MUHAADDI

INHASAN GODAANAA

1
SAFUUKI
YYEEFAMTE
 MUHAADDI
INHASAN GODAANAA

SAFUUKI
YYEEFAMTE

ASOOSAMA

Maxxansa1f
faaCaamsaa2012/
2020

Maxxansa2f
faaSadaasa2014/
2021

MUHAADDI
INHASANGODAANAA

ARSI
IASALLAA;OROMI
YAA

CAAMSAA2012/2020

2
SAFUUKI
YYEEFAMTE
 MUHAADDI
INHASAN GODAANAA

Copyr
ight
ingMuhaaddi
inHasanGodaanaa

Ki
taabakanaeeyyamabar
reessaat
ii
nal
amaxxansi
isuust
a'e,
r
aabsuunseer
aannamagaaf
achi
isa.Mi
rgihunduuseer
aan
eeggamaadha.

Gul
aal
tot
a

1HuseenBadhaasooNamaMi
lki
i(Bar
sii
saaOogbar
ruuAf
aan
Or
omoof
iBar
reessaa(MA)

2Bashi
irI
braahi
m Godaanaa(
Bar
sii
saaOogbar
ruuAf
aanOr
omoo
(
MA)

Gumaat
aYaadaKeessani
ifl
akkbi
lbi
laa0938092292

0993985509

3
SAFUUKI
YYEEFAMTE
 MUHAADDI
INHASAN GODAANAA

GALATA
AbbaaGal
ataa!Waaqahundakeeny
auumeedha.Gal
annii
saafhaa
t
a’u.I
tt
iaansuudhaan ammoo y
eroo i
saani
ikennani
idadhabne,
nuf
fi
neosoohi
njennekannaafgul
aal
an.ObboHuseenBadhaasoo
f
iObboBashi
irI
braahi
im gal
ataguddaanabi
raaqabu.Dabal
ees
maat
iikoohundumai
saani
ibu’
aaba'
i
ihedduunawal
ii
nar
gani
if
,
hunduma i
saani
iumr
iidheer
aa i
saani
ifhawwa.Maalkana qof
a
gol
gaki
taabi
chaahaal
aakkasbar
eeduun,gabaabumat
tiakkai
nni
er
gaa dabar
su kan naafdal
age Maal
ii
kMuhaammad j
edhama;
gal
ataar
gadhuj
edhan.Dabal
eeskaanbi
lbi
lakooi
rr
att
ibar
reesse
gar
akoompi
tar
aat
tinaafj
ij
ji
ir
eenaafdal
age Nuur
addi
inEdooi
nni
s
gal
ataguddaaanabi
raaqaba.Dhumar
rat
tif
ir
oot
a,hi
ri
yyoot
akoona
j
ajj
abeessaanaci
naadhaabbat
tanhundikeessani
singal
ateef
achuu
f
edha.

4
SAFUUKI
YYEEFAMTE
 MUHAADDI
INHASAN GODAANAA

YAADANNOO
Ki
taabnikooqabsaa'
otaf
igoot
otakeeny
aakkasumasqeer
roof
i
qar
ree qabsoo keessat
til
ubbuun i
saani
i adduny
aa kanar
raa
boqat
eefhaa t
a'u.Maalkana qof
a kan achibuut
een i
saani
i
dhabaman.Kanqabsookeessat
tidhi
ignii
saani
idhangal
a'
ee,
laf
een
i
saani
icaccabe,kanl
ubbuuni
saani
igumaadhabeakkasumaskan
aj
j
eef
amani
if haa t
a'u. Dhumar
rat
tiy
aadannoon ki
taabi
chaa
namoot
asababadhi
beekoovi
id19l
ii
nlubbuuni
saani
iadduny
aa
kanar
raadar
beefhaat
a'u.

5
SAFUUKI
YYEEFAMTE
 MUHAADDI
INHASAN GODAANAA

DHAAMSA
Dhaamsikoo i
saan duruummat
a keeny
ayer
oo dheer
aafnu
gabr
oomsaat
uran,gochasaf
uugar
agar
aa nur
rat
tir
aawwachaa
t
uran sun hi
n dagat
amu.Lammi
iwwan keeny
a dhi
iga l
olaasaa
shamar
ran keeny
a gudeedaa,haadha ul
faa aj
jeesaa,hi
dhaaf
r
eebi
chasdabal
atee gocha i
lma namaafhi
n mal
le kan nur
rat
ti
r
aawwachaat
uran.Lammi
inkooy
oom sar
mer
e.Lubbuui
tt
ilaat
aa,
dhi
igai
tt
ilol
aasaa,aar
saai
tt
ikaf
fal
aaasgeeny
e.Yoom asgeeny
e
akkasal
phaat
ti
.Qacceekoo seenaaj
abaaqabna.Seenaakana
si
rr
it
tiqabannee,dhal
oot
a dhuf
u dhaal
chi
fnee,kaay
yoo goot
ota
keeny
aas akka hi
n guf
anne j
aal
alaaf t
okkummaan,har
ka wal
qabannee,gal
maan gahuu qabna hundumaa j
abaannee.Saf
uu,
duudhaa f
i sona qabna. Aadaa qabnu dagaagf
annee,obsas
qabaannee,haqa t
iksaa,nama wal
it
tiar
aar
saa,gocha saf
uur
raa
f
agaannee,j
aal
alakanni
isaaqabaanneehaaj
ir
aannu.Qomookoo
xi
qqaanguddaakabaj
aa,t
okkummaaj
abeessaa,i
cci
ti
iwal
iieegaa
haaj
ir
aannu.

6
SAFUUKI
YYEEFAMTE
 MUHAADDI
INHASAN GODAANAA

Ani
sot
oodandeet
ti
ikoohi
ntuf
fat
int
att
aaf
fi
ikooci
msee,maal
ii
f
er
gaa t
okko l
ammi
i koot
ii
f hi
n gumaachi
ne kan j
edhu,bi
fa
bar
reef
amaat
ii
nosoohi
ntuf
fat
inkunooki
taabakooj
alqabaa,y
eroo
dheer
aafki
taababar
reessuufdhebochaat
ure;dheebuusana bahee
ki
taabaasoosamaj
ir
eeny
adhugaaakeeku,kal
aqakoomat
adur
een
i
saaSAFUUKI
YYEEFAMTE!j
edhuqabadheeasi
sinibahe.Dubbi
sa
gaar
iii
sini
inj
echaa,want
air
raamaqseehundaafdogongor
air
raa
na’
oof
kal
chaandhaamsadhumaakoot
i.

7
SAFUUKI
YYEEFAMTE
 MUHAADDI
INHASAN GODAANAA

HUBACHI
ISA

Ki
taabniasoosama "
SAFUU KI
YYEEFAMTE" j
edhu kun kal
aqa
bar
reesi
chaat
a'uuakkahubat
tan.Akeekt
uuj
ir
eeny
adhugaa i
rr
att
i
xi
yyeef
atamee bi
fa bar
ruu asoosamaa mi
jaa'
uun qi
ndaa'
ee kan
bar
raa'
eedha.

8
SAFUUKI
YYEEFAMTE
 MUHAADDI
INHASAN GODAANAA

BOQONNAATOKKO
Daandi
i keeny
att
i bal
fa har
aa,dhoqqee keessaan qor
ee nu
war
aansi
su.Kor
eenur
rat
tiqi
ndeessaaqor
eenut
tit
a'ani
inuwar
aanu.
Coba war
aansa keeny
aa nu j
alaa dhabamsi
isaa,sagal
ee keeny
a
ukkaamsu.Madaan keeny
a hi
n qoor
re.Ci
lee bi
shaan buut
e nu
t
aasi
saa,ot
oo walhammannee j
ir
aannu walnu hamachi
isan.
Nur
rat
tidhi
ichi
saa,mal
aani
lkaannut
tiqar
aahi
dhi
iny
aat
u.Bar
a
i
mimmaanhar
caasaa,gar
aaof
iiboor
essaa,keessaof
ii
tt
iaadan.
Bar
a hancuf
a l
iqi
msuun hammaat
e. Bar
a mi
rga namoomaa
namar
raamul
qan.Gadadoonhammaat
eey
eroogadooi
tt
ikuusan.
I
cci
ti
igar
aakeet
ti
iqabat
teegaaf
adubbi
ihi
muudi
dducar
raankee
ukkaamf
amt
ee f
anni
famuu.Fanni
famt
ee dar
aramuu;dar
aramt
ee
aj
j
eef
amuu;aj
jeef
amt
ee kabaj
a awwaal
aa dhabuu.Saba keet
ii
f
quuqamt
ee f
almi
naan hi
reen kee gar
a bool
laa.Mal
aan nut
ti
f
ayy
adamaai
jaboochi
suuff
uny
aanr
ukut
u,har
kai
rr
aadhoor
kaa.
Gol
ahundawal
ii
ngahan.Si
laadhukkubnif
uny
aanqabewayhi
dhi
i
hanqat
aal
aat
a.Abbaai
rr
eefbar
ami
jat
aa.Bar
amat
aaolqabachuu
saal
fat
an.Aj
ajamuumal
ee,bar
aaj
ajuunsodaa.Bar
ahaasaanamaa
keessaamammaaksikunhi
ndhabamne."
Bar
aaff
urguuggeegad
j
edhani
ijal
adar
bu"
. Bar
adar
araandar
aar
e.Woqt
iiakkamal
ee,
af
aanbi
shaannama di
de.Yer
oor
eebi
chihammaat
eedi
rmammuu
l
akkaa'
an.

9
SAFUUKI
YYEEFAMTE
 MUHAADDI
INHASAN GODAANAA

Bar
a sana t
ure.Bar
a kudha sagalaf
urt
amoot
a keessa.Bar
a
di
rqi
idhaan manaa nama f
uudhaa,nama hi
dhachi
isaa gar
a
chaar
tar
a di
rr
ee hoomaa war
aanaa nama geessan.Bar
a di
rr
een
hoomaa war
aanaa of
it
tinama si
mat
u.Bar
a cabdee mi
il
att
us
di
rqamaanhi
dhat
tu.Bar
asanat
ure. Bar
ri1946 kunnamakanaaf
mi
lki
igaar
iiakeeka.Namakanaafbar
rikun car
raqabeessadha.
Ji
inigur
raandhal
a21(
digdami
itokko)j
i’
agur
rakeeny
air
raawaan
mi
lki
idhageeny
uudha.Guy
yaan ki
bxat
a ganama.Bar
ii
n guy
yaa
har
'aakun t
aat
eehedduukeessummeessa. Ki
bxannihar
’aakun
l
olt
uuci
maa,
lol
tuusodaat
amaa,
lol
tuuhaqaa,
lol
tuubeekaakant
a'e
nama Qaabat
oo Heey
yiij
edhamu di
rr
ee hoomaa war
aanaat
ii
si
mannaa hoo’
aan gadi dhi
ise. r
aaj
ii
dha! Si
mannaan hoo’
aan
Qaabat
ooHeey
yiigadidhi
ise kunakkasal
phaat
ti
imi
ti
.Qaabat
oon
gocha moot
ummaa Hay
ila Si
ll
aasee kana t
aaj
jabuudhaan
gabr
ummaa uummat
aa, hacuuccaa, gi
dir
aa, hi
dhaa, aj
jeechaa
ummat
aa,i
jadhugaat
ii
nil
aal
aadar
araaf
igi
dir
aagar
agar
aagur
ra
dhugaat
ii
n dhagahaa akkami
tt
iool
ee bul
u.I
jj
iisaa i
mimmaan
dhangal
aaf
ti
.Gur
rii
saa qi
ll
eensa hamaa dhagaha.Gar
aan i
saa
madaa'
eer
aquuqamasabai
saat
ii
fjecha.

10
SAFUUKI
YYEEFAMTE
 MUHAADDI
INHASAN GODAANAA

Yaaddoo ci
maa keessa seeneer
a. Gochi suukaneessaan
adeemamaaj
ir
ukun Qaabat
ooHeey
yiici
mseei
sadal
lansi
iseer
a.
Gabr
ummaa kana i
laal
aa f
edhi
in hoj
iii
saa baay
'ee xi
nnaat
aa
dhuf
teet
ti
.Hoj
iikanadhaabuunbar
baadaj
echuunofqopheessee
kut
annoon of kaaseer
a. Qaabat
oon dhoksaadhaan chaar
tar
a
keessaat
o’annaahumnamoot
ummaai
saani
ijal
aami
li
qee bahe.
Qaabat
oon Heey
yii kan dhal
ate Godi
na Ar
sii Aanaa Zuwaay
Dugda’
aa Ganda Ar
aaxaa Cuf
aa j
edhamt
ee waamamt
u keessat
ti
dhal
ate.Qaabat
ooni
sguddat
eeumr
ii
nisaa16y
ammuu t
a’ugar
a
di
rr
eehoomaawar
aanaadeeme.Yer
oosanf
edhi
inosoohi
ntaane
di
rqamaangar
adi
rr
eehoomaawar
aanaadeemu.Yer
oonkuny
eroo
moot
ummaaHay
ilaSi
ll
aaseet
i.I
nni
syer
oosana keessadeeme.
Qaabat
ooni
smoot
ummaaHay
ilaSi
ll
aaseet
ii
fwaggaa24ci
minaan
t
ajaaj
il
eer
a.Yer
ooni
nniwar
aanat
timakame,akkumamoot
ummaan
Hay
ilaSi
ll
aaseenaangoomoot
ummaabul
chaat
urei
rr
aahar
kat
ti
gal
fat
een.Qaabat
oonhi
ri
yyaai
saa,y
eroodheer
aafdi
rr
eehoomaa
war
aanaachaar
tar
atokkokeessawaj
ji
int
ure,l
olt
uumaqaani
saa
AbdooDubbat
aaj
edhamumoot
ummaanHay
ilaSi
ll
aasee Qaabat
oo
bi
raanamakanashi
rai
tt
ixaxeel
ubbuui
saa adduny
aakanar
raa
dhabamsi
ise.Qaabat
ooni
s“Anasniaj
jeesu,kooskanuma j
echuun
t
o’annaai
saani
ijal
aami
li
quunofbar
aar
e.

11
SAFUUKI
YYEEFAMTE
 MUHAADDI
INHASAN GODAANAA

Qaabat
ooner
gawaggaa24(Di
gdami
iAf
ur)ci
minaanmoot
ummaa
Hay
ilaSi
ll
aaseet
ii
ftaj
aaj
il
eboodadhoksaangar
abi
yyaadeebi
'
e.
Osoo gar
a bi
yyaa deebi
’
aa j
ir
u bi
yya baay
’ee qaxxaamur
ee,
magaal
aaAsal
laagaha.Akkumamagaal
aaAsal
laagaheenhar
ka
i
saal
amaansami
it
tiolqabe.Akkasj
echuun r
abbi
ifgal
atagal
cha."
Yaa r
abbi
i!
,yaa uumaa!gal
annikan keet
i,Moot
ummaa nama
dhabamsi
isaakana j
alaanami
li
qsi
tee,nagaadhaanbi
yyakoot
tina
deebi
ft
e.Uumaa koo gal
annisi
ifhaa t
a'uj
edhee gal
atar
abbi
if
gal
che.Akkumawaaqagal
ateef
ateeni
mal
aisaa gar
aGodi
naAr
sii
AanaaXi
yyoonaannawaGol
jaaj
edhamt
umagaal
aaAsal
laai
rr
aa
ki
il
oomeet
ir
akm 36.
1kanf
agaat
tusanat
tii
mal
e.Obbol
eessii
saa
naannawasani
tt
ibul
ti
igodhat
eeachiwaanj
ir
aat
uuf
. Qaabat
ooni
s
obbol
eessakoogaaf
adheeachumar
raangar
abi
yyaai
tt
idhal
adhe
deema j
edhe.Achigahe.Obbol
eessa i
saa maqaan i
saa Kadi
ir
Heey
yiij
edhama.Walar
gani
inagaawalgaaf
atan.

Qaabat
oo:"
Akkam obbol
eessakoo"

Kadi
ir
:"Ji
rr
aakkam at
i"

Qaabat
oo:"Ji
rr
agal
atar
abbi
i"

Kadi
ir
:"Baganagaadhaannuufgal
te"

Qaabat
oo:"Ami
in"

12
SAFUUKI
YYEEFAMTE
 MUHAADDI
INHASAN GODAANAA

Obbol
eessii
saa Kadi
ir
is ol
laa i
saa bi
taa mi
rgaa wal
it
tiy
aasee
qal
eef
iisi
mannaahoo’
aanQaabat
oosi
mat
e.Si
machuuqof
aseet
uu,
hawaasninaannawaasnamay
eroodheer
aafbi
yyaaft
ajaaj
il
ekana
har
kaduuwwaahi
ngaggeesi
nuj
echuuni
ntal
asaf
uu,
duudhaaaadaa
of
iibeekt
uisheeMagar
tuuBar
iij
edhamt
useer
agodhani
if
iiaadaa
qabani
inheer
aor
omt
ichaat
ii
n kennani
if
.Qaabat
ooner
gaMagar
tuu
kennani
if booda,qabat
ee bi
yyai
tt
idhal
ateen gal
e. Maar
ree!
Hawaasni naannawa Ar
aaxaas Qaabat
oon di
rr
ee hoomaa
war
aanaat
ii dhuf
uu dhagahani
i,waldhageesi
sani
i,y
aa’
ani
i
si
mannaahoo’
aanwal
it
tiy
aa'
ani
isi
mat
an.Hawaasni
swal
ta'
eet
ini
in
wal
it
tiy
aa'
ee, wal
gar
gaar
ani
i mana haar
aa t
okkos i
jaar
ani
if
.
Akkasumasmi
'
agar
agar
aadabal
ateemeeshaal
eemanakeessa
t
ajaaj
il
an f
a'as hunda i
saa guut
ani
if
iikennani
if
. Qaabat
ooni
s
Magar
tuuqabat
eemanahaar
aai
jaar
ani
ifsanat
tigal
een.Bi
if
tuun
ganamabaat
edacheefi
faaool
teedhi
it
teet
ti
.Guy
yichisunwant
oot
a
hedduukeessummeessaaool
ushal
kani
tt
idabar
seeofkenneer
a.
Guy
yichidheer
atusdhi
yuuni
saahi
nool
le. Gal
gal
akeessaasa’
aat
ii
2:
34 t
a’eer
a;si
rr
it
tidukkanaa'
eer
a.Si
reeni
shaal
agaar
ii
n i
saan
si
mat
teet
ti
.Magar
tuunofi
rr
agar
agal
teel
aal
ti
.Qaabat
oonamma
t
anaakkabi
shaanl
agaguut
ee,ooy
iruugubbaadhangal
a'
uuamma
t
ananar
ragar
agal
aot
uuj
ett
u

13
SAFUUKI
YYEEFAMTE
 MUHAADDI
INHASAN GODAANAA

”
Qaabat
ooni
s ot
oo hi
n gar
agal
in haf
e.Qaabat
oon maal
ii
fir
raa
gar
agal
uu di
de l
aat
a? Qaabat
oon j
aal
ala meeshaa war
aanaa
dhukaasuukanamal
ee,waanj
aal
alahi
rr
ibakeessaakanahi
nbeeku
f
akkaat
a. Magar
tuunhoo'
iisheei
nji
fat
ee,“
haf
uur
aguddaat
okko
uuuuuuuf
fff
fff
f dadhabe j
ett
ee har
kaa i
sheet
ii
n qaama i
saa
naannawahar
maakanaqabde."
Inni
s“maalmaalbar
baaddeni
dadhabdeemoo koot
tu al
abaat
eeqi
ll
eensaf
udhat
taaj
edhaan.
Hal
kan kun dheer
atusnibar
i’
e.Hal
kani
chi
smuudannoo baay
'ee
keessummeessusdar
beer
a.Bi
if
tuuni
sbakkai
sheendur
abaat
uuni
tt
i
deebi
teet
ti
.Ganama t
a’eer
a.Magar
tuun gabat
ee bar
noot
air
rat
ti
bar
atansani
if
ibor
onqi
iit
ti
inbar
reessansani
in,ul
aagaabaay
’i
nnaan
6(
Jaha)t
a’u Qaabat
oo bar
sii
suu egal
te.Qaabat
ooni
s ul
aagaa
f
udhat
e sana qabat
amat
tideebi
saa j
ir
a. “
Abbaa manaa ci
maa
duuba,haat
imanaaci
mtuunnij
ir
ti
”akkumaj
edhamu,sanamaar
ree
kar
oor
riMagar
tuunbaaf
att
emi
lkaa’
eer
afif
akkaat
a.Ji
jj
ii
ramaqof
a
seet
uusi
reeni
saani
rr
aci
isani
saanl
amaani
if
uuhar
kadhay
aaj
ir
a.
Ji
jj
ii
rami
chidhuf
es adeemsa keessa humna godhat
aa dhuf
e.
Magar
tuunul
fat
aat
ett
ikunbu’
aaul
aagi
chaat
inat
tif
akkaat
a.Tol
a
waaqaat
ii
nTol
aandhal
ate. Guddat
eemi
il
aandeemuueegal
eer
a.
Jabaachaasdhuf
eer
a.Guy
yaanKami
sa.

14
SAFUUKI
YYEEFAMTE
 MUHAADDI
INHASAN GODAANAA

Gabaanguddi
chimagaal
aaAr
aaxaaKami
saf
iDi
lbat
adha.Guy
yaa
kanagabaannaannawaAr
aaxaannamabaay
’eekeessummeessa.
Seenaanaannawakanaxi
nnooi
sheei
rr
aai
sini
ifqoodeebi
radar
ba.
Naannawnikun goot
ota hedduu maddi
sii
seer
a.I
saan uummat
a
Or
omoot
ii
fjecha j
ir
eeny
adhuunf
aai
saani
idhi
isani
isabai
saani
it
ii
f
j
echaaar
saaqaqqaal
ii
,war
eegamaj
ajj
abaakaf
fal
ankeessaagoot
ni
Nadhi
iGammadaa i
sa t
okko dha.Goot
ichiNadhi
iGammadaa
naannawakanat
tidhal
ateeguddat
e.Lol
tuul
een sabai
saat
ii
fjecha
umr
iii
saani
iguut
uuj
ir
aat
aat
uran,
hedduuni
saani
inaannawakanaa
akka j
ir
ani
idha seenaan kan bal
bal
loomsu. Akkasumas
maanguddoot
aci
cci
imoo,abbaagadaa,j
aar
sol
iibi
yyaa f
a’aqabdi
.
Maalkanaqof
anaannawaAr
aaxaaj
edhamukanay
ammuu dhuf
an
mudur
aafkudur
aagar
a,gar
aaar
gat
u.Gaaf
aisheengabaaf
a’akam
bi
tadhee,kam dhi
isuu j
edhu.Akkasumassabaafsabl
ammoonni
i
gar
agar
aat
ukani
sheekeessaj
ir
aat
uudha.Bi
yyamudur
aafkudur
aa
gar
agar
aai
rr
aaf
ayy
adamani
idha.Maalkanaqof
aqot
eebul
aan
naannawasanaakanneenakkaQamadi
i,Boqqool
loo,Xaaf
ii
,Gar
buu,
Mi
shi
ngaa f
a’ai
rr
aacal
laagaar
ii
sci
mseei
rr
aa ar
gat
a.Sanaqof
as
mi
tiqi
ll
eensami
idhagaasqabdi
.Qi
ll
eensii
sheebaay
’eeshi
nqor
ri
tu,
baay
’ees hi
n hoo’
i
tu gi
ddu gal
eet
ti
idha. Bi
yya mukkeeni
ifi
gaar
reeni
it
i.Ji
reeny
aafbaay
’eemi
jat
tuudha.

15
SAFUUKI
YYEEFAMTE
 MUHAADDI
INHASAN GODAANAA

Aaddemagar
tuundaa’
i
mai
sheeTol
aadugdat
tibaat
tee,mi
’
agar
a
gar
aabi
tachuudhaafgabaabaat
e.Bi
tat
teey
ammuugal
tumucaa
i
saani
iTol
aa j
alaa dhukkube.Abbaa hor
raa wal
ii
n daa'
i
micha
qabat
ani
i mana y
aal
aa naannawa san j
ir
utt
ideemani
in.Manni
y
aal
aas hi
n dandeeny
e waan t
a'eef
,gar
a hoospi
taal
a magaal
aa
Asal
laat
ti war
aqaa bar
reesseef
. Haat
i Tol
aa y
kn Magar
tuun
magaal
aaAsal
laadhaaobbol
eet
ti
iqabdiGannooBar
iit
anj
edhamt
u.
Obbol
eet
ti
ini
sheesmagaal
aaAsal
laaj
ir
aat
ti
.Qaabat
oofMagar
tuun
daa’
i
ma dhukkubu kana qabat
ani
ihoospi
taal
aan deeman.Er
ga
y
aal
chi
san booda ogeey
yii
nfay
yaa akkas j
edhani
in Qaabat
oof
Magar
tuudhaan “
Daa’
i
mnidhukkubahamaahi
nqabugar
uuy
aal
li
t
aasi
fameef
iij
ir
a.Qor
saguy
yaaaf
uri
ifasumat
ureeakkaf
udhat
u"
j
edhani
in.I
saani
ist
olej
echuudhaan f
aana i
saani
i gar
a mana
j
ir
eeny
aaGannooBar
iiqaj
eel
chan.Achigahan.Gannooni
shaal
a
gaar
ii
nisaansi
mat
teet
ti
.Qaabat
oofMagar
tuuny
eroo mur
aasaaf
mana Gannoo Bar
iibubbul
ani
ir
u.Daa’
i
mni
sfay
yee j
ir
a.Mucaan
waggaasadi
ita’
eer
a.Gannoon“Mucaankunanumabi
rat
tiguddat
a,
nan bar
sii
sa anaafkennaa j
echuun i
saani
ifhi
mti
.Isaani
swal
ii
n
mar
i'
atani
isi
ifkenni
neej
ir
raj
echuunhi
mani
if
.Isaani
ser
gaTol
aa
kennani
if booda gar
a bi
yyaa i
saani
i debi
’
an. Ji
ruu j
aal
alaa
dhandhamaaj
ir
eeny
aisaani
iit
tif
ufan.
..

16
SAFUUKI
YYEEFAMTE
 MUHAADDI
INHASAN GODAANAA

Gannoonmucaakanaguddi
sut
tikaat
e.Tol
aani
sniguddat
eij
ool
lee
ol
laaf
aanaguddachaa,i
saanwal
ii
ntaphaachaaool
eegal
gal
agal
a.
AdeemsakeessasTol
aaamal
aji
jj
ii
rat
aadhuf
eer
a.Adaadaani
saa
y
eroobaay
'eei
rr
adeddeebi
tee gor
sit
i.Hi
ndhagahuufkani
saaqof
a
hor
dof
a. I
nni
s mana i
jool
leen kashal
abbee ool
tu ool
a. Mana
dhugaat
iij
edhani
insanaool
maani
saaachi
.Raawwi
ini
saasi
gaar
aa
j
edhan sana f
a’a xuux
a. Adaadaan i
saa way
ta er
git
u akkas
j
echuuni
i,eegal
e“Eecci“
maal
ixaaxaanakkanaa”j
edhaamat
aai
saa
r
aasaa mar
a.Kun bu’
aa hi
ri
yyoot
a waj
ji
in ool
uudha.Tol
aan
hi
ri
yyoot
asaf
uuhi
nbeeknewal
ii
nool
a. Hi
ri
yyoonnii
saagocha
saf
uuhammeessani
iraawwat
u..Hal
kanday
eef
ataanamasaamaa
want
aqar
aqabuunnamawar
aanaal
ubbuunamaadhabamsi
isu.
Gochagar
ajabeeny
aai
rr
adeddeebi
'
aadal
agu.Tol
aani
shi
ri
yyoot
a
kanneenwal
ii
nool
uueegal
e.

17
SAFUUKI
YYEEFAMTE
 MUHAADDI
INHASAN GODAANAA

BOQONNAALAMA
Magar
tuun dahuumsa Tol
aa i
rr
att
idhaabde.Gadaamessii
shees
waan mur
teessu mur
teesseer
a. Magar
tuun r
akkoo dahuumsa
gadaamessaagodhat
te.Umr
ii
nnamawaydhaabbat
aal
aat
a.I
saani
s
gar
adadhabuudhuf
aaj
ir
an.Gabaanguddi
chamagaal
aaAsal
laa
Ki
bxat
afiSanbat
adha.Guy
yaagabaakanabeel
lamni
sdal
lant
ee
manaa i
saan baaf
te.Akkuma saf
fi
stee manaa i
saan baaf
teen
magaal
aa Asal
laan i
saan geet
teet
ti
.Isaani
s Magaal
aa Asal
laa
gahani
i,gabaadhaawaanbi
tat
uubar
baadanhundai
saabi
tat
ani
i
xumur
ani
i haaj
aa i
saani
ibahani
ir
u.Faana i
saani
igar
a mana
obbol
eet
ti
iMagar
tuuqaj
eel
chan. Abbaafhaat
iil
mai
saani
iTol
aa
baay
’eej
aal
lat
u.Tol
aanmaat
ii
dhaafi
sat
okkodha.Maat
ii
nisTol
aa
adaadaa i
saa bi
raa gar
a mana of
iideebi
suudhaafwal
iigal
ani
i
di
rqaman.I
saani
sgochakashal
abbeeTol
aanr
aawwat
ukanahi
n
beekan. Obbol
eet
ti
inMagar
tuuGannoongochaTol
aanr
aawwat
u
kananii
cci
teesi
ti
.Hi
reenj
ir
eeny
amagaal
aaAsal
laaTol
aat
tigar
aa
j
abaat
te.Tol
aani
saar
eemuf
achuudhaanj
ir
eeny
amagaal
aaAsal
laa
dhi
iseegar
a maat
iii
saawal
ii
n gar
anaannawa maat
iii
saat
ti
deebi
'
e.

18
SAFUUKI
YYEEFAMTE
 MUHAADDI
INHASAN GODAANAA

Maat
ii
nisTol
aadhaanakkasj
edhuun"
Il
makeeny
aqabeeny
iqabnu
kankeet
isi
tunudhaal
abarj
edhani
in"Tol
aani
sadeemsakeessa
ar
aadot
agar
agar
aasanadhi
iseemuf
annaaar
aadot
adhi
isuui
sa
sanaof
it
ticabseeobse.Aar
ii
nir
raaqabbanaa’
efakkaat
a.I
nni
shi
ree
l
aat
amt
eefkanat
olej
echuunf
udhat
eer
a.Tol
aani
sadeemsakeessa
ar
aadagochakashal
abbeekanai
rr
aanf
ataadhuf
eer
a.Ar
aadot
adur
f
ayy
aadamaat
uresanaj
ibbai
rr
aakanka'
enamumawaanakkasi
i
r
aawwat
usana j
ibba.Kunj
ij
ji
ir
amaamal
aat
i.Maat
ii
nTol
aadhaaf
gor
sabaay
’eekennuuf
.Abbaani
saay
eroodheer
aafdi
rr
eehoomaa
war
aanaa keessat
til
eenj
i’
aa t
uree bi
yyaaf t
ajaaj
il
aa t
ureer
a.
Qaabat
oonabbaanTol
aai
lmai
saat
ii
fseenaawar
aanaakeessat
ure
f
a’a haal
aan ci
msee i
tt
ihi
ma.Akkas j
echuudhaan “
Il
ma koo
uummanniOr
omookoosi
rnoot
agi
tabi
tt
aanhacuucamaaakkat
ure,
aj
j
eef
amaa, hi
dhamaa akka t
ure, gabr
oomf
amaa, saamamaa,
dhi
dhi
it
amaa,
fanni
famaa,
dar
aramaaakkat
uremar
arf
ataai
lmai
saa
kanaafseenaakana i
tt
ihi
ma.
”Tol
aani
sseenaaabbaani
saai
tt
i
hi
mer
raa waan guddaa bar
ateer
a.Haal
aan ci
msee xi
iqa'
eer
as.
Qaabat
oon y
kn abbaan Tol
aa y
eroo i
nnimoot
ummaa Hay
ila
Si
ll
aaseekeessaj
ir
useenaai
saaseenaabi
yyaa,seenaawar
aanaa
keessat
uref
a’ahaal
aanci
mseei
tt
ihi
ma.

19
SAFUUKI
YYEEFAMTE
 MUHAADDI
INHASAN GODAANAA

Yer
oo kana Tol
aa keessat
tif
edhi
in j
aal
ala bi
yyaa, f
edhi
in
or
omummaaf
isabboonummaa,xi
iqi
in,akkasumasf
edhi
inj
aal
ala
gar
adi
rr
eewar
aanaadeemuukeessai
saat
tiuummamaadhuf
eer
a.
Onneeni
saasguut
amaadhuf
eer
a.Haat
iisaasnamasaf
uu,
duudhaa,
aadaa,sonaummat
aabeekani
idha.Tol
aasbar
sii
sani
iji
ru.Tol
aan
gamaabbaai
saat
ii
n seenaabi
yyaaabbaai
saai
rr
aabar
ataaj
ir
a.
Gamahaadhai
saat
ii
nduudhaabi
yyaahaadhai
saai
rr
aabar
ataaj
ir
a.
Tol
aani
s qaamaan j
ij
ji
ir
ama guddi
naa agar
sii
saa dhuf
eer
a.Gaaf
t
okkohaadhaafabbaai
saat
ii
nakkasj
edhe“Ani
skaay
yoonkoo”
akkuma abbaa koot
iibi
yyaaf of kennee gar
a di
rr
ee hoomaa
war
aanaa deemuu dha. Akkas j
echuun maat
ii i
saat
ii
n
mar
i’
achuudhaaf y
aal
e. Maat
ii
nis dubbi
iisaa t
anat
ti waan
gammadanhi
nfakkaat
an.Maat
ii
nisakkasj
edhuun."
Il
maakeeny
a
qabeeny
a qabnu eeny
uuf dhi
if
tee deemt
a.”I
saani
s qabeeny
a
guddaaqabu.Qabeeny
akanat
tif
ayy
adamt
eeer
gaqabeeny
ahor
att
e
waan j
abaa godhat
te booda di
ina bi
yyaa baasuu dandeessa
j
echaani
i gor
su.Akka i
nnikar
aa baay
’een di
inai
saai
nji
fachuu
danda’
uit
tihi
maagor
san.I
nni
syaadniqabeeny
aisaani
ikunf
edhi
i
i
saamo’
achuuhi
ndandeeny
e.

20
SAFUUKI
YYEEFAMTE
 MUHAADDI
INHASAN GODAANAA

Tol
aanf
edhi
inonneei
saagar
adi
rr
eehoomaawar
aanaadeemuu
qof
adha.Tol
aani
sgor
sai
saani
ifudhachuudhaanhawwi
iisaaot
oo
hi
nir
raanf
ati
nmaat
iii
saahaal
aangar
gaar
aawaj
ji
inj
ir
aachuueegal
e.
Abbaan i
saa Qaabat
oon maanguddoo t
a’ani
ir
u.Duudhaa,saf
uu,
bul
maat
a,aadaas bar
ani
ir
u.Abbaan i
saa Qabat
oon i
lma i
saat
ii
f
akkas j
echuun dhaamsa dhaamaaft
ure.“
Il
ma koo!guddadhu
guddat
teenamawal
dhabe,gosawaldhabe,ol
laawaldhabear
aar
si.
Beekiwal
laal
aai
ll
eebeeksi
si.Hamaasi
rr
aahaaqabu.Gaar
ii
nsi
n
dar
bin.Jedhee eebba kana f
akkaat
u eebbi
se.Tol
aani
s hay
yee
j
edheegor
sakanaf
udhat
utt
ifuf
e.Waaqniwoy
yu,Ar
dii
n woy
yu,
Haat
iwoy
yu,Abbaanwoy
yu,Jaal
liwoy
yu,Soddaanwoy
yu,j
edheen.
Tol
aani
smaalj
echuudhaabbaakooj
edheegaaf
ata.Abbaani
sil
ma
koo“
Waaqnikanuuumekaa,Ar
dii
nkani
rr
att
idhal
annekaa,Jaal
li
kankabaj
amuudha,kanul
fi
naqabuudha,kani
rr
aaf
uudhani
idha.
Haat
itani
rr
aadhal
annekaa.Dhal
achuuqof
aami
ti
.Il
ma ki
yyaj
i’
a
sagalgar
aat
tinu baat
tee,nu guddi
stee,nut
timi
idhamt
ee,of
ii
i
sheet
iimi
idhamt
ee qanani
in nu guddi
suudhaafy
aal
ti
.Dhi
ppi
na
hunda kan namar
rraa qooddat
u.Haat
ikaf
ana of
ii
ti
.Isheedhaan
l
ali
su.

21
SAFUUKI
YYEEFAMTE
 MUHAADDI
INHASAN GODAANAA

I
lmaki
yya kabaj
ihundai
saaf
udhueebbasqabadhu.Taqabat
tusi
if
haat
aat
u,bar
rir
oobaanagaagadaanquuf
aagabbi
nasi
ifhaat
a’u"
j
edheeni
ieebbakanaf
akkaat
ukenneef
.Tol
aani
sAmi
inAmi
inAmi
in
j
echuuni
rr
adeddeebi
’
eeeebbasanaf
udhat
e.Ammadabar
eenkan
haadhaat
i.“
Il
makoo“
Namasaf
uufduudhaaof
iibeekuut
a’i
,nama
bul
ti
iqor
ateebul
ti
igodhat
uta’
i
,hor
i,i
lmisi
ihaaqaj
eel
u,nama
r
akkoo f
urut
a’i
,ar
jaat
a’ikan beel
a’ebeel
abaasi
,kan dhebot
e
dheebuubaasi
,hay
aaqabadhut
aat
ee!
!!t
utut
utu!
!jet
tee”t
uft
eef
ii
eebi
ste.Tol
aani
s Ami
in Ami
in Ami
in j
echuun eebba haadhaas
f
udhat
e.Tol
aan haal
umaguddachaay
aadagal
fachaaadeemuun
namasaf
uu,duudhaa,aadaabul
maat
ahawaasaof
iici
msaa beekaa
dhuf
eer
a.Tol
aanhaadhaaf
iabbaai
saabaay
’eekabaj
a,baay
’ee
j
aal
lat
as.Abbaani
saaobboQaabat
ooHeey
yiidhi
beefhar
kal
aat
an.
ObboQaabat
oony
eroochaar
tar
a hoomaawar
aanaakeessaj
ir
u
sanal
oll
ihamaant
okkoadeemsi
fameet
ure.Qaabat
ooni
slol
asana
i
rr
att
i hi
rmaachuudhaan meeshaa war
aanaat
ii
n akka car
raa
dhahamet
ure.Gar
uugar
eeni
nniwal
ii
nlol
aat
uresun i
nji
fat
ani
ir
u.
Yer
oosanmanay
aal
aadeemeet
ure.Fay
yeer
agar
uuxi
yyi
it
ii
ntokko
y
eroosangar
aachai
saakeessat
tiakkahaf
teedha.

22
SAFUUKI
YYEEFAMTE
 MUHAADDI
INHASAN GODAANAA

I
sheesant
u dhi
beei
tt
ita’
e.Abbaan Tol
aaool
eehi
n bul
lesi
ree
gubbaat
tideebi
’
e.Hi
reen obbo Qaabat
oo Heey
yiigabaabachaa
dhuf
tef
akkaat
ti
.Gaaft
okkodhukkubbi
inakkamal
eei
tt
ihammaat
e.
I
lmii
saaTol
aanakkasj
edheen“Haadeemnuabbaakoogar
amana
y
aal
aa”j
edheen.Abbaani
saaQaabat
ooni
sakkai
lmii
saaTol
aanhi
n
y
aaddof
neefj
echai
lmakoonat
tif
ureer
a.Jedheei
rr
adeddebi
’
ee
hi
meef
.Tol
aani
shay
yeekaabbaakooer
gaj
ett
e.Tol
aani
sqaamaan
haaxi
qqaat
umal
ee,y
aadaannamaguddaadha.I
nni
sammaumr
ii
n
i
saa15t
a’eer
a.Ji
iniCaamsaa15dha. Guy
yaanki
bxat
aganama
Tol
aan I
jool
lummaas qaba waan t
a’eefmanaa bahee i
jj
ool
lee
naannawaa waj
ji
in kubbaa mi
il
aa t
aphachaa j
ir
a. Duut
iobbo
Qaabat
ooHeey
yiisi
mat
uufqophaa’
aaj
ir
ti
.Haat
iTol
aasMagar
tuun
ool
laai
saani
ibi
radeemt
eet
urt
e.Achi
ideebi
teeabbaaTol
aaj
ett
ee
i
rr
adeddebi
teey
ammuuwaamt
uQaabat
oonj
alaaawwaat
uudi
de.
I
sahi
reenj
ir
uuadduny
aakanaagar
aai
tt
ijabaat
te.I
nni
sdu’
aan
adduny
aakanai
rr
aaboqat
eej
ir
a.Haat
iTol
aamaalhi
ndhaga’
uu
j
ett
eey
ammuubi
rageesseei
laal
tudu’
eji
ra.Haat
iTol
aasnaat
ee
kuf
teet
ti
.Ol
laai
saani
ikeessaaaaddeRaadi
yaat
anj
edhamt
umaat
ii
i
war
raQaabat
oowaj
ji
iny
eroodheer
aafj
aal
alaanwalf
aanaj
ir
aachaa
t
uran.

23
SAFUUKI
YYEEFAMTE
 MUHAADDI
INHASAN GODAANAA

Raadi
yaan abbaa Tol
aa i
tt
ifur
eer
a moo l
aat
ajechuun gaaf
ii
f
adeemt
e.Bal
bal
a manaa geessee noor
aa “
yo’
o”j
ett
ee y
ammuu
bal
bal
a olseent
uhaat
iTol
aakuf
teet
ti
.Raadi
yaanasqabde,achi
qabde,homaaofbeekuudi
dde.I
sheeni
smal
lii
sheenqabdui
yyuuf
i
yyuu qof
a dha.Uu Uu Uu j
ett
ee nama wal
it
tiy
aaf
te.Ol
laani
s
dhagahee waldhageesi
see bi
taa mi
rgaa wal
it
tiy
aa’
ee dhuf
e.
Tol
aani
siy
yadhagahuunakkacul
ull
eeal
laat
ti
isaf
fi
saanar
ii
fat
aa
gar
amanaadhuf
e.Yer
oo i
nnigar
amanaadhuf
u ummannii
yya
bi
rmat
eeakkumabar
atame naanni
chat
tir
eef
fakeef
anani
ibo’
i
cha
mar
aachaamakaai
tt
ijabeessan.Tol
aani
sdu’
aabbaakana bar
ee,
abbaandu’
uubeeknaani
nni
snaasuudhaanofwal
laal
e.Haadhaaf
i
lmisa’
aat
iimur
aasa booda l
ubbuun keessat
tideebi
tef
akkaat
u.
Akkaabbaamur
teegaabbi
ihi
nqabnewaanmur
teessehi
nfakkaat
u.
Tol
aani
s abbaa koo j
edhee mar
arf
atee gadda keessa seene.
Hawaasninaannawa sani
iAbbaa Tol
aa obbo Qaabat
oo Heey
yii
aadaaqabani
in,
sir
nahoo'
aat
a'eenkabaj
aanawwal
an.

24
SAFUUKI
YYEEFAMTE
 MUHAADDI
INHASAN GODAANAA

BOQONNAASADI
I
Guy
yaangaddaasuni
sdar
beer
a.Tol
aanobsaafofkenneehaadha
i
saawaj
ji
inj
ir
uui
saaj
ir
aachuueegal
a..
.EgaaTol
aani
sguddachaa
dhuf
eer
a.Ganamabahaadal
agaagar
agar
aa dal
agaahar
meei
saa
haal
aanci
mseegar
gaar
a.Har
meeni
saasgar
adadhabuudhuf
aaj
ir
ti
.
I
nni
shar
meei
saabi
raahi
nfagaat
ubaay
’eei
sheej
aal
lat
a.I
sheen
dadhabnaanny
aat
adal
agaaf
.Hoj
iimanat
tidal
agamu hundai
saa
akkumadubar
ti
it
tihammahumnai
saabaay
’eecar
raaqaadal
aga.
Uuf
fat
asi
rr
aami
icca.Haat
iisaasf
aanaabbaa Tol
aai
rr
awaanj
ir
tu
f
akkaat
ti
. Guy
yaani
s guy
yar
raa dar
baa dhuf
eer
a. Haat
i Tol
aa
dhukkubsat
teet
ti
. Magar
tuuny
knhaat
iTol
aadadhabuui
rr
aakan
kaat
esi
reegubbaat
tideebi
te.Tol
aani
s har
meei
saa bi
raahi
n
f
agaat
u.Sababnii
saasny
aat
adal
ageehar
kaof
ii
ti
inhar
meei
saa
ny
aachi
sa.Haat
iisaasbaay
’eedul
loomt
eet
ti
.Har
meei
saawal
ii
n
haal
akanaanot
uuj
ir
aachaaj
ir
an,hi
reenhaadhaTol
aamucaai
shee
i
rr
aaaddabaasuudhaafhedduuar
if
ataadhuf
teet
ti
.Bar
i’
eeguy
yaa
t
okkosa’
aat
ii3:
00t
tiTol
aandal
agaamanakeessaadal
ageewaan
hundaami
jeesseef
idal
agaaal
aat
ii
fmanaabahe.Hoj
iihoj
jachaa
ool
eey
ammuugal
u,Haat
iisaadhi
beeonneewaanqabduufy
eroo
baay
’eeofwal
laal
uubaay
’i
ft
i.Yer
ooi
nnidal
agaadal
ageegal
uof
wal
laal
teej
ir
ti
.

25
SAFUUKI
YYEEFAMTE
 MUHAADDI
INHASAN GODAANAA

I
nni
sar
gee naasuudhaan i
yyuut
tika’
e.I
yyee ol
laa bi
taa mi
rgaa
wal
it
tiy
aase.Ol
laani
siy
ya dhagahee,waldhageesi
see “
Maal
tu
uummamel
aat
a?“j
echuungar
amanawar
raTol
aadhuf
an.Ol
laani
s
dhuf
uudhaangar
a manaaolseenan;haat
iTol
aakuf
teet
ti
.Yer
oo
y
art
uuboodahaf
uur
rii
tt
ideebi
’
efakkaat
a.I
sheeni
solj
echuudhaan
“
Maal
tuuummamei
lmakookanol
laany
aa'
ee dhuf
eef
"jet
tee i
lma
i
sheegaaf
att
e.Tol
aani
s“har
meet
oohomaahi
ntaaney
ammuu an
dal
agaadal
ageegar
amanaagal
ukuf
teet
urt
e.Ani
sri
fadheenol
laa
y
aase”j
edheen.AaddeMagar
tuundhi
beenonneei
tt
ihammaachaa
dhuf
eer
a.Tol
aani
syer
oosanaakkaammakanaqor
siammay
yaan
deeggar
ame waan hi
nji
rr
eef
,inni
s nama qor
sa aadaa beekuu
i
yyaaf
achuudhaan qor
sa qabat
ee f
igal
een. Kenneef
ijennaan
qor
sichii
nnif
ideefsun homaaj
ij
ji
ir
amaf
iduuf
idi
de.Dhi
beeni
tt
i
hammaachaadhuf
eer
a.Hi
reeni
sTol
aafhaadhai
saagar
garbaasuuf
di
rqamt
e. Adduny
aan i
rr
a j
ir
aannu haadha Tol
aat
it
ti nagaa
dhaammat
aaj
ir
a.Ji
iniAdool
essa26dha.Guy
yaanRoobi
ihal
kan
keessaasa’
aat
ii9:
30t
tiy
ammuut
a’u,haat
iTol
aay
knMagar
tuun
du’
aan adduny
aa kanar
raa boqat
te.Hal
kan sun t
ir
ataa deemus
bar
i'
uuni
saahi
nool
le.Bar
i’
eeganamat
a'eer
a.Guy
yaankami
sadha.
Tol
aanganamaanka’
eeci
reedal
ageeqopheessee“
Har
meet
ooka’
i
ci
reesi
ifdal
ageer
a.

26
SAFUUKI
YYEEFAMTE
 MUHAADDI
INHASAN GODAANAA

Ka’
i
iti
ici
ree si
ifdal
age kana ny
aadhu”j
edheen.I
sheeni
s“cal
”
j
echuur
rraagar
aduubaahi
njenne.Lubbuuni
sheef
ooni
tt
inagaa
dhaammat
eej
ir
a.“
Har
meet
oo,har
meet
oohar
meet
ooj
echaai
rr
a
deddeebi
’
eewaame.“
Homaa”r
if
ateey
ammuu bi
radhaqugar
ana
gar
asway
ta qabu,haat
iisaaj
ir
aachuuhi
ndandeeny
elubbuui
shee
adduny
aa kanat
tinagaa dhaameer
a. Tol
aani
s naasuudhaan of
wal
laal
e. Hi
ri
yyaan Tol
aa maqaan i
saa Bashi
ir kan j
edhamu
ganamaanhoj
iihoj
jachuudhaafTol
aawaamaj
edheey
ammuumana
i
saani
i dhaqu Tol
aakuf
ear
ge.HaadhaTol
aay
ammuu i
laal
uu
boqat
teet
ti
.Bashi
irgar
a al
aa bahee i
yyee ol
laa wal
it
tiy
aase.
Ummanni
sfagoodhi
yoosi
yyadhagahani
iachi
ixi
ixaadhuf
an.Yer
oo
dhuf
anhaat
iTol
aay
knMagar
tuunboqat
teet
ti
.Il
misnaasuudhaan
kuf
eer
a.UmmanniTol
aagar
aal
aabaase.HaadhaTol
aai
mmooni
keef
anan.Ganama sa’
aat
ii4:
30 t
a’eer
a.Guy
yaan Kami
sa waan
t
a’eef
,hawaasninaannawaAr
aaxaamar
seej
ir
aat
uhar
’awalgahan.
Guy
yaangabaadha.Tol
aani
scal
’
iseet
unamal
aal
a.I
jai
saaqof
atu
haasawa.I
mimmaan j
echuudha.Baay
’ee r
if
ate qoonqoo i
saat
u
duude,boo’
uu i
rr
aa kan ka’
e.Ri
fannaan i
nnir
if
ate qaama i
saa
hundaai
nji
fat
eer
a.

27
SAFUUKI
YYEEFAMTE
 MUHAADDI
INHASAN GODAANAA

Hawwi
iif
aisaat
u dukkanaa’
e;onnee i
saat
u nahe.Ji
rut
u har
kaa
bi
tt
innaa’
e.Hawaasninaanni
chaasakkumabeekkamukangabaa
y
aa’
eeswalgahee,kangar
abi
raaj
ir
usdhuf
ee,f
ir
ri
,ol
laan,gost
i
wal
it
tiy
aa'
eehaadhaTol
aasi
rnaqabani
inawwaal
char
aawwat
an.
Tol
aani
s hi
reen haadhaaf abbaa i
rr
aa f
udhat
te kophaa i
saa
hanbi
ft
eet
ti
.Inni
sgaddaci
maa keessaseene.I
nni
shaal
akanaan
waaqai
saat
tihar
kaolqabeewaaqai
saakadhat
eemar
arf
ateei
bsat
e.
“
Yaawaaqgur
raachagar
aagar
baat
okki
chamaqaadhi
bbaanaa
dhagahi
ijedheei
tt
ifuf
e..
.Har
meet
oosaf
uunabar
sii
ft
ee,aadaa
gaar
ii
snadhaal
chi
ft
e.Gor
sadaangaaqabnesnaafl
aat
teet
ta.Abbaa
kooj
aal
alanabar
sii
ft
ee,sabakeet
ii
fjet
teewar
aanaafbi
yyaabaat
e.
Gabr
ummaasabakeet
iii
laal
aaobsaa,gar
aaci
nii
nnat
aa,hacuuccaa
sabakeet
iii
laal
uungar
aansigubannaanchaar
tar
akeessaagadi
dhi
if
tee dhoksaan chaar
tar
a keessaa baat
e.Yaa waaq i
saani
in
gar
garnabaaf
tej
annat
aisaani
ihawweer
a.Naadhagahidhageet
tu
naafawwaadhu.
”Jedheehar
kawaaqat
tiolqabeer
gakadhannaa
i
saa xumur
een booda har
kasaa gadideebi
see mur
tee akkas
f
akkaat
u ofwal
ii
n mar
i'
ataakkasj
edhee.“
Ani
sdi
rr
eewar
aanaa
y
oom i
mal
ulaat
a?Kaay
yooabbaankooot
oohawwubi
raadu’
ekana
gal
maangahuuqaba.

28
SAFUUKI
YYEEFAMTE
 MUHAADDI
INHASAN GODAANAA

Kaay
yooi
saaqof
aosoohi
ntaanesabakoohacuuccaa,gabr
ummaa
j
alaa baasa j
echuun hamma humna i
saat
tici
msee kar
oor
fat
e.
Tol
aani
s qabeeny
imaat
iif
edhi
imi
lkaa’
i
na i
saa i
nji
fachuu hi
n
dandeeny
e.I
nni
sammadar
gaggeessaci
maawaant
ureefumr
ii
n
i
saas kudha t
orba 17 t
aat
eet
ti
.Yer
oon kun y
eroo moot
ummaa
Hay
ilaSi
ll
aaseet
i.I
nni
sgar
adi
rr
eehoomaawar
aanaat
timakame.
I
ddoon i
nnii
tt
ileenj
ii
tt
imakame naannawa Somaal
ee keessa
magaal
aaJi
jj
igaai
rr
aakankonkol
aat
aan y
aabbat
amu naannawa
Ar
gii
saaj
edhameebeekkamu i
ddoon y
eroo moot
ummaaHay
ila
Si
ll
aaseenhoomaawar
aanaai
tt
ileenj
isaat
uresani
tt
ileenj
iii
saai
tt
i
f
ufe.
..Er
gai
nnigar
adi
rr
eehoomaawar
aanaadeemeboodakar
a
deemaan f
ooxaadaal
acha mor
mar
raofbuusee,gogaabaay
'ee
t
okkowal
it
tidadachaaseeul
eekeessadi
raai
mal
aisaadeema.I
nni
s
ot
ooi
mal
aai
saai
mal
aaj
ir
umanawar
raTol
aabi
ragahe.Fuul
dur
a
bal
bal
aa dhaabbat
ee akkas j
edha. "
Migi
b aasf
all
igoonyaal
kasaxxuuny i
sti
ili
xayi
q""
Nyaat
a na bar
baachi
seer
a.Yoon naaf
l
aat
an mee deemeen gaaf
adha j
edhe.Gar
a moor
aa olseenee
y
ammuui
laal
umoor
aakeessanamami
mil
'
ateet
okkoshi
nar
gine.

29
SAFUUKI
YYEEFAMTE
 MUHAADDI
INHASAN GODAANAA

moor
aakeessat
tii
ddoonci
isi
chaamanaosoohi
ntaanemoor
aa
keessa j
ir
atur
e.Gammaduudhaan y
erooni
s gal
gal
a waan t
a’eef
dadhabbi
isqabaf
akkaat
a.Ci
isi
chai
saai
tt
inam’
e..
.Mannimaat
ii
war
raTol
aaqophaat
tihanbi
sekar
adeemaakanasi
mannaahoo’
aan
si
mat
eer
afakkaat
a.Kar
a deemi
chi
s bul
ee bar
iibar
raaqa achi
i
deeme.Naannawa sani
tt
ihoj
iigogaa duuguu hoj
jachuu eegal
e.
Hoj
ii
shoj
jachaa,bubbul
eej
i’
oot
alakkoof
siseer
a;l
afasbar
ateer
a.
Af
aani
sbar
ate.Hoj
iii
saaf
ooy
yessuudhaanhoj
iidur
ahoj
jachaaj
ir
u
sanadhi
iseehoj
iiakkaqonnaj
all
isi
inamumanaannoosani
ifaana
hoj
iikanneen hoj
jachuu eegal
e.Durmaat
ii
n war
ra Tol
aa ool
laa
hamaat
okkoqabant
ure.Ol
laanhamaankunmaqaanabbaamoor
aa
sanaaHaagoosGabr
aMaar
iyaam j
edhamuunbeekkama.Nami
chi
gogaaduugusunol
laahamaawar
raHaagooskanawal
ii
nhar
ii
roo
ci
maauumaadhuf
e.Or
omoony
ammuumammaaku“
Jal
eej
all
iwal
i”
j
edha.Nami
chiseenaawar
raTol
aaol
laahamaawar
raHaagoos
sani
rr
aaqor
achaadhuf
uueegal
e.Ol
li
chi
sakkasj
echuundubbi
itana
gur
ra buusu.'
'
Namuu akka hi
nji
rr
ee f
iaadde Magar
tuun bi
yya
i
sheen i
tt
idhal
att
emagaal
aaGol
jaaakkat
a’eef
iabbaan Tol
aa
y
eroodheer
aafdi
rr
eehoomaawar
aanaakeessa akkat
ure,seenaa
i
saani
ijal
qabaahangadhumaat
tikar
adeemaakanat
tihi
mu.

30
SAFUUKI
YYEEFAMTE
 MUHAADDI
INHASAN GODAANAA

Godaant
ichakana maqaani
saaGi
zaawGabr
aMaar
qoosj
edhama.
Gi
zaaw y
eroo mur
aasaafmagaal
aa Gol
jaa j
edhamt
uji
raat
eer
a.
Ummanni Gol
jaa godaant
icha kana of i
rr
aa buqi
fnaan gar
a
naannawaAr
aaxaaj
edhamt
eewaamamt
ukana dhuf
e.Gi
zaawi
s
war
ra Haagoos f
aana mar
iigaggeessuun t
oof
taal
ee gar
a gar
aa
baaf
atan.Toof
taani
s akkas f
akkaat
ti
.“Gi
zaaw akka obbol
eessa
Magar
tuu t
a’ef
iEessuma Tol
aa akka t
a’e”dabal
ees naannawa
Gol
jaaj
edhamuunbeekkamui
rr
aaakkadhuf
ehawaasanaannoo
sanaat
ii
fodeef
fannoodhar
aakana r
aabsaadhuf
an.Gi
zaaw y
eroo
hawaasat
tidhi
yaat
u aniobbol
eessa Magar
tuut
ijechuun soba
f
ayy
adama.Hawaasni
sTol
aanakkadi
rr
eehoomaawar
aanaadeeme
nibeekuu t
uran.Hawaasni
stoof
taa j
araa kana dhugaa j
echuun
f
udhat
e.Gi
zaaw manaaf
iqabeeny
amaat
iiwar
raTol
aadhaal
uuf
gar
a duubaa hi
njenne.Gi
zaaw hawaasat
tidhi
yaachuu eegal
a.
Or
omoonway
ta mammaaku“
Kokkol
faanamanyaat
ti
igonf
aan"
j
edha.War
riHaagoos f
iGi
zaaw di
ina hawaasaat
i.Gar
aa j
alaan
summi
iaf
aani
in damma di
bat
u.Hawaasni
sjar
a kana kabaj
aan
wal
ii
nji
raachaat
ure.

31
SAFUUKI
YYEEFAMTE
 MUHAADDI
INHASAN GODAANAA

Jar
rikabaj
ahi
nbeekt
u.Jar
risaf
uuhi
nbeekt
u.Gi
zaaw hawaasaaf
akkasj
edhaan “
Tol
aat
u nawaame anidi
rr
eehoomaawar
aanaa
deemaaj
ir
a.Koot
tunaanj
edhe”j
edhaanakkahawaasnii
sahi
n
shakki
neefj
echa.Gi
zaawj
ir
uugaar
iij
ir
aachuueegal
e.Ol
laahamaa
kanaf
aanamadaqanf
akkaat
u.Jar
risaf
uuhi
nbeeknekunni
insaf
uu
r
aawwachuudhaafofhi
nqusanne.Hawaasaj
aal
alaafnageeny
aan
walwal
ii
nji
raat
usummi
igi
dduuf
acaasuunwaldhabsi
isaat
uran.
Aadaa hawaasi
chaa xur
eessaa t
uran; duudhaa hawaasi
chaa
busheessaat
uran.Di
innikunni
inhawaasabi
rat
tikabaj
adhabani
ir
u.
Gi
zaawsaf
uudhoksaadhaanr
aawwat
aat
ure.Shamar
rannaannawa
sani
i di
rqi
idhaan door
sisuun gudeedaa t
ure. Hawaasni
s
dal
lanuudhaan“
Namaakkami
it
ikansaf
uuhi
nbeekne,duudhaaf
aadaahi
nkabaj
nesal
phat
aanakkanaakun.AaddeMagar
tuunnama
gaar
iidha.Namasaf
uu,duudhaa,aadaa,of
iici
msi
teebeekt
uudha.
Bi
yyooni
tt
ihaasal
phat
tu. Akkasumasgosagaar
ii
sqabdi
;gosa
duudhaa of
iidagaagf
atu qabdi
.Namniakkanaa achikeessaa
dhal
ata moo? Dhi
mmikun hawaasat
tigaaf
iiuume.Kuni
s akka
f
urmaat
aar
gat
ugaaf
ichihi
rr
ibai
saandhoowweer
a.

32
SAFUUKI
YYEEFAMTE
 MUHAADDI
INHASAN GODAANAA

Hawaasni
swalt
a’eegodaant
ichakanat
tij
ij
ji
ir
amaadhuf
e.Gi
zaaw
sobaanj
ir
aat
uui
saaofshakkaadhuf
e.'
'
Sobnidhugaahi
ninj
if
atu;
dhugaanhi
nqal
lat
ti
imal
eehi
nci
tt
u''
.Akkumaqomoonkooj
edhu
sana dha. Gi
zaaw of
fi
tt
i amanamummaan i
saas xi
qqaachaa
dhuf
teet
ti
. Or
omoon qor
achuu, qor
achi
isus beeka. Hawaasni
naannawa sani
i gaaf t
okko mar
ii adeemsi
fachuudhaaf l
absi
i
mur
teef
atani
i l
absat
an. Mar
ii sana i
rr
att
i hawaasni hundi
hi
rmaat
eer
a.Di
inot
asanmal
ee.Si
rnadubbi
idabar
eewal
iil
aachaa
mar
iiadeemsi
saai
tt
inam’
an.
..

Mar
iikeessaat
okkoobboBeekaaJamaalnamnij
edhamugaaf
ii
qaba j
edhe.
? Gaaf
adhu j
edhani
in. Gaaf
ii
n koo nami
chi ani
obbol
eessa Magar
tuut
ijedhu sun dhuguma obbol
eessa i
sheet
ii
j
echuundhi
mmi
chii
sar
akki
snaangaaf
icha kanaci
mseegaaf
ate.
Mar
iikeessaai
nnil
ammat
aakanwaadaahawaasaa ny
aat
e,kan
saf
uur
aawwat
e olj
edheemaalj
echuudha.Gaaf
ii
nakkakanaakun
akkami
tt
inamashakki
sii
sa.Nami
chiobbol
eessaMagar
tuut
iisi
n
j
ett
an.“
Eey
yen obbol
eessa Magar
tuut
i.Anuu ci
msee i
sa beeka
j
edheen. Tokko mar
ii keessaa eessat
ti beekt
a? j
echuun
dal
lansuudhaangaaf
ate.

33
SAFUUKI
YYEEFAMTE
 MUHAADDI
INHASAN GODAANAA

Eey
yenbi
yyaMagar
tuuni
tt
idhal
att
emagaal
aaGol
jaasani
tt
iani
eessumakoobi
rat
tidhal
adhe.Er
gasi
iasdhuf
emal
ee,achi
tt
iisa
beekat
urekunnamahi
nshakki
sii
suj
edheen.Hawaasni
sdhugaa
se’
efakkaat
a.Want
idhugaai
saj
echi
sii
senami
chianinibeeka
j
edhe sun dhuguma.Naannawa magaal
aa Gol
jaa Magar
tuun i
tt
i
dhal
att
esanbi
rat
tidhal
ate.Nami
chiwaadaany
aat
ekunGi
zaaw
dhaafmaal
laqaan bi
tameer
a.Hawaasni
s gocha Gi
zaaw f
iol
laa
war
ra Haagoos kana ammas i
ma shakku;shakki
maan j
ir
aat
u.
Hawaasa naannawa sani
i keessaa dar
gaggoo Bashi
ir namni
j
edhamuhi
ri
yyaaTol
aat
ure.Dhi
mmihawaasaakuni
sar
akki
seer
a.
I
nni
sgadibu’
eexi
inxal
eey
aadabaaseebuusa.Dhi
mmikunhi
rr
iba
i
sadhoowweer
a.I
nni
sakkanaj
echuundhaadat
e.Keessaof
ii
tt
iof
hi
ma “
Amma t
ana bi
lbi
la Tol
aa bar
baadee bi
lbi
laaf j
edhee
kut
annoon of kaase dubbi
iicci
teessaat
ini
in.Bi
lbi
la bar
baadee
bar
baadeear
gat
e.Bi
lbi
lai
saanamaDaddaf
ooFi
lat
ooj
edhamui
rr
aa
ar
gat
e.Daddaf
oon hoomaa war
aanaa keessat
tiaj
jeechaan i
tt
i
y
aal
amuudhaafj
ennaan,
dhokat
eechaar
tar
ajal
aabaheegar
abi
yyaa
of
iigal
e.Bashi
ir
is Daddaf
oondi
rr
eehoomaawar
aanaat
iisaagal
u
ar
gee

34
SAFUUKI
YYEEFAMTE
 MUHAADDI
INHASAN GODAANAA

Bashi
ir
:Akkam j
edheen

Daddaf
oo:Ji
rr
agal
atawaaqaa!at
iakkam j
edheen.

Bashi
ir
:Ji
ra aniwaan at
ibaddee mal
ee,hoomaa war
aanaa
keessat
tinamaTol
aaj
edhamubeekt
aa?j
edheen.

Daddaf
oo:Eey
yenci
mseei
sabeekaj
edheen.

Bashi
ir
:Eessat
tibeekt
ajedheen?

Daddaf
oo:NamaTol
aaj
edhamumucaahoj
jaagi
ddugal
aadi
imaa
sanamoo?

Bashi
ir
:Eey
yen,
eey
yenj
edheen.

Daddaf
oo:Hoomaawar
aanaakeessat
tij
i’
a6fwaj
ji
inhoj
jadheen
t
urej
edheen.

Bashi
ir
:Tol
aan barkan Qaabat
oo Heey
yii
ti
;haadha i
saa aadde
Magar
tuuBar
iihi
nbeekt
uu?j
edheen.

Daddaf
oo:MucaaQaabat
ooHeey
yiinami
chay
eroodheer
aafdi
rr
ee
war
aanaat
uresanmoo?j
edheehar
kai
saat
ii
naf
aanof
iiqabat
e.

35
SAFUUKI
YYEEFAMTE
 MUHAADDI
INHASAN GODAANAA

Bashi
ir
:Eey
yen,
eey
yenj
edheen.

Daddaf
oo:Aniy
eroodi
rr
eewar
aanaadeemusani
nnixi
qqaat
ure
adaadaai
saabi
raj
ir
aat
aay
yubar
.

Bashi
ir
:Eey
yensi
rr
ii
dha;adaadaai
saabi
rat
timagaal
aaasal
laat
ti
guddat
e.Gar
uul
akkoof
sabi
lbi
lai
saaqabdaa?j
edheen.

Daddaf
oo:Eey
yenqaba;hay
yeer
akkoohi
nqabuwaanof
iij
edheeni
l
akkoof
sabi
lbi
laakenneef

Bashi
ir
:Hay
yeegal
atoomij
edheen.Sal
aamat
awalf
uudhani
iwal
bi
raadeeman.Hi
ri
yyaanTol
aaBashi
ir
isl
akkoof
sabi
lbi
laaf
udhat
ee
gar
amanaadeeme.Tol
aani
ddoohoomaawar
aanaat
tii
cci
ti
iisaa
namaafhi
nhi
munamakabaj
amaadha.Tol
aandar
gaggeessal
afaa
dhuf
aaqaamaacuf
aat
i.Dandeet
ti
ikoompi
tar
aabar
ateeosoohi
n
t
aane kennaadhaan qaba.Tol
aan y
uuni
var
sit
iiy
kn kool
lej
ji
idhaa
bar
atee osoo hi
n t
aane, shaakal
umaan guut
umaan guut
utt
i
koompi
tar
a hasoof
sii
see j
ir
a j
echuun ni danda'
ama. Nama
aj
aa’
i
baat
i.Yer
oony
eroomoot
ummaaHay
ilaSi
ll
aaseet
i.Yer
oosana
namnidandeet
ti
iakkaTol
aaqabudi
rr
eehoomaawar
aanaasana
keessat
tihi
nji
ru.Namai
cci
ti
ihoomaawar
aanaagar
akeessaan
beekuudha.Sababnii
saas t
oor
aicci
ti
iir
raawaanhoj
jat
uuf
.Tol
aan
chaar
tar
asani
ifDaar
ekt
araol
aanaadhadhi
mmai
cci
ti
iir
rat
ti
.

36
SAFUUKI
YYEEFAMTE
 MUHAADDI
INHASAN GODAANAA

Tol
aanchaar
tar
akanaafbaay
’eebar
baachi
sa.Tol
aadha;hoj
jat
toot
a
kant
o’at
umeeshaat
eeknool
oji
idhaan.Hoomaawar
aanaakeessat
ti
komaandarLaggasaa kan j
edhamu hogganaa hoomaa war
aanaa
chaar
tar
asanaat
ure.KomaandarLaggasaannamauummat
aisaat
ii
f
i
nji
fannoohedduugoonf
achi
iseedha.Moot
ummaanhay
ilasi
ll
aasee
seenaanamakanaaqor
atee,sabboonummaai
rr
aacal
aqi
sui
rr
att
i
bar
raan,
qabsaa’
aakanaot
ooi
nnihi
nbeeki
nit
tibi
tuudhaanshi
rai
tt
i
xaxani
i aj
jeesi
sisan.Lol
tuun ci
maan qabsaa’
aan kun adduny
aa
kanar
raal
ubbuuni
saaboqat
tet
ti
.Chaar
tar
rikuner
gakomaandar
Laggasaan du’
een booda dadhabaa dhuf
eer
a. Komaandar
LaggasaafTol
aanbaay
’eewalf
aanadhi
mmaOr
omoofOr
omummaa
kana i
rr
att
iicci
ti
idhaan dal
agaa t
uran.Tol
aa bi
raa komaandar
Laggasaanboqat
eer
a.Tol
aani
ser
gakomaandarLaggasaandu’
een
boodachaar
tar
rii
tt
ihadhoof
teej
ir
ti
.Ji
jj
ii
ramuudhaankomaandar
Fi
qaaduu kan j
edhamu shuumameer
a. Komaandar Fi
qaaduun
qaama moot
ummaa Hay
ila Si
ll
aasee i
rr
aa er
game.Komaandar
Fi
qaaduun Mi
seensagi
tabi
tt
oot
aat
i.Namaci
maadhaj
edhama.
Koompi
tar
a kanas haa xi
qqaat
uu nibeeka.Kunii
mmoo Tol
aaf
dhi
ibbaa guddaadha. Fi
qaaduun Hoggant
ummaadhaan y
eroo
baay
’ee t
ajaaj
il
eer
a. Muuxannoo dheer
aas qaba. Komaandar
Fi
qaaduun hoj
jat
oot
atokkoon t
okkoon qor
atut
tif
ufe.Hoj
jat
toot
a
keessaaTol
aanamaci
maat
a’uuhubat
e.Dar
gaggeessakana

37
SAFUUKI
YYEEFAMTE
 MUHAADDI
INHASAN GODAANAA

Or
omummaani
rr
aacal
aqi
sa;hi
nsodaat
u.KomaandarFi
qaaduun
namaogummaai
saat
ii
nboonu,namahoj
iikabaj
u,baay
’eej
aal
lat
a.
Tol
aan ci
maa t
a’uu odeef
atee,or
omummaa i
saas hubat
eer
a.
KomaandarFi
qaaduunshi
rai
tt
ixaxuuft
oof
taabaasaaj
ir
a.Gaaf
t
okkooguy
yaanki
bxat
aganamasa’
aat
ii3:
00i
rr
att
iTol
aanf
a’amar
ii
qabu.Ot
uumar
iidhi
mmawar
aanaai
rr
att
imar
i’
achaaj
ir
an.Bi
lbi
ll
i
haar
aa t
okko Tol
aat
tibi
lbi
lame.bi
lbi
ll
ikun bi
yyaa bi
lbi
lameef
,
hi
ri
yyaai
saaBashi
irkanj
edhamut
ukanl
akkoof
sabi
lbi
laaDaddaf
oo
i
rr
aaf
udhat
esant
ubi
lbi
leef
.Tol
aani
sdhi
famagaaf
achuunmar
ii
wal
taj
ji
ikeessaagar
aal
aabaheebi
lbi
lakaase.

Tol
aa:Hel
oeeny
uhaaj
edhuj
edheen.

Bashi
ir
:AnaBashi
irj
edheen.

Tol
aa:Hi
ri
yyaai
saadur
iit
a'uubeekee,Bashi
irkoo akkam j
ir
tu?
j
edheen.

Bashi
ir
:Ji
rr
aagal
atawaaqaa!
!at
iakkam Tol
aaj
edheen.

Tol
aa:Ji
raani
,at
iakkam j
edheen.

Bashi
ir
:Nut
ifay
yaadha.Leenj
ii
nhoj
ii
nhoomaawar
aanaakunakkam
j
edheen.

38
SAFUUKI
YYEEFAMTE
 MUHAADDI
INHASAN GODAANAA

Tol
aa:Ji
rr
agal
atawaaqaa l
eenj
ii
nhoj
ii
nisgaar
ii
dha.I
sinakkam,
bi
yyiakkam,
maat
ii
nakkam j
edheen.

Bashi
ir:Maalnagaadhaj
ett
eet
i.

Tol
aa:Maal
tuuummamenagaami
ti
i?j
edheen.

Bashi
ir
:Waanumaaf
uuat
ieessumaqabdaaj
edheen?

Tol
aa:Hi
nqabumaal
ii
fnagaaf
att
eej
edheen?

Bashi
ir
:godaant
ichaqabeeny
aisaani
idhaal
eicci
ti
iisaaakkuma
j
ir
utt
ijal
qabaahangadhumaat
tii
tt
ihi
me.

Tol
aa:Maalmaalj
echuudhaanaj
aa’
i
bsi
if
atebaay
’eedal
laneeaar
e.

Bashi
ir
:yoosi
ifmi
jaa’
ata’
edhuf
uuy
aal
ijedheen.

Tol
aa:Tol
eBashi
irkoo!j
echuun akkami
tt
igant
uun qe'
eemaat
ii
koot
iinudhaal
ti
.Ot
oonut
iji
rr
ujechuunbaay
'eedal
lane.Or
omoon
y
ammuu mammaakuu “
Nama t
uff
atant
u ar
daa dhaal
a” j
edha
j
echuunTol
aany
aaddoohamaakeessaseene.Dur
aachaar
tar
akana
j
ibbeej
ir
a.YaaddoonkunTol
aabaay
'ee dhi
ppi
saaj
ir
afakkaat
ti
.
Ganamas gal
gal
as y
aaduma kana baasee buusa.Yaaddoo t
ana
wal
’
aana j
echuun t
oof
taa akkami
tt
ibaaf
adha kan j
edhu y
aada
bur
qisi
isaaool
a.

39
SAFUUKI
YYEEFAMTE
 MUHAADDI
INHASAN GODAANAA

Dhaabnimoot
ummaa Dar
giimoot
ummaa Hay
ila Si
ll
aasee kana
akkami
ini
nji
fadhukanj
edhut
oof
taabaaf
ataaj
ir
a.Toof
taandhaaba
moot
ummaa Dar
giii
nnij
alqabaa nama i
cci
ti
iykn f
urt
uu i
cci
ti
i
odeef
fannoo ar
gachuufnama ci
maa chaar
tar
a keessaa bi
tachuu
dha.Dhaabnimoot
ummaaDar
giikunchaar
tar
akanakeessaanamni
ci
maan Tol
aat
a’uuodeef
ateeTol
aadhaafbi
lbi
lu.Tol
aanakkami
in
chaar
tar
a kana keessaa bahu j
edhee t
oof
taa bar
baadaa j
ir
a.Ni
bi
lbi
lameefakkam j
edhameenl
aat
a?“
Akkai
nniachi
ikeessaabahu
y
ookaf
edhut
a’e"Dabal
eesqar
shi
inguddaan akkakennamuufni
bi
lbi
lamaaf
.Tol
aancar
raa kuni
saqunnamnaanbaay
’eegammade.
Dhaaba kana waj
ji
in wal
iigal
tee uumuu eegal
an.Komaandar
Fi
qaaduun shi
ra Tol
att
i xaxe qabat
amat
ti deebi
suuf guy
yaa
l
akkoof
sisaaj
ir
a.Toof
taankomaandarFi
qaaduunbaaset
okkoTol
aa
dhabamsi
isuudha.I
nnil
ammat
aapaaswor
diiy
knf
urt
uumeeshaa
kanahar
kaabaasuudhaTol
aahar
kaa.Tol
aannamahoj
iikabaj
u,
namahoj
iij
aal
atudha.Hoj
jat
toonni
stokkohi
nshakkannamai
cci
ti
i
hoomaawar
aanaai
rr
akeessaan j
ir
unamasi
rr
it
tici
mseebeekuu
dha. Tol
aan chaar
tar
a hoomaa war
aanaa kanaaf baay
’ee
bar
baachi
sa.DhaabniDar
giidameechaar
tar
aTol
aanf
a’aj
ir
ani
isan
t
o’at
eej
ir
a.Dhaabnimoot
ummaaDar
giiTol
aadhaafhaal
ami
jeessan.

40
SAFUUKI
YYEEFAMTE
 MUHAADDI
INHASAN GODAANAA

Tol
aani
s dhoksaadhaan f
urt
uu meeshaa dhaaba kanaaf
bar
baachi
su f
urt
uumur
aasaqof
akenneef
.Dhaabnimoot
ummaa
Dar
giiTol
aafhaal
a mi
jeessani
iachi
ibaasan.Er
gaTol
aan haal
li
mi
jaa’
eef booda t
o’annaa j
alaa mi
li
qee bahe. Waar
diy
yoonni
chaar
tar
aeeganasf
ii
giachif
ii
gieessaaar
gur
e.Yer
ooadeemani
i
meeshaa nama eegee t
o'at
u sana bi
ra way
ta dhaqan f
urt
uu
meeshaasanaeessaaar
gur
e.Meeshaakanakeessai
cci
ti
ihoomaa
war
aanaabar
baachi
sut
uji
ra.Tol
aanachibuut
eemi
il
abakarwaar
ee
t
a’e.Nibi
lbi
lani
ifTol
aanbi
lbi
lai
saacuf
eji
ra.To’
annooi
saani
ijal
aa
baheegar
abi
yyaai
saai
mal
aisaai
tt
ikut
e..
.Isaani
sbar
baaduuf
y
aal
aani
s hi
nmi
lkoof
ne.Ammasbar
baadaaj
ir
u.Abdi
ihi
nmur
ree
gar
uukanhaf
ani
tt
ito’
annooci
msanf
akkaat
u.Tol
aani
snaannawa
i
tt
ileenj
i’
ani
rr
aagar
amagaal
aa Ji
jj
igaai
mal
e.Qaamnihoomaa
war
aanaasammasi
mabar
baadu.Gar
apool
isi
ifeder
aal
aadamee
magaal
aa Ji
jj
igaa j
ir
utt
ibi
lbi
lan,akka i
nnit
o’annoo j
ala ool
u.
Konkol
aat
aahundaakankar
aamagaal
aaJi
jj
igaanbahuhundai
saa
suur
aaTol
aakonkol
aat
aakeessaseenaat
ini
insakat
ta'
i
insaci
msaa
i
laal
aadabar
su.Yoom ar
ganr
e.Tol
aant
o’annaai
saani
ijal
aabahee
j
ir
a.Nibar
baaduar
gachuuhi
ndandeeny
e.

41
SAFUUKI
YYEEFAMTE
 MUHAADDI
INHASAN GODAANAA

Tol
aan magaal
aaJi
jj
igaai
rr
aabat
tal
umagar
amagaal
aa Di
rr
ee
Dawaay
aabbat
e.I
tt
igal
gal
aay
eej
ennaanny
aat
aisaany
aat
eemana
ci
isi
chaat
okkoki
reef
ateeguy
yaa4(
Afur
ii
f)achumat
uruufdi
rqame
maal
ii
flaat
a? Akka i
sa bar
baadan dhaabnimoot
ummaa Dar
gii
odeef
fannoo i
saafnieer
a.Tol
aani
stoof
taa kanat
tif
ayy
adame.
Qaamnihoomaawar
aanaasy
oom magaal
aa Ji
jj
igaaqof
a,damee
magaal
aaDi
rr
eeDawaat
ti
snibi
lbi
lanakkai
nnit
o’annaaj
alaahi
n
baane.Qaamniseer
aamagaal
aa Di
rr
eeDawaaj
ir
usbar
baachi
saa,
bar
baaduueegal
e.Tol
aani
smanaci
isi
chaaki
reef
fat
esankeessa
t
uruuf di
rqame. Qaamni seer
aas bar
baadee i
rr
a deddeebi
'
ee
dhabnaan gar
a hoomaa war
aanaa Tol
aan i
rr
aa dhuf
e sani
tt
i
deebi
sani
ibi
lbi
lan.Akkasj
echuun“Tol
aani
sinj
ett
anar
gachuuhi
n
dandeeny
ejedhani
ibi
lbi
lan.Qaamnihoomaawar
aanaai
nnii
rr
aa
dhuf
esabdi
ihi
nmur
rebar
baaduut
tif
ufe.
..Qaamniseer
aaDi
rr
ee
Dawaasbar
baadeei
rr
adeddeebi
'
ee dhabnaannidhi
isef
akkaat
a.
Tol
aanDi
rr
eeDawaakeessaer
gaguy
yaa4(
Afur
)bul
ee boodagaaf
t
okko bar
iibar
raaqa ka’
ee ofeeggannoo ci
msaa gar
a buuf
ata
konkol
aat
aa bi
ra dhaqe.Tol
aani
s konkol
aat
aa y
aabbachuudhaaf
gar
a konkol
aat
aan magaal
aa Adaamaa adeemu bi
ra dhaqe.
Yaabbat
eegar
amagaal
aaAdaamaai
mal
aisaai
tt
ifuf
e..
.

42
SAFUUKI
YYEEFAMTE
 MUHAADDI
INHASAN GODAANAA

Tol
aanmagaal
aaAdaamaagahef
akkaat
a.Akkumaachigaheen
ny
aat
a ny
aat
ee,gar
a mana ci
isi
chaa deeme.Achi
s bul
ee bar
ii
bar
raaqa konkol
aat
aa gar
a magaal
aa Asal
laa deemu y
aabbat
ee
i
mal
aisaagar
abi
yyaai
tt
ifuf
e..
..

43
SAFUUKI
YYEEFAMTE
 MUHAADDI
INHASAN GODAANAA

BOQONNAAAFUR
Guy
yaansanbat
axi
qqaadha.Sanbat
nihar
’aakunmaalqabat
tee
ceet
ilaat
agar
adi
lbat
aat
ti
?Bashi
irakkacar
raagaafkanameeshaa
gar
agar
aabi
tachuudhaafganamaankonkol
aat
aay
aabbat
ee,gar
a
magaal
aaAsal
laadeeme.Bashi
irer
gameeshaagar
agar
aabi
tat
een
boodal
aaqanany
aadhaj
edhee,manany
aat
aabuuf
atakonkol
aat
aa
f
uul
dur
a j
ir
u t
okkot
ti ol seene. Tol
aan i
mmoo magaal
aa
Adaamaar
raagar
amagaal
aaAsal
laaer
gadhuf
eboodakonkol
aat
aa
i
rr
aa bu’
ee,ny
aat
a ny
aachuudhaafgar
a mana ny
aat
aa buuf
ata
konkol
aat
aa f
uul
dur
a j
ir
u t
okkot
ti deeme. Kaaf
fee Bashi
ir
f
ayy
adamaaj
ir
ukanat
tiolseene.Way
takar
ramanany
aat
aa ol
seenuBashi
ir
ii
nar
ge.Bashi
ir
isar
geei
ddoony
aat
any
aat
uuolka’
ee
nagaagaaf
ate.

Tol
aani
s:Bashi
irkooakkam j
ir
taj
edheenageeny
agaaf
ata.

Bashi
ir
:Ji
rr
agal
atar
abbi
iat
iakkam j
edheen.

Tol
aa:Nusj
ir
raai
sinakkam j
edheen.

Bashi
ir
:”Abbooakkam waggaa(
Sadi
i)3keessat
tij
ij
ji
ir
amaf
iddebar
”
j
edheeni
idi
nqi
sii
fat
e.

Tol
aani
s: Maal j
ij
ji
ir
ama j
ett
eet
i,t
aa’
i mee ny
aat
a ny
aat
aa
haasof
naat
iij
edheen

44
SAFUUKI
YYEEFAMTE
 MUHAADDI
INHASAN GODAANAA

Bashi
ir
is:Tol
ejedheen i
saani
s ny
aat
a ny
aat
aa dubbi
iisaani
i
hoo’
i
fachaa bunas aj
ajat
ani
idhugaa mar
iii
saani
iit
tif
ufan.
..
..
Bashi
ir
is:Seenaanami
chaqabeeny
aisaani
idhaal
eekanaj
alqabaa
kaaseehammadhumaat
tii
tt
ihi
me.

Tol
aani
s:Dal
lanuudhaanakkami
tt
igant
uunqabeeny
aabbaakoot
ii
nadhaal
ti
.Dhaqeeni
sheebuqqi
saeeny
uunnaseet
i?j
echuudhaan
baay
'ee ofxi
iqesseer
a.Tol
aar
raa maal
tui
rr
aa eeggama;t
oof
taa
baaf
achuudha.I
nni
stoof
taabaaf
ate.Maal
laqadabt
arabuuki
iir
raa
qar
shi
igahaaqabat
ure.Maal
laqi
chabuuki
iakkaahunt
iidabt
ara
i
rr
aa qar
shi
iisaa hundaa baasee namoot
arr
aan qor
atee bakki
meeshaankuni
tt
igur
gur
amui
yyaaf
achuudhaanki
laashi
ibi
tat
een.
Qar
shi
ini
saasgar
awar
aanaaj
ij
ji
ir
amt
eet
ti
.Ammay
eroonsa’
aat
ii
9:
38 t
a'eer
a. Bashi
ir
ii
fTol
aan walqabat
ani
ikonkol
aat
aadhaan
magaal
aaAsal
laai
rr
aagar
anaannawaAr
aaxaay
aabbat
an.Akkuma
naannawaAr
aaxaat
tidhi
yaat
ani
in,Tol
aankonkol
aat
aa i
rr
aabu’
e.
Bashi
irgar
a manaa gal
e.Tol
aan i
rr
aa bu’
ee gal
gal
a daheef
atee
gal
gal
eesseegal
gal
asanadhaqeegodaant
ichakanat
tidhukaasai
tt
i
banef
akkaat
a.Tol
aafkunogummaadha.Gi
zaaw“
Bishaankam i
sa
ny
aat
ure.Dhukaasnii
tt
ibanamnaanr
if
ateehar
kakennat
e.Har
ka
kennachuu qof
aar
ee niwor
waat
ees.Wor
waat
uu qof
aar
ee daf
qi
i
rr
aandhangal
a’e. Tol
aannamasaf
uuf
,duudhaabar
eeguddat
ee
dha.

45
SAFUUKI
YYEEFAMTE
 MUHAADDI
INHASAN GODAANAA

Eeny
ummaa i
saa gaaf
annaan Gi
zaaw akkas j
echuun hi
mat
e.
Tol
aani
s eeny
ummaa i
saa bar
ee godaant
icha t
a’uu i
saa beekee
haqai
nnii
tt
idhama’
eisaafl
aat
eedaf
qai
nniqabuskenneef
iar
i’
ee
bakka i
nnidur
a dhuf
ett
iisa deebi
se.Hawaasni
s Tol
aan dhuf
uu
dhagahani
ibaay
’eegammadan.Dhi
mmigodaant
ichaasgaaft
okko
f
urmaat
aar
gat
tij
edhani
iamanu.Har
’agar
uuwaanf
urmaat
aar
gat
te
f
akkaat
ti
.Gi
zaaw hawaasat
tiy
eroo dheer
aafsi
lmi
iit
tit
a’eer
a.
Hawaasni
s buqqa’
uu nami
cha Gi
zaaw dhageeny
aan baay
'ee
gammadan;ba'
aat
uir
raabu'
ehawaasi
char
raa. Hawaasni
skabaj
a
ar
gat
eeduudhaaof
idagaagf
atuueegal
e.Tol
aani
shaqaqabeeny
a
maat
iii
saabeekeehor
achuu eegal
eer
a.Qabeeny
amaat
iikoot
ii
haal
an ci
mseei
tt
ifay
yadama;ammai
rr
aakaaseedhi
mmagar
a
di
rr
eehoomaawar
aanaadeemuudugdai
tt
iqaj
eel
cheer
a.Hi
nfedhu
waanj
edhuf
akkaat
a.Ji
ruui
saashoo'
i
fachaahaal
akanaf
akkaat
uun
i
tt
ifuf
e..
..Qabeeny
aqabuhaal
agaar
ii
nit
tif
ayy
adamaa,oomi
sha
gaar
ii
sir
raaar
gachaaj
ir
aachuueegal
e.Ol
laanwar
raHaagoossuni
s
Gi
zaaw ar
i’
amuu i
saa dhagahani
ir
u. I
saani
syoom r
afan r
e.
Ganamaagal
gal
asshi
rumaxaxaaool
u.Si
lmi
indur
aabuqqaanaan
si
lmi
inbi
raadhal
att
e.Ol
laahamaankunt
oof
taat
okko ar
gat
an.
Hawaasa keessaa nama waadaa sabaa ny
aat
utokko ar
gat
an.
Maal
laqaan bi
tan akkal
ooni
it
ti
.“Hubadhaa”nami
chibi
tamekun
hawaasakeessaay
i.

46
SAFUUKI
YYEEFAMTE
 MUHAADDI
INHASAN GODAANAA

Maqaani
saasGoobanaDoor
iij
edhama.DurobboQaabat
ooHeey
yii
abbaanTol
aal
afahekt
aar
a8(
Saddeet
)ti
tt
iti
lmaamamubosonni
i
rr
aji
rat
ure.Qaamnihawaasa keessaa bi
tame kuni
s, dal
agaa
hammeeny
aadal
aguui
saaci
msee i
tt
ifuf
e..
.Bosonawar
raTol
aa
dhoksaadhaan baay
’ee ci
raa ol
laa war
ra Haagoos sanaaff
ida.
Dubbi
stoot
a keeny
a seenaa er
gaa ci
maa ofkeessaa qabu kana
y
eroodurqaamaanxi
qqaat
a'aat
ure maat
iikoot
ir
raadhagay
aan
guddadhe.Seeni
chi
sakkasf
akkaat
a.“
Mukkeenj
aal
alaqabant
okko
baay’
eedhat
ure.Mukkeenkunni
innaannawat
okkoj
ir
aachaat
uran.
Mukkeenkanar
radar
araanr
aawwat
amaat
ure.Mukkeenkunni
in
ci
ramaat
uran.Mukkeenkeessaahayyuunt
okkoakkanaj
echuun
l
abse.“
Mukkeenkeenyar
oor
roonnur
ragaheer
ahaaf
almannuu
j
echuudhaan mur
ti
i l
abse.
”Mukkeeni
sroor
roon nur
ra gaheer
a
j
edhanif
almat
u;seer
att
ishi
mat
u.Seer
ri
sfal
mannaai
saani
ikana
f
urmaat
akennuudhaafyaal
an.I
sinkandar
are,
isi
nkanci
resi
bii
la
qar
a qabuu dha. Kan si
bii
lat
tihi
rkat
e qaama i
sin ci
ret
uji
ra.
Qaamni
skophaai
sinhi
nci
rr
esi
bii
laqar
aqabut
tif
ayyadame.
”Ani
s
er
gumaguddachaadhuf
eenseenaaner
gaaci
maaofkeessaa qabu
kunanaafhi
iknii
saagal
aadhuf
e.KanaafGoobanni
sol
laahamaa
sani
inbi
tameegochabadi
i,
gochasaf
uur
aawwachuufi
tt
ifuf
e..

47
SAFUUKI
YYEEFAMTE
 MUHAADDI
INHASAN GODAANAA

Oomi
shami
dhaani
ikanTol
aani
tt
idaf
qeeoomi
shudhoksaadhaan
ki
chuu i
saa ci
ra.Tol
aani
sgocha seer
a qabeessa hi
nta'
i
n kana
eeny
u akka r
aawwat
u hubachuu hi
n dandeeny
e; gochi
dhoksaadhaanr
aawwat
ama.Obseet
umacalj
edha.Ol
li
chisaf
uuhi
n
beeknekunammasgochaseer
aqabeessahi
ntaaner
aawwachuu
i
tt
umaf
ufe.
.Or
omoonway
tamammaaku“
War
aabessij
arj
arugaaf
a
ci
nii
na.
”Akkumaj
edhamusanaol
li
chihamaanwar
raHaagoosf
i
kanhawaasakeessaabi
tameGoobanni
sgochasaf
uur
aawwachuu
i
saani
iit
tif
ufan.
..Tol
aan eeny
ummaa i
saani
ibar
uudhaafj
echa
eeggumsa ci
msuu i
saa eegal
efakkaat
a.“
Obsi
s daangaa qaba.
Moor
aawar
raTol
aakeessagooj
joonci
isi
chaat
akkanij
ir
tit
urt
eta
y
eroo j
alqabaat
ii
f Gi
zawi
idhaan si
mat
te.Ol
li
chihamaan war
ra
Haagoosgooj
joosanakkaabi
ddai
tt
iqabeegubuufGoobanai
tt
i
er
guudhaafaj
aju.Goobanni
sgooj
joot
tigubuudhaaff
aanai
saagar
a
f
uul
dur
aaqaj
eel
cheer
a.Kun hawaasakeessaay
i.Or
omoonway
ta
mammaaku“
Sababaxannachat
okkoot
ii
ffoonmar
tiaj
aa’
a”j
edha.
Sal
phat
aan aadaaf
,saf
uu,duudhaa cabse kun aj
aja aj
ajame
r
aawwachuuf waan t
arkaanf
atef
akkaat
a.Moor
aa war
ra Tol
aa
keessaseeneenamabi
taas,mi
rgasi
laal
eedhabnaan gooj
joot
ti
abi
ddaqabsi
ise.Tol
aany
erookanamanaj
ir
agochakanaar
gaahi
n
j
ir
u.Tol
aanakkumacar
raaf
incaanf
incaa’
uudhaafj
echagar
aal
aa
bahe.Goobanni
sgochahamt
uukanar
aawwat
eeot
uugar
amoor
aan
al
aabahaaj
ir
u;Tol
aanar
geeul
eedhaandhaheekuf
fi
se.

48
SAFUUKI
YYEEFAMTE
 MUHAADDI
INHASAN GODAANAA

Ol
li
chihamaansuni
squbaqabuwaant
a’eef
,Goobanami
idhama
i
saaar
guudhaani
yyawalhar
kaaf
uudhaabi
rmat
an.Yer
ooni
sganna;
l
aft
ismagar
ii
sadha;
,
roobni
syer
ookanadhuf
eer
a.Duumessigi
gigsu
kun namoot
a waldhaban kana waan ar
aar
suufdhuf
efakkaat
a.
Roobni
slaf
aqabsi
isee nir
oobe.Hawaasni
sroobakeessanama
mur
aasat
uiy
yadhagaheewal
it
tiy
aa’
e.Goobanni
snimi
idhame
mal
ee,
hinduunehi
nji
raanne.Hi
reeni
saasadduny
aal
amaangi
dduu
i
mal
ti
.Ol
li
chihamaansunr
oobakeessaagar
amanaagal
e.Waan
nama t
aaj
jabsi
isu ot
oo ol
laa hamaa kana keessaa namnit
okko
mi
idhameenamami
idhamekanabi
raahi
ndeemant
ure.Goobana
achumat
tidhi
isani
ibi
raa sokkan.Hawaasniy
aa’
ees Goobanni
mi
idhamewaant
a’eefbi
shaani
tt
iguur
u,qi
ll
eensakennuuf
,bakka
mi
idhamesanasukkumuuf
.Maal
ii
fbi
shaani
tt
iguur
aa,kunuunsu
l
aat
a?Hawaasniakkai
nniol
laahamaakanaanbi
tame hi
nbeekan.
Goobanni
ssa’
aat
iiy
art
uuboodaofbeekef
akkaat
a.Bar
i’
eeganama.
Ol
laan hamaa sun shi
ra xaxaa bul
e. Hi
rr
ibas nama
keessummeessanhi
nfakkaat
an.Tol
aanshi
rai
saani
in xaxamaaj
ir
u
kanahundai
saahubat
eer
a.Tol
aanofqopheesseehaal
ami
jeef
fat
ee
hi
dhannoo i
saaj
abeessee ol
laa hamaa kanadhabamsi
isuudhaaf
hal
kan day
eef
fat
ee gar
a mana i
saani
ideeme.Goobanniammas
i
saanumawal
ii
nshi
raxaxaaool
a.

49
SAFUUKI
YYEEFAMTE
 MUHAADDI
INHASAN GODAANAA

Tol
aaneeggat
eehal
kani
tt
iolseene.Manakeessaaf
urt
a'ani
itaa'
u.
Bal
bal
limanaar
ukut
amnaaneeny
uudhakanj
edhuGoobanniut
aal
ee
gar
abal
bal
aai
tt
iasbahe.Tol
aanaddabaaf
achuuhi
ndandeeny
e
bat
tal
umameeshaawar
aanaat
ii
nri
fannoot
aandhahel
ubbuui
saa
gal
aaf
ate.Hi
reenGoobanaasadduny
aai
rr
aji
raat
ani
ifwaannagaa
dhaamt
efakkaat
ti
;boqat
eer
a.Tol
aan sadi
’
itt
iolseene.I
saan
keessaa i
nnit
okkowacaal
aakanadhagay
ee dhokat
e.Tol
aankan
haf
ani
tt
iolseeneel
amaani
tt
imul
'
att
eegogombi
see. Way
tagar
a
al
aabahuufj
edhu,
isaankeessaakandhokat
eesunosooTol
aanhi
n
ar
gin dur duubaa i
saan daguu dhahee kuf
fi
se. Tol
aani
s
mi
idhameer
a. Tol
aani
s al t
okko qof
a mi
ir
a dhukkubbi
iit
ti
dhagahamesagal
eeolf
uudheedhageesi
se.Ol
laankuuwwani
yya
dhagahuudhaan i
yyaawaldhageesi
saabat
tal
umat
tibi
raqaqqaban.
Tol
aamanaadhaban.Manaol
laahamaawar
raHaagoossanbi
ra
y
ammuudhaqan,Tol
aakuf
ear
gan;mi
idhameer
a.Hawaasni
sTol
aa
manat
tioldeebi
suudhaan,akka i
nniqi
ll
eensa ar
gat
utaasi
san.
Bakkai
nnimi
idhamessukkuumaaf
iij
ir
u.Yer
oomanaol
laahamaa
war
ra Haagoos sana olseenan.Goobanni
s du’
uu ar
gan.Gaaf
a
bal
bal
amanaat
tiolseenanj
arr
imi
idhamt
eekuf
teet
ti
.Gar
uubaay
’ee
mi
idhamanTol
aany
eroodhahuufdhaqusankanj
alqabai
tt
ibahe
sanr
if
annoot
aanmeeshaawar
aanaat
ii
ndhaheeaj
jeese.

50
SAFUUKI
YYEEFAMTE
 MUHAADDI
INHASAN GODAANAA

kaawwani
tt
iway
taolseenuul
eedhaandhaheegombi
se. Jal
qaba
waanr
if
ateesanaaf gochagar
ajabeeny
aaakkasf
akkaat
usana
f
udhat
e.Guy
yaannamnihal
kani
inwalkeessaf
ii
guusunbar
i’
eer
a.
Bar
i’
eeganamat
a’eer
a.Hawaasniwal
it
tiy
aa’
eekandu’
eawwaal
e.
Obsi
sdaangaaqabami
ti
ir
eej
echaadhaadannoo j
abeessaa,wal
kakaasani
iol
laahamaawar
raHaagoossankopheemi
il
ahanqi
sani
i
bakkaduri
saandhuf
ani
tt
iisaandeebi
san.Jar
ri
sbuqqaat
efakkaat
ti
.
Hawaasni
snami
chaol
laanbi
tamesanwaandu’
eefseer
aqabuun,
aadaaqabuun,duudhaaqabuun gumaabaasan.Tol
aani
sbaay
’ee
mi
idhamewaant
a’eef
,hawaasni
smi
idhamaTol
aai
rr
agahekana
hubachuudhaan gar
a hoospi
taal
a guddi
cha magaal
aa Asal
laat
ti
qabat
ani
ideeman.Tol
aani
sadeemsakeessaf
ayy
efakkaat
ta.Er
ga
f
ayy
eeboodahoospi
taal
amagaal
aaAsal
laat
iigar
anaannawai
saa
naannawaAr
aaxaat
tideebi
’
e.Tol
aani
sgammaduudhaanhawaasa
i
saci
naa dhaabbat
eei
say
aal
eefkabaj
aangal
ateef
fat
e.Tol
aani
s
qor
sahoospi
taal
amagaal
aaAsal
laa i
rr
aadeddebi
’
eef
udhat
a.I
nni
s
gaaft
okkoganamaanka’
eekonkol
aat
aamagaal
aaOgol
chooy
kn
Habur
aa,
irr
aagar
amagaal
aaAsal
laai
mal
ugandaAr
aaxaakeessaa
qaxxaamur
ee deema. I
nni
s naannawa Ar
aaxaa i
rr
aa
y
aabbachuudhaan gar
a magaal
aa Asal
laa deeme; qor
sa
f
udhachuudhaaf
.Qor
sa hoospi
taal
aa f
udhat
eer
a.Amma y
eroon
sa’
aat
ii
n7:
00mat
aagubbaat
a’eer
a.

51
SAFUUKI
YYEEFAMTE
 MUHAADDI
INHASAN GODAANAA

Laaqanany
aachuudhaafhot
eel
aSi
if
aanbar
eedaat
okkot
tiolseene.
Akkumaolseeneenny
aat
aaj
ajachuunl
aaqanaaj
ajat
eny
aat
e.Yer
oo
kanahoj
jat
tuunt
akkai
sheenHawwi
ijedhani
int
anny
aat
aTol
aaf
aj
ajj
e.Tol
aani
jai
saahawwi
iir
raawaanbuqqi
sehi
nfakkaat
u.I
nni
s
j
aal
alaani
sheer
raa waanqabamef
akkaat
a.I
nni
sny
aat
aaj
ajameef
ny
aat
eegar
abi
yyaadeebi
’
e.HawaasniTol
aafbul
ti
ihawwu.Akka
i
nnibul
ti
igodhat
eemaat
iihor
atubar
baadu.Tol
aaner
gamucay
yoo
Hawwi
ijedhamt
utanaar
geenboodaguy
yaankunwaandhi
yuufi
tt
i
hi
nfakkaat
u.Yaadnii
saasgar
aHawwi
ideemideemi
.Lubbuuni
saa
r
arr
aat
eet
ti
.Tur
usguy
yichidhi
yeej
ir
a.Bar
i’
eeganama;Tol
aangar
a
magaal
aa Asal
laa deeme.Achier
gagaheenboodakal
lat
ti
maan
gar
a Hot
eel
a Si
if
aan mi
il
aisaa qaj
eel
che.Hawwi
iny
eroo kana
hoj
ir
raj
ir
ti
.Tol
aaolseenuuar
git
eenaat
e.Fuul
liTol
aai
sheefhaar
aa
hi
nfakkaat
u.I
nni
shar
kal
amaanolqabeedhoof
naan

Hawwi
in:gar
aisaadeemt
eemaalsi
iaj
aju?j
ett
een.

Akka har
ka dhahu kanaan gur
ra namaa duucha.Hawwi
in bi
ra
geessee haasof
sii
fnaan cal j
edheet
u i
juma i
shee i
laal
a.
Obbol
eessoodubbadhukaaj
ett
een.Tol
aani
sheefdeemamal
ee,
ny
aat
aafwaan deemu hi
nfakkaat
u.Ny
aannuu i
sat
timuf
ateer
a.
I
sheenakkasj
ennaan“
Obbol
eet
ti
imaqaankeeeeny
udhaj
edheeni
i
i
sheegaaf
ata?
”

52
SAFUUKI
YYEEFAMTE
 MUHAADDI
INHASAN GODAANAA

I
sheeni
sdhagahuudhaanmaqaai
sheei
tt
ihi
muufar
if
att
e.“
Hawwi
i
naanj
edhan”j
ett
een.Hawwi
ini
sjaal
alai
saat
ii
ninj
if
atamt
eet
ti
.Inni
s
“
lakkoof
sabi
lbi
laanaafkenni
”osooj
edhuunHawwi
inhat
att
amaan
waamamt
e.Tol
aani
sbi
lbi
lai
sheear
gachuuhi
ndandeeny
e;abdi
i
osoohi
nmur
in ny
aat
aisaaosoohi
naj
ajat
ingar
aal
aabahuufj
edhu
hi
ri
yyaanHawwi
iwaj
ji
indal
agdut
akkaFi
ri
hootj
edhamt
i.Fi
ri
hoot
ool
laa war
ra Si
if
aan j
ir
aat
tit
urt
e.Si
if
aan y
kn adaadaan Hawwi
i
“
Fir
ihootakka mana ny
aat
aa i
shee dal
agduufqacar
te. Fi
ri
hoot
i
ntal
a saf
uu hi
n beekne j
echuun hi
n danda'
ama.Waan adaba
j
edhamust
okkoi
saashi
nbeekt
u.Tol
aandar
gaggeessabar
eedaa
dha.I
laal
amu hi
n quuf
amu.I
jj
iisa i
laal
tel
afai
laal
uu saal
fat
ti
.
Tol
aan baay
’ee mi
idhagaa dha. Fi
ri
hoot i
sa waan j
aal
att
eef
l
akkoof
sa bi
lbi
laa Hawwi
ifakkeesi
tee kan of
iikenni
teefaf
aan
amaar
if
faat
ii
n(Hawwi
inech yal
aakachi
ny)Hawwi
itu na er
ge
j
echuun soba f
ayy
adamt
e. Lakkoof
sa bi
lbi
laa kenni
teef
.Inni
s
f
udhachuudhaafgar
aduubaahi
njenne.Waanhawwi
iner
git
ese’
e
f
udhat
ee,
gar
abi
yyaagal
e.

53
SAFUUKI
YYEEFAMTE
 MUHAADDI
INHASAN GODAANAA

BOQONNAASHAN
Hal
kani
sbar
i’
eeganamat
a’eer
a.Guy
yaansanbat
axi
qqaadha.Har
’a
magaal
aan Asal
laa nama hedduu keessummeesi
ti
. Tol
aani
s
l
akkoof
sabi
lbi
laaf
udhat
esanabat
tal
umamanagaheebi
lbi
leef
.
Fi
ri
hoot
isbi
lbi
li
chaj
alaakaaf
te.

Tol
aa:Hel
oHawwi
idhaa?j
edheen.

Fi
ri
hoot
is:Af
aan Or
omoo kana nidhageessimal
ee,haasa’
uun
i
sheedhi
ba.Gar
uu xi
qqoo,xi
qqoo nihaasof
ti
.“Ey
yeen”j
ett
een.
Hay
yeej
echuudhaanwant
ahaasa'
anhaasa'
ani
i guy
yaabor
unt
aa
i
saa hot
eel
aSi
yyuumi
tt
iwal
iibeel
laman.Tol
aanmagaal
aaAsal
laa
gaheer
a;hot
eel
aSuy
yuumi
tt
iHawwi
iofi
rr
att
ieegaaj
ir
a.Sa’
aat
ii
n
6:
00 t
a’eer
a.Fi
ri
hootTol
aar
raa j
aal
alaan baay
'ee mi
idhamt
eet
ti
.
Fi
ri
hoot
is baay
'ee of mi
idhagsi
tee Tol
aa bi
ra dhuf
te.Mana
kaaf
feet
tiolseent
eei
saar
guudhaani
tt
idhuf
te.

Fi
ri
hoot
:“I
ndeetneh”“
akkam j
ir
ta"j
ett
een

Tol
aa:“
Danaa”f
ayy
yaadha"j
edheen.

Fi
ri
hoot
:"Unat
eennaw;yami
rr
ikat
anaagar
ku,baxxaam si
tt
amr
ila
ant
eyal
lenyf
iqr
een

54
SAFUUKI
YYEEFAMTE
 MUHAADDI
INHASAN GODAANAA

l
igal
tsi
li
hnawi
nnayamaxxaahut
"dhugaakoot
ibaay
'ee bar
eedda,
j
aal
alasi
ifqabusi
ifi
bsuufdhuf
ejet
teen.

Tol
aa:“ La'
adnaaqoot
ish baxaam Amasagi
naal
aw” gal
atoomi
di
nqi
sii
fannakeefj
edheen.

Tol
aa:“
Minnawbasal
aam nawgi
n”maal
inagaadhumaani
ijedheen.

Fi
ri
hoot
: " Si
maa ay
gabaahi
m i
ndee baxaam woddahaal
aw,
af
aqr
aahaal
aw i
kkoo yanee maar
"si
’
isi
ifhi
n gal
uuhi
ibaay
’ee
j
aal
adhabardammakooj
ett
een.

Tol
aa:“
min maal
et naw i
hee mahoon yeel
labbat
im” maal
j
echuudhakunt
a’uuhi
ndanda’
ujedheen.

Fi
ri
hoot
:“mi
new”maal
imaaj
ett
een.

Tol
aa:“
Ahunwuci
il
inysaw i
yyaxabbaqqunaw yaal
lehut“amma
naabahinamaeegaanj
ir
ajedheen.

Fi
ri
hoot
:“yat
aqabal
kisi
lkii
kkooyaneenaw”bi
lbi
ll
ifudhat
tebar
ki
yyaj
ett
een.

Tol
aa:“
min”maalj
edheehar
kaanaf
aanqabat
e.

Fi
ri
hoot
:“Aawo”eey
yenj
ett
een.

55
SAFUUKI
YYEEFAMTE
 MUHAADDI
INHASAN GODAANAA

I
nni
sisheehi
nfedhuf
akkaat
a.

Fi
ri
hoot
:“i
baaki
ntar
aadaany”bannaat
inaahubadhuj
ett
een.

Tol
aa:akkami
tt
ina sobdij
echuun i
tt
idal
lane.“
Gar
aan j
aal
ate
gowwaadha.
”Akkumaj
edhamusana.

Tol
aa:"
Tahi
inybannaash"nadhi
isii
nni
swaanj
aal
atuhi
nfakkaat
u.

Fi
ri
hoot
:Dal
lanuudhaanant
ehr
aasi
hinat
taakaabdii
shi
ial
em l
aay
yaal
low wandiant
eh bi
chaaaydeel
am”Si
’
iofhi
ntuul
indhi
ir
ri
adduny
aakanar
rasiqof
aami
ti
”jet
teen.Tol
aanway
tai
sheenakkas
j
ett
uunaar
ee manakaaf
feekeessaagar
aal
aabahe.Tol
aani
s
konkol
aat
aagar
abi
yyaadeemuy
aabbat
eei
mal
aisaa gar
abi
yyaa
i
tt
ikut
e.Ot
uugar
anaannawai
saaAr
aaxaadeemaaj
ir
unaannawa
Bi
yaanoo j
edhamu bi
ra gahe.Konkol
aat
aan Tol
aan i
tt
ii
n deemu
saf
fi
saan ot
uu i
mal
aa j
ir
u hool
aan t
okko j
ala bu’
e.Hool
aani
s
konkol
aat
aa kanaan bat
tal
uma gal
aaf
atameer
a. Namoonni
konkol
aat
aa keessa j
ir
ani
s hundi i
saani
i gar
a al
aa bahan.
Konkol
aat
aani
shi
nimal
lenidhaabbat
e.Hawaasninaannawasani
is
niy
aa’
edhi
igahool
aaar
guudhaan baay
’eemar
arf
atan.Abbaan
hool
aan j
alaa gal
aaf
atamt
esnidhuf
e.Tol
aani
skonkol
aachi
saaf
i
abbaahool
aanj
alaagal
aaf
atamt
esaddabaaseewaameehool
aan
du’
eyookaf
fal
ameakkasaf
uut
a’ef
iiy
ookaf
fal
amesaf
uun,
danuun
akkamanai
saat
tiseenugaaf
aseeneakkabadi
ita’
eit
tihi
meewal
it
ti
ar
aar
se.

56
SAFUUKI
YYEEFAMTE
 MUHAADDI
INHASAN GODAANAA

Abbaanhor
ii
snamasaf
uuaadaa,duudhaaci
msani
ibeekani
idha.
Rakki
na hi
n qabu j
echuun eebbi
see ar
aar
amneer
ra kar
aa nagaa
deemaaj
edheen.Konkol
aat
aani
simal
aisaai
tt
ifuf
e..
.Tol
aani
sil
mi
bar
akaaqabu;hawaasawal
it
tiar
aar
seegar
amanaagal
e.Ammas
j
aal
alai
saaHawwi
iir
raaabdi
iwaanmur
ehi
nfakkaat
u.Er
gai
shee
ar
geey
aadabaaseebuusa;l
apheet
unaha.Bubbul
eegaaft
okko
Guy
yichiKi
bxat
adha.Gabaanguddi
chamagaal
aaAsal
laaKi
bxat
afi
Sanbat
adha.I
nni
sganamaanka’
eeofmi
idhagseeAr
aaxaai
rr
aagar
a
magaal
aa Asal
laa deeme. Hawwi
in y
aadaan f
uul
dur
a i
saa
dhaabbat
ti
.Akkuma magaal
aa Asal
laa gaheen kal
lat
ti
maan gar
a
hot
eel
aSi
if
aandeeme.Akkumaachigaheenolseene.Akkadeemu
kanaan waan ny
aat
aafdeemu hi
nfakkaat
u;waan kal
lat
ti
maan
Hawwi
ifudhat
eegar
amanaof
iiwaangal
uunf
akkaat
a. Yer
oool
seenu i
sheen ar
git
ee i
tt
idhuf
te;i
nni
s nagaa gaaf
ate.I
sheeni
s
baay
’ee f
eet
eet
ti
;inni
s akkasuma. Lakkoof
sa bi
lbi
laa gaaf
ate
i
sheeni
snikenni
teefny
aat
aaj
ajat
eny
aat
ehar
’ami
lkaa'
ee j
echaa
achi
ibaheeguy
yamasanabi
lbi
leef
.

Hawwi
ini
sbi
lbi
laj
alaakaaf
teehel
ooeeny
uhaaj
edhuj
ett
een.

Tol
aani
s:AnaHawwi
iTol
aadha.Akkam naaj
ir
tawaanof
iij
edheen.

57
SAFUUKI
YYEEFAMTE
 MUHAADDI
INHASAN GODAANAA

Hawwi
ini
s:Ji
rr
agal
atar
abbi
inagaadhaj
ett
een.

Tol
aani
s:Yoom si
ifmi
jaa’
aal
aat
a?akkawalagar
ruudhaafj
edheen.

Hawwi
ini
s:Akkabormi
jaa’
uufi
tt
ihi
mte.I
nni
stol
ejechuundury
eroo
daa’
i
mummaaadaadaai
saabi
ramagaal
aaAsal
laaj
ir
aachaat
ure.
Ammay
eroonsa’
aat
ii11:
39t
a’eer
a.I
nni
sgar
anaannawaAr
aaxaa
deemuufkonkol
aat
aa dhabe.Deebi
’
ee adaadaa i
saa bi
ra dhaqe.
Adaadaan i
saa Gannoo Bar
iibaay
’ee dadhabdee dul
loomt
eet
ti
.
Tol
aan i
tt
idhuf
ee j
ennaan i
sheeni
s Tol
aa niguddi
ste;baay
’ee
j
aal
lat
ti
;er
gaar
guudhi
if
teewaggaabaay
’eel
akkoof
sif
teej
ir
ti
.Har
’a
ar
git
eet
ti
.Amal
aisaakashal
abbeesanof
ir
rramul
qeeamal
agaar
ii
qabat
eer
a. Adaadaan i
saa j
ij
ji
ir
amuu amal
a i
saa kana
hubachuudhaan baay
’ee aj
aa’
i
bsi
if
att
e.Tol
aani
s adaadoo j
edhee
i
rr
att
ilaf
adhaheenagaagaaf
ate.Adaadaani
saasnagaagaaf
att
e.
Waldhungat
ani
iwal
it
timar
aman;achibul
e.Hal
kani
chi
sbar
i’
eej
ir
a.
Bar
i’
eeganamaguy
yaanRoobi
idha.Tol
aani
sHawwi
idhaafbi
lbi
lee
akka sa’
aat
ii6:
00 i
rr
att
iwalhaa agar
ruj
echuun dhaameef
.
Hawwi
ini
stol
ejet
te.Sa’
aat
ii
ngaheewalar
gan.Hot
eel
aMadaskaar
j
edhamut
tiwal
iibeel
lamani
ihot
eel
att
iwalaf
feer
an.Ny
aat
aaj
ajat
an
er
gany
aat
an booda walqor
achuut
tigadit
aa'
an.Tol
aan eebba
haadhaa i
saay
aadat
ehaat
is“
il
makoo!bul
ti
idur
aqor
achuuhi
n
i
rr
aanf
ati
njet
teenit
urt
e.

58
SAFUUKI
YYEEFAMTE
 MUHAADDI
INHASAN GODAANAA

"Eebbikunf
uul
aisaadur
adhuf
eedhaabbat
e.Hawwi
ini
smaalt
aat
e?
Yaadaandeemt
ebarj
ett
een.I
nni
shomaaj
edheeqor
achuui
shee
eegal
e.Gosa i
shee,eeny
ummaa i
shee,qor
atut
tif
ufe.
..I
sheeni
s
qor
att
e,akkumai
saai
ntal
asaf
uu,
duudhaa,
aadaa,
cimsi
teebeekt
uu
dha.Adabasqabdi
.Inni
sakkanaj
echuunHawwi
it
tihi
ma.

Tol
aa:Ti
ruunf
ooni
imi
ti
ibardhi
igat
uit
it
a.Yoonsi
nar
guonneen
koosnaci
cci
taci
cci
tuuqof
aar
e,yoont
aa’
eeyaaduyaadakeet
in
l
ixa.Siar
gachuufj
echa yer
oo hedduu kaadhee,baay
’ee i
faaj
e.
Hawwi
in qaba,barot
oo siwaj
ji
iji
raadhee;ani
sjaal
ala koo
onneer
raasi
ifl
aadha.Maalkanaqof
ayer
oogadici
isuabj
uunnat
ti
dhuf
ta.Abj
uu qof
a mi
tiyaadaani
sfudhat
tee naan l
uft
a.Duut
i
aadaa dha.Anaafat
iaddunyaa kanar
ra hanga waj
ji
inj
ir
aannu
j
aal
all
ikeenyasakkabur
qaamadda.Gammachuunj
ir
aannaabshi
ir
i
nji
fannee gadda.Jaal
all
iki
yyaafkee hi
n dul
loomu bar
;mi
il
a
godhat
ee kaat
a.Onneen ki
yya gar
uu yoomuu siwaj
ji
inj
ir
aat
a.
Jedheej
aal
alai
sheefqabuhaal
akanaani
bsaaf
.AchiboodaI
saan
l
achanuuwalqor
achut
tif
ufan.
.. Hawwi
ini
sseenaaof
iij
alqabaa
kaaf
teehammadhumaat
tii
tt
ihi
mte."
Anadaadaat
oobi
raj
ir
aadha.
Maat
ii
nkoobi
yyii
saani
imagaal
aaI
tay
yaadha.Haat
ii
fabbaankoo
waldhabani
igar
garbahani
ir
u.Haadha Hawwi
ifabbaan Hawwi
i
hamt
uungi
dduui
saanseent
eegar
garaddaanbaaf
te.

59
SAFUUKI
YYEEFAMTE
 MUHAADDI
INHASAN GODAANAA

I
saani
sakkumagar
garbahani
inwal
it
tihi
ndeebi
ne.Akkumadhagaa
cabee gar
gart
a’ani
ihaf
an.Abbaa Hawwi
imaqaan i
saani
iobbo
Bar
ii
sooKamaalj
edhamu.Abbaankoomagaal
aaI
tay
yaabaadi
yaa
naannawaAanol
eeSaal
lani
ijedhamt
uji
raat
a.ObboBar
ii
sooner
ga
haadhaHawwi
it
ii
n gar
garbahani
in boodabul
ti
ibi
raar
aawwat
ee
j
ir
aat
a.Haat
ikoos aniy
eroo daa’
i
maa obbol
eet
ti
iishee Si
if
aan
j
edhamt
ubi
rat
tinadhi
if
teebi
yyaal
aadeemt
e.Abbaankoodar
baa
dar
baa y
eroo t
okko t
okko I
tay
yaar
raa gar
a magaal
aa Asal
laa
y
ammuu dhuf
unabi
rahi
ndhuf
atur
e.Haat
ikoosy
eroot
okkot
okko
naafbi
lbi
lt
i.Aniadaadaa koo bi
rat
tiguddadhe.Adaadaan koos
manany
aat
aqabdi
.Animanany
aat
aasankeessagar
gaar
uudhaan
j
ir
aadha.Jet
teeseenaai
sheehaal
akanaan i
tt
ihi
mte.Tol
aani
s
baay
’ee gaddeef si
mal
ee akka hi
nji
raanne,akka j
aal
atu,akka
f
uudheebul
ti
ifi
sheehawwui
sheefhi
me.I
sheeni
sjaal
alai
saat
ii
n
i
nji
fat
amt
eet
tif
akkaat
ti
. Osoma haasa’
aa j
ir
an adaadaan i
shee
Si
if
aanbeel
lamahot
eel
aMadaskaar
it
tiqabdit
urt
e.Achiy
ammuu
deemt
ukar
rahot
eel
aabi
raway
tageessuHawwi
ifiTol
aaar
git
e.
Si
if
aani
s dal
lanuudhaan hot
eel
a osoo hi
n seeni
n gar
a duubaa
deebi
te.Qaamabeel
lamt
eefsanahot
eel
abi
raat
tij
ij
ji
ir
te.Si
if
aani
s
beel
lami
chaer
gaxumuur
teenboodagar
amanaagal
te.

60
SAFUUKI
YYEEFAMTE
 MUHAADDI
INHASAN GODAANAA

Tol
aafHawwi
ini
shaasaai
saani
iakkumagool
abani
ingar
gardeeman.
Hawwi
ini
sgar
amanaadeemt
e.Tol
aani
sgar
abi
yyaadeeme.Si
if
aan
Hawwi
ihamma i
sheen gal
tut
tieegaa j
ir
ti
.Hawwi
ini
s nigal
te.
Si
if
aani
s akkas j
ett
een.“ Gal
tee gi
if
ti
idal
dal
tuu j
abduu koo,
qi
ri
ixxi
sakee ool
tee;ba’
iamma mana koot
i.
”jet
teen.Hawwi
ini
s
manaabahuufdi
rqamt
e.Adaadaani
sheemanaaar
ii
te.Yer
ookana
Hawwi
inwaant
aat
udhabdee,
gar
aTol
aabi
lbi
lt
i.

Hawwi
i:"
Akkam Tol
aa?adaadaant
oomanaanaar
ii
temal
limaal
i?
j
echuunTol
aanmar
i'
att
i;i
nni
sisaafkuncar
raadha.Achumat
tina
eegij
echuun dhaameef
.Isheeni
stol
e j
ett
e.Tol
aani
s hawaasa
i
saat
tidhaammat
e.Ani
sguy
yaahar
’akanaf
uudhuunkoohi
nool
u
qopha’
aaj
echuunol
laaf
ihawaasakeessawal
ii
nji
raat
utt
i hi
mat
e.
I
nni
sakkumahi
mat
eenbat
tal
uma gar
aHawwi
ideeme.Akkuma
Hawwi
i bi
ra gaheen l
aaqana bi
teef
ii
, way
aa bi
teef
ii
,
gammachuudhaan si
mat
ee gal
ateen.Ol
laa f
ihawaasni
syaa’
ee
Hawwi
iIl
il
fat
ee,aadaaqabuunmaanguddoonniabbool
iigeer
rar
aa
dhi
ichi
saa,maanguddoonnihaadhol
ee,at
eet
eebaaf
achaai
li
lf
ataa
er
beey
kni
ti
ll
eebal
’
isani
iaf
ani
igar
buugubbaanaqani
ijaal
ti
tt
iii
rr
a
kaa’
ani
i,Hawwi
isi
rr
aankaa’
ani
iil
il
fat
ani
isi
mat
an.I
nni
snigal
ateen
gal
gal
a.Gal
gal
li
sniar
if
att
ebar
i’
uudhaaf
.Gal
gal
lisungammachuun
guut
amusbar
i'
uuni
saahi
nool
le.Bar
i’
eeganama.

61
SAFUUKI
YYEEFAMTE
 MUHAADDI
INHASAN GODAANAA

Hawwi
inofhi
nbeekt
u.Aar
saabaay
’eegal
gal
akanakeessaf
akal
fe.
Haadhol
ii
nnaannawasani
iganamaaannani
tt
iguur
un,kunuunsuun
waanbi
raat
i.Tol
aanmaanguddoot
abi
yyaawal
ii
nmar
i’
achuueegal
e.
Gar
a i
tt
i adeemamuu qabut
ti adeeman. Maanguddoonni
s
i
yyaaf
atani
i gar
awar
raabbaaHawwi
it
timi
il
aisaani
iqaj
eel
chan.
Hawwi
ikadhaamaanguddoonni
swar
rai
ntal
aa i
yyaaf
achuudhaan
achikar
rawar
raa dur
agahani
ikar
rar
ukut
uudhaanmaat
iiwar
raa
waaman.Maat
ii
n war
ra Hawwi
is kar
raj
alaa banan.Olseenaa
j
edhamnaanolseenan.AbbaanHawwi
inamasaf
uu,
duudhaa,
aadaa
of
iici
msani
ibeekani
idha.Maal
ii
fdhuf
tan?j
echuunmaanguddoot
a
gaaf
ate. Maanguddoonni
s Hawwi
i kadhaa dhuf
ne j
edhani
in.
Abbaani
s hawaasa naannawa wal
ii
n mar
i’
adha j
echuun
maanguddoot
aafbeel
lamaqaban.Maanguddoonni
shay
yeej
echuun
gar
abi
yyaaofi
rr
adeebi
'
an.AbbaanHawwi
igosamuci
chaa,l
aga
kam t
a'eer
gaqor
ateenboodamucay
yoont
iyy
ananl
aadhaafj
edhe.
Guy
yaandar
busdar
beebel
lami
chidhi
yaat
eer
a.Guy
yichibeel
lamaa
geeny
aan ganama bar
ii ka’
ani
i maanguddoonni
s wal gahani
i
beel
lamakabaj
uudhaangar
aabbaaHawwi
ideeman.Ot
uudeemaa
j
ir
an naannawa war
ra abbaan Hawwi
iji
raat
ani
tt
i dhi
yaat
an.
Haadhol
ii
n naannawa sani
i daa’
i
ma baat
ani
i,bi
shaan guut
uu
war
aabani
iyammuugal
anmaanguddoonniHawwi
ikadhaadeeman
ar
gan.

62
SAFUUKI
YYEEFAMTE
 MUHAADDI
INHASAN GODAANAA

Maanguddoonni
s wal
ii
n mi
lkoof
ne; mi
lki
iteeny
a t
an har
’aa
guut
uudhaj
echaai
mal
aisaani
iit
tikut
an.
.HawaasaOr
omoobi
rat
ti
maanguddoonnibi
yyaai
ntal
atakkakadhaaway
ta deemanmi
lki
i
i
laal
lat
u.Fknway
tai
ntal
akadhaaadeemanwant
ihanquunt
okko
i
saanmuudat
ataanaanmi
lki
int
eeny
atanhar
’aanuufhi
ntaane
j
edhan.Way
ta waanguut
uut
tidhuf
anmi
lki
int
eeny
atanhar
’aanuuf
t
aat
eet
ti
i j
edhan. Maanguddoonni
s achi gahani
i ol seenan.
Abbaani
solseenaaj
edheeni
iolseensi
se.Hawaasninaannawasani
i
y
aa’
eemaanguddoot
aHawwi
ikadhaadhuf
ankanahaal
abaay
'ee
nama hawwat
uun keessummoot
a kana si
mat
an.Abbaan Hawwi
i
akkasj
edhe.
”Int
all
iti
yyahar
’ai
rr
aakaaseet
ant
eessan”j
edheen.
Maanguddoonni
s gammaduudhaan eebbat
tigadit
aa’
an.Akkas
j
echuuneebbi
san.“
Int
all
iteessant
ateet
tu,t
adeet
tu,t
ahor
tu,t
a
mi
lki
i,j
echuun eebba i
saani
it
tigadit
aa'
an. Abbaan Hawwi
is
eebbi
see,ny
aachi
see,obaasee,daadhi
ituf
sii
sani
imaanguddoot
a
bi
yyaa mi
lki
idhaan gar
a bi
yyaa i
saani
i gaggeessan.
Maanguddoonni
s akkuma mana abbaa Hawwi
it
iigadibahani
in
boodai
mal
aisaani
igar
abi
yyaai
tt
ikut
an.
.Ot
ooi
mal
aisaani
iit
ti
kut
aaj
ir
an,Si
idaaAanol
eear
gan.Akkasj
echuunwalgaaf
achaa
deeman.Si
idaan kun kan dhaabbat
e ummat
a keeny
a har
kii
saa
mur
ame,haadhol
eekeeny
ahar
mii
rr
aamur
ame, abboot
iikeeny
a
kani
tt
ikol
aasan.

63
SAFUUKI
YYEEFAMTE
 MUHAADDI
INHASAN GODAANAA

Ummannior
omooaadaa,seenaaaf
aanf
ieeny
ummaani
saaakka
hi
nguddannef
iif
att
ibaheeakkahi
nbeekkamneefsi
rnoot
agi
ta
bi
tt
aanhacuuccaanf
igi
dir
aanaddaaddaakan i
rr
att
igaggeef
amaa
t
urej
ir
a.Kanai
rr
aakanka’
eseenaansaboot
aadduny
aabaay
’een
y
ammuu bar
reef
amu kan uummat
a Or
omoo gar
uu,akka hi
n
bar
reef
amnef
iawwaal
ameeakkahaf
utaasi
famaat
ureej
ir
a.Kan
bar
reef
amesy
ooj
ir
aat
ekar
aaseenaadhugaaj
ir
uir
raaj
all
isuudhaan
kar
aaseenaaf
iaadaaummat
aOr
omoo gadi
iqabuuf
iakkaat
aa
si
rnagi
tabi
tt
oot
aaft
olut
tiqi
ndaa’
eekanbar
reef
amedha.Ummat
a
keeny
ahi
dhaan,dar
araal
ubbuubaasaa,j
ir
aai
saaf
anni
saa,kaan
dhabamsi
isaat
uran.Akkai
nniaadaaof
iihi
ndagaagf
annehacuucaa
t
uran.UmmanniOr
omookanaofi
rr
aaqol
achuufj
echawar
eegama
qaqqaal
iikaf
fal
easgahe.Dhal
oot
ahar
’aakanaafbu’
uur
akaa’
ee
dar
be.Gal
annikan qabsaa’
oot
afigoot
ota keeny
aat
i. Jedhaa
maanguddoonni
ssi
idi
cha har
ka mur
aa Aanol
ee i
laal
aa haasa'
aa
deemu.Tol
aani
smaal
tuuummamal
aat
ajechuunmaanguddoot
a
j
arj
araanar
if
ateeeegaaj
ir
a;maanguddoonni
snidhuf
an.Tol
aani
s
dubbi
cha dhagahuudhaaf ar
if
ate. Maanguddoonni
s Tol
aadhaan
mi
lki
idhaangal
lei
ntal
anuukennani
iji
ranj
echuuni
tt
ihi
man.I
nni
s
baay
'eegammade.

64
SAFUUKI
YYEEFAMTE
 MUHAADDI
INHASAN GODAANAA

Gammachuuf
igaddi
swaanwalhar
kaadhaheef
akkaat
a.Maat
ii
i
saasy
aadachaahaal
akanaanmar
arf
ateei
bsat
e“YaawaaqGal
anni
kan keet
i.Asi
in ana gahu keet
ii
f,akka an bul
ti
iij
aar
adhuuf
akkasumasdi
inanudhaal
uufdhuf
ehawaasakoof
aanat
a’eeofi
rr
aa
dhabamsi
isuukoofhumnakeet
ii
nir
raaane y
aawaaq.Kunhundi
f
edha keet
ii
n Yaa waaq. Ani
s f
uudhuu koot
ii
n hawaasni
s
gammadeer
a.Haadhaafabbaakool
ubbuunadduny
aakanar
rahi
n
j
ir
reefj
annat
aisaani
ihawweer
a.Yaawaaqgur
raachagar
aagar
baa
gal
annikeet
i.
”Jechuun gammachuu keessa i
saa haal
a kanaan
i
bsat
e.Tol
aaf Hawwi
in bul
ti
iji
reeny
aa i
saani
iwal
ii
n eegal
an.
Adeemsa j
ir
uu keessas hawwi
in ul
fat
aat
ett
i.I
nni
s baay
’ee
gammade.I
sheeni
sij
ool
lee l
akkuu deesseef
.Ij
ool
leen l
akkuu
sunni
inl
achuudur
badha.Naanni
chat
tidur
biway
tadhal
att
ubaay
’ee
hi
ngammadan.Tol
aangar
uubaay
’eegammade.I
nni
shaadhai
saa
baay
’ee j
aal
lat
a.Gahee wal
qixxummaa dhi
ir
aafdubar
aa ci
msee
waanbar
eefgammade.I
jool
leenl
akkuudhal
att
esadeemsakeessa
guddat
aadhuf
teet
ti
.Isheet
akkaafObseeTol
aa,i
sheenl
ammat
aaf
DammeeTol
aaj
edhani
imaqaabaasani
if
.Bar
i'
eegaaft
okkoTol
aan
bi
lbi
lai
saamanat
tii
rr
aanf
ateedal
agaafmanaabahe.Bi
lbi
ll
iisaas
nibi
lbi
lame.

65
SAFUUKI
YYEEFAMTE
 MUHAADDI
INHASAN GODAANAA

Hawwi
ini
sbi
lbi
li
chakaasuudhaanhel
oeeny
uhaaj
edhuj
ett
een.Kan
bi
lbi
lameef hoomaa war
aanaa i
rr
aay
i moot
ummaan Dar
gii
moot
ummaa Hay
ila Si
ll
aasee t
o’achuudhaan aangoo i
saa i
rr
aa
f
udhat
e. Moot
ummaan Dar
giii
nji
fannoo goonf
ateer
a. Dhaabni
moot
ummaa Dar
gii dar
gaggeessa ci
maa kana dhi
mma i
cci
ti
i
bi
yyaat
ii
ndeemukanaganamagal
gal
abar
baadaaj
ir
u.Mucaankun
dhaabakanaafbaay
’eebar
baachi
sa.Lakkoof
sabi
lbi
laahaar
aat
in
bi
lbi
lani
if
.War
rihoomaawar
aanaamoot
ummaaDar
giikunTol
aa
akkuma bar
baadani
tt
iji
ran.Maal
ii
flaat
a?Dhi
mma i
cci
ti
ibi
yyaa,
i
cci
ti
ichaar
tar
aa ci
msee i
cci
ti
iji
ru hunda i
saa j
alqabaa hanga
dhumaat
tiwaanbeekuuf
.Isaani
sbi
lbi
luudhaan akkasj
edhani
in.
“
Obbol
eet
ti
iabbaanbi
lbi
laahi
nji
ru”
?jechuungaaf
atan.Hawwi
ini
s
eey
yenhi
nji
ruj
ett
een.Eessaj
ir
ajedhani
in.Hawwi
ini
shi
nshakki
ne
hi
ri
yyama i
saa seet
ee i
ddoo i
nni j
ir
u i
tt
i hi
mte. I
saani
s
gammaduudhaan dhi
mma i
cci
ti
i bi
yyaat
ii
f bar
baadama. Yer
oo
hedduubar
baadaa,bar
baachi
saat
uranhi
nmi
lkoof
ne.Ammagar
uu
waan mi
lkaa’
an f
akkaat
u.Qaamnimoot
ummaaDar
giii
ddoo i
nni
j
ir
aat
u hubat
ee damee chaar
tar
a naannawa Tol
aan j
ir
aat
utt
i
bi
lbi
luudhaan t
o'annaaj
alaakkaool
u at
att
amaan aj
aja baasan.
Dameenchaar
tar
aaaj
ajnil
aat
ameefsakat
ta'
i
insaci
mseehaai
nni
dal
agaa,dal
agee gal
u eegani
ito’
annaa j
ala ool
chan.Qaamni
hoomaawar
aanaaTol
aat
o’annaaj
alaool
chani
iqabat
ani
ideeman.

66
SAFUUKI
YYEEFAMTE
 MUHAADDI
INHASAN GODAANAA

Tol
aanmaat
ii
ngargarbahee,moot
ummaaDar
gii
ti
ifdal
guueegal
e.
Yer
oomoot
ummaaDar
giisanf
edhi
inosoohi
ntaanedi
rqi
idhaan
adeemu gar
a di
rr
ee hoomaa war
aanaa.Tol
aan di
rr
ee “
Xoor
wuggi
yaat
ti
”dal
agaai
saai
tt
ifuf
e..
.Yer
oo sanai
ddoondi
rr
ee i
tt
i
l
eenj
i’
an (
Deddesaa, Bi
r shal
aqoo, Dal
lo mannaa, bi
ll
aat
tee,
Taaxaaqf
a’at
ure.Tol
aani
ddoonkanni
inkeessaaTaaxaaqi
tt
ihoj
ii
i
saai
tt
ifuf
e..
.

67
SAFUUKI
YYEEFAMTE
 MUHAADDI
INHASAN GODAANAA

BOQONNAAJAHA
Kunhoj
iikoot
i;"
anat
udi
inaaf
aansikaay
e."JechuudhaanHawwi
ini
s
anat
udabar
seesikennej
echaabaay
’eeboosseegaddi
te.Hawwi
in
dhi
mmadeemamekanat
okkoi
saahi
nbeekt
u.Tol
aani
sakkat
anaan
dur
adi
rr
eehoomaawar
aanaadeemei
tt
ihi
nhi
mnet
ure.Tol
aani
s
akka haal
aan ci
msani
i i
sa hor
dof
an kana hi
n beekne t
ure.
Hawwi
ini
sjabduudha;obsi
teeabdi
ihi
nmur
u“Namniabdi
imur
uhi
n
moo’
u”j
echuudhaan i
sheeni
sobsumaan ot
uu j
ir
uu j
aal
alaahi
n
dhandhami
nmaalhaaj
ett
ureehi
ret
ugar
garbaase.Yaahi
reet
ana.
I
jool
lee i
shee haal
a gaar
ii
n guddi
suu eegal
te.Gaaft
okko haat
i
Hawwi
ideesseHawwi
idhaafbi
lbi
lt
e.Akkasj
ett
een

HaadhaHawwi
i:“
Akkam i
lmat
oonageeny
imaalf
akkaat
a?”

Hawwi
ini
s:"
Nagaadhahar
meet
ooGal
atar
abbi
i!
"

Haadha Hawwi
i:"
Akkas j
ett
een”amma er
ga bi
yya al
aat
iigal
ee
waggaat
okkot
a’eer
a.AmmaFi
nfi
nneenj
ir
aadha.Bul
ti
igodheej
ir
uu
koonj
ir
aachaaj
ir
a”j
ett
een.

Hawwi
ini
s:"
Gaar
ii
dha"

HaadhaHawwi
i:"
Atihooammamaali
rr
aji
rt
aHawwi
itoo?j
ett
een.

Hawwi
i:"
Haadhat
ooani
sakkumasi
’
iij
ir
uukeessanj
ir
a"j
ett
een.

68
SAFUUKI
YYEEFAMTE
 MUHAADDI
INHASAN GODAANAA

HaadhaHawwi
i:"
Heer
umt
eemoo?j
ett
e.

Hawwi
ini
s:"
Eey
yen bul
ti
igodhee amma haadha i
jool
lee l
amaat
i
dur
bal
amaqabaj
ett
een.

HaadhaHawwi
i:"
Ajaa’
i
bsi
if
achuudhaani
jool
leel
amakeessaat
akka
naafkenni
?jet
teen.

Hawwi
ini
skophaai
sheewaan j
ir
tuufi
jool
leel
amaguddi
suun ni
ul
faat
awaant
a'eef
,Hawwi
ini
shay
yeewaanj
ett
efakkaat
ti
.Ishee
l
amaankeessaai
ntal
aisheeDammeej
edhamt
u kenni
teef
.Haat
ii
s
Hawwi
ibi
rai
ddooi
sheenj
ir
tuhubat
teeqor
achuudhaan i
sheebi
ra
dhuf
te.Tor
baan t
okkoofer
ga i
shee bi
rat
urt
e booda Dammee
qabat
tee, gar
a magaal
aa Fi
nfi
nnee deemt
een. Dammeeni
s
achumat
tiguddat
te.Fi
nfi
nneekeessanaannawaQaal
li
tt
ijedhamut
ti
.
Hawwi
ifi
ntal
lii
sheeObseenwal
umaanj
ir
uui
saani
iji
raachaai
tt
i
f
ufan.
.. Hawwi
innamaj
abduudha.Qabeeny
awar
raTol
aahaal
a
gaar
ii
nci
msi
teehoj
jachi
isuudhaanj
ir
uufhar
kaot
oohi
nkennat
in
har
kakennachi
if
teej
ir
aachaaj
ir
ti
.Jabduudur
bagubbaandhi
ir
aa!
Tol
aanhoomaawar
aanaakeessat
timaat
iii
saay
aaduui
rr
aakan
ka’
e baay
’ee dhebot
eisaan ar
guudhaaf
.Ij
ool
leen t
oo akkami
tt
i
abbaa mal
ee,guddat
tij
echuun hi
ree wal
ii
n waan waldhaanu
f
akkaat
a.I
nni
swaggaa17moot
ummaaDar
gii
ftaj
aaj
il
eej
ir
a.

69
SAFUUKI
YYEEFAMTE
 MUHAADDI
INHASAN GODAANAA

Moot
ummaan Dar
gii
s humnii
saa adeemsa keessa dadhabaa
dhuf
eer
a.Tol
aanmaat
iiof
iiy
aadeer
aisaanar
guudhaaf akkami
in
baheedeemul
aat
a.DhaabniAddaBi
li
summaaOr
omoo y
eroosan
bosonaj
ir
an.Tol
aanmoot
ummaaDar
giikeessat
tigaheeol
aanaa
qaba.AddaBi
li
summaaOr
omooqaamamoot
ummaaDar
giikeessaa
Tol
aawal
ii
nwal
it
tidhuf
eeny
auumaadhuf
e. Tol
aanodeef
fannoo
chaar
tar
a keessaa t
oof
taa baay
'ee uumaaf
iit
ure.Odeef
annoo
j
abaaskennaaf
itur
e.Tol
aanmoot
ummaanDar
gii
ninj
if
atamnaan
i
nni
sdhaabaAddaBi
li
summaaOr
omoot
timakame.Moot
ummaan
Addabi
li
sabaasaauummat
aTi
graay dhaabaAddabi
li
summaa
Or
omoo i
rr
att
idhi
ibbaa ci
maa, hay
yoot
a dhabamsi
isu,hi
dhuu,
aj
j
eesuu f
a'at
ure.Adda bi
li
sa baasaa uumat
niTi
graay dar
araa
hamaaakkakanaa r
aawwannaanTol
aanf
a’agar
aGodi
naAr
sii
Aanaa Gol
olchaa ganda Dhummuuggaa j
edhamt
utt
i baqat
ani
i
bosonat
tigal
an.Dhaabnimoot
ummaaWay
yaaneeammasdhaaba
Addabi
li
summaaOr
omookanahacuucuuhi
ndhi
if
ne.Kaanaj
jeesaa,
kaanhi
dhaa,kaandhabamsi
isaat
uran.DhaabniAddabi
li
summaa
Or
omoo dar
araan i
tt
i hammaannaan bi
yyaa bahuuf di
rqame.
Tol
aani
s aggaammi
in aj
jeechaa i
rr
att
i r
aawwat
amuudhaaf
y
aal
amnaandhokat
eegar
abi
yyai
tt
idhal
ateet
tideebi
'
e. Tol
aani
s
bakkaj
ir
uudhookachuudhaangar
amagaal
aaAsal
laai
mal
aisaai
tt
i
kut
e.Konkol
aat
aanguut
tachaaj
ir
u,magaal
aaAsal
laai
rr
aagar
a

70
SAFUUKI
YYEEFAMTE
 MUHAADDI
INHASAN GODAANAA

naannawa i
tt
idhal
ate Ar
aaxaa deemu ar
gat
ee y
aabbat
e.Er
ga
y
aabbat
eboodanaannawamanai
saat
tidhi
yaannaankonkol
aat
aa
i
rr
aabu'
eemaat
iii
saabi
ragahe.Yer
ookanahaat
iObseeHawwi
in
maanguddoo t
a’ani
ir
u umr
iii
saani
imal
ee,sababnimaal
ilaat
a?
YaaddomaTol
aay
oom ar
guj
edhuf
akkaat
a.Tol
aanar
geer
eebbat
ee
nagaagaaf
ate.Hawwi
ini
sri
fachuudhaanar
git
eei
rr
att
ilaf
adhoof
tee
nagaagaaf
att
e.I
nni
sakkam j
ir
ta?I
jool
leent
iyy
ahooguddat
temoo
j
edheen?Hawwi
ini
seey
yen guddat
ani
ir
u nagaaqabu j
ett
eegar
a
al
aa baat
ee Obsee,Obsee j
echuun l
all
abdee waamt
e.Obseeni
s
mana ol
laa j
ir
ti
iyy
u way
ta san sagal
ee waami
chaa akkuma
dhageesseenowwaat
teedhuf
te.Abbaani
sar
geebaay
’eenahe.I
tt
i
guddat
teet
ti
,it
tij
ij
ji
ir
amt
eet
ti
.Int
alat
ooakkam j
ir
taj
echuunof
it
ti
qabeedhungat
ee nagaagaaf
ate.I
sheeni
sabbaakooj
echuuni
tt
i
mar
amt
eenagaagaaf
ate.

Tol
aa:Dammeenhoo?j
echuungaaf
ate.

Hawwi
i:I
sheen y
eroo daa’
i
mummaa haadha t
oo bi
rat
tiguddat
te
Fi
nfi
nneej
ir
tij
ett
een.

Tol
aa:Haat
iteey
oom gal
teebi
yyaal
aat
ii
?jechuungaaf
ate.

Hawwi
i:Akkumaat
inubi
raadeemt
eenhaat
ikooswaggaat
okko
t
urt
eedhuf
teammaFi
nfi
nneet
tibul
ti
iij
aar
rat
teeqabdij
ett
een.

71
SAFUUKI
YYEEFAMTE
 MUHAADDI
INHASAN GODAANAA

Tol
aa: Hay
yeehaat
a’ugaaft
okkoar
guunkoohi
nool
uint
alat
o
j
edheen.Hawwi
ini
s gar
a haadhaa bi
lbi
luudhaan i
ntal
aishee
Dammee dubi
ste.Dammee t
oo abbaan kee dhuf
eer
a niar
git
aa
koot
tu mee j
ett
een.Dammeeni
s dhuf
uu di
rqamt
ee dhuf
te.Wal
ar
gani
iabbaani
shammat
ee nagaagaaf
ate.Dammeeni
sbubul
tee
guy
yaamur
aasaboodabar
noot
asbar
att
iwaant
a’eefgar
aakka'
oo
i
sheebi
rat
tideebi
te.Tol
aa,Hawwi
i,i
ntal
aisaani
iObseej
edhani
i
j
ir
uui
saani
i,j
ir
aachuut
tif
ufan.
..ObboTol
aannamasaf
uu,duudhaa,
aadaanbar
ani
iguddat
ani
idha.Namay
eroodheer
aafdi
rr
eehoomaa
war
aanaakeessat
urani
idha.I
saani
snamakabaj
amaadha.Nama
j
aal
atamaadhas.I
saan nama dandeet
ti
inama amansi
isuu waan
qabani
ifbi
yyawaldhabde,kar
aawar
aanaat
inosoohi
nta’
i
nkar
aa
nagaat
ii
nar
aar
saat
uran. Gar
abi
yyaaer
gadeebi
’
ani
iboodagosa
waldhabe y
eroo dheer
aafwal
it
timuf
atan ar
aar
suun beekkamu.
Obbo Tol
aan i
ddoo war
aanaat
ti waggaa t
okkoof bi
yya ol
laa
I
toophi
yaa Suudaan hoj
jat
eer
a;dhi
mma nageeny
a war
aanaat
ii
f.
Nagaaeegsi
suudhaafachier
gameachidhaqeehoj
iieegal
e.Achi
i
rr
rat
tii
nni
s car
raa i
sa dhaqqabe war
shaa Suudaan keessat
ti
beekkamaa t
a’ee war
shaa want
ihunduu i
tt
ioomi
shamu sana
eegumsaant
ajaaj
il
aat
ure.

72
SAFUUKI
YYEEFAMTE
 MUHAADDI
INHASAN GODAANAA

Ot
uueegumsar
raj
ir
udhi
beesombaanqabame;baay
'eedhi
bame.
Hoospi
taal
a achij
ir
us deemee t
ure.Yaal
a ar
gat
us way
ta sani
if
f
ayy
eet
ure.Er
gagar
abi
yyaagal
eqi
ll
eensii
tt
iji
jj
ir
amnaandhi
bame.
Mana y
aal
aas dhaqe sombii
saa baay
’ee mi
idhameer
a.Sababni
y
eroo Suudaani
tt
iwar
shaasana eeguusanaar
riwar
shaasana
keessaa gar
a al
aa bahu somba i
saa i
rr
att
idhi
ibbaa hamaa
geessi
seer
a.Maar
ree dhi
been i
tt
ihammaannaan mana y
aal
aas
y
eroo hedduufdeddeebi
’
aat
ure.Fal
asar
gachuu hi
n dandeeny
e.
Duut
iswaan si
mat
uufqophoof
tef
akkaat
ti
.Ot
umadhukkubsat
an
dhi
beesombaat
ii
nadduny
aakanar
raadu’
aanboqat
an.Haat
iObsee
f
iObseeni
say
aal
uufj
echabal
bal
a baay
’eeseenani
ir
u.Ci
chani
i
y
aal
aat
uran.Loonqaban,qabeeny
aqabani
tt
igur
gur
achaay
aal
aa
t
urani
s.Qabeeny
ilubbuui
saaool
chuuhi
ndandeeny
e.Hawaasni
s
baay
’eegaddeer
a.Dammeeni
sdu’
aabbaadhageessee,gaddaan
haguugamt
ee si
rna awwaal
aa i
rr
att
iar
gamuudhaaf di
rqamt
e.
Hawaasni
ssi
rnahoo’
aat
a’een,
sir
nakabaj
aaqabuunaadaaqabani
in
geer
rar
aa,si
rnagaar
ii
nawwaal
char
aawwat
an.Maat
ii
nisaasgadda
ci
maa keessa gal
e.Dammeen bar
noot
aan baay
’ee ci
mtuudha.
Dammeencar
raabar
noot
abi
yyaal
aador
gomt
eet
urt
edar
bit
eet
ti
.

73
SAFUUKI
YYEEFAMTE
 MUHAADDI
INHASAN GODAANAA

Nibi
lbi
lameefguy
yaan at
ideemt
u dhi
yaat
eer
akoot
tuj
edhamt
e.
I
sheeni
shaadhaafobbol
eet
ii
tt
inagaadhaammat
tee,akka’
oobi
rat
ti
guddat
tesdhaqxee nagaadhaammat
teebi
yyaal
aadeemt
e.Bi
yyi
i
sheendeemt
eLoosaanj
alasAmeer
ikaakeessadha.Haat
iObsee
Hawwi
ingadduudhaanseenaaTol
aawaj
ji
indabar
sit
eyaadachaa,
mar
arf
achaahaal
akanaani
bsat
te.“
Tol
aakooj
aal
alaannasakaal
te.
Nasakaal
uuqof
aar
ee,j
aal
alaonneer
raanaafl
aat
teet
ta.Obsaaf
hi
ikal
aachuunj
aal
alaannabooj
it
ee,namoo’
att
e.Aar
saaj
abaa
bi
yyaafkenni
te.Seenaaqabdaat
iseenaansiyaadat
a.Ji
ruuqof
aa
mi
tidu’
aani
skabaj
aar
gat
te.Di
inanudhaal
uufdhuf
ear
ii
teebi
yyaa
baaf
te.Aadaa,saf
uu,duudhaa,haal
aji
ruufj
ir
eenyaa dhal
oot
a
dhaal
chi
ft
e.Jaal
alaaf wal
ii
nji
reenya hawaasa bar
sii
ft
e.Ot
uu
kabaj
a hawaasaaf l
aat
tu addunyaa i
rr
a j
ir
aat
ani
rr
aa du’
aan
addunyaa kanar
raa boqat
te.Jannat
a ar
gadhu j
echuun”haal
a
kanaanbi
faboo'
i
chaat
ii
nibsat
te.Gaddi
teeot
uuboossual
ateessi
kophaai
shee.

I
ntal
lii
shee:har
mee t
oo obsiwant
ihunduu hi
n dar
baa j
ett
ee
i
sheeni
swaj
ji
ingaddaagar
amanaaolseensi
ft
e.Guy
yaangaddaa
suni
sdar
beer
a. Bar
iigaaft
okko ganama subi
iObsee kadhaa
dhuf
an.Maanguddoonnidar
gaggoo Ji
maa Gammadaat
ii
fint
ala
subbooqar
reebar
eedduut
ana.

74
SAFUUKI
YYEEFAMTE
 MUHAADDI
INHASAN GODAANAA

Haat
iObseeHawwi
inmaanguddoot
aObseekadhaadhuf
ani
ifer
ga
kadhaai
ntal
aisheet
ii
fdhuf
anbeekt
eboodat
orbanl
amaanhar
'aat
ti
beel
lamt
eef
. Maanguddoot
a bi
yyaa wal
ii
n mar
i’
att
ee
Maanguddoonni
smar
i’
atani
,qor
atani
i,er
gabeekani
inboodaObsee
i
ntal
aisaani
iIl
mai
saani
it
ii
fkennani
if
.Hawwi
inwaankophaat
aat
e
f
akkaat
ti
.Wayj
ir
eeny
akophaa.Ji
'
oonni
sdaddar
baadhuf
an.Haat
i
Obsee dhukubsat
teet
ti
.Dhi
beeni
s Hawwi
ibaay
’ee hi
ntur
sii
fne,
l
ubbuun i
shee f
ooni
tt
i nagaa dhaammat
te. I
sheeni
s du’
aan
adduny
aa kanar
raa boqat
te.Obseen naannawa sani
tt
iheer
umt
e.
Yer
ooObseendhageesseebi
rageessu.Haat
iObseeHawwi
indur
bakkai
sheegeesse.I
mal
asheefgaabbi
ini
tt
idhaga’
amewaanhi
n
t
urr
eef mur
tee i
sheet
ti boont
ee maat
ii i
sheet
ti gar
aa
j
abaachuudhaan achumaan haf
te. Obseen baay
’ee gaddi
te.
Dammeeni
ntal
lii
saani
ibar
noot
abi
yyaal
aat
tibar
att
i.Oggummaan
i
shees l
aabr
aat
oor
iif
ayyaat
i.Bar
noot
aishee xumuur
tee gar
a
qor
annoo waan dhi
yaat
teefy
uuni
ivar
sit
ii
nisheen bar
att
u bi
yya
I
ti
yoophi
yaa bi
yyai
tt
idhal
att
ett
iqor
annoo waggaa sadi
hii
fakka
i
sheengaggeesi
tudi
rqamsi
ise.Dammeeni
stol
ejet
te.Xi
yyaar
agar
a
bi
yyaay
aabbachuudhaafpaaspoor
ti
ikaar
diii
sheebaaf
att
e.Yer
oo
kanabi
yyaakeessaabi
lbi
lameef
.

75
SAFUUKI
YYEEFAMTE
 MUHAADDI
INHASAN GODAANAA

Dammeeni
sbi
lbi
li
chakaaf
tee"
Hel
oeeny
uhaaj
edhu"j
ett
een.

Bi
yyai
rr
aasi
ibi
lbi
ll
ajedhani
in.

Dammee:Maal
irakkoon?j
ett
een.Haat
itee hoospi
taal
a keessa
r
akkoo hamaa keessa j
ir
tij
echuun, i
shee duut
e akka j
ir
tu
f
akkeesani
iit
tihi
man.Akkai
sheenhi
nri
fanneefj
echa.Dammeeni
s
dur
aa qor
ani
chaaf dhuf
aa j
ir
ti
. Gar
a bi
yyaa dhuf
te. Yammuu
dhageessu haat
iishee Hawwi
in duut
eet
ti
.Dammeeni
s baay
’ee
r
if
att
ee gadda ci
maa keessa gal
te.Hawaasninaannawa sani
is
bahuudhaanf
ir
riaaddeHawwi
isbahuudhaanDammeeni
s,Obseeni
s,
hundii
saani
isi
rna awwaal
chaa r
aawwat
an.Obseeni
s gaddaan
dabar
saa“
kandu’
etubadaa,kanj
ir
utuwalar
ga“j
edhamami
ti
ir
ee.
Obsuudhaanj
ir
uui
sheei
tt
ifuf
te.
.Dammeeni
sgaddaandabar
saa
obsuudhaanhoj
iiaj
ajamt
ehoospi
taal
aguddi
chamagaal
aaAsal
laa
i
rr
att
iqor
annooadeemsi
suueegal
te.Abbaanhor
raaObseeJi
maa
Gammadaa kan j
edhamu qabeeny
a maat
ii war
ra Obsee
dhaal
uudhaan Obsee f
aana j
ir
eeny
aji
raachuu eegal
e.Ji
maani
s
Obseer
raai
jool
leel
akkuuuumat
e.Obseeni
sij
ool
leel
akkuudeesse
i
nnit
okkodhi
ir
a,i
sheenl
ammat
aa dur
badeesse.I
jool
leendhal
att
e
waggaa way
ta geessu j
alaa akka mal
ee dhukkubsat
te.Ji
maaf
Obseeni
sij
ool
lee qabat
ani
imana y
aal
aa naannawa j
ir
aat
an san
j
ir
utt
igeessan.

76
SAFUUKI
YYEEFAMTE
 MUHAADDI
INHASAN GODAANAA

Manniy
aal
aas dhukkubi
cha daa'
i
mman kanaa waan dadhabe
f
akkaat
a.Ri
fer
iigar
ahoospi
taal
amagaal
aaAsal
laat
tibar
reesseef
.
Ji
maafObseeni
s gar
a hoospi
taal
a magaal
aa Asal
laa daa'
i
mman
i
saani
i qabat
ani
ideeman.Dammeenachikeessaqor
annoodhaaf
hoj
iihoj
jat
ti
.Dammeeni
shoospi
taal
akeessat
tii
saanagar
teebi
ra
dhaquudhaan

Dammee:Akkam j
ir
ta Obsee maalt
aat
an,r
akkoon maal
i?t
un
i
jool
lee t
eet
ii
?Isaan hoo abbaa war
raa keet
i?j
echuun gaaf
att
e.
Obsee:Eey
yeni
nniabbaawar
raakoot
idha.I
jool
leeni
sti
yyaxi
qqoo
na j
alaa dhukkubee hoospi
taal
a kana f
idee dhuf
e barj
ett
een.
Dammee:Akkam dhukkube,dur
amanay
aal
aanaannawakeessan
j
ir
ufi
ddani
it
tuu?

Obee:Eey
yeenf
idneet
urr
eri
if
eri
inuufbar
reessangar
akanaj
ett
een.
Dammeeni
sgar
gaar
teedaa’
i
mai
sheel
amaanuuy
aal
chi
ft
eef
igar
a
bi
yyaagaggeesi
te.I
jool
leenl
amaanuuadeemsakeessaf
ayy
ani
ir
u.
Maqaani
sbaheef
iji
ra.I
nnidhi
ir
aa Jaf
aarJi
maa,i
sheen dur
baa
Ay
yaant
uuJi
maaj
edhani
ini
imoggasani
if
.Bar
ribar
arr
aa,
ji
inij
i'
arr
aa,
t
orbeen t
orbeer
raa,guy
yaan guy
yaar
raa dar
baa dhuf
ee asgahe.
Dammeeni
sqor
ani
chahoospi
taal
amagaal
aaAsal
laat
iixumuur
tee,
gar
a bi
yya al
aa deebi
’
uudhaaf obbol
eet
ti
i t
iyy
att
i nagaa
dhaammadhaj
echuunobbol
eet
tii
sheebi
radeemt
e.

77
SAFUUKI
YYEEFAMTE
 MUHAADDI
INHASAN GODAANAA

Bi
ra geessee akkasj
ett
een “
Obsee t
oo i
jool
lee l
amaan keessaa
dhi
ir
a kana naafkenni
? si
ihaa bar
atu,nan bar
sii
saa j
ett
een.
Obseeni
s Ji
maa wal
ii
n mar
i’
att
ee t
olej
edhani
ikennani
if
.Jaf
aar
mucaa waggaa sadi
ita’
eer
a.Adeemsa gar
a bi
yya al
aa (
vii
zaa)
j
edhamusaner
gaxumur
att
eboodanagaadhaammat
tee,mucaa
qabat
tee gar
a bi
yyaa al
aa deemt
e.Obsee f
iJi
maan Ay
yaant
uu
guddi
saaj
ir
eeny
aisaani
ihaal
agaar
ii
nit
tif
ufan.
..Dammeeni
sbi
yya
al
aat
tihoj
iii
sheedurhoj
jat
tueegal
te.Mucaaobbol
eet
ti
iisheei
sa
dhi
ir
aaJaf
aar guddi
sut
tif
uft
e..
. Ol
laanDammeenwal
ii
nji
raat
tu
muci
cha maqaa gaaf
atan.Dammeeni
s Jaf
aarj
edhama j
ett
een.
Ol
li
chi
smaqaai
saaJaf
aarkant
urekanahi
njaal
anneef
.Kanf
edha
i
saani
iJohonj
echuunmoggasani
if
.Muci
chiguddat
eewaggaaj
aha
y
ammuut
a’umanabar
noot
agal
e.Adaadaani
saanigal
meessi
te.
Maqaan i
saa eeny
uu? j
edhani
i bar
sii
sonni gal
mee gaaf
atan.
i
sheeni
sJohonJi
maaj
ett
een.Bar
sii
sichinigal
meesse.Dammeen
achideemnaan“
whati
sJi
maa”Ji
maanmaal
i?j
echuunofgaaf
ata.
Si
laamaqaanmucaaJohonbeekkamaadha.Kanabbaahoomaal
j
echuudha?j
echuunaj
aa’
i
bsi
fat
e.Guddi
numakeessaJohonbar
ataa
kut
aa5gaheer
a.Johonaadaabi
yyaor
maadhaal
efakkaat
a.Er
gaof
beekeen booda adaadaa i
saa waan hedduu gaaf
achuu eegal
e.
Dammeeni
sit
tihi
mtiwaani
nnigaaf
ate.Adaadaat
oomaqaanabbaa
ki
yyaakunmaalj
echuudha?j
edhaagaaf
ata.

78
SAFUUKI
YYEEFAMTE
 MUHAADDI
INHASAN GODAANAA

I
sheeni
sJi
maaj
echuunakkaaf
aanOr
omoot
tiBaal
ajechuudha.
Baal
a keessaas baal
a caat
iidha. Kan namniqama'
u sani
idha.
Jet
teei
tt
ihi
mti
.Or
omoonmaqaay
ammuu namaamoggaasuhaal
a
i
laal
aanamaamoggaasa.Fkndur
bay
ammuut
aat
eway
tagal
gal
a
dhal
att
eGal
gal
eesi
inj
edhu.Akkasumasway
taganamadhal
att
e
Ganamee,way
ta saaf
a’a dhal
att
e Saaf
a’ee,j
edhani
inamaaf
moggaasu.Yammuu dhi
ir
ata’
eimmoo guy
yaa way
ta dhal
ate
i
mmoo Guy
yoo,way
ta gal
gal
a dhal
atei
mmoo Gal
gal
oo f
ik.
k
f
akkaat
anj
edhani
imoggaasu.Johoni
ssi
nsi
nnaa’
uueegal
e.Maqaa
abbaai
saakanasj
ibbuuseegal
e.Yoom gaaf
ii
nkanaqof
areammas
i
tt
umaf
ufe.
..
..
.Adaadaat
oomaqaankeehoomaalj
echuu?j
edhee
gaaf
ate.I
sheeni
sDammeej
echuunaniy
eroodaa’
i
mummaadamma
naanj
edhaat
uran.Maat
ii
nkookanaafbar
noot
ayammuun gal
u
Dammee Tol
aa j
edhame.Hawaasninaannawa bi
yya al
aa i
saan
j
ir
aat
ani
imaqaai
saani
ihammaabbaat
tii
rr
aaj
ij
ji
ir
uudhaankanof
ii
i
saani
imoggaasani
if
.Damma j
echuun (
Honey
)waan j
edhamuuf
DammeedhaanHaani
ijedhani
imoggaasani
if
.Kani
sheeqof
aami
ti
.
Maqaaabbaai
sheeTol
aakant
ureToolj
edhani
imoggaasani
if
.Tool
j
echuunmeeshaaj
echuudha.I
saani
slaf
att
iimi
tikanmaqaakanni
in
moggaasani
if Dammeen y
eroo baay
’ee meeshaa damma i
tt
i
gur
gur
ant
okkoqabat
teedeemt
i.

79
SAFUUKI
YYEEFAMTE
 MUHAADDI
INHASAN GODAANAA

Sani
ifmoggaasani
ifmaqaai
sheeDammeeTol
aakanj
edhamt
ugar
a
Haani
iToolt
tij
ij
ji
ir
ani
ifkanaafakkasj
echuunwaamamt
i(Hani
it
ool
)
Yoom i
saqof
areol
laani
s,hawaasninaannawaas DammeeTol
aa
(
Hani
it
ool
)jechuun waamuu eegal
an.Jechuma Dammee j
edhuu
kana i
rr
aanf
atan f
akkaat
u.Ammas maqaa abbaa Johon kana
akkami
inj
ij
ji
ir
ulaat
a.Amal
a Johon keessaa i
nniy
eroo baay
’ee
t
aphai
spoor
ti
ijaal
lat
a.Haani
it
oolakkahaadhat
tii
laal
a.Hi
ndeenne
mal
eeniguddi
ste.Nij
aal
ata,nikabaj
as.I
nni
sgosaI
spoor
ti
isi
bii
la
baay
’eeul
faat
utokkoi
saDaanpi
li
iyknGi
imi
ijedhamuunbeekkamu
san l
eenj
i’
aa t
ure.Yer
oo boqonnaa i
saa dal
aga.Johon bar
ataa
ci
maadhas. Bar
sii
stonni
s bar
att
oonni
s baay
’ee j
aal
lat
u. Johon
sababai
spoor
ti
ikanaat
ii
nji
jj
ii
ramaqaamaasi
rr
it
tiagar
sii
saa t
ure.
Haal
akanaani
spoor
ti
iisaaci
msaa,bar
noot
aisaaci
msaai
tt
ifuf
e..
.
Guy
yaan Kami
sadha.Qor
maat
abi
yyaal
essabi
yyasanaa kut
aa
8f
faaf
udhachuudhaaf guy
yaan3t
uisaani
if haf
a.Bar
att
oonnif
i
bar
sii
stonni
syer
oo dheer
aafmaqaa abbaa i
saa qeeqaa t
uran.
Ammaakkai
nnij
ij
ji
rat
uisagor
saai
tt
ihi
man.

80
SAFUUKI
YYEEFAMTE
 MUHAADDI
INHASAN GODAANAA

Johoni
srakkoont
okkoshi
nji
runaafmoggaasaaj
edheen.Maqaa
i
saaJohonj
aal
lat
ani
ir
u.Kanabbaakanat
udugdai
tt
igal
efakkaat
a.
Maqaa abbaa i
saasi
nniy
eroo baay
’ee gosa i
spoor
ti
iul
faat
inaa
Gi
imi
iwaankaasuuf(
JohonJeam)Jechuunmoggasani
if
.Inni
stol
e
j
echuun f
udhat
eer
a. I
nni
s maqaa i
saa Johon Ji
im Jechuun
adeemsaqor
maat
a(f
oor
mii
)it
ti
inf
udhat
ansana guut
e.Johoni
s
manabar
umsasadar
kaat
okkoof
faat
ii qabxi
iol
aanaaf
iduungar
a
manabar
noot
asadar
kaal
ammaaf
faat
tidar
be.

81
SAFUUKI
YYEEFAMTE
 MUHAADDI
INHASAN GODAANAA

BOQONNAATORBA
Yaahi
reebar
noot
aaAy
yaant
uul
leeof
it
tisi
mat
teet
ta.Ay
yaant
uuni
s
bar
noot
a gal
te.Ji
maa f
iObseen i
ntal
aisaani
iAy
yaant
uu mana
bar
noot
agal
chan.Ay
yaant
uuny
eroomanabar
noot
agal
tuwaggaan
i
shee13hi
nta’
a.Yer
oosandur
biakkabar
att
uhi
njaj
jabeef
amt
u
t
ure.Gar
uu j
echiy
kn gochiwalqi
xxummaa j
edhu babal
’
achaa
dhuf
naan dur
bis car
raa bar
noot
a ar
gat
te. Ay
yaant
uun mana
bar
umsasadar
kaa1f
faaAr
aaxaaCuf
aaj
edhamut
tibar
noot
aishee
eegal
te.I
sheeni
s bar
noot
aan ci
mtuu dha.Maat
ii
nishee akka
ogummaa f
ayy
aabar
att
ubar
baadu.I
sheeni
sbar
noot
att
ici
mteei
tt
i
f
uft
e..
.Johon Ji
im bakka j
ir
u sanat
ti bar
noot
a qophaa’
i
naa
xumur
uudhaan qabxi
iol
aanaa damee saay
insi
iuummamaat
ii
n
gal
meesi
suungar
ayuuni
ver
sii
ti
ibi
yyat
ti
ier
game.Bar
noot
afay
yaa
meedi
sini
ibar
achuueegal
e..
.Er
gay
uuni
ver
sii
ti
iadeemeenbooda
adaadaani
saaakkahaadhat
tiguddi
ft
ebul
ti
igodhachuufasif
iachi
f
ii
gdi
.Namal
ammi
ini
saa f
aranj
iimaqaani
saa(
Mul
ler
)Muul
er
wal
ii
nbul
ti
iij
aar
att
e.Ot
ooj
ir
uui
saani
iwalf
aanaj
ir
aat
aaj
ir
angaaf
t
okkowaldhaban.Nami
chii
sheef
uudheMuul
erDammeebaay
’ee
r
akki
sa.Gar
gar bahuudhaaf qabeeny
a wal
ii
n qabu.Dammeen
baay
’eer
akkat
tef
akkaat
ti
.Gaaft
okkonami
chihamaankunal
bee
qar
aqabuunwar
aanaj
echuunhaal
ami
jeef
ate.

82
SAFUUKI
YYEEFAMTE
 MUHAADDI
INHASAN GODAANAA

Dammeeni
shaai
siir
akki
sumal
ee,akkai
nnigochahamaakana
f
akkaat
uir
rat
tir
aawwat
uufadeemuhi
nshakki
net
urt
e.Johonakka
i
sii
nbul
tiqabduhi
nbeeku.I
nni
sboqonnaadhaafgar
aadaadaai
saa
bi
radhuf
e.Dhuf
eemanat
tiway
ta dhi
yaat
u,nami
chiDammeegocha
suukanneessaa i
rr
att
iraawwachuudhaafy
aal
aa j
ir
a.Dammeeni
s
r
if
achuudhaandaf
qii
rr
aay
aa’
aaj
ir
a.Alt
okkosagal
eedhageesi
stee
i
yyi
te.UuUuUuj
edhaai
tt
ihammeesi
te.I
yyadhagaheeJohonf
ii
gaa
dhuf
e.Yer
ooi
nnimoor
aa olseenunami
chir
if
achuudhaanal
bee
achumat
tidhi
isee f
ii
gee bal
bal
a seensaa dhi
isee bal
bal
a i
sa
duubaat
ii
n bahe.Johon y
eroo bal
bal
a olseenu Dammeen of
wal
laal
teej
ir
ti
.Nami
chisal
phat
aankunDammeehi
nmi
inemal
ee
war
aaneer
a. Johoni
s Dammee ol qabee l
akkoof
sa bi
lbi
laa
aanbul
aansi
idhaaf bi
lbi
leef
. Aanbul
aansi
ini
s bat
tal
uma dhuf
tee
Dammeemanay
aal
aaqabat
teedeemt
e.Dammeeni
ser
gamana
y
aal
aaadeemt
eboodaadeemsakeessaf
ayy
itef
akkaat
ti
.Isheeni
s
er
gaofbeekt
ebooda

Dammee:“
Il
makooakkami
tt
inaafqaqqabuudandeesse?Ot
uuat
i
naafdhaqqabubaat
tee,l
ubbuunt
oof
oonni
tt
inagaadhaammat
tee
ool
te.
”Jechuun Dammeeni
s haf
uur
ril
ubbut
tikan r
akkat
te gadi
deebi
teef
iihaf
uur
aguddaat
okkohaf
uur
fat
te.

Johon:Boqonnaadhaafdhuf
eway
taanbal
bal
aolseenuat
ikuf
teet
ta.
Sanaboodakonkol
aat
aaaanbul
aansi
iwaameenmanay
aal
aasi

83
SAFUUKI
YYEEFAMTE
 MUHAADDI
INHASAN GODAANAA

qabadheen deeme j
edheen. Amma f
ala bar
baaduu qabna
j
echuudhaanDammeewal
ii
ngar
aqaamaseer
aaadeeman.Qaamni
seer
aasqor
annooof
iigaggeesseeer
gaxumuur
eenboodar
agaa
qabdani
i?j
echuun i
saan gaaf
ata.Dammee f
iJohon maalhaa
j
edhan r
e;r
agaahi
n qaban.Ragadhaj
echuufJohon hi
n agar
re.
Gochakana r
abbumaqof
atuar
ga. Fur
maat
alammaf
faagar
gar
bahuuqof
adha.Qaamniseer
aasqabeeny
aisaani
igar
gari
saani
i
baaseef
.Dammeeni
sji
reeny
adhuunf
aai
sheeeegal
te.Dammeen
Johoni
iny
erooni
nnigar
amanabar
noot
aadeemugeeny
aangal
aa
gar
agar
aaqi
ndeessi
teef
iigaggeesi
te.Johoni
sgar
ayuuni
var
sit
ii
deebi
’
ee bar
noot
aisaahaal
agaar
ii
n i
tt
ifuf
e..
.. Dammeeni
s
dogongor
a r
aawwadhe j
echuun of
umat
ti gaddi
te. I
sheeni
s
kut
annooni
sheenamabi
yyaof
iibar
baaddeebul
ti
igodhat
uudha.
Hi
ri
yyaaJi
maaGaaddi
saakanj
edhamubi
yyat
tiwaaj
ji
rakomi
shi
nii
pool
isi
ifeder
aal
aakeessahoggant
ummaadhaanFi
nfi
nneet
tidal
aga.
I
nni
s nama ci
maa dha.Ji
maa y
kn abbaa war
raa Obsee f
aana
daa’
i
mummaai
rr
aaka'
ani
iwalwaj
ji
inguddat
an.Ji
maanachumat
ti
haf
e.Gaaddi
saan f
ir
aisaa bi
rat
timagaal
aat
ticar
raa bar
umsaa
ar
gat
ee,bar
ateebar
noot
aanhi
reehoj
iiar
gat
e.ObboGaaddi
saan
bul
ti
ihi
n qabu.Bul
ti
iij
aar
achuu baay
'eebar
baada.Si
laa want
a
mi
idi
yaahawaasummaa f
eesbuuki
ikanaahaasa'
ani
ihi
nxumuur
an.
Kan f
aay
idaa i
saaf
, mi
idhaa i
saa adda baasee, beekee i
tt
i
f
ayy
adameefbu’
aaguddaabuusa.

84
SAFUUKI
YYEEFAMTE
 MUHAADDI
INHASAN GODAANAA

ObboGaaddi
saani
stoor
aammahaasof
nekanaanObseequnname.
I
saani
swalqor
achuut
tif
ufan.
..Gaddi
saani
sakkawalt
a'ani
ibul
ti
i
godhat
anDammeei
tt
ihi
me.Dammeeni
sdur
akanabar
baaddi
imi
ire
t
olej
ett
e.I
sheeni
sqar
shi
iir
rat
tier
gaaakkamanai
jaar
atani
tt
ihi
mti
.
I
nni
stol
ejechuunmaal
laqaof
ii
sdabal
eekani
sheeswal
ii
nmana
Fi
nfi
nneet
tii
jaar
rat
aaj
ir
a.Gaaddi
saanwaadaanamagabr
oomsehi
n
f
akkaat
u. I
nni dhuguma “
Gaaddi
sa”
. Nama amanamaa dha.
Dammeeni
sisaamanuudhaanqor
annooeegal
tewaggaa4booda
akka xumuur
tu. Achi booda akka gal
tu Gaaddi
saat
ti hi
mte.
Gaddi
saani
stol
enagaadhumaannaafkoot
tuj
edheen.JohonJi
im
bar
noot
aisaa y
uuni
var
sit
ii
dhaa xumur
ee hoj
ii
dhaan qacar
ame.
Waggaat
okkoer
gadal
ageboodadhaabbannii
nnii
tt
iqacar
amesun
qor
annoodhaafakkabi
yyaI
ti
yoophi
yaadeemuuaj
aje.I
nni
saj
aja
kana f
udhachuudhaan gar
a bi
yya I
ti
yoophi
yaa deeme.Johoni
s
hoospi
taal
aFi
nfi
nneeXuqurAnbassa j
edhamewaammamusani
tt
i
qor
annooi
saaeegal
e.Qor
annooni
nnieegal
edhi
mmawal
'
aansa
kal
eei
rr
att
idha.Achumaanpr
opozaal
aaqabugal
fat
ee,hoj
ii
dhaani
s
t
ajaaj
il
uu eegal
e.Johon gocha hammeeny
a dal
aga.Kal
ee nama
i
rr
aa dhoksaadhaan seer
aan al
aa baasaa gar
a bi
yya al
aat
ti
dhoksaadhaandhaabbat
air
raadhuf
eefer
ga.

85
SAFUUKI
YYEEFAMTE
 MUHAADDI
INHASAN GODAANAA

Konkol
aat
aadhaanhal
kandawoogodhat
eemagaal
aakeessai
mal
aa,
socho'
aakal
eenamaanamakeessaabaasaadool
aar
aangur
gur
ata.
I
nni
sgochakanai
rr
adeddebi
’
aar
aawwat
a.Kanar
aawwachuui
saa
haal
aan ci
msee i
tt
ifuf
eer
a..
. Ay
yaant
uun bar
att
uu kool
lej
ji
it
i.
I
sheeni
sbar
att
uci
mtuudha.Bar
noot
akut
aa1kaaf
teehangakut
aa
8t
i maat
iii
shee bi
rat
ti bar
att
e. I
ntal
a kaay
yoo qabduudha.
Ay
yaant
uunqabxi
ibar
noot
akut
aa8qor
maat
abi
yyool
essaaqabxi
i
ol
aanaaf
iduunbadhaaf
amt
eet
ti
.Maat
ii
nisheeqo’
annaadhaafy
eroo
gahaakennuuf
.Kut
aa9f
i10i
mmooy
eroosanamannibar
umsaa
sadar
kaa l
ammaf
faa hi
n banamne naannawa i
sheen dhal
atet
ti
.
Maat
ii
nii
sgar
amagaal
aaAsal
laat
tibar
umsai
sheeakkai
tt
ifuf
tu
t
aasi
san.Ay
yaant
uuni
sbar
noot
akut
aa10er
gaxumuur
teenbooda
qabxi
ikut
aa 10f
faa bu'
aa i
shee 3.
6fi
dde. I
sheeni
s bar
noot
a
qophaa’
i
nat
tif
uft
e.Gaaf
akut
aa11bar
att
ubar
sii
saant
okkoi
nni
maqaan i
saa Seef
aa Usmaan j
edhamu baay
'ee i
shee r
akki
sa.
Bar
sii
saankundhugumaanj
aal
ateer
a.Yer
oobaay
'eekophaai
shee
dhaabeehaasof
sii
suufi
sheedi
rqa.Ay
yaant
uunwaanakkakanaa
kana hi
nfeet
u.Bar
att
oonnibaay
’eeni
sheeqeequ;baay
'ee i
shee
r
akki
su. Ay
yaant
uun qeeqnii
tt
ihammaat
ee j
ennaan,i
jj
imana
bar
noot
asani
iisheemai
rr
att
ixi
yyeef
atef
akkaat
a.

86
SAFUUKI
YYEEFAMTE
 MUHAADDI
INHASAN GODAANAA

Ay
yaant
uufmannibar
noot
aaqophaa’
i
naakunwal
iihi
ngal
lewaan
t
a'eefbar
noonni i
sheefmi
jat
aa hi
nji
ru.Gi
ddumaan kool
lej
ji
in
f
ayy
aadameeNar
sii
ti
inbeeksi
sabaaseej
ennaandor
gomt
eedar
bit
e.
Bar
sii
saani
sheej
aal
atesunAy
yaant
uunbar
noot
akeessaabaat
e
j
echuudhaan i
nni
s samoonuma san gar
a magaal
aa Fi
nfi
nnee
j
ij
ji
ir
raa ar
gat
e.Ay
yaant
uun hi
ree mana bar
noot
a qophaa’
i
naa
dhabde mal
ee, hi
ree kaay
yoo i
shee dhaabsi
su hi
n dhabne.
Ay
yaant
uuni
sKool
lej
ji
iFay
yaaCi
laal
oot
tiogummaai
sheel
eenj
i'
uu
waggaa j
alqabaa eegal
tet
ti
.Kool
lej
ji
in kun haal
a gaar
ii
nishee
si
mat
eer
a. I
sheeni
smagaal
aaAsal
laat
timanaki
reef
achuudhaan
maat
iibi
raaaddabaat
eej
ir
aat
ti
.Guy
yaaSanbat
aaf
iDi
lbat
aamaat
ii
bi
raadeddebi
ti
.Guy
yaanSanbat
adha.Sanbat
nihar
'aakunmaal
qabat
ee ce'
alaat
a gar
a Di
lbat
aat
ti
.Haat
iAy
yaant
uu Obseen
dhukkubsat
aa t
urt
ee j
ir
ti
.Kan guy
yaa Sanbat
aa kun baay
'ee i
tt
i
hammaat
eer
a.Obseeni
jool
lee4qabdi
.Af
urkeessaat
okkoJohon
i
sheenl
ammat
aaAy
yaant
uudha.Lamaanhaf
an keessaai
sheen
dur
baa t
akka Feeneet j
edhamt
iwaggaa 14 dha.I
nnidhi
ir
aa
xi
qqaadhaFi
raa’
olj
edhamawaggaa6 dha.Obseedhukkubnii
tt
i
hammaannaanJi
maaf
iAy
yaant
uunqabat
ani
ibuuf
ataf
ayy
aaGanda
Ar
aaxaa cuf
aat
tigeessan.Buuf
anni
s bu’
aa dhukkubi
chaa kana
ar
guudhaan akkahi
ndandeeny
eisaani
ifhi
me.Ogeey
yii
nfay
yaa
r
ii
far
iigar
ahoospi
taal
amagaal
aaAsal
laat
tibar
reesani
if
.

87
SAFUUKI
YYEEFAMTE
 MUHAADDI
INHASAN GODAANAA

Aanbul
aansi
is waamani
if
. Ji
maani
s Gaaddi
saaf bi
lbi
le. Akkam
Gaaddi
saa j
ir
taa haadha manaa t
oo dhukkubsat
tee gar
a
hoospi
taal
aadeemaani
iji
raj
edheei
tt
ihi
me.Hi
ri
yyaabaay
'eewal
j
aal
lat
anwaant
a’ani
if
.

Gaaddi
saa:Akkam at
i?maalt
aat
ehaat
iwar
raakee qabadhuut
ii
koot
tuy
oon naafmi
jaa’
ata'
ee Fi
nfi
nnee i
rr
aa gar
a magaal
aa
Asal
laadhuf
aaj
echuunabdi
iit
tihor
e.Ji
maani
sAy
yaant
uut
timaat
ii
j
ir
andhi
isee,Obseeqabat
eegar
ahoospi
taal
aguddi
chamagaal
aa
Asal
laat
ii
ndeeme.Hoospi
taal
amagaal
aaAsal
laaway
tay
oogahu
ogeey
yii
nfay
yaa Obsee i
laal
uudhaan gar
a hoospi
taal
a Fi
nfi
nnee
qabat
eeakkadeemui
tt
ihi
man.Ji
maanmaal
ikanahunda?j
edhee
ogeey
yiif
ayy
aagaaf
ate.Ogeey
yii
nfay
yaasakkasj
edhani
in Kal
een
i
sheet
okkohoj
iidhaabeer
a.Kanaafkal
eenhoj
iidhaabdesunakka
y
aal
amt
uyknakkaj
ij
ji
ramuufy
knakkakeessaabahuj
edhani
in”
.

Ji
maani
swant
idhagaheekunbi
taai
tt
igal
efakkaat
a.Gaaddi
saaf
bi
lbi
le.Hel
oGaaddi
saahoospi
taal
ligar
aFi
nfi
nneenaaj
ajemaal
godhuj
edheei
saanmar
i'
ate. Gaaddi
saani
sdur
agar
a magaal
aa
Asal
laadhuf
uufdeemaay
yu.Ammami
jat
eeff
akkaat
a.

88
SAFUUKI
YYEEFAMTE
 MUHAADDI
INHASAN GODAANAA

Qabadhuut
iikoot
tuj
edheen.Ji
maani
syer
oodar
gaggummaai
saa
Fi
nfi
nnee keessa j
i’
ajahaaf
(6) hoj
iigar
a gar
aa dal
agaa t
ure.
Fi
nfi
nneeni
saafhaar
aami
ti
.Ji
maani
sqabat
eegar
ahoospi
taal
a
XuqurAnbassaa sanqabat
eedhaqe.Guy
yaanWi
iqxat
aganama.
Ogeey
yii
nfay
yaa Obsee ci
ibsani
igul
ukoosi
iit
tihi
dhan.Waar
ee
booday
aal
a akkadal
agani
ifi
tt
ihi
man. Ji
maani
swaanbeel
a’e
f
akkaat
a. Obseen bul
ukoosi
ifay
yadamaa j
ir
ti
. Ji
maan ny
aat
a
ny
aadheen hat
att
amaan deebi
’
a j
echuun gar
a al
aa bahe.
Hoospi
taal
aanal
ajechuukoot
i.Gaaddi
saanhoj
ii
nhat
att
amaawaan
qabuuf“
eey
yamsi
if
adhee”deebi
’
eegar
ahoospi
taal
aadeemakan
j
edhu mur
teesse.DrJohon nama y
eroo baay
’eefsaf
uu dal
agaa
t
ureedha. DrJohonJi
im gar
eeqaba.I
jool
leenogeessaf
ayy
aa
bar
noot
ashaakal
air
raj
ir
anbaay
’i
naanshankant
a’an.DrJohon
akkasj
echuunbar
att
oot
akanni
inaj
aje."
Dhi
bamt
uunhaar
aaseent
e
t
akkanij
ir
tikophaai
sheemanaci
isi
chaakeessaj
ir
ti
.Ammat
ana
hat
att
amaankal
eei
sheekeessaa akkabaaf
tanj
edheeAj
ajai
tt
i
hi
mee akka r
aawwat
an aj
aje. Bar
att
oonni
s gocha aj
ajamt
e
r
aawwat
uudhaafi
tt
ifuf
te.
.. DrJohonJi
imy
eroobaay
’eesaf
uu
dal
agaat
ure.Har
’ai
mmoohaadhai
sadeessei
rr
att
igochagar
a
j
abeeny
aadal
aguuf j
ir
a.Bar
att
oonni
sbat
tal
umaseenani
i kal
ee
haadhaDrJohonObseekeessaabaasan.

89
SAFUUKI
YYEEFAMTE
 MUHAADDI
INHASAN GODAANAA

Akkuma baasani
in DrJohon Ji
im t
tikennan.Want
inama
si
nsi
nneessukal
eet
akkaqaamanamaakeessaaway
ta baasan
adeemsaan,si
rnaanofeeggannooci
msaanamakeessaabaasu.
I
jool
leenogeey
yiif
ayy
aashaakal
arr
aji
rt
ukal
eehaadhaDrJohon
hat
att
amaanqaamnii
sheei
rr
att
idhi
ibbaagaggeessaakal
eei
shee
keessaabaasan. DrJohonkal
eebar
att
oot
air
raaf
udhat
eeway
ta
gar
a al
aa baha j
edhu, namni ogummaa qul
qul
leessummaan
muuxannoo dheer
aa kan qabu,nama maqaan i
saa Obsaa Kal
ii
l
j
edhamugochaDrJohonkanay
eroohedduuar
gaa,t
aaj
jabaat
ure.
Obsidaangaaqaba.ObsaanDrJohoni
tt
iut
aal
eei
tt
imar
ameakka
i
nnihi
ndeemnei
sadhoowwe.Sagal
eeolkaaseei
yyaahoj
jat
toot
a
achikeessaj
ir
any
aase.Maal
tuuummamel
aat
a?j
echuunamoonni
baay
'ee wal
it
tisassaabaman.Obsaani
s kal
ee hawaasa keeny
a
keessaa baaf
ataa,gur
gur
ataa t
ure.Har
’ai
mmoo dhukubsat
tuu
haar
aaseent
etakkai
rr
aakal
eef
udhat
eebahuufy
aal
aaj
ir
ajedheen.
Ogeey
yii
nfay
yaamur
aasnigar
amanaci
isi
chaaObseenj
ir
tubi
ra
saf
fi
saan adeeman. I
shee bi
ra akkuma gahani
ini
sheen of
wal
laal
teej
ir
ti
.Dhi
igniqaamai
sheei
rr
aanbaay
'eedhangal
a’aaj
ir
a.
Ogeey
yii
nfay
yaa deeggar
sa godhani
if
.Hoj
jat
toonnimur
aasniDr
JohonJi
imt
o’annaaj
alaool
chi
naot
uuj
edhan.Gaaddi
saanhoj
ii
eey
yamsi
if
ateegar
ahoospi
taal
aadhuf
e.

90
SAFUUKI
YYEEFAMTE
 MUHAADDI
INHASAN GODAANAA

Yer
oogar
ahoospi
taal
aa dhuf
uDrJohonJi
im namoonnii
saqaban
ar
gee maal
i?j
edhee gaaf
ate. Namoonni qabani
s gocha i
nni
r
aawwat
ekana akkasumasgochai
nnikanaandur
adal
agaat
urei
tt
i
hi
man.Gaaddi
saani
s qaama seer
aa t
a’uu i
saa hubachi
isee Dr
Johoni
int
o’annaa j
ala ool
che.Ji
maani
slaaqana ny
aat
ee gar
a
hoospi
taal
aay
ammuuga’
uogeey
yii
nfay
yaay
aal
aaj
ir
an.Obseen
baay
’eemi
idhamt
eet
ti
.Ji
maani
sri
fachuudhaanmaalt
aat
e?j
echuun
ogeey
yiif
ayy
aagaaf
ate.Ogeey
yii
nfay
yaasakkasj
edhani
in. “
Ati
eessabi
raadeemt
ehaadhawar
raakee kanakkai
lmoobi
neensaa
i
rr
att
itaphat
aashaakal
anj
edhani
in.
”Ji
maani
smaal
tuuummame
Obseennagaami
ti
ijedheen.Ji
maani
sicci
ti
iraawwat
amehunda
dhagaheebaay
’eegadde.Ogeey
yii
nfay
yaasammadaqi
iqaa20fal
a
nuuft
urij
edhani
in.I
nni
shay
yeej
edheegar
aal
aabahe.Gaaddi
saan
Dr Johoni
int
o’annaa j
ala ool
chee gar
a hoospi
taal
aa deebi
’
e.
Hoospi
taal
away
taseenuf
agoodhaai
laal
eeJi
maat
a’uui
saaar
gee
bi
ragahe.

Gaaddi
saa:Akkam j
ir
ta?

Ji
maa:Ji
rr
aat
iakkam?

Gaaddi
saa:Dhi
if
amahi
ntur
eemi
iobseenmaali
rr
aageessej
edheen?

91
SAFUUKI
YYEEFAMTE
 MUHAADDI
INHASAN GODAANAA

Ji
maa:Yaal
amaaj
ir
ti
.Icci
ti
iir
rat
tir
aawwat
ameehundai
saa i
tt
i
hi
me.

Gaaddi
saa:Si
laay
yuuat
ibi
raaeessadeemt
ejedheen?

Ji
maa:Baay
’ee beel
ofnaan bi
raa l
aaqana ny
aachuudhaafdeeme
j
edheen.

Gaaddi
saa:Gaddeet
ii
nJi
maai
sahaadhamanaakeei
rr
att
ibadi
i
r
aawwat
esananat
uto’
annaaj
alaool
chebarj
edheen.

Ji
maa:To’
annaaj
alaool
ee?dhugaaj
edhi
imee?

Gaaddi
saa:Dhugaaj
edheen.

Ji
maa:Akkagammaduut
a’a.Eeny
udhaj
edheeshi
niy
yaaf
anne.

Gaaddi
saa:Beenumeeammaobseewaant
aisheen i
rr
ageesse
i
laal
laaj
edheen.

Ji
maa:Hay
yee daqi
iqaan naafkenname xumuur
amt
eet
tij
echaa
i
saanl
amaanuugar
amanaObseenci
if
tuubi
radeeman.

92
SAFUUKI
YYEEFAMTE
 MUHAADDI
INHASAN GODAANAA

BOQONNAASADDEET
DrCi
mdeessaa j
edhamee kan waamamu,kan Obseedhaafy
aal
a
t
aasi
saa j
ir
uu dha.I
speeshaal
ist
iiqaama kal
eet
i.Qaama kal
ee
i
rr
att
idokt
oreet
iii
saa hoj
jat
e.DrCi
mdeessaan y
eroo gar
a al
aa
bahuufj
edhu Gaaddi
saafJi
maan ar
gani
inagaa gaaf
achuudhaan
akkam Dokt
arbu’
aanmaalf
akkaat
a.Obseenmaali
rr
ageesseet
ti
j
edhani
in.DrCi
mdeessaanhay
yeenidubbannaagar
abi
ir
ookoot
ii
koot
taaj
edheen.I
saani
snideeman.

DrCi
mdeessaan:“
AmmaObseenf
ayy
aai
rr
att
iar
gamt
igar
uuhoj
ii
ul
faat
aaakkai
sheenhi
nhoj
janneef
ibi
shaanqul
qul
luut
a'eakka
dhugdu,akkaf
ayy
adamt
uit
tihi
meegor
sal
aat
ef.I
saani
sdokt
ar
haal
aany
aal
lit
aasi
fameef
iji
raaj
edhani
igaaf
atan.

DrCi
mdeessaan:Kal
een Obsee t
akka f
ayy
aadha.I
sheen hoj
ii
dhaabdesun bar
att
oot
ashaakal
ant
u kal
eef
ayy
aai
tt
ifakkaat
tee
kal
ee hoj
iidhaabde san keessaa baasan.Dogongor
aan akka
qor
annoonagar
sii
suut
tij
edheen.Gaaddi
saaf
iJi
maani
jakeessa
wali
laal
aabaay
'eegammadan.

DrCi
mdeessaa:Bar
att
oonnisaf
fi
saany
erookal
eebaasanqaama
i
sheet
atar
saasan mal
ee,homaahi
ntaanehodhameef
ii
sji
ra.Yaal
a
gahaaar
gat
teet
ti
;ammaf
ayy
aadha.Deemt
ani
iil
aal
uudandeessuu
j
edheen.I
saani
sdeemani
iil
aal
an.Obseenofhi
nbeekne.

93
SAFUUKI
YYEEFAMTE
 MUHAADDI
INHASAN GODAANAA

Yer
oomur
aasaboodaakkaofbeekt
udokt
arCi
mdeessaan Ji
maa
f
a’at
tii
tt
ihi
meer
a.Dabal
ataanDrCi
mdeessaanGuy
yaal
amabooda
akka dandamat
tuy
kn akka qabat
ani
igar
a manaa akka gal
ani
in
i
saan hubachi
ise.I
saani
s hay
yee j
edhani
in.Obseeni
sfay
yit
ee
Ji
maanqabat
eegar
abi
yyaagal
een.Gaddi
saani
sisaangaggeessee,
qar
shi
iskenneef
igar
ahoj
iii
saadeeme.DrJohondur
ahawaasaof
ii
i
rr
att
isaf
uudal
agaat
ure.Har
’ai
mmoohaadhai
sadeessei
rr
att
i
saf
uudal
age.Gochar
aawwat
aat
uresani
ifDrJohonmanaseer
aat
ti
keey
yat
aan adabameer
a. Hi
dhaaf qar
shi
ini
s dabal
atee, manni
mur
ti
isadabbi
iqar
shi
i200,
000 (kumadhi
bbal
ama) f
ihi
dhaa
waggaa af
uri
it
ii
n adabeer
a.Dr Johon qof
a osoo hi
ntaane
hi
dhamaan l
ammat
aa hoj
iimoot
ummaa keessat
til
afa ummat
aa
saamuudhaanmal
aamal
tummaadal
agej
edhameehi
dhaawaggaa
shani
it
ii
n adabameer
a.Adabamaa bi
raa maqaan i
saa Magar
saa
Lammeessaa j
edhama.DrJohon f
iMagar
saan mana hi
dhaa
keessat
tiwalbar
an.DrJohonwaggaal
amakeessat
tiAf
aanOr
omoo
Magar
saa i
rr
aa bar
ateer
a.Gaaft
okko car
raa l
akkoof
sa bi
lbi
laa
namaaf bi
lbi
luu ar
gat
e. I
nni
s kal
lat
ti
maan gar
a adaadaa i
sa
guddi
ft
eet
tibi
lbi
lat
e.

DrJohon:Hel
oHaani
toolakkam j
ir
ta?r
akkooway
iit
unamuudat
e
j
edheen.

94
SAFUUKI
YYEEFAMTE
 MUHAADDI
INHASAN GODAANAA

Sababa r
akkoo kanaafakka hi
dhamu t
aasi
fame nat
timur
taa’
ee
j
edhee adaadaa i
saat
tidubbi
itana gur
ra buusa.Dammeeni
s
r
if
achuudhaan maal
,maalj
echaa j
ir
taj
echuun ot
uu dubbi
ihi
n
hubat
ingar
aGaaddi
saahat
att
amaanbi
lbi
lt
e.

Dammee:Hel
oGaaddi
saamucaaguddi
set
okkonaj
alaahi
dhan.
Kanogeessaf
ayy
aadhaaj
ett
een.

Gaaddi
saani
s:DrJohonmooj
edheen.

Dammee:Eey
yenj
ett
een.

Gaaddi
saa:Sigar
gaar
uu hi
n danda’
u;waggaa sadiadabameer
a
waggaat
okkoqof
atuhaf
eefhaaxumuur
atuj
edheen.

Dammeeni
s:MaalGaaddi
saa maalj
echuu keet
ikana hunda
bal
leessaani
saamaal
ijet
teen.

Gaaddi
saa:Kun bul
maat
a seer
aat
i.Bar gocha suukanneessaa
r
aawwat
ejedheen.

Dammeeni
s:Gochamaal
iij
ett
eegaaf
att
e.I
nni
sicci
ti
iji
ruhundaa
j
alqabaahangadhumaat
tii
tt
ihi
me.

Dammeeni
shubat
teet
tif
akkaat
ti
.Qor
annooeegal
texumuur
udhaan
gar
abi
yyaaI
ti
yoopi
yaadhuf
te.

95
SAFUUKI
YYEEFAMTE
 MUHAADDI
INHASAN GODAANAA

Dammeeni
ser
gabi
yyagal
teboodaGaaddi
saanwalar
gan.Hot
eel
a
I
skaay
laay
itFi
nfi
nneekeessaj
ir
usanamanaci
isi
chaa qabat
an.
I
nni
sicci
ti
iDrJohonkana i
tt
ihi
me.I
sheeni
sbadi
ir
raahaabar
atuu
j
echuun adabbi
iisaa haa xumur
atu j
ett
een. Guy
yaa wal
ii
n
bashananaaool
ani
igar
amanaci
isi
chaqabat
ansandeemani
ibul
an.
Bar
i’
eeganamat
a'eer
a.I
saanl
achanuuDrJohoni
ingaaf
achuufgar
a
manasi
rr
eessaa deeman.DammeenDrJohon agar
teebaay
’ee
r
if
att
e.DrJohonqanani
imal
eekanaandur
a waanr
akkooj
edhamu
kanawaanar
gehi
nfakkaat
u.I
sheeni
say
ammuu ar
git
ubaay
’ee
huqqat
eer
a.Qanani
inguddat
e;dar
araahi
nbeeku.Nagaagaaf
att
e.
I
nni
s hi
dhaa i
tt
i mur
taa’
ee adabbi
iisaa xumuur
atee bahe.
Dammeeni
smanaGaaddi
saani
jaar
eef
iiqopheesseei
sheeneege
sanaagar
te.Gaaddi
saani
swaadaawal
iigal
ansanaci
mseeeegeer
a.
Manai
jaar
amet
tihundi
iisaani
iit
tigal
an.DrJohoni
isHaani
idhaan
akkasj
edhuungaaf
ate.Haani
iinnieeny
u?durbeekt
amoo?i
saabar
kanhoospi
taal
att
ito’
annooj
alanaool
chej
edheen.Adaadaani
saas
eey
yeendhagaheenj
ir
a. I
sat
unat
tihi
meer
aakkat
o'annooj
alasi
ool
che. Aniy
eroobi
yyaal
aa j
ir
uwalbar
ret
oor
afeesbuuki
it
ii
n
ammawalar
gineebul
ti
igodhachuudhaafj
ett
eeDrJohoni
tt
ihi
mte.

96
SAFUUKI
YYEEFAMTE
 MUHAADDI
INHASAN GODAANAA

Gaaddi
saan gocha suukanneessaa t
a'uu Dammeet
tihi
me mal
ee,
akkahaadhamanaaJi
maai
rr
att
iraawwat
eaddabaaseei
tt
ihi
n
hi
mne.Gaaddi
saani
sDammeenakkaobbol
eet
ti
iObseet
aat
ehi
n
beeku.Dr Johon badi
iisaa gocha suukanneessaa r
aawwat
aa
t
ureer
raawaanbar
atef
akkaat
a.Gaaddi
saafDammeenwal
iigal
ani
i
manay
aal
aadhuunf
aaDrJohoni
ifbanani
if
.DrJohoni
sbaay
’ee
gammade.Manay
aal
aadhuunf
aaof
iihoj
jachuueegal
e.DrJohon
mana y
aal
aa dhuunf
aa i
saat
ii
fnama shan kan i
sa gar
gaar
u
bar
baada. Dur
ba l
amaaf
, dhi
ir
a sadi
i ul
aagaa bar
baachi
suun
ogummaa f
ayy
aat
ii
n kan kool
lej
ji
iykn y
uuni
var
sit
ii i
rr
aa kan
eebbi
faman y
kn kan si
i’
oosi
imi
lkaa’
an qacar
uudhaaf beeksi
sa
baase.I
ntal
liJi
maaAy
yaant
uunogummaaf
ayy
aat
ii
nkool
lej
ji
iir
raa
eebbi
famt
eet
ti
.Guy
yaanj
imaat
a. Ay
yaant
uunbeeksi
sahi
ri
yyoot
a
i
sheer
raadhageet
teemaat
ii
tt
ihi
muufSanbat
agar
abi
yyaadeemt
e.
Maat
ii
nis dhagahee gammaduudhaan akka i
sheen deemt
ee
dor
gomt
umar
i’
atan.Ji
maani
ntal
atoohi
ri
yyaaGaaddi
saaj
edhamu
t
okko qaba.Gaddi
saa kan j
edhamu.I
sat
tihi
mee,i
nnisihaa
dor
gomsi
isuu j
edheen.Ay
yaant
uun t
olewaan j
ett
ehi
nfakkaat
u.
Abbaakoohi
ri
yyoot
aqabuf
aanadeemuufbarj
ett
een.Ji
maani
s
hay
yeej
echuunmi
lkaa’
i
;int
alat
ooer
gaj
ett
e j
edheegaggeesse.
Ay
yaant
uun t
olej
ett
ee hi
ri
yyoot
aishee f
aana gar
a magaal
aa
Fi
nfi
nneei
mal
te.

97
SAFUUKI
YYEEFAMTE
 MUHAADDI
INHASAN GODAANAA

Haat
i Ay
yaant
uu f
ayy
aa t
aat
eet
ti
. Ji
maa f
aana Ay
yaant
uu
gaggeesi
te. Ay
yaant
uun bar
att
uu ci
mtuudha.Qabxi
igaar
ii
dhaan
kool
lej
ji
iir
raaeebbi
famt
e.I
sheeni
sgar
aFi
nfi
nneehi
ri
yyoot
aishee
f
aana i
mal
te.I
ddoo beeksi
fnibahe i
yyaaf
atani
idhaqani
iil
aal
u.
Beeksi
fnikanbahemanay
aal
aadhuunf
aaDrJohonJi
im dha.Ni
dor
goman i
saan af
urt
uran.Dubar
ti
iAf
ran keessaa Ay
yaant
uu
qof
atu dar
be.Gar
a bi
raa i
rr
aa kan dor
goman kan dar
be dur
ba
t
akkaaf dhi
ir
a sadi dha. Ay
yaant
uuni
s “ Yaa waaq waaqa
sagal
tammangar
baat
u”naadhagaheej
echuuny
aawaaqgal
anni
keet
i j
echuun gammaddee waaqaaf gal
ata gal
chi
te. Er
ga
dor
gomi
chadar
bit
eboodagar
amaat
iii
sheedeebi
te.Maat
ii
nishees
akkam t
aat
ilaat
aint
all
iteeny
ajechuun Hawwi
in eegaa t
uran.
I
sheeni
sgal
teei
tt
ihi
mte.Maat
ii
nhundibaay
’eegammade.I
sheeni
s
hoj
iieegal
uudhaafy
erooeeggat
teeqophaa’
aaj
ir
ti
.Haat
iAy
yaant
uu
Obseen maat
iif
uul
dur
att
iimi
mmaan akka r
oobaa t
okko i
rr
aan
dhangal
a’e.Ji
maafAy
yaant
uun maalt
aat
e? j
edhani
in kun bar
gammachuudha j
edhani
in.Obseeni
s obbol
eet
tikoot
uil
ma koo
Jaf
aar
ii
n nar
raa f
ageesi
te,gaaft
okko i
ma ar
ga j
echuun boossi
.
I
saani
sdhi
isigaaft
okkowaaqniy
ooj
edhear
guunkeeny
ahi
nool
u
j
edhani
ijaj
jabeessan.Haat
iAy
yaant
uuObseeni
ntal
aisheet
ii
fgal
aa
gar
a,gar
aany
aat
aaadaaOr
omoocuukkoo,
mar
mar
ee,

98
SAFUUKI
YYEEFAMTE
 MUHAADDI
INHASAN GODAANAA

dhodhoboof
aa naqxeef
iigal
a qopheessi
teef
. Ay
yaant
uun maat
ii
bi
raagar
amagaal
aa Fi
nfi
nneei
mal
te.Naannawamanniy
aal
aasun
j
ir
utt
imanaki
reef
fat
teehoj
iii
sheehaal
agaar
ii
ntaaj
aji
luueegal
te.
DrJohonJi
im Ay
yaant
uuhoj
iii
sheear
geebaay
’eedi
nqi
sii
fat
e.I
tt
i
dhi
yaachueegal
e,walbar
an.I
sheeni
tt
ihi
mat
te;i
nni
sit
tihi
mat
e.
Ay
yaant
uuni
ntal
any
aar
ahaadat
teosoohi
ntaane,i
ntal
akabaj
aa
qabdudha.I
ntal
asaf
uu,duudhaa,aadaaof
iici
msi
tee beekt
uudha
y
knguddat
teedha.Ay
yaant
uunt
anaadaafadababeekt
uudha.Dr
JohonAy
yaant
uudhaafgaaf
iij
aal
alaadhi
yeesseef

DrJohon:Ay
yaant
uuj
aal
all
isi
rr
aanaqabeer
abar
.

Ay
yaant
uu:Dhugaakeet
iij
ett
een.

Johoni
s:Eey
yeendhugaakoot
ijedheen.

Ay
yaant
uu:At
ieessa?Gost
ikeemaal
i?j
echuuni
sa qor
achut
tigadi
t
eet
te.

Johon:Eessaahaaf
uudhur
ecalj
echuumur
teesse. Johondur
a
haadha i
saa i
rr
att
isaf
uu dal
age;har
’ai
mmoo obbol
eet
tiwaj
ji
in
dhal
ate j
aal
ala gaaf
achuudhaaf y
aal
aa j
ir
a. Johon ammas
Ay
yaant
uu waandhi
isehi
nfakkaat
u.I
rr
adeddebi
’
aagaaf
iij
aal
alaa
dhi
yeessaaf
.

99
SAFUUKI
YYEEFAMTE
 MUHAADDI
INHASAN GODAANAA

Ay
yaant
uuny
eroonaafkennimaat
ii
nkoot
ii
nmar
i’
adhaaj
echuun
hoj
ir
raa i
shee y
eroo baay
’ee waan r
akki
suuff
ala dhabdee gar
a
maat
iideebi
te.Ay
yaant
uun maat
iibi
ra geessee maat
iii
sheet
ii
n
akkasj
echuunmar
i’
att
e.Mucaat
okkot
uabbaanmanay
aal
aai
nni
j
ohonj
edhamubaay
’eenar
akki
sa.Aniammai
ddoohoj
iij
ij
ji
ir
uun
qabaj
ett
eemaat
iimar
ii
sif
te.Maat
ii
nist
asgabbeessuunakkasmi
ti
;
i
rr
adeddebi
’
iiqor
adhunamagaar
iiy
oot
a’ehaaer
gat
uuanigosa,
l
aga,abi
dda,i
saa qor
adhee si
tt
iheer
umsi
isa j
edhan abbaan.
Ay
yaant
uuni
sobsumaafofkenni
te.

100
SAFUUKI
YYEEFAMTE
 MUHAADDI
INHASAN GODAANAA

BOQONNAASAGAL
Guy
yaan wi
iqxat
aa waan dal
agdu dal
agdee dar
bit
eet
ti
.Guy
yaan
Ki
bxat
a ganama. Faant
iDammee ganamaan i
shee kaaseer
a.
DammeenadaadaanJohonganamaankaat
ee,Johonguy
yaakana
qor
annoot
okkoofFi
nfi
nneei
rr
aagar
amagaal
aaDi
rr
eDawaadeeme.
Dammeeni
s Johoni
fGaaddi
saat
tiot
oo hi
n hi
min kophaa i
shee
obbol
eet
ti
itoo t
an magaal
aa Ar
aaxaa j
ir
tui
laal
ajet
tee gar
a
magaal
aa Asal
laa deemt
e.Asal
laa geet
tee konkol
aat
aa gar
a
naannawa Ar
aaxaacuf
aai
mal
uyaabbat
te.Achier
gageet
tebooda
konkol
aat
aai
rr
aabuut
ee gar
amanaaoldeemt
e.Bal
bal
amanaa
geessee“
noor
aaakkam j
ir
tuj
echaabal
bal
aolseent
e.Maat
ii
nis
i
sheear
geenoor
aaj
edhamnaan l
oonkumahor
aa,
seenaaj
edheen.
Dammeet
a’uuar
gani
ifar
dameeqat
usif
idej
edhani
in.Waani
tt
i
aar
anf
akkaat
u.Obseennagaagaaf
att
eexi
nnooi
sheet
urt
eeakkas
j
ett
een"
Il
mikooeessat
tidhi
if
teedhuf
tej
ett
een.Dammeeni
sisa
har
’a hi
n mi
joof
neefguy
yaa bi
raa walwaj
ji
in dhuf
na j
echuun
hami
leei
tt
ihor
teewaadaagal
teef
.Maat
ii
nist
olej
edhe.

Dammeeni
s:Ay
yaant
uudhaanakkasj
ett
een“At
ibar
noot
abar
att
ee
obbol
eessikeekaat
iwaj
ji
indhal
att
eDokt
arabarj
ett
een.Maat
ii
n
hundimaalj
echuudhaj
edheeaj
aa’
i
bsi
if
ate.

101
SAFUUKI
YYEEFAMTE
 MUHAADDI
INHASAN GODAANAA

Haat
igammaduui
rr
aakankaat
egammachumakeessahi
rqi
ff
att
ee
boosse.Yer
ookanaDammeenwant
ahundaosoohi
nhubat
inbi
lbi
ll
i
Fi
nfi
nneei
rr
aabi
lbi
lameef
.Hat
att
amaanakkagucadal
agdegar
a
bi
yyaal
aaakka er
git
uufi
tt
ibi
lbi
lankundhi
mmaj
ir
uut
iwaant
a’eef
Dammeen hat
att
amaan gar
a al
aa baat
ee konkol
aat
aa keessa
seent
eeakkacar
raakonkol
aat
aanmagaal
aa Habur
aadhuf
aaj
ir
u
gar
amagaal
aaAsal
laaot
uudeemaaj
ir
uDammeeqabat
eei
tt
ifuf
e..
.
Achier
ga geet
te dhi
mma bi
lbi
lameefhunda i
saa mi
lkeef
fat
te
f
akkaat
ti
.Ay
yaant
uunguy
yaal
amaboodai
sheeni
sgar
aFi
nfi
nnee
deebi
te.DrJohonAy
yaant
uudeebi
tear
geemar
i’
att
eemaat
iikeet
ii
n?
j
edheei
sheegaaf
ate.I
sheeni
smaat
iikeemar
ii
sisiwant
ahunda
qor
adhuuaddabaasi
i,
adeemsasbar
idur
bal
afaaka’
ani
ihi
nfuudhan
qor
atani
it
ijedha Or
omoon j
ett
een. Johoni
s hay
yee j
echaa
bur
raaqaagal
ee;adaadaai
saamar
ii
sise.Adaadaani
saasdubbi
cha
i
nnigur
rabuusekanai
sar
raadhageessee at
umt
inamasant
a’i
j
ett
een.I
nni
syoonsir
akki
suubaadhei
sheewal
ii
n walsiagar
sii
suu
wali
sinbar
sii
saat
iij
edheen.Johonki
yyadubbi
inakkashi
ntaat
u
dur
a Gaaddi
saan mar
i’
annaa adeemsas akkasi
tt
i.Amma waan
mar
aaf
uuhaaGaaddi
saandhuf
uuj
ett
eeni
itasgabbeesi
te.Maat
ii
n
Ji
maas

102
SAFUUKI
YYEEFAMTE
 MUHAADDI
INHASAN GODAANAA

Ay
yaant
uudhaan du’
aay
ii si
if goona koot
tu al t
okko j
edhani
i
Ay
yaant
uuFi
nfi
nneedhaawaaman.Ay
yaant
uuni
sgar
amaat
iii
shee
deemt
e.Gaaddi
saan hoj
ii
dhaa dhuf
ee akka nama dal
lanuu t
a’aa
akkasj
edheenDammeedhaan.Dhi
mmiki
yyaafkeekuniakkaaadaa
Or
omoot
tisi
rr
iimi
ti
.At
icalj
ennaananihaasa’
uufdi
rqame.Bul
ti
i
keeny
akana seer
agodhachuuqabnaj
edheen.Dammeeni
smaal
i
f
all
iree?j
ett
een.Gaaddi
saani
sanieessumaobbol
eessahaadha
t
iyy
aanaannawaAr
aaxaaj
edhamt
eewaamamt
ueessumnikooachi
j
ir
a.Kanaafachisi
indeemeeseer
agodhannaj
edheen.I
sheeni
stol
e
ani
sbarobbol
eet
ti
iachi
iqabaj
ett
een.Gaaddi
saani
sdhugaamoo?
j
edheeobbol
eet
ti
itam j
edheeshi
nqor
annehaadeemnuachumaan
gaaf
att
ajedheen.Dammeeni
stol
eachumaanJohoni
idhaafmaat
ii
n
walbar
sii
saj
ett
e.Johoni
shami
leedhaanmaat
iikooi
laal
ajedhee
hundii
saani
iFi
nfi
nnee i
rr
aa gar
a magaal
aa Asal
laa deeman.
Akkumamagaal
aaAsal
laagahani
inHot
eel
aLaangaanoobar
eedaa
t
okko i
sa Baanki
iDal
dal
aIt
iyoopi
yaa Damee Ci
laal
oo gamoo
l
ammaf
faai
rr
aji
rusanat
tiolseenanl
aaqanany
aachuudhaaf
.Er
ga
l
aaqanany
aat
anboodakonkol
aat
aamagaal
aaAsal
laai
rr
aagar
a
naannawaAr
aaxaadeemuuy
aabbat
an.I
saani
sachi
tt
idhi
yaat
an.

103
SAFUUKI
YYEEFAMTE
 MUHAADDI
INHASAN GODAANAA

Gaaddi
saanDammeefJohoni
inalt
okkohi
ri
yyaawaj
ji
iguddadhe
nagaagaaf
adhaj
edheenmanawar
raJi
maabi
ragahe.Dammeen
maalhaasof
tasi
la.Mannikunbarkanobbol
eet
ti
ikoot
ijet
teeni
nni
s
maalObseemoo?j
edheen.Dammeeneey
yenj
ett
een.Gaaddi
saan
dhuguma akkuma maqaa i
saat
i.Nama bar
ates,nama saf
uu,
duudhaa,aadaaof
iici
msee beekuudha.I
nni
stakkaamanawar
ra
Ji
maaosooolhi
nseeni
ndhaabbat
eey
aadeakkasj
echuun."
Amma
i
cci
ti
iDrJohonakkakal
eehaadhai
sadeesse keessaabaase.
Anaafwaaqa qof
atu beeka.Dammeeni
sakka nama bi
raa i
rr
aa
kal
eebaasebeekt
imal
ee,
akkahaadhai
saai
rr
aabaasehi
nbeekt
u.
Kanaafani
sgochasaf
uukana ki
yyeessuu,i
cci
teessuu,dhoksuu
qaba.Yknyoonhi
meadaadaanJohoni
ifObseenwal
it
tihi
nfayyan
gaar
iihi
n dhuf
ujechuu i
saat
i.Jedhee mur
ti
iakkana f
akkaat
u
mur
teesse.Johoni
ifDammeenmaalt
aat
eyaadaanl
ixxe,y
aadaan
godaant
e barj
edhani
in.Koot
taa olseenna j
edheen y
o’o war
ra
manaanoor
aaj
edhani
iolseenan.Ji
maani
sseenaaj
edheen.Ji
maan
Gaaddi
saaar
geeakkam j
echuunr
eebbat
eenagaagaaf
ate.Maali
sa
qof
aDammeeni
shundai
saani
inagaagaaf
att
e.Ammadabar
eenkan
DrJohondha.Obseeny
ooi
lmai
saaJaf
aar agar
tui
tt
iji
jj
ii
rame
r
if
att
eei
rr
att
ilaf
adhoof
teenagaagaaf
att
e.

104
SAFUUKI
YYEEFAMTE
 MUHAADDI
INHASAN GODAANAA

Ji
maani
smaat
ii
nhundai
saanagaagaaf
atan.Hundii
saani
imanaol
seenan.Ay
yaant
uunakkacar
raamanaol
laaj
ir
ti
.Ij
ool
leendhaqt
ee
waamt
eAy
yaant
uunal
aagar
amanaaway
taolseent
uDrJohon
agar
te. Adaadaa i
shee Dammee bi
rat
ti agar
tee r
if
att
e. Maal
j
echuudhakanj
ett
u aj
aa’
i
bsi
if
att
e.Obbol
eessaakkat
a’et
il
maamt
e.
Ot
uubi
rahi
ndhaqi
ndhaabbat
teei
laal
teObseeni
smucay
yoomaal
t
aat
enagaahi
ngaaf
att
uuobbol
eessakeet
ikanat
ilakkuuwaj
ji
in
dhal
att
ebarmooniy
aaddesi
tt
iji
jj
ir
ameej
ett
een.Ay
yaant
uunkan
i
sheesaal
fachi
isewalbeeku,
kanot
oohi
nbeeki
nsif
uudhaj
edheen.
I
sheeni
sobbol
eessakooj
ett
eei
rr
att
ilaf
adhoof
teenagaagaaf
att
e.
Johoni
sbaay
’eegaddeobbol
eet
ti
iisaaf
uudheeool
erabbumat
u
ool
che.I
saanl
amaanuudubbi
iji
rt
uicci
ti
iji
rt
usaf
uur
aawwat
amt
ee
ool
tei
cci
teessan.Johoni
sgaaf
iit
okkobakkamaat
ii
nhundij
ir
ani
tt
i
obbol
eet
ti
iisaasi
reegubbaakanaf
amui
sa(
it
il
lee)kanj
edhamusan
I
ti
ll
eej
echuunakkaaadaaOr
omoot
tikabaj
aguddaaqabdi.I
ti
ll
een
aadaakal
eet
i,aadaadur
ii
ti
,uumaaganamaat
i,ul
fi
naqabdi
.It
il
leen
si
rnaf
uudhaafheer
umaakeessat
tiy
erooadeemsi
famt
uqabdi
.Fkn
gur
baant
okkoi
ntal
atakkaf
uudheeway
tagal
uun,j
aal
ti
tt
ii
nit
il
lee
gubbaat
eessee,i
ti
ll
eesangubbaagar
buufmar
gaj
ii
dhaagubbaa
kaa’
an.

105
SAFUUKI
YYEEFAMTE
 MUHAADDI
INHASAN GODAANAA

Er
ga kaa’
an booda j
aal
ti
tt
ii
n gubbaa t
eessi
.Idaay
yaan y
kn t
an
f
uudhaani
igal
ani
insunj
aal
ti
tt
ii
tt
ihi
rkat
ti
.Kunaadaaor
omt
ichaat
i.
I
ti
ll
eenummat
aOr
omoobi
rat
tihi
ndar
bamt
u.Gat
ani
isar
ee,al
laat
ti
i
hi
nny
aachi
san.Kunuunsani
iolkaa’
u.Mi
idhagsani
iit
tif
ayy
adamu.
Johoni
s:Whati
sthi
skunimaal
i?j
echuungaaf
ate.I
sagogaal
ooni
i
i
rr
aat
olf
amusandha.i
nniwaani
ti
ll
eej
edhamuukanahi
nbeeku.
Ny
aat
asny
aachaaj
ir
a.Daadhi
isdhugaaj
ir
a.Ay
yaant
uuni
sqoosaas
dandeet
tiwaan t
a’eef akkas j
ett
een “
Facaaf
tee ar
gat
ta bi
yya
keenyat
tif
ir
ii
ll
ee,ka daadhi
iit
ti
in dhugan sun i
mmoo bi
ri
ll
ee
j
edhama. Hoj
jat
ani
i ar
gat
u qar
shi
il
lee,maal qar
shi
i qof
are
puuppaani
smaqaani
sheeki
ll
eebar
.Ammat
anai
rr
aanyaadhuu
f
ixit
ir
ii
ll
ee,nyaat
a er
ga xumuur
te booda gar
a gaaf
iiat
ina
gaf
aat
tet
tiyoodeebi
ne(
Thi
sisi
ti
ll
eei
mabeekt
aadur
il
leei
rr
aci
isi
ammal
le.Jet
teen”Johoni
sbaay
’eeaj
aa’
i
bsi
if
ate.Maat
ii
nisway
ta
kanakol
faanci
cci
tan.Johoni
sedaamaat
iiakkanaaqabaaj
edhee
mar
arf
ate.Akkas j
echuun i
bsat
eyaada sammuu i
saa keessa
bal
ali
isaa,
“Naf
ayy
adaj
edheeaadaaor
maadhaal
e.Wayaadaabi
yya
or
maa,wayj
ir
uubi
yyaor
maa,ot
uugochasaf
uuuummat
akooi
rr
att
i
y
eroodheer
aaf hoj
jadhuj
ir
aadhe.Sabai
rr
aadhal
adheaadaai
saa
xur
eesee,
busheesse.

106
SAFUUKI
YYEEFAMTE
 MUHAADDI
INHASAN GODAANAA

Duudhaa hawaasa koot

iidabse.Dogongor
a hoj
jadhe hawaasa
akkanat
tisaf
uu,
duudhaa,
aadaa,
sonaanbul
uir
raadhal
adheegocha
sal
phi
naat
tinam’
e.Yaawaaq!
!dhi
if
amasigaaf
adheat
inamaj
alaa
dhageet
ta dhi
if
ama naafgodhij
edhee waaqa kadhat
e.Amma
dabar
eenkanGaaddi
saat
i.Or
omooy
oomammaakuakkasj
edha.
”
Dhagaat
okkoonsi
nbi
ral
ama”j
edha.Maar
reeGaaddi
saaneessuma
qabut
timaat
iiwar
raJi
maagaaf
achudhuf
eeasumaaneessumai
saa
bi
rat
tiDammee akka but
ii
tt
ieessuma bi
rat
ti
in gal
ate.Maar
ree
seer
aasgodhat
eej
ir
uui
saani
ihaal
ami
idhagaani
tt
ifuf
an.
..Johon
maat
iii
saa hunda naannawa Ar
aaxaa j
edhamt
uu baasee gar
a
Fi
nfi
nneegal
che.Ji
maani
smaqaai
sakanahi
njaal
annef
akkaat
a.
I
sa Johon t
ure“
Guut
aa” j
edhee moggaaseef
.Johoni
s maqaa
mogga’
eefkanaf
udhat
e.Guut
aanmaat
iii
saat
ii
fFi
nfi
nneet
timana
i
jaar
eef
.AbbaanGuut
aay
knJi
maanGuut
aat
tiy
knDrJohoni
tt
iint
ala
saf
uu,duudhaa,aadaabeekt
uadabaqabdu,qor
ateeseer
agodheef
ii
gaa’
i
lasr
aawwat
eef
iii
tt
ifuudhe.DrGuut
aan i
ntal
a abbaan i
saa
f
il
ateef
iii
tt
ifuudheet
anakabaj
aanj
ir
uui
saai
ntal
afuudhewaj
ji
in
j
ir
eeny
ait
tif
ufe.
..

107
SAFUUKI
YYEEFAMTE
 MUHAADDI
INHASAN GODAANAA

Bar
sii
saanSeef
aaUsmaanj
edhamukanAy
yaant
uukut
aa11gosa
bar
noot
akeemi
sti
ri
ibar
sii
saat
ure,kanj
aal
alaAy
yaant
uut
ii
nyer
oo
dheer
aaf mi
idhamaat
ure.Maar
reegaaft
okkobar
sii
saanSeef
aan
dhukkubbi
ini
tt
ihammaannaan mana y
aal
aa dhuunf
aa DrJohon
dhaqe.Bar
sii
sichi
sFi
nfi
nneenaannawasanabi
rawaanj
ir
aat
uuf
.
Mana y
aal
aa olseene.Ay
yaant
uun guy
yaa kana i
sheet
u mana
y
aal
aa dal
aga. Bar
sii
saan kun dar
gaggeessa mi
idhagaadha.
Ay
yaant
uunar
git
eeakkanamar
if
atuut
aat
ee,eessat
tibeekal
aat
a
namakanai
sheefhaar
aami
tinii
rr
aanf
att
e.Seef
aani
sisheear
gee
j
ennaan baay
’ee r
if
ate. Raaj
ii
dha!
! Tun Ay
yaant
uudha moo ?
Ay
yaant
uun y
eroo san bar
noot
a keessaa baat
eet
tibarj
edhaa
aj
aa’
i
bsi
if
ataaofgaaf
ata.

Ay
yaant
uu:Taa’
ij
ett
een.

Seef
aa:Hay
yeej
edhe.

Ay
yaant
uu:Eessat
tisibeekasi
nir
raanf
adhej
ett
een.

Seef
aa:Si
inbar
sii
see,
atiAy
yaant
uudhaami
i?j
edheen.

Ay
yaant
uu::Eey
yeenAy
yaant
uudha.Ammasibeekebar
sii
saakoo
keemi
sti
ri
iti
imi
ti
ijet
teen.

108
SAFUUKI
YYEEFAMTE
 MUHAADDI
INHASAN GODAANAA

Seef
aa: Eey
yeenj
edheen.Seef
aani
ssodaachaat
umaakkai
shee
j
aal
atui
tt
ihi
me.

Ay
yaant
uu:Kanumanat
tihi
muudhuf
temoomaal
ii
f?j
ett
eegaaf
att
e.

Seef
aa:Akkaat
iashoj
j
att
uhi
nbeekne,akkaat
ibar
noot
aabar
att
e
hi
nbeeku.Si
rr
imat
tidhukkubninat
tihammaannaani
ji
bbaat
amana
y
aal
aadhuunf
aakeessankanadhuf
ejedheen. Manniy
aal
aaani
dhaqu hundiqor
sa dhukkuba koot
iibeekuu dadhaban.I
ji
bbaat
a
mana y
aal
aa dhuunf
aa DrJohon kana dhuf
eyoo f
ala ar
gadhe
j
edheen.Ay
yaant
uuni
syer
oobar
att
usannumaj
aal
att
igar
uuj
aal
all
i
i
sheekaay
yooi
sheei
nji
fachuuhi
ndandeeny
e.Ammai
sheeni
sakka
j
aal
att
uit
tihi
mte.Seef
aani
sgammadeei
nni
sakkaj
aal
atui
tt
ihi
me.
Ay
yaant
uuni
sakkai
nnihor
rai
sheet
timaanguddoobi
yyaaer
gat
uit
ti
hi
mte.Seef
aani
s maanguddoot
abi
yyaaer
gat
e.AbbaanAy
yaant
uu
Ji
maan gosa mucaa,abi
dda mucaa, hor
ra mucaa,qor
atee,
qor
achi
isee i
ntal
aa i
saat
ii
fheer
umsi
ise.Obseeni
s mucaa i
shee
y
eroodheer
aafar
guufdheebochaat
urt
ehar
'amucaai
sheear
git
eet
ti
.
Hawwi
ini
sheedhugoomeeff
akkaat
a.DrJohonkal
eeakkahaadha
i
saakeessaabaasehi
nbeeku.

109
SAFUUKI
YYEEFAMTE
 MUHAADDI
INHASAN GODAANAA

Maat
ii
nisDrJohon akka kal
ee haadha i
saa keessaa baase hi
n
beekan.I
cci
ti
ikana Gaddi
saa qof
atu beeka.Gaaddi
saani
sicci
ti
i
kanai
cci
teesseer
a.I
nnil
ammat
aai
cci
ti
inDrJohonf
iObbol
eet
ti
i
i
saaAy
yaant
uugi
dduui
saani
iji
rui
saanqof
amal
eemaat
ii
nhi
n
beeku.Gochisaf
uuski
yyeef
ameer
a.

110
SAFUUKI
YYEEFAMTE
 MUHAADDI
INHASAN GODAANAA

Xumuur
ameer
a!!
!!
!!
!

111
SAFUUKI
YYEEFAMTE