘﺎر ﻫﻨﮕﺎﻣﯽ در ﻣﻌﺮض‬
‫ﯾﮏ ﻋﺎﻣﻞ ﺧﺎرﺟﯽ ﻗﺮار ﻣﯽﮔﯿﺮد‪ ،‬ﺑﻪ ﺣﺎﻟﺖ اوﻟﯿﻪ ﺧﻮد ﺑﺎزﮔﺮداﻧﺪه‬
‫ﺷﻮد]‪ .[25‬ﭘﻠﯿﻤﺮﻫﺎی ﺣﺎﻓﻈﻪدار‪ ،‬ﻣﻮاد ﻫﻮﺷﻤﻨﺪی ﻫﺴﺘﻨﺪ ﮐﻪ‬
‫ﻣﯽﺗﻮاﻧﻨﺪ ﺳﻪ ﺷﮑﻞ را ﺣﻔﻆ ﮐﻨﻨﺪ و ﺗﻮﺳﻂ ﮔﺮﻣﺎ‪ ،‬ﻧﻮر و ﻣﯿﺪان‬
‫ﻣﻐﻨﺎﻃﯿﺴﯽ ﻓﻌﺎل ﺷﻮﻧﺪ‪ .‬ﻣﮑﺎﻧﯿﺰم ﺑﺎزﯾﺎﺑﯽ ﺷﮑﻞ ﺑﺴﺘﮕﯽ ﺑﻪ دﻣﺎی‬
‫اﻧﺘﻘﺎﻟﯽ ﯾﮏ ﭘﻠﯿﻤﺮ ﺣﺎﻓﻈﻪدار ﺧﺎص دارد ﮐﻪ ﮐﺎﻣ ًﻼ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ‬
‫آﻟﯿﺎژﻫﺎی ﺣﺎﻓﻈﻪدار ﻣﺘﻔﺎوت اﺳﺖ‪ .‬دﻣﺎی اﻧﺘﻘﺎﻟﯽ دﻣﺎی ﭘﺎﯾﯿﻨﯽ‬
‫ً‬
‫ﻧﺴﺒﺘﺎ ﺗﻌﺪاد‬ ‫اﺳﺖ و ﻟﺤﻈﻪای اﺳﺖ ﮐﻪ ﻣﻮﻟﮑﻮلﻫﺎ در ﺣﺎﻟﺖ اﻧﺘﻘﺎﻟﯽ‬
‫ﮐﻤﯽ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ .‬ﺗﻤﺎم اﺛﺮ ﻣﻮاد ﺣﺎﻓﻈﻪدار را ﻣﯽﺗﻮان در ﭘﻠﯿﻤﺮﻫﺎی‬
‫ﺣﺎﻓﻈﻪدار زﻣﺎﻧﯽ ﮐﻪ ﺗﻮﺳﻂ ﺣﺮارﺗﯽ ﺗﺤﺮﯾﮏ ﺷﺪهاﻧﺪ‪ ،‬ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻧﻤﻮد‬
‫)ﺷﮑﻞ ‪.(۱۳‬‬

‫]‪[27‬‬ ‫ﺷﮑﻞ ‪ (۱۴‬ﻣﺤﺮکﻫﺎ و واﮐﻨﺶ ﺣﺎﺻﻞﺷﺪه ﺑﺎ ﺗﻐﯿﯿﺮ اﺑﻌﺎد‬

‫ﭘﻠﯿﻤﺮﻫﺎی ﻓﻌﺎل اﻟﮑﺘﺮﯾﮑﯽ ﻣﯽﺗﻮاﻧﻨﺪ ﺷﮑﻞ و اﻧﺪازه ﺧﻮد را ﺑﻪﻃﻮر‬

‫ﻗﺎﺑﻞ ﺗﻮﺟﻬﯽ در ﻣﯿﺪان اﻟﮑﺘﺮﯾﮑﯽ ﺗﻐﯿﯿﺮ دﻫﻨﺪ‪ .‬ژلﺑﺎﮐﯽ‪،‬‬
‫ﮐﺎﻣﭙﻮزﯾﺖﻫﺎی ﻓﻠﺰ‪ -‬ﭘﻠﯿﻤﺮی‪ -‬ﯾﻮﻧﯽ ﻧﻤﻮﻧﻪای از اﻧﻮاع ﭘﻠﯿﻤﺮﻫﺎی ﻓﻌﺎل‬
‫اﻟﮑﺘﺮﯾﮑﯽ ﻫﺴﺘﻨﺪ]‪ .[30‬ﺳﺎﺧﺘﺎرﻫﺎی ﭼﺎﭘﯽ ‪۳‬ﺑﻌﺪی اﯾﻦ ﭘﻠﯿﻤﺮﻫﺎ در‬
‫آﯾﻨﺪه ﻧﺰدﯾﮏ ﺑﻪﻃﻮر ﻗﺎﺑﻞ ﺗﻮﺟﻬﯽ ﮐﺎرﺑﺮد ﺧﻮاﻫﻨﺪ داﺷﺖ‪ .‬ژلﺑﺎﮐﯽ‬
‫ﺑﻪدﻟﯿﻞ رﻓﺘﺎر ﻫﻮﺷﻤﻨﺪاﻧﻪ ﺧﻮد‪ ،‬ﯾﮑﯽ از ﺟﺪﯾﺪﺗﺮﯾﻦ ﭘﻠﯿﻤﺮﻫﺎی ﻓﻌﺎل‬ ‫ﺷﮑﻞ ‪ (۱۳‬ﺷﺮوع ﺳﺮی زﻣﺎﻧﯽ ﻫﻨﮕﺎﻣﯽ ﮐﻪ ﯾﮏ ﻣﮑﻌﺐ ﭘﻠﯿﻤﺮی ﺣﺎﻓﻈﻪدار ﺑﺎ ﯾﮏ‬
‫اﻟﮑﺘﺮﯾﮑﯽ ﯾﻮﻧﯽ اﺳﺖ‪ .‬ژلﺑﺎﮐﯽﻫﺎ ﺷﺎﻣﻞ ﺳﻪ ﻻﯾﻪ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ :‬ﻻﯾﻪ ﻣﯿﺎﻧﯽ‬ ‫ﭼﺮاغ ﻓﺮوﺳﺮخ ﺣﺮارت داده ﻣﯽﺷﻮد؛ ﺳﺮی اﻟﻒ ﺗﺎ ه در ‪۱۲۰۲‬ﺛﺎﻧﯿﻪ]‪[24‬‬

‫ﯾﮏ اﻟﮑﺘﺮوﻟﯿﺖ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺗﺮﮐﯿﺒﯽ از ﭘﻠﯿﻤﺮ و ﻣﺎﯾﻊ ﯾﻮﻧﯽ اﺳﺖ‪ .‬ﻫﺮ دو‬
‫ﻃﺮف اﯾﻦ ﻣﺎﯾﻊ ﺗﻮﺳﻂ ﻣﻮاد ﭘﺎﯾﻪ اﻟﮑﺘﺮود ﻣﺤﺼﻮر ﺷﺪه اﺳﺖ ﮐﻪ‬ ‫ﭘﻠﯿﻤﺮﻫﺎی ﺣﺎﻓﻈﻪدار ﺷﮑﻠﯽ ﺑﻪ دﺳﺘﻪﻫﺎی ﮔﺮﻣﺎﻧﺮم و ﮔﺮﻣﺎﺳﺨﺖ‬
‫ﺷﺎﻣﻞ ﻧﺎﻧﻮﻟﻮﻟﻪﻫﺎی ﮐﺮﺑﻨﯽ اﺳﺖ]‪ .[31‬ژلﺑﺎﮐﯽ در اﺛﺮ اﻋﻤﺎل وﻟﺘﺎژ ﺑﺮ‬ ‫ﻃﺒﻘﻪﺑﻨﺪی ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ]‪ .[26‬ﻫﺮ دو دﺳﺘﻪ ﭘﻠﯿﻤﺮﻫﺎی ﺣﺎﻓﻈﻪدار از ﻟﺤﺎظ‬
‫روی اﻟﮑﺘﺮودﻫﺎ ﺧﻢ ﻣﯽﺷﻮد‪.‬‬ ‫ﭘﯿﻮﻧﺪ ﺷﯿﻤﯿﺎﯾﯽ و ﻓﯿﺰﯾﮑﯽ در ﺑﯿﺶ از ﺑﯿﺴﺖ ﻧﻮع ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺳﻨﺘﺰ‬
‫اﻧﻌﻄﺎفﭘﺬﯾﺮ ی در ﭘﻠﯿﻤﺮﻫﺎ ﺑﻪﻃﻮر ﮔﺴﺘﺮدهای ﻫﻨﮕﺎﻣﯽ ﮐﻪ ﺗﺤﺖ ﺗﺎﺛﯿﺮ‬ ‫ﺷﺪهاﻧﺪ‪.‬‬
‫ﻣﺤﺮک ﺷﯿﻤﯿﺎﯾﯽ ﻗﺮار ﻣﯽﮔﯿﺮﻧﺪ‪ ،‬ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻣﯽﺷﻮد‪ .‬ﻣﮑﺎﻧﯿﺰمﻫﺎ ﺑﺮای‬ ‫ً‬
‫ﺗﻮاﻧﺎﯾﯽ ﺗﻮﻟﯿﺪ ﺳﺎده‪ ،‬وزن ﺳﺒﮏ‪ ،‬ﺑﺎزﯾﺎﺑﯽ ﻧﺴﺒﺘﺎ ﺑﺎﻻی ﮐﺮﻧﺶ‪ ،‬از‬
‫ﭘﻠﯿﻤﺮﻫﺎی واﮐﻨﺶدﻫﻨﺪه ﺑﻪ ﻣﺤﺮک ﺷﯿﻤﯿﺎﯾﯽ در ﻣﻮاد واﮐﻨﺶدﻫﻨﺪه‬ ‫ﻣﺰاﯾﺎی ﻣﻬﻢ ﭘﻠﯿﻤﺮﻫﺎی ﺣﺎﻓﻈﻪدار ﺷﮑﻠﯽ اﺳﺖ‪ .‬ﻗﺎﺑﻠﯿﺖ ﺗﻐﯿﯿﺮ ﺷﮑﻞ‬
‫ﺑﻪ ﻣﺤﺮک ﺷﯿﻤﯿﺎﯾﯽ‪ ،‬واﮐﻨﺶﻫﺎﯾﯽ ﻧﻈﯿﺮ ﻧﺮمﺷﺪن‪ ،‬ﺣﻞﺷﺪن و ﺗﻮرم‬ ‫ﺑﻬﯿﻨﻪﺷﺪه‪ ،‬ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﻫﺎی ﮔﺴﺘﺮدهای ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ ﭘﺰﺷﮑﯽ و‬
‫اﺳﺖ‪ .‬ﻫﯿﺪروژلﻫﺎ و ژلﻫﺎ ﺑﻪﻃﻮر ﮔﺴﺘﺮدهای ﺑﺮای اﺛﺮ ﻣﻮاد‬ ‫رﺑﺎتﻫﺎی ﻧﺮم ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﻗﺮار ﮔﯿﺮد]‪ .[27‬ﺑﺎزﯾﺎﺑﯽ ﺿﻌﯿﻒ و ﺧﻮاص‬
‫ﺣﺎﻓﻈﻪدار ﺷﮑﻠﯽ ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ ﻣﻮاد ﺣﺎﻓﻈﻪدار واﮐﻨﺶدﻫﻨﺪه ﺑﻪ ﻣﺤﺮک‬ ‫ﻣﮑﺎﻧﯿﮑﯽ ﭘﺎﯾﯿﻦ‪ ،‬آﻧﻬﺎ را ﺑﺮای ﺑﺴﯿﺎری از ﮐﺎرﺑﺮدﻫﺎی ﻣﮑﺎﻧﯿﮑﯽ‬
‫ﺷﯿﻤﯿﺎﯾﯽ ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪاﻧﺪ]‪.[32‬‬ ‫ﻧﺎﻣﻨﺎﺳﺐ ﻣﯽﺳﺎزﻧﺪ‪ .‬ﺑﺮای ﻏﻠﺒﻪ ﺑﺮ ﮐﺎﺳﺘﯽﻫﺎی اﯾﻦ ﻣﻮاد‪ ،‬ﺗﻼشﻫﺎی‬
‫ﻣﻮاد ﺣﺎﻓﻈﻪدار ﮐﺎﻣﭙﻮزﯾﺘﯽ ﺑﺎ ﺣﺪاﻗﻞ ﯾﮏ ﻣﺎده ﺣﺎﻓﻈﻪدار آﻟﯿﺎژی ﯾﺎ‬ ‫ﺑﺴﯿﺎری در ﻗﺎﻟﺐ ﮐﺎﻣﭙﻮزﯾﺖﻫﺎی ﺣﺎﻓﻈﻪدار اﻧﺠﺎم ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﺷﮑﻞ‬
‫ﭘﻠﯿﻤﺮﻫﺎی ﺣﺎﻓﻈﻪدار ﺗﺸﮑﯿﻞ ﺷﺪه اﺳﺖ]‪ .[33‬ﮐﺎﻣﭙﻮزﯾﺖﻫﺎی‬ ‫ﺑﺎزﯾﺎﺑﯽ اوﻟﯿﻪ ﺑﻪﻃﻮر ﮐﺎﻣﻞ ﺑﻪ ﻗﺎﺑﻠﯿﺖﻫﺎی ﻣﻮاد ﺑﺴﺘﮕﯽ دارد و‬
‫ﺷﯿﺸﻪای ﻓﻠﺰی ﺣﺎﻓﻈﻪدار ﺣﺠﻤﯽ ﺑﻪﻋﻨﻮان ﻧﻤﻮﻧﻪﻫﺎﯾﯽ از‬ ‫ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ اﺳﺘﻔﺎده از ﯾﮏ ﻣﺤﺮک ﺧﺎص در ﯾﮏ ﺣﻮزه زﻣﺎﻧﯽ ﻣﺸﺨﺺ‬
‫ﮐﺎﻣﭙﻮزﯾﺖﻫﺎی ﺣﺎﻓﻈﻪدار ﻫﺴﺘﻨﺪ]‪ .[34‬ﻫﻤﺎنﻃﻮر ﮐﻪ در ﺷﮑﻞ ‪۱۵‬‬ ‫از ﺟﻤﻠﻪ ﭼﺎﻟﺶﻫﺎی ﭘﯿﺶ روی اﯾﻦ ﻣﻮاد اﺳﺖ‪ .‬ﮔﺮﻣﺎ‪ ،‬ﻧﻮر‪،‬‬
‫دوره ‪ ،۲۰‬ﺷﻤﺎره ‪ ،۴‬ﻓﺮوردﯾﻦ ‪۱۳۹۹‬‬ ‫ﻣﺎﻫﻨﺎﻣﻪ ﻋﻠﻤﯽ‪ -‬ﭘﮋوﻫﺸﯽ ﻣﻬﻨﺪﺳﯽ ﻣﮑﺎﻧﯿﮏ ﻣﺪرس‬
‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ ﻣﺮور ی ﺑﺮ ﭼﺎپ ‪٤‬ﺑﻌﺪی ﺑﻪﮐﻤﮏ ﺳﺎﺧﺖ اﻓﺰاﯾﺸﯽ؛ ﻣﮑﺎﻧﯿﺰم‪ ،‬ﭼﺎﻟﺶﻫﺎ‪ ،‬ﮐﺎرﺑﺮدﻫﺎ و آﯾﻨﺪه ﭘﯿﺶ رو ‪۱۰۶۹‬‬
‫ﮐﺎﻣﭙﻮزﯾﺖ ﺣﺎﻓﻈﻪدار ﺿﺪﻓﺮواﻟﮑﺘﺮﯾﮏ ﻗﺒﻠﯽ را ﺑﺎ ﺳﺮﻋﺖ واﮐﻨﺶ‬
‫ﺳﺮﯾﻊ ‪۲٫۵‬ﻣﯿﻠﯽﺛﺎﻧﯿﻪ ﺑﻬﺒﻮد ﺑﺒﺨﺸﺪ‪ .‬ﻣﯿﺪان اﻟﮑﺘﺮﯾﮑﯽ ﻧﺎﺷﯽ از اﻧﺘﻘﺎل‬
‫ﻓﺎز ﺑﺮای ﺑﺴﯿﺎری از ﮐﺎرﺑﺮدﻫﺎی ﺗﺤﺮﯾﮏ ﻫﻮﺷﻤﻨﺪ اﻣﮑﺎنﭘﺬﯾﺮ‬
‫اﺳﺖ]‪.[42‬‬
‫‪ -۳-۳‬ﻣﺰاﯾﺎی ﭘﻠﯿﻤﺮﻫﺎی ﺣﺎﻓﻈﻪدار ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ آﻟﯿﺎژﻫﺎی ﺣﺎﻓﻈﻪدار‬
‫ﭘﻠﯿﻤﺮﻫﺎی ﺣﺎﻓﻈﻪدار‪ ،‬دارای ﭼﮕﺎﻟﯽ ﮐﻤﺘﺮی ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ آﻟﯿﺎژﻫﺎی‬
‫ﺣﺎﻓﻈﻪدار ﻫﺴﺘﻨﺪ ﮐﻪ ﻣﻨﺠﺮ ﺑﻪ ﺳﺎﺧﺘﺎر ﺑﺎ وزن ﺳﺒﮏ ﻣﯽﺷﻮد و‬
‫ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ در ﺻﻨﻌﺖ ﻫﻮاﻓﻀﺎ و ﺧﻮدروﺳﺎزی اﺳﺘﻔﺎده ﺷﻮد]‪ .[43‬ﻫﺰﯾﻨﻪ‬
‫ﻣﻮاد اوﻟﯿﻪ و ﺳﺎﺧﺖ ﭘﻠﯿﻤﺮﻫﺎی ﺣﺎﻓﻈﻪدار ﺑﺴﯿﺎر ﭘﺎﯾﯿﻦﺗﺮ از ﻫﺰﯾﻨﻪ‬
‫ﺗﻮﻟﯿﺪ آﻟﯿﺎژﻫﺎی ﺣﺎﻓﻈﻪدار اﺳﺖ]‪ .[44‬در ﺳﯿﺴﺘﻢﻫﺎی ﺗﻮﻟﯿﺪ‪ ،‬ﺷﮑﻞ‬
‫ﭘﯿﭽﯿﺪه ﺑﺎ ﻣﺰاﯾﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﭘﻠﯿﻤﺮﻫﺎی ﺣﺎﻓﻈﻪدار ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬ﻣﯽﺗﻮاﻧﻨﺪ‬
‫ﺑﻪراﺣﺘﯽ ﺑﺎ دﻗﺖ اﺑﻌﺎدی و ﮐﯿﻔﯿﺖ ﺑﺎﻻ ﺗﻮﻟﯿﺪ ﺷﻮﻧﺪ]‪ .[45‬ﭘﻠﯿﻤﺮﻫﺎی‬
‫ﺣﺎﻓﻈﻪدار و ﻫﯿﺪروژلﻫﺎی ﺣﺎﻓﻈﻪدار ﺑﻪﻋﻨﻮان ﻣﻨﺎﺳﺐﺗﺮﯾﻦ ﻣﻮاد‬
‫ورودی در ﻓﺮآﯾﻨﺪ ﭼﺎپ ‪۴‬ﺑﻌﺪی ﺗﻠﻘﯽ ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ]‪ .[46‬در‬
‫ﻧﺴﺒﺘﺎ ﻧﺮﻣﯽ‬ ‫ﺷﺪ]‪ .[36‬ﮐﺎﻣﭙﻮزﯾﺖﻫﺎی ﻓﻌﺎل ﭘﻠﯿﻤﺮی ﮐﺎﻣﭙﻮزﯾﺖﻫﺎی‬
‫ﻫﯿﺪروژلﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ در ﻓﺮآﯾﻨﺪ ﭼﺎپ ‪۴‬ﺑﻌﺪی ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﻗﺮار‬
‫ﻣﯽﮔﯿﺮﻧﺪ‪ ،‬ﻫﯿﺪروژل ﺑﺎ ﯾﮏ ﭘﻠﯿﻤﺮ ﺟﺬب ﻣﯽﺷﻮد‪ .‬ﻫﻨﮕﺎﻣﯽ ﮐﻪ‬
‫ﺳﺎﺧﺘﺎر ﭼﺎپﺷﺪه در ﯾﮏ ﺣﻼل ﻏﻮﻃﻪور ﻣﯽﺷﻮد‪ ،‬ﻫﯿﺪروژل ﻣﺘﻮرم‬
‫ﺷﺪه و ﻣﻨﺠﺮ ﺑﻪ ﺗﻐﯿﯿﺮ ﺷﮑﻞ ﮐﻠﯽ ﺳﺎﺧﺘﺎر ﻣﯽﺷﻮد]‪ .[47‬اﺳﺘﺤﮑﺎم‬
‫ً‬
‫ﻧﺴﺒﺘﺎ ﭘﺎﯾﯿﻦ اﺳﺖ‪ .‬در‬ ‫ﻫﯿﺪروژلﻫﺎ ﮐﻢ اﺳﺖ و ﺳﺨﺘﯽ ﻧﯿﺰ‬
‫ﮐﺎﻣﭙﻮزﯾﺘﯽ ﮐﻪ در آن ژل ﻧﺮم ﺑﺎ ﭘﻠﯿﻤﺮﻫﺎی ﺣﺎﻓﻈﻪدار ﺗﺮﮐﯿﺐ ﻣﯽﺷﻮد‪،‬‬
‫ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ اﯾﻦ اﺛﺮات زﯾﺎنآور را ﺑﻪﻃﻮر ﻣﻮﺛﺮی ﮐﺎﻫﺶ دﻫﺪ]‪.[48‬‬
‫ﻫﯿﺪروژلﻫﺎ در ﻓﺮآﯾﻨﺪ ﭼﺎپ ‪۳‬ﺑﻌﺪی ﺑﻪدﻟﯿﻞ وﯾﮋﮔﯽﻫﺎی‬
‫‪ -۴‬وﯾﮋﮔﯽﻫﺎی ﻓﺮآﯾﻨﺪ ﭼﺎپ ‪۴‬ﺑﻌﺪی‬
‫‪ -۴-۱‬اﺻﻮل ﻓﺮآﯾﻨﺪ ﭼﺎپ ‪۴‬ﺑﻌﺪی‬
‫ﺳﺎﺧﺖ اﻓﺰاﯾﺸﯽ از ﻣﻮاد ﻫﻮﺷﻤﻨﺪ و ﺗﺤﺖ ﺗﺎﺛﯿﺮ ﻣﺤﯿﻂ و زﻣﺎن‬
‫ﺑﻪﻋﻨﻮان ﻓﺮآﯾﻨﺪ ﭼﺎپ ‪۴‬ﺑﻌﺪی ﻧﺎﻣﯿﺪه ﻣﯽﺷﻮد‪ .‬ﺗﺮﯾﺒﯿﺖ اﺳﮑﺎﯾﻠﺮ‪ ،‬ﻣﺪﯾﺮ‬
‫آزﻣﺎﯾﺸﮕﺎه ﺳﺎﺧﺖ اﻓﺰاﯾﺸﯽ داﻧﺸﮕﺎه ‪ ،MIT‬ﭼﺎپ ‪۴‬ﺑﻌﺪی را‪ ،‬ﻓﺮآﯾﻨﺪ‬
‫ﭼﺎپ ﻣﻮاد ﭼﻨﺪﮔﺎﻧﻪ ﺗﻌﺮﯾﻒ ﻧﻤﻮد‪ .‬در اﯾﻦ ﺳﺎﺧﺘﺎر ﭼﺎﭘﯽ‪ ،‬ﺗﻮاﻧﺎﯾﯽ‬
‫ﺗﻐﯿﯿﺮ ﺷﮑﻞ ﻣﺴﺘﻘﻞ در ﻃﻮل زﻣﺎن ﻣﻮرد ﺑﺤﺚ اﺳﺖ]‪ .[49‬در اﻧﺠﻤﻦ‬
‫آﺗﻼﻧﺘﯿﮏ اﯾﺎﻻت ﻣﺘﺤﺪه آﻣﺮﯾﮑﺎ‪ ،‬ﭼﺎپ ‪۴‬ﺑﻌﺪی ﺑﻪﻋﻨﻮان ﻧﻮﻋﯽ از‬
‫ﭼﺎپ ‪۳‬ﺑﻌﺪی از ﺳﺎﺧﺘﺎرﻫﺎی ﻫﻮﺷﻤﻨﺪ ﺗﻌﺮﯾﻒ ﺷﺪه اﺳﺖ ﮐﻪ ﻗﺎﺑﻠﯿﺖ‬
‫اﯾﻦ را دارد ﺗﺎ ﻫﻨﮕﺎﻣﯽ ﮐﻪ ﺗﺤﺖ ﯾﮏ ﻣﺤﺮک از ﭘﯿﺶ ﺗﻌﯿﯿﻦﺷﺪه از‬
‫ﺟﻤﻠﻪ ﮔﺮﻣﺎ‪ ،‬ﺟﺮﯾﺎن اﻟﮑﺘﺮﯾﮑﯽ‪ ،‬ﻓﺸﺎر اﺳﻤﺰی‪ ،‬اﺷﻌﻪ ﻓﺮاﺑﻨﻔﺶ ﯾﺎ‬
‫ﻣﺤﺮﮐﯽ دﯾﮕﺮ را ﺗﺠﺮﺑﻪ ﻧﻤﺎﯾﺪ‪ ،‬ﺑﻪ آن ﻣﺤﺮﮐﻪﻫﺎ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻧﻮع ﻣﺤﺮک‬
‫ﭘﺎﺳﺦ دﻫﺪ]‪ .[50‬ﺗﻐﯿﯿﺮ ﺷﮑﻞ ﭘﺲ از ﺳﺎﺧﺖ‪ ،‬ﯾﮑﯽ از وﯾﮋﮔﯽﻫﺎی‬
‫ﺑﻨﯿﺎدﯾﻦ ﻗﻄﻌﺎت ﭼﺎﭘﯽ ‪۴‬ﺑﻌﺪی اﺳﺖ‪ .‬ﺗﻐﯿﯿﺮ در ﺗﻨﻈﯿﻤﺎت و‬
‫وﯾﮋﮔﯽﻫﺎی ﺗﺤﺖ ﺗﺎﺛﯿﺮ ﻣﺤﺮکﻫﺎی ﺧﺎرﺟﯽ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ ﺑﺮای‬
‫اﯾﺠﺎد اﻧﺒﺴﺎط‪ ،‬ﺟﻤﻊﺷﺪن و ﺗﺎﺷﺪن ﻗﻄﻌﺎت ﭼﺎپﺷﺪه ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده‬
‫ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﻮد]‪.[51‬‬
‫ﻗﻄﻌﺎت ‪۴‬ﺑﻌﺪی ﭼﺎپﺷﺪه از ﺳﺎﺧﺖ اﻓﺰاﯾﺸﯽ‪ ،‬ﯾﮏ ﯾﺎ ﺗﺮﮐﯿﺒﯽ از ﭼﻨﺪ‬
‫ﻣﺎده ﻫﻮﺷﻤﻨﺪ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﮐﻪ ﻣﯽﺗﻮاﻧﻨﺪ در ﻃﯽ ﯾﮏ زﻣﺎن ﻣﺸﺨﺺ‬
‫واﮐﻨﺸﯽ را داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ]‪ .[47‬ﺗﻔﺎوت در ﺧﻮاص ﻣﻮاد ﻣﺎﻧﻨﺪ اﻧﺒﺴﺎط‬
‫ﺣﺮارﺗﯽ‪ ،‬اﻧﻘﺒﺎض‪ ،‬ﻓﺸﺮدن و ﻏﯿﺮه ﻣﻨﺠﺮ ﺑﻪ ﺗﻐﯿﯿﺮ ﺷﮑﻞ ﺳﺎﺧﺘﺎر‬
‫ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ‪ ،‬ﭼﺎپ ‪۳‬ﺑﻌﺪی ﺑﺨﺸﯽ ﺟﺪاﯾﯽﻧﺎﭘﺬﯾﺮ از ﭼﺎپ‬
‫‪Modares Mechanical Engineering‬‬
‫ﻧﺸﺎن داده ﺷﺪه اﺳﺖ‪ ،‬ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ دﻣﺎی اﻧﺘﻘﺎل ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻣﺎده زﻣﯿﻨﻪ‬
‫و دو اﻟﯿﺎف‪ ،‬ﮐﺎﻣﭙﻮزﯾﺖﻫﺎ ﻣﯽﺗﻮاﻧﻨﺪ ﺳﻪ ﺷﮑﻞ ﻣﻮﻗﺖ را ﺗﺤﻤﻞ ﮐﻨﻨﺪ‬
‫و ﺷﮑﻞ اوﻟﯿﻪ از ﻃﺮﯾﻖ ﺣﺮارت ﺑﺎﻻﺗﺮ از دﻣﺎی اﻧﺘﻘﺎل ﺑﺎزﯾﺎﺑﯽ‬
‫ﻣﯽﺷﻮد]‪.[35‬‬
‫]‪[34‬‬‫ﺷﮑﻞ ‪ (۱۵‬اﺛﺮ ﻣﻮاد ﺣﺎﻓﻈﻪدار ﺷﮑﻠﯽ‬
‫ﻣﻔﻬﻮم ﮐﺎﻣﭙﻮزﯾﺖﻫﺎی ﻓﻌﺎل ﭼﺎﭘﯽ ﮐﻪ ﺑﺎ اﻟﯿﺎف ﭘﻠﯿﻤﺮﻫﺎی ﺣﺎﻓﻈﻪدار‬
‫در زﻣﯿﻨﻪای اﻻﺳﺘﻮﻣﺮی ﺗﻘﻮﯾﺖ ﺷﺪه ﺑﻮد‪ ،‬در ﺳﺎل ‪ ۲۰۱۳‬ﮔﺰارش‬
‫ً‬
‫ﻫﺴﺘﻨﺪ ﮐﻪ از اﻟﯿﺎف ﭘﻠﯿﻤﺮی ﺷﯿﺸﻪای ﺗﻘﻮﯾﺖﮐﻨﻨﺪه ﻣﺎده زﻣﯿﻨﻪ‬
‫اﻻﺳﺘﻮﻣﺮی ﺗﺸﮑﯿﻞ ﺷﺪهاﻧﺪ ﮐﻪ ﺗﺎﺛﯿﺮ ﻣﻮاد ﺣﺎﻓﻈﻪدار را ﻧﺸﺎن‬
‫ﻣﯽدﻫﻨﺪ‪ .‬در اﯾﻦ ﮐﺎﻣﭙﻮزﯾﺖﻫﺎ‪ ،‬اﻟﯿﺎف ﭘﻠﯿﻤﺮی ﺷﯿﺸﻪای ﺑﻪﻋﻨﻮان‬
‫ﯾﮏ ﻋﻀﻮ در ﺗﻐﯿﯿﺮ ﺷﮑﻞ از ﻓﺮم اوﻟﯿﻪ ﺑﻪﻓﺮم ﺑﻌﺪی ﻋﻤﻞ ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ‪.‬‬
‫ﻣﻮاد ﺣﺎﻓﻈﻪدار ﮐﺎﻣﭙﻮزﯾﺘﯽ ﭘﻠﯿﻤﺮی ﺑﻪﻃﻮر ﮔﺴﺘﺮدهای در ﻟﺒﺎسﻫﺎی‬
‫ورزﺷﯽ و ﻋﻤﻞﻫﺎی ﮐﺎﺷﺖ در دﻧﺪان ﭘﺰﺷﮑﯽ و ﭘﺰﺷﮑﯽ )اﺳﺘﻨﺖﻫﺎی‬
‫ﻗﻠﺒﯽ ﻋﺮوﻗﯽ( ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﻗﺮار ﻣﯽﮔﯿﺮﻧﺪ]‪.[37‬‬
‫ﻓﻮقاﻟﻌﺎدهای ﻣﺎﻧﻨﺪ واﮐﻨﺶ دﯾﻨﺎﻣﯿﮑﯽ‪ ،‬اﻧﺒﺴﺎط در آب در ﮐﺎرﺑﺮدﻫﺎی‬
‫ﭘﺰﺷﮑﯽ ﺑﻪﻃﻮر ﮔﺴﺘﺮدهای ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪاﻧﺪ]‪ .[38‬ﻣﻮادی ﮐﻪ‬
‫دارای زﻣﯿﻨﻪ ﻫﯿﺪروژﻟﯽ ﻫﻮﺷﻤﻨﺪ و ﻣﺤﺘﻮی آب ﻫﺴﺘﻨﺪ ﺑﺮای واﮐﻨﺶ‬
‫ﺑﻪ ﻋﻮاﻣﻞ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻣﺤﯿﻄﯽ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻧﻮر‪ ،pH ،‬دﻣﺎ‪ ،‬اﺳﺘﺤﮑﺎم ﯾﻮﻧﯽ‪،‬‬
‫ﻣﯿﺪان ﻣﻐﻨﺎﻃﯿﺴﯽ و اﻟﮑﺘﺮﯾﮑﯽ ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﻗﺮار ﻣﯽﮔﯿﺮﻧﺪ]‪.[39‬‬
‫ﺳﺎﺧﺖ اﻓﺰاﯾﺸﯽ ﻫﯿﺪروژلﻫﺎی ﻫﻮﺷﻤﻨﺪ‪ ،‬ﯾﮏ ﻧﻤﻮﻧﻪ ﺟﺪﯾﺪ ﻣﻌﺮﻓﯽ‬
‫ﺷﺪه در ﺳﺎﺧﺖ ﻣﻮاد ﺳﺎزﮔﺎر ﺑﺎ ﻣﺤﯿﻂ و ﺑﺎﻓﺖﻫﺎ اﺳﺖ ﮐﻪ از‬
‫دﺳﺘﺎوردﻫﺎی ﻓﺮآﯾﻨﺪ ﭼﺎپ ‪۳‬ﺑﻌﺪی اﺳﺖ‪ .‬ﻫﯿﺪروژل واﮐﻨﺶدﻫﻨﺪه‬
‫‪ pH‬ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺗﻐﯿﯿﺮات ‪ pH‬ﻣﺤﯿﻄﯽ واﮐﻨﺶ ﻧﺸﺎن ﻣﯽدﻫﺪ]‪.[40‬‬
‫ﻫﯿﺪروژلﻫﺎی ﻫﻮﺷﻤﻨﺪ دارای وﯾﮋﮔﯽﻫﺎی ﻣﻨﺤﺼﺮﺑﻪﻓﺮدی ﻫﺴﺘﻨﺪ ﮐﻪ‬
‫ﻣﯽﺗﻮاﻧﻨﺪ از اﺛﺮ ﻣﺎده ﺣﺎﻓﻈﻪدار ﺷﮑﻠﯽ ﺧﻮدﺗﺒﺪﯾﻞﺷﻮﻧﺪه اﺳﺘﻔﺎده‬
‫ﮐﻨﻨﺪ‪ .‬اﯾﻦ وﯾﮋﮔﯽ ﺑﺮای ﭼﺎپ ‪۳‬ﺑﻌﺪی ﻣﻮاد ﺳﺎزﮔﺎر ﺑﺎ ﻣﺤﯿﻂ و ﺑﺎﻓﺖ‬
‫ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺑﺎﺷﺪ]‪.[40‬‬
‫اﺛﺮات ﻣﻮﺟﻮد در ﻣﻮاد ﺣﺎﻓﻈﻪ ﺷﮑﻠﯽ ﻣﻮﺟﻮد در ﺳﺮاﻣﯿﮏﻫﺎ در‬
‫داﻧﺸﮕﺎه ‪ MIT‬ﺑﺎ ﻫﺪف ﻣﺒﺘﻨﯽ ﺑﺮ ﮔﺰارﺷﯽ از ﺳﺮاﻣﯿﮏﻫﺎی ﺣﺎﻓﻈﻪدار‬
‫ﺷﮑﻠﯽ در ﺳﺎل ‪ ۲۰۱۳‬ﺑﻪﺛﺒﺖ رﺳﯿﺪه اﺳﺖ]‪ .[41‬ﺳﺮاﻣﯿﮏ ﺣﺎﻓﻈﻪدار‪،‬‬
‫ﺗﺤﺖ ﺗﺎﺛﯿﺮ ﯾﮏ اﻧﺘﻘﺎل ﻣﺎرﺗﻨﺰﯾﺘﯽ ﻣﯽﺷﻮد ﮐﻪ در آن رﯾﺰﺳﺎﺧﺘﺎر از‬
‫ﺗﺘﺮاﮔﻮﻧﺎل ﺑﻪ ﺳﺎﺧﺘﺎر اﺗﻤﯽ ﻣﻮﻧﻮﮐﻠﯿﻨﯿﮏ ﺗﻐﯿﯿﺮ ﻣﯽﮐﻨﺪ‪ .‬ﺳﺮاﻣﯿﮏ ﺑﺮ‬
‫ﭘﺎﯾﻪ زﯾﺮﮐﻮﻧﺎت ﺗﺎﯾﺘﺎﻧﺎت ‪(Zirconate Titanate Pb(Zr, Ti)O3,‬‬
‫)‪ ،PZT‬رﻓﺘﺎر ﻣﻮاد ﺣﺎﻓﻈﻪدار اﯾﺰوﺗﺮوﭘﯿﮏ ﺣﺠﻤﯽ ﻗﺎﺑﻞ ﺗﻮﺟﻬﯽ را‬
‫ﻧﺸﺎن داد ﮐﻪ ﺑﻪﻋﻨﻮان ﮐﺎﻣﭙﻮزﯾﺖ ﺣﺎﻓﻈﻪدار ﺿﺪﻓﺮواﻟﮑﺘﺮﯾﮏ ﻧﺎﻣﯿﺪه‬
‫ﻣﯽﺷﻮد‪ .‬ﮐﺎرﺑﺮد ﻣﯿﺪان اﻟﮑﺘﺮﯾﮑﯽ ﻣﻌﮑﻮس اﯾﻦ اﺳﺖ ﮐﻪ ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ ﻓﺎز‬
‫‪Volume 20, Issue 4, April 2020‬‬
‫‪ ۱۰۷۰‬ﻣﺤﻤﻮد ﻣﺮادی و ﻫﻤﮑﺎران ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫ﺳﺎﺧﺘﺎرﻫﺎی ﺧﻮدﺗﮑﺎﻣﻞ و ﺧﻮدﻣﻮﻧﺘﺎژی اﺟﺰاء‪ ،‬روشﻫﺎی ﻣﻨﺎﺳﺒﯽ‬ ‫‪۴‬ﺑﻌﺪی اﺳﺖ‪ .‬ﭼﺎﭘﮕﺮﻫﺎی ‪۳‬ﺑﻌﺪی ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از اﻟﮕﻮﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ در‬
‫ﺑﺮای ﺳﺎﺧﺖ ﺳﺎﺧﺘﺎر ﻫﻮﺷﻤﻨﺪ و ﭘﯿﭽﯿﺪه ﻫﺴﺘﻨﺪ]‪ .[61‬ﺷﺮاﯾﻂ دﯾﮕﺮی‬ ‫ﮐﺎﻣﭙﯿﻮﺗﺮ ﻃﺮاﺣﯽ ﻣﯽﺷﻮد‪ ،‬ﺑﻪ روش ﻻﯾﻪ ﺑﻪ ﻻﯾﻪ‪ ،‬ﻣﺎده را روی‬
‫ﺑﺮای ﻓﺮآﯾﻨﺪ ﭼﺎپ ‪۴‬ﺑﻌﺪی ﻧﯿﺰ در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ و ﻣﻤﮑﻦ‬ ‫ﺑﺴﺘﺮی ﭼﺎپ ﻣﯽﻧﻤﺎﯾﺪ ﺗﺎ ﯾﮏ ﻗﻄﻌﻪ ﺑﺎ ﻣﻮادی ﻣﺎﻧﻨﺪ ﭘﻠﯿﻤﺮ‪ ،‬ﺳﺮاﻣﯿﮏ‬
‫ً‬
‫دﻗﯿﻘﺎ ﺑﺮای ﺑﻪدﺳﺖآوردن اﺑﻌﺎد ﻫﻨﺪﺳﯽ روی اﺟﺰاء ﻣﻨﻔﺮد‬ ‫اﺳﺖ ﮐﻪ‬ ‫و ﻓﻠﺰ ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺷﻮد‪.‬‬
‫ﺑﺎﺷﺪ ﮐﻪ در روش ﺧﻮدﻣﻮﻧﺘﺎژی ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﻗﺮار ﻣﯽﮔﯿﺮد ‪.‬‬
‫[‬ ‫‪49‬‬ ‫]‬ ‫ﻣﺤﺮکﻫﺎ ﺑﺮای راهاﻧﺪازی ﺧﻮاص و ﺷﮑﻞ ﺳﺎﺧﺘﺎرﻫﺎی ﭼﺎپﺷﺪه‪،‬‬
‫ﺗﻐﯿﯿﺮ در ﺑﺮﺧﯽ از ﺧﻮاص ﻓﯿﺰﯾﮑﯽ ﻧﯿﺰ ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ در روش ﭼﺎپ‪ ،‬ﻣﻮﺛﺮ‬ ‫ﺑﻨﯿﺎدی ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ .‬در ﭼﺎپ ‪۴‬ﺑﻌﺪی‪ ،‬داﻧﺸﻤﻨﺪان ﺗﻌﺪادی ﻣﺤﺮک را‬
‫ﺑﺎﺷﺪ؛ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻧﺴﺒﺖ ﺗﻮرم و ﺿﺮﯾﺐ اﻧﺒﺴﺎط ﺣﺮارﺗﯽ در ﺳﺎﺧﺘﺎر‬ ‫ﺑﺮای ﺗﺤﺮﯾﮏ ﻗﻄﻌﺎت ﭼﺎپﺷﺪه اﺳﺘﻔﺎده ﮐﺮدهاﻧﺪ‪ .‬اﯾﻦ ﻣﺤﺮکﻫﺎ‬
‫ﻗﻄﻌﻪای ﮐﻪ ﻣﻮرد ﺳﺎﺧﺖ اﺳﺖ‪ .‬اﮔﺮ ﻻﯾﻪ دارای ﻗﺎﺑﻠﯿﺖ اﻧﺒﺴﺎط‬ ‫ﺷﺎﻣﻞ آب]‪ ،[52‬ﺣﺮارت]‪ ،[53‬ﺗﺮﮐﯿﺐ ﮔﺮﻣﺎ و ﻧﻮر]‪ [54‬و ادﻏﺎم آب و‬
‫ﺣﺮارﺗﯽ ﻣﺘﻔﺎوت ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﻻﯾﻪﻫﺎ در ﺻﻮرت ﻗﺮارﮔﺮﻓﺘﻦ در ﻣﻌﺮض‬ ‫دﻣﺎ]‪ [55‬ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ .‬ﻣﺤﺮک رﻃﻮﺑﺖ در ﭼﺎپ ‪۳‬ﺑﻌﺪی ﺗﻮﺳﻂ ﻣﻮﺳﺴﻪ‬
‫ﺣﺮارت‪ ،‬ﺗﻤﺎﯾﻞ ﺑﻪ ﺧﻢﺷﺪن را دارﻧﺪ‪ .‬ﺗﮑﻨﻮﻟﻮژی ﭼﺎپ ‪۴‬ﺑﻌﺪی ﺑﺎ‬ ‫ﻃﺮاﺣﯽ ﻣﺤﺎﺳﺒﺎﺗﯽ ﻣﻮرد ﺑﺮرﺳﯽ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ]‪) [56‬ﺷﮑﻞ ‪.(۱۶‬‬
‫ﺗﺮﮐﯿﺒﯽ ﺑﺴﯿﺎر ﺟﺎﻟﺐ از ﻋﻠﻢ و ﻓﻨﺎوری و ﺗﻨﻮﻋﯽ ﮔﺴﺘﺮدهای از ﻣﻮاد‬
‫ﺟﺪﯾﺪ روﺑﻪرو ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﺗﮑﻨﻮﻟﻮژی ﺟﺪﯾﺪ و در ﺣﺎل ﻇﻬﻮر ﭼﺎپ‬
‫‪۴‬ﺑﻌﺪی‪ ،‬ﺻﻨﻌﺖ را ﺑﻪ ﺳﺎﺧﺖ دﺳﺘﮕﺎهﻫﺎی ﻫﻮﺷﻤﻨﺪ ﺑﺎ ﻗﺎﺑﻠﯿﺖﻫﺎی‬
‫ﭘﯿﺸﺮﻓﺘﻪ در ﻃﻮل زﻣﺎن ﺳﻮق ﻣﯽدﻫﺪ]‪) [49‬ﺷﮑﻞ ‪.(۱۷‬‬

‫ﺷﮑﻞ ‪ (۱۶‬ﺑﺴﺘﻪﺷﺪن دﻫﺎﻧﻪ در ﭼﺎپ ‪۳‬ﺑﻌﺪی )اﻟﻒ( و ﮔﺸﻮدهﺷﺪن آن )ب(‬

‫ﺑﻪﺗﺮﺗﯿﺐ در رﻃﻮﺑﺖ ﻧﺴﺒﯽ ﺑﺎﻻ و ﭘﺎﯾﯿﻦ]‪[55‬‬

‫ﻣﻮاد ﻫﻮﺷﻤﻨﺪ و ﻃﺮاﺣﯽ ﻫﻨﺪﺳﯽ ﺑﻬﯿﻨﻪ‪ ،‬ﻣﻬﻢﺗﺮﯾﻦ ﻓﺎﮐﺘﻮرﻫﺎﯾﯽ‬

‫ﻫﺴﺘﻨﺪ ﮐﻪ در ﭼﺎپ ‪۴‬ﺑﻌﺪی ﻣﻮرد اﻫﻤﯿﺖ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ .‬دﺳﺘﻪﺑﻨﺪی ﻣﻮاد‬
‫ﺑﺎﯾﺴﺘﯽ ﺑﻪﺻﻮرت ﮐﺎﻣﻞ و ﻣﺸﺨﺺ اﻧﺠﺎم ﮔﯿﺮد؛ ﺑﻪ اﯾﻦ ﺻﻮرت ﮐﻪ‬
‫ﻣﻮادی ﺑﺎ ﻗﺎﺑﻠﯿﺖﻫﺎی ﻣﻮاد ﺣﺎﻓﻈﻪدار ﺷﮑﻠﯽ ﻫﻮﺷﻤﻨﺪ و ﻗﺎﺑﻠﯿﺖ‬
‫ﺧﻮدﺗﺒﺪﯾﻞﺷﻮﻧﺪه و ﭼﻨﺪﻣﻨﻈﻮره ﻣﻮرد ﺑﺤﺚ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﻮد‪ .‬ﻃﺮاﺣﯽ‬
‫ﻧﯿﺰ در ﭼﺎپ‪ ،‬ﺗﺎﺛﯿﺮ ﻗﺎﺑﻞ ﺗﻮﺟﻬﯽ ﺑﺮ ﻇﺮﻓﯿﺖ ﻣﻮاد ﺣﺎﻓﻈﻪدار دارد؛‬
‫ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ ﻃﺮاﺣﯽ ﻣﻄﻠﻮب ﺑﺮای ﺑﺎزﯾﺎﺑﯽ ﺷﮑﻞ ﻧﯿﺰ ﻻزم اﺳﺖ‪ .‬ﺟﻦ و‬
‫ﮐﻪ ﺑﺎ‬ ‫‪SMP‬‬ ‫ﺷﮑﻞ ‪ (۱۷‬ﻣﻮاد ﭼﻨﺪﮔﺎﻧﻪ ﭼﺎپﺷﺪه ﺗﻮﺳﻂ ﭼﺎپ ‪۴‬ﺑﻌﺪی ﺑﺎ ﮔﯿﺮﻧﺪه‬ ‫دﻗﯿﻘﺎ از ﻃﺮﯾﻖ ﺿﺨﺎﻣﺖ‬ ‫ً‬ ‫ﻫﻤﮑﺎران‪ ،‬ﺑﯿﺎن دارﻧﺪ ﮐﻪ واﮐﻨﺶ ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ‬
‫ﻣﺤﺮک ﮔﺮﻣﺎ ﮐﺎر ﻣﯽﮐﻨﺪ]‪[48‬‬ ‫ﺳﺎﺧﺘﺎر ﭼﺎپﺷﺪه ﮐﻨﺘﺮل ﺷﻮدﮐﻪ آﻧﻬﺎ ﯾﮏ روش ﻣﺒﺘﻨﯽ ﺑﺮ ﻃﺮاﺣﯽ‬
‫ﺑﻬﯿﻨﻪ ﺑﺮای ﺑﻬﺒﻮد ﺷﮑﻞ در ﺗﺤﻘﯿﻘﺎﺗﺸﺎن اراﯾﻪ دادهاﻧﺪ]‪.[57‬‬
‫ﻣﮑﺎﻧﯿﺰمﻫﺎی ﻣﻬﻨﺪﺳﯽ ﻣﯽﺗﻮاﻧﻨﺪ ﺑﺎ اﻧﻮاع ﻣﻮاد ﻣﺨﺘﻠﻒ و ﻣﺪلﺳﺎزی‬ ‫ﻣﺪلﺳﺎزی رﯾﺎﺿﯽ ﺑﺮای ﻃﺮاﺣﯽ و ﺗﻮزﯾﻊ ﻣﻮاد در ﺳﺎﺧﺘﺎر‪ ،‬ﺑﺴﯿﺎر ﻣﻮرد‬
‫رﯾﺎﺿﯽ از ﻃﺮﯾﻖ ﭼﺎپ ‪۴‬ﺑﻌﺪی ﺗﻮﺳﻌﻪ ﯾﺎﺑﻨﺪ‪ .‬ﺗﻔﺎوت ﻓﺮآﯾﻨﺪ ﭼﺎپ‬ ‫ﻧﯿﺎز اﺳﺖ‪ .‬ﻓﺮآﯾﻨﺪ ﭼﺎپ ‪۴‬ﺑﻌﺪی ﺑﺮ اﺳﺎس ﺗﺮﺗﯿﺐ در ﺗﻮزﯾﻊ ﻣﻮاد ﻓﻌﺎل‬
‫‪۴‬ﺑﻌﺪی ﻣﻮاد ﻣﻨﻔﺮد و ﻣﻮادی ﮐﻪ از ﭼﻨﺪ ﺟﺰء ﺗﺸﮑﯿﻞ ﺷﺪهاﻧﺪ در‬ ‫و ﻏﯿﺮﻓﻌﺎل ﮐﻪ ﺑﺮای دﺳﺘﯿﺎﺑﯽ ﺑﻪ رﻓﺘﺎر ﻣﻄﻠﻮب ﻣﻮرد ﻧﯿﺎز اﺳﺖ‪ ،‬ﻋﻤﻞ‬
‫ﻣﻘﺪار ﺗﻐﯿﯿﺮاﺗﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ در ﺳﺎﺧﺘﺎر وﺟﻮد دارد اﺳﺖ‪ .‬ﻣﻮاد ﻣﻨﻔﺮدی‬ ‫ﻣﯽﮐﻨﺪ‪ .‬در ﺳﺎﺧﺘﺎر ﭼﺎﭘﯽ ‪۴‬ﺑﻌﺪی‪ ،‬دو ﯾﺎ ﺳﻪ ﺣﺎﻟﺖ ﭘﺎﯾﺪار وﺟﻮد دارد‬
‫ﮐﻪ ﺗﻮﺳﻂ ﭼﺎپ ‪۴‬ﺑﻌﺪی ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪهاﻧﺪ‪ ،‬ﻣﻘﺪار ﮐﻤﯽ ﺗﺤﺮﯾﮏ‬ ‫و ﮐﻞ ﺳﺎﺧﺘﺎر ﻫﻨﮕﺎﻣﯽ ﮐﻪ ﺗﺤﺖ ﻣﺤﺮک ﺧﺎص ﻗﺮار ﻣﯽﮔﯿﺮد‪ ،‬ﻣﻤﮑﻦ‬
‫ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ‪ .‬درﺟﻪ ﺗﻐﯿﯿﺮ ﻋﺎﻣﻠﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ ﻣﺸﺨﺺﮐﻨﻨﺪه اﯾﻦ اﺳﺖ ﮐﻪ‬ ‫اﺳﺖ ﺣﺎﻟﺖ ﺧﻮد را ﺗﻐﯿﯿﺮ دﻫﺪ]‪ .[58‬ﻣﺪلﺳﺎزی رﯾﺎﺿﯽ در ﭼﺎپ‬
‫ﯾﮏ ﺟﺰء از ﻣﺎده ﺑﻪﻣﺤﺾ ﻓﻌﺎلﺷﺪن‪ ،‬ﺷﮑﻞ ﭼﮕﻮﻧﻪ ﺗﻐﯿﯿﺮ ﻣﯽﮐﻨﺪ‪.‬‬ ‫‪۴‬ﺑﻌﺪی از ﻋﻨﺎﺻﺮ ﺑﻨﯿﺎدﯾﻦ اﺳﺖ و ﺑﻪ ﺳﻪ دﻟﯿﻞ ﻣﯽﺗﻮان ﺑﻪ اﯾﻦ‬
‫ﺗﻐﯿﯿﺮات در ﻗﻄﻌﺎت ﺑﻪوﯾﮋه ﺷﮑﻞ و ﺗﻐﯿﯿﺮ ﺳﺎﺧﺘﺎری در ﭼﺎپ‬ ‫ﻣﻮﺿﻮع ﭘﺮداﺧﺖ؛ ﻣﻮرد اول ﭘﯿﺶﺑﯿﻨﯽ ﺗﻐﯿﯿﺮ ﺷﮑﻞ واﺑﺴﺘﻪ ﺑﻪ زﻣﺎن‬
‫‪۴‬ﺑﻌﺪی ﻣﻮاد ﭼﻨﺪﺟﺰﺋﯽ‪ ،‬ﺑﻪﺻﻮرت ﺟﺪا از ﻫﻢ ارزﯾﺎﺑﯽ ﻣﯽﺷﻮدﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﻗﻄﻌﻪ اﺳﺖ‪ .‬ﻣﻮرد دوم ﭘﯿﺸﮕﯿﺮی از ﺳﺎﯾﺶ ﺑﯿﻦ ﻗﻄﻌﺎت ﻫﻨﮕﺎم‬
‫ﺧﻢﺷﺪن‪ ،‬ﻓﺸﺮدهﺳﺎزی‪ ،‬ﮐﺸﺶ‪ ،‬ﭘﯿﭽﺶ ﻫﻤﺮاه ﺑﺎ ﭘﯿﭽﯿﺪﮔﯽ ﻃﺮاﺣﯽ‬ ‫ﻣﻮﻧﺘﺎژ ﻗﻄﻌﺎت اﺳﺖ و ﻣﻮرد ﺳﻮم ﮐﺎﻫﺶ آزﻣﺎﯾﺶﻫﺎی ﻣﺘﻌﺪد ﺑﺮای‬
‫اوﻟﯿﻪ اﯾﻦ ﻗﻄﻌﺎت ﺿﺮوری اﺳﺖ]‪) [62‬ﺷﮑﻞ ‪.(۱۸‬‬ ‫ﺟﻠﻮﮔﯿﺮی از اﻓﺰاﯾﺶ ﻫﺰﯾﻨﻪﻫﺎ و ﺻﺮﻓﻪﺟﻮﯾﯽ در زﻣﺎن ﺳﺎﺧﺖ‬
‫‪ -۴-۳‬ﺑﺮﮔﺸﺖﭘﺬﯾﺮ ی در ﭼﺎپ ‪۴‬ﺑﻌﺪی‬ ‫اﺳﺖ]‪ .[59‬ﮔﺎﻫﯽ اوﻗﺎت ﻣﮑﺎﻧﯿﺰم ﺗﻌﺎﻣﻞ اﺛﺮ ﻧﯿﺰ ﺑﺮای اﯾﺠﺎد ﯾﮏ‬
‫ﭼﺎپ ‪۴‬ﺑﻌﺪی ﺑﺎ ﻃﺮاﺣﯽ ﭘﯿﺸﺮﻓﺘﻪ در ﻓﺮآﯾﻨﺪ ﭼﺎپ ‪۳‬ﺑﻌﺪی و اﻋﻤﺎل‬ ‫ﺣﺮﮐﺖ ﺧﺎص در ﺳﺎﺧﺘﺎر ﭼﺎپﺷﺪه ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﻗﺮار ﻣﯽﮔﯿﺮد]‪.[60‬‬
‫اﺛﺮ ﻣﻮاد ﺣﺎﻓﻈﻪدار ﺷﮑﻠﯽ ﻣﻮرد ﺑﺮرﺳﯽ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ]‪ .[63‬در‬ ‫‪ -۴-۲‬روشﻫﺎی ﭼﺎپ‬
‫ﭼﺎپ ‪۴‬ﺑﻌﺪی‪ ،‬ﭘﺮدازش ﻣﻮاد ﻃﺒﻖ اﻟﮕﻮﯾﯽ ﮐﻪ از ﭘﯿﺶ ﺗﻌﺮﯾﻒ ﺷﺪه‬ ‫در ﭼﺎپ ‪۴‬ﺑﻌﺪی ﻫﻤﭽﻮن دﯾﮕﺮ ﻓﺮآﯾﻨﺪﻫﺎی ﺳﺎﺧﺖ اﻓﺰاﯾﺸﯽ‪ ،‬ﻣﯽﺗﻮان‬
‫اﺳﺖ‪ ،‬اﻗﺪاﻣﺎﺗﯽ ﺟﻬﺖ ﺳﺎﺧﺖ ﻧﻤﻮﻧﻪ ﺻﻮرت ﻣﯽﮔﯿﺮد؛ ﯾﻌﻨﯽ‪،‬‬ ‫از روشﻫﺎی ﻣﺘﻨﻮﻋﯽ ﺟﻬﺖ ﺳﺎﺧﺖ ﻗﻄﻌﺎت ﺑﻬﺮه ﮔﺮﻓﺖ]‪.[61‬‬

‫دوره ‪ ،۲۰‬ﺷﻤﺎره ‪ ،۴‬ﻓﺮوردﯾﻦ ‪۱۳۹۹‬‬ ‫ﻣﺎﻫﻨﺎﻣﻪ ﻋﻠﻤﯽ‪ -‬ﭘﮋوﻫﺸﯽ ﻣﻬﻨﺪﺳﯽ ﻣﮑﺎﻧﯿﮏ ﻣﺪرس‬
‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ ﻣﺮور ی ﺑﺮ ﭼﺎپ ‪٤‬ﺑﻌﺪی ﺑﻪﮐﻤﮏ ﺳﺎﺧﺖ اﻓﺰاﯾﺸﯽ؛ ﻣﮑﺎﻧﯿﺰم‪ ،‬ﭼﺎﻟﺶﻫﺎ‪ ،‬ﮐﺎرﺑﺮدﻫﺎ و آﯾﻨﺪه ﭘﯿﺶ رو ‪۱۰۷۱‬‬
‫ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ و ﺗﻮﺳﻂ ﭼﺎپ ‪۴‬ﺑﻌﺪی ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ‪ ،‬ﻗﺎﺑﻞ ذﮐﺮ‬
‫اﺳﺖ]‪.[65‬‬
‫‪ -۴-۴‬ﻣﮑﺎﻧﯿﺰم ﭼﺎپ ‪۴‬ﺑﻌﺪی‬
‫ﭼﺎپ ﻣﺎده از ﯾﮏ ﺟﺰء ﯾﺎ ﭼﺎپ ﻣﻮادی ﮐﻪ از ﭼﻨﺪ ﺟﺰء ﺗﺸﮑﯿﻞ‬
‫ﺷﺪهاﻧﺪ‪ ،‬از ﻃﺮﯾﻖ ﭼﻨﺪ ﺗﮑﻨﯿﮏ ﺳﺎﺧﺖ اﻓﺰاﯾﺸﯽ ﺻﻮرت ﻣﯽﭘﺬﯾﺮد‪ .‬اﯾﻦ‬
‫ﺗﮑﻨﯿﮏﻫﺎ ﺷﺎﻣﻞ اﯾﻦ ﻣﻮارد ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ‪ :‬ﺗﮑﻨﻮﻟﻮژی ذوب اﻧﺘﺨﺎﺑﯽ‪،‬‬
‫ﺗﮑﻨﻮﻟﻮژی ﭘﻠﯽ ﺟﺖ و ﺗﮑﻨﻮﻟﻮژی اﺳﺘﺮﯾﻮﻟﯿﺘﻮﮔﺮاﻓﯽ‪ .‬اﻧﺘﺨﺎب‬
‫ﺗﮑﻨﯿﮏﻫﺎی ﻣﻨﺎﺳﺐ ﭼﺎپ ﺑﻪﻃﻮر ﻋﻤﺪه ﺑﻪ ﯾﮏ ﻣﺎده ﺣﺎﻓﻈﻪدار‬
‫ﺧﺎص و ﺳﺎﺧﺘﺎر ﻣﻮرد ﻧﯿﺎز ﺑﺴﺘﮕﯽ دارد‪ .‬ﻣﻮاد ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺣﺎﻓﻈﻪدار‬
‫ﺷﮑﻠﯽ ﺑﺎ ﺗﮑﻨﯿﮏﻫﺎی ﻓﻮقاﻟﺬﮐﺮ ﺳﺎﺧﺘﻪ ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ]‪) [65‬ﺷﮑﻞ ‪.(۲۰‬‬
‫ﻣﺤﺼﻮل ﺑﻪﻧﺤﻮی ﺳﺎﺧﺘﻪ ﻣﯽﺷﻮد ﮐﻪ ﻃﺒﻖ اﻟﮕﻮﯾﯽ از ﭘﯿﺶ‬
‫ﺗﻌﺮﯾﻒﺷﺪه در ﺟﻬﺖﻫﺎی ﻣﺨﺘﻠﻔﯽ اﻗﺪام ﺑﻪ ﺑﺎزﮔﺸﺖ ﺷﮑﻞ اوﻟﯿﻪ و‬
‫ﺷﮑﻞ ﻫﺪف ﻧﻤﺎﯾﺪ‪.‬‬
‫در اﯾﻦ ﺗﺤﻘﯿﻖ‪ ،‬ﻧﺸﺎن داده ﺷﺪه اﺳﺖ ﮐﻪ در ﯾﮏ ﻧﻤﻮﻧﻪ ﺧﺎص‪ ،‬در‬
‫دﻣﺎی ‪۲۰‬درﺟﻪ ﺳﺎﻧﺘﯽﮔﺮاد ﻣﺎده ﺑﻪ ﺣﺎﻟﺖ و ﺷﮑﻞ ﺟﻤﻊﺷﺪه و ﺑﺴﺘﻪ‬
‫ﻗﺮار ﻣﯽﮔﯿﺮد وﻟﯽ در دﻣﺎی ‪۶۰‬درﺟﻪ ﺳﺎﻧﺘﯽﮔﺮاد ﺑﻪ ﺷﮑﻞ ﺑﺎزﺷﺪه‬
‫ﺗﺒﺪﯾﻞ ﻣﯽﺷﻮد‪ .‬از اﯾﻦ ﮐﺎرﺑﺮد ﻣﯽﺗﻮان در ﺳﺎﺧﺖ ﭼﺘﺮﻫﺎﯾﯽ اﺳﺘﻔﺎده‬
‫ﻧﻤﻮد ﮐﻪ در ﻃﻮل روز ﮐﻪ دﻣﺎی ﻫﻮا اﻓﺰاﯾﺶ ﭘﯿﺪا ﻣﯽﮐﻨﺪ‪ ،‬ﺑﻪﺻﻮرت‬
‫ﺧﻮدﺑﻪﺧﻮد ﺑﺎز ﺑﺎﺷﻨﺪ و ﻣﺎﻧﻊ ﻧﻮر و ﺣﺮارت آﻓﺘﺎب ﺷﻮﻧﺪ؛ در ﺣﺎﻟﯽ ﮐﻪ‬
‫در ﻃﻮل ﺷﺐ ﮐﻪ دﯾﮕﺮ ﻧﯿﺎزی ﺑﻪﺑﺎزﺑﻮدن آن ﻧﯿﺴﺖ ﺑﻪ ﺷﮑﻞ ﺑﺴﺘﻪ‬
‫ﺟﻤﻊ ﺷﻮﻧﺪ )ﺷﮑﻞ ‪.(۱۹‬‬

‫ﺷﮑﻞ ‪ (۲۰‬ﺳﯿﺴﺘﻢﻫﺎی ﭼﺎپ ‪۴‬ﺑﻌﺪی ﺑﺮای ﺗﻮﻟﯿﺪ ﻣﻮاد ﻫﻮﺷﻤﻨﺪ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از‬
‫ﺗﮑﻨﻮﻟﻮژیﻫﺎی ذوب اﻧﺘﺨﺎﺑﯽ‪ ،‬ﭘﻠﯽ ﺟﺖ و اﺳﺘﺮﯾﻮﻟﯿﺘﻮﮔﺮاﻓﯽ]‪[64‬‬

‫اﺳﺘﺮﯾﻮﻟﯿﺘﻮﮔﺮاﻓﯽ‪ ،‬ﺑﻪﻋﻨﻮان دﺷﻮارﺗﺮﯾﻦ ﺗﮑﻨﯿﮏ در ﭼﺎپ ‪۳‬ﺑﻌﺪی‬

‫ً‬
‫ﻣﺨﺼﻮﺻﺎ ﻫﻨﮕﺎﻣﯽ ﮐﻪ ﭘﻠﯿﻤﺮﻫﺎی ﺣﺎﻓﻈﻪدار‬ ‫ﻣﺤﺴﻮب ﻣﯽﺷﻮد‪،‬‬
‫ﺑﻪﺻﻮرت ﺳﺎﺧﺘﺎری ﺗﻮﻟﯿﺪ ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ‪ .‬اﯾﻦ ﺗﮑﻨﻮﻟﻮژی ﺗﻮﺳﻂ ﭼﻮک‬
‫ﻫﻮل در ﺳﺎل ‪ ۱۹۸۴‬ﻣﻌﺮﻓﯽ ﺷﺪ]‪ .[66‬ﻣﮑﺎﻧﯿﺰم ﺗﮑﻨﻮﻟﻮژی‬
‫ﺷﮑﻞ ‪ (۱۸‬ﺟﻌﺒﻪ ﺧﻮدﺗﺎﺷﻮﻧﺪه ‪ PACs‬و ﺻﻔﺤﺎت ﺗﺎﺛﯿﺮ ﭘﺬﯾﺮ از ﭘﻼﺳﺘﯿﮏ ﺳﺨﺖ‬
‫اﺳﺘﺮﯾﻮﻟﯿﺘﻮﮔﺮاﻓﯽ ﺑﺪﯾﻦ ﺻﻮرت اﺳﺖ ﮐﻪ اﺷﻌﻪ ﻓﺮاﺑﻨﻔﺶ ﺑﺮ ﺳﻄﺢ‬
‫ﻣﺘﺼﻞ ﺷﺪه اﺳﺖ؛ اﻟﻒ( ﺷﻤﺎﺗﯿﮑﯽ از ﭘﺮوﺗﮑﻞ ﺗﺮﻣﻮﻣﮑﺎﻧﯿﮑﯽ ﺑﺮای دﺳﺘﯿﺎﺑﯽ‬
‫ﻓﻮﺗﻮﭘﻠﯿﻤﺮ ﻣﺎﯾﻊ ﺗﺎﺑﯿﺪه ﻣﯽﺷﻮد‪ .‬ﭘﻠﯿﻤﺮﻫﺎ ﺗﺮﮐﯿﺒﯽ از ﻣﻮﻧﻮﻣﺮﻫﺎ‪،‬‬ ‫ﺑﻪﺟﻌﺒﻪ ﺧﻮدﺗﺎﺷﻮﻧﺪه و ﮔﺸﻮدهﺷﺪن آن و ب( وﺿﻌﯿﺖ ﻣﺴﻄﺢ ﮐﻪ ﺑﺎ ﺗﺎﺷﺪن‬
‫ﻓﻮﺗﻮاﯾﻨﯿﺎﺗﻮرﻫﺎ )‪ (photoinitiators‬و ﭘﻠﯽاورﺗﺎن ﻫﺴﺘﻨﺪ ﮐﻪ‬ ‫ﺟﻌﺒﻪ ﺑﺴﺘﻪ ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ]‪[61‬‬

‫ﺑﻪﺧﻮﺑﯽ ﺑﺎ ﯾﮑﺪﯾﮕﺮ ﺗﺮﮐﯿﺐ ﺷﺪهاﻧﺪ‪ .‬ﭘﺲ از ﺗﺎﺑﺶ اﺷﻌﻪ و ﺗﺒﻌﯿﺖ از‬

‫رﻓﺘﺎر اﻟﮕﻮﯾﯽ‪ ،‬ﺟﻬﺖ اﯾﺠﺎد ﺳﺎﺧﺘﺎر ﺻﻮرت ﻣﯽﮔﯿﺮد‪ .‬ﻋﻤﻠﮑﺮد ﻣﻮاد‬
‫ﺣﺎﻓﻈﻪدار ﺷﮑﻠﯽ ﺑﺎ ﺑﺎزﯾﺎﺑﯽ ﻣﺠﺪد در اﯾﻦ روش ﺗﻮﺳﻂ ﭼﻮﻧﮓ و‬
‫ﻫﻤﮑﺎران ﺣﺎﺻﻞ ﺷﺪ]‪ .[51‬ﺷﺒﮑﻪ رزﯾﻦ ﻓﻮﺗﻮﭘﻠﯿﻤﺮ ﺑﺮ اﺳﺎس ﯾﮏ‬
‫ﻣﮑﺎﻧﯿﺰم ﺗﻐﯿﯿﺮ ﻓﺎز دو ﺟﺰﺋﯽ ﺑﺮای ﺗﺸﮑﯿﻞ ﯾﮏ ﭘﻠﯿﻤﺮ ﺣﺎﻓﻈﻪدار ﮐﻪ‬
‫ﻗﺎﺑﻞ ﭼﺎپ ‪۴‬ﺑﻌﺪی اﺳﺖ‪ ،‬ﻗﺎﺑﻞ اﺳﺘﻔﺎده اﺳﺖ )ﺷﮑﻞ ‪.(۲۱‬‬ ‫]‪[64‬‬ ‫ﺷﮑﻞ ‪ (۱۹‬ﻣﻔﻬﻮم ﺑﺮﮔﺸﺖﭘﺬﯾﺮ ی در دﻣﺎﻫﺎی ﻣﺨﺘﻠﻒ در ﭼﺎپ ‪۴‬ﺑﻌﺪی‬

‫ﺑﺪﯾﻦ ﺻﻮرت ﺗﻌﺎﻣﻞ اﻧﺴﺎن در ﻣﺮﺣﻠﻪ ﺳﺎﺧﺖ و ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﻧﻮﯾﺴﯽ ﺟﻬﺖ‬

‫اﻟﮕﻮﻫﺎی ﺣﺮﮐﺘﯽ ﻣﺤﺼﻮل ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد و ﭘﺲ از آن )ﭘﺲ از ﺳﺎﺧﺖ‬
‫ﻣﺤﺼﻮل(‪ ،‬ﺑﺪون دﺧﺎﻟﺖ اﻧﺴﺎن‪ ،‬ﻣﺤﺼﻮل ﻣﻮرد ﻧﻈﺮ ﻃﺒﻖ اﯾﻦ اﻟﮕﻮﻫﺎ‪،‬‬
‫ﻋﻤﻞﻫﺎ و ﻋﮑﺲاﻟﻌﻤﻞﻫﺎی ﺗﻌﺮﯾﻒﺷﺪه را ﺑﺮای ﺑﺎزﮔﺸﺖ ﺑﻪ ﺷﮑﻞ‬
‫اوﻟﯿﻪ ﯾﺎ ﺷﮑﻞ ﻫﺪف در ﺷﺮاﯾﻂ ﻣﺨﺘﻠﻒ را ﺧﻮاﻫﺪ داﺷﺖ‪ .‬ﺑﺎﯾﺪ ﺗﻮﺟﻪ‬
‫داﺷﺖ ﮐﻪ ﭼﺮﺧﻪ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﺠﺪد از ﺳﺎزهﻫﺎی ﭼﺎپ ‪۴‬ﺑﻌﺪی در آﯾﻨﺪه‬
‫ﺑﻪوﯾﮋه ﺑﺮای ﮐﺎرﺑﺮدﻫﺎی ﺻﻨﻌﺘﯽ اﻣﮑﺎنﭘﺬﯾﺮ اﺳﺖ‪ .‬ﭘﻠﯿﻤﺮﻫﺎی‬
‫‪SMP‬‬ ‫ﺷﮑﻞ ‪ (۲۱‬اﺳﺘﺮﯾﻮﻟﯿﺘﻮﮔﺮاﻓﯽ در ﭼﺎپ ﺣﺴﺎس ﺑﻪ ﺣﺮارت‬ ‫ﺣﺎﻓﻈﻪدار دارای ﻗﺎﺑﻠﯿﺖ ﺑﺎﻻﯾﯽ در ﺑﺮﮔﺸﺖﭘﺬﯾﺮ ی ﭼﺎپ ‪۴‬ﺑﻌﺪی‬
‫‪Buckminsterfullerene‬؛ از ﮔﺸﺎﯾﺶ و ﺑﺎزﯾﺎﺑﯽ ﺑﻪ اﻟﮕﻮی ﭼﺎپ اوﻟﯿﻪ ﮐﻪ در‬ ‫ﻫﺴﺘﻨﺪ]‪ .[64‬ﺑﺮای ﻣﺜﺎل‪ ،‬اﻣﮑﺎن ﺑﺮﮔﺸﺖﭘﺬﯾﺮ ی و ﺗﻐﯿﯿﺮ ﺷﮑﻞ ﺳﺎﺧﺘﺎر‬
‫ﻣﺮاﺣﻞ ﻣﺨﺘﻠﻒ )اﻟﻒ ﺗﺎ ح( در ‪۶۵‬درﺟﻪ ﺳﺎﻧﺘﯽﮔﺮاد ﻧﺸﺎن داده ﺷﺪه اﺳﺖ]‪[51‬‬ ‫ﻫﯿﺒﺮﯾﺪ ﻫﯿﺪروژل ﺑﺎ درﻧﻈﺮﮔﺮﻓﺘﻦ ﺧﻮاص ﻣﻮادی ﮐﻪ ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده‬

‫‪Modares Mechanical Engineering‬‬ ‫‪Volume 20, Issue 4, April 2020‬‬

‫‪ ۱۰۷۲‬ﻣﺤﻤﻮد ﻣﺮادی و ﻫﻤﮑﺎران ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫)‪ (Object 260‬ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ ﮐﻪ ﯾﮏ ﭼﺎﭘﮕﺮ ‪۳‬ﺑﻌﺪی اﺳﺖ و‬ ‫ﭼﺎﭘﮕﺮ ﭘﻠﯿﻤﺮ ‪۳‬ﺑﻌﺪی در ﻧﺴﺨﻪ آﻣﺮﯾﮑﺎﯾﯽ دﺳﺘﮕﺎه ﻣﯿﮑﺮﺑﻮت‬
‫ﺑﻪﺻﻮرت ﺳﺎﺧﺖ اﻓﺰاﯾﺸﯽ ﺗﻮﻟﯿﺪ ﺷﺪه اﺳﺖ]‪ .[35‬ﻣﻔﻬﻮم ﭼﺎپ ‪۴‬ﺑﻌﺪی‬ ‫)‪ (MakerBot‬ﺑﺮای ﺳﺎﺧﺖ ﺻﻔﺤﺎت ﮐﺎﻣﭙﻮزﯾﺘﯽ ﺑﺎ اﻟﯿﺎف ﭘﻠﯿﻤﺮی‬
‫در ﺳﺎﺧﺖ اﻓﺰاﯾﺸﯽ اﯾﻦ ﺗﺤﻘﯿﻖ ﺑﺪﯾﻦ ﺻﻮرت ﻧﻤﻮد ﭘﯿﺪا ﻣﯽﮐﻨﺪ ﮐﻪ‬ ‫ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﻗﺮار ﻣﯽﮔﯿﺮد]‪.[67‬‬
‫ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻗﺎﺑﻠﯿﺖﻫﺎی ﻣﻨﺤﺼﺮﺑﻪﻓﺮد‪ ،‬ﻗﻄﻌﺎت در ﺷﺮاﯾﻂ ﻣﺨﺘﻠﻒ‪،‬‬ ‫ﻣﺪلﺳﺎزی ذوب اﻧﺘﺨﺎﺑﯽ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﺗﮑﻨﯿﮏ ﺳﺎﺧﺖ اﻓﺰاﯾﺸﯽ‬
‫واﮐﻨﺶﻫﺎی ﻣﺘﻨﻮﻋﯽ را از ﺧﻮد ﻧﺸﺎن دﻫﺪ‪ .‬ﺑﺮای ﻣﺜﺎل‪ ،‬اﮔﺮ ﯾﮏ‬ ‫ﺑﻪﻃﻮر ﮔﺴﺘﺮدهای ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﻗﺮار ﻣﯽﮔﯿﺮد‪ .‬در اﯾﻦ ﭼﺎﭘﮕﺮﻫﺎ از‬
‫ﮐﺎﻣﭙﻮزﯾﺖ ﮐﻪ در ‪ ۲‬ﺳﻮی آن اﻟﯿﺎف ﻣﺘﻨﻮﻋﯽ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪه ﺑﺎﺷﺪ‪،‬‬ ‫اﻟﯿﺎف ﮔﺮﻣﺎﻧﺮم )ﻗﺎﺑﻞ ارﺗﺠﺎع در ﺑﺮاﺑﺮ ﺣﺮارت( اﺳﺘﻔﺎده ﻣﯽﺷﻮد‪ .‬ﺑﺪﯾﻦ‬
‫ﺗﻮاﻧﺎﯾﯽ اﯾﻦ را دارد ﮐﻪ در ﯾﮏ ﻣﺤﯿﻂ‪ ۲ ،‬واﮐﻨﺶ ﻣﺨﺘﻠﻔﯽ را از ﺧﻮد‬ ‫ﺻﻮرت ﮐﻪ ﺑﻪ اﻟﯿﺎف ﺗﺎ ﻧﻘﻄﻪ ذوب ﺣﺮارت داده ﻣﯽﺷﻮد و ﺳﭙﺲ‬
‫ﺑﺮوز دﻫﺪ ﮐﻪ ﺑﺎ اﻓﺰاﯾﺶ ﮔﺮﻣﺎ ﺑﻪ ﯾﮏ ﺳﻤﺖ ﺧﺎص و ﺑﺎ ﮐﺎﻫﺶ دﻣﺎ‬ ‫ﺑﻪﺻﻮرت ﻻﯾﻪ ﺑﻪ ﻻﯾﻪ ﺑﺮای ﺳﺎﺧﺖ ﯾﮏ ﻗﻄﻌﻪ‪ ،‬ﻋﻤﻠﯿﺎت ﺳﺎﺧﺖ‬
‫ﺑﻪ ﺳﻤﺖ دﯾﮕﺮ ﺗﻤﺎﯾﻞ ﺧﻢﺷﺪن را داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺗﮑﻨﻮﻟﻮژی ﭘﻠﯽ ﺟﺖ‬ ‫ﺻﻮرت ﻣﯽﮔﯿﺮد]‪ .[68‬در ﺳﺎل ‪ ،۲۰۱۵‬ﯾﮏ ﺳﯿﺴﺘﻢ ﭼﺎپ ‪۳‬ﺑﻌﺪی ﮐﻪ‬
‫ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﮐﺎرﺑﺮدﻫﺎﯾﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ در آن دﻗﺖ‪ ،‬درﺳﺘﯽ‪ ،‬ﺳﻄﺢ ﻧﻬﺎﯾﯽ‪،‬‬ ‫ﻗﺎﺑﻠﯿﺖ ﭘﺎﺷﺶ ﭼﻨﺪﺟﺰﺋﯽ را دارد ﺑﺎ ﻫﺰﯾﻨﻪ ﮐﻢ و دﻗﺖ ﺑﺎﻻ ﺑﺮای‬
‫ﺳﺎزهﻫﺎی ﻣﺸﮑﻞ و ﭘﯿﭽﯿﺪه در ﭼﺎپ ‪۴‬ﺑﻌﺪی ﻣﻮرد اﻫﻤﯿﺖ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬ ‫ﺳﺎﺧﺖ ﭼﺎپ ‪۴‬ﺑﻌﺪی ﭘﯿﺸﻨﻬﺎد ﺷﺪه اﺳﺖ]‪ .[69‬ﻣﻔﻬﻮم ﭘﺎﺷﺶ‬
‫آزﻣﺎﯾﺸﮕﺎه ﺳﺎﺧﺖ اﻓﺰاﯾﺸﯽ داﻧﺸﮕﺎه ‪ MIT‬ﺑﺎ ﺷﺮﮐﺖﻫﺎی ﻃﺮاﺣﯽ‬ ‫ﭼﻨﺪﺟﺰﺋﯽ ﺑﺪان ﻣﻌﻨﺎ اﺳﺖ ﮐﻪ دﺳﺘﮕﺎه ﺗﻮاﻧﺎﯾﯽ ﭘﺎﺷﺶ ﭼﻨﺪ ﻧﻮع‬
‫ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ اﺳﺘﺮاﺗﺴﯿﺰ )‪ (Stratasys‬و اوﺗﻮدﺳﮏ )‪ (Autodesk‬ﺑﺮای‬ ‫ﻣﺎده ﻣﺨﺘﻠﻒ را ﻫﻤﺰﻣﺎن دارد و ﻣﻮاد ﻫﻮﺷﻤﻨﺪ ﻣﺘﻨﻮﻋﯽ را ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ‬
‫اﯾﺠﺎد ﯾﮏ راه ﺣﻞ ﮐﺎرﺑﺮدی در ﻣﺪلﺳﺎزی و ﺷﺒﯿﻪﺳﺎزی ﺗﮑﻨﯿﮏ‬ ‫ﻧﯿﺎز و ﺗﻘﺎﺿﺎ ﺑﺮای ﺗﻮﻟﯿﺪ ﻗﻄﻌﺎت‪ ،‬ﭼﺎپ ﻣﯽﻧﻤﺎﯾﺪ‪ .‬ﺑﺪﯾﻦ ﺻﻮرت‪،‬‬
‫ﭼﺎپ ﺟﺪﯾﺪ ﺑﺮای ﺳﺎزهﻫﺎی ﻫﻮﺷﻤﻨﺪ در ﺣﺎل ﻫﻤﮑﺎری اﺳﺖ]‪.[35‬‬ ‫ﻗﻄﻌﻪ ﺗﻮاﻧﺎﯾﯽ اﯾﻦ را دارد ﮐﻪ ﻋﮑﺲاﻟﻌﻤﻞ ﺧﺎﺻﯽ را ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ‬
‫ﻃﺮاﺣﯽﻫﺎی ﻗﺒﻠﯽ ﻃﺮاﺣﺎن‪ ،‬از ﺧﻮد ﻧﺸﺎن دﻫﺪ و در ﻫﺮ ﻧﺎﺣﯿﻪ ﺧﺎﺻﯽ‬
‫‪ -۵‬ﭼﺎﻟﺶﻫﺎی ﻣﺤﺎﺳﺒﺎﺗﯽ در ﭼﺎپ ‪۴‬ﺑﻌﺪی‬ ‫از ﻗﻄﻌﻪ ﻣﺎده ﻣﺨﺘﻠﻔﯽ ﭘﺎﺷﯿﺪه ﺷﻮد‪ .‬در ﺗﺤﻘﯿﻖ آﻣﻮرن و ﻫﻤﮑﺎران‬
‫‪ -۵-۱‬ﻣﺪلﺳﺎزی و ﺷﺒﯿﻪﺳﺎزی ﭼﺎپ‪۴‬ﺑﻌﺪی‬ ‫ﯾﮏ ﺑﺎﻧﮏ ﻣﻮاد ﻫﻮﺷﻤﻨﺪ ﺑﺮای ﺳﺎﺧﺖ ﻗﻄﻌﺎت ﭼﻨﺪﺟﺰﺋﯽ در ﻧﻈﺮ‬
‫ﻣﺪلﺳﺎزی ﻓﺮآﯾﻨﺪﻫﺎی ﻣﺨﺘﻠﻒ و ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﺷﺒﯿﻪﺳﺎزی اﯾﻦ ﻓﺮآﯾﻨﺪﻫﺎ‬ ‫ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ]‪ .[69‬در اﯾﻦ ﺳﯿﺴﺘﻢ ﻣﺎده از ﻃﺮﯾﻖ ﯾﮏ ﻧﺎزل در‬
‫ﺑﺨﺶ ﺟﺪاﯾﯽﻧﺎﭘﺬﯾﺮ از ﻫﺮ ﻃﺮاﺣﯽ ﻣﻬﻨﺪﺳﯽ ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﻫﺎی‬ ‫ﺟﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﻻﯾﻪ ﺑﻪ ﻻﯾﻪ ﺣﺮارت داده ﻣﯽﺷﻮد‪ ،‬ﺣﺮﮐﺖ داده ﺷﺪه اﺳﺖ و‬
‫ﻣﺪلﺳﺎزی ﺑﺮای ﺳﺎﺧﺖ اﻓﺰاﯾﺸﯽ ﺑﻪﻃﻮر ﻗﺎﺑﻞ ﺗﻮﺟﻬﯽ ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده‬ ‫ﺳﭙﺲ ﺑﻪﺻﻮرت ﭘﺲ از ذوب‪ ،‬رﺳﻮﺑﯽ را ﺑﺮ ﺟﺎی ﻣﻮرد ﻧﻈﺮ ﻗﺮار‬
‫ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪاﻧﺪ‪ .‬ﺑﺮای ﯾﮏ ﻣﺪلﺳﺎزی دﻗﯿﻖ و ﻣﻨﻈﻢ‪ ،‬ﺑﺎﯾﺴﺘﯽ درﮐﯽ‬ ‫ﻣﯽدﻫﺪ‪ .‬ﻧﺎزل ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ ﺑﻪﺻﻮرت اﻓﻘﯽ ﺣﺮﮐﺖ ﮐﻨﺪ و ﭘﺲ از اﯾﻨﮑﻪ‬
‫ﻋﻤﯿﻘﯽ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ رﻓﺘﺎر ﻣﻮاد ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده در ﻓﺮآﯾﻨﺪ را ﻓﺮاﻫﻢ ﻧﻤﻮد‪.‬‬ ‫ﻫﺮ ﻻﯾﻪ ﺟﺪﯾﺪ را ﺗﻮﻟﯿﺪ ﻧﻤﻮد‪ ،‬ﯾﮏ ﭘﻠﻪ ﺑﻪ ﺑﺎﻻ ﯾﺎ ﭘﺎﯾﯿﻦ ﺣﺮﮐﺖ ﻧﻤﺎﯾﺪ‪،‬‬
‫اﺧﯿﺮا ﺗﻮﺳﻂ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﻫﺎی اﺟﺰاء‬‫ً‬ ‫ﺷﺒﯿﻪﺳﺎزی ﻓﺮآﯾﻨﺪ ﭼﺎپ ‪۴‬ﺑﻌﺪی‬ ‫ﯾﻌﻨﯽ ﻋﻼوهﺑﺮ ﺣﺮﮐﺖ اﻓﻘﯽ‪ ،‬ﺗﻮاﻧﺎﯾﯽ ﺣﺮﮐﺖ ﻗﺎﺋﻢ را در ﺳﺎﺧﺖ‬
‫ﻣﺤﺪود ﻫﻤﭽﻮن آﺑﺎﮐﻮس ﻣﻮرد ﺗﻮﺟﻪ ﺑﺴﯿﺎری از ﻣﺤﻘﻘﺎن در اﯾﻦ‬ ‫ﻣﺤﺼﻮل ﻧﯿﺰ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬اﯾﻦ ﻋﻤﻞ ﮐﻤﮏ ﺷﺎﯾﺎﻧﯽ ﺑﻪ اﻟﮕﻮﺳﺎزی‬
‫ﺣﯿﻄﻪ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ )ﺷﮑﻞ ‪.(۲۲‬‬ ‫ﻫﺪﻓﻤﻨﺪ ﻣﯽﮐﻨﺪ‪ .‬ﯾﮑﯽ از اﻫﺪاف ﻣﻬﻤﯽ ﮐﻪ در ﺳﺎﺧﺖ ‪۴‬ﺑﻌﺪی وﺟﻮد‬
‫دارد‪ ،‬ﺷﮑﻠﯽ و ﻫﺪﻓﻤﻨﺪﺑﻮدن در ﺣﺮﮐﺖ ﻣﺤﺼﻮل ﭘﺲ از ﻣﺤﺮکﻫﺎی‬
‫ﻣﺤﯿﻂ اﺳﺖ‪ .‬ﺑﺎ اﯾﻦ روش ﺳﺎﺧﺖ ﻣﯽﺗﻮان ﺗﺪاﺑﯿﺮی اﻧﺪﯾﺸﯿﺪ ﮐﻪ‬
‫ﻣﺤﺼﻮل ﭘﺲ از ﺗﺤﺮﯾﮏ ﺑﻪ ﺟﻬﺖﻫﺎی ﺧﺎﺻﯽ ﺣﺮﮐﺖ ﮐﻨﺪ]‪.[70‬‬
‫ﻣﺪلﺳﺎزی رﺳﻮب ذوبﺷﺪه ﯾﺎ ﺗﮑﻨﻮﻟﻮژی ذوب اﻧﺘﺨﺎﺑﯽ‪ ،‬در آﯾﻨﺪه‬
‫ﺑﺮای ﺳﺎﺧﺖ اﻓﺰاﯾﺸﯽ ﭘﻠﯿﻤﺮﻫﺎی ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﻗﺮار ﻣﯽﮔﯿﺮد‪.‬‬
‫زﯾﺮا ﻣﻮاد ﺑﺎ اﺳﺘﺤﮑﺎم ﺑﺎﻻ و ﻫﺪاﯾﺖ اﻟﮑﺘﺮﯾﮑﯽ‪ ،‬ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ ﮔﺮاﻓﻦ‪،‬‬
‫ﻫﻨﮕﺎﻣﯽ ﮐﻪ ﺑﺎ ﭘﻠﯿﻤﺮ ﺣﺎﻓﻈﻪدار ﺷﮑﻠﯽ ﺗﺮﮐﯿﺐ ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ‪ ،‬ﺑﺴﯿﺎر ﻣﻮﺛﺮ‬
‫و ﮐﺎرﺑﺮدی ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﺑﻮد‪ .‬ﮔﺮاﻓﻦ ﯾﮏ ﻻﯾﻪ ﺗﮏاﺗﻤﯽ از اﺗﻢﻫﺎی ﮐﺮﺑﻦ‬
‫اﺳﺖ ﮐﻪ در ﯾﮏ ﺷﺒﮑﻪ ﺷﺶ وﺟﻬﯽ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ‪ .‬اﯾﻦ ﻣﻔﻬﻮم در‬
‫ﺷﮑﻞ ‪ (۲۲‬اﻟﻒ و ب‪ :‬ﺷﺒﯿﻪﺳﺎزی آﺑﺎﮐﻮس ﻧﻮار ﺑﺎزﯾﺎﺑﯽ ﺧﻮدﺗﺎﺷﻮﻧﺪه ﮐﻪ ﺑﻪ دﻣﺎی‬
‫ژاﻧﻮﯾﻪ ‪ ۲۰۱۴‬ﺗﻮﺳﻂ آزﻣﺎﯾﺸﮕﺎه ﮔﺮاﻓﻦ ‪۳‬ﺑﻌﺪی ﺛﺒﺖ ﺷﺪ]‪.[71‬‬
‫ﺑﺎﻻ و ﺑﺮﻧﺎﻣﻪرﯾﺰیﺷﺪه ﻓﻌﺎل ﺷﺪه اﺳﺖ‪ ،‬ج و د‪ :‬ﻓﺮآﯾﻨﺪ ﺗﺎﺷﺪن ﺑﻌﺪ از ﺑﺨﺶ‬ ‫ﺗﮑﻨﻮﻟﻮژی ﭘﻠﯽ ﺟﺖ ﺑﺮای ﻓﺮآﯾﻨﺪ ﭼﺎپ ‪۴‬ﺑﻌﺪی ﻣﻮاد ﭼﻨﺪﺟﺰﺋﯽ‬
‫ﻣﺎرﭘﯿﭽﯽ ﺑﺎ ﺧﻮاص ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻣﻮاد در ﺑﺨﺶﻫﺎی ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻣﻔﺼﻠﯽ]‪[45‬‬ ‫اﻣﮑﺎنﭘﺬﯾﺮ اﺳﺖ‪ .‬ﻧﺴﺨﻪ ﭼﺎﭘﯽ ‪۳‬ﺑﻌﺪی ﭘﻠﯽ ﺟﺖ ﺑﺎ راﺑﻂ ﻃﺮاﺣﯽﺷﺪه‬
‫ﺑﻪﮐﻤﮏ راﯾﺎﻧﻪ ﮐﺎﻣ ًﻼ ﺷﺒﯿﻪ ﺑﻪ ﭼﺎپ ﭼﺎﭘﮕﺮﻫﺎی ﺟﻮﻫﺮاﻓﺸﺎن ﻣﻌﻤﻮﻟﯽ‬
‫ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﻫﺎی ﺗﺤﻠﯿﻠﯽ و ﺷﺒﯿﻪﺳﺎزی ﻣﯽﺗﻮان ﻋﻮاﻣﻞ‬ ‫اﺳﺖ‪ .‬ﭼﺎﺑﮕﺮﻫﺎی ﭘﻠﯽ ﺟﺖ‪ ،‬ﻣﺎﯾﻊ ﭘﻠﯿﻤﺮ را ﺑﻪﺻﻮرت ﻻﯾﻪای ذﺧﯿﺮه‬
‫ﻣﺨﺘﻠﻔﯽ را در ﺗﺤﻠﯿﻞﻫﺎی ﺧﻮاص ﻣﮑﺎﻧﯿﮑﯽ ﻣﺤﺼﻮل ﺳﺎﺧﺘﻪﺷﺪه‬ ‫ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ‪ .‬ﺗﮑﻨﻮﻟﻮژی ﭘﯿﺸﺮﻓﺘﻪ ﭘﻠﯽ ﺟﺖ ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ ﻣﺎﯾﻊ ﻣﺎده‬
‫ﺗﻮﺳﻂ ﭼﺎپ ‪۴‬ﺑﻌﺪی‪ ،‬ﻣﻮرد ارزﯾﺎﺑﯽ ﻗﺮار داد‪ .‬ﺑﺮای ﻣﺜﺎل‪ ،‬ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده‬ ‫ﭼﻨﺪﺟﺰﺋﯽ را ﺑﺮای ﺳﺎﺧﺖ اﺟﺰاء ﺳﺎﺧﺘﻪﺷﺪه از ﻣﻮاد ﻣﺨﺘﻠﻒ ذﺧﯿﺮه‬
‫از ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﻫﺎی ﺗﺤﻠﯿﻠﯽ ﻣﻘﺪار ﻧﯿﺮوﻫﺎی واردﺷﺪه ﺑﻪ ﻫﺮ ﻗﺴﻤﺖ از‬ ‫ﮐﻨﺪ‪ .‬ﮐﺎﻣﭙﻮزﯾﺖﻫﺎی ﻣﻮاد ﺣﺎﻓﻈﻪدار ﭼﻨﺪﺷﮑﻠﯽ ﻣﺪل ﺣﺸﺮه ﮐﻪ از‬
‫اﻋﻀﺎی ﻣﺤﺼﻮل ﺳﺎﺧﺘﻪﺷﺪه ﺗﻮﺳﻂ ﭼﺎپ ‪۴‬ﺑﻌﺪی ﮐﻪ ﺗﺤﺖ ﻓﺸﺎر‬ ‫ﻣﺤﺼﻮل ﭼﺎپﺷﺪه ﺑﻪﺻﻮرت ‪۴‬ﺑﻌﺪی اﺳﺖ‪ ،‬ﺗﻮﺳﻂ آﺑﺠﮑﺖ ‪۲۶۰‬‬
‫دوره ‪ ،۲۰‬ﺷﻤﺎره ‪ ،۴‬ﻓﺮوردﯾﻦ ‪۱۳۹۹‬‬ ‫ﻣﺎﻫﻨﺎﻣﻪ ﻋﻠﻤﯽ‪ -‬ﭘﮋوﻫﺸﯽ ﻣﻬﻨﺪﺳﯽ ﻣﮑﺎﻧﯿﮏ ﻣﺪرس‬
‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ ﻣﺮور ی ﺑﺮ ﭼﺎپ ‪٤‬ﺑﻌﺪی ﺑﻪﮐﻤﮏ ﺳﺎﺧﺖ اﻓﺰاﯾﺸﯽ؛ ﻣﮑﺎﻧﯿﺰم‪ ،‬ﭼﺎﻟﺶﻫﺎ‪ ،‬ﮐﺎرﺑﺮدﻫﺎ و آﯾﻨﺪه ﭘﯿﺶ رو ‪۱۰۷۳‬‬
‫ﻣﺤﯿﻂ‪ ،‬ﻣﺤﺼﻮل ﺑﻪ ﺧﻮد ﻣﯽﮔﯿﺮد را در ﻧﺮماﻓﺰار رﺳﻢ ﻣﯽﻧﻤﺎﯾﻨﺪ‪ .‬ﺑﺎ‬ ‫واردﺷﺪه ﺗﻮﺳﻂ ﻣﺤﺮکﻫﺎی ﻣﺤﯿﻄﯽ اﺳﺖ را ﻣﻮرد ﺳﻨﺠﺶ ﻗﺮار داد‪.‬‬
‫اﯾﻦ ﮐﺎر ﻣﯽﺗﻮان ﺑﺮای ﻋﺮﺿﻪ ﻣﺤﺼﻮل و ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﺑﻪﺗﺼﻮﯾﺮﮐﺸﯿﺪن‬ ‫ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﺑﺎ ﺷﺒﯿﻪﺳﺎزی اﻋﻤﺎل ﺷﺎر ﺣﺮارﺗﯽ ﺗﻮﺳﻂ ﻧﺮماﻓﺰار در ﻣﻨﻄﻘﻪ‬
‫آن )ﻗﺒﻞ و ﺑﻌﺪ از ﺗﻐﯿﯿﺮ(‪ ،‬ﻣﺪل اﻧﺘﻀﺎﻋﯽ را ﻋﺮﺿﻪ ﻧﻤﻮد]‪) [74‬ﺷﮑﻞ‬ ‫ﺑﻪﺧﺼﻮﺻﯽ از ﺳﺎزه ﺳﺎﺧﺘﻪﺷﺪه ﺗﻮﺳﻂ ﭼﺎپ ‪۴‬ﺑﻌﺪی ﮐﻪ ﻣﺤﺮک آن‬
‫‪.(۲۴‬‬ ‫ﺣﺮارت اﺳﺖ‪ ،‬ﭼﮕﻮﻧﮕﯽ واﮐﻨﺶﻫﺎ در اﺟﺰاء ﻣﺎده ﻣﻮرد ﺑﺮرﺳﯽ ﻗﺮار‬
‫ﻣﯽﮔﯿﺮد‪ .‬ﺣﺪ اﻧﻌﻄﺎف‪ ،‬ﻧﻘﻄﻪ ﺷﮑﺴﺖ‪ ،‬ﮐﺸﺶ اﻋﻀﺎ از ﻣﻮاردی اﺳﺖ‬
‫ﮐﻪ در ﺳﺎزهﻫﺎی ﺳﺎﺧﺘﻪﺷﺪه ﺗﻮﺳﻂ ﭼﺎپ ‪۴‬ﺑﻌﺪی اﻫﻤﯿﺖ ﺑﺴﯿﺎر‬
‫زﯾﺎدی دارد]‪.[72‬‬
‫ﻣﺎﮐﻮ و ﻫﻤﮑﺎران‪ ،‬ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ اﺟﺰاء ﻣﺤﺪود آﺑﺎﮐﻮس ﻣﻮﻓﻖ‬
‫ﺑﻪﺷﺒﯿﻪﺳﺎزی ﭼﺎپ ‪۴‬ﺑﻌﺪی ﺷﺪﻧﺪ]‪ .[46‬ﻫﻤﺎنﻃﻮر ﮐﻪ در ﺷﮑﻞ ‪۲۳‬‬
‫ﻣﺸﺨﺺ اﺳﺖ‪ ،‬ﯾﮏ ﻗﻄﻌﻪ در دﻣﺎﻫﺎی ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻋﮑﺲاﻟﻌﻤﻞﻫﺎی‬
‫]‪[72‬‬‫ﺷﮑﻞ ‪ (۲۴‬ﭼﺎپ ‪۳‬ﺑﻌﺪی ﭘﺎﺷﻨﻪ ﻣﺘﺼﻞﺷﺪه ﺑﻪ ﮐﻔﺶ‬
‫ﻣﺘﻨﻮﻋﯽ را از ﺧﻮد ﺑﺮوز ﻣﯽدﻫﺪ ﮐﻪ ﺗﻮﺳﻂ ﻣﺪل اﺟﺰاء ﻣﺤﺪود اﯾﻦ‬
‫ﻋﮑﺲاﻟﻌﻤﻞﻫﺎ را ﻣﯽﺗﻮان ﺑﻪ ﺗﺼﻮﯾﺮ ﮐﺸﯿﺪ‪ .‬در ﻣﻮﺳﺴﻪ ﻓﻨﺎوری‬
‫‪ -۵-۲‬ﻓﺮﻣﺖ ﻓﺎﯾﻞﻫﺎی ﻃﺮاﺣﯽﺷﺪه ﺑﻪﮐﻤﮏ راﯾﺎﻧﻪ )‪(CAD‬‬
‫ﮔﺮﺟﺴﺘﺎن ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﻧﺮماﻓﺰار ﮐﺎﻣﺴﻮل )‪ (COMSOL‬ﺗﻮاﻧﺴﺘﻪاﻧﺪ‬
‫ﺳﯿﺴﺘﻢ ‪ ،CAD‬دادهﻫﺎی ورودی را ﺑﻪ ﻓﺮﻣﺖ ‪ STL‬ﺗﺒﺪﯾﻞ ﻣﯽﮐﻨﺪ و‬
‫ﮐﻪ ﺳﺎﺧﺘﺎر ﺗﯿﺮﻫﺎی ﮐﺎﻣﭙﻮزﯾﺘﯽ ﯾﮑﻨﻮاﺧﺖ ﺳﺎﺧﺘﻪﺷﺪه ﺑﺎ ﻣﻮاد ﻓﻠﺰی‬
‫دﺳﺘﻮراﻟﻌﻤﻞﻫﺎی ﭼﺎپ را ﺑﻪ ﭼﺎﭘﮕﺮﻫﺎ ارﺳﺎل ﻣﯽﻧﻤﺎﯾﺪ‪ .‬ﻓﺮﻣﺖ ‪STL‬‬
‫ﮐﻪ ﺗﻮﺳﻂ ﻓﺮآﯾﻨﺪ ﭼﺎپ ‪۴‬ﺑﻌﺪی ﺗﻮﻟﯿﺪه ﺷﺪه اﺳﺖ را ﺷﺒﯿﻪﺳﺎزی‬
‫ﺗﻨﻬﺎ ﻗﻄﻌﺎت ﻫﻤﮕﻨﯽ را ﻧﺸﺎن ﻣﯽدﻫﺪ ﮐﻪ ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ ﺟﻨﺒﻪﻫﺎی‬
‫ﻧﻤﺎﯾﻨﺪ]‪ .[67‬ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ در ﺗﺤﻘﯿﻘﯽ از ﻣﺎژولﻫﺎی ﻧﺮماﻓﺰار‬
‫دﯾﮕﺮ ﻣﻮاد را ﺑﻪﺧﻮﺑﯽ ﭘﻮﺷﺶ ﻧﺪﻫﺪ]‪ .[75‬اﻏﻠﺐ ﭼﺎﭘﮕﺮﻫﺎی ﺳﺎﺧﺖ‬
‫ﻣﻮﻟﺘﯽﻓﯿﺰﯾﮏ ﮐﺎﻣﺴﻮل ﺑﺮای ﺷﺒﯿﻪﺳﺎزی ﺗﻐﯿﯿﺮ ﺷﮑﻞﻫﺎی اﻧﺠﺎمﺷﺪه‬
‫اﻓﺰاﯾﺸﯽ ﺗﺠﺎری ﺑﺎ ﻓﺮﻣﺖ ﻓﺎﯾﻞ ‪ STL‬ﺳﺎزﮔﺎری دارﻧﺪ‪ .‬ﮔﺮﭼﻪ ﻣﺸﮑﻠﯽ‬
‫ﻫﻨﮕﺎم ﭼﺎپ ‪۴‬ﺑﻌﺪی در ﻣﻮاد ﺣﺎﻓﻈﻪدار ﺷﮑﻠﯽ در داﻧﺸﮕﺎه زورﯾﺦ‬
‫ﮐﻪ در اﯾﻦ ﭼﺎﺑﮕﺮﻫﺎ وﺟﻮد دارد اﯾﻦ اﺳﺖ ﮐﻪ ﻗﺎدر ﺑﻪ ﻧﻤﺎﯾﺶ ﺗﻤﺎﻣﯽ‬
‫ً‬ ‫آﻟﻤﺎن اﻧﺠﺎم ﺷﺪه اﺳﺖ]‪.[73‬‬
‫اﺧﯿﺮا ﻓﺮﻣﺖﻫﺎی ﺳﺎﺧﺖ‬ ‫اﻃﻼﻋﺎت ﻣﻮاد و ﭘﺮدازش آن ﻧﯿﺴﺘﻨﺪ‪.‬‬
‫اﻓﺰاﯾﺸﯽ ‪ AMF‬و ‪ MF3‬ﻃﺮاﺣﯽ ﺷﺪه اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﺮای ﻏﻠﺒﻪ ﺑﺮ‬
‫ﺿﻌﻒﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ در ﻓﺮﻣﺖ ‪ STL‬وﺟﻮد دارﻧﺪ ﻣﻮرد ﮐﺎرﺑﺮی ﻗﺮار‬
‫ﮔﺮﻓﺘﻪاﻧﺪ‪ .‬اﯾﻦ ﻓﺮﻣﺖﻫﺎ ﻣﯽﺗﻮاﻧﻨﺪ ﻓﺎﯾﻞﻫﺎی ﮐﻮﭼﮑﯽ را ﺗﻮﻟﯿﺪ ﮐﻨﻨﺪ و‬
‫ﻣﻨﺤﻨﯽﻫﺎی ﭘﯿﭽﯿﺪه را ﭘﯿﮑﺮﺑﻨﺪی ﮐﻨﻨﺪ و ﺳﻄﺢ ﻣﻮاد ﭘﯿﭽﯿﺪه را ﻧﯿﺰ‬
‫ﻧﻤﺎﯾﺶ دﻫﻨﺪ‪ AMF .‬و ‪ MF3‬ﺑﺮ اﺳﺎس ﻓﺮﻣﺖ ‪ XML‬ﻗﺎﺑﻞ ﮔﺴﺘﺮش‬
‫ﻫﺴﺘﻨﺪ]‪ .[76‬اﯾﻦ ﻧﮑﺘﻪ ﻗﺎﺑﻞ ﺑﯿﺎن اﺳﺖ ﮐﻪ در آﯾﻨﺪه ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ‬
‫ﮔﺴﺘﺮش ﻣﻮاد و ﭘﯿﭽﯿﺪﮔﯽﻫﺎی ﻃﺮاﺣﯽ‪ ،‬ﻓﺮﻣﺖﻫﺎی ﺟﺪﯾﺪ ﺑﺮای ﭼﺎپ‬
‫‪۴‬ﺑﻌﺪی ﻧﯿﺎز اﺳﺖ‪ .‬درﻧﻈﺮﮔﺮﻓﺘﻦ ﺗﻤﺎم ﻧﯿﺎزﻫﺎی ﺗﻮﻟﯿﺪ از ﺟﻤﻠﻪ‬
‫ﻫﻨﺪﺳﻪ‪ ،‬ﭼﮕﻮﻧﮕﯽ ﻓﺮآﯾﻨﺪ‪ ،‬ﺟﻬﺖﮔﯿﺮی ﻗﻄﻌﺎت‪ ،‬ﻣﺴﯿﺮ ﺣﺮﮐﺖ اﺑﺰار و‬
‫ﺗﻠﺮاﻧﺲﻫﺎی ﻣﻮﺟﻮد ﺑﺮای رﺳﯿﺪن ﺑﻪ ﯾﮏ ﭼﺎپ دﻗﯿﻖ و ﺑﻬﯿﻨﻪ‬
‫ﺿﺮوری اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﻬﺘﺮ اﺳﺖ ﻫﻤﮕﯽ اﯾﻦ ﻗﯿﺪﻫﺎ در ﯾﮏ ﻓﺎﯾﻞ واﺣﺪ‬
‫ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬
‫‪ -۵-۳‬ﺗﻮﺳﻌﻪ ﻧﺮماﻓﺰارﻫﺎ در ﭼﺎپ ‪۴‬ﺑﻌﺪی‬
‫ﻧﺮماﻓﺰار ﺷﺒﯿﻪﺳﺎزی ﭼﺎپ ‪۴‬ﺑﻌﺪی ﭘﺮوﺟﮑﺖ ﺳﯿﺒﻮرگ ‪(Project‬‬
‫)‪ Cyborg‬در آزﻣﺎﯾﺸﮕﺎه ﺳﺎﺧﺖ اﻓﺰاﯾﺶ داﻧﺸﮕﺎه ‪ MIT‬در ﺣﺎل‬
‫ﺗﺤﻘﯿﻖ و ﺗﻮﺳﻌﻪ اﺳﺖ‪ .‬ﻫﺪف در ﻧﺮماﻓﺰار ﺳﯿﺒﻮرگ‪ ،‬ﺗﻮﻟﯿﺪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪای‬ ‫ﺷﮑﻞ ‪ (۲۳‬ﻣﺪل اﺟﺰاء ﻣﺤﺪود ﭼﺮﺧﻪ و ﻓﻌﺎلﺳﺎز آب؛ ‪ :a‬ﺷﻤﺎﺗﯿﮏ ﻣﺪل اﺟﺰاء‬
‫ﻣﺤﺪود‪ :b ،‬زاوﯾﻪ ﺧﻢﺷﺪن ﻧﻮار ﮐﻪ ﺑﻪﻋﻨﻮان ﺗﺎﺑﻌﯽ از زﻣﺎن در آب در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ‬
‫ﻣﺘﺸﮑﻞ از ﭼﻨﺪ ﻗﺴﻤﺖ ﻣﺠﺰا ﺑﺮای اﯾﺠﺎد ﺷﮑﻞﻫﺎﯾﯽ ﺑﺎ اﺑﻌﺎد ﻣﺘﻨﻮع‬
‫ﺷﺪه اﺳﺖ؛ اﯾﻦ ﺻﻔﺤﻪ ﻧﺸﺎندﻫﻨﺪه زاوﯾﻪ ﺧﻢﺷﺪن ﻧﻮار اﺳﺖ )ﻫﻨﮕﺎﻣﯽ ﮐﻪ در آب‬
‫اﺳﺖ]‪ .[77‬ﯾﮑﯽ دﯾﮕﺮ از ﻧﺮماﻓﺰارﻫﺎی ﺷﺒﯿﻪﺳﺎزی ﭼﺎپ ‪۴‬ﺑﻌﺪی ﺑﻪ ﻧﺎم‬ ‫ﮔﺮم ﻏﻮﻃﻪور اﺳﺖ(‪ :c ،‬ﻧﺘﺎﯾﺞ ﺷﺒﯿﻪﺳﺎزی ‪ FEA‬از وزن آب درون ﻫﯿﺪروژل ﮐﻪ‬
‫ﻣﻮدﻟﺮ )‪ (Modeller‬اﺳﺖ ﮐﻪ ﺗﻮﺳﻂ ﻣﻮﺳﺴﻪ ﻋﻠﻢ و ﻓﻨﺎوری ﮐﺮه‬ ‫ﺑﻪﻋﻨﻮان ﺗﺎﺑﻌﯽ از زﻣﺎن در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ‪ :d ،‬ﻋﮑﺲاﻟﻌﻤﻞ در درﺟﻪ ﺣﺮارات‬
‫ﺟﻨﻮﺑﯽ ﻃﺮاﺣﯽ ﺷﺪه اﺳﺖ]‪ .[78‬روﻧﺪ ﺗﺤﻘﯿﻖ در ﺗﻮﺳﻌﻪ ﻧﺮماﻓﺰار ﭼﺎپ‬ ‫ﭘﺎﯾﯿﻦ و ‪ :e‬ﻋﮑﺲاﻟﻌﻤﻞ در درﺟﻪ ﺣﺮارت ﺑﺎﻻ]‪[46‬‬

‫‪۴‬ﺑﻌﺪی ﻣﻘﺪار ی ﭘﯿﭽﯿﺪه اﺳﺖ؛ زﯾﺮا اﯾﻦ ﺗﮑﻨﻮﻟﻮژی ﮐﺎﻣﻞ ﻧﺸﺪه اﺳﺖ‬
‫و ﭼﺎﻟﺶﻫﺎی ﻣﺘﻨﻮﻋﯽ را ﺑﺮای ﻣﻬﻨﺪﺳﺎن و ﻃﺮاﺣﺎن اﯾﺠﺎد ﻣﯽﮐﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﻫﻤﻨﭽﻨﯿﻦ ﻃﺮاﺣﯽﻫﺎی اوﻟﯿﻪ در ﺧﺼﻮص ﻓﺮآﯾﻨﺪ ﭼﺎپ ‪۴‬ﺑﻌﺪی ﺑﺮای‬
‫اﮐﻨﻮن‪ ،‬ﺗﻤﺮﮐﺰ ﺑﺮ ﺷﺒﯿﻪﺳﺎزی ﻣﻮاد ﺣﺎﻓﻈﻪدار ﺷﮑﻠﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﺘﻮاﻧﺪ‬ ‫ﺗﻮﻟﯿﺪ ﮐﻔﺶ و اﺟﺴﺎم دﯾﮕﺮ ﺗﻮﺳﻂ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺳﺎﻟﯿﺪوورک ‪(Solid‬‬
‫ﺑﻪ ﻣﺤﻘﻘﺎﻧﯽ ﮐﻪ در ﺣﻮزه ﭼﺎپ ‪۴‬ﺑﻌﺪی در اﯾﻦ ﺣﯿﻄﻪ ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ دارﻧﺪ‬ ‫)‪ Works‬اﻧﺠﺎم ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬اﺑﺘﺪا ﻃﺮح اوﻟﯿﻪ ﻣﺤﺼﻮل در ﻧﺮماﻓﺰار‬
‫ﮐﻤﮏ ﮐﻨﺪ]‪.[16‬‬ ‫رﺳﻢ ﻣﯽﺷﻮد و ﺳﭙﺲ در ﻃﺮح ﺑﻌﺪی‪ ،‬ﺣﺎﻟﺘﯽ ﮐﻪ ﭘﺲ از ﺗﺤﺮﯾﮏ‬
‫‪Modares Mechanical Engineering‬‬ ‫‪Volume 20, Issue 4, April 2020‬‬
‫‪ ۱۰۷۴‬ﻣﺤﻤﻮد ﻣﺮادی و ﻫﻤﮑﺎران ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫ﻣﺴﯿﺮ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪرﯾﺰیﺷﺪه ﺗﮑﺎﻣﻞ ﻣﯽﯾﺎﺑﻨﺪ]‪ .[85‬ﯾﮏ اﺳﺘﻨﺖ ﻗﻠﺐ و ﻋﺮوق‬ ‫‪ -۶‬ﮐﺎرﺑﺮدﻫﺎی ﭼﺎپ ‪۴‬ﺑﻌﺪی‬
‫ﺳﺎﺧﺘﻪﺷﺪه ﺗﻮﺳﻂ ﭼﺎپ ‪۴‬ﺑﻌﺪی‪ ،‬از واﮐﻨﺶ ﮔﺮﻣﺎﮔﯿﺮ ﻣﻮاد ﻫﻮﺷﻤﻨﺪ‬ ‫ﺑﻪﻋﻠﺖ ﻣﺰاﯾﺎی ﻣﺘﻌﺪد در ﻃﺮاﺣﯽ ﭼﺎپ ‪۴‬ﺑﻌﺪی ﻣﯽﺗﻮان اﯾﻦ ﻧﺘﯿﺠﻪ‬
‫ﺑﻬﺮه ﻣﯽﺑﺮد ﮐﻪ در ﺗﺤﻘﯿﻘﺎت اﻧﺠﺎمﺷﺪه ﺗﻮﺳﻂ ﺟﯽ و ﻫﻤﮑﺎران‬ ‫را درﯾﺎﻓﺖ ﮐﻪ اﯾﻦ ﻓﺮآﯾﻨﺪ ﻧﻘﺶ ﺑﺎورﻧﮑﺮدﻧﯽ در آﯾﻨﺪهای ﻧﻪﭼﻨﺪان دور‬
‫ﮔﺰارش ﺷﺪه اﺳﺖ]‪ .[86‬ﺗﻮﻟﯿﺪ ﺳﻨﺘﯽ اﺳﺘﻨﺖﻫﺎ ﺑﻪدﻟﯿﻞ وﯾﮋﮔﯽﻫﺎی‬ ‫ﺧﻮاﻫﺪ داﺷﺖ]‪ .[79‬از ﺟﻤﻠﻪ اﯾﻦ ﻣﺰاﯾﺎ‪ ،‬ﺳﺎﺧﺘﺎرﻫﺎی ﭼﺎپﺷﺪه را‬
‫ﭘﯿﭽﯿﺪه ﻫﻨﺪﺳﯽ‪ ،‬ﻣﺸﮑﻼت ﺧﺎﺻﯽ دارﻧﺪ‪ .‬ﯾﮑﯽ دﯾﮕﺮ از ﮐﺎرﺑﺮدﻫﺎی‬ ‫ﻣﯽﺗﻮان ﺑﻪراﺣﺘﯽ ﺑﺎ ﮐﻤﺘﺮﯾﻦ ﻫﺰﯾﻨﻪ و ﮐﺎﻫﺶ ﻧﯿﺮوی ﮐﺎر‪ ،‬ﺣﻤﻞ و‬
‫ﭼﺎپ ‪۴‬ﺑﻌﺪی در ﻋﻠﻮم زﯾﺴﺘﯽ در ﻋﻤﻞﻫﺎی ﺟﺮاﺣﯽ اﺳﺖ]‪ .[87‬ﺑﻪ‬ ‫ﻧﻘﻞ ﮐﺮد]‪ .[80‬ﻗﻄﻌﺎﺗﯽ ﮐﻪ دارای ﻗﺎﺑﻠﯿﺖ ﺧﻮدﺗﺤﺮﯾﮏﺷﻮﻧﺪﮔﯽ را دارﻧﺪ‬
‫اﯾﻦ ﺻﻮرت ﮐﻪ اﺳﺘﻨﺖﻫﺎ ﻣﯽﺗﻮاﻧﻨﺪ ﺑﻪﺷﮑﻞ ﻣﻮﻗﺖ‪ ،‬ﮐﻤﯽ ﺗﻐﯿﯿﺮ‬ ‫ﺑﺎ ﺗﻮﻟﯿﺪ ﺑﻪروش ﺳﺎﺧﺖ اﻓﺰاﯾﺸﯽ‪ ،‬ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ ﺑﻪ ﻣﺤﻘﻘﺎن اﺟﺎزه دﻫﺪ‬
‫ﺷﮑﻞ داده ﺷﻮﻧﺪ و از ﻃﺮﯾﻖ ﯾﮏ ﺑﺮش ﺟﺮاﺣﯽ ﮐﻮﭼﮏ و ﭘﺲ از‬ ‫ﮐﻪ دﺳﺘﮕﺎهﻫﺎی ﻫﻮﺷﻤﻨﺪ ﻣﺘﻨﻮﻋﯽ را ﺑﺴﺎزﻧﺪ‪ .‬ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ‪ ،‬اﺳﺘﻔﺎده از‬
‫اﺻﻼح و ﺗﻐﯿﯿﺮ ﺷﮑﻞ اﺻﻠﯽ ﺧﻮد از ﻃﺮﯾﻖ ﻣﺤﺮک ﻣﺎﯾﻊ ﯾﺎ ﺣﺮارﺗﯽ ﺑﻪ‬ ‫ﭼﺎپ ‪۴‬ﺑﻌﺪی در زﻣﯿﻨﻪﻫﺎی ﻣﺨﺘﻠﻒ زﯾﺴﺖﭘﺰﺷﮑﯽ و اﻟﮑﺘﺮوﻧﯿﮑﯽ ﻧﯿﺰ‬
‫ﺑﺪن ﺷﺨﺺ وارد ﺷﻮﻧﺪ‪ .‬ﭼﺎپ ‪۴‬ﺑﻌﺪی در ﻋﻠﻮم زﯾﺴﺘﯽ در ﺣﺎل ﻇﻬﻮر‬ ‫ﺟﺎﯾﮕﺎﻫﯽ ﻣﯽﺗﻮاﻧﻨﺪ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ]‪ .[81‬ﺳﺎﺧﺖ ﻣﺤﺮکﻫﺎی ﻧﺮم‪،‬‬
‫و ﺗﮑﺎﻣﻞ اﺳﺖ ﮐﻪ ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ ﺑﺴﯿﺎری از ﻣﺸﮑﻼت در ﺣﺎل ﺣﺎﺿﺮ را در‬ ‫ﺷﯿﺮﻫﺎی ﻫﻮﺷﻤﻨﺪ و ﻟﺒﺎسﻫﺎی ﻫﻮﺷﻤﻨﺪ ﻧﯿﺰ از ﮐﺎرﺑﺮدﻫﺎی دﯾﮕﺮ اﯾﻦ‬
‫ﺗﻮﺳﻌﻪ اﻧﺪامﻫﺎ ﺣﻞ ﻧﻤﺎﯾﺪ]‪ [88‬اﻧﺪامﻫﺎی ﭼﺎپﺷﺪه ‪۴‬ﺑﻌﺪی در آﯾﻨﺪه‬ ‫ﻓﻨﺎوری ﻧﻮﻇﻬﻮر اﺳﺖ]‪.[82‬‬
‫ﺟﺎﯾﮕﺰﯾﻦ اﻧﺪامﻫﺎی ﻣﻌﯿﻮب اﻧﺴﺎن ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﺷﺪ]‪ .[89‬درﯾﭽﻪﻫﺎی ﻗﻠﺐ‬ ‫‪ -۶-۱‬ﮐﺎرﺑﺮد ﭼﺎپ ‪۴‬ﺑﻌﺪی در اﻧﺮژیﻫﺎی ﺗﺠﺪﯾﺪﭘﺬﯾﺮ‬
‫ﻣﺎﻧﻨﺪ اﻧﺪامﻫﺎی ﺑﺎﻓﺖ ﻧﺮم ﻣﯽﺗﻮاﻧﻨﺪ از ﻃﺮﯾﻖ ﺳﻠﻮلﻫﺎی ﻓﻌﺎل در‬ ‫اﺧﯿﺮا‪ ،‬ﻓﺮآﯾﻨﺪ ﭼﺎپ ‪۴‬ﺑﻌﺪی در زﻣﯿﻨﻪ اﻧﺮژی ﺗﺠﺪﯾﺪﭘﺬﯾﺮ ﺗﻮﺳﻂ‬ ‫ً‬
‫ﻓﺮآﯾﻨﺪ زﯾﺴﺖ ﭼﺎپ ‪۴‬ﺑﻌﺪی‪ ،‬ﭼﺎپ ﺷﻮﻧﺪ]‪.[90‬‬ ‫ﻣﻮﻣﻨﯽ و ﻫﻤﮑﺎران ﻣﻮرد ﺑﺮرﺳﯽ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ]‪ .[83‬ﺗﻔﺎوت‬
‫‪ -۶-۴‬ﮐﺎرﺑﺮد ﭼﺎپ ‪۴‬ﺑﻌﺪی در ﻟﺒﺎس و ُﻣﺪ‬ ‫ﻫﻨﺪﺳﯽ ﮔﻠﺒﺮگﻫﺎی ﮔﻞﻫﺎ‪ ،‬اﻟﻬﺎمﺑﺨﺶ ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ ﭘﮋوﻫﺸﯽ اﯾﻦ‬
‫ﻓﺮآﯾﻨﺪ ﭼﺎپ ‪۴‬ﺑﻌﺪی در ﺻﻨﺎﯾﻊ ﻣﺪ و ﺟﻮاﻫﺮات‪ ،‬اﻧﻘﻼﺑﯽ ﺑﻪوﺟﻮد‬ ‫ﻣﺤﻘﻘﺎن ﺑﻮده اﺳﺖ‪ .‬آﻧﻬﺎ وﺳﯿﻠﻪای ﮐﻪ ﺟﻬﺖ ﻣﺘﻤﺮﮐﺰﮐﺮدن ﻧﻮر‬
‫آورده اﺳﺖ‪ .‬در ﮔﺬﺷﺘﻪ ﺟﻨﺒﻪﻫﺎی ﻃﺮاﺣﯽ در ﻓﺮآﯾﻨﺪ ﭼﺎپ ‪۳‬ﺑﻌﺪی‬ ‫ﺧﻮرﺷﯿﺪ ﺑﻮد را ﺗﻮﺳﻂ ﺑﻪﮐﺎﺑﺮﺑﺮدن ﻣﻮاد ﻫﻮﺷﻤﻨﺪ ﺳﺎﺧﺘﻪﺷﺪه ﺑﺎ‬
‫ﻣﻄﺮح ﺑﻮد‪ .‬اﻣﺎ اﮐﻨﻮن ﺑﺎ درﻧﻈﺮﮔﺮﻓﺘﻦ ﻣﻮاد ﮐﻪ ﺑﺎ ﭼﻪ ﺷﺮاﯾﻄﯽ ﻋﻤﻞ‬ ‫ﻓﺮآﯾﻨﺪ ﭼﺎپ ‪۴‬ﺑﻌﺪی ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﻗﺮار دادﻧﺪ ﮐﻪ ﻣﻮﺟﺐ اﻓﺰاﯾﺶ‬
‫ﮐﻨﻨﺪ‪ ،‬ﺗﺤﻘﯿﻘﺎت اﻧﺠﺎم ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﺑﺮای ﻣﺜﺎل ﭘﺎﺷﻨﻪ ﮐﻔﺶ دو ﺣﺎﻟﺖ‬ ‫ﺟﺬب در ﻣﯿﺰان ﻧﻮر ﺧﻮرﺷﯿﺪ ﺷﺪ]‪ .[84‬ﺗﯿﻐﻪﻫﺎی ﺗﻮرﺑﯿﻦ ﺑﺎدی ﭼﺎپ‪-‬‬
‫ﺗﺨﺖ و ﺑﻠﻨﺪ ﻧﻤﺎﯾﺶ داده ﻣﯽﺷﻮد‪ .‬اﯾﻦ روﯾﮑﺮد زﻣﺎﻧﯽ ﺑﻪوﻗﻮع‬ ‫ﺷﺪه ﺗﻮﺳﻂ ﭘﺮﯾﻨﺘﺮ ﭼﺎپ ‪۴‬ﺑﻌﺪی ﻣﻮرد ﺑﺮرﺳﯽ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪ‪.‬‬
‫ﻣﯽاﻧﺠﺎﻣﺪ ﮐﻪ ﭘﺎﺷﻨﻪ ﮐﻔﺶ در ﻣﻌﺮض ﮔﺮﻣﺎ ﺑﺎﺷﺪ )ﺷﮑﻞ ‪.(۲۲‬‬ ‫ﺗﯿﻐﻪﻫﺎی ﺗﻮرﺑﯿﻦ ﺑﻪﺻﻮرت ﻣﺠﺰا ﭼﺎپ ﺷﺪهاﻧﺪ ﮐﻪ ﭘﺮهﻫﺎی ﺗﻮرﺑﯿﻦ‬
‫ﭘﻠﯿﻤﺮﻫﺎی ﺣﺎﻓﻈﻪدار ﺷﮑﻠﯽ در اﯾﻦ ﭘﺎﺷﻨﻪﻫﺎ اﺳﺘﻔﺎده ﺷﺪه اﺳﺖ‪ ،‬زﯾﺮا‬ ‫ً‬
‫ﻧﺴﺒﺘﺎ ﻣﻨﺎﺳﺒﯽ داﺷﺘﻨﺪ]‪.[84‬‬ ‫ﻋﻤﻠﮑﺮد‬
‫ﻫﺮ زﻣﺎن ﻣﺸﺘﺮی ﺑﺨﻮاﻫﺪ ﺣﺎﻟﺖ ﭘﺎﺷﻨﻪ ﮐﻔﺶ ﺧﻮد را ﻋﻮض‬ ‫‪ -۶-۲‬ﮐﺎرﺑﺮد ﭼﺎپ ‪۴‬ﺑﻌﺪی در اﺟﺰاء ﻧﺮم رﺑﺎﺗﯿﮏ و ﭘﺮوﺗﺰﻫﺎ‬
‫ﻣﯽﻧﻤﺎﯾﺪ‪ .‬ﻣﺸﺘﺮی ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ ﭘﺎﺷﻨﻪ را در ﻣﻘﺎﺑﻞ دﺳﺘﮕﺎه دﺳﺖ‬ ‫ﺗﻮﻟﯿﺪ رﺑﺎتﻫﺎی ﻧﺮم ﺑﻪدﻟﯿﻞ اﻧﻌﻄﺎفﭘﺬﯾﺮ ی‪ ،‬ﻣﻮرد اﻫﻤﯿﺖ ﻗﺮار‬
‫ﺧﺸﮏﮐﻦ ﯾﺎ ﺳﺸﻮار ﻗﺮار دﻫﺪ و ﺑﻪﻓﺮم دلﺧﻮاه آن را ﺗﺒﺪﯾﻞ ﻧﻤﺎﯾﺪ‪.‬‬ ‫ﮔﺮﻓﺘﻪاﻧﺪ‪ .‬ﻣﻮاد ﺷﮑﻠﯽ و ﻫﯿﺪروژلﻫﺎ ﻣﯽﺗﻮاﻧﻨﺪ ﻧﻘﺶ ﻣﻔﯿﺪی در‬
‫ﻣﻮاد ﻫﻮﺷﻤﻨﺪ ﻣﯽﺗﻮاﻧﻨﺪ در ﭘﺎرﭼﻪﻫﺎی ﭼﺎپﺷﺪه ‪۴‬ﺑﻌﺪی ﺑﺮای اﻧﺪازه‬ ‫ﺗﻮﺳﻌﻪ اﺟﺰاء ﻧﺮم رﺑﺎتﻫﺎ ﮐﻪ ﻗﺎدر ﺑﻪا ﻧﺠﺎم ﺣﺮﮐﺎت ﭘﯿﭽﯿﺪه ﻫﺴﺘﻨﺪ‬
‫اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﮐﻪ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻧﻮع ﺷﺮاﯾﻂ ﺗﻐﯿﯿﺮ رﻧﮓ دﻫﻨﺪ ﯾﺎ ﻓﺮم ﺧﺎﺻﯽ‬ ‫را داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ .‬ﺗﻤﺎم ﺳﺎﺧﺘﺎرﻫﺎی ﭼﺎپ ‪۴‬ﺑﻌﺪی ﻧﯿﺎز ﺑﻪ ﻣﻮاد و‬
‫را ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ دﻣﺎی ﻣﺤﯿﻂ ﺣﻔﻆ ﻧﻤﺎﯾﻨﺪ‪ ،‬ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﻗﺮار‬ ‫روش ﭼﺎپ ﻣﻨﺎﺳﺐ دارﻧﺪ؛ زﯾﺮا ﮐﻨﺘﺮل دﻗﯿﻖ واﮐﻨﺶ ﻣﮑﺎﻧﯿﮑﯽ را‬
‫ﮔﯿﺮﻧﺪ]‪.[75‬‬ ‫ﻫﻨﮕﺎﻣﯽ ﮐﻪ ﺑﺎ ﻣﺤﺮک درﮔﯿﺮ ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ‪ ،‬ﻓﺮاﻫﻢ ﻧﻤﺎﯾﺪ )ﺷﮑﻞ ‪.(۲۵‬‬
‫ﻣﺤﺮکﻫﺎی ﻧﺮم ﺗﻮﻟﯿﺪﺷﺪه ﺗﻮﺳﻂ اﯾﻦ روش‪ ،‬اﻣﮑﺎن ﮐﺎرﺑﺮدﻫﺎی‬
‫‪ -۷‬ﻧﺘﯿﺠﻪﮔﯿﺮی‬ ‫زﯾﺴﺖﭘﺰﺷﮑﯽ ﺟﺪﯾﺪی را ﻓﺮاﻫﻢ ﻣﯽﮐﻨﺪ‪ .‬ﻣﺤﺮک ﻧﺮم ﮐﻪ در ﭘﺮوﺗﺰ ﺑﺪن‬
‫ﻓﺮآﯾﻨﺪ ﭼﺎپ ‪٤‬ﺑﻌﺪی از روشﻫﺎی ﺳﺎﺧﺖ و ﺗﻮﻟﯿﺪ ﻣﻮاد و اﺷﯿﺎء‬ ‫اﻧﺴﺎن ﺑﻪﮐﺎر ﻣﯽرود‪ ،‬ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ ﯾﮏ زﻧﺪﮔﯽ ﺳﺎﻟﻢ ﻣﺠﺪد را در‬
‫اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﺮ اﺳﺎس ﺗﮑﻨﻮﻟﻮژی ﺳﺎﺧﺖ اﻓﺰاﯾﺸﯽ ﮔﺴﺘﺮش داده ﺷﺪه‬ ‫ﺑﺰرﮔﺴﺎﻟﯽ ﺗﻀﻤﯿﻦ ﮐﻨﺪ]‪.[82‬‬
‫اﺳﺖ‪ .‬در اﯾﻦ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﺑﻪ ﺑﺮرﺳﯽ و ﻣﻌﺮﻓﯽ ﻋﻤﻠﮑﺮد روشﻫﺎی ﺳﺎﺧﺖ‬
‫اﻓﺰاﯾﺸﯽ و ﺑﺮرﺳﯽ ﻣﻮاد ﻫﻮﺷﻤﻨﺪ در ﭼﺎپ ‪٤‬ﺑﻌﺪی ﮐﻪ ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ ﻧﻘﺶ‬
‫ﺑﺴﯿﺎر ﻣﻬﻤﯽ در ﻓﻨﺎوریﻫﺎی روز دﻧﯿﺎ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﭘﺮداﺧﺘﻪ ﺷﺪه‬
‫اﺳﺖ‪ .‬روﯾﮑﺮدﻫﺎی ﺗﺠﺮﺑﯽ ﻫﻤﺮاه ﺑﺎ داﻧﺶ ﺗﺤﻠﯿﻠﯽ و اﺳﺘﻔﺎده از‬
‫ﻧﺮماﻓﺰارﻫﺎی ﻣﻬﻨﺪﺳﯽ ﺑﺴﯿﺎر ﻣﻬﻢ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﻪﻃﻮر ﮔﺴﺘﺮدهای‬
‫ﻣﺤﻘﻘﺎن در ﺳﺮاﺳﺮ ﺟﻬﺎن آﻧﻬﺎ را ﻣﻮرد ﺑﺮرﺳﯽ ﻗﺮار ﻣﯽدﻫﻨﺪ‪ .‬ﻓﺮآﯾﻨﺪ‬ ‫ﺷﮑﻞ ‪ (۲۵‬ﻣﮑﺎﻧﯿﺰم ﭼﺎپ ‪۳‬ﺑﻌﺪی ﻣﺤﺮکﻫﺎی ﻧﺮم در ﭼﺎپ زﯾﺴﺘﯽ ‪۴‬ﺑﻌﺪی‬
‫ﭼﺎپ ‪٤‬ﺑﻌﺪی‪ ،‬ﭘﯿﺸﺮﻓﺖ ﻗﺎﺑﻞ ﺗﻮﺟﻬﯽ در ﺗﮑﻨﻮﻟﻮژی ﺳﺎﺧﺖ اﻓﺰاﯾﺸﯽ‬
‫داﺷﺘﻪ اﺳﺖ‪ .‬در ﺣﻘﯿﻘﺖ‪ ،‬اﯾﻦ روش اﻓﻖﻫﺎی ﺟﺪﯾﺪی را در ﺗﻮﻟﯿﺪ‬ ‫‪ -۶-۳‬ﮐﺎرﺑﺮد ﭼﺎپ ‪۴‬ﺑﻌﺪی در ﺑﻬﺪاﺷﺖ و درﻣﺎن‬
‫ﻣﻮاد ﺑﻪروی ﺻﻨﻌﺖ و رﺷﺘﻪﻫﺎی دﯾﮕﺮ ﺑﺎز ﺧﻮاﻫﺪ ﮐﺮد‪ .‬ﺗﺮﮐﯿﺒﯽ از‬ ‫ﭼﺎپ ‪۴‬ﺑﻌﺪی در ﻋﻠﻮم زﯾﺴﺘﯽ ﺑﺎ ﭼﺎپ ‪۳‬ﺑﻌﺪی در اﯾﻦ ﺣﯿﻄﻪ دارای‬
‫ﻫﻮﺷﻤﻨﺪی ﻣﻮاد اﻓﺰاﯾﺸﯽ و ﻃﺮاﺣﯽﻫﺎی ﺑﻬﯿﻨﻪ‪ ،‬درﻫﺎی زﯾﺎدی را‬ ‫ﺗﻔﺎوتﻫﺎﯾﯽ اﺳﺖ‪ .‬زﯾﺮا اﺟﺰاء ﭼﺎپﺷﺪه ﺑﺎ ﮔﺬﺷﺖ زﻣﺎن در ﯾﮏ‬
‫دوره ‪ ،۲۰‬ﺷﻤﺎره ‪ ،۴‬ﻓﺮوردﯾﻦ ‪۱۳۹۹‬‬ ‫ﻣﺎﻫﻨﺎﻣﻪ ﻋﻠﻤﯽ‪ -‬ﭘﮋوﻫﺸﯽ ﻣﻬﻨﺪﺳﯽ ﻣﮑﺎﻧﯿﮏ ﻣﺪرس‬
۱۰۷۵ ‫ ﮐﺎرﺑﺮدﻫﺎ و آﯾﻨﺪه ﭘﯿﺶ رو‬،‫ ﭼﺎﻟﺶﻫﺎ‬،‫ﺑﻌﺪی ﺑﻪﮐﻤﮏ ﺳﺎﺧﺖ اﻓﺰاﯾﺸﯽ؛ ﻣﮑﺎﻧﯿﺰم‬٤ ‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ ﻣﺮور ی ﺑﺮ ﭼﺎپ‬
ASTM International; 2013 [Unknown cited]. Available ‫ اﻧﺮژیﻫﺎی‬،‫ ﻓﻀﺎی ُﻣﺪ‬،‫ ﺻﻨﻌﺖ ﻫﻮا ﻓﻀﺎ‬،‫ﺑﻪروی ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﮑﯽ‬
from:
https://web.mit.edu/2.810/www/files/readings/AdditiveM ‫ ﻣﺤﺮکﻫﺎی رﺑﺎتﻫﺎی ﻧﺮم و‬،‫ ﺻﻨﻌﺖ ﺧﻮدروﺳﺎزی‬،‫ﺗﺠﺪﯾﺪﭘﺬﯾﺮ‬
anufacturingTerminology.pdf ‫ﺑﺴﯿﺎری دﯾﮕﺮ از ﻋﻠﻮﻣﯽ ﮐﻪ از اﯾﻦ ﺗﮑﻨﻮﻟﻮژی ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ اﺳﺘﻔﺎده ﮐﻨﺪ‬
7- Mota R, Silva E, Lima F, Menezes L, Thiele ACS. 3D
printed scaffolds as a new perspective for bone tissue ‫ اﺛﺮ ﻣﻮاد ﺣﺎﻓﻈﻪدار ﺷﮑﻠﯽ در ﻣﻮاد ﻫﻮﺷﻤﻨﺪ از‬.‫را ﺑﺎز ﻧﻤﻮده اﺳﺖ‬
regeneration: Literature review. Materials Sciences and ‫ ﮐﺎﻣ ًﻼ‬.‫ﻃﺮﯾﻖ روشﻫﺎی ﺗﺠﺮﺑﯽ ﻣﻮرد ﺑﺮرﺳﯽ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ‬
Applications. 2016;7(8):430-452.
8- Moradi M, Meiabadi S, Kaplan A. 3D Printed parts with ‫ﺑﻌﺪی ﺗﺎ ﺣﺪ زﯾﺎدی ﺑﻪ ﺗﻮﺳﻌﻪ‬٤ ‫ﻣﺸﺨﺺ اﺳﺖ ﮐﻪ ﻓﺮآﯾﻨﺪ ﭼﺎپ‬
honeycomb internal pattern by fused deposition ‫ﺑﯿﺸﺘﺮ ﻣﻮاد ﻫﻮﺷﻤﻨﺪ ﺑﺴﺘﮕﯽ دارد و ﺑﺎﯾﺴﺘﯽ ﺗﻤﺮﮐﺰ اﺻﻠﯽ در ﺗﺤﻘﯿﻖ‬
modelling, experimental characterization and production
optimization. Metals and Materials International. ‫ در ﺣﺎل ﺣﺎﺿﺮ در‬،‫ ﺑﺪون ﺷﮏ‬.‫ﻓﺮآﯾﻨﺪﻫﺎی ﻣﻮرد ﻧﯿﺎز ﺻﻮرت ﺑﭙﺬﯾﺮد‬
2019;25:1312-1325. ‫دﺳﺘﺮسﺑﻮدن ﻣﻮاد ﻫﻮﺷﻤﻨﺪ ﺑﺎ ﮐﺎرآﯾﯽ ﺑﺎﻻ ﻣﻮﺟﺐ ﭘﯿﺸﺮﻓﺖ ﭼﺎپ‬
9- Bikas H, Stavropoulos P, Chryssolouris G. Additive
manufacturing methods and modelling approaches: A ‫ ﺗﺤﻘﯿﻖ در ﻣﻮرد‬،‫ ﺑﺎ وﺟﻮد ﺗﻮﺳﻌﻪ ﻣﻮاد ﺟﺪﯾﺪ‬.‫ﺑﻌﺪی ﻣﯽﺷﻮد‬٤
critical review. The International Journal of Advanced ‫اﺳﺘﺮاﺗﮋیﻫﺎی ﭼﺎﭘﯽ ﺑﺮای وﻇﺎﯾﻒ و ﺳﺎﺧﺘﺎرﻫﺎی ﺧﺎص ﻧﯿﺰ ﻧﯿﺎزﻣﻨﺪ‬
Manufacturing Technology. 2016;83:389-405.
10- Chua CK, Wong CH, Yeong WY. Standards, quality ‫ در ﻣﺠﻤﻮع اﺳﺘﻔﺎده ﺑﻬﯿﻨﻪ از ﻣﻮاد ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ‬.‫ﺑﻪروزرﺳﺎﻧﯽ اﺳﺖ‬
control, and measurement sciences in 3D printing and ‫ﺑﻪﻋﻤﻠﮑﺮد آن ﻣﺎده در زﻣﺎن و ﺷﺮاﯾﻂ ﺧﺎص ﺑﺴﯿﺎر ﺣﺎﺋﺰ اﻫﻤﯿﺖ‬
additive manufacturing. 1st Edition. Amsterdam:
Elsevier; 2017. .‫ﺑﻌﺪی درﯾﭽﻪای ﺑﻪﺳﻮی اﯾﻦ ﻣﻬﻢ اﺳﺖ‬٤ ‫اﺳﺖ ﮐﻪ ﻓﺮآﯾﻨﺪ ﭼﺎپ‬
11- Moradi M, Karami Moghadam M, Shamsborhan M, ‫ﺑﺪون ﺷﮏ اﺳﺘﻔﺎده از اﯾﻦ ﻓﺮآﯾﻨﺪ در ﺳﺎﺧﺖ اﻓﺰاﯾﺸﯽ ﻣﻮاد ﺑﺴﯿﺎر‬
Bodaghi M. The synergic effects of FDM 3D printing
parameters on mechanical behaviors of bronze poly ‫ﺑﻌﺪی‬٤ ‫ ﺗﺎ اﮐﻨﻮن در اﯾﺮان اﺳﺘﻔﺎده از ﭼﺎپ‬.‫ﻗﺎﺑﻞ اﺳﺘﻔﺎده اﺳﺖ‬
lactic acid composites. Journal of Composites Science. ‫ﺑﻪدﻟﯿﻞ ﺟﺪﯾﺪﺑﻮدن اﯾﻦ ﺗﮑﻨﻮﻟﻮژی ﻣﻮرد ﺑﻬﺮهﺑﺮداری ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ ﻧﺸﺪه‬
2020;4(1):17.
12- Tan JH, Sing SL, Yeong WY. Microstructure modelling ‫اﺳﺖ ﮐﻪ ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ ﮐﺎرﺑﺮدﻫﺎی ﺑﺴﯿﺎر ﮔﺴﺘﺮده و ﻣﺘﻨﻮﻋﯽ را داﺷﺘﻪ‬
for metallic additive manufacturing: A review. Virtual .‫ﺑﺎﺷﺪ‬
and Physical Prototyping. 2019;15(1):87-105.
13- Casalino, G, Moradi M, Moghadam MK, Khorram A,
Perulli P. Experimental and numerical study of AISI 4130
steel surface hardening by pulsed Nd:YAG laser. .‫ ﻣﻮرد از ﺳﻮی ﻧﻮﯾﺴﻨﺪﮔﺎن ﺑﯿﺎن ﻧﺸﺪه اﺳﺖ‬:‫ﺗﺸﮑﺮ و ﻗﺪرداﻧﯽ‬
Materials. 2019;12(19):3136. ‫ ﻧﻮﯾﺴﻨﺪﮔﺎن ﮔﻮاﻫﯽ ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ ﮐﻪ اﯾﻦ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﺗﺎ ﮐﻨﻮن‬:‫ﺗﺎﯾﯿﺪﯾﻪ اﺧﻼﻗﯽ‬
14- Leo DJ. Engineering analysis smart material systems.
Hoboken: Wily; 2007. pp.1-23. ‫در ﻧﺸﺮﯾﻪ دﯾﮕﺮی )ﺑﻪﻃﻮر ﮐﺎﻣﻞ ﯾﺎ ﺑﺨﺸﯽ از آن( ﺑﻪ ﭼﺎپ ﻧﺮﺳﯿﺪه‬
15- Uchino K. Advanced Piezoelectric Materials. Sawston: .‫اﺳﺖ‬
Woodhead Publishing; 2010. P.p. 1-85.
16- Sun L, Huang WM, Ding Z, Zhao Y, Wang CC, ‫ ﻧﻮﯾﺴﻨﺪﮔﺎن ﻣﻘﺎﻟﻪ ﮔﻮاﻫﯽ ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ ﮐﻪ در ﻧﮕﺎرش اﯾﻦ‬:‫ﺗﻌﺎرض ﻣﻨﺎﻓﻊ‬
Purnawali H, et al. Stimulus-responsive shape memory .‫ﻣﻘﺎﻟﻪ ﻫﯿﭻ ﺗﻌﺎرﺿﯽ در ﻣﻨﺎﻓﻊ ﻧﻮﯾﺴﻨﺪﮔﺎن وﺟﻮد ﻧﺪارﻧﺪ‬
materials: A review. Material & Design. 2012;33:577-
640. ،(‫ ﻣﺤﻤﻮد ﻣﺮادی )ﻧﻮﯾﺴﻨﺪه اول‬:‫ﺳﻬﻢ ﻧﻮﯾﺴﻨﺪﮔﺎن‬
17- Lang SB, Muensit S. Review of some lesser-known ‫(؛ ﻣﺠﺘﺒﯽ ﮐﺮﻣﯽﻣﻘﺪم )ﻧﻮﯾﺴﻨﺪه‬%٤٠) ‫ﭘﮋوﻫﺸﮕﺮ اﺻﻠﯽ‬/‫روشﺷﻨﺎس‬
applications of piezoelectric and pyroelectric polymers.
Applied Physics A. 2006;85:125-134. ‫ ﻓﺎﻃﻤﻪ‬،(%٣٠) ‫ﭘﮋوﻫﺸﮕﺮ ﻧﮕﺎرﻧﺪه ﺑﺤﺚ‬/‫ ﻧﮕﺎرﻧﺪه ﻣﻘﺪﻣﻪ‬،(‫دوم‬
18- Aïssa B, Therriault D, Haddad E, Jamroz W. Self- (%٣٠) ‫ﭘﮋوﻫﺸﮕﺮ ﮐﻤﮑﯽ‬/‫ ﻧﮕﺎرﻧﺪه ﻣﻘﺪﻣﻪ‬،(‫ﻋﺴﮕﺮی )ﻧﻮﯾﺴﻨﺪه ﺳﻮم‬
healing materials systems: Overview of major
approaches and recent developed technologies. .‫ ﻣﻮردی از ﺳﻮی ﻧﻮﯾﺴﻨﺪﮔﺎن ﺑﯿﺎن ﻧﺸﺪه اﺳﺖ‬:‫ﻣﻨﺎﺑﻊ ﻣﺎﻟﯽ‬
Advances Material Science and Engineering.
2012;2012:Article ID 854203.
19- Muscat S, Stojceski F, Danani A. Elucidating the effect
of static electric field on Amyloid Beta 1-42
‫ﻣﻨﺎﺑﻊ‬
supramolecular assembly. Journal of Molecular Graphics 1- Bodaghi M, Damanpack AR, Liao WH. Self-
and Modelling. 2020;96:107535. expanding/shrinking structures by 4D printing. Smart
20- Huang WM, Ding Z, Wang CC, Wei J, Zhao Y, Materials and Structures, 2016;25(10):105034.
Purnawali H. Shape memory materials. Material Today. 2- Forterre Y, Skotheim JM, Dumals J, Mahadevan L. How
2010;13(7-8):54-61. the Venus flytrap snaps. Nature. 2005;433:421-425.
21- Zeng Z, Oliveira JP, Ao S, Zhang W, Cui J, Yan S, et al. 3- Song K, Yeom E, Lee SJ. Real-time imaging of pulvinus
Fabrication and characterization of a novel bionic bending in Mimosa pudica. Scientific Reports.
manipulator using a laser processed NiTi shape memory 2014;4:6466.
alloy. Optics & Laser Technology. 2020;122:105876. 4- Pei E. 4D Printing: Dawn of an emerging technology
22- Otsuka K, Ren X. Recent developments in the cycle. Assembly Automation. 2014;34(4):310-314.
research of shape memory alloys. Intermetallics. 5- Kwok TH, Wang CCL, Deng D. Four-dimensional
1999;7(5):511-528. printing for freeform surfaces: Design optimization of
23- Paul DI, McGehee W, O’Handley RC, Richard M. origami and kirigami structures. Journal of Mechanical
Ferromagnetic shape memory alloys: A theoretical Design. 2015;137(11):111413-111423.
approach. Journal of Applied Physics. 6- ASTM. F2792−12a, Standard Terminology for additive
2007;101(12):123917. manufacturing technologies [Internet]. Pennsylvania:

Modares Mechanical Engineering Volume 20, Issue 4, April 2020

‫ ﻣﺤﻤﻮد ﻣﺮادی و ﻫﻤﮑﺎران ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬۱۰۷۶
applications. Progress in Material Science. 24- Planes A, Mañosa L. Ferromagnetic shape-memory
2011;56(7):1077-1135. alloys. Material Science Forum. 2006;512:145-152.
46- Mao Y, Ding Z, Yuan C, Ai S, Isakov M, Wu J, et al. 3D 25- Raasch J, Ivey M, Aldrich D, Nobes DS, Ayranci C.
printed reversible shape changing components with Characterization of polyurethane shape memory
stimuli responsive materials. Scientific Reports. polymer processed by material extrusion additive
2016;6:24761. manufacturing. Additive Manufacturing. 2015;8:132-
47- Raviv D, Zhao W, McKnelly C, Papadopoulou A, 141.
Kadambi A, Shi B. Active printed materials for complex 26- Miaudet P, Derré A, Maugey M, Zakri C, Piccione PM,
selfevolving deformations. Scientific Reports. Inoubli R, et al. Shape and temperature memory of
2014;4:7422. nanocomposites with broadened glass transition.
48- Gladman AS, Matsumoto EA, Nuzzo RG, Mahadevan L, Science. 2007;318(5854):1294-1296.
Lewis JA. Biomimetic 4D printing. Nature Materials. 27- Liu C, Qin H, Mather PT. Review of progress in shape-
2016;15:413-418. memory polymers. Journal of Materials Chemistry.
49- Tibbits S. 4D printing: Multi-material shape change. 2007;17:1543-1558.
Architectural Design. 2014;84(1):116-121. 28- Langer R, Tirrell DA. Designing materials for biology
50- Hoa SV, Cai X. Twisted composite structures made by and medicine. Nature. 2004;428:487-492.
4D printing method. Composite Structures. 29- Liu F, Urban MW. Recent advances and challenges in
2020;238:111883. designing stimuli-responsive polymers. Progress in
51- Choong YYC, Maleksaeedi S, Eng H, Wei J, Su PC. 4D Polymer Science. 2010;35(1-2):3-23.
printing of high performance shape memory polymer 30- Lu F, Chen T, Xiang K, Wang Y. Ionic electro-active
using stereolithography. Materials & Design. polymer actuator based on cobalt-containing nitrogen-
2017;126:219-225. doped carbon/conducting polymer soft electrode.
52- Yu K, Dunn ML, Qi HJ. Digital manufacture of shape Polymer Testing. 2020;84:106413.
changing components. Extreme Mechanics Letters. 31- Kruusamäe K, Mukai K, Sugino T, Asaka K. Impact of
2015;4:9-17. viscoelastic properties on bucky-gel actuator
53- Zhang Q, Zhang K, Hu G. Smart three-dimensional performance. Journal of Intelligent Material Systems
lightweight structure triggered from a thin composite Structure. 2014;25(18):2235-2245.
sheet via 3D printing technique. Scientific Reports. 32- Osada Y, Matsuda A. Shape memory in hydrogels.
2016;6:22431. Nature. 1995;376:219.
54- Kuksenok O, Balazs AC. Stimuli-responsive behavior 33- Tobushi H, Pieczyska E, Ejiri Y, Sakuragi T.
of composites integrating thermo-responsive gels with Thermomechanical properties of shape-memory alloy
photo-responsive fibers. Materials Horizons. 2016;3:53- and polymer and their composites. Mechanics Advanced
62. Material Structure. 2009;16(3):236-247.
55- Bakarich SE, Gorkin R, Panhuis MIH, Spinks GM. 4D 34- Hofmann DC. Shape memory bulk metallic glass
printing with mechanically robust, thermally actuating composites. Science. 2010;329(5997):1294-1295.
hydrogels. Macromolecular Rapid Communication. 35- Wu J, Yuan C, Ding Z, Isakov M, Mao Y, Wang T, et al.
2015;36(12):1211-1217. Multi-shape active composites by 3D printing of digital
56- Zuluaga DC, Menges A. 3D printed hygroscopic shape memory polymers. Scientific Reports.
programmable material systems. Materials Research 2016;6:24224.
Society Proceeding. 2015;1800:24-31. 36- Ge Q, Qi HJ, Dunn ML. Active materials by four-
57- Teoh JEM, Zhao Y, An J, Kai Chua C, Liu Y. Multi-stage dimension printing. Applied Physics Letter.
responsive 4D printed smart structure through varying 2013;103:131901.
geometric thickness of shape memory polymer. Smart 37- Behl M, Razzaq MY, Lendlein A. Multifunctional
Material Structure. 2017;26(12):125001. shape-memory polymers. Advance Material.
58- Zhou Y, Huang WM, Feng Kang S, Lian Wu X, Lu HB, 2010;22(31):3388-3410.
Fu J, et al. From 3D to 4D printing: Approaches and 38- Weiss RA, Izzo E, Mandelbaum S. New design of
typical applications. Journal of Mechanical Science and shape memory polymers: Mixtures of an elastomeric
Technology. 2015;29:4281-4288. ionomer and low molar mass fatty acids and their salts.
59- Momeni F, Hassani SMM, Liu X, Ni J. A review of 4D Macromolecules. 2008;41(9):2978-2980.
printing. Materials & Design. 2017;122:42-79. 39- Dickey MD. Hydrogel composites: Shaped after print.
60- Lv H, Leng J, Liu Y, Du S. Shape-memory polymer in Nature Materials. 2016;15:379-380.
response to solution. Advanced Engineering Materials. 40- Wang S, Lee JM, Yeong WY. Smart hydrogels for 3D
2008;10(6):592-595. bioprinting. International Journal of Bioprinting.
61- Tibbits S, Cheung K. Programmable materials for 2015;1(1):3-14.
architectural assembly and automation. Assembly 41- Bogue R. Smart materials: A review of capabilities
Automation. 2012;32(3):216-225. and applications. Assembly Automation. 2014;34(1):16-
62- Khoo ZX, Teoh JEM, Liu Y, Chua CK, Yang S, An J. 3D 22.
printing of smart materials: A review on recent 42- Uchino K. Antiferroelectric shape memory ceramics.
progresses in 4D printing. Virtual and Physical Actuators. 2016;5(2):11.
Prototyping. 2015;10(3):103-122. 43- Huang WM, Yang B, Fu YQ. Polyurethane shape
63- Lee AY, An J, Chua CK. Two-Way 4D Printing: A memory polymers. Boca Raton: CRC Press; 2011.
review on the reversibility of 3D-printed shape memory 44- Yang B, Huang WM, Li C, Chor JH. Effects of moisture
materials. Engineering. 2017;3(5):663-674. on the glass transition temperature of polyurethane
64- Naficy S, Gately R, Gorkin R, Xin H, Spinks GM. 4D shape memory polymer filled with nano-carbon powder.
printing of reversible shape morphing hydrogel European Polymer Journal. 2005;41(5):1123-1128.
structures. Macromolecular Materials and Engineering. 45- Leng J, Lan X, Liu Y, Du S. Shape-memory polymers
2017;302(1):1600212. and their composites: Stimulus methods and
۱۳۹۹ ‫ ﻓﺮوردﯾﻦ‬،۴ ‫ ﺷﻤﺎره‬،۲۰ ‫دوره‬ ‫ ﭘﮋوﻫﺸﯽ ﻣﻬﻨﺪﺳﯽ ﻣﮑﺎﻧﯿﮏ ﻣﺪرس‬-‫ﻣﺎﻫﻨﺎﻣﻪ ﻋﻠﻤﯽ‬
 ۱۰۷۷ ‫ ﮐﺎرﺑﺮدﻫﺎ و آﯾﻨﺪه ﭘﯿﺶ رو‬،‫ ﭼﺎﻟﺶﻫﺎ‬،‫ﺑﻌﺪی ﺑﻪﮐﻤﮏ ﺳﺎﺧﺖ اﻓﺰاﯾﺸﯽ؛ ﻣﮑﺎﻧﯿﺰم‬٤ ‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ ﻣﺮور ی ﺑﺮ ﭼﺎپ‬
Mechanical Sciences. 2020;173:105451. 65- Miao S, Zhu W, Castro NJ, Nowicki M, Zhou X, Cui H,
78- Soltani A, Noroozi R, Bodaghi M, Zolfagharian A, et al. 4D printing smart biomedical scaffolds with novel
Hedayati R. 3D printing on-water sports boards with bio- soybean oil epoxidized acrylate. Scientific Reports.
inspired core designs. Polymers 2020;12(1):250. 2016;6:27226.
79- Chung S, Song SE, Cho YT. Effective software 66- Zhao T, Yu R, Li X, Chenga B, Zhang Y, Yang X, et al.
solutions for 4D printing: A review and proposal. 4D printing of shape memory polyurethane via
International Journal Precision Engineering stereolithography. European Polymer Journal.
Manufacturing-Green Technology. 2017;4:359-371. 2018;101:120-126.
80- Felton SM, Tolley M, Shin B, Onal CD. Self-folding 67- Yang Y, Yuan W, Zhang X, Yuan Y, Wang C, Ye Y, et al.
with shape memory composites. Soft Matterials. Overview on the applications of three-dimensional
2013;9(32):1-7. printing for rechargeable lithium-ion batteries. Applied
81- Ivanova O, Elliott A, Campbell T, Williams CB. Energy. 2020;257:114002.
Unclonable security features for additive manufacturing. 68- Zhang Q, Yan D, Zhang K, Hu G. Pattern
Additive Manufacturing. 2014;1-4:24-31. transformation of heat-shrinkable polymer by three-
82- Zolfagharian A, Kouzani AZ, Khoo SY, dimensional (3D) printing technique. Scientific Reports.
AmiriMoghadam AA, Gibson I, Kaynak A. Evolution of 3D 2015;5:8936.
printed soft actuators. Sensors Actuators A: Physical. 69- Sitthi-amorn P, Ramos J, Yuwang W, Kwan J, Lan J,
2016;250:258-272. Wang w, et al. MultiFab : A machine vision assisted
83- Momeni F, Ni J. Nature-inspired smart solar platform for multi-material 3D printing. ACM
concentrators by 4D printing. Renew Energy. Transactions Graphics. 2015;34(4):1-11.
2018;122:35-44. 70- Boparai KS, Singh R, Singh H. Development of rapid
84- Momeni F, Sabzpoushan S, Valizadeh R, Morad MR, tooling using fused deposition modeling: a review. Rapid
Liu X, Ni J. Plant leaf-mimetic smart wind turbine blades Prototyping Journal. 2016;22(2):281-299.
by 4D printing. Renew Energy. 2019;130:329-351. 71- Mirzaali MJ, de la Nava AH, Gunashekar D, Nouri-
85- An J, Chua CK, Mironov V. A perspective on 4D Goushki M, Veeger RP, Grossman Q, et al. Mechanics of
bioprinting. International Journal Bioprinting. bioinspired functionally graded soft-hard composites
2016;2(1):3-5. made by multi-material 3D printing. Composite
86- Ge Q, Sakhaei AH, Lee H, Dunn CK, Fang NX, Dunn Structures. 2020;237:111867.
ML. Multimaterial 4D printing with tailorable shape 72- Sossou G, Demoly F, Belkebir H, Jerry Qi H, Gomes S,
memory polymers. Scientific Reports. 2016;6:31110. Montavon G. Design for 4D printing: A voxel-based
87- Kuribayashi K, Tsuchiya K, You Z, Tomus D, modeling and simulation of smart materials. Materials &
Umemoto M, Ito T. Self-deployable origami stent grafts Design. 2019;175:107798.
as a biomedical application of Ni-rich TiNi shape 73- Kokkinis D, Schaffner M, Studart AR. Multimaterial
memory alloy foil. Materials Scientific Engineering: A. magnetically assisted 3D printing of composite materials.
2006;419(1-2):131-137. Nature Communication. 2015;6:8643.
88- Mironov V. 4D Bioprinting: Biofabrication of rod-like 74- Zarek M, Layani M, Eliazar S, Mansour N, Cooperstein
and tubular tissue engineered constructs using I, Shukrun E. 4D printing shape memory polymers for
programmable self-folding bioprinted biomaterials. dynamic jewellery and fashionwear. Virtual Physical
International Bioprinting Congress, 24-25 July 2014, Prototyping. 2016;11(4):263-270.
Biopolis, Singapore. Singapore: International Bioprinting 75- Chiu WK, Yu KM. Direct digital manufacturing of
Congress; 2014. three-dimensional functionally graded material objects.
89- Morrison RJ, Hollister SJ, Niedner MF, Ghadimi Computer-Aided Design. 2008;40(12):1080-1093.
Mahani M, Park AH, Mehta DK, et al. Mitigation of 76- Kontodina T, Tzetzis D, Davim JP, Kyratsis P. 5.
tracheobronchomalacia with 3D-printed personalized Additive manufacturing for patient-specific medical use.
medical devices in pediatric patients. Science In Paulo Davim J, editor. Additive and Subtractive
Translational Medicine. 2015;7(285):285ra64. Manufacturing: Emergent Technologies. Boston: De
90- Ashammakhi N, Ahadian S, Zengjie F, Suthiwanich K, Gruyter; 2019.
Lorestani F, Orive G, et al. Advances and future 77- Bodaghi M, Serjouei A, Zolfagharian A, Fotouhi M,
perspectives in 4D bioprinting. Biotechnology Journal. Hafizur R, Durand D. Reversible energy absorbing meta-
2018;13(12):e1800148. sandwiches by 4D FDM Printing. International Journal of

Modares Mechanical Engineering Volume 20, Issue 4, April 2020

View publication stats