Panitikan ng mga Umuunlad na Bansa

MGA MATERYALES NG MODYUL

Talaan ng mga Modyul

Blg. CODE NG
PAMAGAT NG MODYUL
MODYUL
Wika
1. FIL 113 -1

China
2 FIL 113-2
Indones
3 FIL 113-3
THAILAND
4. FIL 113 -4
India (Bumbay)
5 FIL 113-5
Singapore
6 FIL 113-6
Japan
7 FIL 113-7
Burma
8 FIL 113-8
Malaysia
9 FIL 113-9
Cambodia
10 FIL 113-10
Korea
11 FIL 113-11

Bachelor of Science in Bulacan Date Developed:

June 2020
Office Management Polytechnic Page 1 of 19
Date Revised:
Panitikan ng mga College July 113
Umuunlad na Bansa Document No. Developed by:
Roselyn L. Dela cruz Revision # 02
FIL 113 30-Fil 113
THAILAND

Bachelor of Science in Bulacan Date Developed:

June 2020
Office Management Polytechnic Page 2 of 19
Date Revised:
Panitikan ng mga College July 113
Umuunlad na Bansa Document No. Developed by:
Roselyn L. Dela cruz Revision # 02
FIL 113 30-Fil 113
 NILALAMAN NG MODYUL

PAMAGAT NG KURSO: Panitikan ng mga Umuunlad na Bansa

PAMAGAT NG MODYUL Thailand

BILANG NG ORAS: 5

MGA TIYAK NA LAYUNIN NG PAGKATUTO:

Sa pagtatapos ng kurso, magagawa ng mga mag-aaral ang:

1. Mabatid ang mga impluwensiya , kahalagahan, prinsipyo ng mga

panitikan ng Thailand
2. Matalos ang mga aral sa bawat panitikan ng Thailand
3. Mapahalagahan ang iba’t ibang akda na naisalin sa wikang Filipino
mula sa wikang Thai.

PANGALAWANG PAKSA:
Kapaligirang Pangkasaysayan
Panitikan
Maikling Kwento
Nobela

PAMAMARAAN NG PAGTATASA:
• Oral naPagsusulit
• Pagsasanay
• Pagradong Talakayan

MGA SANGGUNIAN
https://www.scribd.com/document/355157518/Thailand-Final

Bachelor of Science in Bulacan Date Developed:

June 2020
Office Management Polytechnic Page 3 of 19
Date Revised:
Panitikan ng mga College July 113
Umuunlad na Bansa Document No. Developed by:
Roselyn L. Dela cruz Revision # 02
FIL 113 30-Fil 113
 Mga ImpormasyonFIL 113-4

Thailand

Inaaasahang matutunan :
Sa pagtatapos ng kurso, inaaasahang matututuhan ng mga mag-aaral ang
mga sumusunod:
1. Mapahalagahan ang iba’t ibang akdang naisalin sa Filipino mula sa
wikang Thai

2. Maitala ang mga katangian, kahalagahan, aral ng mga akdang salin

mula sa wikang Thai

Media Source: http://pilipinomirror.com/thailand-kampeon-sa-sea-youth-games/

THAILAND

KASAYSAYAN NG BANSANG THAILAND

Dahil sa heograpikal na lokasyon, ang kultura ng mga Thai ay labis na

naimpluwensiyahan ng Tsina at ang India. Naniniwala ang karamihan sa mga
historyador, na ang mga Thais ay nagmula sa timog Tsina at lumipat lamang.
Bumuo sila ng mga lungsod at estado sa hilagang bahagi na kasalukuyan ay
Thailand, sa mga lugar tulad ng Chiang Saen , Chiang Rai at Chiang Mai,
ngunit ang mga ito ay hindi naging sapat upang makaimpluwesiya sa mga
kalapit na rehiyon. Unti-unti ang mga Thai ay lumipat sa timog malapit sa
malawak at mayamang kapatagan, at mas pinalawak ang kanilang mga pag-
Bachelor of Science in Bulacan Date Developed:
June 2020
Office Management Polytechnic Date Revised: Page 4 of 19
Panitikan ng mga College July 113
Umuunlad na Bansa Document No. Developed by:
Roselyn L. Dela cruz Revision # 02
FIL 113 30-Fil 113
aari na halos masakop ang buong Indo- Tsina Peninsula. Noong 1997, ang
Thailand ay tinamaan ng krisis pinansiyal ng Asya kaya ang baht ay
nagkahalaga ng 56 baht bawat isang dolyar EU kumpara sa 25 na baht noong
bago pa tumama sa bansa ang krisis ng Buodhismo sa Thailand.

Ang pinuno ng pamahalaan ay ang Punong ministro, na pinipili ng hari

mula sa mga kasapi ng mababang kapulay kaunting direktang kapangyarihan
ayon sa konstitusyon; subalit, bilang haungan ng parliyamento, na kadalasang
pinuno ng partido ng mayoryaPlitika at Pamahalaan

Ang Hari ay Mri, siya ay simbolo ng pambansang pagkakakilanlan at ang

napiling nakapagtanggol. Kadalasang tinatalaga ng Punong Ministro ang
gabinete.

Ang parliyamento ay tinatawag na Pambasang Kapulungan (รัฐสภา,

rathasapha) at ang kanyang kamara: na binubuo ng Kapulungan ng mga
Kinatawan (สภาผู ้แทนราษฎร, sapha phuthaen ratsadon) na may 500 pwesto at
ang Senado (วุฒส
ิ ภา, wuthisapha) na may 200 pwesto. Ang mga kasapi ng
parehong Kapulungan ay inihahalal sa pamamagitan ng pouplar na botohan.
Ang sistema ng hudikatura (ศาล, saan) ay may tatlong antas, ang
pinakamataas ay ang Kataastaasang Hukuman (ศาลฎีกา, sandika).

Ngunit bago nabuo ang Thailand ay nagkaroon ito ng iba’t-ibang panahon

ng pamamahala sa kamay ng mga maharlika; narito ang mga sumusunod:

❖ Panahon ng Sukhothai (1238-1438)

Sukhothai ay ang unang kaharian ng Thailand. Ito ay itinatag noong
1238 sa pamamagitan ng dalawang Thai na gobernador na sina Khun Bang
Klang Thao (Sri Inthrathit) at Khun Pha Muang na naghimagsik laban sa
Khmers; at ibinigay pagsasarili sa rehiyon. Ang panahon ng Sukhothai ay ang
pinakamayabong sa buong kasayasayan ng Thailand. Ito ay nagkamit
pagsasarili noong 1238 at mabilis na pinalawak ang impluwensiay nito. Ito rin
ay kinokosidera na gintong panahon ng kultura ng Thailand.

Bachelor of Science in Bulacan Date Developed:

June 2020
Office Management Polytechnic Page 5 of 19
Date Revised:
Panitikan ng mga College July 113
Umuunlad na Bansa Document No. Developed by:
Roselyn L. Dela cruz Revision # 02
FIL 113 30-Fil 113
 Sa panahong ito, halos lahat ng tao ay nagsasabi na “may mga isda at
mga pananim na palay". Sa panahon ring ito ang mga Thai nagkaroon malakas
na pagsasamahan sa mga kalapit na bansa. Kung kaya naiimpluwesiyahan
ang kanilang estilo ng pamumuhay sa pagkikipagsalamuha rito. Pinanatili at
mas pinayabong ng mga Thai ang kanilang kultura kasabay ng bansang Tsina.
Nang pumanaw si Khun Pha Muang noong 1279, Pinalitan siya sa
trono ni Haring Ramkhamhaeng, ang pangatlong anak ni Si Inthrahit. Sa ilalim
ng pamumuno Ramkhamhaeng King, ay nag-organisa siya ng isang sistema ng
pagsulat na naging batayan para sa pagsusulat at naglaon ay naging basehan
sa pagbuo ng modernong alpabeto ng Thai.

❖ Panahon ng Ayutthaya (1351-1767)

Ayutthaya, ang kabisera ng Thailand ay natagpuan sa pamamagitan ni
Haring U-Thong noong 1350. Ang Ayutthaya ay isang isla na nabuo sa
pamamagitan ng pagtitipon ng tatlong ilog, ang Chao Phraya, ang Pasak, at
ang Loburi at napapalibutan ng hagdang palayan.
Si Haring U-Thong at ang kanyang mga tagapagmana mas pinalawak
ang teritoryo ng Ayutthaya, lalo na pahilaga patungo sa Sukhothai at
pasilangan patungo sa Khmer na kabisera ng Angkor. Ang malaking sukat na
pamahalaan ay hindi na katulad ng mga panahong si Haring Ramkhamhaeng
pa ang namumuno. Ang lipunan sa panahon ng Ayutthaya ay hierarchical.
Mayroong tatlong uri ng mga tao sa panahong ito, ang hari na nasa
pinakamataas na uri at ang mga mababang uri ang mga ordinaryong
mamamayan at mga alipin.
Sa unang bahagi ng ika-16 na siglo, ang mga Europeo ay bumisita sa
Ayutthaya, at isang Portuguese na embasiya ang naitatag noong 1511. Ang
isang maimpluwensiyang bansa na kalapit ng Portugal ang sumunod na
bumisita sa Ayutthaya sa katapusan ng ika-16 siglo. Sa ika-17 siglo ay nakita
nila ang pagdating ng dalawang hilagang Europeo na mga bansa, ang Dutch at
Britanya, at Pransiya noong 1662.
Sa kalagitnaan ng ika-16 siglo, ang Ayutthaya at ang malayang
kaharian sa Chiang Mai ay nailagay sa ilalim ng mga Burmes, ngunit nabawi
naman ng mga Thais ang parehong kabisera pagtatapos ng siglo.
Bachelor of Science in Bulacan Date Developed:
June 2020
Office Management Polytechnic Page 6 of 19
Date Revised:
Panitikan ng mga College July 113
Umuunlad na Bansa Document No. Developed by:
Roselyn L. Dela cruz Revision # 02
FIL 113 30-Fil 113
 Sinalakay ulit ng Burmes ang Ayutthaya noong 1765. Ito’y nagdulot ng
malaking takot sa mga Thai. Halos lahat ay winasak ng mga sundalong
Burmes, ilan dito ay ang mga templo, manuskrito, at mga rebulto. Matapos
ang kabisera ay nahulog sa kanilang mga kamay ng dalawang taon, hindi na
nila ito napatuloy. Si Phaya Taksin, isang heneral, ay idineklara ang kanyang
sarili na maging hari noong 1769. Siya ay namuno sa bagong kabisera ng
Thonburi. Nabawi rin ng mga Thai ang kontrol sa kanilang bansa at
naghiwalay sa mga probinsya sa hilaga at gitnang bahagi ng Thailand. ng
kanyang mga ministro na hindi aprubahan ang kanyang relihiyon halaga.

❖ Panahon ng Thonburi (1767-1782)

Matapos ang pagbagsak ng Ayutthaya, si General Taksin , isang
heneral ng Ayutthaya , ay bumuo ng isang hukbo ng mga makabayan na nais
maghiganti para sa kanilang bansa . Siya ay matagumpay na mapaalis ang
mga sundalong Burmes. Pagkatapos mapaalis ang Burmes, siya ay nagpasya
na bumuo ng isang bagong kabisera sa kahabaan ng ilog Chaopraya at
pinangalanan itong "Thonburi ". Si Haring Taksin ay nakapagtatag ng isang
mapayapang bansa sa higit 15 taon at pinalawak magandang relasyon sa
maraming bansa kabilang na ang Tsina. Sa kasamaang palad , si Haring
Taksin , na nakatuon ang buhay upang protektahan ang kanyang minamahal
na bansa , ay nabalisa dahil sa mga digmaan at sa huli ay nasiraan ng bait.
Nabuwag ang Thonburi ay dahil sa coup d’ etat ni General Chakri noong 1782
. maraming nagawang maganda si Haring Taksin at binansagan siyang “the
Great”.
❖ Rattanakosin Panahon (1782-kasalukuyan)
Pagkatapos ng kamatayan ni Taksin, si Heneral Chakri ay naging
unang hari sa kanilang dinastiya, siya ay si Rama 1 na namuno mula 1782
hanggang 1809. Ang kanyang unang ginawa bilang hari ay inilipat ang
kabisera na dati ay sa Thonburi ito’y inilipat sa Bangkok at bumuo ng Grand
Palace. Si Rama II (1809-1824) ay sinunod ang mga nasimulan ng naunang
namuno sa kanya.
Si Haring Nang Klao, Rama III (1824-1851) muling binuksan ang
relasyon sa mga bansa sa kanluran at bumuo ng kalakalan sa Tsina. Si Haring
Bachelor of Science in Bulacan Date Developed:
June 2020
Office Management Polytechnic Page 7 of 19
Date Revised:
Panitikan ng mga College July 113
Umuunlad na Bansa Document No. Developed by:
Roselyn L. Dela cruz Revision # 02
FIL 113 30-Fil 113
Mongkut, Rama IV, (1851-1868) ng "Ako at ang Hari" ay nagkaroon ng
kasunduan sa mga Europeong bansa, iniwasan ang kolonyalisasyon at itinatag
modernong Thailand. Gumawa siya ng maraming repormang panlipunan at
pang-ekonomiya sa panahon ng kanyang pamumuno.
Si Haring Chulalongkorn, Rama V (1869-1910) ay ipinagpatuloy ang
sinimulang reporma ng kanyang ama, inalis ang pang-aalipin at ang
pagpapabuti sa kapakanan ng publiko at pangangasiwa ng sistema. Sapilitang
edukasyon at iba pang pang-edukasyon na reporma ay ipinakilala ni Haring
Vajiravudh, Rama VI (1910-1925). Sa panahon ng paghahari ni Haring
Prajadhipok, (1925-1935), nagbago Thailand mula sa isang ganap na
monarkiya patungo sa isang konstitusyunal na monarkiya. Ang hari ay umalis
sa kanyang posisiyon noong 1933 at siya pinalitan ng kanyang pamangkin, Si
Haring Ananda Mahidol (1935-1946). Ang pangalan ng bansa ay binago mula
sa dating pangalan na Siam ito’y tinawag na Thailand sa pagdating ng
demokratikong pamahalaan noong 1939.

❖ Mula sa ganap na monarkiya patungo sa konstitusyunal na

monarkiya
Ang pulitika ng Thailand ay nabago noong ika-24 ng Hunyo 1932.
Nang humingi ang mga kabataang iskolar na magkaroon ng pagbabago sa
kanilang pamahalaan mula absolute monarchy patungo sa konstitusyunal na
monarkiya. Sila ay mga iskolar Nagkaroon ng payapang coup d’etat. Ang
kanyang kamahalan Haring Prajadhipok (Rama VII) ay sumang-ayon sa
pagpalti ng ganap na monarkiya at ang paglipat ng kapangyarihan sa saligang
batas na nakabatay sa sistema ng pamahalaan.
Para sa ilan, ang demand na ito ay hindi pa panahon, pero dahil sa
positibong pananaw ng Haring Prajadhipok at ang kanyang mga sinundan na
mga hari partikular na si Haring Chulalongkorn the Great (Rama V) at Haring
Vajiravudh (Rama VI), ngunit ang Thailand ay hindi pa handa sa pagbabagong
ito. Habang patuloy ang proseso na inilunsad ng dalawang naunang mga hari,
si Haring Prajadhipok ay mayroon talagang layunin na ipakilala sa mga Thai
ang sistema ng monarkiya sa kanluran. Pagkakaroon ng kahandaan ng lahat

Bachelor of Science in Bulacan Date Developed:

June 2020
Office Management Polytechnic Page 8 of 19
Date Revised:
Panitikan ng mga College July 113
Umuunlad na Bansa Document No. Developed by:
Roselyn L. Dela cruz Revision # 02
FIL 113 30-Fil 113
at sapat na kaalaman, ang Hari ay naniniwala, na ito ay isang mahalagang
sangkap sa tagumpay para sa pagbabagong ito.
Noong ika-10 ng Disyembre 1932, ang kanyang kamahalan Haring
Prajadhipok ay nilagdaan ang unang konstitusyon ng Thailand at nagtapos
ang 700 taon ng Thailand bilang absolutemonarchy. Sa kabila ng ilang sunud-
sunod na mga konstitusyon, ang pangunahing konsepto ng konstitusyonal na
pamahalaan at monarkiya ay inilatag sa 1932 konstitusyon ay nanatiling hindi
nabago.

Kilalanin nating mabuti ang bansang Thailand:

THAILAND BEST TOURIST SPOTS

Ang Thailand ang pinakakilalang dinadayo sa Southeast Asia. Makikita

rin dito ang mga sumusunod: crystal blue bleachers, thick jungle, great food,
cheap beach front bungalows at ilan sa mga mararangyang hotel sa buong
mundo. Makawili puntahan at mumurahin pa.

Ito lang ang bansa sa Silangang Asia na hindi sinasakop ng mga

dayuhan kaya tinatawag silang “Land of Free”, sila ay may sarili at may
kakaibang kultura at kasaysayan at sila ang mga taong laging nakangiti.

Ang pag bisita sa Thailand ay pagpasok na rin sa panibagong mundo.

Hangganan ng Malaysia hanggang sa silangan, Cambodia hanggang sa
silangang asia, Laos hanggang sa hilagang asya at Myanmar hanggang
hilagang kanluran.

ERAWAN FALLS
- Ang Erawan Falls ay isa sa mga
magagandang tanawin sa Erawan National
Park sa Kanluraning Thailand. Ang Waterfall
ay pinangalanan pagkatapos ng Erawan.
Bukas ito sa lahat ng bumibisita taun-taon at
abala ito kapag walang pasok at trabaho.
(Media Source: http://www.thailand-
guide.com/kanchanaburi/attractions/erawan-waterfall.htm)
Bachelor of Science in Bulacan Date Developed:
June 2020
Office Management Polytechnic Page 9 of 19
Date Revised:
Panitikan ng mga College July 113
Umuunlad na Bansa Document No. Developed by:
Roselyn L. Dela cruz Revision # 02
FIL 113 30-Fil 113
 FLOATING MARKETS NEAR BANGKOK
- Ito ay ang pinakakilalang floating market ng
mga Foreign Tourist sa labas ng siyudad.
Kahit na sa kasaluyan ang floating market ay
isa sa mga tourist attraction at lugar din ito
kung saan idinaraos ang mga pagpupulong.
Ang pinakakilalang floating market para sa
mga Foreign Tourist ay Damnoen Saduak samantala ang Thai ay pabor
sa Amphawa Floating Market.
(Media Source:https://whatsonsukhumvit.com/the-8-best-floating-
markets-near-bangkok/)

HUA HIN BEACH

- Ang Hua Hin Beach ay pinatayo noong
1990s bilang panghan para sa King Rama
VII, ang Hua Hin ay isa sa mga paboritong
babakasyunan ng mga taga-bangkok. Sa
ngayon, ang 8 km. (5 mile) long beach ay
kilala rin ng mga Torista. Ang Hua Hin ay ang centro ng Klai Kangwon
Palace, na kung saan ginagamit ng mga Thai Royalty today. Sa
karagdagan, ito ay ang pinakamataas na golf courses sa Thailand.

PRASAT HIN PHIMAI

- Ipinagmamalaki ng Prasat Hin Phimai na
sila ang pinakahinahangaang Khmer na
sumira sa Thailand. Ang templo ay
ipinatayo noong 11th at 12thna siglo sa
panahon ng Khmer Empire. Kahit na
ipinatayo ito para sa Mahayana Buddhist
Temple, ay maraming Hindu ang patuloy
na nagpapaliwanag sa mga visitor center.

Bachelor of Science in Bulacan Date Developed:

June 2020
Office Management Polytechnic Page 10 of 19
Date Revised:
Panitikan ng mga College July 113
Umuunlad na Bansa Document No. Developed by:
Roselyn L. Dela cruz Revision # 02
FIL 113 30-Fil 113
 (MediaSource:http://thailandforvisitors.com/isan/korat/phimai/P00008
34.JPG)

KHAO YAI NATIONAL PARK

- Ang khao Yai National Park ay pangatlo
sa pinakamalaking National Park sa
Thailand, ang Khao Yai National Park
ay makikita sa parte ng Nakhon
Ratchasima Province. Pinamamahayan
din ito ng pinakamahabang ayos ng
mga hayop kasali na dito ang Asian
elephants at black bears, ang park ay
bumibigay ng obserbasyon ng towers, hiking trails, lodges, cabins and
campsites. May mga yapak din ng dinosaur, kaya ang mga bisita ay
makahanap ng mga surpresa.
(Photo Source: https://www.pinterest.ph/pin/234890936792595380/)

MU KO ANG THONG
- Ang Thong, ibig sabihin “Bowl of Gold”, ay
kilalang National Park sa Gulf ng
Thailand. Ito ay nakabatay sa 42 na isla,
malapit ito sa easy island hopping. Ang
parke ay nasa kalawakan sa Ko Wua
Talap. Ang kanilang mga manlalakbay pwedeng tumira sa mga
magagandang bungalow at tumitingin sa mga magagandang tanawin sa
paligid ng isla.
(MediaSource:https://en.wikipedia.org/wiki/Mu_Ko_Ang_Thong_Nationa
l_Park)

Bachelor of Science in Bulacan Date Developed:

June 2020
Office Management Polytechnic Page 11 of 19
Date Revised:
Panitikan ng mga College July 113
Umuunlad na Bansa Document No. Developed by:
Roselyn L. Dela cruz Revision # 02
FIL 113 30-Fil 113
 SUKHOTAI HISTORICAL PARK
- Ang Sukhotai Historical Park ay makikita
sa Hilagang bahagi ng Thailand, ang
Sukhothai Historical Park ay napapaloob
na sirain ang Sukhothai,ito ay naging
capital ng Kingdom na parehong
pangalan sa panahon ng 13th at 14th na
siglo. Marahas na pagsasalin na mean
“Dawn of Happiness.
(Media Source: https://www.shutterstock.com/image-photo/buddha-
statue-wat-mahathat-sukhothai-historical-169812029)

WAT ARUN
- Ang pangalan ng masyadong maggayak na
templong ito isinalin sa “Temple of Dawn,” ay
naangkop noong ipinatayo kay kamahalang
Aruna. Ang Wat Arun ay makikita sa
Bangkok Yai District sa kanlurang pondo sa
Chao Phraya River.
(Media Source: https://www.tourismthailand.org/Attraction/wat-arun-
temple-of-dawn)
CHIANG MAI NIGHT BAZZAR
- Ang pinakilalang Night Bazaar ay nasa
Chiang Mai. Ito ay may mga gawang-
kamay, sining, damitan at mga
mamahaling produkto, nasa ayos na
shopping center. Noong una, ang market ay
pagmamay-ari ng Chinese merchants,
ngunit nang ito ay lumago bilang maraming
commercial buildings na napatayo,sa
ngayon, hindi na ito pagmamay-ari ng
isang grupo ng mga tao. Sa halip, marami
na ang nagmamay-ari nito at kadalasan ay ang mga Thai.
Bachelor of Science in Bulacan Date Developed:
June 2020
Office Management Polytechnic Date Revised: Page 12 of 19
Panitikan ng mga College July 113
Umuunlad na Bansa Document No. Developed by:
Roselyn L. Dela cruz Revision # 02
FIL 113 30-Fil 113
 (Media Source: https://trip101.com/article/chiang-mai-night-markets)

PHANOM PUNG
- Habang nakaupo sa patay na
bulkano sa hilagang-silangan ng
Thailand, ang Phanom Pung ay
isang Hindu Temple na kung
pagmasdan ay litaw ay arkitektura
nito. Nakatayo malapit sa nayon ng
Nang Pong, ang Templong ito ay
banal naa lugar na pinatayo ng The
Khmer o kultura pagitan ng 10th at 13th na siglo. Binuo gamit ang
buhangin at graba, ang Phanom ay kung ipinatayo upang magrepresenta
sa Mount Kailash, ang banal na lugar ng Shiva.
(Media Source: https://steemit.com/tourism/@factsoflife/phanom-rung-
khmer-temple-complex)

THAI-BURMA RAILWAY (DEATH RAILWAY)

- Ang dalawang oras na paglalakbay sakay ng tren sa tabi ng kilalang-
kilala sa Thailand-Burma Death Railway mula Kanchanaburi, sa
pamamagitan ng tulay sa ibabaw ng River Kwai, sa Nam Tok ay isa sa
sikat na dulaan at sakay ng tren, sa kabuuan ng Thailand kahit na
maganda ang paligid, ang kwento pa rin patungkol dito sa pagsakay ang
nagbibigay ng halaga. Sa panahon ng WWII, ang hapones ang gumawa
ng riles ng tren para ikonekta sa Yangon, ang ika-sampung kabisera ng
Burma, sa Bangkok, enlisting POWs at trabahador sa Asian ang
nakakahindik nakikipaglaban para matapos. Sa ngayon ang bahagi na
lamang ng orihinal na riles ang ginagawa.
-
GRAND PALACE
- Bilang opisyal na tirahan ng hari ng Siam ng Thailand na ngayon, ang
Grand Palace ay alipalang kilala dahil sa umaalisbong siyudad ng
Bangkok. Sa pampang ng ilog Chao Phraya, ang pader na masikot ay
Bachelor of Science in Bulacan Date Developed:
June 2020
Office Management Polytechnic Date Revised: Page 13 of 19
Panitikan ng mga College July 113
Umuunlad na Bansa Document No. Developed by:
Roselyn L. Dela cruz Revision # 02
FIL 113 30-Fil 113
 may makabagbag-damdaming hanay ng gusaling-pamista, bulwagan at
iba pang nakakalt na malalawak na damuhan, hardin at maringal na
patyo sa lahat ng tanawin, ang Wat Phra Kaew, or the Temple of the
Emerald Buddha, ay siyang hindi makakalimutan sa lahat.

PANITIKAN

Ang panitikan ng Thailand ay nahahati sa dalawang kategorya: ang

sanaysay at tula. Maraming uri ng tula dito sa Thailand katulad na lamang ng
Khloong, Chan, Kaap, Klon at Raay.

• Khloong: Ang Khloong ang pinakamatandang uri ng tula.

• Chan: Ito ay uri ng tula na binubuo ng mga pantig na kung tawagin ay
lahu (light) at kharu (heavy).
• Kaap: Ito ay isang set ng tula na binubuo ng mga pantig at mayroong
ritmo. Ang Kaap ay may pagkakahawig sa Chan ngunit ang Chan ay
mayroong lahu at kharu. Ang mga kadalasang uri ng Kaap ay ang Yanii,
na mayroong 11 na pantig sa isang talutod; Chabang, na may 16 pantig;
Suraangkhanaang na may 28 na pantig.
• Kloon: Ito ay may 4 na pantig sa bawat taludtod.
• Raay: may pagkakahawig sa Khloong. Binubuo ng 5 pantig sa isang
grupo ng salita. Ginagamit lamang ito halos sa mga paggawa ng batas.

Marami sa Thailand ang mga sikat at magagaling na mga manunulat sa

iba’t-ibang larangan subalit hindi lamang naisalin at nailimbag ang mga ito.
Hindi maipagkakaila sa maraming tao na ang bansang Thailand ay mayaman
din sa kanilang mga pangkatutubong panitikan kung kaya’ kaya’t hindi sila
madaling nasakop ng pang kolonyalismong kaisipan sapagkat kanila itong
iniingatan, katulad na lamang mga alamat, kwentong bayan, pabula, mito at
iba pa.

MGA KINIKILALANG TANYAG NA MANUNULAT

1. Sunthorn Phu: The People’s Poet

Bachelor of Science in Bulacan Date Developed:
June 2020
Office Management Polytechnic Page 14 of 19
Date Revised:
Panitikan ng mga College July 113
Umuunlad na Bansa Document No. Developed by:
Roselyn L. Dela cruz Revision # 02
FIL 113 30-Fil 113
 Kapag ang literatura na mismo ng Thailand ang pinag-uusapan hindi
maiiwasan na banggitin ang naging haligi ng literatura ng Thailand. Si
Sunthorn Phu, ama ng literatura ng Thailand. Siya ay isinilang noong hunyo
26 taong 1786 mula sa probinsiya ng Rayong, galing sa simpleng pamilya at
siya ay pumanaw sa edad na 70 taong 1855. Kinikilala si Sunthorn Phu bilang
pinakamagaling na makata sa Thailand. At dahil sa kanyang kagalingan at
pagiging dalubhasa sa pagsusulat ng mga tula ay nabigyan siya ng mataas na
pagtingin ng mga tanyag na tao pati na rin ang pamilya ng mga may dugong
maharlika. Nakatanggap rin ng malalaking pangaral si Sunthorn Phu kabilang
na ang Poet Laureate. At hanggang ngayon kahit na 150 na siyang patay ay
kinikilala pa rin ang kanyang mgma obra maestra bilang nasa pinakamataas
na uri sa kanyang larangan.

Tinaguring People’s Poet si Sunthorn Phu sapagkat kahi sa murang edad

pa lamang at kahit hindi naman siya nakapag-aral ng mabuti ay nakuha niya
pa ring makapagsulat ng mga maliliit na berso ng tula at mga simpleng salita
na kung saan nakakuha sa atensiyon at puso ng mga mambabasa.

2. Angkarn Chanthathip

Angkarn Chanthatip ay isinilang sa probinsiya ng Khon Kaen, sa

hilagang-silangang bahagi ng Thailand. Nakapaglimbag siya ng limang aklat na
purong tula lamang, ito ang mga sumusunod: The Lover of Sadness,Paradise
Descending to Red, Where We Stand,The Road and the Resting Place and The
Heart's Fifth Chamber, kung saan pinangaralan siya ng South East Asian
Writers’ Prize 2013. Siya rin ay miyembro sa grupo ng mga makata na kilala
bilang “Poets ahead of Ram”, ‘Ram’ ay pinaikli lamang ng Ramkhamhaeng- ang
pangalan ng isang unibersidad sa Bangkok.

3. Kaew
Si Kaew (Mga kuwento ng Kabataan mula sa Thailand) na isinalin ni
Leonora R. Dimagiba na nagmula sa salin sa Ingles nina Charatsri
Vajarabhaya at Savitri Suwansathit ay koleksiyon ng mga kuwento ni Kaew,
Bachelor of Science in Bulacan Date Developed:
June 2020
Office Management Polytechnic Page 15 of 19
Date Revised:
Panitikan ng mga College July 113
Umuunlad na Bansa Document No. Developed by:
Roselyn L. Dela cruz Revision # 02
FIL 113 30-Fil 113
 isang maliit na batang babae na nabibilang sa gitnang uri ng pamilyang Thai.
Ang mga kuwento ay hango sa mga karanasan ng awtor mismo at sa mga
karanasang narinig mula sa mga kaibigan at kakilala.

4. KukritPramoj

Siya ay ipinanganak noong Abril 20, taong 1911 sa probinsiya ng Sing

Buri. Siya rin ay may lahing Chinese sapagkat ang kanyang lola ay isang
Chinese. Trent College, Derbyshire at nagpursige pa rin sa The Quuen’s
college, Oxford University. Nakapag-aral siya sa Suankularb Wittayalai School
at ipinagpatuloy ito sa kolehiyo ng TreMayroon ring dalawang anak, isang
babae at isang lalaki. Ipinundar niya ang Social Action Party.Namatay noong
Oktubre 9, taong 1995. At dahil naging matagumpay siya sa kanyang
larangan ay nagkaroon siya ng iba’t-ibang parangal.

MGA AKDANG PAMPANITIKAN NG THAILAND

ALAMAT
Alamat ni Prinsesa Manorah
isinalin sa Filipino ni Dr. Romulo N. Peralta
Si Kinnaree Manorah ay isang prinsesa ng alamat ng Thai at ang
pinakabata sa pitong anak na kinnaree ng Haring Prathum at Reynang
Jantakinnaree. Siya ay nakatira sa maalamat na kaharian ng Bundok Grairat.
Ang pitong kinnaree ay kalahating babae at kalahating sisne. Sila’y nakalilipad
at nagagawang itago ang kani-kanilang pakpak kung kanilang nanaisin.
Sa loob ng kahariang Krairat (Grairat), nakatago ang kagubatan ng
Himmapan kung saan din namamahay ang mga nakatatakot na nilalang na
hindi kilala sa daigdig ng mga tao. Sa loob ng kagubatan, nakakubli ang
maganda at kaaya-ayang lawa kung saan ang pitong kinnaree ay masayang
dumadalaw lalo na sa araw ng Panarasi (kalakihan ng buwan). Sa di-kalayuan
ng lawa, nakatira ang isang ermitanyo na nagsasagawa ng kaniyang
meditasyon.
Isang araw, napadako ang isang binata habang naglalakbay sa
kagubatan ng Himmapan. Siya ay si Prahnbun. Nakita niya ang pitong
kinnaree na masayang nagtatampisaw sa ilog. Namangha siya sa
nakabibighaning kagandahan ni Prinsesa Manorah. Naisip niya na kung
mahuhuli niya ang prinsesa, dadalhin niya ito kay Prinsipe Suton, ang anak
Bachelor of Science in Bulacan Date Developed:
June 2020
Office Management Polytechnic Page 16 of 19
Date Revised:
Panitikan ng mga College July 113
Umuunlad na Bansa Document No. Developed by:
Roselyn L. Dela cruz Revision # 02
FIL 113 30-Fil 113
ng Haring Artityawong at Reyna Jantaivee ng Udon Panjah. Tiyak na matutuwa
ang prinsipe at tuluyang mapapaibig ito sa prinsesa. Ngunit naitanong niya sa
sarili kung paano niya ito mahuhuli.
Alam ni Prahnbun na may ermitanyong nakatira sa malapit ng
kagubatan. Pinuntahan niya ito upang magpatulong sa kaniyang balak. Sinabi
sa kaniya ng ermitanyo na napakahirap ang manghuli ng kinnaree dahil
agadagad itong lumilipad kapag tinatakot. Ngunit naisip ng ermitanyo na may
isang dragon na nakatira sa pinakasulok-sulukan ng kagubatan na maaaring
makatulong sa kanila. Nagpasalamat ang binata sa ermitanyo at
nagmamadaling lumisan upang hanapin ang dragon.
Hindi natuwa ang dragon nang marinig ang balak ni Prahnbun, ngunit
napapayag din itong bigyan niya si Prahnbun ng makapangyarihang lubid na
siyang panghuhuli niya sa Prinsesa Manorah. Nagpasalamat ang binata at
patakbong umalis na dala-dala ang makapangyarihang lubid at patagong
tinungo ang ilog kung saan naglalaro ang mga kinnaree.
Habang abala sa paglalaro ang mga kinnaree, inihagis ni Prahnbun
ang lubid at matagumpay na nahuli si Prinsesa Manorah. Ganun na lamang
ang pagkaawa ng ibang mga kapatid ng prinsesa. Ngunit sila’y walang nagawa
kundi agad-agad na lumipad dahil sa takot na sila rin ay paghuhulihin.
Itinali nang mahigpit ni Prahnbun ang pakpak ni Prinsesa Manorah
upang hindi makawala at tuluyang madala pabalik sa Udon Panjah at
maibigay kay Prinsipe Suton na noo’y naglalakbay rin sakay sa kabayo
papunta sa kagubatan. Nakasalubong niya si Prahnbun dala-dala si Prinsesa
Manorah. Agad-agad na naakit sa kagandahan ni Prinsesa Manorah ang
prinsipe.
Nang isalaysay ni Prahnbun kay Prinsipe Suton ang dahilan kung
bakit niya hinuli at dinala ang prinsesa sa harap niya, nagpasalamat ang
prinsipe at binayaran siya nito ng napakalaking halaga.
Nagbalik ang prinsipe sa kaniyang palasyo dala-dala si Prinsesa
Manorah kung saan umusbong ang isang tunay na pag-ibig sa isa’t isa. Nang
sabihin ng prinsipe sa kaniyang inang prinsesa at amang hari ang buong
pangyayari, masayang-masaya sila at agad-agad nagbalak na magsagawa ng
kasal para kina Prinsipe Suton at Prisesa Manorah.
Bumalik sila sa palasyo ng Udon Panjah kung saan isinagawa ang
kasal at tuluyang namuhay nang masaya’t matiwasay habambuhay.

Ang Buwang Hugis - Suklay

isinalin sa Filipino ni Dr. Romulo N. Peralta

Noong unang panahon, may isang

mangingisda na nagpaalam sa kaniyang asawa na
lumuwas sa kabayanan upang mamili ng mga gamit
sa pangingisda.

Bachelor of Science in Bulacan Date Developed:

June 2020
Office Management Polytechnic Page 17 of 19
Date Revised:
Panitikan ng mga College July 113
Umuunlad na Bansa Document No. Developed by:
Roselyn L. Dela cruz Revision # 02
FIL 113 30-Fil 113
Nagpabili ang kaniyang asawa ng kendi para
sa kaniyang anak na lalaki, at isang suklay na hugis
buwan.
Sinabi ng kaniyang asawa na upang hindi niya makalimutan, tumingala
lamang siya sa kalangitan at makikita niya ang buwang hugis-suklay.
Sa araw na iyon, ang buwan ay talaga namang magsisimula nang
maging hugis-suklay.
Nagsimulang humayo ang mangingisda at matapos ang maraming
araw at gabi ng paglalakbay, narating niya ang kabayanan.
Agad-agad niyang binili ang mga kagamitan sa pangingisda at ang
kendi para sa anak. Ngunit sa kasamaang palad, nakalimutan niya ang
ipinagbilin ng asawa na dapat bilhin. Naghalughog siya sa buong tindahan
upang maalala lamang niya ang ipinabili ng asawa. Napansin ito ng
tagapangalaga ng tindahan.
“Maaari ko po ba kayong tulungan?,” tanong ng tagapangalaga sa
mangingisda.
“Hinahanap ko ang ipinabibili ng aking mahal na asawa.” tugon naman
niya.
“Pampapula ho ban g labi?”
“Hindi.”
“Pitaka?”
“Hindi rin.”
“Unan?”
“Unan? Naaalala ko na! Sinabi niyang tumingala ako sa buwan.”
Masayang tugon ng mangingisda. (Sa orihinal na teksto, ginamit ang salitang
spoon upang magkasintunog sa moon. Sa salin na ito, ginamit ng

tagapagsalin ang salitang unan upang maging magkasintunog sa salitang

buwan.)
Tumingala ang tagapangalaga at nakita ang bilog na bilog na buwan
na siya ring nakita ng mangingisda sa kaniyang pagdating sa kabayanan
mula sa mahabang paglalakbay.
“Alam ko na. Makikipagpustahan ako sa ‘yo. Ito ang gusto ng asawa
mong bilhin mo para sa kaniya,” panghahamon ng tagabantay ng tindahan.
Agad-agad na inilagay ng tagabantay ang bilog na bagay sa isang
supot. Binayaran ito ng mangingisda at lumisan.
Sa kaniyang pagdating, nadatnan niya ang nag-aabang niyang asawa,
anak, ang kaniyang ina at ama.
“Kumuha ka ng kendi,” ang sabi niya sa kaniyang anak.
“Natandaan mo ba kung anong ipinabili ko sa ‘yo?,” ang tanong ng
kaniyang asawa.
Masayang itinuro ng mangingisda ang lukbutan na kinalalagyan ng
kaniyang binili para sa asawa.
“Wala naman dito ang suklay na hugis-buwan,” pasigaw na sabi ng
asawa.
Lumapit ang mangingisda sa kinalalagyan ng lukbutan, dinukot ang
supot at inabot sa asawa.
Pinunit ng asawa ang supot at nakita ang sarili sa salamin kasabay ng
panghahamak.
Bachelor of Science in Bulacan Date Developed:
June 2020
Office Management Polytechnic Page 18 of 19
Date Revised:
Panitikan ng mga College July 113
Umuunlad na Bansa Document No. Developed by:
Roselyn L. Dela cruz Revision # 02
FIL 113 30-Fil 113
Ganoon na lamang ang pagkabigla ng mangingisda sa naging
reaksiyon ng asawa.
“Bakit ka nagdala ng mia noi?Ito’y isang pang-aalipusta!” pasigaw ng
asawa.
(Ang mia noi ay mga salitang Lao na katumbas ng pangalawang
asawa na mas bata sa unang asawa. Ito’y bahagi ng lipunang Thai at Lao.)
Hinablot ng ina ng lalaki ang salamin at nagwika.

“Nakakadiri ka nga. Nagdala ka ng mia noi, na napakatanda na at

nangungulubot pa. Paano mo ito nagagawa?”
Tumayo ang kaniyang anak na noo’y nakaupo malapit sa kaniyang lola
at hinablot ang salamin.
“Lolo, tingnan ninyo.Kinuha niya ang aking kendi at kinakain pa.”
pagalit na sabi ng bata.
“Tingnan ko nga ang masamang taong ito.” Hinablot ng lolo ang
salamin mula sa bata. “Iniismiran pa ako ng kontrabidang ito! Sasaksakin ko
nga ng aking patalim.”
Inilapag sa sahig ng lolo ang salamin at inundayan ng saksak.
“Sasaksakin din niya ako!” sigaw ng lolo.
Nang makita ito ng lolo, siya’y galit na galit na sinaksak ang salamin at
tuluyang nabasag.
“Ngayon ay hindi ka na makagagambala pa sa kahit sino!” ang sabi ng
lolo.

Bachelor of Science in Bulacan Date Developed:

June 2020
Office Management Polytechnic Page 19 of 19
Date Revised:
Panitikan ng mga College July 113
Umuunlad na Bansa Document No. Developed by:
Roselyn L. Dela cruz Revision # 02
FIL 113 30-Fil 113