1. Oorzaak 1. Gevolg 2. Oorzaak 2.

Gevolg

Rente wisselkoers
8

4
1

5 werkloosheid
M daalt
2
Wisselkoers
6

3 overheidssaldo

Overheidssaldo inflatie
Beschrijf alle relaties zo uitgebreid mogelijk

1 oorzaak  1 gevolg
1 Rente stijgt, lenen wordt duurder, sparen voordeliger. Geld verdwijnt uit de actieve
kassen (geld beschikbaar om uit te geven)/ beschikbaar giraal en chartaal geld in handen
van publiek neemt af
Maatschappelijke geldhoeveelheid daalt.

2 Door de eigen munt op te kopen kan de centrale bank de wisselkoers laten stijgen. Door
de stijgende wisselkoers verslechtert onze concurrentiepositie. Export daalt en import
stijgt. Hierdoor komt er minder er minder geld uit het buitenland/verdwijnt er geld uit ons
land naar het buitenland. (beschikbaar giraal en chartaal geld in handen van publiek neemt
af)
Maatschappelijke geldhoeveelheid daalt.

3 De overheid zal tekorten verminderen/een overschot krijgen door:

Door de belasting te verhogen houden gezinnen minder besteedbaar inkomen over. Door
overheidsbestedingen te laten dalen stroomt er minder geld van de overheid naar
bedrijven en gezinnen (beschikbaar giraal en chartaal geld in handen van publiek neemt af)
Maatschappelijke geldhoeveelheid daalt.

2 oorzaak  2 gevolg
4 Door de daling van de maatschappelijke geldhoeveelheid hebben gezinnen minder te
besteden. De vraag naar importgoederen zal afnemen, het saldo op de lopende rekening
stijgt, het aanbod van onze munt zal dalen, wisselkoers zal stijgen

5 Door de daling van de maatschappelijke geldhoeveelheid hebben gezinnen minder te

besteden. Hierdoor zal de productie dalen, de vraag naar arbeid neemt af waardoor de
werkloosheid stijgt. (korte termijn effect)

6 Door de daling van de maatschappelijke geldhoeveelheid hebben gezinnen minder te

besteden. Hierdoor zal de productie dalen en daarmee ook het inkomen van de gezinnen.
Lager inkomen leidt tot lagere belastingopbrengsten voor de overheid.
Het overheidssaldo (B-O) zal afnemen.

7 Door de daling van de maatschappelijke geldhoeveelheid hebben gezinnen minder te

besteden. De effectieve vraag zal dalen wat een neerwaarts effect heeft op het prijsniveau
(bij geven productiecapaciteit). De inflatie zal hierdoor afnemen. (lange termijn effect)

1 oorzaak  2 gevolg
8 De stijgende rente zal buitenlandse beleggers aantrekken (Die beleggers willen profiteren
van de aantrekkelijke spaarrente in dit land.) Het saldo op de kapitaalrekening zal
toenemen. De vraag naar onze valuta zal stijgen waardoor onze wisselkoers stijgt.