CHAPTER 5: DISCRETE PROBABILITY DISTRIBUTIONS

Essentials of Statistics for Business and

Economics 7th Edition Anderson
Full download at link:

Test bank: https://testbankpack.com/p/test-bank-for-essentials-of-statistics-for-

business-and-economics-7th-edition-by-anderson-sweeney-williams-camm-and-
cochran-isbn-1305081595-9781305081598/

Solution Manual: https://testbankpack.com/p/solution-manual-for-statistics-for-

business-and-economics-7th-edition-by-anderson-sweeney-williams-camm-and-
cochran-isbn-1305081595-9781305081598/

Multiple Choice
1. A numerical description of the outcome of an experiment is called a
a. descriptive statistic
b. probability function
c. variance
d. random variable

ANSWER: d

2. A random variable that can assume only a finite number of values is referred to as a(n)
a. infinite sequence
b. finite sequence
c. discrete random variable
d. discrete probability function

ANSWER: c

3. A probability distribution showing the probability of x successes in n trials, where the probability of success does not
change from trial to trial, is termed a
a. uniform probability distribution
b. binomial probability distribution
c. hypergeometric probability distribution
d. normal probability distribution

ANSWER: b

4. Variance is
a. a measure of the average, or central value of a random variable
b. a measure of the dispersion of a random variable
© 2015 Cengage Learning. All Rights Reserved. May not be scanned, copied or duplicated, or posted to a publicly accessible website, in whole or in part.
Chapter 5: Discrete Probability Distributions
c. the square root of the standard deviation
d. the sum of the squared deviation of data elements from the mean

ANSWER: b

5. A continuous random variable may assume

a. any value in an interval or collection of intervals
b. only integer values in an interval or collection of intervals
c. only fractional values in an interval or collection of intervals
d. only the positive integer values in an interval

ANSWER: a

© 2015 Cengage Learning. All Rights Reserved. May not be scanned, copied or duplicated, or posted to a publicly accessible website, in whole or in part.
Chapter 5: Discrete Probability Distributions
6. A description of the distribution of the values of a random variable and their associated probabilities is called a
a. probability distribution
b. random variance
c. random variable
d. expected value

ANSWER: a

7. Which of the following is a required condition for a discrete probability function?

a. ∑f(x) = 0 for all values of x
b. f(x) 1 for all values of x
c. f(x) < 0 for all values of x
d. ∑f(x) = 1 for all values of x

ANSWER: d

8. A measure of the average value of a random variable is called a(n)

a. variance
b. standard deviation
c. expected value
d. coefficient of variation

ANSWER: c

9. Which of the following is not a required condition for a discrete probability function?
a. f(x) ≥ 0 for all values of x
b. ∑f(x) = 1 for all values of x
c. ∑f(x) = 0 for all values of x
d. ∑f(x) ≥ 1 for all values of x

ANSWER: c

10. The standard deviation is the

a. variance squared
b. square root of the sum of the deviations from the mean
c. same as the expected value
d. positive square root of the variance

ANSWER: d

11. The variance is a measure of dispersion or variability of a random variable. It is a weighted average of the
a. square root of the deviations from the mean
b. square root of the deviations from the median
c. squared deviations from the median
d. squared deviations from the mean

ANSWER: d

© 2015 Cengage Learning. All Rights Reserved. May not be scanned, copied or duplicated, or posted to a publicly accessible website, in whole or in part.
Chapter 5: Discrete Probability Distributions
12. A weighted average of the value of a random variable, where the probability function provides weights is known as
a. a probability function
b. a random variable
c. the expected value
d. random function

ANSWER: c

13. An experiment consists of making 80 telephone calls in order to sell a particular insurance policy. The random
variable in this experiment is a
a. discrete random variable
b. continuous random variable
c. complex random variable
d. simplex random variable

ANSWER: a

14. An experiment consists of determining the speed of automobiles on a highway by the use of radar equipment. The
random variable in this experiment is a
a. discrete random variable
b. continuous random variable
c. complex random variable
d. simplex random variable

ANSWER: b

15. The number of electrical outages in a city varies from day to day. Assume that the number of electrical outages (x)
in the city has the following probability distribution.

x f(x)
0 0.80
1 0.15
2 0.04
3 0.01

The mean and the standard deviation for the number of electrical outages (respectively) are
a. 2.6 and 5.77
b. 0.26 and 0.577
c. 3 and 0.01
d. 0 and 0.8

ANSWER: b

© 2015 Cengage Learning. All Rights Reserved. May not be scanned, copied or duplicated, or posted to a publicly accessible website, in whole or in part.
Chapter 5: Discrete Probability Distributions
16. The number of customers that enter a store during one day is an example of
a. a continuous random variable
b. a discrete random variable
c. either a continuous or a discrete random variable, depending on the number of the customers
d. either a continuous or a discrete random variable, depending on the gender of the customers

ANSWER: b

17. The weight of an object is an example of

a. a continuous random variable
b. a discrete random variable
c. either a continuous or a discrete random variable, depending on the weight of the object
d. either a continuous or a discrete random variable depending on the units of measurement

ANSWER: a

18. Four percent of the customers of a mortgage company default on their payments. A sample of five customers is
selected. What is the probability that exactly two customers in the sample will default on their payments?
a. 0.2592
b. 0.0142
c. 0.9588
d. 0.7408

ANSWER: b

19. When sampling without replacement, the probability of obtaining a certain sample is best given by a
a. hypergeometric distribution
b. binomial distribution
c. Poisson distribution
d. normal distribution

ANSWER: a

20. Twenty percent of the students in a class of 100 are planning to go to graduate school. The standard deviation of
this binomial distribution is
a. 20
b. 16
c. 4
d. 2

ANSWER: c

© 2015 Cengage Learning. All Rights Reserved. May not be scanned, copied or duplicated, or posted to a publicly accessible website, in whole or in part.
Another document from Scribd.com that is
random and unrelated content:
Jalde. = Calálag.
Jaldre. = Color sa mg̃a langgam.
Jalea. = Matám-is ng̃a masíhag ug mahágcot, ng̃a pagaboháton sa mg̃a
dogá sa obán ng̃a mg̃a bong̃a.
Jalear. = Pagtáoag. * Pagágda sa mg̃a iró, arón managápas sa obán ng̃a
mg̃a mananáp. * Pagbásal basal sa mg̃a camót sa pagágda sa
nanagsabáy.
Jaletina. V. Jalea.
Jamás. = Sa guihápon. [165]
Jamba. = Bisan onsang cahoy con haligue ng̃a guipatíndog sa loyo ug
sa luyo sa mg̃a tacop ug mg̃a talambóan.
Jamerdana. = Lugar ng̃a pagabotáng̃an sa hugao sa solód sa tian sa
mg̃a mananáp ng̃a guipatáy.
Jamerdar. = Paghógas sa solód sa tian sa mg̃a mananáp ng̃a guipatáy.
* Pagbónac sa madalí ug sa díli maáyo.
Jamon. = Paa sa baboy ng̃a inasín.
Jamona. = Babáye ng̃a matámboc ug sa dagcóng edad.
Jamuga ó Jamugas. = Siya ng̃a pagalingcódan sa mg̃a babáye sa
pagcabayo nila.
Jándalo. = Paglacáo ug pagpamólong ng̃a ang̃ay sa mg̃a táuo sa
Andalucía.
Jangaga. = Tinócod sa mg̃a cahoy, ng̃a magáma arón manóngtong ang
mg̃a táuo ng̃a nanagsacáy sa sacayán ng̃a nabóong.
Jangua. = Sacayán ng̃a diótay.
Jaque. = Maandácon, parayégon.
Jaqueca. = Tampíhag.
Jarabe. = Ilímnon ng̃a italámbal, ng̃a matám-is caáyo ug mahágcot, ng̃a
pagaboháton sa dogá sa mg̃a bolac ug mg̃a bong̃a.
Jarabearse. = Pagínom sa mg̃a jarabe.
Jaramago. = Tanóm sa España.
Jarana. = Sabá, banha.
Jaranear. = Pagsámoc, paghilábot, pagápil sa mg̃a dola, sa mg̃a
combida, sa mg̃a pagsayáo, &c.
Jaranero. = Ang mahagógma sa mg̃a dola ug sa mg̃a caling̃áoan.
Jarapote. V. Jaropeo.
Jarapotear. V. Jaropear.
Jaraqui ó Jaracuo. = Tanáman ng̃a pagaling̃áoan.
Jarcia. = Cadaghánan sa mg̃a botang ng̃a magsáma ug ng̃a nagacaláin
lain, ng̃a nanang̃obót, ng̃a oalá magacahósay. * Ang casangcápan ug
mg̃a pisi sa mg̃a sacayán. * Ang mg̃a pisi ng̃a icalíg-on sa mg̃a talároc
sa mg̃a sacayán. * Cadaghánan sa mg̃a quinahánglan sa pagpanágat, sa
mg̃a panagátan.
Jardin. = Tanáman sa mg̃a bolac ug mg̃a tanóm ng̃a mahomót, ng̃a
pagaling̃áoan sa mg̃a tauo. * Calibáng̃an sa mg̃a sacayán. * Yota ng̃a
pagatámnan sa mg̃a tanóm ng̃a italámbal.
Jardinería. = Quinaárman sa pagbáton ug pagbóhat sa mg̃a jardin.
Jardinero. = Ang magabántay, magahópot ug magabóhat sa jardin.
Jareta. = Tohógan.
Jarifo. = Ang guidáyan dayánan ug maáyo, ang baihónan, ang̃áyan.
Jarillo. = Tanóm.
Jaro. = Baboy ng̃a may color ng̃a bolobolágao.
Jaropar. = Paghátag, pagpaínom sa bisan cansa sa daghánan ng̃a mg̃a
tambal sa botica.
Jarope. = Ilímnon ng̃a italámbal. * Ilímnon ng̃a mapáit ug sa daótan
ng̃a lamí.
Jaropeo. = Pagínom sa masóbsob sa mg̃a ilímnon ng̃a italámbal.
Jarra. = Sorlánan sa yota ng̃a may caláptan.
Jarrear. = Pagcóha, paggóa sa masóbsob sa bino, sa tobig, &c., sa saro.
Jarrero. = Ang magabóhat ug magabalígya sa mg̃a saro, ug ang maga
bantay sa bino, sa tobig, &c., ng̃a guisolód dihá.
Jarretar. = Pagpalóya, pagcóha sa gahóm, sa cosóg. * Pagpalóya sa
húna húna.
Jarrete. = Locon locon, loco loco sa mg̃a mananáp ng̃a may opat ca tiil.
Jarretera. = Italácgos sa mg̃a medias ug sa mang̃a calson, sa locon
locon.
Jarro. V. Jarra. * Saro. [165]
Jarron. = Dayan dayan ng̃a maíng̃on ing̃on sa dagoay sa saro, ng̃a
ibótang sa mg̃a cota, ug labí pa sa ibábao sa mg̃a poltahán.
Jaspe. = Bató ng̃a magáhi, ng̃a nagacaláin lain ug color.
Jaspeado. = Ang nagacaláin lain ug color maíng̃on sa jaspe.
Jaspear. = Pagpíntal sa pagpanigíng̃on sa jaspe.
Jaula. = Jalua. * Cajon cajon, sorlánan ng̃a binóhat sa mang̃a cahoy,
mg̃a caoáyan, mg̃a caoat, &c., sa pagsolód ug pagbilánggo sa mg̃a
mananáp ng̃a ihálas, sa mg̃a langgam ug sa mg̃a tauo ng̃a boang.
Jauto. = Matáb-an, ang oaláy asín.
Jayan. = Táuo ng̃a hatáas, cosgon, sa dagcóng hosog.
Jazilla. = Timáan ng̃a mahabílin sa bisan onsa ng̃a guibótang sa bisan
diin.
Jazmin. = Jasmin, sampága, manól.

[Índice]

JE
Jefe. = Ponóan.
Jelfe. = Bihag ng̃a maítom.
Jelíz. = Ang mobalígya sa igagáma.
Jema. = Ang bahin sa cahoy ng̃a mahabílin sa may panit, cay oalá
sapsápon sa maáyong pagcaláro.
Jeme. = Tocáo. * Ang nauong sa babáye.
Jemoso. = Cahoy ng̃a sinápsap ng̃a guibínlan sa panit.
Jenjibre. = Loy-a.
Jeque. = Táuo ng̃a tigúlang. * Ponóan sa moros.
Jerapellina. = Bisti ng̃a daan, guisi, noog.
Jerarquía. = Pagcasonód sonór sa mg̃a capónong ponóng̃an sa mg̃a
Ángeles, sa mg̃a Padre, &c.
Jerga. = Panápton ng̃a mabága. * V. Jerigonza.
Jergon. = Cama, unlánan ng̃a dagcó ng̃a pagapónan sa dagámi ng̃a
naláya, sa tinábas sa papel, &c., ng̃a pagahigdáan sa mg̃a táuo. * Bisti
 sa daótan ng̃a pagcabóhat ug ng̃a dili moáng̃ay sa lauas. * Táuo ng̃a
matámboc ug matalác-on. * Ang tian.
Jerguilla. = Panápton ng̃a manípis sa igagáma con sa balahíbo sa mg̃a
carnero.
Jerife. = Ng̃alan ng̃a hamíli ug bantógon ng̃a ihátag sa mg̃a moros sa
mg̃a lioat ni Mahoma.
Jerigonza. = Ang pinamólong ng̃a mabóloc ug malisód ng̃a
pagasabóton. * Bohat ng̃a oaláy hingtóngdan.
Jeringa. = Jeringa. * Pagháng̃io ng̃a macasámoc ug macabódlay.
Jeringacion. = Pagcajeringa.
Jeringar. = Pagjeringa. * Pagháng̃io, pagámpo sa masóbsob, sa
pagcasámoc ug sa pagcabórlay.
Jeringazo. = Pagcajeringa.
Jeroglífico. = Timáan ng̃a may hingtóngdan ug cahológan ng̃a hatáas
caáyo.
Jeronimiano. = Ang nahatong̃ód sa caparían ni S. Jerónimo.
Jerónimo. = Idem. * Padre sa caparin ni S. Jerónimo.
Jerosolimitano. = Ang natáuo sa Jerusalém, con Jerusalém.
Jerpa. = Balágon ng̃a maníoang ng̃a motoróc sa tong̃ód sa ponóan sa
mg̃a paras.
Jesucristo. = Ang Anac sa Dios ng̃a napacatáuo.
Jesusear. = Paghing̃álan sa masóbsob sa ng̃alan ni Jesus.
Jeta. = Ang mg̃a ng̃abil ng̃a dagcó ug mabága.
Jetar. = Paglínis sa bisan onsa sa tobig, sa bino, &c.
Jetudo. = Ang guidagcóan sa mg̃a ng̃abil.

[Índice]

JI
Jiba. = Pagcabóctot, boctot. * Casámoc, pagcabórlay.
Jibado. = Boctóton. [166]
Jibar. = Pagbórlay, pagsámoc.
Jibia. = Mananáp sa dagat maíng̃on ing̃on sa tabógoc, sa coguíta. *
Colabótan.
Jibion. = Baláyan sa colabótan. * Tabógoc, coguíta.
Jiboso. = Boctóton.
Jícara. = Posillo sa socolate.
Jicarazo. = Pagpaínom sa hiló.
Jifería. = Opicio sa pagpatáy sa mg̃a mananáp, sa mg̃a baca, sa mg̃a
calabáo, &c.
Jifero. = Ang nahatong̃ód sa lugar ng̃a palátyan sa mg̃a mananáp. *
Bisan onsa ng̃a mahógao, bolíng̃on. * Ang sondang ng̃a icapatáy ug
icalápa sa mg̃a mananáp. * Ang táuo ng̃a magapatáy ug magalápa sa
mg̃a mananáp.
Jigote. = Guinisál sa carne ng̃a tinártar caáyo.
Jiguilete. = Tagom.
Jilguero. = Langgam sa España sa maníndot ng̃a ting̃og, ug pagcalálag.
Jinete. = Soldado ng̃a may cabayo. * Ang magacabayo.
Jinglar. = Pagdóyan, pagtábiog, pagtábog.
Jira. = Tinábas ng̃a hatáas ng̃a guitábas sa mg̃a panápton. * Combira sa
banua ng̃a pogatambóng̃an sa mg̃a abian, sa mg̃a higála.
Jiride. = Tanóm.
Jirofle. = Cahoy sa India ng̃a mobóng̃a sa pimienta.
Jiron. = Pedazo sa bisti ng̃a naguísi ug nabítay.
Jironado. = Ang naguísi.

[Índice]

JO
Jo. = Loa: polong ng̃a pagagamíton sa pagpapoyó sa mg̃a calábao, mg̃a
cabayo, &c.
Jocosamente. = Sa pagcatístis.
Jocoserio. = Ang sináctan sa pagcalígdon ug sa pagcatístis.
Jocosidad. = Pagcatístis, pagcatíao.
Jocoso. = Malipáyon, matístis.
Jofaina. V. Aljofaina.
Jopo. = Pagpaháoa.
Jornada. = Paglacát sa usá ca tibúoc ng̃a arlao. * Cadogáyan sa
quinabóhi. * Pagcabólag sa calág sa laoas. * Ang usá ca libo ug limá
ca gatús ca pliego ng̃a arang marcáhan sa arlao ng̃atanán sa tagsa ca
pigsánan sa mg̃a imprenta.
Jornal. = Sohol ng̃a macóha sa mg̃a mamomóo, sa pagbóhat nila sa
tibúoc ng̃a arlao.
Jornalero. = Mamomóo, sinohólan.
Joroba. = Pagcabóotot. * Casámoc, pagcabórlay.
Jorobado. = Boctóton.
Jorobar. = Pagsámoc, pagbórlay, pagaling̃ása.
Jota. = Bisan onsa ng̃a diótay caáyo. * Sabáy, pagsayáo, sa España.
Jóven. = Olitáo, báta pa.
Jovial. = Malipáyon.
Jovialidad. = Pagcalípay, calípay, maáyong boot.
Joya. = Hias. * Ang mg̃a bisti ug mg̃a dayan dayan sa mg̃a babáye, ug
labí pa sa mg̃a dalága con mamíño sila.
Joyante. = Igagáma ng̃a magamáy, pino caáyo.
Joyel. = Hias ng̃a diótay.
Joyera. = Babáye ng̃a magabalígya sa mg̃a hias.
Joyería. = Ang pagpatigáyon, ang pagcomercio sa mg̃a igagáma, mg̃a
hias ug mg̃a dayan dayan, ug ang baláy ng̃a pagabaligyáan niána.
Joyero. = Tauo ng̃a magabalígya sa mg̃a hias.

[Índice]
JU
Juan. = Cajon cajon ng̃a guibótang sa mg̃a Singbahán ng̃a pagasórlan sa
mg̃a limos. [166]
Juanete. = Quinacomalagcóan sa mg̃a tiil. * Tagsa ca bocóg sa mg̃a
apapáng̃ig. * Tagsa ca layág ng̃a nagatóngtong ug nahaibábao sa gabia
ug sa belacho.
Juardia. = Buling sa mg̃a panápton.
Juardioso. = Panápton ng̃a bulíng̃on.
Jubilacion. = Pagcaóndang sa opicio sa bisan cansang tauo, sa pagbílin
canía sa dong̃og ug sohol ng̃a hingtúngdan.
Jubilar. = Pagcóha sa opicio con sa catongdánan sa bisan cansa, ug
pagbílin canía sa sohol ng̃a tibóoc con sa usá ca bahin, ug sa dong̃og.
Jubileo. = Piesta ng̃a dagcó sa mg̃a israelitas ng̃a guipiesta nila sa tagsa
ca calím-an ca túig. * Pagtógot con pagpasáylo sa mg̃a baláidon sa
mg̃a salá, ng̃a itógot sa Santos ng̃a Papa osáhay, sa dagcóng polós sa
mg̃a binoñágan.
Júbilo. = Calípay, himáya.
Jubon. = Supa sa oaláy manggas.
Judáico. = Ang nahatong̃ód sa mg̃a Judíos.
Judaismo. = Religion, pagtóo sa mg̃a Judíos.
Judaizante. = Ang mononót sa mg̃a pagtóo sa mg̃a Judíos.
Judaizar. = Pagtóo, pagnonót, pagápas sa religion sa mg̃a Judíos.
Júdas. = Borhíon.
Judería. = Lugar, barrio ng̃a guimpúy-an sa mg̃a Judíos. * Tampo,
amot, tampa ng̃a guinabáyad sa mg̃a Judíos.
Judía. = Balátong sa mg̃a castila, prijoles.
Judiada. = Bohat ng̃a mabáng̃is. * Tobo ng̃a dagcóan caáyo ug dinilí.
Judicante. = Ang tagsa sa mg̃a hocom ng̃a mahilábot sa mg̃a
paghócom sa mg̃a ministro sa Justicia ng̃a nanagbórhi ug
nanagbalígya sa ilang opicio ug catogdánan.
Judicatura. = Opicio, cahímtang sa mg̃a hocom. * Pagcahócom.
Judicial. = Ang nahatong̃ód sa paghócom ug pagsentensia.
Judicialmente. = Sa hocmánan, sa pagcahócom.
Judío. = Ang magatóman sa batásan ng̃a caráan ni Maisés. * Ang
nahatong̃ód sa mg̃a Judíos. * Polong ng̃a pagagamíton, guican sa
capong̃ót ug caligótgot sa pagyóbit ug pagpasipála sa isigcatáuo.
Juego. = Dula, caling̃áoan. * Catilíngban sa mg̃a dahon sa baraja ng̃a
macaáyo sa mg̃a pagsogál, ng̃a icasogál. * Quinaádman sa pagdáng̃at,
ug sa pagcóha sa bisan onsa. * Cadahánan sa mg̃a casangcápan sa mg̃a
coche, mg̃a caro, mg̃a galíng̃an sa opát ca rueda. * Pagtíao, pagtístis. *
De manos. = Tanghága.
Jueves. = Jueves, ang icalíma ca adlao sa semana, apil ang domingo.
Juez. = Hocom, ang may gahóm sa paghócom, sa paghósay sa mg̃a
capolong̃ánan, sa pagsentensia.
Jugada. = Pagsogál, pagcasogál. * Bohat ng̃a daótan ug ng̃a oalá
paabóton, contra sa isigcatáuo.
Jugador. = Ang magasogál, sogaról, tigsogál.
Jugante. = Idem.
Jugar. = Pagsogál. * Pagdóla, paglíng̃ao ling̃ao. * Pagsámoc,
pagcóndat. * Pagtíao. * Pagyobit, pagtámay sa isigcatáuo.
Jugarreta. = Pagsogál ng̃a daótan.
Juglar. = Ang nahilábot sa mg̃a pagsogál ug mg̃a paglímbong.
Jugo. = Dogá sa mg̃a cahoy, mg̃a tanóm, &c. * Bisan onsa ng̃a may
caposlánan.
Jugoso. = Ang may dugá, ang dogáan. * Capuslánan, bisan onsa ng̃a
may polós. [167]
Jugue. = Hugao, boling.
Juguete. = Duláan. * Pagcatíao, pagcatístis.
Juguetear. = Pagdúla, dula, pagling̃ao, pagtíao tiao.
Jugueton. = Táuo con mananáp ng̃a magadúla dula, magacolocúndat sa
masóbsob.
Juicio. = Boot, cabobót-on, pagcabóot, pagbóot, caboótan, salabótan. *
Pagíla sa mg̃a capolong̃ánan ug mg̃a hulusáyon sa paghócom ug sa
pagsentensia.
Juiciosamente. = Sa pagcaboótan.
Juicioso. = Ang boótan, ang may boot, ang guisógdan ug guisórlan sa
bóot. * Bisan onsa ng̃a guibúhat sa pagcaboótan.
Julepe. = Ilímnon ng̃a matám-is ng̃a pagaboháton sa mg̃a licor ng̃a
nagacaláin lain, ng̃a sináctan sa asúcar con sa calámay. * Casábang
dagcó ug maháit.
Julio. = Julio, ang icapíto ca bulan sa túig.
Julo. = Mananáp ng̃a aghop ng̃a moóna sa mg̃a mananáp ng̃a ihálas.
Jumenta. = Babe sa jumento.
Jumental. = Ang nahatong̃ód sa jumento.
Jumentil. = Idem.
Jumento. V. Borrico.
Juncal. = Lugar ng̃a pagatobóan sa mg̃a banban, sa mg̃a tigbao.
Juncia. = Tanóm ng̃a italámbal ug mahomót.
Junciana. = Mg̃a dahon ng̃a laya. * Pagcaándac.
Junciera. = Sorlánan sa yota ng̃a guitaclóban sa taclob ng̃a binóho
bohóan, arón mahong̃áo ug maalísng̃ao ang bahó sa mg̃a dahon ug
mg̃a dagámi ng̃a mahomót ng̃a guinasolód dihá.
Junco. = Banban, tigbao, ooáy. * Sacayán ng̃a diótay.
Junio. = Junio, ang icaónom ca bulan sa túig.
Junior. = Ang Padreng religioso ng̃a anáa sa ilálom sa gahóm ug
paghópot sa maestro de novicios.
Juno. = Ang usá sa ópat ca malíng̃in sa Lang̃it ng̃a guing̃álan ug
planetas, ng̃a nanaglibót sa aldao ug ng̃a guipaambítan sa iang sugá.
Junquillo. = Tanóm ng̃a magabólae sa mg̃a bolac ng̃a malálag ug
mahomót caáyo.
Junta. = Catilíngban sa mg̃a táuo. * Pagcaípon, pagcatíp-oc,
pagcating̃ób, pagcahiósa sa bisan onsa ng̃a mg̃a botang.
Juntamente. = Sa pagcahiósa, sa pagcaípon, sa pagcating̃ób.
Juntamiento. = Pagcahiósa, pagcatíp-oc, pagcaípon, pagcatígom,
pagcating̃ób, pagcatámbong, pagcatágbo.
Juntar. = Paghiósa, tigom, ting̃ób, tip-oc, tagbo, tambong, ipon, loon,
dool, pagobán.
Juntera. = Sepiyo, capandáyan sa mg̃a panday sa cahoy.
Junterilla. = Idem.
Junto. = Ang nahadóol, ang midóol, dóol, harúol, sa pagcaláquip. * V.
Juntamente.
Junturas. = Ang mg̃a bahin sa mg̃a botang ng̃a guidoólan sa ubán ng̃a
mg̃a botang, pagcadóol, pagcahiósa sa mg̃a botang.
Júpiter. = Ang malíng̃in ng̃a labíng dagcó sa mg̃a planetas. V. Juno.
Jura. = Pagpanómpa sa mg̃a dagcóng táuo, sa ng̃alan sa mg̃a táuong
tanán sa Guinharían, sa timáan sa pagíla sa ilang hari.
Jurador. = Tigpanómpa, tigsómpa, ang magapanómpa.
Juramentar. = Pagsógo arón manómpa ug bisan quinsa. * Pagsáad sa
bisan onsa, sa ilálom sa pagpanómpa.
Juramento. = Sompa, pagpanómpa, pagtóg-an con paglimód sa bisan
onsa, sa ilálom sa pagpanómpa.
Jurar. = Pagsómpa, pagpanómpa. * V. el anterior desde pagtóg-an.
Juratoria. = Dáhon dahon sa salapí ng̃a guililócan sa Evangelio ng̃a
ibótang sa mg̃a camót sa mg̃a hocom, sa pagpanúmpa nila. [167]
Jurdia. = Anod, sahid, sa pagpanágat.
Jurel. = Isda sa mg̃a dagat sa España.
Jurgina, jurguina. = Babáye ng̃a balbal, asoang, onglo.
Jurídicamente. = Ing̃on sa batásan sa mg̃a leyes, sa mg̃a hocmánan.
Jurídico. = Bisan onsa ng̃a guibóhat ing̃on sa batásan sa mg̃a leyes, sa
mg̃a hocmánan.
Jurisconsulto. = Quinaarmánon sa mg̃a batásan, sa mg̃a leyes.
Jurisdiccion. = Gahóm sa pagbóot ug pagsógo. * Yota ng̃a hingsácpan
sa mg̃a provincia con mg̃a longsod, ug sa gahóm sa mg̃a hocom.
Jurisdiccional. = Ang nahatong̃ód sa gahóm.
Jurisperito. V. Jurisconsulto. * Magtotóon sa mg̃a leyes.
Jurisprudencia. = Quinaárman sa mg̃a leyes, sa batásan.
Jurisprudente. V. Jurisperito.
Jurista. = Ang nagaestudio sa quinaárman sa mg̃a leyes.
Juro. = Gahóm sa pagángcon, sa guihápon, sa bisan onsa.
Jusbarba. = Tanóm.
Justa. = Pagáoay sa mg̃a táuo ng̃a nagacabayo ug ng̃a guisangcápan sa
mg̃a bangcao.
Justamente. = Sa cataróng̃an. * Sa pagcaígo sa laoas.
Justicia. = Cataróng̃an. * Ang usá sa opat ca virtudes ng̃a guing̃álan ug
cardinales. * Gahóm. * Catilíngban sa mg̃a hatag ng̃a macaáyo sa
 bisan onsa. * Castigo sa cadaigánan, ug ang táuo ng̃a magacastigo, ang
mohámpac, ang magabítay sa mang̃a saláan, &c.
Justiciero. = Ang magalógos ug magapatigáyon arón matúman ang
cataróng̃an. * Ang magapabáyad ug magacastigo sa mg̃a saláan, ing̃on
gayúd sa mg̃a pahanóngdan ug sa catarúng̃an.
Justificacion. = Pagcaáng̃ay, pagcaóyon sa matárong, sa catarúng̃an. *
Pagbalíbar, pagásoy sa mg̃a táuo, arón maoalá ang catáhap ng̃a
guibótang caníla. * Pagcasáyod, pagcadayág sa camatúod sa bisan
onsa ng̃a polong con bohat. * Ang socod sa mg̃a dalan sa mg̃a sulat
ng̃a guihúsay sa mg̃a imprenta.
Justificadamente. = Sa catarúng̃an, sa pagcataláid, sa matúod sa
pagcaígo ug pagcatopóng.
Justificado. = Ang ang̃ay sa matúod ug sa catarúng̃an. * Matárong,
mataláid.
Justificador. = Ang mohátag sa pagcatárong, sa pagcasántos.
Justificante. = Ang macatárong, ang magapatárong.
Justificar. = Paghátag sa Dios sa pagcatárong, sa pagcasántos, sa
pagcapótli, sa iang mg̃a hatag, mg̃a gracia ug mg̃a pagtábang, sa bisan
cansa. * Pagháhag, pagdayág sa bisan onsa. * Pagpaáng̃ay, pagpaóyon
sa bisan onsa. * Pagbalíbad sa bisan cansa, arón madayág ng̃a díli
matúod ang guibótang botang canía. * Pagtopóng, sa mg̃a imprenta, sa
mg̃a dalan sa mg̃a solat ng̃a guihósay.
Justificativo. V. Justificante.
Justillo. = Supa ng̃a ibisti sa ilálom sa obán ng̃a mg̃a bisti, sa oaláy
manggas, ug ng̃a moábot hasta sa haoac lamang.
Justipreciar. = Pagpabíli, paghótang sa bale sa bisan onsa.
Justo. = Táuo ng̃a matárong. * Ang moáng̃ay sa matúod ug sa
cataróng̃an. * Bisan onsang botang ng̃a natopóng sa lain ng̃a botang,
sa socod, sa timbang, sa isip, con sa pagcadagcó. * Sa pagcaígo.
Juta. = Langgam sa Indias.
Juvenil. = Ang nahatong̃ód sa pagcabáta.
Juventud. = Pagcabáta, pagcaolitáo.
Juzgado. = Cadaghánan, catilíngban sa mg̃a hocom ng̃a naning̃ób sila
sa paghócom, ug ang lugar ng̃a [168]pagahócman. * Hocmánan sa
bisan usá lamang ca hocom.
Juzgamundos. = Tiglíbac libac, táuo ng̃a malibácon, ang magalíbac
libac sa isigcatáuo. [168]
Juzgante. = Ang magahócom.
Juzgar. = Paghócom, pagsentensia. * Paghúna húna, pagtóo sa bisan
onsa. [168]

[Índice]
 L

[Índice]

LA
La. = Ang.
Laberinto. = Bisan onsang lugar ng̃a guicoros corósan sa mg̃a dalan
ng̃a nanagcasógat, arón mabóloc ang mosolód ug díli onta mogatóltol
sa alaguían sa paggóa. * Bisan onsa ng̃a nabóloc, nagobót ug nasácot.
Labia. = Pagcadághan sa mg̃a polong ng̃a piníli sa magasoguílon.
Labial. = Polong ug letra ng̃a pagasangpóton sa tinác-om ang bába, sa
pagdóol sa mg̃a ng̃abil.
Lábio. = Ng̃abil.
Labor. = Bohat, labra, pagcagóoat.
Laborable. = Ang arang boháton.
Laborador. = Mamomóo, magbobóhat, ang magabóhat.
Laboratorio. = Lugar ng̃a pagahohátan.
Laborear. = Pagbóhat sa bisan onsa.
Laboreo. = Ang pagbóhat sa lugar ng̃a hicaplágan sa boláoan, sa salapí,
&c. * Pagcahósay ng̃a maáyo sa mg̃a pisi sa mg̃a sacayán, arón
masáyon gamíton con may quinahánglan pa.
Laborío. = Bohat.
Laboriosidad. = Pagcabóhat.
Laborioso. = Macógui, ang mahagógma sa mg̃a bohat, tigbóhat.
Labrada. = Yota ng̃a guibohátan arón pagatámnan con pagapogásan sa
somonód ng̃a túig.
Labradero. = Ang maáyo ng̃a pagabohátan.
Labradío. V. Labrantío.
Labrado. = Panápton ng̃a guinooátan, ng̃a may labra, ng̃a linabráhan sa
paghábol. * Ang yota ng̃a guibohátan.
Labrador. = Tigbóhat, ang magabóhat sa yota, palaóma, magbabáol.
Labradoresco. = Ang nahatong̃ód sa magabóhat sa yota ug ang ang̃ay
canía.
Labrante. = Ang magalíloc, ug magabóhat sa mg̃a bató, ang
magasápsap.
Labrantin. = Ang magobóhat sa yota sa diótay ng̃a puhónan.
Labrantío. = Yota ng̃a maáyo ng̃a pagabohátan.
Labranza. = Pagcabóhat, pagbóhat sa yota. * Ang quinaárman sa
pagbóhat sa yota ug ang mg̃a yota ng̃a pagabohátan.
Labrar. = Pagbóhat sa bisan onsang opicio. * Pagbóhat sa yota. *
Pagpasáquet, pagdáot sa isigcatáuo. * Pagyógot, paglisód sa mg̃a húna
húna.
Labriego. = Palaóma, magbabáol ng̃a boquírnon.
Laca. = Dogá ng̃a maíng̃on sa tagoc, ng̃a guibóhat sa mg̃a mananáp ng̃a
magamáy ng̃a maíng̃on ing̃on sa mg̃a solom con hormigas, sa India.
Lacayo. = Sologóon ng̃a moobán guihápon sa iang agálon con
magacóche sia.
Laceracion. = Pagcabóong, pagcadógmoc sa bisan onsa.
Lacerado. = Anógon, aláot, ang guicayóctan, ang guicalísdan. *
Hang̃ol, pobres. * Ang nasaquét sa saquét ng̃a guing̃álan ug de S.
Lázaro, lazaróhon.
Lacerar. = Pagbóong, pagdógmoc. * Paghícao, pagdaguínot. [168]*
Pagbáyar sa mg̃a salá. * Pagdáot, pagpabíquil sa mg̃a cabobót-on sa
mg̃a táuo.
Lacería. = Pagcaháng̃ol, caháng̃ol, pagcapóbres. * Casáquet. * Calisód,
cogóol, cayógot.
Lacio. = Ang naláya, ang nalóm-it, ang naláob. * Ang nalóya, ang oaláy
gahóm ug cosóg, ang díli macáscog.
Lacónicamente. = Sa pagcaláctor, sa pagcadalí, sa diótay ng̃a polong.
Lacónico. = Lactor, lináctod, dinalí, sa mg̃a diótay ug hamóbong
polong, dináclit.
Laconismo. = Pagcaláctor, pagcadalí.
Lacra. = Timáan sa bisan onsang saquét, ulat. * Bisan onsang cadáot sa
laoas con sa calág sa mg̃a táuo.
Lacrar. = Pagdáot sa quinabóhi sa isigcatáuo, pagtacód canía sa bisan
onsang saquét. * Pagdáot canía sa iang puhónan, sa iang mg̃a baol, sa
iang mg̃a mananáp.
Lacre. = Minása ng̃a nagacaláin lain ug color ug magáhi, ng̃a
mamahómoc, matúnao ug masíga sa caláyo, ug maáyo sa pagpílit sa
mg̃a solat ug sa pagbólit sa bisan onsa, cay magáhi pagópod con
mabógnao na.
Lacrimal. = Ang nahatong̃ód sa mg̃a lohá.
Lacrimatorio. = Baso, sorlánan ng̃a guisórlan ug guibotáng̃an sa mg̃a
caráan ng̃a táuo sa ilang mg̃a lohá, sa paghílac nila tong̃ód sa mg̃a
minatáy.
Lacrimoso. = Ang may mg̃a luhá.
Lactancia. = Pagcasóso sa mg̃a báta.
Lactante. = Ang magasóso.
Lácteo. = Ang nahatong̃ód sa gatas.
Lacticinio. = Ang gatas ug bisan onsang calán-on ng̃a sináctan sa
gatas.
Lactífero. = Ang alaguían sa gatas cutub sa pagábot sa atng̃al sa soso.
Lactumen. = Saquét ng̃a guinabáti usáhay sa mang̃a báta ng̃a
nanagsóso, ng̃a mao ang mg̃a samar ug mg̃a cogan ng̃a diótay sa olo. *
Pono.
Lacha. = Isda.
Ladear. = Toang, taquílid, hilig, hilay. * Talíng̃i, tolíng̃i, olíng̃i. *
Pagobán sa luyo sa bisan cansa, pagtopál canía. * Pagbía sa dalan ng̃a
láctor, paglacát sa toó con sa oála.
Ladeo. = Pagcatóang, pagcataquílid.
Ladera. = Handig, hanáyhay.
Ladilla. = Mananáp ng̃a magamáy oyámot, maíng̃on ing̃on sa cagao.
Ladinamente. = Sa daótan ng̃a húna húna, sa tuyo ng̃a mang̃íl-ad sa
pagcabátid.
Ladino. = Batid, malaláng̃on.
Lado. = Quilid, luyo. * Ang manlalában, ang tomalábang.
Ladre. = Pagcaósig sa mg̃a iró.
Ladrador. = Ang magaósig, maosígon.
Ladrante. = Idem. * Ang magapanigíng̃on sa pagósig sa mg̃a iró.
Ladrar. = Pagósig sa mg̃a iró. * Paghólot, paghómot sa oaláy
pagcadámag, pagcadósmog. [169]
Ladrido. V. Ladra. * Pagcalíbac libac, pagcabótang botang sa
isigcatáuo.
Ladrillado. = Salog ng̃a guibotáng̃an sa mg̃a ladriyo.
Ladrillal. = Lugar ng̃a pagabohátan ug pagalotóan sa mg̃a ladriyo.
Ladrillero. = Ang magbobóhat ug ang magabalígya sa mg̃a ladriyo.
Ladrillo. = Ladriyo, yota ng̃a minása sa pagcadágoay sa usá ca papán
ng̃a diótay, ng̃a pagalotóon ug maáyo, ug may silbi sa pagbóhat sa
mg̃a baláy, sa mang̃a Singbahán, sa mg̃a cota, &c.
Ladrilloso. = Ang maíng̃on sa ladriyo ug may color niána.
Ladron. = Caoatán, maninícas, mang̃ang̃áhas.
Ladronamente. = Sa hilom, sa tinágo, sa pagcatinágo.
Ladronera. = Lugar ng̃a pagatagóan ug pagadángpan sa mg̃a caoatán.
Ladronesco. = Ang nahatong̃ód sa mg̃a caoátan.
Ladronicio. V. Latrocinio.
Lagaña. = Motá.
Lagañoso. = Motáon.
Lagar. = Lugar ng̃a pagapígan sa mg̃a ubas arón gomóa ang dogá.
Lagarero. = Ang magabóhat sa lagar, sa pagpíga sa mg̃a ubas, mg̃a
paras.
Lagarta. = Tocó ng̃a baye.
Lagartera. = Bohó ng̃a baláyan sa tocó.
Lagartero. = Langgam con mananáp ng̃a mocáon con magapatáy sa
mg̃a tocó.
Lagartija. = Talóto, tiquí, tabíli.
Lagartijero. = Mananáp ng̃a mocáon sa mg̃a tiquí, talóto, tabíli.
Lagarto. = Tocó. * Haló. * Ibid. * Táuo ng̃a malaláng̃on tampalásan.
Lago. = Danao, lanao, lugar ng̃a tubígan.
Lagotear. = Pagálam alam sa bisan cansa, sa pagcóha sa guitúyo, sa
guipanghináot.
Lagotería. = Pagcaálam alam.
Lagotero. = Parayégon, tigálam alam.
Lágrima. = Lohá.
Lagrimable. = Ang tacós ng̃a pagahilácan.
Lagrimal. = Himotáan.
Lagrimar. = Paghílac.
Lagrimoso. = Matá ng̃a poláhon guican sa saquét, ug tung̃ód ba cay
mahilácon ang táuo ng̃a hingtóngdan. * Ang magapahílac. * V.
Lagrimable. * Cahoy ug bisan onsa ng̃a pagatolóan sa dugá con sa
tagoc.
Laguna. V. Lago.
Lagunajo. = Danao ng̃a diótay ng̃a mahabílin sa tubig sa ulan.
Lagunero. = Ang nahatong̃ód sa danao, sa lanao, sa tubígan.
Lagunoso. = Lugar, yota ng̃a guidaghánan sa mg̃a danao, mg̃a lanao.
Laical. = Ang nahatong̃ód sa mg̃a táuo ng̃a díli Padre.
Láico. = Ang díli Padre.
Laja. = Bató ng̃a halagpád ug mahínlo, pasil.
Lama. = Lalog ng̃a mahabílin sa mg̃a sorlánan ng̃a guisódlan sa tubig,
sa vino, &c., sa pagcadógay.
Lambrija. = Limátoc.
Lamedal. = Lugar ng̃a guidaghánan sa pisac, sa lapoc.
Lamedor. = Tigtílap, ang nagatílap. * Pagcaálam alam sa salingcápao
sa isigcatáuo ng̃a guicasóc-an ng̃a daan, ug ng̃a pagatagáan pa sa
casocó.
Lamedura. = Pagcatílap, pagcahámoy.
Lamentable. = Masolóbon, ang tacós ng̃a pagabachóon ug
pagahilácan.
Lamentador. = Ang nagabachó, ang nagahílac, ang nagaagólo.
Lamentablemente. = Sa pagcabachó, sa pagcaagólo, sa pagcahílac.
[169]
Lamentar. = Pagbachó, paghílac, pagagólo.
Lamentacion. = Pagcaagó, pagcaagoróy, pagcabachó, pagcahílac,
pagcaagólo.
Lamento. V. Lamentacion.
Lamentoso. V. Lamentador.
Lameplatos. = Olítan.
Lamer. = Tilap, hamoy.
Lamido. = Ang nacóha coháan sa mahínay hinay, tong̃ód cay guigámit
sa masóbsob.
Lamiente. V. Lamedor.
Lámina. = Dahon dahon ng̃a manípis sa tombága, sa boláoan, &c. *
Pothao, salapí, &c., ng̃a binácbac sa pagcanípis, &c., ng̃a linilócan con
guipintálan sa bisan onsa.
Laminado. = Ang guidáyan dayánan sa mg̃a dahon dahon ng̃a manípis
sa tombága, sa salapí, &c.
Laminar. = Pagtílap, paghámoy. * Pagólit.
Laminero. = Ang nagabácbac sa mg̃a tombága, boláoan, &c., sa
pagbóhat sa mg̃a dahon dahon ng̃a manípis. * Olítan.
Lamiscar. = Pagtílap sa dagcóng caíbog ug sa madalí caáyo.
Lamoso. = Ang guilalógan, ang may lalog.
Lampacear. = Pagnósnos, pagbalónas sa mg̃a quilid ug sa mg̃a salog
sa mg̃a sacayán.
Lámpara. = Ang siga ng̃a guican sa sogá. * Lamparahán, baso,
sorlánan ng̃a pagabotáng̃an sa lana ug sa mecha ng̃a pagadagcótan. *
Ang mansa sa lana ng̃a mahólog sa bisti.
Lamparero. = Ang magabántay sa mg̃a lamparahán, sa pagbó-bo sa
lana ug sa pagdágcot caníla.
Lamparilla. = Lamparahán ng̃a diótay.
Lamparin. = Sorlánan sa tombága ng̃a pagabotáng̃an sa baso sa mg̃a
lámpara sa mg̃a Singbahán.
Lamparista. V. Lamparero.
Lamparon. = Hobág ng̃a motóbo sa liog. * Mansa, boling ng̃a dagcó sa
bisti.
Lampatan. = Tanóm con gamót ng̃a guican sa Guinharían sa mg̃a
insic.
Lampazo. = Tanóm. * Gomon, ponpon sa lanot, &c., ng̃a icanósnos
igahínis, icabalónas sa mg̃a quílid sa mg̃a sacayán ug sa mg̃a salog,
mg̃a cubierta.
Lampiño. = Laláqui ng̃a oaláy bong̃ot, táuo ng̃a may diótay ng̃a bohóc.
Lampion. = Sogá sa lamparahán ng̃a dagcó.
Lampo. = Casólao, casílao, sogá, pagcagíla guila ng̃a moágui lamang
ing̃on sa quilat.
Lampote. = Hinábol ng̃a potíon ng̃a molomabága ug molomasíhag.
Lamprea. = Isda sa dagat ug sa sobá.
Lamprehuela ó lampreilla. = Isda sa sobá.
Lampuga. = Isda sa mg̃a dagat sa España.
Lana. = Balahíbo sa mg̃a carnero. * Hinábol sa mg̃a balahíbo sa
carnero.
Lanada. = Capandáyan sa pagnósnos ug paghínis sa mg̃a bohó sa mg̃a
lothang: mao ang usá ca cahoy ng̃a guibotáng̃an sa usá ca tomóy sa
panit sa carnero ng̃a liníquit, sa dapit sa góa ang balahíbo, con
guiborbóran sa lanot, &c.
Lanar. = Mg̃a hayópan ng̃a may balahíbo ng̃a guing̃álan ug lana.
Lanaria. = Dagámi ng̃a icabónac sa balahíbo sa mg̃a carnero.
Lance. = Pagcabalíbag, pagcasalibáy, pagcatolód, pagcayábo. *
Pagcatáctac sa mg̃a anod, mg̃a sahid, &c., sa pagpanágat. * Pagcasoríl,
paghitábo, bisan onsang bohat ng̃a cating̃aláhan, hibólng̃an,
masolóbon, ming̃áuon, &c. * Pagáoay, paglális lalis.
Lancear. = Pagsóntoc sa bangcao.
Lanceola. = Tanóm, dagámi. [170]
Lancera. = Bolotáng̃an sa mg̃a bangcao.
Lancero. = Soldado ng̃a guisangcápan sa bangcao, sa pagáoay.
Lanceta. = Labaja ng̃a diótay ug matalínis caáyo ng̃a icalárlit, ng̃a
igasangra.
Lancetada. = Pagsámad, pagcárlit sa lanseta ug ang maong samad.
Lancetazo. = Idem.
Lancetero. = Panonórlan sa mg̃a lanseta.
Lancha. = Bató ng̃a halagpád, manípis ug mahínlo. * Sacayán ng̃a
diótay ng̃a pagagaóran, sa pagsácoat sa mg̃a sinípit, ug sa paghácot sa
 mg̃a lulan.
Lanchada. = Ang lulan ng̃a guilúlan sa macaúsa sa lancha.
Lanchar. = Lugar ng̃a cabatóhan ng̃a pagacoháan sa mg̃a bató ng̃a
halagpád, ng̃a mahínlo ug manípis.
Lando. = Coche sa opat ca lingcoránan.
Landre. = Losay, hobág. * Poyo poyo ng̃a guibótang sa ilálom sa mg̃a
bisti ug sa tinágo.
Lanería. = Baláy ng̃a pagabaligyáan sa balahíbo sa mg̃a carnero.
Lanero. = Ang magapatigáyon sa pagpálit ug sa pagbalígya sa balahíbo
sa mg̃a carnero. * Baláy ng̃a bolotáng̃an niána.
Langaruto. = Táuo ug bisan onsa ng̃a hatáas ug maníoang.
Langosta. = Dolon. * Ang macahórot ug macatibáoas sa bisan onsa. *
De mar. = Amontáha.
Langostin. = Locton, apán.
Langostino. = Idem.
Langoston. = Mananáp ng̃a maíng̃on sa dolon.
Lánguidamente. = Sa pagcalúya, sa pagcaoaláy cosóg ug gahóm, sa
pagcadíli macáscog.
Languidez ó languideza. = Calóya pagcacólang sa cosóg, sa gahóm.
Lánguido. = Maloyáhon, ang guicábsan sa gahóm, sa cosóg, ang díli
macáscog. * Táuo sa diótay ng̃a casing casing.
Lanilla. = Ang balahíbo ng̃a diótay ug pino caáyo sa panápton, sa dapit
sa nauong. * Hinábol sa balahíbo sa carnero ng̃a manípis uyámot.
Lanosidad. = Balobalahíbo ng̃a magamáy caáyo sa mg̃a dahon sa obán
ng̃a mg̃a cahoy, sa mg̃a tanóm, sa mg̃a bong̃a, &c.
Lanoso. V. Lanudo.
Lanudo. = Ang may daghan ng̃a balahíbo ng̃a guing̃álan ug lana.
Lanuginoso. = Bisan onsa ng̃a may bolobalahíbo.
Lanza. = Bangcao. * Ang cahoy sa mg̃a coche ng̃a nahatalioála sa mg̃a
mananáp ng̃a managgóyod niána.
Lanzadera. = Sicóhan, lansadera.
Lanzador. = Ang magasalibáy, magabalíbag, magatolód, magayábo.
Lanzamiento. = Pagcabalíbag, pagcasalibáy, pagcatolód, pagcayábo. *
Pagcacóha sa bisan cansa sa yota, baláy, &c., ng̃a guiabáng̃an nia,
 guican sa pagbóot sa matúod ng̃a hocom.
Lanzar. = Balíbag, tolód, yabo. * Pagpagóa, pagpaháoa sa bisan cansa,
sa bisan diin.
Lanzon. = Bangcao ng̃a hamóbo ug dagcó, mabága. * Fruta. = Buláhan.
Lapa. = Lauot ng̃a natolotibúoc sa ibábao sa mg̃a sorlánan ng̃a
guisórlan sa bino, sa tubig, &c. * Quinháson. * Tanóm, dagámi.
Lapachar. = Cayanáng̃an ng̃a dagcó, lonáng̃an, calonáng̃an.
Lápade. = Quinháson.
Lapicero. = Capandáyan ng̃a pagabotáng̃an sa lápis, sa pagbárlis ug
pagsúlat.
Lápida. = Batóng dagcó ug mahínlo caáyo ng̃a pagasolátan sa bisan
onsang sulat. [170]
Lapidario. = Ang nahatong̃ód sa mg̃a batóng mahál, ug sa mg̃a sulat
ng̃a guisólat sa mg̃a bató. * Táuo ng̃a magasápsap sa mg̃a batóng
mahál, ug magapatigáyon, magapálit ug magabalígya niána.
Lapídeo. = Bisan onsa sa bató ug ang nahatong̃ód niána.
Lapidificacion. = Pagcabálhin sa bisan onsa sa bató, pagcabató.
Lapidoso. V. Lapídeo.
Lapila. = Tanóm, dagámi.
Lapizlázuli. = Bató ng̃a asul ng̃a maníndot caáyo ng̃a magáhi pa sa
guing̃álan ug mármol.
Lápiz. = Lápis, dagoay sa bató ng̃a mahómoc ug maítom, ng̃a maáyo sa
pagsólat ug pagbárlis con pagpíntal.
Lapizar. = Ang lugar ng̃a pagcoháan sa lápis.
Lapo. = Pagcabónal, pagcalambós sa cahoy, sa sogcod con sa espada ba
ng̃a tinaquílid.
Larario. = Lugar ng̃a guitagána niádtong tiempo sa mg̃a dioatáhan, sa
pagsíngba sa ilang mg̃a dios dios ng̃a guing̃alánan nila ug dios dios sa
baláy.
Lardear. = Pagdíhog sa bisan onsa sa tamboc sa baboy.
Lardo. = Tamboc sa baboy. * Ang tamboc con sebo sa mg̃a mananáp.
Lardon. = Ang sumpay ng̃a ibótang sa dapling sa mg̃a sulat ng̃a
guinasáoay na sa pagimprenta. * Papel ng̃a diótay ng̃a mahatóngtong
sa ibábao sa mg̃a molde, sa mg̃a marca, sa imprenta, ug ng̃a
 macaólang ng̃a maíla ang obán ng̃a mg̃a polong ng̃a inimprenta, sa
papel ng̃a guimarcáhan.
Lardoso. = Bolíng̃on, ang guidíhog sa tamboc sa baboy.
Láres. = Ang mg̃a dios dios ng̃a guihúna huna sa mg̃a dioatáhan ng̃a
caráan ng̃a nanaghópot ug nanagbántay sa caogalíng̃on ng̃a baláy. *
Baláy ng̃a caogalíng̃on.
Largamente. = Sa pagcatúman, sa paghíngpit. * Sa pagcadághan. * Sa
pagcalólot. * Sa pagcadúgay.
Largar. = Pagbóhi, pagtángtang. * Paglóag sa mahínay hinay. *
Pagócal sa natápot, sa nadócot, sa nahapílit. * Pagbóclar sa bisan onsa,
sa mg̃a layág sa mg̃a sacayán, sa mg̃a bandela, &c. * Pagóli, pagoalá
sa bisan cansa sa madalí, sa dili madúgay.
Largo. = Hatáas. * Malólot, homalátag, maghahátag. * Halagpád,
magnáyon.
Largor. = Pagcatáas.
Largueado. = Ang binórcan sa mg̃a bariles.
Largueza. = Pagcatáas, cahitáson, guitáson.
Larguirucho. = Táuo ug bisan onsa ng̃a hatáas ug maníoang, manípis.
Largura. V. Largueza.
Lárice. = Cahoy.
Larva. V. Disfraz. * Pagcabótang sa obán ng̃a mg̃a mananáp ng̃a
magamáy, sa pagcadágoay sa olor, sa oalá pa maíla ang ilang mg̃a olo,
mg̃a paa ug obán pang mg̃a bahin sa ilang laoas. * Ng̃alan ng̃a
guipanghátag, niádtong tiempo, sa mg̃a dioatáhan sa mg̃a calág sa mg̃a
táuo ng̃a daótan, ng̃a nang̃amatáy sila sa ahát ng̃a camatáyon.
Lascar. = Pagbóhi, paglóag sa mahínay hinay.
Lascivamente. = Sa pagcaólag, sa pagcaláo-ay, sa caólag.
Lascivia. = Caólag, pagcaláo-ay.
Lascivo. = Maólag, moláo-ay. * Ang nahatong̃ód sa caólag. * Cahoy
con tanóm ng̃a malónhao, malángbo.
Laserpicio. = Tanóm ng̃a italámbal.
Lasitud. = Pagcalúya, pagcacápoy, pagcabórlay, pagcacólang sa gahóm
ug sa cosóg.
Laso. = Malúya, ang guicápoy, guibórlay, guicotás, ang guicábsan, ug
guicoláng̃an sa cosóg ug sa gahóm, ang dili macáscog. [171]
Lastar. = Pagbáyad sa mg̃a otang ug sa mg̃a salá sa lain.
Lástima. = Pagcalóoy, pagcahinóclog, pagcapoáng̃od. * Pagcaagó,
pagcaagoróy, pagcabachó, pagcaagólo.
Lastimar. = Pagsámar, pagtólpoc. * Paglóoy, paghinóclog,
pagpoáng̃od. * Pagdáot sa dong̃og sa isigcatáuo. * Pagagó, pagagoróy,
pagbachó, pagagólo.
Lastimero. = Ang tacós ng̃a caloóyan, pagahinoclógan, ng̃a
pagabotáng̃an sa pagpoáng̃od.
Lastimosamente. = Sa pagcalóoy sa pagcamacalolóoy.
Lastimoso. V. Lastimero.
Lasto. = Solat ng̃a guihátag sa nagabáyad tong̃ód sa lain, arón
macapaníng̃il sia sa matúod ng̃a otáng̃an.
Lastra. = Bató ng̃a halagpád ug maholohínlo.
Lastrar. = Paglólan sa mg̃a bató con bisan onsang lulan ng̃a mabóg-at
sa iláom sa mg̃a lolan ng̃a magáan sa mg̃a sacayán, arón malíg-on sila
sa layág. * Pagpalíg-on sa bisan onsa sa pagbótang sa mg̃a mabóg-at.
Lastre. = Bató ng̃a manípis ug ng̃a dili maáyo caáyo, ng̃a anáa sa
ibábao sa lugar ng̃a pagacoháan sa mg̃a batóng maáyo ug magáhi. *
Ang mg̃a bató ug bisan onsang lulan ng̃a ibótang sa ilálom con sa
pondo, sa bodega, sa mg̃a sacayán, arón malíg-on sila sa paglayág na,
ug arón dili onta mang̃acolób. * Caboótan, boot, salabótan.
Lasun. = Isda.
Lata. = Tagsa ca cahoy ng̃a hatáas ug baol pa, ng̃a icabóhat sa mg̃a
salog, sa mg̃a cubierta sa mg̃a sacayán, sa mg̃a atóp, &c. * Sorlánan sa
hoja de lata.
Latamente. = Sa pagtaás.
Lataz. = Mananáp sa opát ca teel, sa América ug sa Asia.
Lateral. = Ang anáa sa luyo, sa quilid sa bisan onsa. * Ang dili guican
sa pagcaláctud.
Lateranense. = Ang nahatong̃ód sa Singbahán ni san Juan de Letran sa
Roma.
Latido. = Pagcaquíbot quibot sa casing casing, sa pulso, &c., sa mg̃a
táuo ug sa mg̃a mananáp. * Pagcang̃ót ng̃ot sa mg̃a hobág.
Latiente. = Ang magaquíbot quibot.
Latigazo. = Pagbónal, paglámbos sa pisi, sa espada ng̃a tinaquílid, sa
cahoy, &c. * Pagcahápli. * Pagtonóg sa tomóy sa pisi sa látigo. *
Pagcadáot sa bisan cansa ng̃a táuo sa oalá huna hunáon ug paabóton,
ug hasta ang pagcasabá.
Látigo. = Ihalámpac sa panit con sa pisi ng̃a icahámpac ug icabónal sa
mg̃a mananáp. * Pisi ng̃a igabítay sa timbáng̃an ug ng̃a icabáat sa buot
ng̃a pagatimbáng̃on. * Ang pisi ng̃a icahógot sa cincha, sa bacos sa
mg̃a mananáp.
Latiguear. = Paghápli, pagtonóg sa látigo.
Latiguera. = Pisi ng̃a icalíg-on ug igahógot sa bacos, sa cincha sa mg̃a
mananáp.
Latiguero. = Ang magabóhat, ang macagáma, magbobóhat sa mg̃a
látigo.
Latin. = Pinamólong ng̃a linatín.
Latinajo. = Polong sa linatín ng̃a salicoáoot.
Latinamente. = Sa pagcalinatín, sa linatín.
Latinear. = Pagsácot sa mg̃a polong ng̃a linatín sa lain ng̃a
pinamólong.
Latinidad. V. Latin.
Latinismo. = Pagpamólong ng̃a ang̃ay sa pinamólong ng̃a linatín.
Latino. = Ang maálam mamólong sa linatín. * Ang nahatong̃ód sa
pinamólong ng̃a linatín.
Latir. = Pagquíbot quibot, pagólpot sa bisan onsa, sa pulso, sa casing
casing, &c. * Pagng̃ót ng̃ot sa mg̃a hobág. [171]
Latitante. = Ang natágo, nahóbong.
Latitud. = Pagcalapád, calápdon. * Pagcadagcó sa usá ca Guinharían,
provincia, longsod, &c. * Pagcahalayó sa usá ca lugar sa equinocial,
sa pagísip sa mg̃a grados sa hingtóngdan ng̃a meridiano.
Latitudinal. = Ang dagcó sa pagcalapád.
Lato. = Halagpád, dagcó.
Laton. = Tombága ng̃a malálag.
Latonero. = Ang magabóhat sa bisan onsa, sa laton.
Latría (culto de). = Pagsíngba ng̃a ang̃ay ug nahatong̃ód lamang sa
Dios.
Latrocinio. = Pagcacáoat, batásan sa pagcáoat.
Laud. = Tolónggon ng̃a may coldas. * Sacayán ng̃a diótay, hatáas ug
haíctin.
Laudable. = Ang tacós ng̃a dayégon.
Laudablemente. = Sa pagcadáyeg. * Sa pagcaáyo.
Láudano. = Opio, anfion, bolígot, bodígot ng̃a inólay.
Laudatorio. = Ang magadáyeg, ang may pagdáyeg.
Laude. = Bató ng̃a itábon sa mg̃a lobóng, sa mg̃a lobng̃ánan.
Laudes. = Pang̃adyéon sa mg̃a Padre ng̃a sonód sa maitines.
Launa. = Dahon dahon sa tombága, tombága ng̃a binácbac sa
pagcanípis ug halagpád.
Láurea. = Porong porong ng̃a pagaboháton sa mg̃a sang̃á sa cahoy ng̃a
guing̃álan ug laurel.
Laurear. = Pagpórong porong sa porong porong sa laurel.
Laurel. = Cahoy sa España: ang iang mg̃a dahon mahomót caáyo ug
magámit sa panácot sa escabeche ug sa mg̃a guinisál. * Porong
popong. * Balos.
Laurente. = Ang usá sa mg̃a táuo ng̃a magabóhat sa baláy ng̃a
pagabohátan sa papel.
Laureola. = Tanóm ng̃a italámbal. * V. Láurea.
Lauro. = Pagdáyeg, paghimáya ng̃a guican sa mg̃a bohat ng̃a bantógon
ug cating̃aláhan.
Lauroceraso. = Cahoy ng̃a diótay ug matahóm.
Lava. = Ang tombága, pothao, mg̃a bató, &c., ng̃a guisóca sa mg̃a
bolcan ug ng̃a magabahá maíng̃on sa usá ca sobá ng̃a caláyo.
Lavacaras. = Táuo ng̃a tigálam alam.
Lavadero. = Lugar ng̃a pagabonácan.
Lavado. V. Lavadura.
Lavador. = Ang magabónac, ang magalába. * Capandáyan sa pothao
ng̃a malíng̃in sa paghógas ug pagnósnos sa mg̃a bohó sa mg̃a lothang,
mg̃a pusil, &c.
Lavadura. = Pagcabúnac. * V. Enjuagadura y Enjuagatorio.
Lavamanos. = Ang sorlánan sa túbig sa paghunáo sa mg̃a camót,
panghonáoan.
Lavamiento. V. Lavadura.
Lavanco. = Langgam.
Lavandera. = Babáye ng̃a magbobónac.
Lavandero. = Laláqui ng̃a magbobónac, ng̃a magabónac.
Lavar. = Pagbúnac. * V. Enjuagar. * La cara. = Hilámos. * Las manos.
= Honáo. * Los pies. = Basá, pagpahamitíis. * Limpiar heridas con
algun líquido. = Honal.
Lavativa. V. Jeringa.
Lavatorio. V. Lavadura. * Pagcahógas sa mg̃a ponóan sa Singbahán sa
tiil sa mg̃a pobres, sa pagdómdom ug pagsúmay sa guibúhat ni
Jesucristo sa iang mg̃a guintón-an. * Pagcahunáo sa Padre ng̃a
magamisa sa iang mg̃a todlo sa obos na nia guiándam ang calis.
Lavazas. = Ang túbig ng̃a guibínlan sa hugao sa guibonácan, hinógas.
Lave. = Pagcadólang sa boláoan, &c., ng̃a sináctan pa sa yota.
Laxacion. = Pagcalóag, pagcahómoc. [172]
Laxamiento. = Idem.
Laxante. = Ang magapahómoc.
Laxar. = Pagpahómoc, pagcóha sa pagcagáhi sa bisan onsa.
Laxativo. V. Laxante.
Laxo. = Ang mahómoc, ang hicaoád-an sa pagcagáhi.
Laya. = Calaínan. * Capandáyan sa pothao, sa pagbóhat ug sa pagcútao
sa yota.
Layador. = Ang magabúhat sa yota, sa laya.
Layar. = Pagbúhat sa yota, sa laya.
Lazada. = Binaló. * V. Lazo.
Lazareto. = Lugar sa goa, sa gaoas sa mg̃a longsod, ng̃a guitagána arón
managpoyó dihá sa pila ca aldao ang mg̃a táuo ng̃a guican sa mg̃a
longsod ng̃a guicatahápan ng̃a may saquét, salot.
Lazarillo. = Báta ng̃a nagaágac sa botá.
Lazarino. = Ang mobáti sa saquét sa baláhac, balahácon. * Ang mobáti
sa saquét ng̃a guing̃álan ug Lázaro, lasaróhon.
Lázaro. = Saquét ng̃a guing̃álan ni S. Lázaro.
Lazo. V. Lazada. * Pinónpon sa mg̃a sintas ng̃a binaló balóan, ng̃a
icadáyan dayan sa bisan onsa. * Bisan onsang dayan dayan ng̃a liníloc
 sa bató, sa tombága, &c., ng̃a maíng̃on sa dagoay sa mg̃a binaló sa
mg̃a sintas. * Limbong pagcalaláng. * Pagcahiósa, pagcacaobánan. *
Catungdánan.

[Índice]

LE
Leal. = Maáyong amigos, matárong, matinománon, masinógton. *
Mananáp ng̃a tanód, aghop.
Lealmente. = Sa pagcatárong, sa inamigos gayúd, sa
pagcamatinománon, sa pagcamasinógton.
Lealtad. = Pagcatárong, pagcasógot, pagcatóman. * Pagcahinang̃óp. *
Pagcahigógma sa mg̃a mananáp sa nagahópot ug nagapacáon caníla,
sa ilang mg̃a tagía.
Lebrato. = Mananáp ng̃a guing̃álan ug liebre, ng̃a nati, diótay pa.
Lebrel. = Calaínan sa iró, maáyo sa pagpang̃áyam sa mg̃a liebre.
Lebrela. = Iró ng̃a lebrel, baye.
Lebrero. = Iró ng̃a maáyo sa pagpang̃áyam sa mg̃a liebre.
Lebrillo. = Pasong, sorlánan sa túbig, &c., ng̃a malíng̃in, ng̃a
pagabonácan sa panápton, pagahogásan sa mg̃a tiil, &c.
Lebron. = Liebre ng̃a dagcó. * Táuo ng̃a maharlócon, taláoan.
Lebruno. = Ang nahatong̃ód ug ang maíng̃on sa liebre.
Leccion. = Pagtolón-an. * Mg̃a polong ng̃a quinóha sa santos ng̃a Sulat.
* Bisan onsa ng̃a guitóon sa magtotóon sa iang mg̃a guintón-an arón
saológon nila. * Pagcaoáli, pagcasámbag, pagcatámbag. * Bisan
onsang pananglétan ug mg̃a catalágman.
Leccionario. = Libro sa coro ng̃a sinolátan sa mang̃a pagtolón-an con
leccion ng̃a pagabasáhon con pagacantáhon dihá.
Leccionista. = Ang magtotóon ng̃a moádto sa mg̃a baláy sa pagtóon sa
mg̃a guintón-an.
Lectisternio. = Pagsíngba sa mg̃a dioatáhan sa mg̃a dios dios ng̃a
bacácon, sa pagsalámat caníla con sa pagpaquigtábang caníla.
Lectivo. = Arlao ng̃a guitagána sa mg̃a escolahán, sa mg̃a Universidad,
sa pagtóon sa mg̃a guintón-an.
Lector. = Ang nagabása. * Bomalása, magbabása. * Ang magtotóon sa
pilosopía, sa teología, &c., sa mg̃a caparían. * Ang táuo ng̃a tong̃ód sa
pagodenal canía nagatórlo ug nagatóon, niádtong tiempo, sa mg̃a táuo
ng̃a pagaboñágan. [172]
Lectorado. = Ang icadóha ca pagolden sa mg̃a pagolden ng̃a guing̃álan
ug diótay.
Lectoral. = Ang usá sa mg̃a opicio sa mg̃a canónigo sa mg̃a Singbahán
ng̃a Catedral, canónigo ng̃a guing̃álan ug lectoral, ug may
catongdánan sa pagtóon ug pagásoy sa santos ng̃a Sulat.
Lectoría. = Opicio, cahímtang sa pagcalector sa mg̃a caparían.
Lectura. = Pagbása. * Bisan onsa ng̃a guitórlo, guitóon ug guiásoy, sa
mg̃a escolahán, sa mg̃a magtotóon.
Lechada. = Minása sa apog con sa yeso lamang, con sa apog ng̃a
sináctan sa balás. * Minása sa mang̃a panápton ng̃a icabóhat sa papel.
Lechal. = Ang mananáp ng̃a magasóso pa. * Ang cahoy con tanóm ng̃a
may dogá maíng̃on sa gatas.
Lechar. = Idem. * Babáye con baye ng̃a gatasán, ng̃a may gatas sa iang
soso.
Leche. = Gatas. * Ang dugá ng̃a mapotí sa obán ng̃a mg̃a tanóm ug mg̃a
cahoy.
Lechera. = Sorlánan sa gatas.
Lechería. = Lugar, baláy ng̃a pagabaligyáan sa gatas.
Lechero. = Ang magabalígya sa gatas. * Gatasán.
Lecheron. = Sorlánan sa gatas sa pagpagátas sa mg̃a mananáp.
Lechetrezna. = Tanóm.
Lechigada. = Cadaghánan sa mg̃a mananáp ng̃a guican sa usá lamang
ca pagánac. * Cadaghánan sa mg̃a táuo sa usá ca opicio, sa maong
batásan.
Lechin. = Como el siguiente.
Lechino. = Hobág ng̃a motóbo sa panit sa mg̃a cabayo, mg̃a calabáo,
&c. * Cadaghánan sa mg̃a hílo ng̃a liníquit liquit, ng̃a isolód sa mg̃a
 mananámbal sa mg̃a samad.
Lecho. = Higdáan sa mg̃a táuo. * Casangcápan, lantay ng̃a guisandígan
sa mg̃a caráan ng̃a táuo sa ilang pagcáon. * Balaháan sa mg̃a sobá. *
Cadaghánan sa bisan onsa ng̃a guilóngtor longtod. * Ang nauong sa
usá ca bató ng̃a pagalingcóran ug pagaang̃áyan sa lain ng̃a bató.
Lechon. = Bactin, baboy ng̃a mogasóso pa, baboy ng̃a dagcó na. * Táuo
ng̃a hugáoan, bolíng̃on.
Lechona. = Baboy ng̃a baye. * Babáye ng̃a bolíng̃on, hugáoan,
mahámos.
Lechoso. = Tanóm con cahoy ng̃a may dugá maíng̃on sa gatas, sa
pagcapotí.
Lechuga. = Tanóm ng̃a maáyo sa pagbóhat sa ensalada.
Lechugado. = Ang may dagoay sa dahon sa lechuga.
Lechuguino. = Cadaghánan sa mg̃a lechuga ng̃a diótay pa, sa oalá pa
ilálin, itanóm. * Ang báta ng̃a magapacadagcóng táuo sa iang
pagatóbang sa mang̃a babáye, ug ang maganonót sa bag-ong batásan
sa iang pagbistí.
Lechuza. = Bucao. * Caoatán ng̃a mang̃áoat sa gabíy.
Lechuzo. = Táuo ng̃a sinógo sa pagpógos sa iang isigcaíng̃on. * Táuo
ng̃a magapanigíng̃on sa bucao sa iang ting̃og, sa iang paglacát sa
gabíy.
Ledamente. = Sa calípay, sa paghimáya.
Ledo. = Malipáyon, mahimayáon, táuo sa maáyong boot.
Ledro. = Táuo ng̃a tacós ng̃a pasipád-an.
Leer. = Basá. * Pagtóon sa mg̃a magtotóon sa bisan onsang quinaárman
sa cadaigánan. * Pagsábot, pagtágna sa húna húna sa isigcatáuo, sa
tung̃ód sa mg̃a timáan sa goa, ng̃a ipaquíta sa gaoas.
Lega. = Monja, binócot ng̃a nahagáoas sa catongdánan sa pagátang sa
coro.
Legacía. = Opicio, cahímtang sa pagcalegado. * Ang togon ng̃a
guitógon sa usá ca legado. * Sinógo. * Ang yota sa Guinharían con sa
provincia ng̃a pagatománan [173]sa sinogó, sa legado, sa iang
catungdánan. * Túig ng̃a pagadugáyan sa catongdánan sa legado, sa
sinógo.
Legacion. = Idem.
Legado. = Ang hatag ng̃a guibílin, sa bisan cansa, sa guibóhat ug
testamento. * Sinógo ng̃a guisúgo sa Santos ng̃a Papa sa bisan cansang
hari, con sa mg̃a hari sa maong Santos ng̃a Papa, sa pagsábot ug
paghúsay sa bisan onsa.
Legajo. = Bináat, baat sa mg̃a papeles ng̃a oalá ibótang sa pagcadágoay
sa libro.
Legal. = Ang guisógo sa batásan ug ang̃ay niána. * Táuo ng̃a
matinumánon ng̃a hingpit sa mg̃a catungdánan ng̃a caugalíng̃on.
Legalidad. = Pagcatúman ng̃a hingpit ug matúod sa caugalíng̃on ng̃a
catungdánan.
Legalizacion. = Paghátag sa gahúm sa mg̃a sulat sa mg̃a camatoódan,
pagmátuod sa ilang pagcabále.
Legalizar. = Idem.
Legalmente. = Ing̃on sa batásan, sa mg̃a leyes. * Sa pagcaáyo, sa
pagcaboótan.
Legamente. = Sa oaláy quinaárman.
Légamo. = Pisac, lapoc ng̃a mahágcot, ang tamboc sa ubán ng̃a mg̃a
yota.
Legamoso. = Ang may lapoc, pisac ng̃a mahágcot.
Legaña. = Mutá.
Legañoso. = Mutáon.
Legar. = Pagbílin sa usá ca táuo sa lain ng̃a táuo sa bisan onsang hatag,
sa iang testamento. * Pagsógo sa bisang cansa, arón matúman ug bisan
onsang tugon.
Legatario. = Táuo ng̃a guibínlan sa lain sa bisang onsang hatag sa
testamento.
Legible. = Ang arang basáhon.
Legion. = Tapoc sa mg̃a soldados sa canhing tiempo. * Cadaghánan sa
mg̃a táuo, sa mg̃a yaoa, &c.
Legislacion. = Pagcadághan, cadaghánan sa mg̃a leyes. * Quinaárman
sa mg̃a leyes, sa batásan.
Legislador. = Ang magabóhat ug mohátag sa mang̃a leyes.
Legislar. = Paghátag, pagbóhat sa mg̃a leyes.
Legislativo. = Gahóm sa pagbóhat ug paghátag sa mg̃a leyes.