Scribd Logo
Upload

Welcome to Scribd!

  • 97 views

    Fi̇nans Matemati̇ği̇

    Uploaded by

    aliyiğit gedik

    Copyright:

    © All Rights Reserved
    Download as PDF or read online from Scribd
    Flag for inappropriate content

    You might also like

    Fi̇nans Matemati̇ği̇

    Uploaded by

    aliyiğit gedik
    97 views59 pages

    Original Title

    FİNANS MATEMATİĞİ

    Copyright

    © © All Rights Reserved

    Available Formats

    PDF or read online from Scribd

    Did you find this document useful?

    Is this content inappropriate?

    Report this Document

    Copyright:

    © All Rights Reserved
    Download as PDF or read online from Scribd
    Flag for inappropriate content
    Download as pdf
    97 views59 pages

    Fi̇nans Matemati̇ği̇

    Uploaded by

    aliyiğit gedik

    Copyright:

    © All Rights Reserved
    Download as PDF or read online from Scribd
    Flag for inappropriate content
    Download as pdf
    of 59
    ‘TC, ANADOLU UNIVERSITES! YAYINI NO: 2769 AGIKOGRETIM FAKULTESI YAYINI NO: 1727 FINANS MATEMATIGi Yazarlar Prof.Dr, Metin COSKUN (Unite 1, 2) Dog.Dr. Murat ERTUGRUL (Unite 3, 4, 5, 6, 7, 8) Editirler Prof:Dr. Nurhan AYDIN ProfDr. Mehmet BASAR ANADOLU Bukitabin basim, yayim ve satiyhaklars Anadolu Universitesine ait “Usaktan Ojretim®” teknigine uygun olarak hazsrlanan bu kitabin bitin haklar said figili karutustan izin almadan kitabin time ya da bolimleri mekanik, elektronik,fotokopi, manyetik kayit ‘veya baska gekillerde cogaltslamaz, baslamaz ve dagitilamas, Copyright © 2013 by Anadolu University ‘All rights reserved No part of this book may be reproduced or stored in a retrieval system, or transmitted in any form or by any means mechanical, electronic, photocopy, magnetic tape or otherwise, without permission in writing from the University Odretim Tasarmeilan Dr Uyesi Sep Banar OfnGor.De. Medina Tezean Grafikerler Giilyah Karabulut Kenan Getinkaya Ozlem Cay Kapak Ditzeni ProfDr. Halit Turgay Unalan Dizgi ve Yayima Hazirlama Kitap Hazirlama Grubu Finans Matematigi EISBN 978-975-06-3484-0 Bu kitabin tim haklari Anadola Universitesne attr. ESKISEHIR, $ubat 2019 2456-0-0-0-2102-VO1L Iindekter igindekiler onsi ixls YUZDE VE BINDE KAVRAMI BASIT YOZDE HESAPLAMALARI 1¢ YOZDE HESAPLAMALARI Yarde Tularnmn Hesaplanmast sas Degerin Hesaplanmast Yaizde Payinmn Hesaplanmast DIs YUZDE HESAPLAMALARI Yaizde Tutarunin Hesaplanmast Esas Degerin Hesaplanmast Yazde Paysnin Hesaplanmasi ORAN Oranlarin Ozelikleri ORANTI Orantunin Ozellikleri Dogra Oranti Ters Orants Bilesik Orantt ALIS, MALIYET, SATIS VE KAR MALIYET UZERINDEN KAR (ZARAR) HESAPLAMALARI SATIS UZERINDEN KAR (ZARAR) HESAPLAMALARI MALIYET YUZDESININ SATI$ YUZDESINE GEVRILMES SATIS YUZDESININ MALIYET YUZDESINE GEVRILMESt GOZULMUS ORNEKLER Oxet Kendimizi Sinayahm Kendimizi Sinayalim Yanit Anabtar Sura Sizde Yanst Anahtary Yararlanilen Kaynaklar Basit Faiz ve Basit Iskonto 0. iis BASIT FAIZ Basit Faizde Faiz Tutarinin Hesaplanmast Basit Faizde Baligin (Anapara Faiz Tutan) Hesaplanmasi Bast Faizde Anaparanin Hesaplanmast Basit Faizde Faiz Oranunin Hesaplanmast Bast Faizde Sirenin Hesaplanmast {ki Tarh Arasindaki Gin Sayssina Gore Basit Faiz lslemleri BASIT ISKONTO Bait fe fskonto Basit Dig Iskonto Fsdejer Senctler Senetlerin Bielestirilmesi eee ess ananuuNn 36 36 38 39 40 2 4B 4 45 46 46 7 iv Igndeiter DIf FAIZ (PESIN FAIZ) 48 (GOZOLMUS ORNEKLER 50 ret 58 Kendimiai Sinayalim 59 Kendimiai Simayalim Yanit Anahtars 60 Sura Sizde Yamit Anabtary 60 Yararlamlan Kaynakler ol legik iSKOMtO ..sssssssssseessseesssee BILESIK FAIZ 63 Nominal Faiz ve Efcktf Faiz 8 Bilegk Faizde Faiz Oransnan Hesaplanmast a Bilegk Faizde Devre Sayisimin Bulunmast ” Faizlendirme Siiresi Iginde Faiz Oranlarinin Degismesi wp Bilegik Faizin Diger Kullanim Alanlant 8 BILESIK ISKONTO 76 Bilesik Dis Iskonto 76 Bilegik Ig Iskonto 76 Ejdeger Senetlerin Degerinin Bilegk Iskonto ile Bulunmasi * Enflasyon ve Faiz 80 Ouet al Kendimizi Smayalim. oo Kendimizi Smayalim Yanst Anata 3 Sura Siade Yanit Anabtart 3 Yararlanilan Kaynaklar 3 ETT Anditeterde Gelecek De§er ecinncrnnnnnmnnnmnnnnnnee 8A iris 85 ANUITE KAVRAMI 85, ANUITE TURLERI 86 ANUITELERDE GELECEK DEGERIN HESAPLANMASI 86 Normal Aniitelerde Gelecek Degerin Hesaplanmast 86 Pesin Antitelerde Gelecek Degerin Hesaplanmast 92 Geciktirilmis Antitelerde Gelecek Degerin Hesaplanmast 95 Daimi (Devamlt) Anititelerde Gelecek Degerin Hesaplanmast 97 xt 98 Kendimizi Simayahim 99 Kendimizi Smsayalim Yanst Anata 100 Sura Side Yanit Anabtart, 100 Yaratlanilan Kaynaklar 101 FERETIGSIII Aniitelerde Bugiinkii Deger...nnnnennnnennnennnnennnee TZ iris 103 NORMAL ANUITELERDE BUGUNKU DEGERIN HESAPLANMASt 103 PESIN ANUITELERDE SIMDIKI DEGER a (GECIKTIRILMIS ANUITELERDE BUGUNKU DEGER 116 DAIMI ANUITELERDE BUGUNKU DEGER 120 Indekler ’ ret 12 Kendimizi Sinayalim. 123 Kendimizi Sinayalim Yanst Anabtart 124 Sura Sizde Yanst Anahtars 124 Yararlanilan Kaynaklar 125 Borg Odemeleti .snnsnsnnnnnsnnnnsinennsinen iris 127 HER DEVRE FAIZIN, VADE SONUNDA ANAPARANIN BIR DEFADA, ODENDIG! BORGLANMALAR 127 ANAPARA VE FAIZIN VADE SONUNDA BIR DEFADA ODENDIGI BORGLANMALAR 129 ESIT TAKSITLERLE ODENEN BORCLANMALAR 130 Periyodik Odemelerin (Est Taksitlerin) Hesaplanmast 131 Kalan Borg Miktarinin Bulunmast 132 Herhangi Bir Taksitteki Anapara Payinin Bulunmast 136 Herhangi Bir Taksitieki Faiz Payinin Bulunmast 138 Bir Devrenin Sonuna Kadar Yapilan Anapara Odemeleri Toplaminin Bulunmasi 138 ESI ANAPARA PAYLI OLARAK ODENEN BORGLANMALAR 139 Oxet 141 Kendimizi Sinayalim. 2 Kendimizi Sinayalim Yanst Anabtart - 43 Sura Sizde Yanst Anahtan, 3 Yararlanilan Kaynaklar 43 iris 145 ‘TAHVIL KAVRAMI VE TORLERE 145 “Tahwil Terminolojisi 146 ‘Tabvil Tusleri 145 ‘TAHVIL DEGERLEMES! 148 Faiz Odeme Dénemi Baginda Degerleme 149 Faiz Odeme Dénemleri Arasinda Degerleme 155 Basit Faiz Esasina Gare Degerleme 155 Ganliik Bilesik Faiz Esasina Gore Degerleme 156 ‘TAHVILLERDE GETIRI TURLERT 158 Nominal Getiri Orant 158 Cari Getiri (Verim) Oran 158 Vadeye Kadar Getiri Oranu ya da Vade Getirisi 159 Geri Gagurma Getiri Orant 163 Gergeklesen Verim Orant 164 Ont 165 Kendimizi Sinayalim 166 Kendimizi Sinayalim Yanit Anahtart soni 167, Sura Sizde Yanst Anahtant “ “ 167 Yararlanilan Kaynaklar 167 vi Igndeiter Hisse ainis HISSE SENED! KAVRAMI VE TORLERL Hisse Senedinin Tanum: ve Igerigi Hisse Senedi Tirleri HISSE SENETLERINI DEGERLEME Imtiyazh Tisse Senetlerini Degerleme ‘Adi Hisse Senetlerini Degerleme Kir Pay (Dividant) Iskonto Modeli ‘Bir Donem Kar Pays Odemeli Adi Hisse Senedini Degerleme ‘Gok Donem Kir Pay1 Odemeli Adi Hisse Senedini Degerleme Fiyal/Kazang Orant Yaklagim. Piyasa Degeri/Defter Degeri Orans Yaklagims ret Kendimizi Smayahim Kendimizi Sayalum Yanit Anahtart Sura Sizde Yanit Anabtart Yararlamlan Kaynakler Fkler inde Degerlem: 169 169 169 170 am 72 173 173 174 175 180 181 182 183 184 184 184 185 nse vii Onsoz Finansman kararlars; para ya da kredinin nereden, ne zaman, ne miktarda ve nasil saglanacagsyla ilgiliir. Diger taraftanfinansal ya da reel varliklara, ne zaman, ne miktarda ve nasl yatilaca ile ilgili kararar ise yatursm kararlaride, Ganimizde kredi ve yatizm piyasast fualiyelerinden zak kigi ya da kurum diginmek olanakstzdir. Bugun pek ok kisi ve kurum sadece ulusal piyasalara dei, uluslararas piyaselara fon sunan ya da fon talep eden ya da yatirm yapan bir birim olarak faaliyette bulunmaktadsr, Matematiksel ve analitik digunme becerileri geligtrilmeden finansal karaslarda basarsys yakalamak artik «sok miimktin gortilmemektedir, Finans Matematii; hem finansman hem de yatumlarla iil finansa kararlarda gercii olan matematikse bilgleri kapsamina almakta ve kigilerin satematiksel ve analitk cugtinme becerilerini gelistizmeye odaklanmaktadu Bu kitap, bibirini tamamlayan ve finans matematiginin temel Konvlarins kapsayan sckiz initeden olugmaktadus fsetme, iktisat drencilerinin yant sia inane sektrinde yer alan uygulamacilarin da faydalanacags gekilde hazilanan bu kitapta, Konular cok sayida soni drnekler yardimiyla aciklanmaya caltilmistr. Kitabin ilk bolimlerinde, temel atemaikbilgileri verlerek sonraki dnitelerde yer alan fai hesaplamalans,iskonto hesap- Jamalan ve antiteer gibi konulanun ogrenciler tarafindan oztimsenmes amaclanmst. Kitap, bagta degen yazarlanumz olmak tzere tasaram, dil ve girs! iletigim wzman- Janndan olugan gok genig bir grubun ortak bir eseridit. Bu nedenle bu ortak caligmanan akademik yapisim oluyturan degerli yazazlarimiz Prof Dr. Metin COSKUN'a ve Dog.Dr. Murat ERTUGRULa ayriea emegi gegen tim uzmanlarsmiza goktesckkir ederz. Kitabin tim kullanscilara faydalsolmas dleklerimize Editérler Prof Dr. Nurhan AYDIN ProfDr. Mehmet BASAR FINANS MATEMATIGi Bu diniteyi tamamladsktan sonra; ® Yarde ve binde kavramim agiklayabilecek, ® Oran ve orantiyt ayurt edebilecek, ®D Aly, maliyet, sais ve kir hesaplamalarunt gziimleyebilecek bilgi ve becerilere sahip olabilirsiniz. + Yuzde Hesaplamalany + Sats + Binde Hesaplamalars + Kar + Oran + Zarar + Orantt + Bsas Deger + Maliyet + Viizde Deger Giris {etme galiganlars, ginlUk iglemlerini yerine getiritken bir takim hesaplamalar yapmak zorundadu Fatura diizenlerken, miistrilerine indirim yaparken, mal ve hizmet satin alr- ken pazarlik yapmak gerekmektedir. Bu iglemlerde bir bagint, iligki bulunmakiadir, Bu iligkilerin beislenmesinde oran ve orantinin uygulanmast hesaplamalarda kolayliklar sag; Jar, Aynt gekilde, yiizde hesaplamalarim bilmek ve uygulamak isletme galiganlarmna biytk avantejlarsaglar ‘Ali fiyatt, masraf, maliyetfiyats, sats fiyats, ki, zarar gibi terimleri ginlik hayatimuz- da sok sik duyarz, Bu kavramlar ticari hayatun da temelini teskil etmektedir Iyletmelerin ash calisabilmesi, verimll, etkin galsabilmesi gelisip biylyebilmesi dogru maliyet he- saplamalan yapmalarnna, dog ve rekabetsi sats fiyat belirlemesine baglhdir. Bu nedenle isletme sahip ve yOneticlerinin bu kavramlar: iyi anlamalan ve hesaplama yontemlerini bilmeleri gereklidi, Bu tinitede alg, maliye, satig ve kar kavramlan agiklanarak, ytizde, maliyet ve kir hesaplamalars taniblacak; oran ve oranti kevramlan agiklanarak, uygulama alanlars hak- Janda bilgiler verilecektis. YUZDE VE BINDE KAVRAMI Yazde, bir batint yite eg pargaya ayiap o es pargalarin Kagan aldigumun ifade eden bir kavramdir, Mesela bir bitiiniin yizde 30'u demek o bittiniin 100 es parcasindan 30'una ifade eder. Vizdelr kesrlri yazmantn bir bagka yoludus, Vizde szcOgi 100 esit pargaya békiinen bir bayiikligiin o say: kadarlik parcast anlamuna gelir. Yizde igareti olan “%”, 100 sayisinin rakamlarindan olusur, BBinde ise bir butding bin est pargaya ayurdiimizda o eg patsalarin kant aldagumuzt ifade eden bir kavramdur. Mesela bir biittiniin binde 70'i demek o biitiiniin 1.000 eg par- gasindan 70'ini ifade eder. Binde igareti olan “%o", 1000 sayisimin rakamlarindan olugur. ‘Yapilan ticatislemler dolayssiyla herhangi bir miktarinkiymeti veya aguligu Wzerin- den yuzde veya binde bir kisminin hesaplanmasi gerekebilir.tste bu gibi konularda uygu- Janan kurala yiade veya binde kural: denis: Komisyon, vergi ki, zarar gibi problemlerin séuimainde bu kuraldan faydalanu Paydast 100 olan sayilara yiizde oram denir. Yizde 30 agagidaki sekillerden biri ile yaalabilir: 30. Frans Matera Her oran genisletilebilir ya da sadelestirilebilix. HO 20:3 70 4 792470 300” 300:3” 100 Her yizde oran, ondalik kesir veya rasyonel sayt olarak yazaabiir 149 = 0,40 Too Paydast 1.000 olan sayilara binde orans denir. Binde 10 agagidaki sekillerden biri ile yazaabilir: 10__ 110 7000 1000 0,010 = 10 Her oran genisletilebilir ya da sadclestirilebili. 40 40:20 2 20.000 ~ 20.000 :20 ~ 1000 002 = e2 Her binde oran, ondalk kesir veya rasyonel says olarak yazaabilir. eS « S 000 0,005 ‘Yuade ile yazilan bir degeri inde olarak ifade etmek ign 10 ile garpih. Ornegi binde gellinde sBylenmek istenitse; 4, 10 ile carpiarak binde 40 olarak ifade edi, ne, bine ile yanlan bir deger yzde olarak ifade edilmek istenirse 10'abalinis. Ornegin; binde 60, yitzde geklinde soylenmek istenirse; 60, 10a bolinerek %6 olarak ifade edi. BASiT YUZDE HESAPLAMALARI ‘Yurde tutansT, esas degeri A ve yiizde oram Y ile gosterilirse, bunlardan ikisibilindiginde bilinmeyen agagida verilen esitlikle rabatlikla bulunabilit. Yiizde Tatan EsasDeger ize Oram: ToAeY Ormek 1.1: 50.000 “ik bir faturaitzerinden %3 oranonda iskonto yaptisa bu iskonto- sun tutari ne olur? oct = $50.000 thooile orans bir orant tegkileder B20 10 4..£ orantsinda ave dsaylarina yan terimler~iser, cveb saylarina ort terimler e-5 vs ig yi = dislar deni, Orantinin Gzellikles 1, Her orantida ier carpamt dslar garpumana eyti. a ard=bee Bu dzellik sayesinde; a,b, cd sayilarndan tigi bilinirken, bir bilinmiyorsa, bu bilinmeyen kolayca bulunabili. Grnek 1.17: 4.2 ax Anxa 302 xed Sis a4 2, thigerikiger sarpimlan birbirine efit olan dirt sayndan bir orantskurmak mim- kin ola. ard=c#bise Ornek 1.18: 346-269 3.2 3. Her orantda, birinei oranin paydasims, ayn oranin payina eklenir veya gikarthirsa yyne bir orant elde edili, 42£ duradan S22 2244 alae edt, ba bd 1. (ite -Yurde, Mayet ve Ki Hesaplamalat,Oran ve Ont u Ornek 1.19: 244346 4 6 3 6 4. Bir orantuda igler ve dislar, stralarina gore degistirilebilitler. Her orantida, birinci terimlerle ikinci terimler toplamlan ve farklan yine oranty teghil eder ALS, atb_otd bod’ a-b e-d Ornek 1.21: 23 24d _ 346 46 2-4 3-6 6. Her orantida, paylar toplaminan kendi farklarina orang, paydalar toplaminin kendi farklarina oranina esitir. © ate bed a ace bed 7. Her oranda, her dért terimin aym dereceden kuvveti veya kok abnursa, orant, yine meveuttur wa ve a” Yb Ya 8B 8 © UW Dogru Oranti (rant cokluklarindan biti artatken digeri de ayns oranda artarsa veya biti azalisken digeri de ayn oranda azalirsa bu cokluklar dogru orantilidar denis, Birbirleri ile dogra orantl olan iki degerin birbirlerine baltinmelerinin sonucu daima sabitbie degerde xe ydogru oranult ise x=Ke-yya da ke y n Frans Matenati Ornek 1.24: Bir arag 60 dakikada 80 km. huzla gidiyorsa 15 dakikada kag km. yol gider? Géeiim: 60dk. <= 80km yol gidiyorsa 15dk. == xkm. yol gider Onnek 1.25: Bir makine 8 saatte 500 kutu diretiyorsa 160 satte kag ku tiretir? Géziim: Bsaat <= _ 500 kutu tretiliyorsa 160 saat xkutu axetil: SIRA SIZE 15 metre kumas £75'dir. Aym kumasin 49 metresinin degeri kas tir? Ters Oranti ‘Orants cokluklarmdan biri artarken digeri azalusa veya biri azalirken digeri artarsa bu soklakdar ters orantilidir deni. xiley ters oranub ise x= die y Orne 1.26: 2 gg bir kamyon kémir 6 saate depoya tayrmaktade 5 ig ayn keri kag saatte depoya tasiyabilir? Géeciim: 2iggl ——D 6 saatte tapyorsa 5 iggi xsaatte tagir 2e6~Sex ise x~ 2-2 4saat Ornek 1.27: Ayn hucla galisan 4 iggi bir igi 10 giinde bitirebilmektedir. Bu isin 4 giinde bitirileilees isin kas isgie thtiyas vardir? SGéeiim: Aiggi > 10 gitnde bitiriyorsa xigci 74 giinde bitiir Cina sizoe 3 4 8 isgi br iS saate yaparsa,ayms callsma kapasitesindeki 10 ii aym igi kag saate yapar? 1. (nite -Yurde Mayet ve Kir Hesaplamalan Oran ve Ont B sik Orante Birden fazla orandan olugan orantya bilesik orants denit. Ormek 1.28: 3 ip ginde 8 saat galigarak 100 metre kanal kazobilmektedi 5 ii ginde 10 saat gaarak kas metre kanal kazabilir? Giatim: Bigg B saat 100 metre kazsyorsa Sissi 10 saat xmetre kazar 100 XO 44252100450 x= 208 metre 3e8 5410 2450 Grek 1.29: 5 bilgisayar 1.000 drencinin sav kdlpdin 2 sate okumaktadr 7 bilgisa ‘yar $000 drencinin say kein kas atte okur? Géeti: Silgisayar 2 saat 1,000 kigat okuyorsa ‘Thilgisayar x saat 5.000 kagat okur 1,000 _ 5.000 1.000 _ 5.000 342 Tex 10 T#x Bir fabrikada verilen bir iste 6 iggi 15 ay ¢alipmug ve £72,000 kazannuslardur. Buna benzer SIRA SIZE fakat daha biyik bir iste ayms giindelikle $224,000 alan 14 iggi ne kadar zaman galtymistur? ALIS, MALIYET, SATIS VE KAR lj, maliyet, satis ve kr hesaplamalarina gecmeden énce bu kavramlsrin aciklanmast faydal olacaktu. 7.000+x=10*5,000 x =7,14 saat ‘Alig Fiyatt = Alinan mallar igin denen bedel, Masraf = Alinan mallarin satis yerine getirilmesi igin denen tasima, sigor- ta, benzeri giderler Maliyet Fiyat. = Abs Fiyatt + Masraflar Maliyet Fiyats = Satis Biyats- Kar Maliyet Fiyats Say Fiyats = Maliyet Fiyatt + Kir SatyFiyats = Maliyet Fiyats- 7 BritKir = Satis Hiya Aly Fiyat Net Kir = Satis Fiyats- Maliyet Fiyats MALIYET UZERINDEN KAR (ZARAR) HESAPLAMALARI Maliyet izerinden Kr hesaplamalars, man maliyetfiyas esas alinarak yapulan hesapla- smalardit. Hesaplamalarda satilan malin maliyet fiyats 100 kabul edilir; kir pays eklenip, zarar payt gikanlarak satis fiyatt bulunur. Satis fiyat ile maliyet fiyati arasindaki olumlu fark kas, obumsuz fare tute ise zarardt. ‘Maliyet dizerinden Sy kazanmak demek, £100'ye mal olan bir mali (100 + y) fiyatna satmak demektir. u Frans Matera {lemlerde kullanilan sembollersunlardr: M = Malet fiyat F = Sati fiyat K = Kirtutan Z = Zarartwan Y= Kirveya zarar yizdesi ‘Saig Kar ise F=Ms(1+¥) Sag Zararinaise — F=M>(1-Y) Grek 1.30: t560'ye mal olan bir maldan, maliyet izerinden %25 kazanmak igin bu smal kag tye satilmalidir? Géziim: §— M= 560 y= 925 Fe? F=M#(1+¥) F = 560 (1 + 0,25) = 560 1,25 = 6700 Omek 1.31: 1.500 malveth mal, maliyetdizerinden 920 karla satire, mal sti fiyat ne lar? Géetim: = M=t1500-¥=920 F=M+(1+¥) F = 1,500 + (1 +0,20) = 1.500 # 1,20 = 61,800 Ornek 1.52: Maliyt fiat: £800 olan bir mal 9610 zararlasatlmastr. Malo sas fiyatent balun Géeiim: ~—— M= #800 Y=%10 Pe F=M+(1-Y) F = 800+ (1 -0,10) = 800 «0,90 = #720 Grek 1.33: Maliyettizerinden %25 kazanslarak 6700'ye satilan bir malin maliyeti kag bitin? Gécim: —-F = 4700 Y= 905 M=? FeMa(14+Y) F me Ty 700 _ 100 _ ¢ 559 (0.25) “1.257 Ome 1.34: Maiyetizerinden 620 zarara 400% satan bir mal malyeti kag ir? Goriim: B= ta00 Y= 620 M=? F=Ms(I-Y) F M-= (l-¥) 400___ 400 110.20) “0,80 ~ 1. (nite -Yurde, Mayet ve Ki Hesaplamalan,Oran ve Ont 15 Karl iglemlerde (1+Y)'nin, zararh islemlerde (1-Y)nin kullanildsgana dikkat ediniz, Grnck 1.35: Maliyeti 560 olan bir mal, maliyet dizerinden %6Y kazantlarak £7008 sa- tilmustr. Kar yitzdesi kagt? Géetim: = F=700 M=ts60 0 ¥ F=M+(1+Y) Y- M 700 y= 81 -0,25 -%25 560 Grnek 1.36: Malieti¢250 olan bir mal, maliyetizerinden %Y zararla +2008 satlns- ‘br Zarar ytzdesi kash? Cozim: ~—-F = 200 M=t250 0 Y=? ah ifemlerde (90/den Vin ghanldgas, zara emlerdsis Fen, ain chan: PNY vines) dima dda ein Srnck 1.37: Maliyeti 8560 olan bir wal, maliyet sizerinden $625 kazanslarak sats kar miktar ne olur? Géclim: = M= 560 y= 425 Ke? K=M*Y F =560 + 0,25 = 6140 kar Grmek 1.38: £800 maliyetndeki mal, maliyetfiyassizerinden 8610 cararla salamat Zarartutaris hesaplayin? Géelim: = M=ts00 Y=%10 z= Z=Mey Z= 800 + 0,10 = +80 zarar Grnek 1.39: Maiyesizerinden 925 kazanularak 6140 kar eld eden bir malin malieti ag bilir? Goziim: K-40 ¥=%25 M=? K=M+Y uk Y M- 22 4560 025 16 Frans Matenati (Cars szoe WA Mayet fy £8.00 olan bir malin,» Grnek 1.40: Maliyetizerinden $30 zararla 280’ satlan bir malin maliyeti kag bdr? 0 karl fiyatum ve %40 zararla satlan fiyatina hesaplayin. Géziim: R= 280 Y¥=%30 Me? F=M+(1-Y) i way 280 280. 280 400 (0,30) "0,70 Ornek 1.41: Maliyeti b560 olan bir maldan 140 kar elde edilmigtir. Kar yiizdesi nedir? Géelim: — M=t560 0 K=b0 K-Mey y~ io 0,25 925 360 Grnek 1.42: Maliyeti 6300 olan bir maldan +60 zarar edilmistr. Zarar ytzdesi nedir? Géeiim: ~— M= #300 2=t60 ZaMeY y-2% M y= 2020-920 zarar 300 Ornck 143: Maliyt izerinden 25 kazanilarak 6700'ye satlan bir maldan ele edilen kar miktan ned? F=+700 Y= %25, K Grmek 1.44: Mayet tizerinden 915 zarar edileek 66803ye satsan bir maldan ne kadar zararedilmistr? Gocim: —-B-t680 Y= HIS Z-M-F F z-tr —! £80 = 680 = 4120, os} 1-Unite-Yude, Mallet ve Kir Hesaplamalan, Oran ve Oran W +50 maliyeti olan bir ceket ince %20 indirime giriyor. Daha sonra indirimlifiyatizerinden sina sizoe 530 daha indirim yapularak £60% satltyor. Bu ceketin indirimsiz sary fiyat nedir? Grnck 1.45: Maliyet izerinden 925 kazanslarak +140 kar elde edilen bir mali satis Jfivate ka dir? Gorm: K=140 ¥=%25 K-F-M Grnek 1.46: Maliyettizerinden 930 zararla satlan bir maldan'6150 zarar edilmistr. Bu ‘malin sats fiyate kag bidir? Gocim: z= 150 ¥=9%30 Z-M-F FeZ-z Y 1501506350 0.30 Ormek 1.47: Maliyetizerinden 140 kar eldeedilerek +700 satlan maldan, maliyet Aizerinden % kag kazanilngtr? Géctim: = = 6700 K=ti40 K-F-M MO 20,25 = 54625 700-140 Grmek 1.48: Maliyet iizerinden £80 zarar edilerek 720% satilan maldan maliyetize- rindlen % kag zarar edlnistir? Géetim: = B= 6720 z= ba0 = 0,10 9610 zarar 720480 18 Frans Matenati SIRR SIZDE ‘¢50dan alinan pantolondan %40 kar, £20‘den alinan gomlekten %10 zararedilmistir. Bu iki satis sonunda ne kadar ki (zarar)edilmistir? Toplam kat (zarar)yizdesi nedir? SATIS UZERINDEN KAR (ZARAR) HESAPLAMALARI Satis fiyat tzerinden *6y kazanmak demek, (100 - y) fiyatina mal olan bir mali 100% satmak demekti Satis Karh ise pM Ty Satig Zararmaise > -_M. ry Grnek 1.49: Say fiyatt iizerinden %20 kazanmak igin $480 maliyetli bir mal kage satmalir? Géziim: = M=b480 ¥=%20 Fe? (l-¥) 480 _ 489 _ 4600 10,20) “0,80 rnek 1.50; Maliyet fists 2500 olan bir mal sang tizerinden %610 zararla satbntar Satis fiyat kag bitir? Céziim: M= 560 Y=%10 Fe? —M_ my $00 _ 50 _ b454,55 (0.10) "110 Ornek 1.51: Sats fiyatsuzerinden %20 kazanslarak 30.0008 satlan bir malin ma- liye ned? Gécim: —-F=430.000 Y= 920 M=? M Ty M-F+(1-Y) M-~30.000#(1-0,20) = 624,000 Ornek 1.52: Satis fiyat izerinden 9615 zarar edilerek ¢20.000% satan bir maln mali- yeti ner? Gécim: —-F=b20000 © Y=915 M=? M. pe Gy M-F+(1+Y) M = 20,000 (1 +0,15) = 23.000 1-Unite-Yude, Mallet ve Kir Hesaplamalan, Oran ve Oran » Bir bakkal satin aldsga yumurtalars b2iden satarsa 675 kir elde ederken, %1,3%dan satarsa siRa SIZOE +30 zarar etmektedir. Bakkal kag adet yamurta satin almastur? Yurvurtalarin maliyeti nedir? Grnek 1.53: +480 maliyeti bir mal sat fiyat derinden bir miktar kazanilarak b600'e satilnus ise kar yitzdesi ne olur? Gazi: = M=t480 EF = b600 0 9.20-%20 00 Grnck 1.54: 615.000 maliyett bir mal 612.0008 satis ise sats fiyat izerinden zara pidadesi ne olur? Gori: =~ M=615.000 F= 12000 Y=? M +Y¥) 15.000 wy (1+¥)=1.25 Y=0,25 zarar F ( 12,000 = Grmek 1.55: €480 malieti bir mat, sais fiyats zerinden 920 ka sats Kar ne our? Giciim: = M=t480 Y= 9420 K-? K=F-M 480+0,20 96 (1-020) ~ 0,80 120 Grnek 1.56: %5.000 maliyetl bir mal, sat fiyatsizerinden %630 zarara satirsa zarar ne olur? Gociim: ~— M=t5.000--¥=5630 z 2 Fina Matera (sina sizoe ai 4 ‘$20'den alinan bir mal +254den satulmaytr. Bu iglemde satus fiyatt izerinden % kag kar elde cedilmis olur? Grmek 1.57: Sats fiyatstizerinden %20 kazantlarak-b120 kr elde eilen bir malin ma- liyeti kag bldir? Céziim: K=6120 Y= %20 Ms? weKkeley) Y 120*(1=0.20) 4 469, 0,20 Ornek 1.58: Satis fats iizerinden %615 zararla, £105 zarar edilen bir malin maliyeti hag die? Géetim: = = t105 Y= 915 M-? Ze(I4Y) _¥ 105#(1+0158) goog ois M Ornek 1.59: Maliyeti 480 olan bir malin satis fiyat iizerinden 6120 kar elde edilmigtr. Kar yiizdesi nedir? Gécim: Mabaso K=t120 K M+K ___ 120 480+ 120 =0,20=%20 Ornek 1.60: Maliyeti £2,000 olan bir malin sats fiyatsiizerinden %500 zarar edilmistr. Zarar yitedesi nedir? Gacim: ~— M=t2.000-Z= 500 Y= M-K y= 00 0, 334.9633,3 zarar 000-500 IRA SIZ0E Bir manav domateslerin %80'ini %40 Karla, Kalanun: 920 zararla satmustir. Bu ticaretten toplam kar (zarar) yizdesi ne olmustur? 1. (nite -Yurde Mayet ve Kir Hesaplamalan Oran ve Ont n Grmek 1.61: £600 satan bir maldan, sats fyatstzerinden 820 kazansimaytr. Kar smiktar nedir? Y=%20 Ke? Grek 1.62: 3.000% satilan bir maldan, sats fiyatsiizerinden %30 zarar edilmistr. Zarar miktarinedie? Gietim: = 3.000: Y= %30 Z-Fey Z = 3.000 + 0,30 = 4900 zarar Grnek 1.63: Bir mal, sats fyatstzerinden %20 karla satilarak 6120 kar elde edilmistr. Satis fats hag Cir? Géolim: = K=t120 Y=%20 F222 _ $600 0.20 Grnek 1.64: Bir mal, sats fiyatsiizerinden $10 zararlasatlarak 50 zarar edibmistin. Satis fiyat ag ir? Coziim: 2 = 450 Y=s10 Sati fyat zerinden %40 kazansarak 6500 kr eldeedilen bir mahi maliyei kag Vir? E A sia slzoe ) Grmek 1.65: Sans fiyatiizerinden yitede bir miktar Karla 46008 satan maldan €120 kazansbgtr Kr yiedesi nedir? Goziim: —-F = 4600 K-ti0 0 Y=? y-X F 128. 6,20=%20 ‘500 Grnek 1.66: Satis fiyatssizerinden yitede bir miktar zararla 61.2008 satslan maldan +360 zarareditmisi. Zarar yitzdesi nei? Goctim: = F= 61.200 Z=t360 n Frans Matenati MALIYET YUZDESININ SATIS YUZDESINE CEVRILMESi Maliyet tizerinden *%Y kazanmak $100'e mal olan bir mal: (100+Y) te satmak anlamina gelir. £100’ mal edilip, (1001Y) satalan bir malin satis fiyats dzerinden kar yiizdesini bul- ak igin agagedakiesiikten faydalanali say Kir 100+¥q Ya 100 Y y, yee Tye) ites ‘Maliyet tzerinden kar yitzdesi, Satiglar Gzerinden kar yiizdesi anlamina gelmektedir. rm 1.67: Maliyeticerinden %25 kazanan bir tccar satis icerinden % kag kazan- sig olur? 0.25 *s"T150,25) 20 = %20 SIRA SIZDE ¥ 4 Bir mal maliyetinin %20 eksigine alinup, %5 eksigine satudiginda bu saustan % kag kar lde edilic? SATIS YUZDESININ MALIYET YUZDESINE CEVRILMESi Salis fiyat izerinden %6Y kazanmak, (100-Y) be mal olan bir mal 6100e satmak demek- tir, Saty fiyats Gzerinden kar yiizdesi bilinen bir malin, maliyet derinden kar yizdest ajagidald gibi hesaplanu Maliyet 10-¥, 100 Grek 1.68: Sats fats dzerinden 920 kazanan bir tccar, maliyetdzerinden 9% kas azanms olur? 0.20 Ym" T7=0,20) =0,25=%25 GOZULMUs ORNEKLER 1. Bir fabrikanin aylk elektrik gideri b98Sir, Bu gider, fabrikanin aylsk genel giderle- rinins 9611" kadardsr Fabrikansn aylsk genel giderlerinin buluns, Géetim: al Y A= 25 _t8955, ou 1. (ite -Yurde, Mayet ve Ki Hesaplamalan Oran ve Ont 2B ‘Bir malon agurhgs 2.000 kellie: Mal depoda bir senede agariganlan 962 kaybetmigtin. Mali fre sonrastageigt ne olmustur? Gaim: Aty T= 2,000 +0,02 = 40 kg ‘Malin Fire Sonrast Agari = 2.000 - 40 = 1.960 kg. Bir igyerinde calsanlara ginlik 270 ddenmektedir. Bu igyerinin giinlk satislar 13.000 olduguna gore, gtnkiktcretlerin giinlk satislara orant % kagtir? Giz: yt a y_ 270 3 =0,09=%9 t. £500% alinan bir mal %630 karla saairsa sau iyats ne olur? Gieiim: =M#(L4¥) 300» (1 +030) = 500 1,30 = +650 11,000 ye alinan bir mal £800 satirsa % kag zarar edibmis olur? oct: F=M+(I-Y) ye F ye T000 Y-0,20-%20 Bir ticcar 935 karla bir mal 250% satmastr. Bu mali ali fiyats kag bir? Goriim: MeL ny 250 140,35 185,19 10720% alonan bir mal€850¢ satimistr. Bu malin kar yiiedesi kagtor? Gaciim: F=Ms(I-Y) y-E-1 M = 850; 70 Y=0,18 =%18 mu Frans Matenati {8 Sat fiyats¥250 olan bir mal %20 indirime girmistir. Bir sire sonra indirimlifiyats tizerinden %25 daha indirim yapslmuste.tkinci indirim sonrass malin satis fiyat ag bit? Gosiim: Indirimli Fiyat = 250 (250 » 0,20) = +200 tkinei indirimli Fiyat = 200 ~ (200 + 0,25) = 6150 9. Birtop magn nce nn don 2 tr Gaye 2 ere kama lal kapha tei Betis 13 Sorada bulunan kessler ve % tix Paydalan carpal. 5 4 = 20 di, Opleyse zkumagia tamamuna 20x diyelim. 1 020: 5 44x saulds, 20x dx: 6x kal 3 “+ 6x ~ 12x satis, 16x - 12x = 4x kal, Geriye 32 metre kumay kaldigina gore, 4x ~ 32 ise x = 8 olur: Kumagin tamams 20x olduguna gore 20 x 8 = 160 metre olvr. 10, Ip, parasinin ; sini ev kirasina, : ini kredi kart borglarma aysrdiganda geriye +6180' kalyor. Buna gore Inkin baglangietaki paras kag bir? Géatim: : Tpikin parast x b olsun. fk, parasinin > ini yani 3 yi ev kirasina, parasinin 2 ini yani % Py ise kredi karu borglarina ayzemist, Buna gre lik, borg Janins ddemek fin $45 242% Tp amigur. Bu durumda kalan parast 3" 190 10 2x _10¥-7% | 34 die tgekan kalan parasib180 ise 2-180 ise 3x~ 1.800, 10” 1010 10 x= 600 olur. Inkin balangictaki parast H600%ir 11,15 metre kumas 7Siir. Ayn kurnagin 49 metresnin dejeri medir? Géatim: 15 metrekumay 75 49 metre kumay xt xn 549 togs, 1. (nite -Yurde Mayet ve Kir Hesaplamalan Oran ve Ont 25 12. 3 ortagt olan bir ijletme 460,000 kar elde etmistir,Elde edilen kart, birinci ortagin kar pays ikinei ortagin kar payin 2/3 i, ikinei ortagin kar payt igtinett ortagm kar ‘payinin 25 i olacak gekilde ortaklara paylastirine Gatto: Ortaklarin kar paylarim: surastyla x, y ve zie gésterelim. Birinci ortagun Kr payt ile ikinci ortagan kar payinin orant 2/3 olacak ise 2 3 Ikinei ortagan kar pay ile ugtined ortagin kar payinan orant 2/5 olacak ise Orantlan: yazalabilir. Birinei orantyt 2 ile ikinci orantay1 3 ile genisletelim. 5 Buna gore ortaklann kar paylan stasiyla 4, 6 ve 15 saylan ile orantih olacakti. x= 4k y = 6k, 2 =15k Toplam kar £60,000 olduguna gore xty+2= 60.000 4k +6k-+ 15k = 60.000 k= 2.400 bulunur, Ortaklarin kar paylan ise x=4k=9.600 y=6k= 14400. 1= 15k =36,000 13. Bir fabrikada verilen bir iste 6 isc 15 ay calismas ve 672.000 kazanmuslardir. Buna bercerfakat daha biti bir ste ayn gtndelikle $224,000 alan 14 igi ne kadar za man galismustr? 72.000 Bay 224,000 xay 224.0001 14% 72.000 = 20ay 14, 35 metre uzunlugunda, 0,95 metre genisliginde bir kumasi dokumak igin 17,9 kg. iplik kullanulmstr. Aynt cins 14,5 kg. iplik kullanslarak 0,65 metre genisliginde bir umastan kag metre dokunabilir? Gaim: 17.9kg. 0,95 me 35 mt 14S kg 0,65 mt xmt (354,95 414.5 =41,4 mt, 0,65+17,9 6 Frans Matenati 15, 2.200% 3 higi arasinda 7, 9, 15 sayilarma gore orant olarak balistiriiniiz Geet: Bokiinen sayi= 7 +9 +15 = 31 olsaydh, Payla; 7,9, 15 olacakt ‘Boliinecek deger 62.200 olduguna gite, paylar strasiyla 12.20 og6r¢ 2222 cag) 1522200 so 16,4160.000'bk bir miras 5, 7,19 yalarenda olan tig gocuk arasinda yaglarana gare ters rantils olarak Bolin Géziim: ‘Mirast yaslara gore ters oranti olarak bélmek; Degerlerine gare oranls olarak bélmek demektir. Bu kesirlerin paydalarin:esitleyelim, 133 95 35 SeTH1 TeTe19 SeTe19 Siméi¥160,000%, 133, 95 ve 35 saylarna gore orank olarak elim, jun mirastanalacabs pay: O00 #185 § 608,365 +133 = 80,912,546 133495235 7 yasindaki co. gun mirastan alacags pay: 160.000795 608,365 +95 =57.794,677 133495435 19 yasindaki cocugun mirastan alacags pay: 160,000 « 3 133495435 = 608,365 35 = 21.292,777 17, Ug igg birikte yapmg olduklar i igin £800 almslarde, Giindeligi signet igginin sgiindeliginin 6/5 é olan birinciiggi 40 giin galugmustw. Ikinci iggitigtnciaigcnin gin deliginin 8/9 w oransiizerinde giindelikalarak 48 gin galigmustr. Ugincic gg ise 50 gin galigmastor Her igginin ayra ayr hisse ned? Gociim: Igcilerin paylars Se4onds 2643-54 1+50~50 5 3 sayilarima orankidu 1. (nite -Yurde, Mayet ve Ki Hesaplamalan,Oran ve Ont ‘Aranulan hisseler sunlardar: 00948 Birinc igginin hissesi: £20*48 _ 959.63, 00454 ‘Tkinci igcinin hissest: x = 284,21 10+ 50 Usiinci igginin hissesi = 263,16 18, Bir ambalajfabrikasinda galigan iggiekibi gu gekilde olusmmustur: +70 giindelikle sagan: 1 kip sefi +060 giindelkle salisan: 4 usta 50 gidelikle galsan: 3 isc] 15 giindeliklegalsan: 4 gtrak Bu iggiehibine, ayrica fabrikanmn ayhk irtna da bir igtiraki oldugundan, ay sonunda 05.250 ddenmistr. Ka itirak hakks yalnszekip sefi ve usta igilere verilmigtir.Igci ve giraklar tesvik mahiyetinde gtindelik ig iicretlerine orant olarak béiinmek iizere arm 1.500% ayrilmastur. Kalan tutar iizerinden ekip sefine 5 oraninda kar payt denis, Kalan kisim da giindelik tutarlarmna gore oranl olarak dagitdmstir. Her isginin ald kar payin hesaplaysntz Géziim: Garak ve igcilerin hisses 1,500+(50*3) (503) +(15 +4) }e3 ~tas7 Her isgi isin 1500¢(15#4) Heresies oa) (ise4) a (5.250-1.500)+5 =t107 Ekip sefinin fazla hissesi = 1187.5 T09 Boliinmek iizere geriye kalan kasim: 5.250 — 1.500 - 187,5 = $3.562,5 3562.5 Telos fin hesn dion mins SST 804 4 3.562,5+(6044) tern hisses: 358254604) | yog0.5 ii (70+ 60%4)4 Dagan ki paylars L Ekip sefi: 187,5-+ 804,4 = 991,900 Asta 546895 = 2.758 Bigg 3 *357= L071 Acuak —:4*107=428 TOPLAM 5.250 8 Frans Matera 19, Bir ayakkabr %60 kirla 455 ye sattyorsa, bu ayakkabinin maliyei kag Bir? = $34,375 20, 415'ye satin alinan bir tire 612 sansa % kag zarar edlmis olur? Gietim: yet M yei-2.0,20-9%20 15 1. Unite Yude, Malye ve Ki Hesaplamaan, Oran ve Ort 29 Gzet ‘inde, ir baknd yi og pargaya ain oes pagar kagint slavjamis ide eden bir kavtamd, Orne; bir bata iad 251 deme o batman 100 ey pargaindan 25 ni fade ees, Yundeles esse yazmanin bir bapa yoludus, Yizde saci 100 est pagayabalinen bir baydklGgdn o sys ka lark pargaeanlamina gel, Yue are olan “8” 100 cay- savin rakamarindan ola Yarde tutart I, esse deger A ve yizde pays y ile goeterline, verileden ikisibilindiginde bilinmeyen rahatlkla bulunar Vindetstan Avy pasdeger Yindepys = T a formillert ile hesaplani. Bildisilen degerde yunde tutan da dahils, bu tur yuzde he- saplanin ig ynde hesaplar, esas degerden bell bir deer in dirimigse bu tar yarde hesaplarina dis yarde hesaplan denis, 1g yizde hesaplamalannds: ‘Yarde tuts bulmak gin ALYY i) sas degeri bulmak igin AL rs} (Ara) Yard pays bulmakigin Dig yuzde hesaplamalaninda: ‘i Aye ‘Yonde tutarr bulmak gin A2*¥ to) o A; sas degeri bulmak igin 42 i) A ‘Yonde pays bulmak igin 42 a formlleri Kalla ‘Aynt cinsten iki kaymetin bisinin digerine bolunmesinden lde edilen sons oran denir. Omnegin, a saynaininb saysina corant demek, a sayisman saynsina balinmesi ( ) demektir. 2 pin 3 apn oats ee (2) dele (2) inde 2 sayiia pay, 3 sayzuna da payda denis. Bir oranda « ve bsaysarani sfitdanfarkl olmas gerekit, thi oranin eit foramina egitee, 4 ~ £ yeorantidenir. Ornegin; 1° orantite 5 orani bir ba 20 io eran thleder wos 30 "0 o ‘ve csayilarina orta terimler - dilar deni, Bir orantinin 6zelikleri agagidaka gibi: 1. Her orantids icler garpims dla carpimina esi Soran ved sya yan tems ~ feb 2. Ikiger ikiger garpumlan bisbirine git olan dart sayidan bir rants kurmak miimktin ola 3. Her orantda, birinci oransn paydasims, ayni oranin pay na kalar veya cikariteak yine bir orants elde edi 4. Birorantidaiclerve dil, sralarana gore degitrlebililer 5. Her orantida, birinciterimlerle iking trimer toplamlant ve farklan yine orant tefl der. 6. Her orantida, paylar toplamunin kendi farklarina orans, ‘paydalar toplamunin kendi farklarina oranina eit 7. Mer orantuda, her dort terimin aymi dereceden kuvveti veya kok anata, orantsyine meveuttur, Ag, maliye, sag ve kr hesaplamalarmda gecen kavramlar ajagidaki gibi: ‘Alig iyats = Alinan mallar igin denen bedel Masraf= Alunan mallarin sag yerine getirlmestigin 6denen. taguma,sigorta, benzer giderer ‘Maliyet Fiyati= Abs Piyats + Masraflar, ‘MaliyetFiyat = Sai Fiyas - Kir Malet Fiyat = Sais Fiyati-Zarar Sali Fiyats = MaliyetFiyat + Kir Sali Fiyats = Maliyet Fiyat -Zarar Bit Kar = Satay Fiyats ~ Ala Fiyats [Net Kir = Satiy Fiyats ~ MaliyetFiyats as, maliyt fiyats veya sats fiyat Gzerinden hesaplanabli Maliyet izerinden kr hesaplanurken, maliyet fia ve kir yidzdesinin bilinmesiyeterldie. Maliyeli M, kar yess y, satis fiyatns F,kdtnK ile gbsterecek olursak, maliyet Gzerin den kir hesaplamalarinda spagidaks formiller kul. Mayet ve Kir Vizdes Bel Then Satu Fiyats FeMeuty) ‘Salig Fiyatt ve Maliyet Bell then Kar Yuzdest (e-M) 30 Frans Matenati Maliyet ve Kir Vizdesi Bell then Kar Miltart K=Mey Ky Miksan ve Kir Vizdesi Bell then Maliyet ¥ ‘Maliye ve Kir Miklar Bel ken Kir Yiedesi K M Sats iyat ve Kir Bell ken Kar Miktara Fey 1) Kir Miktar ve Kir Ydest Bell Iken SauyFiyats Ke(l+y) p-Kelley) y Kir Miktar ve SatyFiyst Bel ken Kar Verdesi K EK ‘MaliyetiM, zarar yitzdesnt y, stg fyatns F, zara Zi gos terecek olutsak, maliyet dzetinden zarar hesaplamelaninds syagidaks formiller kallanl, Sati Fiyat ve Zarar Yuedesi Bell then Maliyet Me y) Saty Fiyat ve Maliyet Bell then Zarar Yuedest (M_F) ™ ‘Maliyet ve Zarar Yuzdesi Belli ken Zarar Mikears Z=Mey Zarat Miktars ve Zarar Yunesi Bell then Malet Me (ey) ‘Maliye ve Zarar Miktas Be tken Zarat Yoadest Zz aa Sat Fiyat ve Zarar Bell Tken Zarar Mikcar, Fey ‘Zarar Miktar ve Zarar Virdesi Bell then Sati Fiyat Zs(I-y) y ‘arar Mikian ve Sag Fiyat Bll hen Zarar Yindesi Zz YR 1-lhite-Yude, Matyet ve Kir Hesaplamaan, Oran ve Ort 31 Kendimizi Sinayalim 1. 5.250'nin 612,54 kagtar? 7254 684.5 656.25, ware 602,38 2. ‘Sabun Ureten bir isletme sabunlanin %5 fire verdigini saptanigtr: Depoda 500 kg, sabun olduguna gore sabunlarin fire oncesi kag kg. oldugunu bulunuz a 554 b. 526 508 4498 © 47 3. Satin alan bir mal igin 912 iskonto yapulmaytr,fskon- ‘ola fyat 220,000 olduguna gare kag iskonto yapalmaytur? 20,000 25.000 30,000 35,000, 40,000 4. Ue ortaktan A; £1,500, B; 68.000 ve C; 621,500 tutarin

    You might also like