015 - Manyetizma

Bölüm -2 MAN YETİZMA
1. Akım Geçen Düz Telin Çevresinde oluşturdu-

ğu Manyetik Alan Sayfa düzlemindeki 3i i
Akım geçen düz tel, çevresinde manyetik alan akım geçen düz tellerin
d d d
oluşturur. K ve L noktalarında
K L
Sayfa düzleminden içe doğru i oluşturdukları bileşke
Sayfa düzleminden dışa doğru manyetik alanların bü-
B
yüklükleri oranı K kaçtır?
BL
Başparmağımızı akım yönünde = (+) kabul ettim. = (-) kabul ettim.

i
tuttuğumuzda dört parmağımız k.2.3i k.2i 5ki
BK = + − =
manyetik alanın yönünü gösterir. d 2d d
k.2.3i k.2i ki
BL = + − =
2d d d
BK
=5
BL
k.2i i
BK =
d
k.2i
BL =
d L d d K
(k = Hava ortamı için 10-7N/A2)

K ve L noktalarındaki manyetik alanların büyük-
lükleri eşit ve yönleri zıttır.
Akım geçen düz teller say- i d K
fa düzlemine şekildeki gibi
d
konuluyor. K ve L noktala- 2i
Düz tel sayfa düzlemine i rındaki bileşke manyetik d 2i
şekildeki gibi konuluyor. K alanların büyüklükleri
B L 2d i
K ve L noktalarındaki oranı K kaçtır?
2d BL
manyetik alanlar oranı
kaçtır? L
= (+), = (-).
r k.2i k 2i k 2.2i k 2i
BK = BK = − + =
2d d d d
r k.2i k.2i k.2.2i 3ki 3ki
BL = BL = + − =− =
d 2d d d d
r
BK 1 BK 2
r =− =
BL 2 BL 3
M A N Y ET İZ M A
2. Akım Geçen Çembersel Telin Merkezine Oluş-

turduğu Manyetik Alan Çembersel ve düz tel sayfa düz- i
lemine şekildeki gibi konuluyor.
Sayfa düzlemindeki akım ge- 0'daki bileşke manyetik alanın r
çen çembersel tel merkezinde r r büyüklüğü nedir? (π= 3) 0
i
manyetik alan oluşturur. 0
k.πi
B0 = yönü ( )
r i
k.2i k 2π.i 2ki 6ki
B0 = − + =− +
r r r r
4ki
B0 = .
r
Çembersel tellerin merke-
zindeki bileşke manyetik
alanının büyüklüğü nedir? i r r
0 noktasındaki bileş- X
ke manyetik alan sı-
fırdır. X akımı kaç
i'dir? r r
i
0
2i
k 2πi k 2πi kπi
B0 = + − = (yönü)
r 2r r
İki çembersel telin 0 noktasında oluşturduğu

manyetik alanlar eşittir.
k 2π.2i k 2π.X 1
= .
r 2r 2
X
2i = X = 8i
4
i
r ve 2r yarıçaplı çemberler 4i Y
i
r i r sayfa düzlemine şekildeki
L X
K gibi konuluyor. X telinin
i r r
0'da oluşturduğu manye-
r 0
tik alan B ise, 0'daki bi-
Çembersel tellerin K ve L noktalarındaki man- i
leşke manyetik alan kaç
B r
yetik alanların oranı K kaçtır? B dir?
BL
k 2πi 1 kπi
BK = . = k 2πi k 2π4i
r 2 r B0 = + −
r 2r
k 2πi 3 3kπi r r
BL = . = B 2B
r 4 2r r r
BK 2 B -2 B
= r
BL 3 Cevap: − B
KARA FİZİK 338 11. SINIF

M A N Y ET İZ M A
3. Manyetik Alanda Akım Geçen Tele Etkiyen

Kuvvet:
F1 = B.i.b F2 = B.2i.2b.sin30° F3 = B.i.5b.sin37°
F2 = 2B.i.b F3 = 3B.i.b
Sayfa düzlemine dik man- B F3>F2>F1
yetik alanı içine akım ge-
çen tel konulduğunda tele
manyetik alan tarafından i
kuvvet etki eder. l
F
i
Dört parmağı manyetik alanı yö- B
N S
nünde baş parmağı akım yönünde
F
tuttuğumuzda avuç içi tele etkiyen
kuvvetin yönünü gösterir. Sayfa düzlemine konulan mıknatısların arasına
i akım geçen tel şekildeki gibi konuluyor. Tele et-
F= B.i.b
kiyen manyetik kuvvetin yönü hangi tarafa
doğrudur?
Manyetik alanda akım geçen tellere etki eden
kuvvetleri bulalım.
F1
F2
i
i l F3
Dört parmağı manyetik alan i
l l i
yönüne başparmağı akım yö-
nüne tuttuğumuzda avuç içi
F1 = B.i.l F2 = B.i.l F3 = B.i.l sayfa düzleminden içe doğru B
olur.
Manyetik alan sayfa düzlemine paralel ise;
Kuvvet sayfa düzleminden içe doğrudur.
B B
i i
i
N Y
F1 = B.i.l F2 = 0 F3 = B.i.l.sinα
N
i
X
S
Sayfa düzlemine paralel manyetik alanı içinde S
bulunan tellere etki eden manyetik kuvvetlerin Z
büyüklüklerini sıralayınız?
Mıknatısın kutupları arasına akım geçen tel şekil-
B
deki gibi konuluyor. Tele etkiyen kuvvetin yönü
i ne tarafa doğrudur?
l 2i 2l i
5l
30 37
Mıknatısın dışına doğrudur.
F1 F2 F3 Yani +X yönünde.
11. SINIF 339 KARA FİZİK

M A N Y ET İZ M A
4. Üzerinden Akım Geçen Düz Tellerin Birbirleri-

ne Uyguladığı Manyetik Kuvvet:
Tellerden aynı yönde akım geçtiğinde teller birbir-
lerini çekerler.
Aynı yönde akım k.2.i1.i 2
i2 F= .l
geçen teller birbirle- i1 d
rine eşit büyüklükte l • i1 artarsa F artar, T artar.
kuvvet uygular. F1 F2
• i2 artarsa F artar, T artar.
• i2 akımının yönü ters çevrilirse teller birbirlerini
d
r v iterler ve T azalır.
F1 = −F2 F1 = F2 = F Cevap: I, II ve III
Aynı yönde akım geçen teller birbirlerini çe-

kerler.
k.2.i1.i 2
F= .l
d
Tellerden zıt yönlü

akım geçiyorsa i1 i2
teller birbirlerini F2 Akım geçen tel-
ler sayfa düzle- i 4i a
eşit büyüklükteki F1 l
ve zıt yönlü kuv- mine şekildeki
vetlerle iterler. gibi konuluyor. X b
d ve Z telleri sabit-
r v lenmiş olup ara-
F1 = −F2 F1 = F2 = F d 3d
larına serbest X Y Z
k.2.i1.i 2 bırakılan Y teli
F= .l
d
şekildeki gibi dengede kalıyor.
Buna göre Z telinden hangi yönde kaç i akımı
geçer?
Yatay masa üzerin-

T
de akım geçen tel
üzerine akım geçen i1
çerçeve şekildeki
gibi yaklaştırılıyor. Y teli dengede ise, üzerine etki 4i
i2 eden net kuvvet sıfırdır. X teli
Y telini çektiği için Z teli de Y
Buna göre; F F
telini çekmeli. Z telinden a yö-
I. i1 akımı arttırılı- nünde akım geçmeli.
ras T ip geril-
mesi artar.
II. i2 akımı arttırılırsa T ip gerilmesi artar.
2.i.4.i 2.I Z .4i
III. i2 akımı yönü ters çevrilirse T ip gerilmesi aza- =
d 3d
lır. i IZ
= I Z = 3i(a yönünde )
Yargılarından hangileri doğrudur? d 3d

M A N Y ET İZ M A
5. Manyetik Alanda Yüklü Cismi Etki Eden Kuv-

vet:
B
+2q
ϑ1
3r Manyetik alana
r ϑ
0 0 yükler ϑ hızıyla B
ϑ2 girerse, yüklere
-q
etki eden kuvve-
Sayfa düzlemindeki B manyetik alanı içinde yük- tin yönü sağ el +q ϑ
ler şekildeki gibi çembersel hareket yapıyorlar. ile buluruz. ϑ
Yüklerin kütleleri eşit olduğuna göre hızları Nötr
ϑ
oranı 1 kaçtır? Dört parmak -q ϑ
ϑ2
manyetik alanı
yönünde baş-
parmağımız hız
yönünde tutar- ϑ
m.ϑ1 = 2q.B.r
sak avuç içi +q
m.ϑ2 = q.B.3r yüküne, avuç dışı –q yüküne etki eden kuvvetin
ϑ1 2 yönünü gösterir.
=
ϑ2 3
Nötr cisme kuvvet etki etmez ve nötr cisim doğ-
rultusunu değiştirmeden hareket eder.
Sayfa düzleminden içe ϑ

ϑ
doğru manyetik alanın B
içinde bir yük ϑ hızıyla atı-
lırsa yük çembersel yö- F
rünge çizer. ϑ ϑ
B +q
ϑ q2 Manyetik alanın yüke uy-
q1 2ϑ guladığı kuvvet
2r
r
0 0 F= q.ϑ.B
r 2r
2ϑ
ϑ Çembersel yörüngede cisme merkezcil kuvvet et-
ki eder.
Sayfa düzleminde B manyetik alanına giren eşit mϑ 2

F=
kütleli q1 ve q2 yükleri şekildeki yörüngeleri izliyor. r
q1 mϑ 2
oranı kaçtır? qϑB = m.ϑ = q.B.r
q2 r
Manyetik alan cismin hızını değiştirmez.

B B
m.2ϑ = q1.B.r
m.ϑ = q2.B.2r +q ϑ ϑ
q1 +q
= −4
q2
Manyetik alana paralel giren yüke kuvvet etki et-
mez ve hızı değişmez
Yüklerin manyetik alanda izledikleri yörüngeye Manyetik alana dik giren yükün hızı değişmez.
göre, q1(-), q2(+) yüklüdür.

M A N Y ET İZ M A
6. Manyetik Alanda Hareket Eden İletken 7. Manyetik Alanda Döndürülen İletken Tel-
Telden Oluşan İndiksiyon elektromotor de Oluşan indiksiyon Ɛmk'sı:
Kuvveti (Ɛmk)
İletken çubuk 0 noktası et- B
rafında döndürüldüğünde K ϑ
K0 uçlarında indiksiyon l
Manyetik alanı içinde ilet- B Ɛmk'sı oluşur.
0
ken tel ϑ hızıyla çekilirse ++
+ + B.ϑ.l
çubuk uçlarında yükler bi- Ɛ0K=
rikir ve indiksiyon Ɛmk'sı 2
l ϑ
oluşur. ϑ= ω.b ω: Açısal hız.
- - 2
B.ω.l
- - Ɛ0K=
(+) ve (-) yükler sağ el ku- 2
ralına göre bulunur. E
Ɛ= B.ϑ.b 3b boyundaki çubuk 0 nok- K ω

tası etrafında döndürülü-
b: Telin boyu, yor. 0K ve 0M uçlarında 2l
oluşan indiksiyon
Ɛmk'ları oranını bulalım? 0
ϑ: Hız, l
ω
M
B: Manyetik alanın büyüklüğü
B B.ω.4 l 2 K
Ɛ0K= =4Ɛ + ω
ϑ M 2 + +
R 4E
α B.ϑ.l 2 2l
ϑ Ɛ0M= =Ɛ 0
K L 2
α - -
P ϑ - -0 E
N ƐKM= 3Ɛ olur.
l
ε 0K
EKL= Bϑl EPR= BϑlSinα EMN= BϑlSinα =4 ω +++ M
ε 0M
b boyundaki iletken tel ω B

açısal hızıyla dönerken 0- K ω
K uçlarında Ɛ değerinde l
b boyundaki iletken çubuk B indiksiyon Ɛmk'sı oluşur.
manyetik alanda şekildeki Ɛ değerini büyütmek 0
gibi ϑ hızıyla ve α açısı ϑ.sinα için;
yapacak şekilde çekilirse; ϑ • b boyu büyütülmeli
l α
• ω açısal hızı büyütülmeli
Ɛ = B.ϑ.b.sinα • Çubuğun periyodu küçültülmeli
• B manyetik alanın değeri büyütülmeli

M A N Y ET İZ M A
F B Sayfa düzlemindeki manyetik alan içinde iletken

M
teller yatay olarak şekilde- B
l α
2ϑ l ki gibi hareket ettiriliyor. K
ε KL l
ϑ oranı kaçtır?
K L 37
N ε KM ϑ
Sayfa düzlemindeki manyetik alan içinde iletken (KL ve ML boyları eşittir.) l

teller şekildeki gibi yatay olarak hareket ettiriliyor. M
ε KM
oranı kaçtır?
ε FN
ƐKL= 0,6 Bϑb K

0,6l
ƐKM = 1,6Bϑb
L 37
ε KL 0,6Bϑl 6 3 ϑ
= = =
ƐKM = B.2ϑ.b.sinα ƐFN = B.ϑ.b ε KM 1.6Bϑl 16 8 l
ε KM 2.Bϑ.l. sin α
= = 2 . sin α M
ε FN B.ϑ.l
Sayfa düzlemin-
K
deki B manyetik ω
alanı içinde 0 ω l
noktasından birbi-
M
rine perçinli b ve 0 Eşit bölmeli iletken çubuk 0 F
3l ω
3b uzunluklu, ilet- noktası etrafında ω açısal
ken teller 0 nok- B hızıyla döndürülüyor. Çu- K
tası etrafında buğun FK ve KM noktaları
döndürülüyor. 0K uçlarında oluşan indiksiyon arasındaki indiksiyon M
Ɛmk'sı 2 volt ise, KM uçlarında kaç volt olur? ε
Ɛmk'ları oranı FK kaç-
ε KM B
0
tır?
4V Bωl 2 F 9E
ε 0M = =ε ω
+ K ω 2
0
ω Bω4l 2 K 4E
18V ε 0K = = 4ε
+ - 2
M - 0 E
Bω9l 2 M
M ε 0F = = 9ε
2
B ωl 2 Bω9l 2 ε FK = 9ε − 4ε = 5ε 0
ε0K = = 2V ε 0M = = 18 V
2 2 ε KM = 4ε − ε = 3ε
εKM = 18 − 2 = 16 volt ε FK 5
=
ε KM 3

M A N Y ET İZ M A
8. Çerçevede Oluşan İndiksiyon Ɛmk'sı

+ ++
+
i ϑ i ϑ
-
B B - --
İletken çerçeve manyetik alana girerken ve çıkar-

ken çerçevede dolanan indiksiyon akımı şekildeki
gibidir.
α
I II
Çerçeve I konumundan II konuma t sürede getiri-

lirse çerçevede oluşan indiksiyon Ɛmk'sı:
∆φ φ − φ1 φ1 − φ 2
ε=− =− 2 =
∆t t t
φ = Manyetik akı
φ = B.A B
B manyetik alanı için- R
de iletken çubuklar
B: Manyetik Alan iletken ray üzerinde
l ϑ ϑ l
şekildeki gibi aynı
A: Çerçevenin Alanı hızla hareket ediyor-
lar. R direncinden
geçen akımın yönü ve büyüklüğü nedir?
φ1 = B.A φ2 = B.A. sin α
B.A(1 − sin α)
ε=
t
B
R i
+ + - -
R l ϑ + +
i +
R i l E E
ϑ l ϑ ϑ l -
- -
- - + +
Ɛ = Bϑb
İletken çubuk ray üze- R direncin şekildeki 2Bϑl
i=
rinde hareket ederken yönünde indiksiyon R
R direncinden indiksi- akımı geçer.
Yönü şekildeki gibi ve değeri sabittir.
yon akımı geçer B ϑl
i=
R

M A N Y ET İZ M A
ÖZİNDİKSİYON VE İNDİKSİYON AKIMI

Selenoid
Özindiksiyon Akım: ϑ
S N
Bir bobin doğru akım kaynağına bağlanırsa, özin-
diksiyon akımı artan devre akımına ters yönde,
R
azalan devre devre akımı ile aynı yönde oluşur.
a b
Akım
Mıknatıs selenoide yaklaşırsa R direnci üze-
rinden geçen akımın yönü nedir?
i
I II
III
Zaman
t 2t 3t B’
ϑ B B
Bobinde anahtarın açık ve kapalı olma durumuna S N
göre akım grafiği yandaki gibidir.
R
I ve II aralığında anahtar kapalı, III aralığında
anahtar açıktır. i
Mıknatısın manyetik alanını çizelim. Mıknatıs se-
Dolayısıyla I ve III aralığında özindiksiyon akımı lenoide yaklaşırsa, selenoid içinden geçen B ar-
oluşmaktadır. tar. İndiksiyon akımı B yi azaltacak yönde B'
manyetik alanı oluşur yani a yönünde oluşur.
II aralığında akım sabit olduğu için özindiksiyon

akımı oluşmaz.
B B
L
N
K L N
İndiksiyon Akımı:
B B K α
I II
Bobin I konumundan II konumuna t sürede getiri-
liyor. KL uçlarında oluşan indiksiyon Ɛmk'sı
R nedir?
a b
φ = Manyetik akı
Bobinde oluşan indiksiyon akımı artan manyetik
alanı azaltacak yönde, azalan manyetik alanı artı- φ = B.S.N
racak yönde oluşur. S = Kesit alanı
Şekilde B artarsa indiksiyon akımı a yönünde, B N = Sarım Sayısı
azalırsa indiksiyon akımı b yönünde oluşur. ∆φ φ − φ 1 φ1 − φ 2
ε KL = − =− 2 =
∆t t t
φ1 = B.S.N φ 2 = B.S.N. cos α
BSN − BSN. cos α B.S.N(1 − cos α)
ε KL = =
t t

M A N Y ET İZ M A
4. Sayfa düzlemine birbirlerine

TEST - 1 paralel olarak konulan X ve Y
3i
d d
i
tellerinden 3i ve i akımı geç-

mektedir. 0
1. Yatay düzleme i akım
i
geçen tel şekildeki gibi d Buna göre; X Y
konuluyor. K I. Y telinden geçen akımın yönü ters çevrilirse,
2d
0'daki manyetik alanın büyüklüğü artar, yönü
K ve L noktalarındaki L değişmez.
manyetik alanın yönü ve büyüklüğü ile ilgili II. X telinden geçen akımın yönü ters çevrilirse
olarak; 0'daki manyetik alanın yönü değişir, büyüklü-
I. Yönleri zıttır. ğü değişmez.
II. Büyüklükleri eşittir. III. X telinden geçen akımın büyüklüğü arttırılrsa
III. K'daki manyetik alanın büyüklüğü L'dekinden 0'daki manyetik alanın büyüklüğü artar, yönü
büyüktür. değişmez.
Yargılarından hangileri doğrudur? Yargılarından hangileri doğrudur?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III

D) I ve II E) I ve III D) I ve III E) II ve III
5. Akım geçen X ve Y telleri

3i i
2. Yatay düzleme i akım sayfa düzlemine birbirine
geçen tel şekildeki gibi paralel olarak şekildeki gibi d d d
konuluyor. K, L, M konuluyor. K L
noktalarındaki man-
yetik alanın büyüklük- Y telinden geçen akımın X Y
leri arasındaki ilişki yönü ters çevrilirse;
nedir? I. K'daki manyetik alanın büyüklüğü artar.
II. L'deki manyetik alanın büyüklüğü sıfırdır.
A) BK=BL=BM B) BK>BL>BM C) BM>BL>BK III. K'daki manyetik alanın yönü değişir.
D) BL>BM>BK E) BK>BL=BM Yargılarından hangileri doğrudur?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II
D) I ve III E) I, II ve III
3. Sayfa düzlemine birbirle-
rine paralel olarak konu- 4i i
lan tellerden 4i ve i akımı r r r

6. Akım geçen teller sayfa düz- 3i
geçmektedir. K ve L
K L lemine birbirlerine paralel ola-
noktalarında her iki te- d
rak şekildeki konuluyor. K ve
linde oluşturduğu bi- K
BK
M noktalarındaki bileşke d
leşke manyetik alanlar oranı kaçtır? manyetik alanların büyük-
BL 2i
B d
lükleri oranı K kaçtır?
BM M
7 5 3
A) B) C) D) 2 E) 3
2 2 2
A) 1 B) 2 C) 3 D) 5 E) 6

M A N Y ET İZ M A
7. Eşit büyüklükte akım 2i 10. Akım geçen düz

4i
geçen teller sayfa düz- X teller sayfa düz- K
lemini şekildeki gibi bir- d lemine şekildeki 2d d
M
birlerine paralel olarak 0 gibi konuluyor. K 2d
d
konulduğunda 0 nokta- ve M noktala-
2d
sındaki manyetik alanı- rındaki bileşke
Y i i i
nın büyüklüğü B oluyor. 2i manyetik alan-
Y telinden geçen akı- ların büyüklük- 4i
mın yönü ters çevrilirse, 0'daki manyetik ala- BK
leri oranı
nın büyüklüğü kaç B olur? BM
kaçtır?
A) 2 B) 3 C) 4 D) 6 E) 8
1 2 3 3 3
A) B) C) D) E)
3 5 5 8 10
8. 3i ve i akımı geçen
3i
teller sayfa düzle- F 3d 3d K
mine şekildeki gibi
konuluyor. d d
i i
Buna göre; 3d
3i
I. F'deki manyetik
alanın büyüklü- 3d M 11. i akımı geçen X,
d 0 d
ğü sıfırdır. Y, Z telleri sayfa
II. K'daki bileşke manyetik alanın yönü sayfa düzlemine şekil-
düzleminden içe doğrudur. deki gibi konulu- i d i
yor.
III. M'deki manyetik alanın yönü sayfa düzlemin- Z
den dışa doğrudur. Buna göre Z te- i
linden geçen X Y
Yargılarından hangileri doğrudur?
akımın yönü ters çevrildiğinde 0 noktasındaki
manyetik alanın yönü ve büyüklüğü nasıl de-
A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III ğişir?
D) II ve III E) I, II ve III
Büyüklüğü Yönü
A) Artar Değişir
9. Akım geçen düz tel- i B) Artar Değişmez

ler sayfa düzlemine C) Değişmez Değişmez
şekildeki gibi konu- d
D) Değişmez Değişir
luyor. 0 noktasın- d
0
E) Azalır Değişmez
daki bileşke man-
d 3i
yetik alanın büyük-
k.i
lüğü kaç dir?
d 2i
1.E 2.B 3.A 4.D 5.C 6.D
7.B 8.B 9.C 10.E 11.D
A) 2 B) 3 C) 4 D) 6 E) 8

M A N Y ET İZ M A
4. X ve Y tellerinden şekil-
TEST - 2 deki gibi akım geçmek- 2i
tedir. Y telinin K'da K
oluşturduğu magnetik i
r r
1. alan B ise, K'daki bi- Y
d d leşke alan kaç B'dir? X
2i i
Y 0 X
Akım geçen X ve Y telleri sayfa düzlemine şekil- A) 3 B) 2 2 C) 1 D) 5 E) 2
deki gibi konuluyor. 0 noktasında X telinin oluş-
turduğu manyetik alan büyüklüğü B ise, bi-
leşke manyetik alan büyüklüğü kaç B olur?
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 0
2. Akım geçen teller sayfa i

düzlemine şekildeki gibi 5. P, R, S tellerinden şe-
d i P
konuluyor. 0 noktasındaki kildeki gibi akım geç- 2i
bileşke manyetik alan 2i r
d mektedir. P telinin
ki 0 2r
kaç dir? K'da oluşturduğu K
d magnetik alan B ise,
d r
K'daki bileşke mag-
S
netik alan kaç B'dir? i R
i
A) 4 2 B) 2 C) 2 2 D) 3 E) 2 A) 3 B) 2 2 C) 1 D) 5 E) 2
3.
i Z
d d
i i
X 0 Y 6.
Akım geçen X, Y, Z telleri sayfa düzlemine şekil- 2i 4d K L
deki gibi konulduğunda 0 noktasındaki bileşke d
manyetik alanın büyüklüğü B'dir.
d d
Buna göre;
I. X teli sistemden alınırsa B artar. i i
II. Y teli sistemden alınırsa B azalır.

Düz teller sayfa düzlemine şekildeki gibi konulu-
III. Z teli sistemden alınırsa sıfır olur. yor. K'daki magnetik alan şiddetinin L'deki
Yargılarından hangileri doğrudur? magnetik alan şiddetine oranı kaçtır?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II 1 4 5
A) -2 B) 1 C) D) E)
D) I ve III E) II ve III 2 3 6

M A N Y ET İZ M A
7. K, L, M noktala- 2i 10.
rında akım ge- d d
K L
çen tellerin oluş-
d d
turdukları mag- 3i 3i i
netik alanların K L M
3i d
büyüklüklerini r r r r
d
sıralayınız? M
K, L, M noktalarındaki magnetik alan (bileşke)
2i değerlerini sıralayınız?
A) BK>BL>BM B) BK=BL>BM C) BK=BL=BM A) BK<BM<BL B) BM>BK>BL C) BK=BL=BM
D) BK=BM>BL E) BM>BK>BL D) BK>BM=BL E) BM>BK=BL
11. Akım geçen 4i

teller sayfa
düzlemine d
8. Akım geçen teller
i dik olarak
yatay düzleme şe- K 2d 2d L i 4i
konuluyor. d 0 2d
kildeki gibi konulu-
d d i'nin 0'da
yor. K ve L'deki bi-
oluşturduğu magnetik alan B ise, 0'kaki bileş-
leşke magnetik
i ke magnetik alanın büyüklüğü kaç B'dir?
B
alanların oranı K
BL
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5
kaçtır?
A) 5 B) 4 C) 1 D) 2 E) 3
12.
2i 4i
K 2d d L d
d
d
i i
Sayfa düzleminde sonsuz uzunluktaki tellerden
şekildeki gibi akım geçmektedir. K ve L noktala-
B
9. i akımının 0'da d 0 d rındaki bileşke magnetik alanların oranı K
BL
oluşturduğu mag- 3i
2i kaçtır?
netik alan B ise, d
0'da oluşan bileşke
magnetik alanın A) 5 B) 4 C) 3 D) 2 E) 1
büyüklüğü kaç B i
olur?
1.A 2.A 3.D 4.D 5.D 6.C

A) 5 B) 4 C) 3 D) 2 E) 1
7.D 8.E 9.B 10.D 11.E 12.E

M A N Y ET İZ M A
4.
TEST - 3 2i i
2i r K r r r
1. Sayfa düzleminde bulunan L
çembersel telin 0 noktasındaki r r
manyetik alanının büyüklüğü 0
k.i Sayfa düzleminde bulunan çembersel tellerin
kaç dir?
r merkezlerindeki K ve L noktalarındaki manye-
2i
(π= 3) B
tik alanlar oranı K kaçtır?
BL
A) 6 B) 8 C) 9 D) 10 E) 12
3 4
A) 3 B) 2 C) D) E) 4
2 3
2. i akım geçen X ve Y telleri i

sayfa düzlemine şekildeki
i
gibi konuluyor. 5.
2r 0
r 3i 3r
Buna göre;
X
I. 0 noktasındaki manyetik 0
alanın yönü sayfa düz- Y r
leminden içe doğrudur. 2i
II. X telinden geçen akımın yönü ters çevrilirse Akım geçen çembersel teller sayfa düzlemine şe-
0'daki manyetik alanın yönü değişir. kildeki gibi konuluyor. 0 noktasındaki bileşke
III. Y telinden geçen akımın yönü ters çevrilirse kπi
manyetik alanın büyüklüğü kaç dir?
0'daki manyetik alanın yönü değişir. r
A) 4 B) 5 C) 6 D) 10 E) 12
6. Düz tel ve yarım çembersel i

tel sayfa düzlemine şekilde- i
3. i ve 2i akım geçen X ve Y 2i
ki gibi konuluyor. Düz telin r
çembersel teller sayfa 0
i 0 noktasında oluşturduğu
düzlemine şekildeki gibi manyetik alan büyüklüğü
0 r i
konulduğunda 0 nokta- Y X B ise 0'daki bileşke man-
sındaki bileşke manyetik yetik alan büyüklüğü kaç r
alanın büyüklüğü B dir. 3r B dir?
X telinden geçen akımın (π= 3)
yönü ters çevrilirse, 0 noktasındaki bileşke
manyetik alanın büyüklüğü kaç B olur?
3 1
A) 3 B) C) D) 1 E) 2
2 2
A) 2 B) 3 C) 4 D) 5 E) 6

M A N Y ET İZ M A
7. Sayfa düzlemine düz tel ve 10. r ve 2r yarıçaplı i

i
çembersel tel şekildeki gibi ko- 2i çeyrek çemberler
i
nuluyor. Düz telin 0 nokta- şekildeki gibi say- 2r
r
sında oluşturduğu manyetik fa düzlemindedir. r
0 i
alanın büyüklüğü B ise, 0 i akım geçen te- 4i
0
noktasındaki bileşke manye- lin 0'da oluştur-
tik alanın büyüklüğü kaç B duğu magnetik
r
olur? alan B ise, 0'daki
r
(π= 3) bileşke magnetik alan kaç B 'dir?
A) 1 B) 6 C) 5 D) 3 E) 2 A) 5B B) 6B C) -7B D) -9B E) 8B
8. Düz teller ve çembersel 11. Yarım çem- 2i

i
tel sayfa düzlemine şe- i bersel teller,
i r
kildeki gibi konuluyor. 0 merkezleri 0
r r
noktasındaki bileşke 0 noktası ola-
manyetik alanın yönü r cak şekilde 0
ve büyüklüğü nedir? şekildeki gibi r
2i
(π= 3) yerleştirili- i
yor. i akım
taşıyan çembersel telin 0 noktasında oluştur-
Büyüklüğü Yönü r
duğu magnetik alan B ise, 0'daki bileşke
A) 8ki r
magnetik alan kaç B dir?
r
(π= 3)
B) 6ki
r
2 3 3 4
C) 4ki A) − B) − C) 1 D) E)
3 4 2 3
r
D) 8ki 12. K ve L mer-
r 2i i
kezli çember- 3i
E) 6ki sel teller ve K 2r
r L
düz teller say-
r
fa düzleminde
i
şekildeki gibi- i
dir. K ve L i
9. X, Y, Z çembersel telleri 2 1 noktalarında-
sayfa düzlemine şekil- 4i BK
deki gibi konuluyor. 0 ki bileşke magnetik alanın oranı kaçtır?
BL
noktasındaki bileşke i
r r r (π= 3)
manyetik alan sıfır ise,
0
Z telinden hangi yönde
X 3 8 6 7 7
kaç i akımı geçmekte- A) B) C) D) E)
dir? Y 7 3 5 6 3
Z
1.E 2.C 3.D 4.A 5.B 6.C
A) 1 yönü 3i B) 2 yönü 2i C) 2 yönü i
7.C 8.D 9.A 10.C 11.A 12.A
D) 1 yönü 2i E) 1 yönü 6i

M A N Y ET İZ M A
4. Yatay düzlemde i akım geçen tel

TEST - 4 mıknatısların N ve S kutupları N
arasına konulduğunda üstten
görünüşü şekildeki gibidir. Tele i
1. Aynı boydaki iletken tel- B etkiyen kuvvetin yönü nedir?
lerden şekildeki gibi S
akımlar geçmektedir. X
ve Y tellerine etki i
2i A) Sayfa düzleminden içe doğru
eden manyetik kuv-
F Y B) Sayfa düzleminden dışa doğru
vetler oranı X kaç- X
FY C) N kutbuna doğru
tır? D) S kutbuna doğru
E) Kuvvet etki etmez
1 1 2
A) B) 1 C) D) 4 E)
2 4 3 5. Yalıtkan yataya akım geçen
teller birbirine paralel olarak i1 i2
şekildeki gibi sabitleniyor.
Buna göre;
2. Sayfa düzlemindeki B B I. Tellere etki eden kuvvetle- d
X Y
manyetik alanı içine b rin büyüklükleri eşittir.
uzunluklu iletken tel ya- l II. i1 akımının yönü ters çevrilirse teller birbirlerini
tay düzleme şekildeki iterler.
gibi konuluyor. III. i2 akımı artarsa X teline etki eden kuvvetin
+ -
V büyüklüğü değişmez.
Tele manyetik alan- Yargılarından hangileri doğrudur?
dan dolayı etki eden kuvveti artırmak için;
I. Telin direnci değiştirilmeden uzunluğu arttırıl- A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
malı
D) I ve II E) I ve III
II. V potansiyeli artırılmalı
III. Manyetik alanın sadece yönü ters çevrilmeli
ifadelerinden hangileri yapılmalıdır?
6. Yalıtkan yatay düzleme akım 1
geçen X ve Y telleri şekildeki i
A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve II gibi sabitlendiğinde, teller bir-
D) II ve III E) I ve III birlerini eşit kuvvetle çekmek-
2
tedir.
X d Y
Buna göre;
3. Mıknatıs ve i akımı geçen 1 I. Y telinden 1 yönünde akım geçmektedir.
tel sayfa düzlemine konul- i II. Y telinden 2 yönünde akım geçmektedir.
duğunda üstten görünüşü 4 2
III. Y telinden geçen akımın büyüklüğü i dir.
şekildeki gibidir. Tele etki N S
3 Yargılarından hangileri kesinlikle doğrudur?
eden kuvvetin yönü ne-
dir?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
A) 0 B) 4 C) 3 D) 2 E) 1 D) I ve III E) II ve III

M A N Y ET İZ M A
7. 9. Yalıtkan yatayı düzlem-

B de akım geçen X, Y, Z 2i i i
tellerinden X ve Z sabit-
2i lenmiştir. X ve Z telleri
arasına paralel olarak
i
30 serbest bırakılan Y teli
X d1 Y d2 Z
Y şekildeki gibi dengede
X
kalmaktadır.
Sayfa düzleminde içe doğru B manyetik alanın

Buna göre;
olduğu ortama aynı boydaki X ve Y telleri konulu-
I. Y telinden geçen akım arttırılırsa Y teli X teli-
yor. Tellere etki eden kuvvetler FX ve FY ise
FX ne doğru hareket eder.
oranı kaçtır?
FY II. Y telinden geçen akımın yönü ters çevrilirse Z
teline doğru hareket eder.
(Sin 30°= 0,5)
III. d1 > d2 dir.
A) 1 B) 2 C) 4 D) 6 E) 8
A) Yalnız II B) Yalnız III C) I ve II

D) I ve III E) II ve III
8.
1 10.
B
3i 2i
l
X 3i
2 2l
Y 2i
3l
Z i
X 3d Y d Z
Sayfa düzleminden dışa doğru B manyetik alanın

olduğu ortama X, Y, Z telleri konuluyor. Tellere
Yalıtkan yatay masa üzerine X ve Z telleri sabit- etki eden FX, FY, FZ kuvvetleri arasındaki ilişki
lenmiştir. Y teli şekildeki gibi dengede olduğu- nedir?
na göre, Z telinden hangi yönde kaç i akım
geçmektedir? A) FX=FY=Fz B) FX>FY>Fz C) FX=FY>Fz
D) FY>FX=Fz E) FZ>FY>FX
A) 1 yönünde 2i B) 2 yönünde i
C) 1 yönünde 3i D) 2 yönünde 2i 1.A 2.C 3.E 4.A 5.D 6.A
E) 1 yönünde i 7.B 8.E 9.B 10.D

M A N Y ET İZ M A
r
4. Sayfa düzlemine dik B B
TEST - 5 manyetik alana giren
eşit kütleli q1, q2, q3 yük- ϑ
q1
lerinin izledikleri yollar
q2 ϑ
1. şekildeki gibidir. q1, q2,
q3 ϑ
q3 yüklerinin büyük-
lükleri arasındaki ilişki
2r nedir?
r
0 0
q1 2ϑ
ϑ A) q1>q2>q3 B) q1=q2=q3 C) q3>q2>q1
q2
D) q2>q1=q3 E) q2>q1>q3
Sayfa düzleminden içe doğru olan manyetik alan
içinde eşit kütleli yükler şekildeki gibi çembersel
q
hareket yapıyorlar. q1 ve q2 yükleri oranı 1
q2
kaçtır?
r
A) 1 B) -1 C) 2 D) -8 E) -4 5. Sayfa düzlemine dik B q1
m1
manyetik alanı içine m1
2r
ve m2 kütleli, q1 ve q2
2. yükleri 4ϑ ve ϑ hızlarıyla 4ϑ
girdiğinde şekildeki yö-
m2
ϑ2 rüngeleri izliyor. m1=2m2 ϑ
r1 +q q B
ise 1 oranı kaçtır? r
r2 q2
+2q q2 m2
ϑ1
m1
r
Sayfa düzlemine dik B manyetik alını içinde m1 A) 2 B) 4 C) -2 D) -1 E) -3
ve m2 kütleli yükler, momentumları eşit olacak
şekilde r1 ve r2 yarıçaplı yörüngelerde dolanıyor-
r
lar. 1 oranı kaçtır?
r2
1 1 r
A) 1 B) 2 C) D) E) 4 6. Sayfa düzlemine dik B
4 2 B L M
manyetik alanına K nokta-
sından giren –q yükü L nok-
tasından çıkıyor. K
r -q ϑ
3. Sayfa düzlemine dik B
B B
manyetik alanına giren Bu yükün M noktasından çıkması için;
eşit kütleli yüklerin izle- I. ϑ hızı arttırılmalı
2ϑ
diği yollar şekildeki gibi- q1 q2
ϑ II. Manyetik alanın büyüklüğü arttırılmalı
dir. q1 ve q2 yükleri
q III. -q yükünün büyüklüğü arttırılmalı
oranı 1 kaçtır? İşlemlerinden hangileri tek başına yapılmalı-
q2
dır?
1
A) 4 B) -1 C) D) 1 E) -2 A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
2

M A N Y ET İZ M A
7. Sayfa düzlemine dik ve içe 9. Sayfa düzlemine ϑ

r B r
doğru B manyetik alan dik B manyetik B
içinde m kütleli q yükü r alanına giren eşit
r
yarıçaplı yörüngede ϑ sü- kütleli X, Y, Z yük-
ratıyla dolanıyor. lerinin izledikleri X ϑ
ϑ yollar şekildeki gi- ϑ
q Y
bidir. ϑ ϑ
Yük dolanırken manyetik Z
alanın büyüklüğü arttırılırsa;
I. ϑ hızı artar. ϑ
II. r yarıçapı azalır. Buna göre;
III. Yükün periyodu artar. I. X yükünün cinsi pozitif (+) dir.
Yargılarından hangileri doğrudur? II. Y yükü nötrdür.
III. Z yükünün cinsi pozitif (+) dir.
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III İfadelerinden hangileri doğrudur?
D) II ve III E) I ve II
D) I ve II E) II ve III
r
10. Sayfa düzlemine dik B q
ϑ m
manyetik alana ϑ hızıyla
giren yük şekildeki yörün- r
geyi izliyor.
B
r r yarıçapının artması
8. Sayfa düzlemine dik B ϑ2
için;
manyetik alana dik ola- B
I. Manyetik alana sadece daha büyük hızla
rak giren eşit kütleli q1 ve q1 ϑ1
gönderilmeli
q2 yüklerinin manyetik
q2 II. Yük dolanırken manyetik alanın büyüklüğü
alanda hareketi şekildeki ϑ2
azaltılmalı
gibidir.
III. Manyetik alana sadece yükün büyüklüğü arttı-
rılarak gönderilmeli.
Buna göre; ϑ1
İfadelerinden hangileri doğrudur?
I. q1 > q2 dir.
II. ϑ2 > ϑ1 dir.
A) Yalnız I B) I ve III C) II ve III
III. q1 ve q2 yüklerinin yük cinsi aynıdır.
Yargılarından hangileri kesinlikle doğrudur?
1.E 2.D 3.C 4.A 5.B 6.A

7.A 8.C 9.D 10.D

M A N Y ET İZ M A
4. Eşit bölmeli iletken çubuk K

TEST - 6 sayfa düzlemine dik ve dı-
r B
şa doğru B manyetik alan 0 ϑ
1. içinde dönmeden ϑ hızıyla
B hareket ettiriliyor. K, L, M L
K P noktalarında oluşan yük-
lerin işareti aşağıdaki- M
l ϑ 2l 2ϑ lerden hangisi gibidir?
L R
K L M
r A) + + -
B manyetik alanı içinde iletken teller şekildeki gi-
bi sabit hızla hareket etmektedirler. KL ve PR uç- B) - + +
ları arasında oluşan indiksiyon Ɛmk'ları oranı C) - - +
ε KL
kaçtır? D) - + -
ε PR
E) + - +
1 1
A) 8 B) 2 C) 1 D) E)
2 4 5. Eşit boydaki iletken K0 ve
K
0L çubuğu sayfa düzlemi- B
r
2. ne dik içe doğru B manye-
B tik alan içinde ϑ hızıyla ya- 0
37
P tay olarak hareket ettirili-
ϑ
yor. K0 ve KL uçlarında L
2ϑ oluşan indiksiyon
l 37
K L ε
l
R Ɛmk'ları oranı K 0 kaçtır?
ε KL
Yatay düzlemde manyetik alan içindeki iletken (Sin37°= 0,6; Cos37°=0,8)
çubuklar şekildeki gibi sabit hızlarla hareket et-
mektedirler. KL ve PR uçlarındaki indiksiyon
4 3 3 5
ε A) B) 1 C) D) E)
Ɛmk'ları KL kaçtır? (sin37°= 0,6) 5 4 5 8
εPR
6. Sayfa düzlemine dik ve içe K ω

1 5 4 3 doğru olan manyetik alan B
A) B) 2 C) D) E) l
2 6 3 2 içinde iletken 0K çubuğu 0
noktası etrafında ω açısal 0
3. Sayfa düzlemine dik ve içe K ω hızıyla döndürülüyor.
doğru olan manyetik alan B
l
içinde iletken K0 çubuğu 0
0 0K uçlarında oluşan indiksiyon Ɛmk değerinin
noktası etrafında ω açısal
artması için;
hızıyla döndürülüyor. K0
I. Manyetik alanın büyüklüğü arttırılmalı
uçlarında oluşan indik-
siyon Ɛmk'sı nedir? II. Çubuğun periyodu arttırılmalı
III. Sadece manyetik alanın yönü değiştirilmeli
İşlemlerinden hangileri yapılmalıdır?
Bωl 2
A) Bωb B) Bωb2 C)
2
Bω 2 l Bω 2 l 2
D) E) D) II ve III E) I ve III
2 4

M A N Y ET İZ M A
r
7. Sayfa düzlemine dik B K ω
10.
manyetik alanı içinde eşit B
bölmeli iletken çubuk 0
R1 R2
noktası etrafında ω açısal
hızıyla döndürülüyor. 0M 0 ϑ ϑ ϑ ϑ
uçlarında oluşan indik-
siyon Ɛmk'sı 2 volt ise, ω
M
KM uçlarında kaç volt-
B
tur?
R3
A) 6 B) 8 C) 12 D) 16 E) 32
ϑ 2ϑ
8. Sayfa düzlemine dik ve
r
dışa doğru B manyetik M
B
alan içine iletken çubuk Düzgün B manyetik alan içinde eşit boydaki
K çubuklar verilen hızlarla hareket ettirildiğinde
konuluyor. Çubuğun M0
uçlarında oluşan indiksi- R1, R2, R3 dirençlerinin hangilerinden indiksi-
L
yon Ɛmk'sının büyüklüğü, yon akımı geçer?
çubuk 0 noktasından ω
0
açısal hızıyla dönerken Ɛ1, A) Yalnız R1 B) Yalnız R2 C) R1 ve R2
L noktasından ω açısal hı- D) R2 ve R3 E) R1 ve R3
zıyla dönerken Ɛ2, K noktasından ω açısal hızıyla
dönerken Ɛ3 ise, Ɛ1, Ɛ2, Ɛ3 arasındaki ilişki ne-
dir?
A) Ɛ1=Ɛ2=Ɛ3 B) Ɛ1>Ɛ2=Ɛ3 C) Ɛ1>Ɛ2>Ɛ3

D) Ɛ3>Ɛ2>Ɛ1 E) Ɛ2>Ɛ1=Ɛ3
11.
B
9.
B R i2
i1 l ϑ 2R 2l 2ϑ
2 4
R1 ϑ R2 ϑ
1 3
Düzgün B manyetik alan içinde çubuklar ϑ ve
2ϑ hızıyla hareket ederken R direncinden ge-
Sayfa düzleminden içe doğru olan manyetik
çen akım i1, 2R direncinden geçen akım i2 ise
alan içinde çubuklar ϑ hızıyla hareket ettirilir-
i1
ken R1 ve R2 dirençlerinden hangi yönlerde oranı kaçtır?
i2
akım geçer?
R1 R2
1 1
A) B) 1 C) 2 D) E) 4
A) 1 3 2 4
B) 1 4
C) 2 3
D) 2 4 1.E 2.C 3.C 4.B 5.E 6.A
E) Oluşmaz Oluşmaz 7.D 8.B 9.B 10.D 11.A

M A N Y ET İZ M A
3. Sabit B manyetik B= 5 Tesla

TEST - 7 alan içinde bir çubuk
4 m/s hızla hareket 20 cm 4 m/s
ettiriliyor. 2Ω'luk di-
rençten geçen 2
1. Yatay düzlemde- B K akım şiddeti kaç
düzgün B manyetik amperdir?
alan içinde KL çubu- ϑ
R
ğu ϑ hızıyla hareket
A) 0,5 B) 1 C) 2 D) 3 E) 4
ettirilip serbest bıra-
L
kılıyor.
4.
KL çubuğu serbest bırakıldıktan sonra; B B
I. Çubuk yavaşlayarak durur.
II. Çubuk sabit hızla hareket eder.
III. R direncinden geçen akım şiddeti azalarak sı-
fır olur.
53
B I II B
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve III
Çerçeve I konumdan II konumuna t= 0,4 saniye-
de getiriliyor. Çerçevenin yüzey alanı A oldu-
ğuna göre, çerçevede oluşan indiksiyon
Ɛmk'sı nedir? (sin53°= 0,8)
BA BA
A) B) 2BA C)
2 4
2BA 3BA
D) E)
3 2
2.
B B
5.
B II
37 L
I II K
B B
30
I
Çerçeve yatay B manyetik alan içinde I konu-
mundan II konumuna t sürede getiriliyor. Çerçeve Tamamı manyetik alan içinde olan, yüzey alanı A
alanı A olduğuna göre, çerçevede oluşan in- olan çerçeve I konumundan II konumuna t= 0,5
diksiyon Ɛmk'sı nedir? saniyede getiriliyor. K-L uçlarında oluşan indik-
(sin37°= 0,6) siyon Ɛmk'sı nedir? (sin30°= 0,5)
BA 4BA 2BA BA
A) B) C) A) 2BA B) C) –BA
t 5t 5t 2
3BA 2BA −3BA

D) E) D) -2BA E)
5t 3t 2

M A N Y ET İZ M A
6. Çerçeve düzgün man- B 9. Akım geçen düz tel ve

a
yetik alan içinde dur- çembersel teller yatay düz-
r K
maktadır. leme şekildeki gibi konulu-
K yor. K ve L iletken çem- b i
Çerçevenin K-L uçla- berleri düz telden uzakla-
L
şacak şekilde ok yönünde X
rında indiksiyon B
sabit hızla hareket eder- L
Ɛmk'sı oluşması için;
ken indiksiyon akımları- 2r
I. Manyetik alan düzgün olarak arttırılmalı Y
nın yönü nedir?
II. Manyetik alan düzgün olarak azaltılmalı
III. Çerçeve ok yönünde döndürülmeli
K Çemberi L Çemberi
Yargılarından hangileri yapılmalıdır?
A) a X
A) Yalnız I B) I ve II C) II ve III B) a Y
D) I ve III E) I, II ve III C) b X
D) b Y
E) Oluşmaz Oluşmaz
7. Akım geçen düz tel ve çem-
i
bersel tel sayfa düzlemine
şekildeki gibi konuluyor.
0
Çembersel telde indiksi-
yon akımı oluşması için;
I. i akımı arttırılmalı
II. i akımı azaltılmalı
III. Çembersel tel, düz telden uzaklaştırılmalı 10. Akım geçen düz tel i
İfadelerinden hangileri yapılmalı? ve iletken çembersel

1
tel yatay düzleme
K L
şekildeki gibi konu-
A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve II luyor. 2
Buna göre çember-

8. Akım geçen düz tel ve çembersel sel telde oluşan in-
Ok M
tel sayfa düzlemine şekildeki gibi diksiyon akımının
konuluyor. i yönü çembersel tel;
r
I. K'dan L'ye giderken 1 yönünde olur.
Çembersel telden ok yönünde II. L'den M'ye giderken 1 yönünde olur.
akım geçmesi için;
III. M'den K'ya giderken 2 yönünde olur.
I. i akımı arttırılmalı Yargılarından hangileri doğrudur?
II. Çembersel tel, düz tele yaklaştırılmalı
III. Çembersel tel, düz telden uzaklaştırılmalı A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve III
İşlemlerinden hangileri yapılmalıdır?
D) II ve III E) I ve II
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II 1.D 2.C 3.C 4.B 5.C 6.E

D) I ve III E) II ve III 7.E 8.C 9.C 10.D

M A N Y ET İZ M A
3. Yalıtkan yatay düz- 2
TEST - 8 lemde i akım geçen

b
düz tel ve çembersel

tel şekildeki gibi yer-
a
1. Yalıtkan yatay zemine i akımı leştiriliyor.
i 1
geçen düz tel ve çembersel tel
a
şekildeki gibi yanyana konulu- b Buna göre; i
yor. r r
0 I. Çembersel tel 1 yönünde hareket ederken, b
yönünde indiksiyon akımı dolanır.
Buna göre; II. Çembersel tel 2 yönünde hareket ederse, a
I. i akımı atttırılırsa çemberden b yönünde indik- yönünde indiksiyon akımı dolanır.
siyon akımı dolanır. III. Düz delden geçen i akımı arttırılırsa çember-
II. i akımı azaltılırsa çemberden a yönünde in- sel telden a yönünde indiksiyon akımı dolanır.
diksiyon akımı dolanır. Yargılarından hangileri doğrudur?
III. Düz tel, çembersel tele yaklaştırılırsa çem-
berden a yönünde indiksiyon akımı dolanır.

D) I ve III E) I ve II
4. Yatay ze- K
minde B 1 2
manyetik
alanının
olduğu
düzlemde, ϑ 3
2. Yalıtkan yatay zeminde
2i b a i K ve L öz-
düz teller sabit tutulur- L
0 deş iletken ϑ
ken, çembersel tel şe- B
çerçeveler
kildeki konumdan ok 4
şekildeki
yönünde i akım geçen
konumdan ϑ hızlarıyla ok yönünde hareket et-
tele doğru sabit hızla
d d mektedirler. K'nın tamamı manyetik alana gire-
yaklaştırılıyor.
ne kadar, L'nin tamamı manyetik alandan çı-
kana kadar geçen sürede hangi yönlerde in-
Çembersel telden geçen indiksiyon akımının diksiyon akımı oluşur?
yönü ile ilgili olarak;
I. a yönünde,
K Çerçevesi L Çerçevesi
II. b yönünde,
III. Akım oluşmaz. A) 1 3
Yargılarından hangileri doğrudur? B) 1 4

C) 2 3
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) 2 4
D) I ve III E) II ve III E) Akım geçmez Akım geçmez

M A N Y ET İZ M A
5. 7. N sarımlı, S kesit alanlı L B

B B iki özdeş selenoid birbi- L
rine seri bağlanıp düz-
gün manyetik alan içine 53
I şekil –I'deki gibi konulu-
II
yor. Selenoid, şekil-
I'den şekil –II'ye t sü-
K K
rede getirilirse, KL uç- B
60
ları arasında oluşan Şekil -I Şekil -II
N sarımlı bobin I konumundan II konumuna t sü- indiksiyon Ɛmk'sı kaç
rede getiriliyor. Bu sürede bobinin uçlarından BSN
olur? (Cos53°= 0,6)
oluşan indiksiyon Ɛmk'sı nedir? t
(S: Bobinin kesit alanı;
r
Cos60°= 0,5; B : Manyetik alan şiddeti) 2 3 4
A) B) − C) 2 D) E) 1
5 5 5
BSN 2BSN BSN
A) − B) C) −
t t 2t
4BSN 3BSN
D) E)
t t
8.
Amper
R Saniye
t 2t 3t
Şekil -I Şekil -II

6. N sarımlı, S kesit alanlı iki B
L Şekil –I'deki bobinin anahtar açık ve kapalı olma
özdeş selenoid şekil – L
I'deki gibi seri bağlanıp durumuna göre geçen akımın zamana bağlı gra-
37 fiği şekil –II'deki gibidir.
düzgün B manyetik alanı
içine konuluyor. Bu sele-
noidler t sürede şekil Buna göre;
–I'den şekil –II'ye geti- K K I. Anahtar (0-t) aralığında kapalıdır.
rildiğinde K-L uçlarında B II. Anahtar (2t-3t) aralığında açıktır.
oluşan indiksiyon Şekil -I Şekil -II III. Bobinde (t-2t) aralığında özindiksiyon akımı
Ɛmk'sı nedir?
oluşmaktadır.
2BSN BSN 2BSN
A) − B) − C)
t 2t 3t
3BSN 2BSN A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
D) E)
2t 5t D) II ve III E) I ve II

M A N Y ET İZ M A
9. Yatay düzlemde bo- Bobin 11.

bin ve mıknatıs şe- Amper
kildeki konumda tu- N S
tulmaktadır. i
1 2 Saniye
Bobine bağlı R di- t 2t 3t
R
renci üzerinden bir
indiksiyon akımı geçmesi için; Akım makarası ve uygulanan gerilimin zamana
göre değişim grafiği yandaki şekildeki gibidir.
I. Mıknatıs bobine yaklaştırılmalı.
II. Mıknatıs bobinden uzaklaştırılmalı
Makarada oluşan özindiksiyon akımı için;
III. Mıknatıs yukarı (ok yönünde) hareket ettiril-
meli I. 0-t zaman aralığında 2 yönündedir.
İşlemlerinden hangileri yapılmalıdır? II. t-2t zaman aralığında sıfırdır.

III. 2t-3t zaman aralığında 1 yönündedir.
hangileri doğrudur?
A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve II
10. Yatay düzlemde Bobin

mıknatıs ve bobin 12. Şekildeki
S N mıknatıs bo- N S
şekildeki gibi tutul-
maktadır. bine girerken
R ve bobinden A
çıkıp uzakla- Y X
R direnci üzerin-
şırken indik-
den ok yönünde
siyon akımının yönü nasıldır?
indiksiyon akımı oluşması için;
I. Mıknatıs bobine yaklaştırılmalı
Girerken Çıkarken
II. Bobin mıknatıstan uzaklaştırılmalı
III. Bobin ve mıknatıs aynı yönde ve aynı hızda A) X Y
hareket ettirilmeli B) Y X
İşlemlerinden hangileri yapılmalıdır? C) X X
D) Y Y
E) Akım oluşmaz Y
D) I ve III E) I ve II

M A N Y ET İZ M A
13. 15.
Sol Sağ
K Makarası L Makarası
X
R1 R2
+ - Y
V
1 2
-
Birbirine yakın duran bobinlerden K bobinine R
V
bağlı anahtar kapatıldığı anda oluşan indiksi-
K ve L akım makaraları şekildeki gibi yanyana
yon ve özindiksiyon akımlarının yönü nedir?
konuluyor.
Özindiksiyon İndiksiyon
L makarasında bir indiksiyon akımı oluştura-
Akımı Akımı
bilmek için;
A) Y 1 I. Yalnız L makarası sola çekilmeli.
B) X 1 II. Yalnız K makarası sola çekilmeli
C) X 2 III. İki akım makarası da aynı hızla sağa çekilmeli
D) Y 2 ifadelerinden hangileri yapılmalıdır?
E) 1 Y
16.
Akım
14. Zaman
t 2t 3t
Demir Şekil -I Şekil -II
Şekil –I'deki bobinin anahtarının açık ve kapalı

R olma durumuna göre bobinden geçen akımın
+ - zamana göre grafiği şekil –II'deki gibidir.
a b V X Y
Demir çekirdek etrafına iki farklı bobin şekildeki

Buna göre;
gibi sarılıyor. Reosta sürgüsü ok yönünde çeki-
I. Anahtar I ve II aralığında kapalıdır.
lirken oluşan indiksiyon ve özindiksiyon akı-
mının yönü nedir? II. Bobinde I ve III aralığında özindiksiyon akımı
oluşur.
III. Özindiksiyon akımı II aralığında sıfırdır.
Özindiksiyon İndiksiyon
Akımı Akımı
A) a X
A) Yalnız II B) Yalnız III C) I ve III
B) X b
D) I ve II E) I, II ve III
C) Y b 1.E 2.A 3.C 4.B 5.C 6.E
D) X a 7.B 8.E 9.E 10.B 11.E 12.A
E) Y a 13.B 14.D 15.D 16.E

M A N Y ET İZ M A
ALTERNATİF AKIM Direnç Devresi:

Bir tel çerçevenin manyetik alan içinde eksen et- i.V
rafında döndürüldüğünde telde bir Ɛmk ve buna R
bağlı olarak devrede akım dolaşır. Vm
Ie im
T/2 T
İndiksiyon yoluyla oluşan, günlük hayatta birçok
Zaman
yerde kullanılan bu akıma alternatif akım (AC) Ve
denir. Alternatif akım kaynağına bağlı dirençte akım ve
gerilim aynı fazdadır.
V
ie = e
∆φ B.A.Cosθ R
ε=− = θ = ω.t
∆t t P= Dirençle harcanan ortalama güç.
P= i2e .R
V= Vmax.Sinω.t
i= imax.Sinω.t
20Ω'luk derençten Im = 2 2 amperlik akım geç-

Vmax= Gerilimin maksimum değeri
mektedir. Direncin harcadığı ortalama güç kaç
wattır?
İmax = Akımın maksimum değeri
Ve = Gerilimin etkin değeri

Im 2 2
Ie = = = 2A
ie = Akımın etkin değeri 2 2
P= i2e .R = 22.20 = 4.20 = 80 W
im Vmax Ve
ie = Ve = ie =
2 2 R
i.V
Şekildeki direnç devre- R= 25
sinde devrede oluşan et-
Vm
im
kin akımın değerini ve
T/2 T güç kaynağının frekansını
Zaman bulunuz? V= 100 2.sin100.π.t
Alternatif akımın sinüs fonksiyonu olarak değişimi

yukarıdaki gibidir.
V= Vm.Sinωt
V= 100 2. sin π.t
Etkin Akım:
Alternatif akımla çalışan elektrikli ısıtıcının belirli Vm = 100 2 volt ω = 100π
bir sürede bir miktar suya aktardığı ısıyı, aynı sü- Ve = 100 volt 2πf = 100π
rede aktarabilen doğru akım değeri alternatif V 100
Ie = e = = 4A f= 50 Hertz
akımın etkin değeridir. R 25

M A N Y ET İZ M A
Bobin (Selenoid) Devresi Sığaç Devresi

i.V i.V
XL Xc
İ V
Vm
L C
Ie T Ie T
t 0 t
-Im
Ve Ve
Alternatif akıma bağlı bobinde akım geriliminden

geridedir. Alternatif akıma bağlı sığaç devresinde akım geri-
limden öndedir.
L: Bobinin özindiksiyon katsayısı (Henry)
C: Soğa (Farad)
XL: Bobinin indüktif direnci (ohm, Ω)
XC: Kapasitif direnç (ohm, Ω)
ω: Açısal hız (ω= 2πf)
ω: Açısal hız
XL = ω.L = 2πf.L
1 1
XC = =
Ve ω.C 2πf .C
Ie =
XL Ve
Ie =
XC
Alternatif akım kaynağının frekansı artarsa XL de- Akım kaynağının frekansı artarsa XC değeri aza-
ğeri artar. lır.
Dirençsiz telden sarılan bo- L

bin Ve = 60 volt olan güç
kaynağına bağlandığında Şekildeki sığaç devresinde C
Ie= 2A
devreden etkin değeri 2 am- akımın frekansı 100 Hertz'dir.
per olan akım geçmektedir. Ve= 60 volt Sığacın sığası kaç Fa- Ie= 4A
15 −1 rad'dır?
Akımın frekansı S
π
(π= 3) Ve= 20 2.sin.ω.t
olduğuna göre bobinin özindiksiyon katsayısı
L kaç Henry'dir?
Ve 20
Ie = 4= XC = 5 Ω
XC XC
Ve 60 1 1
Ie = 2= XL = 30Ω XC = =
XL XL ω.C 2πf.C
XL = ω.L = 2πf .L 1
5=
15 2.3.100.C
30 = 2π .L
π 1 10 −3
1 = 3000 .C C= = F
30 = 30 .L 3000 3
L = 1H

M A N Y ET İZ M A
3. R direnci etkin gerilimi Ve R
TEST - 1 olan değişken gerilim kay-

nağına bağlanıyor. Ie
1. Dirençsiz telden sarılan bo- XL Ve değiştirilmeden kay- Ve

bin devresinde Ve gerilimi nağın frekansı arttırılırsa;
değiştirilmeden güç kayna- L
Ie I. Ie akımı artar.
ğının frekansı attırılırsa;
II. R direncinin ortalama gücü değişmez.
I. Bobinin indüktif direnci Ve III. R direncinin omik direnç değeri artar.
artar.
II. Ie akımı azalır.
III. Ie akımı artar.

4. Dirençsiz telden sarılan bobi- L= 0,5 Henry

nin özindiksiyon katsayısı 0,5
Henry'dir. Bu bobin etkin Ie
değeri 30 volt ve frekans 10
Hz. olan değişken gerilim
Ve= 30 volt
kaynağına bağlandığında
akımın etkin değeri kaç amperdir?
2. (π= 3)
L 2L A) 0,5 B) 1 C) 1,5 D) 2 E) 4
I1 I2
Ve Ve
Özindiksiyon katsayıları L ve 2L olan dirençsiz

telden sarılan bobinler frekansı ve etkin gerilimi
aynı olan değişken gerilim kaynağına bağlanıyor.
Buna göre;
I. Bobinlerin indiktif dirençleri eşittir.
II. Etkin akımları I1 > I2 dir. 5. Omik direnci 10Ω olan direnç R= 10
III. Maksimum akımlar Iı = I2 dir. değişken gerilim kaynağına
İfadelerinden hangileri doğrudur? şekildeki gibi bağlanıyor. Di-
rencin harcadığı ortalama
güç kaç watt'tır?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III V= 50 2.sin.ω.t
A) 100 B) 200 C) 250 D) 500 E) 600

M A N Y ET İZ M A
6. Sığası C olan sığaç değişken C 9.

gerilim kaynağına şekildeki gibi C 2C 3C
bağlandığında devreden etkin Ie= 5A
değeri 5 amper olan akım geç-
I1 I2 I3
mektedir. C kaç Farad'dır? Ve= 20 2.sin60.t
Ve 2Ve 3Ve
1 1 1 1 1
A) B) C) D) E) Sığaları C, 2C, 3C olan sığaçlar frekansları eşit
20 60 120 240 400
olan değişken gerilim kaynaklarına şekildeki gibi
bağlanıyor. Devrelerden geçen etkin akımlar I1,
I2, I3 arasındaki ilişki nedir?
A) I1=I2=I3 B) I3>I2>I1 C) I1>I2>I3

D) I2>I1=I3 E) I2>I1>I3
7.
L X C Y C
10.
L 2L 3L
Z
Ve Ve I1 I2 I3
V
X, Y, Z lambaları dirençsiz telden sarılan bobine
Ve Ve Ve
ve sığaçlara şekildeki gibi D.C ve A.C gerilim
kaynaklarına bağlanıyor. Hangi lambalar sürekli Dirençsiz telden sarılan bobinler şekildeki gibi eşit
ışık vermeye devam eder? frekansları A.C gerilim kaynaklarına bağlanıyor.
Bobinlerden geçen I1, I2, I3 etkin akımlar ara-
sındaki ilişki nedir?
A) Yalnız X B) Yalnız Y C) Yalnız Z
D) X ve Y E) Y ve Z
A) I1>I2>I3 B) I1=I2=I3 C) I3>I2>I1
D) I2>I1=I3 E) I2>I1>I3
11.
8.
L 2L
L Amper
42 I1 I2
0,5 1
Saniye
-4 2 Ve Ve
Ve= 48 volt
Şekil -I Şekil -II Dirençsiz telden sarılan bobinlerin özindiksiyon
Dirençsiz telden sarılan selenoid değişken gerilim katsayıları L ve 2L'dir. Bobinlerden geçen I1 ve
kaynağına bağlandığında akımın zamana göre I
I2 etkin akımlar oranı 1 kaçtır?
grafiği şekil –II'deki gibidir. Selenoidin özindik- I2
siyon katsayısı L kaç Henry'dir? (π=3) (Gerilim kaynaklarının frekansları eşittir.)
1 1
A) B) 1 C) 2 D) 4 E) 6 A) 1 B) 2 C) 4 D) E) 3
2 2

M A N Y ET İZ M A
12. Sığası C olan sığacın ka- 15. Dirençsiz telden sarılan, özin- XL
Xc
pasitif direnci XC dir. diksiyon katsayısı L olan se-
C lenoid, maksimum değeri Ie= 2A
Ie
Ve değeri sabit kalmak 50 2 volt olan değişken ge-
şartıyla güç kaynağının rilim kaynağına bağlandığında Vmax= 50 2 volt
Ve devreden 2 amperlik etkin
frekansı arttırılırsa;
100
I. XC değeri azalır. akım geçmektedir. Kaynağın frekansı Hz.
π
II. XC değeri değişmez.
ise L kaçtır?
III. Etkin akımın büyüklüğü artar.
1 1 1 1
A) 1 B) C) D) E)
2 5 4 8
800
13. Sığası µF olan sığaç Xc
π
etkin değeri 32 volt olan
C 16.
değişken gerilim kaynağı- Ie
R XL XC
na bağlanıyor. Kaynağın
frekansı 1000 Hz ise, Ve= 20 volt
Ie
devrede oluşan etkin
akımın değeri kaç amperdir? (1µF= 10-6F)
Ve
A) 32 B) 20 C) 10 D) 6 E) 2 Şekildeki devre rezonans durumundadır. Rezo-
nans frekansı nedir?
1 1
A) 2πL.C B) C)
2πLC 2π L.C
L.C 2π
D) E)
2π L.C
14. Şekildeki sığaç devresi etkin Xc

1
değeri 40 volt frekansı
60 C
Ie= 8A
hertz olan değişken gerilim
kaynağına bağlandığında 8
amperlik etkin akım dolaşıyor. Ve= 40 volt 1.D 2.B 3.B 4.B 5.C 6.D
Sığacın sığacı kaç Farad'dır? (π=3) 7.D 8.C 9.B 10.A 11.B 12.D
13.A 14.A 15.E 16.C
A) 2 B) 4 C) 1 D) 5 E) 0,2

M A N Y ET İZ M A
TRANSFORMATÖRLER
İdeal transformatör- 4N N
Gerilim yükselten veya N1 N2 de V1 giriş gerilimi 40 I1 I2
gerilim düşüren devre volt ise V2 gerilimi
elemanıdır. I V1 V2
kaç volttur ve 1
V1 V2 I2
oranı kaçtır?
• Transformatörler Primer Sekonder
alternatif akımda
çalışırlar, doğru akımda çalışmazlar.
4N 40
= V2 = 10 volt V1.I1 = V2.I2
• Transformatörler frekans değiştirmez. N V2
40.I1 = 10.I2
N1: Primer sarım sayısı I1 1
=
I2 4
N2: Sekonder sarım sayısı
V1: Primer gerilimi

İdeal transforma- 8N 3N
V2: Sekonder gerilimi törde primere 80
volt gerilim uygu- K
I1: Primer akımı lanıyor. K-T arası 80V N
gerilim kaç volt- L
tur?
I2: Sekonder akımı
T M
N1 V1
=
N2 V2
• Transformatör ideal ise verimi %100'dür.

Giriş gücü = Çıkış gücü KL sarımı ile MT sarımı ters bağlıdır. K-T arası
sarım sayısı = 3N –N = 2N
V1.I1 = V2.I2
8N 80
= VKT = 20 volt.
2N VT
• Transformatörün verimi n ise,
n.V1.I1 = V2.I2
N1 > N2 ise düşürücü transformatör,

5N N
I1 I2
N2 > N1 ise yükseltici transformatör.
200V
R= 20
Şekildeki ideal transformatörde I1 akımı kaç

amperdir?

M A N Y ET İZ M A
3N N 2N 4N
5N 200 V2 40
= I2 = = = 2A
N V2 R 20
V2 = 40 volt V1.I1 = V2.I2
60V VS
200.I1 = 40.2
2
I1 = = 0,4 A
5
İdeal transformatörler şekildeki gibi bağlanıyor.
Girişe 60 voltluk gerilim uygulandığında V2
gerilimi kaç volt olur?
500 sarım 100 sarım
I1 I2
100V
60.N.4N = VS.2N.3N
R= 5
60.4 = VS.6
Şekildeki transformatörün verimi %80'dir. I1 akımı
VS= 40 volt.
kaç amperdir?
500 100 V2 20
= I2 = = = 4A
100 V2 R 5
80
V2 = 20 volt .V1.I1 = V2.I2
100
80
.100.I1 = 20.4
100 NK NL NX NY
80.I1 = 80
I1 = 1A
5Ve 2Ve
Şekildeki transformatörler idealdir. Buna göre,

Birleştirilmiş Transformatörler NL N
= 2 ise K oranı kaçtır?
NX NY
NK NL NP NR
V1 V V2
V1.NL.NY = V2.NX.NK
NL = 2 NX=1
5Ve.2.NY = 2Ve.1.NK
Transformatörler şekildeki gibi birleştirilirse;
5.NY = NK
V1 NK V N
= = P NK
=5
V2 NL V2 NR
NY
V1.NL .NR = V2 .NP.NK

M A N Y ET İZ M A
4.
TEST - 1 N1 N2
A
1. N
VS R I
4N N
5N
I1 I2
200V 25
Şekildeki transformatörler idealdir. Anahtar ka-
patılırsa A ampermetresinin ve sekonder geri-
Şekildeki transformatörler idealdir. I2 akımı kaç limi VS büyüklüğü nasıl değişir?
amperdir?
A VS
A) 0,5 B) 1 C) 2 D) 4 E) 5
A) Artar Değişmez
B) Azalır Artar
C) Artar Azalır
2.
12N D) Değişmez Değişmez
E) Azalır Değişmez
K
N L
Ve Tel
5N P
R
Şekildeki transformatörler idealdir. K-L arası sa-

rım sayısı N, P-R uçları arası sarım sayısı 5N'dir.
VKL 5.
oranı kaçtır? N1 N2
VKR
I1
1 2 1 1 N
A) B) C) 1 D) E)
5 3 2 3
5N I2
3. Şekildeki trans- 10N

Şekildeki transformatörler idealdir. Reosta sür-
formatörler ide- güsü ok yönünde çekilirse I1 ve I2 akımı nasıl
aldir. Sarım sa- 2N K
değişir?
yıları K-L uçları 3N
L
arasında 2N, P-
R uçları arasın- I1 I2
V
da 3N'dir. KR R P
A) Değişmez Azalır
VPR
B) Artar Artar
oranı kaçtır?
C) Azalır Artar
2 3 5 D) Azalır Azalır
A) B) C) D) 2 E) 5
3 5 2 E) Değişmez Artar

M A N Y ET İZ M A
6. 9.
600 100 NX NY NP NR
I1 I2
200V 20 V1 V2
Şekildeki transformatörün verimi %80'dir. I1 akımı Şekildeki transformatörler idealdir. V1 gerilim sa-
kaç amperdir? bit tutularak V2 gerilimin azalması için aşağı-
(Primer sarımı 600, sekonder sarımı 100) dakilerden hangisi yapılmalıdır?
A) 1,2 B) 1,8 C) 2 D) 1 E) 0,5 A) NY sarım sayısı arttırılmalı

B) NR sarım sayısı arttırılmalı
C) NP sarım sayısı arttırılmalı
D) NX sarım sayısı azaltılmalı
E) NY ve NR sarım sayıları arttırılmalı
7.
NK NL NP NR
8Ve Ve 2Ve
Şekildeki transformatörler idealdir.
Sarım sayıları ile ilgili olarak;

I. NK > NL
10.
II. NR > NP NX NY NP NR
III. NK > NR
hangileri kesinlikle doğrudur?
6V V
NX
Şekildeki transformatörler idealdir. = 3 ise,
NY
NP
oranı kaçtır?
8. NR
5N 2N 4N N
1 2
A) B) C) 12 D) 1 E) 2
2 3
100V V2
Şekildeki transformatörler idealdir. Giriş gerilimi

1.C 2.E 3.B 4.A 5.B 6.E
100 V ise, V2 gerilim kaç volttur?
7.C 8.E 9.C 10.E
A) 50 B) 40 C) 20 D) 15 E) 10

015 - Manyetizma

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

015 - Manyetizma

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

Bölüm -2 MAN YETİZMA

1. Akım Geçen Düz Telin Çevresinde oluşturdu-

Başparmağımızı akım yönünde = (+) kabul ettim. = (-) kabul ettim.

(k = Hava ortamı için 10-7N/A2)

2. Akım Geçen Çembersel Telin Merkezine Oluş-

İki çembersel telin 0 noktasında oluşturduğu

KARA FİZİK 338 11. SINIF

3. Manyetik Alanda Akım Geçen Tele Etkiyen

11. SINIF 339 KARA FİZİK

4. Üzerinden Akım Geçen Düz Tellerin Birbirleri-

Aynı yönde akım geçen teller birbirlerini çe-

Tellerden zıt yönlü

Yatay masa üzerin-

KARA FİZİK 340 11. SINIF

5. Manyetik Alanda Yüklü Cismi Etki Eden Kuv-

Sayfa düzleminden içe ϑ

Sayfa düzleminde B manyetik alanına giren eşit mϑ 2

Manyetik alan cismin hızını değiştirmez.

11. SINIF 341 KARA FİZİK

Ɛ= B.ϑ.b 3b boyundaki çubuk 0 nok- K ω

b boyundaki iletken tel ω B

KARA FİZİK 342 11. SINIF

F B Sayfa düzlemindeki manyetik alan içinde iletken

Sayfa düzlemindeki manyetik alan içinde iletken (KL ve ML boyları eşittir.) l

ƐKL= 0,6 Bϑb K

11. SINIF 343 KARA FİZİK

8. Çerçevede Oluşan İndiksiyon Ɛmk'sı

İletken çerçeve manyetik alana girerken ve çıkar-

Çerçeve I konumundan II konuma t sürede getiri-

KARA FİZİK 344 11. SINIF

ÖZİNDİKSİYON VE İNDİKSİYON AKIMI

II aralığında akım sabit olduğu için özindiksiyon

11. SINIF 345 KARA FİZİK

4. Sayfa düzlemine birbirlerine

tellerinden 3i ve i akımı geç-

A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III

5. Akım geçen X ve Y telleri

lan tellerden 4i ve i akımı r r r

KARA FİZİK 346 11. SINIF

7. Eşit büyüklükte akım 2i 10. Akım geçen düz

9. Akım geçen düz tel- i B) Artar Değişmez

11. SINIF 347 KARA FİZİK

2. Akım geçen teller sayfa i

II. Y teli sistemden alınırsa B azalır.

KARA FİZİK 348 11. SINIF

A) BK>BL>BM B) BK=BL>BM C) BK=BL=BM A) BK<BM<BL B) BM>BK>BL C) BK=BL=BM

D) BK=BM>BL E) BM>BK>BL D) BK>BM=BL E) BM>BK=BL

11. Akım geçen 4i

1.A 2.A 3.D 4.D 5.D 6.C

11. SINIF 349 KARA FİZİK

2. i akım geçen X ve Y telleri i

6. Düz tel ve yarım çembersel i

KARA FİZİK 350 11. SINIF

7. Sayfa düzlemine düz tel ve 10. r ve 2r yarıçaplı i

8. Düz teller ve çembersel 11. Yarım çem- 2i

11. SINIF 351 KARA FİZİK

4. Yatay düzlemde i akım geçen tel

KARA FİZİK 352 11. SINIF

7. 9. Yalıtkan yatayı düzlem-

Sayfa düzleminde içe doğru B manyetik alanın

A) Yalnız II B) Yalnız III C) I ve II

Sayfa düzleminden dışa doğru B manyetik alanın

11. SINIF 353 KARA FİZİK