CHÖÔNG 8

CHÖÙC NAÊNG KIEÅM SOÁT

I. KHAÙI NIEÄM
II. NGUYEÂN TAÉC KIEÅM SOÁT
III. QUI TRÌNH KIEÅM SOÁT
IV. CAÙC HÌNH THÖÙC KIEÅM SOÁT
 I. KHAÙI NIEÄM
1. Khaùi nieäm
Chöùc naêng kieåm soaùt laø quaù trình ño löôøng
keát quaû thöïc teá vaø so saùnh vôùi nhöõng tieâu chuaån
nhaèm phaùt hieän söï sai leäch vaø nguyeân nhaân söï
sai leäch, ñöa ra bieän phaùp ñieàu chænh kòp thôøi
nhaèm khaéc phuïc söï sai leäch hoaëc nguy cô sai
leäch, ñaûm baûo toå chöùc ñaït ñöôïc caùc muïc tieâu vaø
caùc keá hoaïch vaïch ra
 I. KHAÙI NIEÄM

2. Vai troø cuûa kieåm soaùt

 Baûo ñaûm caùc nguoàn löïc cuûa toå chöùc ñöôïc söû
duïng moät caùch höõu hieäu.
 Phaùt hieän kòp thôøi nhöõng vaán ñeà sai leäch,
nhöõng khoù khaên trong quaù trình thöïc hieän
muïc tieâu
 Kòp thôøi ñöa ra nhöõng bieän phaùp giaûi quyeát
ñeå ñaït ñöôïc muïc tieâu
 II. CAÙC NGUYEÂN TAÉC ÑEÅ
XAÂY DÖÏNG CÔ CHEÁ KIEÅM SOAÙT
•1. Cô cheá kieåm soaùt phaûi ñöôïc thieát keá caên cöù
treân keá hoaïch hoaït ñoäng cuûa toå chöùc, vaø caên cöù
theo caáp baäc cuûa ñoái töôïng ñöôïc kieåm soaùt.
•2. Coâng vieäc kieåm soaùt phaûi ñöôïc thieát keá theo
ñaëc ñieåm caù nhaân cuûa caù nhaân nhaø quaûn trò
•3. Söï kieåm soaùt phaûi ñöôïc thöïc hieän taïi nhöõng
khaâu troïng yeáu
 II. CAÙC NGUYEÂN TAÉC ÑEÅ
XAÂY DÖÏNG CÔ CHEÁ KIEÅM SOAÙT
•4. Vieäc kieåm soaùt phaûi khaùch quan
•5. Heä thoáng kieåm soaùt phaûi phuø hôïp vôùi baàu
khoâng khí cuûa toå chöùc (vaên hoùa toå chöùc)
•6. Vieäc kieåm soaùt caàn phaûi tieát kieäm vaø ñaûm
baûo tính hieäu quaû kinh teá
•7. Vieäc kieåm soaùt phaûi ñöa ñeán haønh ñoäng
 III. TIEÁN TRÌNH KIEÅM SOAÙT
•Tieán trình kieåm soaùt bao goàm 3 böôùc :
•(1) xaây döïng caùc tieâu chuaån kieåm soaùt
•(2) ño löôøng keát quaû
•(3) ñieàu chænh caùc sai leäch
 III. QUAÙ TRÌNH KIEÅM SOAÙT

XAÂY DÖÏNG TIEÂU

ÑO LÖÔØNG KEÁT
CHUAÅN KIEÅM
QUAÛ THÖÏC TEÁ
SOAÙT

ÑIEÀU CHÆNH
KHAÙC BIEÄT
 III. QUAÙ TRÌNH KIEÅM SOAÙT
CÔ BAÛN
•Böôùc 1: Xaùc ñònh caùc tieâu chuaån
Tieâu chuaån laø nhöõng caên cöù maø döïa vaøo ñoù
caùc nhaø quaûn trò tieán haønh ñaùnh giaù vaø kieåm
tra ñoái töôïng bò quaûn trò.
Tieâu chuaån kieåm soát coù theå khaùc nhau tuøy
thuoäc vaøo ñaëc tính cuûa ñoái töôïng caàn kieåm
soát.
Tieâu chuaån mang tính ñònh löôïng seõ thuaän
lôïi hôn trong kieåm soát.
 III. QUAÙ TRÌNH KIEÅM SOAÙT
CÔ BAÛN
Nhöõng yeâu caàu cuûa tieâu chuaån :
o Traùnh ñöa ra nhöõng tieâu chuaån khoâng ñuùng
hoaëc khoâng quan troïng.
o Mang tính chaát hieän thöïc (thöïc teá)
o Traùnh ñöa ra nhöõng tieâu chuaån maâu thuaãn
nhau.
o Phaûi coù söï giaûi thích veà söï hôïp lyù cuûa caùc tieâu
chuaån ñeà ra.
o Deã daøng cho vieäc ño löôøng.
 III. QUAÙ TRÌNH KIEÅM SOAÙT
CÔ BAÛN
Böôùc 2: Ño löôøng keát quaû
Ño löôøng ñuùng ñoái töôïng
Ño löôøng ñuùng thôøi ñieåm
Choïn löïa phöông phaùp vaø coâng cuï phuø
hôïp
Söû duïng ñôn vò ño löôøng phuø hôïp vôùi
ñôn vò tieâu chuaån.
 III. QUAÙ TRÌNH KIEÅM SOAÙT
CÔ BAÛN
•Böôùc 3: Ñieàu chænh caùc sai leäch
Phaùt hieän nguyeân nhaân (chuû quan hay
khaùch quan).
Choïn löïa giaûi phaùp (phuø hôïp & an toaøn)
Tieán haønh ñieàu chænh
Ñaùnh giaù keát quaû ñieàu chænh
 IV. CAÙC HÌNH THÖÙC KIEÅM SOAÙT

• 1. Kieåm soát döï phoøng

 Ñaây laø loaïi hình kieåm soát ñöôïc thöïc hieän
tröôùc khi hoaït ñoäng chöa xaûy ra, baèng caùch
tieân lieäu nhöõng vaán ñeà coù theå phaùt sinh ñeå
tìm caùch ngaên ngöøa tröôùc
 Laø xu höôùng cuûa quaûn trò hieän ñaïi.
 Coù taàm quan troïng ngaøy caøng taêng ñoái vôùi
caùc nhaø quaûn trò caáp cao.
 IV. CAÙC HÌNH THÖÙC KIEÅM SOAÙT

•2. Kieåm soát hieän haønh

Kieåm soát ñoái töôïng ngay trong söï vaän haønh
cuûa chuùng.
Tìm kieám vaø trieät tieâu sai soùt naûy sinh
Giaùm saùt tröïc tieáp hoaït ñoäng.
 IV. CAÙC HÌNH THÖÙC KIEÅM SOAÙT

•3. Kieåm soát phaûn hoài

Ño löôøng sau khi keát thuùc hoaït ñoäng
Ñaây laø loaïi kieåm soát thoâng duïng nhaát
Mang tính thuï ñoäng, coù ñoä treã.
 IV. CAÙC HÌNH THÖÙC KIEÅM SOAÙT
•4. Kieåm soát ñieåm troïng yeáu
• Nhaø quaûn trò phaûi choïn nhöõng ñieåm quan
taâm ñaëc bieät vaø chæ vôùi söï quan taâm ñeán caùc
ñieåm aáy, nhaø quaûn trò seõ coù theå chaéc chaén ñöôïc
raèng toaøn boä hoaït ñoäng cuûa cô sôû ñang dieãn
tieán bình thöôøng theo döï truø
 IV. CAÙC HÌNH THÖÙC KIEÅM SOAÙT
•Ñeå tìm ra caùc ñieåm troïng yeáu caàn traû lôøi nhöõng
caâu hoûi sau ñaây :
•1. Nhöõng ñieåm naøo laø ñieåm phaûn aùnh roõ nhaát
muïc tieâu cuûa ñôn vò mình ?
•2. Nhöõng ñieåm naøo laø ñieåm phaûn aùnh roõ nhaát
tình traïng khoâng ñaït muïc tieâu ?
•3. Nhöõng ñieåm naøo laø ñieåm ño löôøng toát nhaát
söï sai lệch ?
 IV. CAÙC HÌNH THÖÙC KIEÅM SOAÙT
•4. Nhöõng ñieåm naøo laø ñieåm cho nhaø quaûn lyù
bieát ai laø ngöôøi chòu traùch nhieäm veà söï thaát
baïi?
•5. Tieâu chuaån kieåm soát naøo ít toán keùm nhaát ?
•6. Tieâu chuaån kieåm soát naøo coù theå thu thaäp
thoâng tin caàn thieát maø khoâng phaûi toán keùm
nhieàu quaù ?