MGA AKDANG

PAMPANITIKAN
NG

TIMOG
SILANGANG
ASYA

John Ezra M. Pahang

Pagpapakilala
Sa masalimuot na palabas ng buhay, ang pampanitikan ay nagiging
daan upang maipahayag ang kahulugan ng kultura, kasaysayan, at
kalakaran ng mga tao. Sa mga salita at kuwento, tayo'y binibigyan ng
pagkakataon na maglakbay sa iba't-ibang panig ng mundo, at sa
pagsusuri ng mga akdang pampanitikan ng Timog-Silangang Asya,
tayo'y inaanyayahan na tahakin ang landasin ng mga kultura at
paniniwalang nagbibigay-buhay sa rehiyong ito.

Ang Timog-Silangang Asya ay mayaman sa mga kuwento, tanyag sa

buong mundo dahil sa kanyang mga epiko, mito, at mga likhang-
sining na humuhubog sa kanyang pagkakakilanlan. Mula sa mga
pangunahing akda ng mga bansa tulad ng Indonesia, Malaysia,
Singapore, Thailand, at iba pa, tayo'y bibigyan ng pagkakataon na
masilayan ang mga yaman ng literatura mula sa Timog-Silangang
Asya.

Sa bawat pahina ng aklat na ito, tayo'y maglalakbay mula sa misteryo

ng mga mitolohiyang Hindu at Buddhist ng Timog-Silangang Asya,
hanggang sa mga modernong tanyag na nobela, tula, at sanaysay na
nagpapakita ng kasalukuyang paglalakbay ng rehiyon. Ang mga
akdang ito ay hindi lamang mga kuwento, kundi mga boses ng mga
tao na nagsasalaysay ng kanilang mga pangarap, pagmamahal, at
pakikibaka.

i
 TABLE OF
CONTENTS

I Introduksyon

III Sources at tungkol sa Author

01 “Nang Minsang Naligaw si Adrian”......

02 Gawain 1

03 Ang Kwento ni Manik Buangsi......

05 Alamat ni Prinsesa Manorah......

Gawain 2

07 Gawain 3

ii
 NANG MINSANG NALIGAW
SI ADRIAN
(Ito’y kuwento batay sa text message na ipinadala kay Dr. Romulo N. Peralta.
Sakaniyang muling pagsasalaysay, ang pangalan at ilang mga pangyayari ay
pawang mgakathang-isip lamang.)

Bunsong anak si Adrian sa tatlong magkakapatid. Siya

lamang ang naiba angpropesyon dahil kapwa abogado ang
dalawang nakatatanda sa kaniya.Dahil may kayasa buhay
ang pamilya, natupad ang pangarap niyang maging isang
doktor.Lumaki siyang punong-puno ng pagmamahal mula
sa kaniyang mga magulangat mga kapatid na nakapag-
asawa rin nang makapagtapos at pumasa sa
abogasya.Naiwan siyang walang ibang inisip kundi mag-
aral at pangalagaan ang kaniyang
mgamagulang.Matagumpay niyang natapos ang
pagdodoktor at hindi nagtagal aynakapagtrabaho sa isang
malaking ospital. Ngunit sadya yatang itinadhana na
mataposang dalawang taon mula nang siyang maging
ganap na doktor, pumanaw ang kaniyangpinakamamahal
na ina. Naiwan sa kaniya ang pangangalaga ng ama na
noon ay maysakit na ring iniinda.Malimit siyang mapag-
isa sa tuwing nabibigyan ng
pagkakataongmakapagpahinga dulot na rin ng hindi niya
maiwan-iwanan na ama. Naisin man niyangmagtrabaho
at manirahan sa ibang bansa katulad ng kaniyang mga
kapatid, angkatotohanang

1
may nakaatang na responsibilidad sa kaniyang balikat
ang pumipigil sakaniyang mangibang-bayan upang
manatili sa piling ng ama at alagaan ito hanggang
sakahuli-hulihang yugto ng kaniyang buhay.Inggit na
inggit siya sa mga kasabayang doktor na nasa kanila nang
lahat angluho at oras na makahanap ng babaing
makakasama habambuhay. Ayaw rin niyangmapag-isa
baling-araw kapag nawala na ang kaniyang ama.Isang
araw, habang nagpapahinga matapos ang halos limang
oras naoperasyon, nakatanggap siya ng tawag mula sa
kasambahay na sinusumpong ng sakitang kaniyang ama.
Nagmadali siyang umuwi at sa kabutihang palad,
naagapan namanniya ang ama. Bahay. Ospital. Bahay.
Ospital. Paulit-ulit na takbo ng buhay na pakiramdam ni
Adrian ay matatapos lamang kapag tuluyan nang mawala
ang kaniyang ama. Hindi niyanamamalayan, unti-unti
niyang nararamdaman ang pagkaawa sa sarili. Nais
niyangmakawala sa responsibilidad at magkaroon ng
panahon para sa sarili.
“Daddy, patawad po. Nais ko lamang na lumigaya sa
buhay. Nasa katanghalian
na po ako ng buhay ko. Ayaw ko pong mag-
isa balang araw kapag kayo’y nawala.”

Gawain 1
Sa kwentong “Nang Minsang Naligaw si Adrian”, ibigay
kung anong bahagi ng kuwento na makikita sa mga
sumusunod na pangyayari. Sa simula, gitna o sa wakas.

2
Isulat sa patlang ang iyong sagot.
1. ___________ Pinasan ni Adrian ang ama at natagpuan ang
sariling pabalik sa lugar na kanilang pinanggalingan.
2. ___________ Naiwan ang responsibilidad sa pag-aalaga ng
maysakit na ama dahil kapwa may-asawa na ang
kanyang dalawang kapatid.
3. ___________ Nakatanggap si Adrian ng tawag mula sa
kasambahay na simumpong sa sakit ang ama.

ANG KWENTO NI MANIK

BUANGSI
Isang araw, may nanlimos na isang matandang pulubi
kay Tuan Putli at bilang kapalit saibinigay na tulong ng
dalaga sa matanda ay binigyan niya ito ng isang bayabas
at sinabi nito kayTuan Putli na itanim ito sapagkat ito
ang kanyang magiging kapalaran. Sinunod ng dalaga ang
payosa kanya ng matanda, itinanim niya ito hanggang sa
ito ay nagbunga. Pinili niya ang pinakamagandasa lahat
at inilagay niya ito sa loob ng kanyang silid. Tuwing gabi
habang natutulog si Tuan Putli angbayabas ay nagiging
makisig at magandang lalaki sa katauhan ni Manik
Buangsi. Naaaliw si ManikBuangsi na pagmasdan ang
magandang mukha ng dalaga. Dapat bago magtilaok ang
manok aymag-anyong bayabas ulit si Manik Buangsi
upang hindi siya makita ng dalaga. Hindi siya
maaaringmakita ng dalaga sapagkat siya ay isang bathala
ngunit siya ay nakatulog at hindi nakabalik sapagiging
bayabas kaya naman ay nakita siya ni Tuan Putli.

3
Masayang-masaya ang dalawa sapagkatsa wakas ay
naging katotohanan na ang lahat. Walang magawa ang
mga bathala kundi magingmasaya na lamang sa naging
desisyon ni Manik Buangsi na pakasalan ang magandang
dalaga atang mga bathala ay bumaba upang saksihan ang
pag-iisang dibdib ng dalawa. Sa sobrang inggitna
naramdaman ng mga kapatid ni Tuan Putli ay siniraan
nila ang maganda sanang pagsasama ngmag-asawa
hanggang sa dumating ang panahon na lagi na lang
silang nag-aaway ni Manik Buangsiat hindi na nito matiis
ang pagiging selosa ng asawa kaya naman nagdesisyon
siyang bumalik nalamang sa lugar ng mga
bathala.Nagmakaawa si Tuan Putli na isama siya ng
asawa at pumayagnaman ito. Ibinilin ni Manik Buangsi
kay Tuan Putli na huwag ididilat ang kanyang mga mata
sapagkatmadadaanan nila ang isang mahaba at makipot
na tulay na kung saan sa baba nito ay ang
mganagdurusang kaluluwa. Sa oras na ididilat niya ang
kanyang mga mata ay mahuhulog siya atmamamatay
ngunit hindi ito nagawa ni Tuan Putli sapagkat naidilat
niya ang kanyang mga mata ngmarinig niya ang
pagtawag sa kanya ng kanyang ina mula sa ilalim ng
tulay. Si Tuan Putli ay nahulogat namatay. Walang
magawa si Manik Buangsi kundi tanggapin na lamang
ang masakit nakatotohanan.
ARAL NA MAKUKUHA SA KWENTO:
Laging makinig at sundin ang paalala sa atin ng ating mgamagulang
at ng mga taong nakatatanda sa atin sapagkat sila ang mas
nakaaalam sa kung ano angmas nakabubuti para sa atin.

4
 Gawain 2
1. Ano ang mga pangunahing pangyayari sa kuwento?

2. Sino-sino ang mga pangunahing tauhan, at ano ang

kanilang mga katangian?

3. Anong mga pagsubok ang hinarap ni Manik Buangsi sa

kanyang paglalakbay?

4. Anong mga aral ang maaaring mapulot mula sa

kuwentong ito?

ALAMAT NI PRINSESA
MANORAH
Ang Alamat ni Prinsesa Manorah (Isinalin sa Filipino ni Dr. Romulo N. Peralta)
Isang alamat na pasalin-salinsa iba’t ibang panahon at henerasyon mula noong
panahonng Ayutthaya at nagbigay- inspirasyon kay Haring Rama V ng Thailand.

Si Kinnaree Manorah ay ang bunso sa pitong anak nina

Haring Prathum at Reynang Jantakinnaree. Sila ay
nakatira sa maalamat na kaharian ng Bundok Grairat.
Ang pitong magkakapatid ay kapwa mga kinnaree o
kalahating tao at kalahating swan. Sila'y nakakalipad at
nagagawang itago ang mga pakpak kung kanilang naisin.
Sa loob ng kanilang kaharian ay nakatago ang Himmapan,
isang kagubatan na kung saan ay naninirahan ang iba't
ibang mga nilalang na di makikita sa daigdig ng mga tao.
Sa Himmapan din nakakabuli ang magandang lawa na
kung saan ay madalas dalawin ng pitong prinsesa lalo na
sa awar ng panarasi o
5
kabilugan ng bwan. Sa di kalayuan ng lawa ay nakatira
ang isang ermitanyong nagsasagawa ng meditasyon. Isang
araw, naligaw ang isang binata na si Prahnbun sa
kagubatan ng Himmapan. Doon nya nakita sa ilog ang
pitong prinsesa. Nabighani sya sa taglay na ganda ni
Prinsesa Manorah. Naisip nya na kung mahuhuli nya si
Manorah at maiuuwi ito kay Prinsipe Suton ay tiyak na
matutuwa ito. Ngunit di tiyak ni Prahnbun kung paano
nya mahuhuli ang prinsesa kaya't humingi sya ng tulong
sa ermitanyo. Agad syang nagtungo sa ermitanyo at
sinabihang mahihirapan syang mahuli ang Prinsesa
sapagkat ang mga kinnaree ay agad na lumilipad kapag
tinatakot. Nag suhestiyon ang ermitanyo na may dragon
na nakatira sa sulok ng gubat na maaring makatulong sa
binata. Agad na lumisan si Prahnbun upang mahanap ang
dragon. Hindi pumayag ang dragon sa balak ng binata ng
sabihin nito ang pakay bagkus ay binigay nito ang
makapangyarihang lubid na makakatulong sa panghuhuli
ng binata sa isang kinnaree. Nagpasalamat ang binata at
agad na nagtungo sa ilog kung saan naroroon si Prinsesa
Manorah. Habang abala sa paglalaro ang mga kinnaree ay
inihagis ni Prahnbun ang lubid at matagumpay na nahuli
si Manorah. Bagamat naawa ang ibang kapatid ni
Manorah ay wala itong nagawa at agad na nagsilipad dala
ng takot. Itinali ni Prahbun and pakpak ni Prinsesa
Manorah upang di makalipad at agad na naglakbay upang
maibigay kay Prinsipe Suton.

6
Si Prinsipe Suton ay naglalakbay din ngunit
nakasalubong nito si Prahnbun na dala dala si Prinsesa
Manorah. Doon pa lamang ay naakit na agad ang
prinsipe sa ganda ni Prinsesa Manorah. Doon ay
nalaman ni Suton ang dahilan ni Prahnbun kung bakit
nito hinuli si Manorah. Nagbalik ang prinsipe ng
kanilang palasyo na kasama na si Prinsesa Manorah na
kung saan ay umusbong ang pag-ibig nila sa isa't isa.
Nang sabihin ng prinsipe sa kaniyang mga magulang
ang buong pangyayari ay agad-agad nagbalak na
magsagawa ng kasal para kina Prinsipe Suton at Prisesa
Manorah. Bumalik sila sa palasyo kung saan isinagawa
ang kasal sila'y at namuhay ng matiwasay.

Gawain 3

1. Ilarawan si Prinsesa Manorah

2. Magbigay ng hindi makatotohanang pangyayari sa kwento.
3. Magbigay ng mga makatotohanang pangyayari sa kwento.
4. Isalaysay kung paano hinuli ni Prahnbun si Prinsesa
Manorah.
5. Magbigay ng pangyayari sa kwento na maaaring mangyari sa
totoong buhay.

7
SOURCES
Chat.open.ai.com
https://www.studocu.com/ph/document/mabalacat-city-
college/bachelor-of-science-in-accountancy/alamat-ng-prinsesa-
manorah/36419438
https://www.scribd.com/document/419802508/Manik-Buangsi
https://www.slideshare.net/MarizLizetteAdolfo1/filipino-9mga-
akdang-pampanitikan-sa-timog-silangang-asya

Ako ay si John Ezra M. Pahang, at ako ay ang may-akda nitong

librito tungkol sa Mga Akdang Pampanitikan ng Timog
Silangang Asya. Isang labinlimang taong gulang na lalaki na
nag-aaral sa Bohol Child Head Start at nasa baitang 9, high-
school.

iii